www.mijneigenbibliotheek.nl/onderwijs
Inhoud
1 Kinderboekenweek 2012 Het Kinderboekenweekgeschenk | 4 Prentenboek van de Kinderboekenweek | 5 My Book Buddy | 5 Meer informatie | 5
2 Kerntitels 2012 Groep 1 & 2 | 6 Groep 3 & 4 | 7 Groep 5 & 6 | 7 Groep 7 & 8 | 8
3 Lesideeën rond de Kinderboekenweek Tips voor activiteiten en lessen | 9 Voorstellingen | 10 Schrijver op bezoek | 10 Vertellers in de provincie Groningen | 11 Schrijvers en illustratoren | 11
4 Griffels en Penselen Zilveren Griffels | 12 Zilveren Penselen | 13 Vlag & Wimpel | 13 Zilveren Palet | 14 Boekensleutel | 14
Hallo wereld!
Met boeken ontdek je de wereld. Je reist naar verre landen en maakt kennis met mensen uit een andere cultuur. En tijdens de Kinderboekenweek 2012 gebeurt dit als nooit tevoren. Van 3 tot en met 14 oktober maken de kinderen een spannende wereldreis langs alle denkbare landen, volken en continenten. De wereld wordt steeds kleiner en kinderen komen daardoor steeds makkelijker in aanraking met andere culturen. De ontmoetingen tussen kinderen uit verschillende werelden levert prachtige verhalen op. Denk aan Polleke uit de serie van Guus Kuijer die een vriendschap onderhoudt met de Marokkaanse Mimoen. Of de boeken van Dummie de Mummie van Tosca Menten, schrijfster van het Kinderboekenweekgeschenk 2012. De Kinderboekenweek draait met het thema Hallo Wereld! dit jaar om verhalen waarin kinderen als Polleke en Mimoen en Rosie en Moussa elkaar tegen het lijf lopen. En waarin Dolf in spijkerbroek op kruistocht gaat en Harry Potter in aanraking komt met de tovenaarswereld. Of waarin je als lezer werelden ontdekt zoals die van Mikis de ezelsjongen. In alle Groningse bibliotheken worden tijdens de Kinderboekenweek activiteiten georganiseerd. Kinderen van ongeveer 7 tot en met 10 jaar kunnen meedoen aan de Raadselroute. De Raadselroute is een leuke speurtocht waarbij vragen die door de bibliotheek zijn verspreid, moeten worden opgelost. Verder kunnen kinderen meedoen aan de Kinderboekenweekquiz op www.mijneigenbibliotheek.nl/kinderboekenweek. Deze gids wordt u aangeboden door de Groningse bibliotheken. Een gids vol ideeën voor de Kinderboekenweek 2012. Lessuggesties, boekentips, websites, schrijvers en theaterprogramma’s om de Kinderboekenweek tot een waar leesfeest te maken in de klas. Ook als het geen Kinderboekenweek is, is de bibliotheek de aangewezen plek om het plezier in lezen te stimuleren. De Groningse bibliotheken werken met een doorgaande leeslijn waardoor kinderen, van piepjong tot puber, structureel in aanraking komen met boeken, lezen en de bibliotheek. Neem eens een kijkje op de website van de bibliotheek voor het onderwijs en ontdek de vele mogelijkheden: www.mijneigenbibliotheek.nl/onderwijs.
>
kinderboekenweek 2 0 1 2
3
Kinderboekenweek 2012
1
Kinderboekenweek 2012
Prentenboek van de Kinderboekenweek
My Book Buddy
Het Prentenboek van de Kinderboekenweek komt jaarlijks uit en is bedoeld voor kinderen die nog te jong zijn voor het Kinderboekenweekgeschenk. Het Prentenboek van de Kinderboekenweek 2012 is gemaakt door Edward van de Vendel en Fleur van der Weel en heet Hallo! Het boek is tijdens de Kinderboekenweek voor vijf euro verkrijgbaar bij de boekhandel.
De Kinderboekenweek en Kinderen voor Kinderen gaan zich samen inzetten voor My Book Buddy, de organisatie die kinderbibliotheken opzet in ontwikkelingslanden. Onder andere met het lied Hallo Wereld! dat muziekproducer Tjeerd Oosterhuis en kinderboekauteur Sjoerd Kuyper hebben geschreven. Lezen is een basisbehoefte, maar niet alle kinderen hebben de mogelijkheid te lezen: niet overal zijn boeken voorhanden. Inmiddels helpt My Book Buddy al meer dan dertienduizend kinderen in elf landen aan boeken en leesonderwijs. Meer informatie vindt u op www.mybookbuddy.nl.
Joni kan niet wachten tot ze de volgende dag naar de dierentuin mag. Maar ook voor de dieren in de dierentuin wordt het een spannende dag. De kleine leeuwtjes mogen voor het eerst naar buiten, een barst kondigt de komst van een pinguïnkuiken aan, de wasberen krijgen een groter hok en twee ondeugende dieren hebben een gat ontdekt in het hek van hun verblijf. En dan is het eindelijk zover.
Het Kinderboekenweekgeschenk Tosca Menten schreef dit jaar het Kinderboekenweekgeschenk Het Akropolis Genootschap & de slag om bladzijde 37. Het Kinderboekenweekgeschenk is geïllustreerd door Elly Hees. Het geschenk is tijdens de Kinderboekenweek gratis verkrijgbaar bij de boekhandel bij aankoop van tien euro of meer aan kinderboeken. Dankzij een erfenis kan de familie Nootje lid worden van het Akropolis Genootschap. Ze mogen dan zelfs op pagina 37 van hun Rode Boekje staan en krijgen een kwart miljoen euro. De voorwaarde is dat ze zich gaan houden aan de Regels van Het Genootschap en slagen voor de Test. Maar dat valt niet mee....
Tosca Menten (1961) studeerde aan de kunstacademie in Amsterdam en werkte daarna als docent tekenen en kunstgeschiedenis in het voortgezet onderwijs. In 1999 debuteerde ze met Villa Mosterd en de wraak van Graaf Gruwel (Van Goor). Sinds 2003 is zij fulltime schrijfster en inmiddels heeft ze meer dan twintig titels op haar naam staan. In 2010 won haar boek Dummie de mummie en de gouden scarabee de eerste prijs bij de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen en Dummie de mummie en de tombe van Achnetoet ontving dit jaar de Pluim van de Senaat van de Nederlandse Kinderjury.
Fleur van der Weel (1970) studeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ze is illustrator, schilder en grafisch vormgever en maakt animatiefilmpjes voor Sesamstraat. In 2003 illustreerde ze haar eerste kinderboek, Superguppie. Sindsdien illustreerde Fleur van der Weel verschillende kinderboeken, o.a. van Bibi Dumon Tak en Rindert Kromhout. In 2010 verschenen haar eerste eigen boeken voor de allerkleinsten, over het door haar bedachte karakter Piep. Edward van de Vendel (1964) is een literaire duizendpoot. Hij schrijft zowel proza als poëzie voor verschillende leeftijden en zijn werk is diverse malen bekroond. In 2005 schreef hij het Kinderboekenweekgeschenk Wat rijmt er op puree? Edward van de Vendel was ook de initiatiefnemer van de Slash-serie, waarvan hij in 2008 het eerste deel schreef: De gelukvinder. In 2011 kreeg hij voor de vierde Superguppie-bundel een Zilveren Griffel.
Meer informatie CPNB Actuele informatie onder andere over de Kinderboekenweek van organisator Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek. | www.cpnb.nl Griffels en Penselen De prijzen voor de mooiste kinderboeken van 2011. web.cpnb.nl/cpnb/campagne.vm?c=52 Kinderboekenweek Actuele informatie over het thema, activiteiten en de bekroonde boeken. | www.kinderboekenweek.nl Bibliotheek voor het onderwijs Nieuws, informatie en het aanbod van producten en diensten van de bibliotheek voor het onderwijs. www.mijneigenbibliotheek.nl/onderwijs
Elly Hees (1953) is illustrator en ontwerper. Zij illustreert de boeken van een aantal kinderboekenschrijvers zoals Thijs Goverde en Francine Oomen. Ook maakt ze tekeningen voor tijdschriften. Tosca Menten en Elly Hees werken sinds 2005 samen.
Prentenboek van de Kinderboekenweek >
4
t i p s v a n de bibliotheek
kinderboekenweek 2 0 1 2
5
2
Kerntitels
Voor elke leeftijdscategorie zijn er boeken die goed passen bij het thema van de Kinderboekenweek. De kerntitels zijn de absolute aanraders voor de Kinderboekenweek.
Groep 1 & 2 Tien vingertjes en tien teentjes Mem Fox en Helen Oxenbury De auteur en illustrator zijn er in dit vrolijke, humoristische prentenboek in geslaagd om de tien vingers en tenen van baby’s een extra dimensie te geven. De rijmende tekst geeft aan dat ondanks verschillen in huidskleur of geboorteland ieder kind tien vingertjes en tien teentjes heeft. | Gottmer, 2009 Fiete Anders - Op reis met de wind Miriam Koch Fiete Anders is eenzaam omdat hij als rood-witgestreept schaap anders is dan andere schapen. Tijdens zijn zoektocht komt hij dingen tegen die een beetje op hem lijken, zoals een rood-witgestreepte ballon. Op de verzorgde illustraties met stads-, land- en zeegezichten, is veel te zien. Het thema anders zijn en de liefde voor de zee worden op een poëtische manier uitgewerkt. | Hoogland & Van Klaveren, 2008
...
Lessuggestie
De hele wereld rond Maria van Donkelaar, Martine van Rooijen en Sandra Klaassen Veertig karakteristieke verhalen uit acht culturen: de Arabische wereld, China, Midden-Afrika, Rusland en India, de Eskimocultuur, de indianen van NoordAmerika, en Indonesië. Bij veel verhalen staat een recept, een knutselwerkje of een spelletje. Zo kunnen kinderen spelenderwijs ontdekken hoe kinderen in andere culturen leven. Een schitterende uitgave om voor te lezen. | Lemniscaat, 2006 Spiegeltje rondreis Annie M.G. Schmidt en Fiep Westendorp Opa en oma hebben kleinkinderen over de hele wereld. Dankzij hun toverspiegel weten ze altijd wat die aan het doen zijn, ook als er kattenkwaad wordt uitgehaald. | Querido, 2012 De gele ballon Charlotte Dematons De prenten nemen je mee op een wereldreis en laten je als kijker, vanuit de lucht, niet alleen de wereld maar ook een stuk van zijn geschiedenis zien. Van indianen tot ridders in een burcht, van een Afrikaans landschap tot piraten en een vliegdekschip naast elkaar op een grote oceaan. Een blauwe auto, een gele ballon, een fakir op een vliegend tapijt en een boef reizen met je mee. De talrijke details zorgen voor urenlang kijk- en zoekplezier. | Lemniscaat, 2009
Fiete anders: Lessuggestie voor groep 2-4 Maak samen met de leerlingen het strand met de vuurtoren, schelpen etc. na op de zandtafel. De watertafel is de zee. Maak de verschillende werelden die Fiete bezoekt in het klein samen na. Hoe ruikt het daar? Hoe klinkt het geluid van de wind? Wat is heimwee? Wat is er leuk aan weg zijn en thuiskomen? Zoek liedjes over de zee en zing ze samen. Lessuggestie: Mariet Lems
Groep 3 & 4
Groep 5 & 6
Hallo Wereld! Mijn reuzenatlas Stefan Lemke en Birgit Bock Waar ligt de Noordpool? Waar staat de toren van Pisa? Waar wonen Eskimo’s? In deze geïllustreerde atlas leer je alles over de aarde. Zwerf over de continenten, landen en oceanen. Leer de mensen, de dieren de natuur en de bezienswaardigheden kennen. | Leopold, 2012
De flat van Fatima Janneke Schotveld en Annet Schaap Door de scheiding van haar ouders verhuist de elfjarige Karel samen met haar moeder van het gegoede Zuid, naar een flat in het arme, multiculturele Noord. Ze maakt al snel vriendjes en komt daardoor in aanraking met verschillende culturen en geloven, maar ook vooroordelen. Schitterend actueel verhaal, waarin Karel, samen met haar vrienden, de analfabete Fatima probeert te redden van een zwerversbestaan. | Van Holkema & Warendorf, 2010
Nasim en Natalie Pieter Feller, Najiba Abdellaoui en Natascha Stenvert Nasim, zeven jaar, krijgt een nieuw buurmeisje, Natalie. Ze komt bij Nasim in de klas en ze spelen vaak samen. Natalie doet mee aan de Ramadan en ze gaat met Nasim naar de Koranschool. Nasim leert alles over de tandenfee en de betekenis van een spaarvarken. Leuk, prettig leesbaar (voorlees)boek waarin op een simpele, maar heldere manier verschillen tussen de Marokkaanse en Nederlandse cultuur aan de orde komen. | Moon, 2008 De gevaarlijke reis Max Velthuijs Koning Leo schrijft een uitnodiging aan zijn vriend in Amerika. Op voorstel van zijn raadsheer (Geit) wordt de brief per post verstuurd, maar de dienaar (Krokodil) vertrouwt het niet en volgt de brief op zijn reis, een tocht vol gevaren. Het tragikomische verhaal heeft het karakter van een fabel, waarin moed en trouw worden beloond en de post je beste vriend is. | Leopold, 2009 Een wereld vol liedjes Nurlaila Karim en Loretta de Groot Prentenboek met dertien teksten van door musicalster Nurlaila Karim vertaalde traditionele volksliedjes uit verschillende landen van de wereld, o.a. Turkije, Marokko, Curaçao, Suriname, en Indonesië. Op de bijgevoegde cd zingt Nurlaila de liedjes met haar warme, melodieuze stem, op aanstekelijke wijze. | De Vier Windstreken, 2011
.
6
Kerntitels
t i p s v a n de bibliotheek
kinderboekenweek 2 0 1 2
Mikis de ezeljongen Bibi Dumon Tak en Philip Hopman De opa van Mikis heeft een ezel gekocht. Mikis mag een naam verzinnen; hij noemt de ezel Tsaki. Tsaki moet brandhout naar opa’s huis sjouwen. Al gauw heeft Mikis in de gaten dat dit veel te zwaar is voor Tsaki. Samen met zijn vriendinnetje Elena gaat hij Tsaki helpen. Maar dan komen ze de ezel van Kostas tegen en verloopt alles net even anders. | Querido, 2011 Het hanengevecht Hans Hagen en Philip Hopman Pio staat met zijn haan in de ring. Straks begint het gevecht en als de haan wint, kan Pio hem voor veel geld aan een fokker verkopen. Dan hoeft Pio niet meer te werken, maar mag hij weer naar school. Al maanden is Pio de haan aan het trainen. Hij wil zo graag dat de haan wint. | Querido, 2012
7
3
Kerntitels
Rosie en Moussa Michael de Cock en Judith Vanistendael Rosie verhuist met haar moeder naar een grote flat aan de andere kant van de stad. Daar woont ook Moussa, met wie ze vriendschap sluit en die haar overhaalt om stiekem met hem naar het dak van de flat te gaan, om van het uitzicht te genieten. Daar raken ze opgesloten. Een origineel, hedendaags verhaal. | Querido, 2010
wereld tussen 1774 en 1777, op zoek naar uitzonderlijke dieren. Tjabbes beschrijft de ontdekte dieren, zoals de pantsergloep, de kraagpaddo, de molochtiet en de buiksluiper in Het Handtboeck Uijtsonderlijcke Beesten van het Aertrijck. De blauwe waterstier wordt het schip en zijn bemanning uiteindelijk fataal. Met oude kaarten en foto’s. Een kleurrijk geheel waarin je kunt blijven bladeren. | Van Goor, 2008
In een land hier ver vandaan Arend van Dam en Alex de Wolf Vijftig verhalen van over de hele wereld. Onder andere met de Egyptische piramides, gebouwen van Gaudi, het terracotta leger van de eerste keizer van China, de ontmoeting van de Argentijnse Máxima met de Nederlandse kroonprins en de ontdekking van het grote barrièrerif. De rijk geïllustreerde verhalen zijn een boeiende keuze uit de wereldgeschiedenis. | Dedicon, 2009
Gideons reizen An Rutgers van der Loeff Gideon trekt samen met zijn vader door Kasjmir, Japan, Korea, Australië, Griekenland, het Nijldal, de Libische woestijn, Mexico en VS. Tijdens de reis leren ze zichzelf, elkaar en de wereld beter kennen. | Ploegsma, 2012
Groep 7 & 8 Polleke Guus Kuijer Van Polleke verschenen vanaf 1999 vijf delen, waarvan een aantal bekroond werden. Over Polleke, haar moeder die met de meester trouwen gaat, Spiek, haar vader die in de esoterie verdwaald lijkt en in een soort jurk rondloopt. Over Mimoen, haar vriendje, die met haar beste vriendin gezoend heeft, en opa en oma, met wie Polleke een fijne band heeft. In deze dikke gebonden uitgave zijn de vijf delen gebundeld met de zwartwittekeningen van Alice Hoogstad. | Querido, 2012 Tjibbe Tjabbes’ wereldreis Harm de Jonge en Fiel van der Veen In een ‘Journael’ uit de achttiende eeuw doet de Leidse professor Tjibbe Tjabbes verslag van zijn reis om de
8
De parel en de draak Liesbet Ruben en Babette van Ogtrop Kennismaking met de geschiedenis en het hedendaagse leven in China door middel van 88 Chinese karakters, interviews, kalligrafie, en dumplings (gevulde deeglapjes). Moeilijke woorden worden uitgelegd. Met een bijgevoegd transparant vel zijn bewegende beelden te zien. Museumgids van de interactieve Chinatentoonstelling Tropenmuseum Junior in Amsterdam (oktober 2009 t/m voorjaar 2012). Naast de gids is er een online game op www.tropenmuseumjunior.nl. | Tropenmuseum Junior, 2009 Mol en de levende dingen Sevim Ak Op een dag ziet de negenjarige Mol, zo genoemd omdat hij voortdurend op zoek is naar mooie dingen tussen afval, perfect symmetrische voetstappen in de sneeuw. De sporen leiden naar het huis van Simri. Simri is als hoofd ‘parken en tuinen’ bezig het stadje in een zielloos geordend plaatsje te veranderen. Mol en Simri worden vrienden. Een modern Turks sprookje. | Manteau, 2012
t i p s v a n de bibliotheek
Lesideeën rond de Kinderboekenweek
De Kinderboekenweek is natuurlijk een uitgelezen moment om met de klas aan de slag te gaan met boeken en lezen, maar het thema Hallo wereld! leent zich ook goed voor wereldoriëntatie en creatieve ontwikkeling. We hebben ter inspiratie een aantal tips en ideeën. Verder hebben we kinderboekenschrijvers, vertellers en voorstellingen voor u op een rij gezet. Op www.mijneigenbibliotheek.nl/onderwijs kunt u alle genoemde websites vinden en direct aanklikken.
Tips voor activiteiten en lessen De wereld van… Edukans heeft een website speciaal voor kinderen. Op het gedeelte De wereld van… kunnen kinderen kennismaken met kinderen uit andere delen van de wereld. Leerlingen vinden er informatie voor spreekbeurten en werkstukken. Ook vindt u er ideeën voor in de les. | www.kidsvooredukans.nl/index.php?id=930
kinderboekenweek 2 0 1 2
Rian Visser Gratis digibordlessen, workshop en bezoek van kinderboekenschrijfster Rian Visser De gratis beschikbare digibordles Hallo wereld! is voor de groepen 1,2 en 3. | books2download.nl/blog/2012/07/ kinderboekenweek-2012-hallo-wereld/ Digibordles Schrijf een reisverhaal Doel van deze digibordles is om na te denken over de verschillende landen en reizen. Wat hebben kinderen zelf meegemaakt in het buitenland? Met deze les worden de kinderen geholpen om zelf een verhaal te schrijven en hun creativiteit te ontwikkelen. | www.digibordopschool.nl/leerobject/hallo_ wereld_schrijf_een_reisverhaal Betty Sluyzer Digibordles en lestips voor de Kinderboekenweek van kinderboekenschrijfster Betty Sluyzer | www.bettysluyzer.nl/kinderboekenweek_2012.htm Juf Janneke Tips voor activiteiten, aankleding en lesideeën. | www.jufjanneke.nl/Tips%20voor%20de%20 kinderboekenweek.htm
9
Lesideeën rond de Kinderboekenweek
Teleblik Leerlingen en docenten kunnen op de website van Teleblik audiovisuele bronnen zoeken en bekijken. U kunt filmpjes en fragmenten opnemen in uw eigen digitale lesmateriaal. Om gebruik te kunnen maken van Teleblik hebt u of uw school een account nodig. | www.teleblik.nl Internetwijzer basisonderwijs Links naar websites over de Kinderboekenweek, lesideeën en kleurplaten. | www.internetwijzer-bao.nl/ pagina/kinderboekenweek De Wereld Leest Tijdens de Kinderboekenweek is de start van de campagne De Wereld Leest, een initiatief van Biblionef. Biblionef wil zoveel mogelijk boeken doneren aan bibliotheken over de hele wereld. Help ook mee! www.dewereldleest.nl
Voorstellingen Hallo wereld in 80 dagen, culturen van vroeger en nu Aarnoud Agricola (Arend Landman) neemt de kinderen mee op wereldreis in de kinderboekenweekshow Hallo wereld in 80 dagen, culturen van vroeger en nu. Hij laat zien hoe de wereld in de afgelopen eeuw is veranderd. Op reis door negen landen gebeuren wonderlijke dingen. | magictime.webs.com/kinderboekenweek2012.htm Wereldreis langs lokalen Met Theatermaakster Astrid Warntjes maken de kinderen een wereldreis langs vijf verschillende lokalen. Ieder lokaal is een continent. De kinderen krijgen van te voren een paspoort voor de wereldreis. Per continent is er een korte theatervoorstelling of een workshop, met bijbehorende opdracht, waarbij verschillende aspecten van compassie aan de orde komen. Het project kan in zijn geheel worden neergezet, maar ook in losse onderdelen. | www.astridwarntjes.nl Horens Dol Figurentheater Ennadien Blink heeft een voorstelling gemaakt die zeer geschikt is voor de Kinderboekenweek. De voorstelling is oorspronkelijk gemaakt om in Ghana te spelen, maar is inmiddels omgezet in het Nederlands en wordt gespeeld voor kinderen vanaf drie jaar. De voorstelling heet Horens Dol en gaat over dieren die een feest geven. | www.lipmanvanpelt.nl/category/ figurentheater-enna-dien/
10
Lesideeën rond de Kinderboekenweek
Reisbureau Snoeshaan Theater de Appelboom met Maria Brants en Bas Groenenberg speelt Reisbureau Snoeshaan. Het reisbureau van Snoes en Haan gaat droomreizen verkopen. Niet te duur, maar doeltreffend! De klanten die hier op intekenen maken de mooiste reizen van hun leven, bezoeken de meest exotische oorden en leren de spannendste rituelen en gebruiken kennen. Reisbureau Snoeshaan is geschikt voor kinderen van zes t/m tien jaar en hun ouders. www.theaterdeappelboom.nl
Vertellers in de provincie Groningen Erik van Dort | Velduil 25 | 9781 RK Bedum | M 06 45 53 63 62 | E
[email protected] | Karin Drenth | Kleine Sophiastraat 5 | 9724 AW Groningen | T 050 5264727 | E
[email protected] | Joke Ganzevoort | Pionier 50 | 9602 HS Hoogezand | T 0598 32 42 71 | E
[email protected] | Hilbert Geerling | A. Harkemaweg 13 | 9831 SV Aduard | T 050 403 24 57 | E
[email protected] | Roger Goudsmit | Pop Dijkemaweg 68 | 9731 BG Groningen | T 050 577 78 52 | E
[email protected] | Jaap de Graaf | Pioenstraat 80-13 | 9713 XS Groningen | E
[email protected] | Nico Herwig | De Lijnbaan 21 | 9781 LJ Bedum | T 050-3011861 | E
[email protected] | Mary Hofman | Abel Tasmanstraat 1 | 9801 GB Zuidhorn | T 0594 50 48 94 | E
[email protected] |
Aan het werk De stichting De Toren van Geluid presenteert een interactieve muziekvoorstelling: met handgemaakte houten instrumenten voor peuters en kleuters. In de voorstelling Aan het werk!! spelen boeken, mevrouw Fortez en meneer Witjes de hoofdrol. www.tuttitimbri.nl/home/3
Jacqueline Kaptein | Gote Markt 35 | 9711 LV Groningen | T 050 314 46 44 |
Schrijver op bezoek
Maatje Visbeen | Meeuwstraat 56 | 9791 GG Ten Boer | T 050 302 19 40 |
Een bezoek van een schrijver of illustrator stimuleert kinderen tot het lezen van boeken. Voor een bezoek op school of in de bibliotheek zijn de meeste schrijvers te benaderen via SSS, Stichting Schrijvers School Samenleving. Deze organisatie bemiddelt en adviseert bij het organiseren van lezingen van schrijvers op school of in de bibliotheek. Kijk op www.sss.nl. Speciaal voor de Kinderboekenweek 2012 heeft SSS een overzicht gemaakt van alle bij SSS aangesloten auteurs die met het thema Hallo wereld! kunnen werken. Dit overzicht kunt u vinden op www.sss.nl/kbw2012/ loginkbw.asp?try=first. De bibliotheek geeft praktische tips over de organisatie van zo’n bezoek. Ook kunnen we zorgen voor een collectie boeken van de schrijver. Neem contact op met uw contactpersoon van de bibliotheek voor meer informatie. Op www.mijneigenbibliotheek.nl/onderwijs kunt u daarnaast de brochure Schrijver op bezoek downloaden.
t i p s v a n de bibliotheek
Tineke Neyman | Siriusstraat 47 | 9742 KV Groningen | T 050 541 37 84 | E
[email protected] | Marcel van der Pol | Parkweg 104a | 9725 EM Groningen | T 050 525 61 21 | E
[email protected] | Guillaume Pool | Rozengaard 3 | 9753 BK Haren | T 050 537 00 42 | E
[email protected] | Otjep Rahantoknam | Butjesstraat 12a | 9712 EW Groningen | E
[email protected] | Janke Sinnema | Groote Rozenstraat 54 | 9712 TJ Groningen | T 050 542 03 14 | E
[email protected] |
Schrijvers en illustratoren Hieronder vindt u een overzicht van kinderboekenschrijvers en illustratoren uit de provincie Groningen en directe omgeving van Friesland en Drenthe. Schrijvers beschikbaar via SSS Monique Beijer | Christien Boomsma | Els Delden | Remco Ekkers | Linda de Haan | Joost Heyink | Mies van Hout | Gonneke Huizing | Harm de Jonge | Mariken Jongman | Jan Jutte | Marja Kema | Fabien van Kempen | Kees Opmeer | Ynske Penning | Esther en Kirsten Plomp | Peter Schaap | Annejoke Smids | Kees Spiering | Tsafrira Uitert-Levy | Tjibbe Veldkamp | Maria van Velzen | Marianne van Voorn | Angelique de Waard | Hieke van der Werff | Leendert Witvliet
kinderboekenweek 2 0 1 2
Schrijvers waar u rechtstreeks contact mee op kunt nemen • Klaas van Assen, www.leesplein.nl • Jolanda Dijkmeijer, www.christelijkekinderboeken.nl • Margot Edens, via uitgeverij: www.kluitman.nl • Nynke Klompmaker, www.nynkeklompmaker.nl • Jelte van der Kooi,
[email protected] • Kunny Luchtenberg, www.grunnegercultuur.nl/gbouk.htm • Paulien Sprenger, meervanmees.nl/auteur.php • Gré van der Veen, www.profiel.nl • Henri Wierth, www.edu-actief.nl Illustratoren
• Ria Commandeur, home.kpn.nl/jp.waalkens • Marijke Klompmaker, www.marijkeklompmaker.nl
11
4
Griffels en Penselen
Griffels en Penselen
...
Zilveren Penselen
Lessuggestie
Zilveren Griffel Driedelig paard: Lessuggestie voor groep 7-8 In dit boek vormen tekst en beeld een eenheid en krijgt poëzie een verrassende nieuwe dimensie. In het eerste deel van de bundel schrijft een jongen zijn oma een brief, in het laatste deel schrijft oma terug. Daartussenin komen allerlei tekstsoorten voorbij, van klaagbrieven tot nieuwsberichten en kattenbelletjes, waarin een humoristisch spel met realiteit en fictie wordt gespeeld. Steeds is een andere ik-persoon aan het woord, maar langzaam wordt duidelijk dat uit die veelstemmigheid een rond verhaal kan worden geconstrueerd over het leven van de jongen en zijn familie. Bijzondere vormgeving met verschillende lettertypes, kleurentekeningen van silhouetten en paginagrote kleurenfoto’s. Met nawoord over het zelf maken van blokgedichten en beeldsonnetten.
Zilveren Griffels De Griffeljury bekroont dit jaar negen kinderboeken met een Zilveren Griffel, de prijs voor het beste kinderboek van het jaar. In totaal twaalf boeken worden bekroond met Vlag & Wimpel. ‘Het aanbod van 2011 is divers en van goede kwaliteit’, aldus de Griffeljury, onder voorzitterschap van Gerlien van Dalen - directeur van Stichting Lezen. De jury noemt ‘het verheugend dat er opvallend veel goede leesboeken in de verschillende genres te onderscheiden zijn’. Tijdens het Kinderboekenbal op 2 oktober wordt bekend welke van de Zilveren Griffels verguld wordt.
De met een Zilveren Griffel bekroonde boeken zijn: Tot 6 jaar
• Keepvogel en Kijkvogel, Wouter van Reek | Leopold • O rode papaver, boem pats knal!, Sjoerd Kuyper | Lemniscaat Vanaf 6 jaar
• Ik en de rovers, Siri Kolu | Gottmer • Toen kwam Sam, Edward van de Vendel| Querido Vanaf 9 jaar
• Mister Orange, Truus Matti | Leopold • Vuurbom, Harm de Jonge | Van Goor Informatief
• Je beste vriendin Anne, Jacqueline van Maarsen |
Querido
• Winterdieren, Bibi Dumon Tak | Querido Poëzie
• Driedelig paard, Ted van Lieshout | Leopold
12
t i p s v a n de bibliotheek
Verborgen sprookjes Ik zag een speldenprik in haar wijsvinger en een piepklein druppeltje geronnen bloed. Het was alsof ze zich ergens aan geprikt had en bewusteloos was geraakt. (p17) Aan welk sprookje doet het blokgedicht op p17 denken? In veel teksten zitten verwijzingen naar sprookjes. Laat de kinderen ze opzoeken en aan elkaar vertellen. Hoe gaat het sprookje van Doornroosje, Assepoester, Sneeuwwitje ook al weer? Wat voor effect hebben die sprookjes(elementen) op de tekst? Zegt het iets over de ‘ik’ die de tekst schrijft? Een driedelig paard maken Ik wilde een paard, maar verwachtte niet dat ik het in één keer zou krijgen, omdat zulke dieren duur zijn. Daarom stelde ik het voor als driedelig verjaardagscadeau. (p40) Het is een paard in drie kleuren: het hoofd is roodbruin, de borst is beigeblond en de kont is bruingrijs. (p77) Driedelig paard van Ted van Lieshout bestaat uit drie delen. Elk deel begint met de zwarte afbeelding van een stuk van een paard: p8/9 het hoofd, p24/25 het lijf en p68/69 de kont. Laat de kinderen op drie A4’tjes de omtrekken van drie stukken paard tekenen. Vervolgens knippen ze de delen uit en plakken deze op een groot vel tot één paard. De kinderen schilderen de stukken in de juiste kleuren of juist een eigen kleurenpaard. Meer lestips op www.leesgoed.nl.
.
kinderboekenweek 2 0 1 2
De Zilveren Penseel wordt jaarlijks toegekend aan twee van de best geïllustreerde kinderboeken. Woensdag 26 september 2012 worden de Penselen in het Rijksmuseum uitgereikt en wordt bekend welke van de twee Zilveren Penselen bekroond wordt met het Gouden Penseel. De met een zilveren penseel bekroonde boeken zijn: • Een vijver vol inkt, Annie M.G. Schmidt Met illustraties van Sieb Posthuma | Querido • Het Muizenhuis, Sam & Julia van Karina Schaapman Fotografie Ton Brouwer | Rubenstein De originele tekeningen van de Penseelwinnaars zijn ook dit jaar weer te bewonderen tijdens de tentoonstelling Penselen in het Rijksmuseum van 26 september tot 26 november 2012.
...
Lessuggestie
Zilveren Penseel Een vijver vol inkt: Lessuggestie voor groep 2-4 De bekende gedichten van Annie M.G. Schmidt hebben Sieb Posthuma geïnspireerd tot het maken van paginagrote, prachtige prenten. Leg de bundel Ziezo: de 347 kinderversjes van Annie M.G. Schmidt naast Een vijver vol inkt. Vertel uw leerlingen dat de versjes identiek zijn, maar de illustraties verschillend. Wat voor illustraties vinden uw leerlingen het best bij de verzen passen? Kunnen zij aangeven waarom? Lees tot slot een vers voor waarbij de leerlingen zelf een illustratie maken. Hang alle tekeningen naast elkaar. Lessuggestie: Gretha Straatsma
.
Vlag & Wimpel Drie andere boeken kregen een eervolle vermelding, een zogenaamde Vlag & Wimpel: • Papa, hoor je me?, Tamara Bos, Illustrator Annemarie van Haeringen | Leopold • Keepvogel en Kijkvogel in het spoor van Mondriaan, Wouter van Reek | Leopold • Juffrouw van Zanten en de zeven rovers, Mathilde Stein, illustrator Dorine de Vos | Lemniscaat
13
Griffels en Penselen
...
Lessuggestie
Vlag & Wimpel Juffrouw van Zanten & de 7 rovers: Lessuggestie groep 1 Als de zeven rovers van tevoren hadden geweten dat Juffrouw van Zanten – op-voed-des-kun-di-ge van beroep – in de postkoets zat, dan hadden zij deze nooit overvallen. Juffrouw van Zanten zal de rovers wel eens even normen en waarden bijbrengen; het opvoedconcours winnen, is haar ultieme droom. Zal het Juffrouw van Zanten lukken om de jury te overtuigen van haar opvoedkundige kwaliteiten of hebben de rovers andere plannen? Dit prentenboek leent zich uitstekend om aan kleine groepjes voor te lezen, samen te bekijken en erover te praten. De illustraties volgen het verhaal, maar voegen er ook van alles aan toe. Bekijk samen wat de rovers doen terwijl ze staan te wachten op de postkoets en welke geintjes de rovers uithalen. Kun je op iedere bladzijde de kat vinden? Welke spulletjes heeft Juffrouw van Zanten allemaal bij zich? Lessuggestie: Cisca van Hemert-Kopmels.
.
Dit boek leent zich er goed voor om met de leerlingen in kleine groepen te filosoferen en te praten over hun beeld van God. Hoe ziet God er in hun beleving uit? Kunnen zij zich vinden in het godsbeeld dat in het boek geschetst wordt? Wat is de functie van het fluoriserende kleurgebruik? Lessuggestie: Gretha Straatsma.
.
Boekensleutel Extra spannend dit jaar is de uitreiking van een Boekensleutel. Dat is voor het eerst in twaalf jaar. De Boekensleutel wordt bij hoge uitzondering toegekend aan een kinderboek dat bijzondere perspectieven biedt. Dit kan betrekking hebben op het genre, de techniek, de vormgeving, de inhoud of op een combinatie hiervan. Zowel een oorspronkelijk Nederlandse uitgave, als een vertaalde uitgave kan in aanmerking komen. De Boekensleutel moet door zowel de Penseel- als de Griffeljury worden voorgedragen. Sinds 1979 is de Boekensleutel zeven keer toegekend, voor het laatst in 2000 aan Je gelooft je ogen niet van Joan Steiner.
Zilveren Palet Het Zilveren Palet is een nieuwe prijs voor het werk van een buitenlandse illustrator. Gelijk met de bekendmaking van het Gouden Penseel wordt bekendgemaakt of het Zilveren Palet bekroond wordt met een Gouden Palet. Het Zilveren Palet is dit jaar voor Kleine Man en God, Kitty Crowther en Siska Goeminne, uitgeverij De Eenhoorn.
...
Lessuggestie
Zilveren Palet Kleine Man en God: Lessuggestie voor groep 4-8 Op een morgen ziet Kleine Man, die eigenlijk Theo heet, een witte geest langs de weg. Kleine Man vraagt voorzichtig wie hij is. Het is God. Niet dé God, maar zomaar eentje. Samen lopen ze een stukje op. Theo en God genieten van deze onverwacht mooie dag. Artistiek en filosofisch prentenboek. Fraaie potlood- en waterverftekeningen in groen en bruintinten, met accenten in paars en geeloranje. Hierdoor trekt vooral de oranje, licht-fluoriscerende gloed die God omhult de aandacht, een gloed die uitstraalt op Theo, de omgeving en de lezer. Bijzonder mooi en subtiel prentenboek.
14
t i p s v a n de bibliotheek
<
Biblionet Groningen Educatieve Diensten Postbus 2503 9704 CM Groningen T 050 365 01 02 E
[email protected]
Colofon
Redactie Herma Zonnenberg,
Biblionet Groningen,
Margreet de Groot, Rommie de Boer
augustus 2012
M.m.v. Gretha Straatsma & Bibliotheekservice Fryslân
Ook te downloaden via
Eindredactie Nienke Sikkema
www.mijneigenbibliotheek.nl/onderwijs.
Vormgeving Go Puck