No title

JAARVERSLAG

Brussel Onthaal-Open Deur Taborastraat 6 - 1000 Brussel Tel. 02/511.81.78 - Fax : 02/502.76.96 - E-mail : [email protected] www.bapobood.be

INDEX

VOORWOORD .......................................................................................................................................................... 1

Voorstelling van de Dienst .................................................................................................................... 3 ONTHAAL EN PSYCHO-SOCIALE HULP ..................................................................................................................... 5

Publiek ................................................................................................................................................... 5 Soorten problematiek in de praktijk ..................................................................................................... 5 Hulpbronnen ......................................................................................................................................... 6 Personen ............................................................................................................................................ 6 Materiaal............................................................................................................................................ 7 De statistieken van de sociale dienst .................................................................................................... 8 Synthese en Perspectieven ................................................................................................................. 11 ONTHAAL, INFORMATIE EN RELIGIEUZE ORIËNTATIE ........................................................................................... 13

Publiek ................................................................................................................................................. 13 Statistieken.......................................................................................................................................... 15 Aanvragen en interventies .................................................................................................................. 17 Informatie ........................................................................................................................................ 17 Gesprekken ...................................................................................................................................... 18 Verkoop............................................................................................................................................ 18 Hulpbronnen ....................................................................................................................................... 19 Mensen ............................................................................................................................................ 19 Materieel ......................................................................................................................................... 20 Website ............................................................................................................................................ 20 Conclusie ............................................................................................................................................. 21 BRUSSEL ONTHAAL-OPEN DEUR EN ZIJN NETWERK ............................................................................................. 23

Vergaderingen en interne opleidingen ............................................................................................... 23 Vergaderingen en externe contacten ................................................................................................. 23 Interview ............................................................................................................................................. 24 CONCLUSIES EN PERSPECTIEVEN........................................................................................................................... 25

Sociale dienst ................................................................................................................................... 25 Onthaal ............................................................................................................................................ 25 Perspectives ..................................................................................................................................... 25 BIJLAGEN................................................................................................................................................................ 26

1. 2. 1. 2. 3.

Kalender van de activiteiten, en de vergaderingen, … ............................................................... 26 Getuigenis van een stagiaire ....................................................................................................... 29 Voorstelling van het team ........................................................................................................... 31 Subsidies en giften ...................................................................................................................... 32 Specimen steekkaart ................................................................................................................... 32

VOORWOORD

Dit jaar heeft het algemeen onthaal (zowel op psychosociaal als religieus vlak) 5500 aanvragen te verwerken gekregen, wat overeenkomt met gemiddeld 20 contacten per dag. 30% van deze vragen betreffen psychosociale basisinformatie, terwijl het in de overige 70% vooral gaat om items in verband met katholicisme, oecumene, interreligie, maar ook gewoon een luisterend oor of toeristische vragen. Deze vragen kunnen behandeld worden door het onthaalpersoneel aan de balie. Bij deze vragen komen dan vragen die rechtstreeks behandeld worden door de sociale dienst in een kantoor op de verdieping, omdat ze expertise en discretie vergen. Deze dienst kende enkele onregelmatigheden ten gevolge van een arbeidsongeval en de pensionering van een van beide sociaal assistentes die sinds dertig jaar werkzaam was in het huis. Deze dame had een hele expertise ontwikkeld inzake vreemdelingenrecht en was goed thuis in het hulpverleningsnetwerk voor migranten. Sinds oktober konden de diensturen geoptimaliseerd worden. De sociaal assistentes slaan de contacten op in een computerprogramma (SYSSO) en hebben 537 dossiers behandeld. De voornaamste problemen waarmee men geconfronteerd wordt zijn huisvesting, financiën en materiaal, recht, administratieve problemen, begrijpen van documenten en dagelijkse leven, werk en opleiding. De mensen die we ontmoeten zijn heel verscheiden qua profiel en origine. Wat hen voornamelijk typeert is de groeiende materiële armoede met alle gevolgen van dien, in het bijzonder op het vlak van geestelijke gezondheid. Dit jaar werden we getroffen door de aanwezigheid van hooggekwalificeerde personen, afkomstig uit rijke landen, maar zonder middelen van bestaan. Wij werken samen met verenigingen als Brabantia CAW, Caritas, SVBBO, maar ook diensten als Medimmigrant, Foyer, ADDE, en heel het net dat gecreëerd werd om noodhulp te bieden aan daklozen. Onze website werd helemaal aangepast en wordt bijna dagelijks ge-updatet. Hij wordt regelmatig bezocht, vooral bij grote religieuze feesten (meer dan 2000 maal aangeklikt op kerstavond). Religieuze aangelegenheden blijven zeer divers, maar dit jaar waren levensvragen, vragen in verband met gebed of de geschriften van Paus Franciscus heel reëel. Aanvragen voor de tijdschriften Prions en Eglise, Magnificat, La Vie, l’Appel, Dimanche blijven stabiel, op de voet gevolgd door vragen inzake informatie over misuren, Bijbels, bedevaarten, gebedsoorden, etc. Vragen die vaak onbeantwoord blijven, betreffen gelegenheidshuisvesting in een christelijke omgeving in Brussel. Het is een feit dat sociale en religieuze aangelegenheden met elkaar vervlochten zijn. Dit vergt een grote beschikbaarheid van het onthaalpersoneel en een hernieuwde aandacht. Iedereen wordt als een unieke persoon onthaald.

-1-

Afkortingen ADDE Art. 9 ter AV BOOD BC CAW CI CV DAC FBMD Fedasil GESCO EVT EU Hind. HT ICBI IDkB IKB KMS KTO KUL OCMW PWA RCF RDC RvB SAWA SVBBO SVK

Association pour le Droit des Étrangers Toelating Verblijf voor medische redenen Algemene Vergadering Brussel Onthaal Open Deur Beheerscomité Centrum Algemeen Welzijnswerk Caritas International Curriculum Vitae Derde Arbeid Circuit Federatie van de Bicommunautaire Maatschappelijke Diensten Federaal Agentschap voor Onthaal Asielzoekers Gesubsidieerde contractuelen Equivalent Voltijds Europese Unie Hindouisme Halftijds Interdiocesane Commissie voor de betrekkingen met de Islam Interreligieuze Dialoog van de kerk in Brussel Interkerkelijk Komité Brussel Kerkwerk Multicultureel Samenleven Télévision Catholique (France) Katholieke Universiteit Leuven Openbare Centra Maatschappelijk Werk Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap Radio Chrétienne Francophone Démocratische Republiek Congo Raad van Bestuur Service d’Accueil de rue pour venir en aide aux prostitués Sociaal Vertaalbureau van Brussel Onthaal Sociale Verhuurkantoren

-2-

Voorstelling van de Dienst Op 6 december 1971, werd er in een van de kleine huisjes van de Taborastraat die tegen de StNiklaaskerk aanleunen, vlakbij de Grote Markt, achter de Beurs, op initiatief van priesters en leken die actief waren in het dekenaat Brussel-Centrum, een klein winkeltje geopend dat er uitzag als een boekhandel, een plek waar niet-gelovigen, zoekenden of christenen in de gelegenheid waren (en nog zijn) om een antwoord te vinden op hun vragen op het gebied van spiritualiteit of geloof en om een onthaal en sociale hulp te krijgen. Brussel Onthaal Open Deur (BOOD) is een eerstelijns-dienst, een katholiek centrum voor religieuze informatie voor iedereen, een aandachtig luisterend oor... en heeft tot taak om «de mens in zijn totaliteit te onthalen. Een vraag op sociaal gebied kan de aanzet zijn voor een gesprek over essentiële vragen en de wens om “met een priester of iemand anders te spreken” kan de dekmantel zijn voor een ernstig sociaal probleem». Het centrum is iedere dag open van 10.00 tot 18.00 uur, behalve op zondag. Op het gelijkvloers is er altijd iemand beschikbaar om iedereen die zich aandient te ontvangen. De onthaalruimte die daartoe is ingericht, is voorzien van een balie met een telefoon die dient voor externe en interne communicatie en een computer verbonden met een intranet dat op elke verdieping toegang geeft tot onze databank en natuurlijk ook tot het internet. Planken met boeken, brochures affiches en folders kleden de muren van het gelijkvloers aan; ze nodigen voorbijgangers uit om binnen te komen en om informatie te vragen ... De toegang is vrij en toegankelijk voor iedereen. De «open» deur nodigt iedereen uit die dat wil, om even te stoppen, om wat in een boek te bladeren, te rommelen in een bak met folders... of om te spreken over zijn probleem op sociaal, psychosociaal of religieus gebied, of gewoonweg om met iemand te praten. Vrijwilligers en leden van de vaste staf wisselen elkaar af per halve dag bij het onthaal om de telefoon te beantwoorden, te luisteren en inlichtingen te verschaffen aan iedereen die komt met een vraag, een probleem, en aan hen die hun pijn en verdriet willen vertellen, om hun rouw maar ook hun teleurstelling of ongeduld uit te spreken.

-3-

-4-

ONTHAAL EN PSYCHO-SOCIALE HULP Het onthaal van personen met sociale en / of psychosociale vragen gebeurt dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, waarbij één dag alleen op afspraak gewerkt wordt. Het onthaalpersoneel, ongeacht of het vrijwilligers zijn, teamleden of stagiaires, steekt heel wat tijd in dit eerste onthaal. Zonder dit onthaal, dat eerst gebeurt aan de balie, zou de sociale dienst niet correct kunnen werken. De ploeg is internationaal samengesteld, wat toelaat de mensen te ontvangen in meerdere talen. De persoon aan het onthaal geeft antwoord op heel diverse vragen of verschaft informatie van verscheidene aard : heeft men het recht om te bedelen ? ; waar vind je een gratis maaltijd ? ; hoe krijg je toegang tot een “tafel en bed” ? ; wie kan een begrafenis betalen ? ; waar vind je een vrijwilligersactiviteit, taalcursus, gratis medisch consult, een praatgroep voor mensen die een relatiebreuk doorgemaakt hebben, clubs, koren, een praatcafé tegen eenzaamheid, … ? ; mag men daklozen huisvesten in een kerk ? ; etc. Het gebeurt ook dat men gewoon iemand moet laten telefoneren, een document vertalen, een formulier invullen. Het is een manier om een luisterend oor of een dienst te bieden. In 2013 registreerden we 1351 dergelijke psychosociale vragen, wat 30% uitmaakt van het totaal aantal vragen die aan de balie ontvangen werden. Dit houdt een vermindering in van 6% van dit soort vragen, in vergelijking met verleden jaar. De andere vragen (van religieuze aard) zullen in het tweede gedeelte van dit rapport behandeld worden.

Het rapport van de sociaal assistentes Zoals aangetoond zal worden door de statistieken van de sociale dienst van Brussel Onthaal – Open Deur, is de diversiteit van de aanvragen aanzienlijk, zowel op het vlak van de bevolking, als van de aard van de problemen die zich voordoen. Dit is te wijten aan meerdere factoren : het gaat hier om een eerstelijns-sociale dienst, gelegen hartje Brussel, in een toeristische wijk in volle mutatie : alle soorten populaties met zeer gevarieerde sociale en professionele statuten worden hier aangezogen… Publiek In 2013 werden 537 dossiers ingevoerd in de computer tegenover 696 in 2011 en 838 in 2012. Deze terugloop kan verklaard worden door de afwezigheid van een van de sociaal assistentes gedurende drie maand omwille van ziekte. Aangezien de ontmoeting met de sociaal assistente niet automatisch aanleiding geeft tot een systematische bevraging over de situatie van de personen, moet opgemerkt worden dat in onderstaande tabellen de rubriek ‘niet-gepreciseerd’ een belangrijke plaats inneemt in de percentages. De statistieken tonen aan dat het vooral om mannen op rijpere leeftijd gaat (30 tot 50 jaar). Het gezinstype is hoofdzakelijk samengesteld uit alleenstaande personen, en met precaire bestaansmiddelen (zonder officiële inkomensbron, gepensioneerd, werkelozen, OCMW-trekkers, of personen met een gehandicapten- of invaliditeitsuitkering, personen die van de ziekenkas afhangen,…). Slechts 8 % verklaarden dat ze een bezoldigde job hadden. Soorten problematiek in de praktijk Problematiek in functie van de herkomst van de populatie en hun verblijfsstatuut De statistieken laten uitschijnen dat de behandelde aanvragen voor 19,29 % uitgingen van Belgische personen, en voor 74,69 % van personen van vreemde origine. De nationaliteiten van de resterende 6,02% werden niet gepreciseerd. De statistieken inzake nationaliteit en verblijfsstatuut werden getoetst aan de problematieken en laten het volgende uitschijnen : -5-

Wat betreft de Belgen : deze vertonen vooral problemen in verband met  huisvesting (17,56 %)  financiële en materiële problemen (16,48 %)  juridische vragen (16,12 %)  administratieve problemen, problemen inzake begrip en dagelijkse leven, of OCMW. De buitenlandse populaties daarentegen die onze sociale dienst bezoeken komen vooral met vragen in verband met :  recht (29,25 %)  financiële problemen (15,62 %)  administratieve problemen (12,93 %)  huisvesting, vragen i. v. m. tewerkstelling en in het bijzonder opleiding. Geboden antwoorden op deze vragen en problematieken Het antwoord van onze sociaal assistentes op deze diverse soorten problemen bestaat uit :  informatie (32,55 %)  luisteren (22,12 %)  administratieve hulp (16,85 %)  bemiddeling (14,55 %)  reörientatie (6,80 %).

Hulpbronnen Personen Om een kwalitatief hoogstaande sociale dienst te kunnen garanderen maken we sinds 1974 deel uit van het CAW Brabantia1, dat zich tot missie stelde een eerstelijns-sociale dienst aan te bieden in Brussel. Het gaat om een vzw die, tot eind 2013, zes antennes omvatte, waarvan drie geïnstalleerd waren in multiculturele en verarmde wijken : de diensten van Kuregem, St.-Gillis en Molenbeek. De sociale dienst van Caritas International onthaalt vooral migranten van buiten de EU, terwijl de Dienst voor Buitenlandse Studenten en Stagiairs, studenten helpt afkomstig van de ‘Derde Wereld’. Onze dienst, BOOD, daarentegen voorziet in een polyvalent onthaal. Dankzij deze verschillende vestigingen kunnen de sociaal assistentes sociaal werk verrichten in netwerkverband.

Sinds enkele jaren wordt beroep gedaan op sociaal assistentes om vaker tussen te komen in de “Unité pastorale de Bruxelles Centre”. Personen die zich op heden wenden tot parochies voor een complexere sociale vraag worden doorverwezen naar de Taborastraat.

De sociale permanenties worden verzekerd door twee sociaal assistentes (voltijds), wier talen- en culturele kennis divers genoeg is (Arabische wereld en de Oostbloklanden) om een internationaal publiek van eender welke herkomst te onthalen. Ze worden bijgestaan gedurende het academisch jaar door 1 of 2 stagiair(e)s van verschillende sociale scholen (zie bijlage). Het onthaal gebeurt van maandag tot vrijdag, twee volledige dagen tussen 10.00 en 17.00 uur zonder afspraak, en drie halve dagen (waarvan 1 op afspraak). Naast deze permanenties staan de sociaal assistentes ook in voor de administratieve opvolging van de dossiers, nemen ze deel aan de opleidingen, bezoeken aan verenigingen verbonden met het netwerk, etc.

1 ) www.capbrabantiacaw.be

-6-

Materiaal Om de verschillende vragen te beantwoorden ontmoeten de sociaal assistentes de mensen en luisteren ze aandachtig naar hen (soms in hun eigen taal). De SA worden, evenals de vrijwilligers en andere teamleden, ondersteund door twee uiterst nuttige “tools” : een databank die reeds tal van jaren bestaat en internet. Maar hun opdracht bestaat er vooral in de administraties of netdiensten te contacteren, of advies in te winnen bij juristen die gespecialiseerd zijn in deze of gene materie. De samenwerking met andere diensten is essentieel, omdat ze het mogelijk maakt die informatie en hulp te bieden waarmee de mensen het best gediend zijn. Het gaat om de antennes van CAW Brabantia, Medimmigrant, de ADDE, Foyer (diensten gespecialiseerd in juridische hulp), SAMU, Ariane, hulp aan daklozen, Entraides en parochiale sociale diensten, SAWA, de Zusters van Moeder Teresa… Aanvragen voor financiële of materiële hulp (vooral voedsel – maaltijdcheques voor sociale restaurants in het stadscentrum, betaling van huur, tickets om terug te keren naar het land van herkomst…) worden geanalyseerd in functie van de algemene situatie van de persoon, in samenwerking met de andere actoren die zijn situatie reeds kennen : zo worden identieke stappen en misbruiken vermeden en kan er verstandiger en efficiënter hulp geboden worden. Het statuut van onze sociale dienst houdt in dat we een eerstelijnsonthaal bieden. Dat betekent dat we zo goed mogelijk proberen de vragen te beantwoorden. We maken een eerste analyse en proberen de persoon te helpen een oplossing te vinden. In bepaalde gevallen verwijzen we hem door naar een dienst die meer bevoegd is om zijn probleem op te lossen. Het gaat hier dus niet om een volledige opvolging van de mensen. Externe contacten, in het bijzonder het sociale netwerk, zijn belangrijk om mensen correct te kunnen doorverwijzen naar meer gespecialiseerde diensten, ongeacht de problemen die zich voordoen : mentale gezondheid, schuldenbeheer, precieze juridische kwesties etc. De SA voeren alle informatie inzake problemen van mensen in een computerprogramma in dat speciaal ontworpen werd voor de “Centra voor Algemeen Welzijnswerk”.

-7-

De statistieken van de sociale dienst Het informaticaprogramma SYSSO, dat in gebruik is genomen door de Federatie van Sociale Diensten, in samenwerking met de CAW’s en de CASG is een ambitieus programma voor statistieken en het beheer van bestanden. Dankzij dit programma hebben de maatschappelijk werksters een fijnere analyse kunnen maken van de problematieken. Dit zal ongetwijfeld reële en relatief betrouwbare tendensen weerspiegelen Dit programma voor statistieken laat een evaluatie toe volgens twee criteria: ofwel per dossier op jaarbasis, ofwel volgens de problematieken: We stellen hier eerst een vergelijking voor tussen dossiers van 2012 en 2013 Aantal dossiers: 838 in 2012en 537 in 2013. Statuut Niet meegedeeld Regularisatie aanvrager Permanent verblijver Migrant geregulariseerd Asielzoeker

Uitgepr.met regularisatie aanvraag

Erkend vluchteling Andere Totaal Geslacht Man Vrouw Niet meegedeeld Totaal

2012 587 202 49 838

2013 376 144 17 537

Leeftijd < 18 ans 18 tot 30 jaar 30 tot 40 jaar 40 tot 50 jaar 50 tot 60 jaar 60 tot 70 jaar 70 tot 80 jaar Niet meegedeeld Totaal

2012

2013 2 70 119 85 59 35 9 158 537

74 188 162 83 36 14 281 838

Burgerlijke stand Alleenstaande Niet meegedeeld Koppel met kinderen Samenlevend Eenoudergezin Koppel zonder kinderen Andere Totaal

2012 293 154 91 56 51 38 36 119 838

2013 227 53 63 31 37 10 14 102 537

2012 2013 254 179 269 341 94 113 33 47 33 42 24 41 7 6 838 537

-8-

Nationaliteiten

2012

2013

Afghanistan 6 Albanië 5 Algerije 38 Angola 2 Armenië 3 Bangladesh 10 België 125 Benin 3 Bosnië 2 Bulgarije 4 Burkina Faso 1 Burundi 3 China 1 Colombia Democratische Republiek Congo 17 Duitsland 3 Ecuador 4 Egypte 4 Eritrea 2 Filippijnen 1 Frankrijk 7 Georgië 1 Ghana 7 Griekenland 1 Guinea 6 Hongarije Ierland 1 India 4 Irak 68 Iran 7 Israël 4 Italië 7 Ivoorkust 2 Jordanië 4 Kameroen 7 Kosovo 5

4 5 20 1 1 7 100 1 1 2 2 1 14 6 1 7 5 2 2 4 5 34 6 2 3 1 3 5 2

Nationaliteiten

2012

Letland Libanon Liberia Litouwen Macedonië Republiek Maleisië Marokko Montenegro Mozambique Nederland Nepal Niger Nigeria Pakistan Peru Polen Portugal Roemenië Rusland Rwanda Senegal Servië Slowaakse Republiek Soedan Spanje Sri Lanka Syrië Togo Tsjechische Republiek Tunesië Turkije Venezuela Verenigde Staten Zweden Zwitserland Onbekend of niet meegedeeld Totaal

-9-

2013 7 2 2 1 1 161 2 1 3 4 1 5 42 1 10 1 9 5 2 1 9 7 2 87 3 7 1 1 3 92 838

1 6 4 77 3 10 31 9 1 6 3 2 3 1 2 6 11 57 3 1 4 2 2 1 44 537

Het Sysso statistieken programma laat ook toe een evaluatie te maken in functie van het aantal keren dat de verschillende problematieken werden gecodeerd gedurende het jaar. We stellen de cijfers van 2012 en 2013 op die manier voor. Er is een grote stijging van bepaalde problemen Het soort problemen en hun aantal: In 2012 Juridisch Vreemdelingenrecht Regularisatie Gezinshereniging Toegang tot wettelijk verblijf Nationaliteit Asielprocedure Andere Andere juridische vragen Materieel en financieel Financiële hulp Voedsel en materiële hulp Andere Administratie Administraties Gemeentelijke Administratie Belastingen en taxen Andere

4412 1848 1768 829 267 160 148 364 325 108 0 230 134 81 0

445

339

Gezondheid Fysieke gezondheid Geestelijke gezondheid en verslaving. Andere

134

66 45 23

Sociale en familiale banden Ouders/kinderen Relatie koppels Andere

35 33 53

Energie Betwistingen Elektriciteit/Gas/Water Andere Problemen ivm kinderjaren

97 26

Juridisch Vreemdelingenrecht Regularisatie Gezinshereniging Toegang tot wettelijk verblijf Nationaliteit Asielprocedure Andere Andere juridische vragen Materieel en financieel Financiële hulp Voedsel en materiële hulp Andere Administratie Administraties Gemeentelijke Administratie Belastingen en taxen Andere Huisvesting Zoektocht huisvesting Dringende huisvesting Problemen met eigenaars Andere

80 433

Huisvesting Zoektocht huisvesting 111 Dringende huisvesting 62 Problemen met eigenaars 73 Andere 93 Problemen dagelijks leven Probl met begrijpen van documenten 192 Diverse informatie 24 Problemen dagelijks leven Andere 41 Sociale zekerheid Ziekenfonds 66 Kinderbijslag 30 Ouderdom en overlevingspensioen 60 Werkloosheid 23 Gehandicapten uitkering 12 Andere 28 OCMW Financiële hulp 64 Medische kaart en dringende med.hulp 34 Andere 52 Betwisting 28 Werk/Vorming/ Voluntariaat Werk zoeken 110 Recht op werk 64 Andere 24 Vorming 20 Vrijwilligerswerk en diverse 54

Cultuur en vrije tijd

In 2013:

257

2134 671 606

208 84 74 65 76 99

65 323

271 46 6 68 127 25 80 63 51 9 54

Problemen dagelijks leven Probl met begrijpen van documenten 94 Diverse informatie 11 Problemen dagelijks leven Andere 10 Sociale zekerheid Ziekenfonds 35 Kinderbijslag 10 Ouderdom en overlevingspensioen 25 Werkloosheid 11 Gehandicapten uitkering 2 Andere 5 OCMW Financiële hulp 52 Medische kaart en dringende med.hulp 17 Andere 36 Betwisting 6 Werk/Vorming/ Voluntariaat Werk zoeken 64 Recht op werk 40 Andere 22 Vorming 16 Vrijwilligerswerk en diverse 7

219

178

272

Gezondheid Fysieke gezondheid Geestelijke gezondheid en verslaving. Andere Sociale en familiale banden Ouders/kinderen Relatie koppels Andere

121

Energie Betwistingen Elektriciteit/Gas/Water Andere Problemen ivm kinderjaren Cultuur en vrije tijd

123 36 7

- 10 -

48 34 17 12 10 40 9 7

300

177

115

88

111

149

99

62

16 22 1

Synthese en Perspectieven We hebben hierboven reeds de afname van het aantal dossiers vermeld die waarschijnlijk te wijten is aan de afwezigheid van een van de sociaal assistentes gedurende meerdere maanden. Maar we moeten ook preciseren dat de meest significante afname zich in het bijzonder voordoet in de rubriek “vreemdelingenrecht”. We kunnen, wat dit betreft, wijzen op de evolutie in de Belgische migratiepolitiek, waarbij de besluitprocedure inzake asielaanvragen sneller verloopt, uitwijzingsmaatregelen strenger zijn, de ontvankelijkheidscriteria strikter toegepast worden en de “algemene regulariseringsmaatregel toegekend in 2009” opgeschoven werd in de tijd.

De tabellen illustreren het belang van de onthaal-, luister- en eerstelijns-informatieopdracht die Brussel Onthaal – Open Deur ter harte neemt, alsook van de noodzaak om hierbij in netwerkverband te werken zodat daadwerkelijke hulp verleend kan worden aan de mensen die de dienst raadplegen. De ligging in het stadscentrum werkt ook een grote diversiteit inzake nationaliteit van gebruikers in de hand (55 verschillende nationaliteiten). Zoals de voorbije jaren kunnen we niet anders dan in het stadscentrum het contrast constateren tussen enerzijds de verarming, zichtbaar in de straten, en anderzijds de zorgeloosheid van toeristen en de rijkdom van andere stadswijken. De tweede problematiek (die niet van de minste is, omdat ze een reeks andere problemen met zich meebrengt), betreft de huurkost die vaak te hoog is voor personen met een bescheiden inkomen of een bestaansminimum. Eigenaars weigeren aan hen te verhuren en eisen van hen een loonfiche. Voeg hierbij ook dakloosheid, schulden, schade zowel aan fysieke als psychische gezondheid, etc. Velen van onze gebruikers zijn ook op zoek naar werk : huisvesting en werkgelegenheid zijn immers zonder twijfel een noodzakelijke basis om een stabiele levenssituatie te verwerven. Wij constateren hoezeer de stroeve coördinatie tussen de verschillende administraties de oorzaak vormt van tal van problemen wanneer via werk of gezinshereniging een verblijfsvergunning moet verkregen worden. Sommigen verliezen jammer genoeg hun rechten wegens het uitstellen van beslissing door de verschillende diensten (positieve regulariseringsbeslissing op basis van het contract en toekenning van werkvergunning B). De sociale dienst Brussel Onthaal – Open Deur probeert deze onthaalrol waar te maken opdat de mensen zich gehoord zouden voelen, correcte informatie zouden krijgen, eventueel doorverwezen worden naar tweedelijnsdiensten. De aanwezige buitenlandse bevolking is vaak dubbel kwetsbaar vanwege de emigratie of vlucht uit het land van herkomst (soms in staat van oorlog), vanwege de zeer lastige levensomstandigheden te wijten aan het gebrek aan richtpunten en familiale en sociale steun, het niet beheersen van de taal en het administratieve doolhof van onze Europese landen. Doel is dus vooral aan deze mensen de kans te geven rechtop te blijven staan en hen zoveel mogelijk te helpen zelf het roer in handen te nemen in hun leven. De situatie van mensen die de oorlog ontvlucht zijn in Syrie hebben de incoherentie en strakheid blootgelegd van de wetten, vanuit het standpunt van de onthaler, betreffende de toegang tot het Belgisch grondgebied : niet toekenning van visa aan Syriërs, Irakezen die in Syrië woonden en die van Jordanië geen inreisvisum kregen, of te lange toekenningstermijnen met als gevolg de weigering van de Belgische overheid in geval van een gezinshereniging (termijn van maximaal 1 jaar) of ook voorwaarden voor gezinshereniging waar soms onmogelijk aan voldaan kan worden. Bij voorbeeld, toetreden tot de arbeidsmarkt als men boven de 50 is... Zelfs Belgen vinden niet makkelijk een job op die leeftijd. Of ook de termijn die toegekend wordt aan iemand die erkend werd en die, binnen de maand, het opvangcentrum moet verlaten en huisvesting vinden. Men kan zich afvragen of deze zoektocht, zoals in andere landen, niet aan het OCMW kan opgedragen worden. Belgische of - 11 -

buitenlandse daklozen zijn talrijk in het stadscentrum. Ze zijn de weerspiegeling van een groeiende armoede, met alle gevolgen van dien, in het bijzonder op de mentale gezondheid. Om hen op een meer georganiseerde manier te helpen, heeft Brussel Onthaal – Open Deur een project waarbij, tijdens de komende maanden, opnieuw contact zal opgenomen worden met de diensten van het stadscentrum om de samenwerking te versterken, en speciaal met hen die zich inzetten voor de meest kwetsbaren, zonder rechten en vaak zonder een dak boven hun hoofd.

- 12 -

ONTHAAL, INFORMATIE EN RELIGIEUZE ORIËNTATIE We hebben meer dan 5500 aanvragen gekregen. Ze werden tot ons gericht door bezoekers, als ook via telefoon of mail, zowel van individuen verenigingen.

Publiek Het publiek is zeer gediversifieerd. Van 22% van de bezoekers kennen we de herkomst niet. Van de gekende nationaliteiten zijn 52% Belgen en 11% Europeanen. De resterende 14% zijn voor 9% Afrikanen. We constateren een lichte stijging van Belgen en Afrikanen. De personen zijn grotendeels van volwassen leeftijd (59% zijn jonger dan 60 jaar) en van 84% kennen we de sociale situatie niet. Sommige personen die binnenstappen bij BOOD vragen niets en houden het bij het bekijken van aanplakborden of doorbladeren van boeken. Anderen daarentegen hebben heel precieze vragen. Ons publiek bestaat uit verschillende groepen die men als volgt kan catalogeren : Gelegenheidspubliek Enkele voorbeelden :  Mensen die zich aangetrokken voelen door een boek, een tijdschrift, een poster etc. die ze in het uitstalraam gezien hebben…  Mensen die in Brussel centrum werken en die, op het middaguur of na hun dagtaak, de deur openduwen om een geschenk te kopen, boeken of tijdschriften te raadplegen of informatie op te zoeken  Belgen, zowel uit Vlaanderen als Wallonië, die blij zijn een plaats te vinden waar ze tijdschriften en religieuze boeken aantreffen  Mensen die op zoek zijn naar een Bijbel, soms in een heel precieze taal (bv. in het Arabisch of het Bulgaars), een gebedenboek, een boek van of over paus Franciscus  Jongeren die op zoek zijn naar levende gemeenschappen om er te bidden, of naar een Nederlandstalige gemeenschap om er hun Nederlands te oefenen…  Laaggeschoolde personen die we doorverwijzen naar gespecialiseerde boekwinkels  Een studente die een doctoraat schrijft over wat er geworden is van het religieuze meubilair van de Brusselse kerken  Voorbijkomende toeristen die denken dat we een toeristisch agentschap zijn, maar waarvan sommigen zich interesseren voor de doelstelling van het huis, voor de religieuze cultuur van de stad, de concerten in de kerken  Bedevaarders of toekomstige bedevaartgangers van St.-Jacob die een bedevaartpaspoort vragen, de betekenis van de schelpen in de straten en de St.-Jacobsroute in Brussel, …  Toeristen die aangesproken worden door de talrijke daklozen in de stad en vragen of bedelen toegelaten is  Europeanen van diverse leeftijden die met een probleem van mentale gezondheid worstelen, die hun werk verloren zijn en op zoek zijn naar uitwegen om te overleven  Een Roemeense priester die komt vragen wat de katholieke kerk in België doet om de sekten te bestrijden  Personen van alle leeftijden op zoek naar een retraite- of bezinningsoord, die christelijk vrijwilligerswerk willen doen, een bedevaart naar Fatima, Lourdes, Rome…  Vereenzaamde mensen, mensen die denken dat ze behekst zijn, geesteszieken die in de stad ronddolen en voor wie we een oriëntatiepunt zijn, een steun of gewoon een plaats waar ze hun soms irrationele angsten kunnen uitspreken

- 13 -

 Mensen die losstaan van de katholieke kerk en op zoek zijn naar een priester voor een doopsel, die om informatie vragen in verband met het huwelijksritueel…  En ook jonge musici, conservatoriumstudenten die even een krukje komen lenen voor een straatconcert…… Vaste klanten  Vaste bezoekers die maandelijks terugkeren om een tijdschrift aan te kopen, of voor een kleine inlichting over een retraite, biechtgelegenheid, een event, een conferentie in het kader van het kerkelijke leven  Zeer kwetsbare vaste bezoekers voor wie we een steunpunt betekenen en vooral een oriëntatiepunt in hun zwerftochten en hun miserie, en die op bepaalde momenten heel opdringerig kunnen zijn,… Het netwerk waarmee we op verschillende niveaus samenwerken :  Onthaalinstanties van de verschillende kerken in het centrum  Sociale verenigingen : Accompagner, BON, Diogenes, St.-Vincentiusvereniging, Entraides paroissiales, voor sociale informatie of vreemdelingenrecht  Priesters van de COE (Katholieke Gemeenschappen van vreemde origine), nieuwe aalmoezenier voor rondtrekkende mensen  Verschillende pastorale diensten, CIB, Service Communication Vicariat, KMS, MISSIO, Jeugdpastoraal, Caritas Vlaanderen, Tochten van Hoop, Fondation Josefa, Sant ‘Egidio… die informatie verzamelen over specifieke verenigingen of om samenwerking vragen  De commerciële buurt vraagt soms om hen even te depanneren, deelt ons in vertrouwen problemen mee in verband met het werk, gezin, … Schenkers  Achterlaten van kleren, dekens voor daklozen, voedsel…  Uitwisseling op de verschillende bestaande plaatsen in de stad voor materiële hulp  Achterlaten van religieuze boeken, devotionele voorwerpen, … Nota Net zoals vorig jaar constateren we dat tal van mensen die we ontmoeten heel kwetsbaar overkomen. Velen zijn op leeftijd en beschikken slechts over beperkte middelen van bestaan. Daar ze geen toegang hebben tot de nieuwe technologieën, internet e. d., hebben ze ook geen toegang tot informatie. Tal van hen zijn gewoon op zoek naar gezelschap.

- 14 -

Statistieken Na iedere ontmoeting vult degene die het onthaal doet de rubrieken in van een fiche 2 . Op basis van deze notities verifieert de secretaresse of alle categorieën zijn ingevuld en encodeert de gegevens in een ad hoc programma. Wat betreft het object van de vragen (gegroepeerd in drie onderafdelingen: «religieus», «sociaal en psychosociaal» en «migratie»), wordt de interpretatie overgelaten aan ieders eigen oordeel. In de onderafdeling «religieus», zijn er vakjes voor «pastoraal», «divers» waarin allerlei kan worden ondergebracht en die dus weinig revelant zijn voor de analyse. We proberen desondanks om er wat resultaten uit te distilleren. 70% van de vragen die bij het onthaal gesteld worden zijn van religieuze aard. Meer dan 33 % zijn pastorale vragen, dan komt de verkoop van brochures zoals «Magnificat» en «Prions en Église», de uurregelingen (8%), Bijbels (5%). Verdeling van de vragen gegroepeerd naar thema Thema’s van de aanvragen Religieuze Sociale Psychosociale Migranten- en vluchtelingen Totaal

Aantal 3201 1015 216 120 4552

2) zie model in de bijlagen.

- 15 -

Totaal % 70,32 22,3 4,75 2,64 100%

- 16 -

Aanvragen en interventies Het is niet makkelijk onderscheid te maken tussen de drie soorten interventies : informatie, gesprek, verkoop. Vaak is het zo dat uit een vraag naar info een gesprek of een verkoop voortvloeit (en omgekeerd), maar toch kunnen we het volgende onderscheid maken :

Informatie De vragen en aanvragen voor inlichtingen zijn heel gediversifieerd en vaak uniek. Het gaat, onder andere, om :  adressen van nieuwe gemeenschappen, abdijen, bezinningsoorden, retraiteprogramma’s  christelijke gemeenschappen van vreemde origine, hun pastorale verantwoordelijken  de verschillende uren van vieringen doorheen het jaar, in de talen van de in Brussel vertegenwoordigde gemeenschappen en in de verschillende ritussen  de verschillende bedevaartoorden in België, Lourdes, Compostella, St.-Gilles du Gard, Medjugorge  christelijke architectuur in Brussel, geleid bezoek in een kerk, kapelletjes in België  de verschillende uitgaven en vertalingen van de Bijbel  muzikale evenementen, concerten van religieuze muziek  programma’s en plaatsen voor religieuze vorming, Bijbelstudie  catechumenaat voor volwassenen  christelijke media, KTO, radio Maria, homilieteksten van tv-missen  documentatie over heiligen, de verschillende gebeden, het misordinarium, pastorale teksten, de homilieën van paus Franciscus  huisvesting in een christelijke omgeving in Brussel, België, huisvesting in Lourdes, Rome, Fatima  christelijk vrijwilligerswerk voor volwassenen en voor jongeren  de christelijke gemeenschap in Irak, de Armeense kerk, de Russische-orthodoxe kerk, de Bulgaarse kerk  interreligie : Sikhisme, de ramadan  sektarische ontsporingen, nieuwe geloofsovertuigingen, reiki, duiveluitdrijving, beheksing… Opsplitsing van de aanvragen per thema Bijbel Kerk Geloof Uurregeling Pastoraal Gemeenschappen Exorcisme Sacramenten / Zegeningen Bedevaart Prions en Eglise / Magnificat /Parole et /Prière Bezinning Vorming Media en christelijke tijdschriften Heiligen / gebeden /devotie Oecumene / Taize Orthodoxie Protestantisme Boeddhisme/ Hind./ Yoga/ Zen Gemengde huwelijken Religies Islam Jodendom Sekte & Nieuwe Rel. Bewegingen Varia Totaal

150 267 130 246 191 87 7 57 66 921 15 288 221 67 11 11 8 0 48 29 11 23 347 3201

- 17 -

5% 8% 4% 8% 6% 3% 0% 2% 2% 29% 0% 9% 7% 2% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 0% 1% 11% 100%

Gesprekken De formele aanvragen voor een gesprek zijn weinig talrijk, en in het bijzonder de aanvragen om een priester te ontmoeten nemen elk jaar af. Wanneer er een expliciete vraag is om met iemand te spreken, gaat het meestal om een uitwisseling van het psychoreligieuze type met grote miserie. In de meeste gevallen wordt een gesprek aangeknoopt ter gelegenheid van een boek of een tijdschrift, of een vraag tot informatie en soms een kort gebed. Ziehier enkele illustraties:  Regelmatige uitwisseling over hoe belangrijk het is in het leven het Woord Gods te lezen, ter gelegenheid van de aankoop van “Parole et Prière”, “Magnificat” of “Prions en Eglise”  Een Amerikaan op doorreis zoekt een religieus boek voor zijn moeder en wisselt van gedachten over het geloof.  Iemand zoekt een religieuze afbeelding om aan een persoon met zelfmoordneigingen te geven.  Veel gesprekken gaan over paus Franciscus, men zoekt een foto, poster, gebed, homilie, een boek…  Gesprek over de sacramenten, in het bijzonder het doopsel en het huwelijk  Godsdienstleraars op zoek naar documentatie, teksten over gebed in de Islam, een sociale vereniging die christelijk optreedt  Vaak zijn lijdende personen blij dat naar hen geluisterd wordt  Iemand zoekt een boek van Guy de Fontgalland om aan een zieke bejaarde te geven die in zijn jeugd geholpen werd door deze lectuur. Gesprek over de zin van ziekte, ouderdom en ongeloof.  Een zeer kwetsbare dame wil een religieus evenement organiseren in haar grote huis.  De toekomst van de oecumenische dialoog in Brussel, in België  Hoe bereik je het netwerk van de ploegen van Entraides in de christelijke wereld om na te denken over armoede ?  Een dame, zangeres, leed aan kanker, leert Hebreeuws en zou graag in gevangenissen zingen. Meer dan eens worden we bij dit toevallige gelegenheidsgesprek getroffen door de intensiteit van de ontmoeting. Dat verplicht ons ertoe ons vragen te stellen over het belang van onze beschikbaarheid en onze luisterattitude. Verkoop Daar er in het stadscentrum geen religieuze boekhandel meer is, bekennen mensen vaak hoe blij ze zijn iets “voedzaams” of iets nieuws aan te treffen… bij ons. De verkoop wordt niet beschouwd als een lucratieve bezigheid, maar als een dienst die we bewijzen aan mensen die over weinig tijd beschikken, die gewoon even voorbijkomen, die oud zijn of beperkt qua mobiliteit. We hebben weinig boeken. Maar toch proberen we altijd te luisteren, mensen door te verwijzen naar gespecialiseerde boekenwinkels en, bij gelegenheid, het gevraagde boek te bestellen. 50% van de verkoop, (meer dan 2000 eenheden) in 2013, betreffen de maandbladen Prions en Église, Magnificat of Parole et Prière en de tijdschriften. De overige 50% betreffen allerlei publicaties, voornamelijk in het Frans. Velen zijn opgetogen met de tijdschriften die ze aantreffen, zoals : l’Appel, Bonne Nouvelle, Panorama, Famille chrétienne, France Catholique, Dimanche, Tertio, Pèlerin, la Vie, Prier, Feu et Lumière, Peuples du Monde, Pastoralia, Le Monde des religions, Rive Dieu, etc. - 18 -

Vervolgens zijn er, in functie van het liturgisch jaar, de aanvragen voor boeken en brochures voor de Vasten, Pasen, de Advent, communiegeschenken, de liturgische kalender, de heiligenkalender en het zondagsmissaal… de gebedenboeken, de abdijengidsen. Wij constateren een zekere interesse voor de Bijbel en de verschillende edities ervan, vertalingen in het Arabisch, het Bulgaars en Hongaars… Er is ook vraag naar : de Torah en de Talmud, het psalmenboek, de oecumenische Bijbelvertaling, de Bijbel in vlot Frans, de Bijbel met verklaringen, de Nederlandstalige Bijbel, het evangelie in zakformaat, een Bijbel in grote druk, evenals… een gratis Bijbel ! Ter gelegenheid van feesten als Kerstmis of Pasen vragen mensen ook niet al te dure religieuze voorwerpen : miswijn, wierook, doopkaarsen, een pyxis, kaarten, … (Deze dienst wordt niet door ons huis aangeboden.) In het kader van de oecumene zijn we een verkooppunt van de gebedsbrochure voor de eenheid onder de Christenen. Inzake interreligie vraagt men ons vaak om de affiche en de boeken van de verzameling “Fils d’Abraham”, de interreligieuze kalenders van Zwitserland en van El Kalima en, ter gelegenheid van de ramadan, kaarten om de moslims een “gelukkige feestdag” toe te wensen. We verkopen ook boeken en stripverhalen voor kinderen, heiligenlevens, boeken in verband met de actualiteit. Ten slotte verkopen we en / of verdelen we gratis onze eigen uitgaven. Ze worden gedrukt in kleine hoeveelheden, enerzijds omdat er vaak dingen gewijzigd worden, maar anderzijds ook omdat er voldoende informatie op internet staat zodat er minder vragen gesteld worden.

Het gaat om :  misuren  blaadjes voor vieringen in de Goede Week en Kerstmis  aanbiddingsplaatsen in Brussel  plaatsen waar men het sacrament van de verzoening kan vieren  plaatsen waar missen in vreemde talen opdragen worden  de brochure Groupements et Fraternités  het misordinarium in het Nederlands (onvindbaar in de boekhandel)  het Répertoire des églises et communautés chrétiennes ge-updatet in maart 2013

Hulpbronnen Mensen Voor het onthaal aan de balie kan BOOD rekenen op de aanwezigheid van de coördinatrice en een tiental vrijwilligers, zowel leken als priesters. Twee secretaressen, een documentalist en af en toe een stagiaire. De secretaresses houden de gegevens bij, en coderen de statistieken, zorgen voor de boekhouding en de vele taken die moeten worden vervuld voor het goed functioneren van een onthaaldienst. Ze helpen iedereen in huis en nemen daarbij nog andere taken waar. Verder leest en klasseert de documentalist de boeken, de verschillende tijdschriften en persartikels die binnen gekomen zijn, over zowel sociale als godsdienstige onderwerpen. Hij werkt mee aan de

- 19 -

redactie van interne documenten over onderwerpen waarnaar gevraagd is. Hij neemt ook deel aan œcumenische, interreligieuze en interlevensbeschouwelijke bijeenkomsten. De coördinatrice organiseert het werk, zorgt ervoor dat aan de vragen wordt tegemoet gekomen, neemt deel aan overlegvergaderingen buitenshuis, zowel op sociaal als op religieus gebied. De vrijwilligers die het team versterkt hebben om bij toerbeurt de permanenties te verzekeren tijdens de ochtend en/of op zaterdag, hebben zich hoe langer hoe meer vertrouwd gemaakt met de verscheidenheid van de vragen. Verschillende vrijwillige onthalers hebben een goede kennis van het Brusselse sociale netwerk, van het christelijk geloof en van de andere godsdiensten. Hun inbreng bij de dienst bestaat uit hun competentie en hun enthousiasme en met hun vragen interpelleren ze soms het team van permanente medewerkers die ze zo bewust maken van de lacunes in de organisatie. Door hen bovendien te wijzen op nieuwe problematieken, helpen ze te voorkomen dat de permanenten in routine vervallen. Hun suggesties zijn een uitnodiging tot creativiteit. Dit jaar konden we rekenen op jonge vrijwilligers. Gedurende meer dan drie maand, hielp een student bij het onthaal, af en toe ook voor het sociaal onthaal, en voor de logistiek. Een ander hielp bij het bijwerken van de inventaris Nederlandstalige boeken en het updaten van de gegevens van de site en van het netwerk. Sociaal assistenten stagiaires We mochten drie sociaal assistenten/assistentes van twee sociale scholen verwelkomen. Eén Belgische studente van het Cardijninstituut (Louvain-la-Neuve) en twee Luxemburgse studenten van het Paul-Henri Spaakinstituut (Brussel). Onze dienst is interessant voor hun opleiding omdat hij toegang verleent tot een zeer brede waaier aan bevolkingscategorieën, vragen, problemen, maar ook omdat deze diversiteit hen verplicht zich open te stellen voor het netwerk met het oog op het verschaffen op goede informatie, of soms om door te verwijzen naar een meer gespecialiseerde of competentere dienst. Wat ons betreft, krijgen we de kans om geconfronteerd te worden met hun vragen en bedenkingen… of soms vernieuwende voorstellen, wat dus inhoudt dat we onze aanpak in vraag stellen. De aanwezigheid van de Luxemburgse studenten bleek soms heel nuttig omwille van hun kennis van vreemde talen (Duits, Italiaans, Portugees). Materieel De ruimte voor het onthaal «type winkel» en de etalage zijn essentiele elementen voor het onthaal. Ze zorgen ervoor dat de cliënt zich niet gestigmatiseerd voelt: zij die binnen komen kunnen zich vrij voelen om weer te vertrekken zonder dat ze gecatalogiseerd zijn. Ook buiten de openingstijden blijft de etalage aanspreken. Zij wordt veranderd naargelang de thema’s en vraagt veel zorg. We zien er op toe dat het kader steeds gastvrijheid uitstraalt, dat er muziek is, bloemen zijn, affiches en folders. De schappen met boeken en tijdschriften nodigen uit om er nieuwsgierig in te snuffelen. De documentatie die ter beschikking staat (dossiers op papier of gedigitaliseerd) worden regelmatig bijgewerkt. Website De site www.bapobood.be was operationeel in 2013 met regelmatige updates. De aanpassingen werden aangebracht door een vrijwilliger met de bedoeling de verschillende vormen van informatie toegankelijker te maken voor een zeer breed publiek.

- 20 -

De site biedt enerzijds informatie over de verschillende facetten van onze vereniging : onthaal, luisterend oor, en anderzijds informatie over de katholieke eredienst, oecumene en interreligie, en over het gevarieerde sociale aanbod en nuttige links. De verscheidene publicaties, “misuren”, “repertorium van christelijke kerken en gemeenschappen”, “Venez et croyez”, gebedsgroepen, broederschappen en Bijbeluitwisseling in de stad, aanbiddings- en verzoeningsplaatsen worden online geplaatst, evenals ons activiteitenrapport. In 2013 kregen we 39.964 bezoekers op onze site, als volgt verspreid over het jaar:

Conclusie De verwevenheid van maatschappij en religie blijft een reëel feit. Deze vaststelling vergt een grote beschikbaarheid en een niet aflatende aandacht van het onthaalpersoneel. De mensen worden een voor een onthaald als unieke wezens.

- 21 -

- 22 -

BRUSSEL ONTHAAL-OPEN DEUR EN ZIJN NETWERK Vergaderingen en interne opleidingen De ploeg van permanente leden vergadert één keer per maand, afhankelijk van de dringendheid, om moeilijke kwesties te bespreken, informatie mee te delen en het werk te organiseren. Gedurende het eerste trimester hebben we voor alle permanente leden van de ploeg een functioneringsgesprek georganiseerd, gevolgd door een evaluatie-ontmoeting in verband met het jaar 2012, en hebben we een synthese neergeschreven van de gesprekken. Begin juni heeft de uitgebreide ploeg (permanenten en vrijwilligers) vergaderd om de stand van zaken op te maken inzake het activiteitenrapport. Ploegleden hebben een project ontwikkeld om het charter te herschrijven in functie van bepaalde prioriteiten… De sociaal assistentes van BOOD en die van de andere antennes van CAW Brabantia hebben deelgenomen aan een vergadering waarop een activiteitenrapport van CAW Brabantia 2012 voorgesteld werd. Hierbij werden de problemen waarmee de SA het vaakst te maken kregen, in de verschillende antennes aangekaart. Ze hebben deelgenomen aan een opleiding over de nieuwe wet op de naturalisatie, de hervorming van de asielrechtprocedure, het schijnhuwelijk en wettelijk samenwonen… met de jurist van Caritas International, alsook op een opleiding georganiseerd door de CIRE en Medimmigrant. Ze hebben deelgenomen aan een dag “Vivre ensemble” met terreinactoren over diverse problematieken in verband met armoede. Een ander teamlid heeft deelgenomen aan een colloquium over vrijwillige terugkeer van het ERSO West-net bij Caritas, de uitreiking van de Dekkers-prijs bij SOSAME, een opleiding over multiculturaliteit bij Caritas Belgica. Niet te vergeten ook een opleidingsdag over Europa en de islam met de pastorale verantwoordelijken van de COE door Pro Migrantibus. De secretaris en de coördinatrice hebben vergaderd met de webmaster voor de update van de website.

Vergaderingen en externe contacten Een groot deel van van de werkdag van de coördinatrice is gewijd aan werk in netwerkverband op verschillende niveaus. Deze ontmoetingen bieden de mogelijkheid om banden, synergieën en samenwerkingsverbanden te creëren met meer gespecialiseerde sociale diensten en op de hoogte te blijven van nieuwigheden in de sector : Eenmaal per maand neemt de coördinatrice deel aan de vergadering van de ploegen die instaan voor het onthaal in de St.-Niklaas- en de Begijnhofkerk. Dit jaar heeft de ploeg van de Begijnhofkerk sociale projecten bezochten in de Gentse Rabotwijk.  Ontmoetingen met de sociale partners, nl.:  de Service d’Interprétariat Social de Bruxelles Accueil, het Sociaal Vertaalbureau van Brussel Onthaal.  CAW Brabantia : dit jaar werd de samenwerking tussen de verschillende antennes opnieuw voortgezet. De vergaderingen rond de toekomst van de antenne Caritas Molenbeek gingen verder en resulteerden uiteindelijk in de sluiting van deze antenne.  Caritas international : regelmatige coördinatie-ontmoetingen rond de problematiek “asiel en migratie”.  Caritas Belgique : occasionele ontmoetingen voor reflectie over het sociaal engagement van christenen, armoede en multiculturaliteit. - 23 -

 Medimmigrant : regelmatige deelname aan vergaderingen van deze vzw die zijn informatiewerk voortzet (via zijn uitstekende website) over het recht op gezondheidszorg voor mensen zonder papieren of in een precaire situatie.  De ploeg van de diaconie van de UP Bruxelles Centre, deelname aan de uitdeling van voedselwaren in het St.-Antoniusklooster, het Rafaël-centrum, de toekomst van het Soeppunt.  Deelname aan de viering ter ere van gestorven daklozen in het stadhuis, aan de inhuldiging van een sociaal immobiliënagentschap in Schaarbeek.  Pastorale ontmoetingen : deelname aan de opening van het pastorale Nederlandstalige en Franstalige jaar over het thema “onze tijd aanvaarden, een ingesteldheid die evangelische bekering bevordert”. Driemaal per jaar deelname aan de ontmoetingen georganiseerd voor de pastorale agenten van de dekenij Brussel Centrum.  Vergaderingen van de Algemene Vergadering van RCF, de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van Caritas International  Regelmatige uitwisseling met de “Dienst voor communicatie van het Vicariaat Brussel”  Deelname aan de conferenties georganiseerd door El Kalima over “moslims in de gemeentepolitiek en de media” en een andere conferentie over “leven met personen van een andere godsdienst”  Deelname aan een vormingsdag georganiseerd door de theologische faculteit van Louvain-laNeuve “Wat zijn de pastorale antwoorden op de spirituele zoektocht ?”  Het “Plateforme interreligieuse et interphilosophique de Bruxelles” heeft slechts eenmaal vergaderd dit jaar.  In het verlengde van onze reflectie over de vragen die opgeroepen worden naar aanleiding van de nieuwe geloofsovertuigingen en de ontsporingen van sekten, hebben we tweemaal vergaderd met de bisschoppelijke afgevaardigden die met deze problematiek belast waren. We hebben ook deelgenomen in Metz aan een werkdag met de PNCDS (Pastorale, Nouvelles Croyances et Dérives Sectaires).  De ploegleden hebben het functioneren en de doelstellingen van het werk van BOOD voorgesteld aan studenten die in de toekomst les zullen geven aan de Galileo-school, aan de ploeg van “Pastorale des jeunes”, aan de nieuwe leden van het vicariaat, alsook aan een vereniging van de jongeren van “Speach4young”.  De filosofie van “onthaal open deur” werd ook voorgesteld op de vormingssessie “Verkondiging en de diaconie” in Ranst.  Een sociaal assistente heeft de sociale dienst voorgesteld aan St.-Vincentiusvereniging in St.-Joost.  Andere teamleden bezochten de ACRE (Action pour la rencontre des Cultures en Europe), Vivre Ensemble, La Strada, Chez Nous, Poverello, la Fontaine, een sociaal verhuurkantoor, het Rafaëlcentrum.

Interview Een journaliste van Tertio heeft de coördinatrice geïnterviewd. Studenten van de HUB stelden vragen aan een teamlid ter gelegenheid van de uitgave van een bus-aan-busbedeling van Metro 5 die tot doel had een link te creëren tussen de verschillende stadsrealiteiten die in de buurt van metrostations wonen en werken. Om hun verwezenlijkingen voor te stellen werden we uitgenodigd op een debat over de interreligeuze en oecumenische realiteit.

- 24 -

CONCLUSIES EN PERSPECTIEVEN Mail en internet We hebben gepoogd de via mail ontvangen aanvragen nauwgezetter te repertoriëren, maar dit blijft een heikel punt. Het aantal bezoekers daarentegen op onze site werd heel precies becijferd.

Sociale dienst Deze dienst werd enigszins verstoord ten gevolge van het arbeidsongeval en de pensionering van de sociaal assistente die al meer dan 30 jaar werkzaam was in het huis. Zij had een aanzienlijke expertise ontwikkeld op het vlak van vreemdelingenrecht, alsook een grondige kennis van het hulpnetwerk voor migranten. Sinds oktober werden de diensturen geoptimaliseerd. Eén enkele en zelfde assistente werkt nu voltijds. Er werden ervaringen uitgewisseld. De sociaal assistentes konden van gedachten wisselen met de leden van het netwerk van sociale verenigingen van Brussel in verband voor armoede. Er werden samenwerkingsverbanden ontwikkeld o. a. met de verschillende segmenten van Caritas. De regelmatige update inzake kennis van het vreemdelingenrecht werd ook ten zeerste geapprecieerd

Onthaal Wat onthaal betreft, hebben we andere vrijwilligers gevonden, maar jammer genoeg slechts voor beperkte periodes. We hebben gepoogd een informatiepakket op punt te stellen voor het onthaalpersoneel inzake boeken, tijdschriften, brochures, etc. die te koop aangeboden worden bij BOOD. Dit deden we door de nieuwigheden in de inventaris beter zichtbaar te maken en door duidelijk aan te geven waar precies de werken terug te vinden zijn in de rekken.

Perspectives De reflectie over de toekomst van BOOD werd dus afgerond in juni 2013, waarbij de drie fundamentele krachtlijnen van de vereniging nogmaals op een rijtje gezet werden : Een eerstelijnsdienst : de Brusselse kerk ondersteunt BOOD, via het vicariaat, buiten haar perimeter, zowel op het vlak van luisteren, psychologische hulp als religie, maar ook meer en meer op sociaal vlak. Een informatiedienst die de aanvragen tot ons gericht beantwoordt, in samenwerking met de communicatiedienst van het vicariaat. De expertise inzake onthaal wordt ter beschikking gesteld via het organiseren van vergaderingen, het publiceren van teksten, etc. BOOD is in de eerste plaats een dienst van de kerk en geen beweging. We moeten elke vorm van formalisme vermijden, omdat het gevaar bestaat dat dit de positieve onthaalgeest in het gedrang zal brengen. Voor 2014 willen we onze zichtbaarheid verbeteren door op de drie krachtlijnen van de vereniging te werken, meer bepaald : De band met de Brusselse kerk, door te fungeren als doorgeefluik voor haar voorgestelde activiteiten en door de samenwerking met de vicariaatsdienst verder te zetten, maar ook met de verschillende diensten, werkzaam op het niveau van de diaconie. Onthaal, door het onthaalpersoneel uit te nodigen hun eerstelijnsrol te vervullen en door nauwgezet de nodige info door te sturen voor een kwaliteitsonthaal. Informatie, door er voortdurend over te waken dat onze site ge-updatet blijft, door in teamverband na te denken over de pertinentie van de boodschap die haar weg vindt via de boeken, brochures, affiches en uitgestalde voorwerpen.

- 25 -

BIJLAGEN 1. Kalender van de activiteiten, en de vergaderingen, … 07/01 07/01 08/01 11/01 14/01 15/01 15/01 17/01 18/01 18/01 22/01 23/01 24/01 24/01 31/01

JANUARI Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Bezoek aan ACRE Nieuwjaarsreceptie Brussel Onthaal Open Deur Raad van Bestuur Radio Catholique Francophone (RCF) Bruxelles Vergadering Caritas International Receptie ter gelegenheid Nieuwjaar dekenij Bureau en Raad van Bestuur CAW Brabantia Receptie ter gelegenheid Nieuwjaar SVBBO Receptie ter gelegenheid Nieuwjaar CAW Brabantia «Quelles réponses pastorales aux quêtes spirituelles ? » LLN Ontmoeting met Luc Aerens voorbereiding van de vorming voor de onthalers Oecumenische gebedswake van het Interkerkelijk comité Pro Cathedral Holy Trinity Bezoek aan La Strada, Bij Ons Raad van Bestuur Medimmigrant

04/02 05/02 06/02 06/02 07/02 11/02 12/02 13/02 19/02 19/02 19/02 20/02 20/02 22/02 22/02 25/02 26/02 26/02 28/02

FEBRUARI Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Decanale vergadering « Vatican II, un premier bilan cinquante ans après » Pater Hervé Legrand Ontmoeting met de onthalers van Begijnhof Raad van Bestuur BOOD Stand van zaken projekt «Parlement van de religies » Teamvergadering Bezoek aan Vivre Ensemble (Campagne 2013) Interview Tertio Bezoek van studenten godsdienstwetenschappen van de School Galilée”hoe handelen als christenen?” Voordracht « Les musulmans en politique communale et les médias » Espaces en El Kalima Commissie Asiel en Migratie van Caritas International Ronde tafel Caritas Belgica KMS «multiculturele maatschappij » Conseil d’administration Caritas International Bezoek onthalers Begijnhofkerk Bureau CAW Brabantia Raad van Bestuur SVBBO Bezoek aan Viale Europe Vorming nieuwe wet naturalisatie door de juriste M .Beys van Caritas International Raad van Bestuur Medimmigrant

01/03 04/03 04/03 05/03 06/03 08/03 13/03 14/03 14/03 14/03 18/03 18/03 18/03 21/03 21/03 22/03 22/03 26/03

MAART Voordracht « Een reis rond de wereld » Hans Vandecandelaere KMS Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk « Images de Dieu chez les jeunes » Luc Aerens (vorming onthalers Kathedraal, OLV Finistère, St-Niklaas, H Madalenakerk, BOOD) Bureau CAW Brabantia Toekomst van “ Tochten van Hoop” Bezoek aan BOOD van het team van la Pastorale des Jeunes Raad van Bestuur en Algemene Vergadering- Medimmigrant Bestuurscomite Caritas International Raad van Bestuur CAW Brabantia Reflexie over de toekomst BOOD met RvB Voorstelling van het Jaarverslag CAW Brabantia Ontmoeting met het team van St.-Vincentius a Paulogenootschat (St Joost) : vreemdelingenrecht Raad van Bestuur Radio Catholique Francophone (RCF) Brussel Ronde tafel Caritas met Bea Cantillon Vorming rond vreemdelingenrecht CIRE Medimmigrant Vicariaat : Diaconie Bureau CAW Brabantia

- 26 -

02/04 08/04 08/04 09/04 16/04 17/04 24/04 25/04 26/04 29/04

APRIL Decanale ontmoeting Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Bureau du CAW Brabantia Bestuurscomite Caritas International AV Zwartzusters Werkvergadering met het team van het Interkerkelijk Komite Brussel rond oecumene Raad van Bestuur Caritas International Ontmoeting onthalers Begijnhof Teamvergadering

07/05 07/05 13/05 13/05 14/05 14/05 14/05 15/05 15/05 17/05 22/05 27/05 Bureau 27/05 Conseil 28/05 Pastoral 30/05 Vicarial 31/05

MEI RvB en AV van CAW Brabantia Réunion décanale élargie Bruxelles-Centre : rencontre avec Mgr Kockerols organisatiododoyennéCentredialogue interreligieux P. B Standaert Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Hulde aan de straatdoden in het stadhuis Brussel Beheerscomité Caritas International Commissie Asiel en Migratie Caritas International Interview rond het projekt lijn Metro5 RvB van Brussel Onthaal Open Deur Voorstelling van het jaarverlag CAW Brabantia met het team AV Caritas International RvB en AV van Brussel Onthaal, van Bruxelles Accueil Bureau van CAW Brabantia: functioneringsgesprek Bureau van CAW Brabantia AV van Brussel Onthaal Open Deur Ontmoeting met alle medewerkers van het Aartsbisdom Mechelen Brussel

03/06 03/06 04/06 06/06 07/06 10/06 17/06 19/06 19/06 20/06 21/06 22/06 25/06 25/06 25/06

JUIN Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Vergadering uitgebreid team Werkvergadering site Onthaal Begijnhof bezoek Gent en sociaal restaurant Toreken Rabotwijk Vergadering Caritas in Belgie «christelijk engagement » RvB CAW Brabantia Inhuldiging SVK Iris Schaarbeek Ontmoeting Interreligieuze en interlevensbeschouwelijk Platform stad Brussel Raad van Bestuur Medimmigrant Interdiocesane werkgroep sekten en nieuwe religieuze bewegingen Ontmoeting met de Team van European Encounters Voordracht « Hope , Living among people with other faith volgens Ch de Chergé” P Salenson RvB en AV Radio Catholique Francophone (RCF) Brussel Feestelijke afsluiting pastoraaljaar Dekenij

05/07 02/07 04/07 04/07 15/07

Vergadering Caritas België Teamvergadering Ontmoeting met de vrijwilligers van SVBBO Bureau van CAW Brabantia Bestuurscomite Caritas International

05/08 08/08 30/08

AUGUSTUS Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Bezoek aan BOOD van “Rechtvaardigheid en Vrede” en “ Tochten van Hoop”

02/09 02/09 03/09 04/09 10/09 17/09

SEPTEMBER Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk Bezoek aan BOOD van het secretariaat van het Vicariaat Bureau CAW Brabantia Bestuurscomite Caritas International Vorming vreemdelingenrecht CI : hervorming van het asielrecht

JULI

- 27 -

18/09 19/09 20/09 23/09 25/09 25/09 26/09 27/09 27/09 28/09 30/09

Uitrijking Prijs Caritas International-Dekkers aan vzw Sosame Raad van Bestuur Caritas International Opening pastoraal jaar Koekelberg RvB van Brussel Onthaal, en Bruxelles Accueil RvB BOOD Receptie voor het met pensioengaan van M.W RvB Medimmigrant

Onthaal Begijnhof Voordracht Tony Anatrella « la famille à l’épreuve des mœurs et des idéologies » Opening Pastoraaljaar «accepter notre époque, une disposition favorable à la conversion évangélique» Teamvergadering OCTOBER

03/10 07/10 07/10 07/10 08/10 09/10 10/10 20/10 21/10 23/10 28/10 30/10

Raad van Bestuur (RvB) Caritas Vlaanderen Beheerscomité Caritas I . Commissie Asiel en Migratie Bureau CAW Brabantia Beheerscomité Caritas International Bezoek aan BOOD van een stafmedewerker van de Fondation Josefa Pastorale ontmoeting van « Croyances et Dérives Sectaires »- Province Est – Metz RvB CAW Brabantia Voorstelling van BOOD aan jongeren van Speach4Young Voorbereiding campagne strijd tegen armoede van Caritas in België Commissie Asiel en Migratie : project onthaal Bureau CAW Brabantia Bureau CAW Brabantia : toekomst Caritas Molenbeek

04/11 04/11 05/11 06/11 06/11 12/11 15/11 18/11 19/11 20/11 25/11 26/11 22/11 28/11 26/11 27/11

NOVEMBER Teamvergadering Coördinatie van de onthalers St-Niklaaskerk RvB BOOD Vergadering rond Diaconie met het team van PE Brussel Centrum in de OLV Finisterraekerk Vergadering Caritas Molenbeek Beheerscomité Caritas International RvB CAW Brabantia Vergadering Caritas België Vorming gegeven over « Verkondiging en Diaconie » CCV –Ranst Colloquium Programma vrijwillige terugkeer ERSO West Caritas Afsluiting van de islamatische christelijk week « driestemmig concert » Muntpunt : HUB Metro 5 debat over religies en oecumene Interdiocesane werkgroep sekten en nieuwe religieuze bewegingen Dekanale vergadering Bureau CAW Brabantia Vorming rond migratie door Pro Migrantibus

02/12 05/12 05/12 06/12 09/12 10/12 10/12 12/12 13/12 13/12 16/12 17/12 18/12 19/12

DECEMBER Teamvergadering RvB en AV Caritas Vlaanderen Vergadering met de onthalers OLV Finisterrae Ontmoeting met verschillende aktoren die werken rond armoede Vivre Ensemble Beheerscomité Caritas International Ontmoeting « Punt 32 » Bureau van CAW Brabantia RvB en AV Caritas International Bezoek aan « La Fontaine » Receptie ter gelegenheid Nieuwjaar SVBBO – bezoek “Muntpunt RvB BOOD Deelname aan voedselbedeling met de paters van het St-Antoniusklooster RvB CAW Brabantia RvB Medimmigrant

- 28 -

2. Getuigenis van een stagiaire 1. Die publiek De mensen ik ontmoette leken me meestal verdwaald. Ze komen meestal met een ideaalbeeld van wat hun leven in Europa zou kunnen zijn, speciaal in België, en botsen op een muur van ingewikkelde administratieve stappen. Vaak hebben deze mensen de indruk niet gerespecteerd te worden, ze zitten in een slachtofferrol. Het systeem wordt almaar strenger om misbruiken te voorkomen, maar de bevolking die mogelijks het systeem nodig heeft om “geldige” redenen, wordt opzijgezet, uitgesloten. Om een voorbeeld te citeren : een vrouw op wie geweld was gepleegd en die het risico liep terug te moeten keren naar haar land van herkomst omdat ze niet lang genoeg getrouwd was geweest met haar man. Het feit ook mensen te moeten bijstaan die letterlijk van het systeem “profiteren”, die niet de minste moeite doen om zich te integreren, doet bij me de vraag oprijzen : “Hoever reikt ons mandaat eigenlijk bij de hulpverlening aan mensen ?” Maar bij BOOD ontmoet je ook Belgen die we vaak als ‘marginaal’ kunnen beschouwen. Soms gaat het om mensen zonder vast domicilie, met mentale gezondheidsproblemen, die lijden onder de eenzaamheid, … en vaak komen die verschillende kenmerken samen voor. Meer nog, zij die “aan de grond zitten” hebben meestal heel goed de paradox in het sociaal systeem begrepen ten opzichte van henzelf. Sommigen hebben haast binnenpretjes als ze zien hoe we ons best doen om onderdak te vinden voor hen en merken op dat alle diensten verzadigd zijn en dat de ene de bal zal doorspelen naar de andere. Wat evenwel hoopgevend is, althans wat mezelf betreft, is dat ik nog nooit een situatie meemaakte waarin ik verplicht was aan iemand te zeggen dat hij buiten zou moeten slapen. In extremis heb ik altijd een oplossing gevonden. Hoewel BAPO een eerstelijnsdienst is, komen de meeste mensen die je als sociaal assistente ontmoet hebt, terug wanneer ze af te rekenen krijgen met andere problemen. Dat roept dus de vraag op wat eigenlijk de definitie is van “eerste lijn”. Dikwijls zien we mensen meerdere keren vooraleer we kunnen zeggen dat het werk met hen afgehandeld is. De begeleidingsperiode kan over maanden, of zelfs jaren gespreid worden. Tegelijk is het ook moeilijk om aan iemand te zeggen “doe dit, dat en dat, en trek je plan daarna !”. 2. Mijn visie op de rol en de doelstellingen van de instelling en de sociaal assistentes : De algemene doelstellingen bestaan erin de kans te geven aan al wie in nood is antwoorden te vinden op zijn vragen. Ongeacht of het om administratieve vragen gaat (begrijpen van een document, opvolging van een procedure…), persoonlijke of relationele vragen (geloofsovertuiging, geestelijke gezondheid, eenzaamheid, uitsluiting…), financieel (schulden, sociale zekerheid, huisvestingsproblemen…), juridisch of in verband met tewerkstelling, vrijetijdsbesteding of cultuur. Kortom, een eerstelijnshulp bieden voor alle levensproblemen. De dienst is niet bevoegd voor bv. financiële leningen, juridische begeleiding van processen, maar is er om te luisteren en eventueel, indien nodig, de mensen door te verwijzen naar een beter aangepast organisme. Concreter gesteld, de doelstelling van de sociaal assistente is mensen met vragen te onthalen. Vaak heeft het al heel wat voeten in de aarde voor deze mensen om stappen te durven zetten en hulp te vragen. De sociaal assistente moet dan de gebruiker geruststellen door op een open en actieve manier te luisteren. De sociaal assistente moet dan proberen de vraag te begrijpen, te analyseren en soms informatie in te winnen om zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden of naar een bevoegde dienst door te verwijzen. BOOD is een eerstelijnsdienst. Er zijn dus bijna evenveel situaties als gebruikers. Dat is de reden waarom de sociaal assistente, om correct te antwoorden, de bevoegde diensten moet kennen en niet aarzelen om ze te contacteren. 3. Mijn bedenkingen en frustraties ; mijn angsten en verwondering in dit soort sociaal werk Mijn grootste frustratie en grootste rem in mijn werk is de administratieve traagheid. Naar mijn gevoel mag ik niet zeggen dat de werklast te groot is. Ik heb zo’n 4 tot 5 dossiers per dag. Sommige daarvan zijn snel in orde, andere zijn complexer. Het probleem is dat de administratieve traagheid de organisatie van het werk vaak in het gedrang brengt. Bellen naar bepaalde diensten voor een kleine inlichting betekent soms uren en uren wachten. Administratieve en andere diensten antwoorden niet gegarandeerd op mails of faxen die gestuurd worden. Soms probeerde ik wekenlang contact op te nemen met een bepaalde persoon. Bleek dan dat de persoon in kwestie mijn eerste mail behandeld had, de procedure in gang gestoken had, maar me nooit geantwoord had. Nadat de gebruiker meer dan een maand berichten ingesproken en angstige telefoontjes gedaan had, kwam hij ten slotte fier als gieter met een bericht dat de procedure in gang gestoken was. Deze administratieve traagheid heeft meerdere gevolgen. Ten eerste de geloofwaardigheid ten opzicht van de gebruikers die er uiteindelijk aan twijfelen of wij wel betrokken zijn in het dossier. Soms gaat het zover dat ze zich

- 29 -

elke dag aanmelden om maar zeker te zijn dat we hen niet vergeten. Soms werken ze ook hun woede op ons uit. Dit is dus, althans voor mij persoonlijk, niet van aard om me erg op mijn gemak te stellen in de communicatie met andere diensten en administraties ! Een terugkerende, maar ook typische moeilijkheid in het eerstelijnswerk is het vertrouwen dat de gebruiker heeft in de bekwaamheid van de sociaal assistent. Je problemen toevertrouwen is niet niks. Gebruikers verwachten veel van het antwoord dat ze op hun vragen zullen krijgen. Ik heb hier heel wat uit geleerd. Ten eerste, je moet je nooit haasten om antwoorden te geven. Weet je het antwoord niet, dan moet je op zoek gaan naar inlichtingen ! Er moet een vertrouwensrelatie gecreëerd worden. De sociaal assistent moet geloofwaardig en betrouwbaar zijn. Maar soms is het ook moeilijk aan een gebruiker te zeggen dat er geen hoop is. Dat hij, hoe dan ook, zal moeten terugkeren naar zijn land, dat hij geen beroep zal kunnen doen op financiële hulp,… Hoe dan ook, als je het niet onmiddellijk zegt, wordt de ontgoocheling alleen maar uitgesteld. De notie ‘vertrouwen’ is ook moeilijk te aanvaarden als men bedenkt dat bepaalde situaties kunnen gedeblokkeerd worden als deze of gene persoon gecontacteerd wordt. Een laatste moeilijkheid, rechtstreeks verbonden met het feit dat de gebruiker uit eigen beweging naar BOOD komt, is het feit dat hij zelf kan beslissen of hij al dan niet onze hulp aanvaardt. Concreter gesteld, het gebeurt soms dat we tijd besteden aan een persoon, dat we samen met hem op zoek gaan naar problemen… Maar zodra de oplossing gevonden is, wordt er door niemand gebruik van gemaakt. Soms komt het hard aan dat tijd en engagement tot niets gediend hebben. Dan moet je bedenken dat het de keuze is van de persoon zelf en van niemand anders. Een vraag die ik me, vanuit heel pragmatisch standpunt, vaak gesteld heb tijdens deze eerste stageperiode is : “Waar ligt de limiet voor onze hulp ?” Soms is het moeilijk een precies kader te tekenen ! Tot waar kunnen we de persoon helpen of beslissen dat hijzelf zijn situatie in handen moet nemen ? Tot waar kunnen we aanvaarden actie te ondernemen die ons nutteloos lijkt, terwijl we denken de oplossing voor het probleem te kennen en de gebruiker die afwijst ? Tot slot denk ik dat de grootste rijkdom van Brussel Onthaal Open Deur gelegen is in het onthaal. Zelfs reeds op het vlak van de relaties tussen de verschillende leden van het personeel onderling en het onthaal van nieuwe mensen (bv. stagiairs). Maar ook in de diversiteit van talen die het onthaal van een heel grote waaier noodlijdende mensen mogelijk maakt.

- 30 -

3. Voorstelling van het team Coördinatrice: Marie-Paule Moreau Maatschappelijke werksters CAW Brabantia : Hayat Francis (HT tot juni 2013) + Marie-Anne Czetwertynski (HT, VT vanaf 1ste oktober), Tsiana Maureen Bongungu (HT 2 maanden) Sandy Dos Santos (1 dag per week ADV-dagen) Stagiairs Maatschappelijk werk : Philippine Alsteens, Isabelle Weber, Tom Russcitti Secretariaat: Dolores Camacho (VT) (GESCO) Marie Ndreu (HT) (GESCO) Documentalist: François Pierson (GESCO) (VT) Onderhoud: Adrienne Masaka. (PWA)

Vrijwilligers Onthaal: Christiane Cludts, André De Staercke, Philippe Fontaine, Françoise Losseau, Dik Madder, Laurence Moreau, Rosette Pollet, Marieke Strasser, Claire Tancré, Jean Van Brussel, Luc Verstraeten, Dominique Zeegers Onthaal en administratie : Eric Dugulay, Mechtild Dufaux Internet: Mathieu Dulière, Marc Wattel. Etalage: Dik Madder Raad van Bestuur : Claude Castiau (Voorzitter), Christiane Cludts, Bianca Debaets (ontslag mei 2013), Philippe Fontaine (ontslag november 2013), Françoise Losseau, Marie-Paule Moreau. Uitgenodigd : Alain Goyens, Pol Arnauts, Raymond Van Schoubroeck

- 31 -

4. Subsidies en giften Drie GESCO’s (een documentalist VT, een secretaresse VT en een andere HT) worden betaald met een subsidie van ACTIRIS en een DAC door de VSAWSE (Vlaams Subsidie-agentschap voor Werk en Sociale Economie) De CAW Brabantia betaalt het salaris van een maatschappelijk werkster met de subsidies van de "Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest". (GGC) Een niet onbelangrijk deel van het budget van Brussel Onthaal- Open Deur komt uit giften van de Kerk van Brussel-Centrum, Caritas Internationaal en giften van particulieren. Het gebouw is eigendom van de Kerkfabriek van de St.-Niklaaskerk.

5. Specimen steekkaart

- 32 -

Officiële naam Brussel Onthaal Open Deur

Zetel Taborastraat, 6 1000 Brussel

E-mail [email protected]

Webstek www.bapobood.be

Openingsuren Alle dagen van 10.00 tot 18.00 u. behalve zondag

Permanenties van de sociale dienst Maandag van 10.00 tot 13.00 u. op afspraak en van 14.15 tot 17.00 u. Dinsdag van 14.15 tot 17.00 u. Woensdag van 10.00 tot 17.00 u. en Donderdag van 10.00 tot 13.00 u. en van 14.15 tot 17.00 u. op afspraak

Bank Bank van de Post BE 20 000-0950947-56

Ondernemmingsnummer 412552381