No title

Hundelgemsesteenweg 722 9820 Merelbeke Tel. +32 09/230.66.81 • Fax +32 09/232.18.26 www.hachiko.org • [email protected] BTW-nr BE 0452.360.587 Rekeningnummer: BE96 0681 0525 2505

Documentatiemap uitgave 2016

blz. 2

INHOUD 1. VZW Hachiko: de organisatie 1.1. Doelstelling 1.2. Ontstaan en groei 1.3. Taken van het centrum 1.4. Structuur 1.5. Jaarplanning 2. Assistentiehonden: terminologie 3. Hulphonden 3.1. Definitie 3.2. Rol van een hulphond 4. Meldhonden 4.1. Definitie 4.2. Rol van een meldhond 5. Instellingshonden (gereformeerde honden) 6. Opleiding 6.1. Verloop van de opleiding 6.2. Gastgezin 6.3. Geplaatste hulp- en meldhonden 6.4. Geplaatste duo- en instellingshonden 7. Zijn baasje 7.1. Wie komt in aanmerking voor een hulphond/meldhond? 7.2. Een hulphond/meldhond aanvragen 8. Wat kost een hond? 8.1. Kosten 8.2. Besparing voor de gezondheidszorg 9. Recht op toegang en sensibilisering 9.1. De “IAHAIO Geneva Declaration” 9.2. Wettelijke bepalingen i.v.m. dieren op openbare plaatsen 10. Hachiko in de kijker 10.1. Belgische media 10.2. Internationale bekendheid 10.3. Goodwill-ambassadeurs 10.4. Promotie en bekendmaking 11. Assistance Dogs Europe Bijlagen (facultatief) - Statuten 2011 - Getuigenissen… van of over enkele hulphondenpartners - Belangrijkste voordelen van het bezit van een hulphond

3 3 3 4 5 6 8 8 8 8 9 9 9 9 10 10 10 11 12 12 12 13 13 13 14 14 14 15 16 16 16 16 16 17


blz. 3

1. VZW Hachiko: de organisatie 1.1. Doelstelling De doelstelling van Hachiko is de opleiding, matching en verdere begeleiding van hulphonden en meldhonden in functie van een betere levenskwaliteit voor mensen met een motorische handicap of epilepsie. 1.2. Ontstaan en groei Na het zien van een televisiereportage over de Franse vereniging ANECAH1 eind 1992 waren Caroline Thienpont en Pierra Van Steenbergen ervan overtuigd dat zij een dergelijk project konden realiseren. Dit moest kunnen: hulphonden voor motorisch gehandicapten in België! Op 14 december 1993 werden HACHI en CHIKO geboren, een bewuste kweek. Deze testcases zouden later de eerste twee volledig in België opgeleide hulphonden worden. De nodige informatie werd verzameld en een degelijk team van medewerkers samengesteld. Op 26 februari 1994 werd officieel de eerste Belgische vereniging voor de opleiding van hulphonden opgericht, de vzw HACHIKO. Hachiko was de naam van de hond van een Japanse universiteitsprofessor. Jarenlang kwam hij precies op tijd om zijn baasje aan de trein op te wachten en samen met hem naar huis te wandelen. Na de dood van zijn baas kwam Hachiko nog tien jaar lang naar het station maar keerde vergeefs alleen en verdrietig terug naar huis. In het Shibuya-station in Tokyo werd na Hachiko’s dood een standbeeld ter nagedachtenis van zijn trouw opgericht. Hachiko is hét voorbeeld van de band die kan bestaan tussen mens en dier. Zijn naam leende zich perfect als roepnaam voor het centrum. De naam staat voor Honden-Africhtings-Centrum voor Hulp aan Invaliden d.m.v. Kleine Opdrachten. Op 17 december 1996 werden de eerste hulphonden, de A-promotie, overhandigd. In 2014 zijn er intussen meer dan 200 door Hachiko opgeleide assistentiehonden aan hun baasje toegewezen. In 2003 startte Hachiko, als eerste vereniging in België, met het opleiden en toewijzen van meldhonden aan personen met epilepsie. Tevens zijn er in de loop der jaren reeds verschillende duohonden (bij kinderen met één van de ouders als verantwoordelijke) en instellingshonden (bijvoorbeeld in rusthuizen) geplaatst.

1

Association Nationale pour l’Education des Chiens d’Assistance pour Handicapés


blz. 4

1.3. Taken van het centrum Bovenal primeert de training van de toekomstige hulphonden en meldhonden en de begeleiding van de gastgezinnen. Ook de ondersteunende taken, zoals fundraising, public relations, opvolgen van toegankelijkheidsdossiers,... neemt de organisatie voor haar rekening. Takenpakket: - opzoeken, selecteren, testen en aankopen van pups - rekruteren, selecteren, begeleiden van gastgezinnen - installatie en onderhoud van het centrum - opleiding van de honden in het centrum - selecteren van kandidaten en opvolgen aanvraagdossiers - organiseren en begeleiden van de stages - nazorg voor wie reeds een assistentiehond heeft - alle administratie verzorgen - demonstraties en lezingen verzorgen - werkingsfondsen verzamelen - sensibiliseren van de publieke opinie en overheidsinstanties


blz. 5

1.4. Structuur ALGEMENE VERGADERING Stichtende leden:

Leden:

Caroline Thienpont Pierra Van Steenbergen Anne Pede

Paul Lambillotte Julien Thienpont Hilde Wuyts Christel Moons Sofie Merciny Jean Michiels

RAAD VAN BESTUUR

Ere-voorzitter: Miche Dhondt

Voorzitter: Dries Dennequin Secretaris: Christel Moons Penningmeester: Jean Michiels Bestuurders: Sofie Merciny

AFGEVAARDIGDE BESTUURDERS Caroline Thienpont Mark van Gelder

PERSONEEL Caroline Thienpont: - interne coördinatie & logistiek - HHH-Gazet - Diabeteshonden Mark van Gelder - externe relaties - fondsenwerving - nazorg Ann Daeninck - administratie - aanvraagprocedure kandidaten - coördinator stages Elke De Vleeschhouwer - hoofdinstructeur & matching - puppytraining - social media - stagementor Tinne De Naeyer - instructeur - veterinaire opvolging - nazorgtrainer

SPONSORS

CENTRUMVERANTWOORDELIJKE HELPERS Mark van Gelder

SELECTIECOMMISSIES

- promoteam - kuisploeg - werkgroepen - stagemedewerkers - uitlaatploeg - webmaster - demo-teams

Caroline Thienpont Ann Daeninck Roos Strobbe Christine Prajanowa Rosanne Blomme SESSIEVERANTWOORDELIJKEN

GASTGEZINNEN

Tinne De Naeyer Freya Van Den Broeck Elke De Vleeschhouwer

GOODWILL-AMBASSADEURS

SYMPATHISANTEN


blz. 6

1.5. Jaarplanning - Kernactiviteiten binnen een 6-maandelijks systeem: Begin mei/november (vóór de start van een stage): Bespreking honden/kandidaten Het personeel bespreekt samen de deelnemers van de komende stage + de beschikbare honden. 1ste zaterdag januari/juli + 4 volgende zaterdagen: Stage losse dagen Het eerste deel van de stage, waarin de stagiairs2 de meeste commando’s en de basis van de Hachiko-methode aangeleerd krijgen en de voorlopige koppeling gebeurt. Na de stage: Kwekers contacteren Hanna Vdb zoekt pups op en houdt ons op de hoogte. Na de stage maakt de instructeur contact met de kwekers om de puppytest vast te leggen. 2de week februari/augustus (rond 6de zaterdag): Stageweek Tijdens dit residentiëel deel van de stage verblijven instructeurs en stagiairs (en uiteraard de nodige ADL-helpers en/of verplegers) 24/24 samen in een aangepast centrum. Er zijn cursussen ethologie, biologie en verzorging, praktijk. Er worden meerdere uitstappen georganiseerd (een sorteercentrum van de post, doe-het-zelf, grootwarenhuis, winkelcentrum). Een theorie- en praktijkexamen sluit de week af. 3de week februari/augustus: Nazorg bij de stagiair Een instructeur gaat op huisbezoek bij elke stagiair. Die doet de nodige aanpassingen aan bv deuren en schakelaars. Er wordt gekeken naar een slaapplek, plaspleintje, dierenarts. Hij gaat een halve dag mee naar het werk of de school, probeert een hobby-moment te volgen, begeleid naar de lokale winkels. 4de vrijdag februari of het overhandigingsfeest: Ontmoeting tussen gastgezin en stagiair Na een stage leert de stagiair het gastgezin kennen waar zijn hond het eerste anderhalf jaar verbleven heeft. 1ste vrijdag maart/september: Informatievergadering voor kandidaat-gastgezinnen Wie interesse heeft om gastgezin te worden krijgt nu alle informatie (kosten, taak, verzekering, …). Tegelijk polsen we naar wie zou willen starten. Na de infovergadering wordt de groep gastgezinnen samengesteld en volgen er twee theorielessen. Nadien wordt een afspraak gemaakt met de gastgezinnen (zeker en vast de nieuwe!) om hun pup individueel op te halen. 3de en 4de week maart/september: Pups aankopen We kopen 6 à 8 puppy’s aan, geboren 14 dagen rond 1 februari/augustus. Liefst zijn er geen grotere leeftijdsverschillen zodat de gastgezinnen op hetzelfde niveau kunnen werken. We observeren ze bij voorkeur 1 à 2 weken in het centrum. 2de week maart/september (16 weken voor LZ1): Promotie x binnen Na een stage is het centrum beschikbaar voor een nieuwe groep honden. De oudste lichting verlaat zijn gastgezin. 2

De stagiair is de persoon met een handicap/epilepsie aan wie de hulphond/meldhond gekoppeld wordt.


blz. 7

3de en 4de week maart/september: 2e RX-en (19 maand) De promotie die nu in het centrum verblijft voor de afwerkingsfase wordt een 2de keer gecontroleerd op heupen en ellebogen. Begin april/oktober: 1e RX-en en castratie (8 maand) De honden worden een eerste keer geradiografeerd (HD/OC/OCD), en eventueel tijdens dezelfde verdoving gecastreerd. Voor de castratie mogen de reu’tjes tussen 6 en 8 maanden geopereerd worden, afhankelijk van het hevige karakter. Begin april/oktober: Evaluatie kandidaten De dossiers van kandidaat-stagiairs worden grondig bestudeerd door de selectiecommissie (ergotherapeut, psycholoog en verantwoordelijke matching). Eventueel wordt contact genomen met behandelende arts of specialist. Eind april/oktober: Interviews kandidaten Kandidaat-stagiairs hebben een intakegesprek met de selectiecommissie.

- Andere activiteiten buiten het 6-maandelijkse systeem: Laatste zondag augustus: Overhandigingsfeest Het voormalig gastgezin mag zijn hond officieel overhandigen aan de stagiair. Dit is een feestelijke dag (of twee), met maaltijden, activiteiten en optredens. Elke laatste zaterdag van de maand, behalve januari en juli (stage): Bijscholing Elke 6 maanden evalueren wij elk werkend team. Dit is een vast moment, de rest is op afspraak, al dan niet bij de stagiair thuis of in Hachiko. Elke laatste zaterdag van elke maand om 19u (behalve augustus): Hulphondencafé Maandelijks hebben alle sympathisanten de kans elkaar te ontmoeten in Hachiko. In december gaat het kerstcafé door in de Heide, een residentieel centrum voor personen met een handicap. Elke maandag om 14u: Overleg personeel De weekplanning, eventuele verlofaanvragen, alle items die alle personeelsleden aanbelangen en eventuele interne problemen worden besproken. Maart, juni, september, december: Raad van Bestuur Dit orgaan neemt beleidsbeslissingen, werft personeel aan, … Januari of februari: Algemene Vergadering Dit orgaan beoordeelt de jaarresultaten, maakt de begrotingen, verkiest bestuursleden en bepaalt de missie, visie, strategieën en lange termijnplannen.


blz. 8

2. Assistentiehonden: terminologie Voor een goed begrip van de gebruikte termen is het aangewezen een woordje uitleg te geven over de specifieke en vakeigen terminologie. "Assistentiehond" is de algemene overkoepelende term die wordt gehanteerd voor honden die opgeleid zijn om personen met een handicap of een aandoening te assisteren. Zij hebben tot specifieke taak de autonomie en de zelfredzaamheid van hun baasje te bevorderen. Hierin bestaan verschillende categorieën: - De (blinden)geleidehonden: voor mensen met een visuele handicap, de meest bekende. - De hoorhonden: voor mensen met een auditieve handicap. - De hulphonden: voor mensen met een motorische handicap, dikwijls rolstoelgebruikers. - De meldhonden: voor mensen met epilepsie - De duohonden: voor mensen die (nog) niet voor de honderd procent de verantwoordelijkheid over een hond op zich kunnen nemen. In dit geval wordt een tweede persoon betrokken. Meestal gaat het om een ouder die ook wordt opgeleid. Deze gedeelde verantwoordelijkheid is een bijkomende garantie op veiligheid op school of het werk, in het verkeer of in het maatschappelijke leven. Duohonden kunnen voorkomen binnen alle categorieën assistentiehonden.

3. Hulphonden 3.1. Definitie Hulphonden assisteren mensen met een motorische handicap, dikwijls rolstoelgebruikers. 3.2. Rol van een hulphond De rol die de hulphond voor zijn baasje vervult, situeert zich op twee vlakken. Enerzijds kan de hulphond een aantal praktische opdrachten uitvoeren die voor zijn baasje niet evident of zelfs onmogelijk zijn geworden. Iemand met een handicap wordt een stukje zelfstandiger dankzij de hulp van zijn hond. Hij kan zich begeven op plaatsen die voordien voor hem onbereikbaar waren en gevallen voorwerpen worden hem bijna spontaan kwispelend aangereikt. De hulphonden kennen een vijftigtal commando’s. Zij gehoorzamen in alle omstandigheden en verlenen hun baasje talloze diensten: voorwerpen (bril of sleutels,...) oprapen en brengen, deuren openen en sluiten, helpen aan loketten of kassa’s, helpen bij moeilijke verplaatsingen met de rolstoel, in noodgevallen hulp van derden inroepen,... Het zijn ontelbare kleine taken, waarmee iemand met een handicap het moeilijk heeft. Anderzijds opent de hulphond een heel nieuwe wereld voor zijn levensgezel. Voor zichzelf en zijn omgeving staat niet meer zijn handicap in het middelpunt van de belangstelling, maar de mens die erachter schuilt met zijn trouwe vriend. Met een hulphond is iemand met een handicap nooit meer echt alleen. Een kleuter komt lachend naar hem toe gelopen, een vreemde spreekt hem aan op straat, bewonderende blikken kijken in zijn richting. Kortom, voor iemand met een hulphond bloeit een sociale wereld open.


blz. 9

Voor het eerst sinds lang is hij zelf niet meer de laatste schakel in de keten van verzorging, maar kan hij zelf zorg dragen voor een ander. Hun opleiding zorgt er ook voor dat zij hun baasje echt overal kunnen vergezellen en dat hun baasje de verzorging bijna volledig zelf kan doen (borstelen, wandelen, eten geven, uitlaten).

4. Meldhonden 4.1. Definitie Meldhonden assisteren mensen met epilepsie. 4.2. Rol van een meldhond Een “seizure respons dog” (meldhond) wordt opgeleid om één of meerdere taken uit te voeren, meestal onmiddellijk na een epileptische aanval. Dit kan o.a. zijn: een alarmknop induwen, de persoon wakker maken, de telefoon of medicatie brengen, enz. De hond kan ook helpen om gevaarlijke omstandigheden te vermijden, zoals veilig oversteken of afstand houden van rivieroevers en afgronden. Sommige honden kunnen ook “seizure alert dog” worden. Dat betekent dat zij een aanval voelen aankomen en hun baasje op één of andere manier daarvan verwittigen. Dit aanvoelen kan echter niet aangeleerd worden. Indien een hond dit talent bezit, kan het verder aangescherpt worden en tevens worden aangeleerd om een herkenbaar signaal te geven. De opleiding van een meldhond is heel sterk afhankelijk van de kandidaat. Gezien de zeer verschillende achtergrond van elke aanvraag, vergt elke opleiding een individuele aanpak.

5. Instellingshonden (gereformeerde honden) Hoewel bij de keuze van de pups reeds strenge selectiecriteria worden gehanteerd op basis van de stamboom en een puppytest, kan het gebeuren dat een hond tijdens de opleiding wordt gereformeerd. Dit heeft meestal te maken met medische problemen die niet op jonge leeftijd kunnen worden gedetecteerd of met gedragsstoornissen die zich pas later ontwikkelen. Vermits de hond niet meer voldoet aan de gestelde eisen voor een hulphond of meldhond wordt deze uit het programma gehaald. Zulke honden hebben de opleiding geheel of gedeeltelijk doorgemaakt. Wanneer de reden van afkeuring enkel het specifieke rolstoelwerk onmogelijk of niet wenselijk maakt, gebeurt het dat die hond toch nog als ‘instellingshond’ kan geplaatst worden. Vermits reeds in grote mate is geïnvesteerd in een degelijke opleiding van zulke honden, proberen we een bestemming te vinden waar deze hond zinvol kan functioneren. Instellingshonden behoren tot een andere categorie waar honden worden gebruikt ten dienste van mensen bij therapie of activiteiten, … Zij komen bijvoorbeeld terecht in een woon- en zorgcentrum of in een rust- en verzorgingstehuis.


blz. 10

6. Opleiding 6.1. Verloop van de opleiding Rond hun zevende week worden Golden Retriever- en Labrador-puppy’s, en soms ook andere rassen zoals Witte Herder-pups getest op hun geschiktheid voor het werk als hulphond/meldhond en aangekocht. Gedurende de eerste zestien maanden worden ze bij een gastgezin geplaatst waar ze een basisopvoeding krijgen. Regelmatig komen gastgezin en pup naar een training. Op elk ogenblijk zijn er 18 à 24 honden in opleiding bij de gastgezinnen. Na deze periode komen alle honden terug naar het centrum van Hachiko waar ze gedurende zes maanden een intensieve opleiding tot hulphond/meldhond volgen. Ze worden dan dagelijks getraind op het echte ‘rolstoelwerk’. Op elk ogenblik zijn er 8 à 10 honden bezig aan deze afwerkingsfase. Uiteindelijk start de laatste fase: de toewijzing. Tijdens een tiendaagse stage leren hond en toekomstig baasje samenwerken. Tijdens deze opleiding volgt de stagiair lessen in psychologie, biologie en krijgt hij praktische oefeningen, toetsen en examens. Na de stage volgt een nazorg bij het nieuwe baasje thuis, waar een instructeur de finale aanpassingen begeleidt. Uiteindelijk mag het gastgezin de hulphond/meldhond officieel overhandigen. 6.2. Gastgezin Elke gemotiveerde dierenliefhebber kan gastgezin worden en gedurende ongeveer anderhalf jaar een assistentiehond-in-wording helpen opvoeden. Het gastgezin werkt op vrijwillige basis, maar de gemaakte kosten worden volledig gedragen door Hachiko. Zijn hulp, vooral voor de socialisatie en basisgehoorzaamheid, is onmisbaar. Ieder gastgezin weet vooraf dat het zijn hond uiteindelijk terug moet afstaan. Hoewel dit niet evident lijkt, is de motivatie zeer groot zodra men beseft in welke mate een dier de gezondheidstoestand en het sociaal contact van een persoon met een beperking kan veranderen en bevorderen.


blz. 11

6.3. Geplaatste hulp- en meldhonden Stage 09/1995 12/1996 07/1997 08/1997 02/1998 03/1998 07/1998 12/1998 08/1999 11/1999 03/2000 07/2000 01/2001 06/2001 02/2002 08/2002 02/2003 08/2003 02/2004 08/2004 09/2004 02/2005 08/2005 02/2006 08/2006 02/2007 08/2007 02/2008 08/2008 02/2009 08/2009 02/2010 08/2010 02/2011 08/2011 02/2012 08/2012 02/2013 08/2013 02/2014 08/2014 02/2015 08/2015 02/2016

Hulphond Hachi, Chiko Annie, Arko, Azor, Axy B’Lady Baloo, Bandit, Basiel, Bieke Alex, Bidule, Cesar, Crino C’Banzaï, Chassis Dantas Esprit, Elsa, Easy, Eros Fidèle, Folie, Fjona Eiko, Frisco, Fadim Gipsy, Grafite GSM, Gentle, Ganda, Henna Hindoe, Highway, Iota, Iago Hippoxe, Inca, Isis, Jabar, Jeti, Jumbo Ice-Tea, Jonas, Jazoo, Josine, Kadee, Kubus Kwiek, Leroy, Limbo, Louka Lazy, Lascar, Lambiek, MX, Merlijn, Muffin, Mozart Lupus, Moustache, Nefis, NenTJ, Neutro Gipsy, Nakos, NikNak, Noxy, Opium, Oxer Ouska, Ouzo, Parfait, Pavlov, Pepijn, Poesti, P’Baron Pistache Pierke, Qatar, Quester Pongo, Qiral, Rikou, Rufus, Ryooko Rasta, Rumi, Scampi, Sengu, Suffix NenTJ, Saké, Sumo, Triolet U2, Ubeir, Ugly Ultiem, Valéas, Venus, Vino, Vitesse, Voodoo Volan, Wacko, Wilson, Wushu Veti, Wenzl, Wepsi, Woopy Ultiem, Xaltoen, Xorrie, XXX, Yankee, Youssef Ugly, Xanthos, Yellow, Yves, Zero Xaltoen, Zieflex, Zoeloe, Zowie Airco, Binca, Wushu Alix, Balder, Canasta, Creepy Xanthos, Bento, Citrus, Cognac, Diva, Donut Déos, Droedel, Elmo, Enough, Envoi, Ernie WBuxus (hoorhond), Croepoek, Duplo, Eclips, Eyleen, Focus, Frostie, Froufrou Feta, Folland, Ghana, Godot Gaston, Gyproc, Haiku, Hippos Handi, Hobbit, Hooshi, Hubo Hummer, Ioessy, Ioko, Jador, Johnny Jedrik, Johnny, Kaimook, Kobe Kermit, Kurry, Kusco, Lander Kamiel, Kappa, Lotus, Libaut, Luxor, Marcel, Melvin, Mulan

*Maybe is de eerste meldhond ooit opgeleid in België

Meldhond

Maybe* Oryx

Shiva Radijs T-Rex Titsu

Yosca Alien Chester

Facile


blz. 12

6.4. Geplaatste duo- en instellingshonden Stage 07/1998 04/1999 06/2001 12/2001 08/2003 02/2004 08/2004 02/2005 08/2005 08/2006 02/2007 08/2007 02/2008 08/2008 02/2009 08/2009 02/2010 08/2010 02/2011 05/2011 02/2012 08/2012 02/2013 08/2013 02/2013 08/2014 02/2015 08/2015 02/2016

Duohonden Dalin Embrasse Intox Ibou Nectar Nanoo, Oekaz Odile Quibus Tasco, Tomco WBuxus (hoorhond) Wodan XL Xtra Zara Alfa

Instellingshonden

Kioshi Numa Ice-Tea Qupid Real Tannie, Umax Ufo Oekaz Wzaiko Yoyo, Ypsoe Ouska, Zander Pierke

Croepoek Delux

Gossip, Gremline Isos Iahtzee, Juno Levi

Wushu, Wzaiko Valéas, Dali Fiero EQ Goofy, Habib Frostie, Irma Jodah Issue Jakult Lima, Mauro

7. Zijn baasje 7.1. Wie komt in aanmerking voor een hulphond/meldhond? De hulphonden zijn vooral bedoeld voor personen met een motorische handicap die hun zelfstandigheid willen vergroten. Vandaar dat er twee criteria worden gehanteerd. Vooreerst wordt nagegaan of de hond daadwerkelijk een concrete hulp kan bieden aan de persoon met handicap. Vervolgens moet de persoon zelf voldoende voor zijn hulphond kunnen zorgen. Men moet voldoende duidelijk de commando’s kunnen geven, verstandelijk de hond kunnen begrijpen en bij voorkeur met minstens 1 hand de hond kunnen borstelen en aaien. Deze criteria worden soepel en zeer persoonsgebonden nagegaan. Meldhonden zijn bedoeld voor personen met medisch vastgestelde epilepsie, die ondanks medicatie of andere behandelingen niet aanvalsvrij zijn en minstens één zware aanval per maand hebben. Er wordt nagegaan of de hond daadwerkelijke hulp kan verlenen en ook of de persoon er zelf voldoende kan voor zorgen.


blz. 13

7.2. Een hulphond/meldhond aanvragen De geïnteresseerde richt zijn aanvraag op om het even welke manier aan Hachiko. Na deze eerste contactname wordt hem gevraagd schriftelijk de nodige gegevens door te sturen, zodat wij wat meer zicht krijgen op de persoon, de beperking en de motivatie voor het verkrijgen van een hulphond/meldhond. Na een eerste evaluatie wordt de persoon uitgenodigd voor een interview. Tijdens dit gesprek wordt nagegaan of zijn mogelijkheden en zijn motivatie voldoende groot zijn. Na een positieve beoordeling wordt de kandidaat uitgenodigd om deel te nemen aan de eerstvolgende stage.

8. Wat kost een hond? 8.1. Kosten Volgende berekening is gebaseerd op de gemiddelden van verschillende jaarrekeningen, zonder rekening te houden met de beginjaren waar de investeringen in gebouwen en materiaal groter waren. EURO honden (aankoop, voeding, verzorging) 37.842,50 infrastructuur (huur, onderhoud, water, gas, elektriciteit) 11.183,94 administratie (post, telefoon, kantoor, drukwerk) 12.008,07 organisatie (stage, verplaatsing, lidgelden) 29.503,03 personeelskosten (4,6 VTE) 171.758,83 5.797,29 financiële & aanverwante kosten (verzekeringen, belastingen) afschrijvingen 5.089,73 ----------------------------totaal op jaarbasis 273.183,39 € 20.087 Kostprijs per hond (over de periode van de jaarrekeningen plaatsten we 68 honden, wat een gemiddelde geeft van 13,6 honden per jaar)

Deze cijfers zijn slechts een raming. Het is moeilijk om de kosten exact te bepalen. Wij kunnen echter ook verwijzen naar gelijkwerkende centra om een kostprijs per hond te berekenen (ook de opleiding voor blindengeleidehonden verloopt nagenoeg analoog aan die van hulphonden voor motorisch gehandicapten). De kostprijs van een hond varieert naargelang de omvang van het opleidingscentrum en de mate waarin het centrum beroep kan doen op vrijwilligers. De hoge kostprijs is hoofdzakelijk te wijten aan de vele arbeidsuren en de daaruit voortvloeiende loonkosten. Ook de infrastructuur van een grotere vereniging en de kosten van het mislukken van sommige honden tijdens de opleiding doen de prijs stijgen. Het verschil tussen het aantal aangekochte pups en het aantal afgewerkte honden is te wijten aan de afkeuring tijdens de opleiding wegens medische en/of karakteriële problemen. Deze kost weegt uiteraard door op de kostprijs van de geplaatste honden. Bij een centrum voor blindengeleidehonden, waar alle nodige prestaties worden geleverd door vrijwilligers, stelde men dat de kosten voor één hond ongeveer € 24.000 bedragen. Een buitenlands centrum gaf een kostenraming van € 31.000. Hulphond Nederland begroot de kosten op € 41.000 per hulphond. Uit het voorgaande blijkt dat de opleiding van hulphonden/meldhonden een pak geld kost. Het zou onrechtvaardig zijn een persoon met een beperking deze kosten zelf te laten dragen. Het


blz. 14

bezit van een hulphond/meldhond zou dan slechts een voorrecht zijn van diegenen die het financieel aankunnen. Onze honden worden daarom GRATIS GESCHONKEN. Dit houdt in dat de nodige fondsen door de vereniging zelf moeten worden verzameld. Dit gebeurt nu hoofdzakelijk op twee manieren: door sponsoring en particuliere giften. Eind 2007 werd besloten vanuit de Vlaamse overheid dat hulphonden/meldhonden aanspraak kunnen maken op subsidies, maar dat elk dossier apart wordt geëvalueerd. Momenteel wordt echter nog steeds het overgrote gedeelte van de ingediende dossiers afgekeurd, vaak met het argument dat “de functionele meerwaarde te beperkt is”. Wij ijveren hard om de overheid de meerwaarde te helpen inzien. Hulp- en meldhonden zijn evenwaardige collega’s van blindengeleidehonden. Doorlopende opdrachten van schenkers zijn de enige vorm van sponsoring die zorgen voor een zekere mate van continuïteit. Voor giften vanaf 40 euro is Hachiko gemachtigd om fiscale attesten uit te schrijven. 8.2. Besparing voor de gezondheidszorg Studies wijzen aan dat een hulphond een enorme besparing kan betekenen in de gezondheidszorg. Dat blijkt uit verschillende (wetenschappelijke) onderzoeken (Jennings, Australië, 1995 / Hart, USA, 1995 / Marktonderzoek door Bureau Scholten & Franssen, Nederland, 2006 / College van Zorgverzekeringen door Research voor Beleid, Nederland, 2011) die onder meer aantonen dat mensen met een hulphond merkelijk minder op doktersbezoek gaan en dat ze duidelijk meetbare fysieke verschijnselen van een betere gezondheid vertonen (lagere bloeddruk & hartfrequentie en een verminderde concentratie van cholesterol, lagere stressniveaus). Naast de emotionele en fysieke effecten is er echter ook een belangrijk financieel aspect. Het onderzoek van Prof. K. Allan (USA, 1995) toont aan dat bij sommige motorisch gehandicapten met een hulphond het aantal arbeidsuren voor betaalde assistentie kan worden verminderd met 78%. De te verwachten werkmogelijkheid van een hulphond bedraagt ongeveer acht jaar. Zelfs als de kosten voor de opleiding (€ 20.087) in rekening worden gebracht, zou dit (na extrapolatie naar België) een besparing in de gezondheidszorg kunnen betekenen van ongeveer € 75.000, door het plaatsen van één hulphond.

9. Recht op toegang en sensibilisering 9.1. De “IAHAIO Geneva Declaration” In september 1995 werden door de IAHAIO (International Association of Human Animal Interaction Organisations) vijf fundamentele resoluties aangenomen. Dit om “internationale organisaties en nationale overheden ertoe aan te zetten de relatie tussen mens en dier voldoende te erkennen en stimuleren in functie van het welzijn, de persoonlijke ontwikkeling en de kwaliteit van het leven van mensen”. Zij vraagt om deze resoluties in overweging te nemen en actief aan de uitwerking daarvan mee te werken.


blz. 15

De vijfde resolutie gaat specifiek over assistentiehonden. “Het officieel onderkennen van de waarde van dieren die speciaal zijn opgeleid om mensen met een handicap of met andere beperkingen te helpen alsook het begeleiden van de ontwikkeling van programma’s die deze dieren helpen opleiden. En tenslotte mensen die opgeleid worden om werkzaam te zijn in de gezondheidszorg en/of maatschappelijk werk bewust te maken van het belang en de capaciteiten van deze dieren”.

9.2. Wettelijke bepalingen i.v.m. dieren op openbare plaatsen Reeds heel wat mensen weten intussen wat assistentiehonden zijn en dat je ze niet zomaar mag gelijkstellen met gewone gezelschapshonden. Op vele openbare plaatsen zijn ze al welkom. Ook de wetgever maakte al een duidelijk onderscheid. Maar nog lang niet iedereen weet hoe het recht op toegang voor assistentiehonden wettelijk is geregeld. Onlangs kwam er nog een nieuwe wet bij. Hieronder vindt u een stand van zaken. Het Koninklijk Besluit van 22 december 2005 betreffende levensmiddelenhygiëne stelt dat het verboden is dieren toe te laten in lokalen waarin voedingswaren worden verkocht. Heel uitdrukkelijk maakt de wetgever een uitzondering voor assistentiehonden én assistentiehonden in opleiding. Concreet betekent het dat assistentiehonden welkom zijn bij bv de bakker, de slager of in het restaurant. Voorwaarde is wel dat de hond zijn cape draagt en zijn baasje in het bezit is van zijn toegankelijkheidspasje. Beiden worden steeds voor Hachikohonden voorzien. In alle andere openbare gebouwen en winkels kon men zich enkel baseren op de goodwill van de uitbater en het beginsel van analogie: wanneer de wetgever in de meest strikte situatie, namelijk de voedingsmiddelenhygiëne, een uitzondering maakt voor assistentiehonden, is het vrij logisch dat deze honden ook elders worden toegelaten. Sinds 25 februari 2003 is deze kwestie ook algemeen geregeld in de antidiscriminatiewet. Deze wet werd recent vervangen door de antidiscriminatiewet van 10 mei 2007. De antidiscriminatiewet verbiedt elke vorm van directe en indirecte discriminatie. Er is sprake van indirecte discriminatie wanneer een op het eerste zicht neutrale maatregel zoals het weigeren van de toegang aan honden, welbepaalde personen – personen die omwille van hun handicap een assistentiehond gebruiken – benadeelt. Laat de eigenaar of de uitbater geen assistentiehonden toe, dan kan die onwilligheid voortaan dus beschouwd worden als een indirecte discriminatie. Het weigeren van de toegang aan personen die vergezeld zijn van een assistentiehond is een vorm van indirecte discriminatie en is dus verboden. Sinds 20/3/2009 bestaat een duidelijk Vlaams decreet dat specifiek de toegang van assitentiehonden regelt. Na jaren vechten, argumenteren, uitleggen, stickeracties en lobbywerk is het recht op toegang voor assistentiehonden in alle publiek toegankelijke plaatsen eindelijk wettelijk geregeld en afdwingbaar. ASSISTENTIEHONDEN (EN DIE IN OPLEIDING) MOGEN NIET GEWEIGERD WORDEN.


blz. 16

10. Hachiko in de kijker 10.1. Belgische media Van bij de start al loopt Hachiko al in de kijker. Zo publiceerde o.a. Het Volk reeds in juni 1994 een informatief artikel over de werking van het centrum. Doorheen de jaren kon de pers niet naast Hachiko en haar activiteiten heen kijken. Ondertussen verschenen nog heel wat andere artikels in de geschreven pers en genoot Hachiko reeds een ruime mediabelangstelling op radio en televisie. Gemiddeld verschijnen er drie artikels per maand over Hachiko of haar werking. Zowat maandelijks is daarover iets te zien of te horen op radio of televisie. 10.2. Internationale bekendheid De internationale openheid van Hachiko komt al tot uiting als knipoog in de naamgeving van de vereniging. Het is dan ook niet te verwonderen dat de wil om het gezamenlijk project over de geografische grenzen heen en die van de eigen vereniging uit te dragen, tot uiting komt in internationale samenwerking. Wij zijn heel fier om tot de stichters te behoren van de Europese vereniging voor assistentiehonden “Assistance Dogs Europe” (ADEu). We zijn intussen geaccrediteerd lid van ADEu en ADI (Assistance Dogs International). 10.3. Goodwill-ambassadeurs Heel wat bekende Vlamingen geloven in wat Hachiko doet en steunen ons. Het zijn o.a. Marcel Vanthilt, Carry Goossens, Will Ferdy, Joyce de Troch, Matthieu&Guillaume. 10.4. Promotie en bekendmaking Elk individu, maar vooral de media spelen een cruciale rol in het sensibiliseren en informeren van belanghebbenden en geïnteresseerden in de werking van Hachiko. Zij hebben de mogelijkheden om hulp te bieden. De bevolking moet weten : • dat er assistentiehonden zijn in België, en hoe er een aan te vragen • dat er steeds gastgezinnen nodig zijn om mee te helpen • dat een assistentiehond in “werktenue” (dus met cape of rugzak) aan het werken is. Stoor hem niet, leid hem niet af, aai of roep hem niet, tenzij na toestemming van zijn begeleider. Met cape of rugzak aan is een assistentiehond herkenbaar. Ofwel is hij aan het werk bij een instructeur, ofwel reeds voor zijn baasje. Deze personen nemen allen hun verantwoordelijkheid op. Zij zijn gegarandeerd op stap met zindelijke, welopgevoede honden. Als zij overal toegelaten worden, kunnen zij alle situaties aan en steeds hun taak uitvoeren zoals het hoort. Laat hen dit aub toe.


blz. 17

11. Assistance Dogs Europe - ADEu http://www.assistancedogseurope.org/ Geschiedenis ADEu (2011) In de herfst van 2000 ontmoette Hachiko 12 andere verenigingen uit 7 landen elkaar in Nederland. Ze waren afkomstig uit België, Duitsland, Groot-Brittannië, Italië, Nederland, Oostenrijk en Zwitserland. Er bleken heel wat overeenkomsten te bestaan tussen alle assistentiehondenverenigingen in Europa, veel gelijkaardige problemen, veel gelijklopende bezorgdheden. Ze hadden vaak historische banden en een gelijkaardige benadering van de training. Iedereen voelde tijdens deze conferentie meteen de nood aan een nauwere Europese samenwerking. Er werd beslist elkaar jaarlijks te ontmoeten en met een Europees secretariaat te starten, de eerste stap naar de oprichting van Assistance Dogs Europe (ADEu). Er volgden conferenties in Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, België, Oostenrijk, Zweden, Duitsland (een tweede keer), Groot Brittannië (ADI samen met IGDF), Croatië en Nederland (de tiende ADEu). ADEu telt momenteel 24 geaccrediteerde leden, waaronder Hachiko, en 37 kandidaat-leden. Sinds januari 2007 is ADEu een regionale afdeling van Assistance Dogs International (ADI). Onze medewerker Mark Van Gelder is lid van de Raad van Bestuur van ADEu.

Hoofddoelstellingen ADEu -voorzien in een praktisch netwerk om de ontwikkeling te ondersteunen van Europese assistentiehondenverenigingen. -Europese standaarden opstellen, waaraan de aangesloten verenigingen zich houden. -een Europees accreditatie-systeem ontwikkelen voor de verenigingen die zich aan deze standaarden houden. -lobbyen voor recht op toegang op Europees niveau, gebaseerd op de overeengekomen standaarden die een geregistreerde assistentiehond definiëren. -zorgen voor de hoogst mogelijke staat van dierenwelzijn bij de assistentiehonden en bij uitbreiding ook algemeen verantwoord huisdierbeleid promoten.

Assistance Dogs International - ADI http://www.assistancedogsinternational.org/ Is de overkoepelende wereldwijde organisatie, met 5 regionale afdelingen: ADEu, ADINA (Assistance Dogs International North America and Canada), ANZAD (Australia and New Zealand Assistance Dogs), ADI LA (Assistance Dogs Latin America) en AD A (Assistance Dogs Asia).

No title

Recommend Documents