Nieuwsbrief 3e kwartaal 2016
Ondervoeding
Wat is ondervoeding? Er is sprake van ondervoeding bij een acuut of chronisch tekort aan energie (calorieën), eiwitten en andere voedingsstoffen. Ondervoeding gaat meestal samen met (ongewenst) gewichtsverlies. Soms is het gewicht wel in orde maar kan iemand niet genoeg eten waardoor hij/zij te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt. De spiermassa neemt dan af. Dit heeft krachtverlies tot gevolg en een afname van de weerstand. Een ondervoed persoon is vatbaarder voor ziekten, heeft een grotere kans op complicaties en functioneert minder goed. Herstel gaat veel langzamer en de conditie neemt af. Ondervoeding heeft, kortom, een grote invloed op gezondheid en kwaliteit van leven.
Wanneer is sprake van ondervoeding?
Ook iemand met overgewicht die in korte tijd veel gewicht verliest kan ondervoed zijn.
Volwassenen: als iemand in de laatste 6 maanden 10% van zijn gewicht is kwijtgeraakt of meer dan 5% in de laatste maand. Of bij een BMI van minder dan 18,5. Bij COPD mag de BMI niet onder de 21 komen! Ouderen: hier geldt hetzelfde als bij volwassenen. Alleen gaan we bij ouderen al van ondervoeding uit bij een BMI lager dan 20.
Hogere Hogere sterftekans sterftekans
Kinderen: een afbuigende groei- en gewichtscurve is een indicatie van
Langzamer Langzamer herstel herstel en meer complicaties complicaties
Vertraagde wonVertraagde dgenezing wondgenezing
ondervoeding.
Alleen als de enige oorzaak van ondervoeding te weinig eten is, is de oplossing ook alleen in voeding te vinden.
Verminderde Verminderde weerstand weerstand
Gevolgen ondervoeding
Afname Afname gewicht en gewicht en spiermassa spiermassa
Lichamelijke Lichamelijke en geestelijke geestelijke en achteruitgang achteruitgang
Langere Langere ziekenhuisziekenhuisopname Verminderde Verminderde kwaliteit van kwaliteit van leven
3 typen ondervoeding Wasting: door sociale, psychologische en/of medische problemen eet iemand te weinig. De spiermassa neemt zo’n 20-30% af. Wasting kan optreden bij bijvoorbeeld verwaarlozing, kauw- en slikproblemen, malabsorptie, alcoholisme en anorexia nervosa. Cachexie: ontstaat door ziekte en de invloed daarvan op de opname van voedsel. Er treedt tot wel 70% verlies aan spiermassa op. Cachexie treedt op in de terminale fase van ziekten als kanker, hartfalen en aids. Sarcopenie: komt vooral voor bij ouderen door o.a. verminderde eetlust, minder beweging en chronische ziekten. Het gewicht bij sarcopenie kan gelijk blijven waardoor de ondervoeding soms pas laat ontdekt wordt.
Risicogroepen ondervoeding Het risico op ondervoeding is verhoogd bij: --
kwetsbare ouderen thuis, in een verzorgingshuis of woonzorgcentrum
--
patiënten die meerdere ziekten hebben, chronisch ziek (COPD, CVA, decubitus, dementie, depressie, hartfalen, inflammatoire darmziekten, maligniteiten, reumatoïde artritis) zijn of veel medicatie gebruiken
--
lichamelijke beperkingen
--
niet passende gebitsprothese, kauw- of slikproblemen
--
patiënten die recent zijn opgenomen in het ziekenhuis
--
psychosociale problemen en verwaarlozing
--
alcohol- of drugsmisbruik
Veroudering veroorzaakt verlies spiermassa (vanaf 30-jarige leeftijd) van 3-8% per 10 jaar.
Meetinstrumenten van de diëtist Om te bepalen of er sprake is van ondervoeding gebruiken we bij DieetPlaneet de volgende meetinstrumenten. --
BMI: (body mass index; verhouding tussen lichaamslengte en -gewicht)
--
De SNAQ (Short Nutritional Assessment Questionnaire): een lijst met drie vragen met daaraan gekoppeld een voedingsbehandelplan. Voor ouderen is er de SNAQ65+. Als bij ouderen de bovenarmomtrek minder dan 25 cm is, is dat ook indicatie voor ondervoeding.
--
Knijpkrachtmeter: de spierkracht kan worden gemeten door middel van een handknijpmeter.
Hoe kan de diëtist helpen bij ondervoeding? (Ondervoeding in de thuissituatie, bij kwetsbare ouderen, ondergewicht en ziektebeelden zoals COPD en kanker)
De diëtist kan bepalen of drinkvoeding nodig is en is gemachtigd deze voor de cliënt te bestellen.
De diëtist is verantwoordelijk voor de diagnose ondervoeding en het opstellen van een voedingsbehandelplan. Eerst kijkt zij of de ondervoeding via de normale voeding kan worden behandeld. De diëtist maakt een berekening van de (verhoogde) behoefte en stelt een op maat gemaakt voedingsplan op. Ook bekijkt de diëtist de belemmeringen die er zijn bij het eten en drinken, zoals gebrek aan eetlust, kauw- en/of slikproblemen of een verminderde/veranderde smaak. Soms is
het nodig om (tijdelijk) medische voeding voor te schrijven ter ondersteuning, zoals drinkvoeding of modules. In zeer ernstige gevallen zal de diëtist met de arts overleggen of sondevoeding overwogen moet worden. Als het nodig is gaat de diëtist op huisbezoek bij de client.
Een afspraak met die diëtist kan snel en makkelijk gemaakt worden in ons vernieuwde online boekingssysteem op www.dieetplaneet.nl
De diëtisten
Mara Looij
Irene Wassink
Danielle van der Meulen
Roosmarijn van der Stelt
Sarah Chorho
Vivian Meijer
Bianca Jutte
Ismene Montnor
Naomi Hoekstra
Kamuran Doganguzel
Shari Groot
Wirda Mohammad
Noor Struik
Een afspraak maken bij Dieetplaneet Een afspraak maken kan op de volgende manieren. --
Online via onze superhandige online boekingssysteem kan een afspraak met de diëtist op elk gewenst moment gemaakt worden op www.dieetplaneet.nl.
--
Telefonisch op 088 34 38 000. Onze telefonistes zitten elke werkdag klaar tussen 9.00 en 18.00.
--
Per e-mail
[email protected]. De mail wordt de hele dag in de gaten gehouden en razendsnel beantwoord.
Praktijklocaties Amsterdam Noord
Utrecht
Amsterdam West
Leiden
Amsterdam Oost
Den Haag
Amsterdam Zuid
Huizen
Amsterdam Centrum
Zaandam
Amsterdam de Baarsjes Amsterdam Geuzenveld Amsterdam Watergraafsmeer Amsterdam Zuidoost
Op veel van onze locaties is ook avond en/of zaterdag spreekuur mogelijk! Kijk voor alle locaties op: www.dieetplaneet.nl/praktijklocaties
Ook huisbezoeken door de diëtist zijn mogelijk als de cliënt niet in staat is naar de praktijk te komen
Verwijsblok nodig? Bel naar 088 34 38 000 of mail naar
[email protected].
