1
INLEIDING Art-for-SAIL: 50 jonge kunstenaars werken op locatie tijdens SAIL 2005 in Amsterdam
Zeshonderd schepen, honderdduizenden bezoekers per dag: SAIL 2005. Dit jaar reageerden vijftig jonge kunstenaars op hun eigen wijze en in alle vrijheid op dit grootse evenement. Vijf dagen lang was SAIL voor hen atelier, filmset, inspiratiebron of voedingsbodem. Dit jaar infiltreerde de kunst het machtige SAILevenement. Het kunstinitiatief Art-for-SAIL bracht kunstenaars een nieuw podium om zich te presenteren aan een ongekend groot publiek. Andersom bracht het een groot publiek in aanraking met hedendaagse kunst. Op dit nieuwe podium konden kunstenaars hun eigen plek innemen en vrij hun interpretatie aan het evenement geven. Art-for-SAIL was een nieuw experiment waarbij publiek en kunstenaars elkaar tegenkwamen in de inspirerende context van SAIL. De uitkomst van het experiment was geheel open.
2
De werken die zo zijn ontstaan werden geëxposeerd in Loods 6 op het SAIL-terrein. Leden van een deskundige jury kozen in totaal elf kunstenaars tot hun favoriet. Dit evaluatieverslag geeft inzicht in de totstandkoming van een nieuw kunstinitiatief. Stichting Art Initiatives Art-for-SAIL is een initiatief van de Stichting Art Initiatives die begin 2005 werd opgericht door Sandra Boer met het doel initiatieven te ontplooien op het snijvlak van beeldende kunst en samenleving. Art Initiatives richt zich daarbij op jonge, talentvolle ondernemende beeldend kunstenaars, die hun weg zoeken in hun bestaan als kunstenaar. Onder hen stimuleert Art Initiatives ondernemend kunstenaarschap in de juiste balans tussen inhoudelijke en zakelijke ontwikkeling.
In een ongekend korte tijdspanne van zes dagen worden ruim 160 kunstwerken gemaakt en tentoongesteld. Maar waarom dan vernieuwend?
3
•
Kunst ontstaat voor de ogen van het publiek. Soms is het eindresultaat ook direct zichtbaar.
•
Een zeer breed en divers publiek wordt geconfronteerd met hedendaagse kunst op een plek waar het dat niet verwacht. Hedendaagse kunst gaat over anders kijken en het doorbreken van conventies. Er ontstaat verbinding met het publiek, de schepen en de omgeving. Met eigen ogen kan men zien wat de inspiratie/fascinatie van de kunstenaar is en hoe hij zijn keuzes maakt.
•
Art-for-SAIL sluit aan op een tendens waarin jonge kunstenaars op zoek zijn naar nieuwe platforms en podia. Ze zijn actieve deelnemers aan de ontwikkelingen op maatschappelijk, politiek, economische en mediaal gebied. Isolationisme in de kunst wordt vervangen door een meer naar buiten gericht optreden op onverwachte plekken. Nieuwe technieken of de herontdekking van oude technieken vormen de basis van nieuwe ontwikkelingen.
•
De kunstenaars van Art-for-SAIL willen het publiek bij hun werk betrekken, willen verrassen en confronteren. 50 jonge kunstenaars uit diverse windstreken reageren in alle vrijheid vanuit hun eigen manier van werken op SAIL. Zonder dat ze weten wat ze te wachten staat, gaan ze het avontuur aan. Geen letterlijke interpretatie van SAIL. Art-forSAIL is een ontdekkingsreis voor zowel de kunstenaar als het publiek.
Machteld Aardse projecteert haar portretten van kapiteins op glasplaat zeer groot op de Veemkade. Henny Overbeek maakt een piratenvlag van 7 x 12 meter op het gebouw De Loodsen.
Zeven doelstellingen worden geformuleerd voor deze nieuwe kunstmanifestatie
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
4
Kunstenaars in contact met een breed publiek. Een breed publiek in contact met hedendaagse beeldende kunst. Kunstenaars in contact met (potentiële) kopers. (Potentiële) kopers in contact met hedendaagse beeldende kunst. Kunstenaars in contact met experts en opinieleiders uit de kunstwereld. Verkooptentoonstelling in het SAIL-gebied. Realisatie van meer begrip voor hedendaagse beeldende kunst door: – Kunstenaar en publiek in dezelfde context te plaatsen. – Kunstenaars te vragen op locatie, zichtbaar voor publiek, te werken.
Gezocht werd naar een groot, inspirerend, Nederlands evenement waarbinnen kunst een nieuwe dimensie zou toevoegen. Een experiment met kunstenaars en toeschouwers, in een ongewone, gezamenlijke context.
50 kunstenaars werden geselecteerd om mee te doen
Afkomstig van diverse academies en uit verschillende landen
Deelnemende kunstenaars: Machteld Aardse, Tomas Adolfs, Anutosh, Timo Baerwaldt, Henk Boverhoff, Egle & Goda Budvytyte, Alex Fischer, Peggy Franck, Patty Groot Bluemink, Femke van Gurp, Erik Habets, Wouter Huis, Marcha van den Hurk, Alex Jacobs, Annelot Kamminga, Esther Kempf, Chantal Kleine, Jasper Kooper, Erik Kuiper, Jeroen Kuster, Lotte van Lieshout, Karlijn Meijer, Carlijn Mens, Amandine Meunier, Magnus Monfeldt, Oskar Nilsson, Ruchama Noorda & Brian McKenna, Jonas Ohlsson, Henny Overbeek ism Ferry van Zijderveld (Hotel), Eva Pel, Amalia Pica, Ilonka Ruiter, Etta Säfve, Martijn Sanders, Karin Schipper, Hester Slingenberg, Daan Spruijt, Pär Strömberg, PIEK!, Harmjan Timmerarends, Su Tomesen, Monica Tormell, Esmé Valk, Annemiek Vera, Marije de Wit, Valeria Zalaquett.
Academies: Gerrit Rietveld Academie, Academie voor beeldende vorming Amsterdam, Sandberg Instituut, Rijksakademie van beeldende kunsten, Den Bosch, Academie Maastricht, Constantijn Huygens Academie, Dutch Art Institute (DAI), Academie voor Beeldende Kunst & Vormgeving (AKI), Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Sint Joost, etc. In totaal doen er 15 buitenlandse kunstenaars mee, afkomstig uit: Chili, Frankrijk, Marokko, Spanje, Litouwen, Sri Lanka, Zweden, België, Argentinië. Ateliers zijn open voor publiek: 20 kunstenaars werken vanuit containers van Container Company Amsterdam op het SAIL-terrein, 2 kunstenaars op het Marineschip Hr. Ms. De Rotterdam. Verder wordt gewerkt in Consortium, Loods 6 en op de kades. Zie bijlage voor meer informatie over de kunstenaars
5
Een dergelijk nieuw initiatief heeft veel positieve effecten voor de verschillende doelgroepen •
Kunstenaars kunnen vrij werken in een nieuwe, ongewone, maar zeer stimulerende omgeving: SAIL en haar bezoekers. Het geeft hen ook meer kansen hun werk vervolgens te tonen en te verkopen.
•
Bezoekers worden verrast door kunst op SAIL, die in samenhang met de omgeving, voor hen een nieuwe logica krijgt.
•
SAIL zelf krijgt een extra dimensie: het wordt óók de context voor kunst en krijgt aandacht uit een nieuwe hoek.
Art-for-SAIL is een experiment en geeft tegelijkertijd een overzicht van een groot aantal jonge talentvolle kunstenaars.
•
De inzet van een professionele jury garandeert een kritisch commentaar op de werken en de kunstenaars van Art-for-SAIL.
•
6
•
Sponsors profileren zich met een vernieuwend kunstproject én worden gezien door een deel van de 2,5 miljoen bezoekers van SAIL.
•
Journalisten/media krijgen door middel van kunst een aantrekkelijke nieuwe invalshoek binnen het evenement SAIL.
Voor de kunstmanifestatie Art-for-SAIL communiceert de Stichting Art Initiatives op vier velden
• •
Grote publiek Media - lokaal - regionaal - nationaal - (vak-)bladen - RTV - internet
Samenleving
Direct betrokkenen en markt
• • • • •
Kunstenaars Opinieleiders kunst & cultuur (Potentiële) kopers Experts Vrienden en familie van betrokkenen
• • • •
Stichting SAIL Amsterdam Sponsors Fondsen Sympathisanten
Art Initiatives •
• • • • •
7
Stichting Art Initiatives - bestuur - raad van advies Juryleden Adviseurs Projectmedewerkers Vrijwilligers Stichting SAIL Amsterdam 2005
Organisatie
Financiers & sympathisanten
In een jaar tijd wordt Art-for-SAIL geïnitieerd en georganiseerd, relevante doelgroepen worden benaderd en betrokken Oktober 2004 – februari 2005 • Uitwerking concept, gesprekken met SAIL • Uitwerking projectplan, aanzet projectstijl In november wordt steun vanuit Stichting SAIL Amsterdam toegezegd Beperkende factor: bestaande sponsors van SAIL hebben branche-exclusiviteit. We kunnen dus (o.a.) geen banken, advocatenkantoren en adviesbureaus benaderen. We ontmoeten veel enthousiasme. Óók bij degenen die om verschillende redenen niet kunnen deelnemen. Verkennende, toetsende, kritische gesprekken met > 40 personen/opinieleiders uit de kunst & cultuursector, het bedrijfsleven/potentiële sponsors, fondsen, kunstenaars, mediapartners en andere potentieel betrokkenen. Hiermee verkrijgen we inzicht in de valkuilen en kansen en de noodzaak voor ‘ondernemend kunstenaarschap’.
8
Uit de gesprekken komen vier belangrijke adviezen naar voren: 1.
Jonge kunstenaars hebben veel publiciteit nodig.
2.
Jonge kunstenaars moeten gezien worden door ‘decisionmakers’ uit de kunst- en cultuursector.
3.
Jonge kunstenaars moeten gezien worden door (potentiële) kopers.
4.
Een veiling door Sotheby’s werd door de helft van de geïnterviewden niet omarmd: • Jonge kunstenaars die bijv. net een galerie hebben, lopen risico dat hun werk tijdens een veiling minder opbrengt, soms met schadelijke gevolgen voor carrière. • Ervaring leert dat veilingen van werk van jonge kunstenaars weinig opbrengen.
De eerste drie adviezen vormen de basis voor besluitvorming in de rest van het traject. We besluiten de veiling uit het plan te halen. Zie bijlage voor overzicht gesprekspartners
Vanaf maart wordt gestart met het opzetten van de organisatiestructuur en de financiering. Vanaf mei start de selectie en benadering van jury en kunstenaars. Maart – augustus 2005: • Oprichting Stichting Art Initiatives, formatie bestuur, formatie raad van advies. • Artistiek Leider: Anniek Vrij. • Gesprekken met potentiële sponsors/fondsen. • Formatie vakjury. • Opzet projectorganisatie en huisvesting. • Tentoonstellingsmaker: Reinier Kalmijn. Selectie van de kunstenaars op basis van harde en zachte criteria: • Leeftijd: 25-35 jaar. • Afgeronde opleiding. • Diverse achtergronden, opleidingen en nationaliteiten. • Ondernemend, open voor nieuwe initiatieven, willen en kunnen werken onder tijdsdruk en onder het oog van massa publiek. Eind mei wordt de definitieve beslissing genomen om Art-for-SAIL door te laten gaan. Op dat moment is er nog een begrotingstekort.
9
Persoonlijke benadering kunstenaars door Anniek Vrij in samenspraak met Hester Alberdingk Thijm (directeur Akzo Nobel Art Foundation), Pietje Tegenbosch (ABN AMRO Kunstcollectie), Ellert Haitjema (Kunstenaar en Gerrit Rietveld Academie) en Frank van den Broek (Academie Den Bosch). Hoofdsponsor: Juli 2005: Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam wordt hoofdsponsor Art-for-SAIL • Aftrap voor eigen project Art-on-a-Box • Hugo Kaagman beschildert de eerste container en wordt jurylid. Art-for-SAIL zorgt voor vergunning en plaatsing en voor ontmoeting Koningin Beatrix. • Kunstenaar Anutosh wordt gekozen om tweede container te beschilderen tijdens congres Intermodal Transport & Logistics in Bilbao (8-10 nov. 2005).
Leden van de vakjury nemen het initiatief, de kunstenaars en de organisatie zeer serieus. Kunstenaars en organisatie trekken zich hieraan op. Elf kunstenaars genomineerd.
Anneke Oele over Art-for-SAIL “Hoe kan je als jurylid 50 kunstenaars bekijken en erover oordelen. En dat in een middag en nog wat losse bezoeken? Op woensdag beginnen en op zondag klaar terwijl er tijdens het werk 2 miljoen mensen meekijken.
Vakjury: Hans Aarsman: fotograaf, kunstcriticus Volkskrant, docent aan de Rijksakademie Annet Gelink: eigenaar Annet Gelink Gallery Hugo Kaagman: kunstenaar Anneke Oele: directeur KunstRAI Alexander Strengers: voorzitter Kunstcommissie De Nederlandsche Bank
Hoe kan je zoiets bedenken? Ik moet tot mijn verbazing toegeven dat het gelukt is. Ik trof kunstenaars die opgewekt aan het werk waren, het enorm naar hun zin hadden en bovendien allervriendelijkst de hele dag door bezoekers te woord stonden. Er waren er maar een paar die zich teruggetrokken hadden, waar ik ook nog eens alle begrip voor kon hebben.
Alexander Strengers over Art-for-SAIL “Vier dagen heb ik een bijzonder proces gevolgd. 50 kunstenaars die zich gecommitteerd hebben om in een week tijd een bijdrage aan een tentoonstelling te leveren. Niet in de stilte van het eigen atelier maar tussen publiek, in het lawaai van een geweldig evenement, hebben zij moeten werken. Ondanks tegenslagen, het niet meer weten en vermoeidheid zijn zij in een erin geslaagd werk te maken van in het algemeen hoge kwaliteit. Het is dan ook niet makkelijk om tot een keuze van drie kunstenaars te komen.”
Het jurylidmaatschap gaf me de gelegenheid om buiten bezoekuren de HR MS Rotterdam te bezoeken, samen met de kapitein, waar Martijn Sanders al een paar dagen aan het werk was. De kapitein was tot mijn grote verbazing maar wat trots op ‘zijn’ kunstenaar en deed alle moeite om de op zijn schip gemaakte kunstwerken van Martijn te waarderen. Eén van de mooie lessen van deze Artfor-SAIL: je leert eens een heel andere kant van mensen ontdekken. Dat geldt voor de kunstenaars, de schippers én de bezoekers.” Zie bijlage voor overzicht genomineerde kunstenaars
10
EVALUATIE: Vijf bijzondere aspecten van Art-for-SAIL nader bekeken 1.
Bijzondere omstandigheden zorgen voor goede resultaten.
2.
Succesvolle expositie direct na SAIL met goede verkoopresultaten.
3.
Art-for-SAIL zorgt voor bijzondere momenten.
4.
De media besteedt veel aandacht aan Art-forSAIL.
5.
Direct zichtbare spin-off voor deelnemende kunstenaars.
Carlijn Mens bewerkt haar container met houtskool en creëert licht
Esmé Valk maakt het schip De Batavia van antiek zeildoek. Gekocht door De Nederlandsche Bank.
11
Werken op locatie, in een groot publiek evenement, in een vreemde omgeving, onder hoge tijdsdruk levert goede resultaten
1
Art-for-SAIL zorgt voor veel reacties • Meest gehoorde reactie van kunstenaars: “Vooraf dacht ik niet dat het mogelijk zou zijn om een creatief proces onder deze omstandigheden af te ronden. Nu blijkt dat ik veel sneller keuzes moest maken en dat die keuzes zeker niet slechter zijn.” • Het merendeel van de kunstenaars geeft aan veel en leuke, vooral geïnteresseerde, reacties van het publiek te hebben gekregen. De Piratenvlag van 7 x 12m op het gebouw De Loodsen roept veel reacties op de kade en in de pers. • Kunstenaar Wouter Huis trekt 2000 bezoekers binnen in zijn kunstproject “Going Down, Going Down”. Mogelijk gemaakt door De Loodsen. • Bijna 200 mensen kijken naar de modeshow van KiOSK kunstenaars Annelot Kamminga, Henk Boverhoff en Harm Jan Timmerarends.
12
22-28 augustus 2005 Succesvolle expositie direct na SAIL met goede verkoopresultaten Verkooptentoonstelling in Loods 6, KNSM-eiland • De hele tentoonstelling is, inclusief opbouw, ontstaan in 6 dagen dankzij de tomeloze inzet van kunstenaars en medewerkers. • Er zijn 163 werken en installaties getoond van 50 kunstenaars. • In totaal bezochten 700 mensen de tentoonstelling tussen de opening op 22 augustus en de sluiting op 28 augustus, ondanks dat de opening pas na SAIL was. Duizenden mensen kwamen al tijdens SAIL in aanraking met de kunstenaars van Art-for-SAIL. • Op de tentoonstelling kwam een zeer divers publiek af: mensen uit de kunst- en cultuurwereld, publiek, buurtbewoners, etc. Verkoopresultaten • 40 werken van 16 kunstenaars aangekocht. • Verkoopresultaat: € 35.000,00.
2
Art-for-SAIL zorgt voor veel bijzondere momenten
3
Zaterdag 20 augustus 2005: wederom koninklijk bezoek Via de organisatie van Art-for-SAIL blijkt het op het laatste moment mogelijk om een ontmoeting te organiseren tussen Hare Majesteit de Koningin en Hugo Kaagman. Zaterdag 20 augustus 2005: 17.10-17.30 uur Art-for-SAIL op Nederland 1 Uitzending van een 20 minuten durende reportage over Art-for-SAIL, een productie van AVRO Kunst. Speciale aandacht voor kunstenaars Esmé Valk, Anutosh en Henny Overbeek (i.s.m. Ferry van Zijderveld Hotel).
Woensdag 17 augustus 2005: koninklijk bezoek Op verzoek van koninklijk huis spreekt Prins WillemAlexander met drie Art-for-SAIL kunstenaars: Amandine Meunier, Martijn Sanders en Raquel Maulwurf. Vrijdag 19 augustus 2005: opening Art-on-the Box Hoofdsponsor Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam geeft het startsein voor het Art-on-a-Box project met de 40ft container van kunstenaar Hugo Kaagman, tevens jurylid van Art-for-SAIL.
13
Maandag 22 augustus 2005: opening Art-for-SAIL expositie in Loods 6 Ruim 250 mensen zijn aanwezig. De expositie wordt officieel geopend door John Jaakke, lid van de Raad van Advies van de Stichting Art Initiatives, partner bij Van Doorne Advocaten en voorzitter van Ajax. De juryrapporten worden voorgelezen en bij de betreffende werken gehangen.
4 Art-for-SAIL lift in de communicatie mee op SAIL. Extra communicatie-inspanningen leveren direct resultaat Advertentieruimte De Telegraaf sponsort advertentieruimte. Twee keer een kwart pagina full colour op 5 en 20 augustus (met sponsorlogo’s) en vijf kleinere advertenties op 12, 13, 16, 17 en 19 augustus (met vermelding sponsors). Diverse middelen worden ingezet om zichtbaarheid te vergroten • Speciaal Art-for-SAIL tape wordt om alle containers gewikkeld en gebruikt om afzettingen te creëren met logo Gemeentelijk Havenbedrijf. • Alle kunstenaars en projectmedewerkers dragen rode en zwarte Art-for-SAIL T-shirts met logo AVRO Kunst en Gemeentelijk Havenbedrijf. • 15 sponsorvlaggen met vermelding van alle grote sponsors (> € 7500,00). • 100 vlaggen van Art-for-SAIL, deels met logo Gemeentelijke Havenbedrijf Amsterdam. • 1500 informatieleaflets worden uitgedeeld aan geïnteresseerd SAIL-publiek met sponsorlogo’s.
14
Website: www.artforsail.nl • Alle informatie over het project en de deelnemende kunstenaars (incl. cv’s en beeldmateriaal). • De site gaat live op 16 juli en trekt vervolgens ruim 7000 unieke bezoekers, waarvan meer dan 5300 bezoekers in de maand augustus de site bekijken. • Drukste dag: 17 augustus met 730 bezoekers. 1500 Art-for-SAIL boxen In de vorm van een container worden tijdens de sluiting op 28 augustus de eerste Art-boxen uitgedeeld aan de kunstenaars. In totaal worden 1300 Art-boxen met ansichtkaarten van alle kunstenaars en een boekje verspreid onder sponsors, betrokkenen, geïnteresseerden. Free publicity Meeliftend op de programmering van SAIL, wordt veel aandacht gegeven aan Art-for-SAIL.
4 Met name de pers besteedt veel aandacht aan Art-for-SAIL en de individuele kunstenaars
Televisie Zaterdag 20 augustus: 20 minuten durende reportage over Art-for-SAIL. Drie kunstenaars worden gevolgd. Radio Radio Noord-Holland zendt tussen 17-21 augustus drie interviews uit met Sandra Boer en enkele Kunstenaars. Postcodeloterij SAIL-journaal met Gaston Op een videoscherm van 40m2 worden verschillende keren per dag interviews getoond met meer dan zes kunstenaars en Sandra Boer. Enkele interviews zijn opgenomen op een dvd over SAIL. Internet Ongeveer 60 artikelen en berichten op +/- 30 websites. Dit zorgt voor ongekend hoge notering bij Google.
De Telegraaf: 19 augustus 2005
Bladen/tijdschriften 13 interviews/artikelen, o.a.: • Het Parool • De Telegraaf • NRC • Zone020 • Residence
NRC: 12 augustus 2005
Internet streaming video Op de SAIL-website van Tiscali worden diverse interviews getoond met Sandra Boer, Hugo Kaagman. Tevens een reportage van diverse kunstenaars.
Zie bijlage voor totaaloverzicht
15
5 Direct zichtbare spin-off voor kunstenaars. Zeven voorbeelden
Exposities 1. September 2005: Het werk van Carlijn Mens tentoongesteld in het Scheepvaartmuseum. Carlijn Mens bewerkte haar container aan de binnenkant met houtskool en creëert daarmee licht. 2. Oktober 2005: 25LTD, een nieuwe galerie in Amsterdam, maakt een fotografietentoonstelling. Zes bekende fotografen en één jong talent, Eva Pel, die tijdens Art-for-SAIL opviel. 3. 2006: Jeroen Kusters krijgt een expositie in De Nederlandsche Bank Opdrachten 4. November 2005: Het Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam geeft Anutosh opdracht een 40ft container voor het project Art-on-the-Box te beschilderen tijdens een conferentie in Bilboa. 5. Eind 2005: Machteld Aardse krijgt van de kapitein van een tallship de opdracht om het leven aan boord vast te leggen.
16
Divers 6. November 2005: De organisatie van de Museumnacht in Amsterdam wil de Piratenvlag op een doek van 7 x 12 meter van Henny Overbeek (i.s.m. Ferry van Zijderveld) ophangen in het centrum. 7. November 2005: Machteld Aardse wordt gevraagd om mee te doen aan "How much is that doggy in the window", een project met 25 kunstenaars in de Spaarnwouderstraat in Haarlem, curator Aart van der Kuijl. Komt voort uit haar werk tijdens SAIL waarin zij projecties vormgaf met Frans van Heijningen.
7. Financieel overzicht (globaal)
Baten 1. • •
Sponsorinkomsten Stichting SAIL Amsterdam Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam Stichting DOEN Hopman-Interheem Groep
1. • • • • •
Personeelskosten Zakelijk leider Artistiek leider Tentoonstellingsmaker Projectondersteuning Reis- en verblijfskosten
€ 52.665,00
2. • • • • • • •
Bureaukosten Kantoorkosten Porti Communicatie (ADSL, ISDN, gesprekskosten) Transportkosten Food & Beverages Advieskosten Divers
€ 12.550,00
Vrienden Stichting Art Initiatives • BAM • MOES • Ymere • Loyens-Loeff • Boer & Croon
€ 21.345,00
2. Aangekochte werken • ART Vouchers sponsors • Verkoop
€ 32.895,00
3. Sponsoring in natura t.w.v.
€ 85.000,00
3. • • •
Uitvoeringskosten tijdens SAIL Onkostenvergoeding kunstenaars Materiaalbudget Verzekering
• •
4. • • •
Uitvoeringskosten tentoonstelling Huur Bagagehal, Loods 6 Inrichting, opbouw, verlichting, etc. Techniek
€ 10.000,00
5. • • • • •
Promotie / communicatie Communicatieconcept, copywriting T-shirts, bestickering, vlaggen, uitnodigingen, etc. Website www.artforsail.nl Art-for-SAIL Box Opening- en sluiting expositie
€ 31.815,00
6.
Percentage verkochte werken kunstenaars (60%)
€ 20.625,00
7. • • • • • •
Sponsoring in natura, t.w.v. De Telegraaf, advertentieruimte Accor Groep, 10 hotelkamers gedurende 1 week Makelaardij Hoen, kantoorruimte Epson, apparatuur en materiaal Container Company Amsterdam, container ateliers AVRO Kunst, mediapartner
€ 85.000,00
TOTAAL
17
Kosten
€ 234.000,00
TOTAAL
€ 118.250,00
€ 234.000,00
Art-for-SAIL geeft het startsein voor een van de nieuwe projecten van Stichting Art Initiatives: Art Partner Art Partner: investeren in ondernemend kunstenaarschap Wat is Art Partner? Art Partner is een nieuw, resultaatgericht programma voor kunstsponsoring door bedrijven, opgezet door de Stichting Art Initiatives. Uitgangspunt voor het programma is een persoonlijke samenwerking tussen sponsor (bedrijf) en kunstenaar, met als doel elkaar wederzijds te verrijken met omzet, kunstwerken en nuttige diensten in natura. Hoe werkt Art Partner? De kracht van Art Partner is de persoonlijke, één-opéén relatie tussen begunstiger (bedrijf) en begunstigde (kunstenaar). Door elkaar te leren kennen en samen te werken, ontstaan voordelen voor beide partijen. Het bedrijf krijgt tastbaar resultaat in de vorm van kunstwerken en bijvoorbeeld workshops. De kunstenaar krijgt een omzetgarantie.
18
Kosten Deelname aan het programma kost tussen de € 5000 en € 7500 per jaar. Van dit bedrag is tweederde bestemd voor de kunstenaar. Wij ondersteunen u met advies, matching, bemiddeling en evaluatie. Waarom Art Partner? Art Partner stimuleert de samenwerking van bedrijven en kunstenaars, met als doel dat kunstenaars financiële onafhankelijkheid bereiken en zich in drie jaar ontwikkelen tot ‘cultureel ondernemer’. Aanleiding voor het programma is de groeiende behoefte van kunstenaars, politici en burgers aan nieuwe vormen van kunstsponsoring in Nederland, nu de overheidssubsidies voor de kunsten ieder jaar verminderen. Voor meer informatie: zie bijlage
Projectorganisatie Art-for-SAIL
Organisatie Art-for-SAIL is gerealiseerd door de Stichting Art Initiatives Algemene leiding Sandra Boer, oprichter/ directeur house-of-initiatives, oprichter Stichting Art Initiatives en initiatiefnemerArt-for-SAIL Artistieke leiding Anniek Vrij Tentoonstelling Reinier Kalmijn, eenmanszaak voor museumprojecten Projectondersteuning O=4 Eventcommunicatie & Realisatie (Marieke Palmboom en Ingrid Guépin) Officemanagement Pauline Bonnema Adviseurs Ellert Haitjema en Rik Fernhout Verkoopmanager Robert Tordoir Communicatieconcept en basisontwerp Studiomeiboom Vormgeving Kruit Vormgeving Tekst en strategie Joannet van der Perk en Dutch Copy Fotografie René ten Broeke fotografie i.s.m. Jeanette Kaptein
19
Bestuur Stichting Art Initiatives Adriaan Krans, voorzitter Albert Ploeger, secretaris Jan Roelink, penningmeester Machteld Aardse, lid Raad van Advies Stichting Art Initiatives Hester Alberdingk Thijm, directeur Akzo Nobel Art Foundation Jan Theo Bautz, counselor, voorheen partner bij Egon Zehnder International Jan Brummelhuis, bestuurder, voorheen partner bij Brummelhuis & Stein Notarissen Peter Dirks, bestuurder, voorheen CFO bij de NOS en KBB John Jaakke, partner bij Van Doorne Advocaten en voorzitter Ajax
Met dank aan alle sponsors!!
Hoofdsponsor
Sponsors
En veel dank aan de Vrienden en alle bedrijven, personen en vrijwilligers die hun medewerking hebben verleend. Vrienden Stichting Art Initiatives • BAM • MOES • Loyens Loeff • Makelaardij C. Hoen Dzn • Boer & Croon | Strategy and Management Group • • • • • • • • • • • • • •
20
Medewerking van Arca Printersupplies Bouwmaat Craftsmit Consortium Kunstenaarsinitiatief Dick's Republic Faber Pro-Motion BV Heuvelman Sound & Vision iKi beer Kruit Vormgeving Kwak & Van Daalen & Ronday Lipton Ice Tea Levant Kunstenaarsbenodigdheden O=4 Eventcommunicatie & Realisatie
MEER WETEN OVER Stichting Art Initiatives, Art-for-SAIL of Art Partner? Contactpersoon Sandra Boer house-of-initiatives 06 55196542
[email protected] Adresgegevens Stichting Art Initiatives p/a KNSM-laan 781 1019 LJ Amsterdam www.art-initiatives.nl www.artforsail.nl
21
BIJLAGEN
Bijlage 1 Pers totaaloverzicht Bijlage 2 Overzicht deelnemende kunstenaars Bijlage 3 Juryrapporten Bijlage 4 Overzicht gesprekspartners/adviseurs Art-for-SAIL Bijlage 5 Art Partner
Bijlage 1: pers totaaloverzicht
PERSOVERZICHT, juli-september 2005
Residence
Titel
De Telegraaf Echo Noord-Hollands Dagblad Zone020 Parool SAIL bijlage AVROBODE
De kans dat ze een bootje gaan schilderen is nihil. Interview met Sandra Boer, Machteld Aardse en Anniek Vrij SAIL ook podium voor kunstenaars Art-for-SAIL: Werk in uitvoering Aankondiging Art-for-SAIL in SAIL bijlage SAIL moderniseert. Interview met Sandra Boer Cover + interview Valeria Zalaquett Tip van de Week: Art-for-SAIL, aankondiging programma + vermelding in artikel SAIL Amsterdam: Sea of Friendships Aankondiging Art-for-SAIL Art-for-SAIL: Kapitein als kunstobject. Interview met Machteld Aardse, Jonas Ohlsson, Magnus Monfeldt en Sandra Boer Televisiegids: aankondiging. 17.05 Art-for-SAIL, Kunstprogramma (AVRO) Willem-Alexander geniet volop (foto aanwezigheid Willem-Alexander bij Art-for-SAIL)
Publicatie
juli/aug 05
Programmaboek SAIL De Telegraaf
Een container in Delfts blauw
Datum
19.07.05 03.08.05 04.08.05 10-23.08.05 13.08.05 13-19.08.05
Het Parool Echo
1/4 pagina full color en logovermelding sponsors (5 kolom breed en 275mm hoog) IM plaatsing met steunkleur en sponsorvermelding (5 kolom breed en 100mm hoog) IM plaatsing met steunkleur en sponsorvermelding (5 kolom breed en 100mm hoog) IM plaatsing met steunkleur en sponsorvermelding (5 kolom breed en 100mm hoog) IM plaatsing met steunkleur en sponsorvermelding (5 kolom breed en 100mm hoog) IM plaatsing met steunkleur en sponsorvermelding (5 kolom breed en 100mm hoog) 1/4 pagina full color en logovermelding sponsors (5 kolom breed en 275mm hoog)
17.08.05 19.08.05
Amsterdams Stadsblad
De Telegraaf De Telegraaf De Telegraaf De Telegraaf De Telegraaf De Telegraaf De Telegraaf
20.08.05 24.08.05
Art-for-SAIL: 20 minuten durende reportage
Advertenties 05.08.05 12.08.05 13.08.05 16.08.05 17.08.05 19.08.05 20.08.05
24.08.05
AVRO Kunst, ned.1
Achterpagina: vermelding als één van de vier niet te missen momenten 2005
Televisie 20.08.05
interviews met kunstenaar, o.a. PIEK!, Alex, Jeroen, Machteld, Martijn, etc.
Bladen/tijdschriften jan-05 AVRO Kunst jaarverslag
Gaston SAIL journaals Postcodeloterij 17-21.08.05 dagelijks interviews
Interview met Sandra Boer, incl. sponsorvermelding Interview met kunstenaars Annemiek Vera en Lotte van Lieshout Interview met Sandra Boer
Radio Noord-Holland Radio Noord-Holland Radio Noord-Holland
Radio 17.08.05 19.08.05 21.08.05
Interview met Sandra Boer en interview met Hugo Kaagman Reportage van diverse kunstenaars aan het werk
Art-for-SAIL biedt podium voor jonge beeldend kunstenaars SAIL krijgt kunstpodium SAIL krijgt kunstpodium SAIL Amsterdam 2005 krijgt kunstpodium Kunstenaars gaan SAIL 2005 in beeld brengen Kunstenaars gaan SAIL 2005 in beeld brengen SAIL Amsterdam 2005 krijgt kunstpodium SAIL en het kunstinitiatief Art-for-SAIL van de Stichting Art Inititiatives gaan definitief met elkaar in zee
Internet streaming video Plaatsingsdatum 19.08.05 sail.tiscali.nl 20.08.05 sail.tiscali.nl Internet artikelen Plaatsingsdatum dec-05 nederlandheefteenslingernodig.nl jul-05 feesten.nl 11.07.05 sail.nl 15.07.05 zeeburgnieuws.nl 18.07.05 tiscali.nl 18.07.05 12move.nl 18.07.05 emea.nl 19.07.05 abradio.nl
12.08.05 12.08.05 12.08.05 12.08.05 16.08.05 16.08.05 16.08.05
29.07.05 11.08.05 12.08.05 12.08.05 12.08.05 12.08.05
29.07.05
planet.nl tiscali.nl parool.nl nieuwsbank.nl blikopnieuws.nl http://forum.clickburg.nl nieuwsbank.nl http://dennisstraat.punt.nl nieuwsbank.nl sail.nl sail.nl tiscali.nl
noord-holland-tourist.nl sponsoronline.nl leukedingendoen.nl refdag.nl nrc.nl planet.nl rtvnh.nl
emea.nl emea.nl zibb.nl communicatie.nl sponsorprofiles.nl toerisme-ijmond.nl
koninklijkhuis.nl
Hot Links: SAIL 2005: kort informatie over en link naar Art-for-SAIL Willem Alexander tijdens SAIL SAIL In Parade komt Amsterdam binnen Prins Willem-Alexander spreekt Art-for-SAIL kunstenaars Prins Willem-Alexander praat met SAIL kunstenaars Chatten over Art-for-SAIL Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam hoofdsponsor van Art-for-SAIL! Weblog Dennis Straat: Art-for-SAIL Opening van ART-on-a-BOX door Marc van der Horst Verslag SAIL 2005: 20 augustus 2005 Verslag SAIL 2005: 21 augustus 2005 Kunstenaars nog steeds druk bezig
Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam hoofdsponsor van Art-for-SAIL! Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam hoofdsponsor van Art-for-SAIL! Vermelding Art-for-SAIL als programma onderdeel Chaos op het IJ: vermelding Art-for-SAIL Kunstenaars laten zich inspireren door SAIL Kunstenaars laten zich inspireren door SAIL Kunstenaarsinitiatief op SAIL
Koningin en Prins van Oranje gedurende 17 tot en met 21 augustus 2005 bij SAIL Amsterdam 2005: vermelding bezoek Art-for-SAIL Koningin en Prins van Oranje bij SAIL Amsterdam 2005: vermelding bezoek Art-for-SAIL Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam hoofdsponsor van Art-for-SAIL! Officiële aftrap campagne gemeentelijk havenbedrijf amsterdam bij PTA GHA hoofdsponsor van Art-for-SAIL Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam hoofdsponsor van Art-for-SAIL! Regio Ijmond: Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam hoofdsponsor van Art-for-SAIL!
Koningin spreekt Hugo Kaagman; kunstenaars presteren onder tijdsdruk SAIL Amsterdam, SAIL Out Loods 6: Art-for-SAIL expositie, fotografie Jan Blankestein / nr. 1-21 Loods 6: Art-for-SAIL expositie, fotografie Jan Blankestein / nr. 22-42 Loods 6: Art-for-SAIL expositie, fotografie Jan Blankestein / nr. 43-59 Art-for-SAIL expositie nog vier dagen! Officiële opening een succes Art-for-SAIL expositie nog vier dagen! Officiële opening een succes Art-for-SAIL: Magnus showing his work Art-for-SAIL expositie Willem-Alexander spreekt Art-for-SAIL kunstenaars Sitetips: vermelding Art-for-SAIL Vermelding Art-for-SAIL als programma onderdeel SAIL krijgt kunstpodium SAIL Amsterdam 2005: vermelding Art-for-SAIL SAIL Trail: vermelding Art-for-SAIL Art-for-SAIL: vermelding deelname Zweedse kunstenaars Kunstpodium Art-for-SAIL: 17 tot 22 augustus: Werk in uitvoering Agenda:vermelding Art-for-SAIL in Bagagehal Kunstenaars laten zich inspireren door SAIL Art-on-a-Box Installation >> Going Down…. Going Down…. "Dispereert niet, ontsiet uwe vyanden niet, …….": Ruchama Noorda and Brian McKenna PIEK! joins the show Art-for-SAIL Bye bye SAIL Succesvolle inzending Art-for-SAIL bij Scheepvaartmuseum. Carlijn Mens (1972) onderzoekt het licht.
17.08.05 17.08.05 17.08.05 17.08.05 17.08.05 17.08.05 18.08.05 19.08.05 19.08.05 20.08.05 21.08.05 21.08.05
buurt-online.nl stadamsterdam.nl photoart.nl photoart.nl photoart.nl nieuwsbank.nl sail.nl http://fotaq.blogspot.com nieuwsbank.nl faberpro-motion.nl nos.nl dagjeweg.nl holland.com amsterdamtourist.nl amsterdamtourist.nl swedenabroad.com (embassy) youramsterdam.nl loods6.nl spitsnet.nl amsterdamports.nl wouterhuis.nl mediumrecords.com piek.com http://tjeerdherrema.punt.nl www.scheepvaartmuseum.nl
Vervolg internetartikelen Plaatsingsdatum 22.08.05 22.08.05 22.08.05 22.08.05 22.08.05 24.08.05 24.08.05 25.08.05 28.08.05 29.08.05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 aug-05 01.09.05 08.09.05
Bijlage 2: overzicht deelnemende kunstenaars
OVERZICHT DEELNEMENDE KUNSTENAARS
1980 Esther
1980 Annelot
1974 Wouter Marcha van 1975 den 1974 Alex
1978 Erik
1980 Femke van
1976 Patty
1974 Selby J.
1978 Peggy
1968 Alex
1985 Goda
1981 Egle
1975 Henk
1968 Timo Martijn
1970
Kooper
Kleine
Kempf
Kamminga
Jacobs
Hurk
Huis
Habets
Gurp
Groot Bluemink
Gildemacher
Franck
Fischer
Budvytyte
Budvytyte
Boverhoff
Baerwaldt
Anutosh
installatie, sculptuur
edelsmeden
installatie
installatie, textiel
installatie, fotografie
installatie/mode
sculptuur (gips)
scultpuur, fotografie
installatie/architectuur
installaties
fotografie
toegepaste kunst
mediakunst/video
fotografie
sculptuur
design
video
installatie, mode
sculptuur, installatie
schilderkunst
Sandberg
AKI (00)
Rietveld (05)
Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
AKI
Rietveld (05)
Constantijn Huygens Academie
AKI (00)
DAI (99)
Constantijn Huygens Academie (98)
Academie Maastricht
Den Bosch (05)
Sandberg (05)
Sandberg
Rijksakademie (resident)
Rietveld (01)
Rietveld (06)
Rietveld (05)
Constantijn Huygens Academie
Sandberg (00)
Ac. voor beeldende vorming Amsterdam (97)
opleiding
1976 Chantal Kuiper mediakunst, video Sandberg
Den Bosch (03)
techniek
1973 Jasper
schilderkunst
achternaam
1974 Erik Leemans
Kuster
geluid, video, fotografie
voornaam
1971 Jeroen Lieshout, van
Den Bosch
AKI (05)
jaar
1975 Sander McKenna performance
Rietveld (04)
Rietveld (05)
1978 Lotte
tekenen
Sandberg
Rietveld (04)
1975 Brian Meijer edelsmeden
Sandberg (05)
installatie
1983 Karlijn Mens video, tekenen, sculptuur
Sandberg (04)
tekenen, installatie, performance
1972 Carlijn Monfeldt
Meunier
installaties
schilderkunst, installatie
Adolfs
1977 Amandine Nilsson
Aardse
1973 Magnus Noorda
1972 Machteld
1976 Oskar
Den Bosch (00)
Sandberg (00)
1977 Tomas
1979 Ruchama fotografie, schilderkunst
Rietveld (05)
installatie, tekenen schilderkunst
Overbeek fotografie
Ohlsson Zijderveld
Rietveld (05)
Rijksakademie (resident)
1967 Jonas
Pel
performance, installatie
1971 Henny 1973 Eva
i.s.m. Pica
Ferry van
1978 Amalia
schilderkunst
video, fotografie
Rietveld (01)
Säfve
Den Bosch (04)
Ruiter
AKI (03)
1971 Ilonka
foto, schilderkunst
1973 Etta
installaties
Constantijn Huygens Academie
Rietveld (99)
Schipper
schilderkunst
Sanders
installatie, mode
1981 Martijn
Strömberg
Rietveld (05)
Sandberg (05)
1981 Karin
Timmerarends
installatie
film, installatie
Rijksakademie (04)
1972 Pär
Tomesen
Utrecht
AKI (00)
AKI (01)
1974 Harmjan
Tormell
fotografie en werk op papier
modevormgeving
video
1970 Su
Valk
Filosofie en fotografie in Chili
St. Joost (03)
sculptuur en tekeningen
1976 Monica
Vera
fotografie
sculptuur
Spruijt
1977 Esmé
Wit
Slingenberg
1981 Annemiek
Zalaquett
1975 Hester
1979 Marije de
1980 Daan
1971 Valeria
Bijlage 3: juryrapporten
JURYRAPPORTEN Leden van de jury: Hans Aarsman Annet Gelink Hugo Kaagman Anneke Oele Alexander Strengers
Docent aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten, kunstcriticus voor de Volkskrant en fotograaf Directeur van de Annet Gelink Gallery in Amsterdam Kunstenaar. Beschilderde tijdens SAIL de eerste (CCA) container van het project Art-on-the-Box van het Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam Directeur KunstRAI Amsterdam Voorzitter van de Kunstcommissie van De Nederlandsche Bank
Alexander Strengers over Carlijn Mens In een kleine container bij Panama heeft zij de beslotenheid van het inwendige van een schip gecreëerd. Slechts een klein patrijspoortje brengt licht in de duistere ruimte. Zij tekent uitsluitend met houtskool, waarbij zij de reflectie van het licht op het plafond en de wanden in de ruimte heeft gesuggereerd door op die plekken de bovenste laag weg te vlakken. Met hele simpele middelen is zij erin geslaagd om een monumentaal werk te maken dat een directe relatie heeft met SAIL en tegelijkertijd een commentaar geeft op de romantiek van de zeevaart. Op een schip ben je beperkt in je bewegingsvrijheid. In deze kleine ruimte ervaar je hoe je je opgesloten kunt voelen in het binnenste van een schip. Het is een werk waarin in mijn optiek verlangen en vrijheid voorop staan. Hugo Kaagman over Carlijn Mens Omdat het een waanzinnig idee is zoiets te verwezenlijken tijdens SAIL. Als hommage aan de patrijspoort en het duister. Twee dingen, verwezenlijkt in een container met veel lagen houtskool gekrast op papier. Een van de traditionele kunstenaarsbenodigdheden. En dat in een container, de juiste plek om duister te creëren. Als hij dicht is, dan is het donker. Nu is het extra donker, en hoe. Als in een steenkoolmijn. Enig licht is er weggepoetst. Subtiel realisme in het zwarte gat. Een driedimensionale tekening. Zeer origineel, ik heb wel eens dingen gezien met balpennen volgekrast, maar dit was een performance die mensen aan het denken moet zetten, naast het terras van Panama. Waarom staat zo’n vrouw 5 dagen in het zwarte stof te werken terwijl buiten de zon schijnt? Voor de kunst.
Hugo Kaagman over Eva Pel Foto’s van de kleinoden van scheepslui. Een heel interessante invalshoek, moedig en doelbewust opgezocht, zoals op een schip uit Oman. Avontuurlijke foto’s, de andere kant van SAIL. Wat zit erachter, wat zijn de souvenirs en waar krijgen ze een plekje op het schip. Een soort voyeurisme. Frappant dat er op het schip, wat op zich een beperkte wereld is, veel foto’s hangen van zee en boten. Door deze fotografie krijgen we persoonlijke dingen te zien, die we anders nooit zouden zien. Ik vind het interessant deze dingen te zien. Annet Gelink over Eva Pel Eva Pel laat ons met haar foto’s ruimtes op schepen zien die normaliter niet zichtbaar zijn voor de toeschouwer. Eva heeft daarmee echt een ‘site-specific’ werk gemaakt. Zij heeft de mogelijkheden van het evenement ten volle benut. Tijdens vijf dagen in een waanzinnige omgeving heeft zij een interessant werk weten te maken. Grote waardering heb ik daarbij voor haar professionele aanpak van dit project. De foto’s van Eva Pel zijn spannend in hun eenvoud: stillevens van onzichtbare ruimtes van een schip. Haar keuze om sommige foto’s in zwart-wit en andere in kleur af te drukken, getuigt van een goed gevoel voor kleur en compositie. Haar werk maakt nieuwsgierig naar toekomstige projecten die zij gaat aanpakken. Hugo Kaagman over Esmé Valk Recycling. Een boot gemaakt van zeil. Leuk project voor tijdens SAIL. Een moeilijke zware stof en toch gelukt er een oud schip van te maken, vrij groot, als een doekig object. Eerst vond ik het weliswaar knap, maar te voor de hand liggend. Nu het af is ben ik gefascineerd door de werking van het overtollige zeil dat van de boot overblijft en niet is losgeknipt. Daar is over nagedacht. Het krijgt de functie van water; prachtige boeggolven geven het schip vaart. Hij vaart. Alexander Strengers over Esmé Valk Als ik iemand somber heb zien kijken tijdens het werk proces dan is zij dat wel geweest. Zij heeft van zeildoek een 17e eeuws schip gebouwd met op het materiaal Wajangpoppen geborduurd. Het is een intrigerend werk waarin zij de grandeur van onze Gouden Eeuw afzet tegen wat de Nederlanders in die tijd hebben gedaan in Nederlands-Indië. Hiermee lijkt zij commentaar te geven op de recente gebeurtenissen rondom het onafhankelijkheidsfeest in Indonesië. Het werk is monumentaal en overtuigend.
Annet Gelink over Magnus Monfeldt Magnus Monfeldt brengt een ode aan Bas Jan Ader. Spannend vind ik dat, als je gevraagd wordt om een werk te maken voor Art-for-SAIL, je met een oplossing komt die zo eenvoudig is. Een verwijzing naar de grote conceptuele kunstenaar Bas Jan Ader die zomaar verdween op zee. Monfeldt gaat ervan uit dat Bas Jan Ader niet dood is, maar leeft en in Rusland als gigolo werkt. Over Bas Jan Ader gaat het verhaal dat hij een man met twee identiteiten was. Over die zichtbare en onzichtbare, de echte en de bedachte kant van het bestaan gaat volgens mij dit werk. Monfeldt presenteert tevens een andere legendarische figuur met twee identiteiten: Pinocchio, die zowel pop als jongetje was en die ook bijna zijn dood vond op zee. Monfeldt heeft een grote tekening gemaakt van het beroemde moment waarop Pinocchio en zijn opa verdwijnen in de muil van de potvis: het gevaarlijke hoogtepunt van de Disney-film. Maar was het wel gevaarlijk? Kon Pinocchio eigenlijk wel sterven? Zo heeft de installatie een aantal toespelingen op fictie en werkelijkheid, leven en dood. De installatie van Magnus Monfeldt is voor mij door zijn doeltreffende eenvoud het sterkste werk van Art-forSAIL. Hans Aarsman over Magnus Monfeldt Als je ziet hoeveel mensen op SAIL om de afgemeerde schepen heen zwermen en hoeveel plezierbootjes op het water hetzelfde doen, zou je bijna vergeten dat er buitengaats weinig te flaneren en te paraderen valt. Op zee is de mens niets. In het werk van Magnus Monfeldt weerspiegelen zich de immense waterdiepten. De eindeloze oppervlakten waarop een mens kan verdwijnen om nooit meer te worden teruggevonden. De leegten die hem kunnen opslokken. Grote gebaren heeft Magnus Monfeldt niet nodig. Een steen zo groot als een vuist, drijvend in een glas water, en poppetje erop zo groot als een paperclip, en we beseffen weer hoe weinig we voorstellen in vergelijking met de schepping. De menselijke nietigheid en de eenvoud waarmee Magnus Monfeldt die weet op te roepen, raken me zo in zijn werk. Annet Gelink over Esther Kempf In een lange smalle gang is aan beide kanten zilveren tape aangebracht. Met een videocamera wordt het uitzicht op de haven live geregistreerd. Door de zilveren tape krijgt het landschap een verdubbeling. Het beeld van buiten komt naar binnen en het beeld binnen gaat naar buiten. In de expositie-ruimte heeft Esther een LCD-scherm aangebracht, waardoor de registratie live te bezichtigen is. Esther werkt met perspectief en ‘trompe l’oeuil’. Ze laat de toeschouwer een ruimte of een onderwerp opnieuw zien en anders ervaren. Daarbij heeft ze een klassiek kunsthistorisch onderwerp, het zeelandschap, gebruikt om een spannend en toepasselijk beeld voor Art-for-SAIL te creëren. Voor een jonge kunstenaar vind ik het een veelbelovend werk met veel perspectief. Anneke Oele over Marcha van den Hurk De door Marcha van den Hurk geportretteerde daklozen worden door haar voorzien van een zwarte deken, waardoor ze helemaal los komen van hun omgeving. Je zou kunnen zeggen dat ze de geportretteerden isoleert van hun omgeving, wat natuurlijk ook heel symbolisch is voor hun leven. Je zou in de zwarte vormen een aura kunnen zien, maar ikzelf denk toch meer aan een beschermende slaapzak bijvoorbeeld. Uit de foto’s en uit de manier waarop ze over de daklozen spreekt komt een groot gevoel van betrokkenheid met hun leven naar voren, wat ook in de uiteindelijke kunstwerken voelbaar is. Het getuigt van veel moed om de op zichzelf al prachtige foto’s te bewerken en zo de dakloze van een beschermende laag te voorzien. Anneke Oele over Machteld Aardse Machteld heeft me overtuigd door haar enthousiaste verhalen over de kapiteins die ze portretteerde op de schepen. Ze heeft zich totaal op haar opdracht gestort en zich aangepast aan hetgeen er plaatsvond. Als een kapitein vroeg of hij haar mocht tekenen integreerde ze dat meteen in haar project en besloot ze tweeluiken te maken in plaats van alleen maar portretten van kapiteins. De manier waarop ze de tekeningen overbracht op een glasplaat, die dan weer geprojecteerd werden op het raam van het organisatiekantoor, vond ik heel verrassend. Daardoor kon binnen het korte tijdsbestek dat ze had, haar werk heel efficiënt ook nog eens aan de langswandelende bezoekers getoond worden. Alexander Strengers over Machteld Aardse Zij heeft zich tijdens Sail verdiept in het functioneren van de kapiteins op de Tall Ships. Tijdens de gesprekken die zij met een aantal kapiteins voerde, ging het over leiding geven en de uitdagingen van de functie. Tegelijkertijd maakte zij portretten en vroeg zij aan haar gesprekspartners om portretten van haar te maken. De portretten van de kapiteins heeft zij zodanig getransformeerd en voorzien van een extra gelaagdheid van
details zodat zij konden worden geprojecteerd op een groot raam van het kantoor van Art for Sail. De bezoekers van SAIL konden in de avond dit werk zien, dat als een eerbetoon aan de geportretteerden kan worden gezien. Anneke Oele over Chantal Kleine De voorwerpen die Chantal Kleine in deze week heeft gemaakt, roepen allerlei associaties op en zijn vooral ongrijpbaar, maar sympathiek. Er valt niet al te veel over te zeggen; je wil ze aanraken en het doet een beroep op weggestopte gevoelens en herinneringen; op heel primaire emoties dus. De werken treffen je recht in je hart of zeggen je niets. Iets er tussenin is er niet. Hans Aarsman over Ilonka Ruiter Toen ik vanmiddag langskwam was de titel van Ilonka Ruiter werk nog ‘Passing’. Je ziet vijf of zes foto’s van water. Bovenin beeld een stuk boot, steeds een ander stuk van dezelfde boot. Het kan dat op de opening de titel is veranderd in ‘Sameness’, wat zoiets betekent als: ‘Onveranderlijkheid’. Twee titels die elkaar lijken te bijten. Wat voorbij gaat kan toch niet onveranderlijk zijn? Behalve in dit geval, in dit werk van Ilonka Ruiter. Het water is namelijk hetzelfde. Kijk naar de stok die voorin beeld steekt. Steeds hetzelfde stuk water is gefotografeerd. Maar is water is toch nooit hetzelfde? En toch is het steeds hetzelfde stuk. Dat vind ik zo goed aan deze foto’s, je blijft in gedachten heen en weer klappen. Hans Aarsman over Ruchama Noorda en Brian McKenna De scheepvaart is onlosmakelijk verbonden aan de kolonialisering. De schepen die als pronkstukken de afgelopen dagen langs de kaden van SAIL lagen, hebben in hun dagen de producten uit de koloniën helpen weghalen. Dat besef zou het hoofdthema kunnen zijn een foto die Ruchama Noorda en Brian McKenna maakten. En dat is het ook. Ruchama staat er als het vrijheidsbeeld op de kade tussen de bezoekers van SAIL. Om de arm die ze net als het vrijheidbeeld omhoog steekt, heeft Ruchama nep-rolex-horloges gestoken. Die komen uit de landen waar deze schepen vroeger op voeren. Ik heb het niet zo op politiek in kunst. Maar deze foto vind ik prachtig. Ik zou niet kunnen zeggen waarom. Alexander Strengers over Pär Strömberg Misschien niet een directe relatie met SAIL, anderszins wel voor zeevaarders een heftig fenomeen. Onweer op zee, vaak gepaard aan metershoge golven. In de schilderijen die op het zicht zeer snel zijn opgezet spreekt de dreiging door de afgebeelde bliksemschichten. De kunstenaar die al verder in zijn carrière staat dan veel van de deelnemende kunstenaars, heeft zich door deelname verplicht om binnen een korte tijdspanne een serie schilderijen te maken waarvoor hij anders veel langer de tijd zou nemen. Toch hebben zij in zich de spanning en het unheimische dat zo kenmerkend voor zijn werk is.
Bijlage 4: overzicht adviseurs / gesprekspartners
OVERZICHT ADVISEURS / GESPREKSPARTNERS
Hans van
Beers
Amsterdamse Kunsten Coalitie (o.a.)
Bloemheuvel Kröller-Müller Museum
Bijleveld
De Appel, centrum voor beeldende kunst
Scheepvaartmuseum
Stedelijk Museum
directeur
voorzitter
curator
directeur
interim-directeur
Functie
Willem
Boer
directeur
Achternaam Organisatie
Marente
Bos
Bureau Rietveld
Voornaam
Cees
Stadsschouwburg Amsterdam (afspraak op 26-01-05)
Brummelhuis Voorheen: Brummelhuis & Stein Notarissen
directeur
beeldend kunstenaar
Saskia
Daamen
Livingstone Gallery
Gerrit Rietveld Academie
bestuurder
Aardse
Jan
Dijk
Voorheen: CFO bij KBB en NOS
hoofdredacteur
directeur
Machteld
Melle
Dijkstra
Museum Boijmans van Beuningen
bestuurder
Caro van
Dirks
Residence
directeur
fotograaf
Jeroen
Ex
directeur
Commissie Privaat Kunst- en Cultuurmecenaat
Peter
Feekes Manifesta
Begeleider op de Rijksakademie voor de Beeldende Kunsten
Sjarel
Annet Gelink Gallery
Bautz
Erwin
Gelink
Fijen
zelfstandig
hoofd conservator
Aarsman
Hedwig
Actrice, regisseur, schrijver, oud-directeur Stadsschouwburg, interim-manager
Museum Boijmans van Beuningen
Hans
Annet
Habbema
Guldemond
Jan Theo
Jaap
Jaap
Martijn
Otto
Jan
Suzanne
Anneke
Bart
Adriaan Hendrik van Raquel
Mira
Jan
Liesbeth
John
Louis
Liesbeth
Smulders
Schrofer
Schoufour
Sanders
Romijn
Post
Oxenaar
Oele
Meyers
Maulwurf
Leusden
Krans
Kho
Jessurun
Jansen
Jaakke
Helmer
Heenk
Rijksakademie van Beeldende Kunsten
Project Management Bureau, project BroedplaatsAmsterdam
Concertgebouw (afspraak op 26-01-05)
Voorheen directeur KIT Tropentheater
KunstRai Lloyd Hotel. Tevens adviseur van Het Praktijkbureau van de Mondriaanstichting (SKOR) Vereniging van Nederlandse Theatergezelschappen- en producenten (VNT)
Stichting SAIL Amsterdam
Sotheby's New Collectors
Boer & Croon Corporate Stragey, Xynix Opera
I-Nova. Tevens oprichter van Imagine IC, beeldinstituut migranten en cultuur
Voorheen: voorzitter Raad voor Cultuur, plv. secretaris-generaal ministerie van VWS
Westergasfabriek
Van Doorne Advocaten, AJAX
Wereld-Muziek-Theater-Festival
Sotheby's
directeur
project manager
directeur
bestuurder
voorzitter
directeur
directeur
adviseur, bestuurder
senior adviseur
bestuurder
directeur
partner, voorzitter
zakelijk leider
deputy director
bestuurder
Cox
Jan Willem
Wim
Koen
Ranti
Siebe
Alexander
Zee
Woude
Weijland
Vermeule
Tjan
Terband
Strengers
Stichting SAIL Amsterdam
Van der Woude Art Consultancy
AVRO Kunst
Museum het Catharina Gasthuis en Museum de Moriaan
Catering Concepts
De Nederlandse Bank, Kunstcollectie
bestuurder
directeur
hoofd afdeling kunst
directeur
directeur
voorzitter
beeldend kunstenaar
product manager
beeldend kunstenaar
Paul
Ida van der
beeldend kunstenaar
Dries
Bijlage 5: Art Partner: investeren in ondernemend kunstenaarschap
Art Partner Investeren in ondernemend kunstenaarschap Art Partner is een nieuw, resultaatgericht programma voor kunstsponsoring door bedrijven, opgezet door de Stichting Art Initiatives. Uitgangspunt van het programma is een persoonlijke samenwerking tussen sponsor (bedrijf) en kunstenaar, met als doel elkaar wederzijds te verrijken met omzet, kunstwerken en nuttige diensten in natura.
Hoe werkt Art Partner? U investeert met uw bedrijf drie jaar in het werk van een talentvolle beeldend kunstenaar. Vooraf garandeert u de kunstenaar een jaarlijkse afname. U geeft zelf de opdrachten, of laat de kunstenaar naar eigen inzicht voor u aan de slag gaan. Tevens ondersteunt u de kunstenaar met zakelijk advies en promotie. De kunstenaar geeft u de mogelijkheid om gebruik te maken van zijn of haar creatieve, onconventionele visie en ideeën. Hij of zij kan bijvoorbeeld een workshop voor u organiseren, deelnemen aan brainstormsessies of meedenken over esthetische- en creatieve vraagstukken, zoals de inrichting van uw pand, de vormgeving van uw uitingen, het verzinnen van een thema voor een evenement of een symbool voor een veranderingsproces, etc.
Bekend maakt bemind De kracht van Art Partner is de persoonlijke, éénop- één relatie tussen begunstiger (bedrijf ) en begunstigde (kunstenaar). Doordat u elkaar leert kennen en samenwerkt, ontstaan voordelen voor u beiden. U krijgt tastbaar resultaat voor uw sponsoring in de vorm van kunstwerken. De kunstenaar krijgt een omzetgarantie. De persoonlijke samenwerking vergroot het begrip en de waardering voor elkaar en kan beide partijen interessante nieuwe inzichten opleveren.
Selectie van kunstenaars Onze kandidaten zijn jonge, ambitieuze beeldend kunstenaars met aantoonbaar talent en een ondernemende instelling. Zij hebben een
afgeronde academische opleiding en hebben reeds zelfstandig geëxposeerd. Experts uit de kunstwereld selecteren onze kandidaten. U kunt zelf bepalen met welke kandidaat u een samenwerking wilt aangaan en per wanneer. Zodra u besluit tot deelname aan Art Partner, verzorgen wij de matching.
Waarom Art Partner?
Foto: Fleur Koning
Art Partner stimuleert de samenwerking van bedrijven en kunstenaars, met als doel dat kunstenaars financiële onafhankelijkheid bereiken en zich in drie jaar ontwikkelen tot 'cultureel ondernemer'. Aanleiding voor het programma is de groeiende behoefte van kunstenaars, politici en burgers aan nieuwe vormen van kunstsponsoring in Nederland, nu de overheidssubsidies voor de kunsten ieder jaar verminderen. Een veelgehoord standpunt is dat de particuliere sector de rol van begunstiger zou moeten overnemen. Dat is niets nieuws. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld leven kunstenaars al decennialang grotendeels van sponsoring door bedrijven. Maar ook in de Griekse oudheid was het begunstigen van kunstenaars door particulieren (het zogenaamde 'mecenaat') al een gewoonte.
Inhoud van de samenwerking Deelname aan het programma Art Partner betekent dat u een samenwerking aangaat met de kunstenaar voor drie jaar. Wij ondersteunen u daarbij met advies, matching, bemiddeling en evaluatie. Hiervoor berekenen wij u jaarlijks € 1.000,- (excl. BTW) gedurende de drie jaar dat
u deelneemt. Met dit bedrag financieren wij tevens de organisatie van workshops, symposia, masterclasses en wetenschappelijk onderzoek op het gebied van ondernemend kunstenaarschap.
“Stichting DOEN ondersteunt de initiatieven Art-for-Sail en Art Partner van harte met geld van de BankGiro Loterij omdat kunstenaars en een groot en divers publiek elkaar in een bijzondere omgeving kunnen ontmoeten.”
Uw samenwerking met de kunstenaar bestaat minimaal uit de volgende zaken: •
•
•
•
•
•
•
•
Eén van uw directieleden onderhoudt de relatie met de kunstenaar en is contactpersoon voor Art Initiatives. Hij of zij initieert minimaal twee keer per jaar een gesprek over de samenwerking en bezoekt de kunstenaar jaarlijks in diens atelier of tijdens zijn of haar expositie. U geeft de kunstenaar jaarlijks één of meer vrije opdrachten ter waarde van € 4.000,- (excl. BTW). De kunstenaar kan enkele malen per jaar gebruikmaken van de juridische en/of financiële expertise binnen uw bedrijf, voor zakelijk advies. In overleg met de kunstenaar helpt u hem of haar tenminste één keer met het organiseren van een expositie, creatieve productie, of andere activiteit. In uw interne en/of externe communicatiemiddelen schenkt u aandacht aan de samenwerking met de kunstenaar en zijn of haar werk. In overleg met u verzorgt de kunstenaar één of tweemaal per jaar een lezing, workshop, of brainstormsessie voor uw bedrijf. Wij evalueren de samenwerking negen maanden na de start. Op basis hiervan kunnen wij desgewenst het samenwerkingscontract aanpassen. Mocht op enig moment blijken dat het niet klikt tussen u en de kunstenaar, dan treden wij op als bemiddelaar. De bemiddeling kan
bestaan uit het suggereren van nieuwe samenwerkingsvormen of het beëindigen van de relatie en het opnieuw matchen van een geschikte kandidaat. Uiteraard kunt u altijd in overleg met de kunstenaar besluiten de samenwerking uit te breiden.
Voordelen van deelname - U krijgt waardevolle kunstwerken voor uw geld, in plaats van een bedrag te doneren zonder er concreet iets voor terug te krijgen. - De samenwerking met de kunstenaar versterkt de waarden in uw bedrijfscultuur (vernieuwingskracht, passie, creativiteit, mensgerichtheid, ambitie, etc.) - U helpt een getalenteerd kunstenaar financieel onafhankelijk te worden. - U draagt bij aan een gezond kunstklimaat in Nederland. - U kunt de kunstenaar raadplegen voor creatieve & esthetische kwesties. - U geeft zelf opdracht (onder voorwaarde van voldoende artistieke vrijheid voor de kunstenaar). - Het is leuker om kunst te kopen van een kunstenaar met wie je een relatie opbouwt.
Over Stichting Art Initiatives Stichting Art Initiatives (opgericht in 2005) ontwikkelt initiatieven op het snijvlak van beeldende kunst en samenleving, met als doel ondernemend kunstenaarschap te stimuleren. Een goede balans tussen de zakelijke en artistieke ontwikkeling van de kunstenaar is daarbij altijd een voorwaarde. Eén van de initiatieven is Art-forSail, waarbij kunstenaars vanaf diverse lokaties in Amsterdam het internationale maritieme evenement SAIL 2005 in beeld brengen.
Meer informatie Stichting Art Initiatives p/a KNSM-laan 781 1019 LJ Amsterdam www.art-initiatives.nl contactpersoon Sandra Boer T (06) 55196542 E
[email protected]
