No title

Over schuldeisers, gerechtsdeurwaarders en incassobureaus

documentatiemap “laat u niet overbluffen”

Verbruikersateljee vzw • Agoragalerij Grasmarkt 105/51 • 1000 Brussel Tel. 02 552 02 48 • Fax 02 552 02 55 • [email protected] www.verbruikersateljee.be pagina 1



Inhoudstafel

I De aanmaning 5 1. Wat is een aanmaning 5 2. Wie stuurt de aanmaning? 7

II reageer 8 3.

Wanneer kan iemand de betaling van een schuld vragen?

8

III De wanbetaling 10 4. Enkele mogelijke contractuele gevolgen 10 5. Enkele technieken waarmee schuldeisers zich tegen wanbetaling indekken 13 6. Moet de schuldeiser steeds naar de rechter stappen als hij betaald wil worden? 15

IV Het invorderen van schulden buiten de rechter om

15

7. De minnelijke invordering van schulden 16 8. Wat mag bij een minnelijke invordering van schulden en wat mag niet? 17 9. Welke verplichtingen zijn in het bijzonder van toepassing op schuldinvorderaars? 19 10. Wanneer kan een schuldeiser beslag leggen? 21

V Het beslag 21 11. De gerechtsdeurwaarder kost geld 23 12. De bescherming tegen beslag 25




I De aanmaning

1. Wat is een aanmaning

Kris en Inge ontvingen de brief die afgedrukt is op de linkerpagina. Het ging om de betaling van een pakketje dat zij eerder van een uitgeverij ontvingen, maar waarvan zij betwijfelden of zij dat verschuldigd waren. Misschien heb u ook al wel eens een rekening of een aanmaning gekregen die u niet meteen kon thuisbrengen. Hoe reageert u daarop? A) U betaalt alvast. Verder uitstellen kan immers nare gevolgen met zich brengen. Nadien kunt u nog uitvlooien of de betaling terecht was. B)

U betaalt niet en vist later wel uit hoe de vork aan de stelt zit.

C) U informeert zich of de betaling terecht is. U schrijft naar de schuldeiser om hetzij verantwoording te vragen, hetzij de schuldvordering gemotiveerd te betwisten.

ää Aanmaning : 33

U wordt gewezen op bepaalde verplichtingen. éé Bijvoorbeeld: Aan Kris en Inge wordt gevraagd een totaal bedrag van 160,04 euro betalen, waarvan de verschillende posten worden gegeven.

33

U wordt ertoe aangezet die verplichting ook na te komen. éé “In het belang van alle partijen verzoeken wij u binnen 16 DAGEN na heden het bedrag te storten …”



2. Wie stuurt de aanmaning? Sonja heeft de brief hiernaast ontvangen. Het gaat om een betaling waarover zij zo haar twijfels heeft. De brief gaat uit van: A) een afdeling van het Parket? B) een private onderneming die geen enkele bevoegdheid heeft? C) een juridisch kantoor dat een gerechtelijke opdracht heeft inzake de aflevering van ingebrekestellingen die aan een dagvaarding voorafgaan? D) een juridisch kantoor dat een gerechtelijke opdracht heeft om een minnelijk akkoord tussen patijen tot stand te brengen voordat het tot een procedure komt? ää De schuldeiser. 33

Degene aan wie u betaling verschuldigd bent.

ää Het incassobureau. 33

Louter private onderneming.

33

Geen bevoegdheden bij invordering.

ää De gerechtsdeurwaarder. 33

Openbaar ambtenaar. éé Diverse opdrachten: vaststellingen, dagvaardingen, beslagleggingen,…

33 Bijzondere bevoegdheden, maar enkel in het kader van een gerechtelijke invordering (be slag). ää De advocaat. 33

Pleitmonopolie bij gerechtelijke procedure.

33

Geen bijzonder bevoegdheden bij invordering van schulden.



II reageer

3. Wanneer kan iemand de betaling van een schuld vragen? Het verhaal van Kris en Inge – Wat voorafging Wat heeft er nu toe geleid dat Kris en Inge de deze aanmaningsbrief ontvingen? Kris doet het verhaal: “Een tijdje geleden zat er een kennismakingspakket van Uitgeverij Gaston bij de post. Het was duidelijk voor ons dochtertje, want er zaten boekjes en poppetjes in. Toch waren we er zeker van dat we dat pakket helemaal niet besteld hadden. Maar omdat Lisa het pakje al geopend had, dachten we dat we het toch moesten betalen. Later kregen we een tweede zending, een ‘terug-naar-school pakket’. Dit pakket was door een verhuis een tijdje zoek. We waren het zelfs al vergeten, tot we ineens een brief van Uitgeverij Gaston ontvingen. Wij moesten nog 19 euro voor het ‘terug-naar-school pakket’ betalen. Nadien kregen we nog een ander bedrijf, Nijs&Prosper, op onze nek. Volgens hen moesten we naast de hoofdsom van 19 euro ook nog allerlei anderen kosten betalen. In totaal 160,04 euro.”

Wat doen Kris en Inge in dit geval best? A) Zij betalen het gevraagde bedrag. B) Zij zenden het betrokken pakket terug aan Uitgeverij Gaston, met een begeleidende brief waarin zij zeer duidelijk en gemotiveerd stellen dat zij nooit een dergelijke bestelling bij de uitgeverij hebben geplaatst. C) Zij trekken er zich helemaal niets van aan, houden het pakket en reageren niet.


ää Wanneer kan men u de betaling van een schuld vragen? 33

Staat de schuld vast?

33

Kan de schuldeiser reeds de betaling vragen?

33

Is de schuldvordering nog niet verjaard ?

ää Reageer wanneer u meent dat u de betaling niet verschuldigd bent. 33

Laat brieven niet ongeopend liggen.

33

Probeer zo mogelijk eerst informeel contact : éé telefoneer, ga naar de zaak, … éé leg uw bezwaren rustig uit en probeer tot een vergelijk te komen.

33

Stuur, wanneer dit niet lukt, een aangetekende brief: éé uitdrukkelijk protest tegen de aanmaning; éé de motieven om niet te betalen.

33

Betaal het deel waarmee u wel akkoord gaat. Leg in uw brief ook uit waarom u meent dat u het overige deel niet moet betalen.

ää Waar komt u te weten of u iets echt moet betalen? 33

Consumentenorganisaties.

33

De bevoegde administratie, zoals onder meer de FOD Economie.

33

Wetswinkels.

33

Justitiehuizen.

33

Advocaten.

33

Enz.



III De wanbetaling

4. Enkele mogelijke contractuele gevolgen U staat voor een zware uitgave die u noodzaakt om het tijdelijk (u schat enkele maanden) op een aantal uitgaven te besparen. U maakt daarvan een overzicht. ää De huur tijdelijk niet betalen is geen optie – uw huisvesting is daarvan afhankelijk; de huisbaas zou u kunnen uitzetten. ää De vernieuwing van een (niet-verplichte) verzekering lijkt evenmin een aanlokkelijke maatregel, gelet op het risico als u uiteindelijk uw dekking verliest. Maar u heeft nog een persoonlijke lening die u destijds bij de kredietmaatschappij “Vitcrédit” bent aangegaan. Misschien kan het geen kwaad de afbetaling daarvan een enkele (naar schatting 3 of 4) maanden uit te stellen. Nadien betaalt u de achterstallen wel terug. Ook dat laatste is geen goed idee. Waarom niet? A) De kredietgever zal u op het bedrag van het achterstallige kapitaal nalatigheidsintresten aanrekenen. B) U loopt het risico dat de kredietgever de onmiddellijke betaling van de termijnen of de ontbinding van de overeenkomst zal eisen. In dat geval kan de kredietgever de onmiddellijke betaling eisen van het geleende kapitaal, met daarbovenop een schadevergoeding en nalatigheidsintresten. C) U riskeert de maatregelen die de kredietgever hierboven, onder B, reeds kan nemen. Daar bovenop kan de kredietgever nog door een gerechtsdeurwaarder beslag laten leggen op uw goederen.


ää Ontbinding van de overeenkomst / verval van de termijnen Het gehele kredietbedrag dat normaal gedurende de komende maanden en jaren zou worden afgelost, moet onmiddellijk worden betaald. ää Nalatigheidsintresten Op het achterstallige bedrag wordt een intrest aangerekend, voor zolang dat bedrag niet wordt betaald. ää Schadebeding Bij achterstallige betaling wordt een bedrag bepaald dat als “boete” moet worden betaald.



5. Enkele technieken waarmee schuldeisers zich tegen wanbetaling indekken De borgtocht Wanneer een verkoper of kredietgever u een overeenkomst ter ondertekening voorlegt, zal hij eventueel ook vragen dat iemand zich voor u borg stelt. Dit kan iemand uit uw onmiddellijke omgeving, waarmee u een nauwe band hebt: familie, vrienden, ... Wanneer het misloopt, kan het gevolg zijn dat uw relatie met die persoon, de borg, sterk wordt vertroebeld. Hoe komt dat precies?

De overdracht van loon Wanneer u krediet aangaat zal de kredietgever bijna steeds vragen om ook een akte van overdracht van loon te tekenen. Wat zou die formule voor de kredietgever aantrekkelijk maken?

ää Borgtocht 33

De schuldeiser moet niet naar de rechter stappen alvorens hij de borg om betaling vraagt (let wel: hij zal dit wel doen wanneer de borg zelf ook om de ene of andere reden niet betaalt).

33

Wanneer de hoofdschuldenaar niet betaalt: éé De schuldeiser spreekt de borg aan. éé De borg kan zich tot de hoofdschuldenaar richten.

ää Overdracht van loon 33

U ondertekent op vraag van de verkoper, kredietgever, … een akte van overdracht van loon.

33

De schuldeiser moet niet naar de rechter stappen alvorens hij de werkgever vraag om het loon gedeeltelijk aan hem door te storten (let wel: de rechter zal eventueel tussenkomen als de consument/werknemer zich tegen de overdracht verzet).

33

Maar: slechts een gedeelte van het loon kan worden overgedragen.




IV Het invorderen van schulden buiten de rechter om

6. Moet de schuldeiser steeds naar de rechter stappen als hij betaald wil worden? Jos ontving van een postorderbedrijf reeds een vijfde aanmaning. Het gaat om een schuldvordering die hij betwist. Daarin lezen we onder meer: “Wij zijn overtuigd dat u een dergelijke onaangename en kostbare procedure kunt vermijden door uw schuld zonder uitstel te vereffenen.” Wat moeten we daarvan denken? A) Dit klopt. Als schuldenaar zal Jos de gerechtskosten moeten betalen. B) Dit klopt niet. Enkel wanneer de rechter Jos in het ongelijk stelt en hem veroordeelt tot betaling en de gerechtskosten, moet hij die betalen. C) Jos hoeft geenszins de gerechtskosten te betalen. ää Om iemand tot betaling te dwingen is een uitvoerbare titel nodig. Dat zijn vooral 33

Vonnissen; éé De schuldeiser moet naar de rechter stappen.

33

akten van de notaris (voorbeeld: hypothecaire lening);

33

fiscaal dwangbevel,…

ää De schuldeiser heeft geen uitvoerbare titel en stapt (nog) niet naar de rechter. We spreken dan van een “minnelijke invordering van schulden”. 33

De schuldeiser kan geen dwangmiddelen, zoals bijvoorbeeld een beslaglegging, aanwenden.

33

Wanneer een gerechtsdeurwaarder een schuld invordert zonder uitvoerbare titel, dan heeft hij evenmin bijzondere bevoegdheden om dwangmaatregelen op te leggen.


7. De minnelijke invordering van schulden ää De wet van 20 december 2002 betreffende de minnelijke invordering van schulden. 33

De reglementering van de schuldinvorderingen: welke praktijken zijn verboden?

33

Bijzondere regels die van toepassing zijn op incassobureaus.

ää Waarop is de wet van toepassing? – De minnelijke invordering van schulden 33

Invordering van schulden die niet gebeurt op grond van een uitvoerbare titel.

33

Schulden van een consument. éé natuurlijke persoon; éé die niet handelt binnen zijn handels-, beroeps- of ambachtelijke activiteiten.


8. Wat mag bij een minnelijke invordering van schulden en wat mag niet?

Het principe ää Verboden zijn alle gedragingen of praktijken: 33

die het privé-leven van de consument schenden;

33

die de consument kunnen misleiden;

33

die een inbreuk maken op de menselijke waardigheid van de consument.

Wat mag en wat mag niet? - Uitdrukkelijk verboden praktijken ää Geschriften en gedragingen die ertoe strekken verwarring te zaaien omtrent de hoedanigheid van de afzender. éé In het bijzonder: gerechtelijke overheid, gerechtsdeurwaarder, … ää Onjuiste juridische bedreigingen of onjuiste inlichtingen over de gevolgen van de wanbetaling. ää Vermeldingen op briefomslagen waaruit blijkt dat het om een schuldinvordering gaat. ää Bedragen innen die niet voorzien of die niet wettelijk toegestaan zijn. ää Naar de buren, familie of werkgever van de consument stappen. ää Bedragen invorderen of proberen in te vorderen bij een persoon die niet de schuldenaar is. ää Een schuld innen in aanwezigheid van een derde. ää De consument een wisselbrief doen ondertekenen of de overdracht van vordering of schuldbekentenis eisen. ää De schuldenaar belagen wanneer deze uitdrukkelijk en gemotiveerd heeft te kennen gegeven de schuld te betwisten. ää Telefonische oproepen en huisbezoeken tussen tweeëntwintig uur en acht uur.



9. Welke verplichtingen zijn in het bijzonder van toepassing op schuldinvorderaars? De brief die Kris en Inge ontvingen gaat uit van een incassobureau dat werkt in opdracht van een schuldeiser. Daarin worden onder meer “conventionele intresten en forfaitaire schadevergoeding”, evenals”buitengerechteiljke incassokosten”. Wat moeten we daarvan denken? A) Deze bedragen zijn alleszins verschuldigd. B) Deze bedragen zijn enkel verschuldigd indien in de overeenkomst met de schuldeiser vermeld staat dat zij verschuldigd zijn indien u de overeenkomst niet naleeft. C) Deze bedragen zijn in geen geval verschuldigd. ää Wanneer beschouwt de wet een onderneming als schuldinvorderaar? 33

De schuldinvorderaar handelt beroepshalve.

33

Minnelijk invorderen van: éé hetzij onbetaalde schulden voor andermans rekening; éé hetzij schulden die tegen betaling zijn overgenomen.

33

Bijvoorbeeld: incassobureaus; advocaten, gerechtsdeurwaarder, …

ää Verplichtingen voor schuldinvorderaars: 33

Inschrijving bij FOD Economie: éé Enkel verplicht voor incassobureaus. éé Niet van toepassing op gerechtsdeurwaarders, advocaten, notarissen, ...

33

De wet verbiedt uitdrukkelijk en principieel dat het incassobureau aan de consument enige bezoldiging of vergoeding zou vragen.

33

Verplichtingen bij het begin van de invordering: éé Termijn van 15 dagen voor de consument. éé Ingebrekestelling: verplichte gegevens.

33

Verplichtingen bij huisbezoeken: éé Schriftelijk document. éé Ontvangstbewijs bij betaling.




V Het beslag

10. Wanneer kan een schuldeiser beslag leggen? In de voorbeeldbrief wordt ermee gedreigd dat een gerechtsderuwaarder een huisbezoek bij de schuldenaar zal brengen wanneer betaling uitblijft. Kan deze gerechtsdeurwaarder dan eventueel beslag leggen op de goederen van die schuldenaar? ää Om beslag te leggen is een uitvoerbare titel noodzakelijk. 33

Dus niet op basis van t met een gewone overeenkomst (de onderhandse akte).

ää Hoe bekomt men een vonnis? - Enkele begrippen 33

De ingebrekestelling éé “De tegenpartij is tekortgeschoten” éé Noodzakelijk voor gerechtelijke procedure

33

De dagvaarding / het verzoekschrift

33

Het vonnis éé De betekening éé Gedwongen tenuitvoerlegging – beslag



11. De gerechtsdeurwaarder kost geld Links is een stukje uit een proces-verbaal van een “uitvoerend beslag op roerende goederen”. Dit is een document dat de gerechtsdeurwaarder opstelt wanneer hij beslag legt. In dat proces-verbaal wordt een overzicht gegeven van de sommen die nog onbetaald zijn en waarvoor het beslag wordt gelegd. De hoofdsom - 117,03 euro – is het bedrag dat de beslagene oorspronkelijk verschuldigd was. De verschuldigde som bedraagt op het ogenblik van het beslag al 396,81 euro. Hoe komt het dat een bedrag zo sterk kan oplopen? Is zoiets eigenlijk wel toegelaten? ää Wanneer een gerechtsdeurwaarder een schuld invordert kan dit twee dingen betekenen: 33

De gerechtsdeurwaarder treedt op in het kader van een minnelijke invordering van schulden. éé Hij kan geen beslag leggen of andere dwangmaatregelen aanwenden. éé Hij kan geen kosten aanrekenen voor zijn invorderingsmaatregelen.

33

De gerechtsdeurwaarder treedt op in het kader van zijn wettelijk voorbehouden opdracht. éé Hij heeft het monopolie over onder meer het betekenen van dagvaardingen en het leggen van beslag. éé Hij kan beslag leggen. éé Hij kan niet alleen, maar moet ook een vergoeding vragen voor zijn handelingen, volgens een door de overheid vastgesteld tarief. Hij verhaalt dit op de schuldenaar.



12. De bescherming tegen beslag

Links ziet u een schilderij van de inbeslagname van iemands goederen. Het dateert uit 1835, maar ook vandaag is zulks nog mogelijk. Om de gevolgen van een inbeslagname te verzachten, bestaat er een wettelijke lijst van goederen die de gerechtsdeurwaarder niet in beslag mag nemen. Welke van volgende goederen zouden in beslag kunnen worden genomen en welke niet: ää ää ää ää ää ää

een tafel; een radiotoestel; een varken; een koelkast;; een PC; de studieboeken van de kinderen?

ää De gerechtsdeurwaarder kan beslag leggen op goederen. 33

Sommige goederen zijn tegen beslag beschermd.

ää De gerechtsdeurwaarder kan beslag leggen op het inkomen. 33 Het loon en de meeste andere inkomsten en uitkeringen zijn gedeeltelijk tegen beslag beschermd.


No title

Recommend Documents