Epicondylitis lateralis Ontsteking van de buitenkant van de elleboog Ook bekend als tenniselleboog/tennisarm In de literatuur: RSI of CANS
www.fisiokinesiterapia.biz epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
1
Articulatio cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
Elleboog Art.cubiti Humerus= bovenarm Radius=spaakbeen Ulna=ellepijp Functie: flexie=buigen extensie=strekken 2
Articulatio cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
3
Articulatio cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
4
Anatomie van de elleboog
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
5
Articulatio cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
6
Ligamenten van de elleboog
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
7
Spieren van de bovenarm
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
8
Spieren van de bovenarm
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
9
Spieren van de bovenarm
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
10
Spieren van de onderarm
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
11
Extensoren van de pols
M. extensor carpi radialis longus M. extensor carpi radialis brevis M. extensor digitorum M. extensor indicis M. extensor digiti minimi M. extensor carpi ulnaris
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
12
Zenuwen van de onderarm
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
13
Epicondylus lateralis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
14
Epicondylitis lateralis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
15
Epicondylitis lateralis wat is het ?
Een niet-bacteriele peesontsteking die gelokaliseerd is aan de elleboog. De pees vindt zijn oorsprong aan het onderste, buitenste botuitsteeksel van de bovenarm. Het betreft een pees van een spier die de hand in de richting van de handrug doet bewegen
(Instituut Tenniselleboog Nijmegen)
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
16
Epicondylitis lateralis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
17
Epicondylitis lateralis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
18
Epicondylitis lateralis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
19
Epicondylitis lateralis
Tennis Elbow (lateral epicondylitis) Outside of Elbow Cause & Symptoms The onset of pain, on the outside (lateral) of the elbow, is usually gradual with tenderness felt on or below the joint's bony prominence. Movements such as gripping, lifting and carrying tend to be troublesome.
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
20
symptomen
Pijn aan de laterale zijde van de elleboog Soms uitstraling van pijn naar onderarm, pols en hand. Krachtsverlies en mogelijk coördinatiestoornissen. Soms “hard aanvoelende, gezwollen” onderarm. Provocaties:
– volledig strekken van de elleboog – Pijn bij aanspannen en rekken van de onderarmextensoren
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
21
Epicondylitis lateralis
Symptoms Of Tennis Elbow Recurring pain on the outside of the upper forearm just below the bend of the elbow; occasionally, pain radiates down the arm toward the wrist. Pain caused by lifting or bending the arm or grasping even light objects such as a coffee cup. Difficulty extending the forearm fully (because of inflamed muscles, tendons and ligaments). Pain that typically lasts for 6 to 12 weeks; the discomfort can continue for as little as 3 weeks or as long as several years.
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
22
Enkele cijfers
1 tot 3% van de bevolking Grootste kans tussen 40 en 50 levensjaar. Bij vrouwen in deze leeftijdgroep neemt de kans met 10% toe tussen de leeftijd van 42 en 46 Gemiddelde duur van de klachten wordt geschat op ¾ jaar (met behandeling) Zonder behandeling wordt de gemiddelde klachtenduur geschat op 11 maanden 17% van de patienten wordt verwezen naar een specialist (Chard et al., 1989)
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
23
wetenschappelijk Waarneming Waarschijnlijk effectief:
Interventie NSAID’s (lokaal, uitwendig)
Aanwijzingen ineffectiviteit: Manuele therapie NSAID (oraal) Niet effectief: Extracorporale shock wave therapie
Effectiviteit onbekend:
Operatie Oefentherapie
Effectiviteit onduidelijk:
Acupunctuur Ultrageluid Lokale corticosteroid injecties Brace NSAID’s (oraal)
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
24
Bindweefsel algemeen
Cellen – Specifiek – A-specifiek
Matrix – – – – –
Collagene vezels Elastische vezels Grondsubstantie Water Niet-collagene eiwitten
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
(tot 7 % verlengbaar) (tot 120 % verlengbaar)
25
Peesweefsel specifiek Belangrijkste functie bepaald door bouw
Bouw: • •
•
Specifiek voor peesweefsel: • •
•
Rijk aan vezels Rijk aan parallelle vezeloriëntatie
Gevolgen: • •
De verhouding tussen vezels, grondsubstantie en water De oriëntatie van de vezels
Weinig ruimte voor innervatie (bezenuwing) Weinig ruimte voor vascularisatie (doorbloeding)
Conclusie: •
Pezen zijn hierdoor niet de beste en snelste herstellers
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
26
herstelprocessen
Ontstekingsfase – Vasculaire fase – Cellulaire fase
(dag 0-5)
(dag 0-2) (dag 2-5)
Proliferatiefase
(dag 5-21)
Ombouwfase
(dag 21-360)
– –
Consolidatiefase Organisatiefase-ombouwfase
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
(dag 21-60) (dag 30-360)
27
ontstekingsfase Vasculaire fase (dag 0-5) -
Schoonmaakactiviteiten rond wondgebied Reparatie van het vaatsysteem Nieuwe bindweefselaanmaak wordt gestart
Kenmerken - Vrijwel continue, scherpe pijn - Belastbaarheid van het weefsel sterk verminderd - Soms zichtbare symptomen (zwelling, roodverkleuring) - Soms voelbare symptomen (warm, lokale koorts) epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
28
proliferatiefase Proliferatiefase (dag 5-21) -
Geen schoonmaakactiviteiten meer Vooral aanmaak nieuw ongeordend bindweefsel
Kenmerken - Pijn in rust minder scherp van aard - Pijn bij provocatie nog wel scherp van aard - Belastbaarheid neemt geleidelijk toe - Geen ontstekingsverschijnselen meer epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
29
ombouwfase Ombouwfase (dag21-360) -
Nieuw bindweefsel wordt beter georganiseerd Bindweefselvezels worden dikker en sterker
Kenmerken - Belasten is noodzakelijk - Pijn alleen bij sterke provocatie - Belastbaarheid neemt nog verder toe - Geen ontstekingsverschijnselen meer epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
30
Typen epicondylitis lateralis
Type 1: extensor carpi radialis longus insertie
Type 2: extensor carpi radialis brevis insertie
Type 3: extensor carpi radialis brevis pees
Type 4: extensor carpi radialis brevis spier-pees overgang
Type 5: extensor digitorum insertie
(Cyriax)
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
31
oorzaken
Kortdurende grote belasting van de onderarmextensoren.
Langdurige (relatief) kleine belasting van de onderarmextensoren.
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
32
diagnostiek
Anamnese
Lichamelijk onderzoek
(http://www.tenniselleboog.nl/onderzoek.htm
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
33
anamnese
Pijn aan de buitenkant van de elleboog Soms uitstraling dorsale onderarm Soms gezwollen elleboog en hard gevoel onderarm dorsaal Pijn bij iets oppakken in bovengreep en niet in ondergreep Soms continue pijn bij acute ontstekingsreactie
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
34
Lichamelijk onderzoek
Inspectie elleboog en onderarm Inspectie tijdens bewegen (bovengreep/ondergreep/strekken elleboog) Tests met differentiatie (actief/passief/weerstand) Palpatie epicondylus en onderarmspieren Provocatietests Belendende regio’s
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
35
Epicondylitis lateralis onderzoek
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
36
Volledig onderzoek elleboog www.tenniselleboog.nl
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
37
Epicondylitis lateralis wat wordt behandeld ?
De behandeling kan nogal eens verschillen en hangt samen met de ernst van de klacht en de manier waarop de klacht zich presenteert. Een tenniselleboog met flinke bewegingsbeperkingen in het gewricht zelf dient meer aandacht te krijgen en de therapie zal daarom wat uitgebreider zijn. De behandeling richt zich doorgaans op het volgende: 1. spieren en hun pezen 2. gewrichten 3. kapsel
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
38
Epicondylitis lateralis doel van de behandeling
Het uiteindelijke doel is pijnvermindering. Dit kan worden bereikt door ervoor te zorgen dat gewrichten weer hun normale beweeglijkheid terugkrijgen, dat spieren hun hoge tonus verliezen en dat de trekkracht op de pees(aanhechting) wordt genormaliseerd. Tevens moeten de op afstand gelegen storende factoren ook behandeld worden. (denk hierbij aan schoudergordel en borsthals gebied) Als aan al deze elementen is voldaan zal de tennisarm verdwijnen
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
39
Epicondylitis lateralis hoe wordt behandeld? Behandeling is afhankelijk van het stadium/fase: 1. Acute stadium/fase 2. Subacute stadium/fase 3. Chronische stadium/fase
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
40
Epicondylitis lateralis hoe wordt behandeld? Ad.1 acute stadium
Ontstekingsreactie staat op de voorgrond! Behandeling: Medicijnen: NSAID’s Advies: rust Watchfull waiting Eventueel pijnbehandeling:massage cryotherapie tens brace ultra geluid Let op : voor geen enkele behandeling is er evidence!!
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
41
Epicondylitis lateralis brace
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
42
Epicondylitis lateralis hoe wordt behandeld? Ad.3 Chronische stadium: Kenmerk : fibrosering/littekenweefsel. De techniek is diep en indringend, dit om gefibroseerd weefsel los te maken. De therapie is 5 minuten gevoelig (soms pijnlijk). De onderarm is na de behandeling rood en er kan een lichte zwelling onstaan. Deze is na 2 dagen weer zo goed als verdwenen. Na behandeling veelvuldig rekken en excentrische contracties met gestrekte elleboog. Na een week volgt de 2e behandeling. epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
43
Epicondylitis lateralis rekkingsoefeningen
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
44
Epicondylitis lateralis operatie
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
45
Epicondylitis lateralis Meer informatie: www.nhg.artsennet.nl standaarden
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
46
Nevenpathologieën/DD De volgende dia’s bevatten informatie over nevenpathologieën welke belangrijk zijn voor een eventuele differentiaal diagnose.
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
47
Epicondylitis medialis
Golfer’s Elbow (medial epicondylitis) Inside of Elbow Cause & Symptoms The causes of golfer's elbow are similar to tennis elbow but pain and tenderness are felt on the inside (medial) of the elbow, on or around the joint's bony prominence.
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
48
Epicondylitis medialis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
49
Epicondylitis medialis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
50
Epicondylitis medialis
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
51
Bursitis olecrani
Bursitis Back of Elbow Cause & Symptoms Often due to excessive leaning on the joint or a direct blow or fall onto the tip of the elbow. A lump can often be seen and the elbow is painful at the back of the joint.
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
52
Bursitis olecrani
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
53
Bursitis olecrani
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
54
cubitaaltunnel
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
55
cubitaaltunnelsyndroom
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
56
Cubitaal tunnelsyndroom
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
57
radialistunnelsyndroom
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
58
Arthritis art. cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
59
Arthrosis cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
60
Arthritis cubiti
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
61
Epicondylitis lateralis In het PMC is een therapeut aanwezig die gespecialiseerd is in het onderzoeken en behandelen van patiënten met epicondilitis lateralis. Voor meer informatie : Tel. : 0165 559261 Mail :
[email protected]
epicondylitis lateralis/ 2006 /GHO/PMC
62