[email protected]
INHOUD 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7. 8. 9.
Vergoede behandeling Problemen dyslectici Sterke kanten Doelstellingen begeleiding Mogelijkheden: faciliteiten Mogelijkheden: spelling Mogelijkheden: samenvatten – leren Mogelijkheden: aantekeningen Mogelijkheden: schrijven verslagen
VERGOEDE BEHANDELING
40-60 behandelingen na diagnose enkelvoudige dyslexie Eind groep 5, midden groep 6 kan een dyslectische leerling al “uitbehandeld” zijn
PROBLEMEN • • • • • • •
Klankstructuur – fonologie Inprentstrategie – woordbeelden - spelling Zinsbouw – schrijven verslagen Luisteren en aantekeningen maken Leesvlotheid – snel iets doornemen, leren grote hoeveelheden tekst Planning en organisatie Twijfel aan competentie - vermijding
OPNIEUW MOEITE KLANK-TEKEN Frans ou
Duits u
Engels oo ue ew ou
Nederlands oe
STERKE KANTEN • • •
• • • • •
Denkt in grote lijnen - overzicht Leren door begrip – toepassing – associatie Vaak sterk visueel geheugen Blinkt uit als richt op gespecialiseerd vakgebied Vermogen om met creatieve inzichten te komen Creatieve probleemoplossers Sociaal, empathisch, hartelijk Veerkracht en groot aanpassingsvermogen
DOELSTELLINGEN •
De leerling verhoogt zijn niveau van functionele lees- en schrijfvaardigheid
•
Hij wordt door de leesproblemen/dyslexie niet belemmerd in het volgen van de opleiding waar hij de capaciteiten voor heeft
•
Hij leert met zijn leesproblemen dyslexie om te gaan en gebruik te maken van zijn sterke kanten
MOGELIJKHEDEN •
Toekennen faciliteiten – individuele afstemming
•
Goede analyse vakken, sterktes en zwaktes
•
Inzet hulpmiddelen
•
Spelling via luister en regelstrategie
•
Leren en samenvatten vanuit overzicht
•
Schrijven vanuit overzicht
•
En natuurlijk algemene didactische maatregelen in de klas (zie bijvoorbeeld protocol VO)
•
Coaching en lotgenotencontact
FACILITEITEN •
Tijdverlenging –
•
Vergroten –
•
Alternatief: Alle toetsen in Arial 12, vergrootliniaal, vergrootmogelijkheden op computer
Mondeling overhoren –
•
Alternatief: aanpassen duur toets, apart lokaal, verminderen aantal opgaven, tekst-naar-spraak.
Alternatief: tekst-naar-spraak, daisy, antwoord op memorecorder
Aangepaste beoordeling –
Alternatief: tekst-naar-spraak, woordvoorspeller, spellingcontr.
SPELLING
• • • • •
Klank-spellingschrift en klanktekenkoppelingen (Opstapboeken, Betelgeuze) Invulblad voor woordenlijst Regels MVT koppelen aan regels voor NL (Taalatelier, Betelgeuze) Woordvoorspellingslijsten Efficiënt herhalen met WRTS en uitspreekhulp
SAMENVATTEN - LEREN • • • • •
• • • •
Inhoudsopgave en koppen snellen Beeld tekst creëren – filmpje kijken Scannen op lastige woorden Triggervragen Kernwoorden in basismindmap Snellezen met bijwijzen Leespauzes bepalen Of…luisteren Mindmap aanvullen
AANTEKENINGEN
• • • •
Mindmappen - basismindmap aanvullen Tekenen Memorecorder – goed luisteren – direct begrijpen Livescribe pen
SCHRIJVEN • • • • •
•
•
Brainstorm – ideeën spuien Ideeën clusteren Hoofdvraag en subvragen Informatie zoeken (zoekfuncties internet – hulpmiddelen, bijhouden bronnen) Informatie per subvraag ordenen en in eigen woorden omschrijven – woordvoorspeller, Dragon, opties Word!! Subkopjes in de vorm van een vraag Nalezen met tekst-naar-spraak
Tips van dyslectische studenten •
• • • • •
Maak vooraf afspraken met leerling – niet voor de klas voor schut laten staan. Niet te beschermend – wel betrekken bij les Zorgen dat je goed op de hoogte bent van dyslexie Docenten beter voorlichten – eenduidig beleid rondom faciliteiten Faciliteiten (eerder) aanbieden Samenvatting eindexamen op de computer laten maken met spellingcontrole
Informatie - materiaal •
Opstapboeken en Taalatelier spelling via Uitgeverij Betelgeuze http://www.uitgeverijbetelgeuze.nl/
•
Orthodidactiek van het Engels – Ans van Berkel
•
Dyslexie de Baas! Aanpak psychosociale problemen bij jongeren met dyslexie. 12 bijeenkomsten voor lotgenoten contact of individueel.
