Bijlage 1 Consequenties duurzaam leenbeleid voor exportkredietverzekering De recent in de OESO aanvaarde " Principes voor Duurzaam Leenbeleid bij Exportkredieten aan Lage Inkomenslanden" stellen strenge voorwaarden aan het verlenen van commerciële leningen aan publieke debiteuren in de allerarmste landen. Vrijwel alleen indien er sprake is van overheidsgesteunde, concessionele leningen zijn dergelijke transacties nog mogelijk. Voor de Nederlandse praktijk betekent dit dat het niet langer mogelijk is om op de betreffende groep landen een exportkredietverzekering af te sluiten zonder concessionele bijdrage van de overheid. Die concessionele bijdrage bestaat in Nederland uit een ORIO-schenking. Voor exporteurs is het derhalve van eminent belang dat op alle lage inkomenslanden waarop de exportkredietverzekering opengesteld is, ook de ORIO-regeling opengesteld is. In het ORIO-voorstel van de Minister van Ontwikkelingssamenwerking en de Staatssecretaris van Economische Zaken is dat echter niet het geval. Ten opzichte van de ORET-landenlijst vallen onder ORIO volgend jaar 24 lage inkomenslanden weg waarop de exportkredietverzekering open is, maar waarvan zonder ORIO de facto dus geen gebruik kan worden gemaakt. Op termijn gaat het om 28 landen. Landen waarvoor onder ORET wel, maar onder ORIO geen middelen meer beschikbaar zijn en waarop de exportkredietverzekering (en SENO/GOM) vanwege de nieuwe concessionaliteitseisen de facto niet langer meer kan worden ingezet: (1) Guyana (2) Honduras (3) Ivoorkust (4) Kameroen (5) Cambodja (6) Centraal Afrikaanse Republiek (7) Comoren (8) Djibouti (9) Eritrea (10) Guinee (11) Guinee-Bissau (12) Haïti
(13) Laos (14) Lesotho (15) Liberia (16) Madagaskar (17) Mauretanië (18) Myanmar (19) Nepal (20) Sierra Leone (21) Solomonseilanden (22) Somalië (23) Togo (24) Tsjaad
Vanaf 2011 kan de exportkredietverzekering niet meer worden ingezet op: (25) Kaapverdië (27) Armenië (26) Albanië Vanaf 2014 kan de exportkredietverzekering niet meer worden ingezet op: (28) Moldavië
Door het ontbreken van concessionaliteit is het open zijn van de exportkredietverzekering op deze landen weinig waard. Nederlandse exporteurs worden hierdoor op een achterstand gezet ten opzichte van exporteurs uit OESO-landen die wél concessionele middelen (schenkingen, zachte leningen) op deze lage inkomenslanden beschikbaar hebben. Dit nog los van het feit dat niet-OESO leden als China, Rusland, India, Brazilië en Zuid-Afrika zich niet aan de OESO-afspraken geconformeerd hebben en dus geen concessionaliteitsvereiste kennen. VNO-NCW vindt het belangrijk dat Nederland transacties met de publieke sector in lage inkomenslanden mogelijk blijft maken en verzoekt de Tweede Kamer te bewerkstelligen dat de lage inkomenslanden waarop de exportkredietverzekering open is, in de ORIO-landenlijst worden opgenomen.
Bijlage 2
VOORBEELDEN VAN ORET PIJPLIJNPROJECTEN 2007
Inleiding Het bedrijfsleven betreurt het dat in de transitie van ORET naar ORIO geen ordentelijke afwikkeling plaatsvindt van ORET-projecten die vóór 31 juli 2007 zijn ingediend. Nederlandse bedrijven zijn in de vorige kabinetsperiode sterk gestimuleerd om ORET-projecten in te dienen en hebben hier veel tijd, energie en middelen in gestoken. Door te weinig budgettaire ruimte vallen vele ontwikkelingsrelevante projecten uit het laatste ORET-jaar (2007) buiten de boot. Dat is in de eerste plaats nadelig voor de betreffende ontwikkelingslanden, die verstoken blijven van ontwikkelingsrelevante projecten waarmee armoede wordt bestreden en economische ontwikkeling wordt gestimuleerd. Daarbij is de geloofwaardigheid van Nederland als projectpartner is in het geding. Daarnaast wordt het bedrijfsleven direct gedupeerd door projecten die niet doorgaan, voorbereidingskosten die voor niets gemaakt zijn, voorbereidingstijd die in andere, lucratieve, projecten had kunnen worden gestoken en last but not least reputatieschade in de betreffende landen. Om de ernst van de problematiek te onderstrepen heeft VNO-NCW 20 voorbeelden van deze pijplijnprojecten in kaart gebracht. Per project worden de ontwikkelingsrelevantie en de geschapen verwachtingen bij de overheden in ontwikkelingslanden geschetst. Ook wordt ingegaan op de voorbereidingstijd en –kosten die Nederlandse ondernemers voor deze projecten gemaakt hebben (gemiddeld bijna 2 jaar voorbereidingstijd en 125.000 euro voorbereidingskosten). Uit oogpunt van consistentie en continuïteit van beleid en in het belang van de geloofwaardigheid van Nederland als projectpartner in ontwikkelingslanden dringt VNONCW erop aan om – evenals in 2005 en 2006 gebeurd is – incidentele ruimte op de begroting te reserveren om projecten die vóór 1 augustus 2007 zijn ingediend en die aan de ORETvoorwaarden voldoen, te honoreren en zo de oude ORET regeling fatsoenlijk af te sluiten. Inhoud: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19.
Tuberculose detectie en diagnostiek in Sudan Onderwijsprogramma's en technische schoollokalen in Syrië Praktijk- en laboratoriumapparatuur in China Laboratoriumapparatuur, trainingfaciliteiten en multimedium onderwijs faciliteiten in China Shoalbuster in Djibouti Upgrading ziekenhuiszorg in China Verbetering gezondheidszorgdienstverlening in China Verbetering gezondheidszorg in China Visserij inspectieschepen systeem in Indonesië Marine navigatiemiddelen in Indonesië Vliegtuigbrandbestrijding in Tanzania Intercity bussen in Jemen Stadsbussen in Tanzania Stadsbussen in Ethiopië Stalen bruggen in Indonesië Gezondheidszorg in Mauritanië Visserij-onderwijs en – trainingsontwikkelingsplan in Jakarta, Indonesië Ziekenhuis in Ghana Weginfrastructuur in Ghana 20. Drinkwatervoorziening in Vietnam
2
1. Tuberculose detectie en diagnostiek in Sudan Oldelft
Exporteur Oldelft Benelux BV Project X-ray combat of Tuberculosis in Sudan: het leveren van een geïntegreerde infrastructuur om de case-detection rate van tuberculose significant te verhogen en om de algemene diagnostische capaciteit van de gezondheidszorg te verbeteren in de staten Khartoum, Gezeira en de Red Sea. Ontwikkelingsrelevantie Dit project lost veel diagnoseproblemen op, waaronder het probleem van een gebrek aan radiologen. Het bespaart mensenlevens vanwege de tijdige detectie van tuberculose. En het verhoogt de standaard van diagnostiek in Sudan, en levert daarmee een sterke bijdrage aan de gezondheidszorginfrastructuur. Investeringswaarde 24,4 miljoen euro Voorbereidingstijd 2,5 jaar (waarvan 1 jaar PESP periode). De ORET-aanvraag is vóór 1 augustus 2007 ingediend. Voorbereidingskosten Naar schatting 250.000 euro (excl. PESP-ondersteuning) Geschapen verwachtingen De Sudanese overheid had reeds haar 50% deel van het project toegezegd en gealloceerd. Dit alles is schriftelijk bevestigd door de Minister van Gezondheid van Sudan, Dr Tabita Botros Shokai. Met het Epi-Lab (wetenschappelijke onderzoeksgroep in Sudan) en de MoH/NTP (Ministery of Health) en de IUATLD (International Union Against Tuberculosis and Long Diseases) is twee jaar gewerkt aan dit project. De deceptie is groot, daar er lokaal door zoveel mensen, tijd, geld en energie in is gestoken.
3
2. Onderwijsprogramma's en technische schoollokalen in Syrië Fontys, Gemco
Exporteur Fontys Hogescholen in samenwerking met Gemco International Project Regional Extension project for the Strengthening of the Vocational Education and Training system in Syria: verbetering van 24 scholen voor beroepsonderwijs door de levering van gespecialiseerde onderwijsprogramma’s en de inrichting van technische lokalen in scholen die ver weg liggen van Damascus. Ontwikkelingsrelevantie Het project versterkt het menselijke potentieel van Syrië door jonge mensen een betere kans op de arbeidsmarkt te bieden en werkenden via nascholingstrajecten betere perspectieven te bieden. Met dit scholingsproject worden duizenden jongeren uit met name de arme streken van het land beter opgeleid. Het scholingstraject zal ook vele Irakese vluchtelingen kunnen opleiden. Investeringswaarde 13 miljoen euro Voorbereidingstijd 1 jaar Voorbereidingskosten 250.000 euro Geschapen verwachtingen De Syrische overheid is erg enthousiast over het project en heeft budget gealloceerd. Er zijn hoge verwachtingen bij de Syrische zijde over de uitvoering en de te verwachten effecten op de economie. Men heeft het vertrouwen dat door het Nederlandse consortium dit project beter zal worden uitgevoerd dan het soortgelijke EU project voor de beter ontwikkelde regio’s. De Syrische overheid heeft de vereiste middelen dan ook al vrijgemaakt. De Nederlandse ambassade in Damascus ondersteunt het project volledig en ziet naast zakelijke belangen ook een grote politieke uitstraling omdat onderwijsprojecten op veel goodwill kunnen rekenen in Syrië. De ambassadeur heeft het project vele keren met succes onder de aandacht gebracht bij de beslissingnemers van het Ministerie van Onderwijs en de State Planning commissie. Het niet doorgaan van het project zal niet begrepen worden door de Syrische overheid en afbreuk doen aan de betrouwbaarheid en het imago van Nederlands in het Midden Oosten.
4
3. Praktijk- en laboratoriumapparatuur in China Gemco
Exporteur Gemco International Project Praktijk en laboratoriumapparatuur voor de Huanian United University. Ontwikkelingsrelevantie Het project vindt plaats in Anhui Provincie, één van de armere en onderontwikkelde provincies van China. Door het project wordt het niveau van het onderwijs verbeterd, waardoor studenten een betere kans op de arbeidsmarkt krijgen en kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de economie van Anhui. Investeringswaarde 4 miljoen euro Voorbereidingstijd 2 jaar Voorbereidingskosten 100.000 euro Geschapen verwachtingen Het project staat sinds eind 2006 op de zogenaamde MOF FMO prioriteitslijst, gedeponeerd bij HM Ambassade in Beijing. Feasibility Study is begin 2007 voor quick scan bij de uitvoerde Oret.nl neergelegd, dit voordat de in de oret-procedure voorgeschreven tender zou gaan plaatsvinden. Uiteindelijk heeft de quick scan nooit plaatsgevonden en zag Gemco zich genoodzaakt de ORET-aanvraag vóór 1 augustus 2007 in te dienen, teneinde de door FMO cq. Oret.nl verplichte tender te kunnen initiëren. Dit alles in samenwerking met Ambassade Beijing en betrokken Chinese Autoriteiten, waar hoge verwachtingen zijn gecreëerd. Het gezichtsverlies inclusief eventuele commerciële terugslag en daar ten gevolge van ontstane schade zal vele malen groter zijn. Het heeft veel overtuigingskracht gekost de Chinese autoriteiten geduld af te dwingen eerst de feasibility studies te maken welke na de quick scan door FMO/oret.nl de tenderfase in zouden gaan. Men heeft dus gewacht en vervolgens staat men achter aan in de oret rij cq. pijplijn.
5
4. Laboratoriumapparatuur, trainingfaciliteiten en multimedium onderwijs faciliteiten in China Gemco Exporteur Gemco International Project Multi-medium networks project voor het Huainan City Education Buro: een onderwijs project waar het leerproces praktisch wordt ondersteund met laboratoriumapparatuur, trainingfaciliteiten en multimedium onderwijsfaciliteiten. Ontwikkelingsrelevantie Het project vindt plaats in Anhui Provincie, één van de armere en onderontwikkelde provincies van China. Door het project wordt het niveau van het onderwijs verbeterd, waardoor studenten een betere kans op de arbeidsmarkt krijgen en kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de economie van Anhui. Investeringswaarde 3,9 miljoen euro Voorbereidingstijd 2 jaar Voorbereidingskosten 100.000 euro Geschapen verwachtingen Het project is gestart midden 2006. Onder druk van FMO en naderhand Oret.nl zou er getenderd moeten worden, echter pas nadat de feasibiltystudies waren afgerond. Echter voordat afgedwongen, eigenlijk niet echt zinvolle tendering werd opgestart, zou middels een quick scan door Oret.nl het project in principe moeten worden vrijgegeven voor tendering. Dit alles hebben de Chinese autoriteiten allemaal geaccepteerd. De commerciële schade als gevolg van het gezichtsverlies, nadat de Chinese autoriteiten in dit project allerlei door FMO en Oret.nl voorgeschreven routes ingestuurd zijn, kunnen wel eens een veelvoud van de gederfde voorbereidingskosten bedragen.
6
5. Shoalbuster in Djibouti Damen Exporteur Damen Shipyards Group Project Bouw en levering van een Shoalbuster voor Port Autonome International De Djibouti (PAID) in Djibouti. Ontwikkelingsrelevantie De Shoalbuster is van groot belang voor de verdere ontwikkeling van de haven en daarmee ook voor het land Djibouti. Op dit moment is de vaarwegmarkering van Djibouti niet op orde, waardoor de havenautoriteit en dus het land inkomsten mislopen en er sprake kan zijn van gevaarlijke situaties in en rondom de haven en de toegangswegen naar de haven. De Shoalbuster wordt ingezet voor het aanleggen en bijhouden van de vaarwegmarkering, onderhouden van boeien, verrichten van metingen en 'dept-souding'. Een goede vaarwegmarkering is van essentieel belang voor het goed functioneren van de haven van Djibouti. De haven van Djibouti is de belangrijkste inkomstenbron voor het land. Indien reders vanwege een slechte vaarwegmarkering Djibouti mijden heeft dit negatieve gevolgen voor de inkomsten van de haven en het land Djibouti. Daarnaast draagt een goede vaarwegmarkering bij aan het voorkomen van ongelukken op zee, hetgeen tot milieurampen en persoonlijke slachtoffers kan lijden. Investeringswaarde 7 miljoen euro Voorbereidingstijd Sinds 1,5 jaar zijn gesprekken gaande met diverse partijen en de overheid van Djibouti over de aanschaf van de Shoalbuster. Voorbereidingskosten 100.000 euro Geschapen verwachtingen Damen Shipyards heeft al eerder schepen geleverd aan PAID onder Oret. Ook de aanbieding van de Shoalbuster was gebaseerd op Oret. PAID ging ervan uit dat er ook voor dit nieuwe project weer een goede kans zou zijn dat er Oret zou komen. Hier is dan ook de afgelopen 1,5 jaar over gesproken met diverse partijen en de overheid van Djibouti. Op basis van een eventuele Oret schenking is het project aan de overheid van Djibouti gepresenteerd. Aan de kant van Djibouti heeft men, net als Damen, onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van de aanschaf van de Shoalbuster, de haalbaarheid en de betekenis van de Shoalbuster voor het goed functioneren van de haven van Djibouti. Zonder Oret is het de vraag of het project doorgaat en kan Damen haar aanbieding niet gestand doen houden.
7
6. Upgrading ziekenhuiszorg in China Simed Exporteur Simed International Project Upgrading hospital care in Yueyang City, Hunan Province, China. Ontwikkelingsrelevantie Het project investeert in kwalitatief hoogstaande medische zorg in Chinese ziekenhuizen, waaraan in de vaak arme regio's enorme behoefte is. Tevens leveren deze projecten (via het doorzetten van medische apparatuur, opleidingen, etc) een goede bijdrage aan de gerelateerde ziekenhuizen en klinieken die verspreid liggen in de uitgestrekte provincies. In het project wordt de apparatuur gebruikt ter vervanging en uitbreiding van het ziekenhuis, met daarbij een toename van het (veelal vrouwelijke) ziekenhuispersoneel van wel 10 tot 20%. Het personeel wordt getraind en er worden opleidingen verzorgd die direct bijdragen aan de kwaliteit van de behandelingen aan de plaatselijke, vaak arme, bevolking. Met de apparatuur worden lange termijn onderhoudscontracten verzorgd die worden uitgevoerd door lokale agenten / onderhoudsbedrijven van de producenten van de apparatuur (dit heeft tevens ook een positieve impact op de lokale werkgelegenheid). Het project kent een waste management plan om de milieu effecten te minimaliseren van het afval dat een ziekenhuis produceert en er wordt veel aandacht besteed aan hygiene management. Bovendien is in het project een bepaling opgenomen dat minimaal 5% van het budget wordt besteed aan medische zorg die vrij van kosten of tegen sterk gereduceerde kosten aan patiënten wordt gegeven. Dit geld komt direct ten goede aan de allerarmste bevolkingsgroep in de Chinese samenleving. Investeringswaarde 6 miljoen euro. Voorbereidingstijd 2 à 3 jaar Voorbereidingskosten 80.000 euro Geschapen verwachtingen Het project staat op de ORET lijst van China. Het project zou in mei/juni getenderd worden. De verwachtingen die zijn geschapen aan de Chinese overheid, ook gezien de lange voorbereidingstijd, kunnen niet opeens gecanceld worden.
8
7. Verbetering gezondheidszorgdienstverlening in China Simed Exporteur Simed International Project Improving the health care services in She Shan Hefei, China. Ontwikkelingsrelevantie Het project investeert in kwalitatief hoogstaande medische zorg in Chinese ziekenhuizen, waaraan in de vaak arme regio's enorme behoefte is. Tevens leveren deze projecten (via het doorzetten van medische apparatuur, opleidingen, etc) een goede bijdrage aan de gerelateerde ziekenhuizen en klinieken die verspreid liggen in de uitgestrekte provincies. In het project wordt de apparatuur gebruikt ter vervanging en uitbreiding van het ziekenhuis, met daarbij een toename van het (veelal vrouwelijke) ziekenhuispersoneel van wel 10 tot 20%. Het personeel wordt getraind en er worden opleidingen verzorgd die direct bijdragen aan de kwaliteit van de behandelingen aan de plaatselijke, vaak arme, bevolking. Met de apparatuur worden lange termijn onderhoudscontracten verzorgd die worden uitgevoerd door lokale agenten / onderhoudsbedrijven van de producenten van de apparatuur (dit heeft tevens ook een positieve impact op de lokale werkgelegenheid). Het project kent een waste management plan om de milieu effecten te minimaliseren van het afval dat een ziekenhuis produceert en er wordt veel aandacht besteed aan hygiene management. Bovendien is in het project een bepaling opgenomen dat minimaal 5% van het budget wordt besteed aan medische zorg die vrij van kosten of tegen sterk gereduceerde kosten aan patiënten wordt gegeven. Dit geld komt direct ten goede aan de allerarmste bevolkingsgroep in de Chinese samenleving. Investeringswaarde 5 miljoen euro Voorbereidingstijd 2 à 3 jaar Voorbereidingskosten 80.000 euro Geschapen verwachtingen Het project staat op de ORET lijst van China. Simed heeft al de tender gewonnen en het commercieel contract is al getekend. De verwachtingen die zijn geschapen aan de Chinese overheid, ook gezien de lange voorbereidingstijd, kunnen niet opeens gecanceld worden.
9
8. Verbetering gezondheidszorg in China Simed
Exporteur Simed International Project Improving health care in Chengde City, Hebei Province, China. Ontwikkelingsrelevantie Het project investeert in kwalitatief hoogstaande medische zorg in Chinese ziekenhuizen, waaraan in de vaak arme regio's enorme behoefte is. Tevens leveren deze projecten (via het doorzetten van medische apparatuur, opleidingen, etc) een goede bijdrage aan de gerelateerde ziekenhuizen en klinieken die verspreid liggen in de uitgestrekte provincies. In het project wordt de apparatuur gebruikt ter vervanging en uitbreiding van het ziekenhuis, met daarbij een toename van het (veelal vrouwelijke) ziekenhuispersoneel van wel 10 tot 20%. Het personeel wordt getraind en er worden opleidingen verzorgd die direct bijdragen aan de kwaliteit van de behandelingen aan de plaatselijke, vaak arme, bevolking. Met de apparatuur worden lange termijn onderhoudscontracten verzorgd die worden uitgevoerd door lokale agenten / onderhoudsbedrijven van de producenten van de apparatuur (dit heeft tevens ook een positieve impact op de lokale werkgelegenheid). Het project kent een waste management plan om de milieu effecten te minimaliseren van het afval dat een ziekenhuis produceert en er wordt veel aandacht besteed aan hygiene management. Bovendien is in het project een bepaling opgenomen dat minimaal 5% van het budget wordt besteed aan medische zorg die vrij van kosten of tegen sterk gereduceerde kosten aan patiënten wordt gegeven. Dit geld komt direct ten goede aan de allerarmste bevolkingsgroep in de Chinese samenleving. Investeringswaarde 7,5 miljoen euro. Voorbereidingstijd 2 à 3 jaar Voorbereidingskosten 80.000 euro Geschapen verwachtingen Het project staat op de ORET lijst van China. Het project zou in mei/juni getenderd worden. De verwachtingen die zijn geschapen aan de Chinese overheid, ook gezien de lange voorbereidingstijd, kunnen niet opeens gecanceld worden.
10
9. Visserij inspectieschepen systeem in Indonesië Hoekman Shipbuilding Exporteur Hoekman Shipbuilding BV, in consortium met Visserij-Cooperatie Urk (VCU) en met Piet Brouwer BV Project The development of the Fishery inspection-vessel system for Indonesian Fisheries to the favour of the Ministry of Marine Affairs and Fisheries, Jakarta, Indonesia. Het Ministerie van Visserij in Indonesië zet in op tal van visserij-ontwikkelingsprojecten, gericht op het verbeteren van de inkomenspositie van de nu veelal arme vissers en hun gezinnen. Dit is onder druk gekomen als gevolg van het toenemend aantal illegale visserijactiviteiten door buitenlandse vissersschepen. De totale waarde van de illegaal gevangen vis bedraagt ca. $ 2 miljard per jaar, wat het inkomen van de vissers nog verlaagt. De ontwikkeling van een inspectie-schepen systeem met behulp van satellietcommunicatie is er op gericht het aantal illegale visserij-schepen in de Indonesische wateren te verminderen. Ontwikkelingsrelevantie Met de uitvoering van het project is het scheppen van directe werkgelegenheid voor ca. 225 mensen gemoeid; het project geeft aanleiding tot indirecte werkgelegenheid voor ca. 450 mensen. Het project draagt rechtstreeks bij aan de verbetering van de positie van de allerarmsten in Indonesië. Het project voorziet bovendien in een technische assistentie programma, zodat de bemanning de schepen leert bevaren, er een onderhoudsprogramma beschikbaar wordt gesteld en de bemanning wordt getraind in het adequaat uitvoeren van het onderhoud, zodat de schepen zonder problemen voor een periode van tenminste 15 jaar operationeel kunnen zijn. Investeringswaarde 40,6 miljoen euro. Voorbereidingstijd 2 jaar (incl. PESP-studie) Voorbereidingskosten 212.000 euro (PESP- bijdrage 92.800 euro) Geschapen verwachtingen De Indonesische Minister van Visserij heeft sinds 2006 een aantal bezoeken aan Nederland gebracht en daarbij de steun uitgesproken aan het consortium voor het project. Bij het laatste bezoek heeft de Minister de Letter of Intent ondertekend, waaruit blijkt dat hij de indruk heeft dat Hoekman Shipbuilding de opdracht kan uitvoeren. Tevens heeft de Minister overleg gevoerd met de toenmalige Minister van Economische Zaken, de heer Brinkman, tijdens diens handelsmissie naar Indonesië in 2006. Na de PESP-studie heeft het consortium een offerte uitgebracht aan het Indonesische Minister van Visserij, waarmee het Ministerie akkoord is gegaan. De haalbaarheidsstudie heeft overigens laten zien dat er goede mogelijkheden bestonden om vervolg-opdrachten in samenwerking met een Indonesische scheepswerf uit te voeren (op langere termijn 89 inspectieschepen). 11
10. Marine navigatiemiddelen in Indonesië Pintsch Aben Exporteur Pintsch Aben BV in consortium met het Scheepvaart Transport College (STC) Project The Development and Improvement of marine aids to navigation for Ministry of Transportation, Indonesia. Een betrouwbaar zee-transport is van strategisch belang voor de ontwikkeling van de economie van Indonesië. De laatste jaren gebeuren er echter tal van ongelukken met schepen in de Indonesische wateren, zoals het zinken van veerschepen, aanvaringen en het aan de grond lopen van schepen, niet zelden met olievervuiling als gevolg. Verscheidene intensief bevaren zeestraten, zoals de Straat Malakka, Straat Sunda en Straat Lombok, behoren tot de drukste scheepvaartvaartroutes ter wereld. Vooral de kleinere vaartuigen welke tussen de eilanden varen, bijvoorbeeld vissersschepen beschikken meestal niet over de benodigde navigatie-apparatuur. De meest efficiënte manier voor het navigeren is dan via een betrouwbaar systeem van de zgn. zichtbare navigatiemiddelen, zoals lichtboeien, lichtbakens en vuurtorens. Dit project voorziet in een investering in deze navigatiemiddelen. Ontwikkelingsrelevantie Het project verbetert de veiligheid, betrouwbaarheid en efficiëntie van het zee-transport in de Indonesische wateren. In het project wordt samengewerkt met een locaal constructiebedrijf, waardoor het project ook directe werkgelegenheid voor de Indonesische samenwerkingspartner oplevert (in totaal ca. 100 banen directe en 300 banen indirecte werkgelegenheid). Het project kent bovendien een intensief onderhouds-en managementtrainings pakket voor een langere periode. Het onderhoudsteam wordt in beginsel uit de lokale gemeenschap bij de vestigingsplaats van de depots geworven. Investeringswaarde 34,5 miljoen euro. Voorbereidingstijd 2 jaar (incl. PESP-studie) Voorbereidingskosten 133.000 euro (excl. PESP, incl. kosten aan Indonesische zijde) Geschapen verwachtingen Uit de tijdens de studie gevoerde gesprekken met de Indonesische counterpart is gebleken, dat door de studie de bilaterale samenwerking sterk is gestimuleerd. De Indonesische counterpart verwelkomt projectaanbiedingen, in het bijzonder in de maritieme sfeer, vanuit Nederland. Continuïteit in de facilitering van de samenwerking vanwege de Nederlandse overheid is hiervoor een conditio sine qua non. Vooral ook zijn er goede mogelijkheden van het in samenwerking met een locale partner produceren van de vaarwegbeveiligingsmiddelen. Indien het project met succes kan worden uitgevoerd, dan zou een opvolgend project een verdere verdieping van de samenwerking kunnen betekenen.
12
11. Vliegtuigbrandbestrijding in Tanzania Kenbri Exporteur Kenbri Fire Fighting BV Project Upgrade of the Zanzibar International Airport Rescue and Fire Fighting services (Tanzania): De Airport Rescue and Fire Fighting services op het internationale vliegveld van Zanzibar kunnen niet aan de internationale eisen voldoen. De capaciteit en de kennis van de vliegtuigbrandbestrijding schieten tekort, waardoor de veiligheid in gevaar komt. Het project omvat de leverantie van een zestal vernieuwde brandbestrijdingsvoertuigen, incl. training en onderhoud om de veiligheid op het vliegveld te vergroten, zodat de internationale luchtvaartmaatschappijen Zanzibar niet gaan mijden. Ontwikkelingsrelevantie Het project is van groot belang om voortgaande economische ontwikkeling van Zanzibar te bereiken. Het project heeft directe en indirecte effecten op de werkgelegenheid van de inwoners van Zanzibar, omdat het andere sectoren van de economie zal stimuleren, zoals handel en toerisme. Investeringswaarde 3,4 miljoen euro. Voorbereidingstijd 2,5 jaar Voorbereidingskosten 35.000 euro Geschapen verwachtingen FMO heeft in het begin toezegging aan Zanzibar gedaan, dat op in te dienen ORET-aanvraag een positieve beslissing zou worden genomen. De indiening van de ORET-aanvraag is in nauwe samenwerking met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat verricht, gebaseerd op de “Strategy for aviation safety technical cooperation with low income countries (AVIASSISTprogram, 2007-2010)”. Dit programma biedt facilitaire ondersteuning in geval er in of door een project een twinning-relatie tussen de vliegveldbrandweer in Nederland en het desbetreffende Ministerie van Luchtvaart van het ontwikkelingsland tot stand kan komen, en een deel gaat vormen van een meer structurele en duurzame oplossing van de vereiste verbeteringen in de vliegtuigbrandbestrijdings-diensten.
13
12. Intercity bussen in Jemen VDL Exporteur VDL Bus International Project 250 intercity bussen in Jemen. Investeringswaarde 40 miljoen euro Voorbereidingskosten Er zijn aanzienlijke kosten gemaakt voor dit project, zoals een lokale haalbaarheidsstudie die door Deloitte Touche werd uitgevoerd. Geschapen verwachtingen De klant in Jemen heeft VDL meerdere malen bezocht en besprekingen gevoerd met ORET.nl in Den Haag.
14
13. Stadsbussen in Tanzania VDL Exporteur VDL Bus International Project 150 stadsbussen voor Dar es Salaam in Tanzania. Het project is gekoppeld aan een groot Urban Transport project in Dar es Salaam, waarvoor de Wereldbank reeds fondsen heeft aangewend. Investeringswaarde 27 miljoen euro Geschapen verwachtingen Voor dit project werd een contract getekend en een gedetailleerde haalbaarheidsstudie uitgevoerd. VDL heeft een tweetal reizen naar Tanzania gemaakt in het kader van dit project. Het project werd reeds genotificeerd in 2007 en de tenderprocedure werd opgestart. Deze procedure is stopgezet, omdat ORET in augustus 2007 dicht ging.
15
14. Stadsbussen in Ethiopië VDL Exporteur VDL Bus International Project 200 stadsbussen in Addis Ababa (Ethiopië). Dit is een vervolgproject op een totaal van 450 stadsbussen die VDL eerder leverde met ORET. Ontwikkelingsrelevantie Dit project heeft een zeer grote economische impact, omdat de lopende bussen van VDL een aanzienlijke leeftijd hebben en niet meer optimaal inzetbaar zijn. Hiermee dreigt het totale openbaar vervoer systeem in Addis Ababa in te storten. In het project wordt voorzien in langdurige technische en management ondersteuning ter plaatse, waarmee langdurig succes gewaarborgd wordt. Investeringswaarde 30 miljoen euro Geschapen verwachtingen De Nederlandse Ambassade is nauw betrokken bij de vervolgonderhandelingen, maar deze zijn noodgedwongen afgebroken vanwege het wegvallen van de ORET subsidie.
16
15. Stalen bruggen in Indonesië Dijkstaal
Exporteur Dijkstaal BV Project Project behelst stalen bruggen en is opgenomen in het Blue Book waar Indonesië alle projecten die prioritair zijn en zachte funding nodig hebben opneemt. Investeringswaarde 20 miljoen euro Geschapen verwachtingen Aanvraag was nog niet uitgewerkt en is dus uiteindelijk afgewezen op niet volledigheid en gebrek aan budgettaire middelen bij OS.
17
16. Gezondheidszorg in Mauritanië DRC
Exporteur Development & Relief Corporation BV (DRC), Beesd, Nederland Project Improving the Access to Health Care for Mother and Child De gezondheidstoestand van de bevolking in Mauritanië, en van vrouwen in het bijzonder, is alarmerend te noemen met een sterftecijfer van 747 per 100.000 geboortes. Doel van het project is het realiseren van de VN Millenium Development Goals 4 (het verminderen van de kindersterfte) en 5 (het verminderen van de moedersterfte bij zwangerschap) in Mauritanië. Bloedingen en bloedarmoede zijn de voornaamste redenen van moedersterfte (en als de moeder sterft, neemt de overlevingskans van het kind ook af). In het project is daarom ook een Nationaal Bloedbank Systeem opgenomen – overigens een project geïnitieerd door de eigen regering – waarmee wordt voorzien in kwalitatief goed bloed in de ziekenhuizen. Ontwikkelingsrelevantie In het project ligt de primaire nadruk in alle ziekenhuizen op de behandeling van moeder en kind en de realisatie van de MDG’s 4 en 5 (respectievelijk kind- en moederzorg). Alhoewel apparatuur een belangrijk onderdeel is van het project, is juist de technische assistentie / capaciteitsopbouw in dit project van belang. Te denken hierbij valt aan hospital waste management en maintenance management in de ziekenhuizen en op het ministerie, en ondersteuning van gedegen opleidingen voor vroedvrouwen, doktoren en onderhoudstechnici. Investeringswaarde Fase 1 (Nouakchott, Nationaal Bloedbank Netwerk): 5,6 miljoen euro Fase 2 (Ziekenhuizen buiten Nouakchott): 5,6 miljoen euro Voorbereidingstijd 2 jaar Voorbereidingskosten 175.000 euro Geschapen verwachtingen Al tijdens de voorbereidingen voor de PESP-aanvraag voor een haalbaarheidstudie vond in augustus 2005 een militaire coup van plaats. Onder de nieuwe minister van gezondheid werd echter de studie met actieve en enthousiaste steun voortgezet. Ook de democratisch gekozen regering in 2007 was zeer verheugd over dit gezondheidsinfrastructuurproject. In augustus 2006 is de PESP-studie afgerond en zeer positief ontvangen door het ministerie van gezondheid in Mauritanië. De Mauritaanse overheid, inclusief de president, zien in het project dè manier om de gezondheidsinfrastructuur in Mauritanië een belangrijke impuls te geven voor de realisatie van de MDG’s 4 en 5. Zij rekenen er dan ook op dat het project, ondanks de afwijzing eind april 2008 door ORET.nl wegens onvoldoende budget, alsnog doorgang kan vinden.
18
17. Visserij-onderwijs en – trainingsontwikkelingsplan in Jakarta, Indonesië ROC Zeeland Exporteur ROC Zeeland in consortium met Imtech Marine & Offshore BV en Scheepswerf Reimerswaal BV Project Fishery-education and training-development project to the Favour of Ministry of Marine Affairs and Fisheries, Jakarta , Indonesia: Door de lange kustlijn van 81.000 km beschikt Indonesië over een hoog potentieel aan visgronden. Duurzaam gebruik en management zou dit potentieel een significante bijdrage aan de ontwikkeling van de economie kunnen geven. De Indonesische visserij-sector zou de vangst van ca. 4,8 mln ton in 2006 kunnen laten groeien tot 7,7, mln ton in 2009. Daarvoor is inzet van meer, capabele en ook kundiger vissers vereist. Dit project streeft naar het opleiden van ca. 1000 vissers extra per jaar, door middel van ontwikkeling van een curriculum op basis van competentie, het aanstellen van trainers met voldoende kwalificaties en competenties, evenals het toepassen van de kwaliteitsstandaard. Ontwikkelingsrelevantie Het project draagt direct bij aan verlichting van de situatie van de allerarmsten. Met het uitvoeren van het project is het scheppen van directe werkgelegenheid voor ca. 200 mensen gemoeid, en indirecte werkgelegenheid voor ca. 600 mensen. Met name de bouw van twee nieuwe visserij opleidingsinstituten in Biak en Kupang zal een voor die omgeving geweldige spin-off geven. Ook Indonesische bedrijven in de visserij-sector zijn geïnteresseerd in het project omdat beter visserij-onderwijs niet alleen meer, maar ook een verbeterde kwaliteit aan vis zullen krijgen aangevoerd. Investeringswaarde 20,5 miljoen euro (ontwikkeling curriculum 6,8 miljoen euro, twee trainingsschepen 11,3 miljoen euro en twee simulatoren 2,4 miljoen euro). Voorbereidingstijd 2 jaar (incl. PESP-periode) Voorbereidingskosten € 107.000,Geschapen verwachtingen Tijdens de PESP-studie is een zeer nauw contact met minister Numberi opgebouwd. De Minister heeft in Vlissingen een Letter of Intent getekend. Hij heeft een aantal malen tijdens bezoeken van het consortium aan het Ministerie in Jakarta en tijdens gesprekken in Nederland zijn vertrouwen uitgesproken in het consortium en een ontwikkelteam van negen personen aangesteld om met het consortium tot de beste formule voor het opleiden van de docenten en de nieuwbouw van twee visserij instituten te komen. Na de PESP-studie heeft het consortium een volledige offerte gemaakt waar de Minister mee akkoord is gegaan.
19
18. Ziekenhuis in Ghana VAMED Exporteur VAMED Nederland BV Project District Hospital Nkawie, Ghana In het Atwima Nwabiagya district zijn op dit moment onvoldoende faciliteiten aanwezig om kwalitatief goede gezondheidszorg aan de gehele bevolking te kunnen leveren. De wel aanwezige centra verkeren in slechte staat, onder meer door het ontbreken van voldoende instrumenten en gebrek aan hygiëne. Het nieuw te bouwen ziekenhuis is Nkawie zak een volledig aanbod van tweedelijns zorg bieden. Het dient bovendien als referentiecentrum, doordat er voorlichting, training en (technische) ondersteuning gegeven zal worden aan de diverse gezondheidsposten in de regio. Ontwikkelingsrelevantie De Ghanese overheid hecht een groot belang aan een gezonde bevolking, als drijfveer achter de economische ontwikkeling van het land. Het Nkawie District Hospital verbetert de toegankelijkheid tot goede, hygiënische en betaalbare gezondheidszorg voor iedereen. Het ziekenhuis draagt bij aan het terugbrengen van kindersterfte en het verbeteren van de gezondheidszorg aan moeder en kind. Tevens wordt een bijdrage geleverd aan het terugdringen van HIV/AIDS, malaria en andere ziekten. Het ziekenhuis voorziet bovendien in het lokaal opleiden en trainen van zusters, verloskundigen, onderhoudstechnici en ander (ondersteunend) personeel. Investeringswaarde 15,9 miljoen euro Voorbereidingstijd 1,5 jaar Voorbereidingskosten 125.000 euro Geschapen verwachtingen VAMED Nederland heeft al eerder onder de ORET-regeling een ziekenhuis in Gushiego gebouwd. Voor het Nkawie District Hospital zijn in samenwerking met de lokale autoriteiten al de nodige werkzaamheden verricht in de ontwikkeling van het project, waaronder het maken van een feasibility studie, en is veel overleg gevoerd met het Ghanese Ministerie van Volksgezondheid.
20
19. Weginfrastructuur in Ghana Interbeton Exporteur Interbeton BV Project Herstel van de Benchema–Adwufia wegverbinding in Ghana. Het betreft één van de laatste wegstukken naar de grens van Ivoorkust en daarmee een belangrijke verbindingsroute met dit westelijk buurland van Ghana. Ivoorkust op zijn beurt heeft reeds de weg vanaf de grensplaats Oseikojokrom naar de hoofdstad Abidjan hersteld. Door het herstel van de Benchema– Adwufia weg in Ghana kan het potentieel aan economische activiteiten in de westelijke regio van Ghana, waaronder de productie van cacao, hout en mineralen, sterker benut worden. Ontwikkelingsrelevantie Het project heeft niet alleen een positieve impact op de cacao- en houtindustrie in de regio, maar ook op de voedselproductie in het gebied. Positieve effecten op de werkgelegenheid, handel en gerelateerde economische activiteiten zijn te verwachten. Het project heeft een positieve impact op de socio-economische ontwikkeling in het gebied en draagt bij aan het verminderen van armoede. Vanwege het grensoverschrijdende aspect zal herstel van de weg tevens bijdragen aam de regionale integratie in de West-Afrikaanse subregio. Investeringswaarde 26,5 miljoen euro Voorbereidingstijd 1 jaar Voorbereidingskosten 175.000 euro Geschapen verwachtingen De Ghanese overheid werkt aan het herstel van de wegverbinding tussen Sefwi Wiawso en Oseikojokrom in het westen van Ghana, waarvan dit project onderdeel uitmaakt. De Ghanese overheid heeft het project als prioriteit opgenomen in het Road Transport Sub-Sector Development Program(RTSDP). De Nederlandse overheid is al jaren betrokken in het meefinancieren van dit Ghanese weginfrastructuur ontwikkelingsprogramma. Interbeton heeft de afgelopen jaren in doorlopend contact gestaan met het Ministerie van Transport in Ghana. Voor Ghana is het herstel van de Benchema–Adwufia wegverbinding een belangrijk project, mede gelet op het feit dat veel cacao uit deze regio komt.
21
20. Drinkwatervoorziening in Vietnam DHV Exporteur DHV BV Project Can Tho Water Supply Project: ontwerp en realisatie van een waterleidingnet, inclusief levering en installatie van apparatuur en het opstarten en in bedrijf stellen van het waterleidingnet. Ontwikkelingsrelevantie Na realisatie van dit project zal er schoon drinkwater gemaakt én geleverd kunnen worden voor een deel van de middelgrote stad Can Tho in het zuiden van Vietnam. Investeringswaarde 12,5 miljoen euro Voorbereidingstijd 2 jaar Voorbereidingskosten 180.000 euro Geschapen verwachtingen Het ministerie van Planning& Investment van Vietnam, volledig eigenaar van Can Tho Water Supply and Sewerage Company -de afnemer van de transactie, heeft het project “My Khanh Water Treatment Plant, Phong Dien District, Can Tho City” opgenomen in hun zogenaamde Priority Listing dat garant staat voor haar 50% deel van het project. Dit is schriftelijk toegezegd door Cao Viet Sinh, Vice Minister. Er is met dit ministerie 2 jaar gewerkt aan dit project. De teleurstelling is bijzonder groot daar er door alle betrokken veel tijd, geld en energie is gestoken.
22
