NOV CONGRES 2011 Voor iedereen een glimlach, goedgevuld papieren tasje En daarna naar de eerste, langs een dame met een pasje Het hele pand van glas, open en licht en transparant Maar je kwam helemaal nergens zonder pasje in de hand. Vrijwilligers, had ik al bij de koffie in de gaten Kwamen in alle leeftijden, in alle soorten en maten Een enthousiaste aftrap van de Europese Tour KPMG had vast niet vaak zoveel leuk volk over de vloer. Vijf bevlogen muzikanten speelden fraai accordeon Een gepassioneerde tango, waarna Marius begon De lijfspreuk van KPMG, zo meldde Marius toen: “Doorsnijden van ingewikkeldheid” dus dat gingen wij doen! Iedereen was hier, van de Muziekschool Amstelveen Tot de Sesamacademie, allemaal kwamen ze hierheen. Zoveel aanmeldingen voor dit congres, Marius kon u haast niet kwijt Alleen de Staatssecretaris was verhinderd, tot haar spijt. Martijn de Greve onderzocht of er hier veel bestuurders zaten Het publiek was gemêleerd, dat had ik dadelijk in de gaten. De telefoons moesten op stil, een filmpje aan ’t begin En kijk, daar zat de Staatssecretaris wèl weer even in. Toen sprak onze gastheer, Jurgen, van KPMG Vrijwilligers leefden langer! Deelde hij optimistisch mee De week van de Europese Tour, zei ie op blije toon Één rij achter mij klonk reeds de eerste mobiele telefoon. Meer waardering voor vrijwilligers, dat was toch wel het streven En kinderarbeid? Daar was KPMG verre van gebleven. Een derde van de vrijwilligers bleek aan vrijwilligerswerk te doen Omdat het hen van hun eigen problemen afleidde, vertelde Jurgen toen. Wat KPMG allemaal deed, voor de maatschappij, aan duurzaamheid Daarover wilde Jurgen een minuut of tien wat kwijt Jongeren met schulden konden allemaal bij hem terecht Hij begon enorm te kuchen nadat hij dat had gezegd. Hij dronk drie glazen water, op zijn voorhoofd blonk wat zweet Wij keken voor de 10e keer naar die dia van die jongeren op dat kleed Jurgen was van plan de New Yorkse Marathon te gaan lopen Dat ie die nog halen zou, dat konden wij alleen maar hopen.
Jurgen, met de moed der wanhoop zei: “Ik denk dat ik maar stop” Want zijn hoest werd steeds maar erger, en al zijn water raakte op Die maakt het beslist niet lang meer, dacht ik zorgelijk, toen Als ik hem was zou ik héél snel aan ontwikkelingswerk gaan doen. Toen, namens de regering, sprak tot ons: Annet den Hoed Of U het leuk vond, wist zij niet, maar háár deed hier zijn goed. Dankzij u draaide de samenleving, en dat was toch fraai Zonder vrijwilligers, zei Annet, was de wereld koud en saai. Een bondgenootschap tussen burgers en de overheid Over Nederland en Europa wou Annet wat aan ons kwijt Een bus reed door Europa en deed ook ons landje aan En het was goed om samen te werken en de handen ineen te slaan. De Staatssecretaris wou samen sterk staan, reikte u de hand En streefde, bij monde van Den Hoed, naar een prachtig convenant. Toen het woord aan Tonkes, beroemdheid in vrijwilligersland Zij zag vijf uitdagingen, en projecteerde die op de wand. Tonkes haar getallen bleken ons licht te verbazen Die weken af! Dat kwam door al die hulpsinterklazen! Maar ook uit haar sheets bleek: vrijwilligers waren gezond en sterk En criminelen, leerden wij, die deden nooit vrijwilligerswerk. Instrumentalisering was een risico, wou Evelien toen kwijt Vrijwilligers waren geen marionetten van overheidsbeleid. Eigen verantwoordelijkheid, iemand daarop wijzen gaf maar last En maakte mensen eerder defensief dan enthousiast. Verplicht vrijwilligerswerk kon zinvol zijn, zo werd verteld Als het geschonden levensverhaal daarmee kon worden hersteld. Er was weinig verschil tussen mensen in de bijstand of met een baan We hadden allemáál soms het gevoel: het is niet helemaal goed met mij gegaan. Ga je bowlen met een bejaarde, in het belang van de cliënt? Of omdat je zelf ontzettend dol op bowlen bent? Een simpele taak in een spoelkeuken? Voor de één aantrekkelijk zat En het bleek dat iedere vrijwilliger wel ergens hulp nodig had. Hoger opgeleiden? Die bedenken mooie plannen Maar als ze die ook moeten uitvoeren dan raken ze overspannen. Dus niet overvragen, maar de taken verdelen en delegeren En het eigene van vrijwilligerswerk bevorderen en accentueren. Ikzelf bedacht deze act na zes jaar universiteit En heb mijzelf toen jaren op een dwarsfluit begeleid Dat leek leuk bedacht, maar in de praktijk was het heel naar Dus werk ik nu met een vrijwilliger! Speelt ie niet mooi gitaar?
Iets willen doen voor anderen en niet voor je eigen CV Het belangrijkste motief voor vrijwilligerswerk, zo deelde Tonkes mee De nieuwe vrijwilliger wil niet besturen maar dóén Over het aanboren van het altruïstisch overschot vertelde Tonkes toen. Ook Turken en Marokkanen droegen enorm hun steentje bij Als burgerplicht en om te leren, was wat Eveline zei Net zozeer als autochtone Nederlanders wilden ze allemaal Dus je zag ze overal! Alleen niet één in deze zaal. Glijbanen ontbraken, merkte Eveline op Alleen mensen met kleine kinderen zag je er regelmatig op. Tsja, dat klonk heel logisch en ik deel dan ook maar mede: Ikzelf heb, sinds mijn kinderen groot zijn, ook nooit meer gegleden. Mensen helpen liever dan dat ze geholpen willen worden De kunst van ondersteuning stelde Eveline aan de orde Liefdevolle verwaarlozing, verbinding met andere groepen zoeken En bureaucratie wegnemen! Deed zij toen uit de doeken. Zonder één keer te kuchen hield Eveline haar verhaal En na luid applaus voor haar verdeelden wij de zaal Ik ging naar “De kracht van maatschappelijk betrokken ondernemen” Het verhaal van Eerde de Zwart, om daar eens kennis van te nemen. Veel te weinig stoelen, in haast elke zaal van KPMG Ja, dat gastheerschap van Jurgen! Maar we deden het ermee. Ik zat in de vensterbank, na vijf minuten een kouwe gat En ik begreep ineens waarom Jurgen zo’n akelig kuchje had. Een plaatje van Eerdes kinderen en, zo werd ons toevertrouwd: Dat plaatje was wel mooi, maar alweer anderhalf jaar oud. Mar op grond van één en ander had de zaal wel in de gaten; Dat die kindjes allebei nog in de glijbaanleeftijd zaten. Sanex, Pampers, Douwe Egberts en de Albert Heijn Deden aan maatschappelijk betrokken ondernemen, dat was fijn. Omdat ze dat echt wilden? Of omdat het niet was te vermijden? Of om hen van hun eigen, andere problemen af te leiden? Na een halfuur in de vensterbank had ik een kouwtje, ben ik bang En dus, kuchend als Jurgen, sloop ik zachtjes naar de gang De workshop “In veilige handen” mijn tweede stop van deze dag Een workshop over vrijwilligers en seksueel overschrijdend gedrag. Er was dan geen verband tussen vrijwilligerswerk en criminaliteit Maar wel tussen vrijwilligerswerk en seksualiteit. Een film van een halfuur, ik ben tot na het eind gebleven Maar dacht wel stiekem bij mezelf: zo kan ik óók een workshop geven!
Badmeesters, jongerenwerkers, iemand van de reddingsbrigade Kindermisbruikers zaten overal, dat liet zich raden. In spoelkeukens, in scoutingkampen werden ze gevonden Het bleek dat ze ook regelmatig naast een glijbaan stonden. Mensen gaan grenzen over en dat is ontzettend balen Maar hier lijkt mij duidelijk sprake van geschonden levensverhalen En afleiding van eigen problemen lijkt mij ook wel aan de orde Al vermoed ik dat de problemen er niet minder op zullen worden. Na twee intensieve sessies toog ik naar het lunchbuffet Jurgen at niet mee, die lag thuis hoestend in zijn bed De quiche liet u links liggen, en dat leek mij adequaat Want vrijwilligers leven langer, maar gezond eten kan nooit kwaad. Voor de tweede workshopronde: “Hoe maak je bestuurswerk sterk?” Onder leiding van De Zonnebloem ging ik hier aan het werk Een kijkje in hun keuken, Menno van Garderen maakte bekend: “Vrijwilligers zijn in de samenleving feitelijk het cement.” Menno toonde ook zijn indiceringsinstrument Daarna ben ik weer naar een ander zaaltje toegerend. Workshop “Besturen in relatie tot de achterban” Daar hoorde ik vanmiddag ook nog graag het fijne van. Wie was die achterban? Hoe zag die achterban eruit? En hoe bereikte je die achterban? Marieke legde uit. Dat kon middels de goeie ouwe glijbaan, hoorden wij De club Homosport Nederland haalde zij er daarna bij. Die homosportclub was wat losgeraakt van haar achterban En zuchten en steunen, daar had je dan weinig an. Willen, durven, doen! De renovatie kost soms wel een jaar Enthousiasme was besmettelijk, en je deed het met elkaar. Ik wisselde van zaaltje, en het kan u vast niets schelen Maar er huppelt hier al urenlang een kind door de burelen. Ik zag haar net nog in de spoelkeuken, waar zij te werk werd gesteld Wat niet strookt met wat Jurgen over kinderarbeid heeft verteld. Ik schoof nog even een kwartiertje aan bij het debat Zoveel passie als zijn vrijwilligers had Schrandt zèlf nog nóóit gehad De “geen gedoe manager”, daarover werd gedebatteerd Wat die allemaal moet kunnen! Die vond je nooit! Zo werd beweerd. Na een kopje thee een toch wel iets legere zaal Of u naar voren wilde komen voor de prijsuitreiking, allemaal En de powerpoint van Tonkes komt op de site van het NOV En dat geldt ook voor dit gedicht, deel ik bij deze mee.
Liesbeth Hogendijk had maar liefst twee prijzen te vergeven En met vrijwilligerswerk kon je niet jong genoeg beginnen in je leven. Er werd gekookt, er werd gedanst, in de filmpjes werd alles gedaan En alle filmpjes waren pareltjes! Gaf Liesbeth te verstaan. Een verhalende film, een actiefilm, Liesbeth stond het aanbod toe te juichen Daar kon de Heineken ontvoeringsfilm nog een puntje aan zuigen. De winnaar van de vakjury: de Amsterdamse Vriendendienst naar voren En ook voor stichting Thuiszorg Gehandicapten Haarlem was luid applaus te horen. Het kleine meisje bleek geen Eva maar Else te heten De allerjongste vrijwilligster! Liet Liesbeth ons toen weten Else had het niet verwacht en vond die camera wel wat Al denk ik dat ze liever toch een glijbaan had gehad. De winnende filmpjes: een autootje propvol ballonnen En Else die met Eva speelde, nogal logisch dat zij wonnen. De zaal die was het eens: de beide winnaars zeer terecht En een ballon op kunnen blazen bleek niet voor iedereen weggelegd. Elses moeder zo in tranen, door emoties overvoerd Dat ze even niets kon zeggen, want ze was te zeer ontroerd Martijn bevroeg toen haar collega, en de kleine honnepon Of die wel wist hoe vaak ze voor die 500 euro naar de Mc Donalds kon. Toen weer het woord aan Marius, het was nog niet achter de rug Marius presenteerde zijn manifest, en deed dat goed, zonder gekuch. Bij Trouw en bij de Wereldomroep was ’t reeds doorgenomen En Rutte was er eerder voor uit Rusland teruggekomen. Vijf aandachtspunten die Marius ons mededelen wou En hij pleitte voor cement, en daarmee voor een sterk gebouw. Fiscale faciliteiten voor iedereen, was wat Marius wou Ook violen voor amateurs! Niet alleen voor het concertgebouw. Het tegengaan van regeldruk was noodzaak, werd gezegd Daar kwam in de prakrijk toch nog niet heel erg veel van terecht. Tenslotte pleitte Marius voor behoud van kwaliteit En dank aan alle ondertekenaars, wilde hij daarna nog kwijt. Marius beloofde; het blijft nog lang onrustig in de stad En dat dit manifest niet alleen richting Den Haag ging, hoe bereikten we dat? Namens de dorpshuizen sprak iemand: een goed en slecht bericht had hij En het manifest moest ook naar Maxima, volgens mij. Martijn die vroeg waarom de lijst van ondertekenaars niet langer was De Zonnebloem tekent graag mee! Meldden ze tegen vieren pas. Het manifest werd door Dorien van NOC-NSF van harte goedgekeurd Want het was onvoorstelbaar onrechtvaardig, wat op dit moment gebeurt.
Dit kabinet belijdt met woorden, maar het voert geen goed beleid En dit manifest was niet de hand ophouden! Wou Dorien nog kwijt. De cultuur die werd bevoordeeld, de cultuur met een grote C En zouden er Olympische Spelen zijn als geen vrijwilliger wat dee? Rutte moest verstandig zijn, Marius liet hem geen keus: Hij boorde hem, als het moest, die Olympische Spelen door zijn neus! Wat SBBI’s waren, dat kregen we ook nog mee; Dat waren gewone, leuke dingen, die elke Nederlander dee. Van alle ondertekenaars, alleen nog Lukas en Mezzo in de zaal Ook Liesbeth wilde best wel iets meer scherpte in ’t verhaal. Vijf miljoen vrijwilligers, dat was een klomp goud, electoraal Waarom hadden die het dan zo moeilijk, allemaal? Vrijwilligers zijn bewogen, of ze zijn door iets geraakt Van daar uit wordt de keuze voor vrijwilligerswerk gemaakt Niet institutionaliseren, dat vinden vrijwilligers naar En ze herkennen zich niet in één algemene boodschap, zei Mark Molenaar. Meer actie dan het manifest, we konden ergens heen: We konden nu, met z’n allen, naar ’t gemeentehuis van Amstelveen Dan haalden we de pers! De eerste man die stond al op Maar daar bleef het bij, de oproep kreeg de zaal niet op z’n kop. Een bijdrage van een meneer, Martijn bedankte hem luid En een dame sprak toen nog haar zorg over de vergrijzing uit. Of dit stuk visionair zou worden, Marius had geen idee En er was nog veel meer te winnen, deelde hij tenslotte mee. Toen kwam Marlies naar voren, Else verliet met haar moeder de zaal Vast op weg naar de Mc Donalds voor een heel duur Happy Maal! Tien inzendingen had Marlies, vijf winnaars werden doorgenomen Die, zelfs na een aansporing van Martijn, niet uit hun stoelen wilden komen. Weinig gejuich, maar er zat ook niemand meer die had gewonnen Het luchtvaartmuseum bleek met de verhuizing al begonnen. De Villa Pardoes, was ook ineens pardoes verdwenen Alle prijswinnaars die namen unaniem de benen. Nu ik al tien minuten met genoegen sta te zingen Wou ik twee coupletjes wijden aan Gerda van Ingen Wat die niet allemaal voor dit congres heeft lopen doen! En het was voor de laatste keer, want zij gaat eerdaags met pensioen. En dat is in deze tijd bepaald geen onverdeeld geluk Want zoals u allen weet staan de pensioenen onder druk Dus wat Gerda staat te wachten, ik heb eigenlijk geen idee In elk geval ééuwige dank! Van het gehele NOV!
Ik heb weer veel geleerd vandaag, wat sprak mij ’t meeste aan: Heb je last van een naar kuchje? Zoek dan een vrijwilligersbaan! Het is goed voor je gezondheid, je leeft langer dan verwacht Neem Wessel hier, U zou ’t niet zeggen, maar hij is al honderdacht. Het schijnt dat het met Jurgen alweer stukken beter gaat Die reageerde op dat kuchje toch behoorlijk adequaat. De spoelkeuken? Dat leek hem niks, maar hij heeft een andere baan gescoord: Drie keer raden, als u een hulpsinterklaas met een akelig kuchje hoort. Ik kan nog uren doorgaan maar ik moest toch maar eens gaan Ik ga straks met zeventien bejaarden naar een bowlingbaan. Ook Wessel heeft verplichtingen, het is niet te vermijden Want die gaat met zijn dochtertje nog fijn een stukje glijden. Ik dank KPMG voor een fantastisch gastheerschap En Jurgen wens ik sterkte, en vooral ook beterschap Wij gaan naar het gemeentehuis! Wie gaan er met ons mee? En we zaten hier gezellig, en we zaten hier oké! Dominique Engers, Amstelveen, 20 oktober 2011
