No title

www.niza.nl/medianews

Editie:

Nieuwsbrief van NiZA’s Media Programma MediaNews 14 – juli 2004

Inhoudsopgave 1

2

3

4 5

6

7

Winnaar Cardosoprijs: liftend voor onderzoeksjournalistiek in Mozambique..........1 Interview................................................................................................................1 door Barbara Bosma ........................................................................................1 Propaganda en gluurders ........................................................................................3 Commentaar...........................................................................................................3 door Jeanette Minnie .......................................................................................3 E-mailcensuur als jongste luistervinkplan van Zimbabwe .......................................6 Achtergrond ...........................................................................................................6 door Marieke van Twillert ...............................................................................6 The Big Issue Namibia: geen hand ophouden maar de handen uit de mouwen!.......8 door Sarah Taylor............................................................................................8 Media voor het volk, van het volk, met behulp van The Big Issue.......................10 (Extra Big!) partner profiel ...................................................................................10 door Sarah Taylor..........................................................................................10 We zijn allen leiders’ - Local Governance ............................................................12 Programma in de praktijk .....................................................................................12 Workshop.............................................................................................................12 door Marieke van Twillert .............................................................................12 Zapiro: Long walk to free time .............................................................................15

NiZA MediaNews 14 - juli 2004

1 Winnaar Cardosoprijs: liftend voor onderzoeksjournalistiek in Mozambique Interview door Barbara Bosma

Radiojournalist Boaventura Mandlate is de winnaar van de Carlos Cardoso-prijs 2004, wegens zijn bijdrage aan de promotie van democratie in Mozambique. Mandlate: “Ik wil het echte leven laten zien.” “De prijs is een aanmoediging aan journalisten om zich in te zetten voor democratisering. En het is bovenal een ode aan Carlos Cardoso, die als onderzoeksjournalist zoveel betekende voor ons land”, zegt Hilário Matusse, secretaris generaal van de Mozambikaanse vakbond voor Journalisten (SNJ). Carlos Cardoso werd vier jaar geleden vermoord, omdat hij kennelijk te veel wist van corruptieschandalen binnen de overheid. Enkele dagen voor de prijsuitreiking ontsnapte Cardoso’s moordenaar voor de tweede keer uit de gevangenis. “Deze prijs is nog steeds actueel en belangrijk voor ons land. Hiermee vechten we corruptie aan. We laten zien dat we opstaan tegen invloeden binnen de samenleving die persvrijheid en transparantie tegengaan”, aldus Matusse.

Boaventura Mandlate

Bereik In totaal waren er vijftien genomineerden. Daarvan was winnaar Boaventura Mandlate de enige radiojournalist. Hij hoopt dat de prijs zijn radiocollega’s zal aanmoedigen zich volgend jaar ook in te schrijven. “Uitzendingen van Rádio Moçambique hebben een groter bereik dan kranten, omdat veel mensen analfabeet zijn. Bovendien zenden wij uit in Portugees en andere lokale talen. Radio is daarom van groot belang voor de informatievoorziening in Mozambique.” Mandlate begon zijn journalistieke carrière in 1982 als verslaggever bij Rádio Moçambique. Inmiddels is hij daar editor van programma´s over politiek en over economie en ontwikkeling, geeft hij de samenvattingen van de kranten en produceert hij een programma over onderzoek. Siba Siba In 1990 won hij een prijs voor onderzoeksjournalistiek, in 2002 voor milieujournalistiek en eerder dit jaar de Siba-Siba-prijs voor de beste journalistieke bijdrage op economisch-financieel gebied. (Siba Siba Macuacua was hooggeplaatste bankmanager die tegen corruptie streed. Hij werd in 2001 vermoord, red).

1


Mandlate wil bijdragen aan de democratisering door mensen een stem te geven. Zijn winnende reportages gaan niet over corruptie of politiek in hoofdstad Maputo. “Ik probeer weg te komen uit de stad, want de meeste Mozambikanen wonen op het platteland. Dat is het echte leven. In mijn verslagen probeer ik te laten zien wat er in hen omgaat.” Zo deed hij verslag van de uitbreiding van het Krugerpark naar Mozambique. “Mensen en dieren kunnen niet samen leven. Duizenden mensen moeten verhuizen van de grond waar ook hun voorouders woonden. Dat leidt tot conflicten.” Cashew Ook maakte hij een reportage over de cashew bedrijfstak, een onderwerp waar ook Carlos Cardoso veel over schreef. In Mozambique hebben veel cashewfabrieken hun deuren moeten sluiten vanwege de liberaliseringspolitiek. “Mozambique was vroeger een van de grootste exporteurs van cashew. Nu zijn we nergens meer. Ik wilde in mijn verslag laten zien wat cashew betekent voor Mozambikanen en welke invloed de overheidsmaatregelen hebben op de mensen die van cashew afhankelijk zijn voor hun inkomen.” Voor goede onderzoeksjournalistiek is tijd, geld en moeite nodig. “Tijd is meestal geen probleem bij onze redacties. Ook hebben we een speciaal fonds dat we kunnen gebruiken als we een onderzoek willen doen. Maar de wegen zijn slecht en daarom is het lastig om mensen op het platteland op te zoeken. We hebben niet genoeg geld om een jeep te huren. Meestal lukt het me dan toch om met behulp van liften mijn bestemming te bereiken.” De prijs is een initiatief van Mozambikaanse journalistenbond SNJ, Media Institute Of Southern Africa (MISA), de Europese Commissie, de Zwitserse ambassade en de Mozambikaanse actiegroep Livaningo. Zij reikten de prijs, ruim 4000 US dollar, uit aan Mandlate. “Ik voel me niet succesvol vanwege dat geld, maar wel vanwege de vele positieve reacties die ik kreeg op mijn reportages. Het geld houd ik achter de hand voor de dag dat ik het nodig heb om een belangrijk journalistiek onderzoek te doen.” Barbara Bosma werkt als onafhankelijk journalist in Mozambique. [email protected] Foto: Sandra Lourenco MISA is een partner van NIZA’s media programma. Meer informatie over MISA in Mozambique: http://www.misa.org/about_MISA/chapters/Mozambique.html

2


2 Propaganda en gluurders Commentaar door Jeanette Minnie

Wellicht probeert professor Jonathan Moyo, minister van Informatie en Publiciteit in Zimbabwe, de vooraanstaande Zuid-Afrikaanse krant de Sunday Times terug te pakken. Dit blad laat zich geen kans ontglippen details te publiceren over zijn bezoeken aan Zuid-Afrika – als hij zijn provisiekast komt aanvullen en andere luxe dingetjes komt inslaan die in Zimbabwe niet meer te krijgen zijn. Het informeert het publiek over het favoriete afhaalrestaurant in Johannesburg van de familie Moyo, over de veiling van een van prof. Moyo’s huizen wegens hypotheekschulden. Enzovoort. Feit is dat de regeringen van Zimbabwe en Namibië zijn overeengekomen samen een regionaal weekblad te lanceren dat in alle landen van zuidelijk Afrika zal worden verspreid. De krant heet New Sunday Times en zou op 1 juli 2004 op de markt komen, al is dat nog niet gebeurd. De redactie komt in Windhoek, de hoofdstad van Namibië, en Moses Magadza, op dit moment de tweede man van The Herald, het staatsdagblad van Zimbabwe, wordt hoofdredacteur. De Namibische partner in het regionale project is New Era, een tweewekelijkse krant in handen van de regering. Directeur Protasius Ndauendapo van de New Era reageert spottend als wordt geopperd dat de geplande regionale uitgave zal fungeren als propagandawerktuig tegen ‘anti-Zimbabwe-verhalen’. In een interview in de onafhankelijke krant The Namibian zei hij dat dit een gezamenlijk initiatief is op “zuiver commerciële basis”. ’Afrikaanse waarden’ De samenwerkingsovereenkomst tussen de twee regeringen echter zegt dat “de internationale media een gevaar vormen voor de Afrikaanse waarden” en dat het doel van de krant is daar “een tegenwicht tegen te bieden”. Critici noemen de krant een propagandistisch werktuig in handen van de presidenten van beide landen, Sam Nujoma van Namibië en Robert Mugabe van Zimbabwe. De twee landen onderhouden nauwe banden – kort geleden nog deed Namibië een beroep op Zimbabwaanse adviseurs bij het onteigenen van braakliggende commerciële landbouwgronden in Namibië, en tijdens een recent bezoek aan Zimbabwe beloofde president Nujoma militaire bijstand aan Zimbabwe tegen ‘imperialisten’. Niet dat ook maar één land Zimbabwe de oorlog dreigt te verklaren. Onder Afrikaanse waarden moeten in dit verband natuurlijk alleen de waarden worden verstaan van de Zimbabwaanse (en tegenwoordig misschien ook de Namibische) regering.

3


Pluralisme, het bestaan van verschillende meningen, debat tussen Afrikanen in deze landen: we mogen aannemen dat niets daarvan nog tot de Afrikaanse waarden wordt gerekend – vooral niet als het indruist tegen de visie van de overheid. Deze en andere democratische waarden werden verdedigd door de Daily News, de populairste en meest gelezen krant van Zimbabwe, maar zijn inmiddels van de openbare agenda gehaald door de Media and Information Commission – en wel op het moment dat deze door prof. Moyo hoogstpersoonlijke aangestelde commissie de krant tot sluiting dwong. De commissie heeft kort geleden nog een particuliere krant, The Tribune, gesloten. Controle op e-mailverkeer Daarnaast heeft de Zimbabwaanse regering de in het land opererende providers nu opgedragen al het individuele e-mailverkeer te controleren en de staat te vertellen wie de bron is van “ongewenste” en “anti-nationale” mails. Het Zimbabwaanse staatstelecommunicatiebedrijf TelOne heeft alle providers inmiddels voorgesteld de e-mails van al hun klanten in de gaten te houden, maar de providers hebben daar nog niet mee ingestemd. ZISPA, het samenwerkingsverband van Zimbabwaanse internetproviders, vertelde het persbureau IRIN dat eerst helderheid verschaft moet worden over een voorgestelde wijziging in de bestaande franchise-overeenkomst tussen TelOne en de leden van ZISPA. Geen daarvan heeft nog de voorgestelde contractwijziging ondertekend en “op dit moment wordt geen enkele e-mail op welke wijze dan ook gecontroleerd”. De providers, die zich tegen de maatregel te weer proberen te stellen, zeggen ook dat zij de benodigde capaciteit missen – de complexe software, de menskracht – om de inhoud van het e-mailverkeer in het land te controleren. De dreigende controle op het internetverkeer heeft geleid tot een enorme activiteit onder Afrikanen in Zimbabwe, die vermoedelijk de juiste Afrikaanse waarden missen, want zij laten elkaar weten hoe je de ‘gluurders van Jonathan’ kunt dwarsbomen. Op het net circuleert onder meer de overweging dat de regering alleen iets kan doen aan e-mails die komen van of gericht zijn aan een adres met de locale extensie ‘zw’, en gebruikers worden aangemoedigd over te stappen naar internationale domeinen zoals Yahoo en Hotmail. Het gebruik van terminals in internetcafés zou ook beter zijn dan een pc die op je eigen naam of die van je werkgever is geregistreerd. Een andere aanbeveling is de e-mailopsporingssystemen te laten vastlopen, door in al je e-mails zinnen te stoppen met gevoelige termen erin, bijvoorbeeld: ‘Tijd voor massa-actie: mobiliseer je voor de strijd tegen de hiv/aids-epidemie’. Het idee is dat de gluurders duizenden van dat soort mails moeten lezen en dan uiteindelijk hun interesse verliezen. Het gaat hier om een uiterst ernstige zaak. Internet is een van de weinige resterende kanalen waarlangs de civil society in Zimbabwe nog onderling kan communiceren. Lees verder: E-mailcensuur als jongste luistervinkplan van Zimbabwe Jeanette Minnie is gevestigd in Johannesburg en adviseert het NiZA op het gebied van vrijheid van meningsuiting. [email protected]

4


Zimbabwe Internet Service Providers Association: http://www.zispa.org.zw/ The Namibian Newspaper http://www.namibian.com.na/

5


3 E-mailcensuur als jongste luistervinkplan van Zimbabwe Achtergrond door Marieke van Twillert

Zimbabwe is zeker niet het eerste land dat het emailverkeer wil monitoren. Bovendien zijn de jongste luistervinkplannen van de Zimbabwaanse overheid niet nieuw – het land houdt zich allang bezig met het controleren van internetverkeer. Maurice Wessling van Bits of Freedom, een Nederlandse onafhankelijke stichting die opkomt voor digitale burgerrechten, licht toe. Reporters sans Frontières (RSF) http://www.rsf.org/article.php3?id_article=10710] hebben eerder gerapporteerd dat Zimbabwe in januari 2003 aan alle telecommunicatiebedrijven de verplichting heeft opgelegd om hun verbindingen via het staatsbedrijf TelOne te laten verlopen. “Het motief was oorspronkelijk financieel”, zegt Wessling, “de staat kon zo opbrengsten uit het lucratieve internationale telefoonverkeer opstrijken. Maar de verplichting maakt het natuurlijk ook mogelijk om de telecommunicatie-aanbieders allerlei additionele verplichtingen op te leggen, zoals het monitoren van e-mail. De bedrijven zitten immers vast aan een verplicht contract met TelOne.” De Zimbabwe sectie in het rapport 'Silenced: Censorship and Control of the Internet' [http://www.privacyinternational.org/survey/censorship/] van Privacy International (2003) noemt nog andere voorbeelden waaruit blijkt dat de overheid in Zimbabwe het internet op allerlei manieren controleert. Zo zijn buitenlandse websites geblokkeerd die ‘potentieel alarmerende berichten’ openbaar maken of ‘onwaarheden’. Voor de oppositiepartij MDC maar ook voor het Zimbabwe Human Rights Forum bleek het onmogelijk om een Zimbabwaanse Internet Service Provider (ISP) te vinden waarop hun website kon draaien. China Monitoren is in feite het digitaal afluisteren of meelezen van emailberichten. Dergelijke censuur werkt in twee stappen, zegt Wessling. “In de eerste stap worden berichten elektronisch geselecteerd die verdacht zijn, op basis van steekwoorden. De tweede stap houdt dat de censors verdachte berichten daadwerkelijk lezen.” Het monitoren komt wereldwijd voor. In China [http://www.rsf.org/article.php3?id_article=10749], bijvoorbeeld, heeft het monitoren van e-mail geavanceerde vormen aangenomen. Het is zonder meer gevaarlijk om ‘subversieve’ teksten te versturen in zowel e-mail als webfora. Begin mei 2004 zaten er 61 mensen vast in Chinese gevangenissen, vanwege het zenden van berichten op internet die ondermijnend zouden zijn. Sinds mei 2003 zijn 17 van

6


deze cyberdissidenten, die pleiten voor meer democratie, voorgekomen en veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf. Sniffer programma In Zimbabwe is het zo ver nog niet. Maar het monitoren van de e-mails vindt dus wel degelijk plaats. Als verdedigingstactiek raden on-line-activisten op Kubatana.net [http://www.kubatana.net/html/archive/inftec/040604kub.asp] aan om bijvoorbeeld de ‘sniffer programma’s’ te overladen. “Het idee is om aan ieder e-mail bericht enkele regels toe te voegen die de aandacht van de censors trekken”, legt Wessling uit. “Door op die manier het censorstelsel te overladen met 'verdachte' berichten zou, in hun veronderstelling, de censors overspoelen met werk en hen op die wijze machteloos maken.” Zo’n tactiek lijkt Bits of Freedom overigens “vruchteloos”, omdat de censors hun “apparatuur zo zullen afstellen dat berichten waaraan die tekst is toegevoegd wordt genegeerd”. “Het idee op kubatana.net gaat voorbij aan het feit dat de hierboven genoemde eerste stap - geautomatiseerde selectie - heel moeilijk te overvoeren is”, verduidelijkt Wessling. ”Zodra die eerste stap teveel berichten oplevert zullen de censors de geautomatiseerde selectie strenger maken.” Wat kun je dan wel doen tegen het monitoren? Volgens Wessling is het belangrijkste: aandacht besteden aan de plannen. “In technische zin kunnen internet gebruikers hun email versleutelen, bijvoorbeeld met het programma PGP. Veiligheidstips kun je onder andere vinden op de site van Privaterra, zij adviseren vooral NGO's over het veilig gebruik van internet: [http://cms.privaterra.org/InfoSec_Guides] Lees ook: Propaganda en gluurders Marieke van Twillert is freelance journalist en coördinator van MediaNews [email protected] Bits of Freedom: http://www.bof.nl

7


4 The Big Issue Namibia: geen hand ophouden maar de handen uit de mouwen! door Sarah Taylor

The Big Issue Namibia viert in juli zijn tweejarig bestaan. Deze straatkrant, die is aangesloten bij het International Network of Street Papers, wordt verkocht in Windhoek, Swakopmund en sinds heel kort ook in Keetmanshoop in het zuiden, door daklozen, mensen zonder vaste verblijfplaats en langdurig werklozen. Sinds mei 2004 raakt de oplage van 2000 uitverkocht, terwijl het aantal lezers wordt geschat op vijf keer zoveel. En dat in een land met maar 1,8 miljoen inwoners. Het aantal geregistreerde verkopers ligt inmiddels op 300, maar daarvan zijn er nog maar circa 40 actief. De rest geeft blijkbaar de voorkeur aan hun gebruikelijke leven van bedelen, het wassen en bewaken van auto’s, tippelen, criminaliteit, of het verzamelen van statiegeldflessen, in plaats van een eigen handeltje te beginnen met de verkoop van het blad. Om te beginnen krijgen verkopers vijf gratis kranten, die zij voor 7,85 Namibische dollar (1 euro = N$ 7.93) kunnen verkopen. Is dat gelukt, dan is het de bedoeling dat zij naar het depot terugkeren om voor eigen rekening bladen te kopen voor N$4,00 per stuk, die zij weer verkopen voor de hogere verkoopprijs. Het verschil, plus fooien, vormt hun winst. Onze topverkopers verdienen zo’n 800 tot 1400 Namibische dollar, hetgeen hoger is dan vergelijkbare banen in het lagere segment in Namibië, bijvoorbeeld de bewaking. Ook ter vergelijking: een pensioentje is een magere N$250 per maand. Het begin in 2002 was heel bescheiden; gezamenlijk verdienden alle verkopers toen gemiddeld per maand N$2250. Vandaag de dag levert The Big Issue Namibia de verkopers zo’n N$10 000 op aan inkomen. Noodzaak Tijdens de voorbereidingen van het eerste nummer in juni 2002, bestond de staf uit de directeur van het project, Jo Rogge, hoofdredactrice Sarah Taylor en assistent Ndemupa Kaupatwa. Uit pure noodzaak zijn sindsdien nog zes voltijds en één deeltijdbaan gecreëerd. Zo is er een coördinator voor de ondersteuning van de verkopers, die ze van advies dient en ook les geeft, bijvoorbeeld taal, lezen en schrijven en andere vaardigheden die ze kunnen gebruiken op weg naar beter en permanent werk. In de krant komt allerlei onderwerpen aan de orde, met name op maatschappelijk vlak en zaken die met Namibië te maken hebben, maar ook artikelen over entertainment. Wij zijn het enige algemene blad in Namibië en daarom richten wij ons op een zo breed mogelijk publiek. Blijkens de brieven, e-mails en faxen die wij krijgen van Namibiërs,

8


buitenlanders die hier wonen en bezoekers – uit alle lagen van de bevolking – lukt ons dat heel aardig (zie voorbeelden). Gedrag veranderen De meeste mensen hier kopen geregeld ZuidAfrikaanse bladen, en het valt niet mee dat koopgedrag te veranderen, maar de aantallen die wij verkopen nemen elke maand toe, dus wij vertrouwen erop dat wij over een paar jaar echt iets betekenen in het Namibische media landschap. Het veranderen van gedrag van mensen, van niet langer hun hand ophouden naar zelf de handen uit verkopers Oscar Locke en Stanley Snyders de mouwen steken, is ook lastig. Velen verwachten liefdadigheid en hebben geen zin zichzelf ervoor in te spannen. Dat is vermoedelijk vooral het effect van het demoraliserende apartheidssysteem dat hier gold in de tijd dat Zuidwest-Afrika onder Zuid-Afrikaans viel. Maar wij hebben het idee dat wij op dit punt -met onze reguliere verkopers- een klein stapje vooruit zetten. Wij breiden ons verkopersbestand wekelijks uit. Sarah Taylor is hoofdredactrice van The Big Issue Namibia [email protected] The Big Issue Nambia wordt uitgegeven door de Magazine Trust, hetgeen een partner organisatie is of NiZA’s Media Programme. Lees ook: Big Issue: Media voor de mensen, door de mensen. Wat betekent The Big Issue voor u? “Gefeliciteerd met jullie tweede verjaardag! Ik apprecieer het dat The Big Issue Namibia de minder bevoorrechten de kans geeft wat te verdienen, hun waardigheid te bewaren en ergens mee bezig te zijn. Ik vind de meeste verkopers die ik tegenkom geduldig en beleefd en ze zijn altijd in voor een praatje. Ik vond vooral het artikel in februari heel leuk over ‘Crossing borders and joining hearts’.” “Het is een zeer positief blad, een verrijking voor ons volk, zowel maatschappelijk als individueel. Allerlei soorten mensen kunnen er terecht, er wordt niet gediscrimineerd. Wat mij motiveert is de zaak waarvoor het blad staat. Het is waar: niemand vindt het leuk om te bedelen.” “Ik kom als toeristengids in het hele land en neem de afleveringen die ik koop altijd mee voor degenen die nooit met The Big Issue in aanraking komen, en de mensen vinden de inhoud echt leuk. Er worden in het blad ook interessante meningen verkondigd, wat bijdraagt tot een andere kijk op de Namibische samenleving, die in in de dagbladen niet altijd naar voren komt.”

9


5 Media voor het volk, van het volk, met behulp van The Big Issue (Extra Big!) partner profiel door Sarah Taylor

In april 2003 heeft The Big Issue Namibia, een maandelijkse straatkrant die wordt verkocht door dak- en werklozen, het ‘Community Journalism Mentoring Programme’ gelanceerd. Deze tweejarige cursus, gefinancierd door het Nederlands instituut voor Zuidelijk Afrika, dient als basisscholing in ‘community journalism’ voor twaalf deelnemers uit het hele land. De cursisten komen uit Walvisbaai, Lüderitz, Katima Mulilo, Ongwediva en Windhoek en zijn ofwel activisten die graag hun schrijftalent willen ontwikkelen ofwel verslaggevers van gemeenschapsbladen zonder echte journalistieke opleiding. Twee verkopers van The Big Issue Namibia, Stanley Snyders en Fillipus Nghinyengulwa, doen ook mee, en in het juni nummer van 2004 heeft Nghinyengulwa een verhaal geschreven over een hiv/aids-organisatie in een sloppenwijk van Windhoek.

cursus community journalism

Snyders, al bijna twee jaar verkoper van The Big Issue Namibia, vertelt: “Toen ik vorig jaar aan de cursus begon viel me dat niet mee, schrijven gaat mij niet zo gemakkelijk af. Maar gaandeweg realiseerde ik me dat het erg goed is en ik heb er geleerd hoe je een verhaal moet schrijven. Ik lees de Republikein en ook veel boeken in het Afrikaans en ik weet dat het goed is om een opleiding tot journalist te doen. Zo kom ik op een dag wel ergens.” Interviewtechnieken Het programma staat onder leiding van de hoofdredacteur van het blad, Sarah Taylor; zij wordt bijgestaan door Pauliina Shilongo, docent aan het Media Technology Department van de Polytechnic of Namibia en lid van de raad van toezicht van de Big Issue. Gastdocenten zijn ook gevraagd een bijdrage te leveren, onder wie Lindsay Dentlinger, journalist bij The Namibian, Polytechnic-gastdocent Bob Moore van het Elizabeth Town College in Pennsylvania en Raymond Joseph, een van de oprichters van de Big Issue South Africa. Onder de onderwerpen die tot nog toe zijn behandeld: wat is ‘community journalism’, ‘luisteren in het openbaar’, ‘wat is nieuws’, interviewtechnieken, informatie verzamelen en het schrijven van thematische artikelen.

10


Feedback Sinds april zijn vier deelnemers met het programma gestopt, om persoonlijke redenen. In plaats van hen zijn anderen gekomen met een duidelijke belangstelling voor het ontwikkelen van hun schrijf- en interviewvaardigheden en het naar buiten brengen van kwesties die in hun gemeenschap spelen. Tot nog toe zijn er vijf weekenden lang workshops geweest in Windhoek, en in de twee of drie maanden tussen de workshops hebben de deelnemers artikelen ingeleverd en daar feedback op gekregen. Sommige van die artikelen zijn ook gepubliceerd, en de deelnemers werken momenteel aan gezamenlijke stukken over een gemeenschappelijk onderwerp; die moeten binnenkort klaar zijn voor publicatie.

cursus community journalism

Cursiste Vicky Marshall uit Lüderitz die een kantoorbaan heeft op een ministerie, vertelt: “Ik hou van de journalistiek en ik heb dat altijd al gewild maar ik was nooit in de gelegenheid een echte cursus te volgen. Deze cursus opent nieuwe wegen voor mij. Als ik hem af heb wil ik graag een schriftelijke cursus journalistiek doen.” Sarah Taylor is hoofdredacteur van The Big Issue Namibia [email protected] Lees ook: The Big Issue Namibia: geen hand ophouden maar de handen uit de mouwen! The Big Issue Namibia wordt uitgebracht door de Magazine Trust, een partner organization of NiZA’s Media Programma.

11


6 We zijn allen leiders’ - Local Governance Programma in de praktijk Workshop door Marieke van Twillert

Het is een heldere ochtend in Matabeland. De schoolkinderen van de Nswazi basisschool in het district Umzingwane betreden het gebouw dat de speelplaats met de gescheurde vlag omringt. Alle klaslokalen zijn bezet, op een na; deze is gereserveerd voor de workshop over Lokaal Bestuur die ACPDT vandaag houdt. Het African Community Publishing and Development Trust (ACPDT), een Zimbabwaanse non-profit organisatie, lanceerde het Local Governance Programme in Zimbabwe in 1997. Naast Umzingwane, lopen de projecten ook in de districten Matobo (Matabeleland) en Gokwe North (Midlands). ACPDT hoopt haar activiteiten in de toekomst naar andere districten uit te breiden. Nswazi bassischool

Het doel van het Local Governance Programme is om communicatie en verhoudingen tussen gemeenschappen, lokale autoriteiten en centrale overheid te verbeteren, om zo uiteindelijk de vredesbouw, democratie en goed lokaal bestuur te bevorderen. Vertrouwen Regina, lid van het lokale ACPDT district trainingsteam en gespreksleider van vandaag, begint de bijeenkomst met zang en gebed. De 18 deelnemers in het klaslokaal delen per paar het ACPDT werkboek ‘The Source from which Rivers Flow – organising for local governance, poverty reduction and development’. De eerste opdracht heeft als bedoeling onderling vertrouwen te kweken. De deelnemers zijn verdeeld in drie groepen. De deelnemers dienen met lokaal nieuws met elkaar uit te wisselen - zowel positief als negatief. Daarnaast kiezen de participanten een symbool voor hun groep. Dit zorgt ervoor dat het de groep een band krijgen. Duif In dit geval, blijkt regen een gemeenschappelijke noemer. De eerste groep vat het gezamenlijke positieve nieuws samen: "Veel regen en later een goede oogst". Maar de keerzijde is dat de buien “te verspreid vielen, zodat de oogst van sommige gewassen mislukte”. De groepen delen ook andere berichten. Negatief is de vermelding dat "de politie illegale bewoners, zelfs zwangere vrouwen" heeft gemolesteerd en gearresteerd. Wat de positieve boodschap betreft, somt één groep op: "We delen dezelfde achtergrond, hebben wij dezelfde cultuur, wij gebruiken dezelfde taal, wij zijn allen zwart, zijn wij allen landbouwers, en wij zijn allen leiders."

12


Opmerkelijk genoeg, kiezen alledrie de groepen - onafhankelijk van elkaar - de duif als hun symbool. "Want het is een symbool van vrede, en wij zijn vredelievende mensen", en: "Laten we ons verenigen en ons land opbouwen. Laten we als duiven zijn; een duif vertegenwoordigt liefde, vrede en eenheid." Macht Het Local Governance Programme heeft een ondersteunende rol. Door middel van workshops wil het de kennis van dorpsmensen vergroten. ACPDT geeft zowel theoretische als praktische workshops. Tijdens deze workshops bespreken de deelnemers kwesties betreffende macht en de conflicten tussen de diverse partijen, de machthebbers. “Het is erg verwarrend voor mensen”, verklaarde één van de drie ACPDT managers Talent Nyathi, "bijvoorbeeld tijdens verkiezingen. Wie heeft de macht: de traditionele leider, de gekozen leider of de gemeenschap?" "Als ACPDT denken we dat dit de beste manier is waarop wij kunnen bijdragen tot de aanpak van de crisis in Zimbabwe" zegt Kathy Bond-Stewart, manager van ACPDT. "Hoewel het nog een zwakke sector is, is de lokale overheid een sector dat van invloed is op het dagelijkse leven van burgers." Dam De workshops in de dorpen blijken behoorlijk productief te zijn. "Onmiddellijk na de workshop", zei dorpshoofd Leonard Dube uit Matobo district, "kwam ons dorp samen met het aangrenzende dorp. Wij hielden een palaver met 200 mensen of meer om onze gemeenschappelijke problemen te bespreken. Als gevolg daarvan hebben wij een kleine dam en een tuin aangelegd." Dit zijn praktische voorbeelden die de deelnemers van de workshop naar voren brachten. Daarnaast vertelden vele deelnemers over hun 'nieuwe manier van denken'. De grootste verdienste van het lokale bestuurprogramma, volgens raadsleden Elvis Sibanda en Dumisani Mpofu van Umzingwane, is het feit dat "de traditionele leiders en de verkozen leiders de kans krijgen om hun verschillende rollen te verduidelijken en hoe deze met elkaar in te verband te brengen”. De onwetendheid over de specifieke structuren heeft nogal wat verwarring veroorzaakt, vooral in de dorpen. Moed "Dankzij het lokale bestuur programma kennen wij nu onze rechten", zei Chief Simchembu, een traditioneel leider uit Gokwe North. "Wij dagen hen (de verkozen leiders, ed.) soms uit, omdat wij niet angstig zijn. Hij geeft een voorbeeld: "Ik sta op het punt om de Minister van Lokale Overheid, kameraad Ignatius Chombo, te ontmoeten. Dit is een resultaat van de moed die ik dankzij deze organisatie, ACPDT, heb verworven. Zij hebben ons door middel van dit programma laten zien dat we geen mens hoeven te vrezen wanneer we praten over ontwikkeling."

13


Chief Simchembu verkondigde wat hij met Minister Chombo wilde bespreken: "Zoals bekend zijn de Tonga’s hier ooit naartoe verplaatst, vanuit het dal van de Zambezi Rivier. Maar wij zijn niet alleen als minderheidsgroep. Wij willen graag dat onze buren, de Kore Kore, bij dit programma worden betrokken zodat zij hun eigen identiteit kunnen hervinden. Op dit moment verbergen zij zich. De Kore Kore spreken niet langer hun eigen taal. Maar zij moeten zich niet verbergen. Zo mogelijk is, willen wij dat hun moedertaal ook worden onderwezen op school. Net zoals elke andere taal. Dat is ons devies." Marieke van Twillert is freelance journalist en coördinator van MediaNews

14


7 Zapiro: Long walk to free time

Zapiro©

15

No title

Recommend Documents