Factsheet Rookvrije scholen 2011 Voortgezet onderwijs
Hoe is het gesteld met het Rookverbod? Handhaving rookverbod • Negen op de tien scholen in het voortgezet onderwijs geven in 2011 aan medewerkers aan te spreken bij overtreding van het rookverbod (90%). Leerlingen worden in 98% van de gevallen aangesproken bij overtreding. Het rookvrije schoolplein • Op 21% van de scholen in het voortgezet onderwijs is roken op het schoolplein geheel verboden, op 53% van de scholen is roken op een gedeelte van het schoolplein verboden. • Op 10% van de scholen is roken over op het schoolplein toegestaan. Haalbaarheid rookvrij schoolplein • 18% van de geënquêteerden denkt dat het zeker haalbaar is om een geheel rookvrij schoolplein te realiseren, 22% denkt dat dit waarschijnlijk mogelijk is. • 20% denkt misschien wel/ misschien niet. • 25% van de geënquêteerden denkt dat het waarschijnlijk niet mogelijk is om een geheel rookvrij schoolplein te realiseren, 15% denkt dat dit zeker niet mogelijk is.
Rookruimte voor leerlingen • In 2011 heeft 24% van de scholen in het voortgezet onderwijs een rookruimte ingericht voor leerlingen. Dit percentage ligt significant hoger dan in 2008 (13%). • In 2011 beschikt 38% van de scholen in het voortgezet onderwijs over een aparte rookruimte voor het personeel.
Het roken op het schoolplein is…
Op een gedeelte van het plein verboden
53%
Verboden voor bepaalde klassen
28% 21%
Geheel verboden
13%
Er is geen schoolplein
10%
Overal toegestaan 0%
20%
40%
60%
Geheel rookvrij schoolplein haalbaar? Zeker 15%
18%
25%
Waarschijnlijk
22%
Misschien wel, misschien niet
20%
Waarschijnlijk niet
Aparte rookruimte voor leerlingen 50% 40% 24%
30% 20% 10%
7%
9%
2003
2006
13%
0% 2008
2011
2
Voorbeeldgedrag en lessen over (niet-) roken Roken in bijzijn leerlingen • 19% van de scholen geeft aan dat personeelsleden nooit in het bijzijn van leerlingen roken. • Wanneer personeelsleden wel roken in het bijzijn van leerlingen, dan doen zij dit vooral na afloop van een uitstapje buiten de school (59%) en op werk- of studieweken (47%).
Roken in bijzijn van leerlingen
47%
Werk- of studieweken 22%
Schoolfeesten
19%
Nee, nooit 7%
In de pauze Weet niet
3%
Schoolplein
3%
Rookruimte
2%
Stimulering gezond gedrag • 81% van de scholen in het voortgezet onderwijs stimuleert leerlingen om niet te (beginnen met) roken. Dit is significant minder vaak dan in 2008 (93%). Lessen over (niet-) roken • Op 74% van de scholen in het voortgezet onderwijs wordt in de eerste klas aandacht aan het roken besteed. • In de tweede klas ligt dit percentage op 65%, in de derde klas op 36% en in de vierde klas op 17%. • In de vijfde en zesde klas wordt op 4% van de scholen aandacht besteed aan roken. • Op 18% van de scholen wordt geen lessen gegeven over roken. • 82% van de scholen in het voortgezet onderwijs besteedt in 2011 in één of meerdere leerjaren aandacht aan het roken in de les. Dit is significant minder vaak dan in voorgaande jaren (2006: 93%; 2008: 96%).
59%
Uitstapje
0%
20%
40%
60%
Percentage scholen dat leerlingen stimuleert om niet te (beginnen met) roken 100% 80% 60% 40% 20% 0%
88%
89%
93%
2003
2006
2008
81%
2011
Lessen over (niet-) roken, naar leerjaar 100% 80% 60% 40% 20%
74%
65% 36% 18%
17% 4%
4%
0%
3
Voorbeeldgedrag en lessen over (niet-) roken Activiteiten op het gebied van (niet-) roken • In de tabel rechts is te zien dat Actie tegengif de meest voorkomende activiteit is op het gebied van (niet-) roken (41% van de scholen in het voortgezet onderwijs). Advies over rookbeleid • Aan de scholen is gevraagd van welke organisatie zij graag advies zouden krijgen over het rookbeleid op school. STIVORO is de meest gewenste adviseur (50%), gevolgd door de GGD (49%) en de instelling voor verslavingszorg (25%).
2011 (n=111) Actie tegengif, klassikale niet-rokenwedstrijd (STIVORO)
41%
De gezonde school en genotmiddelen (Trimbos-instituut)
34%
Leskisten over roken of genotmiddelen van de GGD, instelling voor verslavingszorg of onderwijsbegeleidingsdienst
26%
Overige methoden/ activiteiten van STIVORO
26%
E-learning en lesmodule roken (STIVORO i.s.m. Trimbos-instituut)
20%
Praten met pubers over roken (STIVORO)
14%
Stoppen met roken. Het waarom en hoe (voor 10% volwassenen) STIVORO.
Advies STIVORO 34% 50%
GGD Instelling voor verslavingszorg
7% 8%
Onderwijsinspectie
10%
Schoolbegeleidingsdienst 25%
Voedsel en warenautoriteit 49%
Geen van deze
4
Weerbaarheid, alcohol en blowen Weerbaarheid • De scholen is de vraag voorgelegd of er aparte lessen worden besteed aan het weerbaar maken van leerlingen, zodat zij de verleiding van het gebruik van verslavende middelen als tabak, alcohol en softdrugs leren te weerstaan. Ruim 7 op de 10 scholen (72%) in het voortgezet onderwijs zegt dergelijke lessen voor leerlingen te verzorgen.
Klassikale aandacht voor alcohol, blowen, roken en weerbaarheid 100% 80% 60% 40% 20% 0%
87%
85%
82%
72%
Alcohol • In het voortgezet onderwijs besteedt 87% van de scholen in een of meerdere leerjaren klassikaal aandacht aan het drinken van alcohol. Op 13% van de scholen wordt nooit aandacht hieraan besteed. Blowen • Het thema blowen wordt door 85% van de scholen in het voortgezet onderwijs klassikaal besproken. 15% van de scholen besteedt nooit aandacht aan dit onderwerp in de lessen. Roken • 82% van de scholen besteedt klassikaal aandacht aan roken.
5
STIVORO – VOOR EEN ROOKVRIJE TOEKOMST Correspondentieadres: Postbus 16070, 2500 BB Den Haag Kantooradres: Parkstraat 83 Den Haag T 070 312 04 00 F 070 312 04 95 E
[email protected] www.stivoro.nl KvK Den Haag S200798 STIVORO – voor een rookvrije toekomst is een initiatief van het Astma Fonds, de Nederlandse Hartstichting en KWF Kankerbestrijding Verantwoording Alle gegevens zijn afkomstig uit: TNS NIPO (2011). Rookvrije scholen 2011. De ontwikkeling in rookbeleid. Onderzoek in opdracht van STIVORO – voor een rookvrije toekomst. Amsterdam: TNS NIPO.
Bronvermelding © Overname met bronvermelding toegestaan. De correcte bronvermelding is: STIVORO – voor een rookvrije toekomst (2011). Factsheet Rookvrije scholen 2011, voortgezet onderwijs. Den Haag: STIVORO – voor een rookvrije toekomst.
Auteur: D. Rijckborst & T. Zeegers Datum: 13-10-2011
6
