41
42
Tijdens een van de buien schuilen we met Cornelia en Ria in een cafeetje. We hebben uitzicht op de Japanse brug, die we nadien nog wat uitvoeriger bekijken. De brug is gebouwd in 1593 en ongeveer 20 meter lang.
Daarna rijden we kriskras het hele plaatsje door, en als we wat aan de rand van de stad komen, horen we ergens een ongelooflijk kabaal vandaan komen. Eh… muziek. Met de fiets ben je er zo, en we willen wel even kijken, wat daar gaande is. Als we door een raampje kijken zien we een heleboel tafels en stoelen, met een gigantische troep erop. Dan zien we een bruid, en de bruidegom is niet ver weg. Ze zien er prachtig uit, dus ik vraag of ik een foto mag maken. Dat mag. En natuurlijk laat ik ze de foto’s nadien zien. Ze vinden ze mooi. We kijken nog wat verder en dan bedenk ik, dat ze het misschien wel leuk vinden, als ik ze die foto’s per e-mail toestuur. Dus… even vragen of ze een emailadres hebben. En ja….. genoteerd. We kijken nog verder rond, en dan komt de bruidegom op ons af. Dit was een deel van het feest voor de familie. Vanmiddag is het feest voor vrienden. Of we ook komen? Om 5 uur. “Ja, graag!”.
We fietsen weer verder. Langs de waterkant, langs een leuke markt. En dan komen we bij een mooie tempel. Die moesten we maar eens uitvoerig bekijken. Mooie details met leuke, heel simpele afbeeldingen van dagelijkse taferelen. Die vallen pas op, als je er met je neus bovenop zit te kijken. Als we aan de achterkant van de tempel komen, zien we, dat er nog een heel complex achter staat. Op een bord van het hoofdgebouw staat “Smile House”. Er worden in dit complex lampions gemaakt. Het blijkt een soort sociale werkplaats. En ze vinden het allemaal leuk om gefotografeerd te worden. Aan de zijkant staat een rolstoel geparkeerd met de naam: Quickie.
43
44
45
Dan wordt het tijd om ons te gaan verkleden. Dus snel op de fiets naar het hotel. En weer terug naar de bruiloft. We zijn er ruim op tijd. En er moet eerst gewacht worden tot de bruid ook helemaal klaar is. Onderwijl praten we met een tante van de bruid en met haar dochtertje. Die spreekt namelijk redelijk Duits. “Von meinem Papi gelernt”. We horen van haar moeder, dat haar man inderdaad een Duitser is. Hij heeft een eigen reisbureau hier in Hoi An, en komt uit Stuttgart. Links van de deur staat een tafel met daarop een grote mand, waar de genodigden geld instoppen om wat bij te dragen aan de kosten. Links daarvan op een ander tafel ligt een luxe fotoboek met prachtige foto’s van het bruidspaar in trouwkleding. Wanneer zijn die gemaakt? We zullen het later horen. Aan de andere kant staat nog een ingelijste foto (ik schat 90 bij 60) op een schildersezel.
46
We hadden ons niet zo netjes hoeven te kleden, want de jongens verschijnen allemaal in oude, laaghangende spijkerbroeken. Maar.. we zijn toch blij, dat we ons wat voor de gelegenheid gekleed hebben. We kunnen al de zaal inkijken. En alle troep van eerder vandaag is (natuurlijk) opgeruimd. Er staan zo’n 40 tafels met bij elke tafel 10 stoelen. De tafels zijn gedekt, en in het midden staan een aantal flessen. En onder elke tafel staat een krat met grote flessen bier (Tiger bier, ook onze favoriet hier). Er is een podium, versierd met een boog, met grote spotlights en ballonnen. Aan de achterkant van het podium hangt een gigantisch groot zeildoek met een meer dan levensgrote afbeelding van het bruidspaar, waar hun namen opstaan en nog een aantal kleinere foto’s van het stel. Dit is duidelijk werk van een professioneel en niet zomaar in elkaar geflanst! Hoeveel zou dit wel niet gekost hebben? Daarnaast een bijna even groot projectiescherm (4 bij 3 meter schat ik), en daarop wordt een doorlopende diavoorstelling met afbeeldingen van het stel geprojecteerd. Ik vermoed, dat de voorstelling door dezelfde professioneel is gemaakt. A raison van …?? Links van dit alles een heuse geluidsinstallatie met schuifpaneel en wat dies meer zij. En die installatie kan veel aan. Meer dan onze oren.
47
Eindelijk is ook de bruid klaar en gaan we allemaal naar binnen. Wij komen aan tafel met de tante en haar dochter en verder zitten er een aantal jongens bij ons aan tafel. De flessen worden geopend, er wordt ingeschonken en geproost. Dan komen van achter uit de zaal de bruid en bruidegom binnen. Onder applaus gaan ze naar voren. Ze gaan het podium op, net als de wederzijdse ouders. Door iemand met een microfoon wordt het een en ander verteld, waarna de bruidegom iets moet doen bij een tafel. Dat blijkt het aansteken van vuurwerk te zijn. Daarna moeten ze nog een fles leegschenken over een toren van champagneglazen. Alleen is het geen champagne, maar dat spul, dat ze in theaters gebruiken om nevel te maken. Inmiddels zijn onze glazen al een aantal keren bijgevuld en hebben we steeds opnieuw moeten proosten. Dat blijft de hele tijd doorgaan. Even bijschenken en opnieuw proosten. Bruid en bruidegom maken een rondgang langs alle tafeltjes, waar ze met iedereen proosten. Ik geloof trouwens wel, dat zij cola in hun glazen hadden.
Het eerste gerecht is geserveerd. En daarvan wordt door de tante wat op onze schaaltjes gedaan. En bereid tot hapklare brokken voor ons. Inmiddels is ook de Duitse echtgenoot aangekomen. Die komt ook bij ons aan tafel zitten. Hij heeft er duidelijk niet zo veel zin in. We hebben handen geschud, maar van een conversatie kan geen sprake zijn. Zelfs Greetje, die direct naast me zit, is bijna niet te verstaan, als ze wat in mijn oren probeert te brullen. De meest verrukkelijke gerechten volgen elkaar op. Met het dochtertje probeer ik zo af en toe nog wat te praten, zij zit ook direct naast me. Ze vindt mijn kleine pennetje en mijn kleine zaklampje aan mijn rugzak heel leuk. Dus ik haal die los en geef het aan haar. Ze geeft het na korte tijd weer terug. Ik geef het haar weer. En krijg het weer terug. Ik diep uit mijn rugzak mijn kleine opschrijfboekje op en een andere pen en zo begint een, zeg maar rustig, zeer informatieve conversatie op papier met Thomas, zoals onze man uit Stuttgart blijkt te heten. Zo is het om te beginnen mogelijk zijn dochter Lisa duidelijk te maken, dat het pennetje en het lampje een cadeautje zijn. Inmiddels is de bruid omgekleed en heeft een hele nieuwe trouwjurk aan. Ook daar horen we later meer over. Greetje en ik bedenken, dat het misschien leuk zou zijn om het bruidspaar vanuit Nederland nog een leuk cadeau te sturen, zoals we wel eens vaker hebben gedaan: tulpen uit Nederland: bollen dan wel te verstaan. Maar ja… hebben ze wel een tuin? Even Thomas vragen.
48
Het antwoord: “Sie haben nicht mal ein Haus, sondern ein kleines Zimmer bei Rin’s Eltern”. Huh…..? Het bericht van de kleine kamer zet ons wel aan het denken, dus: “Hätten sie nicht lieber statt dieser Hochzeit ein Haus gekauft?” Thomas: “Wo denn?? 20 Km auf dem Land draussen in Hoi An geht für Einheimische nicht mehr. Ich habe im Oktober in Hoi An für 94 m2 = 100.000 Euro bezahlt!!!” We reageren: “Die Einladung zu dieser Fete ist sehr interessant!! Wir lernen hier mehr über dieses Land als irgendwo sonst. Schon das Buch mit den Fotos: ich werde es nie vergessen, wo ich jetzt die ‘ganze’ Geschichte kenne. Kaum zu fassen.” Intussen worden onze oren geteisterd door de optredens van verschillende vrienden, die de favoriete liedjes met dank aan de geluidsinstallatie op vol volume brengen.
En zijn er weer heerlijke hapjes langsgekomen, en hebben we al weer een aantal keer geproost. Thomas vindt de afleiding met onze geschreven gesprek duidelijk leuk, want hij wordt steeds uitvoeriger in zijn reacties. ”Und was ist mit dem Rest der Grossfamilie (Onkel, Tanten, Oma, Opa, Geschwister…). Die machen Schulden für die Hochzeitsgeschenke. Für mich waren die 200 Euro in Form eines goldenen Armreifes kein Problem, aber die anderen Geschwister meiner Frau geben das Gleiche. Letzten Monat war die Hochzeit der jüngsten Schwester meiner Frau. Ihre goldenen Ringe wurden nun von uns aufgekauft und sie bezahlt damit Schulden und wir schenken sie nun Rin. Was wird er danach damit machen?” Ondertussen gaat het lawaai van de optredens gewoon verder. Dan vragen wij Thomas, als we hun 50 euro zouden sturen per post vanuit Nederland, of dat aan zou komen. “NEIN” is het duidelijke antwoord. En later, buiten, vertelt hij ons, dat als het al aan zou komen, het alleen hun idee, dat alle “lange neuzen” veel geld hebben, maar zou bevestigen. Wat doen die twee dan, vragen wij ons af. “Arbeiten die beiden?” “Ja, ihr Beruf ist: Kinder der Eltern. Die Eltern haben ein Stoff-Geschäft und 2 Helfer. Die beiden sind zusätzlich auch dabei und so muss jeder nicht so viel machen. Rin war früher Taxifahrer aber hat wieder aufgehört, weil ihm das ständige Warten auf Fahrgäste nicht gefallen hat.” Terwijl Thomas deze laatste regels aan het schrijven is, blijkt het feest opeens afgelopen te zijn. Iedereen stapt op en vertrekt. Niet nog even bij bruid en bruidegom langs of zo. Opstappen en wegwezen.
49
De serveersters zijn al met afwasteiltjes bezig de halfvolle glazen en flessen leeg te gooien en doggybags met eten te vullen. Op de tafels en op de vloer is het een gigantische puinhoop. Samen met Thomas gaan wij uiteindelijk ook naar buiten. Daar krijgen we nog meer verbijsterende verhalen te horen. Het is niet de eerste bruiloft van dit stel. Nee…. Je viert je trouwen met 3 of 4 trouwdagen. Met een aantal weken tussen de verschillende trouwerijen. En ja, het moet natuurlijk wel meer voorstellen dan de trouwerij bij de buren. Dus als de bruid daar 3 trouwjurken had, moet je er dus 4 hebben. Thomas voorspelt: de komende 20 jaar zijn die twee de schulden voor deze bruiloft aan het afbetalen. En als ze de rente van de schulden niet kunnen betalen, lenen ze gewoon elders geld om dat af te kunnen betalen. Tja, en dan wordt successievelijk het percentage wel steeds hoger bij elke volgende lening. En dan wordt duidelijk, waarom Thomas het zo heerlijk vindt om met ons te kletsen. Eindelijk mensen, die het net als hij krankjorum vinden zoals ze dit doen. Want ook bij zijn vrouw zit dit vertoon naar de buitenwereld er erg in. Hij vertelt: de buren hadden een nieuwe tv gekocht, en gaven een feestje om die te laten zien aan alle bekenden en buren. Zijn vrouw begon direct daarna te zeuren om ook een grotere tv. Na een week zeuren heeft hij uiteindelijk ingestemd. Ze ging nog een keer bij de buren kijken en nam op hoe breed die tv was. En de nieuwe tv, die zij toen wilde, moest 10 cm. breder zijn.
En dan komt zijn vrouw hem halen. Ze vindt het duidelijk al niet meer zo erg leuk, dat wij de hele tijd met hem staan te praten. Zou ze weten, waarover hij aan het praten is? We nemen hartelijk afscheid van Thomas en gaan op onze fietsjes terug naar ons hotel. Het is een onvergetelijke dag geworden voor ons. Op internet vond ik nog deze foto van Thomas Weingärtner en zijn vrouw Kim Yen. Donderdag, 24 november Hoi An Vandaag gaat de rest van de groep op excursie naar My Son om de opgravingen daar te bekijken. My Son was het politieke en religieuze centrum van het Chamvolk dat van de vierde tot de dertiende eeuw de heerschappij voerde in Vietnam. Het is waarschijnlijk zeer interessant, maar je moet soms keuzes maken. We hebben al zoveel in de bus gezeten en morgen moeten we hier al weer weg, dus wij gaan lekker weer op onze gehuurde fietsen op pad. Eerst fietsen we weer naar het centrum. En bij een van de stoffenwinkeltjes bestellen we toch broeken. Die kunnen we dan aan het eind van de middag passen, en dan kunnen ze nog wat aanpassen indien nodig. We rijden door allerlei leuke versierde straatjes. Heel mooi is een straatje met prachtige groene ballonnen. Zouden die in het Smile House van gisteren gemaakt zijn? En we komen langs een bloemenmarkt.
50
Tegenover een tempel zien we bij een winkel twee vrouwen, die een gazen kooi met 3 varkens erin achterop een brommertje willen zetten. Dat is een te grote klus, ze kijken dan ook al hoopvol, als er een sterk uitziende mannelijke toerist langs loopt. Maar die ziet niets. En dus ga ik ze maar even helpen. Even later kan het brommertje vertrekken. Maar ze waren inderdaad zwaar die 3 varkens bij elkaar.
Na een colaatje op een terrasje met piepkleine stoeltjes, rijden we naar het strand. Dwalen rond, zien verderop boven een riviertje prachtige visnetten, die boven het water hangen.
51
We rijden via een omweg terug richting Hoi An. En zien dan ergens langs een riviertje een weggetje naar rechts. En dus niet de brug over, maar naar beneden. Dat wordt weer een heel leuke rit. Overal de mooiste dingen te zien. We stoppen bij een werkplaats, waar vrouwen visjes in een voorgevormde cirkel aan het leggen zijn. Die worden dan op rechthoeken van metaal bedekt met groen gaas te drogen gelegd. Ook al zitten ze op een plek aan een riviertje, waar geen auto’s voorbijkomen, hoogstens een brommer zo af en toe, hebben veel van de vrouwen, die er werken, een maskertje voor hun mond. Even verderop zien we een zeer op elkaar ingespeeld echtpaar vissen. Zo te zien, zijn het de visjes, die de vrouwen in de cirkels leggen.
52
We komen langs een huisje, waar een oude vrouw haar stoep aan het vegen is en een man visnetten aan het boeten is. Hij is haar zoon, vertelt hij, en trots vermeldt hij haar leeftijd: 100 jaar!! Als we het bewoonde gedeelte voorbij zijn, rijden we langs een kerkhofje. En op de terugweg naar Hoi An komen we langs het grafmonument van Tani Yajirobei: een Japanse handelsman, die in 1647 overleed. Het grafmonument ligt midden in een rijstveld. Helaas gaat het regenen. Een Vietnamese meneer wil ons erover vertellen en wil ons helpen met onze poncho’s, maar daar hebben we allemaal niet om gevraagd, dus we rijden daarna snel weer verder. In de regen, helaas.
53
Als we bij het hotel aangekomen zijn, leveren we onze fietsen in. We gaan vanavond niet op de fiets naar het centrum om te eten. We gaan lekker met het shuttletje, dan worden we niet nog een keer drijfnat. Als we Kees tegenkomen spreken we met hem af om naar hem uit te kijken bij de plaats, waar het shuttletje stopt. We moeten er nu al heen, want we moeten in de winkel nog passen. Onze winkel is direct tegenover de halte, dus dat komt goed uit. Om de beurt gaan we passen en er moet toch nogal wat veranderd worden. Kees is inmiddels gearriveerd, en we gaan wat drinken in het café direct naast de stoffenzaak.
54
Zo kunnen we elk om de beurt weer geroepen worden om te passen. Uiteindelijk zit alles toch redelijk goed, wat ik eigenlijk niet verwacht had, toen het bij de eerste pasbeurt heel erg beroerd zat. Vrijdag 25 november Hoi An - Da Nang - Hué Vandaag rijden we naar Hué. Onze eerste stop is vlak voor Da Nang (Danang). Bij de Marmeren Bergen. Het is de bedoeling, dat we naar boven gaan, via een trap of via een lift. Het regent pijpenstelen en de lift is kapot. De optie trap is echter geen alternatief, want die trap is veranderd in een prachtige waterval. Bij de parkeerplaats kunnen we allerlei marmeren boeddha’s en andere beelden bewonderen. En binnen in de winkel is nog meer te bekijken. Het is duidelijk: dit wordt het begin van een nieuwe foto-serie van 30 foto’s: boeddhabeelden uit Vietnam. Maar omhoog naar de Marmeren Bergen zit er niet in. Wij zijn daar niet rouwig om, want het betekent, dat we straks in Hué wat meer tijd zullen hebben.
We bezoeken nog wel het Cham Museum in Da Nang. Om niet drijfnat binnen te komen, moeten we ook weer door de regen spurten, maar het bezoek is wel de moeite waard. We kunnen o.a. de kunstschatten bewonderen die bij My Son gevonden zijn.
55
Terug naar de bus is het ook weer een waterballet. In principe zouden we over de Hai Van-pas verder rijden, maar ook dat is met deze regen geen optie. We rijden door ondergelopen wegen, en buiten rijden mensen in poncho’s op brommertjes door het water, dat ook her en der de huizen is ingelopen. Onderweg naar Hué maken we nog een stop bij een groot parkeerterrein, waar we uitkijken op bootjes in de regen. Het blijft maar plenzen. Helaas is het vanaf hier niet meer gelukt om aantekeningen tijdens de reis bij te houden. Maar dat wil niet zeggen, dat we niet meer genoten.
Al met al komen we dus eerder aan in Hué dan gepland, en we kunnen dus nog wat ondernemen. Samen met Kees gaan we op pad. Hué is de oude keizerlijke hoofdstad van Vietnam. In 1945 werd Bao Dai, de laatste keizer, afgezet. We bezoeken de Citadel, het Keizerlijk Paleis in de stad (de Verboden Paarse Stad), dat lijkt op de Verboden Stad in Peking, zo lazen we ergens. Via de Ngo Monpoort komen we op een brug tussen lotusvijvers, die leidt naar het Thai Hoapaleis. Daarachter ligt de grote open binnenplaats met allerlei verschillende gebouwen: pagodes, paviljoenen, paleizen, een arena. Een heel groot complex bij elkaar met grote grasvelden. Ook hier is het ontzettend oppassen geblazen, want overal is het nat, en het regent ook nog. Alle drie glijden we meerdere keren bijna uit over de supergladde stenen. Er wordt nog veel gerestaureerd. Her en der zien we voorraden staan, voor daken bijvoorbeeld. Sommige gebouwen zijn niet veel meer dan ruïnes.
56
57
Er is ook een bruidspaar aanwezig. Met fotograaf en extra mensen om alles te arrangeren voor de foto’s. Echt makkelijk gaat het natuurlijk niet met die regen. Wij vermaken ons uitstekend bij het observeren van alle capriolen, die uitgehaald worden. De regelnicht was de baas. Sommige gebouwen zijn echt nog ware ruïnes, andere zijn al aardig gerestaureerd. Heel vertederend om bij meerdere de decoraties van dichtbij te bekijken.
58
59
Nadat we hier uren hebben rondgekeken, gaan we te voet weer terug. Kees blijkt een uitstekend richtingsgevoel te hebben, want we lopen, dank zij hem, linea recta terug naar ons hotel. Zaterdag 26 november Hué – Hanoi Vandaag gaan we weer met Kees op stap. We gaan de tombe van Nguyenkeizer Khai Dinh, bij het dorp Chau Chu, zo’n 10 kilometer van Hué, bekijken. Tussen 1802 en 1945 waren er 13 keizers. Ten zuiden van Hué liggen tombes van 7 van hen. Khai Dinh (19161925) was de voorlaatste Nguyenkeizer maar wel de laatste waar een keizerlijk graf voor is gemaakt. De tombe is tegen een heuvel gebouwd, over drie steil oplopende niveaus. Als je de eerste trap hebt beklommen, kom je op een groot terras, waar meerdere beelden in de open lucht staan. Het is heel erg mooi en heel erg indrukwekkend, ook al regent het weer net als gisteren. En zijn de tegels weer net zo glad, dat we weer goed uit moeten kijken. We nemen ook hier de tijd. Binnen zien we zelfs foto’s van Khai Dinh en een standbeeld van hem.
60
