No title

\

PTT Post Port betaald Port payé Pays-Bas

/

Se jaargang nr. 1 -+ exotische watervogels -+ mastenbroekerpolder -+ vogelzang cursus -+ excursie programma

•

~T ~

vereniging

voor veldbiologie

-+ wilde planten cursus

Dit blad is het gezamenlijke tijdschrift

van het IVN en de KNNV,

beide afdeling Zwolle.

In de loop van 1993 werd besloten

beide afdelingsorganen,

respectievelijk Frittilaria en De Tureluur,

binnen het kader van de onderlinge

samenwerking samen te laten gaan in

. Het Zwols Natuurtijdschrift.

Het blad verschijnt 5 keer per jaar

met een oplage van 600 exemplaren.

Werkgroepen Zowel IVN als KNNV hebben werkgroepen. Hier volgt een overzicht van de coördinatoren.

IVN Agnes Neimeijer

Excursies

" 0572 - 391955

Cursussen iIlgemeen

Elja van Dongen

Vogelzangcursus

Hannah van Oene

'lr

'lr

Kopij ZNT Postbus 272 8000 AG Zwolle

" 038 - 3762696

Groencursus

Roelof Visscher

Natuurgidsencursus Kabouterpad Fiets- en wandelroutes

Greet Meirna

'lr

'lr

[email protected] Waarnemend coördinator van het ZNT: Hans Lindeboom

Kortenhorststraat 9

801S BW Zwolle- " 038 - 4600701

Redactieraad: Piet Bremer

Bill van Kessel

Eindredactie:

(geen inleveradres voor geschreven kopij):

Peter van Dam - Tesjeslaan 37 8042 HH Zwolle - 'lr 4220912

Typewerk: KarinJanze Diet ter Stege Druk: Freek Veldman

IJsselmuiden

Femmy Mulder 'lr

Zwols Natuurtijdschrift

038 - 4547960

Fenna Westers

Stands Depot Paddenwerkgroep

'lr

038 - 4224387

Teuni Lindhoud 'lr

038 - 4657772

Gerda Boonstra

Waterwerkgroep

"038 - 4217317

KNNV Gerrit Gerritsen

Vogelwerkgroep

'lr

038 - 4228122

Roofvogelwerkgroep

Jan van DiJK

Plantenwerkgroep

Leen de Kleine

" 038 - 4657050 'lr

038 - 4227837

Evert Ruiter

Insectenwerkgroep

038 - 4550891

Bert Dijkstra

Zoogdierenwerkgroep

'lr

038 - 4546912

Gerrit Gerritsen

Natuurbescherming

'lr

038 - 4228122

Gezamenlijke werkgroep Paddestoelenwerkgroep

Bill van Kessel 'lr

038 - 4533677

K0PIJ "da ta

rr

~ verenIging voor veldbiologie

038 - 4228018

"038- 4604644

'lr

Foto's: Peter van Dam (tenzij anders vermeld)

038 - 4227375

Gerwine Wuring

Jeugdwerkgroep

via Internet:

038 - 4654657

Elja van Dongen

Wilde plantencursus

jaargang 8 - nummer 1 januari 2001

038 - 3762696

kopij virusvrij en tot en met WP6.1 inleveren op:

geplande data waarop het ZNT wordt ver!.on~n

2 maart

± 6 april

4 mei

± IS juni

10 augustus

± 21 september

Se jaargang - nummer 1 - 2

Exotische watervogels in de omgeving van Zwolle Deel 1

Evert Ruiter

Inleiding Nederland is een goed vogelland. De grote verscheidenheid aan landschapstypen herbergt een rijk vogelleven dat voortdurend in beweging is. Gerard Ouweneel gaf in het Het Vogeljaar 47 (1999) 2 een aardig overzicht van de ontwikke lingen op vogelgebied in de afgelopen eeuw. In dat artikel wordt één ding duidelijk: hoewel er helaas (broed)vogels uit ons land verdwijnen . komen er met enige regelmaat ook nieuwe soor ten bij. Dit gebeurt over het algemeen via na tuurlijke processen zoals uitbreiding van het verspreidingsgebied. Soms gaat het om zwer vende soorten die zich incidenteel ofsemi-per manent vestigen. Maar ook via onnatuurlijke processen wordt ons land vogelrijker; uit die rentuinen ofvogelparken ontsnapte of moedwil lig uitgezette vogels blijken hier vaak goed te gedijen. Dit fenomeen is niet specifiek voor deze tijd (denk aan de fazant die door de Romeinen als jachtvogel is geïmporteerd) maar de verschei denheid aan deze zogenaamde 'exoten' is de laatste decennia enorm toegenomen. Wat zijn exoten? Exoten zijn soorten waarvan aannemelijk is dat individuen van deze soorten hier voorheenniet in het wild voorkwamen, in het algemeen niet op eigen kracht vanuit wilde populaties zijn geïm migreerd, geen verleden hebben als huisdier en in staat zijn gebleken zich in het wild voort te planten. (Lensink 1996) Ook buiten de Nederlandse avifauna kan er sprake zijn van exoten. Soorten als muskusrat, wasbeer, karper, Chinese wolhandkrab,. Colora dokever, bezemkruiskruid of Aziatische korf mossel.zijn hier zeker niet op eigen kracht geko men. In het Wetenschapkatern van de zaterdagbijlage van de Volkskrant beschreefD. Nijland in 1998/1999 wekelijks onder de titel 'vreemde Zwols Natuurtijdschrift

gasten' een van oorsprong niet inheemse dier- of plantensoort. Exoten staan al enige tijd volop in de belangstelling en de ontwikkelingen worden door wetenschappers kritisch gevolgd. Onze regio is met name voor exotische watervo gels een geschikt en interessant gebied. De we kelijkse tellingen bij de Bornhofsplas, een langlo pend project van de KNNV-vogelwerkgroep, geven daarvan op opvallende wijze blijk. Wat te denken van bijvoorbeeld: 4 Chileensej1ámin go 's, 120 nijlganzen, 3 Indische ganzen, 2 casar ca 's en een Canadese gans tijdens één telling? Soms waan je je als vogelaar eerder in Het Noorderdierenpark Emmen dan tussen de wei landen ten noorden van Zwolle ... Gelukkig pas seert er ook wel eens een ooievaar, tafeleend of regenwulp de revue. De vogelwaarnemingenrubriek in dit tijdschrift maakt met regelmaat melding van soorten als zwarthalszwaan, Magelhaengans of Caro/ina eend Veelal soorten die niet in een doorsnee vogelgids te vinden zijn en door veel vogelaars worden genegeerd. Toch zijn ze interessant ge noeg om er eens nader kennis mee te maken. Deze artikelen zijn een aanzet daartoe. Hoe zien ze er uit, wat is hun oorspronkelijke leefgebied, hoe zijn ze hier verzeild geraakt, hoe vergaat het ze, komen ze tot broeden? Kortom: vragen zat. Om een beeld te scheppen van deze 'vreemde eenden in de Zwolse bijt" zullen we er eens een aantal op een rijtje zetten. Dat gebeurt in drie delen. In deel 1 een bespreking van de zwanen. In het aprilnummer volgt deel 2 met een bespre king van de ganzen en in het juninummer deel 3 met een bespreking van de eenden, een t@evoe ging van een slotwoord en een literatuurlij~t. Van iedere soort wordt een korte beschrijvi~g gegeven met daarbij een tekening. Daarnaast worden er per soort wetenswaardigheden over de herkomst vermeld, het voorkomen in Ne(ler land en rondom Zwolle besproken en aange~e ven waar de soort, indien van toepassing, regel matig is te zien. Alle gegevens omtrent het voor komen rond Zwolle zijn gedestilleerd uit de waarnemingenrubriek van De Tureluur en het 8e jaargang - nummer 1 - 3

Zwols Natuurtijdschrift vanaf 1990. Met dank

aan Gerrit Gerritsen en uiteraard alle waarne

mers die hun gegevens door de jaren heen op

stuurden.

atratus) en zwarthalszwaan (Cygnus melanoco rypha) als exoot.

Omstreeks 1950 kwamen pas de eerste wilde broedparen (weer) in Nederland voor van de knobbelzwaan (in het Zwarte Meer). Ooit in een Behandelde soorten:

ver verleden door extreme jachtdruk in het wild Deel 1. Zwanen: zwarte zwaan en

vrijwel uitgeroeid, overleefde hij door de zwarthalszwaan.

eeuwen heen als park- en siervogel. De kleine Deel 2. Ganzen: Chinese knobbelgans, keizer

zwaan is een ondersoort van defluitzwaan. gans, Magelhaengans, Indische gans en Cana

Naast deze soorten kennen we nog de trompet dese gans.

zwaan (Cygnus buccinator) de grootste aller Deel 3. Eenden: nijlgans*, casarca, mandarijn

zwanen uit Noord-Amerika en de coscoroba eend, carolina-eend, rosse stekelstaarteend,

zwaan (Coscoroba coscoroba), een heel bijzon Chileense smient, Chileense taling en zwart

dere 'eendachtige' zwaan uit Zuid-Amerika. buik-jluiteend.

Over de verspreidingsgeschiedenis van zwanen *Deze soort behoort niet tot de ganzen maar net schreef prof. K.H. Voous onlangs een fenome zoals de casarca en de bergeend tot de eenden. naal artikel in Het Vogeljaar 48 (3) 2000. NB: Naast de genoemde soorten wemelt het op Beschrijvingen verscheidene plaatsen van verwilderde gedomes ticeerde eenden en ganzen, de zogenaamde Zwarte Zwaan Cygnus atratus 'soepeenden' en 'soepganzen'. Deze onuitroei Gebied van herkomst: Australië bare soorten (in vogelaarsjargon respectievelijk: Beschrijving: Anas royco en Anser unox) komen niet in de Onmiskenbaar. Ongeveer zo groot als een Knob beschrijvingen voor. belzwaan maar vrijwel geheel zwart. Geslachten gelijk. Mannetje iets groter dan vrouwtje. Enigs Evenmin worden de zogenaamde hybriden (krui zins geschubde tekening door de lichter gekleur . singen tussen exoten en exoten of tussen exoten de veerranden. Opvallende rode snavel en iris. en wilde soorten) behandeld. Deze groep levert Witte handen armpennen (bij zittende of namelijk zo'n bonte mengeling aan uiterlijke zwemmende vogels vaak slecht waarneembaar). kenmerken op dat het vrijwel onmogelijk wordt Zwarte poten. Jonge vogels zijn te herkennen om daar een duidelijk en zinvol beeld van te aan het meer grijze verenkleed. Zwijgzaam, maar scheppen. Verder kunnen er te allen tijde 'nieu bij gevaar ofte dichte sist hard en onheilspellend we' uit gevangenschap ontsnapte of moedwillig benadering. Vliegt zelden. uitgezette exoten opduiken. Speculaties daarom trent zijn voor bij de borrel. Wetenswaardigheden:

De in Nederland voorkomende zwarte zwanen zijn uit gevangenschap ontsnapte vogels. De eer ste waarneming stamt uit 1963 (Grevelingen): Algemeen. De soort komt in ons land vanaf 1978 jaarlijks Over de gehele wereld komen slechts zeven tot broeden. De jongen blijken echter slecht te soorten zwanen voor. Daarvan komen er zes gen strenge winters bestand. Kruising met knob (inclusief een ondersoort) in Nederland voor te belzwaan komt niet voor. Gemengde paartjes weten: .de knobbelzwaan (Cygnus %r) als worden wel waargenomen. Prefereert grote me broedvogel, de wilde zwaan (Cygnus cygnus) en ren en plassen, rivieren en rivieruiterwaardell. kleine zwaan (Cygnus bewickii) als doortrekker In de ruiperiode verblijven veel zwarte zwanen en wintergast, de fluitzwaan (Cygnus c%mbia op het IJsselmeer, met name langs de Marker nus) als dwaalgast en de zwarte zwaan (Cygnus meerdijk. Het totaal aantal in Nederland ver\:llij vende exemplaren werd in 1994 geschat op ruim

Zwanen


8e jaargang -

numme~

1-4

100,.maar dat aantal zal inmiddels beduidend hoger liggen. Voorkomen rondom Zwolle: . De zwarte zwaan wordt vanaf 1990 incidenteel in de directe omgeving van Zwolle waargeno men. Zie figuur 1. Aanvankelijk betreft het soli taire exemplaren, maar gaandeweg worden er ook regelmatig twee of meerdere bij elkaar aan getroffen en in 1997 worden met zekerheid de eerste broedgevallen vastgesteld. Eén in Vilste ren (8 jongen) en één in het natuurontwikke lingsproject het Engelse Werk. In datzelfde jaar wordt in de Schellerwade ook regelmatig een solitair en territoriaal exemplaar waargenomen op een nest. In 1998 wederom broedend in het Engelse werk. Bij de Stokte in Dalfsen brengt in 1999 een paartje met succes 2 jongen groot en mislukt een broedpoging in het Engelse Werk. Zwols Natuurtijdschrift

In 2000 worden er geen broedgevallen gemeld maar verblijft er wel een familie (2 adult en 5 1e jaars) bij het Engelse Werk. Wellicht is in 1999 ergens een broedgeval onontdekt gebleven. Van meet af aan worden veruit de meeste waarnemingen gemeld van Het Engelse Werk en de Schellerwade. Daarnaast wordt de soort gezien op verscheidene plaatsen (uiterwaarden) langs de IJssel van Fortmond tot Kampen, op.de Vecht t.h.v. Dalfsen en niet zelden op de randmeren. Met name vanaf 1999 worden buiten het broedseizoen meer en meer kleine groepen in familieverbànd waargenomen. Voorzichtig concluderend kan worden gesteld dat de bescheiden opmars van de zwarte zwaan in onze regio heeft geleid tot een mogelijke vestiging als Gaarlijkse) broedvogel op enkele plaatsen en dat mag worden verwacht dat in de komende jaren het aantal broedgevallen nog zal 8e jaargang - nummef 1 - 5

toenemen. Het uitblijven van strenge winters kan daarbij de soort ten goede komen. Jaar

Aantal waarnemingen

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

4 0 1 2 4 12 5 17 19 34 36*

Figuur 1. Aantal waarnemingen (1 of meer ex.) van

zwarte zwanen rondom Zwolle.

'jan. Um nov.

Zwarthalszw~an Cygnus melanocorypha

Gebied van herkomst: Chili Beschrijving:

.Aanmer,kelijk kleiner dan knobbelzwaan.

Geslachten gelijk. Geheel zwarte kop en hals.

Blauwe snavel met een grote rode knobbel.

Opvallende witte

oogstreep. Poten:

vleeskleurig.

Voor het overige

geheel wit. Zwijgzaam.

Vliegt zelden.

op andere plaatsen. Daarbij gaat het in vrijwel alle gevallen om solitaire vogels. . Er zijn tot op heden van deze soort in Nederland . nog geen broedgevallen bekend. Voorkomen rondom ZwoUe: In 1999 wordt deze soort voor het eerst gezien in de omgeving van Zwolle, en wel op 17 april een solitaire vogel op het Ketelmeer bij Kampen. In de maand december van hetzelfde jaar wordt er een gezien op de IJssel bij De Zande (26/12) en korte tijd daarna in de Vreugderijkerwaard (28/12). In 2000 wordt de soort in de maand januari 4 keer waargenomen. Eenmaal in de Vreugderijkerwaard en driemaal op de Bentinckswellen. Bij de december en januariwaarnerningen gaat het vast om hetzelfde exemplaar dat rondzwerft in de uiterwaarden van de IJssel tussen Kampen en Zwolle. Aannemelijk is dat ook de waamerning van 17 april 1999 betrekking heeft op dit exemplaar. Na januari 2000 wordt de vogel niet meer gezien. In tegenstelling tot de zwarte zwaan krijgt de sierlijke zwarthalszwaan klaarblijkelijk in Nederland en rond Zwolle nog geen vaste voet aan de grond.

Wetens

waardigheden:

Als nieuwe soort nog

maar recent in

Nederland op het

exotentoneel ver

schenen. Ontsnapte en

verwilderde

exemplaren worden

incidenteel waar

genomen.

De zwarthalszwaan

heeft een voorkeur

voor moerassige

wetlands, maar wordt

ook wel waargenomen


Be jaargang - nummer 1 - 6

Mastenbroekerpolder van onschatbare waarde Voor inventariseerders van roofvogels en uilen zal het jaar 2000 -landelijk gezien- in de rapporten worden gekenmerkt als een matig tot slecht muizenjaar. De stand van onze veldmuizen beweegt zich in een driejaarlijkse cyclus, De jaren 1998 en 1999 warén goede muizenjaren en dus is de lage muizenstand dit jaar geen verassing. Belang van de veldmuis

Voor met name buizerd, bruine kiekendief, torenvalk, kerkuil en ransuil geldt de veldmuis als basis van het voedselpakket. Zijn er onvoldoende muizen beschikbaar dan kan het zijn dat de vogels niet eens beginnen met eileg,' kleinere legsels hebben, er minder eieren uitkomen en minder jongen uitvliegen, De uiteindelijke broedresultaten van deze roofvogels worden dus voor een groot deel bepaald door aanbod van veldmuizen. Meetbare verschillen

Ook in de gebieden rond Zwolle waren de gevolgen van de lage muizenstand meetbaar. Uit de roofvogelinventarisatie dit jaar bleek dat het broedsucces lager was dan beide voorgaande jaren. (het rapport 'Broedsucces Roofvogels 2000 in Zwolle' met alle details verschijnt in het najaar) Wat opgevallen is dat er een duidelijk verschil is tussen de resultaten van het noordelijk deel van onze gemeente vergeleken met die van het zuidelijk deel. Zowel bij de buizerds als bij de torenvalken vlogen in het noordelijk deel gemiddeld meer jongen per nest uit. Logisch gezien zouden er in het noordelijk deel dus ook meer veldmuizen moeten zijn dan in het zuidelijk deel.

werden de aantallen geteld. De telling vond plaats tussen 13.00 en 17.00 uur. Wij kwamen tot de volgende spectaculaire resultaten: blauwe reiger 95,purperreiger 2, ooievaar 11, zwarte ooievaar 2, buizerd 65, bruine kiekendief 13 en torenvalk 99. De grootste concentraties vonden we op weilandjes waar net het gras was afgehaald en waar'de muizen dus goed bereikbaar waren. 8 voetbalvelden groot

Op 4 augustus ben ik eens wat langer bij zo'n kaal gemaakt weiland blijven staan en een boeiend schouwspel voltrok zich. Het weiland was 8 à 9 hectare groot en aan drie zijden afgerasterd met weidepaaltjes 'en prikkeldraad. In en rond het weiland bevonden zich; 13 blauwe reigers (waarvan 6 juveniel), 7 ooievaars, 6 buizerds (2juv.), 6 bruine kiekendieven (4 juv.) en 11 torenvalken (8 juv.). Verder een aantal kraaien, meeuwen en kieviten. De ooievaars deden me denken aan papierprikkers. Met grote passen stapten ze rond en lieten om de haverklap weer een 'zwart balletje' door hun oranjerode snavel glijden. De reigers bewogen meer bedachtzamer, meer in de trant van '1e ziet mij niet, ik zie jou wel"... hap! Voor de jonge bruine kiekendieven was dit mogelijk één van de laatste praktijklessen naar zelfstandigheid. Slechts een enkele keer troggelde een jong in de lucht nog een prooi van één van de ouders af De voor kiekendieven karakteristieke V-vlucht zag er bij de jonge vogels nog niet zo strak uit maar ze hadden toch regelmatig succes. Ook de jonge buizerds deden hun best, al zag je ze regelmatig verontwaardigd met opgestoken nekveren zoeken tussen hun poten waar die muis .nou gebleven was.

Een middagje polderen

Op 3 augustus hebben Wim van den Bergh en ondergetekende het gebied tussen Stadshagen, Hasselt, Genemuiden, Kamperzeedijk, De Koekoek en 's Heerenbroek grotendeels geïnventariseerd. Van de vogelsoorten waarvoor de veldmuis een belangrijke voedselbron is


Winnaars

Het meest effectief waren de torenvalken. Vanaf de weidepaaltjes vlogen ze omhoog voor hun jachtvluchien. Dat het er wemelde van de veldmuizen bleek uit de gemiddelde 'bidduu,r' en de hoogte waarop het bidden plaatsvond, Ik heb 26 bidvluchten getimed en kwam op een 8e jaargang - numme~ 1 - 7

gemiddelde duur van 5 seconden. Dit bidden gebeurde ook op zeer geringe hoogte, tussen de 4 en 8 meter hoog. Ze stonden nauwelijks in de lucht en hadden al een muis gelokaliseerd; de bekende stootduik volgde en hebben! Maar houden is een ander verhaal. De zich in het weiland bevindende kraaien en meeuwen foerageerden hoofdzakelijk op insecten. Zij bleken zich echter als echte klepto-parasieten te ontpoppen. Als een torenvalk naar de grond ging om een muis te slaan waren ze er 'als de kippen bij' om te proberen de muis af te pakken van de nog wat onhandige jonge valken. Het lukte ze regelmatig de muis af te pakken. Met name de meeuwen achtervolgden de valken soms honderden meters om de valken te bewe.,gen de prooi los te laten. De jonge valken schreeuwen dan moord en brand maar het lukte de meeuwen niet één maal een prooi in de lucht af te pakken. Uniek gebied

Uit bovenstaande blijkt dat dit poldergebied van vitaal belang is voor een groot aantàl soorten dieren. Want ook in tijden dat landelijk gezien het muizenaanbod laag is blijkt dat de Mastenbroekerpolder afWijkt van dit patroon. Het gebied biedt overlevingskansen aan tal van beschermde diersoorten, ook in de winter. Laten we er ontzettend zuinig op zijn en er geen vierkante meter meer van bebouwen!

Jan van Dijk

Bastaardarend Een tijdje geleden was ik in Friesland bij mijn dochter aan het werk na een verhuizing. Zij is daar gaan wonen in een prachtig gebied. Na thuiskomst is er altijd weer die nieuwsgierigheid van "zou er nog wat gezien zijn?" Ik bedoel dan het bellen van de VOGELLIJN van Dutch bir ding. Hierop worden de schaarse en zeldzame waarnemingen van die dag doorgegeven. Tot mijn grote verbazing werd er een bastaardarend gemeld nota bene bijna van de plaats waar ik enkele uren ervoor nog aan het werk was. Die arend moet bijna over mijn hoofd zijn gevlogen dus dat is echt balen als fervent vogelaar zijnde. Wij noemen dat dan ook een heftig soort gedipt. Mijn oude vogelrnaatjes die ik later van dit voor val op de hoogte bracht moesten eigenlijk wel een beetje lachen om deze situatie. Die echter hebben allemaal een pieper. Dat is een waarschu wingssysteem, dat hebben nu ongeveer 300 vo gelaars die per direct worden gewaarschuwd als er ergens een zeldzaamheid wordt ontdekt. Tot zover mijn baaldag. . Op 1o december jl. ging mijn huistelefoon en mijn oude vogelrnaatjes vertelde dat als ik een bastaardarend wilde zien ik per direct naar de Holterberg moest komen. De arend was die dag ontdekt door een fotograaf die daar korhoenders probeerde te fotograferen. Met gezwinde spoed samen met mijn vrouw dus richting de Holter berg. Zij zouden op mij wachten om mij de vo gel te wijzen. Inmiddels werd het weer al maar slechter en het liep al richting schemer. Kijken, of te wel zien is hebben, zeggen wij alle maal. Op de afgesproken plaats waren zo'n-30 tal vogelaars naar de arend aan het kijken. Mijn maatjes hadden hun telescoop nog steeds op de bastaardarend gericht staan. Ik keek erdoo~ en dat was dus meteen bingo. De arend zat op png eveer 200 meter afstand in een boom goed .pcht baar voor mij en de vogel werd gepest door een drietal raven.

purperreiger in Mastenbroek (foto Jan van Dijk)


Mijn maatjes braken op en vertrokken rièh:ipg het westen terug naar huis. Ik bleef tot het 9ijna 8e jaargang - numme~ 1 - 8

donker was naar die vogel kijken en op mijn beurt kon ik de vogelaars wijzen die nog later als mij waren gearriveerd. Weer thuis gekomen duik ik gewoonlijk meteen in de boeken en daarin stond dat er maar 16 ge vallen werden gemèld waaronder 3 uit Overijs sel. Maar die 3 gevallen waren alle drie vondsten van dode exemplaren.

Algemene Ledenvergadering IVN Hierbij een herinnering voor Algemene Leden vergadering van het IVN op donderdag 15 fe bruari 2001 in de Eli Heimanszaal van het Eco drome 'aan de Willemsvaart 19 te Zwolle om 20.00 uur. Het jaarverslag zal reeds in uwbezit

zijn of met dit ZNT meegestuurd zijn.

Kom naar deze avond om uw mening en positie

ve inbreng te laten horen.

namens het IVN Bestuur Hans Lindeboom

Wie helpt de Groendoeners?

bastaardarend - videostill Plomp Digital Video

Op 27 oktober 1891 werd er een gevonden bij Schoonbeten, Raalte. Dit betrof een juveniel exemplaar. Hierna op 13 mei 1918 in Windes heim gem. Zwolle werd ook een dood ex. ge vonden. Bij Diepenveen op 18 juli 1959 weder om een dood ex. gevonden. Bij deze kan ik dus concluderen dat die bastaardarend het eerste levend gemelde ex. voor Overijssel is. Tot slot wil ik wel opmerken dat het zien van veel of weinig vogelsoorten erg relatief is. Je leeft er geen minuut langer door. Zelf doe ik het al meer dan 30 jaar en vind het nog steeds leuk om te doen. Een vogelaar zei eens dat vogel spotten investeren is in herinneringen. Ik heb nu 343 herinneringen op een lijstje staan met nog vele wensen van vogelsoorten daarnaast. Het overgrote deel daarvan wèet ik me nog goed te herinneren. Literatuur: Zeldzame vogels van Nederland A.B. V.d. Berg en C.A.W. Bosman.

Jeugdnatuurclub De Groendoeners zit te sprin gen om leiding. De jeugdnatuurclub komt 1 x per maand (de derde woensdag van de maand) bij elkaar in Wijkboerderij De Schellerhoeve in Zwolle-Zuid. Het aantal deelnemers bedraagt 20. De leeftijd van de kinderen is tussen de 9 en 12 jaar. We zijn met 3 volwassenen aanwezig. In de week daarvoor komen we bij elkaar (of hebben telefo nisch contact) over het programma en wie wat doet. De leiding.probeert steeds te wisselen. Verschil lenden van ons zijn ook druk bij andere werk groepen. Aangezien we veel kinderen uit Zwolle-Zuid op de club hebben en bijna niet uit het noorden van onze stad, zouden we eigenlijk ook graag een groep starten in Aa-landen of Stadshagen. Maar dat betekent dat onze werkgroep behoorlijk moet uitbreiden. Wie meldt zich? Femmy M\llder tr 018-4547960 [email protected]

Joop van Ardenne [email protected] Zwols Natuurtijdschrift

8e jaargang - numme~ 1 - 9

Kaft Zwols Natuurtijdschrift De buitenzijde van het kaft voor het Zwols Na tuurtijdschrift ondergaat een paar kleine wijzi gingen: Het logo voor PORT BETAALD is door de PTT gewijzigd. De drukker heeft een digitale uitvoering van het logo en zal het oude logo ver vangen. De nieuwe kleur voor het kaft in 2001 zal blauw z~in

Om te kunnen zien om welk nummer het gaat van het ZNT, zal de rug aan de onderzijde wor den voor zien van streepjes. Hierdoor is d.m.V. het aantal streepjes in één oog opslag te zien om welk nummer van het ZNT 't gaat als ze in de kast staan. Tevens zal op de voorzijde het nummer worden weergegeven met daarbij het jaartal. Daaronder worden dan nog de belangrijkste artikelen van dat ZNT vermeld. Omwîlle van het stickeren is daarboven ruimte vrij gelaten. Ten slotte zullen de logo's van de verenigingen van rechts onder naar links onder verhuizen. Dit i.V.m. met de sticker met streepjescode die door de PTT op de plaats rechts onder wordt geplakt.

waarnemend coördinator ZNT Hans Lindeboom

Groenen In het ZNT hebben we onlangs een oproep ge

plaatst om vooral groen te gaan stemmen voor de

besturen van de verschillende waterschappen. In de

pers hebben deze keer de verkiezingen meer aandacht

gekregen dan vier jaar geleden. Ondanks dat bleef de

'opkomst' steken op slechts 30%. Misschien hebt u

in de plaatselijke krant de uitslag al meegekregen

maar voor de zekerheid toch nog maar een kleine

opsomming van de resultaten van onze groene

inspanningen.

Ik beperk me voor het gemak maar tot het water

schap waarin verre weg de meeste van ons wonen nl.

Groot Salland.

Het nieuwe bestuur zal bestaan uit 25 leden verdeeld

in vier categorieen te weten:

Ingezetenen: ieder die woont in het gebied (10 leden)

Gebouwd: ieder met onroerend goed, lees huiseigena

ren (5 leden)

Ongebouwd: ieder met een grotere oppervlakte grond,

lees agrariërs. (7 leden)

Bedrijfsgebouwd: de industrie (3 leden)

Vooral in de categorie ingezetenen hebben de groene

organisaties geprobeerd kandidaten verkozen te krij

gen. In de praktijk blijkt dat eigenlijk alleen te lukken

in de grote steden, in ons gebied dus Deventer en

Zwolle. In plattelandsgemeenten zijn het toch steeds

de agrariërs die ook in andere categorieen dan ong

ebouwd kandidaten verkozen weten te krijgen.

Van de tien ingezetenen zijn uiteindelijk Bemard

Heijdeman en ondergetekende verkozen in Zwolle en

wijde omgeving. Voor het gebied Deventer / Raalte

zijn dat Godelieve Wijffels (IVN Raalte) en Wim van

Vilsteren. Kampen en de IJsseldelta moeten het voor

de tweede keer zonder groene vertegenwoordiger

doen. Hetzelfde geldt voor Staphorst / Rouveen

In de categorie gebouwd zijn in alle vier districten 1

groene kandidaat naar voren geschoven slechts l '

heeft het echter maar gered. Dat betekend in de prak

tijk een gevoelig verlies omdat de ons welbekenqe

Kievitsbloem expert Albert Corporaal het net ni$1

heeft kunnen bolwerken

en na vier jaar trouwe dienst moeten afhaken.

Al met al toch nog een redelijk succes, namens groene kandidaten bedankt.

pestvogel (in januari aanwezig in Zwolle)


àe

Hans de Jong 8e jaargang - nummer 1 -10

Vogelzangcursus 2001 Ook dit voorjaar staan de gidsen weer klaar om er

wekelijks met een groepje mensen op uit te trekken.

Ons 'werkterrein' is zoals altijd het Engelse Werk en

het Spoolderbos, wat garant staat voor veel en geva

rieerde vogelwaarnemingen .

Informatie-avond Hebt u belangstelling voor deze cursus en wilt u wat meer aan de weet komen over de inhoud, kom dan naar de informatie-avond. Die wordt gehouden op woensdag 14 februari 2001 om 20.00 uur in de grote zaal van het zalencentrum achter de Oosterkerk (bij de Turfmarkt). De gidsen zijn aanwezig om kennis te maken en uw vragen te beantwoorden. Verder krijgt u o.a. een dia-presentatie te zien en te horen over de vogels die in de cursus aan de orde komen.

Als we half maart beginnen lopen we voornamelijk in

het Engelse Werk, een oud parkbos waar o.a. te ho

ren zijn: boomklever, boomkruiper, koolmees, pim

pelmees, roodborst, vink en grote bonte specht.

Naarmate het voorjaar vordert verplaatsen we onze

wandelingen naar het Spoolderbos, omdat daar met

name de terugkerende trekvogels te horen zijn. Zoals

tjiftjaf,fitis, zwartkop, tuinfluiter, karekiet, nachte

gaal, spotvogel en nog veel meer. Het Spoolderbos is

een vochtig waterrijk gebiedje met wat jongere bomen

dan in het Engelse Werk en ook veel struiken.

Wat houdt de cursus in?

In de eerste plaats leren we luisteren en proberen de

diverse vogelgeluiden van elkaar te onderscheiden.

De gids speelt hierbij een belangrijke rol. Zelf oefe

nen, b.V. goed luisteren en kijken naar de vogels in de

directe woonomgeving, vergroot het plezier in de cur

sus. Aan de hand van wat we horen en zien komen

verschillende aspecten van het vogelleven aan de or

de.

Jeugdcursus

Voor kinderen die in vogels zijn geïnteresseerd is er

een speciale cursus op zaterdagmorgen. De tijden zijn

gelijk aan die van de volwassenen. Onder leiding van

twee gidsen leer je vogels herkennen aan hun zang.

Daarnaast doen we nog allerlei andere leuke dingen.

Dus ... ben je tussen 9 en 12 jaar, vind je vogels leuk

en wil je er meer over horen, geefje dan snel op voor

deze spannende cursus!

Cursusdata

U kunt kiezen tussen maandagmorgen 9.00 uur en

zaterdagmorgen 8.00 uur. De maandaggroep start op

12 maart 2001 en de laatste cursusrnorgen valt op 11

juni. De zaterdaggroep begin op 17 maart 2001 en

eindigt op 9 juni. De wandelingen duren ongeveer een

uur.

Verzamelen

De groepen komen bij elkaar achter de uitspanning

het Engelse Werk (Krisman) aan de IJsseldijk bij het

gebouwtje 'het Nieuwe Werk'.


grauwe vliegenvanger

8e jaargang - nummer 1 - 11

Aanmelden Wie het aanmeldingsformulier snel (vóór 21 februari 2001) ingevuld instuurt, krijgt uiterlijk 10 maart be richt. Ook op de inform atie-avond ktmt u zich als cursist opgeven. Adres van de coördinator: Hannah van Oene Otto Smikstraat 7 8017 EE Zwolle tel. 038 - 4654657 (alleen voor info) Kosten het cursusgeld bedraagt voor leden IVN / KNNV ft. 30.-- en voor niet-leden ft. 50.--. We hopen ook dit jaar weer veel mensen te mogen verwelkomen! namens de gidsen van de Vogelzangcursus Hannab van Oene Aanmeldingsformulier

Vogelzangcursus 2001

IVN afdeling Zwolle e.o.

Voornaam Achternaam

Adres

Postcode

Woonplaats

Leeftijd (jeugdcursus)

Telefoon

Bank-/gironummer

(u krijgt een acceptgirokaart)

mJv*

Ik loop mee op: o maandagmorgen o zaterdagmorgen Ik beschouW mij als o beginner o (iets) gevorderde Ik ben o IVN/KNNV-lid o geen IVN-lid/donateur

maar wil lid/donateur * worden

o geen IVN-lid/donateur

en wil het ook niet worden

* doorhalen wat niet van toepassing is o aankruisen wat van toepassing is Het is toegestaan een kopie

van bovenstaand formulier op te sturen.


EXCURSIE PROGRAMMA IVN 2001 18 februari

De Colckhof 14.00 uur.

Parkeerplaats Hubertsallee Heino.

Thema: gebouwen

Trudy Muller, lne Leussink, Agnes Neimeijer.

18 maart

Uiterwaarden Engelse Werk.

Van 11.00 tot 14.00 uur.

Start bij uitspanning Krisman.

Thema Vogels kijken, Jos Kloppenburg.

1 april

Landgoed Windesheim 14.00 uur.

Start achterzijde van het landgoed.

Bill van Kessel, Hilly Osinga.

8 april

Geologische Fietsexcursie 13.30 uur.

Start uitspanning Krisman Engelse Werk.

Jan Kuiters, Harrie van Dijk.

8 april



Thema: ontluikend groen.

Jo Bouwhuis, Arie Driesprong, Agnes Neimeijer.

22 april

Landgoed Dickninghe 14.00 uur.

Oprijlaan Landhuis bij De Wijk.

Thema: Stinsenplanten.

Marlène Vaessen, Bé van der Sleen.

29 april

Zandhove 14.00 uur.

Parkeerplaats verpleeghuis.

Jakob Post, Jan Schaap.

6 mei

Tichelgaten bij Windesheim 14.00 uur.

Start einde van de Fabrieksweg.

Renate Sanders, Ineke Schoorel, MiJjam Smith.

6 mei

Fietsexcursie rondje Hattem 13.30 uur.

Start De Bleek - Nieuweweg Hattem.

Thema Landschappen.

Gerard Vos, Truus van Loo.

Be jaargang - nummer 1 - 12

11 mei


Parkeerplaats Hubertsallee Heino .

Thema: vogels

Jos Kloppenburg, Jo Bouwhuis.

13 mei

Boschwijk 14.00 uur.

Start ingang landgoed Heinoseweg.

Thema: voorjaarsbloei.

Marian van Benthem, Annet van der Wal.

20 mei

Molecaten 14.00 uur.

Herberg Molecaten Hattem.

Thema: voorjaarsbloei.

Jannie Visscher, Jannes Hoeksema.

25 mei

De Colckhof21.45 uur.


Thema: Vleermuizen.

Theo Douma, Agnes Neimeijer.

27 mei

Het Nijenhuis bij Heino 14.00 uur.

Parkeerplaats van het kasteel.

Jo Bouwhuis, Mien van der Kolck, Ine Leussink.

17 juni

Vilsteren 14.00 uur.

Parkeerplaats RK-kerk.


24 juni



Thema: landgoedbeheer.

Jacob Post, Jo Bouwhuis.

1 juli

Bomenroute door centrum Zwolle.

14.00 uur Start voor VVV Zwolle.


8 juli

Het Algemene Veen 14.00 uur.

Het Kolkhuis in Hattem.

Janny Visscher, Jannes Hoeksema.

15 juli

Landgoed Soeslo 14.00 uur.

Oprijlaan Landgoed Heinoseweg

Wijthmen, Lenie van Eijsden,

Mies Weijers en Coby Bonestroo.

22 juli

Westerveld bij Zwolle 14.00 uur

Parkeerplaats einde Kolksteeg Zwolle

Greet Meima en Harry van Dijk.

29 juli

Fietsexcursie rondje Hattem 13.30 uur

Start De Bleek - Nieuweweg Hattem

Thema landschappen

Gerard Vos en Truus van Loo

spreeuw

8 juni

Westervelse Aa 19.00 uur.

Start Griftbrug aan de Waallaan Zwolle.

Greet Meima, Gerrit ten Brinke.

5 augustus

Landgoed Den Berg 14.00 uur

Start station Dalfsen

Jo Bouwhuis, Jan Schaap, Agnes Neimeijer

19 augustus . _ Landgoed De Horte 14.00 uur 10 juni

Parkeerplaats Poppenallee tussen Wijthmen en Dalf

Landgoed de Mataram 14.00 uur.

sen

Parkeerplaats Landgoed de Horte aan de Poppenallee Lenie van Eijsden, Mies Weijers, Coby Bonestr(,X>

tussen Wijthmert en Dalfsen

Bill van Kessel, Gerda Boonstra .


8e jaargang - nummer t - 13

14 oktober De Colckhof 14.00 uur Parkeerplaats Hubertsallee Heino Thema paddestoelen Werkgroep paddestoelen

26 augustus De Colckhof 14.00 uur Hubertsallee Heino Thema gezinsexcursie Gerda Boonstra, Greet Meima, Chris de Goede, Jos Kloppenburg

---_ ...--............................................ _...........-......................i 21 oktober 'groene maand' ] De Agnietenberg bij Zwolle 14.00 uur

I ~

-

: 2 september ~ Fietsexcursie De Dellen 13.30 uur . 1 Start De Bleek Nieuweweg Hattem : Thema heide en vennen Gerard Vos en Truus van Loo

I

: : : : :

9 september Landgoed Windesheim 14.00 uur Start achterzijde van het Landgoed Thema Herfstverschijnselen Bill van Kessel, Gerrit ten Brinke, Annelien

I Bierman

: : : : :

I

: : : : :

23 september Zwaluwenburg bij Elburg 14.00 uur Oprijlaan landgoed Thema Paddestoelen Gerrit ten Brinke, Annelien Bierman

:

I

: ~

: :

rups van de ligusterpijlstaart

29 september Fietsexcursie langs waterhuishouding Salland 13.30 uur Start uitspanning Engelse Werk Jan Kuiters en Harry van Dijk

28 oktober Landgoed de Mataram 14.00 uur Start parkeerplaats De Horte Poppenallee tussen Wijthmen en Dalfsen Thema paddestoelen Gerrit ten Brinke en Annelien Bierman

30 september

De Dellen 14.00 uur.

Start Nieuwe Zuidweg bij ANWB bont De Dellen

tussen Wezep en Heerde.

Elja van Dongen en Bill van Kessel.

o • • • • • • • • • • • • • • • • • • -• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • _ • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •••• _ ••• ______ • • • • • •

6 oktober Het Engelse Werk 14.00 uur Start Uitspanning Het Engelse Werk Thema Paddestoelen Werkgroep paddestoelen 7 oktober Het Engelse Werk 14.00 uur Start Uitspannirig Het Engelse Werk Thema vruchten en zaden Annet van der Wal, Marian van Benthem


Parkeerplaats theehuis Thema paddestoelen Werkgroep Paddestoelen

~

4 november Landgoed Molecaten 14.00 uur Start Herberg Molecaten Thema paddestoelen Werkgroep paddestoelen 11 november De Lemelerberg bij Lemele 14.00 uur Start parkeerplaats Ledeboerweg Arie Driesprong, Wim van Bruggen Agnes Neimeijer

8e jaargang - nummer

~

-14

ZOMERWEEK 2001 Twente Noord JVN Zomerweek 2001 in het noorden van Twente

Leve(n)de ijstijd!

Stuwwallen, keileem, en droogdalen en nog veel meer

overblijfselen uit de ijstijd vormen het decor van vele

sagen en legenden. Maar ook van de IVN-zomerweek

2001. Vanuit kampeerboerderij 'de Grens', tegen de

Duitse grens aan, kunnen tochten ondernomen wor

den langs houtwallen, bossen, heide, broilbeken, wa

termolens, en het oude cultuurlandschap van Twente.

Kortom, in de week van 4 tot en met 11 augustus

2001 vindt de IVN-zomerweek 2001 plaats. Voor

iedereen die het leuk vindt om met andere mensen de.

natuur- en cultuurhistorie van Twente te ontdekken.

De zomerweek heeft afzonderlijke programma' s voor

volwassenen, kinderen en jongeren. Het eten is volle

dig (en goed) verzorgd. Er kan worden geslapen in

. eigen tenten, maar ook is er ruimte in slaapzalen in de

kampeerboerderij.

Het thema

Het programma van de IVN-zomerweek 2001 heeft

de naam 'leve(n)de ijstijd!' gekregen. We gaan op

zoek naar de zichtbare overblijfselen van de ijstijd en

de tijd daarna. Soms moet je wat graven, soms moet

je goed kijken. Ook vroegere bewoners hebben sporen

achtergelaten: grafheuvels, oude wegen, vlasreuterij

en, watermolens, maar vooral veel sagen en legenden.

Het programma van de volwassen volgt een ander

spoor dan dat van de kinderen, maar af en toe zijn er

momenten dat er gezamenlijk wordt opgetrokken. Er

wordt gewerkt aan natuur en landschap van Overijs

sel, er is ruimte voor creativiteit, we ontmoeten men

sen uit de omgeving en er is gelegenheid om Ootmar

sum te bezoeken. Natuurlijkis er ook tijd voor ont

spanning, voor sport, voor muziek en voor het

vrijdagavondtheater!

Heb je interesse? Wilje meer weten? Vraag de folder

aan! (verschijnt eind januari)

Joseph Kuijpers Litherweg 34,5346 JO OSS, 0412-622916 of [email protected]


Im pressie van de warmste week van zomer 2000

Een indruk van de zomerweek geeft een deelnemer van de laatste IVN-zomerweek:

Ergens in het Zuid-Limburgse heuvelland en grensgebied Een grote groep mensen blijkt grenzen te willen verkennen en komt naar de ruime kampeerboerderij en vriendelijke cam ping onder de hoogstamfruitbomen in het Geuldal. Deze plek is een zeer-zomerse-week lang het brandpunt van allerlei activiteiten. Heel divers, want Limburg heeft veel te bie den. De verkénningstocht op de eerste dag geeft alvast een indruk van de mogelijkheden in de rest van de week. Iedere gids doet zijn of haar uiterste best om deelnemers te trek ken. Keuzes worden gemaakt. Dan begint de volgende dagen het grote avontuur .van erva ren, uitzoeken, luisteren, doen en samen zijn. . Wandeltochten langs geul en zinkviooltje, graven naar fossielen, bewerken van mergel op zoek naar de kunstenaar in je zelf, speur tochten door de lange gangen, en op zoek naar das en vleermuis. Je hoeft je geen mo ment te vervelen. Ben je niet op stap,· dan is er altijd wel iemand te vinden om eens lekker mee te praten. Ofeen wandeling te maken, een spelletje te doen, lekker languit te gaan liggen, te volleyballen, ofje op te frissen. Voor de enthousiaste kinderen een eigen programma; de jeugd die zorgde voor verras singen; het kampvuur met chocolademelk (mèt tic); de bonte avond die tot vèr na zons ondergang voor vertier zorgde; de prachtige sterrenhemel, de Limburgse vla(ai) ........ . teveel om op te noemen. Voor eten en drinken wordt (volledig) gezorgd De keukenploeg heeft elke dag een prima en gezond vakantiemenu klaar staan. En aan het eind van de dag gaat de bar open, met in de aanbieding Korenwoljbier en Limburgs kruidenbitter (I).

8e jaargang - nummer 1 -15

Aanmelding Wildeplantencursus Voor de Wildeplantencursus is 2001 eenjubileum jaar. Voor de tiende keer wordt deze cursus georga niseerd en ieder jaar weer met succes.

De cursus bestaat uit zeven excursies van ± twee uur en vijf excursies, die een hele dag duren. De laatsten worden op zaterdagen gehouden. Hieraan kunnen, i.t.t. voorgaande jaren, alle cursisten deelnemen, dus behalve de gevorderden ook de beginners en iets ge vorderden. Tijdens de excursies brengen we de planten op naam, vertellen iets over opvallende eigenschappen van de betreffende plant, waarom hij juist op die plaats groeit en met welke planten hij meestal samen wordt aangetroffen. Gekozen kan worden uit de volgende groepen: beginners: dinsdagmiddag van 14.00 tot ± 16.00 uur o.l.v. Herma Visscher op 17 april, 24 april, 15 mei, 22 mei, 29 mei, 12 juni en 19 juni. Beginners/iets gevorderden: dinsdagavond van 19.00 tot ± 21.00 uur o.l.v. Marlène Vaessen op 10 april, 24 april (landgoed Dicknipge), 8 mei, 15 mei, 29 mei, 12 juni en 19 juni. Iets gevorderden: woensdagmiddag van 14.00 tot ± 16.00 uur o.l.v. Nel Wijts op 11 april, 25 april, 9 mei, 16 mei, 30 mei, 6 juni en 20 juni. Gevorderden: woensdagavond van 19.00 tot ± 21.30 uur o.l.v. Elja van Dongen op 11 april (Engel se Werk), 25 april (landgoed Dickninge), 9 mei (WMO-tuin bij Engelse Werk), 23 mei (Engelse Werk), 6 juni (Wisselse Veen bij Epe), 13 juni (heemtuin in Wijhe) en 27 juni (Engelse Werk). De vijf dagexcursies op zaterdag, die ons naar bij

zondere natuurgebieden brengen, zijn:

28 april

Samerrot bij Bad Bentheim riet over de grens met

Duitsland. Vertrek om 9.00 uur vanaf uitspanning

'Het Engelse Werk'. Eind van de middag zijn we

weer terug.

2 juni

Junner Koeland langs de Vecht. Vertek om 9.00 uur

vanaf uitspanning 'Het Engelse Werk' en eind van de

middag weer terug.

23 juni

de Leemputten bij Staverden op de Veluwe. Vertrek

om 9.00 uur vanaf uitspanning 'Het Engels Werk' en

eind van de middag weer terug.

30 juni

de Meppelerdieplanden in NW.-Overijssel bij Doos

je. Vertrek om 9.00 uur vanaf uitspanning 'Het En

gels Werk' en eind van de middag weer terug.

Voor diegenen, die zich willen bekwamen in het de

termineren met behulp van een flora, wordt een apar

te avond georganiseerd op maandag 21 mei in de He

ijmanszaal van het Ecodrome, aanvang 20.00 uur.

Hiervoor wordt de Heukels Flora, 22 e druk gebruikt.

Een aantal exemplaren van deze flora is aanwezig,

evenals een aantalloepjes.

De kennismakingsavond wordt gehouden op dinsdag

3 april, aanvang 20.00 uur, eveneens in de Heijmans

zaal van het Ecodrome. Op deze avond krijgt u alge-.

mene informatie over de cursus en tevens over

flora's, andere plantenboeken en loopjes. Ook zal er

een korte uitleg worden gegeven over de bloembiolo

gie. De avond wordt besloten met een korte dialezing

over de wilde planten, die u de komende maanden

zult tegen-komen.

De kosten van deze cursus bedragen f 30,-- voor.le

den/donateurs van IVN / KNNV en /50,-- voor niet

leden.

Bent u enthousiast geworden, geeft u zich dan zo

spoedig mogelijk op bij:

Elja van Dongen, tel. 038-3762696.

namens alle gidsen Elja van Dongen coördinator

26 mei

Voornes Duin bij Rockanje in Zeeland. Omdat dit .±

2 uur rijden is met de auto vertrekken we alom 8.00

uur vanafhet Engelse Werk en komen 's avonds na

het eten temg.


Be jaargang - nummer

~

-16.

Verslag KNNV plantenwerkgroep van het jaar 2000 en het programma voor 2001 V
Voornes Duin in Zeeland.

Luttenbergerven bij Luttenberg. •

Noord-West Overijssel: bOot:excursie in de

omgeving van Belt Schutsloot.

van de deelnemers gingen dan ook met de laarzen vol weer naar huis. De twee bezoeken leverden niet veel bijzondere soorten op. De indruk bestaat dat er in de vegetatie niet zo veel veranderd. Alleen op de plek waar veel gegraven is in verband met de aanleg van de brug is een geheel nieuwe vegetatie ontstaan. Deze bestaat nog uit allerlei pionier planten met veel alge mene "natte" soorten en wilgen. De uiterwaard voor de Klooienberg km-hokcode: 21-55-12 In 2000 is deze uiterwaard door de aanleg van de brug niet begraasd. De vegetatie was daardoor goed te herkennen. Het is een soortenrijk gebiedje. Op de dijk staat o.a. kruisdistel. In de uiterwaard vonden we op de oeverwal 5 tot 10 exemplaren van de breedbladige wespenorchis. Vermeldenswaardig is hier ook heelblaadjes en beekpunge. In september konden we goed de verschillen zien tussen zwart, driedelig en knikkend tandzaad. Deze komen hier alle drie voor. We hebben in september nog goed gekeken naar het springzaad dat hier tussen het riet staat. De afgelo pen jaren is hier het zeldzame oranje springzaad ge vonden. We hebben slechts één bloemetje gevonden de rest was uitgebloeid. Dit ene bloemetje was geel en van groot springzaad. Wellicht komen beide soorten voor maar dan moeten we nog eens iets vroeger gaan kijken. Tot zover het verslag van Thoo.

Voor het eerst werden er excursies gehouden op za terdag die de hele dag duurden. Ze waren gecombi neerd met de wilde plantencursus van het IVN. Het aantal deelnemers van de KNNV plantenwerkgroep was gering. Dat is jamnter, want de anderen hebben veel gemist zoals de galigaan, kruipende moeras weegbree, Spaanse ruiter, welriekende nachtorchis en klokjesgentiaan. In 2001 worden weer een aantal dagexcursies op zaterdag gegeven. Wellicht dat na een jaar van gewenning aan lange excursies, de deelname groter wordt.

Zelf heb ik me met de werkgroep geconcentreerd op het gebied Nieuwe Wetering en met name op het voorkomen van de wilde kievitsbloem. Omdat het onmogelijk is gezien de tijd alle km-hokken met de werkgroep te bezoeken heb ik een aantal hokken al leen bezocht. Met name in de uiterwaarden groeit kievitsbloem samen met grote vossenstaart en hier en daar met gulden boterbloem zij vormen hier samen de Associatie van kievitsbloem en grote vossenstaart ASS.25 Ba2: FRITILLARIO-ALOPECURE TUM PRATENSIS (Van Leeuwen 1958 p.p.) Den Held et Westhofass. Nov.

"Theo de Kogel leidde ons naar de uiterwaarden van het Zwarte water en doet het volgende verslag: Dit jaar werden twee gebiedjes bezocht. Het KNNV reservaat op 30 mei en 20 juni én het uiterwaardje bij de KlooieiJ.berg op 20 juni en 5 september.

Ik ben begonnen vanaf de Weteringbrug het Almelose pad te volgen. . km-blokcode: 21-55-35

Het KNNV reservaat De Diezerdijk km-hokcode: 21-45-52 Vooral op 30 mei was het nog erg nat. In een groot deel van de uiterwaard stond een laagje water. Enkele Zwols Natuurtijdschrift

aantal: 6

ft buitendijks

Dit dijkgedee1te en uiterwaard werd begraasd dr paarden waardoor de dijk hier en daar flink was"stuk gelopen en het geheel nogal ruig overkwam.


Daarna volgde het gebied Marslanden C tussen de

Spoorbrug en Blokjesbrug.

km-blokcode: 21-56-41

aantal: 60 ft buitendijks

Dit strookje uiteIWaard zag er goed uit.

En zo ook de overkant Marslanden D genoemd even

eens tussen Spoorbrug en Blokjesbrug.


aantal: 3 ft buitendijks

Ten gevolge van te vroege begrazing door koeien heb

ik hier slechts enkele bloeiende exemplaren kunnen

vinden. Het werkelijke aantal zal naar alle waarschijn

lijkheid veel hoger liggen.

nyanthes trifoliata, egeJboterbloem Ranunculus jlammula en beekpunge Veronica beccabunga

Het weilandje aan de overkant van de wetering langs de Nipkowstraat stelde teleur. , km-blokcode: 21-56-51, 21-56-52 aantal: 3 fl in uiterwaard Wellicht vah hier in het beheer nog het een en ander te verbeteren. Overigens lieten in dit terreintje 3 sprink haanrietzangers luid van zich horen. Op het dijkje langs de kanaalweg in hetzelfde kID-hok hebben we nog even gekeken naar de zwolse anjer Dianthus deltoides die hier al jaren voorkomt en de bedekking'geschat op 0,5 m2 Door Henk Rensink, werd ik attent gemaakt op een andere plek waar de Zwolse anjer zou voorkomen na meliJk op een dijkje langs de Heinose weg eveneens in dit zelfde km-hok. In totaal hebben we 16 bloeiende spruiten geteld. Langs een sloot tussen het dijkje en het

Dat was niet het geval iets verder op aan dezelfde

kant tussen de Gerenweg en Oldeneelallee wat blijkt

uit de aantallen.

km-blokcode: 21-56-41, 21-56-51 aantal:>200 ft industrieterrein werd bovendien zompvergeet-mij-nietje Myosotis laxa subsp. cespitosa gevonden. buitendijks

Het gebiedje Driehoek Gerenvonder is ook in 1999

geteld.


aantal: 250 ft in de berm

1999

3 fl in uiterwaard 1999

45 fl in de berm 2000

6 fl in uiterwaard 2000

Ik was misschien wat aan de late kant maar dan nog

kan ik het grote verschil in aantal bloeiende exempla

ren niet verklaren.

De werkgroep verrichtte op dinsdagavond 25 april

een monsterklus. Met maar liefst 12 deelnemers heb

ben we de volgende tellingen verricht.

UiteIWaard Nieuwe wetering tussen de Oldeneelallee en

de Geerenhoeve en het gelukkig niet aan industrieterrein

ten prooi gevallen' weilandje bij de (voormalige)

Geerenhoeve. De Gemeente Zwolle heeft besloten dit

grasland te behouden en te beheren ten gunste van de

kievitsbloem. km-blokcode: 21-56-51 aantal: 461 ft in uiterwaard 59 ft in de berm 2500 ft in gras/weiland Op een aangrenzend braakliggend voormalig opslag terreintje vonden we een vijftigtal bloeiende zomer fijnstralen Erigeron annuus. Langs de oevers van de

Het: laatste gebied wat we in dit verband onderzocht hebben is de dijk vanaf de Hoevenbrug tot aan de grens Zwolle-Heino en wel op 2 mei, 4 juli en ten dele 15 au gustus. km-blokcode: 27-12-13 aantal: 45 ft binnendijks' 170 ft buitendijks Met de verschraling van de'dijk lijkt het goed te gaan . wat oa blijkt uit de volgende gevonden soorten: vee/ kleurig vergeet-mij-nietje Myosotis discolor, ruw vergeet-mij-nietje Myosotis ramosissima, muizenoor Hieracium piloselIa, gele morgenster Tragopogon pratensis subsp.pratensis, hemels/eutel Sedum telephi um, lathyruswikke Vieia lathyroides, glad walstro Ga lium mol/ugo, geel walstro Galium verum en gewone veldsla Valerianella locusta. Op één plek vonden we tripmadam Sedum rejlexum met een bedekking van 0,5 m2, zacht vetkruid Sedum sexangulare met een bedek king van >5 en grote tijm Thymus pulegioides sa men. Zij vormen de associatie van zacht vetkruid en grote wilde thijm. Ass. 20Bbl Sedo-thymetum pulegi oidis Neijenhuijs 1968. Verder vonden we op de dijk veel kruisbladwalstro Cruciata laevipes. Ter afsluiting van dit verslag wil ik een ieder die hlJclt deelgenomen aan deze en andere excursies hartelijk be

nr,

danken voor de enthousiaste inzet. namens de we,~ Leen de ~eine

bergingsvijver in het aangrenzende industrieterrein vonden we oa waterkruiskruid Senecio aquaticus, padderus Juncus subnodulosus, waterdrieblad Me-


8e jaargang - nummer t - 18

Programma plantenwerkgroep

Dinsdagavond 19 juni

voor het jaar 2001

19-uur BegraafPlaats Bergklooster

Vervolgexcursie van I mei onder leiding van Han

Beeuwkes.

. Donderdagavond 1 maart

20-uur Oosterkerk. Na de huishoudelijke mededelingen volgen dia's met uitleg door 4 leden mnl. Gerard Beersma, Nel Wijts, Han Beeuwkes en Elja van Dongen. Genieten dus.

Zaterdag 23 juni

Zaterdag 28 april

9-uur tot het eind van de middag

Vertrek vanafuitspanning 'Het Engelse werk' naar de

Leemputten bij Staverden. Elja van Dongen is de excur

sieleider.

9-uur tot het eind van de middag Vertrek vanaf uitspanning 'Het Engelse werk'. Dagex cursie bij onze oosterburen onder leiding van Elja van Dongen. Zij leidt u naar Samerrot bij B;1d Bentheim in Duitsland om daar de bijzondere vOOIjaarsflora te bekij ken.


Vertrek vanafuitspanning 'Het Engelse werk' naar

Doosje in N.W.-Overijssel. De leiding is wederom in

handen van Elja.

Dinsdagavond 1 mei

19-uur BegraafPlaats Bergklooster

Han Beeuwkes zal speciale aandacht besteden aan de

zeldzame vooIjaarsflora op deze begraafPlaats.

Dinsdagavond 8 mei

Zaterdag 30 juni

Dinsdagavond 3 juli

19-uur Verzamelen op parkeeIplaats Zandhove

Bij de verlenging van de IJsselallee zijn veel sloten ge

graven ofvergraven. Theo de Kogel gaat de pionierve

getatie bekijken.

19-uur Engelse werk verzamelen voor de uitspanning. We gaan de vroege flora bekijken en inventariseren. De excursie leider is Leen de Kleine.

Wederom een mooi vol progranuna dus. Het is mis

schien overbodig maar ik wil er toch nog eens op wijzen

dat de p1antenexcursies voor een ieder toegankelijk zijn.

Je hoeft dus beslist geen 'kenner' te zijn om mee te

doen.

Dinsdagavond 22 mei

Ik wens iedereen het beste en tot ziens in het nieuwe

jaar.

19-uur

Engelse werk verzamelen voor de uitspanning.

Vervolgexctirsie van 8 mei.

Zaterdag 26 mei

8-uur tot na het eten

namens de werkgroep, Leen de Kleine

Vertrek vanafuitspanning 'Het Engelse werk'. Elja

neemt u mee naar het unieke Voomes Duin.

Dinsdagavond 29 mei

19-uur Verzamelpunt parkeerterrein Westerveldse bos.

De flora van het Westerveldse bos bekijken onder lei

ding van Han Beeuwkes. .

Zaterdag 2 juni


Vertrek vanafuitspanning 'Het Engelse werk'. Deze

dagexcursie onder leiding van Elja van Dongen gaat

naar het Junner Koeland.

Zaterdagochtend 16 juni

9.30 Vreugderijkerwaard Verzamelen bij de Vreugderijkerwaard aan het eind van de Zalkerveerweg. Theo de Kogel zal speciale aandacht besteden aan de pioniervegetatie en enkele rivierduintjes.


natuurontwikkeling Vreugderijkerwaard

8e jaargang - nummer 1 -19

Uit het gewest IJsselstreek .•....•...

Deze activit~ten niet meegemaakt, dan heeft u echt wat gemist!

Bestuursleden van de afdelingen uit het Gewest In 2001 zijn er echter weer nieuwe gewestelijke . Usselstreek zijn in 2000 tweemaal bijeengeweest kansen. Leg de 21 e april maar vast. Dan houden Nu is het niet zo interessant om op te lepelen wat we een wandeling om het Naardermeer. In het 4" er allemaal besproken is. Interessant is wel dat er kwartaal houden we in samenwerking met de Na door de afdelingen in ons Gewest vele activiteiten zijn en worden georganiseerd: Daarbij zijn best ac tuurbeschermingscommissie en de afdelingen uit ons Gewest een themadag in het kader van de rea tiviteiten en ik doel daarbij in het bijzonder op le zingen van b.v. een naburige afdeling, die we graag . lisatie van de Ecologische Hoofdstructuur en de natuurbescherming in de witte gebieden. Misschien zouden willen bezoeken omdat dat b.v. een toe een wat droge titel, maar we zullen wel streven komstige vakantiebestemming is. We hebben van naar een 5-sterrenmenu. We zullen u graag bij de deze activiteiten echter geen weet. In de weet kan verschillende activiteiten begroeten! nu worden voorzien! Internet is een medium waar we niet meer omheen kunnen. Ook de KNNV heeft een website (www.knnv.nl). Op deze website kunt u tal van activiteiten vinden van KNNV-afdelingen in het hele land en dus ook van uw buurafdelingen. In de laatstgehouden gewestelijke vergadering hebben we afgesproken dat leden uit het gewest ook harte lijk welkom zijn bij die activiteiten van afdelingen uit het gewest die uw bijzondere belangstelling hebben. Het is wel plezierig dat u dan vooraf even contact opneemt met de in de aankondiging ge noemde contactpersoon. We hadden in 2000 twee alleraardigste activiteiten. Daar was eerst de excursie naar het Bargerveen op 20 mei. Jammer dat we met zo weinigen uit ons gewest hebben genoten van onder andere grauwe klauwieren, tal van geoorde juten, struiken vol wa teJjuffers en niet te vergeten het prachtige land schap. De afdeling Lelystad organiseerde voor ons op 23 september een bijZonder geslaagde dag met als the ma 'De ontwikkelingen in de Flevolandse natuur' . Er waren inleidingen over 25 jaar natuurontwikke ling; populatie-ontwikkelingen bij aalscholver, le pelaar en ganzen en ecologische verbindingszones waarin onder andere de ringslang centraal stond. In de middaguren waren er de bij zo'n dag gebrui kelijke excursies met onder andere de mogelijkheid tot excursie in het Oostvaardersplassengeb1ed. Het was een bijzondere belevenis om een kudde van 550 Konickpaarden te zien draven en bijna oog in oog te staan met een formidabel edelhert. Zwols Natuurtijdschrift

namens het gewestelijk bestuur KNNV Tjalling van der Meer voorzitter

Gewestelijke excursie op 21 april 2001 'TE VOET RONDOM HET NAARDERMEER'

Op zaterdag 21 april 2001 organiseert het gewest Usselstreek een excursie naar het Naardenneer. . We gaan niet varen, maar maken een wandeling rondom het Naardermeer. De excursie wordt ge leid door Hans Grotenhuis.

Het Naardermeer is een van de oudste natuurmo numenten van Nederland. Het behoud van dit ge bied was in 1905 voor Heimans en Thijsse aanlei ding om de Vereniging tot Behoud van Natuurmo numenten op te richten. In 1906 werd het Naarder meer door de vereniging gekocht. Het Naardermeer bleek in de loop van de jaren echter nog niet voldoende beschermd vanwege invloeden van buiten. Na peilverlagingen in de om geving t.b.v. de landbouw en drinkwaterwinning werd het terrein ernstig bedreigd door verdroging. Het inlaten van water uit de Vecht was vanwege de v.oedselrijkd~ van dit water 8.een.goede opl9s smg. Iri 1984 IS er een waterzutVermg gebouwd waardoor redelijk schoon Umeerwater kan worden ingelaten. Nadat Natuurmonumenten de omlisgen de polders had verworven kon hier het peil wqrden verhoogd zodat het weglekken van water naar de omgeving kon worden teruggedrongen. Door ver werving en inrichting van de omliggende pold~ is Se jaargang - nummer 1 - 20

het tevens mogelijk om rond het meer te lopen. Natuunnonumenten heeft daar een route uitgezet en die gaan we volgen. Eind april zijn de (weide) vogels het belangrijkste natuurhistorische aspect van de excursie. Daarnaast is de wandeling ook landschappelijk aantrekkelijk door de afWisseling in landschappen. Enkele meer besloten delen worden afgewisseld door open weidelandschappen, graska den en boselementen. Op een aantal plekken zijn . uitzichtpunten en vogelobservatiehutten geplaatst waardoor er uitzicht is op het eigenlijke Naarder meer. Terrein- en routegegevens De route is 17 km. lang en voert gedeeltelijk over gebaande-paden. Een groot deel gaat echter door de weilanden die in het vootjaar plas-dras kunnen staan; enkele delen kunnen behoorlijk modderig zijn. Laarzen zijn daarom absoluut noodzakelijk. Er is geen horecagelegenheid onderweg, alles wat u nodig denkt te hebben aan eten en drinken moet dus worden meegenomen. Neem ook een verrekij kermee. Het laatste stukje van de route voert door een bui tenwijk van Bussum. Dat is jammer, maar daar is niets aan te doen.

OPROEP Dit vOOljaar zal de eerste BIGDAY van de vogeIweIk groep Zwolle plaatsvinden. Bij de Zwolse BIGDAY is het de bedoeling om binnen een dag zoveel mogelijk vogelsoorten waar te nemen. (Waarbij ieder teamlid hetzelfde individu dient te zien of te horen). Het idee is om op de fiets te gaan en het gebied waar gevogeld mag worden te bepeIken tot bijvoorbeeld het 'Rondje Zwolle'. Warmeer: Wie:

12 mei iedereen die geïnteresseerd is, ervaring is niet van belang dus geeft u allen op (we zullen proberen om gelijkwaardige teams samen te ~llen van 2-4 perso nen)

Opgeven kan bij Jeroen Postema op tel 038-4235744 of e-mail [email protected] Infonnatie volgt.

Jeroen Postma

Opgave per afdeling gaarne voor dinsdag 17 april 2001 bij Robert Giesen, tel. 038-4216733. We verzamelen om 9.00 uur op de parkeerplaats van het Naardermeer aan de Meerkade bij de boer derij Stadszicht. Dan kunnen we exact om 9.30 uur op pad. De parkeerplaats is als volgt te bereiken vanuit de richting Amersfoort: Al, afslag Naarden - Bussum Na de afrit rechts, weg volgen tot torenflat en dan linksaf (stoplicht), direct daarna rechtsaf de Graaf Willem de Oudelaan in (als u het spoor over gaat bent u te ver). U verlaat de bebouwing en komt dan vanzelfbij de parkeerplaats. Hans Grotenhuis



Vogelwaarnemingen in de regio Zwolle in de periode oktober en november 2000 door Genit Genitsen

gebruikte afkortingen en tekens ()

= O\~liegende

z ex. juv. ad

=

m

v p terf. slpl. r

vogels zang = exempla(a)r(en) = juveniel/onvolwassen = adultlvolwassen = man = vrouw = paar = territoriaal/tcrritorimn = slaapplaats = ringvangst

grote zilverreiger blijft verbazen. Maar liefst 87 waarnemingen, met op 11 november 17 ex. in onze

regio. Voor deze soort is de Usseldelta een van de belangrijkste locaties van ons land, zoals bleek uit een internetverkenning. De koereiger zwerft ook nog steeds rond en 1 late zwarte ooievaar. Langs de IJssel werd een recordaantal van 80 'verwilder de' Canadese ganzen gemeld. Ook de mandarijn eendblijft terrein winnen. nu zelfs al foeragerende ex. in de Zwolse. stadsgracht. Ook krakeenden blij ven (landelijk) toenemen met mooie groepen in de tichelgaten en op het Kamper Noorddiep. Op 2310 werd een vrouwtje witoogeend ontdekt op de Wythmenerplas en daar tim 11 november gezien. Van 20 tim 26 november werd waarschijn lijk hetzelfde vrouwtje in de tichelgaten gezien. Er werden 2 toppers gemeld. Op het Veluwemeer maar liefst 75 krooneenden, al vroeg veel brildui kers en c 50.000 meerkoeten!

Van de soorten met een * achter de naam zijn alle

binnengekomen waarnemingen gepubliceerd. Van

de overige soorten is een selectie gemaakt. Soms is

. aangegeven hoe een selectie is gemaakt (bijv variaf Bij de roofvogels helaas een tegenvallende herfst. Door het uitblijven van oostelijke winden beleefden 10 ex.). we geen gepiekte (buizerd)trek. Wel late wespen dief, bruine kiekelÏdief, en visarend. Veel blauwe Ookniet-gepubliceerde waarnemingen worden uiteraard in het archiefvan onze VWG opgeslagen. kieken en ruigpootbuizerden. 5 smellekens en 5 slechtvalken naast de 'centralevogels ' . Van 59 vogelaars ontving ik deze keer weer vele interessante waarnemingen; iedereen weer hartelijk Van de goede kraa1ll'ogeltrek over ons land, pikten we slechts 1 groepje mee. bedankt daarvoor. Dankzij onze succesvolle internetsite (al meer dan 1000 bezoekers!) werd de informatie-uitwisseling verder verbeterd en profiteerden meer vogelaars van de laatste nieuwtjes. Het waren 2 bijzondere maanden, met name door de abnormaal hoge temperaturen en grote hoe veelheden neerslag. Beide hadden duidelijk invloed op de vogelwereld, zoals hieronder zal blijken. Er werden veel dodaarzen gemeld, met als beken de toplocaties het Heerderstrand -en het Usseltraject Zalk-Kampen. Alle drie bijzondere futen werden gemeld. In het Zwarte Meer zelfs kuifduiker en geoorde fuut bij elkaar. Aalscholvers w~en tra ditiegetrouw talrijk op de najaarstrek. Bij Windes heim werd een groep van 2000 gezien. In de tichel gaten werden 2 roerdompen tegelijk gezien, De Zwols Natuurtijdschrift

Bij de steltlopers diverse verrassingen. Een late groep kluten, een poelsnip, een late tureluur, 41 bokjes en er kwam nog een oude waarneming van een steppenkievit boven water. De enorme hoe veelheden neerslag leidde tot zeer soppige graslan den. Hierdoor landden grote aantallen goudplevie ren, kieviten, kemphanen en watersnippen in onze regio. Zo'n natte herfst geeft inzicht in de enorme betekenis die de Nederlandse graslanden voor . doortrekkende steltlopers hadden voordat ze wer den drooggelegd. Er werd weer een velduil ter hoogte van Oldep.eel geZIen. Er werden ongekende aantallen ijsvogels (47) en grote gele kwikstaarten (38) gemeld. Door het ex treem warme herfstweer veel late wrunnemingen Se jaargang - nummer 11 - 22

van: oeverzwaluw, boerenzwaluw, witte kwik, gele kwik, beflijster, tuilifliliter, zwartkop en tjiftjaf Bij zondere zangvogels waren: oeverpieper, bladko ni1/g, E-llropese kanarie en roodborsttapuit (voor het eerst in november in de IJsseldelta). Er werden redelijke aantallen vllllrgoudhallen, baardmannen, klapeksters en raven gemeld. Het was een zeer magere herfst voor barmsijs, kntisbek en appelvink. Tot slot aandacht voor 2 soorten. Ten eerste de glanskop.Tot en met 1993 zag ik deze mees van oude loofbossen jaarlijks in het Veeralleekwartier. Daarna is de soort 'stiekem' verdwenen. In novem ber zag ik er weer een in het park Engelse Werk. Uit de voorlopige kaarten van denieuwe Neder landse broedvogelatlas blijkt ook dat het versprei dingsgebied sterk is ingekrompen. We hebben hem in 2000 niet als broedvogel in Zwolle kunnen vast stellen. Graag extra aandacht voor deze soort en wie heeft er nog waarnemingen, die niet aan mij zijn doorgegeven. De (witkop)staartmees sluit de rij In de Baltische Staten was afgelopen herfst een enorme invasie en op onze site vroeg ik waarnemers extra op te let ten. Dit heeft inderdaad een aantal waarnemingen opgeleverd al was het niet overdreven veel. Het determineren van 'witkoppen' is moeilijk omdat er ook tussenvormen bestaan met een vage zijkruin streep over de kop. Zelf heb ik er van 29 september tlm 31december65 nauwkeurig bekeken. Hiervan waren er 56 (86%) normaal, 7 (11%) tussenvor men en 2 (3%)witkoppen. Ik zag de eerste witkop op 31 oktober en de 2" op 5 november.

Dodaars * 1803 Tichelgaten Windesheim 2 WF

0110 Heerderstrand 16 WvdB

0410 Heerderstrand 17 WVdB

0710 Ketelrneer, oostoever min. 3 GG

0710 Hoenwaard. Zwarte Kolk 1 WvdB

0710,1211. 1911 Noorderkolk 1 WH

lllO Schellerwade 1 GG

1510 Spoolderhank 1 GG

1510 IJssel ZaIk-Kampen 15 HRlHvdL

2010 Wiessenbergse Kolk 1 GG

2010 Harculose waard 3 WvdB

2210 Drontermeer 5 HP

2610 Sekdoornse Plas 4 WvdB

0111 Langenholte I RvV

0211 Wythmenerplas 1 VM

1111 Kampen, Noorddiep 3 SD

0211 Reerderstrand 10 WvdB

1311 Veluwemeer, Polsmaten 2 WvdB .

20 II Noorderkolk 3 RB

2311 Engelse Werk 3 GG

2411 Tichelgaten Windesheim 3 GG

2411 Windesheimerwaard 1 GG

2611 Diezerdijk I GG

2611 Jugesriet, SBB 1 GG

. 2911 Jugesriet. SBB 3 AM . 3011 Wijhe. Nijenhuis 1 AL

Fuut (meer dan 10 ex.)

2411 Windesheimerplas 25 GG

Roodhalsfuut *

1710 Reerderstrand 2 WvdB

KuifduÏker *

0411 Zwarte Meer 1 MBU

Geoorde fuut *

0411 Zwarte Meer 1 MBU

0911 Buitenwaarden Wijhe 1 WG

Aalscholver (meer dan 25 of trek)

1510 IJssel Zwolle-Kampen 668 GGIHR

2710 Engelse Werk 260 RH

0711 IJssel bij Windesheim c 2000 saw WvdB

1711 Langenholte 90 slpl. ER

1811 Bentinckswellen 55 slpl. GG

Roerdomp * 2411 Tichelgatell Windesheim 2 RvdH 2511. 2611 Tichelgaten Windesheim 1 CHlEJG/AG

Koereiger *

0610 Cellemuiden 1 via JB

0411 Barsbekerbirmenpolder 1 MBU

grote mantelmeeuw Uuveniel)


8e jaargang - nummer f - 23

Grote zilverreiger * OHO Zwarte Meer 5 FdR 0410 Polder Oosterwolde 3 WvdB 1310 Polder Oosterwolde 1 HveIH 1710 Vecht, Berlmm 1 n Z DM 2310 Vossemeer 8 WvdB 2410 Vossemeer 5 WvdB 2510 Buiten1anden Langenholte 1; vloog later naar de pol

der Mastenbroek DM 2910 Drontenneer, Elburg 1 HveIH 3110 Drontermeer. RZIl WvdB 3110 Polder Oosterwolde. 2 WvdB 3 ilO Polder Dronthen 1 WvdB 3110 Vossemeer6 WvdB 0311 Vossemeer 2 JH 0411 Polder Oosterwolde 8 HveIH 0811 Polder Oosterwolde 4 WvdB 0811 Ossenwaard 1 MBU 1111 Zuiderzeepolder 1 HW 1111 Drontermeer, RZI 9 WvdB 1111 Polder Oosterwolde 2 WvdB. 1111 Polder Dronthen 2 Wv
30U Vosserneer 2 WvdB

3011 Dalfsen. Hessenweg 1 VM

Zwarte ooievaar *

1710 en 1810 Polder Oosterwolde I HP

Ooievaar *

0705 Hoenwaard 1 AL

2407 Elshof2 AL

1510 Polder Hoog Zalk 1 GG

Lepelaar *

1209 Engelse Werk 2 AM

Zwarte zw;taD *

0705 Hoenwaard 1 AL

0110 Engelse Werk 100

0710 Ussel Zwolle-Zalk 1 HveIH

1510 Aersoltweerde 1 GG

2310 Schellerwade 1 VM

• 1811 Veluwemeer 2 MK/GG 2411 Schellerwade 1 GG 2711 Polder Mastenbroek 1 GG Grauwe gans (meer dan 25 of trek)

0811 Terwolder dOJperwaarcien 550 MBU


Kolgans (meer dan 1000 en alle verwilderde eL·) 0110 Engelse Werk 2* GG 0110 Aa-Landen 42 n ZW WH 1510 Aersoltweerde 2* GG 2311 Engelse Werk 32* GG

Indische gans * 0110. 1710 Engelse Werk 3 GG 0210 Vecht, Marshoek 9 VM 0410,1710,2710 Vecht, Marshoek 2 VM 0710 Ussel Zwolle-Zalk 6 HvdH 0810 Engelse Werk 5 GG 1510 Aersoltweerde 3 GG 0411 Vecht, Berkum 5 VM 10 11 Berlmmerkolk 10 ER Canadese gans * 0110 Engelse Werk 2 minima GG 0310 Veluwemeer 30 HP 1110 Centrale Harcu10 6 GG 1110 HoenwJard 48 GG 1510 Usse\. Kocluchterhank 15 GG 1510 Aersoltweerde 2 GG 1710 Engelse Werk 3 \W 2 minima GG 2210 Harcu10se Waard 80 VM/WvdB 0411 Genne 30 VM

2311 Engelse Werk I GG 2411 Schellerwaard 20 GG 2411 Hoenwaard 23 GG 3011 Engelse Werk 2 GG geheel nov Vecht. zandgatMarshoek 2 VM Brandgans * 0110 Engelse Werk 4 GG 0410 Engelse Werk 8 GG 0810 Engelse Werk 5 GG 1110 Hoenwaard 4 GG

1510 Aersoltweerde 13 GG 1710 Engelse Werk 19 GG 2310 Harcu10se Waard 5sow VM 0411 Vecht, Berlmm 4 VM 10 11 Berlmmerkolk 5 ER 2311 Engelse Werk 7 GG 3011 Engelse Werk 2 GG Keizergans ": 1410 Bomhofsplas 1 ER 1011 Berkummerkolk 2 ER Nijlgans (meer dan 25 of trek) 1509 BarsbekeIbinnenpolder 70 PB 0110 Engelse Werk 158 slpl GG 0410 Vecht. Marshoek 18 VM 0410 Vecht, De Tempel 48 VM 0910 Bomhofsplas 127 MK

1510 Polder HoogZalk min. 42 GG 1710 Engelse Werk 108 slpl GG 2310 Schellerwaard 60 VM 8e jaargang - nummer t - 24

Bergeend (meer dan 5 of trek) 2810 Veluwemeer. Polsmaten 42 MK 2611 Vossemeer 32 WvdB

Casarca

*

1510 Polder Hoog Zalk 2 GG 1710 Engelse Werk I GG 1111 Engelse Werk I GG Mandarijneend * 1803 Lierder- en Molenbroek m+v WF 1708 Duurse Waarden 3v AM 1110 Park Engelse Werk 7m+4v GG 2711 Zwolle, stadsgracht 3m+2v GG Smient (meer dan 100) 0210 Vecht Marshoek min. 100 VM 0710 Koppelerwaard 300 HvdH 0910 Bornhofsplas 120 MK 1510 Koppelerwaard 1150 GG 2111 Bosjessteegplas c 2000 GG 2611 Juûesriet, SBB 1500 GG Krakeend (meer dan 10) 0310 De Wieden, Hemelrijk 60 PB 0910 Tichelgaten Windesheim 87 WvdB 1111 Kampen, Noorddiep 145 GG 1111 Tichelgaten Windesheim 80 LM 1911 Tichelgaten Windesheim c 120 AV/HvdH 2111 Wythmenerplas c. 20 AM 2411 Tichelgaten Windesheim 125 GG Wintertaling (meer dan 25) 0910 Bomhofsplas 50 MK 1510 Engelse Werk 51 GG 2311 Engelse Werk 154 GG 2711 Bo!\iessteegplas 179 GG Slobeend (meer dan 10) 1803 Tichelgaten Windesheim 58 WF 1111 Kampen, Noorddiep 83 SD 1111 Tichelgaten Windesheim 20 LM 1911 Tichelgaten Windesheim 100 AV/HvdH 2411 Tichelgaten Windesheim 110 GG 2811 Tichelgaten Windesheim 137 WvdB Witoogeend * 2310.2610,2810, 1111 W)ihrnenerplas v MK/CH/AMJVM 2011,2111. 2411, 2511, 2611 Tichelgaten Windesheim v WvdB/GG/CH/ARJHR/EJG/AG/AV/HvdH Kuifeend (meer dan 50 en broedgevallen) 2707 Wijhe, Nijenhuis ad + 2 juv AL

Krooneend *

2110 Veluwemeer. Polsmaten min 62 MKlRG/JvA

2810 Veluwemeer. Polsmaten 75 MK

Brilduiker

18"1 Veluwemeer thv Hierdense Beek min 89 GGIMK

Wespendief *

1609 Duurse Waarden 1 WG

Bruine kiekendief *

1708 Duurse Waarden v AM

2810 Veluwemeer vMK

0111 Harculo (juv) JvD

1811 Veluwemeer v WvdB

Blauwe kiekendief *

1810 Holterberg v WH

2310 Vossemeer 1 WvdB

2410 Polder Oosterwolde, SBB m+v HP 2910 Polder Oosterwolde m HP 2910 Elspeetse Heide m WvdB 0211 Herfte (2) VM 0411. 2211 Kluinhaar (1) JH 0811 Polder Oosterwolde m+v WvdB 1011 Oldebroekse Heide m WvdB 1111 Kampereiland v SD 1511 Harculo (v) JvD 1711 Bentinckswellen v HvdH 1911 Polder Oosterwolde. SBB 1 HP 1911 Polder Oosterwolde. SBB m+v HP 2211 Coreernarke v n ZW BDI 2511 Westerhuizingerveld m MBU 2611 Elburg m HP 2611 Polder Oosterwolde v HP 2611 Mastenbroek m GG 2911 Vilsterense Heide m VM Havik * 2807 Reelaer 1 AL 0610 Spoolderhank juv v GG 1910 Langenholte I WH 2110. 2810. 1811 Veluwemeer. Polsmaten 1 MK 2810 Bornhofsplas I RB 0711 Zalkerbos m+juv HvdH 1811 Veluwemeer, Polsmaten 1 MK/GG 1911 Tichelgaten Windesheini v HvdH 2111 Vreugderijkerwaard jm' HvdH 2411 Windesheimenvaard 1 GG 2411 Tichelgaten Windesheim I GG 2511 Coreernarke m BDI 2711 Die'Lerdijk y HvV

Toppereend * 1511 Heerderstrand 2 juv WvdB



~

- 25

Ruigpootbuizenl * 1810 Stakenberg 1 WvdB 0511 Aa-landen (1) HvV 1111 Polder Hoog ZaIk 1 MK 1111 Polder Dronthen 1 MK 1811 Polder Oosterwolde ad v HvdH

Meerkoet (meer dan 250)

2110 Veluwemeer c 50.000 MKlRG/JvA

2611 Diezerdijk 131 GG

Visarend * 0705 IJsseL Hattem 1 AL 1708,2508,0109,0409 Duursc Waardenl WG/AM 2409 Westerveld I PB 0110 De Doom 1 OM 0210 Heerderstrand 1 WvdB 0210 Engelse Werk 1 WvdB 0210 IJssel thv Windesheim 1 WvdB 0710,0910, 2310 Bomhofsplas 1 HBIMK 2210 Vecht 1 JA 2310 Agnietenplas I ER 0511 Lemclerberg (I) JSINN

Scholekster (meer dan 50 en wm. nov-feb)

2011 Sekdoomse Plas I GG

SmeUeken * 1803 Lierder- en Molenbroek 1 WF 1010 Punthorst, Evenboersweg I MBU 1010 Dalfsen (l) VM 1610 Heerderstrand 1 WvdB 2610 Herxen I WvdB 3110 Vossemeerdijk 1 WvdB Boomvalk * 0510 Zwartewatcrskloostcr I WvdB Slechtvalk * Harculo gehele periode vaste tweetal JvOIERIBOIlJHlVM! MK 0710 Coreernarke m BDI 1310 Lemelerberg (l) JH 2410 Vossemeer 1 WvdB 2610 Zwolle, Hanekamp m n NW MK 081 L 1111 Polder Oosterwolde OllV v WvdB 1311,2711 Harculo "vreemd" v JvO Patri.is *

2906 Wijhe, Nijenhuis 2 AL

2709 Wijhe, Duisterendijk 4v AL

Waterral *

0210 Veldiger Buitenland I BO

1310 Boswachterij Staphorst 2 MBU

1510 Spoolderhank I GG

1510 Vreugderijkerwaard 1 GG

2110 Vcluwemeer 2 MK

2310,0511 Vossemeer 1 WvdB

2210,2411,2811 Tichelgaten Windesheim 1 GGIWvdB

0311 Ossenwaard 1 MBU

1811 Bentinckswellen 1 HvdH

2411 Tichelgaten Windesheim 2 HvdH

2511 Noorderkolk 1 HB


Kraanvogel *

0811 Harcu10 8 n ZW JvO

Kluut *

1811 Veluwemeer. Polsmaten 33 MK/GG

Bontbekplevier *


Goudplevier (meerdan 25)

0810 Polder Oosterwolde 400 HP

1510 Polder Oosterwolde 120 HP

1111 Polder Dronthen 646 MK

0311 Polder Oosterwolde min. 500 HvdH

1111 Polder Oosterwolde c 3200 WvdB

Steppenkievit

*

uit de oude doos:

2806 tlm 01071992 Polder Kamperveen ad JvdH

Kievit (meer dan 500)

0311 Polder Oosterwolde min 2000 HvdH

Kleine strandloper *

2808 Bomhofsplas 5 AM


Temmincks strandloper ~ 2808 Bomhofsplas 1 AM

Bonte strandloper *



2810 Bomhofsplas 1 MK/JP


1811 Veluwemeer 4 n Z GGIMK



Kemphaan *





0311 Polder Oosterwolde min 300 HvdH

1811 Veluwemeer 10 n Z GGIMK

Bokje *

04IOSpoolderhank 7 GG

0610 Spoolderhank 5 GG



1510 Spoolderhank 2 GG 2010 Wiessenbergse Kolk 5 GG 2SIO Bomhofsplas I MKJJP 1111 Vreugderijkerwaard 2 GG BIl Herxerwaarden 3 LM 2211 Hcrxerwaarden 8 GvdB 2.+ II Herxenvaarden 3 GG 261 I Boswachterij Staphorst I MBU 2811 Lemelerveld Vossenbeltweg I JtHo

Kerkuil * 0610. l7lO. 2010. 2.+11 De Doom 1 DM 1110 AlS b~i Haerst dood CX. BOl Steenuil * 0205 Heino. Haarrnaatsweg 1 bij nestkast AL 0810 De Doom 1 DM 1210. 1310. I·UO. 1710, 07l1. I·Hl. 29Il Elshof I AL Bo~uil

Watersnip (meer dan 25 en alle dec-jan "nl.) 2808 Bomhofsplas 48 AM 1209 Engelse Werk: c 40 AM 0110 Engelse Werk: 133 GG 0210 Bomhofsplas c. 60 CH 0.+ 10 Spoolderhank 83 GG 0710 Koppelenvaard 20 HvdH 1410 Bomhofsplas 250 ER 1510 Spoolderhank:'+3 GG 2110 Veluwemeer. Polsmaten 70 MK 2810 Wiessenbergse Kolk'+5 HH 03 I I Polder Oosterwolde 300 HvdH 0.+ 1I Polder Dronthcn 200 H"dH I I II Vreugderijkerwaard 125 GG

*

1310. 2310 Lemelerberg 1 m Ransuil * 0210 Veerallee 1 GG

Velduil * 2110 Coreemarke 1 n ZW BDI

Kleine mantelmeeuw * 0910 Bomhofsplas I MK

IJsvogel * 1803.2308. OSlO. 2310. IIlL 1911. 2·nl. 2511 Tichelga ten Windesheim I WFIWGfGGIEJGfAGfA VIVMIH\dHlLM 3008 Zwolle. koelwaterkanaal I BD 1609 Dunrse Waarden 2 WG 0110 Zwarte Meer 1 FdR 01l0. 0810, 231l Engelse Werk: 1 GG 0210 Noorderkolk 1 HB 0610. 1510 Spoolderhank 1 GG 0610 Hclmhorst 1 lBO 0710. 1311 Langenholte I H\V 1510 Acrsoltweerde 1 GG 2010.2810. lIlI. 2Ill. 2611 Duurse Waarden I WGIJH 2210 Dmntemleer I HP 2310 Oldenelenvaard I VM 2710 Stuw Vechtcrwecrd 1 VM 2810.0211 Wjtluncnerplas 1 AMIVM 0411 Kluinhaar 1 m 0411 Vechtann. Marshock I VM 1111 Vecht. Prathoek ,ia HBO

1311 Veluwemeer. Polsmaten 1 W"dB

1611 Gelderse Gracht 1 HBÀ.

181.1 De Horte I m

1911. 2011 Tichelgaten Windesheim m+v HvdH!WvdB

21 I I Zwolle. stadsgracht 2 GG

2311 Zwolle. stadsgracht I GG

2411 Windesheimerplas 1 GG

2511 ZÜlkolk 1 HvdH

2511 Veluwemeer. de Duintjes 1 MK

2711 Buitenlanden Langenholte 1 AM

2911 Vecht. Vechterstrand 1 AM

2911 Noorderkolk I AM

30 I1 Zwolle. Zandwetering I GtH

Houtduif (meer dan 1(0)

Coreemarke "an2110 tlm 1911 regelmatig trek met maxi

mum van c 800 op 2210 BDI

. Kleine bonte specht * 0210 W)1hmcnerplas 1 MK 1410. 1810. 2010 Veerallee I GG

Poelsnip *

2611 Arrier Kocland I HRU

HoutsnilJ *

2411 Zwolse Bos I W"dB

261 I Boswachterij Staphorst I MBU

Zwarte ruiter *


2908 Engelse Werk I AM

Tureluur (meer dan 25)

1711 Langenholte geh. ER

Groenpootruiter *

1908 Engelse Werk: I AM

2808 Bomhofsplas I AM

Witgat *

2808 Bomhofsplas I AM

1111 Polder Kampervecn I MK

Oeverloper (meer dan 10 en okt-mrt 0610 Spoolderhank 1 GG .


WTIl.)


Groene specht * 0710, 1210 fr.llfsen 1 VM 1010 Junner Koeland 1 VM 1710 Hcerdersprengen 1 WvdB 2910 Ankumer Es 1 VM

*

Zwarte specht

1810 Sprengenberg 1 WH 2110 Veluwe, Tongeren 1 MK

*

Witte kwikstaart (meer dan 10 en nov-feb wm.) 1410 Bomhofsplas 12 ER 2311 Engelse Werk 100 2511 Coreenmrke 1 BDI 3011 Engelse Werk 2800 Gele ~kstaart 1410 Veldiger Buitenland 1 MBU

Grote gele kwikstaart

*

1109 Hengforderwaarden 1 WG 0610,0710 Coreemarke 1 BDI 0710 Veerallee 1 nNO 00 0810 Engelse Werk 1 n ZW 00 1210 Spoolde 1 WvdB 1310 Stakenberg 2 11 ZW WvdB 1510 Bel1tinckswellen 1 n ZO 00 Boomleeuwerik *

1510 ASK, Dellen 1 n ZW WvdB 0810 Engelse Werk 1 n ZW 00

16\0 Punthorst (1) MBU 1310 Elspeetse Heide (6) WvdB

2010 Gelderdijkse Waard (1) 00 1910 Vecht, Marshoek (1) VM

2210 Harculo 1 n Z WvdB 2910 Coreenmrke 2 n ZO BDI

281O'Bornhofsplas 1 nNO MKlJP 1411 Elspeetse Heide (1) WvdB

0411 Lemelerberg (4) JH 0711 Veerallee In ZZW GG Veldleeuwerik (meer dan 25)

Coreenmrke van 12 tlm 2910 trek: maximum op 2110 van c 0811 Aa-landen I HvV 1211 Rechterense veld 1 WvdB 700 tussen 9.00 en 12.00 uur BOL

1611 Dalfsen (I) JH 1210 Windesheim 40 ER

1711 Lemelerberg (l) JH 271] Mastenbroek min. 5000

1711 Stuw Vechterweerd I VM 1711 Engelse Werk 2 MK Oeverzwaluw *

181 L 1911 Diezerpromenade 1 00 2611 Vossemeerdijk 1 WvdB. Dit is een nieuwe laalste da

1811 Zwolle, HemerkenstT'dat (1) MK tum voor onze regio.

2111, 2211, 2411 Veerallee 1 00 2111 UsseL Kampen geh. 00 Boerenzwaluw (meer dan 50 en alle nov tlm mrtwm.)

2211,2611 Heerde, eentrum 1 WvdB 0411 Veerslootslanden (1) MBU

2711 WilslIm I 11 ZW 00 1811 Vcluwemeer 1 n ZW MKlOO

2911 Heerde, Mac Donald 1 WvdB 1911 Vossemeer 1 WK

2911 Zwolle. Voorstraat 1 EJG 2611 Vossemeerdijk 1 WvdB

3011 Oudlellsener Veld 1 VM

Kuifleenwerik 0710, 3011 Zwolle-Zuid 1 WvdB 1010 Zwolle-Zuid (1) WvdB 0811 Zwolle, Backernmrke ] MK 1411 Van de Schuerenmarke 1 ARIHR

Hui_aluw

(alle kolonies, meer dan 10 ex., okt tlm mrtwm.)

1510 Veerallee 1 00

2310 Heerde 1 CH

Waterpieper *

1510 VreugderiJ"kerwaard 1 00

2010 Wiessenbergse Kolk 1 00

2010 NoorderkoIk 1 RvV .

1111 Ussel, Antlia 1 00.

1111 Kampereiland 1 SD

1111 Vreugderijkerwaard 1 00

2211 Vecht, Marshoek (1) VM

2311 Engelse Werk 2 00

2411 Herxerwaarden (1) 00

2711 Bosjessteegplas (1) 00

Oeverpieper *

Zwarte roodstaart * 02\0 Vecht, Poppcnallee 1 VM 0210 Dalfsen, Ruitenborgweg 2 VM 1510 Spooldersluis m+v 00

1711 Langenholte 1 ER


Roodborsttapuit '" 0410 Duurse Waarden 2 HDB 1410 Zwolle, Westerveld 2 RvV 1711 Bentinckswellen m HvdH Tapuit '" 1509 Barsbekerbinnenpolder 2 PB 0910 Sekdoomse Plas 1 WvdB BeJ1ijster * 2310 LemeIerberg (3)JH 0211 Elspeelse Heide 1 WvdB 04 11 Veerallee m n ZW 00


~

- 28

0411 Centrale Harculo v BDI 1111 Vreugderijkerwaard v GG De laatste datum voor onze regio was 28 oktober. Kopemiek 2210 Coreemarkc c 2500 trekkers in 3 ochtenduren BDI 2910 Zalk 300 HvdH

0811 18Il 2111 2411

Veerallee v r GG Rechterense Veld I JH Veerallee m r GG Tichelgaten Windesheim 2 GG

Baardman * 2709 Duurse Waarden I WG 071O Bomhofsplas 3 HB 0810 Engelse Werk 1 GG 1510 Bentinckswellen min 2m+2v GG 2110 Veluwemeer. Polsmaten 7 MKJRG/JvA 0511 Vossemeer I WvdB 1811 Veluwemeer. Hoophuizen min. 1 MKlGG Witkop~1aartmees

*

1510 ZwoJle.2 HW 1610 Park Engelse Werk I MK 2110 Gooseveldweg I ER 3110 VccraJlee I GG 0511 Veerallec Ir GG Glanskop 1711 Park Engelse Werk I GG koperwiek

Grote lijster

1811 Bentinckswellen 12 HvdH

Bladkoninkje *

0210 Veldiger Buitenland I BO

Tuinfluiter

1710·Veerallee I rGG

Zwartkop (alle nov tlm rnrtwm)

1711 Zwolle, Stationsweg m MK

23 en 2411 Coreenlllrke m BDI

Tjiftjaf (no\', tlm febr. wm)

0611 Veerallee Ir GG

0711 ZalkerlJos 1 HvdH


1111 Zwolle. Veemarkt 1 GG

2411 Schellerwade 1 GG

2411 ·Oldenelerwaard 1 GG

2711 Tichelgaten Windesheim 1 AR/HR

3011 Vossemeerdijk IWvdB

Vuurgoudhaan *

0210 Veerallee v r GG

0710 Aa-landen 2 HvV

1410 Veerallee m r GG

171O Dalfsen 1 VM

031l Duurse Waarden 2 WG

0411 Veerallee m r GG

0411 Harculo 3 BDI

07Il Veerallee I GG


Kuifmees 2Il0 Herfte I ER KlalJekster * 18LO. 21l0. 0211 Stakenberg I WvdB l311 Holterbcrg I AM 1311 Vilsterense Heide 1 VM 1411. 2711 Elspeetse Heide 2 WvdB Zwarte kraai 0710 Ketelmeer. oostoever 53 slpl GG

Raaf * 14080lsl ·t Nijendal 2 WG 2110 Veluwemeer. De Duintjes I MK 0411 Lemelerberg (2) JH Spreeuw

2711 Dalfsen 15.000 slpl JS

Huismus (meer dan 25)

1510 ' s-Heerenbroek min. 100 GG

EurolJese kanarie *

2811 Zwolle. Terborchstraat Iz MH

Putter (meer dan 25 )

1209 Buitenwaarden W~ihe honderden WG

06\0 Zwolle. Klooienberglaan40 ER

1110 Schellerpark 50 GG

1611 Heino e 45 JS

Kneu (meer dan 25)

0110 Engelse Werk 35 GG


Barmsijs * 2810 Veluwerneer 1 ft 'DVV MK 2211 Heerde. centrum 6 WvdB Kruisbek * 1411 Elspeetse Heide 2 WvdB 2611 Boswachterij Staphorst (1) MBU Goudvink *

1610 Lemelerberg 1 JSINN

Appelvink * 0810. 1610 Lemelerberg (1) JS 0610, 1510 Veera11ee 1 GG 1810 Lemelerberg (1) JH 1211 Zwolle-Zuid 1 WvdB 1711 Zwolle. Thomas a Kempisstraat (1) AM 2311 Aa-landen 1 HvV

Waarnemen LM Leo Muilwijk / JH Jan Hullen / HW Hennan Weekamp / JB Jeroen Bredenbeek / HvV Henny van Vilsteren / HR Henk Rensink / BD Bert Dijk stra / GG Gerrit Gerritsen / WG Wil Gerritse / WH Wim Helder / FdR Frank de Roder / JS Jos Schol ten / NN Nico Noordhof I WvB Wim van Bruggen / PB Piet Bremer / SD Symen Deuzeman / MH Martin Heinen / GvdB Gé van den Bovenkamp / WvdB Wim van den Bergh / YR Yvonne Rabe / EJG Erik Gerritsen / JBE Jan Beverwijk / HB Han Beeuwkes / BOl Ben Dielissen / CH Cees Rum melen / VM Vincent Martens I MK Maarten Kaal es / AM Àndre Marissen / ER Evert Ruiter / HP Henk Puttenstein / HDB Hen D. Brink / JBO Jan Bosman / HBA Renk Baas / WK Wim Klooster / AV Amold Verhoeven / HRU Henk Ruiter / GtH Gerard ter Haar / HBO Han Bouman / SD Symen Deuzeman / WF W. Feil / JvdH Jan van de Hoeve / AM Andre Marissen / HB Han Beeuwkes / AR A1 bert Roering / MBU Martijn Bunskoek / Jvd Jan van Dijk / DM Dirk Maas / HW Hennah Wee kamp / JA Joop van Ardenne / ALAnnemiek Leusink / RH Henk Huige / HvdH Herman van der Hart / AG AIjen Goutbeek / HvdL HH van der Laan / JtHo Johan ten Hoopen / RG Robert Giesen . / JP Jeroen Postema

Agenda Woensdag 14 februari 20.00 uur Informatie-avond Vogelzangcursus De Oosterkerk, bij de Turfinarkt Zwolle Donderdag 15 februari 20.00 uur Algemene Ledenvergadering IVN De Eli Heimanszaal Ecodrome, Willemsvaart 19, Zwolle Dinsdag 3 april 20.00 uur Informatie-avond Wildeplantencursus De Eli Heimanszaal, Ecodrome Willemsvaart 19, Zwolle

hommel op gevlekte orchis



de KNNV

het IVN

Koniuklijke Nederlandse Natuurhistorische . Vereniging Vereniging voor veldbiologie

Vereniging

voor Natuur- en Milieueducatie

AFDELINGSBESTUUR

AFDELINGSBESTUUR voorzitter

vacature

coördinator lezingen pr I cursussen

Hans de Jong Fabrieksweg 9 8015 PS Zwolle " 0529 - 497648 [email protected]

penningmeester en ledenadministratie gironr. 998242 secretaris

voorzitter

Carla Luchtmeijer van Keppelmarke 11 8016 GHZwolle 11" 038 - 4650018

penningmeester gironr. 124197 IVN Zwolle

Gerard Broekhoven Campanulastraat 32 8013 TX Zwolle 11" 038 - 4212971

secretaris

Hans Lindeboom Kortenhorststraat 9 8015 BW Zwolle "038 - 4600701 [email protected]

lid

vacature

vacature

Robert Giesen Middelstekamplaan 15

8042 HH Zwolle 11" 038 - 4216733

lid

Lidy Kuiper

Greuns 9

maar geen bestuurslid!

Aafien Pieten Bernisse 15 "038 - 4535973

website:

www.vwgzwolle.com

coördinator excursies /

8032 NS Zwolle 11" 038 - 4536924 lid

Nico Schoenmakers Kon. Wilhelminalaan 2A-46. 8051 PA Hattem " 038 - 4443093 [email protected]

Contributie KNNV f 40,- per jaar, incl. toezending van Nature, het landelijke tijdschrift van de KNNV; f 10,- voor huisgenootleden; f 15,- voor regionale leden.


tel contactadres

Gerda Boonstra " 038 - 4217317

website: E-mailadres:

www.ivnzwolle.cbj.net [email protected].

Contributie IVN Voor donateurs minimaal f 17,50 per jaar; voor lellen (actief) f 30,- per jaar, inel. toezending van Mens en Natuur. Wijzigingen m.b.t. het donateurs- en lidmaat schap schriftelijk doorgeven aan IVN Afd. Zwolle e.o. - Postbus 272 - 8000 AG Zwolle. Het kan ook per e-mail: [email protected]

8e jaargang - nummer ~ - 31

indien onbestelbaar verzenden aan : IVN _ Postbus 272 8000 AG Zwolle

gezamelljke uitgave van KNNV afdeling Zwolle en IVN afdeling Zwolle e.o.

-

No title

Recommend Documents