1 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Inhoudstabel Hulp bij vrijer ademhalen Bachbloesem mix 84 Wat zijn bachbloesems
3 5
Chronische hyperventilatie Wat is chronische hyperventilatie Symptomen Klachten Oorzaken Test
6 8 10 12 14
Chronische hyperventilatie behandelen Wat te doen Behandeling Mogelijkheden
17 18 19
Chronische hyperventilatie therapieën Remedies Therapie Oefeningen Ademhalingsoefeningen
21 22 23 25
2 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
BACHBLOESEM MIX 84
LAST VAN BELEMMERDE ADEMHALING ? BACHBLOESEM MIX 84 HELPT !
· Spanningen Spanningen en stress zijn de belangrijkste uitlokkende factoren die vrij ademhalen belemmeren. Deze spanning kan komen van je werk, uit je gezin, ... Bachbloesems helpen om spanningen te milderen en meer rust en kalmte te brengen.
· Verdriet Hevig verdriet kan er ook je ademhaling verhinderen. Bachbloesems hebben de eigenschap om verdriet en pijn te verzachten waardoor het je minder emotioneel overhoop haalt.
· Woede Als je je enorm kwaad gemaakt hebt op iemand is de kans heel groot dat je niet meer rustig kunt ademhalen. Bachbloesems zorgen voor een evenwichtiger gemoed waardoor er minder snel tot woede uitbarstingen komen.
3 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
· Angst Ook angst kan je ademhaling plots blokkeren. Omdat hyperventilatie een beangstigende ervaring is, is vooral de schrik om een volgende aanval te krijgen heel groot. Bachbloesems helpen je de schrik te overwinnen en vertrouwen te hebben. Tevens zorgen ze er voor dat de angst niet zal uitgroeien tot fobisch gedrag.
· Onverwerkte emoties Plotseling kan je het gevoel hebben geen adem meer te hebben. Meestal ligt de oorzaak dan in een onverwerkt trauma. Bachbloesems helpen traumatische ervaringen uit het verleden oplossen waardoor ze geen invloed meer kunnen uitoefenen op het huidig functioneren.
· Overbelasting Misschien heb jij ook wel de neiging teveel hooi op je vork te nemen. Daardoor zal je op den duur overbelast geraken. Dit kan de oorzaak zijn voor het krijgen van een belemmerde ademhaling. De bachbloesem mix 84 gaat je leren gepast om te springen met je energie en op tijd te stoppen waardoor de kans op overbelasting sterk vermindert.
BACHBLOESEM MIX 84 “VRIJER ADEMHALEN” De bachbloesem mix 84 helpt om: · Spanningen te minderen. · Emoties te balanceren. · Nieuwe aanval te vermijden. · Angsten te overwinnen. · Kalmer te worden. · Verdriet en pijn te verzachten.
4 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
WAT ZIJN BACHBLOESEMS Wat zijn bachbloesems Bachbloesems zijn vloeibare extracten van planten die evenwicht brengen in je emotionele leven. Ze helpen onder andere bij angsten, stress, oververmoeidheid, paniekaanvallen en neerslachtigheid.
Dr. Edward Bach De naam komt van Dr. Edward Bach (1886 – 1936) die deze geneeswijze begin vorige eeuw ontdekt heeft. Reeds meer dan 70 jaar hebben deze bloesems hun deugdelijkheid bewezen zoals bij chronische hyperventilatie.
Hoe werken ze Bachbloesems hebben de eigenschap om negatieve emoties om te buigen in hun positieve pool. Onzekerheid wordt omgebogen in zelfvertrouwen en irritatie in verdraagzaamheid. Ze hebben ook de eigenschap om stress te verminderen. Kortom ze brengen je in emoties weer in balans.
Veilig en betrouwbaar De bachbloesems zijn 100 % natuurlijk en kunnen zowel door kinderen als door volwassenen met veel succes worden gebruikt. Ze zijn totaal veilig en onschadelijk. Er is geen enkele bijwerking, je kan ze niet over doseren en werken niet verslavend. Ze kunnen gebruikt worden in combinatie met ander medicatie of behandelingsvorm, zonder de werking hiervan te belemmeren.
Kinderen en zwangere vrouwen In wezen zijn de Bach bloesem remedies voor elk van ons geschikt: jong en oud, klein en groot, mens en dier. Iedereen kan baat hebben bij de Bach bloesem remedies. Zelfs kleine kinderen en zwangere vrouwen mogen zonder probleem bachbloesems nemen. Vooral zwangere vrouwen kunnen al eens last hebben van chronische hyperventilatie, omwille van het natuurlijk en onschadelijk karakter zijn bachbloesems ideaal voor hen.
5 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
WAT IS CHRONISCHE HYPERVENTILATIE
Wat is chronische hyperventilatie? Acute hyperventilatie is een bekend begrip: zo’n aanval is immers niet te negeren. Toch lijdt negentig procent van de patiënten met hyperventilatie aan de chronische variant. Alleen weten ze het vaak niet, waardoor ze lange tijd gebukt gaan onder vage klachten. In feite is hyperventilatie een instinctieve reactie van het lichaam op gevaar. De ademhaling versnelt en wordt dieper waardoor er meer zuurstoftoevoer is. Ook het hartritme stijgt en het lichaam maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. Het probleem bij hyperventilatie is, dat er geen duidelijk verband meer is tussen de paraatheid van het lichaam en dreigend gevaar. De dreiging wordt zo levendig voorgesteld dat het lichaam het onderscheid niet meer kan maken tussen wat echt is en wat niet. Het lichaam reageert dus alsof het aangevallen wordt, maar in werkelijkheid is dit niet het geval. Dit gebeurt bij chronische hyperventilatie vaak verschillende malen per dag. De ademhaling wordt sneller en oppervlakkiger en dit vooral hoog in de borstkas. Het komt er dus op neer dat het lichaam zich voorbereidt op een zware fysieke inspanning, die er echter niet komt. Door de versnelde ademhaling wordt er meer koolstofdioxide uitgeademd dan het lichaam produceert. Het gevolg hiervan is, dat er bij chronische hyperventilatie een tekort aan koolstofdioxide ontstaat.
Chronische hyperventilatie bestrijden Een zeer belangrijk deel in de strijd tegen chronische hyperventilatie, is begrijpen wat het is. Of met andere woorden: als je weet hoe je eraan komt is het ook gemakkelijker om te weten wat er kan aan gedaan worden. Als je aan chronische hyperventilatie lijdt, zou je jezelf de vraag moeten stellen: wat maakt dat ik door een periode ben gegaan waardoor ik ben gaan hyperventileren? Die redenen hoeven niet steeds gevoelens van angst te zijn: soms kunnen ook plezierige zaken dit veroorzaken, zoals de geboorte van een kind. Patiënten met hyperventilatie zouden zich bewust moeten worden van hun manier van denken, welke zaken hun stressniveau verhogen en zo hyperventilatie in de hand werken. Goed voor jezelf zorgen is ook hier van groot belang. Voldoende en op tijd eten en genoeg slapen klinkt logisch, maar toch doet niet iedereen het. Zaken die hyperventilatie stimuleren, zoals cafeïne en nicotine, kunnen vanzelfsprekend best vermeden worden. Vooral voor mensen met een zittend beroep is voldoende lichaamsbeweging van belang. Door bijvoorbeeld geregeld te gaan zwemmen, fietsen of joggen is er immers een uitlaatklep voor stress en tegelijkertijd wordt er iets aan het tekort aan koolstofdioxide gedaan.
6 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
De mogelijke symptomen van chronische hyperventilatie Wanneer je last hebt van meerdere van onderstaande symptomen, is de kans reëel dat je aan chronische hyperventilatie lijdt. • Geregeld last van duizeligheid en een ijl hoofd. • Vaak tintelingen in handen, voeten of aangezicht voelen. • Een opgeblazen gevoel hebben. • Last hebben van een wazig zicht en oorsuizingen. • Geheugen- en concentratiestoornissen ervaren. • Druk op de borst voelen.
7 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
SYMPTOMEN
WAT ZIJN DE SYMPTOMEN BIJ CHRONISCHE HYPERVENTILATIE ? Symptomen chronische hyperventilatie vaak fout geïnterpreteerd Bij chronische hyperventilatie doen zich een aantal symptomen voor die vaak fout worden ingeschat, en dit zowel door artsen als patiënten. Voor de persoon die lijdt aan chronische hyperventilatie, kan deze foutieve diagnosestelling echter wel ernstige gevolgen hebben en daarom is het belangrijk dat de symptomen gekend zijn. Doordat het onderliggende probleem voor deze verschijnselen niet herkend en opgelost wordt, zal de patiënt worden doorverwezen naar een specialist van het vakgebied waar het symptoom naar lijkt te wijzen. Op die manier wordt de patiënt dan behandeld voor een aandoening waar hij of zij helemaal niet aan lijdt. Als dan uiteindelijk blijkt dat ook deze behandeling niet heeft geholpen, komt de patiënt opnieuw bij de huisdokter terecht. Dat die arts de patiënt niet meer verder kan helpen terwijl de patiënt nog steeds dezelfde klachten ervaart is voor beide partijen dan ook een zeer frustrerende ondervinding.
De symptomen van chronische hyperventilatie Mogelijke symptomen van chronische hyperventilatie die foutief geïnterpreteerd kunnen worden zijn onder andere: Een benauwdheid met pijn aan de borstkas die in aanvallen optreedt. Soms straalt deze pijn ook uit naar een of beide armen. Vaak gaat dit samen met hartkloppingen en ervaart de patiënt doodsangsten. Omdat dit afwijkingen op het ECG (elektro cardiogram)doet verschijnen, belanden mensen die aan chronische hyperventilatie lijden wel eens op de hartafdeling van een ziekenhuis. Een vol en gespannen gevoel in de bovenbuik, veel boeren en winden laten en constipatie of diarree. Daardoor worden patiënten met chronische hyperventilatie soms doorverwezen naar een gastro-enteroloog, een dokter die zich bezighoudt met ziekten aan het maag- en darmstelsel. Vermoeidheid, gejaagdheid, klamme huid, snelle pols, slaapstoornissen, gevoelens van angst en emotionele labiliteit resulteren vaak onterecht in een verwijzing naar de internist vanwege vermeende hyperthyreoïdie, een te snel werkende schildklier. Wazig zien of vlekken zien, gevolgd door een barstende hoofdpijn die vaak vanuit de nek optrekt, overgevoeligheid voor prikkels met soms misselijkheid. Dit alles doet soms denken aan migraine, met als gevolg dat de patiënt met chronische hyperventilatie doorverwezen 8 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
wordt naar een neuroloog. Deze stelt dan de diagnose van migraine, zowel op grond van voorgenoemde symptomen als van aanwijzingen op een EEG (dit is een onderzoek dat de elektrische activiteit van de hersenen meet en registreert). Vervolgens wordt de patiënt dan ook voor migraine behandeld. Depersonalisatieverschijnselen (een soort van vreemd, wazig en ietwat griezelig gevoel van onwerkelijkheid), die dikwijls samen gaan met een gevoel van dreigend bewustzijnsverlies, een onaangenaam stuwend gevoel vanuit de benen of het onderlichaam, motorische onrust, emotionele ontladingen doen dan weer soms denken aan epilepsie.
9 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
KLACHTEN
WELKE KLACHTEN KOMEN ER VOOR BIJ CHRONISCHE HYPERVENTILATIE ? Klachten chronische hyperventilatie Chronische hyperventilatie mag dan wel minder spectaculair zijn dan een acute aanval van hyperventilatie, maar patiënten die hier aan lijden hebben aanhoudend klachten. Bijna de ganse dag door is men immers onbewust aan het hyperventileren, waardoor het soms ook zeer lang duurt vooraleer men ontdekt dat het chronische hyperventilatie betreft. Bij de ontdekking van deze vorm van hyperventilatie, komen sommige mensen dan ook in een angstsituatie omdat men al zo lang in onwetendheid heeft verkeerd.
Klachten chronische hyperventilatie op een rijtje Chronische hyperventilatie kan leiden tot een groot aantal klachten. •Ten eerste zijn er de klachten die wat met de spieren te maken hebben zoals vermoeide, trillende spieren, spierstijfheid en tintelingen op de huid voelen. •Psychologische klachten kunnen zijn: angst en onrust, vatbaar voor depressies, concentratieproblemen en allerhande angsten. •Ook klachten aan het spijsverteringskanaal, zoals een opgeblazen gevoel, winden laten, misselijkheid en diarree of constipatie zijn mogelijk. •Wat betreft de ademhaling: benauwdheid, beklemming op de borst, kriebel in de keel. •Wat het hart en de bloedvaten betreffen, zijn volgende klachten mogelijk: hartkloppingen, onregelmatige hartslag of overslaan van het hart, pijn op de borst en koude, klamme handen. •Lichamelijke reacties op psychisch en emotioneel vlak kunnen onder andere zijn: angsten, prikkelbaarheid, uitgeput gevoel, neiging tot (overmatig) huilen, een leeg gevoel hebben, kampen met een negatief zelfbeeld, gevoel van hulpeloosheid of uitzichtloosheid, slapeloosheid of angstdromen, paniekaanvallen en in een soort van isolement verzeild geraken.
Klachten chronische hyperventilatie: enkele opmerkelijke punten Nu we de mogelijke klachten van chronische hyperventilatie hebben opgesomd, nog enkele opmerkelijke punten en verschillen in het ademhalingsgedrag van iemand die aan chronische hyperventilatie lijdt en mensen die hieraan niet lijden.
10 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Een normale volwassene in rust ademt zo’n zes tot tien keer per minuut. Negentig procent van de mensen met hyperventilatie ademt echter dubbel zoveel in per minuut en één patiënt op vijf haalt zelfs twintig tot dertig keer per minuut. Van personen met chronische hyperventilatie is de ademhaling in rust dus ook te diep en te snel. Mensen die hieraan lijden gaan bijvoorbeeld kort na een lichamelijke inspanning niet opnieuw rustig ademen, terwijl ‘gezonde’ mensen dit wel doen. In het algemeen komt chronische hyperventilatie ook meer voor op jongere leeftijd en meer bij vrouwen dan bij mannen. Hyperventilatie is niet gevaarlijk en wijst niet op een lichamelijke ziekte, hoewel het vaak wel zo lijkt. Zelfrespect is één van de belangrijkste oplossingen voor chronische hyperventilatie. Het lijkt misschien niet zo, maar toch kunnen mensen tijdens een aanval van hyperventilatie alles begrijpen wat er op dat moment rondom hen gebeurt of gezegd wordt.
11 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
OORZAKEN
CHRONISCHE HYPERVENTILATIE : DE OORZAKEN OP EEN RIJTJE Chronische hyperventilatie en niet-psychische oorzaken Wat betreft de mogelijke oorzaken van chronische hyperventilatie is er al heel wat geschreven, maar nog slechts weinig definitief duidelijk. Als niet-psychische oorzaak worden astma, pijn in het algemeen, longontsteking, bloedarmoede, borstkas- of hartklachten, koorts, lang spreken, hoogte, suikerziekte, nier- en leveraandoeningen, verhoogd progesterongehalte, ziekte van Pfeiffer en virusinfecties wel eens vernoemd. Tot daar dus de lichamelijke oorzaken, want meestal ontstaat chronische hyperventilatie ten gevolge van de psychosociale stress waaronder de patiënten in kwestie leven.
Psychologische oorzaken chronische hyperventilatie Vooraleer de hyperventilatie chronisch wordt, gaat vaak een eerste duidelijke aanval vooraf die veroorzaakt wordt door een periode van psychosociale stress, angst, ongerustheid of depressie. Niet alleen frustraties of woede maar ook verdriet omwille van bijvoorbeeld een sterfgeval, een echtscheiding, ontslagen worden of langere werkloosheid, een ongewilde verhuizing, oorlog of ongemakken tijdens de puberteit worden dan onvoldoende geuit. Het is ook waarschijnlijk dat er nog een hoop andere factoren aan het syndroom van chronische hyperventilatie kunnen bijdragen. Zo kan het veelvuldig inhalerend roken van sigaretten op zich reeds beschouwd worden als een vorm van hyperventileren en kan het zich bovendien ontwikkelen tot het syndroom van chronische hyperventilatie. Iemand die inhalerend aan het roken is, heeft op dat moment immers niet zelden een foutieve, versnelde ademhaling. Ook een overmatig cafeïnegebruik zoals koffie, thee of cola kan het ademcentrum aanzetten tot een verhoogde activiteit, net als aspirine, nicotine en amfetaminen. In al deze genoemde situaties ademt de patiënt die aan chronische hyperventilatie lijdt meer dan in feite nodig is. Hierdoor worden de CO2-reserves van het lichaam opgebruikt.
Oorzaak van chronische hyperventilatie: foutieve levenshouding Ook een foutieve levenshouding zou wel eens de oorzaak van chronische hyperventilatie kunnen zijn. Mensen die hier aan lijden zijn immers vaak onzekere persoonlijkheden die wat krampachtig de schijn van flinkheid en zelfstandigheid ophouden. Niet zelden zijn ze bang een zwakke, kinderachtige indruk te maken en stellen ze dikwijls te hoge eisen aan zichzelf. Meestal vertonen mannen of vrouwen die aan chronische hyperventilatie lijden een overmatige plichtsbetrachting en zijn ze perfectionistisch.
12 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Onder de omstandigheden van psychosociale stress blijven ze te lang doorgaan alsof er niets aan de hand is, soms zelfs tot ze er letterlijk bij neervallen. Ze hebben de voortdurende neiging hun gevoelens en uitingen van frustratie, woede of verdriet te beheersen of te verdringen. Tenslotte brengt ook eenzaamheid een verhoogd risico op hyperventilatie met zich mee.
13 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
TEST
WELKE TEST BESTAAT ER VOOR HET CHRONISCH HYPERVENTILATIESYNDROOM Test chronische hyperventilatie Met behulp van deze test kan je nagaan in hoeverre de verschijnselen van chronische hyperventilatie van toepassing zijn op jouw situatie. Het is wel zo dat deze test slechts een indicatie geeft, geen definitieve diagnose. Die dient door een arts gesteld te worden.
Test chronische hyperventilatie: de vragen Hier volgen de vragen van deze test ‘heb ik chronische hyperventilatie?’. Het aantal punten dat per mogelijk antwoord telt, staat er tussen haakjes achter.
Heb je regelmatig last van spanningen en/of stress? Nee, nooit (0) Ja, soms (1) Ja, zeer regelmatig (3)
Bent u oververmoeid en/of overwerkt? Nee (0) Ja, soms (1) Ja, regelmatig (2) Ja, het is zo dat ik hierdoor niet meer normaal kan functioneren (5)
Lijd je aan een van de volgende ziektebeelden? Hersentumor (1) Een hartziekte (1)
14 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Heb je, voor zover je weet, last van een te lage zuurtegraad van het bloed? Nee (0) Ja (3) Dat weet ik niet (0)
Heb je regelmatig last van situaties waarin een of meerdere verschijnselen zich min of meer gelijktijdig voordoen? Benauwd gevoel, kortademigheid (1) Krop in de keel (1) Droge mond (1) Prikkelingen in handen en voeten (1) Slappe, onzekere benen (1) Krampen (1) Duizeligheid, misselijkheid (1) Hoofdpijn (1) Slechts zicht, wazig zicht (1) Een gespannen gevoel in de bovenbuik (1) Overgevoeligheid voor prikkels uit de omgeving (1) Hartkloppingen (1) Paniekgevoelens (1) Een pijnlijk, benauwd gevoel in de borst (1) Versnelde hartslag (1) Het gevoel ieder moment flauw te kunnen vallen (1) Zweten, klam gevoel (1)
15 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Test chronische hyperventilatie: de score Nu je jouw scores hebt samengeteld, is dit de uitslag van de test voor chronische hyperventilatie: Van 0 tot 8 punten: u heeft weinig of geen specifieke kenmerken van chronische hyperventilatie. Bij twijfel is het toch verstandig een arts te raadplegen. Van 9 tot 16 punten: u heeft enkele specifieke kenmerken van chronische hyperventilatie. Bij twijfel is het dan ook verstandig om een arts te raadplegen. Raadpleeg zeker een arts wanneer de maatregelen die u tegen het hyperventileren niet helpen, er sprake is van een beklemd gevoel op de borst dat niet verdwijnt, u denkt dat deze benauwdheid een andere oorzaak heeft dan het hyperventileren en er zich andere verontrustende verschijnselen voordoen. Van 17 tot 30 punten. U hebt een groot aantal specifieke kenmerken van chronische hyperventilatie. U doet er dan ook beter aan hierover een arts te raadplegen.
Raadpleeg in ieder geval een dokter wanneer: • De maatregelen die u tegen het hyperventileren neemt niet helpen. • Er sprake is van een beklemd gevoel op de borst dat niet verdwijnt. • U denkt dat de benauwdheid een andere oorzaak heeft dan het hyperventileren. • Er zich andere verontrustende verschijnselen voordoen.
16 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
WAT TE DOEN
WAT KAN MEN DOEN IN HET GEVAL VAN CHRONISCHE HYPERVENTILATIE ? Wat te doen bij chronische hyperventilatie Wanneer je jezelf afvraagt wat te doen bij chronische hyperventilatie, zou je er in feite eerst over moeten nadenken wat de oorzaak is van jouw chronische hyperventilatie. Er zijn namelijk vele dingen die chronische hyperventilatie kunnen teweegbrengen.
Wat te doen bij chronische hyperventilatie: de aspecten Hier gaan we het hebben over de verschillende aspecten waarmee rekening dient gehouden te worden als je wat aan chronische hyperventilatie wil doen. Ademhaling : Een foute manier van ademhalen is een gevolg van andere zaken, maar ook de uiteindelijke oorzaak waardoor je jezelf slecht gaat voelen. Met behulp van ademhalingstherapie kan je de verschillende manieren van ademen aanleren en jezelf bewust worden van het ademritme. Psyche : Dikwijls heeft chronische hyperventilatie (al dan niet gedeeltelijk) een psychologische aanleiding. De achterliggende oorzaken van de klachten moeten dan ook achterhaald worden. Vaak zijn mensen die aan chronische hyperventilatie lijden, personen die zich moeilijk emotioneel kunnen (of durven) uiten, of mensen met zwaarmoedige gedachten. Het lichaam : Door het lichaam in betere conditie te brengen, bijvoorbeeld door te sporten, zal uiteindelijk ook de ademhaling beter gaan functioneren. Ontspanning : Spanning kan chronische hyperventilatie veroorzaken. Met behulp van ontspanningstraining, kan op termijn een grotere stressbeheersing worden opgebouwd. Voeding : Gezonde voeding voor een optimale stofwisseling, waardoor ook verzuring van het bloed kan worden voorkomen. Op die manier wordt ook het in stand houden van chronische hyperventilatie verkleind.
Wat te doen bij chronische hyperventilatie: medicijnen Wat eerder NIET te doen bij chronische hyperventilatie is medicijnen nemen. Er bestaan namelijk helemaal geen geneesmiddelen voor. Toch gebruiken mensen die aan chronische hyperventilatie lijden soms slaap- of kalmeringsmiddelen. Hiermee worden de symptomen dan tijdelijk verlicht. Toch is het gebruik van deze middelen niet echt aangeraden: de oorzaken van je hyperventilatie worden er immers niet mee opgelost. De spanningen en angsten blijven bestaan, ook al verdring je deze tijdelijk met medicijnen.
17 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
BEHANDELING
HOE KAN CHRONISCHE HYPERVENTILATIE BEHANDELD WORDEN ? Behandeling chronische hyperventilatie Wanneer we het hebben over de behandeling van chronische hyperventilatie, moeten we er eerst bij stilstaan dat dit een hele verzameling van allerlei problemen en klachten inhoudt. Slechts zelden kan bij chronische hyperventilatie een directe oorzaak aangeduid worden en daarom is een geïntegreerde aanpak nodig.
Behandeling chronische hyperventilatie: verschillende aspecten Hier zetten we de verschillende aspecten even op een rijtje waar bij de behandeling van chronische hyperventilatie rekening dient mee gehouden te worden. Psychologisch : Vaak heeft chronische hyperventilatie (deels) een psychologische aanleiding. Er dient dan ook op zoek gegaan te worden naar de achterliggende oorzaak van de klachten. Verder moet de patiënt leren zichzelf emotioneel te uiten en te werken met positieve gedachten. De ademhaling : Met behulp van ademhalingstherapie, kan de patiënt verschillende manieren van ademen (zoals met de buik en de flank) aanleren en zichzelf bewust worden van ademritme en adempauze. Houding : Door het in balans brengen van de juiste spierspanning, kunnen de ademhalingsspieren optimaler functioneren. Ontspanningsoefeningen : Met behulp van spierontspanningsoefeningen en ontspanningstraining, wordt op termijn een grotere stressbeheersing opgebouwd. Voeding : Gerichte voedingsadviezen zorgen voor een optimale stofwisseling, waardoor onder andere verzuring van het bloed kan worden voorkomen. Dit zal dan weer als gevolg hebben dat de kans op het in stand houden van het hyperventilatie syndroom verkleind wordt.
Behandeling van chronische hyperventilatie met medicijnen Er bestaan geen geneesmiddelen ter behandeling van chronische hyperventilatie. Toch zoeken nogal wat mensen die hier aan lijden hun heil in slaap- of kalmeringsmiddelen. Hiermee kunnen de symptomen van chronische hyperventilatie verlicht worden. Toch is het gebruik van deze middelen niet echt aangeraden. De oorzaken van de aandoening worden er namelijk niet mee opgelost: de ‘verdoofde’ spanningen en angsten blijven bestaan. Beter is om te leren je ademhaling te veranderen, jezelf te leren ontspannen en bachbloesemtherapie voor vrijere ademhaling te nemen.
18 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
MOGELIJKHEDEN
HOE KAN CHRONISCHE HYPERVENTILATIE GENEZEN WORDEN ? Chronische hyperventilatie genezen Om een aanval van hyperventilatie te kunnen ‘genezen’, moet men in de eerste plaats zelf rustig blijven en goed ademen om het kooldioxide aan te vullen dat het lichaam op dat moment te kort komt. Probeer langzaam en oppervlakkig te ademen en gebruik een zakje om in te ademen indien dit nodig is. Wanneer je vaker last hebt van hyperventilatie, is het een goed idee om steeds een zakje bij de hand te hebben.
Hoe genezen van chronische hyperventilatie? Genezen van chronische hyperventilatie is enkel mogelijk wanneer je jouw levenswijze aanpast. Hyperventilatie is immers geen medische aandoening, wel een gevolg van omstandigheden. Hyperventilatie is één van de basisreacties van het lichaam op situaties waarin er levensgevaar dreigt, bijvoorbeeld oog in oog komen te staan met een gevaarlijk wild dier. Op zo’n moment, in een fractie van een seconde, gaat het lichaam ervoor zorgen dat het in een optimale conditie verkeert om ofwel te vluchten ofwel te vechten. Onbewust ga je snel en diep ademhalen waardoor er meer zuurstof in het bloed komt. Deze extra zuurstof is nodig om de spieren in optimale toestand te brengen; je zult immers al je kracht nodig hebben om ofwel in de aanval te gaan ofwel zeer snel weg te rennen. Het soort ademhaling die dan geproduceerd wordt is dezelfde als bij hyperventilatie. Hyperventilatie is dus niet meer dan een overlevingsmechanisme dat aanwezig is bij alle zoogdieren, inclusief de mens. Als je een huisdier hebt, een hond of een kat bijvoorbeeld, kan je eens hun gedrag bekijken wanneer zij gevaar zien. Hun lichaam, en in feite hun spieren, worden strak gespannen en vaak hoor je ze zelfs snel ademhalen. Hyperventileren is dus nodig ter voorbereiding tot het leveren van een krachtinspanning. Mensen met chronische hyperventilatie gaan als het ware onbewust hun ademhaling veranderen in situaties die niet levensbedreigend zijn. Vandaar dat de gewaarwordingen die iemand heeft als hij of zij hyperventileert heel beangstigend aanvoelen: gespannen spieren, pijn in de borstkas, transpireren, tintelingen in handen en voeten, duizeligheid, verkrampingen en het gevoel niet meer te kunnen doorademen.
19 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Genezen van chronische hyperventilatie: de oorzaak aanpakken Om te kunnen genezen van hyperventilatie, moet dus de oorzaak van het onbewuste, snelle ademen aangepakt worden. De mogelijke oorzaken van hyperventilatie zijn onder andere emotionele spanningen zoals angst, sociale spanningen zoals stress, overbelasting of oververmoeidheid. Zelden wordt hyperventilatie veroorzaakt door fysieke aandoeningen zoals bepaalde hartziekten of bepaalde hersentumoren.
Therapieën om chronische hyperventilatie te genezen Ademhalingstherapie : aangezien er wat mis is met je ademhaling, kan je met ademhalingstherapie op de juiste manier leren ademen. Ontspanningstherapie : aan de hand van verschillende oefeningen leert de patiënt zichzelf, ook in stresssituaties, te ontspannen.
20 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
REMEDIES
ENKELE REMEDIES TEGEN CHRONISCHE HYPERVENTILATIE OP EEN RIJTJE GEZET Remedies chronische hyperventilatie: therapie Volgende therapieën kunnen een goede remedie zijn bij chronische hyperventilatie: Ademhalingstherapie. Normaalgesproken is ademhalen en de manier waarop, iets dat geheel voor zichtzelf spreekt. Voor mensen die aan chronische hyperventilatie lijden, is ontspannen ademhalen echter een hele kunst. Emoties en spanningen hebben nu eenmaal een directe invloed op het ademhalingsproces. Chronische ademontregeling kan leiden tot allerlei lichamelijke klachten en een sterke beperking in het dagelijkse functioneren, zoals chronische hyperventilatie. Ademhalingstherapie kan iemand leren op de correcte manier te ademen. Ontspanningstherapie. Aan de hand van verschillende oefeningen wordt iemand aangeleerd hoe hij zichzelf in stresssituaties toch kan ontspannen. Wanneer iemand aan chronische hyperventilatie lijdt, zullen ademhalingstherapie en ontspanningstherapie vaak gecombineerd worden. Remedies chronische hyperventilatie: begin bij jezelf Als je een remedie zoekt voor jouw klachten die gepaard gaan met chronische hyperventilatie kun je naar een therapeut of een arts gaan, maar je kunt ook zelf veel doen om de problemen te verminderen. Het meest belangrijke is gezond leven en voldoende ontspannen. Het is immers voor iedereen beter goed te eten, regelmatig te bewegen, stress te vermijden en goed te ontspannen. Wanneer je aan chronische hyperventilatie lijdt, helpt ontspanning je letterlijk en figuurlijk voldoende op adem te komen. Stress is een grote veroorzaker van hyperventilatieklachten. Probeer bij jezelf te ontdekken of er, al dan niet onbewust, problemen zijn die spanningen veroorzaken. Zet deze op een rij en probeer oplossingen te vinden, al dan niet met behulp van anderen. Remedies tegen chronische hyperventilatie: medicijnen Desondanks het feit dat medicijnen geen goede remedie zijn tegen chronische hyperventilatie, zoeken toch veel patiënten hun heil in kalmerings- of slaapmiddelen. Hierdoor kunnen ze de aanvallen van hyperventilatie dan wel verminderen, toch lossen ze de oorzaak van de aandoening niet op; wanneer het medicijn is uitgewerkt zijn de (al dan niet onbewuste) spanningen en angsten opnieuw daar. Of eigenlijk zijn deze nooit weggeweest, maar door de ‘verdoving’ van deze middelen werden ze eventjes niet meer waargenomen. 21 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
THERAPIE
WELKE THERAPIE BESTAAT ER VOOR CHRONISCHE HYPERVENTILATIE ? Chronische hyperventilatie en ademtherapie Chronische hyperventilatie betekent letterlijk ‘veel lucht verversen’ en is dus een foutieve manier van ademhalen, vandaar dat ademtherapie doeltreffend kan zijn. Voor de meeste mensen is ademhalen en de manier waarop dit te doen, iets vanzelfsprekends. Langs de andere kant is ontspannen ademhalen voor sommige mensen een hele kunst. Emoties en spanningen hebben immers vaak een directe invloed op het ademhalingsproces en daarmee op de gemoedstoestand. Chronische ademontregeling kan leiden tot allerlei lichamelijke klachten en een sterke beperking in het dagelijkse functioneren, zoals chronische hyperventilatie. Jezelf bewust worden van de manier waarop je ademt, is een van de doelen van ademtherapie. Ook leert de patiënt ademgewoonten af die nadelig kunnen zijn voor het lichaam; er zal aangeleerd worden hoe te ademen zodat het lichaam ontspant. Daardoor is de patiënt uiteindelijk beter in staat stressvolle situaties, die aanvallen van hyperventilatie kunnen uitlokken, het hoofd te bieden.
Chronische hyperventilatie en ontspanningstherapie Ook ontspanningstherapie kan worden aangewend om chronische hyperventilatie te behandelen. Aan de hand van verschillende oefeningen wordt de patiënt aangeleerd hoe hij zichzelf, ook in situaties van stress, kan ontspannen. In geval van chronische hyperventilatie zal de nadruk meestal liggen op de ademtherapie die wordt aangevuld met ontspannings- en bewegingsoefeningen.
Chronische hyperventilatie en yoga-therapie Yoga is een vorm van therapie die eveneens stress reduceert en dus kan gebruikt worden om je chronische hyperventilatie te behandelen. Door het doen van yoga-oefeningen leert de patiënt hoe hij zichzelf beter kan ontspannen, de adem kan beheersen en wordt hij zich beter bewust van het eigen lichaam en de signalen die dit geeft. Yoga is reeds een eeuwenoud systeem van oefeningen die niet alleen helpen te ontspannen, maar ook de spieren in conditie houdt, zorgt voor een betere bloedsomloop, de gewrichten soepel houdt en de weerstand in het algemeen verhoogt.
22 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
OEFENINGEN
WELKE OEFENINGEN KAN IK DOEN OM CHRONISCHE HYPERVENTILATIE TE VERBETEREN OF TE GENEZEN ? Chronische hyperventilatie: ademhalingsoefeningen Aangezien het bij chronische hyperventilatie draait om een foutieve ademhaling, kunnen ademhalingsoefeningen een goede hulp zijn. Ademhalingsoefeningen kunnen je zowel helpen een ‘nieuwe’ manier van ademhalen aan te leren, als om je even te corrigeren om een aanval te onderdrukken. Een voorbeeld van een eenvoudige ademhalingsoefening: ga ontspannen op een stoel zitten (recht, niet onderuit gezakt). Zet je voeten plat op de grond. Wanneer je helemaal goed zit, doe dan het volgende: blaas alle lucht je longen uit door je mond en trek daarbij je onderbuik in. Als je leeg bent, zet je jouw mond open alsof je stomverbaasd bent en laat tegelijkertijd je buik los. Doe het dan nog een keer. De bedoeling van deze basisoefening is via de buik te leren ademen in de plaats van via de borstkas.
Chronische hyperventilatie: ontspanningsoefeningen Omwille van chronische hyperventilatie krijgt je lichaam geen ontspanning meer, vandaar dat ook ontspanningsoefeningen heil kunnen brengen. Op die manier kan je opnieuw leren jouw lichaam te ontspannen. De hier volgende ontspanningsoefening kun je in elke lichaamshouding doen: zowel zittend, liggend of staand dus. Begin deze oefening door je aandacht eerst op je lichaam te richten en het ganse lichaam even ‘langs te lopen’. Het is de bedoeling dat je de spieren aanspant, enkele seconden zo houdt en daarna weer loslaat en ontspant. Let wel: dit mag geen pijn doen. Word jezelf bewust van hoe dit aanvoelt en herhaal het aanspannen en ontspannen. Ga zo alle spiergroepen in je lichaam af. Best doe je de oefening in deze volgorde: • Rechtervoet: aanspannen, vasthouden, ontspannen. • Linkervoet, hetzelfde. • Rechterbeen: strek je been naar voren en trek je tenen naar je toe. Aanspannen, vasthouden, ontspannen. • Linkerbeen, idem. • Buikspieren: trek je buik in: aanspannen, vasthouden, ontspannen. • Bilspieren: knijp je billen samen. • Borstspieren: zet je borstkas uit. 23 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
• Schouderspieren: haal je schouders op. • Nekspieren: je duwt je nek naar links, naar rechts en naar voren. Tussentijds telkens ontspannen. • Rechterarm en hand: maak een vuist en span je armspieren. • Linkerarm en hand: hetzelfde. • Gezicht: knijp je gezicht samen (in feite een gek gezicht trekken dus).
Chronische hyperventilatie: concentratieoefening Concentratieproblemen is een veelvoorkomende klacht bij chronische hyperventilatie, maar ook hier zijn oefeningen voor. Dankzij een goede concentratie kan je het hier en nu beleven en niet denken aan vroeger of later. Dat leidt tot een vermindering van spanningen en zorgen op dat moment. Hier een concentratieoefening. Ga in een gemakkelijke houding zitten, met de voeten plat op de grond en je handen langs je lichaam. Tracht enkel te denken aan datgene waarop je je wilt concentreren. Dit kan zijn: de zon, het strand of je lievelingsauto: kortom een beeld dat je mooi vind. Elke keer als je afdwaalt keer je terug met je gedachten. Het is heel normaal als je dit in het begin slechts enkele seconden lang volhoudt; hieraan zie je hoe actief onze geest is. Door dit vaker te oefenen, zal het steeds beter lukken om langer ongestoord je gedachten vast te houden.
24 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
ADEMHALINGSOEFENINGEN
WELKE ADEMHALINGSOEFENINGEN BESTAAN ER BIJ CHRONISCHE HYPERVENTILATIE ? Ademhalingsoefeningen bij chronische hyperventilatie Het kan mogelijk zijn een aanval van hyperventilatie te onderbreken door ademhalingsoefeningen te doen. Bij het ontstaan van angstgevoelens of een aanval, is het verstandig zo rustig mogelijk trachten te ademen. De klachten kunnen hiermee verdwijnen.
Hyperventilatie: enkele ademhalingsoefeningen uitgelegd Hier de eerste oefening die je bij een aanval van hyperventilatie of opkomende paniek kan proberen: Tracht een rustige ademhaling te bekomen door drie seconden lang in te ademen en zes seconden de tijd te nemen om uit te ademen. Tel langzaam mee: in, twee, drie en uit twee, drie, vier, vijf, zes enzoverder. Eventueel kan je ook neuriën bij het uitademen. Ga hierbij rechtop zitten, tracht de borstkas stil te houden en alleen via de buik te ademen. Houd je handen op je buik en voel hoe deze door de ademhaling op en neer gaat. Ook zou je kunnen ademen via een pijp die ongeveer veertig centimeter lang is en een doorsnede van twee à drie centimeter heeft, zodat het koolzuurgehalte weer stijgt. Hetzelfde effect wordt bereikt, wanneer je enkele minuten in een plastic zakje ademt. Dit zakje dien je dan over de mond en de neus te houden, maar niet geheel afsluitend. Je zou jezelf ook kunnen proberen af te leiden van de opkomende angstaanval, door bijvoorbeeld hardop te gaan lezen of oefeningen te doen zoals kniebuigingen.
Hyperventilatie: naast ademhalingsoefeningen ontspanningsoefeningen Naast ademhalingsoefeningen, kunnen ook ontspanningsoefeningen nuttig zijn bij chronische hyperventilatie. Het is namelijk zo dat hyperventilatie vaak een teken is van een jachtige levensstijl of dat de belasting groter is dan je ‘belastbaarheid’. Of anders gezegd: mensen die teveel hooi op hun vork nemen en niet op tijd ontspanning zoeken, kunnen last krijgen van hyperventilatie. Om meer inzicht te krijgen in je eigen levensstijl, kun je gedurende enkele weken een ‘klachtenboek’ bijhouden. Hierin noteer je het verloop van de klachten per dag en tevens wat je voorafgaand en tijdens deze klachten deed. Terugkijkend kun je zo na die enkele weken misschien een patroon ontdekken welke situaties de klachten uitlokten. Ook kan je nagaan of je tijdens deze dagen teveel activiteiten in één dag hebt verricht. Het kan bijvoorbeeld nuttig zijn om te gaan plannen wanneer en hoe lang je pauzes in een dag zou moeten inlassen.
25 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be
Wat betreft ontspanning in het algemeen, is het mogelijk dat je baat hebt bij meditatie. Om de spanning in je lichaam te voelen, kun je oefeningen doen waarbij je alle spieren van de romp aanspant. Vervolgens ontspan je telkens weer een gedeelte, tot je geheel ontspannen bent. Door hiermee te oefenen kan je ervaren dat je meer controle krijgt over de ontspanning van je spieren: jij bent de baas. Ook dit kan je gebruiken tijdens een aanval.
26 www.chronische-hyperventilatie-genezen.be