Zeelaan 303 – 8670 Koksijde
Leopold II-laan 2 – 8670 Koksijde
Tel. 058/53.30.30 Fax: 058/53.30.37 E-mail:
[email protected]
Tel. 058/53.31.70 Fax: 058/52.21.32 E-mail:
[email protected]
LOKAAL SOCIAAL BELEIDSPLAN
2008-2013
GEMEENTE KOKSIJDE
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
INHOUDSTAFEL Algemene inleiding............................................................................................. 3 Decreet en doelstelling van het decreet ............................................................... 3 Situering .............................................................................................................. 3 Definitie lokaal sociaal beleid................................................................................ 3 Uitgangspunten van het decreet........................................................................... 4 Stappenplan ........................................................................................................ 5 Het 1e sociaal beleidsplan .................................................................................... 5 Afbakening van de beleidsdomeinen.................................................................... 6 Demografische gegevens .................................................................................. 7 Omgevingsanalyse ............................................................................................ 9 Externe omgevingsanalyse in de regio Veurne-Diksmuide .................................. 9 Omgevingsanalyse gemeente Koksijde opgedeeld in verschillende beleidsdomeinen .................................................................................................. 25 Algemene vaststellingen....................................................................................... 46 Geïntegreerde visie op het LSB ........................................................................ 47 Inbreng clusters ................................................................................................. 48 Strategische en operationele doelstellingen.................................................... 54 SD 1 : De toegankelijkheid van de dienstverlening verhogen door een betere en blijvende samenwerking – op vlak van informatie, communicatie en vorming – tussen gemeente, OCMW en lokale actoren 54 SD 2 : De financiële onafhankelijkheid van de hulpbehoevende thuiswonende senioren verhogen .................................................................................... 56 SD 3 : Verhogen van de participatie van senioren aan vrijwilligerswerk door het bieden van informatie, bijstand en ondersteuning...................................... 57 SD 4 : Verhogen van het aantal voorzieningen voor senioren en in het bijzonder de 80plusser op lange termijn.................................................................... 58 SD 5 : Zorgen voor een aan de doelgroep aangepast woningaanbod.................. 60 SD 6 : De kansen op tewerkstelling bij specifieke doelgroepen worden verhoogd.................................................................................................... 63 Betrokkenheid van de locale actoren en de bevolking van de gemeente ..... 65 Sectoraal lokaal beleidsplan Kinderopvang..................................................... 67 Beleidsplannen in de gemeente Koksijde ........................................................ 76 Geraadpleegde bronnen .................................................................................... 77 Bijlagen................................................................................................................ 78
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 2
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
ALGEMENE INLEIDING Op 19 maart 2004 heeft de Vlaamse Regering het decreet Lokaal Sociaal Beleid bekrachtigd. Het decreet geeft het definitieve kader aan voor de uitbouw van een geïntegreerd Lokaal Sociaal Beleid. Gemeentebestuur en OCMW worden samen verantwoordelijk voor de coördinatie van het sociale beleid in de gemeente. Daartoe stellen ze samen een lokaal sociaal beleidsplan op. In het lokaal sociaal beleidsplan gaan ze na hoe de maximale toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger kan gerealiseerd worden en hoe doelgroepen optimaal kunnen bereikt worden. Eén van de instrumenten hierbij is het Sociaal Huis. Het Sociaal Huis zou dé plek moeten worden waar de burgers terecht kunnen voor de sociale dienstverlening in de gemeente, buurt of wijk. Het lokaal sociaal beleidsplan moet door beide besturen worden goedgekeurd en op basis van een breed overleg tot stand komen. Het lokaal sociaal beleidsplan is meer dan afstemming van dienstverlening alleen; het bevat de prioriteiten van gemeentebestuur en OCMW en maakt lokale beleidskeuzes publiek. In die zin is het een element voor permanente discussies met andere publieke diensten en met private diensten. Met het decreet wil de overheid de professionalisering en vermaatschappelijking van lokale besturen versterken. Dat betekent zorgen voor een betere onderbouw van het beleid (door gebruik te maken van de technieken van strategische planning) en meer maatschappelijke discussie in het proces dat de planning ondersteunt.
Decreet en doelstelling van het decreet Situering De Vlaamse overheid wil met het kaderdecreet inzake lokaal sociaal beleid 1) de coördinatierol van de lokale besturen (OCMW’s en gemeentebesturen) op dit domein versterken 2) de samenwerking en netwerkvorming tussen lokale besturen en de verschillende welzijnsorganisaties uitbreiden 3) bovendien het model van een sociaal huis ten dienste van de burger per gemeente installeren. Definitie Lokaal Sociaal Beleid “Het geheel van de beleidsbepaling en acties van lokaal bestuur (gemeente en OCMW) en de acties van lokale actoren, met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de rechten, vastgelegd in artikel 23 en artikel 24 §3
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 3
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
van de Grondwet, en de toegang tot die rechten, zoals vastgelegd in artikel 11 van de grondwet”. Uitgangspunten van het decreet In feite gaat het lokaal sociaal beleid dus over het toegankelijk maken van de sociale grondrechten. Meer samenwerking, afstemming en coördinatie op beleidsniveau en tussen de aanbodverstrekkers kan zorgen voor een vollediger, doorzichtiger en dus toegankelijker aanbod. Dit vereist in eerste instantie overleg tussen Gemeente, OCMW en actoren. Het Lokaal Sociaal Beleidsplan vormt de perfecte aanleiding om dit overleg aan te vatten of te versterken. Door samen te werken aan een gemeenschappelijke omschrijving en analyse van de problemen zal de communicatie over de oplossingen en het te voeren beleid vaak makkelijker verlopen. Het overleg kan leiden tot meer efficiëntie in het beleid (via samenwerking en afstemming). Door een kritische bevraging van onze werkwijze willen we in de toekomst nieuwe accenten leggen. Zo kunnen er nieuwe antwoorden geformuleerd worden op problemen en nieuwe projecten groeien die bijdragen aan de effectiviteit van het beleid. Het decreet wil de ongelijkheid tussen de burgers voor wat betreft de toegang tot en de uitoefening van hun basisrechten zoveel mogelijk wegwerken. Deze basisrechten omvatten het recht van ieder om een menswaardig leven te leiden, het recht op arbeid, sociale zekerheid, huisvesting, leefmilieu, culturele en maatschappelijke ontplooiing en het recht op onderwijs. Dit is dus een zeer brede, omvattende omschrijving van lokaal sociaal beleid. Ze gaat ervan uit dat lokaal sociaal beleid niet alleen acties omvat die gericht zijn op sociale dienst- en hulpverlening, maar ook betrekking heeft op de sociale aspecten van andere beleidsdomeinen zoals huisvesting, werkgelegenheid, onderwijs, cultuur, enz. De lokale besturen moeten ieder voor zich afbakenen wat zij beschouwen als ‘sociale aspecten’.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 4
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
STAPPENPLAN Het 1ste sociaal beleidsplan – plan van aanpak 2006-2007 Het stappenplan bepaalt: • ten eerste letterlijk de stappen en de timing die het lokaal sociaal beleid zal zetten in de periode 2006-2007 • ten tweede welke actoren (organisaties, verenigingen) er zullen betrokken worden bij de opmaak van het plan en op welke manier dit zal gebeuren • tenslotte worden de concrete samenwerkingsafspraken tussen OCMW en het gemeentebestuur inzake het opstellen, het uitvoeren van het LSB en de organisatie van de dienstverlening vermeld. De opmaak van een lokaal sociaal beleidsplan is het werk van veel organisaties, verenigingen en personen. Om dergelijk plan te maken en de nodige beslissingen te nemen is een duidelijke structuur onontbeerlijk. GEMEENTERAAD
OCMW – RAAD
COLLEGE van Burgemeester en Schepenen STUURGROEP PROJECTGROEP CLUSTER(VERANTWOORDELIJKEN) PLANNINGSCOÖRDINATOR Planningscoördinator (een maatschappelijk werker van het OCMW) zorgt voor de uitvoering van het stappenplan. Clusters: bestaan uit personeelsleden gemeente en/of OCMW, alsook geïnteresseerde lokale actoren en worden gestuurd door de clusterverantwoordelijke De clusters zijn de voorbereidende werkgroepen, die zullen instaan voor het inventariseren en het uitwerken van de afspraken die gemaakt werden in de stuurgroep. Projectgroep zorgt ervoor dat het werk van de verschillende clusters op elkaar zijn afgestemd. De projectgroep bestaat uit de planningscoördinator (= maatschappelijk werker OCMW) , de clusterverantwoordelijken, de secretarissen gemeentebestuur en OCMW, de ontvanger van het OCMW, het diensthoofd van de sociale dienst van het OCMW en een administratief medewerker van de sociale dienst gemeente.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 5
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Stuurgroep is samengesteld uit de leden van de projectgroep, 2 vertegenwoordigers uit de gemeenteraad, 2 schepenen, de voorzitter van het OCMW en 5 OCMWraadsleden.
Afbakening van de beleidsdomeinen Er werden door de stuurgroep 3 beleidsdomeinen afgebakend : - beleidsdomein Senioren - beleidsdomein Huisvesting - beleidsdomein Kansarmoede De rode draad doorheen de beleidsdomeinen is TOEGANKELIJKHEID.
Zie bijlage : plan van aanpak 2006-2007
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 6
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
DEMOGRAFISCHE GEGEVENS Aantal inwoners naar leeftijd De gemeente Koksijde had op 01/01/2007 een totale bevolking van 21.415 inwoners. 47,99 % van de totale bevolking is tussen de 20 en de 60 jaar, dit is de beroepsactieve bevolking; 38,50 % is ouder dan 60 jaar; 25,96 % is ouder dan 65 jaar, dit is de pensioengerechtigde leeftijd; 5,88 % is ouder dan 80 jaar, velen van deze groep zijn reeds hulpbehoevend.
-
aantal inwoners
aantal inwoners Koksijde op 01 januari 2007 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
vrouw en mannen
1
9
17 25 33 41 49 57 65 73 81 89 97 leeftijd
Aantal inwoners naar wijken wijk
wijkindeling
mannen
vrouwen
totaal
1
Koksijde dorp
1712
1701
3.413
2
Koksijde aan zee
2752
2959
5.711
3
Sint-Idesbald
1561
1673
3.234
4
Oostduinkerke
4203
4331
8.534
5
Wulpen
272
248
520
5 520 2%
1 3.413 16%
4 8.534 40%
2 5.711 27% 3 3.234 15%
Bevolkingsregister – Vreemdelingenregister mannen
vrouwen
totaal
zonder IT 210
9.848
10.208
20.056
94%
bevolkingsregister met IT 210
604
656
1.260
6%
vreemdelingenregister
48
48
96
0%
totale bevolking op 31/12/2006
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
21.412
percentage
100%
pag. 7
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde bevolkingsregister - vreemdelingenregister 25.000
20.056
20.000 15.000
9.848
10.208
10.000 656
604 48
5.000
1.260 96
48
0 mannen
vrouwen
zonder IT 210
totaal
bevolkingsregister met IT 210
vreemdelingenregister
Immigratie en Emigratie We merken dat er een toename van de bevolking is. Er zijn meer mensen die immigreren naar onze gemeente. bevolkingsregister
vreemdelingenregister
mannen
vrouwen
mannen
vrouwen
totaal
immigratie uit het binnenland
640
627
15
5
1287
emigratie naar het binnenland
524
523
6
6
1059
immigrat ie- emigratie binnenland
1500
abso lute waarden
1000 500 0
immigratie uit het binnenland
emigratie naar het binnenland
Ook immigratie vanuit het buitenland leidt tot een bevolkingstoename in onze gemeente. bevolkingsregister
vreemdelingenregister
mannen
vrouwen
mannen
vrouwen
totaal
immigratie uit het buitenland
23
19
12
18
72
emigratie naar het buitenland
27
24
1
0
52
immigratie-emigratie naar buitenland
80 60 absolute waarden
40 20 0
immigratie uit het buitenland
emigratie naar het buitenland
Er is een jaarlijkse bevolkingstoename waar te nemen. Ook het aantal vreemdelingen neemt jaarlijks toe. Uit de cijfers blijkt ook dat de balans immigratie-emigratie overhelt naar immigratie.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 8
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
OMGEVINGSANALYSE De lokale besturen in de arrondissementen Veurne-Diksmuide werken elk voor zich aan een onderbouwd lokaal sociaal beleidsplan dat het welzijnsbeleid in hun gemeente voor 2008-2014 zal bepalen. De beleidskeuzes in dit plan worden onderbouwd door een omgevingsanalyse, zowel een interne (wat doet het lokale bestuur om de inwoners maximale basisrechten te geven) als een externe analyse: wat is er nodig in de gemeente? De externe omgevingsanalyse werd opgemaakt door de Regionale Welzijnsraad in samenwerking met de gemeenten in de regio Veurne-Diksmuide.
Externe omgevingsanalyse in de regio Veurne-Diksmuide Deze externe analyse van de omgeving zal enerzijds bestaan uit kerncijfers over de situatie in de gemeente, maar ook uit kwalitatieve gegevens die zicht geven op de tendensen, evoluties die in de komende jaren van invloed zullen zijn op het lokaal welzijnsbeleid en de partners die hierop invloed uitoefenen. Dit deel wil op twee zaken een antwoord bieden: Wie zijn de medespelers als het over een welzijnsbeleid gaat? Wat is hun aanbod? Een beschrijving van het private welzijnswerk en van wat als hiaat in de regio wordt omschreven:
Welke hiaten signaleren deze private welzijnsdiensten? Welke tendensen, evoluties zien zij, problemen stellen ze vast bij hun cliënten? Wat deze regio nodig heeft is…
AFBAKENING ‘Privaat Welzijnswerk’ De hulpverlening in de regio Veurne-Diksmuide. Het welzijnswerk is ruim, en veelzijdig. Om deze analyse van het aanbod en de noden werkbaar te houden is een afbakening nodig. We kozen voor: 1) Organisaties (zowel professionele als vrijwilligersorganisaties), dus niet de zelfstandigen en vrije beroepen. Een aantal organisaties bieden meerdere diensten aan,die onder meerder rubrieken thuishoren. Ze worden hier als aparte diensten besproken. 2)
Die hulpverlening onderwijssector, …
bieden:
3)
Met een locatie in de arrondissementen Veurne – Diksmuide: dus niet de telefonische diensten of organisaties die voor de hele provincie, of voor heel Vlaanderen werkzaam zijn zonder locatie in de regio. Om de herkenbaarheid van diensten te verhogen is tussen haakjes vaak de standplaats van de dienst opgegeven, ook al werkt de dienst voor de hele regio.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
dus
niet
het
socio-cultureel
vormingswerk,
de
pag. 9
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
INDELING van het welzijnswerk Er bestaat geen officiële indeling van het welzijnswerk. We baseerden ons op de rubriekenstructuur in de interprovinciale sociale kaart om u een overzicht te bieden van de organisaties in deze regio1. We willen hier met zo weinig mogelijk vakjargon een beschrijving geven van de werking van private actoren. Voor een volledige beschrijving van de doelstellingen, werkwijze, doelgroep, criteria, erkenningen en de contactgegevens van alle vernoemde diensten verwijzen wij graag naar de digitale sociale kaart: www.sociale-kaart.be waar deze gegevens constant geactualiseerd worden. De indeling die we hier gebruiken: Algemene sociale dienstverlening en opvangcentra Gezondheidszorg Thuiszorg Relaties en seksualiteit Opleiding, werkloosheid en tewerkstelling Huisvesting Rechtshulp en justitie Kinderen, jongeren, bijzondere jeugdzorg en gezin Ouderen Personen met een handicap Etnisch culturele minderheden Armoede en kansarmoede Algemene sociale dienstverlening en opvangcentra
Crisisopvang 24uur/24 uur. Er is geen instelling voor crisisopvang in de regio, maar wel een netwerk tussen politie, rusthuizen en ocmw’s die voorzien in een kamer voor mensen die buiten de kantooruren zonder onderdak worden aangetroffen. De Regionale Welzijnsraad Veurne-Diksmuide VZW zorgt voor de opvolging van dit netwerk.
Autonoom centrum voor algemeen welzijnswerk (CAW) De Papaver (Veurne) biedt informatie, advies en psychosociale begeleiding aan personen van wie de welzijnskansen bedreigd of verminderd worden om persoonlijke, relationele, gezins- of maatschappelijke redenen. Naast ‘algemeen maatschappelijk werk’ bieden zij nog andere diensten aan die bij verdere rubrieken besproken zullen worden.
CAW in het kader van de ziekenfondsen (ICAW) bieden informatie, advies, bemiddeling en psychosociale begeleiding bij hun leden met gezondheidsproblemen ten gevolge van ziekte, handicap of hulpbehoevendheid. De ziekenfondsen in de regio bieden deze hulpverlening aan in meerdere gemeenten.
De ocmw’s en sociale diensten van gemeenten zijn vooral op dit terrein actief: de algemene sociale dienstverlening. Zij werken op de eerste lijn en verwijzen door voor gespecialiseerde problemen. Het toekennen en uitkeren van leefloon, financiële steun, voorschotten, informatie, advies en bemiddeling zijn kernopdrachten van het ocmw. De ocmw’s zijn partner in het crisisnetwerk: zij nemen de nazorg op, de eerstvolgende werkdag. Omdat ze ook tijdens de kantooruren mensen over de vloer krijgen zonder onderdak, en de instellingen voor thuislozen wachtlijsten hebben, zorgden een aantal ocmw’s zelf voor een tijdelijke opvangmogelijkheid. Het ocmw van Diksmuide richtte een gebouw in voor crisisopvang, en stelt die ook ter beschikking van omliggende ocmw’s. 1
Zie ook bijlage 1 : opsomming per rubriek van de private welzijnsdiensten met vestigingsplaats in het arrondissement Veurne-Diksmuide.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 10
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Gezondheidszorg Preventie hoort bij elk welzijnsbeleid aandacht te krijgen. Op vlak van gezondheidszorg (zowel lichamelijk als psychisch) is het LOGO (Lokaal Gezondheids Overleg) Oostende-Ieper-Veurne-Diksmuide. Zij coördineren ziektepreventie en gezondheidspromotie. Lichamelijke gezondheidszorg, zonder opname De ziekenfondsen zijn belangrijke partners als het gaat om hulpverlening ivm gezondheidszorg: zowel naar administratie, financiële tegemoetkoming, informatie en advies, psychosociale ondersteuning en aanbieden van medische hulpmiddelen. Zij hebben een werking in elke gemeente. Lichamelijke gezondheidszorg, opnames. De Sint- Augustinuskliniek van Veurne en het Koningin Elisabeth Instituut (Koksijde) bieden medische gezondheidszorgen aan. In Kortemark is Verpleegtehuis Godsvelde erkend als gespecialiseerd ziekenhuis voor langdurig zieke senioren. Het Koningin Elisabeth Instituut is ook een revalidatiecentrum. Er zijn samenwerkingsafspraken tussen de Sint-Augustinuskliniek van Veurne en de Rust- en VerzorgingsTehuizen (RVT) voor senioren in de regio. Ziekenfondsen hebben voor hun leden hersteloorden in of buiten de regio. Buiten de regio spelen de ziekenhuizen van Brugge, Roeselare, Oostende, Torhout een rol. Palliatieve Zorgen Westhoek-Oostende: werken met vrijwilligers die palliatieve patiënten thuis begeleiden. Netwerk Palliatieve Zorg Westhoek-Oostende ondersteunt professionele hulpverleners bij de uitbouw van palliatieve begeleiding in hun instelling of dienst. Geestelijke Gezondheidszorg, gespecialiseerde hulp zonder opname. Het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg LARGO heeft een werking in Veurne en Diksmuide, met een apart team voor volwassenen en voor kinderen. Ze werken met een multidisciplinair team van maatschappelijk assistenten, psychologen en psychiaters. Bij psychische of relationele problemen bieden ze advies, begeleiding en behandeling. Er is een team dat Psychiatrische Thuiszorg biedt voor volwassenen en ouderen die thuis wonen, maar kampen met chronische psychiatrische problemen. Geestelijke gezondheidszorg: opname, beschut wonen en dagcentrum. De Sint-Augustinuskliniek heeft een PAAZ-afdeling (Psychiatrische Afdeling van een Algemeen Ziekenhuis). In Veurne kunnen mensen die al lange tijd in contact zijn met geestelijke gezondheidszorg, en tijdelijk niet zelfstandig kunnen wonen, Beschut Wonen. In Veurne is er ook een Dagactiviteitencentrum Oase. Volwassenen en ouderen krijgen ondersteuning bij de uitbouw van een dagstructuur en het leggen van sociale contacten. Specifiek op vlak van middelengebruik zijn er twee zelfhulp-organisaties: de AA en SOS Almedrua. Voor gespecialiseerde hulp heeft De Sleutel in Veurne een antennepost voor de begeleiding van drugverslaafden (illegale middelen). De Regionale Welzijnsraad organiseert overleg tussen diensten die op dit terrein werken (preventie, hulpverlening en justitiële diensten). Ze sensibiliseert scholen en lokale besturen tot de opmaak van een eigen middelenbeleid en voorziet info en vorming voor hulpverleners.
Een aantal gemeenten en ocmw’s werkten aan een lokaal drugbeleid, of ruimer: een lokaal gezondheidsbeleid. Dit wordt nu onderdeel van het lokaal sociaal beleid.
De thuiszorg Het SIT, Samenwerkings Initiatief Thuiszorg, brengt iedereen samen die in de thuiszorg werkt voor afstemming van hun dienstverlening op elkaar. Ze ondersteunen en stimuleren de coördinatie van de zorg- en hulpverlening rond de patiënt. Maar ook de thuiszorg bekendmaken en stimuleren, initiatieven opzetten ter bevordering van de kwaliteit van de thuisverzorging horen tot hun opdracht. Lokale dienstencentra Er zijn drie lokale dienstencentra: in Diksmuide, Houthulst en Veurne. Daarna zijn een aantal regionale dienstencentra van de mutualiteiten, maar zonder vestigingsplaats in de regio. Naast een vrije tijds aanbod worden er diverse diensten aangeboden: maaltijden, informatie, pedicure, …
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 11
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Familiale hulp en specifieke ondersteuning. Diensten voor gezinszorg bieden persoonsverzorging en huishoudelijke hulp. Familiale hulp, gezins- en bejaardenhulp. Ook ocmw’s, ziekenfondsen en anderen bieden warme maaltijden, klusjes- en poetsdienst, vervoer, personenalarmsystemen. De thuisverpleging wordt door de ziekenfondsen, familiezorg, wit-gele kruis en zelfstandige verpleegkundigen aangeboden. Oppas- en gezelschapsdiensten. Ter aanvulling en/of vervanging van de mantelzorg komt een oppasser de zorg even overnemen. De ziekenfondsen organiseren dit aanbod, en familiezorg. Ook nachtopvang aan huis is een aanbod van Familiezorg en de ziekenfondsen. Dagverzorgingscentra Dagverzorgingscentra zijn er in Houthulst (De Corver), Nieuwpoort (Dunewinde) en Veurne (Tagaste). De persoon wordt overdag, gedurende één of meerdere dagen in de week opgevangen en begeleid. Kortverblijf: Om thuiszorg een beperkt aantal dagen per jaar te ontlasten bieden een aantal rusthuizen de mogelijkheid tot kortverblijf.
Veel ocmw’s bieden ondersteunende hulp bij thuiszorgsituaties bijvoorbeeld poetshulp, klusjesdienst, warme maaltijden, personenalarmsystemen, minder mobielen centrale (MMC). Een aantal lokale besturen voorzien een financiële tegemoetkoming bij thuiszorgsituaties.
Relaties en seksualiteit
Het JAC (Jongeren Advies Centrum, binnen het CAW De Papaver) biedt vormingspakketten aan scholen of jeugdgroepen ivm relaties en seksualiteit als middel om de JAC-werking bekend te maken bij jongeren. De zelfhulpgroep SOS Almedrua meldt dat ze mensen krijgen die kampen met seksverslaving en stalking. Het hulpaanbod van het CAW De Papaver met name binnen gezins- en relatiebegeleiding speelt in op gebeurtenissen waarmee mensen worden geconfronteerd in hun persoonlijke levenssfeer zoals verlieservaringen, relatiebreuken, seksueel functioneren, … Het centrum geestelijke gezondheidszorg LARGO biedt op dit vlak gespecialiseerde hulp binnen een multidisciplinair team van maatschappelijk werkers, psychologen en psychiaters. Intrafamiliaal geweld. Er is een samenwerkingsverband tussen politie – centrum geestelijke gezondheidzorg Largo en het CAW De Papaver. Het CAW krijgt wellicht uitbreiding van middelen voor de werking rond intrafamiliaal geweld
Opleiding, werkloosheid en tewerkstelling
Beschutte werkplaatsen, zie rubriek ‘personen met een handicap’ Opleidingen voor volwassenen die laaggeschoold zijn worden aangeboden door het Centrum voor Basiseducatie ‘Bijleren in de Westhoek’, die op verschillende plaatsen in de regio cursussen aanbieden. Daarnaast is er op verschillende plaatsen onderwijs voor sociale promotie. Opleiding en werkervaring : werkperspectief (Diksmuide) voor opleiding in groendienst, bio-kruidenteelt,…Ook de sociale verhuurkantoren (zie huisvesting) bieden werkervaring in de bouwsector. De lokale werkwinkels bundelen de dienstverlening van de gemeente, VDAB, OCMW, ATB (ArbeidsTrajectBegeleiding voor personen met een handicap), en verwante organisaties. (Diksmuide, Koekelare, Koksijde, Veurne). Een sociale werkplaats schept werk op maat voor personen die minstens 5 jaar inactief zijn. Voor velen onder hen is tewerkstelling in de sociale werkplaats finaliteitstewerkstelling
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 12
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde 2
(contracten onbepaalde duur). Er zijn drie erkende sociale werkplaatsen: de Groene Kans (Diksmuide) en beide kringloopcentra (Veurne en Diksmuide). Via arbeidszorg bieden diverse diensten (geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg) arbeidsmatige activiteiten met als doel maatschappelijke integratie en participatie te bevorderen. Een invoegbedrijf of invoegafdeling is een startend bedrijf (afdeling in een bedrijf) dat mensen aanwerft uit bevolkingsgroepen die op de arbeidsmarkt ondervertegenwoordigd zijn. Na de invoegperiode neemt het bedrijf zijn plaats in tussen gewone bedrijven in het normale economische circuit. Voorbeelden uit de regio: Dienstbedrijf SAPO cba-vso (Veurne), IC&S (Veurne), Bagro Voeding (Veurne). RESOC (Regionaal Sociaal-Economisch Overlegcomité) is een overlegorgaan in de regio, met vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties, werknemersorganisaties, gemeente, VDAB,… met als doel een socio-economisch streekplan op te maken.
Ocmw’s kunnen tijdelijke tewerkstelling voorzien voor cliënten die om hun recht te hebben sociale zekerheid te verbeteren (art. 60 § 7) en in het kader van trajectbegeleiding. De ocmw’s kunnen trajectbegeleiding opzetten, al dan niet in samenwerking met werkwinkels of derden. Daarnaast hebben ocmw’s door een samenwerkingsverband een opleidings- en tewerkstellingsproject opgezet in Diksmuide: het Leer-werk project.
Huisvesting
De sociale huisvesting (De gewestelijke Huisvestingsmaatschappij, De Nieuwpoortse 3 volkswoning, Veurnse Bouwmaatschappij ) verhuren woningen en appartementen aan sociale voorwaarden. Er zijn ook twee sociale kredietmaatschappijen in de regio gevestigd. (Volksbelang -Thuis Best, Vlaams Woningfonds). Regionaal Sociaal Verhuurkantoor. De verhuurkantoren huren woningen op de private markt en verhuren deze onder aan kansarme en kwetsbare bewoners. De sociale verhuurkantoren (Westkust en Veurne-Diksmuide) bieden ook een deel renovatie en huurdersbegeleiding.
Ook gemeentes en ocmw’s hebben( eigen) patrimonium die ze aan sociale voorwaarden verhuren. Enkele ocmw’s hebben doorgangswoningen waar mensen voor beperkte tijd kunnen huren.
Rechtshulp en justitie
Slachtofferzorg bestaat uit slachtofferbejegening (politie), slachtofferonthaal (parket, justitiehuis) en slachtofferhulp. De slachtofferhulp binnen het CAW De Papaver staat in voor de opvang en begeleiding van slachtoffers, hun na(ast)bestaanden. Ze werken met vrijwilligers die op huisbezoek gaan. Het justitiehuis informeert over gerechtelijke procedures, bemiddelt in strafzaken (waarbij gepoogd wordt dossiers af te handelen zonder tussenkomst van de rechter), organiseert en begeleidt bij alternatieve maatregelen en houdt strafrechterlijk toezicht op de reïntegratie van daders. Daarnaast heeft het justitiehuis burgerrechtelijke en strafrechtelijke onderzoeksopdrachten. DIVAM, Dienst voor Alternatieve maatregelen, is niet in de regio gevestigd, maar werkt voor de hele Westhoek. Daar worden dossiers van minderjarigen begeleid waarvan de rechter een alternatieve maatregel oplegt. Er kan gemeenschapsdienst gevonnist worden, een vorming sociale vaardigheden, of herstelbemiddeling. Er is een aanbod voor daders van seksuele misdrijven binnen het CAW, georganiseerd door CAW Stimulans. De Rechtbanken zijn hoofdzakelijk in Veurne gehuisvest.
De ocmw’s bieden ook informatie bij juridische vragen. 2 3
Info uit : Steunpunt lokale netwerken (SLN), Provinciale folder West-Vlaanderen (bijgewerkt juni 2006) Zijn gefusioneerd sedert juni 2007 : de nieuwe benaming is woonmaatschappij IJzer en Zee
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 13
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Kinderen, jongeren en gezin (diensten specifiek voor deze doelgroep) Waar het over kinderen en jongeren gaat, is er een grote evolutie gaande in het welzijnsveld: de Integrale Jeugdhulp (IJH). Integrale jeugdhulp is een proces van afstemming tussen 6 sectoren die met kinderen/jongeren werken (zie hoofdstuk 3, evoluties in het welzijnswerk)
Opvoedingsondersteuning bestaat niet als afzonderlijke dienst in de regio. Toch zijn hier en daar projecten, of initiatieven: in Diksmuide is een project, in Nieuwpoort start een project vanuit de scholen en de gemeente, Kind en Gezin ondersteunt bij opvoedingsproblemen tot schoolleeftijd, de Gezinsbond is hier ook een partner. Kinderopvang is er in elke gemeente : kinderdagverblijven, diensten voor opvanggezinnen, initiatieven buitenschoolse kinderopvang, buitenschoolse opvang verbonden aan kinderdagverblijven, zelfstandige onthaalouders en mini-crèches, maar ook opvang voor kinderen met een handicap en zieke kinderen. U vindt ze ook op de website van kind en gezin. Jongeren vinden informatie bij hun jeugddienst, maar ook advies en begeleiding bij het JAC (Jongeren Advies Centrum) van CAW De Papaver in Veurne. Kinderen en gezinnen worden ambulant begeleid via Kind en Gezin (zowel prenataal als vaccinatie en begeleiding tot 3 jaar). Kind en Gezin heeft naast zijn regiohuis in Diksmuide in 6 gemeenten consultaties. Familiezorg biedt kraamzorg aan huis. Het kinderteam van het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg LARGO begeleidt kinderen en jongeren met psychische problemen, gedragsproblemen relatieproblemen, ontwikkelingsproblemen, slachtofferschap of verwerkingsproblemen. Specifieke gezinssituaties: CAW De Papaver biedt een neutrale ontmoetingsruimte waar ouders in een echtscheidingssituatie hun kinderen kunnen ontmoeten in een neutrale (door justitie erkende) ruimte. Het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling heeft een contactpunt in Veurne. Onderwijs De Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) zijn verbonden aan scholen. De Centra voor Leerlingenbegeleiding ondersteunen de leerlingen, hun ouders, de leerkrachten en de schooldirecties bij het verhogen van het welbevinden van de leerlingen. Zij gaan daarbij uit van de vragen en problemen van de leerlingen. Er zijn twee CLB’s: het vrij CLB en het CLB voor het Gemeenschapsonderwijs. Beiden met vestigingsplaatsen in Veurne en Diksmuide. Bijzondere jeugdbijstand (BJB) :Het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg (CBJ) en de sociale dienst van de jeugdrechtbank zijn plaatsende instanties. Het comité bijzondere jeugdzorg op vrijwillige, de jeugdrechtbank op verplichte basis. Thuisbegeleidingsdienst Golfbreker (Veurne) begeleidt gezinnen met inwonende kinderen. Het dagcentrum Mozaïek in Veurne biedt opvang en begeleiding aan de kinderen op school- en vakantiedagen. Er wordt gewerkt aan de maximale ontplooiing van de eigen mogelijkheden van de kinderen, jongeren en hun gezinnen.Residentiële opvang is mogelijk bij TI-KI (Oostduinkerke) en Zonnewende (Veurne). In Zonnewende is er naast leefgroepen ook een werking ‘begeleid kamer wonen’ en ‘Begeleid zelfstandig wonen’ voor jongeren die reeds geplaatst waren in een instelling..(Buiten de regio worden kinderen geplaatst in De Walhoeve, West-Vleteren en begeleid door De Stapsteen in Roeselare) Pleeggezinnendiensten die buiten de regio gevestigd zijn begeleiden pleeggezinnen in regio Veurne-Diksmuide. Kinderen met een handicap : zie ‘personen met een handicap’ KOPP Kinderen van Ouders met Psychische Problemen. Sinds 2 jaar werken een aantal diensten uit de regio samen met de Regionale Welzijnsraad aan een KOPPwerking. Ze zorgen voor vorming over KOPP aan opvoeders, onderwijzers, hulpverleners die met gezinnen of kinderen werken en bieden hen ook advies bij moeilijke situaties.
De gemeentes nemen voor kinderen, jongeren, gezinnen een rol op door kinderopvang (buitenschoolse kinderopvang en/of onthaalouders) te organiseren. De gemeentelijke jeugddiensten spelen de hoofdrol in het uitbouwen van een volwaardig jeugdbeleid dat veel verder gaat dan ‘vrije
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 14
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
tijdsinitiatieven’ organiseren. Ook via gemeentelijk onderwijs begeven gemeenten zich op dit terrein. Een aantal ocmw’s werken met een eigen speel-o-teek om opvoedingsondersteuning aan te bieden op laagdrempelige manier.
Ouderen
Centra voor kortverblijf en veel diensten die door senioren frequent gebruikt worden staan vermeld onder de rubriek ‘thuiszorg’. Dienstverlening aan senioren in de vorm van informatie en advies, dossierbegeleiding bij aanvraag van pensioen is, naast de openbare diensten, een opdracht voor de ziekenfondsen. Op vlak van vrije tijd is er in elke gemeente een variatie aan verenigingen die specifiek voor deze doelgroep activiteiten en cursussen organiseren. Bij de rubriek ‘thuiszorg’ werd het aanbod van dagverzorgingscentra opgenomen. Wonen : er zijn serviceflats in De Panne, Houthulst, Koksijde, Kortemark, Lo-Reninge, Nieuwpoort en Veurne. Rust- en verzorgingstehuizen (RVT), woon-en zorgcentra zijn er in elke gemeente (als je openbare en private sector bekijkt). Daarnaast hebben sociale huisvestingsmaatschappijen een aantal woningen die aangepast worden aan behoeften van senioren, en voor hen worden gereserveerd.
In elke gemeente is een gemeentelijke senioren adviesraad actief. Voor de dienstverlening aan senioren staan de gemeentelijke infoloketten, de ocmw’s en de lokale dienstencentra klaar. Naast deze private voorzieningen zijn er ook serviceflats en rust- en verzorgingstehuizen van openbare besturen (ocmw’s). In Diksmuide en Veurne is het dienstencentrum een werking van resp. Gemeente en ocmw. Binnen het sociaal huisvestingsaanbod van ocmw en gemeente worden soms een aantal woningen aangepast en gereserveerd voor senioren.
Personen met een handicap
Advies: Het consultatiebureau voor Personen met een Handicap is een dienst voor onderzoek, advies en begeleiding van personen met (vermoeden van) handicap, voor alle vragen betreffende wonen, dagbesteding, werk, materiële hulp en algemene counseling (Koksijde en Diksmuide) Kinderen met een handicap. Het buitengewoon onderwijs is onderverdeeld in types. Voor het vrije net is er een aanbod kleuter- en basisonderwijs in Koksijde, Veurne, Houthulst, Diksmuide. Het gemeenschapsonderwijs biedt buitengewoon onderwijs in Koksijde en Diksmuide., al dan niet met een internaat. De Rozenkrans (Koksijde) biedt ondersteuning aan gezinnen in semi-internaat. In Nieuwpoort is Elora een Revalidatiecentrum voor spraak- en gehoorrevalidatie voor kinderen met gehoorstoornissen, mentale handicap, pervasieve ontwikkelingsstoornissen, specifieke ontwikkelingsstoornissen van de gesproken taal, randbegaafdheid, specifieke ontwikkelingsstoornissen van schoolvaardigheden, hyperkinetische stoornissen en stotteren. Vrije tijdsinitiatieven voor kinderen en jongeren met een handicap zijn er via Tandem West (6 gemeenten ondersteunen dit initiatief) en W.V.A. (Werkgroep Vorming en Actie). De speel-o-teek in Veurne is specifiek gericht op kinderen met een handicap. Werken ATB- dienst (Arbeids Traject Begeleiding) bepaalt welke maatregelen meest passend zijn voor de persoon met een handicap. Ze zijn ingebed in de werkwinkel. De dienst begeleid werk Ondersteunt mensen met een handicap bij het zoeken en uitvoeren van een vrijwilligersjob of onbezoldigde werkopdrachten in het gewone arbeidscircuit in de Westhoek (dienst binnen Duin en Polder Diksmuide). Beschutte werkplaatsen vind je in Diksmuide en Veurne. Dagcentra voor personen met een handicap bieden training of therapie op diverse domeinen (kiné, logopedie, sociale
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 15
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
vaardigheden, arbeidsgerichte vaardigheden, enz.). In Diksmuide is er Duin en Polder, en in Koksijde Huize Rozenwingerd. Wonen Begeleid wonen Westhoek is erkend om 44 personen met een verstandelijke en/of motorische en/of sensoriële beperking te begeleiden aan huis. Gedurende een beperkt aantal uren per week wordt men begeleid op zowel psychosociaal vlak als bij zijn dagelijkse activiteiten. Beschermd wonen situeert zich tussen het begeleid wonen en tehuizen voor nietwerkenden. In Diksmuide (Duin en Polder), Houthulst (Maria Ter Engelen), Koksijde (Huize Rozenwingerd) en Veurne (Havenzate) is dit mogelijk. Tehuizen voor niet-werkenden naast de instellingen die ook beschermd wonen aanbieden is er ook een tehuis voor niet-werkenden in Kortemark (Handzame) en een afdeling van De Lovie in Diksmuide (Het Begijnhof). Tehuis voor werkenden : Havenzate (Veurne) Zelfhulpgroepen : er zijn drie zelfhulpgroepen met een contactadres in de regio, maar alle zelfhulpgroepen voor specifieke syndromen of aandoeningen werken ruimer dan alleen de regio waar ze gevestigd zijn. U vindt ze op http://www.zelfhulp.be
In Nieuwpoort is een gemeentelijke adviesraad voor thema’s ivm personen met een handicap. De werkgroep toegankelijkheid adviseert burgers en beleid over toegankelijkheid voor mensen met een handicap.
Etnisch-culturele minderheden Het centrum voor basiseducatie en het volwassenenonderwijs geven cursussen Nederlands voor Anderstaligen. Naast het openbare aanbod van LOI (Lokaal OpvangInitiatieven) zijn er geen specifieke diensten voor etnisch-culturele minderheden in de regio gevestigd.
Armoede en sociale uitsluiting
Kringloopcentra zijn er in Diksmuide en Veurne, Verdere materiële hulp wordt geboden in de vorm van voedselpakketten (In Koksijde vzw De Witte Vogels), kledijdienst (in Koksijde Camino)… door geloofsgemeenschappen,openbare of particuliere initiatieven. Samenlevingsopbouw werkt voor de hele Westhoek ondersteunt groepen bewoners bij acties die de leefbaarheid (wonen, werken, mobiliteit, diensten en voorzieningen) van dorp en streek verbeteren Uitsluiting en onderwijs: De basisscholen van de drie kustgemeenten werken samen met de CLB’s en andere partners in een LOP (Lokaal OverlegPlatform) om gelijke onderwijskansen te bevorderen. Armoedeverenigingen : In Diksmuide en Kortemark zijn twee verenigingen aangesloten bij Welzijnsschakels (’t Vlot en ’t Schoederkloptje). Voor budgetbegeleiding en thuislozenzorg zie algemene sociale dienstverlening. De LETS-kring Westhoek is opgericht met steun van welzijnsdiensten, om mensen in armoede aansluiting te geven bij een netwerk waar ‘sociale mix’ nagestreefd wordt. LETS is een eigentijdse vorm van vrijwilligerswerk waarbij leden zowel vrijwillig een dienst kunnen aanbieden aan een ander lid van de kring, als zelf beroep kunnen doen op 4 anderen. Het evenwicht van geven en nemen is belangrijk, naast de sociale insluiting.
Ocmw’s zijn belangrijke partners voor mensen in armoede. Zij voorzien in de financiële tegemoetkoming van leefloon en bieden budgetbeheer. De ocmw’s nemen dan ook vaak initiatieven voor deze groep mensen: voedselpakketten, culturele participatie te bevorderen, kledijdienst opzetten, of projectmatig.
4
zie www.letsvlaanderen.be
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 16
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
SIGNALEN van Private Welzijnsdiensten Om hierop een antwoord te formuleren baseren wij ons op de bevraging die door het lokale bestuur van Veurne werd afgenomen in het kader van lokaal sociaal beleid (najaar 2005), aangevuld met een extra bevraging bij diensten die niet op de vragenlijst van Veurne reageerden. Daarnaast benoemen we ook de hiaten die tijdens vergaderingen en werkgroepen van de Regionale Welzijnsraad zelf naar boven komen. Knelpunten ivm netwerkvorming tussen welzijnsdiensten Netwerkvorming in het welzijnswerk. Meerdere diensten geven aan dat de kennis van elkaars werking onvoldoende is. Dit is essentieel om goed te kunnen doorverwijzen en/of samenwerken. Het wordt nog moeilijker als diensten geen zitdag of contactpunt hebben in de regio. Toch zijn de lijsten met diensten die verwijzen naar bv het caw, Begeleid Wonen Westhoek, het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg, lang…ook het aantal samenwerkingsverbanden tot op het niveau van cliëntoverleg neemt toe. Maar blijkbaar nog onvoldoende. Het CAW De Papaver geeft aan dat een betere samenwerking tussen ocmw en caw betere resultaten zou opleveren bij de reïntegratie van cliënten in geval van thuisloosheid. Ook afstemming tussen opdrachten zou beter kunnen: zowel ocmw als caw profileren zich op schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en info en advies verstrekking. Hierdoor gaan middelen verloren. Doen ocmw’s voldoende beroep op private welzijnsdiensten? Het CAW denkt dat medewerkers in kleinere ocmw’s het aanbod van het caw als bedreigend zien en daardoor minder naar het caw verwijzen. Toch zien we ook een relatie tussen de afstand van de gemeente naar Veurne, waar het CAW een eigen locatie heeft. Tabel ‘regionaal cliëntbereik van het CAW De Papaver’, onthaal en vraagverheldering 2003 2004 2005 Alveringem 4 18 28 De Panne 34 40 56 Diksmuide 13 23 29 Koekelare Koksijde 33 28 40 Kortemark Lo-Reninge 1 2 2 Houthulst 0 4 6 Nieuwpoort 18 23 34 Veurne 72 73 91
We zien in de voorbije twee jaar een stijging van het aantal cliënten, uit alle gemeenten. Zelfhulpgroepen vinden allen dat ze onvoldoende gekend zijn bij de professionele hulpverlening (of erkend worden?).
Knelpunten ivm toegankelijkheid van dienstverlening De ‘emotionele’ nabijheid van diensten. We verwijzen graag naar het algemeen verslag van de armoede om meer te lezen over de drempels die mensen zelf aanhalen: Naar een dienst moeten gaan, telefonisch doorverbonden worden, wachten, bij meerdere personen opnieuw je verhaal moeten doen, ook zaken als ‘gezinssamenstelling en inkomen’ telkens opnieuw moeten benoemen of aantonen. Over mobiliteit komen ook een aantal bemerkingen: na 17 uur en in het weekend is het openbaar vervoer zo slecht uitgebouwd, dat vervoersafhankelijke inwoners geen deel kunnen nemen aan activiteiten, of aan een aanbod van diensten. In het jaarverslag 2005 van Begeleid wonen Westhoek lezen we ook over het werkgebied Westhoek: “Dit betekent concreet dat de
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 17
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
begeleidingstijd soms dient in te boeten door de grote verplaatsingen. Het is eveneens een feit dat de verplaatsingskosten een groot budget van onze werkingskosten opeisen” Het hulpverleningsverleden van cliënten speelt als drempel om nog hulp te vragen. Doordat er een beperkt aanbod is in de regio zijn mensen genoodzaakt altijd op dezelfde instellingen een beroep te doen, waar ze geweigerd worden omwille van eerdere ervaringen. Een gerechtelijk verleden bemoeilijkt ook de toegang tot werk en wonen, maar ook de toegang tot hulpverlening. De formulering van een hulpvraag is voor cliënten moeilijk, en heeft als gevolg dat een goed aanbod, en zeker doorverwijzing moeilijk is. Taal is een specifieke drempel in de regio: Franstalige cliënten kunnen moeilijk verwezen worden. Geen enkele welzijnsvoorziening haalde aan dat ze ervaren dat land- en tuinbouwers moeilijker naar de hulpverlening stappen dan andere beroepsgroepen. Toch willen we deze groep, omwille van de specificiteit van de Westhoek als plattelandsgebied even in de aandacht brengen. Twee praktijkwerkers, die van1996 tot 2001 op een intensieve manier bedrijven in nood begeleidden merken op dat: “Voor wat de welzijnssector betreft is er de opvallende en algemene vaststelling dat landbouwers moeilijk terecht kunnen bij de bestaande sociale centra Enerzijds is dit te wijten aan het feit dat zij onvoldoende op de hoogte zijn van het bestaan en de werking van deze instanties. Anderzijds kan deze slechte doorstroming ook toegeschreven worden aan de werking van de centra zelf. Hiermee bedoelen we dat landbouwdossiers, veelal omwille van de complexiteit van de materie, of omwille van e eigendomssituatie (we denken concreet aan boeren die bij het ocmw willen aankloppen voor een bestaansminimum) onvoldoende behandeld worden 5 of zelfs op voorhand afgewezen worden.”
Algemene sociale dienstverlening Het provinciale crisiscentrum is gelegen in Brugge. Diensten uit de regio geven aan dat er soms wachtlijsten zijn voor deze dringende vorm van hulpverlening. 6 Het crisisnetwerk biedt onderdak tot de eerstvolgende werkdag. De uitsluitingscriteria betekenen dat er niet voor iedereen crisisopvang mogelijk is in de regio. Voor minderjarigen is er momenteel nog geen aangepaste crisisopvang, maar dit zal binnen Integrale Jeugdhulp worden uitgewerkt. Meerdere diensten melden het probleem van langduriger opvang van thuislozen. Het CAW De Papaver bouwde de voorbije jaren het aantal bedden af, rekening houdend met het aantal inwoners in de regio. Ocmw’s geven aan dat ze tot in de provincie Limburg moeten zoeken om onderdak te vinden. Opvangcentra hanteren bijna allen gelijkaardige uitsluitingscriteria, waardoor vb drugverslaafden nog moeilijk onderdak vinden in crisissituaties. Private diensten noemen ook de nood aan dringende huisvesting bij uithuisdrijving of bij echtscheiding. Het CAW De Papaver merkt op dat de wachtlijsten het gevolg zijn van een slechte sociale huisvesting. Mocht dit probleem (van huisvesting) verminderen, dan zou men de cliënten uit de opvangcentra kunnen toeleiden naar zelfstandig wonen en zouden er geen wachtlijsten meer zijn.
Gezondheidszorg Voor mensen met een Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) is er geen specifieke dienstverlening of opvang in de regio. Enkele dagcentra (onder thuiszorg) vangen deze mensen op tijdens de werkdagen. Weinig aanbod kinder- en jeugdpsychiatrie: er is geen afdeling kinderpsychiatrie, en geen private kinderpsychiaters. De kinderpsychiaters buiten de regio hebben wachtlijsten. 7 Drug preventie is in de regio nog maar weinig uitgebouwd. De zelfhulpgroepen signaleren dat er nog sensibilisering nodig is rond de verborgen problematiek rond alcoholmisbruik. Er zijn wachtlijsten bij de residentiële opvang voor drugverslaafden. De ambulante drughulpverlening in Veurne-Diksmuide werkt hoofdzakelijk in justitiële opdracht. Er is nood aan meer begeleidingsmogelijkheden voor vrijwillige hulpvragers, meer gespreid in de regio. 5
Als boeren overleven wordt…, Koning Boudewijnstichting, 2002, pag 88 Worden niet opgenomen: personen onder invloed van middelen of alcohol, personen die gewelddadig zijn of een misdrijf hebben gepleegd, personen onder psychiatrische begeleiding, illegale vluchtelingen. 7 Met drugs bedoelen we zowel illegale drugs als alcohol, medicatie en tabak. 6
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 18
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Er is een tekort aan psychologen in de private sector (en duur)
Thuiszorg De psychiatrische thuiszorg is een samenwerkingsverband dat nog steeds wacht op een blijvende erkenning. Nachtopvang en boodschappendienst worden door één ziekenfonds en bijhorende thuisoppas als hiaten genoemd.
Relaties en seksualiteit Er is geen dienst voor relatie- en scheidingsbemiddeling in de regio (tenzij private personen). Het justitiehuis meldt de nood aan ouderschapsbemiddeling, scheidingsbemiddeling en relatietherapie.. Opleiding, werkloosheid en tewerkstelling Welzijnsdiensten die zelf niet op het terrein van tewerkstelling actief zijn melden geen hiaten tav ‘tewerkstelling’. De enige diensten die ‘tewerkstelling’ als prioritair thema aangeven zijn een vakbond en een werkwinkel (PWA-dienst).
Huisvesting Huisvesting wordt heel vaak gekozen als prioritair thema om werk van te maken binnen lokaal sociaal beleid. Het gaat daarbij steeds om de nood aan betaalbare woningen voor de doelgroep waar de desbetreffende welzijnsdienst voor werkt (mensen met beperkt inkomen, mensen met een handicap). Het regionaal sociaal verhuurkantoor meldt dat weinig eigenaars de dienst kennen. Er is geen huurdervereniging of woonwinkel gevestigd in de regio..
Rechtshulp en justitie Het justitiehuis meldt dat de drempel voor minder-begoede mensen om naar het justitiehuis te stappen groot is.
Kinderen, jongeren, bijzondere jeugdzorg en gezin Er wordt zowel van politie als van begeleidingsdiensten (ook voor volwassenen met een handicap met kinderen) gevraagd naar meer initiatieven voor opvoedingsondersteuning. Er is geen Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning (CKG). CKG’s bieden hulp aan gezinnen met kinderen bij de opvoeding. Voor zieke kinderen is er weinig opvang mogelijk. Er is geen schoolopbouwwerk in de regio. De basisscholen van de kustgemeenten werken samen in een Lokaal Overleg Platform en signaleren problemen ivm communicatie met ouders, anderstalige kinderen en grote schoolse achterstand. De thuisbegeleidingsdienst Golfbreker signaleert de nood aan straathoekwerk, buurtwerking, problemen ivm bereikbaarheid en openingstijden jeugdclubs. Het comité bijzondere jeugdzorg meldt de wachtlijsten binnen de sector bijzondere jeugdzorg. Er is geen doorverwijzing meer mogelijk.
Ouderen Eenzaamheid bij senioren Wachtlijsten bij rusthuizen voor ouderen die niet zwaar zorgbehoevend zijn. (of partner die niet zwaar zorgbehoevend is). Bejaardenwoningen of aanleunwoningen bij het rusthuis wordt door een rusthuis voorgesteld als ideale oplossing. (woonprojecten)
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 19
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Ouderen zijn te weinig geïnformeerd over dagcentra en serviceflats. Ze zetten vaak pas de stap als ze zorgbehoevend zijn, zo signaleert een rusthuis.
Personen met een handicap Er is een ruimer vrijetijdsaanbod en dagbesteding nodig voor mensen met beperkingen, vindt de begeleidingsdienst voor personen met een handicap. De rolstoeltoegankelijkheid van openbare gebouwen, maar ook van vrijetijdsaccomodatie en horeca kan verbeteren, samen met meer parkeerplaatsen voor mensen met een handicap. De beschutte werkplaats signaleert een probleem met instroom van mensen met een handicap. Ze kampen met een hoge drempel (imago en te weinig bekend bij grote publiek). Opvoeding is voor gezinnen waar een ouder een handicap heeft niet gemakkelijk. “Er is een stijgende nood aan opvoedingsondersteuning. Hierbij komt dat het waarborgen van de veiligheid van kinderen van cliënten vaak moeilijk te realiseren is. In dit kader is de samenwerking met CBJ en justitie in zijn totaliteit niet altijd optimaal” (jaarverslag 2005 Begeleid wonen westhoek) Er is ook opvallend veel nood aan extra ondersteuning voor praktische zaken in die gezinnen. Opvallend is ook dat Kind en gezin in die gezinnen zelden partner is. Voer voor Integrale Jeugdhulp.
Etnisch culturele minderheden Ook al is de uitbouw van diensten voor etnisch culturele minderheden in de regio onbestaande, toch lezen we geen noodkreten hierover.
Armoede en sociale uitsluiting Nood aan betaalbare en laagdrempelige vrijetijdsbesteding voor kinderen en jongeren (ook vakantiewerking) (Thuisbegeleidingsdienst Golfbreker) Nood aan initiatieven met en door mensen die in armoede leven. Van 1996 tot 2001 bestond het project ‘Intensieve bedrijfsbegeleiding voor (landbouw)bedrijven in nood’. Het project bood een integrale en geïntegreerde aanpak waarbij de bedrijfseconomische en bedrijfstechnische ondersteuning de inrijpoort was om te combineren met psychosociale hulpverlening aan de boer en zijn gezin. Is hier een hiaat? Weinig organisaties werken op het uitbreiden van het sociaal netwerk van mensen in armoede. De LETS-kring Westhoek doet dit wel, en ook samenlevingsopbouw werkt buurgericht aan sociale cohesie.
ALGEMENE TE VERWACHTEN EVOLUTIES Toename interne vergrijzing De ‘veroudering binnen de veroudering’ of interne vergrijzing is een indicatie van de zorgbehoevendheid van de oudere bevolking, vermits de vraag naar zorgvoorzieningen toeneemt met de leeftijd. De interne vergrijzing is momenteel het sterkst gevorderd in de RESOC’s met de grootsteden 8 Antwerpen en Gent en in de Westhoek (circa 20%). Voor meer cijfers verwijzen we naar: ‘Ouder worden in de Westhoek’(HIVA, B. Van Damme en S. Winters, 2002) waar je zowel cijfers vindt over demografie, de zorgbehoefte van ouderen, als toekomstprognoses.
Groene druk in Alveringem en Lo-Reninge Een hoge groene druk betekent dat de leeftijdsgroep jonger dan 20 jaar goed vertegenwoordigd is ten opzichte van de bevolking tussen 20 en 60 jaar.
8
Aps.vlaanderen: http://aps.vlaanderen.be/statistiek/publicaties/pdf/vrind2006
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 20
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Men onderscheidt vier clusters van gemeenten, met een lage gemiddelde leeftijd en een groot aantal jongeren ten opzichte van de bevolking op beroepsactieve leeftijd (groene druk). De Westhoek is één van die vier gebieden. Hoogste groene druk 1. Lo-Reninge
55,8
2. Wezembeek-Oppem
53,8
3. Alveringem
53,2
4. Linkebeek
52,7
5. Sint-Genesius-Rode (Bron: administratie Planning en Statistiek)
50,8
Landbouw (en armoede) Landbouw: “Indien men in Vlaanderen rekening houdt met de leeftijdsstructuur van de bedrijfsleiders en met vermoedelijke opvolging, dan kan met vooruitzichten maken voor 2012. Het aantal beroepslanden tuinbouwers zou dan 21.000 kunnen bedragen tegenover 30.000 in 1997. (…) Het aantal gelegenheidsbedrijven zou van 14.000 in 1997 afnemen naar 4.700 in 2012.”9 Gevolgen voor armoedeproblematiek bij land- en tuinbouwers: “Het mechanisme (van afvloei) heeft effect op de twee grote groepen die minstens in aanmerking komen als risicogroep. Aan de ene kant neemt het aantal kleine boeren verder af, waardoor dus het volume van die landbouwers met een te klein bedrijf afneemt. Dit is positief. Aan de andere kant kan het productievolume van de overblijvende bedrijven te weinig toenemen waardoor de investeringen vaak onvoldoende kunnen renderen, hetgeen 10 tot problemen kan leiden.”
Huisvesting Alle gemeenten uit de provincie werden gescreend op een aantal indicatoren die met wonen te maken hebben: demografische indicatoren, socio-economische indicatoren en huisvestingsindicatoren. Je vindt alle scores terug in : ‘Focus op wonen’ 2002: http://www.provant.be/welzijn/themas/einddocumenten/wonen/FocusopWonen2.pdf#search=%22f ocus%20%20op%20wonen%22
-
9
Boeren in de knel, Armoede in land- en tuinbouw, Koning Boudewijnstichting, 1999, pag.43 Boeren in de knel, Armoede in land- en tuinbouw, Koning Boudewijnstichting, 1999, pag 45
10
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 21
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Gezondheidszorg Gezondheidsanalyse van het LOGO, zie format per gemeente. Gezondheidsenquête 2004:
http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/crospnl/hisnl/table04.htm Depressies en psychische problemen hoger in de Westhoek “de problematiek van depressie en zelfdoding groter is in de provincie West-Vlaanderen in vergelijking met de rest van Vlaanderen, waarbij de Westhoek de hoogste cijfers optekent. Volgens de Gezondheidsenquête van 2001 (Demarest et al., 2002) is de prevalentie van zelfgerapporteerde depressie in West-Vlaanderen hoger (7.1%) dan voor het Vlaams Gewest als geheel (5.3%) (….) Hoewel er relatief minder overlijdens vastgesteld worden in de provincie WestVlaanderen, ligt de standardized mortality ratio (SMR) door zelfmoord voor de periode 1990-1999 er hoger dan in de rest van Vlaanderen, vooral bij mannen. Ongeveer de helft van de gemeenten, waaronder opvallend veel in de Westhoek, bevindt zich in 11 het hoogste kwartiel van deze zelfmoordratio. .
Intrafamiliaal geweld nam voorbije jaren toe. - 68% van de Belgische vrouwen zei ooit in haar leven fysiek en/of seksueel geweld te hebben meegemaakt. Mannen zeggen in 73% van de gevallen ooit het slachtoffer te zijn geworden van fysiek en/of seksueel geweld. (RoSa factsheets, 1998) - In vergelijking met hetzelfde onderzoek in 1988 blijkt het fysieke geweld te zijn toegenomen met ongeveer 20% Daarnaast neemt ook de ernst van de feiten toe
Armoede en uitsluiting Armoede zie je in cijfers steeds gelinkt aan andere thema’s: fysische, mentale gezondheid en de beleving van gezondheid (zie gezondheidsenquête 2001), huisvesting, tewerkstelling, opleidingsniveau, sociaal netwerk,… Het Nationaal Actieplan Sociale Inclusie 2003-2005 biedt (tot op Vlaams niveau) cijfers over armoede. Interessant is dat ze een weging maken: de indicatoren die ze als meest bepalend voor armoede beschouwen noemen ze ‘primaire indicatoren’. Het zijn: inkomensspanning (inkomens quintiel verhouding= spanning tussen 20% hoogste inkomens tov de 20% laagste), het percentage van de bevolking met een inkomen beneden 60% (zowel in afgelopen jaar, als mensen die al 2-3 jaar dit risico lopen), langdurige werkloosheid (zowel kinderen in huishoudens 11
http://www.kuleuven.be/lucas/PDF/GGZ/EAAD/projectsamenvatting.pdf
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 22
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
zonder inkomen, als volwassenen), de levensverwachting, eigen gezondheidsbeleving, vroegtijdige schoolverlaters. Je vindt het op: http://www.mi-is.be/Nl/themes/AB/NAPincl%202005-2006%20NL.pdf De webite http://www.armoedebestrijding.be/publicatiesanderenalgemeen.htm beschrijft dit onderzoek, maar verzamelt alle onderzoeken over armoede. Hier vind je zeker info, maar niet steeds tot op gemeente niveau.
Inkomen en sociaal netwerk. (uit NAPincl)
Laaggeletterdheid en uitsluiting. De kloof tussen de moeilijkheid van informatie-verwerving (via computer, in geschreven documenten) neemt toe, het aantal mensen dat niet zelfstandig deel kan nemen aan deze informatie-verwerking, neemt toe. Er is het plan laaggeletterdheid (juni 2005) met volgende doelen: - screening van geletterdheid van kansengroepen - verankering van taal, wiskunde en informatica-aanbod in bestaande onderwijs- en opleidingscentra - Verhoogde deelname aan opleidingen in de basiseducatie - Verankering van doelstellingen in het Lokaal Sociaal Beleid Er is een duidelijke link tussen lage scholingsgraad en werkloosheid. Uit de gezondheidsenquête leren we dat er geen significante relatie bestaat tussen opleidingsniveau en sociale contacten, maar wel tussen opleidings-niveau en nietdeelname aan het verenigingsleven. Het verenigingsleven speelt op het platteland nog een grotere rol dan in stedelijk gebied. “Analyse volgens opleidingsniveau Er kan een duidelijk samenhang vastgesteld worden tussen het opleidingsniveau en het al dan niet participeren aan het verenigingsleven: 53% van diegenen die geen of slechts een diploma lager onderwijs heeft, geeft aan nooit deel te nemen aan het verenigingsleven. Bij de hoger opgeleiden is dit percentage lager: 38% bij diegenen met een diploma hoger middelbaar onderwijs, 26% bij diegenen met een diploma hoger onderwijs. Na controle voor leeftijd en geslacht, mag worden besloten dat de percentages voor de hoger opgeleiden significant lager liggen in vergelijking met personen met een eerder beperkte opleiding. Analyse volgens urbanisatiegraad De populariteit van het verenigingsleven varieert in functie van de urbanisatiegraad: in landelijke gebieden kunnen verenigingen op de meeste aanhang rekenen: 33% van diegenen wonend in landelijke gebieden nemen nooit deel aan het
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 23
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
verenigingsleven. Dit percentage is een stuk hoger in stedelijke gebieden: 42% van de inwoners van stedelijke gebieden laat het verenigingsleven helemaal links liggen. Ook na correctie voor leeftijd en geslacht wordt dit beeld teruggevonden: bij personen wonend in landelijke gebieden ligt 12 het percentage van diegenen de nooit deelnemen aan het verenigingsleven significant lager.”
Tendensen in het welzijnswerk: (naast lokaal sociaal beleid) Integrale jeugdhulp, een proces tussen 6 sectoren Integrale jeugdhulp is een proces van samenwerking tussen 6 sectoren. Doelstellingen daarbij waren het snel en vroegtijdig kunnen inzetten van gepaste hulp, vraaggericht kunnen werken, een naadloos hulpverleningstraject realiseren, hulpverlening laagdrempelig maken en de hulp intersectoraal beter organiseren. Het Algemeen Welzijnswerk, de Centra voor Integrale Gezinszorg, de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg, Kind en Gezin, de Centra voor Leerlingenbegeleiding, het Vlaams Fonds en de Bijzondere Jeugdzorg werden gevat door deze opdracht een meer integrale jeugdhulp te realiseren.. Momenteel zijn alle voorzieningen bezig met de modulering (wordt afgerond maart 2007), en worden er in de regio’s (Westhoek is één regio) netwerken rechtstreeks toegankelijke hulp opgericht. De voorbereiding van een crisisnetwerk voor minderjarigen is gestart. Een regioplan 2008-2012 wordt tegen oktober 2007 afgerond. Over het implementatiepad naar een intersectorale toegangspoort is er op administratief niveau voorbereidend en verkennend overleg. Wat de trajectbegeleiding betreft is er voor gekozen in 13 eerste instantie een aantal ervaringen met hulpcoördinatie te bundelen op netwerkniveau. Opvoedingsondersteuning: decreet op komst Het decreet opvoedingsondersteuning, dat in het najaar gefinaliseerd wordt, heeft als doel alle organisaties die activiteiten rond opvoeding organiseren, rond de tafel te zetten. Nu zijn heel wat actoren bezig met opvoedingsondersteuning, zowel professionelen als vrijwilligers, maar los van elkaar. Doelstelling is om het versnipperde aanbod samen te brengen, dicht bij de mensen. Elke ouder moet in zijn gemeente weten waar hij terecht kan voor eenvoudige vragen, ondersteuning…Dit alles binnen een positieve aandacht voor de opvoeding van kinderen, zonder te problematiseren
12 13
Gezondheidsenquête 2004: http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/crospnl/hisnl/his04nl/his65nl.pdf http://www.jeugdhulp.vlaanderen.be/02_wat_is_ijh/stapsgewijs_realiteit_09.htm
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 24
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Omgevingsanalyse gemeente Koksijde opgedeeld in de verschillende beleidsdomeinen
GEGEVENS met betrekking tot SENIOREN De senioren, bevolking vanaf 60 jaar, zullen naar de toekomst toe steeds toenemen in de gemeente. We hebben de cijfers van 2006 en maken een prognose van verschillende jaren tot aan 2025. Hieruit blijkt dat het aantal 60plussers heden 35,80% bedraagt, eind van deze beleidsperiode zal dit 41,35% zijn, in 2020 46,46% en eind 2025 zal 49,29% ouder zijn dan 60 jaar. Het is duidelijk dat we naar de toekomst toe meer voorzieningen zullen moeten treffen voor de senioren. Bijna de helft van de inwoners zal boven de 60 jaar zijn. We moeten een onderscheid maken tussen 2 categorieën van senioren de senioren tussen de 60 en de 80 jaar de senioren van 80 jaar en meer Beide groepen hebben duidelijk andere behoeften hebben.
2007 leeftijd
0-19 20-39 40-59 60-79 80-99 100 en meer totaal inwoners totaal senioren
waarden
3.517 3.995 6.459 6.414 1.260 1
21.646 7.675
procent
16% 18% 30% 30% 6% 0%
inwoners
2007
7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0-19
100% 35%
20-39
40-59
60-79
80-99
100 en meer
leeftijd
2013 leeftijd
0-19 20-39 40-59 60-79 80-99 100 en meer totaal inwoners totaal senioren
waarden
3.191 4.024 6.054 7.632 1.725 1
22.627 9.358
procent
14% 18% 27% 34% 8% 0%
100% 41%
inwoners
2013
8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0-19
20-39
40-59
60-79
80-99
leeftijd
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 25
100 en meer
Lokaal Sociaal Beleid
leeftijd
0-19 20-39 40-59 60-79 80-99 100 en meer totaal inwoners totaal senioren
waarden
3.121 3.889 5.210 8.429 2.170 1
22.820 10.600
2020
procent
14% 17% 23% 37% 10% 0%
inwoners
2020
Gemeente Koksijde
100% 46%
9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0-19
20-39
40-59
60-79
80-99
100 en meer
leeftijd
leeftijd
0-19 20-39 40-59 60-79 80-99 100 en meer totaal inwoners totaal senioren
waarden
2025
procent
3.177 3.598 4.715 8.567 2.592 2
14% 16%
22.651 11.161
100% 49%
21% 38% 11% 0%
inwoners
2025
9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0-19
20-39
40-59
60-79
80-99
100 en meer
leeftijd
Twee categorieën senioren
de senioren tussen de 60 en de 80 jaar Uit het behoefteonderzoek bij de senioren van de gemeente, georganiseerd door de seniorenraad in samenwerking met de vrije universiteit van Brussel en de provincie West-Vlaanderen kunnen we verschillende zaken weerhouden. Daarnaast hebben we aangevuld met gegevens uit de verschillende thuiszorgdiensten in de gemeente. -
579 / 6772 senioren werden individueel bevraagd = 9% van de senioren in Koksijde de gemiddelde leeftijd van de ondervraagde senioren was ongeveer 70 jaar. 70% is gehuwd/samenwonende en 30% alleenstaande. 73% van de ondervraagden heeft een netto gezinsinkomen dat hoger ligt dan 1500,00 euro per maand 41% heeft het moeilijk tot zeer moeilijk om rond te komen met zijn maandelijks inkomen 78% is eigenaar van een woning in Koksijde en 17% is huurder of huurt een sociale woning (2%) 97% woont nog zelfstandig thuis Ongeveer 50% heeft ernstig te kampen met ‘onaangepastheid van de woning’ hieronder verstaan we : trappen in de woning, te grote woning naar onderhoud toe, kinderen wonen te ver, de verschillende voorzieningen liggen niet in de directe omgeving
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 26
Lokaal Sociaal Beleid
-
-
-
-
-
-
Gemeente Koksijde
In wijksituatie hebben deze senioren het meest problemen met het gebrek aan contact met kennissen/familie en het feit dat er in deze wijken enkel ouderen wonen. 51% vindt dat er te weinig openbare toiletten zijn en 33,5% heeft nood aan meer rustbanken (sedert 2007 zijn er meer rustbanken geplaatst in de gemeente) 60% heeft een matig tot ernstig onveiligheidsgevoel, op vlak van diefstal in woning, in het verkeer of lastig gevallen worden op straat Ongeveer 20% heeft serieus te kampen met eenzaamheidsgevoelens 32% treedt op als mantelzorger voor iemand uit zijn/haar omgeving 39% doet de opvang van de kleinkinderen 17% doet aan vrijwilligerswerk en 19% zou aan vrijwilligerswerk willen doen De bevraagde senioren zijn over het algemeen tevreden over de gemeentelijk dienstverlening Er bestaat ontevredenheid bij de kwaliteit van de voetpaden, het aanbod van openbaar vervoer, zichtbaarheid van politie en verkeersveiligheid, er is ook misnoegdheid over de kwaliteit van de vuilzakken Er worden grote problemen op het vlak van gezondheid ervaren, gebrek aan informatie en invullen van allerhande formulieren 65% is lid van één of andere vereniging de verschillende activiteiten van de bevraagde senioren : het grootste deel luistert naar de radio, wandelen, televisie kijken (4u/dag), cafetaria/restaurantbezoek, boeken lezen, winkelen de gemiddelde leeftijd van senioren die beroep doen op de thuiszorgdiensten van het OCMW is 76 jaar. Deze mensen doen gemiddeld 4u per week beroep op een thuiszorgdienst, 20% heeft problemen met het feit dat de deze hulp duur is in de serviceflats van het OCMW kunnen we spreken van een gemiddelde leeftijd van 80 jaar, hier wonen de senioren nog heel zelfstandig en krijgen hulp op maat
de senioren vanaf 80 jaar De hulp die geboden wordt door de thuiszorgdiensten bij deze senioren gaat van intensief tot heel intensief (3 tot 7 dagen per week) Het doel van de thuiszorgdiensten is om de senioren zolang mogelijk in hun eigen omgeving te laten vertoeven. Een opname in een rustoord wordt zolang mogelijk uitgesteld. De stap naar een rustoord wordt heel dikwijls voorafgegaan door een opname in een ziekenhuis. De stap naar een RVT kan soms bemoeilijkt worden door de relatie die er bestaat tussen de ouders en de kinderen. De familiale band en de financiële weerslag hebben grote invloed in de beslissing naar een eventuele opname in een RVT. Wie als jonge senior naar onze gemeente komt wonen en dan ook heel actief is op vlak van het verenigingsleven, opteert heel dikwijls bij een RVT-opname om terug naar het binnenland te verhuizen omdat hij/zij dan dichter bij de kinderen woont.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 27
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Het tekort aan woon- en zorgcentra in de gemeente wordt als een groot gemis ervaren door de inwoners van Koksijde. Indien er sprake is van een RVTopname moeten deze mensen verhuizen naar een omliggende gemeente (Veurne, De Panne, Nieuwpoort) omdat er niet genoeg mogelijkheden zijn binnen onze gemeente. Momenteel hebben we in de gemeente : De KEI met 65 bedden De Brink met 40 bedden De serviceflats (Maartenoom en Diga Verdi) zijn een overgangsmogelijkheid tussen het zelfstandig wonen en een opname in een rustoord. Het toekomstig woon- en zorgcentrum aan de Markt zou voorzien zijn van 96 bedden (65 RVT – 25 ROB – 6 bedden kort verblijf)
Beleidsdomein HUISVESTING Verschillende uitgangspunten We hebben verschillende uitgangspunten als we over huisvesting spreken. betaalbare koopwoningen betaalbare huurwoningen betaalbare woningen voor jonge gezinnen betaalbare woningen voor senioren aangepaste woningen sociale woningen woningen in het kader van crisisopvang Cijfers Volgende cijfergegevens werden voornamelijk gehaald uit het eindrapport ‘Op zoek naar instrumenten om betaalbaar wonen aan de kust mogelijk te maken’ uitgegeven door de provincie West-Vlaanderen in samenwerking met het consultancybureau Sumresearch. De woningmarkt in Vlaanderen is vooral gericht op eigendomsverwerving. Bijna ¾ van de huishoudens in Vlaanderen beschikken over een eigen woning. De private huurmarkt staat in voor zo’n 20% en de sociale huisvestingssector voor 5.7%. De prijs van bouwgrond in Koksijde is een stuk duurder dan in het Vlaams Gewest : 150,00 euro per m² tegenover 94,00 euro per m² (cf 2004) De voorbije jaren kunnen we spreken van een forse stijging van de verkoopprijzen voor woningen en appartementen. Hieronder een evolutie van de vastgoedprijzen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 28
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Gemiddelde verkoopprijs in euro 1 2 3 4
2000
2005
evolutie
Villa’s, bungalows, landhuizen
237.988
331.588
stijging met 39,33%
Woonhuizen
110.286
179.531
stijging met 62,79%
Appartementen, flats, studio’s
111.498
190.877
stijging met 71,19%
Kleinhandelszaken, handelshuizen
299.284
418.390
stijging met 39,80%
gemiddelde verkoopprijs
verkoopprijs
500.000 400.000 300.000 200.000 s
100.000 0 1
2
3
4
soort woning 2000
2005
Bepalende factoren in verband met migratiedruk: Migratiedruk: vestigingstekort en - overschot We kennen een tamelijk grote migratiedruk in alle kustgemeenten. De grootste druk vinden we terug in onze gemeente die een positief saldo heeft (= vestigingsoverschot) van 23 / 1.000 inwoners (cijfers van 2003). Dit vestigingsoverschot wordt in de eerste plaats bepaald door de inwijking van vooral oudere mensen (groot positief saldo van 60plussers). Dit wordt ook pensioenmigratie genoemd. De kustgemeenten worden vooral geconfronteerd met een vertrekoverschot in de leeftijdsklasse 19-27 jarigen. Tweede verblijven: Tussen de 55% en de 60% van het totaal aantal woningen zijn tweede verblijven in onze gemeente. Verkoopprijzen: De verkoopprijzen van woonhuizen liggen duidelijk hoger in de kustgemeenten dan in de rest van West-Vlaanderen. In Koksijde liggen de gemiddelde verkoopprijzen voor woonhuizen tussen de 117.000,00 en 130.000,00 euro (cijfers uit 2004). Een recentere bron geeft een referentieprijs voor 2006 van 355.000 euro (Netto, De grote vastgoedgids, 21/04/2007). Voor appartementen liggen deze prijzen tussen de 102.000,00 en de 115.000,00 euro (cijfers uit 2004).
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 29
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Een recentere bron geeft een referentieprijs voor 2006 van 245.000 euro (Netto, De grote vastgoedgids,21/04/2007). Van 2001 tot 2006 kende de appartementenprijs in Koksijde een stijging van maar liefst 92%. Koksijde is de 8ste sterkste stijger in België op vlak van appartementenprijs.
Sociale woningen in onze gemeente: Zo’n 3% van het aantal huurwoningen in onze gemeente zijn sociale huurwoningen. In Vlaanderen is dit aandeel 5.7%. Ongeveer een derde van de huishoudens heeft eigenlijk toegang tot de sociale woningmarkt. Met als gevolg grote tekorten op de sociale woningmarkt. Samenstelling van de woningprijs: De relatie tussen vraag en aanbod worden door tal van factoren beïnvloed. Aan de vraagzijde kunnen volgende effecten worden onderscheiden: het effect van het inkomen, de bevolkingsgroei, de rente en de werkloosheid Aan de aanbodzijde (de prijs) spelen vooral de toename van de loonkosten, een toename van de kost in bouwgrondprijs en een relatief stagnerende arbeidsproductiviteit. De ontwikkelingen betreffende de prijs worden deels bepaald door de toegenomen koopkracht als gevolg van de sterke rentedaling. Deze problematiek van de betaalbaarheid valt niet enkel te reduceren tot het meer of minder aanbieden van kavels of bouwgronden op de markt. De rentedaling maakt het mogelijk dat men over een groter bedrag kan beschikken om te kopen en dit verhoogt onrechtstreeks de druk op de woningmarkt. (1993 : 9,15% tegenover 2004 : 4,40%) Het aanbieden van leningen met steeds langere afbetalingstermijnen (30 tot 40 jaar zijn gebruikelijk) vermindert de druk van de maandelijkse afbetalingen en verhoogt de betaalbaarheid. Op lange termijn echter zal dit ook de prijs verhogen. Andere factoren die een invloed hebben zijn de inflatie en de toegenomen koopkracht. Ook de belastingen zijn een belangrijke invloedsfactor (kadastraal inkomen, ereloon notaris, registratierechten) De toegenomen prijs voor nieuwbouw heeft de interesse voor de renovatiewoning aangewakkerd. We zien dat er een accentverschuiving is de laatste jaren van nieuwbouw naar renovatie van woonhuizen en appartementen.
Het is duidelijk dat de problematiek van betaalbaar wonen een complex vraagstuk is met veel verschillende facetten.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 30
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Beschikbare instrumenten in Vlaanderen met een impact op betaalbaar wonen: Voeren van een aanbodbeleid Door het aansnijden van potentiële bouwgronden en leegstaande woningen tegemoet komen aan de behoefte aan bijkomende woningen. Ondersteuning van permanent wonen versus tweede verblijven : In het structuurplan van onze gemeente streeft men naar afremming van de bouw van tweede verblijven in de eigenlijke dorpskernen en wordt er gezocht naar maatregelen ter ondersteuning van de permanente bewoning versus de vakantiewoningen Stimuleren van sociale woningbouw : De provincie West-Vlaanderen heeft in haar ruimtelijk structuurplan een verplichting ingeschreven van minstens 25% sociale woningen per verkaveling van 1 ha waarvan de grond eigendom is van een privé-verkavelaar, bouwpromotor en intercommunale. Afwijkingen blijven mogelijk in de praktijk wanneer de sociale bouwmaatschappijen de voorbehouden gronden niet kunnen of willen realiseren. Opleggen van bepaalde types woningbouw: Door het opnemen van een aantal normen in de stedenbouwkundige voorschriften van de bestemmingsplannen kan zo gestreefd worden naar de realisatie van een specifiek type van woningen. Vastleggen van bestemmingszones voor residentieel wonen: Door het vastleggen van een dergelijke zone in het ruimtelijk uitvoeringsplan zou het tijdelijk of recreatief verblijf worden uitgesloten. Opleggen van vergunningsplicht voor tweede verblijven Vergelijkbaar met in Nederland, bestaat de mogelijkheid om een vergunningsplicht te creëren voor tweede verblijven via een decreet- of besluitwijziging of stedenbouwkundige verordening. Onteigeningsplan ter realisatie van sociale huisvesting De overheid kan goederen en gronden onteigenen voor doeleinden van ‘openbaar nut’ (art. 16 gecoördineerde Grondwet). In functie van betaalbaar wonen kan dit middel vooral gebruikt worden ter realisatie van sociale huisvesting. Beperkingen hieraan verbonden zijn enerzijds dat de behoefte van het project moet kunnen worden aangetoond en dat er geen andere locaties voorhanden zijn. Anderzijds moet bij onteigening de eigenaar voor een huisvestingsproject steeds de kans krijgen om het project zelf te ontwikkelen. Erfpacht – recht van opstal: Erfpacht is een tijdelijk zakelijk recht waarbij een persoon gedurende een periode van minstens 27 jaar en maximum 99 jaar het volle genotsrecht krijgt over een onroerend goed dat aan de ander toebehoort, onder de verplichting een jaarlijkse vergoeding te betalen aan de erfverpachter. Tijdens de loop van de erfpachtovereenkomst kan de erfpachter zich als eigenaar van het goed gedragen. Recht van opstal is het recht om de eigendom van gebouwen of beplantingen te hebben op andermans grond gedurende een periode van maximaal 50 jaar. De opstalhouder betaalt hiervoor een vergoeding. De opstalgever blijft steeds eigenaar van de grond, terwijl de opstal houder eigenaar is van de door hem
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 31
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
opgerichte gebouwen en eventueel bestaande gebouwen. Na verloop van de termijn moeten de door de opstalhouder opgerichte gebouwen worden vergoed (contract kan hiervan afwijken). Bijkomend is de erfpacht-regeling en het recht van opstal sterk fiscaal begunstigd ten aanzien van een verkoop. Mogelijke knelpunten bij deze regelingen zijn o.a. de maximale periode waarbij geen verlenging mogelijk is en een vrij grote psychologische drempel. Recht van voorkoop Dit recht maakt het mogelijk voor OCMW’s , gemeenten en sociale huisvestingsmaatschappijen om bepaalde woningen, percelen bestemd voor woningbouw te verwerven en die dan vervolgens aan te wenden voor realisatie van sociale huur- of koopwoningen of sociale kavels. Sociaal beheersrecht: Het sociaal beheersrecht is een vorm van eigendomsreglementering waarbij, aan bepaalde instanties de mogelijkheid wordt geboden gedurende een bepaalde periode de woning van een derde in zijn plaats te beheren, met inbegrip van het uitvoeren van werken. Deze derde heeft in dit geval slechts een beperkt recht op vergoeding. Fiscale en Financiële instrumenten
Aanvullende personenbelasting en onroerende voorheffing Belasting op tweede verblijven Belasting op onbebouwde percelen Heffingen ter bestrijding van leegstand en verkrotting Fiscale maatregelingen Belastingsvermindering voor kapitaalaflossing van hyp. Leningen Fiscale aftrekbaarheid van leningintresten Vermindering en meeneembaarheid van het registratierecht Vermindering van het kadastraal inkomen Fiscale maatregelen bij energiebesparende investeringen BTW-tarief van 6% voor de renovatie van woningen Individuele premies en tegemoetkomingen voor particulieren: Sociale leningen en bijzondere sociale leningen Verzekering gewaarborgd wonen Huursubsidie en installatiepremie Verbeteringspremies Vlaamse overheid Provinciale premiestelsels Gemeentelijke premiestelsel Zowel de fiscale voordelen als de individuele premies en tegemoetkomingen hebben een impact op de woonprijs, maar weinig op de feitelijk gangbare marktprijs. Projectsubsidies: Subsidie voor wooninfrastructuur: Subsidie voor sociaal grondbeleid: Subsidie van het grond- en pandenbeleid voor huisvestingsdoelen in woonkernen: Dit is een instrument geschikt om betaalbare woningen aan te bieden aan sociale doelgroepen, maar niet voor de middenklasse.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 32
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
De gemeente heeft op heden 386 sociale woongelegenheden. De laatste jaren zijn er een 80-tal woongelegenheden bijgekomen met de bouw van sociale woonappartementen in de Kerkstraat, het Hegerplein en de Veurnestraat. In de toekomst zal rekening moeten gehouden worden met de evolutie van het aantal gezinswoningen. Naar de toekomst toe zullen meer kleine gezinswoningen/appartementen moeten voorzien worden gezien de grote gezinnen zullen afnemen.
Prognose aantal personen per gezin in percentage 1 pers.
senario sterke verdunning 2 pers. 3 pers 4 pers.
5 pers. en +
2006
3,66
4,05
5,45
5,51
5,87
2007
3,80
4,16
5,41
5,44
5,79
2013
4,64
4,75
4,96
4,92
4,95
2020
5,34
5,11
4,32
4,32
4,11
2025
5,67
5,17
3,95
4,05
3,76
percentage
aantal personen in gezinnen 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 1 pers.
2 pers.
3 pers
4 pers.
5 pers. en +
aantal personen 2006
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
2007
2013
2020
2025
pag. 33
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Cijfers van sociale woongelegenheden in de gemeente Koksijde
Oostduinkerke
Bouwmaatschappij IIzer en Zee
254
84
RSVK
26
0
OCMW
12
10
292
94
TOTAAL
386
sociale woongelegenheden
300 250 200
aantal 150 100 50 0 Bouwmaatschappij Ijzer en Zee
Koksijde
OCMW
Oostduinkerke
Beleidsdomein KANSARMOEDE Ruim begrip Kansarmoede is een heel ruim begrip. Als we de definitie bekijken dan zijn er 10 basisregels waar we kunnen spreken van eventuele kansarmoede. Gezien de grootte van het begrip willen we ons verdiepen op 3 specifieke items. kansarmoede op vlak van werkgelegenheid en inkomensgarantie kansarmoede op vlak van aangepast onderwijs kansarmoede op vlak van gezondheidszorg kansarmoede op vlak van werkgelegenheid en inkomensgarantie Iedereen heeft recht op werk en een minimum inkomen. Toch hebben deze gezinnen het moeilijk om hun levensstandaard te behouden. Door het toekennen van stookoliepremies, maximumfacturen voor gezondheidszorg en dergelijke wordt het voor deze personen met een minimum inkomen iets dragelijker maar het blijft een dagelijks vechten om rond te komen. Via allerlei begeleidingen kan die minderheidsgroep terug in het sociale en reguliere arbeidscircuit geraken. Het vergt natuurlijk heel wat inspanningen van de burger in kwestie maar ook van de hulpverlener en de overheid.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 34
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
kansarmoede op vlak van aangepast onderwijs De gezinnen met een laag inkomen zijn meestal mensen die ook laaggeschoold zijn. Er is veelal weinig tot geen communicatie tussen de school en de ouders waardoor het kind ook in een negatieve spiraal geraakt. Naar school gaan kost geld en dat neemt in sommige maanden een serieus stuk van het budget in beslag. Er is geen geld voor buitenschoolse of nevenactiviteiten waardoor deze mensen in hun sociaal isolement blijven. kansarmoede op vlak van gezondheidszorg Het zijn ook weer deze gezinnen die te maken hebben met problemen op vlak van gezondheidszorg - de ziekteverzekeringen zijn niet voor iedereen dezelfde - de remgelden liggen te hoog - de maximumfactuur is al een hele stap vooruit maar heeft voor sommigen toch nog een hoog plafond - de verhoogde tegemoetkomingen zijn ook een middel ter aanvulling van hun laag inkomen maar werken soms remmend omdat alle uitkeringen in aanmerking genomen worden om bepaalde premies of toelagen of verminderingen te bekomen. - Veelal wordt er onvoldoende informatie gegevens zodat de personen die recht hebben op bepaalde voordelen in de kou blijven staan - Directe communicatie tussen zorgverstrekkers en deze minderheid verloopt heel moeizaam - Gezien de administratieve moeilijkheid verzaken velen van deze minderheid aan sommige rechten die ze hebben - Er heerst ook nog verwardheid inzake dringende medisch hulpverlening Aanbod van diensten van het OCMW aan de bevolking Algemene sociale dienst: - leefloon - occasionele steun - voorschotten op invaliditeit, pensioen, werklozensteun, … - raadgevingen en inlichtingen - rechten doen toekennen - verzekert begeleiding - aansluiting ziekteverzekering - opvang daklozen - bemiddeling bij uithuiszetting - samenwerking Eandis – oplaadpunt budgetmeter - socio-culturele participatie - stookoliepremies - steunverlening aan vreemdelingen - financiële steunverlening - lokale opvanginitiatieven voor 2 gezinnen - cursussen Nederlands - budgetbeheer, budgetbegeleiding, erkende dienst schuldbemiddeling, collectieve schuldenregeling
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 35
Lokaal Sociaal Beleid
-
Gemeente Koksijde
tewerkstelling, sollicitatiebegeleiding lokale werkwinkel lokale adviescommissie sociale huisvesting tewerkstelling via VDAB samenwerking vzw regionaal sociaal verhuurkantoor Veurne-Diksmuide vertegenwoordiging in het CJB (Commissie Juridische Bijstand)
Thuiszorg: - erkende dienst gezinszorg - poetsdienst - dienst thuisbezorgde maaltijden - klusjesdienst - minder mobielen centrale - personenalarmsysteem - buurtwerking voor senioren - samenwerking LOGO (Lokaal GezondheidsOverleg) - toetreding SIT (SamenwerkingsInitiatief Thuiszorg) Onderneming dienstencheques: - strijkhuis Instellingen: - serviceflats ‘Maartenoom’: 40 woongelegenheden sociale woningen: - residentie ‘Mollebard’: 4 woongelegenheden - residentie ‘De Belleboeie’: 6 woongelegenheden - residentie ‘Hovenest’: 12 woongelegenheden
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 36
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Cijfers LEEFLOON : 100 dossiers in 2006 2006 LL basisregel 50 % LL niet Belgen - 100 % LL dakloze - 100 % LL art.60 - 100/125 % LL studenten - 60 % Tewerkstell.projecten Totaal
n 250 o ol fe le 200 n e d 150 igt h ce re 100 g sr ei 50 s s o d 0
176
233.710 € 43.763 € 8.154 € 131.621 € 15.025 € 21.705 € 453.978 €
185
51% 10% 2% 29% 3% 5% 100%
192 153 125
2000
2001
2002
2003
2004
106
100
2005
2006
Aan 100 personen werd gedurende één of meerdere maanden leefloon uitgekeerd. Hiervan waren er 59 nieuwe dossiers toekenning leefloon. Van 49 personen werd het recht op leefloon stopgezet en aan 26 personen werd het leefloon geweigerd omdat zij niet (meer) aan de voorwaarden voldeden om diverse redenen : -
-
40 % kreeg recht op een ander vervangingsinkomen, zoals werklozensteun, ziekte- en invaliditeitsuitkering, rust- of overlevingspensioen, IGO, onderhoudsgeld,… 20 % vond een job 14 % verhuisde naar een andere gemeente waardoor ons OCMW niet langer bevoegd is 6 % verdween zonder een gekend verblijfsadres op te geven van 6 % werd het leefloon stopgezet omdat zij bedrog pleegden van 4 % werd hun leefloon stopgezet omwille van gebrek aan medewerking 4 % deed vrijwillig afstand van hun recht op leefloon zonder hiervoor een specifieke reden op te geven bij 2 % werd het leefloon stopgezet omdat zij gedetineerd werden en bij 2 % omdat zij onder elektronisch toezicht kwamen te staan en van 2 % werd het leefloon stopgezet omdat de inkomsten van de partner van de gerechtigde boven het wettelijk barema leefloon viel.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 37
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
De redenen voor de 26 weigeringen van het leefloon waren eveneens uiteenlopend: - bij 27 % werd vastgesteld dat het inkomen van de partner van de aanvrager boven het wettelijk barema leefloon lag - van 15 % werd het leefloon niet toegekend gezien zij geen medewerking verleenden tijdens de aanvraag - 11 % van de aanvragers bleek na sociaal onderzoek door ons OCMW uiteindelijk toch recht te hebben op een ander vervangingsinkomen - 11 % werd betrapt op het plegen van bedrog tijdens hun leefloonaanvraag - bij 8 % werd het leefloon geweigerd omdat zij geen enkele vorm van werkbereidheid (essentiële voorwaarde) toonden - terwijl bij een andere 8 % het leefloon geweigerd werd nadat bleek dat zij gedetineerd waren - 8 % meldde zich na het intakegesprek nooit meer aan bij ons OCMW om de vereiste leefloondocumenten te ondertekenen - en van een overige 8 % was de weigering leefloon te wijten aan onbevoegdheid van ons OCMW - tenslotte werd het leefloon aan 4 % geweigerd gezien zij een passende tewerkstelling vonden tijdens hun aanvraag. Oorzaak daling dossiers en verhoging kosten leefloon: - De intensieve begeleiding via arbeidstrajectbegeleiding. - Minder seizoensgebonden en meer langdurig werk voor leefloners (dus niet enkel in de horeca). - Potentiële cliënten moeten eerst alle andere rechten uitputten alvorens leefloon toe te kennen (vb. invaliditeit aanvragen i.g.v. langdurige ziekte, pensioen, werklozensteun,…). - Trend verhuis naar andere gemeenten doordat huurprijzen in Koksijde te hoog oplopen. - Wijziging wetgeving inzake werkloosheid. - Meer controles aan huis waarbij onregelmatigheden worden vastgesteld, welke leiden tot stopzetting leefloon. - Hanteren van GPMI als werkinstrument en strengere opvolging van GPMI. - De algemene sociale dienst en dienst arbeidstrajectbegeleiding werken intensief aan de bewustwording bij de cliënten dat het leefloon “geen hangmat is maar een springplank” naar een menswaardiger leven. - Beide diensten spelen korter op de bal (wekelijkse vergadering “team tewerkstelling”). - De begeleidingen van art. 60 §7 en leefloners is ook veel intensiever. Er is vluggere instroom in art. 60 §7 om arbeidsmotivatie en attitude van cliënten te testen. Er wordt ook meer geëvalueerd in dit “team tewerkstelling”. De trend van voorgaande jaren wordt duidelijk verdergezet : ondanks de hoge huurprijzen komen toch opmerkelijk veel Walen aan de kust wonen. Het aantal leefloonaanvragen daalt maar de problematiek en de “zwaarte” van de dossiers is heel sterk toegenomen. We stellen vast dat heel wat leefloonaanvragers zich in een “multiprobleemsituatie” bevinden. Enerzijds daalt inderdaad de kwantiteit van de dossierlast maar anderzijds zien we andere dan de financiële problematieken Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 38
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
die we in een ruimer kader bekijken en aanpakken. Dus de holistische aanpak (niet meer 1 aspect zoals vroeger) in samenwerking met verschillende binnen- en buitendiensten. Onze algemene sociale dienst en de dienst arbeidstrajectbegeleiding moeten meer en meer tijd investeren in de aanpak van een groter wordende problematiek op meer en meer diverse leefgebieden van de cliënt (dus niet alleen financieel maar ook psychisch, administratief, familiaal, sociaal isolement, relationeel,…). Identieke vaststelling is er bij personen tewerkgesteld in art.60 §7. Het landschap van de sociale zekerheid ontwikkelt zich steeds moeilijker en uitgebreider (regelgeving) en is dikwijls al voor professionelen onoverzichtelijk geworden. Onze dienst wordt dus eveneens met heel wat cliënten geconfronteerd die beroep doen op ons omdat zij “de bomen niet meer door het bos van de sociale zekerheid zien”. Er is een blijvende restgroep van leefloners waarmee al diverse trajecten uitgeprobeerd werden maar die niet uit de leefloonproblematiek geraken. Het gaat om een minderheidsgroep waarbij wordt vastgesteld dat deze leeftijdgerelateerd is (meestal > 50 jaar) in combinatie met aspecten zoals zwakke begaafdheid en attitude- en verslavingsproblemen bij ouderen. De werkbereidheid van de cliënten werd nog meer getest en duidelijk gesteld. Cliënten werden bijvoorbeeld vaak uitgenodigd om gehoord te worden door en zich te verantwoorden aan het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst alvorens de verdere toekenning van hun leefloon. Het OCMW trachtte, naast de rechten, eveneens nog meer nadruk te leggen op de plichten van de cliënten. Het dalend aantal leefloners is o.a. ook te wijten aan de talrijke inspanningen van en de intense samenwerking tussen de algemene sociale dienst en de dienst arbeidstrajectbegeleiding. WERKLOOSHEID De werkloosheidsgraad is in 2007 in Koksijde met ongeveer 2,0% gedaald tegenover 2004. De dalende trend in de werkloosheidscijfers is in heel Vlaanderen merkbaar.. Werkloosheidsgraad van Koksijde is de laagste vergeleken met zijn twee buurkustgemeenten.
Vlaanderen Prov. West-Vlaanderen Arr. Veurne Alveringem De Panne Koksijde Nieuwpoort Veurne
Juli 2004 8,89% 7,21% 7,75% 6,14% 9,74% 7,22% 7,71% 7,77%
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
Juli 2005 9,28% 7,70% 7,72% 6,26% 9,92% 7,10% 8,40% 7,05%
Juli 2006 8,58% 7,15% 7,35% 5,04% 9,78% 7,06% 8,15% 6,28%
Juli 2007 7,15% 5,87% 6,06% 3,87% 8,00% 5,83% 6,58% 5,45%
pag. 39
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
werkloosheidscijfers
10,00% 9,00% 8,00% 7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00%
pe rce ntage
2004
2005
Vlaanderen
2006
2007
Koks ijde
Werkloosheid ingedeeld naar leeftijd We maken de vergelijking met vorig jaar en stellen vast dat een daling de algemene trend is maar dat de categorie 40-60 jaar de grootste groep vormt. Deze personen moeten ook heel wat moeite doen om op de arbeidsmarkt geïntegreerd te worden. Ze hebben veelal te kampen met afwijzing en verliezen zo de moed om intensief te zoeken.
werklozen naar leeftijd 18-24 jaar 25-40 jaar 40-60 jaar
juni 2006
juni 2007
97 130 333
75 106 275
werkloosheid volgens leeftijd
350 300 250 200 150 100 50 0
18-24 jaar
25-40 jaar juni 2006
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
40-60 jaar
juni 2007
pag. 40
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
TEWERKSTELLING EN OPLEIDING Het recht op de tewerkstelling vormt een belangrijk onderdeel van de integrale aanpak. Via een job groeit de zelfstandigheid bij de betrokkenen en kan er een duidelijke zingeving en tijdsinvulling gezocht worden. De volledige integratie van onze cliënten in de maatschappij vormt steeds het ultieme doel en de weg ernaartoe gebeurt heel vaak via activering. Het spreekt voor zich dat dit steeds op een weloverwogen manier moet gebeuren en dat we in de mate van het mogelijke rekening houden met de mogelijkheden, competenties en beperkingen van de cliënt. Een job op de reguliere arbeidsmarkt vinden, wordt meestal voorafgegaan door een traject waarin we sleutelen aan allerlei belemmerende factoren zoals er zijn: kinderlast, gebrek aan attitude, gebrek aan ervaring, beperkt opleidingsniveau, gebrekkige talenkennis, … De trajecten binnen OCMW Koksijde omvatten hoe langer hoe meer mogelijkheden. We werken niet alleen met externe partners, ook binnen het OCMW nemen we de nodige initiatieven om iedereen een traject op maat aan te bieden. Enkele (nieuwe) mogelijkheden op een rijtje: 1. Art 60 – Tewerkstellingen in een ganse resem van openbare diensten, vzw’s en politiezone Westkust. In 2006 kwamen daar oa VZW KEI in Oostduinkerke en de gemeentelijke archiefdienst bij. 2. Art 61 – Tewerkstellingen in de privésector: In februari 2006 werd aan zelfstandigen een uiteenzetting gegeven in samenwerking met UNIZO. Er werd ook reeds een tewerkstelling gestart in een bloemenwinkel in Koksijde. Dit systeem kan zeker nog uitgebreid worden. Een aantal werkgevers toonden al grote interesse. 3. Art 60 SEI – Opnieuw werd het OCMW voor 2006 een contingent van 2 plaatsen toegewezen. Ook kreeg dochteronderneming ‘het Strijkhuis’ een erkenning als sociaal economie initiatief. Ook hier is iemand aan de slag om in het kader van haar arbeidstraject werkervaring op te doen. 4. Art 60 - opleiding - Er werd in 2006 voor het eerst een opleiding aangeboden aan de art 60-tewerkgestelden. De opleiding, gegeven door basiseducatie Westhoek en georganiseerd samen met OCMW De Panne, bestond uit 10 lesnamiddagen waarin allerlei onderwerpen aan bod kwamen (werking sociale zekerheid, rechtbanken, omgaan met kritiek, communicatievaardigheden, …). Dit opleidingsinitiatief zal ook in 2007 een vervolg kennen, dit maal in samenwerking met OCMW Veurne. 5. ESF-project 2006 – In 2006 kregen we van Europa opnieuw subsidies toegekend voor de arbeidstrajectbegeleiding van 26 cliënten. Het project ging van start op 1 mei 2006 en zal vermoedelijk lopen tot eind 2007. Het spreekt voor zich dat er ook nog steeds vlot gewerkt wordt met externe partners, en dat ook daar de mogelijkheden afgetast worden. De verplichte cursussen Nederlands kregen in 2006, mede door ontstaan van de Huizen van Nederlands, een duidelijk beter georganiseerd karakter. Ook andere opleidingen kunnen ingebed worden in een traject naar werk (bvb. opleiding bouw en
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 41
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
renovatie Middelkerke). Het spreekt voor zich dat ook dit vervat zit in onze aanpak en dat ze aangemoedigd worden, onder andere door het toekennen van opleidingspremies. Nadat een zekere zelfstandigheid en integratie bereikt is bij de cliënt, proberen we toch nog om cliënt wat ondersteuning te bieden. Zo helpen we bij het zoeken naar een job op de reguliere arbeidsmarkt, en proberen we cliënt zoveel mogelijk te wijzen op zijn troeven en opgedane ervaring. Overzicht evolutie sollicitatiebegeleiding sinds invoering leefloonwet en oprichting dienst tewerkstelling 2002
2003
2004
2005
2006
Totaal aantal sollicitanten
105
111
136
117
120
Aantal doorstromingen naar arbeidsmarkt
46
47
50
57
62
Aantal combinatie sollicitatiebegeleiding - lessen nederlands
8
28
24
21
15
45
43
20
ALGEMEEN (ook
Aantal cursisten lessen nederlands Cervo Aantal opleiding (uitgez ned lessen de panne)
18
12
15
8
4
Aantal tewerkstelling art 60
8
14
13
17
24
Aantal schorsingen LL
4
3
1
0
1
Totaal aantal jongeren
46
30
38
29
26
Aantal doorstromingen naar arbeidsmarkt
22
19
16
15
18
Aantal combinatie sollicitatiebegeleiding - lessen nederlands
4
6
4
1
6
2
JONGEREN (< of = 25 jaar)
Aantal cursisten lessen nederlands Cervo Aantal opleiding (uitgez lessen ned de panne)
12
8
2
2
Aantal tewerkstelling art 60
2
3
1
2
11
Aantal schorsingen LL
1
1
0
0
1
Het aantal sollicitanten is ongeveer status quo gebleven en zelfs opnieuw iets gestegen ten opzichte van vorig jaar. Het gaat hier vooral over +26 jarigen. 62 personen van de 120 slaagden erin om in de loop van 2006 een job te vinden al dan niet op de reguliere arbeidsmarkt. Dit is net iets meer dan 50 % dus een goed resultaat. Bij de jongeren hadden we zelfs een activeringspercentage van net geen 70 %. Het aantal personen in opleiding is gedaald. Dit komt omdat we steeds meer op zoek gaan naar een tewerkstelling, al dan niet samengaand met een opleiding binnen het bedrijf. Op die manier kan de werkzoekende een specifieke beroepsgerichte ervaring opdoen en bereiken we sneller meer (financiële) zelfstandigheid. Daaraan gekoppeld zijn we vlugger geneigd zelf op te treden als werkgever door een tewerkstelling aan te bieden overeenkomstig de bepalingen van art 60 § 7 van de OCMW-wet. Hierdoor doet de cliënt een beroepsgerichte ervaring op en kunnen we continu blijven opvolgen, evalueren en bijsturen. Vooral bij de jongeren leidt dit systeem tot een succes. Het is de bedoeling om vooral deze doelgroep vlotter op de reguliere arbeidsmarkt te laten doorstromen en zo hun toekomst een nieuwe wending te geven. Het OCMW probeert op een strenge maar eerlijke manier de tewerkstellingsval aan te kaarten en cliënten ook te wijzen op hun
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 42
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
verantwoordelijkheden tegenover de maatschappij. Werken gaat altijd voor op het zomaar blijven nestelen in OCMW-steun. Niettegenstaande onze strenge aanpak werd maar bij 1 persoon de steun en begeleiding stopgezet wegens werkonwilligheid. Cijfergegevens 2006 tewerkstelling art.60§7 – 24 personen - Begin tewerkstelling: 14 - Einde tewerkstelling: 9, omwille van diverse factoren, zoals: einde contract, zelf ontslag genomen, ontslag om dringende redenen, ontslag omwille van onwettige afwezigheid, opzeg contract binnen proefperiode (wegens gezondheidsredenen) Dit betekent een slaagkans van meer dan 50% - Aard tewerkstelling: art 60 §7 < 25 jaar: 9 art 60 §7 > 25 jaar:10 Soc. Econ. Initiatief : 5 - Tewerkstelllingsplaatsen - (5 personen werden tijdens hun tewerkstelling overgeplaatst naar een andere dienst): OCMW Koksijde – strijkhuis OCMW Koksijde – poetsdienst OCMW Middelkerke – bouw en renovatie Gemeente Koksijde: (groendienst; poetsdienst; technische dienst; gemeentelijk depot; museum Ten Duinen; jeugddienst; personeelsdienst; archief) VZW’s: RSVK, Kringloopwinkel, KEI Private werkgever
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 43
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
FINANCIËLE STEUNVERLENING Binnen onze sociale dienstverlening kennen we – naast het leefloon uitgebreid pakket van sterk uiteenlopende vormen van financiële bijstand.
een
Deze vormen van financiële steunverlening – gekoppeld aan barema’s - worden op regelmatige basis toegekend. We hebben het hier meer bepaald over: • huurtussenkomst in de kosten van de huishuur, huurschade, .. • verwarmingstoelage: een aanvullende toelage van maximum € 50 per maand gedurende de periode december 2005 /maart 2006, verhoogd tot € 60 per maand sinds december 2006 • voorschotten op kinderbijslag, werklozensteun, … • installatiepremie: wordt toegekend aan daklozen die zich vestigen op een vaste verblijfplaats • tussenkomsten medische kosten • ziekenfondsbijdragen • uitgaven verblijfskosten in rusthuizen, onthaaltehuizen • éénmalige financiële steun voor betaling energiefacturen, verzekeringen, … • vakantietoelage • stookoliekosten • individuele tussenkomsten socio-culturele participatie • toelage huurwaarborg: principieel wordt gewerkt met een schriftelijke borg. In een aantal gevallen worden deze kosten toch ten laste genomen, bijvoorbeeld voor schadeclaims bij huuropzeg en indien de waarborg door de huurder nog niet (of onvolledig) werd terugbetaald jaar
2002 2003 2004 2005 2006
aantal dossiers occasionele steunverlening (excl. leefloon en asielzoekers) 468 390 359 329 349
Er wordt blijvend aandacht besteed aan de correcte toepassing van interne reglementen met betrekking tot het toekennen van steunverlening. De dossiers worden frequent herzien: aanvullende steun jaarlijks, de farmaceutische kosten om de zes maanden.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 44
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
BUDGETTERING - SCHULDBEMIDDELING De doelgroep voor de dienst budgettering is enerzijds mensen die problemen ondervinden met het beheren van hun inkomen, anderzijds diegenen die een schuldenlast opgebouwd hebben en daar zelf geen zicht meer op hebben of die de energie niet meer kunnen opbrengen om effectief iets aan hun situatie te veranderen. Met de inwerkingtreding van de wetgeving betreffende de collectieve schuldenregeling (januari 1999), is de dienst schuldbemiddeling in belangrijke mate gegroeid. Alle particulieren met problemen bij het beheer van hun inkomen, de afbetaling van schulden, beslag op inkomsten of goederen, ... kunnen zich richten tot de deze dienst. In het kader van de Wet op het Consumentenkrediet verstrekt de schuldbemiddelaar alle nuttige inlichtingen, worden alle contracten onderzocht en worden afbetalingsplannen geregeld. Bij onenigheid met de schuldeiser worden de cliënten begeleid om verdere stappen te ondernemen bij de rechtbank. Indien de schuldenlast te groot is om een aanvaardbare afbetalingsregeling uit te werken, kan de dienst schuldbemiddeling helpen bij de aanvraag van een procedure collectieve schuldenregeling voor de rechtbank. De constructieve optiek van de wetgever, in het kader van de collectieve schuldbemiddeling, bestaat erin iedereen een ‘fresh start’ te verlenen (financiële amnestie voor elke burger met een verleden van privé schulden). Niemand valt uit de boot, noch de leefloontrekker, noch de gegoede middenklasse. Profiel van de cliënten: - De alleenstaanden vertegenwoordigen 57 %, - gevolgd door de gezinnen met 30 % en - de alleenstaanden met kinderlast 12 %. -
De grootste leeftijdscategorie zijn de ouderen + 51 jaar, goed voor 43 %, gevolgd door de leeftijdscategorie 31-50 jarigen met 41 %. De jongeren vertegenwoordigen 16 %.
Leeftijd
< 30 jaar
Percentage dienst schuldbemiddeling
31 - 50 jaar
16 %
> 51 jaar
41 %
43 %
Sprekende cijfers:
budgetbeheer schuldbemiddeling verzoekschrift CSR CSR
1999 41 0 2
2000 68 0 7
2001 46 105 11
2002 76 114 4
2003 55 148 11
2004 72 126 10
2005 85 128 9
2006 86 131 13
0
2
2
2
4
6
8
8
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 45
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
g ed ie to pe ni ng an de re sc hu ld en ge en sc hu ld en kr
af be ta lin
uu r
op
gs h ve
na nc ie rin
rk oo p
re di et ai rk
Fi
hy
g le ni n
po th ec
af be ta lin g
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
op
percentage t.o.v. aantal dossiers
De schuldenlast wordt - in de eerste plaats veroorzaakt door wanbetalingen van de gewone dagdagelijkse behoeften (nutsvoorzieningen, telefoon, huur,…) , goed voor 89 %, - gevolgd door leningen, 24 % en - kredietopeningen, 21 %.
aard van de schulden
Algemene vaststellingen Meer dan de helft van populatie van Koksijde zal binnen twintig jaar ouder zijn dan zestig jaar. Naar de toekomst toe blijkt duidelijk dat de nood naar meer voorzieningen sterk toeneemt zoals op vlak van vrije tijd, hulpverlening, opvang, aangepaste woningen… De gezinssamenstelling wijzigt zodanig dat er meer nood zal zijn aan kleine gezinswoningen/appartementen. Dit betekent voor één tot twee personen. Terwijl senioren immigreren naar Koksijde, emigreren jongeren en jonge gezinnen naar het hinterland en verder. Deze emigratie is onder andere te verklaren door de hoge vastgoedprijzen. De werkloosheidsgraad daalde de laatste jaren zowel in Koksijde als in het Vlaanderen. Koksijde kent een lagere werkloosheidsgraad dan De Panne en Nieuwpoort. Merkbaar is dat vooral de leeftijdscategorie 40-60 jaar een hogere werkloosheid kent. Ook deze groep is sterk vertegenwoordigd in de schuldbemiddeling. Samenwerking met verschillende partners rond tewerkstelling is een mogelijkheid om deze groep te reïntegreren in het reguliere arbeidscircuit.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 46
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
GEINTEGREERDE MISSIE en VISIE Missie Het lokaal bestuur wil in samenspraak met relevante lokale actoren een integraal sociaal beleid uitbouwen, dat tegemoet komt aan de werkelijke noden en behoeften van de lokale bevolking met nadruk op senioren, huisvesting en kwetsbare groepen op vlak van werkgelegenheid, inkomensgarantie en gezondheidszorg.
Visie Het lokaal bestuur van de gemeente Koksijde wil op termijn tegemoetkomen aan de noden en behoeften van de diverse lokale kwetsbare groepen door het verder uitwerken van een integraal en coherent beleid in samenspraak met relevante lokale actoren. Gezien in de toekomst de senioren de helft van de inwoners van onze gemeente zullen vertegenwoordigen zal een specifiek beleid moet gevoerd worden waar deze zestigplussers nauw bij betrokken worden. Door de hoge huur- en koopprijzen op de vastgoedmarkt verhuizen vele lokale jonge gezinnen en kwetsbare groepen uit onze gemeente. Om deze groepen de mogelijkheid te geven in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen dient er in de toekomst een groter aanbod van kwalitatief en betaalbare woningen gecreëerd te worden. Om de kwetsbare groepen op vlak van tewerkstelling, inkomensgarantie en gezondheidszorg te bereiken zal er gestart worden met de uitbouw van een Sociaal Huis met als doel de toegankelijkheid voor alle burgers te verhogen. Centraal in het Sociaal Huis is er de gezamenlijke loketfunctie die toegang verschaft tot alle sociale dienstverleningen binnen de gemeente. De informatieve- en doorverwijsfunctie naar omliggende publieke en private welzijnsdiensten zijn eveneens belangrijk bij hulpverlening aan deze kwetsbare groepen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 47
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
INBRENG CLUSTERS Om te komen tot strategische doelstellingen en operationele doelstellingen met daaraan verbonden acties werd geopteerd om voor de 3 beleidsdomeinen een afzonderlijke cluster te vormen. Deze clusters zijn een samenstelling van verschillende actoren met elk hun specifieke specialisatie en hun professionalisme. Zij vormden een denktank. Via de S.W.O.T.-analyse, instrument door de verschillende clusters gebruikt, werden doelstellingen en acties vooropgesteld. Deze werden nadien voorgelegd aan de stuurgroep vooraleer opgenomen te worden in het beleidsplan. Het is de bedoeling dat deze locale actoren ook nadien betrokken worden bij de uitwerking en de opvolging van het beleidsplan 2008-2013. Toegankelijkheid werd als rode draad doorheen de 3 beleidsdomeinen ervaren. De 3 clusters zijn tot een gezamenlijke strategische doelstelling hieromtrent gekomen.
Volgende knelpunten en bedenkingen werden meegegeven aan de clusters. Deze zijn uit de omgevingsanalyse naar voor gekomen en werden als basis gebruikt om de S.W.O.T.-analyse op gang te brengen. Beleidsdomein SENIOREN De knelpunten die ervaren worden binnen de gemeentelijke en OCMWdiensten zijn - de bereikbaarheid van de diensten in de namiddag en buiten de openingsuren - de hoge kostprijs van bepaalde diensten, vastgestelde barema’s liggen voor sommige gebruikers te hoog. Het gaat hier vooral om senioren waarvan hun inkomen in de grijze zone liggen (juist boven het barema) - directe invulling van de hulp is niet altijd mogelijk in bepaalde periodes van het jaar (tekort aan personeel, tekort aan vrijwilligers, de intensiteit van de hulpverlening, …) - veel Franstalige gebruikers die de formulieren niet kunnen lezen Door de uitbouw van het Sociaal Huis zullen enkele van deze knelpunten opgelost wordt, ondermeer door de loketfunctie. Toekomst Naar de toekomst toe zal er een beleid moeten gevoerd worden waar de senioren nauw betrokken zijn gezien zij de helft van de inwoners van onze gemeente zullen vertegenwoordigen. Hierbij is het van belang om hen ook te betrekken bij de nieuwe projecten die uitgewerkt zullen worden.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 48
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Beleidsdomein HUISVESTING De knelpunten die ervaren worden binnen de gemeentelijke en OCMWdiensten zijn - de hoge huurprijzen - geen beschikbare bouwgronden - te weinig sociale woningen - te lange wachtlijsten bij de bouwmaatschappijen en woningen uit eigen patrimonium - onduidelijkheid omtrent huurvragen vooral op juridisch vlak - geen woonopvang en begeleiding mogelijk bij crisisopvang (vooral bij relatiebreuken) - de hoge huurwaarborgen vormen een groot probleem voor mensen met een laag inkomen. - De hoge bouwgrond- en woningprijzen vormen een probleem voor jonge mensen die zich, in tegenstelling tot de kapitaalkrachtige ouderen, deze prijzen niet kunnen veroorloven en verplicht zijn om buiten Koksijde een betaalbare woning te zoeken. - Hoge commissielonen ten laste van de huurder Toekomst Naar de toekomst toe zal er een beleid moeten gevoerd worden zodat jonge gezinnen in onze gemeente kunnen blijven. Daarnaast zullen we rekening moeten houden met het hoog aantal senioren in onze gemeente en voorzien dat ook deze mensen betaalbaar en aangepast kunnen wonen. Ook met de huidige inwoners met een laag tot matig inkomen en hun kinderen moet rekening gehouden worden. Hoe kunnen we deze mensen aan een sociale woning helpen zodat ze niet naar naburige gemeenten moeten verhuizen.
Beleidsdomein KANSARMOEDE De knelpunten die ervaren worden binnen de gemeentelijke en OCMWdiensten zijn - veel formulieren die de burger niet alleen kan invullen - teveel administratie voor 1 aanvraag voor om het even welke premie/toelage/uitkering - complexiteit rond 1 persoon (op sociaal en financieel vlak) - jongeren hebben geen besef van de waarde van het geld en komen daardoor in de budgettering terecht - taalproblemen (veel franstaligen)
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 49
Lokaal Sociaal Beleid
-
Gemeente Koksijde
bij werkgelegenheid is er grote afhankelijkheid van toerisme in de gemeente, als deze sector zou inkrimpen zou dit grote gevolgen hebben voor de werkgelegenheid binnen de gemeente
Toekomst Door de uitbouw van het Sociaal Huis zal de informatieverstrekking gemakkelijker verlopen. De burger zal er na zijn eerste verhaal, directe geholpen worden of onmiddellijk doorverwezen worden naar de juiste persoon. De baliebediende zal ook voldoende informatie kunnen verstrekken over de diensten binnen de gemeente en in de regio (private sector) Hoe kunnen we de toegankelijkheid van de diensten verbeteren : - enkele kanalen waar we de bijzondere kwetsbare bevolkingsgroepen bereiken : bevoorrechte actoren zijn huisartsen, scholen, … - de wachttijden inkorten - vertrouwelijkheid garanderen - onthaalopleidingen organiseren zodat de baliebediende de aanvragers op een respectvolle manier onthaalt Specifieke problemen aanpakken op vlak van onderwijs - diensten de middelen geven om ook de meest uitgesloten gezinnen te kunnen bereiken - hulpaanvragen vanuit de gezinnen zelf aanmoedigen - prof hulpverleners de tijd geven om te werken met de ouders en de jongeren Hoe kunnen we preventief werken op vlak van gezondheidszorg - Preventie organiseren op de eerste lijn en evalueren - Gezondheidspromotie op buurtniveau organiseren - Sport aanmoedigen en daarvoor ook financiële middelen ter beschikking stellen
Hoe kunnen we preventief werken op vlak van werkgelegenheid - de hegemonie van de dienstensector zorgt ervoor dat we voor de Koksijde economie nauwelijks hoeven te vrezen voor industriële herstructureringen en de daarmee gepaard gaande werkloosheid - nauwere samenwerking met alle diensten die gespecialiseerd zijn op vlak van werkgelegenheid
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 50
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Hieronder een overzicht van de S.W.O.T.- analyse van de 3 beleidsdomeinen, namelijk Senioren, Huisvesting en Kansarmoede. Beleidsdomein SENIOREN
KANSEN (extern)
BEDREIGINGEN (extern)
Kans-sterkte BEHOUDEN Offensief uitbuiten van kansen
-
nieuw gemeentehuis (parkeerprobleem/betaling) 15 seniorenverenigingen
Bedreiging-sterkte BEWAKEN Defensief tegen aanvallen verdedigen
-
STERKTEN (intern)
Actieptn : - meer info/reclame/tijdingen/websit e (zie boekje verenigingen)
Kans-zwakte UITBOUWEN Ombuigen verbeteren, veranderen
ZWAKTEN (intern)
-
toepassing Sociaal Huis (loketfunctie) Bereikbaarheid/openingsuren meer afstemming kostprijs dienstverlening vervoersproblematiek NMBS huisvesting voor senioren meenemen naar cluster huisvesting
Actieptn : - info in tijdingen en website - andere openingsuren en dagen / ’s avonds met proefperiode - gemeentelijke mantelzorgpremie zonder inkomensbeperking - opstap voorzien bij station Koksijde
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
uitgebreide thuiszorg (wachtlijsten) goed werkende seniorenraad goeie gemeentelijke dienstverlening veel vrijwilligerswerk serviceflats (OCMW + Diga Verde)
Actieptn : - bijstand (verzekering/vorming) - ondersteuning bij administratie - ondersteuning bij spec. Doelgroepen - opstarten oppasdienst Bedreiging-zwakte VERBETEREN Overleving Crisismanagement, voorbereiden
-
-
toename senioren zie prognose voor 2025 te weinig RVT-bedden (momenteel KEI en De Brink) te weinig vorming (internet, gsm-gebruik, …)
Actieptn : - Meer voorzieningen voor 80+ senioren - Dagverzorgingscentrum binnen RVT (steun aan mantelzorgers) - Oprichting dienstencentrum (sociale contracten bevorderen) - Meer cursussen door BIB - Meer begeleiding bij administratie
pag. 51
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Beleidsdomein HUISVESTING
KANSEN (extern)
BEDREIGINGEN (extern)
Kans-sterkte BEHOUDEN Offensief uitbuiten van kansen
-
STERKTEN (intern)
Bedreiging-sterkte BEWAKEN Defensief tegen aanvallen verdedigen
premiestelsel opvolgen en aanpassen woonbegeleiding samenwerking sociale huisvestingsmaatschappije n en RSVK
Actieptn : - Brochure allesomvattend stelsel ivm premies (intergemeentelijk woonwinkel) - Woonoverleg - woonloket
-
druk van inwijkelingen
Actieptn : e - verhoging taks 2 verblijven - gemeentebelastingen invoeren (heel gevoelig naar beleid toe)
betaalbaarheid Kans-zwakte UITBOUWEN Ombuigen verbeteren, veranderen
ZWAKTEN (intern)
-
-
vrijmaken gronden luchtmachtbasis nog geen beslissingen genomen woonopvang bij crisissituaties recht van voorkoop (gemeente)
Actieptn : - Enkele woningen ter beschikking stellen uitsluitend voor crisisopvang
Bedreiging-zwakte VERBETEREN Overleving Crisismanagement, voorbereiden
-
-
groot aanbod op private woningmarkt maar weinig beschikbare Lange wachtlijsten sociale woningen Te weinig sociale woningen in verhouding met Vlaams gemiddelde (soc. Woningen <->aantal wooneenheden in de gemeente), momenteel 304 sociale woningen
Actieptn : -
-
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
contacten leggen met agentschappen, aanspreken eigenaars e 2 verblijven, seizoensgebonden huur ombuigen naar de vaste huurmarkt kangoeroewoningen
pag. 52
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Beleidsdomein KANSARMOEDE
KANSEN (extern)
BEDREIGINGEN (extern)
Kans-sterkte BEHOUDEN Offensief uitbuiten van kansen
STERKTEN (intern)
-
-
Bedreiging-sterkte BEWAKEN Defensief tegen aanvallen verdedigen
begeleiding tewerkstelling art.60§7 intensieve arbeidstrajectbegeleiding tewerkstelling via activering (rekening houden met de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt) beroepsgerichte vorming
Actieptn : -
oorzaken daling leefloon bewaken
-
daling dossiers leefloon attitudeveranderingen die er al zijn bewaken
Actieptn : - oorzaken daling leefloon bewaken - bewustmaking dat leefloon geen hangmat is
Meer controles aan huis, Afhankelijk van de omstandigheden en het financieel aspect Kans-zwakte UITBOUWEN Ombuigen verbeteren, veranderen ZWAKTEN (intern)
-
-
geen of beperkte budgetten voor nevenactiviteiten toekennen premies onderwijs kost geld voor kinderen uit kansarme gezinnen zware schuldenlast (wanbetaling van dagdagelijkse behoeften)
Bedreiging-zwakte VERBETEREN Overleving Crisismanagement, voorbereiden
-
Actieptn : - extra budgetten voor nevenactiviteiten - bestaande in kaart brengen en kijken wat we nodig hebben - vorming aan jongeren rond vaste maandelijkse uitgaven
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
taalprobleem (franstalig, laaggeschoolden) weinig opleiding in de omgeving complexiteit rond 1 client administratieve moeilijkheden ook inzake sociale zekerheid restgroep mobiliteit
Actieptn : - vorming op maat - lokalen voor opleidingen ter beschikking stellen die bereikbaar zijn -
pag. 53
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
STRATEGISCHE EN OPERATIONELE DOELSTELLINGEN Strategische doelstelling 1
TOEGANKELIJKHEID
De toegankelijkheid van de dienstverlening verhogen door een betere en blijvende samenwerking - op vlak van informatie, communicatie en vorming - tussen gemeente, OCMW en lokale actoren
Omschrijving : Momenteel is de kennis van het welzijnsnetwerk onvoldoende bij professionelen en bij burger. Daarom streven we er naar om de bestaande welzijnsdiensten toegankelijker te maken voor een breder publiek. Door betere en blijvende samenwerking met de verschillende actoren zal de hulpvrager efficiënter geholpen worden. Correcte informatie en doelgerichte communicatie bij een eerste informatie- of hulpvraag dragen bij tot een hogere klanttevredenheid. Permanente vorming van de hulpverleners, wederzijdse communicatie en informatie tussen de verschillende lokale actoren en een transparant sociaal netwerk verhogen de toegankelijkheid op diverse vlakken. Waarom strategisch ? Elke burger heeft recht op toegang tot correcte en gelijke informatie omtrent alle mogelijke dienstverleningen van de diverse actoren werkzaam in de gemeente Koksijde.
Operationele doelstelling 1 Aangepaste openingsuren voor balie- en andere loketfuncties
Omschrijving: Gezien de balie te maken heeft met een algemeen- en veelheid aan vragen zal het doelpubliek zich niet altijd op de huidige kantooruren kunnen aanbieden. De toegankelijkheid zal moeten verhogen. Een proefperiode met wisselende openingsuren zou ingelast kunnen worden om het maximum aan publiek te kunnen bereiken. Acties : - Behoefteonderzoek bij cliënten en de bevolking van de gemeente - Verschillende proefperiodes inlassen na evaluatie van het onderzoek Verantwoordelijke : Baliebediende en Sociale Dienst Periode : vanaf 2008
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 54
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Operationele doelstelling 2 Bekendmaking van de aangeboden diensten binnen de gemeente en het doelpubliek betrekken bij de opvolging
Omschrijving: Om een breed publiek te bereiken is het noodzakelijk dat er een constante opvolging en bekendmaking van de aangeboden diensten gebeurd. Een duidelijke en gestructureerde website en het maandelijkse gemeentelijke informatieblad zijn hier een ideaal instrument. Gezien de senioren in de nabije toekomst de helft van het doelpubliek zullen uitmaken is het noodzakelijk om ook hen te bevragen naar hun kijk op de bekendheid en bereikbaarheid van de huidige diensten. Acties : - Publicaties in Tij-dingen - Vernieuwing website - Constante update van website - Interactie met de verschillende doelgroepen Verantwoordelijke : OCMW - gemeentebestuur Periode : vanaf 2007 - 2008
Operationele doelstelling 3 Nauwe samenwerking tussen gemeente en OCMW
Omschrijving: Door het opgelegde decreet wordt overleg tussen gemeente en OCMW nog meer gestimuleerd. Beide organen kunnen niet losgekoppeld worden van elkaar. Om een goed gemeentebeleid te voeren is een nauwe samenwerking noodzakelijk zowel op beleidsniveau als op dienstverleningsniveau. Acties : - vaste overlegmomenten tussen de gemeente- en OCMW-diensten - opstarten van intranet - opmaken van beheersovereenkomsten Verantwoordelijke : OCMW - gemeentebestuur Periode : vanaf 2007-2008
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 55
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Strategische doelstelling 2
SENIOREN
De financiële onafhankelijkheid van de hulpbehoevende, thuiswonende senioren verhogen.
Omschrijving : Vanuit het behoefteonderzoek bij senioren van de gemeente Koksijde, georganiseerd door de seniorenraad in samenwerking met de vrije universiteit van Brussel en de provincie West-Vlaanderen blijkt dat 41% het moeilijk tot zeer moeilijk heeft om rond te komen met zijn maandelijks inkomen. 97% van de bevraagde senioren woont nog steeds zelfstandig thuis met de nodige ondersteuning in het huishouden en bij persoonlijke verzorging. Deze ondersteuning vraagt bijkomende financiële inspanning van alle betrokken partijen rond de senior. Waarom strategisch ? Er is een grote behoefte van de senioren om zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde omgeving te blijven wonen en dit op een betaalbare wijze. Er is nood aan betaalbare thuishulp
Operationele doelstelling Toekennen van een aangepaste gemeentelijke mantelzorgpremie met beperkte inkomensvoorwaarden
Omschrijving: Heden bestaat er een gemeentelijke mantelzorgpremie. 75,00 euro per maand wordt toegekend aan personen die 1 ouder/grootouder hebben inwonen, 112,00 euro per maand wordt toegekend indien dit 2 ouders/grootouders betreft. Enkel 3 personen kunnen in 2007 effectief aanspraak maken op de mantelzorgpremie gezien de strenge reglementering. Het betreft een inwonende ouder of grootouder met een minimum inkomen. Deze premie zou toegankelijk moeten zijn voor alle personen die een zorgfunctie op zich nemen ongeacht of het familie is of ongeacht het inkomen. Heden wordt al heel veel gebruik gemaakt van de thuiszorgdiensten maar ernaast wordt ook veel aan vrijwillige mantelzorg gedaan. Acties : - huidige mantelzorgpremie analyseren - financiële haalbaarheid van een premie met beperkte inkomensvoorwaarden nagaan - onderzoek naar mogelijke mantelzorgers die voor deze premie in aanmerking komen
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 56
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Verantwoordelijke : gemeentebestuur Periode : vanaf 2008-2009 Middelen : heden is er in de begroting 6.500,00 euro voorzien
Strategische doelstelling 3
SENIOREN
Verhogen van de participatie van senioren aan vrijwilligerswerk door het bieden van informatie, bijstand en ondersteuning
Omschrijving : Vanuit het behoefteonderzoek bij senioren van de gemeente Koksijde, georganiseerd door de seniorenraad in samenwerking met de vrije universiteit van Brussel en de provincie West-Vlaanderen blijkt dat 17% van de senioren aan vrijwilligerswerking doet. Bovendien is 19% van de bevraagde senioren bereidt aan vrijwilligerswerk te doen. Hoewel het aanbod aan verenigingen die werken met vrijwilligers groot is, zijn deze op heden onvoldoende gekend bij de burger. De huidige vrijwilligers vragen meer ondersteuning (actuele informatie en vorming) en rechtszekerheid (verzekering) bij hun vrijwillige activiteiten. Waarom strategisch ? Uit deze cijfers blijkt dat het aanbod onvoldoende gekend is en het in kaart brengen van het vrijwilligersnetwerk in de gemeente zich opdringt. Aangezien de kust gekenmerkt wordt door een sterke vereenzaming kan het deelnemen aan vrijwilligerswerk de mogelijkheid bieden om een eigen sociaal netwerk uit te bouwen en bijdragen tot een nuttige vrijetijdsbesteding.
Operationele doelstelling 1 Bevraging van de vrijwilligers naar hun noden en behoeften Omschrijving: Er bestaat een groot aanbod aan vrijwilligerswerkingen in onze gemeente. Soms is het niet altijd duidelijk welk aanbod er is en waar men er voor terecht kan. Acties : - behoefteonderzoek bij de vrijwilligers naar hun noden en behoeften - de resultaten analyseren - concrete acties naar aanleiding van de resultaten Verantwoordelijke : OCMW Periode : vanaf 2008-2009
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 57
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Operationele doelstelling 2 Opmaken van een sociale kaart van vrijwilligerswerkingen binnen de gemeente Omschrijving De huidige vrijwilligerswerkingen in de gemeente in kaart brengen zodat de kandidaat-vrijwilliger en de vrager naar een vrijwilliger op een efficiënte manier doorverwezen wordt. Acties : - inventarisatie van de bestaande vrijwilligersorganisaties - betrekken van vrijwilligers bij de opmaak van de sociale kaart voor de gemeente - publicatie en bekendmaking Verantwoordelijke :OCMW – locale actoren Periode : vanaf 2008-2009
Strategische doelstelling 4
SENIOREN
Verhogen van het aantal voorzieningen voor senioren en in het bijzonder de 80plusser op lange termijn.
Omschrijving : De bevolking van de gemeente Koksijde bestond op 1 januari 2007 uit 5,82% of 1260, 80plussers. In de toekomst zal deze groep verder toenemen. Uit een prognose blijkt dat dit segment zich zal verdubbelen in 2025, namelijk tot 11,44% of 2592, 80plussers. Dit zal in de toekomst leiden tot een vraag naar aangepaste voorzieningen, zoals - woon- en zorgcentrum - dienstencentrum - dagverzorgingscentrum als onderdeel van woon- en zorgcentrum Waarom strategisch ? De toenemende vergrijzing zal aanleiding geven tot een grotere vraag naar voorzieningen. Binnen deze voorzieningen worden sociale contacten mogelijk gemaakt wat de toenemende vereenzaming afremt. Het opstarten van een dagverzorgingscentrum als aanvulling op de thuiszorg kan een ontlasting zijn voor de mantelzorg.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 58
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Operationele doelstelling Bevraging naar de behoefte van de senioren aan een dienstencentrum en een dagverzorgingscentrum Omschrijving Jonge senioren vinden zich vandaag reeds in allerlei vrijwilligers- en seniorenorganisaties. Eens de senior hulpbehoevend wordt, stellen we vast dat er een mobiliteitsproblematiek en sociaal isolement ontstaat waardoor de betrokkene terugvalt op de ‘goodwill’ van zijn omgeving. Een dienstencentrum zou een oplossing kunnen bieden aan dit isolement gezien er maaltijden en allerlei activiteiten georganiseerd worden op maat van senioren. Daarnaast willen meer en meer 80plussers zolang mogelijk thuis blijven waardoor de druk op de mantelzorg alsmaar groter wordt. Een dagverzorgingscentrum zou ondersteuning kunnen bieden aan de thuiszorg. Acties : - behoefteonderzoek naar een dienstencentrum en dagverzorgingscentrum bij de senioren van de gemeente - bevraging van de actieve bevolking naar de toekomst toe Verantwoordelijke : OCMW en partners Periode : 2008-2010
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 59
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Strategische doelstelling 5
HUISVESTING
Zorgen voor een aan de doelgroepen aangepast woningaanbod Hier verwijzen we naar de opmaak van het GEMEENTELIJK WOONBELEIDSPLAN
Omschrijving Betaalbaar wonen richt zich op een brede groep (niet alleen sociaal wonen, hoewel dit hier ook inbegrepen is). Betaalbaar wonen wil een brug bouwen voor degenen die niet terecht kunnen op de lokale private markt en geen beroep kunnen doen op sociale huisvesting. We spreken zowel van bouwgrond, huur- als koopwoningen voor jonge gezinnen, senioren en andersvaliden op de private en sociale woningmarkt. Dit op zowel permanente als tijdelijke basis (crisisopvang). Waarom strategisch ? De inwoners de mogelijkheid bieden om in eigen gemeente te blijven wonen om zo de toenemende vergrijzing tegen te gaan. Het huidig aanbod aan passieve huurwoningen (beperkte zomerverhuur) activeren. Bij crisissituaties onmiddellijke oplossingen kunnen bieden door tijdelijke huisvesting te voorzien. De burger de mogelijkheid bieden om zijn vragen en problemen omtrent huisvesting op één centraalpunt te kunnen voorleggen en op een correcte en efficiënte manier een antwoord te krijgen.
Operationele doelstelling 1 Uitbouwen van een intergemeentelijke woonwinkel voor de kustgemeenten en overleg met al wie rond huisvesting werkzaam is (lokaal sociaal woonoverleg) Omschrijving Verenigen van alle actoren werkzaam rond huisvesting in de kustregio op een centraalpunt. Onder actoren verstaan we onder andere: - Huurders - Verhuurders / eigenaars - Agentschappen - Dienst huisvesting OCMW / Gemeente - Huisvestingsmaatschappijen - Regionaal sociaal verhuurkantoor Onderlinge actuele informatie uitwisseling, communicatie over en opvolging van onder andere wachtlijsten. Acties : - overleg tussen de kustgemeenten om in te stappen in het project
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 60
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
- concrete afspraken rond de maatschappelijke zetel van de woonwinkel - vastleggen van zitdagen in de verschillende kustgemeenten - vastleggen van financiële inbreng per gemeente Verantwoordelijke : gemeentebestuur Periode : 2008 - 2009
Operationele doelstelling 2 Uitbouwen van een woonloket geïntegreerd in het Sociaal Huis Omschrijving De woonactoren binnen de gemeente hebben nu elke en registratiesysteem en een afzonderlijke wachtlijst. De burger moet alle actoren afzonderlijk contacteren om in aanmerking te komen. Een woonloket zou enerzijds basisinformatie verschaffen en inschrijving kunnen bieden bij alle woonactoren. Anderzijds zou het begeleiding bieden bij woonvragen van de burger. Acties : - vorming voor de baliebediende van het Sociaal Huis en de dienst huisvesting - de nodige informatie, brochures ter beschikking stellen door de bouwmaatschappij - uitwisseling van aanvragen en info tussen de bouwmaatschappij, RSVK en Sociaal Huis Verantwoordelijke : OCMW, bouwmaatschappij en RSVK Periode : 2008-2009-2010
Operationele doelstelling 3 Overleg met immobiliënkantoren in verband met concrete aanspreking van eigenaars van 2e verblijven, die beperkt seizoensgebonden verhuurd worden, om deze om te buigen naar de vaste huurmarkt Omschrijving In Koksijde zijn er heel veel woningen die enkel gebruikt worden als 2e verblijf. 6 maand van het jaar worden deze, meestal oudere woningen verhuurd voor korte periodes. De eigenaars komen af en toe naar de woning. Als deze eigenaars overtuigd kunnen worden dat verhuur op jaarbasis veel interessanter is zowel op vlak van de jaarlijkse opbrengst als voor de staat van de woning dan zouden er woningen aan een lagere huurprijs vrijkomen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 61
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Acties : - Contacten leggen met de agentschappen in de gemeente - Overbrengen van de doelstelling - Aanspreken van de eigenaars van 2e verblijven Verantwoordelijke : OCMW Periode : 2008
Operationele doelstelling 4 Woningen vrij maken voor crisisopvang met huur voor bepaalde tijd Omschrijving De huidige diensten met sociale woningen (huisvestingsmaatschappij en RSVK) zouden binnen hun aanbod enkele woningen vrij moeten houden voor crisisopvang voor alle deelnemende gemeenten. Het kan hier gaan om minder aantrekkelijke of oudere woningen gezien de opvang voor beperkte periode voorzien is. Gezien het beperkt aanbod van sociale woningen aangeboden door het OCMW is het onmogelijk om een woning vrij te maken. Hier zou de huur van een pand door het OCMW een oplossing kunnen bieden Acties : - Intern onderzoeken welke woningen kunnen vrijgemaakt worden - inrichten van deze woningen - huren van een pand door het OCMW - reglement opstellen met betrekking tot tijdbepaling van de crisisopvang Verantwoordelijke : diensten met sociale woningen Periode : 2008 -2009 – 2010 Middelen : huurprijs pand
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 62
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Strategische doelstelling 6
KANSARMOEDE
De kansen op tewerkstelling bij specifieke doelgroepen worden verhoogd
Omschrijving : Uit officiële cijfergegevens van de VDAB blijkt dat de leeftijdscategorie 40-60 jarigen de grootste werkloosheidsgraad kent. Deze groep is bovendien sterk vertegenwoordigd bij de dienst schuldbemiddeling. Onder partners op vlak van tewerkstelling verstaan we onder andere: - Dienst tewerkstelling OCMW - Dienst schuldbemiddeling OCMW - VDAB / Werkwinkel Deze partners werken momenteel hoofdzakelijk op eigen terrein, en achten het nodig om intensiever met elkaar te communiceren zodanig dat men terreinoverschrijdend kan werken. Waarom strategisch ? Intensievere begeleiding draagt bij tot betere opvolging van de cliënt en vlottere integratie in het arbeidscircuit. De beste garantie voor bestaanszekerheid is tewerkstelling. Vaak ontbreekt een volledig sociaal netwerk dat de kansarmoede waarin de cliënt vertoeft, kan doorbreken. Participeren aan het maatschappelijk leven zal het gevoel van zelfwaarde en zelfredzaamheid doen toenemen.
Operationele doelstelling 1 Uitwisseling van gegevens tussen het Sociaal Huis en de VDAB inzake nauwe opvolging van gezamenlijke cliënten Omschrijving Er is al een samenwerking tussen de dienst tewerkstelling en de VDAB. Een intense en nauwgezette registratie in het cliëntvolgsysteem is noodzakelijk om samen met de cliënt de gepaste tewerkstelling in het reguliere arbeidscircuit te vinden. Acties : - vorming door de werkwinkel in verband met cliëntvolgsysteem - wekelijkse zitdagen door maatschappelijk werker in de werkwinkel - mogelijkheid onderzoeken om werkwinkel te integreren in het Sociaal Huis - wekelijks overleg en uitwisseling van informatie Verantwoordelijke : OCMW-VDAB-WERKWINKEL Periode : 2008-2013
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 63
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Operationele doelstelling 2 Intens overleg tussen dienst tewerkstelling van het Sociaal Huis en de werkwinkel bij beëindiging van tewerkstelling artikel 60§7 Omschrijving Bij beëindiging van een tewerkstelling in artikel 60§7 dient de cliënt zich aan te bieden in de werkwinkel. Gezien de begeleiding van de dienst tewerkstelling tijdens deze tewerkstelling is het opportuun dat deze dienst de eerste maanden de intensieve begeleiding verder zet opdat de cliënt niet het gevoel zou krijgen in de steek gelaten te zijn. Acties : - overleg bij laatste maanden tewerkstelling artikel 60§7 tussen werkwinkel en dienst tewerkstelling - verdere begeleiding van de cliënt zodra hij uitkeringsgerechtigd is - opvolging van beide diensten totdat de cliënt in het reguliere arbeidscircuit ingeschakeld is Verantwoordelijke : OCMW-VDAB-WERKWINKEL Periode : 2008-2013
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 64
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
BETROKKENHEID VAN DE LOKALE ACTOREN EN DE BEVOLKING De stuurgroep heeft bij de start de beleidsdomeinen vastgelegd. Er werd opdracht gegeven aan de clusters om via de omgevingsanalyse een denktank te vormen en strategische en operationele doelstellingen te formuleren. Er werden een 30-tal diensten/ervaringsdeskundigen aangeschreven om deel te nemen aan 1 of meer clusters. Een 21- tal diensten/ervaringsdeskundigen zijn hier op ingegaan. De planningscoördinator (Annick Casselman)en de afgevaardigde van het gemeentebestuur (Kevin Louwye) woonden alle clustervergaderingen bij.
Samenstelling van de clusters Senioren Casselman Paul Claeys Sofie Saubain Henri Seys Germain Vandepoele Rita
Afgevaardigde van het Sociale dienst KEI KEI Lid van de stuurgroep Afgevaardigde OCMW Dienstverantwoordelijke thuiszorg Afgevaardigde ACV Afgevaardigde seniorenraad Afgevaardigde CM Werkzaam CAW
Huisvesting Boonefaes Thierry Beyens Geert Deconick Charles Keirse Stefaan Delhaye Emily Stekelorum Rik Declerck-Gantois Rita Devacht Lena
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
Afgevaardigde Jeugddienst Afgevaardigde gemeentebestuur
Coördinator jeugdbeleidsplan Sociale dienst en huisvesting gemeentebestuur Afgevaardigde Ijzer en Coördinator Zee bouwmaatschappij Afgevaardigde RSVK Coördinator Afgevaardigde OCMW Dienst huisvesting Afgevaardigde ervaringsdeskundige gemeenteraad Lid van de stuurgroep ervaringsdeskundige Afgevaardigde ACV ervaringsdeskundige
pag. 65
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Kansarmoede Butaye Joke Croene Liesbeth Daene Carine Debaenst Peter De Poortere Dries Flamey Hans Loones Chantal Vandenberghe Marleen
Afgevaardigde OCMW Afgevaardigde LOP Afgevaardigde VDAB Afgevaardigde ACV Afgevaardigde VDAB Afgevaardigde Kind en Gezin Afgevaardigde werkwinkel Afgevaardigde RWR
Dienst tewerkstelling Coördinator Ervaringsdeskundige Ervaringsdeskundige Coördinator Ervaringsdeskundige Ervaringsdeskundige
De bevolking wordt via publicaties in Tij-dingen en via de website op de hoogte gehouden van de ondernomen stappen. Het is de bedoeling dat zij nauwer betrokken worden bij de uitvoering van het beleidsplan door middel van behoefteonderzoeken bij de verschillende operationele doelstellingen.
Overzicht van de ondernomen stappen en timing
datum
wie
5/12/2005 17/07/2006
stuurgroep stuurgroep
18/09/2007
stuurgroep
26/04/2007
cluster senioren
11/05/2007
cluster kansarmoede
25/05/2007 18/06/2007 26/06/2007
cluster huisvesting cluster kansarmoede cluster huisvesting
19/07/2007
stuurgroep
26/10/2007
stuurgroep
19/11/2007 22/11/2007 1/12/2007 19/12/2007
College van Burgemeester en Schepenen OCMW-RAAD bekendmaking aan de bevolking GEMEENTERAAD
24/12/2007
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
acties voorleggen stappenplan + afbakening prioriteiten concrete afbakening van de 4 vooropgestelde thema's bespreking en evaluatie van het cijfermateriaal en algemene gegevens betreffende de onderzochte thema's voorstelling LSB + via swot-analyse komen tot doelstellingen voorstelling LSB + via swot-analyse komen tot doelstellingen voorstelling LSB + via swot-analyse komen tot doelstellingen verder opstellen van doelstellingen verder opstellen van doelstellingen overlopen ontwerp plan 2008-2013 + evaluatie van de door de clusters geformuleerde doelstellingen goedkeuring ontwerp plan versie 09/2007 goedkeuring definitieve versie LSB-plan 2008-2013 goedkeuring definitieve versie LSB-plan 2008-2013 via het maandelijks gemeenteblad Tij-dingen werd toelichting gegeven bij het LSB-plan 2008-2013 goedkeuring definitieve versie LSB-plan 2008-2013 het Lokaal Sociaal Beleidsplan werd ter kennisgeving overgemaakt aan de Vlaamse Overheid Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Afdeling Welzijn en Samenleving, Team Samenleving
pag. 66
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
SECTORAAL LOKAAL BELEIDSPLAN KINDEROPVANG
INLEIDING en VISIE De regelgeving omtrent de buitenschoolse kinderopvang dateert van 1997 en voorzag onder andere in het oprichten van een lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang in de gemeente. Elke partij, betrokken bij de buitenschoolse kinderopvang, zou hier deel van uitmaken. De taak van het lokaal overleg was de opmaak van een inventaris van de bestaande opvangmogelijkheden en het zoeken naar een oplossing voor de tekorten. Naast deze opdracht stonden ook de bespreking van de kwaliteit binnen het aanbod en de informatie van de ouders op de agenda. Het lokaal overleg diende als werkinstrument ook een beleidsplan op te stellen voor een periode van 3 jaar. Toenmalig Vlaams Minister Mieke Vogels nam toen de beslissing om dit lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang te verruimen tot het lokaal overleg kinderopvang. De bedoeling hiervan is het lokaal overleg beter af te stemmen op het totale plaatselijke kinderopvanglandschap in alle deelaspecten met alle kinderopvangvoorzieningen als gelijkwaardige partners. Uit deze visie werd het Lokaal Overleg Buitenschoolse Kinderopvang (LOBKO) uiteindelijk omgedoopt tot het Lokaal Overleg Kinderopvang (LOKO). Als gevolg van het besluit van de Vlaamse Regering van 4 mei 2007 houdende het lokaal beleid kinderopvang wordt het lokaal overleg kinderopvang een adviesraad. Ze adviseert het lokaal bestuur (de gemeente, het OCMW) bij de opmaak van het lokaal beleidsplan kinderopvang en bij eventuele bijsturing ervan, de uitvoering van het beleidsplan en de uitbouw van opvangvoorzieningen binnen de gemeente. Daarnaast kan het Lokaal Overleg Kinderopvang opdrachten krijgen van het lokaal bestuur. Deze opdrachten worden vastgelegd in de gemeenteraadsbeslissing die de concrete samenstelling en de interne werking van het Lokaal Overleg Kinderopvang regelt. Binnen het lokaal overleg kinderopvang kwam dit nieuwe beleidsplan tot stand. De bedoeling is het plaatselijke aanbod kinderopvang beter op elkaar af te stemmen en te verbeteren en dit op maat van de gemeente Koksijde. Het lokaal sociaal beleidsplan wordt na advies door het lokaal overleg betreffende het luik kinderopvang, voorgelegd aan de gemeenteraad, OCMW-raad en aan de bevoegde instanties binnen Kind & Gezin.
PLAATSELIJKE ACTOREN Historiek De voorbije jaren is de nood aan goed onderbouwde en gestructureerde kinderopvang sterk gestegen. Steeds meer buitenhuiswerkende ouders en een daling van de traditionele opvang ten huize van grootouders, familie en vrienden met daarmee verbonden de groeiende vraag naar kinderopvangplaatsen is op dit ogenblik een belangrijk maatschappelijk item. Ook voor de inwoners van Koksijde is dit niet anders. De eerste locatie van de buitenschoolse kinderopvang in Koksijde werd opgestart in 1996 in een werkgroep gestuurd vanuit de jeugddienst en in samenwerking met het OCMW en als De
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 67
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Speelplekke gedoopt. De startlocatie was de Duinparklaan 41 in de deelgemeente Oostduinkerke (vanaf 1999: Dorpsstraat 19 te ODK). Door het grote succes en de toenemende vraag naar gedecentraliseerde kinderopvang werd in 1997 de 2de locatie De Speeldune opgestart in een paviljoen van de vroeger Home Pecher, gelegen in de Veurnelaan 109 in Sint-Idesbald. Het bestaande aanbod werd in 1999 uitgebreid met de flexibele opvang: opvang op zaterdag, zondag en feestdagen in de locatie De Speelplekke. De eerste werkgroep, gestuurd vanuit de jeugddienst, lag tevens aan de basis van de oprichting van het lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang. De eerste vergadering van dit LOBKO dateert van 1998. Het vond zijn oorsprong in de reglementering van 1997, waarin werd bepaald dat een lokaal overleg moet worden samengesteld uit partijen betrokken bij de opvangproblematiek. Oorspronkelijk waren er 3 basispeilers: een meersporenbeleid - de planning op lokaal vlak - aandacht voor een kwalitatieve opvang. De eerste opdracht van het lokaal overleg buitenschoolse opvang bestond uit de opmaak van het eerste beleidsplan en het op gang trekken van de dialoog tussen de verschillende partijen, dit met wisselend succes. In de daaropvolgende jaren werd door het lokaal overleg getracht de vooropgestelde opties uit te werken. In Koksijde ondervinden de verschillende initiatieven, naast de nood aan kwalitatief uitgebouwde kinderopvang, ook de nood aan een verruiming van het gewone aanbod om in te spelen op de specifieke noden die wonen en werken in een kustgemeente met zich meebrengen. Ten volle gebruik maken van de kansen die de verruiming van het overleg biedt, is dus zeker aangewezen.
Structuur De betrokken partijen van het lokaal overleg kunnen we onder 3 grote noemers indelen: De aanbodzijde Dit zijn afgevaardigden van elk opvanginitiatief binnen de gemeente (dienst voor opvanggezinnen, buitenschoolse kinderopvang, zelfstandige onthaalouders), een afgevaardigde van het plaatselijk jeugdwerk en de gemeentelijke jeugddienst, een afgevaardigde van de directie van elke school binnen de gemeente De vraagzijde De vraagzijde wordt vertegenwoordigd door ouders, afgevaardigden van de Gezinsbond en van ouderraden en/of vriendenkringen van de scholen van de diverse netten. De lokale beleidsmakers Tenslotte heeft ook het gemeentebestuur (Schepen van jeugd, Schepen van gezin & onderwijs) en het bestuur van het OCMW recht op een zitje in het lokale overleg.
Het lokaal overleg wordt geleid door de voorzitter, voorgedragen door en aangesteld door het lokaal overleg kinderopvang bij eenvoudige meerderheid. Het is aangewezen dat de voorzitter zich neutraal kan opstellen en dus best ook geen binding heeft met een voorziening die binnen de gemeente een buitenschoolse opvang kan vervullen. Het voorzittersmandaat beslaat een periode van 6 jaar met maximum van 2 opeenvolgende mandaten. Naast de voorzitter wordt ook een niet stemgerechtigde secretaris aangeduid die het administratieve secretariaat van het overleg verzorgt. De secretaris helpt met de coördinatie en de opstelling van het beleidsplan. Vanuit Kind & Gezin zetelt tevens een afgevaardigde met de bedoeling het lokaal overleg te informeren, te stimuleren, te begeleiden en te ondersteunen. Deze afgevaardigde is niet stemgerechtigd. De concrete samenstelling kunt u terugvinden in het huishoudelijk reglement van het Lokaal Overleg.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 68
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Het lokaal overleg is een adviesraad dat georganiseerd wordt op gemeentelijk niveau en waarvan de samenstelling gedeeltelijk vastligt conform de bepalingen van het ministerieel besluit in statuten goedgekeurd door de gemeenteraad. Het heeft als opdrachten het beleid van de kinderopvang te ontwikkelen - rekening houdend met de specifieke lokale noden - advies te verlenen bij het oprichten van nieuwe initiatieven, jaarlijks verslag uit te brengen en de werking te evalueren en ouders te informeren.
BESCHRIJVING van het HUIDIGE KINDEROPVANGLANDSCHAP (basis- en verruimd aanbod)
Inleiding Kinderen in Koksijde: Totale bevolking: Evolutie bevolking: Jeugd (0 - 25 jaar):
21.412 inwoners op 1 januari 2007 21.298 inwoners op 1 september 2006 = +114 4319
Evolutie geboortecijfer: 2006:
2003: 140 geboortes 2004: 134 geboortes 2005: 126 geboortes 153 geboortes
Dit betekent dat 20,17% van de totale bevolking bestaat uit kinderen en jongeren tussen de leeftijd 0 en 25 jaar. Minder dan ¼ van het aantal inwoners van Koksijde valt dus onder de grote noemer jeugd. Onderverdeling leeftijdsgroepen: Onderstaande tabel geeft het aandeel van de jeugd (0-25 jaar) weer, onderverdeeld in meer specifieke leeftijdsgroepen met vermelding van hun percentage t.o.v. de totale bevolking en t.o.v. de totale jeugd. De cijfergegevens van de jeugd geven een beeld van de toestand op 19/10/2007. Leeftijd 0 – 4 jaar 5 – 9 jaar 10 - 14 jaar 15 - 19 jaar 20 - 24 jaar 25 jaar
Aantal 620 676 845 1077 918 183
Percentage (t.o.v. totale jeugd) 14,36% 15,65% 19,56% 24,94% 21,25% 4,24%
Percentage (t.o.v. totale bevolking) 2,90% 3.16% 3,95% 5,03% 4,29% 0,85%
Totalen
4.319
Jeugd 100% = 4.319
Bevolking 100% = 21.412
Het aanbod In dit onderdeel worden alle organisaties die betrokken zijn met kinderopvang in Koksijde in kaart gebracht. ** Dienst voor onthaalgezinnen (DVO) De DVO bestaat uit een groep onthaalgezinnen die administratief en inhoudelijk begeleid en ondersteund worden door de dienstverantwoordelijke. De dienst wordt erkend en gesubsidieerd door Kind & Gezin. De leeftijd van de opgevangen kinderen gaat van 0 tot 12 jaar.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 69
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
De dienst bevindt zich op Leopold II Laan 4 te Oostduinkerke. De onthaalouders zijn verspreid over Koksijde, St-Idesbald, Wulpen en Oostduinkerke. ** Zelfstandige onthaalouders Deze vorm van opvang gebeurt op zelfstandige basis, door de initiatiefnemer. Er mogen maximaal zeven kinderen onder de 12 jaar opgevangen worden, waarvan maximaal vijf onder de 6 jaar. In Koksijde zijn er 2 zelfstandige onthaalouders, die zelf hun diensturen en tarieven bepalen: 1.Picot Alice – Smockelpotstraat 13 - 8670 Koksijde 2.Yolande Vestier – Azaleaweg 4 – 8670 ODK ** Buitenschoolse Kinderopvang De Buitenschoolse Kinderopvang, een organisatie van het gemeentebestuur, telt 2 locaties: De Speelplekke - Dorpsstraat 19 - 8670 Oostduinkerke en De Speeldune - Veurnelaan 109 - 8670 Sint-Idesbald. Alle kinderen vanaf 2,5 tot 12 jaar worden er opgevangen voor en na schooltijd, op woensdagnamiddag en op schoolvrije werkdagen, snipperdagen, pedagogische studiedagen en schoolvakantie. ** De Flexibele Kinderopvang De Flexibele Kinderopvang, een organisatie van het gemeentebestuur, wordt georganiseerd in De Speelplekke, locatie van de buitenschoolse kinderopvang. Alle kinderen vanaf 2,5 tot 12 jaar kunnen er opgevangen worden op zaterdag, zondag en feestdagen. ** De Jeugddienst De jeugddienst werkt verschillende initiatieven uit: - SWAP Dit is een tienerwerking (12 tot 16 jaar) in de zomerperiode: een activiteitenaanbod met uitstappen, sport, creatieve activiteiten, avontuur en plezier. Er worden wekelijks activiteiten georganiseerd in samenwerking met De Panne en Nieuwpoort. Sporadisch is er ook SWAP-werking in de korte schoolvakanties georganiseerd. - Speelpleinwerking De Speelveugel Elke werkdag (9-17 uur) tijdens de zomerperiode kunnen kinderen terecht in de lokalen van het gemeentelijk complex Noordduinen - Helvetiastraat 47 - 8670 Koksijde en dit voor een gevarieerd spelaanbod. De werking richt zich tot kinderen van 6 tot 14 jaar. Er is een gratis busdienst voorzien tussen de speelpleinwerking en de deelgemeenten. Voor en na de speelpleinwerking kunnen kinderen terecht in de buitenschoolse kinderopvang; de busverbinding tussen De Speelplekke - De Speeldune en De Speelveugel is eveneens gratis. - Jeugdhuis De PIT Het jeugdhuis is tijdens het schooljaar elk weekend open op vrijdag- en zaterdagavond en op zondagnamiddag. In korte vakanties is het ook open op woensdagavond. Doelgroep zijn jongeren vanaf 14 jaar en het lidmaatschap is verplicht voor aanwezigheid. - De Speeltrappers Monitoren van de speelpleinwerking trekken er in juli en augustus met de fiets, een kar en een koffer met spelen op uit, richting woonwijken. Bedoeling is een open spelaanbod met animatie te voorzien. - De Muze De Muze biedt de mogelijkheid tot het volgend van cursussen (didgeridoo, slagwerk, ...). Daarnaast zijn er opnamemogelijkheden en repetitiemogelijkheden voor groepen. - De gemeentelijke jeugddienst en het ontmoetingscentrum De PIT bevinden zich in de Kursaallaan 28 - 8670 Koksijde. Sinds september 1995 is ook de gemeentelijke jeugdraad actief (vanaf 16 jaar).
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 70
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
** Tandem Dit is een jeugdatelier voor personen met een handicap, ontstaan op initiatief van de gemeente Koksijde. Samen met De Panne, Veurne, Alveringem, Koksijde en Nieuwpoort werd een intergemeentelijke vzw opgestart. Het jeugdatelier richt zich vooral tot jongeren vanaf 6 jaar en wil voornamelijk aangepaste ontspanningsmogelijkheden voorzien voor andersvaliden (zowel fysiek en mentaal). Het grootste aantal deelnemers komt uit Koksijde en situeren zich in de groep van personen met een mentale handicap. Lokatie: Paviljoen CCTW - Veurnelaan 109 - 8670 Sint-Idesbald De lokalen worden gratis ter beschikking gesteld door het gemeentebestuur van Koksijde. ** Onderwijs & opleiding - Gemeenteschool Koksijde - Abdijstraat 101 - 8670 Koksijde - Vrije basisschool ‘De Ark’ - Helvetiastraat 28 en A. Bliecklaan 20 - 8670 Koksijde - Leefschool ‘De Letterzee’ - Fastenaekelslaan 24 - 8670 Koksijde - Gemeenteschool Oostduinkerke - Dorpstraat 4 – 8670 Oostduinkerke - Vrije basisschool Oostduinkerke - Vrijheidstraat 8 - 8670 Oostduinkerke - BLO en BUSO De Rozenkrans - Albert I laan – 8670 Oostduinkerke - MPI Westhoek - Pylyserlaan – 8670 Koksijde - Gemeentelijke Westhoekacademie voor beeldende kunst Koksijde, de academie heeft bijafdelingen in Nieuwpoort, De Panne & Alveringem ** Sportinitiatieven Voor sportinitiatieven met een jeugdwerking verwijzen we hier naar de uitgebreide lijst, opgenomen in het jeugdwerkbeleidsplan. ** Culturele voorzieningen Voor alle culturele voorzieningen met betrekking tot de jeugd, zowel actief als passief, verwijzen we naar het cultuurbeleidsplan en het jeugdwerkbeleidsplan. ** Andere verenigingen en instellingen - Scouts Zeedustra Koksijde - KAJ Wulpen - El Fuerte en El Fuerte Kids - Jumelagecomité Koksijde (taalkampen / jeugdvakanties) - Jumelagecomité Oostduinkerke (taalkampen / jeugdvakanties) - Organisaties vanuit de jeugdraad (vb. werkgroep film) - Harmonie Vrienden van de brandweer ODK (vanaf 7 jaar) - Gemeentelijke Harmonie Koksijde (vanaf 6 jaar) - Dans De Garnaaltjes (vanaf 6 jaar) - Gezinsbond: watergewenning & zwemmen / recreatief kleuterturnen ** Intergemeentelijk activiteitenaanbod 6-12 jarigen Geen verdere gegevens beschikbaar ** Informatie - Tij-dingen: het gemeentelijk info-blad verschijnt maandelijks met oa een vaste rubriek Jeugd en Welzijn. Hier worden vooral initiatieven van de Jeugddienst, Buitenschoolse Kinderopvang, de verschillende scholen alsook sportkampen en culturele activiteiten aangekondigd. - Gemeentelijke website www.koksijde.be - Jeugdwijzer Overzichtsfolder kinderopvang in Koksijde (realisatie van het lokaal overleg).Via de scholen wordt voor de betrokken leeftijdsgroep heel wat informatie verspreid. - Vakantiefolder BKO: Voor elke schoolvakantie wordt via de basisscholen een folder verspreid met het overzicht van de activiteiten. Deze folder is ook steeds te verkrijgen in de locaties van de kinderopvang zelf of via de jeugddienst. - Het Krantje van de Gezinsbond
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 71
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
** Communicatie en inspraak - In de verschillende gemeentediensten (DVO-BKO-FO-JD) kan men tijdens de openingsuren terecht voor verdere info - werkgroepen jeugdraad (tijdelijk of permanent) - Tijdens het spreekuur van de betrokken schepenen
De vraag De bedoeling van dit onderdeel is dat het lokaal overleg door de bestaande initiatieven te beschrijven en te analyseren, zicht krijgt op de behoefte aan verdere kwalitatieve uitbouw van de bestaande kinderopvang bij de bevolking en de behoefte aan nieuwe initiatieven kinderopvang. Mogelijke nieuwe initiatieven, met goedkeuring van het lokaal overleg, zijn de opvang van zieke kinderen, weekendopvang voor de allerkleinsten, nachtopvang, opvang voor kinderen met een specifieke zorgbehoefte, meer opvangmogelijkheden voor de groep 12-15 jarigen. Een behoeftenonderzoek werd uitgevoerd in 2005 om de noden in kaart te brengen.
Het beleid Initiatieven met ondersteuning van het gemeentebestuur zijn: ** De dienst voor onthaalgezinnen ** De dienst Buitenschoolse Kinderopvang De Speelplekke & De Speeldune Er zijn plannen voor uitbreiding van de locatie De Speelplekke. Voor De Speeldune is er blijvend aandacht om ook deze locatie kwalitatief te verbeteren. Voor De Speeldune blijft de visie dat de locatie wat betreft naschoolse opvang niet ideaal is, door de afgelegen ligging. Tijdens de schoolvakantie vormt de ligging in de duinen een pluspunt. ** De dienst Flexibele Kinderopvang in De Speelplekke Verdere planning is het uitbreiden van het bestaande aanbod van opvang op zaterdag, zon- en feestdagen voor 2,5-12- jarigen tot de groep 0-12 jarigen. Gelijklopend hiermee wordt uitgekeken om een systeem voor nachtopvang op te starten, eventueel gecombineerd met de opvang ‘s morgens heel vroeg of tot in de late avonduren. ** De jeugdwerkinitiatieven georganiseerd vanuit de jeugddienst: Hierbij denken we dan aan: Tienerwerking SWAP, Speelpleinwerking De Speelveugel, Jeugdhuis De PIT, De Speeltrappers (als aanbod binnen de woonkernen) & de Muze Voor verdere info: Jeugdwerkbeleidsplan
KWALITEIT Tijdens de vergaderingen van het lokaal overleg worden vooral meningen uitgewisseld over de concrete werking van de kinderopvang. Eventuele knelpunten worden besproken. Dit moet zeker tijdens de uitvoering van elk beleidsplan nog de nodige aandacht krijgen. Enkele zaken werden reeds aangehaald zoals de beperkte middelen voor de scholen om opvang te organiseren, de tewerkstelling van laaggeschoolden in de BKO, de subsidiëringsinstanties, .... In 2005 werd vanuit het lokaal overleg en behoeften-en-tevredenheidsonderzoek gevoerd. Dit om zicht te krijgen op wat zowel ouders als kinderen (als gebruikers) vinden van de kwaliteit binnen de bestaande projecten en waar de noden naar extra voorzieningen zich situeren.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 72
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Er zijn wel enkele instrumenten die we kunnen aanwenden om de kwaliteit binnen onze eigen kinderopvang te onderzoeken en om te kunnen streven naar verbetering van de bestaande kwaliteit: - het kwaliteitsdecreet, - het kwaliteitscharter, - vormingen voor medewerkers in de kinderopvang, - inspecties, - kwapoi
EVALUATIE van het TOTALE OPVANGAANBOD in functie van de LOKALE BEHOEFTE Uit de vorige onderdelen kunnen we enkele feiten halen: - Koksijde is een kustgemeente met enkel woonkernen. Het wonen en werken in een kustgemeente heeft zijn invloed op de nood aan meer gedifferentieerde en vooral flexibele kinderopvang. - Het basisaanbod aan kinderopvang is reeds goed uitgebouwd, maar kan nog verder kwalitatief uitgebouwd worden. Er is zeker geen overaanbod. Er moet dus alvast ruimte zijn om enerzijds het bestaande aanbod te voorzien van uitbreidingen en anderzijds om nieuwe projecten op te starten. - Wat het verruimd aanbod betreft, moet in de toekomst zeker werk gemaakt worden van een aanbod op de specifieke nood aan meer flexibele opvang. - Het uitgevoerde behoeften-en-tevredenheidsonderzoek geeft een idee omtrent de noden en de kwaliteit van het bestaande aanbod. - Het aantal kinderen tussen 0 en 12 jaar toont een duidelijke daling. - Ouders verlangen meer van de kinderopvang dan vroeger; niet alleen kwalitatief, maar ook kwantitatief. - Er wordt steeds meer aandacht geschonken aan de kwaliteit, wat blijkt uit oa het ontstaan van het kwaliteitsdecreet. - Zowel de jeugd- als de sportsector kan op lokaal vlak een belangrijke plaats innemen en moeten zeker betrokken worden en/of blijven in het lokaal overleg.
BELEIDSDOELSTELLINGEN voor de TOEKOMST en PLANNING VERDERE WERKING van het LOKAAL OVERLEG Doorlopende aandachtspunten -
Dialoog tussen de verschillende leden op gang brengen en houden Streven naar een goede organisatie van het busvervoer tussen scholen en de buitenschoolse kinderopvang Streven naar een betaalbare kinderopvang Overkoepeling met het jeugdwerkbeleidsplan Promotie: informatie en adviesverlening Vergaderingen: 1 keer per jaar Blijvende aandacht voor kwaliteit binnen het bestaande aanbod.
Strategische doelstellingen -
Koksijde wil haar zorgaanbod verder versterken naar jonge gezinnen met kinderen. Streven naar een betere coördinatie tussen de verschillende diensten Het kwalitatief verbeteren van de bestaande diensten.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 73
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Operationele doelstellingen Koksijde wil haar zorgaanbod verder versterken naar jonge gezinnen met kinderen.
-
-
-
Uitbouwen van nachtopvang en laatavondopvang als verdere uitbreiding van de reeds bestaande flexibele opvang. Realisatie van opvang voor zieke kinderen Aandacht voor de groep 12-15 -jarigen de mogelijkheid voorzien tot opstarten van een kinderdagverblijf. Deze zou dagopvang voorzien voor kinderen van 0 – 3 jaar, zowel in de week als het weekend. (gelijklopende openingsuren met de buitenschoolse kinderopvang). Dit werd reeds uitdrukkelijk goedgekeurd door het lokaal overleg in februari 2006. Hierbij wordt steeds vertrokken van het uitgangspunt dat de werking van de actieve onthaalgezinnen niet in gevaar wordt gebracht. De mogelijkheid voorzien voor de buitenschoolse kinderopvang om de capaciteit uit te breiden. Door meer ruimte, meer personeel te voorzien, kan de capaciteit van de bestaande opvang uitgebreid worden. Op deze manier kan voldaan worden aan de opvangvraag en wordt het probleem van de reservelijsten aangepakt. Blijvende detectie van knelpunten in de bestaande initiatieven Blijvend rekening houden met de steeds groeiende behoeftes naar meer gedifferentieerde kinderopvang.
Streven naar een betere coördinatie tussen de verschillende diensten
-
-
Grotere samenwerking met diensten onthaalouders, BKO, speelwerking en scholen. Zorgen voor een betere doorschuiving tussen dienst onthaalouders - BKO – speelpleinwerking zodat iedere dienst zijn aanbod beter kan afstemmen op een specifieke doelgroep. Ouders worden beter ingelicht over de verschillende diensten. Iedere dienst specificeert zich naar een bepaalde leeftijdsgroep tijdens de zomerwerking. Laagdrempeligheid voor ouders wordt gestimuleerd door een betere informatiedoorstroom vanuit de verschillende diensten (o.a. opmaak gezamenlijke infofolder, centraal inschrijvingspunt)
Het kwalitatief verbeteren van de bestaande diensten. - Vanuit de BKO wil men vooral werken aan de integratie van de horizontale leeftijdsgroepen in de vakantiewerkingen. Naar infrastructuur en personeel toe zal nog moeten uitgezocht worden welke middelen nodig zijn. - De BKO moet de mogelijkheid krijgen de capaciteit te kunnen aanpassen aan de verhoogde vraag tijdens de schoolvakanties. Momenteel kunnen in beide locaties tijdens de schoolvakanties meer kinderen opgevangen worden en dit moet in de toekomst mogelijk blijven en eventueel nog uitgebreid worden. - Blijvende aandacht voor voldoende geschoolde medewerkers in alle betrokken diensten.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 74
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
Planning verder werking 2007 -
Omvormen lokaal overleg tot een adviesraad Opmaak statuten lokaal overleg kinderopvang en goedkeuren door gemeenteraad. Opmaak en goedkeuren huishoudelijk reglement Lokaal overleg kinderopvang. Opstellen nieuw beleidsplan + toevoegen advies lokaal overleg. Integreren van lokaal beleidsplan kinderopvang in het lokaal sociaal beleidsplan Goedkeuring nieuw lokaal sociaal beleidsplan door de gemeenteraad en OCMW-raad. Goedgekeurde beleidsplan toegankelijk maken via de website van Koksijde. Uitwerkingen operationele doelstellingen
2008 -
Opmaken en goedkeuren jaarverslag 2007 Blijvend overleg over nieuwe initiatieven, rekening houdend met financiële mogelijkheden Opstarten gezamenlijke infofolder BKO – DVO – Speelpleinwerking
2009 -
Opmaken en goedkeuren jaarverslag 2008 Blijvend overleg over nieuwe initiatieven, rekening houdend met financiële mogelijkheden Opstarten kinderdagverblijf Uitbreiding voorzien voor de buitenschoolse kinderopvang Verder werken aan een nauwe samenwerking tussen de verschillende diensten opvang Tussentijdse evaluatie beleidsplan kinderopvang + eventuele bijsturing
2010 -
Opmaken en goedkeuren jaarverslag 2009 Blijvend overleg over nieuwe initiatieven, rekening houdend met financiële mogelijkheden
2011 -
Opmaken en goedkeuren jaarverslag 2010 Blijvend overleg over nieuwe initiatieven, rekening houdend met financiële mogelijkheden
2012 -
Opmaken en goedkeuren jaarverslag 2011 Blijvend overleg over nieuwe initiatieven, rekening houdend met financiële mogelijkheden Bespreken beleidsdoelstellingen nieuw beleidsplan Opmaken nieuw beleidsplan kinderopvang geïntegreerd in lokaal sociaal beleidsplan.
INTEGRATIE van Lokaal Beleidsplan Kinderopvang in het Lokaal Sociaal Beleidsplan De visie, omgevingsanalyse en de beleidsprioriteiten betreffende kinderopvang worden in 2007 als een apart hoofdstuk opgenomen binnen het Lokaal Sociaal Beleidsplan. De bedoeling is om beide plannen in 2012 volledig op elkaar af stemmen. De visie, omgevingsanalyse en beleidsprioriteiten betreffende kinderopvang worden dan volledig geïntegreerd in het Lokaal Sociaal Beleidsplan.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 75
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
BELEIDSPLANNEN IN DE GEMEENTE KOKSIJDE
Milieubeleidsplan 2005-2009 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 11 april 2005. Jeugdbeleidsplan 2008 – 2010 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 20 november 2007. Communicatie 2008-2012 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007. Cultuurbeleidsplan 2008-2012 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007. Beleidsplan Toerisme 2008-2012 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007. Sportbeleidsplanning 2008-2013 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007. Beleidsplan Abdijmuseum - Ten Duinen 1138 - 2009-2014 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007. Meerjarenplan OCMW 2008-2013 Vastgesteld in de OCMW-raad in zitting van 22 november 2007 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007 Meerjarenplan gemeentebestuur 2008-2013 Goedgekeurd in de gemeenteraad in zitting van 19 december 2007.
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 76
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
GERAADPLEEGDE BRONNEN
-
Plan van aanpak – Lokaal Sociaal Beleidsplan 2006-2007
-
Jaarverslag OCMW Koksijde 2006
-
Memorandum 2007-2012 gemeentebestuur Koksijde
-
Cognos7 van Vlaanderen
-
Loop van de bevolking in het jaar 2006 – gemeentebestuur Koksijde
-
Regionale Welzijnsraad regio Veurne-Diksmuide
-
VDAB
-
“Op zoek naar instrumenten om betaalbaar wonen aan de kust mogelijk te maken” uitgegeven door de Provincie West-Vlaanderen ism Laga en SumResearch.
-
Behoefteonderzoek bij de senioren van de gemeente Koksijde, georganiseerd door de seniorenraad in samenwerking met de Vrije Universiteit van Brussel en de provincie West-Vlaanderen
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 77
Lokaal Sociaal Beleid
Gemeente Koksijde
BIJLAGEN
Notulen uit de zittingen van -
College van Burgemeester en Schepenen in zitting van 19 november 2007
-
OCMW-RAAD in zitting van 22 november 2007
-
Gemeenteraad in zitting van 19 december 2007
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
pag. 78