René van Zuuk Architekten bv. ARCAM AMSTERDAM
De Fantasie 9 1324HZ Almere T +31 (0)36 53 79 139 F +31 (0)36 53 79 259 E
[email protected]
BUREAU René van Zuuk Architekten is een bureau met een verscheidenheid aan projecten, waarbij de kwaliteit van elk individueel project centraal staat. Tijdens de tien jaar dat het bureau bestaat heeft het bewust gekozen voor projecten waarbij het mogelijk was om het project een 'eigen' karakter te geven. Het bureau neemt de omgeving en de functionele eisen van de opdrachtgever als uitgangspunt voor het ontwerp. Bij het ontwerpen ontstaat een wisselwerking tussen de structuur, de vorm en de functie. Vaak gebruikt het bureau een standaard systeem of structuur die zodanig bewerkt wordt dat een bijzonder en vaak expressief gebouw ontstaat. Door deze werkwijze blijven de gebouwen bouwbaar en betaalbaar. Door tijdens het ontwerpproces gebruik te maken van maquettes krijgt de opdrachtgever een tastbaar beeld van het concept van het gebouw. Voor het bureau zijn de maquettes belangrijk als toetsing van het concept en geven ze inzicht in de manier waarop het project gebouwd kan worden. Tevens ontstaat er in de maquettes een beeld van materiaal, textuur en kleur van het ontwerp. Het bureau heeft aandacht voor elke onderdeel van het bouwproces zodat het project een samenhangend geheel wordt tot in elk detail.
ARCAM Het ARchitectuur Centrum Amsterdam (ARCAM) had een significant grotere huisvesting nodig en kreeg daarvoor een prachtige locatie bij het Oosterdok toegewezen. In de nabijheid van Renzo Piano's New Metropolis lag een klein paviljoen dat eveneens door hem was ontworpen, maar dat grotendeels moest worden afgebroken. De kolommen en de vloeren ervan dienden in het nieuwe ontwerp te worden geïntegreerd. Het hergebruik van bestaande funderingsonderdelen was niet de enige beperking die werd opgelegd. In de beginfase van het ontwerptraject was na inspraak van uiteenlopende partijen (o.a. twee opeenvolgende Rijksbouwmeesters) een envelop vastgesteld waarbinnen het nieuwe ontwerp zich kon bewegen. Deze envelop voorzag in een trapeziumvormig bouwvolume van maximaal drie verdiepingen hoog. Daarnaast werden er een drietal belangrijke eisen geformuleerd. Zo moest het gebouw gezien vanaf het Scheepvaartmuseum zo ingetogen mogelijk overkomen. Dit resulteerde in de mogelijkheid om het gebouw aan de waterzijde lager te maken dan aan de Prins Hendrikkade. Voorts diende het gebouw aan diezelfde Prins Hendrikkade een gesloten karakter te hebben, terwijl het zich aan de waterzijde diende te openen. Verder werd geëist dat het gebouw een compacte vorm moest krijgen (één volume). Ondanks, of juist dankzij, dit strenge eisenpakket is een precedentloze vorm ontstaan die het architectuurcentrum tot een landmark maakt. Het nieuwe paviljoen is een bescheiden en compact gebouw met drie lagen. Op het straatniveau van de Prins Hendrikkade is een expositieruimte gesitueerd. Het verdiepingsniveau is door glazen wanden opgedeeld in verschillende kantoorruimten waardoor het de atmosfeer van een "werkzolder" krijgt. Op het kadeniveau, aan het water, is een multifunctionele ruimte gelegen voor vergaderingen, discussiebijeenkomsten en voor de ontvangst van groepen (schoolklassen, excursies). Opmerkelijk is de interne openheid. Omdat de verschillende lagen via vides met elkaar in verbinding staan, zijn alle ruimten voelbaar onderdeel van het grote geheel. De vormgeving van de diverse façades wordt bepaald door de toepassing van een gefelste huid van KalZip. Deze methode leent zich ideaal voor enkelvoudig gekromde oppervlakken. Deze met zink afgewerkte aluminium banen vormen samen één doorlopend gesloten vlak dat zich alzijdig om het volume krult. De verschillende gevels van het gebouw hebben elk hun eigen perspectief. Zo zorgt de gevouwen huid in combinatie met een schuine glazen gevel voor een spectaculaire entreepartij aan de Prins Hendrikkade. Aan de oostzijde daarentegen krijgt het bouwvolume een uiterst sober aanzicht. Aan de waterzijde wordt de ziel van het gebouw blootgelegd door de glazen gevels waarin de stalen profielen ternauwernood zichtbaar zijn. Hier is de interne organisatie van de verschillende lagen in aanzicht zichtbaar. De bijzondere en sculpturale vorm zorgt ervoor dat het gebouw in de toekomst, ondanks de beperkte afmetingen en in al zijn bescheidenheid, juist genoeg opvalt in de monumentale schaal van het Oosterdok.
Arcam, Architectuur Centrum Amsterdam Prins Hendrikkade 600 - Oosterdok - Amsterdam Ontwerp: Project team: Opdrachtgever: Constructeur: Aannemer: stalen constructie: Dak: Vliesgevel: E-installatie: V-installatie: Interieurbouw: Meubelontwerp: Verlichting: Wanden: Vloeren: Grondoppervlak: Bruto vloeroppervlak: Bebouwd oppervlak: Bruto inhoud: Aanvang planning: Aanvang bouw: Oplevering: Bouwkosten:
René van Zuuk Architekten bv, Almere René van Zuuk Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam Advies en Ingenieursbureau Van der Laar, Eindhoven H.J.Jurrïens b.v., Utrecht, Marcel Moeskops Constructiebedrijf b.v., Bergeijk Hafkon b.v., Maassluis,/ Kalzip, Köln Blitta b.v., Venray Staal Dekker en Ronday, Amsterdam Goorhuis Installatietechniek b.v., Amsterdam Starec Design b.v., Nieuwegein Metaal & Design, Leimuiden (verplaatsbare balie) Erco Lighting Nederland B.V., Naarden Metal Stud, Mat, Zaltbommel Bolidt, Hendrik Ido Ambacht 300 m² 477 m² 211 m² 2860 m³ 05/1999 05/2002 10/2003 € 1,6 Miljoen
N
oosterdok
kade [bestaand] werkcel toilet
hal
garderobe
bergruimte
vergaderruimte
installaties
miva toilet
berging
pantry
autohelling [bestaand]
KADENIVO 0
0,5
1,0
1,5
2M
3M
4M
5M
N
lift toilet
TUSSENNIVO gang vide lift
tentoonstellingsruimte
receptie
tochtsluis
portiek
autohelling [bestaand]
STRAATNIVO 0
0,5
1,0
1,5
2M
3M
4M
DOORSNEDE 5M
0
0,5
1,0
1,5
2M
3M
4M
5M
N
kantoor directeur
vergaderruimte
rooksluis
lift kantooruimte
ZOLDERNIVO
bordes
kast
kantooruimte
gallerij zitruimte
vide
vide
vide
vide
vide
VERDIEPINGSNIVO 0
0,5
1,0
1,5
2M
3M
4M
5M
ZUIDGEVEL verticaal detail vide