ALBERDINGK THIJM COLLEGE
KIESWIJZER Stromen en profielen in de tweede fase
2015-2016
Inhoudsopgave
Inleiding
3
Inrichting van de tweede fase
4
VWO
Stap 1: een stroom in vwo 4
5
VWO
Stap 2: een profiel in vwo 5 en 6
6
HAVO Een profiel in havo 4 en 5
8
Oriënteren en Kiezen
10
Korte toelichting op ‘nieuwe’ vakken in de Tweede Fase
12
Keuzeformulieren
16
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
2
Inleiding Omdat je volgend jaar naar het vierde of vijfde leerjaar gaat, zal je dit schooljaar een stroom of een profiel kiezen. In deze kieswijzer vind je daarover informatie.
Het kiezen van een stroom of profiel is een belangrijke stap in je schoolloopbaan. Deze keuze bepaalt namelijk welke vervolgopleidingen je na de middelbare school kan doen. Vanuit school helpen we je daar natuurlijk bij. De begeleiding is er op gericht dat jij er achter komt welke stroom of profiel er bij je past. Tijdens mentorlessen, proeflessen, en oriëntatieavonden word je geïnformeerd over het keuzetraject. Uiteindelijk maak je in mei 2016 een definitieve keuze voor een stroom of profiel.
Als je de havo-opleiding volgt dan kies je in leerjaar 3 je profiel voor de bovenbouw; vwo- en gymnasiumleerlingen kiezen in eerste instantie voor een ‘stroom’. Zij kiezen pas in leerjaar 4 een definitief profiel. De uitgestelde keuze maakt het voor hen eventueel mogelijk om na leerjaar 4 over te stappen van een natuur- naar een maatschappijprofiel.
In deze kieswijzer staat veel informatie. Het is een belangrijk naslagwerk wanneer je je de komende maanden verdiept in datgene wat je mogelijk later wilt gaan doen. Dat doe je op school maar natuurlijk ook thuis. Wanneer je bij vragen of opmerkingen hebt, ga dan naar je mentor, de decaan of de afdelingsmanager.
Wij wensen je veel succes bij het maken van de juiste keuze!
K. van Herwaarde, decaan H. Ramakers, afdelingsmanager leerjaar3/vwo4 G. Kalis, conrector onderwijs
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
3
Inrichting van de Tweede Fase In de Tweede Fase, alle leerjaren van de havo en het vwo vanaf leerjaar 4, volgen leerlingen in principe een profiel. Er zijn vier profielen. Twee natuurprofielen: natuur & techniek en natuur & gezondheid, en twee maatschappijprofielen: economie & maatschappij en cultuur & maatschappij. In elk profiel zitten enkele voor het profiel kenmerkende vakken, het zogenaamde profieldeel. Deze vakken zijn verplicht en bereiden leerlingen gericht voor op een vervolgstudie in die richting. In het profiel natuur & techniek zitten bijvoorbeeld de vakken wiskunde B, natuurkunde en scheikunde. Het profiel bepaalt dus voor een relevant gedeelte het vakkenpakket. Naast het profieldeel bestaat het vakkenpakket verder uit een algemeen deel, met daarin vakken die voor alle leerlingen verplicht zijn ongeacht het profiel dat ze volgen. De vakken in het algemeen deel zijn: Nederlands, Engels, wiskunde (alleen voor het vwo), maatschappijleer, LO en CKV. Tenslotte is er een vrij deel. In dit deel kan de leerling uit alle examenvakken kiezen die de school bij dat profiel aanbiedt.
In de tweede fase zijn er ook vakken die je nog niet eerder hebt gehad, zoals management en organisatie (M&O), maatschappijwetenschappen (MAW), wiskunde-D, natuur, leven en technologie (NLT) en Informatica. In de bijlage vind je een korte omschrijving over de inhoud van deze vakken. Informatie over de toetsen die bij de verschillende vakken worden gegeven is opgenomen in het Programma van Toetsing en Afsluiting. Deze staat op onze website.
In het vervolg van deze kieswijzer wordt beschreven wat de verschillende stromen en profielen inhouden en hoe de bijbehorende vakkenpakketten zijn samengesteld.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
4
VWO
Stap 1: een stroom in vwo 4
Een belangrijk uitgangspunt bij de inrichting van de Tweede Fase van het vwo op het Alberdingk Thijm College is de ‘uitgestelde profielkeuze’. Je kiest in leerjaar 3 van het vwo niet direct een profiel, maar eerst een brede stroom. Je kan daarbij kiezen tussen de natuurstroom of de ecustroom. Pas in leerjaar 4 kies je welk profiel je uiteindelijk in leerjaar 5 en 6 volgt. Door eerst te kiezen voor een stroom heb je een jaar langer de tijd hebt om uit te vinden welk profiel het beste bij je past. Een ander voordeel is dat je in het vierde leerjaar nog een breed vakkenpakket volgt waardoor je je breed ontwikkelt. De natuurstroom is voor leerlingen met interesse voor de profielen natuur & techniek en natuur & gezondheid, die een voorkeur hebben voor bèta-vakken zoals wiskunde B, natuurkunde, scheikunde en biologie. De ecustroom bereidt leerlingen voor op de profielen economie & maatschappij en cultuur & maatschappij. Het is voor leerlingen met een voorkeur voor alfavakken zoals talen en kunst, en gamma-vakken zoals geschiedenis en economie. Om een stroom te kunnen volgen gelden voorwaarden, deze staan in de overgangsnormen van de onderbouw vermeld. Na leerjaar 4 is een overstap van de natuurstroom naar een maatschappijprofiel mogelijk, een overstap van de ecustroom naar een natuurprofiel niet. Stromentabel vwo 4 In de tabel zie je de vakken bij de natuur- en de ecustroom. Per vak staat het totaal aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase en het aantal lesuren per schoolweek (U/W). NATUURSTROOM
ECUSTROOM
Algemeen deel Nederlands Engels (M)VT* maatschappijleer NLT CKV / KCV** LO geschiedenis Mentoruur
SLU 480 400 480 120 120 160 160 440 160
U/W 3 3 3 2 2 2 2 2 1
Algemeen deel Nederlands Engels (M)VT maatschappijleer Jong Ondernemen CKV / KCV* LO geschiedenis mentoruur
SLU 480 400 480 120 120 160 160 440 160
U/W 3 3 3 2 2 2 2 2 1
Natuurdeel wiskunde A/B** biologie scheikunde Natuurkunde
SLU 520/600 480 440 480
U/W 4 3 3 4
Ecudeel wiskunde A/B economie kunst (M)VT of biologie
SLU 520/600 480 480 480
U/W 4 2 3 3
Extra vak (eventueel) (M)VT of Kunst economie
480 480
3 2
Extra vak (eventueel) biologie***
480
3
* (moderne) vreemde taal
*** natuur & techniek is alléén mogelijk met wiskunde-B
** de keuze KCV is gekoppeld aan het vak Latijn en/of Grieks
**** leerling uit de ecu-stroom kan in vwo 5 geen biologie volgen
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
5
VWO
Stap 2: een profiel in vwo 5 en 6
In leerjaar 4 van het vwo maak je opnieuw een keuze, ditmaal voor een profiel in leerjaar 5. In het algemeen is de keuze voor een profiel in lijn met de eerdere keuze voor de stroom en kiezen leerlingen uit de ecustroom voor een maatschappijprofiel (economie & maatschappij of cultuur & maatschappij) en leerlingen uit de natuurstroom voor een natuurprofiel (natuur & techniek of natuur & gezondheid). Om een bepaald profiel te kunnen volgen gelden bepaalde voorwaarden, deze staan in het PTA van vwo 4. Leerlingen uit de natuurstroom kunnen eventueel ook nog voor een maatschappijprofiel kiezen. Voor leerlingen in de ecustroom is het echter niet mogelijk om voor een natuurprofiel te kiezen. De reden hiervoor is dat leerlingen in de ecustroom onvoldoende basiskennis en -vaardigheden opdoen in de exacte vakken om een natuurprofiel met succes te kunnen volgen.
Als je het profiel hebt gekozen dan moet je nog een profielkeuzevak kiezen en een keuzeexamenvak. Als profielkeuzevak kan je uit een aantal vakken kiezen die betrekking hebben op het profiel, en als keuze-examenvak kan je een examenvak kiezen dat je nog niet hebt. Voorwaarde voor het keuze-examenvak is dat je over voldoende basiskennis beschikt om het vak succesvol af te kunnen ronden. Ook het rooster kan de keuzemogelijkheden beperken. Het is over het algemeen verstandig om een keuze-examenvak te kiezen dat goed aansluit bij je profiel, bijvoorbeeld een extra taal bij cultuur & maatschappij.
Twee vakken in de vrije ruimte Een beperkt aantal leerlingen kan in het vrije deel twee vakken volgen. Uiteraard heeft dat een verzwaring van de studielast tot gevolg. Wanneer je dat wilt dan kan je daarvoor een verzoek indienen bij de afdelingsmanager. Deze bepaalt of en, zo ja, op welke voorwaarden je verzoek wordt gehonoreerd. Veranderen van vak en/of profiel Tot aan de kerstvakantie kan je eventueel nog veranderen van profiel en/of keuzevak. Om over te mogen stappen heb je altijd toestemming nodig van een ouder/verzorger en van de afdelingsmanager. Je dient je goed te realiseren dat wanneer je van profiel of vak verandert, je de gemiste lesstof moet inhalen. Het scheelt je dus zorgen en extra werk als je de juiste keuzes maakt.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
6
Profielentabel vwo 5 en vwo 6 In de tabel hieronder vind je een overzicht van de vakken die horen bij de verschillende profielen. Per vak staat het totaal aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase en het aantal lesuren per schoolweek (U/W) in vwo 5 (jr. 5) en vwo 6 (jr. 6). Leerlingen kunnen twee profielen volgen, afhankelijk van het profielkeuzevak en/of het keuze-examenvak. Dat wordt dan op het diploma vermeld.
NATUUR & TECHNIEK
NATUUR & GEZONDHEID
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels (M)VT* CKV / KCV LO Profieldeel wiskunde B natuurkunde scheikunde Profielkeuzevak NLT**, informatica, biologie of wiskunde D** Vrije deel keuze-examenvak
480 400 480 160 160
U/W jr. 5 3 3 3/4 1 1
U/W jr. 6 3 3 3/4 1
Algemeen deel
SLU 480 400 480 160 160
U/W jr. 5 3 3 3/4 1 1
U/W jr.6 3 3 3/4 1
Nederlands Engels (M)VT* CKV / KCV LO
600 480 440
5 4 4
5 4 4
Profieldeel wiskunde A/B biologie scheikunde
520/600 480 440
5 4 4
4/5 4 4
440/480
3/4
3/4
Profielkeuzevak NLT**, aardrijkskunde of natuurkunde
440/480
3/4
3/4
var.
var.
var.
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels (M)VT* CKV / KCV LO
480 400 480 160 160
U/W jr. 5 3 3 3/4 1 1
U/W jr.6 3 3 3/4 1
ECONOMIE & MAATSCHAPPIJ
CULTUUR & MAATSCHAPPIJ
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels (M)VT* CKV / KCV LO Profieldeel wiskunde A/B geschiedenis economie profielkeuzevak (M&O, aardrijkskunde, MAW, MVT) Vrije deel keuze-examenvak
480 400 480 160 160
U/W jr. 5 3 3 3/4 1 1
U/W jr. 6 3 3 3/4 1
520/600 440 480
5 4 4
4/5 4 4
Profieldeel wiskunde A/C geschiedenis kunst
520/480 480 480
5 4 4
4 4 4
440/ 480
3/4
3/4
profielkeuzevak (aardrijkskunde, MAW, economie)
440/480
3/4
3/4
var.
var.
var.
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
*(M)VT = (moderne) vreemde taal ** bij voldoende belangstelling
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
7
Havo
Een profiel in havo 4 en 5
Omdat een havo leerling een tweejarig examentraject aflegt, ontbreekt de ruimte voor een ‘stromenjaar’ zoals bij het vwo. In havo 3 kies je dus al direct een profiel voor in leerjaar 4 en 5. Je kan daarbij kiezen uit vier profielen, er zijn twee natuurprofielen (natuur & techniek en natuur & gezondheid) en twee maatschappijprofielen (economie & maatschappij en cultuur & maatschappij). De natuurprofielen zijn vooral voor leerlingen die bèta-vakken interessant vinden, zoals wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie. De maatschappijprofielen zijn juist geschikt voor leerlingen die later iets met economie willen doen of met taal, cultuur en kunst. Om een bepaald profiel te kunnen volgen gelden bepaalde voorwaarden, deze staan in het normenboekje.
Elk vakkenpakket is opgebouwd uit een algemeen deel, een profieldeel en een vrij deel. In het algemeen deel zitten vakken die alle leerlingen volgen, in het profieldeel vind je vakken die kenmerkend zijn voor het profiel en in het vrije deel kan de leerling een vak naar keuze volgen. Normaliter kies je voor een vak dat goed aansluit bij de vakken die je in je profiel volgt. Zo kan een cultuur & maatschappijleerling in het vrije deel een extra taal volgen. Voorwaarde voor het vak dat je kiest in de vrije ruimte is dat je over voldoende basiskennis beschikt om het vak succesvol af te kunnen ronden. Ook roostertechnische factoren kunnen de keuzemogelijkheden beperken.
Veranderen van vak en/of profiel Als je eenmaal in havo 4 bent gestart bent en je wilt toch nog van profiel overstappen of een vak wisselen, dan kan dat tot de kerstvakantie. Om over te mogen stappen heb je altijd toestemming van een ouder/verzorger nodig en van de afdelingsmanager. Deze laatste bepaalt of je het gewenste vak ook daadwerkelijk mag volgen. Je dient je goed te realiseren dat wanneer je van profiel of vak verandert, je de gemiste lesstof moet inhalen. Het scheelt je dus zorgen en extra werk als je de juiste keuzes maakt.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
8
Profielentabel havo 4 en havo 5 In de tabel hieronder vind je een overzicht van de vakken die horen bij de verschillende profielen. Per vak staat het totaal aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase en het aantal lesuren per schoolweek (U/W) in havo 4 (jr. 4) en havo 5 (jr. 5). Leerlingen kunnen twee profielen volgen, afhankelijk van het profielkeuzevak en/of het keuze-examenvak. Dat wordt dan op het diploma vermeld.
NATUUR & TECHNIEK
NATUUR & GEZONDHEID
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels maatschappijleer CKV LO mentoruur Profieldeel wiskunde B natuurkunde Scheikunde profielkeuzevak: (informatica of biologie) Vrije deel keuze-examenvak
400 360 120 120 120 160
U/W h4 3 3 2 2 2 1
U/W h5 4 3 1 1
360 400 320
4 4 4
5 4 4
400
3/4
3/4
var.
var.
var.
ECONOMIE & MAATSCHAPPIJ SLU
Nederlands Engels maatschappijleer CKV LO mentoruur Profieldeel wiskunde A/B economie geschiedenis
Vrije deel keuze-examenvak
SLU 400 360 120 120 120 160
U/W h4 3 3 2 2 2 1
U/W h5 4 3 1 1
Nederlands Engels maatschappijleer CKV LO mentoruur Profieldeel wiskunde A/B scheikunde biologie
320/360 320 400
4 4 4
4/5 4 4
400
3/4
3/4
var.
var.
var.
Algemeen deel
SLU
Nederlands Engels maatschappijleer CKV LO mentoruur
400 360 120 120 120 160
U/W h4 3 3 2 2 2 1
U/W h5 4 3 1 1
profielkeuzevak: (aardrijkskunde of natuurkunde) Vrije deel keuze-examenvak
CULTUUR & MAATSCHAPPIJ
Algemeen deel
profielkeuzevak: (M&O, aardrijkskunde, MAW, (M)VT**)
Algemeen deel
400 360 120 120 120 160
U/W h4 3 3 2 2 2 1
U/W h5 4 3 1 1
320/360 400 320
4 5 4
4/5 5 4
Profieldeel geschiedenis MVT** kunst
320 320 320/400
4 3/4 3
4 3/4 3
320/400
3/4
3/4
profielkeuzevak: (aardrijkskunde, MAW)
320/400
3
3/4
var.
var.
var.
Vrije deel keuze-examenvak
var.
var.
var.
*OSB = oriëntatie op studie en beroep
NB1. de combinatie Spaans en Duits is niet mogelijk,
**(M)VT = (moderne)vreemde taal
NB2. biologie is alléén mogelijk met scheikunde.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
9
Oriënteren en Kiezen Natuurlijk is het van belang dat je een keuze voor een stroom of profiel maakt, die je aan het einde van je schoolcarrière op het ATC in staat stelt een passende vervolgopleiding te kiezen. Om vergissingen en de daarop volgende teleurstelling te voorkomen, besteden we op school structureel aandacht aan OSB (oriëntatie op studie en beroep). Al vroeg in het jaar start het keuzetraject met een voorlichting van de decaan, de mentoren in de klas en op individuele basis. Tijdens deze bijeenkomsten starten leerlingen ook met Qompas, het digitale keuzeinstrument. Deze website helpt je om een verantwoorde keuze te maken. Je vindt hier korte opdrachten die je helpen bij het maken van je profiel- en studiekeuze. De websites voor Qompas zijn: voor de 3e klas en vwo 4: http://profielkeuze.qompas.nl/, en voor havo 4 en vwo 5: http://studiekeuze.qompas.nl/
Het keuzetraject In de onderstaande tekstbox vind je een beschrijving van het keuzetraject dat de leerlingen volgen op school.
A. Voorlichtingsbijeenkomsten In het voorjaar (tweede periode van het schooljaar) zijn er voorlichtingsbijeenkomsten op school over de Tweede Fase. In deze periode zullen vakdocenten informatierondes geven over de inhoud van de nieuwe vakken. De docenten kunnen je alles vertellen over het vak en de daarvoor benodigde interesses en capaciteiten. Stap 1. In februari 2016 geef je in Magister je voorlopige keuze door voor het profiel- of de stroom die je wilt volgen. B. Beroepenavond en Informatieavond voor ouders In het voorjaar wordt er ook een beroepenavond en een informatieavond voor ouders georganiseerd. Op de beroepenavond krijgen leerlingen uit klas 3 voorlichting over verschillende beroepen. Tijdens de informatieavond voor ouders worden ouders voorgelicht over vervolgopleidingen en de profielkeuze en stroomkeuze die daarmee samenhangt. Stap 2. In mei 2016 maak je – op basis van interesse en capaciteit – een definitieve keuze voor het profiel of de stroom en de vakken die je daarbij volgt.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
10
We kunnen niet vaak genoeg benadrukken dat Qompas een zeer effectief en prettig instrument is om tot een goede keuze te komen. Maak dus gebruik van de mogelijkheid die de school je biedt om met dit programma te werken!
Keuzesturing Op het Alberdingk Thijm College willen wij leerlingen optimale keuzeruimte bieden. Het is daarom mogelijk een rijk vakkenpakket te kiezen, en het aanbod van vakken in de vrije ruimte is groot. Daarnaast maakt de ‘stromenstructuur’ het mogelijk om tot aan het einde van vwo 4 eventueel over te stappen van een natuurprofiel naar een maatschappijprofiel.
Aan de grote keuzeruimte zijn echter ook nadelen verbonden; het kan namelijk leiden tot lesroosters met een aanzienlijk aantal tussenuren. Om te voorkomen dat de weinige uitzonderlijke keuzes in de vrije ruimte een grote negatieve uitwerking hebben op het rooster van een meerderheid, is een aantal vakkeuzes in de vrije ruimte niet (standaard) mogelijk. Dat geldt bijvoorbeeld voor de kunstvakken wanneer je een natuurprofiel volgt. Meer informatie daarover vind je op de profielkeuzeformulieren.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
11
Korte toelichting op ‘nieuwe’ vakken in de Tweede Fase Een aantal vakken is voor leerlingen die nieuw zijn in de Tweede Fase onbekend. Om je alvast een eerste indruk van de vakinhoud te geven, tref je hieronder een beknopte omschrijving van de belangrijke ‘onbekende vakken’. Natuurlijk dient deze beschrijving slechts ter oriëntatie. De meer gedetailleerde informatie win je in bij de decaan, de afdelingsmanager, de vakdocent en op de voorlichtingsbijeenkomsten.
ECONOMIE Ieder mens heeft oneindige behoeften: je wilt eten, drinken, hippe kleren dragen, muziek luisteren, leuke dingen doen, de laatste gadgets hebben enzovoort, enzovoort. Helaas heb je waarschijnlijk niet voldoende geld (middelen) om aan al deze behoeften te voldoen. Je moet dus keuzes maken. Maar ook bedrijven, overheden, internationale instanties en hele landen hebben met dit keuzeprobleem te maken. Dit keuzeprobleem en de oorzaken en gevolgen ervan bestuderen we bij het vak economie. Veel hiervan zie je terug in de krantenkoppen en op het nieuws: “kredietcrisis”, “dalende aandelenkoersen”, ”recessie”, “de overheid grijpt in”, “de internationale handel neemt af”, ”meer werkloosheid”, “de rente gaat omlaag”, “de eurokoers stijgt”, “de inflatie daalt”, “de koopkracht stijgt”. Al deze onderwerpen worden behandeld als je economie kiest. Deze ontwikkelingen worden weergegeven in statistieken, je moet dus bij economie ook rekenen en met tabellen en grafieken werken.
INFORMATICA Informatica is mensenwerk. Niet de machines en de computerprogramma's zijn het belangrijkste, maar de mensen. Mensen maken steeds meer gebruik van computers voor het verkrijgen en bewerken van informatie. Daardoor ontstaat de indruk dat de computer het belangrijkste onderdeel bij het vak informatica zou zijn. Dat is niet juist. Je maakt bij informatica ondermeer kennis met de vragen die mensen kunnen stellen bij het gebruik van informatie. Belangrijk is daarbij wel de manier waarop machines met deze informatie omgaan en hoe ze informatie kunnen verwerken. Bij het vak informatica gaat het dus in de eerste plaats om de manier waarop mensen met informatie omgaan. Pas op de tweede plaats gaat het om het gebruik van machines voor het verwerken van informatie. M&O Management & organisatie bestudeert het functioneren van commerciële (Bedrijven als Philips of de slager bij je om de hoek die winst willen maken) en niet-commerciële organisaties (zoals de hockeyclub of het WNF). Het vak Management & Organisatie bestaat uit 5 hoofdonderwerpen:
Interne organisatie en personeelsbeleid: hierbij gaat het om vragen als: Hoe zit de organisatie in elkaar? Wie heeft de leiding? Wat doet een manager en wat is nou een goede manager? Hoe ga je als manager met je personeel om? Hoe kun je het beste communiceren? Hoe kun je je medewerkers motiveren?
Financiering van activiteiten: bij dit onderwerp ga je kijken hoe je aan geld kunt komen voor je eigen aankopen of voor je bedrijf en wat daar allemaal bij komt kijken.
Marketing: marketing gaat over de manier waarop je je product op de markt zet door de 4p’s in te zetten: productbeleid (Wat ga je verkopen?), prijsbeleid (Welke prijs ga je daarvoor vragen?), promotiebeleid (Hoe ga je je product bekend maken en reclame maken?) en plaatsbeleid (Hoe zorg je er voor dat je product echt bij je klant komt?)
Financieel beleid: hierbij ga je o.a. berekenen wat je bezittingen waard zijn; hoeveel winst of verlies je maakt, en waar dat vandaan komt; wat je verkoopprijs moet zijn zodat je kosten dekt en hoeveel producten je moet verkopen om er voor te zorgen dat je geen verlies maakt.
Financiële verslaggeving: grote bedrijven moeten bekend maken hoe het met ze gaat en of ze winst of verlies maken. Dit doen ze door middel van het publiceren van een jaarrekening. Je leert hoe een jaarrekening in elkaar zit en hoe je er een (in vereenvoudigde vorm) opstelt. Ook voor niet-commerciële organisaties leer je hoe ze verslag doen van hun financiële situatie.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
12
Maatschappijwetenschappen Maatschappijwetenschappen (MAW) is voor jullie een nieuw vak in H4 of in V5. In H4 krijgen jullie of in V4 hebben jullie al maatschappijleer en natuurlijk hebben maatschappijleer en MAW iets met elkaar te maken. Er zijn belangrijke overeenkomsten (ze gaan allebei over de maatschappij), maar er zijn ook belangrijke verschillen. Het belangrijkste verschil is dat maatschappijleer verplicht is. Je moet het eigenlijk zien als een soort korte inburgeringscursus voor alle Nederlanders: de basiskennis die je moet hebben als burger in onze samenleving. Deze kennis gaat over de rechtsstaat, de parlementaire democratie, de verzorgingsstaat en de pluriforme samenleving.
MAW kan je omschrijven als een vak dat zich bezighoudt met het bestuderen van alles dat plaatsvindt binnen een samenleving, hoe deze functioneert en vooral: wat er mis gaat binnen de samenleving! MAW gaat namelijk veel dieper in op de verschillende thema’s die in onze samenleving van belang zijn. Het is bovendien een goede voorbereiding op verschillende sociaal georiënteerde opleidingen zoals Journalistiek, HBO Rechten, Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD), Bestuurskunde, Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH), Maatschappelijk Werk (MW), Cultureel en Maatschappelijke Vorming (CMV), Pedagogiek, PABO, Management, Economie en Recht (MER), Communicatie en Media en Entertainment Management (MEM). Ook op de Universiteit zijn er diverse (sociale) wetenschappen (Sociologie, Politicologie, Psychologie, Rechten, Communicatiewetenschap, Bestuurskunde, Culturele Antropologie, Cultuurwetenschappen e.a.) waar MAW een sterke relevantie voor heeft.
Bij maatschappijwetenschappen werken we aan de ene kant met het leren van feiten en theorieën over de maatschappij en aan de andere kant leer je hoe je verbanden kunt leggen met de praktijk. Je krijgt dus toetsen (schoolexamens) om je kennis te testen en praktische opdrachten om verbanden te leggen en onderwerpen te onderzoeken. Actuele gebeurtenissen in Nederland (en de wereld) worden besproken en er worden vergeleken met vroeger en andere landen in de wereld.
Het is een leuk en interessant vak waar je heel veel leert over de maatschappij waarin je leeft, maar ook leer je juist over de grenzen van die maatschappij heen te kijken. Bij MAW wordt de actualiteit op de voet gevolgd. Ten slotte leer je kritisch te kijken naar allerlei soorten informatie. Zijn massamedia eigenlijk wel betrouwbaar? Journalisten zeggen onafhankelijk te zijn, maar klopt dat eigenlijk wel?
Je leert binnen MAW je eigen (politieke) mening vormen. Die mening (en ook andere meningen) kan je ook vaak laten horen in verschillende debatten en discussies. Binnen MAW speelt de maatschappij een belangrijke rol in het programma: deze halen we binnen de lessen door gastlessen of de scholierenverkiezingen. Daarnaast bezoeken we ook de Rechtbank of de gemeente, dit om de lesstof nog inzichtelijker te maken.
Natuurlijk moet je kiezen voor maatschappijwetenschappen als je geïnteresseerd bent in maatschappelijke vraagstukken en de wereld om je heen!
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
13
WISKUNDE - VWO Dit jaar moet je gaan kiezen welke wiskunde je wilt gaan volgen in de bovenbouw. Hieronder kun je lezen wat wiskunde A, B, C en D inhouden. Wiskunde is een verplicht vak in de profielen. Wiskunde C is gekoppeld aan het CM-profiel. Aan bod komt onder andere kansrekenen, telproblemen en statistiek. Verder leer je omgaan met grote datasets en verschillende soorten grafieken en formules. Daarnaast wordt aandacht besteed aan logisch redeneren, meetkundige figuren en perspectieftekenen. Het rekenwerk gaat niet erg diep, maar wiskunde C is zeker geen makkelijk vak. De opgaven die behandeld worden zijn vaak situaties en problemen uit de praktijk, die aansluiten bij het CM-profiel. Als je een CM-profiel kiest, kun je wiskunde C vervangen door wiskunde A. Dat kan belangrijk zijn voor je vervolgopleiding. Ga dit goed na. Wiskunde C is niet makkelijker dan wiskunde A, maar beter afgestemd op het CM-profiel. Op het ATC is het programma van wiskunde A en wiskunde C in 4 vwo nog hetzelfde. In 5 en 6 vwo wijkt het wiskunde C programma sterk af van het wiskunde A programma. Er is dan geen overstap meer mogelijk tussen beide vakken.
Onderwerpen die worden behandeld bij wiskunde C zijn: ** Formules, functies, grafieken en (eenvoudige) vergelijkingen ** Algebra (rekenen met letters) ** Statistiek, telproblemen en kansrekenen ** Grote databestanden verwerken ** Logisch redeneren ** Meetkundige figuren en perspectieftekenen Wiskunde C wordt afgesloten met een landelijk centraal examen, en valt onder de kernvakkenregeling. Wiskunde A is bestemd voor de EM- en NG-profielen. Aan bod komt onder andere kansrekenen, telproblemen en statistiek. Verder leer je omgaan met grote datasets en verschillende soorten grafieken en formules. De opgaven die behandeld worden zijn vaak situaties en problemen uit de praktijk. Belangrijk bij wiskunde A is dat je problemen uit de praktijk leert vertalen naar de wiskunde. Onderwerpen die worden behandeld bij wiskunde A zijn: ** Formules, functies, grafieken, vergelijkingen ** Algebra (rekenen met letters) ** Differentiëren, afgeleide functies ** Statistiek, telproblemen en kansrekenen ** Grote databestanden verwerken ** Rijen en reeksen Wiskunde A wordt afgesloten met een landelijk centraal examen, en valt onder de kernvakkenregeling. Wiskunde B is bestemd voor de EM-, NG- en NT-profielen. In het NT-profiel is wiskunde B verplicht. Bij het EM- en NG-profiel kan je kiezen uit wiskunde A en B. Bij wiskunde B krijg je onderwerpen, die belangrijk zijn voor opleidingen in de exacte hoek, bijvoorbeeld op een technische universiteit. Maar ook voor universitaire studies zoals natuurkunde en scheikunde is wiskunde B verplicht. Er wordt veel gewerkt met formules, grafieken en je moet vergelijkingen exact kunnen oplossen zonder een rekenmachine te gebruiken. De opgaven die behandeld worden zijn vaak situaties en problemen uit de praktijk. Maar dat is niet altijd zo. Soms gaan de opgaven over formules en grafieken die niet meteen een praktische betekenis hebben. Bij wiskunde B leer je dus abstracte problemen op te lossen met moeilijke wiskundige technieken. Voor wiskunde B is het van belang dat je wiskunde leuk vindt, dat je tijd aan het vak wilt besteden en dat je doorzettingsvermogen hebt. Als je wiskunde B kiest, zul je in de derde klas al goede resultaten voor wiskunde moeten behalen. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A Onderwerpen die aan bod komen bij wiskunde B zijn: ** Formules, functies, grafieken, vergelijkingen ** Algebra (rekenen met letters) ** Differentiëren en integreren
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
14
** Meetkunde (afstanden en hoeken uitrekenen, vectoren en inproducten) ** Limieten en asymptoten Er zit geen kansrekening en statistiek in wiskunde B. Wiskunde B wordt afgesloten met een landelijk centraal examen, en valt onder de kernvakkenregeling. Wiskunde D is een (profiel)keuzevak. Alleen als je wiskunde B hebt kan je wiskunde D kiezen. Je hebt dan dus wiskunde B én wiskunde D. Als je hiervoor kiest, zul je goed moeten zijn in wiskunde, met goede resultaten in de derde klas. Wiskunde D is leuk en uitdagend, en een prima voorbereiding voor een exacte vervolgopleiding. Je krijgt andere onderwerpen dan bij wiskunde B (o.a. ook uit het wiskunde A programma), en je gaat dieper in op onderwerpen die je bij wiskunde B al hebt gehad. Gemiddeld genomen is wiskunde D niet moeilijker dan wiskunde B, maar een nuttige aanvulling. Wiskunde-D is niet verplicht voor vervolgopleidingen. Maar de ervaring leert dat leerlingen die wiskunde-D gevolgd hebben minder aansluitingsproblemen hebben als ze gaan studeren op een technische universiteit, of als ze econometrie gaan studeren. Onderwerpen die bij wiskunde D worden behandeld zijn: ** Statistiek en kansrekening ** Rijen en differentiaalvergelijkingen ** Meetkunde ** Complexe getallen ** Keuzeonderwerpen Wiskunde D wordt afgesloten met schoolexamens, dus niet met een landelijk centraal examen. Het doet dus ook niet mee in de kernvakkenregeling.
WISKUNDE - HAVO Wiskunde is een verplicht vak bij de profielen EM, NG en NT. Als je CM kiest, hoef je op de havo niet verplicht wiskunde te doen. Je kunt het wel kiezen in het vrije deel. Dit jaar moet je gaan kiezen welke wiskunde je wilt gaan volgen in de bovenbouw. Hieronder kun je lezen wat wiskunde A en B inhouden. Wiskunde A: Bij wiskunde A gaat het om onderwerpen, die je later misschien weer nodig hebt bij een vervolgopleiding. Bij studies zoals in de sector economie en natuur/milieu is wiskunde onmisbaar. In wiskunde A zit daarom een stuk statistiek en dataverwerking. Ook moet je met functies en grafieken kunnen werken. Je moet bijvoorbeeld op een wiskundige manier het verband tussen vraag en aanbod weer kunnen geven. Ook bij sommige gezondheidsopleidingen komt enige wiskunde-kennis goed van pas. In wiskunde A zit geen meetkunde. Wiskunde A wordt afgesloten met een landelijk centraal examen, en valt onder de kernvakkenregeling. Wiskunde B: Bij wiskunde B komen onderwerpen aan bod, die je later hard nodig zult hebben als je de exacte kant op gaat, bijvoorbeeld in de sector Techniek of Natuur en milieu. Er wordt veel aandacht besteed aan functies, veranderingen, ruimtemeetkunde en algebra. Je leert hoe van allerlei figuren en voorwerpen de oppervlakte en inhoud berekend moet worden. Hoe exacter en technischer je vervolgopleiding, des te meer je wiskunde B nodig zult hebben. In wiskunde B zit geen statistiek en kansrekening. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A. Wiskunde B wordt afgesloten met een landelijk centraal examen, en valt onder de kernvakkenregeling.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
15
Profielkeuze Havo 4
2015-2016
Naam:___________________________________klas:____________
Gemeenschappelijk deel ( Ckv en Maat wordt afgesloten in havo 4)) Ne
En
Maat
Ckv
Lo
NT Profielvakken
NG Profielvakken
EM Profielvakken
CM Profielvakken
WiB Na Sk
Wi A/B* Bi Sk
WiA Gs Ec
Gs Kunst Kies één uit : Bv Mu Av MVT** Kies één uit : Du Fa Sp
Profielkeuzevak :
Profielkeuzevak:
Profielkeuzevak:
Profielkeuzevak:
Kies één uit :
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
In Bi
Ak Na
M&O Ak Maw Fa Sp Du
Ak Maw
z.o.z.
z.o.z.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
z.o.z.
z.o.z.
16
NT
Keuze examenvak:
NG
Keuze examenvak:
EM
CM
Keuze examenvak : Keuze examenvak:
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
Sp Du Fa In Ec Bi Ak
Sp Du Fa In Ec Ak Na
Kunst Bv Mu Av Sp Du Fa In M&O Ak Maw
Kies één uit: Sp Du Fa Ak Maw Wi A In
* keuze ** combinatie Spaans/Duits is niet mogelijk
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
17
Stroomkeuze voor vwo 4 (atheneum/gymnasium) 2015-2016 Naam:____________________________ klas:______________
Natuurstroom NL&T Maat
ECU-stroom Jong Ondernemen Maat
En Ne Ckv/Kcv *
(M)VT Kies één uit: Du Fa Sp La Gr
Gs Lo
En Ne
Gs
Wi-B/A** Na Sk Bi Extra vak (eventueel) Kies één uit: Du Fa Sp Gr La Ec**** Kunst***** Av Bv Mu
Ckv/Kcv*
(M)VT Kies één uit: Du Fa Sp La Gr
Ec Wi-A Lo Kunst Kies één uit Av Bv Mu (M)VT of Bi Kies één uit: Du Fa Sp Gr La Bi*** Extra vak (eventueel) Bi***
* ** *** **** *****
De keuze KCV is gekoppeld aan het vak La en/of Gr Bij keuze Wi-A kan geen NT meer gekozen worden in VWO5 Biologie kan in VWO5 niet gekozen worden in de profielen C&M en E&M Overstap naar EM in VWO 5 alleen mogelijk met Ec Overstap naar CM in VWO 5 alleen mogelijk met Kunst
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
18
Profielkeuze vwo 5 (atheneum/gymnasium)
2015-2016
Naam:_______________________________________ Klas:_____ Gemeenschappelijk deel (Maat afgesloten in vwo 4) Ne
En
(M)VT**
Ckv
Lo
Kies één uit : Fa Sp Du Gr La
NT Profielvakken
NG Profielvakken
EM Profielvakken
CM Profielvakken
Wi-B Na Sk
Wi-A/B* Bi Sk
Wi-A(B) Gs Ec
Wi-A/C* Gs Kunst
Profielkeuzevak :
Profielkeuzevak:
Profielkeuzevak:
Kies één uit :
Kies één uit:
Kies één uit:
In Bi NL&T Wi-D
Ak Na NL&T
M&O AK Maw FA Sp Du Gr La
z.o.z.
z.o.z.
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
z.o.z.
Kies één uit : Bv Mu Av Profielkeuzevak: Kies één uit: Ak Maw Ec
z.o.z.
19
NT
Keuze examenvak:
NG
Keuze examenvak:
EM
CM
Keuze examenvak : Keuze examenvak:
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
Kies één uit:
Gr La Sp Du Fa In Bi Gs Ec NL&T Ak Wi-D
Gr La Sp Du Fa In Gs Ec Ak Na NL&T Wi-D***
Kunst
Gr La Sp Du Fa Ak Maw In
Bv Mu Av Gr La Sp Du Fa In M&O Ak Maw
* keuze ** maximaal twee (moderne) vreemde talen naast Engels combinatie Spaans/Duits is niet mogelijk *** alleen mogelijk voor leerlingen die wiskunde-B volgen
Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2015-2016
20