ERFGOEDLOPER NIEUWSBRIEF MUSEUMHUIS GRONINGEN / GRONINGER MOLENHUIS
nummer 16, 2 december 2011
-------------------------------------------------------------------In deze ERFGOEDLOPER • Column Roeli Broekhuis • Tuin en Kunst Tiendaagse 2012 • Molenaar worden • Cursussen en Kijkje in de keuken • Kerst‐ en andere eindejaarsactiviteiten
-------------------------------------------------------------------C CO OLLU UM MN N RRROOOEEELLLIIIBBBRRROOOEEEKKKHHHUUUIIISSS Smart Iedereen die wel eens projectplannen heeft geschreven voor overheden of fondsen kent deze term. Je moet je plan ‘smart’ definiëren. Dit staat dan voor specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden. De gedachte is dat als je je doelstellingen smart formuleert, de kans groter is dat er in de praktijk iets van terecht komt. Het klinkt allemaal heel logisch, maar ondanks het feit dat we in Nederland heel smart zijn geworden, zijn niet alle projecten een succes en op tijd klaar. Laat staan dat er geen budgetoverschrijdingen zijn. Vanochtend sprak ik een wethouder bij een bijeenkomst over een samenwerkingsproject rond wierden en terpen. Hij wilde juist niet concrete doelstellingen in een projectaanvraag inbouwen, maar meer ruimte creëren om samen met bewoners en organisaties een project vorm te geven. Hij vergeleek de ontwikkeling van wierden met de ontwikkeling van een project: een langzame, maar gestage groei waarbij de bewoners betrokken zijn en die gericht is op duurzaamheid en een organisch geheel met de omgeving vormt. Deze beeldspraak was mij uit het hart gegrepen. Samen werken en zoveel mogelijk mensen betrekken staat vaak haaks op het precies beschrijven van het proces en de doelen. Een te strak keurslijf van een projectplan kan heel verlammend werken en kan leiden tot minder draagvlak en extra kosten vanwege de zorg om alles op tijd af te hebben. Natuurlijk was dat nooit de bedoeling van smart werken, maar een beetje minder smart zou wat mij betreft wel mogen. Welke overheid durft het aan om minder sturend op te treden en soms dingen te laten gebeuren zonder dat je weet wat het exacte resultaat is?
Roeli Broekhuis is directeur van het Museumhuis Groningen/ Groninger Molenhuis
TUIN EN KUNSTTIENDAAGSE 2012 15 t/m 24 juni 2012 Op initiatief van Stichting Erven A. de Jager werd in 2011 de Inspiratiecampagne Groningen in het leven geroepen met als doel om mensen kennis te laten maken met de schoonheid en de cultuur van Groningen. De Stichting heeft partners gezocht om de campagne gestalte te geven. Eén van deze partners of ‘pazzipanten’ zoals ze in dit kader worden genoemd, is het Museumhuis. Naast de campagne ‘Genieten in Groningen’ wil de Stichting Erven A. de Jager, in ieder geval 10 jaar lang, in juni een jaarlijks terugkerend evenement promoten met een veelheid aan activiteiten, met een paar grote publiekstrekkers: de Tuin en Kunst Tiendaagse. In iedere regio in de provincie worden activiteiten zoals tentoonstellingen, routes, lezingen e.d. over/rond tuinen georganiseerd. Organisaties die willen meedoen De voorbereidingen voor het evenement van 2012 zijn al weer begonnen. De activiteiten die worden georganiseerd worden in kaart gebracht zodat de informatie meegenomen kan worden naar bijvoorbeeld de grote vakantiebeurzen in januari/februari. Ook wordt de informatie gebruikt voor vooraankondigingen in nieuwsbrieven, banieren etc. Instellingen die hun tuin willen aanmelden of hun exposities rond tuinen kunnen dat doen bij Thea Pol van het Museumhuis:
[email protected]. De tuin moet wel aangesloten zijn bij de Nederlands Tuinstichting of bij ‘Het Tuinpad op’. Als dat niet het geval is wordt de tuin gekeurd door Jasper Helmantel van ‘Het Tuinpad op’. Jaar van de historische buitenplaatsen 2012 2012 is uitgeroepen tot ‘Jaar van de historische buitenplaatsen’. Met de borgen overlegt het Museumhuis, dat een platformtaak voor de borgen heeft, regelmatig en uiteraard is dit themajaar al een aantal keren ter sprake gekomen. De borgen, die stuk voor stuk prachtige tuinen hebben, vervullen zowel bij de Tuin en Kunst Tiendaagse als bij het ‘Jaar van de historische buitenplaatsen’ een rol van betekenis. Zie ook: www.buitenplaatsen2012.nl. Voor meer informatie over het Jaar van de historische buitenplaatsen kunt u contact opnemen met Tineke de Danschutter van het Museumhuis,telefoon (050) 313 00 52 of
[email protected] .
MOLENAAR WORDEN Oefening baart kunst: leerling Rob Hoving en instructeur Henk Klöpping
Op 26 november 2011 slaagden drie molenaars‐in‐opleiding voor het toelatingsexamen: Rob Hoving, J. Leeuw en T. van der Veen. Naar verwachting kunnen zij komend voorjaar het landelijk examen doen. Tussen het Gilde van Vrijwillige Molenaars, afdeling Groningen, en het Groninger Molenhuis wordt nauw samengewerkt. Zo wordt er door beide organisaties nagedacht op welke manier er (nog) meer aandacht kan worden gevraagd voor de opleiding tot vrijwillig molenaar zodat meer mensen gemotiveerd worden de opleiding te gaan volgen. Hoe meer molenaars er per molen beschikbaar zijn, hoe beter immers. Erfgoedloper had een gesprek met Willem Huizenga, bestuurslid van het provinciale gilde en met Rob Hoving. Het examen, dat per kandidaat anderhalf uur duurde, vond overigens plaats op koren‐ en houtzaagmolen Fram in Woltersum. ‘Het is me meegevallen’ zegt Rob Hoving (18) uit Overschild, die al op z’n tiende wist dat hij molenaar wilde worden. ‘Eerst waren we zo’n drie kwartier op de stelling en moest ik de molen op de wind kruien en laten draaien. Ondertussen moest ik vragen beantwoorden over de dingen die ik deed en werd er gesproken over de verschillende wieksystemen. Daarna gingen we naar de kap, waar ik diverse onderdelen moest benoemen. Beneden kwamen de diverse molentypes aan bod en werden er vragen gesteld over het weer. Daarna moest ik mij verwijderen terwijl de examencommissie beraadslaagde. Al na een minuut kwamen ze terug: ik was geslaagd voor het toelatingsexamen! Op m’n zestiende ben ik met de opleiding begonnen die ik als gezellig heb ervaren. In maart 2009 ben ik bij molenmakers‐ en restauratiebedrijf Molema in Heiligerlee in de leer gekomen. Volgens mij is dat redelijk bijzonder: tegelijk molenmaker en molenaar zijn. In het voorjaar volgt het landelijk examen. Als ik gediplomeerd molenaar ben, wil ik het liefst een poldermolen met zelfzwichting. Tot het zover is kan ik gelukkig nog terecht op de Olle Widde in Ten Post waar ik samen met Anja Hoogduin vaste molenaar ben en sinds 2010 de molen zelfstandig bedien.’ ‘Sinds de jaren 90 zit ik het bestuur van het gilde, afdeling Groningen’, vertelt Willem Huizenga uit Usquert, tevens molenaar van koren‐ en pelmolen Eva. ‘Het gilde leidt voor het (landelijk) examen op namens De Hollandsche Molen, die het diploma uitreikt. De opleiding gebeurt uitsluitend op molens met zeilroeden, maar daarnaast moet een molenaar‐in‐opleiding natuurlijk ook iets over zelfzwichting weten. De opleiding besteedt, vooral de laatste jaren, veel aandacht aan veiligheid op de molen. Dat komt door onder andere een aantal ongevallen dat we hebben gehad, maar ook de Arbo is strenger geworden en de verzekering veeleisender. Verder wordt aandacht besteed aan hoe je de molen moet smeren en gebreken kunt ontdekken en eventueel kunt herstellen. Kennis van de weersverwachting is ook zeer belangrijk. Vóór een kandidaat landelijk examen kan doen moet er eerst toelatingsexamen worden gedaan. Dat toelatingsexamen vindt plaats op een ‘vreemde’ molen ergens in de provincie. Tijdens het toelatingsexamen moet een kandidaat aan de hand van zijn urenboekje kunnen aantonen minimaal 150 uur te hebben gedraaid waarvan 30 op een andere molen. Door de digitalisering is de opleiding veranderd maar het is niet zo dat je met twee maanden achter de computer klaar bent voor het examen. In januari worden nieuwe lesbrieven gepresenteerd in het Openluchtmuseum in Arnhem tijdens het feest ter gelegenheid van het 40‐jarig bestaan van het (landelijk) gilde. In maart ontvangen de nieuwe landelijk geslaagde molenaars hun diploma op de jaarvergadering van De Hollandsche Molen in Amsterdam’.
BIJSPIJKEREN IN DE WINTER EN KIJKJE IN DE KEUKEN De komende weken staan er weer diverse cursussen op stapel. Om een indruk te geven welke cursussen worden gegeven volgt hieronder een overzicht. De cursus Museaal denken en handelen werd op 17 maart 2011 gegeven voor medewerkers van het Grafisch Museum
2011 donderdag 8 december donderdag 15 december Museaal denken en handelen (in company) Museaal denken en handelen (in company) Borg Verhildersum Leens Vesting Bourtange 2012 woensdag 18 januari januari Educatiedag (onder voorbehoud) Museaal denken en handelen (in company) Museum Wierdenland Ezinge voorjaar 24 april Kijkje in de keuken (meer informatie volgt) Conferentie maatschappelijke stage voorjaar cursus objectregistratie inclusief nummeren en fotograferen Museumhuis Wilt u zelf ook een cursus volgen of meer weten over de mogelijkheden dan kunt u (op woensdag en donderdag) contact opnemen met Tom Heyne van het Museumhuis, telefoon (050) 313 00 52 of
[email protected]. KIJKJE IN DE KEUKEN Op 23 november vond de najaarseditie van Kijkje in de keuken 2011 plaats, met deze keer een kijkje achter de schermen van de Groninger Archieven. Ruim 40 personen hadden zich aangemeld voor deze ontmoetingsdag voor medewerkers van collectiebeherende instellingen. Raadpleeg de website van het Museumhuis voor een verslag van deze succesvolle bijeenkomst: www.museumhuisgroningen.nl
KERST‐ EN ANDERE EINDEJAARSACTIVITEITEN
Eindejaarsactiviteiten Traditiegetrouw organiseren musea, molens en andere erfgoedinstellingen aan het einde van het jaar een keur aan activiteiten. Hieronder volgt een selectie: Menkemaborg Uithuizen 10 december kerstfair met als thema ‘De koning en zijn 13 gasten’ 25 en 26 december sfeervol kaarslicht Koren‐ en pelmolen De Stormvogel Loppersum 23 december de molen draait van 20:30 – 23:00 uur; glühwein en live‐muziek Vesting Bourtange 10, 11, 17, 18 december kerstmarkt Fraeylemaborg Slochteren 10 en 11 december Zweedse kerstmarkt 10 t/m 26 december Kerstpracht op Fraeylema 17 december kaarslichtavond gehouden. Nationaal Rijtuigmuseum Leek 16 december t/m 15 januari Uit glijden: arrensleden te kijk en te koop! Landgoed Ennemaborgh Midwolda 11 december lezing over uilen en roofvogels TOERISME OVERLEG Zoals u weet vindt op iedere eerste maandag van de maand het toerisme overleg plaats. Het eerstvolgende overleg is op 5 december van 9.00‐10.30 uur in het Museumhuis. U wordt van harte uitgenodigd aan te schuiven als u met collega’s uw activiteiten voor komend jaar wilt bespreken.
-------------------------------------------------------------------Erfgoedloper is een uitgave van Museumhuis Groningen / Groninger Molenhuis Lopende Diep 8, 9712 NW Groningen, t. (050) 313 00 52. Reacties en kopij:
[email protected]