Factsheet Rookvrije scholen 2011 Beroepsonderwijs
Hoe is het gesteld met het Rookverbod? Handhaving rookverbod • Bijna alle scholen in het beroepsonderwijs geven aan medewerkers (96%) en leerlingen (98%) aan te spreken op een overtreding van het rookverbod. Het rookvrije schoolplein • Op 26% van de scholen in het beroepsonderwijs is roken op het schoolplein geheel verboden, op 43% van de scholen is roken op een gedeelte van het schoolplein verboden. • Op 13% van de scholen is roken overal op het schoolplein toegestaan.
Het roken op het schoolplein is…
Op een gedeelte van het plein verboden
43% 26%
Geheel verboden Er is geen schoolplein
17%
Verboden voor bepaalde klassen
16% 13%
Overal toegestaan 0%
20%
40%
60%
Geheel rookvrij schoolplein haalbaar? Zeker
Haalbaarheid rookvrij schoolplein • 14% van de geënquêteerden denkt dat het zeker haalbaar is om een geheel rookvrij schoolplein te realiseren, 21% denkt dat dit waarschijnlijk mogelijk is. • 21% denkt misschien wel/ misschien niet. • 19% van de geënquêteerden denkt dat het waarschijnlijk niet mogelijk is om een geheel rookvrij schoolplein te realiseren, 25% denkt dat dit zeker niet mogelijk is. Rookruimte voor leerlingen • In 2011 heeft 11% van de scholen in het beroepsonderwijs een rookruimte ingericht voor leerlingen. Dit percentage is gelijk aan het percentage in 2008.
14% Waarschijnlijk
25% 21%
Misschien wel, misschien niet
19%
Waarschijnlijk niet
21%
Zeker niet Aparte rookruimte voor leerlingen 50% 40% 30% 20%
18%
15% 11%
11%
2008
2011
10% 0% 2003
2006
2
Voorbeeldgedrag en lessen over (niet-) roken Roken in bijzijn leerlingen • 9% van de scholen geeft aan dat personeelsleden nooit in het bijzijn van leerlingen roken. • Wanneer personeelsleden wel roken in het bijzijn van leerlingen, dan doen zij dit vooral na afloop van een uitstapje buiten de school (43%) en op werk- of studieweken (39%).
Roken personeelsleden weleens in het bijzijn van leerlingen? 100% 80% 60%
43% 39%
40%
22% 19% 9%
20%
9%
9%
7%
0% Stimulering gezond gedrag • 66% van de scholen in het beroepsonderwijs stimuleert leerlingen om niet te (beginnen met) roken. Dit is significant vaker dan in 2003 (36%) en 2006 (38%). Lessen over (niet-) roken • Op ongeveer zeven op de tien scholen (68%) wordt in de les aandacht besteed aan het onderwerp roken. Dit is significant vaker dan in 2003 (44%) en 2006 (45%). • Op 60% van de scholen in het beroepsonderwijs wordt in de eerste klas aandacht aan het roken besteed. • In de tweede klas ligt dit percentage op 49%, in de derde klas op 29% en in de vierde klas op 18%. • Op 18% van de scholen wordt geen lessen gegeven over het roken.
Stimuleren leerlingen om niet te (beginnen met) roken 100% 80% 60%
36%
38%
2003
2006
62%
66%
2008
2011
40% 20% 0%
Lessen over (niet-) roken naar leerjaar 100% 80% 60% 40% 20%
60% 49% 32%
29% 18%
11% 10%
0%
3
Voorbeeldgedrag en lessen over (niet-) roken Activiteiten op het gebied van roken • In de tabel rechts is te zien dat scholen in het beroepsonderwijs leskisten over roken of genotmiddelen het meeste toepassen (29%), gevolgd door klassikale of groeps nietrokenafspraken (28%) en de gezonde school en genotmiddelen (28%).
Advies over rookbeleid • Aan de scholen is gevraagd van welke organisatie zij graag advies zouden krijgen over het rookbeleid op school. 46% van de scholen heeft geen behoefte aan een advies. • 38% zou van de GGD een advies willen krijgen, 30% van STIVORO en 22% van een Instelling voor verslavingszorg.
2011 (n=68) Leskisten over roken of genotmiddelen van de GGD, instelling voor verslavingszorg of onderwijsbegeleidingsdienst
29%
Ander klassikale of groeps niet-rokenafspraak
28%
De gezonde school en genotmiddelen (Trimbosinstituut)
28%
Actie Tegengif, klassikale niet-rokenwedstrijd (STIVORO)
16%
E-learning en lesmodule roken (STIVORO i.s.m. Trimbos-instituut)
16%
Praten met pubers over roken (STIVORO)
13%
Stoppen met roken. Hoe waarom en hoe. (voor volwassenen) (STIVORO)
12%
Geen van deze 6% 6% 6%
GGD 46%
22%
STIVORO Instelling voor verslavingszorg Onderwijsinspectie Schoolbegeleidingsdienst
30% 38%
Voedsel en warenautoriteit
4
Weerbaarheid, alcohol en blowen Weerbaarheid • De scholen is de vraag voorgelegd of er aparte lessen worden besteed aan het weerbaar maken van leerlingen, zodat zij de verleiding van het gebruik van verslavende middelen als tabak, alcohol en softdrugs leren te weerstaan. 70% van de scholen in het beroepsonderwijs zegt dergelijke lessen voor leerlingen te verzorgen.
Klassikale aandacht voor alcohol, blowen en weerbaarheid 100% 80% 60% 40% 20% 0%
75%
75%
70%
68%
Alcohol • Driekwart van de scholen in het beroepsonderwijs besteedt klassikaal aandacht aan het drinken van alcohol. Blowen • Naast alcohol besteedt ook driekwart van de scholen aandacht aan blowen. Roken • 68% van de scholen besteedt klassikale aandacht aan roken.
5
STIVORO – VOOR EEN ROOKVRIJE TOEKOMST Correspondentieadres: Postbus 16070, 2500 BB Den Haag Kantooradres: Parkstraat 83 Den Haag T 070 312 04 00 F 070 312 04 95 E
[email protected] www.stivoro.nl KvK Den Haag S200798 STIVORO – voor een rookvrije toekomst is een initiatief van het Astma Fonds, de Nederlandse Hartstichting en KWF Kankerbestrijding Verantwoording Alle gegevens zijn afkomstig uit: TNS NIPO (2011). Rookvrije scholen 2011. De ontwikkeling in rookbeleid. Onderzoek in opdracht van STIVORO – voor een rookvrije toekomst. Amsterdam: TNS NIPO.
Bronvermelding © Overname met bronvermelding toegestaan. De correcte bronvermelding is: STIVORO – voor een rookvrije toekomst (2011). Factsheet Rookvrije scholen 2011, beroepsonderwijs. Den Haag: STIVORO – voor een rookvrije toekomst.
Auteurs: D. Rijckborst & T. Zeegers Datum: 13 oktober 2011
6