sabam magazine//71
Jef Neve bouwt brug naar nieuwe generaties Sons of the new world
P207031
//oktober>november>december/jaar 2012// driemaandelijks 4/4 //18de jaargang //afgiftekantoor brussel x www.sabam.be
sabam magazine//71 r e d a c t i o n e e l Christophe Depreter CEO
Inspiratie puttend uit Elias van Felix Mendelssohn zeg ik aan allen die zich geen moeite hebben gespaard om het imago van SABAM – de afgelopen maanden als zelden tevoren zwart te maken: “Es ist genug!” De verwachting van een steeds grotere transparantie in de inning en verdeling van de rechten van auteurs, componisten en uitgevers – of ze nu bij SABAM zijn aangesloten of indien zij ze vertegenwoordigt op grond van wederkerigheidsovereenkomsten die zij met haar zusterverenigingen in de hele wereld heeft gesloten – is volkomen gerechtvaardigd. Dagelijks deel ik deze steeds grotere wil tot helderheid in het beheer van onze vennootschap met al mijn teams. Wat mij echter veel minder gerechtvaardigd lijkt, is de verbetenheid, die de afgelopen weken of zelfs maanden veel weg heeft van een laster- en intimidatiecampagne, georkestreerd door bepaalde kwaadwillige personen, eerder politicasters dan politici. De Belgische pers, zowel geschreven als online, vertelt het ‘nieuws’ bijna “sensationeel” door en helaas vaak zonder na te gaan of het wel gegrond is. Hier lezen we dat SABAM geld eist van vrachtwagenchauffeurs die achter het stuur van hun voertuig naar de radio luisteren of – nog beter – hen wil belasten. Ergens anders is men verbijsterd dat SABAM 250 euro geïnd zou hebben voor een publieke lezing in een bibliotheek in Vlaams-Brabant. Nog ergens anders vernemen we dat SABAM rechten int voor groepen die niet bestaan en dus niet bij haar aangesloten kunnen zijn. Om nog maar te zwijgen van de enorme bedragen aan rechten die SABAM zou verduisteren en dus niet verdeelt. Het meest recente voorbeeld betreft het verbod van SABAM aan al diegenen die het initiatief wilden nemen om op de terreinen van Ford Genk een benefietevenement te organiseren voor het personeel. De pers voegde er vlotjes aan toe dat de organisatoren het waanzinnige bedrag van 15.000 euro aan rechten moesten ophoesten. Om dit nieuws wat meer in overeenstemming te brengen met de werkelijkheid, herhaal ik wat ik eerder in de media gezegd heb: indien we spreken over een concert waarbij de artiesten gratis optreden en waarvoor geen inkom gevraagd wordt, dan is de gesonoriseerde oppervlakte de enige factor voor de berekening van de auteursrechten. Voor een terrein van 1000 m2 bedragen deze precies 175 euro.
Zowat tweehonderd kunstenaars uit de muziek-, literatuur-, theateren filmwereld, waaronder leden van GALM (Genootschap Auteurs Lichte Muziek) – en niet de minste – hebben de criticasters gevraagd om respect op te brengen voor SABAM, de vereniging van auteurs, componisten en uitgevers, die op basis van haar statuten en algemeen reglement – door sommigen maar al te graag over het hoofd gezien – dagelijks waakt – daarvan kan ik getuigen – over de juistheid en coherentie van haar beslissingen, alsook over de rechtvaardige behandeling van de dossiers van haar leden en de gebruikers van haar repertoire. De steun die deze auteurs aan SABAM geven, is vandaag des te standvastiger daar zij de lasterlijke aanvallen op hun vennootschap, die – laten we dit niet vergeten – een zeer gedetailleerd jaarverslag opstelt, niet langer aanvaarden. Ook al hekelt SABAM zulke ongegronde aanvallen, toch weet zij altijd munt te slaan uit de kritiek die haar ten deel valt. In het kader van de reorganisatie waarvoor ik mij, omringd door mijn collega’s, reeds enkele jaren inspan, kan ik u met plezier vertellen dat wij onlangs een zogenaamde ‘Community Manager’ hebben aangeworven – want zo noemt men dat in de 21ste eeuw. Een medewerker die verantwoordelijk is voor het beheer van de internetgemeenschap, iemand die uitwisselingen tussen SABAM en gebruikers, auteurs, componisten, uitgevers, kunstenaars en iedereen die interesse toont voor onze auteursvereniging creëert, organiseert en bevordert. De Community Manager volgt en modereert – voor zover mogelijk – wat er over SABAM gezegd wordt, werkt aan haar imago en zichtbaarheid op het web. Ik nodig u dus graag uit om deze virtuele wereld te komen ontdekken, waarvan SABAM de vruchten al heeft kunnen plukken. Tot slot wil ik onze leden, die ons dagelijks hun steun betuigen in deze moeilijke momenten, van harte bedanken. Weet dat al onze medewerkers zich ten volle wijden aan een steeds betere inning en verdeling van uw rechten. En wees gerust, deze verbeten aanvallen versterken enkel onze vastberadenheid om u almaar beter – én met passie – van dienst te zijn.
i n h o u d 3 Muzikale groeten uit Zuid-België van “Lili en haar familie” 4 Jef Neve bouwt brug naar andere kunstvormen en nieuwe generaties “Sons of the new world” 6 Een Belgische saxofonist in New York (part I) 7 De Music Industry Awards 2012 8 August Albert : Ik wil steeds nieuwe horizonten verkennen 9 Bruno Vandenbroecke Halfweg - Hommage aan Miel Cools - Het solodebuut van Patrick Riguelle 10 “Goose-Control” - Praga Khan in zee met zoon en coryfeeën uit de States Nabil Khazzaka crossovert er op los 11 Componist Robert Groslot: ‘Ik heb een nieuwe muze ontdekt’ Jacques Stehman Van de ene componist aan de andere 12 SABAM is overal 14 ARTES 2//SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012
p. 14
muziek
muzikale groeten uit zuiD-belgië van “lIlI en haar famIlIe”
© luc deschamps
uit Het nabije Zuiden waait dit seiZoen een wervelende cocktail van wereldmuZiek, Humor, raP, folk, dans en vooral veel fantasie onZe ricHting uit. lili en Haar familie, in wallonië beter bekend als “les déménageurs” steken de taalgrens over.
na tien jaar onverdeeld succes in wallonië leert nu ook het jonge volkje op vlaamse schoolbanken de prettig gestoorde bende uit Zuid-belgië kennen. in één decennium is het liedje Bonjour tout va bien (in het nederlands: Hey ho alles goed) een standaard geworden bij de franse jongeren en wordt het bijna dagelijks gezongen, in lagere scholen en zelfs crèches. de cd-verkoop in binnen- en buitenland loopt - toch geen sinecure in de industrie vandaag- van een leien dakje. meer dan 30.000 albums gingen al over de toonbank in frankrijk, belgië en Zwitserland. Het geheim van hun succes? Yves barbieux, de geestelijke vader van les déménageurs, en zijn trawanten paren de artistieke kwaliteit van hun projecten al jaren aan menselijke en maatschappelijke waarden. openstaan voor anderen, diversiteit en multiculturalisme hebben hen altijd na aan het hart gelegen. vandaag is hun franstalig succesverhaal lili et les escargots, in het nederlands de huisjesslakken, bezocht door minstens 120.000 jonge toeschouwers uit brussel en wallonië. de hoofdrolspelers zijn de bruisende en charismatische lili (marie-rose mayele), de nieuwsgierige nelson (Perry rose), de serieuze stoel (thierry Hercod) en de verlegen georges (jonathan de neck). in 2002 kregen ze de juryprijs ‘chanson à l’ecole’ en in 2006 de ‘octave de la musique du meilleur spectacle en belgique francophone’. in november 2012 kwam een nieuw nederlandstalig album uit bij team4action, verdeeld door Pias. ongetwijfeld zal 2013 veel aangename verrassingen in petto hebben voor deze enthousiaste artiesten. Hun onuitputtelijke verbeelding blijft kinderen van vroeger en nu onverminderd meeslepen. binnenkort dus ook bij ons ! (tg-sg) meer info oP www.t4a.com sabam magaZine 71//oktober>november>december 2012//3
Jef neve bouwt brug naar anDere kunstvormen en nieuwe generaties SonS of the new world vergeet de maYakalender, de wonderjaren van jef neve blijken eindeloos. nieuwe veelbelovende Projecten kondigen ZicH aan oP Zijn imaginarY road. 2012 nam meteen een vliegende start met de oscarwinnende soundtrack van THE arTIST, die jef samen met Het brussels jaZZ orcHestra en brussels PHilHarmonic insPeelde.
© lieve blancquaert
in een VerlAten sChilDerAChtig werkstulpJe in lAteM AAn De leie heerst tussen De Muziek Door een oorVerDoVenDe stilte. iDeAAl Voor Jef oM ziCh in Alle rust te ConCentreren op ziJn CoMpositie Voor een “grooVy ChristMAs”, of toCh ook weer niet zo grooVy wAt ziJn stuk Betreft AlDus Jef: mIJN ComPoSITIE Voor HarP, VIBrafooN EN BugEl IS gEBaSEErd oP HET gEdICHT VaN EEN aNoNIEmE SCHrIJVEr, oVEr dE ZoEKToCHT IN JEZElf om alTIJd auTHENTIEK TE ZIJN. EEN mooI uITgaNgSPuNT om EENS BIJ STIl TE STaaN IN dE KErSTPErIodE, daCHT IK.
4//sabam magaZine 71//oktober>november>december 2012
Na de geboorte van zijn jongste album Sons of the new world, is de bezige jazztronaut nu in blijde verwachting van een bijhorende crossover-tournee, een “heerlijk cliché” kerstproject, een programma voor Vier –een primeur voor Jef- samen met Steven Van Herreweghe, muziek voor een nieuwe VRT-reeks In Vlaamse Velden van Jan Matthys en de soundtrack voor een Chinees-Nederlands-Belgische animatiefilmproductie in mangastijl. Dit najaar kregen we tussen de bluegrass al een staaltje van Jefs filmmuziek in The Broken Circle Breakdown.
Maar intussen zijn we alweer een jaar èn een nieuw ambitieus project verder... Jef (trots): Inderdaad, Sons of the new world, het album op zich is vernieuwend omdat ik vijf blazers heb toegevoegd aan het trio: klarinet, trompet, saxofoon, hoorn en trombone, in één stuk speelt de klarinettist ook gitaar, zijn eigen compositie. Een stijlbreuk zou ik dit album niet noemen, ik hoor vrij vaak dat het een heel herkenbare Jef Neve-plaat is. Maar er is wel een nieuwe klankkleur natuurlijk en het is minder een jazzplaat geworden dan mijn vorige trioplaten. Al was het maar omdat er veel meer gearrangeerde stukken tussen zitten. Dat kan bijna niet anders met vijf blazers, alles is meer uitgewerkt. Improvisatie krijgt een beperktere rol tegenover vroeger, al zit er in elk stuk toch nog een deel improvisatie. Maar wat ik met dit project vooral wilde bereiken, was andere kunstvormen betrekken bij mijn muziek. Aan Louis Samyn, een
Jef: Sons of the new world, het album op zich, is vernieuwend omdat ik vijf blazers heb toegevoegd aan het trio: klarinet, trompet, saxofoon, hoorn en trombone, in één stuk speelt de klarinettist ook gitaar, zijn eigen compositie.
Jef(lacht): Dat klopt. Ook aan Sons of the New World heb ik veel onderweg geschreven. Een minder romantische verklaring: het is een manier om de tijd te doden, maar het is vooral inspirerend om je te laten beïnvloeden door de plaats waar je je op dat ogenblik bevindt. Dat werkt heel makkelijk voor mij. Happy Children, het eerste stuk, is een beeld dat ik had in China. Ergens In Shanghai zaten acht kleine ukjes op een muur naast elkaar met hun voetjes te bengelen. Dat zijn de “happy children”. Zuurstof is gebaseerd op het verhaal van Pukkelpop 2011. Een ode aan de slachtoffers en alle mensen die erbij betrokken waren. Deze zomer hebben we het gespeeld op Pukkelpop.
© Lieve Blancquaert
Jef: Vorig jaar deze tijd vroeg Felix (Van Groeningen nvdr) me om eens te komen kijken naar zijn montage. Op dat moment wou hij aftasten of er in de film naast bluegrass ook ruimte was voor symfonische muziek. Dus ging ik intensief aan het componeren. Naarmate Felix een beter zicht kreeg op zijn eindresultaat, bleef er daarvoor echter nog weinig plaats over. Maar de twee kleine stukjes van mijn originele muziek die toch in de film belandden, zijn heel mooi gekozen en geplaatst op maat van de film. Tijdens het componeren heb ik intense momenten beleefd, het verhaal kruipt danig onder je huid.
Dat Jefs inspiratie onderweg naar andere bestemmingen extra productief is, illustreert het verhaal van zijn pianoconcerto. De kiem ervoor werd gelegd vanuit een... vliegtuigzetel.
negentienjarige schilder hier uit Gent met veel passie voor zijn werk, heb ik gevraagd om een schilderij te maken. Het reist mee met concerten, overal waar we komen stellen we het tentoon en je kan het ook zien op onze website. En we hebben een videoclip gemaakt, een heel ambitieus project omdat we enkel beroep hebben gedaan op jonge mensen. Ik vind het belangrijk om de nieuwe generatie artiesten alle kansen te geven. De Antwerpse Senne Dehandschutter regisseerde en we hebben een choreografie laten maken door Iris Bouche, die les geeft aan het conservatorium van Antwerpen. Met haar dansers, een dertigtal studenten – vrijwilligers en een honderdtal figuranten – werd de choreografie ingestudeerd en zo trokken we op een warme zomerdag naar het station van Luik-Guillemins. Daar werd de videoclip, een soort flashmob, gedraaid, gebaseerd op één stuk: The Sacrifice, over de opofferingen die we in ons leven doen om ambities te hebben. Dat gaat soms ten koste van je vrije tijd. Ik vond het symbolisch dat die mensen allemaal hun vrije zondag “opofferden” om samen iets moois te maken. Dit is dus niet enkel de volgende cd van Jef Neve, het hele project speelt over de muzikale grenzen heen. Gigantisch veel mensen hebben er in totaal aan meegewerkt en dat was ook van meet af aan mijn bedoeling. Om de videoclip te sponsoren hebben we een oproep gedaan op een fundingsite. Zo helpen mensen die in je geloven je project mee verwezenlijken. Dat vind ik een bijzonder mooie gedachte. Net daardoor krijgt het ook een breder karakter.
Het nostalgische We were eighteen ontstond in Canada. Eén van onze allereerste intense momenten was op toer in Montréal vele jaren geleden. Ik was wel geen achttien maar dat heet dan dichterlijke vrijheid (lacht). We hàdden het gevoel jong te zijn, het echte leven te starten en op onze eigen benen te staan: “wij als kleine Belgjes op een groot jazzfestival in Canada”, tja dat was nog eens iets. Zo refereert mijn muziek regelmatig naar plaatsen waar ik ben geweest. Voor de wintertour van volgend jaar droomt Jef hardop van concerten gekoppeld aan videoprojecties. In een eerste fase wachten de Benelux en Frankrijk. En wat met de plaatsen waar de nummers zijn geboren? Jef (lacht): Dat zou fantastisch zijn, we gaan het alleszins proberen. (Tania Ghyselinck)
Jef heeft jullie nog iets te vertellen, download gratis onze app en ontdek zijn persoonlijke videoboodschap met tips voor jonge makers. Als lesgever stond Jef mee aan de wieg van een nieuwe lading talent dat vandaag het mooie weer maakt in de muziekscene: wat zegt u Inne Ysermans (Amatorski) bv.
Jef: Ik word er heel gelukkig van als ik mijn eigen muziek live kan brengen. Als je muziek, waaraan je uiteindelijk toch een jaar hebt gewerkt, tot leven hoort komen doet dat iets met je .
SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//5
Een Belgische saxofonist in New York (part I)
© Photo presse Julien Hucq
Een ervaring als muzikant in New York: het is een jongensdroom die ik reeds in mijn jeugdjaren koesterde. De ontdekking van legendarische Amerikaanse muzikanten zoals Miles Davis en Cannonball Adderley heeft een diepe indruk op mij achtergelaten en opende een wereld van verkenning en weetgierigheid. Al snel ontstond de droom om de jazz te ontdekken waar het allemaal begon en ooit uit te groeien als muzikant in de New Yorkse scene.
De kandidaatstelling is gespreid over een jaar. Indien het dossier beoordeeld wordt, wordt de kandidaat uitgenodigd om live een auditie te doen.
Julien Hucq, student Altsaxofoon, Master Program aan het Queens College
De afgelopen twee jaar heb ik tijd en energie gewijd aan het uitwerken van een studieproject in een New Yorkse muziekschool. In eerste instantie volgde ik een zomercursus aan het Conservatorium van Amsterdam, georganiseerd in samenwerking met de Manhattan School of Music. Zo kon ik een aantal Amerikaanse professoren en studenten ontmoeten, hen allerlei vragen stellen en hun adviezen bundelen. Na deze cursus ben ik met de hulp van bevriende muzikanten demo’s gaan opnemen voor mijn kandidaatstellingsdossiers. Deze dossiers moeten ook een aantal essays in het Engels bevatten, twee aanbevelingsbrieven van vroegere professoren, kopieën van diploma’s en voldoende resultaten op de TOEFLtest (‘Test Of English as a Foreign Language’: een officiële test die nagaat hoe goed iemand het Engels als tweede taal beheerst, nvdr). De kandidaatstelling is gespreid over een
jaar. Indien het dossier beoordeeld wordt, wordt de kandidaat uitgenodigd om live een auditie te doen. Een videoauditie per post opsturen, is ook mogelijk. Ik ben twee keer in twee jaar tijd een aantal audities gaan doen in verschillende scholen. De auditie zelf is zeer kort: elke kandidaat speelt twee stukken en een à-vuespel. Je hoeft niet ontmoedigd te zijn als je kandidatuur de eerste keer niet aanvaard wordt, want er is geen leeftijdsgrens en ook het aantal pogingen is niet beperkt. Het toelatingsproces is mysterieus en hangt ook af van andere parameters los van de muzikale prestatie: quota Amerikaanse studenten, aanbevelingsbrieven, het financieel dossier, etc. Het collegegeld van mijn school bedraagt € 8.000 per semester. Sommige scholen kennen studiebeurzen toe na de auditie en na onderzoek van het dossier. De beurs kan het
6//SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012
collegegeld geheel of gedeeltelijk dekken. Als de school geen systeem van studiebeurzen heeft of besloten heeft een student niet financieel te steunen wegens een beperkt budget, heeft de student nog andere opties: - zelffinanciering; - een lening bij een bank of kredietinstelling; - institutionele steun of privésponsors. Ikzelf heb mijn collegegeld voor het eerste semester en de dagelijkse kosten voor mijn eerste maanden daar kunnen financieren dankzij de sponsoring van verschillende serviceclubs in Charleroi en het organiseren van een benefietconcert. In mijn volgende artikels zal ik ingaan op het schoolleven, mijn muzikale ontmoetingen, de beschikbare jobs, de opvang voor muzikanten en buitenlanders en ook het leven van de mensen in New York. (Julien Hucq)
De Music Industry Awards 2012 Wie waren de absolute toppers van 2012, uitverkoren door de muziekindustrie en het publiek ? Bij ter perse gaan hadden we er nog het raden naar, hoewel de pole positions van Netsky en dEUS al enige indicatie gaven. Intussen blikken de hoofdvogels tevreden terug op hun Mia-winst. Ontdek onze exclusieve fotoreportage in de App.
De MIA-genomineerden (zesde editie): Selah Sue
ALTERNATIVE Absynthe Minded Balthazar dEUS Triggerfinger
VLAAMS POPULAIR Christoff Nicole & Hugo De Romeo’s Will Tura
DANCE Dimitri Vegas & Like Mike Goose Milk Inc. Netsky
ARTWORK Balthazar Rats Creature With The Atom Brain
DOORBRAAK Geppetto & The Whales Glenn Claes Marco Z SX
Goose
NEDERLANDSTALIG De Held Het Zesde Metaal t Hof Van Commerce Will Tura
AUTEUR COMPONIST Bram Vanparys (The Bony King Of Nowhere) Bert Ostyn (Absynthe Minded) Boris Daenen (Netsky) Jef Neve LIVE ACT Goose Hooverphonic Netsky Triggerfinger
SECTOR
dEUS
dEUS Quatre Mains Dez Mona Suspicion The Hickey Underworld The Frog Willow Sweater
Marco Zanetton
De Held Balthazar
©SABAM/TG
© Boy Kortekaas
SOLO MAN Arno Marco Z
© www.latitudefestival.com
POP Hooverphonic Marco Z Milow Tom Dice
VIDEOCLIP
© Yu Chen
MUZIKANT Bjorn Eriksson Jef Neve Liesa Van der Aa Tijs Delbeke
ALBUM Balthazar Rats dEUS Following Sea Goose Control Control Control Netsky 2
Netsky Tom Dice
© Nathalie Wynants
The Birds Fly Low dEUS Following Sea SX Arche
© SABAM/TG
GROEP Balthazar dEUS Hooverphonic Triggerfinger
Liesa Van der Aa
SOLO VROUW Natalia Renée Sarah Ferri Selah Sue
© Ann- Katrien Van De Velde
PUBLIEK
SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//7
August Albert : Ik wil steeds nieuwe horizonten verkennen
Om de plaat zo persoonlijk mogelijk te maken, speelde hij bijna alle instrumenten zelf. Uittebroek onderging in 15 jaar een metamorfose: van gitarist in een underground hardcore band tot retro crooning doe-hetzelver anno 2012. Het is een project waarmee ik al lang bezig was maar de laatste maanden is het in een stroomversnelling gekomen. Het was er hét moment wel voor. Met Customs hebben we twee platen gemaakt en voor onze derde wilden we graag wat tijd nemen. We gaan de komende maanden niet optreden en dus was er wat tijd voor een nieuw project. De stem blijft uiteraard dezelfde, daar kom je niet onderuit, maar muzikaal is het helemaal iets anders. Ik wandel richting chanson en sommigen moesten spontaan aan muziek denken die hoort bij tv-series of films. In die sfeer zit August Albert dus. Je hoort dingen die ik niet kwijt kon bij Customs, maar ik geloofde zeer sterk in deze songs, dus ik wilde er echt iets mee doen. Daarom de keuze voor een cd op mijn eentje en onder mijn eigen naam.’ ‘Ik ben een fan van crooners en als je echo’s uit de jaren ’60 wil laten horen, kan je daar niet onderuit. Misschien klinkt dit vreemd uit de mond van iemand die een tijdje terug nog bezig was met underground muziek (lacht). Ik ben van de meest ruige songs naar dit gegaan, toch wel een opvallende evolutie in 15 jaar, maar ik ben er best fier op. Ik ben er altijd in geslaagd om me muzikaal te blijven vormen en creatief te zijn. Ik zou het 8//SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012
© Madelien Waegemans
© Madelien Waegemans
Het eerste nummer dat Kristof Uittebroek zelf schreef en zong, heette Rex, een hit wa armee Customs zichzelf meteen op de kaart zette en vier jaar later stilaan de allure van een belpop classic begint te krijgen. Twee succesvolle albums en zeven radio singles later besluit hij nog een stap verder te gaan en helemaal zelf een plaat te maken. Als August Albert (leuk detail: zijn twee grootvaders waren de inspiratie voor zijn pseudoniem), componeerde en arrangeerde hij elk nummer op You watch too many films, my dear.
jammer vinden mocht ik stil blijven staan. Ik wil steeds nieuwe horizonten verkennen. Ik wou niet snel één plaatje maken om er daarna nooit meer iets mee te doen. Ik zit duidelijk in de opstartfase en dan zien we wel. Customs blijft uiteraard bestaan, maar een groep is en blijft een tijdelijke alliantie. Alleen de Rolling Stones gaan eeuwig door. De houdbaarheid van een popgroep is beperkt, ook al omdat mensen voortdurend evolueren en verschillende keuzes maken. Nu heb ik iets voor mezelf waarmee ik nog een tijdje kan doorgaan als ik het graag blijf doen. Het is een project waar ik honderd procent achter sta omdat het een soort plaat geworden is die ik toch wat mis in het hedendaagse aanbod. Als iemand anders die cd gemaakt had, was ik de eerste dag al naar de platenwinkel gespurt. In de huidige muziekscene worden dat soort platen zeldzaam. Het zal blijken of dit een gat in de markt is. Mijn ambitie was alvast om de plaat te maken en dat is me gelukt, nu moet ik nog nagaan hoeveel mensen dit leuk vinden. Ik ga misschien de wereld niet veroveren, maar mocht het toch lukken, zal ik het niet nalaten (lacht). (Steven Verhamme) Info : www.albertaugust.be www.maandacht.be www.universalmusic.be
Bruno Vandenbroecke Halfweg
© Steven Noels
Toe aan zijn debuutplaat maar toch al Halfweg teistert deze woelwater bij momenten op prettig gestoorde wijze uw scherm op de nieuwe zender Vier ter hoogte van De Kruitfabriek. Op zijn eerste muzikale ei laat hij zijn audiovisuele escapades even achterwege en haalt hij “de Bretellen” aan: Antoon Offeciers op toetsen, Tim Vandenbergh op bas, Ruben Focketyn op gitaar en Stoffel Verlackt op drums. “Bruno zelf zal op zijn gitaar zingen en met de microfoon spelen. Vingervlug, harmonieus, bevlogen en liefst niet te vals,” lazen we op de website van De Roma, de Borgerhoutse muziektempel waar hij het afgelopen seizoen zijn tournee inluidde. Het publiek kreeg meer dan waar voor zijn geld: een gulle traktatie op twintig zelfgeschreven liedjes “uit de loop der veel te snel voorbijgevlogen jaren, waarmee hij iedereen vlak voor zijn midlifecrisis, muzikaal wil onderhouden.” Samen met de Bretellen natuurlijk. Als acteur verdiende deze master klassieke filologie en bachelor dramatische kunsten zijn sporen al ruimschoots in de KVS, Het Eiland, Loft, Wat als, Matroesjka’s, Katarakt, De Ronde enz. Neem zeker een kijkje op Bruno’s website waar hij “surferino’s en surferina’s” met open armen verwelkomt ! www.brunovandenbroecke.com (bron: www.deroma.be)
© Plansjee records
Kleinkunstpionier Miel Cools selecteerde dit jaar 41 liedjes in een mooi liedboek. Voor een aantal artiesten het signaal om er nummers uit te kiezen en een hommage te brengen tijdens de boekvoorstelling. Dat concert werd zo gesmaakt dat er een vervolg van moest komen. Aja Productions bracht het project tot stand i.s.m. Nekka vzw. Bij elk lied doet Miel zijn verhaal, stof genoeg want de coryfee heeft veel te vertellen. Het boek is telkens na de voorstelling te koop. Amaryllis Temmerman, zelf met De Tijd is nu trotse eigenares van een nieuw album, is één van de artiesten die Miels liedjes vertolken. Ook Berlaen, Rosbos en de Vaganten zijn van de partij en brengen Miels repertoire, elk in hun eigen stijl. Speeldata: 08/01/2013 – 14.00 uur - CC De Mol- Lier 20/01/2013 – 14.00 uur - CC Palethe – Overpelt
[email protected] miel cools
© Aja Productions
Hommage aan Miel Cools
Op je vijftigste maak je je solodebuut in stijl. Patrick Riguelle vond de afgelopen 5 jaar de weg terug naar zijn eerste liefde: het Franse chanson. Van een lange reeks concerten kwam een premier album de luxe. Voor Un premier amour De Luxe vloeiden 6 nieuwe songs uit Patricks eigen pen. Dat was geleden van het Red Harmony-album Dielectric Union. Op zijn mondaine trip wordt Patrick vergezeld door zijn trouwe compagnons de route Jan Hautekiet (piano) en Chris Peeters op gitaar. Ook bassist Jasper Hautekiet, drummer Dirk Jans en Ensemble Piacevole doen mee. Martin Valcke schreef strijkarrangementen voor de helft van het album. En als slagroom op de taart nam Patrick Frank Vander Linden in de arm voor de productionele leiding. Frank Vander Linden: Ik voelde direct dat de nummers, zowel de covers als de nieuwe chansons recht uit de ziel kwamen. Het was dus een eer en een genoegen om de opnames in goede banen te helpen leiden. (Bron: Kardini) www.riguellehautekiet.be Franse chansons met hier en daar een countrytintje, een degustatie voor het oor
(TG)
SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//9
© Johan Jacobs, Famille Riguelle
Het solodebuut van Patrick Riguelle
“goose-control” begin oktober verscheen hun lang verwachte derde album Control Control Control waarop de gitaren een prominente rol toebedeeld krijgen. niet toevallig, want de productie was dan ook in handen van Paul stacey, die we kennen van onder meer oasis. in vergelijking met dat eerder werk kreeg de nieuwe plaat een verrassend rauwe live sound mee. ideaal om tijdens de opnames als geen ander de stomende energie kenmerkend voor een goose-concert te vatten. frontman mickael karkousse : Deze plaat hebben we wel live opgenomen en voor het eerst samengewerkt met een extern iemand. Hij heeft ons begeleid tijdens de opnames en is mee op zoek gegaan naar het meest organische in Goose. De opnames moesten zo dicht mogelijk liggen bij de ervaring die mensen krijgen bij een liveconcert. Onze vorige platen werden vooral in de studio gecreëerd. Vaak werden daar nog veel dingen bijgeschreven. Bij de nieuwe cd lag alles goed op voorhand vast, het was gewoon een kwestie om het op te nemen. (sv)
© boy kortekaas
Heerlijk exPlosief. dat is Het minste wat je over de aanstekelijke electro-rock van goose kan Zeggen.
www.goosemusic.com www.universalmusic.be ontdek de videoclip van ‘control’ in onze app.
praga khan in zee met zoon en corYfeeën uit De states Halverwege de Herfst bereikte onZe redactie Het Heuglijk bericHt dat maurice engelen aka Praga kHan voor de oPnamen van Zijn nieuwe album gaat samenwerken met cHris vrenna (nine incH nails/marilYn manson). © Pragakhan-management
dat album zal twaalf nieuwe songs bevatten en deels in l.a., deels in belgië worden opgenomen. Praga’s jongste album Soundscraper dateert alweer van 2006. fans kijken dus al een tijdje reikhalzend uit naar een opvolger, die nu vaste vorm krijgt. de laatste jaren werd er vooral gefocust op de amerikaanse markt, met uitgebreide live tours en een nieuw lords of acid-album. maar in 2013 viert Praga khan 25 lentes en komt belgië opnieuw ruimschoots aan de beurt, met een nieuwe liveshow en een festivaltour. op het album maakt ook glenn engelen zijn opwachting in de credits. Het is niet voor het eerst dat maurice kan
bogen op de muzikale inbreng van zijn zoon, ook lords of acid-album deep Chills draagt mee de signature van engelen jr. op donderdag 17 januari trapt Praga zijn concertjaar af in de brusselse ab. verwacht je naast gloednieuwe kleppers ook aan klassiekers als Breakfast in Vegas, Power of the flower, glamour girl e.v.a. info: www.abconcerts.be/nl/concerten/P/detail/25-Years-of-Praga-kHan-17-01-2013
nabil khazzaka crossovert er op los de belgisch-libanese zanger-componist nabil khazzaka heeft een zwak voor cross-overartiesten zoals madonna, abba, björk en depeche mode. geen wonder dat ook zijn eigen producties baden in een smeltkroes van electronica, folk, klassiek en musical. titels als Keep your body in motion (over de wetten van newton(!)), I need girls, en It’s hot! It’s hot! It’s hot! zitten de energieke nabil als gegoten. voor zijn jongste album schreef hij alle nummers zelf. ontdek ze op www.nabilmusic.com 10//sabam magaZine 71//oktober>november>december 2012
(tg)
© luc Peeters
componist robert groslot: ‘IK heB een nIeuwe muZe ontdeKt’
robert groslot, Pianist, dirigent maar sinds twee jaar vooral comPonist. IK COMPONEER ELKE DAG, HET IS EEN HEERLIJKE VERSLAVING, BEZIGT HIJ ZIJN NIEUWE LIEFDE. waar komt die herwonnen passie vandaan? De ontdekking van mijn nieuwe muze, mijn echtgenote, drie jaar geleden, glundert robert groslot, die voor zijn werk een eigen uitgeverij oprichtte. geheel nieuw is zijn passie voor componeren niet. als vijfjarige bedacht hij al eigen melodieën op accordeon. een carrière als pianist volgde met optredens over heel europa, en hij werd laureaat bij de koningin elisabethwedstrijd in 1978. sporadisch bleef robert groslot componeren: onder meer Black Venus en The great globe. Het grote publiek leerde hem als dirigent kennen van il novecento, het symfonische orkest dat jaarlijks klassieke muziek tot bij het grote publiek brengt met night of the Proms. is hij vandaag pianist, dirigent of componist? alle drie maar in de eerste plaats dat laatste, reageert robert groslot resoluut. Zijn antwerpse appartement met inspirerend uitzicht op de schelde en de stad is ingericht met een homestudio. Componeren doe ik door-
gaans op de computer, al heb ik ook een vleugelpiano die aangesloten is op de studio. Hoe ik mijn werk zou omschrijven? Dat is altijd moeilijk, al heb ik een herkenbare eigen stijl ontwikkeld, die zich kenmerkt door een heel sterke drive. Mijn voornaamste inspiratie is dan ook het speelplezier. Het resultaat is doorgaans complex, verneem ik van uitvoerders, maar niet onspeelbaar. dromen doet de componist uiteraard nog. Van uitvoeringen, door mezelf met orkest en ik ben even benieuwd naar interpretaties door anderen. Al blijf ik een realist, ik begrijp dat het niet eenvoudig is om eigen composities uitgevoerd te zien. Momenteel plan ik voor nieuwjaar een orgelconcert met Luc Ponet. Er is sprake van een uitvoering in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen of de Sint-Romboutskathedraal van Mechelen. Als dat niet tot de verbeelding spreekt? (Hvg)
JacQues stehman : van De ene componist aan De anDere jaren gaan voorbij, maar herinneringen blijven. jacques stehman zou dit jaar zijn 100ste verjaardag gevierd hebben. Helaas verliet hij ons veel te vroeg – in 1975. Zijn familie en vrienden bleven ontredderd achter. Hij was een stem. wie herinnert zich niet zijn commentaar op de rtbf over de spannende gebeurtenissen in de koningin elisabethwedstrijd, zijn snedige opmerkingen, zorgvuldig en immer fijngevoelig? Hij was een stralende en warme persoonlijkheid, niet alleen in de artistieke kringen van onze hoofdstad en ons land, maar ook op internationale festivals die hij als muziekcriticus vaak bezocht. Hij was de muziek zelf, een actief pianist, componist, kunsthistoricus en docent (onder meer aan het koninklijk conservatorium van brussel en de muziekkapel koningin elisabeth). Zijn invloed was diepgaand en blijvend. Zijn boeken (ravel, schumann, chopin), zijn columns in le soir, en vooral de opnamen van zijn werken, die een opgewekt en verfijnd talent weerspiegelen, een delicate fantasie en humor, een voorliefde voor de poëzie in haar meest subtiele vorm, blijven voor altijd bij ons. jacques leduc sabam magaZine 71//oktober>november>december 2012//11
SABAM is overal Customer Service Sinds de zomer van 2009 is er op SABAM één aanspreekpunt dat al de vragen van onze leden en klanten behandelt. Het begon met een groepje van 6 personen vanuit verschillende diensten. Intussen zitten hier een 10-tal enthousiaste experten die quasi alles weten over het auteursrecht in het algemeen en SABAM in het bijzonder. Ze helpen er iedereen en hebben verschillende tools tot hun beschikking. Een overzichtje:
E-mail
[email protected] is het enige adres dat op onze homepage (www. sabam.be) staat. Wist je trouwens dat je onmiddellijk na ontvangst een bevestiging krijgt met een opvolgingsnummer? Zo heb je een bewijsje en kan je altijd naar een eerdere e-mail verwijzen door dat nummer te gebruiken. Op die manier gaan er ook nooit e-mails verloren. Stuur dus gerust 24/24 een e-mail naar ons. Als je lid of klant bent, worden al je e-mails, faxen en brieven trouwens aan een uniek nummer gekoppeld. Vergeet dus niet ons op de hoogte te brengen als je e-mailadres is gewijzigd.
Telefoon 02 286 82 11 is het enige telefoonnummer dat je zal terugvinden. Van 8.30 tot 17.00 zullen de mensen van de eerste lijn van onze customer service je te woord staan. Wist je dat je in minder dan 10% van de gevallen wordt doorverbonden en bijna altijd iemand in je eigen taal aan de lijn zal krijgen? De gemiddelde duur van een gesprek is trouwens nooit langer dan 3 minuten. De kans is met andere woorden dus erg groot dat je meteen via de juiste persoon het antwoord weet op je vraag. Tot je dienst!
Je kan bij de mensen van de customer service altijd nagaan of je brief is aangekomen. Vergeet trouwens niet als je een bestaande klant bent, je klantennummer te vermelden en als je lid bent, je IPN-nummer (te vermelden). Dit nummer vind je op al je afrekeningen of kan je op eenvoudig verzoek bij ons bekomen.
IRL (in real life) Bezoek We begrijpen dat je soms graag persoonlijk langskomt. In sommige gevallen is het namelijk handiger om je dossier uitgebreider uit te leggen. En dat kan. We vragen je wel om altijd eerst contact op te nemen met de customer service. Zo kan bepaald worden wie je zal ontvangen en wanneer. Op dinsdagen donderdagnamiddag kan je echter ook vrij langskomen zonder afspraak. Handig als je in het Brusselse woont of werkt. Er zal dan altijd iemand klaarstaan om je te helpen.
Fax 02 230 05 89 is het enige faxnummer. Ze komen trouwens niet meer op papier binnen maar ook via e-mail in een handig pdf bestand.
Post En tot slot heeft SABAM zoals je weet sinds twee jaar maar één adres: Aarlenstraat 75-77 1040 Brussel.
Infosessies, workshops en presentaties We blijven uiteraard niet altijd gezellig bij ons in de Aarlenstraat. We komen ook naar buiten en erg vaak zijn het net de mensen van de customer service die graag een presentatie of een workshop komen geven.
Onlangs stelde sabam een heuse community manager aan. Op deze manier trekken we 100% de kaart van de sociale media en dat met één kernwoord: conversatie.
Ben je leraar, medewerker van een jeugdhuis, jeugdraad, seniorenraad of andere adviesraden, of ben je organisator van workshops en heb je nood aan uitleg over SABAM? Contacteer ons, laat ons weten waar en wanneer, hoeveel personen en waarin de presentatie kadert, en we bekijken graag wat de mogelijkheden zijn.
12//SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012
Op onze homepage (www.sabam.be) zie je contactpoints naar onze verschillende profielen. Zo kan je SABAM volgen op Twitter en leuk vinden op Facebook. Naast nieuws over onze leden, zullen we ook nieuws uit de pers en de industrie met je delen, zodat je weet waarmee je vereniging bezig is.
Zo stonden we al voor klassen in middelbare scholen, hogescholen en in het volwassenen onderwijs, en dat meestal in het kader van opleidingen zoals event management, lager of hoger kunstenonderwijs. Ook een bezoekje bij ons in Brussel is zeker mogelijk.
op 12 december gaven we, eveneens in de stropstad, een algemene SABAM-infosessie voor onze nieuwere leden, de eerste in een reeks die volgend jaar overal te lande zal worden verdergezet. Hou je mailbox dus in de gaten.
Maar ook op grotere events in het hele land, is SABAM vaak niet alleen aanwezig als steun namens SABAM CULTUUR maar ook om ter plekke hulp te bieden en op al uw vragen te antwoorden. Zo waren we op 10 november aanwezig in de Gentse Vooruit op het tweejaarlijkse evenement Play&Produce (foto’s) georganiseerd door Poppunt, waar duizenden dj’s en producers samenkwamen om deel te nemen aan workshops, om materiaal uit te proberen en om advies te krijgen. En
Community manager De directie van SABAM gaat zelfs nog een stapje verder. Onlangs stelden ze namelijk een heuse community manager aan. Op deze manier trekken we 100% de kaart van de sociale media en dat met één kernwoord: conversatie. Het zou namelijk makkelijk zijn om gewoon een Facebookpagina of Twitteraccount aan te maken en daarop onze nieuwtjes te presenteren. Daarvoor hebben we immers diverse andere kanalen. Nee, onze community manager wenst verder te gaan door content en service te combineren om zo in de praktijk de werking van SABAM en het auteursrecht uit te leggen en te promoten.
Social Media Op onze homepage (www.sabam.be) zie je contactpoints naar onze verschillende profielen. Zo kan je SABAM volgen op Twitter en leuk vinden op Facebook. Naast nieuws over onze leden, zullen we ook nieuws uit de pers en de industrie met je delen, zodat je weet waarmee je vereniging bezig is. Er is een charter opgesteld met enkele spelregels en we verwijzen iedereen naar de gebruikelijke algemene contactgegevens. Onze community manager zal op alles en iedereen proberen te reageren en eventuele maatschappelijke debatten duiden. Maar natuurlijk vragen we je om de conversatie aan te gaan opdat het auteursrecht én SABAM on line zullen leven. Word onze ambassadeur! Siegfried Bakelants (www.twitter.com/djsigiisdood)
SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//13
filiP Peeters in de nieuwe één-reeks SalamaNdEr die ward Hulselmans maakte met Zijn oude comPagnon de route frank van mecHelen. ward Hulselmans : JE KAN ONZE BAND HET BEST OMSCHRIJVEN ALS BLIND VERTROUWEN. HET EERSTE WAT WE DOEN WANNEER WE SAMENZITTEN, IS DE EGO’S OP DE MESTHOOP GOOIEN… (lees interview P. 15)
i n H o u d 15 ward Hulselmans: je moet soms op de tanden bijten sabam-artes en vlaamse vereniging voor filmkritiek zetten roland verhavert in de bloemetjes 16 jonge cineaste sofie Peeters maakt naam met controversieel filmdebuut femme de la rue 17 Hoog oscargehalte op filmfestival van gent 2012 18 romeinse wijsgeer op gentse planken daniel gybels geeft cicero menselijk gelaat 19 michael de cock en cie brengen vernieuwend dramaturgisch concept in rosie en moussa 20 Hecke schrijft gainsbourg 21 in de kijker op de boekenbeurs 22 frédéric Halbreich dichter van vormen en materie - raoul de keyser leeft verder in bejubeld œuvre - luk vermeerberghen exposeert in brazilië 23 second world conference of screenwriters barcelona, spain, 9-10 nov. 2012 edmond Hustinxprijs 2012 voor robert alberdingk thijm 14//artes/sabam magaZine 71//oktober>november>december 71//octobre>novembre>décembre 2012
auDiovisueel theater literatuur visuele kunsten
© vrt/lies willaert
Salamander l
© VRT/Lies Willaert
© Skyline
Ward Hulselmans: Je moet soms op de tanden bijten
Hoofdrolspeler Filip Peeters overtreft in salamander de verwachtingen van scenarist ward hulselmans (l) en regisseur frank van mechelen
Deze winter zoekt Eén weer aansluiting bij de tijd van de betere tv-verhalen. Ward Hulselmans en Frank Van Mechelen, bekend van Heterdaad, De indringer en Stille Waters, sloegen nog eens de handen in elkaar voor een samenwerking: Salamander. In een Brusselse bank worden 66 kluizen gekraakt. Vreemd genoeg blijven geld en waardepapieren onaangeroerd, er is iets anders ontfutseld: persoonlijke geheimen. De kiem voor het verhaal van Salamander is ontstaan door de angst die we allemaal ergens diep in ons hebben: dat onze geheimen op straat worden gegooid, vertelt bedenker Ward Hulselmans. Vroeger heb ik voor Gazet van Antwerpen veel assisenzaken verslagen en daar kon ik met eigen ogen zien hoe het aanvoelt - als je hele leven - in het bijzijn van een publiek - door een jury wordt bovengespit. Dat leek mij wel een boeiend uitgangspunt. Het geheim van Salamander leidt al vlug naar de hoogste kringen van de macht. Hoe hoger men is opgeklommen, hoe meer geheimen over de weg naar de macht men doorgaans te verbergen heeft. Natuurlijk heeft de Belgische geschiedenis mij geïnspireerd, je leeft in het land waarin je leeft. En bij ons kan je geen dag de krant openslaan of er staat wel een politiek bericht in dat de verbeelding tart. Het eigenaardige aan ons land is dat we dat dan laten passeren. Wie dit in Salamander niet wil laten passeren is speurder Paul Gerardi, nog eens een echte held in de klassieke zin van het woord. Hij doet wat wij niet zouden durven, weet Ward Hulselmans. Ik vond het fijn om daar mee te spelen want zo’n held zie je niet meer bij ons op tv. Doorgaans werk ik mijn hoofdpersonages uit met bepaalde acteurs in mijn hoofd. Deze keer niet en Filip Peeters, die Gerardi vertolkt, heeft mijn verwachtingen van zijn personage overtroffen.
Nu film en fictie maken stilaan een volwaardige industrie is geworden, schrijft men scenario’s in teams terwijl scriptdoctors over de schouder kijken. Hoe doet Ward Hulselmans dat? Helemaal alleen, op mijn eigen tijdrovende manier. Ik kan maar met één idee tegelijkertijd bezig zijn, en soms heeft dit tijd nodig om te rijpen. Ging ik maar meer procesmatig te werk dan zou het vlugger gaan. Maar een verhaal moet organisch groeien. Ik kom er ook pas mee naar buiten als het volgens mij ook af is. Geen evidente werkwijze die Ward Hulselmans hanteert, en niet zonder financiële risico’s. Ik moet soms op m’n tanden bijten, ja. Maar zo werkt het nu eenmaal voor mij. Ik kan dan ook maar beter mijn best doen. En dan nog, Stille Waters werd eerst op scepsis onthaald: zo traag! En in de natuur... Zelfs Witse werd aanvankelijk weggelachen. Het komt er dan op aan om overtuigd te blijven van je eigen gelijk. Salamander maakte Ward Hulselmans met zijn oude compagnon de route Frank Van Mechelen. Je kan onze band het best omschrijven als blind vertrouwen. Het eerste wat we doen wanneer we samenzitten, is de ego’s op de mesthoop gooien. Allebei geven we elkaar volstrekte vrijheid. Daarom dat ik ook nooit kom rondneuzen op Franks set. Dat is ook niet nodig omdat de kracht van Frank zijn doorgedreven voorbereiding is: acteurs, crew of scenarist, niemand zal ooit voor een verrassing komen te staan als Frank ‘actie’ roept. (grijnst) Ik heb het wel al anders geweten. (trailer Salamander in de App) Hans Van Goethem
SABAM-ARTES en Vlaamse Vereniging voor Filmkritiek zetten Roland Verhavert in de bloemetjes Roland Verhavert, boegbeeld van de Vlaamse film, verdiende dubbel en dik een extra bekroning voor zijn indrukwekkende palmares (Brugge die Stille, Pallieter, De Loteling, Boerenpsalm, Meeuwen sterven in de haven ...). Daarvoor zorgde o.a. zijn auteursvereniging dit najaar door hem de bronzen Muze van SABAM te overhandigen bij een huldiging in de Permeke-bibliotheek in Antwerpen tijdens het zevendaagse festival ‘7dagen sociale film’, waar hij een prijs voor zijn volledige oeuvre kreeg. Volgens de jury van de Vlaamse Vereniging voor Filmkritiek omdat hij kan beschouwd worden als de “peetvader van de Belgische film”. Van harte proficiat Roland ! Roland met echtgenote actrice Magda Lesage en de muze. het was collega harry kümel die roland het bronzen beeldje overhandigde (voor fragment uit Brugge die Stille (1981) dat ter ere van Roland werd vertoond op de huldiging: download onze App) ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//15 ARTES/SABAM MAGAZINE 71//octobre>novembre>décembre 2012//15
© Fragmenten uit de docu: © RITS-productie/Lion Heart Productions
sofie peeters
Jonge cineaste Sofie Peeters maakt naam met controversieel filmdebuut Femme de la rue Een aantrekkelijke jonge vrouw die op straat wordt nagefloten in de hoofdstad. Aanvaardbaar ? niet voor iedereen. EN wat als het verder gaat en de intimiteit van het “slachtoffer” schromelijk verstoord wordt ? Moeten we dan doen alsof onze neus bloedt?
Sofie Peeters (26) intussen aan de slag op de redactie van koppen, studeerde af als Master in communicationscience (mediaculture) aan de KUL. Na deze studie vatte ze in 2008 de filmschool (RITS) aan. in juni voltooide ze haar opleiding met Femme de la rue als eindproject. Zowel Canvas als RTBF La Une zonden de documentaire al uit.
Wat beweegt bepaalde mannen ertoe zich respectloos te gedragen ? Nieuwbakken cineaste Sofie Peeters vraagt het zich af in de docu Femme de la rue, haar afstudeerproject aan het RITS dat heel wat stof doet opwaaien. Bejubeld en verguisd tegelijkertijd, de controverse en taboes over het onderwerp lokken verhitte discussies uit. Al besefte de jonge studente op voorhand wat het zou betekenen als ze, met een verborgen camera, de kat de bel zou aanbinden. Naarmate research vorderde werd Sofies drijfveer om de documentaire te maken echter nog aangescherpt.
Ze wilden niet overkomen als “zwak of overgevoelig”, vroegen zich zelfs af of ze er zelf geen schuld aan hadden en durfden zich niet als “slachtoffer” opstellen. Dus wilde ik in eerste instantie de oorverdovende stilte doorbreken rond het onderwerp, tonen dat sexisme op straat een ernstig probleem is en dat het nodig is om actie te ondernemen. Een boete voor elke sexistische opmerking ligt moeilijk maar structurele preventieve maatregelen, zoals sensiblisering over gelijkheid tussen man en vrouw in scholen, jeugd en buurthuizen en strengere regels rond de veelal denigrerende afbeelding van de vrouw kunnen soelaas brengen. Ik durf ook hoop te koesteren dat veel van deze jongens en mannen die vrouwen op deze manier bejegenen, zullen nadenken over hoe hun gedrag overkomt en ermee stoppen.
Niet enkel vanuit haar eigen ervaring kwam ze tot de schokkende vaststelling dat bepaalde grenzen schaamteloos overschreden kunnen worden, ook sofie peeters : ik kreeg tonnen via getuigenissen van andere mannen en e-mails van vrouwen met de meest vrouwen uit verschillende culturen legt huiveringwekkende verhalen. Sofie de vinger op de wonde en gaat ze op Maar ze eindigden bijna altijd met zoek naar de kern van het probleem “sek- dezelfde zin “ik wil hierover niet getuigen voor de camera”. sisme op straat”. Sofie: Toen ik in oktober 2011 begon met mijn research voor Femme de la rue, realiseerde ik me dat er rond dit thema nog steeds een taboesfeer hangt. Telkens ik het er voor het eerst over had met meisjes en vrouwen uit Brussel was hun eerste reactie er steevast één van ontkenning. “Nee, ik word helemaal niet vaak lastiggevallen”, “Het is ok” of “Het is normaal”. Pas toen ik dieper begon te graven kwamen allerlei schrijnende verhalen aan de oppervlakte. Klaarblijkelijk is het iets waarover vrouwen beschaamd zijn. In mijn zoektocht naar getuigenissen kreeg ik steeds hetzelfde antwoord: tonnen e-mails van vrouwen met de meest huiveringwekkende verhalen. Maar de e-mails eindigden bijna altijd met dezelfde zin “ik wil hierover niet getuigen voor de camera”.
In de film zoekt Sofie naar oorzaken en neemt ze de westerse samenleving op de korrel, waarin de vrouw niet zelden als lustobject wordt geëtaleerd. In combinatie met andere factoren zoals opvoeding, werkloosheid en verveling ligt daar volgens diverse getuigen in de docu de oorsprong van een complex probleem. Een moslima uit de docu raakt een gevoelig onderwerp aan, ze vraagt zich af of het naïef is om nog te geloven in het multiculturele en of het aan de cultuur zelf ligt dan wel aan de situatie waarin de cultuur zich bevindt. Hoewel 9 op 10 mannen die op haar onfortuinlijke tochten door Brussel ongewenst gedrag vertoonden, van buitenlandse origine waren, benadrukt Sofie dat op pakweg 20 van hen er maar één of twee waren die haar op een sexistische manier benaderden. Een absolute minderheid dus. Maar twee sexistische opmerkingen in vijf minuten tijd is veel en dat was de aanzet voor de docu. dixit Sofie. (TG)
16//ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>NOVEMBer>December 2012
© Menuet
Hoog oscargehalte op film festival van gent 2012
schouwer, die bij thuiskomst zijn kroost niet zelden een extra knuffel gunt. Liefhebbers van bluegrass-muziek komen extra aan hun trekken dankzij de soundtrack (nr 1 in de Ultratop), die mooi in het verhaal vervlochten zit en subliem vertolkt wordt door de hoofdacteurs. Veerle Baetens ging als actrice tot het uiterste en laat zich ook als zangeres van haar beste kant zien. The Broken Circle Breakdown is gebaseerd op het gelijknamige theaterstuk van hoofdrolspeler Johan Heldenbergh en Mieke Dobbels (Elise in de theaterversie) Ook die productie van Compagnie Cecilia lokte volle zalen in Vlaanderen en Nederland. Voor de film werden nummers uit de voorstelling gebruikt, aangevuld met nieuwe. Bjorn Eriksson voorzag alle songs van nieuwe arrangementen. Voor de filmtrailer en enkele exclusieve reacties van onze gasten uit de sector, download onze app.
© Primetime
Het ontroerende verhaal van een niet alledaags koppel dat het verlies van een kind te verwerken krijgt, weekt iets los bij de toe-
Naast The Broken Circle Breakdown bood het festival nog meer inheemse parels uit de zevende kunst. Offline, het langspeelfilmdebuut van Peter Monsaert werd door SABAM ARTES gesponsord via de beurs voor het componeren van originele filmmuziek. De gitaarstrings vs huisraadklanken van de Belgische topband Triggerfinger zijn al een tijdje bezig aan een internationale opmars maar ook hun stevige back-tot-basics-soundtrack past deze film als gegoten. Offline vertelt het verhaal van een ex-gedetineerde met een duidelijk doel voor ogen. Dat bereiken blijkt echter geen sinecure. Op 16 oktober ging de productie in première op het festival waar de film ook geselecteerd was voor de officiële competitie. Het publiek
trakteerde cast en crew op een staande ovatie. (www.offlinedefilm.be) In Kid demonstreert Fien Troch andermaal haar kwaliteiten als regisseur. Ze ging filmen op locaties uit haar eigen jeugd en kreeg met dit verhaal een speciale juryvermelding, “voor de moedige visie op familie en kindertiwwjd en de authentieke acteursregie”. Ook voor Corps Perdu van aanstormend talent Lukas Dhont was er een speciale vermelding. De National Lottery Award for Best Belgian Student Short ging naar De Naam Van De Vader van Timothy Josha Wennekes. Als de trend zich voortzet kan Hollywood zich wellicht opnieuw ver wachten aan buitenlands Oscarmateriaal uit onze richting. (TG)
© Lunanime
Volgens de makers is The Broken Circle Breakdown absoluut geen tranentrekker maar er waren maar weinig ogen die droog bleven tijdens de SABAM-ARTES-filmavond op het jongste filmfestival van Gent. Net als bioscoopgangers overal te lande waren onze gasten talrijk opgekomen om de bewogen prent van Felix Van Groeningen te zien. Amper twee weken na de release als opener op het festival stond de teller in Vlaamse bioscopen al op 100.000 bezoekers. Goed voor een Gouden Award voor Felix, die op dat moment alweer aan het werk toog als jurylid in de kortfilmcompetitie van het Abu Dhabi filmfestival.
ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//17
Tot zijn eigen verbazing begeeft advocaat-auteur Daniël Gybels zich op “onbekend” terrein als hij besluit om de Catilinarische redevoeringen van een “evenknie” uit het oude Rome te bewerken tot een theaterstuk. Net als de pionier-bewerker van zijn betogen combineerde ook Cicero het schrijversschap met de advocatuur. Toeval ? Daniel: In die zin dat ik toevallig twee beroepen heb, schrijver en advocaat. Maar er zijn wel meer illustere grote voorgangers die ook advocaat waren of rechten gestudeerd hadden, zoals Brecht, Molière en zelfs Shakespeare, denk ik. Intellectueel gezien liggen rechten en theater niet eens zo ver uit elkaar. Niet alleen omwille van het “theatrale” van de rechtbank maar gewoon omdat het te maken heeft met het (woord-)spel van de mensen. Vanuit mijn klassieke humaniora opleiding (Latijn-Grieks nvdr) was het maar een kleine stap om te onderzoeken of de Catilinarische redevoeringen van Cicero al bestonden in een theaterversie, in een monoloog of met meerdere spelers. Ik heb het web wereldwijd afgesurft, in de veronderstelling dat er toch nog iemand zou zijn in Italië of Groot-Brittannië, maar hoewel de redevoeringen zich bijzonder goed lenen om voor theater bewerkt te worden, bleek ik de eerste te zijn (lacht). Je hebt het stuk “geactualiseerd” naar onze huidige samenleving ? Daniël: Van de vier redevoeringen die na mekaar komen in het door Cicero zelf geschreven literaire werk, heb ik de oorspronkelijke geest en structuur gerespecteerd. In die zin heb ik een dramaturgisch verantwoorde bewerking gemaakt, die aanschouw- en speelbaar is volgens de wetmatigheden van het theater. Dat komt
neer op “ervoor zorgen dat het publiek geboeid raakt en blijft.” Soms moet je historische zaken herschudden zodanig dat er een spanningsopbouw is en uitdunnen zodat er geen wanorde ontstaat door personages en teveel informatie. Wat ik toegevoegd heb aan de oorspronkelijke versie, zijn reflecties van vandaag. Vanuit filosofisch, sociologisch en psychologisch oogpunt het werk van 2000 jaar geleden, bekeken door de ogen van vandaag. De nadruk ligt op hoe wij mensen geëvolueerd zijn in 2000 jaar tijd. Na de Romeinse tijd en de middeleeuwen kwam de renaissance, “de verlichting”, die een heel ander beeld wierp op het West-Europees mensbeeld. Het belang van religie nam aanzienlijk af. Wat in Cicero’s tijd nog door religie werd uitgemaakt, is ondertussen heel erg gereduceerd. Bedoel je dat de huidige mensheid minder haar toevlucht zal zoeken tot religie ? Daniël: Er zijn nog culturen die dat wel doen uiteraard maar dat beeld overheerst niet meer. Bij de Oude Grieken en de Romeinen waren het de goden die bepaalden wat er met de mensen gebeurde als waren ze een speelbal van het noodlot. Door de verlichting is de mens verantwoordelijk geworden voor zijn gedrag en zijn daden. Als je met die evolutie in het achterhoofd kijkt naar sociaal verantwoord gedrag van toen blijven de pijlers van weleer toch overeind. Poli-
guido van der auwera in cicero
© Luk Monsaert
Romeinse wijsgeer op Gentse planken Daniel Gybels geeft Cicero menselijk gelaat
Daniël Gybels: Conclusies die de basis zijn voor een pleidooi, houden je niet literair of artistiek bezig, al moet je natuurlijk wel zorgen dat het goed geschreven is en denken aan de basisregels van een goed opgebouwd verhaal. Bij pleidooien voor de rechtbank: zorgen dat het scenario klopt (lacht). Als je theater schrijft gelden echter nog andere wetten, die van het theatermedium.
tici van toen waren niet anders dan die van vandaag. De mensen zijn gebleven wat ze zijn. Het zijn maar mensen met al hun zonden. Alleen, het reflectiekader is anders geworden. Als je vandaag kijkt naar wat Cicero toen schreef, zie je een mens in gewetensnood die nu veel meer moeite zou hebben met het afmaken van zijn politieke vijanden. Mocht Cicero terugkomen in de huidige samenleving, hoe anders zou hij het aanpakken ? Hm interessante vraag... in de wetenschap dat hij veel meer filosoof, historicus en schrijver dan advocaat was, denk ik dat hij de zaken en het bestuur vandaag veel meer vanuit reflectie en relativering zou benaderen in plaats van te gaan voor de brute macht die er toen heerste onder de senatoren. Ik denk ook dat hij zijn vijanden meer zou zien als gelijken maar dan van een andere partij. Ik heb in het stuk geen enkele knipoog verwerkt naar de politiek van vandaag. Toen ik het drie jaar geleden schreef, was ik daar helemaal niet mee bezig. Maar er zijn zoveel toevalligheden op het politieke wereldtoneel dat de stukjes van de puzzel ook wat dat betreft wonderwel op hun plaats lijken te vallen. (TG)
© Foto jpfack
Speeldata op www.tinnenpot.be Voor SABAM-leden biedt Theater Tinnenpot Gent 25 x 2 gratis tickets aan voor de première van seizoen 2013, nl. op donderdag 17 januari 2013, om 20 u. Info: 09/225 18 60 en 0477 43 73 02 Waarom je moet gaan kijken verneem je van de auteur zelf in onze app. 18//ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>NOVEMBer>December 2012
micHael: casting en energie is driekwart van een tHeatervoorstelling
twee JAAr geleDen koos MiChAël er Als CurAtor op theAter AAn zee Voor “oM zo gul MogeliJk te spelen en zoVeel MogeliJk theAtertAlent te tonen”. ook De VolgenDe eDities BliJft hiJ op De Voet Volgen, Afgelopen zoMer BrACht hiJ VerslAg uit Als festiVAlreporter.
michael De cock en cie brengen vernieuwenD Dramaturgisch concept in rosie en moussa als je een overwegend Zes- tot tienjarig Publiek anderHalf uur lang weet te boeien met een tHeatervoorstelling vol maatscHaPPelijke issues, ben je oP Zijn ZacHtst geZegd vindingrijk. doorslaggevende ingrediënten ? Deel 1 van rosie en moussa gaat over een afwezige vader en ik had voor mezelf nog niet uitgemaakt waar die zou zijn. In het begin verhuizen Rosie en haar mama naar de andere kant van de stad maar je komt niet te weten waar de vader is. In het tweede boek blijkt hij niet dood of zelfs gescheiden te zijn maar opgesloten in de gevangenis, waar je ineens in een andere wereld terechtkomt. Vandaar kwam natuurlijk ook het idee om in de gevangenis te spelen. En zo geschiedde. Binnenkort zullen we alle Belgische gevangenissen gedaan hebben maar ook een kinderkunstenfestival. Ook Bozar en randgemeenten als Wemmel en Strombeek wilden graag rond deze voorstelling werken omdat Brussel een heel mondiaal en divers publiek heeft. De sfeer is altijd anders naargelang de locatie, de zesde verdieping van een appartementsgebouw in Antwerpen van waaruit je de stad ziet, een cc of de prozaïsche bezoekersruimte van een gevangenis, die zoveel cadeau geeft en zelfs filmische proporties kan aannemen… (tg) ontdek enkele exclusieve teasers van rosie en moussa in onze app. sPeeldata oP wwww.tarsenaal.be
De Brusselse roots VAn illustrAtriCe JuDith VAn istenDAel ziJn DuiDeliJk MerkBAAr in De stADstekeningen Die ze MAAkte Voor rosie en MoussA Deel 2: De Brief VAn pApA. rosie en MoussA (Deel 1) won in VlAAnDeren een Boekenwelp’ en De priJs VAn De proVinCie Antwerpen en werD in neDerlAnD onDersCheiDen Met een ‘VlAg en wiMpel’. nog in neDerlAnD, kreeg het Boek een eerVolle VerMelDing in De Jenny sMelik iBBy-priJs. nA DuitslAnD ziJn De reChten VAn het Boek nu ook AAn JApAn, turkiJe en itAlië VerkoCht.
artes/sabam magaZine 71//oktober>november>december 2012//19
© diego franssens
een even grappig als ontroerend verhaal, verteld door een creatief collectief: droomedaris rex i.s.m. t’arsenaal. michael de cock omringt zich graag met andere duizendpoten zoals ikram aoulad (rosie), steven de bruyn en jasper Hautekiet. alle vier hebben ze een creatieve inbreng in rosie en moussa en kwamen ze tot een vernieuwend en verrassend dramaturgisch concept. Het resultaat is een wonderlijk schouwspel waarin muziek en theater samensmelten, muzikanten ook zonder instrument de pannen van het dak spelen en acteurs in hun diverse rollen inventief weg weten met huisraad en mondharmonica. crossover heruitgevonden. met het stuk dat gebaseerd is op zijn boek de Brief van Papa (rosie en moussa), schuimen michael en cie cc’s en… gevangenissen af, waar het onderwerp van de voorstelling bijzonder gevoelig ligt, “een stadsmeisje dat dik tegen de zin van haar moeder toch op bezoek gaat bij haar veroordeelde vader, die haar een brief stuurt vanuit de gevangenis”. Best confronterend. vertelt Michael. Het zorgt er soms voor emotionele taferelen. Het begon allemaal met een vraag van Brussel deze week om een aantal verhalen te schrijven waaruit spontaan het eerste rosie en moussa-boekje groeide. micHael: Van een boek naar een theaterstuk is voor mij geen recept, ik hoef dat niet per se op de planken te brengen. Maar soms ben ik zo één met het verhaal dat alles samenkomt. Bovendien heb ik het dan over thema’s waar ik het ook in het theater over wil hebben: mondialiteit, stedelijkheid… In rosie en moussa komen de stad, de diversiteit in de stad en de wereld vandaag aan bod. Dat gevoel had ik ook bij klassiekers zoals Vliegen tot de hemel (met het BJO) en mijn boek Hannibal. Soms is het logisch dat zich dat vertaalt naar een andere kunstvorm. Dat maakt dat je je kunt verbeteren en verdiepen in een aantal aspecten.
© SABAM/TG
Hecke schrijft Gainsbourg
Ergens halverwege de jaren tachtig kijkt Rudolf Hecke recht in de ogen van Serge Gainsbourg. Om for ever in de ban te raken van het enfant terrible van de Franse cultuur. Parallel met “Gainsbarres” woelige levenswandel levert de rebelse poëet, die aan de basis lag van menig carrière van wereldformaat en tal van film-, muziek- of zelfs reclamesuccessen, stof in overvloed voor de allereerste Nederlandstalige Gainsbourg-biografie. Zijn eigen ervaringen en die van anderen verweeft Rudolf vlot met die van Gainsbourg. Van diens tekenende jeugdjaren als Lucien Ginzberg, zoon van een Joods-Russische immigrantenfamilie, over zijn kortstondige maar allesbepalende relatie met Brigitte Bardot, die zou leiden tot een iconische song, tot over de dood heen. In het boek gaat de auteur dieper in op de paradox die de legende belichaamt. Een legende die zowel het suikerzoete Poupée de cire als het oppersensuele, “met Gitanes omfloerste” Je t’aime moi non plus uit zijn briljante geest tevoorschijn haalde. Rudolf: In een zwarte kamer ergens in Leuven dompelde ik me onder. Daar deed Serge Gainsbourg voor mij het licht schijnen. In 1985, een paar jaar nadat ik mijn eerste plaatje maakte,
Rudolf: Serge Gainsbourg wou eigenlijk kunstschilder worden. Maar tot zijn grote frustratie slaagde hij er niet in om de carrière uit te bouwen die hij zelf voor ogen had. ontmoette ik hem in Vorst Nationaal. Ik was naar een optreden geweest met vrienden en kreeg de kans om hem backstage recht in de ogen te kijken. Dat moment gaf mij absolute zekerheid, “deze mens is de moeite waard”. Als kind was hij al een jongen met veel fantasie. Hij dreef en leefde erop, mooi in beeld gebracht in de controversiële film Vie héroïque, waarin heel wat dingen tot leven komen in zijn verbeelding. Die fantasie ligt me na aan het hart. In het boek combineer ik dat met hoe ik zelf het leven op die momenten ervaarde. De uitgever en ik hebben ons de vraag gesteld: Moet je als auteur van een biografie zo veel mogelijk afstand nemen of mag je ook “dichtbij” komen ? De passages waarin ik als het ware mee over de schouder van de lezer ging hangen, bleken de sterkste. Op die manier is uiteindelijk het hele boek ontstaan. Het geeft voor het eerst een kijk op het leven van Gainsbourg vanuit Vlaanderen. Ik ben op zoek gegaan naar andere mensen in België die met Gainsbourg te maken hebben gehad. Arno bv., die vaak ten onrechte met hem vergeleken
wordt, behalve dat Gainsbourg net als Arno redelijk uniek is. (lacht) Arno’s vader en de grootvader van gezellin Jane Birkin hadden allebei in het hetzelfde bataljon in het leger gezeten. Zo raakte Arno bevriend met Jane Birkin. Goed voor diverse anekdotes in het boek. Het grote publiek kent Rudolf als de frontman van Pop in Wonderland, de band die in de nineties furore maakte met kleurrijke hits als Grow a baby. Maar de drijvende kracht achter PIW, Company of State, The God=doG, The Incredible Time Machine en Labyrinth Woman heeft net als zijn personage meer pijlen op zijn boog. Rudolf schrijft ook gedichten, schilderde, voerde briefwisseling met Hugo Claus en trad op met Tom Lanoye, Gerard Reve en Simon Vinkenoog. Naast drukke activiteiten in zijn eigen opnamestudio (Studio Factasy) maakt hij nu een droom uit het prille begin van zijn carrière waar: zijn debuut als schrijver. Rudolf: Toen ik het boek aan het schrijven was, zat Serge gewoon mee aan tafel bij ons. Tot ergernis van mijn familie. (lacht) (TG)
© EPO
Gainsbourg, uitgegeven bij Epo, met voorwoorden van Tom Barman en Rick De Leeuw. (Rudolf leest een stukje voor in onze app)
N.a.v. het boek volgt ook een Cultureel Centra-programma getiteld Gainsbourg: l’amour monstre dat in het najaar van 2013 zal starten. Rudolf: Ik vertel verhalen uit m’n boek en anekdotes uit Gainsbourgs leven terwijl o.a Eric Melaerts en Ad Cominotto voor de muziek zorgen. Meer info backline www.liveconcerten.be 20//ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>NOVEMBer>December 2012
In de kijker op de Boekenbeurs Flinke opkomst in de Gele Zaal van Antwerp Expo voor onze hommage aan Staf Knop op de Boekenbeurs vorige maand. Met een ATV-reportage als kers op de taart kan de start van onze Boekenwoensdagserie extra muros niet meer stuk.
Boek.be-directeur Geert Joris en cie pleitten in hun openingstoespraken voor diversiteit en tegen ongeletterdheid en voor het voortbestaan van het “boek” in zijn traditionele vorm. Nostalgisch maar met oog voor de toekomst want ook op de boekenbeurs is de iPad niet meer weg te denken. Digitale nomaden lieten zich verleiden tot een ontdekkingstocht naar de wondere wereld van de tablet. Doe hetzelfde en download gratis onze app voor extra’s (Barbara Rottiers leest voor uit Beest in bed van Marita De Sterck, de reportage van ATV, enz.) (TG) www.boek.be
© SABAM/TG
Hou jullie mailbox, onze website en social media in de gaten om te zien wat we volgend jaar op nieuwe locaties voor jullie in petto hebben. Op de Boekenbeurs zelf, waar SABAM met deze boekenhulde voor het eerst een speciaal evenement organiseerde, was het veertien dagen op bekende en minder bekende koppen lopen. Een boekendokter, een songtekstwedstrijd (Amatorski), de allereerste instaroman, een drukbekeken episode “Astrid in Boekenland”, op de Boekenbeurs is alles mogelijk. Bij de koplópers dit jaar opnieuw vertrouwde namen zoals Jeroen Meus, Merho en Pieter Aspe. (zie verder voor het volledig palmares van 2012).
De Boekenbeurs in cijfers 171.310 bezoekers in 12 dagen. Op 1 november werd het bezoekersrecord gebroken met bijna 26.000 mensen. De meerderheid van de standhouders noteerde een gemiddelde omzetstijging van 10% à 15%. Een paar haalden zelfs meer dan 20%. Proficiat aan de auteurs van de bestverkopende boeken:
FICTIE
KINDER- EN JEUGDLITERATUUR
1. E.L. James, Vijftig tinten grijs, 3.187 ex. (Prometheus) 2. Pieter Aspe, Min 1, 2275 ex. (Manteau) 3. Peter Terrin, Post Mortem, 1.485 ex. (De Arbeiderspers)
1. Geronimo Stilton, Fantasia 7, 1412 ex. (Baeckens Books) 2. Mark Borgions, Koen Brandt, et al, De Zevenmijlslaarzen, 900 ex. (Het Geluidshuis) 3. Dirk Bracke, Rollercoaster, 750 ex. (Davidsfonds)
NON-FICTIE VRIJE TIJD 1. Jeroen Meus, Dagelijkse kost 4 ,2500 ex. (Van Halewyck) 2. Piet Huysentruyt, SOS Piet 365, 965 ex. (Lannoo) 3. Jeroen Meus, Dagelijkse kost 1, 900 ex. (Van Halewyck)
NON-FICTIE INFORMATIEF 1. Dirk De Wachter, Borderline Times, 710 ex. (Lannoo) 2. Guillaume Van der Stighelen, Echt, 410 ex. (Lannoo) 3. Rika Ponnet, Blijf bij mij, 610 ex. (Lannoo)
STRIPS 1. Merho, De Kiekeboes / 133 Dagje Dédé, 975 ex. (Standaard Uitgeverij) 2. Hec Leemans, F.C. De Kampioenen / 73 Komen vreten, 925 ex. (Standaard Uitgeverij) 3. Jef Nys Studio, Jommeke / 261 De recordjagers, 550 ex. (Ballon Comics)
ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//21
Frédéric Halbreich Dichter van vormen en materie De wereld van Frédéric Halbreich betreden is een avontuur plannen waarin de zintuigen elkaar op de rand van een werk ontmoeten. De schilder-dichter-“meester-lakkunstenaar” hanteert een techniek, die komt overwaaien uit de Aziatische cultuur, geleid door een verwoede zoektocht naar de zuiverheid en glans van het zwart. Frédéric Halbreich zal deze in een klein lakmuseum in Rusland verder uitdiepen: “Ik kwam voorbij Vladimir en Soezdal en hielt halt in een klein lakmuseum waar voorwerpen uit de lokale ambachten tentoongesteld werden. Ik lichtte me in en stelde veel vragen. Toch is mijn techniek persoonlijk, gebaseerd op uitgebreid onderzoek en verfijning van het schilderij.” Dankzij zijn nauwgezet onderzoek gekruist met persoonlijke recepten en geheime mengsels kan de perfectionistische alchemist -zoals we de lakkunstenaar wel mogen noemen- zijn niet figuratieve maar “vibrerende”kunst vervolmaken.
Aluminoïde
Na de recente tentoonstelling in Gent in het kader van Lineart begin deze maand volgt in september 2013 een expo in Galerie Balastra, geleid door Michel Mathy. Halbreichs eerste gedichtenbundel Vues du Sol telt 52 pagina’s en verzamelt 39 gedichten. Meer tentoonstellingen staan op stapel. (SG) Info: www.frederic-halbreich.odexpo.com www.balastra.be
Raoul De Keyser leeft verder in bejubeld oeuvre “Eén van onze beste schilders de jongste vijftig jaar”, krantenkoppen logen er niet om toen Raoul De Keyser dit najaar onverwacht in Deinze overleed op 82-jarige leeftijd. Kunstminners en -kenners zijn het erover eens: we zijn een monument kwijt en het erfgoed dat hij ons naliet moeten we koesteren.
vertegenwoordiger van de Nieuwe Visie, waarbij herkenbare motieven uit het dagelijks leven werden herleid tot kleurvlakken en lijnen. Samen met o.a. Roger Raveel beschilderde hij in die periode de kelders van het kasteel van Beervelde in de buurt van Gent. Vanaf de jaren zeventig werd zijn werk abstracter en raakte hij bekend met schilderijen die stukjes voetbalveld tonen. Later koos hij voor levendige kleurrijke doeken. Ook op hoge leeftijd bleef hij aan het werk, vorig jaar nog te bewonderen tijdens een tentoonstelling in de Lokettenzaal van het Vlaams Parlement. In 2007 werd zijn carrière bekroond met de prijs voor algemene culturele verdienste van de Vlaamse Gemeenschap. Op de uitreiking bracht Luc Tuymans een hommage. Hij beschreef het oeuvre van de gelauwerde toen met woorden als “twijfel, timing, precisie en nu eindelijk erkenning”. Samen brachten de twee grootmeesters een dub-
beltentoonstelling in het SMAK in Gent. Het werk van Raoul De Keyser is te zien in binnen- en buitenlandse musea. Hij nam ook deel aan Documenta in Kassel en de Biënnale van Venetië. (bron: Cobra) (TG)
© www.cobra.be
Raoul De Keyser werkte sinds de jaren zestig aan een persoonlijk oeuvre ‘hors categorie”. In het begin van zijn carrière was hij een belangrijk
Ook de volgende generatie kunstenaars timmert aan internationale wegen. We zijn dus bijzonder trots te kunnen melden dat ons lid Luk Vermeerberghen dit najaar voor het eerst in Brazilië (Rio de Janeiro) exposeerde. Luk Vermeerbergen is een hedendaagse allround-kunstenaar. Zijn werk omvat abstracte schilderijen, fotografie, sculpturen en installaties. Meer info: www.lukvermeerbergen.be
22//ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>NOVEMBer>December 2012 22//SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012
© www.lukvermeerbergen.be
Luk Vermeerberghen exposeert in Brazilië
Second World Conference of Screenwriters Barcelona, Spain, 9-10 Nov. 2012 Hoe ga je als scenarist om met de nieuwe digitale wereld? Geeft het web met zijn gratis-cultuur de doodsteek aan auteursrechten, en dus ook aan ons, auteurs? Bram Renders en Gerrie Van Rompaey trokken als afgevaardigden van de Vlaamse scenaristengilde en met de steun van SABAM-artes naar de tweede World Conference of Screenwriters, in de hoop een antwoord te krijgen op die vragen. En ze kwamen gerustgesteld terug. Of toch een beetje… Focus lag vooral op de invloed van nieuwe technologieën op het vak en de uitdagingen en kansen die de evolutie naar multimediale platformen biedt. Mogelijkheden worden groter, eisen hoger, grenzen vervagen. Het internet maakt van de hele wereldbevolking een potentiële doelgroep. De grondbeginselen van een goed verhaal blijven onveranderd overeind. Maar de manier van vertellen wordt sterk beïnvloed door de drager waarop het vertoond wordt en door de manier van ‘consumeren’. Kleine of grote schermen, interactieve consoles, dynamisch, surfend, zappend, multi, trans, totaal en tegelijk. Het publiek is niet langer passief, maar wil deelnemen. Ze zitten niet altijd braaf te wachten tot de televisie uitzendt, maar creëren hun eigen mediamomenten. Ze willen dat de verhalen hen volgen, willen kunnen delen, sociaal zijn. De uitdaging voor de scenarist? Creatief en flexibel zoeken hoe zo’n ervaringsgerichte belevenis te scheppen. Wie erin slaagt zijn versie van een verhaal als een splinterbom te lanceren, heeft meer kans om de kijker te ‘raken’, zowel letterlijk als figuurlijk. Allemaal goed en wel, maar wie zal dat betalen? En als iedereen zijn verhaal langs alle kanalen verspreidt en verrijkt, hoe vind je als consument dan nog je weg naar die verhalen die je persoonlijk raken? Als er elke dag duizenden uren video online worden geplaatst, hoe kan jouw verhaal daar tussen overleven? Momenteel rekent de kijker nog op een zender om een selectie te maken. Maar de laatste jaren duiken er nieuwe filters op.
Nieuwe digitale platformen waarop je verhalen terugvindt die jou interesseren. Deze nieuwe poortwachters zullen over enkele jaren bepalen of jouw verhaal gevonden wordt. Zij zullen er ook geld aan verdienen en, vroeg of laat, ook jou als auteur vergoeden voor je werk. Als alle belangenverenigingen van auteurs internationaal krachtig en eendrachtig samenwerken, toch. Een ander heet hangijzer: het gebrek aan erkenning voor de rol en het werk van de scenarioschrijver. Dankzij de vorige wereldconferentie in Athene werd dit probleem concreet onderzocht en in kaart gebracht.
De resultaten zijn niet verrassend, wel ontluisterend. Scenaristen worden vaker niet dan wel uitgenodigd op filmfestivals. Zelfs als hun film op het programma staat, wordt meer dan de helft over het hoofd gezien als de invitaties vertrekken. Nog pijnlijker wordt het als de film met een origineel scenario desondanks gepromoot wordt als ‘a film by NAAM REGISSEUR’. In Europa blijkt de situatie nog minder rooskleurig dan in de US. Geen scenaristen op de rode loper, niet in de jury, niet op het podium. De cijfers van het onderzoek (te downloaden op scenaristengilde.be) staan in schril contrast met de noodzaak aan een goed scenario voor de camera’s beginnen draaien. Conclusie: een scherpe pen is niet voldoende, wij scenaristen moeten dringend een grotere bek krijgen. Een conferentie als deze werkt ook op dat vlak inspirerend en motiverend. Binnen twee jaar: verslag uit Warschau, waar de volgende WCOS gepland is. (Bram Renders/Gerrie Van Rompaey)
[email protected] www.scenaristengilde.be http://wcos2012.wordpress. com/2012/09/12/hello-world/
Als feestelijke afsluiter van het Vlaams-Nederlands festival voor dramaschrijvers vorige maand in Maastricht kende de gelijknamige stichting zijn tweejaarlijkse schrijversprijs voor drama in de lage landen toe aan Robert Alberdingk Thijm (1965). De auteur van o.m. Dunya en Desie treedt hiermee in de illustere voetsporen van Marc Didden, Maria Goos, Arne Sierens, Ad de Bont, Stany Crets, Harrie Geelen, Paul Pourveur, Ward Hulselmans, Karst Woudstra, Ignace Cornelissen, Willem Capteyn, Annie M.G. Schmidt en Hugo Claus. De complete biografie van de huidige winnaar vindt u in onze nieuwe Magazine app. (Bron: Toneelacademie Maastricht)
© Dramaastricht
Edmond Hustinxprijs 2012 voor Robert Alberdingk Thijm
ARTES/SABAM MAGAZINE 71//oktober>november>december 2012//23
Hoofdredacteur Christophe Depreter / Kern-/eindredactie Tania Ghyselinck / Redactiecomité Johan Verminnen, Claude Martin, Christophe Depreter, Jérôme Van Win, Tania Ghyselinck, Sylvie Godefroid, Marleen Francois / Werkten eveneens mee aan dit nummer Siegfried Bakelants, Bram Renders, Gerrie Van Rompaey, Hans Van Goethem, Steven Verhamme / Vertalingen Jens Devogelaere, Frédéric De Vadder / Herlezing Jens Devogelaere / Lay out Olagil / Druk en verdeling Symeta / Foto’s Illustraties © Luc Deschamps, Lieve Blancquaert, Photo presse Julien Hucq, Boy Kortekaas, www.latitudefestival.com, Ann-Katrien Van De Velde, Nathalie Wynants, Yu Chen, Madelien Waegemans, Steven Noels, Aja Productions, Johan Jacobs, Famille Riguelle, Boy Kortekaas, PragaKhan-management, Luc Peeters, RITS-productie/Lion Heart Productions, Primetime, Luk Monsaert, Menuet, Lunanime, jpfack, Diego Franssens, SABAM/TG, www.cobra.be, www.lukvermeerbergen.be, Dramaastricht. Verantwoordelijke Uitgever : Johan Verminnen, Gedelegeerd bestuurder Coördinatie : Tania Ghyselinck, Aarlenstraat 75-77, 1040 Brussel –
[email protected] Burgerlijke Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid SABAM.- Reg. Burg. Venn. Brussel Nr. 6 -SABAM lid van CISAC - Aarlenstraat 75-77 - 1040 Brussel - BTWBE-0402.989.270 RPR Brussel - Website : www.sabam.be. Niets uit dit nummer mag opnieuw gepubliceerd worden zonder voorafgaande toestemming van de verantwoordelijke uitgever. Foto cover : Jef Neve © Lieve Blancquaert