AZ-VESALIUS
Introductiebrochure voor studenten
Algemeen ziekenhuis Vesalius Hazelereik 51 3700 Tongeren tel: 012/39 61 11 tel afdeling:
012/39 72 77
INTRODUCTIEBROCHURE VOOR STUDENTEN GASTRO-ENTEROLOGIE – ENDOCRINOLOGIE – ONCOLOGIE.
DE2
1 Versie maart 2013
Inhoudstafel Voorwoord 1. Voorstelling van het ziekenhuis. 1.1.Een korte historiek. 1.2.Het ziekenhuis. 2. Voorstelling van de eenheid. 2.1.Architectonisch. 2.2.Multidisciplinair team 2.3.Patiëntenpopulatie. 3. Specifiek verpleegkundige taakinhoud en taakomschrijving. 3.1.Organisatie van de verpleegzorg. 3.2.Dagindeling – dienstscenario. 3.3.Verpleegtechnisch. 4. Specifieke aandachtspunten op deze afdeling. 4.1.Algemeen. 4.2.Pijnbeleid. 4.3.Fixatiebeleid. 4.4.Voedingsbeleid. 4.5.Decubitusbeleid. 4.6.Infobrochures voor oncologische patiënten. 5. Verwachtingspatroon. 5.1.Nieuwe verpleegkundige. 5.2.Studenten. 5.2.1. Vanuit de afdeling. 5.2.2. Vanuit de school. A. Algemene verwachtingen. B. Doelstellingen vanuit het opleidingsjaar. 6. Functioneringsgesprekken / evaluaties. 7. Vorming. 7.1.Interne bijscholingen. 7.2.Externe bijscholingen. 2
Voorwoord
Hoofdverpleegkundige Jos Francis
Beste nieuwe medewerker en studenten,
In naam van al het personeel van dienst DE 2 heten wij je van harte welkom.
We willen je graag opnemen in onze groep. Daar willen we ons voor inzetten en daarbij stellen we deze brochure voor als een eerste kennismaking. Deze bundel werd opgesteld om onze afdeling met al haar gebruiken, modaliteiten en afspraken, bij jou kenbaar te maken zodat je, je op een vlotte en aangename manier kan inwerken op onze dienst. Uiteraard staan niet alle details hierin verwerkt, maar kan je altijd terecht bij iemand van ons team voor verdere vragen; aarzel dus niet om van deze gelegenheid gebruik te maken, want jouw opvang en begeleiding hoort tot onze taak. Het is vanzelfsprekend dat je, je als nieuwkomer onwennig voelt en je weg moet zoeken, zowel in het werk als met je collega’s. Maar we gunnen je zeker de nodige tijd om je in te werken.
Heel veel werkgenot en alvast succes !!!!!!
3
1. VOORSTELLING VAN HET ZIEKENHUIS. 1.1 Een korte historiek. Het Algemeen Ziekenhuis Vesalius is ontstaan uit een fusie van twee O.C.M.W.-ziekenhuizen en één privaat ziekenhuis : - het O.C.M.W.- ziekenhuis Sint-Jacobus Tongeren; - het O.C.M.W.- ziekenhuis Sint-Martinus Bilzen, en - het privaat ziekenhuis Onze-Lieve Vrouwkliniek Tongeren. De fusie van deze drie ziekenhuizen kwam tot stand op 1 januari 1991. Bij de oprichting van deze fusie had men hoofdzakelijk twee doelstellingen voor ogen, namelijk : - het creëren van een nieuwbouwcomplex en een renovatie van het bestaande gebouw van de campus Sint-Jacobus te Tongeren (nu: AZ Vesalius Campus Sint-Jacobus) enerzijds, - anderzijds het behoud en de renovatie van een polikliniek en daghospitaal op de campus Sint-Martinus te Bilzen (nu : Medisch Centrum AZ Vesalius Bilzen). Het AZ Vesalius is een autonoom regionaal ziekenhuis met een openbaar statuut, waarin een afvaardiging van de drie voormalige ziekenhuizen deel uitmaken van de Raad van Bestuur.
Foto Aurorea
4
1.2. Het ziekenhuis Het AZ Vesalius heeft een beddencapaciteit van 355 bedden die verdeeld zijn over verschillende verpleeg- en verpleeg-technische afdelingen:
-
2 geneeskundige afdelingen: - D1 voor Neurologie ( met Stroke-unit) en Pneumologie. - DE2 voor Gastro-enterologie – Diabeteszorg en Oncologie.
-
3 heelkundige afdelingen: -D3 : hoofdzakelijk Abdominale heelkunde, Vaat-en thoraxchirurgie, Gynaecologische heelkunde, Urologie, KNO, MKA,… met een eerder langdurig verblijf. -E3 : idem D3 maar met een kortdurig verblijf post-operatief. -B3 : Orthopedische heelkunde.
-
3 geriatrische afdelingen BO en CO, en B1 voor cardiologische geriatrie.
-
1 afdeling Materniteit op B2 met Verloskwartier en een dienst Neonatologie op A2.
-
1 afdeling Pediatrie op B5.
-
Het inwendig daghospitaal bevindt zich op A3.
-
De Sp-Palliatieve Eenheid met 6 bedden bevindt zich op C1.
-
De Sp-Locomotorische revalidatie bevindt zich op E1.
-
De Sp-chronische ziekten bevindt zich op B4.
Er is een Intensieve zorgafdeling voor de opvang van zowel enerzijds chirurgische patiënten als anderzijds geneeskundige patiënten, uitgerust met de meest moderne bewakingsapparatuur. Voor de niet geplande en dringende opnames kan men beroep doen op de spoedgevallendienst, die tevens uitgerust is voor MUG-interventies en het patiëntenvervoer via de dienst 100 dat uitbesteed is aan private ambulancediensten en brandweer. Voor de diagnosestelling kan men een beroep doen op een ruim uitgebreide medische-technische infrastructuur die verdeeld is over de volgende afdelingen: - Medische Beeldvorming (Klassieke Rx, echografie, CT-scan en NMR); - Nucleaire geneeskunde – Isotopen; - Klinisch laboratorium.
Als laatste is er nog een zeer modern uitgerust Operatie-kwartier.
5
Naast het hospitalisatieaanbod kunnen de patiënten dagelijks terecht op de polikliniek, waar de geneesheren-specialisten hun consultaties houden. Gezien het patiëntenaanbod zich uitstrekt over de regio Zuid-Limburg, heeft men gekozen voor een behoud van de poliklinische en hoofdzakelijk chirurgische daghospitaalactiviteiten in het Medisch Centrum AZ Vesalius Bilzen. De patiënten van de Bilzerse regio kunnen hier eveneens terecht voor zowel radiologische onderzoeken als poliklinische raadplegingen. Voor de kwalitatieve en patiëntvriendelijke service staan ongeveer een 900-tal personeelsleden, waarvan een 100-tal artsen, ter beschikking. Het ziekenhuis is gemakkelijk te bereiken via de stad Tongeren of via de regionale toegangswegen. Voor patiënten of bezoekers die vervoersproblemen hebben kan men beroep doen op het openbaar busvervoer: de bussen stoppen en vertrekken aan de hoofdingang van het ziekenhuis.
A.Z.Vesalius
6
2. Voorstelling van de eenheid
2.1. Architectonisch. De afdeling Geneeskunde 4 bevindt zich op de 2de verdieping en telt 35 bedden, die verdeeld zijn enerzijds over de D-blok ( D2) : 26 bedden voor gastro-enterologische- en endocrinologische (hoofdzakelijk diabetes) patiënten en anderzijds op het korte stuk van de E-blok ( E2) : 9 bedden voor de oncologische patiënten. Vandaar de benaming verpleegafdeling DE 2 voor hospitalisaties van deze patiënten met een verblijfsduur van langer dan 1 dag, jonger dan 75 jaar en met een maximum van 78 jaar indien hun GRP-score kleiner is dan 1. De patiëntenkamers zijn genummerd van -
K 251 tot K 266 op D2-kant. De indeling is als volgt: 10 éénpersoonskamers 4 kamers met 2 bedden 2 zalen met 4 bedden van K 272 tot K 279 op de E2-kant. De indeling bestaat
uit : -
Men vindt er de volgende dienstlokalen: -
-
1 kamer met 2 bedden 7 éénpersoonkamers.
linnenkamer badkamer bezoekerstoilet keuken utility gesprekskamer bureel hoofdverpleegkundige verpleegstation (2 x) briefingsruimte voor de verpleging doktersbureel berging voor reserve- en steriel materiaal (2x) multi-functionele ruimte ruimte voor medisch materiaal zoals spuitpompen, volumetrische pompen, aspiratietoestellen, suctiepompen, sondevoedingspompen, patiëntenlift,… lokaal voor slecht nieuwsgesprek.
7
2.2 Multidisciplinair team. Medisch team : Gastro-enterologen : -
Dr. Muls M. Dr. Vandenbroucke J. Dr. Van Lint P.
Endocrinoloog : -
Dr. Spijker A.
Oncologen : -
Dr. Vandenborre K. Dr. Joosens E.
Verpleegkundig team : -
Hoofdverpleegkundige: Dhr. Francis Jos Stagementoren: Mw.Noppen Vera, Mw. Briers Marleen, Mw. Hubert Veronique. Team verpleegkundigen en zorgkundigen : sommige verpleegkundigen beschikken over een Bijzondere Beroepskwaamheid of Bijzondere Beroepstitel in de diabetologie of oncologische zorg.
Andere medewerkers: -
Stagebegeleiding: Mw. Baldewijns Kathleen en Mw. Vandersmissen An. Kinesist: Dhr. Coninx Nico Logopediste: Mw. Ostach Elke Ergotherapeuten: Mw. Museyck Martine, Dhr. Hobrix Jens Psychiatrisch verpleegkundige: Mw. Suchanek Petra Psychologen : Mw. Leysens Katrien, Mw. Vandersmissen Anne Dienst Patiëntenbegeleiding : Mw. Van Samang Wendy en Dhr. Giuliani Bruno Diëtisten : Mw. Annelies en Mw. Nancy PST-coördinator en verpleegkundig pijnspecialiste: Mw. Weerelds Gerda. Pastorale dienst : Mw. Duysters Carina Ziekenhuishygiëniste : Mw. Verjans Eveline Onderhoudspersoneel Logistieke dienst
8
2.3. Patiëntenpopulatie. De afdeling DE2 hospitaliseert hoofdzakelijk patiënten met gastro-enterologische aandoeningen, diabetespatiënten en oncologische patiënten. De waaier aan geneeskundige specialismen is echter breder : de overloop van patiënten van de dienst D1 (neurologie en pneumologie), indien deze overbezet is, komt naar DE 2. Enkel patiënten tot 75 jaar, met een maximum tot 78 jaar waarvan de GRP-score niet hoger is dan 1, worden gehospitaliseerd op de dienst DE 2. De afdeling DE 2 is een inwendige geneeskundige dienst bestemd voor behandeling voor patiënten met: - gastro-enterologische klachten en aandoeningen, - diabetespatiënten (al of niet pas ontdekte diabetici), - oncologische aandoeningen. Patiënten met volgende diagnosen en aandoeningen worden op DE 2 gehospitaliseerd : - gastro-intestinale bloedingen : maagbloedingen, colonbloedingen, … - aandoeningen van het maagdarmstelsel : gastro-enteritis, gastritis, maagulcus, diarreeklachten, braakproblemen, anaal bloedverlies, colitis, … - lever- pancreas- en galblaasproblemen : hepatitis, levercirrhose, galstenen, pancreatitis, ascitesvocht, … - chronische darmaandoeningen : ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa, … - patiënten voor endoscopische onderzoeken : colonoscopie, gastroscopie onder sedatie, ERCP, gastro-enterologische stentplaatsingen, plaatsen van PEG-sondes, … - diabetespatiënten : al of niet insulinedependent, pas ontdekte diabetici, op punt te stellen diabetici, … - patiënten met endocrinologische problemen : schildklier, bijnieren, … - oncologische patiënten : colonkankers, maagkankers, slokdarmkankers, pancreaskankers, hersentumoren, borstkankers, baarmoederkankers, prostaatkankers, blaaskankers, huidkankers, … - plaatsing van PAC (port-a-cath) en het toedienen van chemotherapie, al of niet in combinatie met chemotherapie. - het op punt stellen van het pijnbeleid bij oncologische patiënten. - ……… - Uiteraard hebben al deze patiënten ook andere organen dan darmen, maag, lever, ….. zoals een hart, longen, nieren, wervels, botten, … waar er problemen mee kunnen zijn. Vaak zien we hier ook patiënten met erysipelas (wondroos), met koorts van nog ongekende oorsprong, met klierkoorts, met griepaal syndroom, met oedemen, … Niet alleen vanwege zijn diversiteit aan inwendige geneeskunde, maar ook vanwege de ernstige pathologieën, maakt van deze dienst niet alleen een fysiek zware dienst maar weegt de psychische belasting soms zwaar door. Psychologische ondersteuning tot zelfs een palliatieve benadering van zowel patiënt als familie kan een noodzaak zijn. Palliatieve terminale patiënten met de vraag voor euthanasie worden ook op deze dienst opgenomen.
9
3. Specifiek verpleegkundige taakinhoud en taakomschrijving. 3.1. Organisatie van de verpleegzorg.
Op de dienst DE 2 wordt gepoogd te werken volgens het verpleegmodel integrerende verpleging en dus met patiëntentoewijzing. De hoofdverpleegkundige stelt voor iedere dag een werkschema op dat terug te vinden is in een kaft met de werkverdeling. Ook de naam van de student zal in het werkverdelingskaft vermeld worden, achter de naam van de verpleegkundige waaraan de student gekoppeld wordt. Op het moment dat er stagebegeleiding vanuit de school voorzien is, kan er afgeweken worden van deze regeling. De dienstregeling van de studenten, alsook het dienstrooster van de verpleging hangt ter inzage op een prikbord in het verpleegstation. Hierop kan men zien wanneer er mentoren en stagebegeleid(st)ers op de afdeling aanwezig zijn. De verschillende shifttijden voor de verpleging zijn de volgende : - A1 : van 06u45 tot 14u45 (vroegdienst) - M1 : van 06u45 tot 12u45 (verkorte vroegdienst) - K1 : van 06u45 tot 12u45 (keukendienst) - B1 : van 14u45 tot 22u15 (laatdienst) - C1 : van 21u45 tot 07u15 (nachtdienst) - D1 : van 08u00 tot 16u00 (dagdienst voor hoofdverpleegkundige of vervangend verantwoordelijke bij diens afwezigheid) De vroegdienst bestaat uit 6 personeelsleden : 3 x A1-shift, 1 x K1-shift, 1 x M1-shift en D1-shift. De laatdienst bestaat uit 3 personeelsleden : 3 x B1-shift. De nachtdienst wordt waargenomen door 1 verpleegkundige : 1 x C1-shift. In het weekend en op feestdagen telt de vroegdienst 4 personeelsleden ( 3 x A1-shift en 1 x M1shift ), de laatdienst 2 personeelsleden ( 2 x B1-shift ) en de nachtdienst 1 x C1-shift. Er bestaan op de afdeling voldoende leermomenten om de opgedane theoretische kennis in de praktijk te oefenen. Het initiatief om van deze leermomenten gebruik te maken wordt wel voor een groot stuk bij de student of het pas beginnende personeelslid zelf gelegd. Het volgen van endoscopische onderzoeken zoals bijvoorbeeld een gastroscopie, een rectosigmoïdoscopie, een colonoscopie, een E.R.C.P., … alsook het bijwonen van de verschillende puncties op de afdeling zoals een beenmergpunctie, een ascitespunctie, een pleurapunctie,… behoren tot de mogelijkheden van elke student.
10
Endoscopiemateriaal
Lokaal endoscopie
ERCP-zaal
ERCP-zaal
11
3.2. Dagindeling – dienstscenario. Hoofdverpleegkundige
6:45
Verpleegkundige patiëntengroep
Keukenhulp
Ochtendbriefing Waar: in de briefingsruimte Wie: de nachtdienst aan de morgenploeg Wat: per patiënt worden de volgende aandachtspunten vernoemd: de patiëntennaam en het kamernummer; de reden van opname en voornaamste verpleegdiagnose; de kwaliteit van de nachtrust, de planning van de zorgen en onderzoeken; de mate van zelfzorg. Hoe: De nachtdienst voert het woord en baseert zich op het patiëntendossier. Ieder lid van de morgenploeg is aanwezig, uitgezonderd het diensthoofd, en noteert op zijn persoonlijk registratieblad of computerprint. Voor de keukenhulp is er een afzonderlijke computerprint voorzien met de aangepaste diëten en de nuchter gehouden patiënten van die dag. De verantwoordelijke van de “niet of reeds besproken” patiëntengroep staat in voor de patiëntenoproepen.
12
7:15
Patiëntentoer.
7:30
-aankomst met etenskar -controle van etenskar m.b.v. computerprint -ontbijtbedeling en drankentoer met vraag aan verpleegkundige voor installatie van de patiënten -overleg met verpleegkundigen omtrent de nuchter te houden patiënten -hulp bieden bij het voeden -bellentoezicht -administratie i.v.m. dieetaanvragen
9:00
-afdekken van het ontbijt -nuchter gebleven patiënten opdienen in samenspraak met verantwoordelijke verpleegkundige -bellentoezicht
Patiëntenverantwoordelijke:
8:00
-inlezen van de verpleeg-dossiers van alle patiënten -contacteren van verpleegkundigen en patiënten met specifieke zorgproblemen -afspreken van onderzoeken van de avond voordien -opnameplanning bijsturen -wegbrengen van de ontslagdossiers naar het medisch archief en medische secretariaten -patiëntenronde doen -opnames opvangen en doorverwijzen -administratieve taken -dienstoverstijgende contacten -doktersronden -telefoons beantwoorden gedurende de ganse shifttijd
-inzien van de patiëntendossiers en medicatiecontrole -bezoek aan de toegewezen patiënten bij medicatiebedeling en infuuscontrole -verzorgingsplanning afspreken met patiënt en bevestiging van onderzoeken -temperatuurname en zo nodig bloeddrukcontrole bij iedere patiënt, en het nemen van glycemie-dagcurves -het nemen van de overgebleven bloedstalen die niet door de nachtdienst werden verricht -bellentoezicht -klinische kijk op het genezingsproces -hulp bij de installatie van patiënten voor het ontbijt en ev. voeden -infusen en PAC herprikken -opstarten en/of afsluiten van urinedebieten -parameters inschrijven -overleg met collega verpleegkundigen en studenten over de zorgen -patiëntentransporten Gangverantwoordelijke:
-plaatsen linnenkar,
van
verzorgingskar,
vuil-linnenkar
en
waskommen op de gang -patiëntentoer met polscontrole en infuuscontrole -overleg met verantwoordelijke en studenten omtrent de verzorging -hygiënische zorgen en wondverzorging in overleg met de patiënt -parametercontrole (bloeddruk, huidskleur, bewustzijn, oriëntatie in tijd en ruimte) -hulp bij het installeren van
13
9:15
patiënten bij het ontbijt en ev. voeden -bellentoezicht -klinische kijk op het genezingsproces -mobiliseren en opzetten van patiënten -patiëntentransporten
9:25
Koffiepauze Gedurende 10’ zal er een korte koffiepauze
zijn,
waarbij
patiënten en zorgen nogmaals 9:30 worden overlopen. De verkorte vroegdienst, keukenhulp, koffiepauze
samen
met
hebben ten
laatste
de
-afwastransport naar grootkeuken -maandag = bestellingsdag !!!!
een om
11u00.
10:00
-tussenkomst bij specifieke zorgsituaties -organiseren van dokterstoeren en deze eventueel uitwerken -ontslagen patiëntendossiers afwerken -patiëntendossiers bijwerken -bureau opruimen -logistieke controles en aanvragen -dienstgebonden taken verdelen -dienstoverstijgende contacten -organiseren van de eetpauzes van het personeel -overleg met de verpleging betreffende de zorgenplanning
Er is continue verpleegkundige permanentie. Na de koffiepauze 10:00 -afwas koffiekannen en -ochtendverzorging verder zetten keukenopruim tot einde -opdienen van nuchtere -opnames uitwerken en patiënten patiëntentransporten -nakijken van keukenstock -maaltijd-en dieetaanvragen -voorbereiding onderzoeken en bijsturen het uitvoeren van medische en -ontsmetten en nakijken van verpleegkundige opdrachten drinkfontein -sanitaire afwas, met opruim van -periodisch poetsschema vuil linnen en materialen -sanitaire hulp bij pottenwas -bellentoezicht -rapportage in het verpleegdossier m.b.t. de eetgewoonten en diëten van de patiënten -bellentoezicht -wegen van patiënten daar waar nodig
11u00 Keukendienst neemt pauze
11:30 Etenskar komt naar de afdeling vanuit de grootkeuken
11:45 -het opdienen van het
14
middagmaal met de verpleegequipe -bellentoezicht 11:00
Verkorte vroegdienst neemt pauze
11:30
Patiëntentoer Patiëntenverantwoordelijke -geven van medicatie en infuuscontrole -controle van de parameters -bellentoezicht -administratie en bijkomende notities -individuele overdrachten tussen de samenwerkende patiëntengroepen
12:00
Gangverantwoordelijke -installatie bij het middageten -hulp bij het opdienen van het middagmaal en eventueel hulp bij het voeden -bellentoezicht -telefoon beantwoorden -transporten -individuele overdrachten tussen de samenwerkende groepen tot +- 12:30
12:30 Lunchpauze met de voltijdse shiften Dokterstoer organiseren en eventueel uitwerken Opmaken van de werkverdeling en patiënten-toewijzing voor de komende dag Middagbriefing voorbereiden
12:00
12:30
13:00
Dienstoverstijgende vergaderingen Verder uitwerken doktersronde
12:45
Lunchpauze voor de voltijdse shiften
12:00 Eten geven aan de patiënten
-Afdekken van middagplateau’s en uitdelen van koffie en water -Bellentoezicht -Naar beneden brengen van de etenskar -Bellentoezicht -Hulp bij het droogleggen en het in bed leggen van de patiënten 12:45 Einde shifttijd van K1-dienst
-Verpleegkundige administratie -Ontslagen voorbereiden, patiënten uitschrijven en andere administratie
Einde werkshift van de verkorte vroegdienst Ontslagen uitschrijven, middagbriefing voorbereiden
15
Meegaan en/of uitwerken van dokterstoer Patiëntentransporten Droogleggen; in en uit bed helpen van patiënten
13:45
Kleine patiëntentoer met medicatie en infuuscontrole Bellenoproepen Verslaggeving in patiëntendossiers Ontslagen en opnames verder uitwerken
16
14:15
Middagbriefing
tot
Waar: in de briefingsruimte
14:45
Wie: de hoofdverpleegkundige, samen met de morgenploeg - en de drie verantwoordelijken van de laatdienst. De hoofdverpleegkundige verleent het woord aan de patiëntenverantwoordelijken en stuurt de briefing inhoudelijk bij. Duur: van 14:15 tot 14:45 Inhoud: per patiënt en per kamernummer wordt vernoemd en besproken: patiëntennaam, reden van opname en diagnose; parameters en klinische evolutie in functie van het ziekteverloop, reactie op behandeling en verzorging; de mate van ziektebesef, nood aan ondersteuning en begeleiding, het zelfvermogen; de familiebegeleiding en de samenspraak met de geneesheren betreffende de medicatie; de geplande onderzoeken, behandeling of ontslag; de gemeenschappelijke afspraken m.b.t. patiënten met bezoekersfaciliteiten; dienstgebonden verslaggeving; geplande opnamen Hoe: De verantwoordelijke zorgverstrekkers briefen aan de collega’s van de laatdienst de hun toegewezen patiënten. Ieder aanwezig lid van de avondploeg noteert op zijn persoonlijk registratieblad of computerprint. De keukendienst die waargenomen wordt door één van de drie verpleegkundigen krijgt een aangepaste lijst met diëten en verder nuchter te houden patiënten in het kader van de nog te verrichten onderzoeken in de loop van de namiddag. De verantwoordelijken van de “niet of reeds besproken” patiëntengroep staat in voor de patiëntenoproepen.
17
14:45 -Kontaktnames met de avondploeg
14:45 Inzien van patiëntendossiers met medicatiecontrole.
15:15 Patiëntentoer: door de drie -Inplannen van de 15:15 Etenskar komt vanuit opnameplanning en grootkeuken op de volledige laatdiensten voor de hun personeelsbezetting voor verpleegafdeling toegewezen patiënten morgen -Dienstoverstijgende -verzorgingsplanning afspreken contacten en activiteiten met de patiënten; -Organisatie van -medicatiebedeling en doktersronden infuuscontrole; -Controle van de -parametercontrole: temperatuur bedbezetting en bloeddruk bij elke patiënt; -Ontslagen van patiënten -patiënten droogleggen en – opzetten, eventueel uitschrijven van wondverzorgingen; patiënten. -kleine hygiënische zorgen bij -Infoverstrekking aan bedlegerige patiënten; patiënten en familie. -bellentoezicht; -patiëntentransporten; -waterbedeling 16:00 Een verpleegkundige die bijkomende 16:00 -Assistentie dokterstoer: elke keukenactiviteit zal 16:00 Shifteinde waarnemen. verantwoordelijke toert zijn -Inkijken van de toegewezen patiënten; aangepaste computerprint - Uitwerken van de dokterstoer: en diëtenblad administratie van aanvragen voor onderzoeken en consulten; -Bellentoezicht; -Patiëntentransporten; -Bezoekopvang en informatieverstrekking; -Patiëntenopnames en ontslagen.
17:00 -Medicatiebedeling, infuuscontrole en glycemiecontroles; -Hulp verlenen bij de installatie van patiënten bij het eten; -Bellentoezicht, patiëntentransporten, familieopvang,…; -Dokterstoer verder uitwerken; -Telefoon beantwoorden. 18:30 Kleine patiëntentoer: -droogleggen en gemakkelijk installeren van de patiënten; -zware zieke in bed leggen; -waterbedeling voor de patiënten
17:00 Het opdienen van het avondmaal met de verpleegequipe 17:30 Eten geven aan patiënten
18:30 Afdekken van de avondplateau’s en drank voorzien Bellentoezicht
19:00 Etenskar terugbrengen naar de grootkeuken + ophalen van
18
19:00 Verslagen bijwerken en ander administratief werk
19:30 Lunchpauze met permanentie
keukenformulieren aan het onthaal (post en sorteerlokaal) 19:30 Bellentoezicht Einde keukenactiviteit. Lunchpauze met 20:00 bellentoezicht
Medicatiebedeling en infuuscontrole 20:00 Parameters- en klinische controle waar nodig Grote avondverzorging of patiëntentoer: ieder voor zijn toegewezen patiëntengroep -droogleggen, hygiënische zorgen in overleg met de patiënt; -gemakkelijk installeren van de patiënten; -waterbedeling; -eventuele wondzorgen; -eventueel slaapmedicatie op aanvraag. Verslagen neerschrijven in de verpleegdossiers, alsook de genomen 21:30 parameters. Voorbereiden van de briefing. Dossiers van de te opereren patiënten klaarleggen. Computerprints voor verpleegkundigen en keuken aanpassen. Bloedbuisjes klaarleggen; Rx-en en CT’s (aanvragen) controleren en klaarleggen; EKG’s klaarleggen. Blad transporten logistieke dienst klaarmaken.
19
21:45 tot 22:15
Avondbriefing. Waar: in het briefingslokaal. Wie: de avondploeg aan de nachtdienst. Wat: per patiënt en per kamernummer worden de volgende aandachtspunten vernoemd : de reden van opname en voornaamste verpleegdiagnose; de planning van zorgen, onderzoeken en behandelingen van ’s anderendaags. Hoe: De avonddienst voert het woord en baseert zich op het verpleegdossier. De nachtdienst noteert op zijn persoonlijk registratieblad of computerprint. De verantwoordelijke van de “niet of reeds besproken” patiëntengroep staat in voor de patiëntenoproepen.
22:15 Verpleegkundig: de nachtdienst beschikt over een eigen telefoon die tot men op zak heeft gedurende de ganse shifttijd. 7:00 -Patiëntenronden worden gedaan om 22:30, tussen 24:00 en 01:00 en tussen 04:00 en 05:00. -Bij de eerste patiëntentoer worden de nuchter-kaartjes aan het bed opgehangen, met eventuele uitleg aan de nog wakkere patiënten; -Medicatiebedeling om 24:00,02:00,04:00 en 06:00, alsook de glycemiecontroles bij diabetespatiënten waarbij dit noodzakelijk is; -Bellentoezicht; -Infuuscontrole; -Extra toezicht bij verwarden, incontinenten en de kritische zorgsituaties; -Medicatie klaarleggen voor iedere patiënt voor de volgende 24 uur. -Om 05:30 wordt er aanvang genomen met de bloednames. In het weekend, zo er weinig bloednames zijn, liefst ook pols en temperatuur. Administratief: -Eventueel ontslagmedicatie klaarleggen. -Dossiers van O.K.-patiënten klaarleggen. -Bestellingen doen. -Nachtverslag schrijven, alsook het noteren van de genomen parameters. -Voorbereiding van de ochtendbriefing: zie supra.
20
3.3. Verpleegtechnisch. Parametercontrole : -Vitale parameters ( temperatuur, bloeddruk, pols, … ) -Fysieke parameters ( wegen, meten, …) Hygiëne - Totaalverzorging met aandacht voor detailzorgen, hoorprothese, tandprothese, pruik, .. - Correcte toepassing van de handhygiëne Ademhalingsstelsel - Aërosol - Zuurstoftoediening via masker of zuurstofbril - Aspiratie van de bovenste luchtwegen Bloedsomloopstelsel - Bloedname : veneuze bloedname, haemoculturen - Intraveneuze perfusies : zorg en toezicht, plaatsen, wisselen en verwijderen van veneuze catheter - Gebruik van glucometer - Aanbrengen TED – kousen (anti-trombosekousen) - Bloed- en bloedderivaten toedienen (transfusies) - PAC (port-a-cath) : aanprikken, toezicht, verzorgen, doorspoelen, bloedname, gebruiken als IV-toedieningsweg, … - Gebruik en toezicht van infuuspompen : spuitpompen, volumetrische pompen, … Spijsverteringsstelsel - Maagsonde : plaatsen, toezicht en verzorging, verwijderen. - Gastrostomiesonde – Jejenustomiesonde (PEG-sondes) : toezicht en verzorging, toedienen van sondevoeding, vocht, medicatie, … - Toedienen van en lavement - Staalname - Stomaverzorging : niet-steriele colostomiezorg met al of niet vervangen van stomaplaat en stomazakje - Toedienen sondevoeding al of niet via voedingspomp. - Manuele verwijdering van faecalomen Urogenitaal stelsel - Blaassondage : -éénmalige sondage : residubepaling bij urineretentie -plaatsen, zorg en toezicht, verwijderen van een verblijfsonde - Stomaverzorging : urostomazorg, al of niet vervangen van plaat en zakje. - 24 uur urinecollectie opstarten en afsluiten - Plaatsen van bedpan en urinaal - Incontinentiemateriaal aanbrengen
21
-
Incontinentietraining Gebruik van bladderscan
Huid en zintuigen - Wondverzorging - Redondrain - Wiek, lamel - Hechtingen - Preventie en verzorging decubitus - Aanbrengen van zalven, teren, pasta’s, poeder, vloeistoffen, crémes,… Metabolisme -
Opmaken en bijhouden van een vochtbalans
Medicatietoediening - Infuustherapie ( via veneuze weg of via PAC ) - I.M, I.V., S.C., P.O., R.T. - Oogindruppeling - Transcutaan dmv pleisters - Via inhalatie : via aerosol, puff, … - Gebruik van insulinepen Voedsel- en vochttoediening - Parenterale voeding - Toedienen van sondevoeding - Hulp bij vocht- en voedseltoediening - Opdienen en afdekken van maaltijden Mobiliteit - Wisselhouding - Tiltechnieken - Actieve patiëntenliften - Patiënt een aangepaste houding geven : installeren in bed, zetel, rolstoel, … Fysische beveiliging - Maatregelen ter voorkoming van lichamelijke letsels - Anti-decubitusmaatregelen toepassen - Fixatie van patiënten (fixatieprotocol – fixatieprocedure) - Isolatiemaatregelen - decontaminatiemaatregelen Verpleegkundige activiteiten die verband houden met het stellen van de diagnose - culturen van wonden (wondkweek), van catheters (kweek cathetertip), … - controle van fysieke en vitale parameters
22
-
staalafnamen : urine, stoelgang, sputum, etter, … observaties
Assistentie bij medische handelingen - pleurapunctie - beenmergpunctie - ascitespunctie - ….. Toedienen van preoperatieve zorgen - pre-operatief scheren - pre-operatieve vragenlijst - voorbereiding darmingrepen - pre-medicatie - al of niet nuchter houden - ….. Voorbereiding en nazorg onderzoeken
4. Specifieke aandachtspunten op deze afdeling. 4.1. Algemeen. - Als student of pas beginnende verpleegkundige werkt je altijd onder toezicht van een verpleegkundige met reeds enige ervaring. Via de werkverdeling wordt je gekoppeld aan een vaste verpleegkundige voor die dag. - Je krijgt de mogelijkheid om gekende taken uit te voeren en er is uiteraard ruimte voor leersituaties. - Begeleiding van patiënten en familie is voor de student en pas beginnende verpleegkundige een leersituatie, die je best doet in samenspraak met de hoofdverpleegkundige. - Een goede observatie van de patiënt in zijn totaliteit is uitermate belangrijk : stoelgangspatroon, kleur van stoelgang en urine, temperatuur, braken, gewicht, …. - Een goede schriftelijke rapportage in het verpleegdossier van afwijkende patronen en waarden, kan zeker bijdragen tot het stellen van een correcte diagnose waardoor de behandeling mogelijks kan bijgestuurd worden. 4.2. Pijnbeleid. Patiënten die worden opgenomen omwille van pijn op punt stelling of waarvan men merkt dat ze regelmatig pijnmedicatie vragen verdienen extra aandacht. Geef als student of als pas afgestudeerde verpleegkundige niet zomaar iets tegen de pijn. Zorg dat er een pijnkaart aanwezig is in het verpleegdossier waar de pijnscore op kan ingevuld
23
worden. Overleg met de behandelende arts de pijnmedicatie, al of niet in samenspraak met de verpleegkundig pijnspecialiste of de pijnkliniek. 4.3. Fixatiebeleid. Gebruik niet zomaar fixatiemateriaal om een patiënt te fixeren in de zetel of in bed. Zorg dat je kennis hebt van de fixatieprocedure en het fixatieprotocol ! Bezorg een fixatiebrochure aan de patiënt, familie en bezoek. Steeds minstens driepuntsfixatie.
4.4. Voedingsbeleid. Zorg dat je kennis hebt van de verschillende soorten diëten : diabetesdieet, restenarm, AVVZ, gal-en leversparend, zoutarm, maag-darmsparend, lactosearm, …. Malnutritie komt zeer vaak voor in ziekenhuizen, rusthuizen, … !!!!! Maak gebruik van een voedingslijst en een hydratatielijst. Heb aandacht voor patiënten met slikstoornissen : zet patiënten steeds in zittende houding (90°) – hoofd rechtop, controleer mond en gebit (reinig indien nodig), voorzie voldoende tijd, … 4.5. Decubitusbeleid. Preventie van decubitus is van uitermate belang : voorkomen is beter dan genezen ! De beste preventie is wisselhouding toepassen en het aanbrengen van kussens bij bedlegerige patiënten. Maak gebruik van hulpmiddelen ter voorkoming van doorligwonden : anti-decubitusmatrassen, gelkussens, hielkussens, … Heb voldoende aandacht voor een goede houding van de patiënten. 4.6. Infobrochures voor oncologische patiënten. Er zijn diverse infobrochures ter beschikking op de afdeling voor de patiënten. Brochures rond PAC, chemotherapie, tussenkomsten van oa ziekenfondsen, verschillende soorten kankers, ….
5. Verwachtingspatroon 5.1. Nieuwe verpleegkundige. De hoofdverpleegkundige bezorgt aan iedere nieuwe verpleegkundige een dienstspecifiek
24
stappenplan. Omdat het verwachtingspatroon dienstgebonden is, is er op elke afdeling een dienstspecifiek stappenplan. Dit plan geeft de verwachtingen van de afdeling weer ten aanzien van een opstartend verpleegkundige binnen een vooropgesteld tijdsbestek. Zo weet je duidelijk wat van je verwacht wordt, hoeveel tijd je krijgt om je bepaalde technieken, vaardigheden en attitudes eigen te maken. Het stappenplan is geen evaluatieformulier! 5.2. Studenten. 5.2.1. Vanuit de afdeling Men verwacht dat de student zelf initiatief neemt om zich zo vlug mogelijk in te werken op dienst. Dit kan door vraagstelling, observeren, informeren, ….. Het is belangrijk voor zijn / haar leerproces dat de student zo vlug mogelijk een inzicht krijgt in de werking van de dienst. Vragen worden steeds positief onthaald en getuigen van een goede inzet.
5.2.2. Vanuit de school A. Algemene verwachtingen: - Betrouwbaar zijn, beroepsgeheim respecteren - Vriendelijk en voorkomend optreden - Natuurlijk en spontaan contact - Geduldig luisteren, observerend, tactvol contact - Taken uitvoeren en afwerken (materiaal opruimen) - Initiatiefnemer, uit zichzelf zien wat er moet gebeuren, niet steeds wachten op aanwijzigingen maar zelf beslissingen durven nemen, alsmede verantwoordelijkheid ( ieder volgens eigen niveau) - Zelfstandig kunnen werken, en bij moeilijke opgaven voldoende kunnen meedenken. - Zich goed informeren alvorens op stage te komen, alvorens een taak te beginnen. - Opmerkzaam zijn. - Eigen werk vlot kunnen aanpakken, organiseren en uitvoeren. - Juiste, volledige rapportage maken. - Zelfkritiek, stipt, verzorgd uiterlijk. - Aanvaarden van feedback, en nadien rekening houden met deze feedback. - Begeleidingsformulier minimum 2 maal per week invullen en laten nakijken en tekenen door de verpleegkundige. B. Doelstellingen vanuit het opleidingsjaar ( ieder op zijn niveau) B.1 Eerste jaar Kennis: - De aangeleerde technieken in theorie kennen - Deze technieken integreren in de praktijk
25
Attitude: - T.o.v. het werk : kunnen samenwerken - T.o.v. patiënt: contact opnemen met patiënt - Hulpvaardig zijn - Beleefd en geduldig zijn - Initiatief nemen, eigen werk kunnen organiseren B.2 Tweede jaar Kennis: - De eerste jaarstechnieken nauwkeurig, methodisch en vlot kennen en kunnen uitvoeren. - De tweede jaarstechnieken moeten theoretisch gekend zijn en moeten kunnen geïntegreerd worden in de praktijk. Attitude: - T.o.v. het werk : initiatiefname, eigen werk kunnen organiseren. - T.o.v. patiënt: noden van de patiënt aanvoelen - Zich kunnen inleven in diens situatie en aangepast reageren.
B.3 Derde jaar Kennis: - Eerste en tweede jaars technieken kennen en perfect uitvoeren. - De derde jaarstechnieken in theorie kennen en kunnen integreren in de praktijk. Attitude: - T.o.v.. het werk: zelfstandig kunnen werken. - Het werk in een breed kader kunnen organiseren. - Leren optreden als teamleider. - T.o.v. patient: betrokken voelen bij de noden van de patiënt. - Zich verantwoordelijk voelen bij het beantwoorden aan die noden.
6. Functioneringsgesprekken / evaluaties. Schema opvolging personeelslid van het stappenplan en evaluaties: -
Na Na Na Na Na Na Na Na
1 maand: 1ste gesprek verpleegkundige – hoofdverpleegkundige 2 maanden: 2de gesprek verpleegkundige – hoofdverpleegkundige 3 maanden: 1ste evaluatie 4 maanden: 3de gesprek 6 maanden: 2de evaluatie 12 maanden: 3de evaluatie 18 maanden: 4de evaluatie 24 maanden: 5de evaluatie
26
Je spreekt zelf met de hoofdverpleegkundige de datums af van besprekingen en evaluaties. Het initiatief ligt bij jou, het is jouw verantwoordelijkheid. Het is belangrijk dat je zelf een schema bijhoudt met datums van gesprekken en evaluaties.
7. Vorming. Verpleegkundigen die in dienst treden, alsook de studenten, kunnen een beroep doen op tal van bijscholingssessies. De te mogen volgen opleidingen moeten opgenomen zijn in het jaarlijks op te maken vormingsplan (VTO-plan) door de hoofdverpleegkundige, en goedgekeurd zijn door de directie-verpleging van het ziekenhuis. Binnen deze instelling is er een groot aanbod aan interne bijscholing. Het individuele personeelslid is zelf verantwoordelijk voor de administratieve afhandeling van de aanvraag. Zijn rechtstreekse leidinggevende en de lesgever tekent respectievelijk voor toelating en aanwezigheid op de interne bijscholing. 7.1.Interne bijscholingen: De bekendmaking van de interne vorming gebeurt via een affiche op het prikbord aan de tikklok op – 2, via mail naar de diensten of via het diensthoofd doorgegeven aan de betrokken personeelsleden voor specifieke opleidingen met een beperkte doelgroep. De agenda wordt samengesteld aan de hand van de ingediende items. Bij voorkeur worden de items met de hoogste frequentie van aanvraag het eerst behandeld. Er worden één of meerdere onderwerpen besproken per bijscholing De organisatie laat toe dat men niet verplicht is alle onderwerpen van de dag te volgen en dat na elke lezing er tijd is om de zaal te verlaten en zich te laten registeren. De begintijden worden gerespecteerd : eenmaal begonnen is er geen toegang meer (= hinderlijk voor de spreker) Voor alle interne vormingen dient er een aanvraagformulier voor interne vorming ingevuld te worden. De interne vorming dient aangevraagd te worden aan uw diensthoofd. Bij akkoord van het diensthoofd is de bijscholingsaanvraag goedgekeurd. Zo beoordeelt het diensthoofd of de interne vorming functioneel is en blijft hij/zij op de hoogte van het aantal personeelsleden die naar een bijscholing gaan, zodat de dienst verzekerd blijft. Gelieve na goedkeuring u in te schrijven op de deelnemerslijst aan de tikklok op - 2
27
Na iedere interne vorming laat het betrokken personeelslid het formulier aftekenen door de lesgever en overhandigt het aan zijn diensthoofd voor de werkuurregistratie. De diensthoofden bezorgen Dhr. Jef Guffens, van de personeelsdienst, de aanvraagformulieren voor de registratie van deze vormingsuren. Jaarlijks wordt een overzichtsrapport gemaakt van alle interne bijscholingen per dienst en per werknemer. 7.2.Externe bijscholingen:
De aanvraag van het personeelslid om bijscholing te volgen, gebeurt met behulp van de daartoe bestemde aanvraagformulieren. Deze dienen vergezeld te worden met de bijscholingsbrochure. Het personeelslid vult de aanvraag volledig in en laat het vervolgens invullen door het eigen diensthoofd. Het formulier wordt ingediend bij de departementaal directeur, die op zijn beurt de aanvraag beoordeelt. Op basis van het advies van de departementaal directeur beslist het hoofd van de personeelsdienst of de aanvraag goedgekeurd wordt. Het personeelslid dient zelf in te schrijven voor de bijscholing en betaalt zelf het inschrijvingsbedrag. Eventuele recuperatie van het inschrijvingsbedrag en reiskosten gebeurt bij het economaat met de goedgekeurde bijscholingsaanvraag, aanwezigheidsattest en het bewijs voor kilometervergoeding. De vormingen zijn niet enkel nodig om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in het beroep maar is ook van invloed op de bezoldiging. Het doorgroeien in de weddeschaal is gekoppeld aan het aantal gevolgde uren vorming. Je moet zelf instaan voor het invullen en bijhouden van je individuele vormingsfiche. Het is in je eigen belang dat dit correct gebeurt.
28
