No title

ORMCO Veiligheidsinformatieblad: in overeenstemmig met Gemeenschapsverordering 2006/1907/EC (R.E.A.C.H.)

Datum revisie: 19 mei 2009 HOOFDSTUK 1 Identificatie product en bedrijf 1.1 Productnaam ORTHO SOLO 1.2 Gebruik/toepassing: Orthodontisch bindmiddel. 1.3 Bedrijf (Naam, adres en telefoonnummer voor informatie) ORMCO B.V. Basicweg 20 NL 3821 BR AMERSFOORT (NEDERLAND) 00-800-3032-3032 1.4 Telefoonnummer noodgevallen (conform Europese richtlijn 99/45/EG, artikel 17) +39.081.8508.325 (08.00-17.00, Europese tijdszone, GMT+1) E-mailadres: [email protected]

HOOFDSTUK 2 Identificatie van gevaren 2.1 Classificatie van gevaren (conform Europese richtlijn 67/548/EEG en 99/45/EG) Schadelijk, irriterend, overgevoeligheidsreacties 2.2 Andere gevaren Product bevat 1-5% ethylalcohol, een brandbare stof. HOOFDSTUK 3 Samenstelling/informatie bestanddelen (conform Europese richtlijn 67/548/EEG, 99/45/EG en 2001/58/EG)

3.1 Schadelijke bestanddelen SCHADELIJKE BESTANDDELEN Hydroxyethylmethacrylaat (HEMA) Ethylalcohol DINATRIUM HEXAFLUOROSILICAAT 4 Methoxyfenol (MEHQ)

%

R-ZINNEN

CAS Nr.

30-35

GEVAREN SYMBOLEN Xi

36/38-43

868-77-9

EINECS Nr. 212-782-2

1-5 0,8-1,2

f T

11 23/24/25

64-17-5 16893-85-9

200-578-6 240-934-8

<1

Xn; Xi

22-36-43

150-76-5

205-769-8

3.2 Andere niet-schadelijke bestanddelen Inerte vulmiddelen en pigmenten.

ORMCO HOOFDSTUK 4 Eerstehulpmaatregelen

Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO

4.1 Behandeling bij contact met de ogen: Onmiddellijk minstens 15 min. spoelen met water Zoek medische hulp als de irritatie blijft aanhouden. 4.2 Behandeling bij contact met de huid: Grondig met zeep en water wassen. Gebruik handcrème. 4.3 Behandeling bij inademing: Het slachtoffer in de frisse lucht brengen. Zoek medische hulp als de irritatie blijft aanhouden. 4.4 Behandeling bij inname (doorslikken): Dien geen vloeistoffen toe als slachtoffer niet bij bewustzijn is. Zoek medische hulp. HOOFDSTUK 5 Brandbestrijdingsmaatregelen 5.1 Geschikte blusmiddelen: Koolstofdioxide en droog chemisch schuim. 5.2 Verboden blusmiddelen: Onbekend. 5.3 Specifieke blusmaatregelen: Geen. Een zelfstandig ademapparaat en volledige beschermende uitrusting dragen. Gebruik een waterspray om houders te koelen. 5.4 Ongebruikelijke brand- en ontploffingsgevaren: Hoge temperatuur kan gevaarlijke dampen met hydrofluorzuur veroorzaken. 5.5 Speciale beschermende uitrusting: Vloeistof- en gasdichte overal. HOOFDSTUK 6 Maatregelen bij accidenteel vrijkomen 6.1 Persoonlijke voorzorgsmaatregelen: Gebruik dezelfde voorzorgsmaatregelen als in rubriek 8. 6.2 Maatregelen ter bescherming milieu: Houd gemorst materiaal uit afvoerkanalen. 6.3 Reinigingsmethoden: Verdunnen met water, opvegen met doek en overbrengen naar geschikte houder voor verwijdering. Verwijderen conform lokale regelgeving. HOOFDSTUK 7 Hantering en opslag (conform artikel 5 van Europese richtlijn 98/24/EG) 7.1 Voorzorgsmaatregelen hantering: Uit de buurt van ontstekingsbronnen houden. Gebruik de voorzorgsmaatregelen vermeld in rubriek 8. 7.2 Voorzorgsmaatregelen in geval van brand en ontploffing: Doof alle ontbrandingsbronnen. 7.3 Opslagcondities: Bewaren op een koele, droge plaats, uit de buurt van hitte, licht en ontstekingsbronnen. 7.4 Aanbevolen verpakking(en): De originele, door de fabrikant geleverde verpakking. 7.5 Aanwijzing voor gecombineerde opslag: Voorkom contact met sterk oxiderende middelen. 7.6 Milieumaatregelen: Vermijd verontreiniging van afvoerkanalen met dit product. 7.7 Andere voorzorgsmaatregelen: Gebruik volgens richtlijnen en goede persoonlijke hygiëne en veiligheidsmaatregelen.

ORMCO Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO HOOFDSTUK 8 Maatregelen bij blootstelling/persoonlijke bescherming Totaal gewogen gemiddelde/Afkapwaarde blootstellingslimiet 8.1 Blootstellingslimieten: TWA/TLV (Ethylalcohol): 1000 ppm; PEL/TLV (MEHQ): 1 ppm (5 mg/m)3) 8.2 Maatregelen ter beheersing van blootstelling 8.2.1 Maatregelen: (conform Europese richtlijn 89/686/EEG en artikel 4 van 98/24/EG)

Plaatselijke afzuiging: Voldoende om dampen onder blootstellingswaarden te houden. Ventilatie: Speciale ventilatie: Niet vereist. Mechanische (algemene) ventilatie: Goede algemene ventilatie aanbevolen. Andere ventilatie: Niet vereist. Inhalatiebescherming: Voorkom inademen van dampen van het materiaal. In het geval van hoge dampconcentraties, gebruik een masker met een filter tegen organische dampen. Handbescherming: Nitriel- of vinylhandschoenen zijn afdoende voor kortdurend contact en voor hantering van kleine hoeveelheden. Anders wordt het gebruik van ondoorlatende PVA-handschoenen aanbevolen. Oogbescherming: Chemische veiligheidsbril met zijflappen. Huidbescherming: Hantering conform met goede persoonlijke hygiëne en veiligheidspraktijk. In deze praktijk moet onnoodzakelijke blootstelling aan niet-uitgehard product worden voorkomen. Andere beschermende uitrusting: Gebruik van labjas aanbevolen. Maatregelen die in deze paragraaf staan vermeld zijn indicaties en GEEN voorschriften (89/656/EEC) 8.2.2 Beheersing van blootstelling aan het milieu Niet van toepassing. HOOFDSTUK 9 Fysische en chemische eigenschappen 9.1 Algemene informatie Voorkomen: Lichtgele pasta.

Geur: Fruitige geur.

9.2 Informatie met betrekking tot gezondheid, veiligheid en milieu Relatieve dichtheid: N/B pH: Niet bepaald (n/b) Kookpunt: N/B

Specifieke massa: ∼1,25 g/ml

Vlampunt: 18°C (Ethylalcohol) Ontvlambaarheid: Ontvlambaar

Oplosbaarheid: Gedeeltelijk (voor niet-uitgehard materiaal) Partitiecoëfficient n-octanol/water: N/B

Onderste explosiegrens (L.E.L.): N/B

Viscositeit: N/B

Bovenste explosiegrens (U.E.L.): N/B

Dampdichtheid (lucht = 1): N/B

Oxiderende eigenschappen: Geen.

Evaporatiesnelheid (n-butaan = 1): N/B

Dampdruk: N/B

Smeltpunt: N/B

9.3 Andere informatie (conform Europese richtlijn 94/9/EG): Mengbaarheid: Niet beschikbaar Geleidend vermogen: Niet beschikbaar Oplosbaarheid in lipiden: Niet beschikbaar

Gasgroep: Niet van toepassing

ORMCO

Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO

HOOFDSTUK 10 Stabiliteit en reactiviteit Stabiliteit : Stabiel indien bewaard zoals aangegeven. 10.1 Te vermijden omstandigheden: Hitte, vonken en open vuur. 10.2 Te vermijden materialen (incompatibiliteit): Sterk oxiderende middelen. 10.3 Gevaarlijke ontbindingsproducten: Koolstofmonoxide en koolstofdioxide. Andere voorzorgen: Gevaarlijke polymerisatieproducten: Niet bepaald Veiligheidsbelang in geval van wijziging in fysieke verschijningsvorm: Onbekend Stabilisatoren: Het product wordt gestabiliseerd met niet-gevaarlijke polymerisatie-inhibitoren. HOOFDSTUK 11 Toxicologische informatie CMR-effecten (carcinogeniteit, mutageniciteit en toxiciteit bij voortplanting): Geen. _____________________________________________________________________________ Effecten en gevaren van oogcontact: Kan irriterend voor de ogen zijn. Effecten en gevaren van huidcontact: Irriterend. Kan irritatie veroorzaken. Effecten en gevaren van inhalatie (ademhaling): Kan irriterend zijn voor de keel en ademhalingswegen. Effecten en gevaren van opname (inslikken): Kan ernstige irritatie van de ademhalingswegen, buikpijn en misselijkheid veroorzaken. Niet-uitgehard materiaal kan schadelijk zijn bij inslikken. Effecten langdurige blootstelling: Kan bij gevoelige individuen overgevoeligheid veroorzaken. Toxikinetische effecten: Onbekend. Effecten op metabolisme: Onbekend. ______________________________________________________________________________ Toxicologische informatie over bestanddelen: HEMA

DINATRIUM HEXAFLUOROSILICAAT MEHQ

LD50 (oraal rat) LD50 (huid konijn) LC50 (inhalatie rat/3 weken) LD50 (oraal rat & konijn) LD50 (oraal muis) LD50 (oraal rat) LD50 (intraperitoneaal muis) LD50 (huid konijn)

> 5000 mg/Kg > 3000 mg/Kg > 0,5 mg/Kg 125 mg/Kg 70 mg/l 1600 mg/Kg 250 mg/Kg 6 g/12D-I (std eendagsvlieg)

ORMCO Ethylalcohol

Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO LC50 (inhalatie mouse/4uur) LC50 (inhalatie rat/10uur) LDLo (intraperitoneaal hond) LD50 (intraperitoneaal cavia) LD50 (intraperitoneaal hamster) LD50 (intraperitoneaal zoogdier) LD50 (intraperitoneaal muis) LD50 (intraperitoneaal rat) LD50 (intraperitoneaal konijn) LDLo (intraveneus poes) LDLo (intraveneus kip) LDLo (intraveneus hond) LD50 (intraveneus muis) LD50 (intraveneus rat) LD50 (intraveneus konijn) LDLo (oraal poes) LDLo (oraal kind) LDLo (oraal hond) LD50 (oraal cavia) LDLo (oraal menselijk) TDLo (oraal man) TDLo (oraal man) TDLo (oraal man) LD50 (oraal muis) LD50 (oraal rat) LD50 (oraal konijn) TDLo (oraal vrouw) LDLo (subcutaan kip) LDLo (subcutaan hond) LDLo (subcutaan kikker) LDLo (subcutaan kleuter ) LDLo (subcutaan muis) LDLo (subcutaan duif) LDLo (huid konijn)

39g/m3 20000ppm 3000mg/Kg 3414mg/Kg 5068mg/Kg 4300mg/Kg 933mg/Kg 3750mg/Kg 963mg/Kg 3945mg/Kg 8216mg/Kg 1600mg/Kg 1973mg/Kg 1440mg/Kg 2374mg/Kg 6000mg/Kg 2000mg/Kg 5500mg/Kg 5560mg/Kg 1400mg/Kg 700mg/Kg 50mg/Kg 1430mg/Kg 7500mg/Kg 7060 mg/Kg 6300mg/Kg 6300mg/Kg 5g/Kg 6000mg/Kg 7100mg/Kg 19440mg/Kg 4g/Kg 5g/Kg 20g/Kg

HOOFDSTUK 12 Ecologische informatie Dit product veroorzaakt geen bekende milieuschade. 12.1 Eco-toxiciteit: Niet beschikbaar 12.2 Mobiliteit: Niet beschikbaar 12.3 Persistentie en afbreekbaarheid: Niet beschikbaar 12.4 Mogelijke bioaccumulatie: Niet beschikbaar 12.5 Resultaten van PBT (persistente biotoxiciteit)-beoordeling:: Niet beschikbaar 12.6 Andere negatieve effecten: Niet beschikbaar

ORMCO

Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO

Aquatische toxiciteitsgegevens van bestanddelen: HEMA Eenvoudig biodegradeerbaar 84% (OCSE 301D, gesloten flestest, 28 dagen)

Di-Natrium Hexafluorosilicaat Ethanol

LC50 (Vis, Oryzias Latipes) LC50 (Vis, Oryzias Latipes) NOEC (Daphnia magna)

> 100 mg/l (OCSE 203, 96u) > 100 mg/l (OCSE 204, 14 dagen) 24,1 mg/l (OCSE 202/2, 21 dagen)

EC50 (Daphnia magna) EC50 (Selenastrum capricornutum) EC50 (Pseudomonas fluorescens) LC50 (Vissen)

380 mg/l (OCSE 202/1, 48u) 345 mg/l (OCSE 201, 72u) > 3000 mg/l (DEV LB, 16u) 10-100 mg/l (na 48 uur)

LC50 (Oncorhynchus mykiss) LC50 (Pimephales promelas) LC50 (Andere vissen): EC50 (Daphnia magna)

10400-13000 mg/l (96uur) 15300 mg/l (96uur) 10000 mg/l (24uur) 9,3 mg/l (48uur)

HOOFDSTUK 13 Overweging bij verwijdering Wegwerpen volgens plaatselijke regelgeving. HOOFDSTUK 14 Informatie m.b.t. transport 14.1 Maritiem transport (IMDG) UN-nummer: 1170 Klasse: 3 Verpakkingsgroep: II EMS-Nr.: F-E, S-D Opslag/scheiding: Categorie A; Beperkte hoeveelheid: 1 L Juiste naam bij verzending: Ethanol of Ethanol in oplossing 14.2 Luchttransport (ICAO/IATA) UN-nummer: 1170 Klasse: 3 Verpakkingsgroep: II Etiket: 3 (Ontvlambare vloeistof) Maximale hoeveelheden: 5 L (passagiersvliegtuig); 60 L (alleen vrachtvliegtuig) Beperkte hoeveelheid: 1 L Juiste naam bij verzending: Ethanol of Ethanol in oplossing 14.3 Transport over weg/spoor (RID/ADR) UN-nummer: 1170 Klasse: 3 Verpakkingsgroep: II (3°b); Gevarenidentificatienr.: 33 Etiket: 3 Beperkte hoeveelheid: LQ4 (3 L/30 Kg voor gecombineerde, 1 L/20Kg voor ingepakte pallets). Juiste naam bij verzending: Ethanol of Ethanol in oplossing

HOOFDSTUK 15 (Classificatie conform Europese richtlijnen 67/548/EEG en 99/45/EG) Informatie m.b.t. regelgeving Etikettering gevaren niet verplicht. Dit product is een uitgezonderde medische uitrusting (richtlijn 1999/45/EG, artikel 1, alinea 5g).

ORMCO Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO HOOFDSTUK 16 Andere informatie 16.1 R-zinnen van alle ingrediënten 11 43 22 36/38 23/24/25

Licht ontvlambaar Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid Schadelijk bij opname door de mond. Irriterend voor de ogen en de huid. Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.

16.1.1 S-zinnen van alle ingrediënten 1/2 Achter slot en buiten bereik van kinderen houden 16 Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken! 26 Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen. 28 Bij huidcontact onmiddellijk wassen met veel water. 45 Ingeval van ongeval of indien men zich onwel voelt onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk hem dit etiket tonen)

16.2 Bronnen voor belangrijke informatie voor de opstelling van veiligheidsinformatieblad: European Chemicals Bureau (ECB – www.ecb.jrc.it) European chemical Substances Information System (ESIS - www.ecb.jrc.it/esis) A.C.G.I.H. (www.acgih.org) N.I.OS.H. (www.cdc.gov/niosh/) O.S.H.A. (www.osha.gov/) U.E. (www.europa.eu/index_it.htm) I.A.R.C. (www.iarc.fr/) N.T.P. (www.ntp.niehs.nih.gov)

Richtlijnen Europese gemeenschap: 67/548/EEG: 99/45/EG:

2001/58/EG:

89/656/EEG:

89/686/EEG: 94/9/EG:

98/24/EG:

Classificatie, verpakking en etikettering van gevaarlijke substanties. Richtlijn betreffende de onderlinge aanpassing van wetgevingen, regulering en administratieve voorzieningen van de lidstaten met betrekking tot indelen, het etiketteren en verpakken van gevaarlijke preparaten. tweede wijziging van Richtlijn 91/155/EEG houdende beschrijving en vaststelling van de wijzevan uitvoering van het systeem voor specifieke informatie inzake gevaarlijke preparaten (art. 14 van 1999/45/EG) en gevaarlijkestoffen (art. 27 van 67/548/EEG). Richtlijn over de minimumvoorschriften voor het gebruik op de werkplek van individuele beschermingsmiddelen door de werknemers (derde individuele richtlijn binnen de betekenis van artikel 16 (1) van Richtlijn 89/391/EEG). Onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten betreffende persoonlijke beschermingsmiddelen. Onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten betreffende apparaten en beveiligingssystemen bedoeld voor gebruik op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen Europese doelstellingen inzake de bescherming van de werknemers tegen risico's in de vorm van chemische stoffen.

ORMCO Veiligheidsinformatieblad: ORTHO SOLO Geschiedenis wijziging document: Eerste versie conform Europese richtlijn 2006/1907/EG (R.E.A.Ch.)

LET OP: PRODUCT VOOR PROFESSIONEEL GEBRUIK De gegevens in dit veiligheidsinformatieblad zijn gebaseerd op momenteel beschikbare gegevens en onze kennis over de juiste hantering van het product onder normale omstandigheden. Elk gebruik van dit product anders dan aangegeven op dit Blad of het gebruik van dit product samen met andere processen/procedures is uitsluitend de verantwoordelijkheid van de gebruiker. Dit document vormt geen expliciete of impliciete garantie van de kwaliteit van het product of geschiktheid voor een bepaald doel.