JAARVERSLAG 2002
INHOUD TUSSEN BESTUURSOVEREENKOMST EN WERKELIJKHEID STREEFT DE RIJKSDIENST ZIJN HOOFDDOEL NA: DE DIENSTVERLENING AAN DE SOCIAAL VERZEKERDEN ............. 1 HET BEHEERSORGAAN ........................................................................... 9 PLAATS VAN DE RIJKSDIENST EN DE KINDERBIJSLAGFONDSEN IN DE SOCIALEZEKERHEIDSREGELING VOOR WERKNEMERS ..... 11 TUSSEN DROOM EN DAAD................................................................... 13 DE BESTUURSOVEREENKOMST, EEN NIEUW KADER, IDEAAL VOOR HET BEHEER VAN DE HUMAN RESOURCES .................................................. 13 EEN NIEUW KADER, MINDER GUNSTIG DAN VOORZIEN... ................................................. 14 TE BEPERKTE PERSONEELSKREDIETEN IN 2002, MET TE ZWARE GEVOLGEN VOOR DE WERKLAST... EN HET PERSONEELSBEHEER ............................................................. 15 DE COPERNICUS-HERVORMING IN HET CENTRUM VAN DE ZORGEN EN DE VERWACHTINGEN .................................................................................................................. 16
WETTEN, REGLEMENTEN EN GESCHILLEN ..................................... 19 2002 KORT ............................................................................................................................................... 19 DE PROGRAMMAWET (I) VAN 24 DECEMBER 2002 DE ENIGE WETTELIJKE INGREEP ..................................................................................................... 20 DE REGLEMENTAIRE BESLUITEN - HET RECHT VOLGT DE MAATSCHAPPELIJKE EN ADMINISTRATIEVE EVOLUTIE OP DE VOET ................................................................................ 28 REGELGEVING MET EEN INTERNATIONALE DIMENSIE ......................................................... 33 GESCHILLEN - DE GERECHTELIJKE DIMENSIE ............................................................................ 35 DE RECHTSPRAAK T.A.V. DE KINDERBIJSLAGFONDSEN ......................................................... 38 VOORUITBLIK OP 2003 ...................................................................................................................... 38
STATISTIEKEN, ANALYSES, TENDENSEN... ........................................ 41 DE REGELING VAN DE KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS IN ENKELE CIJFERS ...... 41 DE ACTOREN VAN DE REGELING ................................................................................................... 42 De werkgevers: aansluiting bij de regeling ......................................................................................................... 42 Een erfenis uit het verleden: de hoofdelijke bijdragen..................................................................................... 42 De rechthebbenden openen het recht................................................................................................................ 42 De bijslagtrekkende gezinnen ontvangen de gezinsbijslag ............................................................................ 42 De rechtgevende kinderen voor wie de gezinsbijslag bestemd is ................................................................ 43 IEDEREEN KRIJGT WAT HEM TOEKOMT .................................................................................. 43 DE DAG WAAROP ALLES BEGINT ................................................................................................... 46 Het kraamgeld .......................................................................................................................................................... 46 ... en de adoptiepremies ... ..................................................................................................................................... 46
DE GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: EEN VANGNET .......................................................... 47 DE STUDIES: BEGRIJPEN EN VERDIEPEN ........................................................................................ 48 De statistische reeksen (1991-2001) - De werknemersregeling Het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag - Uitgave 2002. ................................................................. 48 Geografische verdeling van de gezinnen - 2001 .............................................................................................. 48 Statistiek van de bijzondere categorieën van rechthebbenden - Dienstjaar 2001 ................................. 49 De kinderen opgevoed buiten het Rijk - Dienstjaar 2000 ............................................................................ 50 Bijzondere statistiek van de werknemers van vreemde nationaliteit die in België verblijven met hun gezin - Dienstjaar 2001 ........................................................................................................................ 50 De demografische statistieken per fonds - Dienstjaar 2001 ........................................................................ 51 WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN ............................................................................................ 51 Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers .............................................................................................. 51 Association internationale de la sécurité sociale .............................................................................................. 53
HET GELD VAN DE REGELING .............................................................. 57 HET GLOBAAL BEHEER ...................................................................................................................... 57 Opdrachtenrekeningen ............................................................................................................................................ 58 Beheersrekeningen ................................................................................................................................................... 62 Het resultaat van het globaal beheer 2002 ..................................................................................................... 63 HET RESERVEFONDS ............................................................................................................................ 63 Beschikbare en niet-beschikbare reserves ......................................................................................................... 63 De middelen geïnvesteerd in gebouwen en andere uitrustingen ................................................................. 64 PRESTATIES VOOR REKENING VAN DERDEN.............................................................................. 64 HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN .................................... 65 De inkomsten ............................................................................................................................................................ 65 De uitgaven ................................................................................................................................................................ 65 De activa van het Fonds ......................................................................................................................................... 66
BACK (TO THE) OFFICE ......................................................................... 67 DE BETALING VAN DE KINDERBIJSLAG DOOR HET DEPARTEMENT GEZINNEN.......................................................... 71 AMBITIEUZE VERBINTENISSEN - STIJGENDE WERKVOLUMES PERSONEELSDEFICIT ... EEN MOEILIJK JAAR .............................................................................. 71 De nieuwe opdrachten... gevolgen van de kwaliteit van het werk ............................................................... 73 De paradox: de erosie van het personeel .......................................................................................................... 74 De gekwalificeerde informatie: nieuwe perspectieven en kansen ................................................................ 75 Hoeveel gezinnen? ................................................................................................................................................... 75 Welke gezinnen? ....................................................................................................................................................... 76 Gewaarborgde gezinsbijslag en residuaire rechten ......................................................................................... 79 Internationale Overeenkomsten ........................................................................................................................... 80 Administratieve Terugvordering ............................................................................................................................. 81 Re-engineering van de processen ......................................................................................................................... 81
DE INTEGRALE KWALTEIT IS NIET LANGER EEN UTOPIE ........... 83 HET NATIONAAL REPERTORIUM VAN DE KINDERBIJSLAG ................................................... 83 DE BURGERLIJKE STAND EN DE WOONPLAATS ....................................................................... 86 WANNEER HET VIRTUELE RITUEEL WORDT .............................................................................. 86 DE MONITORING VAN DE REGELING .......................................................................................... 88 DE MULTIFUNCTIONELE AANGIFTE EN DE ONMIDDELLIJKE AANGIFTE VAN TEWERKSTELLING ................................................................................................................................ 89 DE ADMINISTRATIEVE VEREENVOUDIGING................................................................................ 89 HET NATIONAAL REPERTORIUM VAN DE WERKGEVERS (NRW) ........................................ 90 DE VERWORPEN ONDERWERPING ............................................................................................... 90 DE MEDISCHE EXPERTISES ................................................................................................................. 91 HET BESTUUR DICHTER BIJ DE GEZINNEN................................................................................ 91 DE CONTROLE VAN DE KINDERBIJSLAGFONDSEN ................................................................ 92 De financiële controle .............................................................................................................................................. 92 De administratieve controle ................................................................................................................................... 94 BIJSTAAN IS MEER DAN ONS VAK ................................................................................................... 96 De Frontdesk ............................................................................................................................................................. 97 De nationale bemiddeling ...................................................................................................................................... 98 De internationale Bemiddeling ............................................................................................................................. 98
HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN ............................................................................................... 101 VAN 1971 TOT NU ... .......................................................................................................................... 101 EEN ADVIES IN 2000 EN EEN WET IN 2002 ... ............................................................................ 102 OPGEZET IN 2000 EN GEVERIFIEERD IN 2002... ....................................................................... 103 2002 ... DE CONTINUÏTEIT? ... DE BESTUURSOVEREENKOMST .......................................... 104 NA 2002 ... .............................................................................................................................................. 105
TUSSEN BESTUURSOVEREENKOMST EN WERKELIJKHEID STREEFT DE RIJKSDIENST ZIJN HOOFDDOEL NA: DE DIENSTVERLENING AAN DE SOCIAAL VERZEKERDEN EERSTE JAAR VAN DE BESTUURSOVEREENKOMST: POSITIEVE RESULTATEN VAN DE RIJKSDIENST Sinds 1 januari 2002 streeft de Rijksdienst de verwezenlijking na van de objectieven in zijn eerste bestuursovereenkomst. Die bestuursovereenkomst werd gesloten voor drie jaar en voerde een nieuw type relatie in tussen de Staat en de Rijksdienst, in de meer globale context van de responsabilisering van de openbare instellingen voor sociale zekerheid. De bestuursovereenkomst bepaalt hoe de Rijksdienst het beleid bepaald door de overheid, moet uitvoeren. Daartoe definieert de overeenkomst de opdrachten van de instelling, de concrete objectieven m.b.t. het administratieve beheer en de financiële middelen die daarvoor ter beschikking zullen worden gesteld. De bedragen van de werkingskredieten werden, als gevolg van de eenzijdige beslissingen van de regering in de Ministerraad van 7 december 2001, echter naar beneden herzien t.o.v. de begroting voorgesteld door de Rijksdienst, door 2000 als referentiejaar te nemen, zonder rekening te houden met de berekeningsmethode gehanteerd door de Rijksdienst conform artikel 5 van het koninklijk besluit van 3 april 1997. Dit jaar werd evenwel alles in het werk gesteld opdat de Rijksdienst, ondanks de beperkte beheerskredieten, zijn ambitieuze verbintenissen zo goed mogelijk kan nakomen. Om de wanverhouding tussen de toegekende middelen en de verbintenissen op te vangen, heeft de Rijksdienst zijn voornaamste opdrachten afgebakend, die hij dan ook vurig en met succes verdedigde. Daartegenover staat dat sommige aspecten van het dossierbeheer die niet rechtstreeks betrekking hebben op de burger, in de schaduw werden gelaten en sommige, nochtans belangrijke, verbeteringsprojecten afgezwakt moesten worden. 1
In toepassing van het samenwerkingsprotocol tussen de administrateurgeneraal en de twee regeringscommissarissen belast met de externe controle van de doelmatigheid en efficiëntie van het beheer, werd om de drie maanden een verslag opgesteld over de mate waarin de kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen bereikt werden aan de hand van boordtabellen. Uit het laatste rapport dat voor 2002 werd voorgelegd aan de regeringscommissarissen, blijkt dat de Rijksdienst zijn verbintenissen heeft weten te realiseren dankzij de aanhoudende inspanningen en de verwoede ijver van al diegenen die de opdrachten helpen te verwezenlijken.
DE HUMAN RESOURCES: BEPERKTE BEWEGINGSRUIMTE De bestuursovereenkomst vormt het ideale kader voor een dynamisch beheer van de human resources. De overeenkomst biedt de Rijksdienst, binnen de perken van de toegekende kredieten, meer autonomie en, meer bepaald, een grotere vrijheid bij het bepalen van de personeelsbehoeften, wat een essentiële voorwaarde is om het project rond het competentiebeheer van het personeel, opgestart in mei 2001, te doen slagen. De personeelskredieten voor het eerste jaar van de bestuursovereenkomst waren evenwel niet in verhouding tot de werkelijke behoeften. De bewegingsruimte van de Rijksdienst werd herleid tot een minimum. Bovendien werden lineaire ministeriële beslissingen die extra uitgaven met zich brengen, zoals die m.b.t. de Copernicus-hervorming, nog ten laste van de Rijksdienst gelegd. De budgettaire beperkingen inherent aan die onvoorziene uitgaven bleken exact overeen te stemmen met de kost van de verwezenlijking van het nieuwe kader dat het koninklijk besluit van 31 augustus 1999 toekende aan de Rijksdienst. Door de laattijdige publicatie van de taalkaders kon dat nieuwe kader niet gerealiseerd worden in 2000, referentiejaar om de personeelskredieten van de Rijksdienst voor 2002 te bepalen. De Rijksdienst heeft m.a.w. de 31 nieuwe plaatsen voorzien in het kader van 31 augustus 1999 moeten opofferen voor die eenzijdige budgettaire maatregelen. De Rijksdienst werd dus gedwongen drastische maatregelen te nemen om de personeelsuitgaven te beperken. Zo werden aanwervingen die nochtans noodzakelijk zijn voor de goede werking van de diensten, afgeremd of uitgesteld. Toch kon het ontslag van vervangingscontractuelen vermeden worden, wat nadelige gevolgen gehad zou hebben zowel voor de betrokkenen als voor de Rijksdienst zelf, die veel ervaring en know-how verloren zien gaan zou hebben. 2
Wegens die beperkingen inzake personeel, werd nog meer aandacht besteed om de competenties van de medewerkers af te stemmen op de vereiste competenties. Daarom heeft de Rijksdienst een grootschalig HRM Masterplan op poten gezet. De dienst Human Resources en Vorming heeft bovendien verschillende stappen ondernomen om de medewerkers betrokken bij de modernisering van de loopbaan van de federale ambtenaren, bij te staan, hen te stimuleren deel te nemen aan de competentiemetingen, hun slaagkansen te verhogen en vervolgens een competentietoelage of promotie toe te kennen.
BETALING VAN DE GEZINSBIJSLAG: MEER OPDRACHTEN MAAR MINDER MIDDELEN Dat de Rijksdienst garant staat voor kwaliteit binnen de regeling, blijkt nog maar eens uit de toewijzing dit jaar van nieuwe betalingsopdrachten, zoals de toekenning van de kinderbijslag aan het contractuele personeel van de autonome openbare bedrijven. Die bijkomende taken en het stijgende aantal gezinnen in die categorieën waarvoor de Rijksdienst reeds bevoegd is, vereisen evenwel meer personeel en bijkomende werkingsmiddelen als men in de toekomst de dienstverlening aan de gezinnen niet wil hypothekeren. Dit jaar vertrouwden 17 openbare werkgevers de betaling van de kinderbijslag voor 58.811 gezinnen toe aan de Rijksdienst. Daarvoor kreeg de Rijksdienst een voor 2002 geschatte vergoeding van 2.761.853,97 EUR, wat overeenkomt met 88 ambtenaren, als men uitgaat van de gemiddelde kost van een medewerker (administratief assistent), hetzij 31.250 EUR. Tijdens dit eerste jaar van de bestuursovereenkomst, werden de verbintenissen aangaande de stipte en correcte uitbetaling van de kinderbijslag, net als het strikt respecteren van de termijnen voor de behandeling van vragen om inlichtingen en de kennisgeving van onverschuldigde betalingen, ruimschoots nagekomen dankzij de toewijding van alle medewerkers. Toch brengt het onmiskenbare gebrek aan personeel de optimale begeleiding van de dossiers, nochtans primordiaal gezien het atypische profiel van de gezinnen, elke dag weer meer in gevaar. Om die risicos te beperken, lanceerde de Rijksdienst een reengineeringproject in zijn betalingsdiensten, met nauwe samenwerking tussen interne en externe experts. Het project wil een generische procedure ontwikkelen voor de basisverwerking van de dossiers en de beschikbare elektronische gegevens duurzaam integreren door alle verwerkingsprocedures, de procedures die nog niet werden geïntegreerd in de workflow inbegrepen, te standaardizeren.
3
EEN HERZIENE REGELGEVING: ONMISBAAR VOOR HET BEHOUD VAN DE AANGEPASTE RECHTEN Zoals hij er zich toe verbonden heeft in de bestuursovereenkomst en in zijn eigen beleid sinds vele jaren, heeft de Rijksdienst getracht het recht op gezinsbijslag beter af te stemmen op de sociale werkelijkheid van de gezinnen.Verschillende aspecten van dat recht, grondig bestudeerd en geanalyseerd in een studie in 2001, vormden dit jaar het onderwerp van concrete aanpassingsvoorstellen. Zo werden de voorwaarden voor het uitoefenen van een winstgevende activiteit als student uitgebreid. Sinds augustus 2002 zijn die voorwaarden bovendien ook van toepassing op jongeren die de school verlaten hebben en zich inschreven als werkzoekende, zodat de discriminatie die vroeger op dat vlak bestond, weggewerkt is. Ook de discriminatie die bestond tussen niet-gehuwde ouders en gehuwde ouders die scheidden, bij het toekennen van sociale toeslagen voor langdurig werklozen, invaliden of gepensioneerden, werd afgeschaft. De regeling van de verhoogde kinderbijslag voor kinderen getroffen door een aandoening werd grondig hervormd. Er kwam een globale evaluatie van de situatie van het kind zelf en van zijn gezinssituatie en er werden zes bedragen van verhoogde kinderbijslag vastgesteld op basis van de ernst van de gevolgen van de aandoening. Dit nieuwe systeem zal van kracht worden in 2003, net als het merendeel van de andere wijzigingen aangebracht door de Programmawet van 24 december 2002 m.b.t. de kinderen geplaatst in opvanggezinnen, de groepering van rechtgevende kinderen en de voorwaarde vijf jaar in België te verblijven in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Tot slot werd ook het brevet van de rechthebbende geactualiseerd en verbeterd. Dat brevet is een essentieel beheersinstrument dat zorgt voor de overdracht tussen betaalinstellingen van de gegevens die onmisbaar zijn bij het bepalen van het recht bij wijziging van de familiale of socio-professionele situatie. Het brevet maakt mede een snelle en ononderbroken betaling van de gezinsbijslag mogelijk.
4
TERBESCHIKKINGSTELLING VAN EXACTE EN VOLLEDIGE GEGEVENS, CONTROLE VAN DE DOELMATIGHEID EN DOELTREFFENDHEID VAN DE REGELING EN BIJSTAND AAN DE GEZINNEN: DRIE ESSENTIËLE PIJLERS VOOR EEN KWALITEITSDIENSTVERLENING In 2002 hebben de kinderbijslaginstellingen het Repertorium van Dossiers in Onderzoek (RIO) verder gevoed met gegevens. Het RIO laat toe onmiddellijk alle elektronische attesten te bekomen uit de verschillende sectoren van de sociale zekerheid, na te gaan of reeds kraamgeld betaald werd en vermindert drastisch het aantal formulieren dat naar de sociaal verzekerde gestuurd moet worden. Op 31 december 2002 telde het systeem 300.963 actoren. In 2001 werd de realisatie van een Kadaster van de Kinderbijslag aangevat met een inventaris van de informatiebehoeften van de sector. In 2002 werden de gegevensvelden en het telecommunicatiesysteem gedefinieerd en een open informatica-apparatuur ontwikkeld. Het Kadaster dat het huidige Nationaal Repertorium van de Kinderbijslag zal vervangen en ook de belangrijkste functies van het RIO zal omvatten, beoogt een aanzienlijke uitbreiding van de mogelijkheden om gegevens via elektronische fluxen te ontvangen en uit te wisselen, een grotere transparantie in het beheer van dossiers en een verdere ontlasting van de sociaal verzekerde. De reeds lange lijst van elektronische fluxen met gekwalificeerde gegevens werd dit jaar aangevuld door een flux van de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn. De eerste fase werd afgerond in april 2002. Daardoor kon het onderzoek van het recht op gewaarborgde gezinsbijslag nog sneller gebeuren. Het aantal gegevens dat via elektronische weg uitgewisseld wordt in de regeling van de kinderbijslag voor werknemers en een constante stijging kent sinds 1995, nam aanzienlijk toe in 2002: van 8.660.000 gekwalificeerde gegevens in 2001 naar 9.125.000 in 2002. Wat betreft de controle van de kinderbijslagfondsen en rekening houdend met de verbintenissen terzake in de bestuursovereenkomst, heeft de Rijksdienst een controlearchitectuur ontworpen die steunt op de belangrijkste financiële transacties van de fondsen. Opdat de controle eenvormig zou gebeuren, werd een speciaal handboek geschreven voor de sociaal controleurs.
5
De dienst Mediatie, uitgerust met een aangepaste structuur sinds 2002, geeft aan elke sociaal verzekerde de begeleiding waarop hij recht heeft, of het nu gaat om het beantwoorden van schriftelijke of mondelinge vragen of om zijn recht op kinderbijslag te doen gelden. In 2002 werden 91,21% van de 42.617 bezoekers die zich aanboden aan de onthaalloketten van de Rijksdienst geholpen binnen de 10 minuten. Meer dan een kwart van de niet-gepersonaliseerde oproepen werden direct beantwoord. De overige werden onmiddellijk doorgeschakeld naar de persoonlijke dossierbeheerder van de oproeper of naar de algemene helpdesk.
EEN AANGEPASTE INFORMATICASTRUCTUUR: DE BASIS VOOR MEER EFFICIËNTIE In 2002 begon de Rijksdienst met de ontwikkeling van een meer flexibele en open ICT-architectuur, onmisbaar om de dienstverlening aan de gezinnen te verbeteren, door de mogelijkheden van de nieuwe informatienetwerken en e-government optimaal te benutten. Drie grote programmas vormen de basis voor die nieuwe architectuur: Itinera, Consulto en Trivia. Itinera groepeert voornamelijk de ICT-projecten die de betalingsprocessen ondersteunen (workflow). Dankzij Consulto zal alle informatie nodig voor de goede opvolging van de verbintenissen in de bestuursovereenkomst, beschikbaar zijn. Trivia, tenslotte, waarvan de eerste fase werd aangevat in 2002, omvat alle projecten m.b.t. de uitwisseling van gegevens tussen de Rijksdienst, de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid en de fondsen. Hoewel de oprichting van de nieuwe architectuur soms een ware hersenbreker bleek, zijn de eindejaarsperspectieven wat betreft de vorm en inhoud positief. De basis voor een nieuw informaticatijdperk werd gelegd, met een bijzondere aandacht voor de organisatie van de back-office.
BEGROTING EN REKENINGEN In het kader van de bestuursovereenkomst werden voor de eerste maal de nieuwe principes inzake begroting en rekeningen toegepast. Het gaat voornamelijk om de presentatie van de begroting in twee delen: een voor de opdrachten en een voor het beheer.
6
Bovendien werd de procedure om kredieten over te hevelen naar andere artikels van de beheersbegroting van eenzelfde boekjaar versoepeld. Vandaag is het trouwens mogelijk kredieten over te dragen naar de beheersbegroting van het volgende boekjaar. Zo worden beslissingen m.b.t. de periode en financieringswijze van investeringen genomen op basis van economische criteria en niet op basis van de beschikbare kredieten. Die nieuwigheden moeten bijdragen tot de efficiënte uitvoering van de bestuursovereenkomst.
HET FCUD: DOELTREFFEND, MAAR... In 2002 werd de voornaamste doelstelling in het kader van de bestuursovereenkomst om de subsidies voor de kinderopvangprojecten snel en correct uit te betalen, ruimschoots bereikt. De resultaten overtroffen zelfs de verwachtingen, nl. in het kader van de financiële veiligheid voor de projectpromotoren, 90 % van de voorschotten betalen in het kwartaal van de aanvraag en 90 % van de definitieve subsidies, na controle, in het dienstjaar daarop. Het Beheerscomité heeft daarentegen voor het tweede opeenvolgende jaar moeten beslissen na 30 juni 2000 geen nieuwe projecten meer te financieren of projecten te verlengen om de begrotingsenveloppe niet te overschrijden. Die kwestie die kadert in de ruimere problematiek van de chronisch deficitaire financiering van het FCUD, zal in 2003 grondig bestudeerd moeten worden. Bovendien heeft de Programmawet van 24 december 2002 twee adviezen van de Raad van State (2 maart en 11 mei 2000) bekrachtigd, die besloten dat de federale wetgever onbevoegd is de financiering van de opvangstructuren te regelen. De subsidiëring is nu bedoeld voor collectieve uitrustingen, terwijl het Fonds zou moeten tussenkomen ten voordele van welbepaalde rechtgevenden. De wetgever heeft ook de wijze waarop het Fonds tussenkomt in de opvangkosten voor rechtgevende kinderen in de buitenschoolse opvang, de flexibele opvang, de urgentieopvang en de opvang voor zieke kinderen, gewijzigd. Het FCUD zal voortaan tegemoet komen in de opvangkosten van elk kind dat recht geeft op kinderbijslag i.p.v. het deficit van de loonlast en de bijbehorende werkingskosten ten laste te nemen. Uitvoeringsmaatregelen terzake moeten evenwel nog genomen worden. De maatregelen zullen verenigbaar moeten zijn met de bevoegdheden van de verschillende gefedereerde niveaus.
7
HET BEHEERSORGAAN
Samenstelling van het Beheerscomité op 31 december 2002
VOORZITSTER Mevr. Bea CANTILLON
LEDEN De h. Werner ABELSHAUSEN Mevr. Bernadette ADNET De h. Thierry AERTS Mevr. Erica BOLZONELLO Mevr. Anny BRAUERS De h. Jean-Philippe COBBAUT De h. Michel DELFORGE Mevr. Esther DEMAN De h. Luk DEVOS Mevr. Greta DHONDT Mme Anne-Marie DRIESKENS
De h. Christian FRANZEN Mevr. Maddy GEERTS De h. Karel GHESQUIERE Mevr. Kristien JESPERS1 De h. Jef MAES De h. Romain MAES De h. Alain ROGGEMAN Mevr. Isabelle SIMONIS De h. Daniel VAN DAELE De h. Guy VANKRUNKELSVEN
REGERINGSCOMMISSARIS De h. Marc GOOSSENS
AFGEVAARDIGDE VAN DE MINISTER VAN FINANCIEN De h. Eddy VAN DER MEERSCH
ADMINISTRATEUR-GENERAAL De h. Johan VERSTRAETEN
ADJUNCT-ADMINISTRATEUR-GENERAAL De h. Joseph DELMAL
SECRETARIS De h. Bart LACHAERT
COLLEGE VAN REVISOREN 1
De hh. Baudouin THEUNISSEN en Marc SMET
Benoemd ter vervanging van de h. Jan DELFOSSE vanaf 12 januari 2002.
9
PLAATS VAN DE RIJKSDIENST EN DE KINDERBIJSLAGFONDSEN IN DE SOCIALEZEKERHEIDSREGELING VOOR WERKNEMERS
Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu - politiek beleid - hoge administratie - toezicht
Hoger administratief toezicht
Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
Innen en verdelen van de bijdragen
- innen en verdelen van de bijdragen
Beheer - verdelen van de middelen - controle op de kinderbijslagfondsen - uitkeren van de kinderbijslag Uitkeren 2 bijzondere kinderbijslagfondsen
25 vrije kinderbijslagfondsen
uitkeren van kinderbijslag
uitkeren van kinderbijslag
Rechtverkrijgenden
11
TUSSEN DROOM EN DAAD
DE BESTUURSOVEREENKOMST, EEN NIEUW KADER, IDEAAL VOOR HET BEHEER VAN DE HUMAN RESOURCES Sinds 1 januari 2002 trad de Rijksdienst een nieuw tijdperk binnen: dat van de bestuursovereenkomst.Voor de Rijksdienst was dit maar een bijkomende etappe in een lang moderniseringsproces. De overeenkomst wijzigt namelijk niet zijn strategie, maar bepaalt binnen een wettelijk kader de wil van de instelling en van al zijn personeelsleden om de dienstverlening aan de gezinnen onophoudelijk te verbeteren. De bestuursovereenkomst beschrijft de concrete taken die moeten vervuld worden voor de verwezenlijking van de aan de Rijksdienst toevertrouwde opdrachten, en bepaalt de doelstellingen, gekwantificeerd naar efficiëntie en kwaliteit, om tot de vervulling van die taken te komen. Voor de personeelsleden, gesterkt in het behoud van hun statuut, betekent dit nieuwe arbeidskader eerder een zekerheid, want de doelstellingen zijn welbepaald, de prioriteiten duidelijk vastgelegd, en de mate van verwezenlijking van de doelstellingen regelmatig opgevolgd, om de problemen die eventueel worden vastgesteld snel te regelen. De bestuursovereenkomst verleent de Rijksdienst ook meer beheersautonomie, met name met een grotere vrijheid voor het aanwenden van de ter beschikking gestelde financiële middelen en een versoepeling van de procedures ter definiëring van de personeelsnoden. Het Beheerscomité kan voortaan onafhankelijk de personeelsnoden bepalen en dus het personeelsplan (dat de vaste personeelsformatie vervangt). Het is echter belangrijk dat de Rijksdienst, om zich aan de in de overeenkomst aangegane verbintenissen te houden, kan beschikken over gemotiveerd personeel in een gepaste structuur. Hiertoe zal het Beheerscomité voortaan het aantal arbeidsplaatsen toegekend aan statutaire of contractuele personeelsleden kunnen wijzigen, maar ook de functies. 13
Een dergelijk arbeidskader is dus ideaal om een dynamisch beheer van de human resources in te voeren, en de dienst Human Resources en Vorming had het gevoel begin 2002 te beschikken over een actieterrein dat perfect was voor het ontwikkelen van het in mei 2001 aangevatte beheersproject van de bekwaamheden van het personeel.
EEN NIEUW KADER, MINDER GUNSTIG DAN VOORZIEN... Van bij het ingaan van de bestuursovereenkomst moest de Rijksdienst helaas vaststellen dat men niet beschikte over de middelen die vereist waren voor de uitvoering van de in de overeenkomst opgenomen ambitieuze verbintenissen, en dit omdat de personeelskredieten die de Ministerraad op 14 december 2001 bepaalde voor het eerste jaar van de bestuursovereenkomst niet representatief waren voor de ware en gewettigde noden van de Rijksdienst. De voor 2002 toegekende personeelskredieten zijn namelijk niet gesteund op de personeelsformatie van de Rijksdienst die 844 personeelsleden telt, namelijk 836 eenheden bepaald door de personeelsformatie van 31 augustus 1999 en 8 eenheden voorzien door het koninklijk besluit van 13 maart 2001 tot uitvoering van artikel 102, §1 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (reglementering voor de grensarbeiders). Ze zijn gesteund op de werkelijke uitgaven van het jaar 2000 (overeenkomend met een personeelsbestand van 762 eenheden) x 1,0609 waaraan een kleine correctie werd toegevoegd: de kostprijs op jaarbasis van de aanwervingen verricht tussen april 2000 en december 2001 (namelijk 45 eenheden). Het nieuwe arbeidskader dat de bestuursovereenkomst is zou het mogelijk moeten maken, dankzij een responsabilisering van het administratief beheer, de efficiëntie van de dienstverlening te verhogen. Wat schiet er over van deze responsabilisering wanneer de begroting van het personeelsbeheer op lineaire wijze wordt bepaald, zonder rekening te houden met de werkelijke noden van de Rijksdienst en zonder die enige bewegingsvrijheid toe te kennen? Tussen de theorie, de droom, en de concretisering ervan, de werkelijkheid, ligt een diepe kloof... die de instelling in gevaar brengt. Het feit dat het jaar 2000 is gekozen als referentiejaar voor het bepalen van de personeelskredieten heeft katastrofale gevolgen voor de Rijksdienst. Het jaar 2000 was een dieptepunt voor onze instelling, omdat de verwezenlijking van de vaste personeelsformatie van 31 augustus 1999 maar kon aangevat worden in april 2000, na de laattijdige publicatie van de taalkaders. Deze laattijdige publicatie belette de Rijksdienst om reeds in 1999 door te gaan met de aanwerving van 51 personeelsleden die ontbraken in de oude personeelsformatie, en aan te vangen met de aanwerving van de 31 bijkomende eenheden die de nieuwe vaste personeelsformatie voorzag.
14
Concreet stemmen de personeelskredieten, toegekend voor het jaar 2002, namelijk 32.888.034 EUR, overeen met de personeelsuitgaven van 807 personeelsleden, terwijl altijd aanspraak werd gemaakt op een personeelsbestand van 844 eenheden als minimaal kader om te beantwoorden aan de personeelsnoden, noodzakelijk voor het verzekeren van een kwaliteitsvolle dienstverlening aan de gezinnen waarvoor de Rijksdienst momenteel uitbetaalt. Terwijl de voor 2002 toegekende personeelskredieten reeds bijzonder beperkt waren wegens dit zeer ongunstige referentiepunt, ondergingen ze bovendien de negatieve invloed van een reeks lineaire ministeriële maatregelen die leidden tot bijkomende uitgaven (Copernicus, de vervroegde indexering, de verhoging van de pensioenbijdragen). De last van deze maatregelen, niet voorzien in de aanvankelijke kredieten, moest inderdaad worden aangerekend op de kredieten toegekend in de bestuursovereenkomst.
TE BEPERKTE PERSONEELSKREDIETEN IN 2002, MET TE ZWARE GEVOLGEN VOOR DE WERKLAST... EN HET PERSONEELSBEHEER Ondanks het verzoek van het Beheerscomité dat uitdrukkelijk de ongeschiktheid beklemtoonde, in het bijzonder geval van de Rijksdienst, van de referentieperiode voor de berekening van de kredieten, wijzigde de regering het bedrag niet van de personeelskredieten voor 2002, toegekend door het ministerieel besluit van 14 december 2001. Om binnen de begrenzingen van de begroting van 2002 te blijven, zag de Rijksdienst zich dan ook genoodzaakt om sedert juni 2002 een reeks acties uit te voeren tot beperking van de personeelsuitgaven, acties die het personeel direct troffen en de goede werking van de Rijksdienst bedreigden. De Rijksdienst verzaakte aan het aanwerven van contractuelen voor de vakantieperiode, en maakte geen gebruik meer van de vervangingscontracten die ontstonden of vrijkwamen, waarbij men goed wist dat het niet meer systematisch gebruiken van de contracten zou leiden tot moeilijkheden bij de werking van sommige diensten. De Rijksdienst vertraagde de aanwervingen of stelde ze uit, hoewel sommige ervan essentieel zijn voor de correcte continuïteit van de dienstverlening aan de gezinnen. Hieruit volgt dat de Rijksdienst in 2002 moest functioneren met 794 personeelsleden (voltijds equivalent op jaarbasis), of nog 13 eenheden minder dan de 807 waarvan men aanvankelijk meende de uitgave te kunnen verzekeren met de toegekende kredieten. De Rijksdienst prijst zich echter gelukkig te zijn geslaagd in deze gevaarlijke onderneming zonder een enkele vervangingscontractueel te hebben moeten ontslaan, een maatregel die zou geleid hebben tot onaanvaardbare organisatorische en menselijke problemen. 15
Ondanks het onbetwistbare personeelstekort slaagde de Rijksdienst er in, dankzij enorme inspanningen, niet aflatend werk en het dynamisme van de personeelsleden, om de verbintenissen aangegaan in de bestuursovereenkomst voor het jaar 2002 te verwezenlijken. Indien de aanzienlijke offers die de Rijksdienst op het vlak van human resources in 2002 werden opgelegd volgend jaar echter zouden voortgezet worden, dan komt de verwezenlijking van de doelstellingen bepaald voor 2003 in het gedrang. Het spreekt overigens vanzelf dat personeelsrestricties verbonden aan begrotingsproblemen wel gepaard moesten gaan met een volgehouden aandacht voor het afstemmen van de bekwaamheden van de aanwezige personeelsleden op de vereiste bekwaamheden. In dit kader legde de Rijksdienst de grondslag voor een ambitieus globaal HRM Masterplan, dat in het bijzonder belang hecht aan het beheer van de kennis, de bedrijfscultuur, de ervaringen met werk en stress. In de context van dit Masterplan heeft de Rijksdienst de wil om een meerwaarde te geven aan de maatregelen ter ontwikkeling van de bekwaamheden die worden gecreëerd en op lineaire wijze opgelegd door de hervorming van de federale loopbaan. Zo zal er via de catalogus van de bekwaamheden een band voorzien zijn met de competentiemetingen, de individuele ontwikkelingsplannen en de ontwikkelingskringen van de Copernicus-hervorming.
DE COPERNICUS-HERVORMING IN HET CENTRUM VAN DE ZORGEN EN DE VERWACHTINGEN De modernisering van de loopbaan van de federale ambtenaren, die een centrale plaats inneemt in de Copernicus-hervorming, had niet alleen als doel het vervangen van de niveaus 2+, 2, 3 en 4 door de niveaus B, C, en D (in afwachting van een tweede stap waarbij het niveau 1 vervangen wordt door het niveau A), met een loonsverhoging en een vereenvoudiging van de baremaschalen, maar ze nam ook nieuwe krachtlijnen op in de loopbaan van de ambtenaren. Zo is de bezoldiging van een ambtenaar van niveau B of C niet langer enkel bepaald op basis van zijn diploma en zijn anciënniteit. De inhoud en het gewicht van zijn functie, evenals zijn bekwaamheden en de ontwikkeling ervan, nemen voortaan een centrale plaats in in het verloop van de loopbaan van de ambtenaar.
16
In de toekomst zal het verloop van de loopbaan rekening houden met de manier waarop de ambtenaar beantwoordt aan de werkelijke vereisten van zijn functie. Iedere ambtenaar van niveau C (het vroegere niveau 2) moest worden toegewezen aan een van de functiefamilies bepaald door Selor (een functiefamilie is een geheel van functies met gelijkaardige resultaatsgebieden, activiteiten en vereiste bekwaamheidsprofielen). Dit werd verwezenlijkt door de dienstleiders, in een geest van dialoog, in overleg met de betrokken ambtenaar. Om na te gaan of hij wel degelijk beschikt over de bekwaamheden die hem toelaten zijn functie naar behoren uit te oefenen, zal iedere ambtenaar worden uitgenodigd om gedurende zijn hele loopbaan deel te nemen aan competentiemetingen. Deze metingen bestaan enerzijds uit PC-vaardigheidstests en tests van de vaardigheden op het vlak van informatiebeheer, en anderzijds uit een interview gericht op het gedrag. Het slagen voor deze competentiemetingen leidt tot een competentietoelage of een bevordering. Voor de ambtenaren van niveau D (de vroegere niveaus 3 en 4) zal de uitbouw van de loopbaan blijven berusten op de anciënniteit en de normen van toepassing voor de overgang naar de hogere baremaschalen binnen de graad. Om te worden opgenomen in het niveau D moesten de ambtenaren van niveau 4 een opleiding volgen in de vorm van een bedrijfstheater, een opleiding gericht op de waarden van het federaal bestuur, zoals het respect, de zin voor communicatie, de resultaatgerichtheid, de persoonlijke ontwikkeling en de integriteit. Ondanks de moeilijkheden ontstaan door het beheer van de financiële weerslag van het Copernicus-programma, wilde de Rijksdienst ondersteuning bieden en een positieve impuls geven aan deze radicale verandering van de loopbaan van de ambtenaren, een verandering die leidt tot een zekere vrees en heel wat vragen. Informatievergaderingen over de nieuwe mogelijkheden voor het verloop van de loopbaan, aanmoedigingen om deel te nemen aan de competentiemetingen, het meewerken aan de voorbereiding van de personeelsleden voor deze competentiemetingen (met name door vrijwillig deel te nemen aan de test-opvoeringen van het bedrijfstheater), de dienst Human Resources en Vorming stelde alles in het werk opdat een maximum aan personeelsleden gebruik zou maken van de gelegenheid die de competentiemetingen hen bieden, waarvan de eerste door Selor geprogrammeerd zijn voor januari 2003.
17
WETTEN, REGLEMENTEN EN GESCHILLEN
2002 KORT In 2001 is begonnen met de voorbereiding van een aantal fundamentele wijzigingen, zowel in de kinderbijslagreglementering voor werknemers als in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Zo werd een grondig onderzoek ingesteld naar het mechanisme dat het recht op kinderbijslag voor gehandicapte kinderen bepaalt, naar het statuut van de werkzoekende schoolverlater en naar de verschillende criteria gezinssamenstelling, beroepsactiviteit en vervangingsinkomen - voor de toekenning van de sociale supplementen. Bedoeling was deze aspecten van de kinderbijslag in 2002 te hervormen om ze meer in overeenstemming te brengen met de sociale realiteit van de gezinnen. De belangrijkste verwezenlijking van 2002 is de hervorming van het stelsel van de verhoogde kinderbijslag voor kinderen met een aandoening. De programmawet (I) van 24 december 2002 legt daartoe de grondslag. Daarnaast bevat deze wet nog diverse andere bepalingen die ertoe strekken de reglementering te actualiseren. In de loop van 2002 werden tevens een aantal reglementaire besluiten uitgevaardigd met betrekking tot enerzijds de situatie van de sociaal verzekerde en anderzijds de werking van de uitbetalingsinstellingen. Tenslotte zijn op internationaal vlak de Europese verordeningen inzake sociale zekerheid van toepassing gemaakt op Zwitserland en is de voorrangsregeling bij samenloop met een recht op gezinsbijslag voor ambtenaren van Eurocontrol en de Europese Scholen gewijzigd. Daarnaast traden de wijzigingen aangebracht aan het bilateraal verdrag met Turkije in werking.
19
DE PROGRAMMAWET (I) VAN 24 DECEMBER 2002 - DE ENIGE WETTELIJKE INGREEP Fundamentele hervorming van de verhoogde kinderbijslag voor kinderen met een aandoening Om recht te hebben op de verhoogde bijslag voor gehandicapte kinderen tot 21 jaar moest het kind tot nog toe minstens 66 % lichamelijk of geestelijk ongeschikt zijn. Kinderen met een matige handicap waren door deze alles-of-niets-regeling dikwijls niet rechtgevend op deze bijslag, hoewel de gevolgen voor hun familiale omgeving wel ernstig waren. Bovendien had de goede zorg van de ouders vaak tot gevolg dat de ongeschiktheid van het kind daalde waardoor de verhoogde kinderbijslag niet langer verschuldigd was. 2
Art. 85-88, Programmawet.
Het nieuwe systeem2 werkt niet langer met deze hakbijlgrens van 66 %, maar voorziet een gemoduleerde verhoogde kinderbijslag. De kinderbijslag wordt verhoogd met 60, 150, 250, 350, 375 of 400 euro, naargelang de gevolgen van de aandoening.Voortaan wordt de verhoogde kinderbijslag toegekend aan kinderen van minder dan 21 jaar met een aandoening die gevolgen heeft voor henzelf, op het vlak van de lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid of op het vlak van de activiteit en de participatie of voor hun familiale omgeving. Het begrip gehandicapt kind wordt niet meer gebruikt. De nieuwe regeling wordt geleidelijk ingevoerd. Ze wordt in een eerste fase beperkt tot kinderen geboren na 1 januari 1996. Het oude systeem blijft bijgevolg van toepassing op de voor deze datum geboren kinderen. Dit onderscheid is ingegeven door de idee dat de belasting voor de ouders, zowel psychologisch als financieel, zich vooral voordoet tijdens de eerste levensjaren van een kind met een aandoening. De Koning kan het nieuwe stelsel later, wanneer daartoe voldoende budgettaire ruimte is, uitbreiden tot andere leeftijdscategorieën.
In een gezin geplaatste kinderen Afschaffing van het hoger bedrag 3
Art. 89, Programmawet.
De gewone kinderbijslag voor kinderen, geplaatst bij particulieren wordt, met ingang van 1 januari 2003, gelijkgeschakeld met die voor andere kinderen3. Tot nog toe ontvingen geplaatste kinderen een hoger bedrag omdat de drie indexsprongen, één van de besparingsmaatregelen van de jaren 1984-86, op hen niet werden toegepast.
20
Invoering van een forfaitaire bijslag voor het oorspronkelijke gezin 4
Art. 101, Programmawet.
Naast de kinderbijslag, toegekend aan het onthaalgezin, voorziet de programmawet een nieuwe, forfaitaire vergoeding voor de bijslagtrekkende die onmiddellijk voor de plaatsingsmaatregel kinderbijslag ontving voor het geplaatste kind4. Dit recht op de forfaitaire bijslag ontstaat of verdwijnt de eerste dag van de maand die volgt op de mededeling aan de bevoegde kinderbijslaginstelling van de beslissing van de overheid tot plaatsing of tot beëindiging van de plaatsing. De nieuwe bepalingen zijn van kracht vanaf 1 januari 2003, maar het heeft nog geen concrete gevolgen, vermits nog een aantal uitvoeringsmodaliteiten bij koninklijk besluit moeten vastgelegd worden.
Behoud van het recht voor geplaatste kinderen De mindervalide zonder winstgevende beroepsbezigheid en met een bij de wet bepaalde tegemoetkoming aan gehandicapten is, onder bepaalde voorwaarden, rechthebbende voor de kinderen die deel uitmaken van hetzelfde gezin. Deze rechthebbende kon het recht op kinderbijslag behouden, wanneer de rechtgevende kinderen in een instelling geplaatst werden.Volgens de administratieve interpretatie moest het recht op kinderbijslag evenwel reeds geopend zijn voor de plaatsing. 4
Cass. AR S.01.0007.N., 12 november 2001, onuitgegeven.
Het Hof van Cassatie besliste echter op 12 november 20014 dat het recht op kinderbijslag bestaat, ongeacht of de plaatsing gebeurde voor of na de datum waarop de rechthebbende voldeed aan de voorwaarden voor de toekenning van tegemoetkomingen aan gehandicapten.
5
Art. 93, Programmawet.
Ingevolge dit arrest werd de wet gewijzigd en kan de gehandicapte rechthebbende, vanaf 1 januari 2003, een recht openen voor geplaatste kinderen, op voorwaarde dat deze onmiddellijk voor de plaatsing deel uitmaakten van zijn gezin5.
6
Art. 91, Programmawet.
Naar aanleiding van hetzelfde arrest is, eveneens vanaf 1 januari 2003, een analoge regeling voorzien ten gunste van groot- en overgrootouders voor hun in een instelling geplaatste klein- en achterkleinkinderen6.
21
8
Idem.
Dit recht voor geplaatste kinderen wordt, vanaf 1 januari 2003, onder dezelfde voorwaarden, eveneens ingevoerd ten gunste van de rechthebbenden voor de kinderen van de persoon waarmee hij een gezin vormt, of die geadopteerd zijn of onder pleegvoogdij genomen door deze persoon, of de kinderen van de gewezen echtgenoot, of die geadopteerd zijn of onder pleegvoogdij genomen door de ex-echtgenoot8.
Groepering van de rechtgevende kinderen 9
Art. 90, Programmawet.
Voor het bepalen van de rang van het kind in het gezin wordt, met terugwerkende kracht vanaf 1 juli 2001, ook rekening gehouden met kinderen die kinderbijslag ontvangen op grond van internationale overeenkomsten9.
10
Arbitragehof nr. 106/2001, 13 juli 2001, onuitg.
Tot nog toe werd enkel rekening gehouden met kinderen die rechtgevend zijn in een Belgisch kinderbijslagstelsel (regeling voor werknemers, zelfstandigen, ambtenaren of gewaarborgde gezinsbijslag). Het Arbitragehof10 achtte deze beperking niet verantwoord, gelet op de algemene filosofie van de Kinderbijslagwet dat het bedrag van de kinderbijslag hoger wordt naarmate het gezin meer kinderen telt.
Uitbreiding van de grondslag om een recht op kinderbijslag te openen als volwassen gehandicapte 11
Art. 93, Programmawet.
Een volwassen minder-valide zonder beroepsbezigheid kan onder bepaalde voorwaarden en voor welbepaalde kinderen, rechthebbende op kinderbijslag zijn. Naast de inkomensvervangende tegemoetkoming en de integratietegemoetkoming is, vanaf 1 januari 2003, ook de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden een grondslag om recht op kinderbijslag te verkrijgen11.
Ministeriële afwijking In een aantal gevallen, bijvoorbeeld pensionering, is het recht op kinderbijslag afhankelijk van de voorwaarde (potentieel) rechthebbende te zijn geweest op minstens zes maanden forfaitaire kinderbijslag in de loop van twaalf maanden die de gebeurtenis (pensionering) onmiddellijk voorafgaan. Voorheen kon de Minister van Sociale Zaken of de door hem aangeduide ambtenaar van het Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu (thans FOD Sociale Zekerheid) het vereiste aantal forfaitaire bijslagen verminderen.
22
12
Art. 95, Programmawet.
Vanaf 1 januari 2003 zal vrijstelling kunnen verleend worden van de vermelde voorwaarde, indien de werknemer (potentieel) aanspraak kan maken op ten minste één maandelijkse forfaitaire bijslag in de loop van een periode van vijf jaar die de gebeurtenis, bijvoorbeeld de pensionering, voorafgaat12.
Samenloop van rechten In hoofde van eenzelfde persoon De samenloop van rechten in hoofde van een rechthebbende die zich in een situatie van toekenning bevindt in het stelsel van de werknemers, bijvoorbeeld werkloosheid, en tegelijk een zelfstandige activiteit uitoefent, wordt momenteel geregeld door de ministeriële omzendbrief 550 van 10 juni 1997. 13
Art. 96, Programmawet.
Naar aanleiding van een vonnis van de Arbeidsrechtbank te Dendermonde dd. 3 februari 2000 waarin de wettelijke basis van deze omzendbrief betwist wordt, wordt deze problematiek vanaf 1 april 2003 wettelijk geregeld13. De personen die zich in een situatie van toekenning bevinden in het stelsel van de werknemers en tegelijk een zelfstandige activiteit uitoefenen, worden van de toepassing van de samengeordende wetten uitgesloten indien in hoofde van deze personen een effectief recht op kinderbijslag bestond voor een kind in het stelsel van de zelfstandigen, vooraleer deze personen rechthebbende worden voor dit kind op basis van hun situatie van toekenning, voorzien in de samengeordende wetten.
In hoofde van twee personen 14
Art. 97, Programmawet.
Eveneens naar aanleiding van het vonnis van de Arbeidsrechtbank te Dendermonde van 3 februari 2000, wordt de problematiek inzake de samenloop van rechten tussen een rechthebbende die zich in een situatie van toekenning bevindt in het stelsel van de werknemers en een rechthebbende met een zelfstandige activiteit vanaf 1 april 2003 wettelijk geregeld14. Het recht op kinderbijslag in het stelsel van de zelfstandigen sluit het recht in de kinderbijslagregeling voor werknemers uit wanneer in hoofde van de zelfstandige een effectief recht op kinderbijslag bestaat voor een kind, vooraleer de werknemer, op grond van een situatie van toekenning, rechthebbende wordt voor dit kind.
23
Het verdwijnen van de postassignatie 15
Art. 99, Programmawet.
Ten gevolge van de herstructurering van de banksector en de afschaffing van de postassignatie kan de gezinsbijslag, vanaf 1 januari 2003, enkel nog uitbetaald worden door middel van een circulaire cheque of, op verzoek van de bijslagtrekkende, op een rekening bij het Bestuur der Postchecks of bij een kredietinstelling onderworpen aan de controle van de Commissie van het Bank- en Financiewezen15.
Aanduiding van de bijslagtrekkende ingeval van ontvoering van een kind 16
Art. 100, Programmawet.
Met terugwerkende kracht tot 1 juli 1998 kan de Koning de persoon aanduiden die bijslagtrekkende wordt in geval van ontvoering van een kind16. Een koninklijk besluit zal bepalen wie beschouwd kan worden als bijslagtrekkende en voor welke periode, alsook wat moet verstaan worden onder ontvoering van een kind. Tot nog toe is dit alles geregeld bij ministeriële omzendbrief nr. 572 van 3 augustus 2001, met uitwerking op 1 juli 1998.
Uitbreiding van het recht van verzet van de moeder 17
Idem.
Tot heden had de moeder enkel de mogelijkheid zich te verzetten tegen de uitbetaling van de kinderbijslag aan het kind zelf.Vanaf 1 januari 2003 krijgt de moeder ook het recht zich te verzetten tegen de betaling van de kinderbijslag aan een andere bijslagtrekkende17. Deze wijziging is een logisch gevolg van de mettertijd verruimde mogelijkheden om een andere persoon dan de moeder als bijslagtrekkende aan te duiden.
Kraamgeld voor een levenloos kind Behoudens de toekenning van het kraamgeld bij de geboorte van elk kind dat recht geeft op kinderbijslag in het stelsel van de werknemers, wordt het kraamgeld ook verleend voor een levenloos kind of ingeval van een miskraam na ten minste 180 dagen zwangerschap. 18
Art. 102, Programmawet.
Omdat de termijn van 180 dagen quasi samenvalt met de termijn van zes maanden waarna de ambtenaar van de burgerlijke stand de akte van aangifte van een levenloos kind kan opmaken indien de geboorte plaatsvindt meer dan zes maanden na de conceptie, wordt de vermelding miskraam na ten minste 180 dagen zwangerschap in het artikel betreffende de toekenning van het kraamgeld geschrapt18.
24
Wanneer het gaat om een levenloos kind, wordt vanaf 1 januari 2003, bijgevolg kraamgeld verleend ten behoeve van een kind waarvoor een akte van aangifte van een levenloos kind werd opgesteld door de ambtenaar van de burgerlijke stand.
De adoptiepremie - beperking van de mogelijkheid tot ministeriële afwijking De toekenning van de adoptiepremie is afhankelijk van het vervullen van een aantal voorwaarden waarvan de Minister van Sociale Zaken in behartigenswaardige gevallen kan afwijken. De voorwaarden inzake het bestaan van een ondertekende adoptieakte en de aanwezigheid van het kind in het gezin van de adoptant werden echter zodanig essentieel geacht dat besloten werd er niet meer van af te wijken. 19
Art. 103, Programmawet.
De Minister kan, vanaf 1 januari 2003, enkel nog afwijken van de vereisten, enerzijds, dat de adoptant of zijn echtgenoot de voorwaarden, met uitzondering van de band van verwantschap, vervult om recht te doen ontstaan op kinderbijslag en, anderzijds, dat het kind de voorwaarden vervult om rechtgevend te zijn als student of op grond van een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid van minstens 66 %19.
Bijkomende voordelen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag Om recht te hebben op gewaarborgde gezinsbijslag moet de aanvrager gedurende de laatste vijf jaar werkelijk en ononderbroken in België verbleven hebben. Sommige personen, bijvoorbeeld onderdanen van lidstaten van de EER zijn vrijgesteld van deze voorwaarde. Vanaf 1 januari 2003 moeten ook onderdanen van een staat die het Europees Sociaal Handvest heeft geratificeerd, m.n. Cyprus, Malta, Turkije, Hongarije, Polen en San Marino, niet meer aan deze voorwaarde voldoen. 20
Art. 106, Programmawet.
Vanaf dezelfde datum bevat de gewaarborgde gezinsbijslag ook de adoptiepremie20.
25
Afschaffing van de voorwaarde van vijf jaar verblijf in België voor rechthebbende studenten, leerlingen, stagiairs of jonge werkzoekenden 21
Artikel 94, Programmawet.
Deze rechthebbenden moesten tot nog toe een verblijf van ten minste 5 jaar in België kunnen aantonen. Als logisch gevolg van de in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag reeds bestaande uitzonderingen voor onderdanen van staten van de Europese Economische Ruimte, vluchtelingen, staatlozen en - vanaf 1 januari 2003 - onderdanen van een staat die het Europees Sociaal Handvest heeft geratificeerd, wordt de verblijfsvoorwaarde in deze gevallen ook afgeschaft voor de rechthebbende studenten, leerlingen, stagiairs of jonge werkzoekenden21.
Verlenging van de verjaringstermijn voor de sociaal verzekerden 22
Art. 105, Programmawet.
De termijn van drie jaar waarbinnen de sociaal verzekerde zijn rechten kan laten gelden wordt verlengd tot vijf jaar22. De verjaringstermijnen ten behoeve van de kinderbijslagfondsen voor terugvordering van ten onrechte uitbetaalde gezinsbijslag (eveneens vijf jaar) en die ten behoeve van de sociaal verzekerden worden aldus eenvormig gemaakt. De aanvragen ingediend vanaf 1 januari 2003 vallen onder toepassing van de nieuwe termijn van vijf jaar. Deze termijn kan evenwel geen aanvang nemen voor 1 oktober 1999 omdat de rechten voor deze datum verjaard zijn op grond van de oude termijn van drie jaar. De verjaringstermijn van vijf jaar zal dus pas ten volle uitwerking hebben op 31 december 2004.
Aansluiting van rechtswege bij de Rijksdienst van de werkgevers van kunstenaars 23
Art. 175, Programmawet.
De verplichte aansluiting van deze werkgevers bij de Rijksdienst, vanaf 1 juli 2003, geldt enkel voor de werknemers die artistieke prestaties leveren. Ze laat toe het beheer van deze dossiers te centraliseren bij één kinderbijslaginstelling23.
Administratieve vereenvoudiging en e-government In een zeer nabije toekomst zullen de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën effectief in gebruik worden genomen.
26
24
Art. 409-412, Programmawet.
De programmawet24 voorziet vanaf 1 januari 2003 een juridisch kader dat toelaat soepel in te spelen op de nieuwe mogelijkheden inzake informatica. Zo kan de Koning, bij een in Ministerraad overlegd besluit, de van kracht zijnde wettelijke bepalingen die een beletsel vormen voor het elektronisch of via de portal vervullen van administratieve formaliteiten, opheffen, wijzigen of vervangen. Tevens kan de Koning, op dezelfde wijze, de modaliteiten vaststellen waaraan de elektronische communicatie tussen burgers en ondernemingen moet voldoen om rechtsgeldig te zijn. Wat de kinderbijslagsector betreft is gebleken dat de programmawet van 30 december 2001 op adequate wijze de wetgeving in overeenstemming heeft gebracht met de nieuwe technologieën. Bovendien staat de wetgeving in de huidige stand van zaken de voortgang van het project elektronische formulieren niet in de weg.
Technische aanpassingen van de reglementering Tijdstip waarop de wijziging van voorrangsgerechtigde rechthebbende ingaat 25
Art. 98, Programmawet.
De wetswijziging25 bekrachtigt formeel dat bij een verandering van voorrangsgerechtigde rechthebbende de gevolgen van het nieuwe voorrangsrecht op het vlak van de sociale toeslagen van kracht worden ofwel de eerste dag van de maand als de wijzigende gebeurtenis plaatsvindt op de eerste dag van een maand ofwel op de eerste dag van de volgende maand als de gebeurtenis plaatsvindt in de loop van een maand. Het gaat om een noodzakelijke correctie van de tekst ter afronding van de invoering van de trimestrialisering van de sociale toeslagen. De wijziging heeft uitwerking vanaf 1 oktober 2000 omdat de trimestrialisering van de sociale toeslagen op die datum is ingevoerd.
Integratie van de mijnwerkers in het algemeen stelsel van sociale zekerheid 26
Art. 165, Programmawet.
Vanaf 1 januari 2003 wordt de expliciete verwijzing naar de besluitwet van 10 januari 1945 betreffende de maatschappelijke zekerheid der mijnwerkers en gelijkgestelden in de kinderbijslagwetgeving geschrapt26. Deze wet werd namelijk opgeheven door de recente integratie van de socialezekerheidsregeling voor mijnwerkers en gelijkgestelden in het algemeen stelsel van sociale zekerheid. Aangezien de regeling voor mijnwerkers echter niet verdwijnt, blijven de algemene verwijzingen naar de mijnwerkersregeling behouden. 27
Vervanging van Regie der Luchtwegen door BIAC en BELGOCONTROL Ter vervanging van de Regie der Luchtwegen werden respectievelijk op 1 en 2 oktober 1998 BIAC en BELGOCONTROL opgericht. 27
Art. 104, Programmawet.
Met ingang van de vermelde data wordt de verwijzing naar de Regie der Luchtwegen in artikel 101, KBW, dat de bevoegdheid van de Rijksdienst regelt inzake de uitbetaling van kinderbijslag voor rekening van derden, vervangen door een verwijzing naar BIAC en BELGOCONTROL27.
DE REGLEMENTAIRE BESLUITEN - HET RECHT VOLGT DE MAATSCHAPPELIJKE EN ADMINISTRATIEVE EVOLUTIE OP DE VOET Het Handvest van de sociaal verzekerde: nog meer waarborgen Het Handvest voorziet o.m. dat de socialezekerheidsinstellingen aan de sociaal verzekerde, binnen 45 dagen na diens vraag, alle dienstige inlichtingen verstrekken. 28
KB 11 maart 2002 tot uitvoering van sommige bepalingen van de wet van 11 april 1995 tot invoering van het handvest van de sociaal verzekerde, en tot wijziging van het koninklijk besluit van 8 april 1976 houdende regeling van de gezinsbijslag ten voordele van zelfstandigen, BS 29 maart 2002.
Het koninklijk besluit van 11 maart 200228 bepaalt, met ingang van 8 april 2002, wat onder het begrip dienstige inlichtingen moet verstaan worden. Het gaat om alle gegevens die de sociaal verzekerde duidelijkheid kunnen verschaffen over zijn individuele situatie inzake gezinsbijslag. Deze gegevens hebben inzonderheid betrekking op de toekenningsvoorwaarden van deze bijslag en op het behoud ervan, evenals op de elementen waarmee rekening wordt gehouden bij het bepalen van het bedrag ervan. Daarnaast legt het besluit de antwoordtermijn vast op 45 dagen vanaf de datum waarop de instelling die bevoegd is om te antwoorden, de vraag heeft geregistreerd.
De begeleidingsuitkering: geen invloed op de gezinsbijslagen Vanaf 1 januari 1999 voorziet de werkloosheidsreglementering een begeleidingsuitkering voor jonge werkzoekenden die een opleiding volgen om de inschakeling in de arbeidsmarkt mogelijk te maken.
28
29
30
KB 16 april 2002 tot wijziging van het koninklijk besluit van 25 oktober 1971 tot uitvoering van de wet van 20 juli 1971 tot instelling van gewaarborgde gezinsbijslag, van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42 bis en 56, § 2, KBW en van het koninklijk besluit van 12 augustus 1985 tot uitvoering van artikel 62, § 5, KBW, BS 1 juni 2002. KB 9 juli 2002 tot wijziging van de koninklijke besluiten tot uitvoering van artikel 62, §§ 3, 4 en 5, van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, BS 20 juli 2002.
Op grond van het koninklijk besluit van 16 april 200229 moet deze uitkering niet meegeteld worden bij het onderzoek naar de bestaansmiddelen voor de toekenning van gewaarborgde gezinsbijslag, bij het bepalen van het bedrag van de vervangingsinkomens voor de toekenning van de sociale supplementen aan gepensioneerden, invaliden en langdurig werklozen. Bovendien is de begeleidingsuitkering geen beletsel voor de toekenning van kinderbijslag aan de jonge werkzoekende. Om in overeenstemming te zijn met de werkloosheidsreglementering, heeft het besluit uitwerking met ingang van 1 januari 1999.
Concrete maatregelen voor de student Het koninklijk besluit van 9 juli 200230 beperkt of verruimt het recht op kinderbijslag wanneer het rechtgevend kind een winstgevende activiteit uitoefent of een sociale uitkering geniet.
De student met een winstgevende activiteit Een kind dat onderwijs volgt met volledig leerplan behoudt het recht op kinderbijslag wanneer het een winstgevende activiteit uitoefent in het raam van een arbeidsovereenkomst voor studenten of gedurende minder dan 80 uren per maand. De winstgevende activiteit is eveneens toegelaten wanneer ze volledig binnen een vakantieperiode valt, de laatste zomervakantie uitgezonderd (zie verder). Wanneer de activiteit echter gedurende een kalendermaand gedeeltelijk voor of na de vakantie wordt uitgeoefend is de kinderbijslag voor die maand enkel verschuldigd wanneer de activiteit wordt uitgeoefend in het kader van een studentenovereenkomst of gedurende minder dan 80 uren per maand. Vanaf 1 augustus 2002 is de activiteit uitgeoefend tijdens de maand juli, ongeacht de aard en de duur ervan, geen beletsel meer voor de toekenning van de kinderbijslag. Het recht wordt aldus verruimd en krijgt een onvoorwaardelijk karakter vanuit de overweging dat veel studenten tijdens deze maand nog examens afleggen. Anderzijds geldt, vanaf dezelfde datum, niet langer het principe dat de winstgevende activiteit, volledig binnen de vakantieperiodes uitgeoefend, altijd toegelaten is. Wanneer het gaat om de laatste vakantie van het kind dat zijn schoolbezoek afsluit, is een winstgevende activiteit enkel toegelaten in de maand juli, in het kader van een studentenovereenkomst of gedurende minder dan 80 uren per maand. De beperking van het recht is ingevoerd om te vermijden dat jongeren die de school verlaten en onmiddellijk definitief werk vinden, een daaruit voortvloeiende bezoldiging zouden kunnen cumuleren met het voordeel van kinderbijslag.
29
De als werkzoekende ingeschreven student met een winstgevende activiteit Een rechtgevend kind dat zowel de hoedanigheid van student als van werkzoekende had en een winstgevende activiteit uitoefende, werd tot nog toe onderworpen aan de strengste voorwaarde inzake winstgevende activiteit nl. het verbod voor de werkzoekende in de wachttijd om een bepaalde inkomensgrens te overschrijden. Vanaf 1 augustus 2002 wordt deze discriminatie opgeheven.Voortaan kan het rechtgevend kind met de dubbele hoedanigheid van student en werkzoekende, aanspraak maken op kinderbijslag in de hoedanigheid waaraan de meest gunstige voorwaarden verbonden zijn. Zo kan de student-werkzoekende die tewerkgesteld is met een studentenovereenkomst maar een inkomen heeft dat de inkomensgrens overschrijdt, niet rechtgevend zijn als werkzoekende maar wel als student omdat de voorwaarden inzake winstgevende activiteit, verbonden aan de hoedanigheid van student, dit toelaten.
De student met een socialezekerheidsuitkering Eveneens vanaf 1 augustus 2002 regelt het koninklijk besluit van 9 juli 2002 op uniforme wijze de samenloop van het recht op kinderbijslag en het recht op een sociale uitkering. Zowel voor studenten die lessen volgen met volledig leerplan, een eindverhandeling voorbereiden, een stage volbrengen om in een ambt te worden benoemd als voor jongeren die ingeschreven zijn als werkzoekende gelden volgende regels: - Het genot van een socialezekerheidsuitkering krachtens een Belgische of buitenlandse regeling inzake ziekte, invaliditeit, arbeidsongevallen en beroepsziekten is geen beletsel meer indien de vergoeding voortvloeit uit de uitoefening van een toegelaten winstgevende activiteit. - Een werkloosheidsuitkering en een uitkering wegens beroepsloopbaanonderbreking kunnen in geen geval gecumuleerd worden met kinderbijslag.
Geen discriminaties meer bij de toekenning van de sociale supplementen Om recht te hebben op de sociale toeslag voor langdurig werklozen (meer dan zes maand), invaliden en gepensioneerden moet o.m. de gezinssamenstelling van de rechthebbende en/of bijslagtrekkende beantwoorden aan één van de situaties, omschreven in het koninklijk besluit van 12 april 1984.
30
Een mogelijke situatie is die van de rechthebbende, echtgescheiden, gescheiden van tafel en bed of feitelijk gescheiden van zijn echtgenoot die bijslagtrekkende is voor een of meer kinderen waarvoor de rechthebbende het recht opent. Deze bijslagtrekkende mag echter niet opnieuw gehuwd zijn of een feitelijk gezin gevormd hebben. 31
KB 16 juli 2002 tot wijziging van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42 bis en 56, § 2, van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, BS 31 juli 2002.
Het feit dat deze bijslag enkel toegekend werd aan niet-meer samenlevende ouders die voordien gehuwd waren en niet aan ouders die zich in dezelfde omstandigheden bevonden maar nooit met elkaar gehuwd waren, was in de praktijk niet langer gerechtvaardigd. Aldus strekt het koninklijk besluit van 16 juli 200231 ertoe, vanaf 1 augustus 2002, de discriminatie weg te werken tussen niet-gehuwde ouders die gescheiden gaan leven en echtgenoten die scheiden of gescheiden leven.
Administratie en organisatie: nog vlotter en klantvriendelijker De eerste bestuursovereenkomst tussen de Rijksdienst en de Belgische Staat goedgekeurd Sinds de jaren 90 is de responsabilisering van de actoren van de sociale zekerheid een belangrijke politieke bekommernis. In 2002 wordt een nieuwe stap gezet met de inwerkingtreding van de eerste bestuursovereenkomsten tussen de Belgische Staat en de sociale parastatalen. Bedoeling is de sociale zekerheid uit te rusten met een nieuw werkkader dat moet toelaten, dankzij de responsabilisering van het administratief beheer, de efficiëntie van de aangeboden diensten te verhogen.
32
KB 8 april 2002 tot goedkeuring van de eerste bestuursovereenkomst van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor
Het besluit van 8 april 200232 strekt tot goedkeuring van de eerste bestuursovereenkomst, gesloten voor een periode van drie jaar tussen de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers en de Belgische Staat. Het bevat tevens een aantal wijzigingen van wetstechnische aard die het gevolg zijn van de met de bestuursovereenkomsten samenhangende omvorming van de betrokken sociale parastatalen tot instellingen van sociale zekerheid. De wijzigingen hebben uitwerking op dezelfde datum als de betrokken bestuursovereenkomst, namelijk 1 januari 2002.
31
Met de inwerkingtreding van deze bestuursovereenkomsten wordt de relatie van toezicht die bestond tussen een Minister en een instelling vervangen door een contractuele relatie die de verplichtingen van beide partijen bepaalt. Concreet betekent dit dat de bestuursovereenkomst de opdrachten van de instelling bepaalt, de doelstellingen inzake administratieve efficiëntie vaststelt, evenals een beheersbegroting die haar in staat moet stellen deze doelstellingen te bereiken. Bovendien zorgt een nieuw wettelijk en reglementair kader ervoor dat de instelling over een grotere autonomie beschikt inzake begroting en personeel. De graad van verwezenlijking van de doelstellingen zal worden bepaald op basis van indicatoren die periodiek zullen gemeten worden en die opgenomen zullen worden in boordtabellen. De Rijksdienst biedt op dit ogenblik reeds een door eenieder gewaardeerd niveau van dienstverlening aan. Het behoud van het huidige kwaliteitsniveau is reeds een belangrijke doelstelling waarmee rekening moet worden gehouden bij de appreciatie van concrete en nieuwe engagementen. Als betalingsinstelling verbindt de Rijksdienst zich ertoe de kinderbijslag snel, stipt en correct te betalen op een doeltreffende, klantvriendelijke en heldere wijze. Als regelend en toezichthoudend orgaan verbindt de Rijksdienst zich ertoe voor de gezinnen de exacte en volledige gegevens te verzamelen en die als authentieke gegevens ter beschikking te stellen. Door op geregelde tijdstippen en op neutrale en rechtmatige wijze controles uit te voeren, wil de Rijksdienst een doelmatige werking van de regeling garanderen en anomaliën voorkomen. Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten zal verder garanderen dat de toelagen correct worden berekend en dat de bedragen die toekomen aan de promotoren van buitenschoolse kinderopvang tijdig worden gestort. Tot slot draagt de Rijksdienst eraan bij - zowel uit eigen beweging als op vraag van de toezichthoudende overheid - dat de regelgeving zo dicht mogelijk aansluit bij de sociale ontwikkelingen.
De Rijksdienst meer en meer betalende instelling voor de overheidssector Het vertrouwen in de Rijksdienst door zijn verantwoordelijke en professionele aanpak bij de behandeling van de dossiers voor rekening van de overheid, leidt ertoe dat de Rijksdienst meer en meer gevraagd wordt als kinderbijslagfonds voor de overheidssector. Zo werd de Rijksdienst het afgelopen jaar gemachtigd de gezinsbijslag uit te betalen voor het personeel van het Institut scientifique de Service public, de Centra voor Leerlingenbegeleiding van de Vlaamse Gemeenschap en het personeel van het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap. 32
Het brevet van rechthebbende geactualiseerd Het brevet van rechthebbende is een krachtig beheersinstrument dat wordt gebruikt door de dossierbeheerders bij de kinderbijslaginstellingen. Het garandeert dat de gegevens die het recht op kinderbijslag bepalen, bij verandering van gezins- of socioprofessionele situatie, vlot van de ene kinderbijslaginstelling aan de andere kunnen overgemaakt worden. De last van de inzameling van gegevens wordt aldus aanzienlijk beperkt voor de sociaal verzekerde. Bij verandering van werkgever moet bijvoorbeeld geen nieuwe aanvraag meer gebeuren. Bovendien wordt het recht op kinderbijslag gestabiliseerd en zijn er geen onderbrekingen in de uitbetaling. 33
MB 26 juni 2002 betreffende het gebruik, met het oog op de overdracht van gegevens nodig voor de vaststelling van de rechten op kinderbijslag, van de documenten, certificaten of brevetten, bedoeld in artikel 71, § 3, Kinderbijslagwet Werknemers, BS 27 juli 2002.
Het ministerieel besluit van 26 juni 200233 past dit brevet, met ingang van 1 augustus 2002, aan aan de vele ingrijpende wijzigingen, zowel op maatschappelijk vlak als op het vlak van de kinderbijslagwetgeving. Van de nood tot actualisering werd gebruik gemaakt om het functioneel karakter van het brevet te verbeteren, de kwaliteit van de geleverde informatie te optimaliseren en een waterdicht overdrachtssysteem te bepalen om een vlotte en ononderbroken uitbetaling van kinderbijslag aan de bijslagtrekkenden te waarborgen. Hiertoe werden vier instrumenten ontworpen: de aanvraag om het brevet, het eigenlijke brevet met gegevens over rechthebbende, bijslagtrekkende, rechtgevende kinderen en alle nuttige bijkomende informatie, de kwitantie waarmee de volgende instelling de vorige verzoekt niet langer kinderbijslag te betalen, het bijkomend brevet dat de instelling die reeds aan de verplichtingen van het brevet voldaan heeft, gebruikt om bijkomende sociale gegevens mee te delen.
REGELGEVING MET EEN INTERNATIONALE DIMENSIE Eurocontrol en Europese Scholen - dispuut na 10 jaar definitief beslecht 34
KB 2 augustus 2002 Het koninklijk besluit van 2 augustus 200234 stelt wat de toepassing van tot uitvoering van de kinderbijslag betreft, de personeelsstatuten van Eurocontrol en de artikel 60, § 1, derde Europese Scholen gelijk met deze van de ambtenaren van de Europese lid van de Gemeenschappen. samengeordende wetten betreffende de In geval van samenloop van een recht op Belgische bijslag met een recht kinderbijslag voor op grond van één van deze statuten, zal de Belgische bijslag dan ook bij loonarbeiders, BS 31 augustus 2002. voorrang en volledig worden toegekend en niet langer aanvullend.
33
Gelijklopend met de basisbepaling in het artikel 60, § 1, tweede lid, KBW heeft het uitvoeringsbesluit uitwerking vanaf 1 september 1993, datum van de overname door de Rijksdienst van het beheer van de kinderbijslagdossiers van de vastbenoemde leerkrachten van de Vlaamse Gemeenschap.
Zwitserland met één voetje in de EU 35
Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen nr. L 114 van 30 april 2002.
36
De verordeningen zijn niet van toepassing in relatie met Noorwegen, IJsland en Liechtenstein, lidstaten van de EER.
Bij besluit van 4 april 2002 heeft de Raad van de Europese Unie de overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Zwitserse Bondsstaat, anderzijds, over het vrij verkeer van personen, afgesloten te Luxemburg op 21 juni 1999, goedgekeurd35. Vanaf 1 juni 2002 zijn hierdoor voor het aanwijzen van de bevoegde wetgeving en de regeling van de samenloop, de verordeningen 1408/71 en 574/72 van toepassing op onderdanen van Zwitserland en lidstaten van de Europese Unie36 die zich binnen het grondgebied van Zwitserland en de EU verplaatsen. Het bilateraal verdrag van 24 september 1975 betreffende de sociale zekerheid tussen België en Zwitserland is met ingang van deze datum niet meer van toepassing.
Een socialer bilateraal akkoord met Turkije 37
Wet van 25 september 2000 houdende instemming met het verdrag tot herziening van het algemeen verdrag tussen het Koninkrijk België en de Republiek Turkije betreffende de sociale zekerheid ondertekend te Brussel op 4 juli 1966 en met de twee administratieve schikkingen ondertekend te Ankara op 30 juni 1997.
Reeds op 30 juni 1997 werd het verdrag inzake sociale zekerheid tussen België en Turkije herzien. De voor de toepassing noodzakelijke instemmingswet werd getekend op 25 september 2000 en op 25 juli 2002 gepubliceerd37. De doorgevoerde wijzigingen zijn met ingang van 1 april 2002 in werking getreden. De belangrijkste wijziging inzake kinderbijslag is de invoering van een recht op deze bijslag voor de rechthebbende op een Belgisch ouderdoms-, invaliditeits-, arbeidsongevallen- of beroepsziektepensioen, wiens kinderen in Turkije worden opgevoed. De bijslag wordt tevens toegekend aan de wees van een overleden werknemer of gepensioneerde.
34
38
Administratieve schikking van 6 januari 1969 (gewijzigd op 30.6.1997); bedragen op 1 april 2002: voor het eerste kind: 21,88, het tweede kind: 23,25, het derde kind: 24,62 en het vierde kind: 25,99
Zoals bij elk bilateraal verdrag zijn de bedragen van de kinderbijslag die wordt toegekend deze voorzien in de administratieve schikking38; er wordt maximaal voor vier kinderen betaald.
GESCHILLEN - DE GERECHTELIJKE DIMENSIE Gerechtelijke procedures: niet steeds te vermijden De Rijksdienst heeft als prioritaire opdracht een stipte en correcte betaling van de gezinsbijslag aan de gezinnen, te meer daar het vaak gaat om zeer behartigenswaardige categorieën van gezinnen. Er van uitgaande dat de gezinsbijslag voor de betrokken gezinnen een belangrijk onderdeel vormt van hun inkomen, hecht de Rijksdienst het allergrootste belang aan een snelle vaststelling van het recht en een vlugge en ononderbroken uitbetaling van de bijslag. Niettemin leidt de veelvuldige interactie tussen de verschillende actoren in het proces van de toekenning van de gezinsbijslag, ondanks het maximaal inbouwen van waarborgen voor een zorgvuldig beheer van de betaaldossiers, in een relatief beperkt aantal gevallen tot situaties waarin deze bijslag ten onrechte wordt uitbetaald. De persoon die gezinsbijslag ontvangt zonder er recht op te hebben, moet deze bijslag dan ook terugbetalen. De gezinnen zijn het echter niet altijd eens met de door de Rijksdienst genomen beslissing. Zij kunnen hun grieven kosteloos - de procedurekosten vallen ten laste van de Rijksdienst, behoudens tergend en roekeloos geding - voorleggen aan de arbeidsgerechten. De Rijksdienst is evenwel soms ook zelf gedwongen de stap naar een gerechtelijke procedure te zetten zo er geen andere weg meer overblijft voor de recuperatie van de bijslag waarop de schuldenaar geen recht heeft en deze elke vrijwillige medewerking weigert. Een actieve opvolging van de terugvorderingsdossiers houdt rekening met de regels en procedures terzake. Het spreekt echter voor zich dat bij elke terugvorderingsprocedure nauwlettend rekening wordt gehouden met de behartigenswaardige situatie van betrokkenen.
35
In dit kader beschikt het Beheerscomité van de Rijksdienst over de mogelijkheid om van verdere invordering van de onverschuldigd betaalde bijslag af te zien. Het betreft schuldvorderingen waarvoor de terugvordering sociaal niet aangewezen is, ofwel al te onzeker of te bezwarend is in verhouding tot het bedrag ervan. In de mate dat het gaat om onrechtmatige betalingen die betrekking hebben op de nationale verdeling, worden ze ten laste gelegd van het reservefonds. Dit fonds kan eveneens worden aangewend tot dekking van bijslag die om technische redenen, verjaring of omdat de schuldenaar is overleden vóór de betekening van het debet, niet kan worden teruggevorderd.
Het gezin in het verweer - de verdediging in rechte De beroepen die tegen de Rijksdienst worden ingesteld, beogen doorgaans de herziening van een beslissing tot vermindering of stopzetting van de betaling van de kinderbijslag of de invordering van onverschuldigde betalingen. In de dossiers die principiële kwesties betreffen of een specifieke toelichting vereisen stelt de Rijksdienst een advocaat aan en wordt, bij tegeneis, stelselmatig de veroordeling gevraagd van verzoeker tot de terugbetaling van de onverschuldigd uitgekeerde bijslag. Ingeval de betwisting geen principiële juridische discussie bevat en het bedrag dat wordt teruggevorderd beperkt is, ontwikkelt de Rijksdienst rechtstreeks zijn argumenten in een brief aan de voorzitter van de arbeidsrechtbank, waardoor de kosten van de procedure tot een minimum worden herleid. Op 1 januari 2002 waren 1.033 zaken hangende voor de rechtbanken. In de loop van het jaar 2002 zijn 236 nieuwe zaken ingeleid, terwijl 360 zaken afgehandeld werden. In 40 zaken werd een tegeneis ingediend met het oog op de invordering van een totaal bedrag van 107.129 EUR. Op 31 december 2002 restten er dus nog 909 lopende zaken. In het jaar 2002 werden 177 zaken toevertrouwd aan een advocaat en werden voor 459.224 EUR procedurekosten gemaakt. Het betreft zowel honoraria voor advocaten als de rechtsplegingsvergoeding, deurwaarderskosten, kosten van geneeskundige onderzoeken, enz. In de dossiers inzake de toekenning van verhoogde kinderbijslag voor kinderen met een handicap heeft de Rijksdienst in regel geen impact op de beslissing zelf of op de discussie die eruit voortvloeit. De geschillen betreffen bijna uitsluitend beslissingen van medische aard, waarvan de Rijksdienst, als instelling die de bijslag effectief betaalt, enkel de uitvoerder is, terwijl de beslissing omtrent de graad van ongeschiktheid en zelfredzaamheid van het kind eigenlijk door de FOD Sociale Zekerheid is genomen.
36
De Rijksdienst, een strenge maar begripvolle schuldeiser - de gerechtelijke invordering 39
KB 26 juni 1987 tot uitvoering van artikel 119bis van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, BS 10 juli 1987.
Artikel 119bis van de Kinderbijslagwet en het koninklijk besluit ter uitvoering ervan39 leggen in principe de gerechtelijke invordering op van elke schuld vanaf 500 EUR. Van een gedwongen tenuitvoerlegging kan slechts worden afgezien wanneer de schuld minder dan 620 EUR bedraagt of wanneer de schuldenaar in het buitenland woont en daar of in België geen goed bezit dat vatbaar is voor beslag of de waarde van dat goed ontoereikend is om de kosten verbonden aan de uitvoeringsprocedure te dekken. Bovendien dient zoals hiervoor reeds werd opgemerkt, ook rekening gehouden te worden met de financiële toestand van betrokken schuldenaar. Onder voormelde grensbedragen vordert de Rijksdienst alleen die bedragen terug die met bedrog werden verkregen of wegens duidelijk slechte wil van de schuldenaar, die over voldoende financiële middelen beschikt. Op die manier wordt vermeden om lange en dure procedures op te starten die op niets uitlopen wanneer nadien blijkt dat de schuldenaar zich in een toestand van insolvabiliteit bevindt. Op 31 december 2002 beheerde de sectie Geschillen 66 dossiers met gerechtelijke invorderingen voor een bedrag van 330.906 EUR.
Collectieve schuldenregeling De Rijksdienst wordt regelmatig opgeroepen om te verschijnen voor de rechtbank in zaken waar personen een collectieve schuldenregeling vorderen van de beslagrechter. Deze procedure moet hen in staat stellen om aanslepende moeilijkheden verbonden aan de terugbetaling van hun schulden te boven te komen. De oorzaken voor de oproeping zijn divers. Het kan daarbij zowel gaan om de aanstelling van een nieuwe schuldbemiddelaar als om het opmaken van een gerechtelijke aanzuiveringsregeling waarbij de beslagrechter de mogelijkheid heeft om de schuld die betrokkene heeft bij de Rijksdienst gedeeltelijk en in sommige gevallen volledig kwijt te schelden. Het aantal dergelijke procedures gaat gestaag in stijgende lijn. Waar de Rijksdienst eind 2000 18 dossiers beheerde, waren er dat op 31 december 2002 reeds 156.
37
DE RECHTSPRAAK T.A.V. DE KINDERBIJSLAGFONDSEN Vanuit de bekommernis om een constante interpretatie van de kinderbijslagreglementering te verzekeren, worden alle vonnissen en arresten die in de geschildossiers van de onderscheiden kinderbijslagfondsen worden uitgesproken, aan de Rijksdienst overgemaakt. In 2002 werden 486 gerechtelijke uitspraken bestudeerd. Tegen 13 vonnissen werd het kinderbijslagfonds, op principiële gronden, gevraagd hoger beroep aan te tekenen. De Rijksdienst tekende tegen 2 arresten van arbeidshoven cassatie aan. In deze stand van de procedure wordt het dossier immers verder door de Rijksdienst beheerd.
VOORUITBLIK OP 2003 40
Het KB van 28 maart 2003 tot uitvoering van de artikelen 47, 56septies en 63 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders en van artikel 88 van de programmawet (I) van 24 december 2002, BS 23 april 2003, heeft de hervorming inmiddels uitgevoerd en de inwerkingtreding vastgesteld op 1 mei 2003.
Zoals gezegd legt de programmawet (I) van 24 december 2002 de basis voor de hervorming van de kinderbijslagregeling voor gehandicapte kinderen. Bedoeling is het voorgestelde model in de eerste helft van 2003 verder uit te werken in een koninklijk besluit. De Koning moet tevens bepalen wanneer de nieuwe regeling in werking treedt40. Daarnaast voert de genoemde programmawet een aantal andere hiervoor besproken - wijzigingen door in de kinderbijslagreglementering. De meeste van deze wijzigingsbepalingen treden in werking op 1 januari 2003, de overige op een latere datum in 2003. Naast deze vaststaande en concrete vooruitzichten, is de hoop gericht op de volgende Minister van Sociale Zaken om zo vlug mogelijk een aantal niet-geconcretiseerde voorstellen van de Rijksdienst te realiseren. Zo heeft het Beheerscomité zich, na grondige overweging, uitgesproken voor een fundamentele herziening van de huidige mechanismen die de toekenning van de sociale toeslagen regelen voor langdurig werklozen, invaliden en gepensioneerden. Voorgesteld werd een inkomensgrens vast te stellen, rekening houdend met het globale gezinsinkomen en niet meer met de verschillende types van inkomens en de hoedanigheid van de titularissen ervan. Om de doelgroep van de sociale toeslagen beter te definiëren, werd ook voorgesteld de ongecoördineerde en alsmaar langer wordende lijst van uitzonderingen op het begrip vervangingsinkomens, waarmee dus geen rekening moet worden gehouden voor het bepalen van de maximum toegelaten inkomensgrens, aanzienlijk te beperken.
38
Ook ligt een ontwerp van koninklijk besluit ter tafel waarin bepaald wordt dat de verhoogde kinderbijslag verschuldigd blijft aan de aanvragers van gewaarborgde gezinsbijslag wanneer een concurrerend recht geopend wordt buiten het gezin van het kind. De beroepsactiviteit die aanleiding geeft tot laatstgenoemd recht dat momenteel voorrang heeft, heeft namelijk geen enkele weerslag op de levensstandaard van het gezin dat gewaarborgde gezinsbijslag geniet. Het Beheerscomité heeft, onder voorbehoud van meer financiële participatie vanwege het stelsel van de zelfstandigen en dat van de openbare sector en van een versterking van het personeelsbestand, een gunstig advies verleend over dit ontwerp. Het Beheerscomité heeft verder de aanbeveling gedaan om de mogelijkheden van wettelijk samenwonenden om een recht op kinderbijslag te openen gelijk te stellen met die van gehuwden. Tot slot heeft het Beheerscomité een nieuw indexeringsmechanisme voorgesteld voor het toegelaten inkomensplafond uit hoofde van de rechtgevende kinderen. Het grensbedrag van de inkomsten of sociale uitkeringen zou niet langer het voorwerp zijn van een forfaitaire indexering maar van een zuivere en eenvoudige indexering, toegepast op het bedrag van de verschuldigde uitkeringen.
39
STATISTIEKEN,ANALYSES, TENDENSEN...
DE REGELING VAN DE KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS IN ENKELE CIJFERS
EFFECTIEVEN OP 31 DECEMBER
2000
2001
2002
231.775
224.149
223.657
43.385
42.551
41.601
c) rechthebbenden
1.019.040
1.019.085
1.025.939
d) bijslagtrekkende gezinnen
1.035.809
1.036.604
1.046.042
e) rechtgevende kinderen
1.830.133
1.829.656
1.841.856
a) aangesloten werkgevers b) werknemers "hoofdelijke bijdragen"
De statistieken van de effectieven van de kinderbijslagregeling voor werknemers worden opgesteld door de Rijksdienst, die de gegevens verstrekt door de verschillende betaalinstellingen controleert en consolideert. Aan de hand van die gegevens kan men de variaties in de tijd van de voornaamste groepen, geteld op basis van verschillende variabelen, visualiseren en hun evolutie in de toekomst ramen; op basis daarvan wordt de jaarlijkse begroting opgesteld en de financiële impact van nieuwe wettelijke maatregelen geraamd. Alle statistische gegevens in dit hoofdstuk zijn opgesteld op 31 december 2002 op basis van de effectieven geteld bij de instellingen op 30 november van datzelfde jaar.
41
DE ACTOREN VAN DE REGELING De werkgevers: aansluiting bij de regeling De werkgevers dienen zich aan te sluiten bij een kinderbijslagfonds. Elke werkgever stort bijdragen voor alle werknemers die hij tewerkstelt. Het aantal aangesloten werkgevers kent een lichte daling in 2002: van 224.149 op 31 december 2001 naar 223.657 op 31 december 2002, hetzij een daling met 0,22 %.
Een erfenis uit het verleden: de hoofdelijke bijdragen... Sommige werknemers zijn niet onderworpen aan de sociale zekerheid maar aan de samengeordende wetten van de kinderbijslag voor werknemers. Het betreft voornamelijk het vastbenoemd personeel van de NMBS, het academisch personeel van de universiteiten en bepaalde andere instellingen. Hun werkgever dient voor hen een "hoofdelijke" bijdrage te betalen aan het fonds waarbij hij aangesloten is. Het aantal van deze werknemers daalt gestaag sedert verschillende jaren en meer bepaald sinds 1 januari 1999, want het personeel dat na die datum werd aangeworven door de eerder vermelde bedrijven en instellingen, is onderworpen aan de sociale zekerheid. Hun aantal bedraagt 41.601 eind 2002, of een daling met 950 ten opzichte van het jaar daarvoor (-2,23 %).
De rechthebbenden openen het recht De rechthebbende is de persoon die op basis van zijn effectieve tewerkstelling of een daarmee gelijkgestelde situatie (werkloosheid, invaliditeit, enz.) het recht op kinderbijslag opent. Eind 2001 waren er 1.025.939 rechthebbenden (+ 0,67 % t.o.v. eind 2001).
De bijslagtrekkende gezinnen ontvangen de gezinsbijslag Eind 2002 waren er 1.046.042 gezinnen die kinderen opvoeden waarvoor kinderbijslag wordt betaald. Tussen 2001 en 2002 steeg hun aantal met 9.438 (+ 0,91 %). Het gemiddeld aantal kinderen per bijslagtrekkend gezin daalt van 1,77 kinderen per gezin eind 2001 naar 1,76 kinderen per gezin.
42
De rechtgevende kinderen voor wie de gezinsbijslag bestemd is In daling sinds 1998, kende het aantal getelde kinderen een aanzienlijke stijging in de loop van 2002. Hun aantal steeg met 12.200 (+ 0,67 %) tot 1.841.856 op 31 december 2002. 41
Het gaat om het contractuele personeel van sommige autonome overheidsbedrijven (Belgacom, De Post, ...) dat vanaf 1 juli 2002 onderworpen is aan de sociale zekerheid voor werknemers (Programmawet van 2 augustus 2002).
Die stijging is, net als bij de eerder vermelde toenamen (rechthebbenden en bijslagtrekkenden), grotendeels te verklaren door de opneming in de regeling van de rechthebbenden die voorheen een recht openden in de publieke sector41. Ook de toename van het aantal jongeren die zich na hun studies of leertijd inschrijven als werkzoekende en gedurende een bepaalde periode nog recht geven op kinderbijslag, ligt aan de basis van die plotse tendenswijziging.
IEDEREEN KRIJGT WAT HEM TOEKOMT Vier elementen bepalen het bedrag dat aan elk kind wordt toegekend: - zijn rang in het gezin, - zijn leeftijd, - zijn gezondheidstoestand, - de situatie van de rechthebbende die het recht opent. De variaties in de verdeling van de kinderen aan de hand van deze criteria zijn bepalend voor de uitgaven aan gezinsbijslag van de regeling. 635,85 EUR Handicap Leeftijd Rang Categorie Basis kinderbijslag
382,23 49,01 127,98
776 %
4,02 72,61
72,61 - EUR
Voornaamste verschillen tussen de toegekende bedragen 1- Situatie van de ouder 2 - Rang 3 - Leeftijd 4 - Gezondheidstoestand van het kind
43
De eersten zullen de laatsten zijn! Het is belangrijk de rang van het kind in het gezin te kennen, omdat het bedrag van de betaalde kinderbijslag progressief is tot het derde kind. De kinderen van rang 1 vormen de grootste groep met 1.037.609 kinderen op 31 december 2002, of 56,33 % van het totale aantal rechtgevende kinderen. Het aandeel van de rechtgevende kinderen van rang 2 bedraagt 30,46 % en dat van de kinderen van rang 3 e.v. 13,21 %. Verdeling van de kinderen volgens de rang
1,14 % 2,59 %
5de kind en volgende 4de kind
9,47 %
3de kind
30,46 %
2de kind 1ste kind
56,33 %
Happy birthday! Verdeling van de rechtgevende kinderen per leeftijdsgroep Op 31 december
2001
2002
0-6 jaar
523.709
523.419
6-12 jaar
532.904
531.110
12-18 jaar
494.394
504.867
18-25 jaar
259.137
263.275
19.512
19.185
1.829.656
1.841.856
meer dan 25 jaar met een handicap TOTAAL
De leeftijd van de kinderen is niet zonder gevolgen voor de baremas, aangezien er een progressieve leeftijdstoeslag wordt toegekend als het kind 6, 12 en 18 jaar wordt. Het is dus van belang precieze gegevens te hebben over de leeftijd van de rechtgevende bevolking. Op 31 december 2002 werden 523.419 kinderen geteld tussen 0 en 6 jaar, 531.110 kinderen tussen 6 en 12 jaar, 504.867 kinderen tussen 12 en 18 jaar en 263.275 jongeren tussen 18 en 25 jaar. Er waren ook 19.185 gehandicapten ouder dan 25 die recht gaven op kinderbijslag.
44
De groep van 12-18 jaar kent de grootste stijging: 10.473 jongeren meer dan in 2001 (+ 2,12 %). In tegenstelling tot de laatste 5 jaar, groeit ook de groep van de 18- tot 25- jarigen (+ 4.138 of een stijging met 1,60 %). Die stijging is het opvallendst bij de oudsten in die groep, nl. bij die van 21 tot 25 jaar (+ 3.319 of een toename van 4,11 %). Zoals reeds gezegd, zijn die stijgingen vooral te situeren bij de jonge werkzoekenden in hun wachttijd (+ 4.838 of een stijging van 16,49 %), terwijl het aantal studenten en leerjongens/-meisjes nog steeds afneemt (respectievelijk - 0,26 % en - 5,22 %). Verdeling van de kinderen volgens de leeftijdsgroep
1,04 % 14,29 %
meer dan 25 jaar 18-25 jaar
27,41 %
12-18 jaar
28,84 %
6-12 jaar 0-6 jaar
28,42 %
Met of zonder toeslagen? Bij de basiskinderbijslag kunnen sociale toeslagen gevoegd worden voor de kinderen van invaliden (schaal art. 50ter KBW), gepensioneerden of langdurig werklozen (schaal art. 42bis KBW), indien bepaalde voorwaarden inzake gezinslast, gezinsinkomen en beroepsactiviteit vervuld zijn. Er wordt verhoogde wezenbijslag toegekend aan wezen van wie de overlevende ouder (of adoptant) niet hertrouwd is en geen feitelijk gezin vormt (schaal art. 50bis KBW). Verdeling van de rechtgevende kinderen per schaal Op 31 december
2001
2002
schaal art. 42bis
199.278
207.905
schaal art. 50ter
61.662
62.070
schaal art. 50bis
45.420
45.749
306.360
315.724
1.523.296
1.526.132
1.829.656
1.841.856
totaal verhoogde schalen gewone schalen TOTAAL
45
1.526.132 kinderen (82,86 %) genieten enkel de basisschaal. 207.905 kinderen genieten de sociale toeslagen toegekend voor werklozen of gepensioneerden, of 11,29 % van de rechtgevende kinderen; 62.070 kinderen de toeslagen voor invaliden, of 3,37 %. 45.749 kinderen geven recht op de verhoogde schaal voor wezen, of 2,48 % van de kinderen. In vergelijking met 2001 stelt men een stijging vast in alle voorgenoemde categorieën: een lichte toename bij de rechtgevenden op de basisschalen (+ 0,19 %), een aanzienlijk grotere stijging bij de rechtgevenden op de verhoogde schalen (+ 3,06 %) en een nog sterkere toename bij de rechtgevenden die de schaal van art. 42bis KBW genieten (+ 4,33 %). De rechtgevenden die de basisschalen genieten en een actieve werknemer als rechthebbende hebben, dalen met 8.317 eenheden (- 0,60 %). Het aantal rechtgevenden die een werkloze als rechthebbende hebben, zien daarentegen een toename van 18.015 eenheden (+ 6,22 %). In een jaar tijd laten de gevolgen van de economische recessie zich dus duidelijk voelen. Verdeling van de kinderen volgens de categorie van de schaal 82,86 % 11,29 %
gewone schaal schaal 42bis
3,37 % 2,48 %
schaal invaliden schaal wezen
DE DAG WAAROP ALLES BEGINT Het kraamgeld In 2002 werd 89.661 keer kraamgeld uitgekeerd: 45.597 keer voor eerste geboorten en 44.064 keer voor geboorten van hogere rang. Dat zijn er 1.794 minder dan in 2001 (- 1,96 %). Die daling is sterker voor tweede e.v. geboorten (- 2,62 %) dan voor eerste geboorten (- 1,32 %).
... en de adoptiepremies ... In de loop van 2002 werden 412 adoptiepremies uitbetaald (15 meer dan in 2001). Het betreft hier vooral eerste kinderen (60,44 %).
46
Het zijn vooral kinderen van 0 tot 2 jaar die geadopteerd worden (56,55 %), gevolgd door kinderen van 2 tot 6 jaar (24,03 %) en kinderen van 6 tot 12 jaar (11,89 %). Het gaat voornamelijk om kinderen van Belgische origine (22,09 %). Daarna komen de kinderen van Chinese (14,08 %), Haïtiaanse (7,04 %), Vietnamese (6,31 %), Ethiopische (5,58 %), Marokkaanse (4,61 %), Indische (3,88 %) en Thaise (3,88 %) afkomst. De overige 32 % omvat meer dan 40 nationaliteiten.
DE GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: EEN VANGNET
Op 31 december
2000
2001
2002
bijslagtrekkenden
7.034
6.671
7.308
14.653
13.848
15.080
rechtgevenden
Kinderen die geen enkel recht op kinderbijslag hebben krachtens een Belgische, buitenlandse of internationale regeling, kunnen onder bepaalde voorwaarden op het vlak van verblijf en inkomsten gewaarborgde gezinsbijslag genieten. Deze restregeling voor de meest benadeelde gezinnen kent uitkeringen toe zonder enige verwijzing naar een werksituatie van de aanvrager.Voor dergelijke aanvragen heeft de RKW de exclusieve bevoegdheid. Op 31 december 2002 telde men 7.308 bijslagtrekkende gezinnen en 15.080 rechtgevende kinderen, of gemiddeld 2,06 kinderen per gezin (tegen 1,76 in de werknemersregeling). Na een daling de laatste twee jaren, ziet men weer een stijging van de effectieven: de bijslagtrekkende gezinnen namen toe met 637 eenheden (+ 9,55 %) en de rechtgevende kinderen met 1.232 (+ 8,90 %). Ook hier laat de laagconjunctuur zich voelen. De verdeling per leeftijd van de rechtgevenden op gewaarborgde gezinsbijslag blijft erg kenmerkend in vergelijking met de verdeling in de werknemersregeling. De groep jonge kinderen van 0 tot 6 jaar is aanzienlijk sterker vertegenwoordigd dan in het werknemersstelsel (37,63 % van het totale aantal rechtgevenden t.g.o. 28,42 % bij de werknemers). Het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag wordt ook gekenmerkt door een toenemend aantal uitkeringen van kraamgeld: van 1.169 in 2001 naar 1.263 in 2002 (+ 8,04 %).
47
DE STUDIES: BEGRIJPEN EN VERDIEPEN Ieder jaar voert de Rijksdienst verschillende, vaak terugkerende, studies uit die passen in zijn opdracht om de statistische gegevens van de regeling te verzamelen en te analyseren. Hier volgt het overzicht van de studies gemaakt in 2002 en betrekking hebbend op het dienstjaar 2001.
De statistische reeksen (1991-2001) De werknemersregeling - Het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag - Uitgave 2002. Deze reeksen geven de evolutie over 10 jaar (tot 2001) weer van de verschillende categorieën van effectieven in de werknemersregeling en het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Zij geven voor dezelfde periode ook een overzicht van de inkomsten en uitgaven van beide stelsels en de gemiddelde kosten van de uitkeringen per gezin en per kind. Een gedetailleerd commentaar analyseert de wijzigingen in de demografische en sociologische structuur van beide stelsels. Tussen 1991 en 2001 steeg het aantal bijslagtrekkende gezinnen in de werknemersregeling met 18.829 eenheden (+ 1,85 %) en het aantal rechtgevende kinderen met 46.388 eenheden (+ 2,60 %). Het aandeel kinderen dat recht geeft op verhoogde kinderbijslag steeg van 14,78 % in 1991 tot een maximum van 17,40 % in 1997 om daarna opnieuw te dalen tot 16,72 % in 2000 en 16,74 % in 2001. De uitgaven stegen tussen 1991 en 2001 met 21,20 % tot 3,192 miljard EUR (uitgaven aan uitkeringen). In het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag steeg het aantal gezinnen van 4.865 in 1991 tot 6.671 in 2001 en het aantal kinderen van 9.792 tot 13.848. De effectieven in dat stelsel bereikten hun hoogste niveau in 1999: 8.251 gezinnen en 16.769 kinderen. Dat hun aantal daalde in 2000 en 2001 komt voort uit een daling van het aantal rechtgevenden op het leefloon (vroegere bestaansminimum). De uitgaven bedroegen 27,9 miljoen EUR in 2001 (uitgaven aan uitkeringen).
Geografische verdeling van de gezinnen - 2001 De RKW voert jaarlijks een geografische telling uit van de bijslagtrekkende gezinnen, de rechtgevende kinderen en de uitgaven van het stelsel van de werknemers en dat van de gewaarborgde gezinsbijslag. Het arrondissement van de woonplaats van de bijslagtrekkende dient als territoriale eenheid van de telling. De gegevens per arrondissement worden vervolgens gegroepeerd per provincie en per gewest.
48
Op 31 december 2001 telde Vlaanderen 55,38 % van de rechtgevende kinderen, Wallonië 33,16 %, Brussel 9,74 % en het Duite taalgebied gewest 0,42 %. De overige 1,10 % werd geteld als verblijvende in het buitenland. Wat betreft de uitgaven in december 2001, ging 53,98 % naar Vlaanderen, 34,03 % naar Wallonië, 10,51 % naar Brussel en 0,42 % naar het Duitse taalgebied. De overige 1,06 % gingen naar het buitenland. Die onevenwichtige verdeling van de rechtgevende kinderen en de uitgaven komt voort uit de belangrijke gewestelijke verschillen m.b.t. de verschillende sociale klassen (actieve werknemers, werklozen, gepensioneerden, invaliden of wezen) waartoe de gezinnen behoren en als men de rechtgevenden verdeelt volgens de schaal die ze ontvangen. In 2001 steeg de gemiddelde uitgave per kind niettemin evenredig in de drie belangrijkste gewesten van het land (+ 1,81%). Het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag ziet grote verschillen wat betreft de betrokken bevolking (2,8 gezinnen per 10.000 inwoners in Vlaanderen, 7,8 gezinnen in Wallonië en 22,4 gezinnen in Brussel). De gemiddelde uitgave per kind is daarentegen minder onevenredig dan in de werknemersregeling.
Statistiek van de bijzondere categorieën van rechthebbenden - Dienstjaar 2001 Deze tweejaarlijkse studie betreft de bijzondere categorieën van rechthebbenden, d.w.z. de andere categorieën van rechthebbenden dan de meest voorkomende categorie: die van de vader die het recht opent voor de gemeenschappelijke kinderen van de echtgenoten, opgevoed binnen het gezin. Die bijzondere categorieën omvatten alle atypische meestal de meest onstabiele - gezinssituaties, die vaak meer administratief werk vragen en moeilijker te behandelen zijn. Het gaat met name om de volgende rechthebbenden: de stiefouders, de grootouders, sommige verwanten in zijlinie, de pleegouders, de (wettelijk) gescheiden ouders en de verschillende vrouwelijke rechthebbenden. Op 31 december 2001 waren er 343.550 rechthebbenden die behoorden tot een bijzondere categorie, een stijging met 7,10 % t.o.v. 31 december 1999. Het aandeel van de bijzondere categorieën in verhouding tot het totale aantal rechthebbenden stijgt van 31,5 % tot 33,7 % tussen die twee data. Dat aandeel ligt veel hoger bij de rechthebbenden van de RKW: 59,6 % tegenover 29,8 bij de kinderbijslagfondsen. Het document geeft de evolutie van al die bijzondere categorieën gedetailleerd weer.
49
De kinderen opgevoed buiten het Rijk Dienstjaar 2000 Deze studie biedt een overzicht van de buitenlandse rechthebbenden wier rechtgevende kinderen worden opgevoed in hun land van oorsprong. Na een korte herinnering van de diverse juridische bepalingen die de toekenning van kinderbijslag regelen voor kinderen opgevoed in het buitenland (Europese verordeningen, bilaterale overeenkomsten en ministeriële afwijkingen), wordt hiervan een statistische analyse gemaakt. In het jaar 2001 werd 33,9 miljoen EUR uitgekeerd aan 14.814 buitenlandse rechthebbenden voor 29.093 kinderen, wat 1,06 % vertegenwoordigt van de bijslag uitgekeerd in deze periode voor de gehele regeling. 86,9 % van die rechtgevende kinderen komen uit de Europese Unie. Zij krijgen 96,1 % van de uitgekeerde bedragen.
Bijzondere statistiek van de werknemers van vreemde nationaliteit die in België verblijven met hun gezin Dienstjaar 2001 Deze studie bekijkt, per land van oorsprong, de rechthebbenden van vreemde nationaliteit die in België verblijven met hun gezin en voor wie het recht is vastgesteld volgens de algemene toekenningsmodaliteiten van de kinderbijslag voor werknemers. In 2001 werden 90.640 rechthebbenden van vreemde nationaliteit geteld. Zij openden het recht op kinderbijslag voor 182.330 kinderen en vertegenwoordigden 8,89 % van het totale aantal rechthebbenden in de regeling (9,97 % van de rechtgevende kinderen). Meer dan 80 % van de kinderen van buitenlandse werknemers die in België verblijven, komt uit een van de zes volgende landen: Italië, Marokko, Turkije, Frankrijk, Spanje en Nederland. Onder de overige rechtgevende kinderen vindt men meer dan 30 nationaliteiten. Ongeveer 60,9 % van de rechthebbenden komt uit een land van de Europese Unie, maar hun kinderen vertegenwoordigen slechts 53,8 % van het totaal, gezien het gemiddelde aantal kinderen per gezin voor die landen lager ligt dan voor landen buiten de Europese Unie. De studie geeft een verdeling van de rechthebbenden per land van oorsprong, per schaalcategorie en volgens het aantal kinderen in het gezin. De kinderen worden verdeeld naargelang hun leeftijd en rang.
50
De demografische statistieken per fonds Dienstjaar 2001 Het gaat om de rechthebbenden, bijslagtrekkenden en rechtgevenden van de verschillende betaalinstellingen van kinderbijslag voor werknemers (private fondsen, bijzondere fondsen en de RKW). De centralisatie ervan laat toe de demografische statistieken van de regeling op te stellen. Zij worden gepubliceerd door de Rijksdienst. In 2001 observeert de RKW een lichte daling van zijn rechthebbenden (- 0,29 %), bijslagtrekkende gezinnen (- 0,21 %) en rechtgevende kinderen (0,10 %). Tegelijkertijd zien de kinderbijslagfondsen hun aantal rechthebbenden en bijslagtrekkenden stijgen (respectievelijk + 0,05 % en + 0,12 %), terwijl hun rechtgevenden dalen met 0,02 %. Het aandeel van de gezinnen bediend door de Rijksdienst daalt van 13,14 % in 1991 tot 13,11 % in 2001. In vergelijking met de fondsen, telt de RKW veel minder bijslagtrekkenden in de categorie arbeidsprestaties. Eind 2001 bedraagt het aandeel gezinnen waarvan de rechthebbende een actieve werknemer is, er immers 47,4 % (48,1 % eind 2000) tegenover 78,6 % bij de kinderbijslagfondsen (78,4 % eind 2000). De gezinnen waarvan de rechthebbende werkloos is, vertegenwoordigen 44,6 % van het totale aantal gezinnen bediend door de Rijksdienst (44,5 % eind 2000). Bij de fondsen bedraagt hun aandeel 12,0 % (12,3 % eind 2000).
WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN De Rijksdienst heeft in 2002 aan meerdere wetenschappelijke conferenties in binnen- en buitenland deelgenomen, met de bedoeling om de eigen werking te verbeteren en zo de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen te optimaliseren. Ook werd in 2002 een kwalitatieve studie over een welomschreven aspect van het gezinsbeleid opgesteld. Daarnaast heeft de heer Verstraeten, administrateur-generaal van de Rijksdienst en tevens voorzitter van de Association Internationale de la Sécurité Sociale (AISS), tijdens congressen verschillende actuele sociale themas behandeld.
Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers Op 20 februari 2002 presenteerde de administrateur-generaal tijdens de internationale eiStream partner conference in Marrakech (Marokko) een studie over Government and social security. Hij belichtte enerzijds de bijdrage van de informatietechnologie aan een meer performante sociale zekerheid en besprak anderzijds de voorwaarden, zoals toegang, toegankelijkheid, maatregelen ter bescherming van de privacy, voor een succesvolle implementatie van e-government. 51
Tijdens een seminarie op 30 april 2002 over het beheer van de sociale parastatalen aan de Université Libre de Bruxelles gaf de administrateurgeneraal een uiteenzetting over La gestion dune institution publique de sécurité sociale: témoignage sur base du case de lONAFTS. Hij schetste het globaal veranderingsproject dat de Rijksdienst sinds de jaren 80 doorvoert en dat gebaseerd is op drie pijlers: BPR, HRM en ICT. Daarnaast lichtte hij recente vernieuwingen zoals de boordtabellen, de frontdesk, de nieuwe controlearchitectuur en de op 1 januari 2002 ingegane bestuursovereenkomst nader toe. Tijdens een conferentie georganiseerd door de Association for Information and Image Management in mei 2002 in Barcelona (Spanje) stelde de administrateur-generaal een rapport getiteld How will egovernment evolve and impact the application of technology voor. Hij lichtte o.a. de evolutie van een gesloten naar een open informaticaarchitectuur binnen de Rijksdienst toe en ging nader in op de noodzakelijke voorwaarden voor een succesvolle overgang. Naar aanleiding van de Internationale Dag van het Gezin op 15 mei 2002 organiseerden het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen en het Vlaams Centrum ter Bevordering van het Welzijn van Kinderen en Gezinnen een forumdag over het thema Ouderen en relaties. De Rijksdienst werd aangezocht om de problematiek van grootouders en kinderbijslag te analyseren. De studie Grootouders en kinderbijslag in het stelsel van de werknemers en het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag bevat, zonder uitputtend te zijn, een juridische analyse van de rechtspositie van de grootouder die instaat voor de opvoeding van zijn kleinkind binnen de sector van de kinderbijslag. Op 17 mei 2002 nam de administrateur-generaal in Brussel deel aan een conferentie georganiseerd door de Vlaamse Vereniging voor Bestuurswetenschappen en Bestuurskunde over het thema Interne en externe managementafspraken: de weg naar een meer performante overheid?. Tijdens de voorstelling van het rapport Beheersovereenkomsten: afspraken maken en uitvoeren schetste hij de omstandigheden die geleid hebben tot de invoering van de bestuursovereenkomsten, definieerde hij de verschillende begrippen bestuursovereenkomst, bestuursplan, boordtabellen - en besprak hij de eerste ervaringen met de bestuursovereenkomst. Twee jaar na de eerste kwaliteitsconferentie van de Europese Unie, die in mei 2000 te Lissabon plaatsvond en waarvoor de Rijksdienst geselecteerd werd om zijn globaal veranderingsproject voor te stellen, vond in Kopenhagen (Denemarken) van 2 tot en met 4 oktober 2002 de tweede kwaliteitsconferentie van de EU plaats. De Rijksdienst nam deel aan deze tweede uitgave met de bedoeling om een groter inzicht te verwerven in de meest performante en succesrijke concepten en instrumenten voor de hervorming van de openbare sector. Een visie op best practices van klantgerichte initiatieven, elektronische dienstverlening en vernieuwing van overheidsorganisaties kan leiden tot een verdere optimalisering van de kwaliteit van de dienstverlening van de Rijksdienst. 52
Association internationale de la sécurité sociale In januari 2002 opende de administrateur-generaal in Cyprus de Regional Pension and Provident Plans Conference. In zijn openingstoespraak belichtte hij vooral de bestanddelen, objectieven en struikelblokken voor een goed beheer van de pensioenstelsels. Ook wees hij op de mogelijke gevaren van een privatisering van de pensioensystemen voor de financiële zekerheid van de gezinnen. Tijdens een rondetafelconferentie die in mei 2002 door het Bulgaars National Social Security Institute in Sofia georganiseerd werd rond het thema Public - private partnership on pension insurance stelde de administrateur-generaal een studie voor getiteld From public managed pay-as-you-go to multipillar schemes. Enerzijds ging hij in op de verschillende vormen van pensioensystemen en trok hij daaruit conclusies over de basisprincipes voor deze stelsels. Anderzijds kwamen verschillende principes van good governance aan bod: nood aan solidariteit, ultieme verantwoordelijkheid van de overheid, overleg met alle stakeholders, transparantie en aangepaste regelgeving. Tijdens zijn openingstoespraak ter gelegenheid van het XVIde World congress on safety and health at work te Wenen (Oostenrijk) in mei 2002 vestigde de administrateur-generaal de aandacht op de veelal gebrekkige bescherming van werknemers op hun werkomgeving. Voorts benadrukte hij het belang van een globale preventiestrategie die zowel door de werkgevers als de werknemers gedragen moet worden en die ondersteund moet worden door de wetgeving. Op 25 juni 2002 opende de administrateur-generaal de 4de Afrikaanse regionale conferentie van de AISS in Tunis (Tunesië). Hierbij ging hij dieper in op de verschillende problemen - armoede, aids, geringe financiële mogelijkheden - die de duurzame ontwikkeling van het Afrikaanse continent en in het bijzonder van de socialezekerheidsstelsels bedreigen. Tevens legde hij de nadruk op een goed beheer van de socialezekerheidsprogrammas. De administrateur-generaal opende op 15 juli 2002 in Moskou (Rusland) een internationaal seminarie georganiseerd door het Social Insurance Fund of the Russian Federation over het onderwerp Compulsory social insurance against work injury and occupational diseases. Hij focuste daarbij vooral op de traditionele en nieuwe risicos voor de veiligheid en gezondheid op de werkplaats en op het belang van preventie. De uitdaging is niet enkel te komen tot de afwezigheid van ziekte of ongeval, maar tot het algeheel fysiek en mentaal welzijn van de werknemer.
53
Van 10 t.e.m. 12 september 2002 werden in Vancouver (Canada) tijdens een internationale conferentie de resultaten voorgesteld van het ISSA Initiative on Strengthening the security in social security. In zijn openingstoespraak benadrukte de administrateur-generaal dat in de wetgeving verankerde en afdwingbare sociale rechten noodzakelijk zijn voor het garanderen van de nodige zekerheid aan individuen, gezinnen en de maatschappij in het algemeen. Hij benadrukte ook dat een verregaande privatisering van de socialezekerheidsstelsels leidt tot een grotere onzekerheid en dat in zulk geval bijkomende maatregelen noodzakelijk zijn om de bevolking te beschermen. Op 18 september 2002 stelde de administrateur-generaal in Tbilisi (Georgië) tijdens een internationale conferentie georganiseerd door de Georgische overheid en het State United Social Security Fund of Georgia het rapport A state pension system in transition voor, wat gepubliceerd werd in het tijdschrift Georgian Economic Trends. De studie vertrok vanuit de vaststelling dat het creëren van een economisch en sociaal houdbaar pensioenstelsel voor transitielanden een ongekende uitdaging is en besprak daarna welke keuzes gemaakt dienen te worden voor de uitbouw van zo een systeem. Geconcludeerd werd dat een duurzaam pensioensysteem, naast een minimumpensioen als valnet, uit drie pijlers samengesteld moet zijn en dat een volledige privatisering geen goede oplossing voor het gestelde probleem is. Op vier oktober 2002 bestond de AISS 75 jaar. Deze 75ste verjaardag werd op drie oktober 2002 gevierd met een academische zitting in het Paleis der Academiën te Brussel, de plaats waar de AISS in 1927 werd opgericht. Tijdens deze plechtigheid overliep de administrateur-generaal de geschiedenis van de AISS: 17 leden uit 9 Europese landen richtten de AISS op, toen nog Conférence internationale de la mutualité et des assurances sociales of CIMAS geheten. Het ledenaantal nam snel uitbreiding, zodat de AISS nu 382 leden uit 149 landen over de hele wereld telt. In oktober 2002 opende de administrateur-generaal in Valencia (Spanje) de 10th International Conference on Information Technology in Social Security, die het onderwerp E-government/e-administration in social security behandelde. E-government diensten kunnen slechts succesvol zijn indien ze volledig afgestemd zijn op het creëren van een toegevoegde waarde voor de burger en ze vanuit het oogpunt van de burger ontworpen worden. Deze nadruk op de burger houdt evenwel in dat de overheid ervoor moet zorgen dat alle burgers van deze diensten gebruik kunnen maken en dus o.a. over de nodige kennis en infrastructuur beschikken. Voor de Scientific conference on health promotion and environmental risk prevention die op 16 oktober 2002 in Lublin (Polen) plaatsvond, leverde de administrateur-generaal een bijdrage over het vermijden van arbeidsongevallen en beroepsziekten. Tevens riep hij op om een preventiebeleid te ontwikkelen dat het volledige welzijn van de werknemer tot doel heeft. 54
De administrateur-generaal nam in oktober 2002 in Rome (Italië) deel aan het 12de congres van de European Association of Public Sector Pension Institutions dat het onderwerp Social cohesion and solidarity in a moving pension environment behandelde. Tijdens het afsluitende paneldebat gaf hij zijn visie over de themas pensioenhervormingen, privatisering en solidariteit. Tijdens een internationaal seminarie georganiseerd door de Caisse nationale dassurance chômage en het Institut arabe du travail in Taghit (Algerije) in oktober 2002 stelde de administrateur-generaal een rapport voor over de essentiële kenmerken van een duurzame werkloosheidsverzekering. De werkloosheidsverzekering moet o.a. de werkgelegenheid stimuleren, de economische situatie van het land stabiliseren en de overgang naar een markteconomie in de transitielanden vergemakkelijken. Ook het verhogen van de werkgelegenheid en de administratieve organisatie en financiële houdbaarheid van dergelijke socialezekerheidsprogrammas kwamen aan bod. De administrateur-generaal opende in november 2002 de Europese Regionale Meeting van de AISS in Budapest (Hongarije) die het onderwerp New and revised approaches to social protection in Europe onder de loep nam. Hij benadrukte de noodzaak van een aanpassing van de bestaande socialezekerheidssystemen ten gevolge van problemen op de arbeidsmarkt, veroudering, toename van de kosten voor de gezondheidszorg en financiële houdbaarheid. Daarnaast besprak hij de bijzondere situatie van de transitielanden meer in detail. In november 2002 opende de administrateur-generaal in Brugge een conferentie over Delivering e-health across Europe die georganiseerd werd door de European Health Telematics Association. Hij beklemtoonde dat de succesvolle implementatie van e-health projecten o.a. door een gebrek aan consensus, weerstand binnen de organisatie, gebrekkige technologische infrastructuur, een onaangepast regulerend kader en een gebrek aan financiën bemoeilijkt kan worden. Ook moeten er volgens hem voldoende maatregelen getroffen worden om de privacy en veiligheid van de gebruikers te verzekeren en om alle burgers toegang tot de nieuwe dienstverlening te verlenen.
55
HET GELD VAN DE REGELING
HET GLOBAAL BEHEER Het Globaal Beheer van de sociale zekerheid, ingevoerd met de wet van 30 maart 1994 en van toepassing sinds 1 januari 1995, zorgde ervoor dat de verschillende sociale bijdragen werden geglobaliseerd tot een eenvormige werknemers- en werkgeversbijdrage. Het Globaal Beheer draagt bij tot de financiering van de ziekte- en invaliditeitsuitkeringen, de werkloosheidsuitkeringen, de rust- en overlevingspensioenen, de uitkeringen voor arbeidsongevallen en beroepsziekten en de kinderbijslag. Het doel ervan is het financieren van het verschil tussen de uitgaven en de inkomsten eigen aan elke sector. HET DIENSTJAAR 2002: DE GEVOLGEN VAN DE EERSTE BESTUURSOVEREENKOMST OP DE VOORSTELLING VAN DE RESULTATEN Conform artikel 3, § 2 van het koninklijk besluit van 3 april 1997, valt de Rijksdienst, als gevolg van het sluiten van de eerste bestuursovereenkomst van kracht sinds 1 januari 2002, niet langer binnen het toepassingsveld van de wet van 16 maart 1954 betreffende de controle van sommige instellingen van openbaar nut, maar wordt gerekend tot de openbare instellingen voor sociale zekerheid. De uitgaven en inkomsten zullen bijgevolg in de boekhouding opgenomen worden als opdrachtenrekeningen of beheersrekeningen, naargelang hun aard.
57
Opdrachtenrekeningen De uitgaven De uitgaven aan gezinsbijslag De volgende regelingen en categorieën van gezinsbijslag worden gefinancierd door het Globaal Beheer: - de gezinsbijslag (samengeordende wetten), betaald door de kinderbijslagfondsen en de RKW aan de werknemers, voor een globaal bedrag van 3.249.853.241,01 EUR in 2002 tegenover 3.155.444.532,13 EUR (127.290.316.882 BEF) in 2001; - de gewaarborgde gezinsbijslag (wet van 20 juli 1971) betaald door de Rijksdienst ten bedrage van 30.132.135,01 EUR in 2002 tegenover 27.846.611,92 EUR (1.123.329.540 BEF) in 2001; - de bijslag toegekend op basis van artikel 102 van de samengeordende wetten, voor bijzondere categorieën, zoals de uitgesloten werklozen, de verdwenen kinderen, de voormalige grensarbeiders, het huispersoneel, de grensarbeiders in Frankrijk die, op basis van de vroegere reglementering, kinderbijslag genieten aan de Belgische schaal. Ook de werknemers in Nederland behoren na de opheffing van artikel 6 van bijlage 5 van de verordening 574/72 van de EG tot die categorieën, net als de nieuwe categorieën van grensarbeiders. Het geheel van deze uitkeringen beliep 1.546.041,23 EUR in 2002 tegenover 1.325.303,91 EUR (53.462.627 BEF) in 2001. De totale uitgaven aan gezinsbijslag bedroegen 3.281.531.417,25 EUR in 2002 tegen een bedrag van 3.184.616.447,95 EUR (128.467.109.049 BEF) in 2001, wat een stijging betekent van 3,04 %. De transfers en andere uitgaven - het saldo van de tijdelijke verlaging van de kinderbijslag: 867,62 EUR (maatregel opgeheven sinds 1 juli 1992); - de terugbetaling aan de FOD Sociale Zekerheid van de medische expertisekosten voor de kinderen getroffen door een aandoening: 557.260,50 EUR (Protocol van 24 februari 1995); - de uitgaven aan geschillen en uitgaven van diverse aard: 256.486,25 EUR.
58
De betalingskosten: een gestage daling In 2002 betaalden zowel de kinderbijslagfondsen als de Rijksdienst de kinderbijslag nog meer per overschrijving (gratis) en nog minder per assignatie of circulaire cheque dan in 2001. In 2002 bedroegen de betalingskosten 1.631.453,51 EUR, een daling van 24,24 % ten opzichte van de betalingskosten in 2001, die 2.153.491,73 EUR (86.871.641 BEF) bedroegen. Deze betalingskosten kunnen worden opgesplitst in drie bedragen: 1.610.905,89 EUR voor de nationale verdeling, 18.794,68 EUR voor de gewaarborgde gezinsbijslag en 1.752,94 EUR voor de bijzondere en/of de behartigenswaardige categorieën. De werkingskosten van de betaalinstellingen De Rijksdienst neemt de financiering van de werkingskosten van de regeling ten laste. De financiële tegemoetkoming ten voordele van de kinderbijslagfondsen De vrije fondsen De berekeningswijze van de subsidies voor de administratiekosten van de kinderbijslagfondsen, geregeld met het koninklijk besluit van 9 juni 1999, heeft de volgende hoofddoelstellingen: - de toekenning van een subsidie die overeenstemt met de kosten waarmee elk fonds zich geconfronteerd ziet in functie van zijn werklast, verhoogd met een indexering die samenhangt met de evolutie van de conventionele lonen van de werknemers van de NACEBEL-nomenclatuur.Voor 2002 werd aan de 25 vrije kinderbijslagfondsen een toelage toegekend van 67.148.838,43 EUR op basis van hun werklast. Die werklast wordt gemeten aan de hand van diverse criteria, met name met betrekking tot de werkgevers, het aantal betalingen, de uitbetaalde bedragen aan gezinsbijslag, de verrichte controles en de verwerkte mailbox-berichten; - de toekenning van een responsabiliseringsenveloppe aan de kinderbijslaginstellingen op basis van de kwaliteit van hun werking. Die enveloppe vormt ieder jaar het onderwerp van een koninklijk besluit dat het maximumbedrag ervan bepaalt.Voor het dienstjaar 2002 was dat bedrag 3.379.582,00 EUR. Op voorstel van het Algemeen Bestuur en op basis van een rapport over de kwaliteit van het beheer van de kinderbijslagdossiers en de wijze waarop de fondsen zich kwijten van hun wettelijke, reglementaire en administratieve verplichtingen, bepaalt het Beheerscomité dan het aandeel van deze globale enveloppe voor ieder fonds.Voor het dienstjaar 2002 genoten de 25 vrije fondsen zo globaal een responsabiliseringstoelage van 3.231.875,12 EUR. 59
De kosten van de medische expertises (194.943,06 EUR) en de verwijlintresten ingevolge de toepassing van het Handvest van de sociaal verzekerde (23.893,95 EUR) werden aan de fondsen terugbetaald. De bijzondere fondsen De twee resterende bijzondere kinderbijslagfondsen krijgen hun werkelijke administratiekosten terugbetaald voor zover die kosten hun begroting niet overschrijden. De totale tussenkomst in deze kosten bedroeg 789.853,42 EUR, bestaande uit een subsidie van 786.570,43 EUR, de kosten van medische expertises (856,27 EUR) en de stijving van het reservefonds (2.426,72 EUR). De totale tussenkomst van de RKW in de administratiekosten van de vrije fondsen bedroeg 71.389.403,98 EUR in 2002 tegenover 68.837.171,14 EUR (2.776.884.600 BEF) in 2001, wat een stijging betekent van 3,71 %. De financiële tegemoetkoming ten voordele van de NMBS De NMBS, die als werkgever aangesloten is bij de RKW en zelf gerechtigd is de kinderbijslag uit te betalen, kreeg een toelage van 912.092,43 EUR. De totale uitgaven voor de opdrachten van het Globaal Beheer bedragen voor de Rijksdienst 3.356.278.981,54 EUR. Uitgaven voor de opdrachten
Gezinsbijslag:
- Nationale verdeling - Gewaarborgde gezinsbijslag - Art. 102: behartigenswaardige categorieën Betalingskosten: 0,05% Administratiekosten van de betalingsinstellingen: 2,15% Diversen : 0,03 %
60
97,77%
De inkomsten De fondsen vanwege de RSZ Globaal Beheer om de financiële behoeften van de Rijksdienst te dekken: 3.324.623.000,00 EUR. De hoofdelijke bijdragen: 72.420.916,62 EUR. De intresten: 503.351,40 EUR. De achterstallige terugbetalingen: 867,62 EUR. Zij zijn het resultaat van de maandelijkse verlaging van de kinderbijslag. Diverse inkomsten: 512,12 EUR. De totale inkomsten van de opdrachten van het Globaal Beheer bedragen voor de Rijksdienst 3.397.548.647,76 EUR. Ontvangsten van de opdrachten
Socialezekerheidsbijdragen 97,85% Hoofdelijke bijdragen 2,14% Intresten Opbrengst van de maandelijkse vermindering van de kinderbijslag Betwiste zaken Diverse inkomsten
61
0,01%
Beheersrekeningen De uitgaven De bruto administratiekosten van de RKW zijn als volgt samengesteld: - de lonen en sociale lasten: 32.607.081,37 EUR; - de administratie- en informaticawerkingskosten: 11.994.427,20 EUR; - de afschrijvingen van de vaste activa: 2.192.643,65 EUR en een verlies op de verkoop van roerende goederen en materiaal: 1.347,10 EUR. De bruto administratiekosten van de Rijksdienst bedragen 46.795.499,32 EUR.
Uitgaven van het beheer
Administratiekosten Bezoldigingen, sociale lasten en werkingskosten: 95,31% Afschrijvingen 4,69 % Verlies op verkoop van meubilair en materiaal
}
De inkomsten De administratieve inkomsten van de RKW zijn als volgt samengesteld: - de tegemoetkoming van de derde instellingen voor wie de RKW de kinderbijslag betaalt: 4.147.737,49 EUR; - de tussenkomst van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten, dat buiten het Globaal Beheer valt: 886.278,00 EUR; - de winst op de verkoop van roerende goederen en materiaal: 255,28 EUR.
62
De totale administratieve inkomsten van de Rijksdienst bedragen 5.034.270,77 EUR. Na aftrek van de administratieve inkomsten, bedragen de netto administratiekosten van de Rijksdienst 41.761.228,55 EUR (46.795.499,32 - 5.034.270,77). Ontvangsten van het beheer
Administratiekosten terugbetaald door derden 82,39% Tussenkomst van het FCUD in de administratiekosten van de Rijksdienst 17,60% Winst op verkoop van meubilair en materiaal 0,01%
Het resultaat van het globaal beheer 2002 Voor 2002 bedraagt het totale bedrag aan uitgaven van het Globaal Beheer 3.403.074.480,86 EUR: 3.356.278.981,54 EUR voor de opdrachten en 46.795.499,35 EUR voor het beheer. Daartegenover staat een totaal bedrag aan inkomsten van 3.402.582.918,53 EUR: 3.397.548.647,76 EUR voor de opdrachten en 5.034.270,77 EUR voor het beheer. Het resultaat van het Globaal Beheer vertoont dus een negatief saldo van 491.562,33 EUR.
HET RESERVEFONDS Beschikbare en niet-beschikbare reserves Op 31 december 2002 blijven niet-beschikbare reserves voor een totaal bedrag van 103.123.706,31 EUR renteloos en voor onbepaalde duur ter beschikking van de RSZ Globaal Beheer. De beschikbare reserves van hun kant bedragen 2.332.445,10 EUR, enerzijds door de terugvordering van 11.499,78 EUR aan gezinsbijslag die eerder beschouwd werd als niet invorderbaar en, anderzijds, door de boeking van 643.110,50 EUR aan niet-terugvorderbare gezinsbijslag. 63
Op 31 december 2002 bedragen de beschikbare en niet-beschikbare reserves samen 105.456.151,41 EUR.
De middelen geïnvesteerd in gebouwen en andere uitrustingen Op 31 december 2001 bedroeg het fonds voor onroerende goederen 22.609.064,07 EUR. In de loop van 2002 werden voor 2.285.805,28 EUR patrimoniale uitgaven verricht, hoofdzakelijk voor de renovatie van de gebouwen Trier/Montoyer en Trier/Belliard (385.419,71 EUR) en voor de aankoop van informaticamateriaal (1.667.799,37 EUR). De andere uitgaven hebben betrekking op de aankoop van telefoon- en intercomuitrusting, de vervanging van meubilair en materiaal en de aankoop van boeken. De afschrijvingen bedroegen 2.192.643,65 EUR en de restwaarde van de verkochte activa 2.127,28 EUR, zodat het fonds voor onroerende goederen op 31 december 2002 22.700.098,42 EUR bedraagt. Dat bedrag vertegenwoordigt de netto-boekwaarde van het patrimonium van de Rijksdienst.
PRESTATIES VOOR REKENING VAN DERDEN Op 31 december 2002 betaalde de Rijksdienst de kinderbijslag voor 26 Derden instellingen. Daar de Rijksdienst zich garant stelt de kinderbijslag uiterlijk de 10de van elke maand uit te betalen, zijn de Derden verplicht uiterlijk de 6de van de maand voorschotten te storten berekend op basis van de budgettaire ramingen van de uit te keren gezinsbijslag, de betalings- en de administratiekosten. In 2002 werd 273.875.946,25 EUR aan kinderbijslag betaald en 3.603.261,94 EUR aan onverschuldigde bijslag teruggevorderd voor rekening van Derden. De betalingskosten beliepen 29.498,41 EUR en de terugbetaalde administratiekosten 4.147.737,49 EUR. Die laatste werden afgetrokken van de beheerskosten van de Rijksdienst - stelsel van de Nationale verdeling. Een meer gedetailleerde opsplitsing van de netto uitgekeerde gezinsbijslag geeft volgende resultaten: 34.967.776,71 EUR voor rekening van de Staat, 220.747.447,47 EUR voor rekening van de Gemeenschappen, 244.260,74 EUR voor het Waals Gewest, 114.681,76 EUR voor het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap, 9.683.824,95 EUR voor de autonome openbare bedrijven en 4.514.853,39 EUR voor de gewestelijke instellingen van openbaar nut. De terugvorderingen bij buitenlandse instellingen vertonen van hun kant een positief saldo van 160,98 EUR. 64
Het overschot van de door Derden gestorte voorschotten bedraagt 2.433.303,74 EUR voor het dienstjaar 2002.
HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN De wettelijke bepalingen en de activiteiten van het fonds kwamen reeds uitgebreid aan bod in een ander hoofdstuk. De informatie die volgt heeft voornamelijk betrekking op de boekhoudkundige gegevens m.b.t. de verrichtingen in 2002 en het vermogen van het Fonds op 31 december 2002. Wat betreft de inkomsten, moet eerst en vooral gesignaleerd worden dat de patronale bijdrage van 0,05 % vanaf 1 januari 1999 uitgebreid werd naar de ambtenaren van alle overheidsdiensten.
De inkomsten De totale inkomsten van het Fonds bedragen 44.186.001,49 EUR en bestaan uit: - de patronale bijdrage van 40.737.284,06 EUR geïnd door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en de bijdrage van 2.621.793,55 EUR voor de overheidsdiensten geïnd door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Provinciale en Plaatselijke Overheidsdiensten. De totale inkomsten van de patronale bijdrage belopen dus 43.359.077,61 EUR; - 720.215,32 EUR aan intresten op financiële rekeningen en 106.708,56 EUR aan intresten op (niet-)hypothecaire leningen, destijds toegekend aan kinderdagverblijven. De terugbetalingen van die leningen brachten in 2002 trouwens 887.717,89 EUR in het laatje. Toch heeft dat geen gevolgen voor het resultaat gezien het enkel om een omzetting van niet-beschikbare middelen naar beschikbare middelen gaat.
De uitgaven De uitgaven van 45.299.615,02 EUR bestaan uit de toekenning van subsidies en voorschotten voor de verschillende vormen van opvang voor kinderen van werknemers: de buitenschoolse opvang voor de leeftijdscategorie 2,5 tot 12 jaar, de opvang van zieke kinderen tussen 0 en 12 jaar, de flexibele opvang voor 0 tot 12-jarigen buiten de normale openingsuren en de urgentieopvang voor de categorie 0-3 jaar. De werkingskosten van het Fonds bedragen 886.278,00 EUR.
65
Voor 2002 resulteert het verschil tussen de ontvangsten en de uitgaven in een tekort van 1.999.891,53 EUR.
De activa van het Fonds Als dat resultaat afgetrokken wordt van het saldo op 1 januari 2002, bedraagt het vermogen van het Fonds op 31 december 2002 25.206.192,30 EUR. Een deel daarvan, 20.072.280,42 EUR, is beschikbaar op de financiële rekeningen, terwijl 4.574.104,07 EUR werd toegekend als leningen aan de kinderdagverblijven. De rest, 559.807,81 EUR, is te verdelen als volgt: 331.661,56 EUR te ontvangen bijdragen van de inningsinstellingen, 154.000,00 EUR te ontvangen intresten, 56.548,17 EUR te ontvangen administratiekosten en 17.598,08 EUR aan lopende verrichtingen van het Interprofessioneel Akkoord.
66
BACK (TO THE) OFFICE
2002 was even wennen, geen millennium-, noch euro-stress, maar terug naar de business van elke dag, namelijk de gebruikers maximaal ondersteunen met aangepaste technologie. Voorwaar geen evidente oefening in tijden waarin de overheid zich wil profileren via het internet en wij worden overspoeld met portals. Te meer daar het verzadigde mainframe en de robuuste applicaties die daarop werden ontwikkeld, dienen te worden vervangen door meer flexibele en open informatiesystemen. Januari 2002 werd een uitdagend project, waarbij de volledige backoffice wordt gemoderniseerd, gestart. Het begin van een traject vol conceptuele wolfijzers en technologische schietgeweren. Deze diepgaande mutatie gebeurt op een gestructureerde wijze binnen drie programmas. Het programma TriVia, de Latijnse benaming voor een kruispunt van 3 wegen, betreft het geheel aan applicaties die de informatieuitwisseling regelt tussen de RKW, de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid en de Kinderbijslagfondsen (of eventuele derden). De strategische objectieven van dit project zijn: - de burger minimaal bevragen, maar maximaal informeren; - een elektronische uitwisseling van dossier mogelijk maken; - de maximale exploitatie van beschikbare informatie; - het aanbieden van shared services; - het aanbieden van webservices, interactieve diensten via het internet; - het wegwerken van de toegankelijkheidsparadox (i.e. voor de meest kwetsbare groepen is de administratieve drempel het hoogst).
67
In maart 2002 werd een aanvang genomen met de informatieopbouwfase waarbij de gewenste functionaliteiten duidelijk in kaart werden gebracht. Medio 2002 werd een aanvang genomen met het ontwikkelen van de op JAVA-technologie gebaseerde toepassingen. Daartoe zal ook de infrastructuur ingrijpend dienen te worden gewijzigd, zodat het in productie stellen pas in 2003 wordt voorzien. Binnen het programma ITinera, de Latijnse benaming voor routebeschrijving, worden alle toepassingen die de processen ondersteunen binnen het Departement Gezinnen (informatiesysteem gebaseerd op workflowmanagement-tool) herontwikkeld. Voor dit project werden volgende strategische doelstellingen vooropgesteld: - een taakgerichte ondersteuning i.f.v. genormaliseerde processen; - nieuwe toepassingen gericht op effectiviteit van de betaling dus in functie van de klant en NIET de eigen organisatie; - intelligente toepassingen gericht op detectie van het potentiële recht. E-government is voor amper 15% een informaticaproject en vergt eerst en vooral een aangepaste organisatie. Daarom wordt dit programma voorafgegaan door een re-engineering van de bedrijfsprocessen. Eind 2002 werd, in samenwerking met een extern consultant, de analyse begonnen van de harde bedrijfsprocessen binnen het Departement Gezinnen. Het programma Consulto tenslotte, heeft tot doel te komen tot toegankelijke gegevensbanken die het management en de dossierbeheerders in staat moeten stellen de beschikbare informatie maximaal aan te wenden voor het beheren en beheersen van de toegewezen opdrachten. De strategische doelstellingen werden hier als volgt geformuleerd: - een maximaal beheer en beheersing van de dossiers op basis van een transparant opvolgingssysteem; - een accurate en adequate communicatie met de klant bevorderen; - het aanwenden van alle beschikbare kennis ten einde te kunnen evolueren van een puur uitvoerende naar een beleidsvoorbereidende rol. Het is evident dat deze ambitie maar kan worden waargemaakt in de mate dat de eerder vermelde programmas tot een doorgedreven rationalisatie hebben geleid.
68
Tegen 2005 moet dit volgend informatiemodel mogelijk maken:
GEZINNEN
CONTROLE
RESEARCH
SLM Resultaatgerichte dienstverlening
ITinera = Normalisatie Processen TriVia= Normalisatie Informatie
Consulto = Datawarehousing
CRM Intentiegerichte dienstverlening Efficiëntie Ondersteuning
FOCUS ICT
Effectiviteit Aansturend
Het is evident dat zowel naar organisatie als naar informatie gestreefd wordt naar geïntegreerde diensten. Het project TriVia werd begin 2002 op gang getrokken en wil in een eerste fase het bestaande Nationaal Repertorium van de Kinderbijslagen vervangen door een modern en efficiënt informatiesysteem. De professionele gebruiker zal via internettechnologie dit repertorium kunnen consulteren.
69
Op verschillende vlakken wordt toegevoegde waarde gecreëerd
)XQFWLRQDOLWHLW 7RHJHYRHJGHZDDUGH 5DDGSOHJHQHQ − 2QGHUVFKHLGWXVVHQLQWHJUDWLHHQEHWDOLQJVSHULR ELMZHUNHQUHSHUWRULXP ZDDUGRRUGH.%)]HOIGHSHULRGHNXQQHQEHSDOH YDQGHNLQGHUELMVODJHQ ZDDUYRRU]LMLQIRUPDWLHZHQVHQWHNULMJHQ 15. − ,QWHJUDWLHYDQGH¶GRVVLHULQRQGHU]RHN· − 7RHYRHJLQJJHJHYHQVDGRSWLHHQJHERRUWHSUHP − 7RHYRHJLQJQLHXZHDFWRU¶GHUGHSHUVRRQ· − (HQYRUPLJH¶EXVLQHVVUXOHV·YRRU.%)HQYULMZLOO JHwQWHJUHHUGHLQVWHOOLQJHQ − 6WUHQJHUH¶EXVLQHVVUXOHV·ÆJURWHUHLQWHJULWHLWY GDWD − %URZVHULSYHPXODWLHGXVWRHJDQJDQ\ZKHUHD DQ\RQH − 2QWVOXLWLQJPRJHOLMNQDDU¶GHUGHQ·ELMYRRUEHHOG YDQ$&UDDGSOHJLQJEHYRHJGIRQGVGRRUGHEX − $QWZRRUGHQELMZHUNLQJHOHNWURQLVFKLSYSDSLHU GUDJHU )OX[HQ − 7RHYRHJLQJ'LPRQD − 2QWZLNNHOLQJ'0)$HQSHULIHUHIOX[HQ − +RJHUHIUHTXHQWLHPRJHOLMNQXHQNHOPDDQGHOLMN − $IVFKDIIHQYDQGHPDJQHHWEDQGHQILOHWUDQVIHU − $DQJHERGHQLQ;0/IRUPDDWYRRU.%)GLHWHFK QRJQLHWEHKHHUVHQZRUGWHHQEURNHURQWZLNNHO − ,QWHJUDWLHPHWHLJHQDSSOLFDWLHLVQXPRJHOLMN ,QWHJUDWLH.6= 6QHOOHUHLQWHJUDWLHGDJHOLMNVLSYPDDQGHOLMNV &XPXO 3UHYHQWLHLSYUHSUHVVLHPDZFXPXOLVLQSULQFLSH RQPRJHOLMN 3ULPDLUQHWZHUN ,QVFKULMYLQJLQUHSHUWRULXPLVQRRG]DNHOLMNPHHUFRQ RSFRUUHFWJHEUXLNGRRU.%)
Hoewel de vooruitzichten inzake vorm en inhoud van de toepassingen eind 2002 positief zijn en de Rijksdienst de toekomst hoopvol tegemoet ziet, bezorgt de nieuwe open architectuur ons nog steeds de nodige hoofdbrekens. In 2002 werd de basis gelegd voor een nieuw tijdperk inzake informaticaondersteuning, waarbij voor het eerst sinds jaren weer voluit aandacht kon worden besteed aan de organisatie van de back-office, waarbij de in deze open omgeving aangewende technologie toelaat dat de front-office op een natuurlijke wijze meegroeit. 70
DE BETALING VAN DE KINDERBIJSLAG DOOR HET DEPARTEMENT GEZINNEN
AMBITIEUZE VERBINTENISSEN - STIJGENDE WERKVOLUMES - PERSONEELSDEFICIT ... EEN MOEILIJK JAAR In het raam van de uitvoering van de bestuursovereenkomst heeft de Rijksdienst zich geëngageerd om de kinderbijslag terecht, snel en correct te betalen op een doeltreffende, klantvriendelijke en heldere wijze. De concrete verbintenissen die in verband met de betalingsopdracht van de Rijksdienst werden aangegaan zijn er op gericht voormelde doelstellingen te realiseren. Gedurende het jaar 2002 is de Rijksdienst er in geslaagd zijn ambitieuze verbintenissen na te komen. Dit was geen vanzelfsprekendheid! Het aantal gezinnen dat de kinderbijslag ontvangt van de Rijksdienst is gestegen van 212.492 op 31 december 2001 naar 219.877 op 31 december 2002. Deze stijging is enerzijds het gevolg van de nieuwe opdrachten voor de betaling van de kinderbijslag aan het personeel van de overheidsdiensten en aan de contractuelen van de autonome overheidsbedrijven. Een terechte blijk van waardering voor de kwaliteitsvolle dienstverlening van de Rijksdienst. Anderzijds steeg ook het aantal gezinnen in de werknemersregeling, in de gewaarborgde gezinsbijslag en de internationale overeenkomsten. Niettegenstaande deze stijging van het aantal betaalde gezinnen daalde het personeelseffectief: waarachtig een paradox. En toch wordt een permanente optimalisering van de dienstverlening als normaal aangezien, en dit terwijl, omwille van een aantal maatschappelijke evoluties waarop de kinderbijslagregeling vanzelfsprekend beleidsmatig heeft ingespeeld, de afhandeling van de dossiers steeds complexer wordt.
71
Om aan deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden en de effectiviteit van de toekenning van de kinderbijslag te blijven garanderen, heeft de Rijksdienst een omvangrijk project opgestart, met name De re-engineering van de processen in de uitbetalingsdiensten van de Rijksdienst. Dit project, met ondersteuning van een externe consultant, streeft de volgende doelstellingen na: enerzijds een normalisering van de processen van het Departement Gezinnen en anderzijds een inventarisering van de genormaliseerde informatie. 219.877 gezinnen ... dat verdient ambitieuze verbintenissen In het raam van de eerste bestuursovereenkomst, voorgelegd aan de Ministerraad van 21 december 2001 en goedgekeurd door het koninklijk besluit van 8 april 2002, ging de Rijksdienst als openbare instelling van sociale zekerheid concrete en ambitieuze verbintenissen aan met het oog op het bieden van een dienstverlening van hoge kwaliteit aan de gezinnen. Aan het einde van dit eerste jaar, gedekt door deze bestuursovereenkomst, slaagde de Rijksdienst erin de voor 2002 aangegane verbintenissen te verwezenlijken, dankzij een toegewijde inzet van alle personeelsleden. De snelle uitbetaling van de kinderbijslag vormt een van deze verbintenissen, en niet een van de minste. Zo werd 84,25% van de nieuwe aanvragen om kinderbijslag onderzocht binnen de drie maanden, wat het voor 2002 opgelegde percentage overschrijdt, namelijk 82%. De Rijksdienst zag er ook op toe, zoals hij er zich toe verbond, om het kwaliteitsniveau te behouden wat betreft de correctheid en de stiptheid van de betalingen. Zo gebeurt de betaling op een vaste datum, de 10de van de maand, in 97,54% van de gevallen. Verder maakt de Rijksdienst er een erezaak van om de sociaal verzekerde te informeren, waarbij snel geantwoord wordt op alle vragen om inlichtingen. Zo verwerkte de Rijksdienst in 2002 niet minder dan 932.728 inlichtingen op papier, niet binnen de 45 dagen na de aanvraag zoals vereist, maar binnen de maand na de aanvraag, en dit in 99,21% van de gevallen. In het raam van zijn sociale rol zag de Rijksdienst er ook op toe om uit eigen beweging de sociaal verzekerden te informeren over hun mogelijkheden tot behoud of maximalisatie van hun rechten op kinderbijslag. Zo werden de sociaal verzekerden ervan op de hoogte gebracht wanneer bleek dat een afstand van recht, een verhoogde schaal (sociale toeslagen) of een groepering van de kinderen kon verwezenlijkt worden, wat het mogelijk maakte de gezinnen een bijkomend financieel voordeel toe te kennen. 72
Dit inlichten van de sociaal verzekerde impliceert uiteraard een gepaste motivering van alle beslissingen genomen ten opzichte van hem. De duidelijke en begrijpelijke motiveringsmodules die werden opgesteld zijn geleidelijk geïntegreerd in de informatica-toepassing Workflows van de betaaldiensten. In verband met de terugvordering van de onverschuldigde bedragen werd de aangegane verbintenis om in 45 % van de gevallen een kennisgeving te richten aan de bijslagtrekkende binnen de drie maanden na de vaststelling van het onverschuldigd bedrag, en zo nodig een herinnering eveneens binnen de drie maanden, ruimschoots nageleefd, aangezien de Rijksdienst een percentage van 99,17 % haalde voor de kennisgeving van de onverschuldigde betalingen en van 74,87 % voor de herinneringen. Deze zeer gunstige resultaten konden worden behaald dankzij een zeer precieze analyse en evaluatie van de mogelijkheden tot terugvordering en de nieuwe werkorganisatie op het vlak van terugvordering, ingevoerd in 2001. In dezelfde zin begonnen het Departement Controle en het Departement Gezinnen een project om de sociale controles beter te richten, door voorrang te geven aan controlebezoeken aan gezinnen die hulp nodig hebben om hun rechten te doen gelden, boven meer routinematige bezoeken (controle van de toekenningsvoorwaarden). Tenslotte zette de Rijksdienst zijn inspanningen voort om het gebruik van formulieren te optimaliseren via een herziening van de inhoud ervan, maar ook door zoveel mogelijk het ondervragen van de sociaal verzekerde, van de werkgever of een andere betrokkene te beperken.
De nieuwe opdrachten... gevolgen van de kwaliteit van het werk De kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen leidde nieuwe werkgevers van de overheidssector ertoe aan de Rijksdienst de betaling van de kinderbijslag aan hun personeel toe te vertrouwen. Het betreft allereerst het personeel van openbare instellingen die via een koninklijk besluit de machtiging verkregen om aan de Rijksdienst de betaling van de kinderbijslag aan hun personeel toe te vertrouwen. Deze openbare instellingen zijn het Institut scientifique de service public (19 gezinnen), de Centra voor Leerlingenbegeleiding van de Vlaamse Gemeenschap (160 gezinnen) en het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap (52 gezinnen). Bovendien kozen de autonome openbare bedrijven ervoor zich aan te sluiten bij de Rijksdienst, aangezien de bevoegdheid om zelf de gezinsbijslag uit te betalen aan hun contractueel personeel wettelijk werd opgeheven. 73
Het gaat om Belgacom (1.144 gezinnen), BIAC en NV Switch, de privéonderneming verbonden aan BIAC (92 gezinnen), de Post (2.020 gezinnen), Belgocontrol (26 gezinnen) en de Nationale Loterij (98 gezinnen). Het heeft er alle schijn van weg dat deze uitbreiding van de opdrachten van de Rijksdienst zich in 2003 zal voortzetten. Deze nieuwe opdrachten kaderen in een meer algemene evolutie van het aantal gezinnen waaraan de Rijksdienst uitbetaalt, aangezien dit aantal steeg van 212.492 naar 219.877 in een jaar, of 7.385 bijkomende gezinnen waarvoor de Rijksdienst uitbetaalt, een toename met 3,46%.
De paradox: de erosie van het personeel Terwijl de Rijksdienst talrijke en ambitieuze verbintenissen aanging in het belang van de gezinnen en nieuwe opdrachten toegewezen kreeg, onderging hij een gestage erosie van het personeel. Indien de Rijksdienst zich hield aan de voor 2002 aangegane verbintenissen, dan was dat ten koste van vele inspanningen en een grote toewijding. Te vrezen valt echter dat de voorziene vooruitgang, rekening houdend met de duidelijke personeelstekorten, niet zal kunnen verwezenlijkt worden in 2003 en 2004, jaren die eveneens gedekt zijn door de bestuursovereenkomst. De verwezenlijking van bepaalde doelstellingen, verbonden aan de betaling van de kinderbijslag aan de gezinnen, dreigt in het gedrang te komen. Het betreft de oprichting van een interne auditcel, een controle, des te noodzakelijker omdat de taak van verificateur is omgevormd tot een rol van coach; van de verwezenlijking van het globaal sociaal controleproject, gericht op de gezinnen die het meest moeilijkheden ondervinden om hun rechten te doen gelden; van de verbetering van het reeds hoge percentage aan gezinnen die stipt op de 10de van de maand betaald worden, en dit op basis van het onderzoek van de verschillen die bestaan inzake de aard en het profiel van de gezinnen; van de ontwikkeling van een model tot objectivering en kwantificatie van de werklast naar gelang van het type van gezin. Het spreekt vanzelf dat het ontoereikende personeelsbestand de Rijksdienst verplicht zich te concentreren op de basisopdrachten en op de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen.
74
De gekwalificeerde informatie: nieuwe perspectieven en kansen Het vergaren van gegevens door die op te vragen bij de bron, zonder daarbij de sociaal verzekerde te betrekken, gaat in de zin van de aanbevelingen van het Handvest van de sociaal verzekerde. Nieuwe informatica-middelen zullen in 2003 ter beschikking worden gesteld. Het betreft het Kadaster dat het NRK (Nationaal Repertorium van de Kinderbijslag) en het RIO (Repertorium van de integraties On Line) zal vervangen en het mogelijk zal maken de nieuwe fluxen DIMONA (onmiddellijke verklaring van de tewerkstelling) en DMFA (multifunctionele aangifte) te ontvangen. Deze fluxen maken de ondervraging van de werkgevers overbodig, aangezien de arbeidsgegevens elektronisch worden doorgestuurd. Het Departement Gezinnen onderzocht hoe deze informatie automatisch zou moeten verwerkt worden en hoe de werkprocedures zouden moeten aangepast worden om een ononderbroken en kwalitatief hoogstaande dienstverlening aan de gezinnen te waarborgen. Voor de regeling van de gewaarborgde gezinsbijslag zullen deze fluxen een zeer grote invloed hebben, aangezien de gewaarborgde gezinsbijslag een residuair stelsel vormt en iedere tewerkstelling, hoe miniem ook, zal dan ook systematisch meegedeeld worden en een einde maken aan het recht op gewaarborgde gezinsbijslag. Een voorstel werd geformuleerd door het Beheerscomité om deze verzwaring van de werklast te verhelpen, maar tot op heden werd dit nog niet geconcretiseerd op reglementair vlak (zie verder).
Hoeveel gezinnen? De Rijksdienst betaalde in 2002 een bedrag van ruim 725 miljoen EUR aan 219.877 gezinnen (december 2002) tegenover 212.492 gezinnen in december 2001. De stijging van het aantal gezinnen situeert zich in belangrijke mate in de werknemersregeling met een toename van 6.649 gezinnen: van 115.066 in 2001 naar 121.715 in 2002. Deze stijging werd sterk beïnvloed door de nieuwe opdracht van de betaling van de kinderbijslag aan de contractuele personeelsleden van de autonome overheidsbedrijven (3.380 rechthebbenden). Ook voor de gezinnen gerechtigd op gewaarborgde gezinsbijslag en deze met een internationale dimensie werd een toename genoteerd. Het aantal gevallen gewaarborgde gezinsbijslag steeg van 7.295 in 2001 naar 7.729 in 2002 en voor de internationale overeenkomsten van 8.475 in 2001 naar 9.153 in 2002. 75
Om de correcte werklast voor de diensten te evalueren, dient er ook rekening te worden gehouden met de enorme rotatie in het bestand van de gezinnen aan wie de Rijksdienst de kinderbijslag betaalt: in 2002 werden 58.692 nieuwe aanvragen ingediend, wat betekent dat het Departement Gezinnen 278.569 dossiers diende te beheren.
DEPARTEMENT GEZINNEN 219.877
Gewaarborgde 7.729
Werknemers 121.715
Regionale diensten 116.595
Residuaire rechten 5.120
Overheidsdiensten 81.280
Rentegevallen 12.292
Internationale 9.153
Actieven 68.988
Welke gezinnen? Zoals de vorige jaren reeds werd beklemtoond, vertoont een groot gedeelte van de gezinnen die kinderbijslag ontvangen van de Rijksdienst een atypisch profiel, wat tot een groot verloop van dossiers leidt wegens de grotere instabiliteit op beroeps- of gezinsvlak evenals de frequente toekenning van verhoogde schalen wegens hun moeilijke socio-economische situatie. In vergelijking met de kinderbijslagfondsen die veeleer gezinnen bedienen met het profiel van het klassieke gezin, is de afwijking in 2002 nog toegenomen. In 1998 kende de Rijksdienst (met inbegrip van de NMBS) kinderbijslag toe aan 49 % van de gezinnen op basis van arbeidsprestaties en de fondsen aan 76 %, terwijl in 2002 46,50 % van de gezinnen bij de Rijksdienst kinderbijslag ontvingen op basis van de tewerkstelling van de rechthebbende, tegen 77,69 % bij de fondsen. Deze percentages lopen nog veel meer uit mekaar wanneer de cijfers van de nationale verdeling zonder de NMBS worden geanalyseerd: 37,74 % bij de Rijksdienst op grond van arbeidsprestaties tegenover 77,69 % bij de fondsen. In tegenstelling met voorgaande jaren is bij de kinderbijslagfondsen het aantal gezinnen op basis van arbeidsprestaties eveneens afgenomen.
76
Bijslagtrekkende gezinnen naar categorie van recht op 31 december 2002 RKW
FONDSEN
(Nationale verdeling zonder NMBS)
45,04 %
77,69 %
10,01 %
12,89 %
5,44 % 1,77 %
4,65 % 3,65 % 1,13 %
37,74 %
arbeidsprestaties werklozen invaliden wezen gepensioneerden
Deze tendens wordt bevestigd door het aandeel van de bijslagtrekkende gezinnen (nationale verdeling met inbegrip van de NMBS) dat kinderbijslag geniet aan een verhoogde schaal: 38,38 % bij de Rijksdienst in 2002, tegen 34 % in 1998, terwijl deze verhouding bij de fondsen daalde van 15 % in 1998 tot 14,19 % in 2002. Voor de Rijksdienst (nationale verdeling zonder de NMBS) bedraagt het percentage van de verhoogde schalen zelfs 44,08 %. Bijslagtrekkende gezinnen naar schaal op 31 december 2002 RKW
FONDSEN
(Nationale verdeling zonder NMBS)
55,92 %
85,81 %
44,08 %
14,19%
gewone schalen verhoogde schalen
77
Benevens de bijslagtrekkende gezinnen in de nationale verdeling die verhoogde schalen genieten, betaalt de Rijksdienst eveneens verhoogde schalen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag en voor bepaalde categorieën van de overheidsdiensten met name de gewezen ambtenaren, die gepensioneerd of invalide zijn of gewezen tijdelijke leerkrachten die werkloos zijn. In totaal betaalt de Rijksdienst verhoogde schalen aan 64.967 gezinnen: een stijging met 2.919. Nationale verdeling: 52.788 Gewaarborgde: 5.850 Derden: 6.329 Totaal: 64.967 Bij de fondsen zijn er 128.696 gezinnen die een verhoogde schaal ontvangen te vergelijken met de 64.967 gezinnen bij de Rijksdienst. Deze verhouding komt nog sterker tot uiting wanneer men de gezinnen met verhoogde wezenbijslag, die zowel bij de fondsen als bij de Rijksdienst in ongeveer dezelfde verhouding aanwezig zijn, niet meerekent. Het aantal gezinnen die de verhoogde schaal van artikel 42bis of 50ter ontvangen bedraagt 99.543 bij de fondsen en 54.305 bij de Rijksdienst. Schalen 42bis en 50ter (absolute cijfers)
Fondsen (27) Rijksdienst (1) 99,543 54,305
Deze vaak sociaal zeer kwetsbare gezinnen, voor wie het bedrag aan maandelijks ontvangen kinderbijslag een essentieel deel van hun inkomen vormt, rekenen steevast op een stipte betaling van hun bijslag en op de bijstand die de Rijksdienst hen verleent bij de uitoefening van hun legitieme rechten.
78
Gewaarborgde gezinsbijslag en residuaire rechten De gezinnen die gewaarborgde gezinsbijslag genieten, behoren tot de meest behartigenswaardige categorieën. Zoals blijkt uit de elementen opgenomen in de tabel hieronder, stelt men na een piek in 1999 en een daling in 2000 en 2001 een nieuwe stijging vast van het aantal bijslagtrekkende gezinnen. Voor de nieuwe aanvragen is er eveneens een toename, 9.190 in 2002 tegenover 8.006 in het jaar 2001. Dit betekent dat het zeer hoge verloop van de dossiers nog toeneemt, wat niet zonder gevolgen is voor de dienst die de dossiers van deze gezinnen beheert.
gewaarborgde
1985 1989 1993 1999 2000 2001 2002
bijslagtrekkenden
3.208 4.834 5.841 8.482 7.469 7.295 7.729
aanvragen
4.688 5.138 5.925 7.569 7.286 8.006 9.190
goedkeuringen
1.934 2.398 2.719 4.160 3.918 3.684 4.109
weigeringen
2.889 3.258 2.820 3.108 3.338 4.196 4.971
Voor het geheel van de gewaarborgde gezinsbijslag en de andere residuaire rechten werden er in 2002 10.905 nieuwe aanvragen ingediend (5.233 aanvragen werden goedgekeurd en 5.535 afgewezen) en steeg het aantal bijslagtrekkenden van 4.743 in 1985 tot 12.849 in 2002. De gewaarborgde gezinsbijslag kende een stijging van het aantal aanvragen die na onderzoek werden overgedragen aan andere kinderbijslagfondsen voor de betaling van de kinderbijslag. In vele gevallen kon namelijk onder meer door de consultatie on line van de LATG (loon- en arbeidstijdsgegevens) onmiddellijk een voorrangsrecht op kinderbijslag worden vastgesteld. In andere gevallen kon geen gezinsbijslag worden toegekend omdat het personen betrof die een aanvraag om regularisatie van hun verblijf in België hadden ingediend bij de bevoegde Commissie van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken, maar die, ondanks een gunstige beslissing, niet voldeden aan de voorwaarde van 5 jaar voorafgaandelijk verblijf in België om gewaarborgde gezinsbijslag te kunnen genieten. De zeer grote werklast die deze categorieën gezinnen meebrengen en de stijging van het aantal gevallen sinds 1993, gepaard gaande met de beperkte personeelseffectieven, hebben de jongste jaren geleid tot een aanzienlijke vertraging in de afhandeling van de aanvragen.
79
In dit verband is het niet onbelangrijk te weten dat de werkbelasting in 2002 nog is toegenomen omdat het effect van een aanzienlijk aantal (gemiddeld maandelijks 3.520 consultaties in 2002 tegenover ongeveer 250 consultaties per maand in 2000) via consultatie van de LATGdatabank bekomen informaties op het recht op gewaarborgde gezinsbijslag telkens moet worden onderzocht. In het licht van de fel toegenomen werklast en om de rechten van deze sociaal behartigenswaardige gevallen ook in de toekomst afdoend te beschermen, heeft het Algemeen Bestuur de opdracht gegeven aan een externe consultant om passende oplossingen te zoeken voor het beheer van de gewaarborgde gezinsbijslag en residuaire rechten. Uit een audit is gebleken dat voor een aantal van de dossiers residuaire rechten geen bijzondere expertise voor het dossierbeheer is vereist en dit dus niet aan een gespecialiseerde dienst dient te worden toevertrouwd. Hierbij dient er tevens rekening mee te worden gehouden dat vanaf 2003 de fluxen DIMONA en DMFA operationeel zullen zijn. Op dat ogenblik zal een massa gegevens moeten worden verwerkt om na te gaan of het residuaire karakter van het recht nog bestaat. In deze optiek werd een wetgevend initiatief voorgesteld om de gewaarborgde gezinsbijslag verder toe te kennen aan de voordeliger schaal wanneer voor het rechtgevend kind kinderbijslag aan een lager of een gelijk bedrag kan worden uitgekeerd uit hoofde van een rechthebbende buiten het gezin. De Rijksdienst zou gesubrogeerd worden in de rechten van de aanvrager. Dit impliceert de betaling aan de Rijksdienst van de kinderbijslag die verschuldigd is door de bevoegde instelling.
Internationale Overeenkomsten Deze dossiers waar mogelijk een samenloop zou kunnen bestaan met een recht in het buitenland, zijnde de landen van de EER en de landen waarmee België een bilateraal akkoord heeft gesloten, worden in de diensten Internationale Overeenkomsten beheerd. Deze dossiers kunnen in vier subgroepen verdeeld worden: - het hele gezin verblijft in het buitenland; - minstens één van de kinderen verblijft of studeert in het buitenland; - één van de ouders woont of werkt in het buitenland; - het recht op kinderbijslag werd voordien in het buitenland vastgesteld of dient er nadien vastgesteld te worden. Daarnaast beheert deze dienst nog enkele specifieke categorieën van dossiers kinderbijslag, waarvan de uitbetaling een uitsluitende bevoegdheid is van de Rijksdienst in uitvoering van de bilaterale akkoorden met Frankrijk en Luxemburg, de overgangsregeling voor grensarbeiders in Nederland en de regeling voor grensarbeiders die in het werkland geen aanspraak kunnen maken op kinderbijslag of kraamgeld (koninklijk besluit van 15 maart 2001 met terugwerkende kracht tot juli 1999).
80
In totaal betalen deze diensten de kinderbijslag aan 9.153 gezinnen. Sedert de publicatie in het Belgisch Staatsblad op 19 april 2001 van het koninklijk besluit van 13 maart 2001, dat de nieuwe regeling voor grensarbeiders invoert, werden tot eind 2002 reeds 1.125 aanvragen onderzocht. Het residuaire karakter en de invoering met terugwerkende kracht van deze nieuwe regeling brengt mee dat voor elke aanvraag vanaf 1 juli 1999 moet worden onderzocht of er een recht op kinderbijslag bestaat in België of in één van de landen van de EER. Net als voor de dossiers gewaarborgde gezinsbijslag en residuaire rechten werd door dezelfde externe consultant voor de gevallen met een internationale dimensie een audit uitgevoerd die als resultaat heeft gegeven dat de helft van de gevallen in een genormaliseerd dossierbeheer kunnen worden opgenomen en dus niet langer door een gespecialiseerde dienst moeten worden beheerd.
Administratieve Terugvordering In de vorige jaren werd het geheel van de geschillendossiers door het Beheerscomité aan een zeer precieze analyse en evaluatie van de recupereerbaarheid onderworpen. Tevens werd de werkorganisatie inzake de terugvorderingen totaal gewijzigd, in die zin dat de administratieve terugvordering plaats heeft in de diensten waar de betalingen plaatshebben en de gerechtelijke terugvordering gebeurt door een cel binnen de juridische dienst. Hierdoor konden, zoals hoger gezegd, de verbintenissen van de bestuursovereenkomst inzake terugvordering worden nagekomen. De onaangepaste personeelseffectieven dwingen de Rijksdienst er nochtans toe alle inspanningen te concentreren op de basisopdrachten, wat noodgedwongen ten laste zal gaan van de nazorg van het dossierbeheer. Dit leidt bij de frequente provisionele betalingen tot een verhoogd risico op debetten en zal zodoende het werkvolume aan administratieve terugvordering doen toenemen. Tevens zullen dientengevolge de oninvorderbare onverschuldigde betalingen toenemen. Indien deze vrees werkelijkheid wordt, betekent dit voor het stelsel een vaststaand financieel verlies.
Re-engineering van de processen De betalingsopdrachten van de Rijksdienst worden steeds omvangrijker en het waarborgen van de effectiviteit van de betaling van de kinderbijslag blijft de hoofdbekommernis. Om deze doelstellingen te bereiken werd een project «Re-engineering van de processen in de uitbetalingsinstellingen van de Rijksdienst» opgestart.
81
Dit project kan als volgt worden gedefinieerd: 1. De ontwikkeling van een generisch proces voor de basisbehandeling van de dossiers, met de steun van expertisecellen voor zeer specifieke modaliteiten. Alle processen (generische en specifieke) moeten geoptimaliseerd worden en activiteiten zonder toegevoegde waarde geschrapt. 2. De verwezenlijking van een doeltreffend kennisbeheer door het duurzaam maken van de technische, wettelijke en administratieve kennis die ieder personeelslid bezit, onder andere door het ontwikkelen van vormingsinitiatieven. 3. Ontwikkeling van een klantgerichte benadering en professionalisme van de Frontdesk, door het verzekeren van een optimaal beheer van de klantendossiers en het optimaliseren van de modaliteiten voor de samenwerking met de klanten, bijvoorbeeld door hen de mogelijkheid te bieden zelf de nodige gegevens te leveren. 4. Duurzame integratie van de toenemende beschikbaarheid van de (elektronische) gegevens afkomstig van diverse bronnen (klanten, instellingen van de sociale zekerheid), evoluerend naar een genormaliseerde behandeling van de dossiers. Om deze normalisering te ondersteunen dient men het workflowsysteem en de manier waarop men het gebruikt te optimaliseren en te uniformiseren. De projectorganisatie is gebaseerd op een intensieve samenwerking tussen interne en externe consultants. De zeer grote interne inhoudelijke expertise zal optimaal aangewend worden, de resultaten van de interne werkgroepen maximaal geïntegreerd en de betrokkenheid van de medewerkers verhoogd. Teneinde alle medewerkers te betrekken bij het project zal zeer veel aandacht gaan naar het communicatie- en veranderingsmanagement. Een aparte communicatiecel is in de projectstructuur geïntegreerd en het change management moet een draagvlak voor de veranderingen creëren.
82
DE INTEGRALE KWALTEIT IS NIET LANGER EEN UTOPIE
KBF RKW NMBS
ADMINISTRATIEF TOEZICHT
FC
UD
OP VA NG
NG ELI IDD BEM
KI ND ER
ZINN EN D EPA
RR
RTEM
FLUXEN NRK
SOCI A T O E Z AL ICHT
KSZ
RKW ENT G E
VE MI RDE D D LI EL N G EN
L EE CI T AN ICH FIN OEZ T
RIZIV VDAB RVA RSZ
RKW MONITORING
EN
NN
ZI GE
Alle verwezenlijkingen van 2002 passen binnen de verbintenissen die de Rijksdienst aanging in het raam van zijn bestuursovereenkomst.
HET NATIONAAL REPERTORIUM VAN DE KINDERBIJSLAG Wat bevat het? Het nationaal repertorium van de kinderbijslag (NRK) bevat de identificatiegegevens van de sociaal verzekerden die vallen onder de kinderbijslagregeling van de werknemers, en identificeert het vrije fonds, het bijzondere fonds of de instelling die het dossier beheert. Ieder in het NRK opgenomen kinderbijslag-dossier bevat dus de identificatiegegevens van de persoon die het recht op de uitkeringen opent (de rechthebbende), van de persoon aan wie ze worden uitbetaald (de bijslagtrekkende) en van de rechtgevende kinderen en de periodes van betaling. 83
Waartoe dient het? Het NRK is in de eerste plaats een instrument ter raadpleging. Het biedt verder de mogelijkheid om alle gegevens die men via elektronische weg ontving van de verschillende sectoren van de sociale zekerheid, oordeelkundig te richten naar de kinderbijslaginstellingen die de dossiers beheren. Bovendien biedt het de mogelijkheid om cumulaties op te sporen.
De cijfers voor 2002 Op 31 december 2002 telde men 12.686.964 actoren van kinderbijslagdossiers in het repertorium, wat neerkwam op 4.611.329 gegevens betreffende actieve dossiers en 8.075.635 historische gegevens. Wat betreft de actieve dossiers waren er op dezelfde datum 1.224.183 rechthebbenden, 1.230.331 bijslagtrekkenden en 2.156.815 rechtgevende kinderen. Het repertorium werd 523.820 maal on-line geraadpleegd in 2002 door dossierbeheerders. Tijdens deze zelfde periode werden 6.020 verzoeken om raadpleging telefonisch en schriftelijk beantwoord. In 2002 onderzochten de kinderbijslagfondsen de gevallen opgenomen in de cumulatielijsten die per kwartaal door het systeem worden aangelegd, wat leidde tot regularisaties voor een totaal van 40.576,67 EUR aan ten onrechte uitgekeerde gezinsbijslag.
Wat is het REPERTORIUM VAN DE DOSSIERS IN ONDERZOEK (RIO)? Het repertorium van de dossiers in onderzoek, het RIO, biedt de mogelijkheid tot het on-line integreren van de identificatiegegevens van een actor van een gezinsbijslagdossier in het Personenregister van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Deze werkwijze van directe integratie maakt het ook mogelijk om onmiddellijk alle nodige elektronische attesten te verkrijgen, afkomstig van de sectoren van de sociale zekerheid (werkloosheid, ziekte-invaliditeit, loopbaanonderbreking, inschrijving als jonge werkzoekende, enz.).
84
In 2002 zetten de kinderbijslaginstellingen hun verrichtingen om het RIO van gegevens te voorzien massaal voort. Deze operatie kende in hoofdzaak drie doelstellingen: (1) de kinderbijslaginstellingen de mogelijkheid bieden om elektronische attesten, afkomstig van de sectoren van de sociale zekerheid, te verkrijgen, direct na de on-line integratie, (2) het opsporen van de kinderbijslagfondsen die kraamgeld zouden betaald hebben, (3) het drastisch beperken van het aantal periodieke formulieren dat aan de sociaal verzekerden moet gericht worden, en dit in de lijn van de omzendbrief van de Rijksdienst CO 1340 van 24 juli 2002. 84
Op 31 december 2002 waren er 300.963 actoren geïntegreerd via het RIO.
Morgen, het KADASTER... Het Nationaal repertorium van de kinderbijslag, dat in juli 2003 zijn tienjarig bestaan zal vieren, wijkt hoe langer hoe meer af van de noden van de sector, zowel qua inhoud van de gegevens als qua middelen voor gegevensinvoer en telecommunicatie. De Rijksdienst maakte dus een inventaris op van de noden aan gegevens van de sector en wijdde zich aan de verwezenlijking van een nieuw repertorium, het Kadaster van de kinderbijslag. In het jaar 2002 werd het project uitgewerkt, werden de velden van het toekomstige repertorium gedefinieerd, het telecommunicatiesysteem en de ontwikkeling van een nieuwe infrastructuur (open architectuur). Het repertorium, dat in de loop van 2003 operationeel zal worden en de hoofdfuncties van het NRK en het RIO zal overnemen, werd opgezet om in een eerste fase de volgende verbeteringen ten opzichte van de huidige repertoria mogelijk te maken: - het streeft totale integriteit na, wat betekent dat elk dossier dat binnen een kinderbijslagfonds is samengesteld (dossier in onderzoek, betaaldossier, dossier met onverschuldigd bedrag, dossier in raadpleging) moet geïntegreerd zijn; - het maakt het mogelijk om de kinderbijslagdossiers van alle federale, gemeenschaps- en gewestelijke openbare instellingen op te nemen; - het neemt gegevens op betreffende de betaling van kraamgeld en adoptiepremies; - het maakt iedere cumulatie onmogelijk; - het vergemakkelijkt de integratie, en bijgevolg de toegang tot elektronische gegevens afkomstig van andere sectoren van de sociale zekerheid, van iedere derde actor, dus iedere persoon wiens gezins- of socioprofessionele toestand een weerslag zou kunnen hebben op het onderzoek van het recht op gezinsbijslag of het voortzetten van de betalingen. Het Kadaster van de kinderbijslag zal dus een grotere fluïditeit voor de gegevensfluxen mogelijk maken, een grotere transparantie bij het dagelijks beheer van de kinderbijslagdossiers en een nieuwe beperking van het aantal formulieren dat de sociaal verzekerden moeten invullen.
85
DE BURGERLIJKE STAND EN DE WOONPLAATS Het is niet langer mogelijk om een onderzoek betreffende een aanvraag om gezinsbijslag aan te vatten zonder eerst de wettelijke gegevens opgeslagen in het Rijksregister van de natuurlijke personen of het Register van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (Bis-register opgemaakt voor personen zonder nationaal nummer) te raadplegen. In 2002 verrichtten de beheerders van kinderbijslag 2.010.547 raadplegingen on-line van de gegevens van het Rijksregister van de natuurlijke personen en het Register van de KSZ, of: 253.504 fonetische opzoekingen 936.427 aanvragen om een gezinssamenstelling 427.648 raadplegingen van wettelijke gegevens 392.968 historische gegevens. In 2002 werden overigens 208.800 antwoorden op traditioneel aangeleverde aanvragen om gezinssamenstelling bezorgd aan de betrokken instellingen. Nog steeds in 2002 werden 1.383.466 wijzigingen aan de wettelijke gegevens spontaan doorgestuurd naar de betrokken fondsen. Sedert het tweede semester van 1995 zijn de sociaal verzekerden namelijk vrijgesteld van het signaleren, of het leveren van bewijzen, aan het fonds dat hun kinderbijslagdossier beheert, van iedere wijziging in hun persoonlijke situatie die een invloed zou kunnen uitoefenen op hun kinderbijslag. Deze in het NRK of het Register van de KSZ geregistreerde wijzigingen worden automatisch doorgestuurd naar de kinderbijslaginstelling die het dossier beheert.
WANNEER HET VIRTUELE RITUEEL WORDT In het jaar 2002 zette de Rijksdienst zijn beleid voort van een systematisch beroep te doen op gekwalificeerde informatie afkomstig van authentieke bronnen, namelijk de andere sectoren van de sociale zekerheid. Zo kon een nieuwe flux, afkomstig van de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn, operationeel worden in 2002. De eerste fase van de invoering werd afgesloten op 15 april 2002. De automatische overdracht van de gegevens betreffende de door de OCMWs toegestane sociale hulp maakt het mogelijk om de administratieve bijdrage van de benadeelde gezinnen te laten vallen en de procedure van onderzoek naar het recht op gewaarborgde gezinsbijslag aanzienlijk te versnellen. In 2002 werden 7.920 elektronische attesten doorgestuurd, terwijl er 3.617 raadplegingen van opvolgingsdossiers (Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid) verricht werden. Op 31 december 2002 waren slechts 22 OCMWs in staat in deze flux gegevens in te voeren. In een latere fase zou deze flux moeten verrijkt worden met meer gekwalificeerde gegevens op basis van de specifieke noden van de sector van de kinderbijslag voor werknemers. 86
86
De verdeling De automatische en gerichte verdeling van de elektronische attesten betreffende de sociale gegevens van persoonlijke aard, afkomstig van gekwalificeerde bronnen en bestemd voor de beheerders van kinderbijslagdossiers, werd aangevat in 1995 en gebeurt op de volgende gebieden: - de flux van de werkloosheidsgegevens, operationeel sedert 1996; - de flux van de loopbaanonderbrekingsgegevens (tijdkrediet), operationeel sedert oktober 1997; - de flux van de gegevens betreffende de inschrijving van jonge werkzoekenden, volledig operationeel sedert augustus 1997, en met inbegrip, sedert februari 1999, van de drie gewestelijke instellingen (ORBEM, FOREM en VDAB); - de flux van de gegevens betreffende de werkzoekenden toegelaten tot de wachtvergoedingen na afloop van hun wachttijd (RVA), operationeel sedert juni 1998; - de flux van de gegevens betreffende de arbeidsongeschiktheid, met inbegrip van de bevallingsrust, ingevoerd in juli 1999; - de flux van de gegevens betreffende het begin en het stopzetten van een activiteit als zelfstandige, operationeel in maart 2001; - de flux van de gegevens betreffende het ontvangen van een OCMW-tussenkomst, operationeel in 2002.
De raadpleging Parallel met de verdeling organiseerde de Rijksdienst de raadpleging van de gegevensbestanden waaruit de verdeelde gegevens afkomstig zijn. Het betreft een werkelijke meerwaarde in het beheer van de dossiers, hoofdzakelijk dankzij het LATG (gegevens over wedden en loopbanen, beheerd door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) en het Personenregister van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. De raadpleging van het LATG, operationeel sedert januari 2001, maakt het mogelijk de betaling van gezinsbijslag te wettigen voor rechthebbenden die werknemer zijn en de bevoegdheid van de instelling te bepalen in geval van onderzoek van het recht op gezinsbijslag. De raadpleging van het Personenregister van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, operationeel sedert maart 2001, biedt de beheerders van kinderbijslagdossiers de mogelijkheid om toegang te verkrijgen tot bepaalde gegevens van het Personenregister van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid en de socialezekerheidsinstelling te bepalen die bevoegd zou kunnen zijn tot het betalen van de gezinsbijslag. Deze informatie is belangrijk in het raam van de intersectoriële terugvordering (toepassing van artikel 1410 van het Gerechtelijk Wetboek) van ten onrechte uitgekeerde bedragen in de kinderbijslagsector. 87
De cijfers
Attesten Werkloosheid Loopbaanonderbreking Inschrijving van jonge werkzoekenden Ontvangen van wachtvergoedingen Arbeidsongeschiktheid Zelfstandige activiteit OCMW LATG Personenregister van de KSZ
2.391.520 20.125 209.795 22.783 947.271 54.759 7.920
Raadplegingen
7.125 3.617 540.976 19.120
De Rijksdienst in een rol van verdeler In 2002 stuurde de Rijksdienst via de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid de lijst door met de kinderen die rechtgevend waren op kinderbijslag, zodat de Vlaamse Gemeenschap automatisch de vermindering van de onroerende voorheffing kon toekennen aan personen die een of meer kinderen, rechtgevend op kinderbijslag, ten laste hadden. In het raam van het project Agora verrijkte de Rijksdienst eveneens het datawarehouse van de wetenschappelijke diensten van de Eerste Minister met de actoren kinderbijslag. Dit systeem, gerealiseerd in samenwerking met de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, biedt iedere wetenschappelijke instelling die de machtiging van het Toezichtcomité bezit de mogelijkheid om zijn studies te steunen op de gekwalificeerde gegevens van de voornaamste sectoren van de sociale zekerheid (werkloosheid, sociale zekerheid, sociale zekerheid van de plaatselijke en provinciale overheden, de sector van de zelfstandigen, ziekte-invaliditeitsverzekering, kinderbijslag, enz.).
DE MONITORING VAN DE REGELING De automatische overdracht van de elektronische attesten met de gekwalificeerde sociale gegevens van persoonlijke aard, bestemd voor de kinderbijslaginstellingen belast met het beheer van kinderbijslagdossiers, werd aangevat in 1995 en neemt dergelijke proporties aan dat de opheffing van de papieren vragenlijsten zich begint af te tekenen. Waar er in 2001 ongeveer 8.660.000 gekwalificeerde gegevens elektronisch werden doorgestuurd binnen de sector van de kinderbijslag voor werknemers, betrof het in 2002 al meer dan 9.125.000 gegevens. In 2003 zou dit aantal nog drastisch moeten toenemen met de invoering van de nieuwe fluxen rond het globaal project van de multifunctionele aangifte. 88
88
DE MULTIFUNCTIONELE AANGIFTE EN DE ONMIDDELLIJKE AANGIFTE VAN TEWERKSTELLING In de loop van het jaar 2002 zette de Rijksdienst zijn actieve deelname voort aan de werkgroepen belast met het afronden van twee projecten, de onmiddellijke aangifte van de tewerkstelling (Dimona) en de multifunctionele aangifte, bestemd, voor wat de kinderbijslagsector aangaat, ter vervanging van de huidige papieren modellen (model AB, model G) door een enige elektronische aangifte van de werkgever. Om de kinderbijslagfondsen de mogelijkheid te bieden hun interne informatieverwerkingsprocessen op tijd te herzien, stelde de Rijksdienst in mei 2002 (zie omzendbrief van de Rijksdienst CO 1337 van 15 mei 2002) een gids voor de gebruiker op en zette het overleg voort, zodat het terrein volledig geëffend werd voor het integreren van de multifunctionele aangiften.
DE ADMINISTRATIEVE VEREENVOUDIGING In 2002 werkte de Rijksdienst in het bijzonder aan vijf dossiers van administratieve vereenvoudiging, namelijk: - het ter beschikking stellen aan de derde instellingen van de gegevens van het Nationaal Repertorium van de Kinderbijslag (NRK); - de elektronische flux met de Gemeenschappen in het raam van hun opdracht inzake het plaatsen van kinderen; uitbreiding van de fluxen afkomstig van de OCMWs tot gegevens die beter zijn afgestemd op de noden van de sector; - de elektronische flux met de Dienst Gehandicapten van de Federale Overheidsdienst Dienst Sociale Zekerheid; - automatische toekenning van de gezinsbijslag op basis van een enkel gegeven betreffende het uitbreiden van een gezin (nieuwe geboorte of toevoeging van een rechtgevend kind) voor een gezin dat reeds bekend is in de regeling.
89
HET NATIONAAL REPERTORIUM VAN DE WERKGEVERS (NRW) Het Nationaal Repertorium van de Werkgevers (NRW) bevat alle werkgevers, onderworpen aan de algemene regeling van de sociale zekerheid van de werknemers, die zijn aangesloten bij een kinderbijslagfonds. Dit repertorium bevat alle gegevens die relevant zijn voor het identificeren van het/de kinderbijslagfonds(en) waarbij een werkgever was aangesloten, en die de bevoegdheid bepalen voor de betaling van gezinsbijslag. Sedert 2001 wordt het repertorium via directe codering van gegevens voorzien (of achteraf via een file transfer-systeem). Op die manier wordt de beheerder in real time ingelicht van de aanvaarding of de weigering van de gegevens die hij het repertorium voorstelt. Het concept van het repertorium maakt de aansluiting onmogelijk van een onderneming die reeds is aangesloten bij een ander kinderbijslagfonds, en omgekeerd laat het de Rijksdienst toe om werkgevers, onderworpen aan de sociale zekerheid, die nalieten dit te doen van rechtswege aan te sluiten. In 2002 werden 32.987 aansluitingen en 35.831 schrappingen van werkgevers geregistreerd in het repertorium. Op 31 december 2002 telde dit 222.364 onderworpen werkgevers, of 1.526 minder dan bij de afsluiting van het vorige dienstjaar. Nog steeds in 2002 verwerkte het NRW 29.244 wijzigingen, gevalideerd door de in het systeem ingevoerde werkprocessen.
DE VERWORPEN ONDERWERPING In 2002 behandelde de Rijksdienst 481 gevallen van rechthebbenden waarvoor de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid a posteriori de onderwerping aan de sociale zekerheid verwierp. Ieder geval vereist een identificatie en een actie bij het betrokken kinderbijslagfonds. In 2002 leidden de rechthebbenden voor wie de onderwerping aan de sociale zekerheid werd verworpen tot 496.966,23 EUR aan onverschuldigde betalingen. Omgekeerd gaf de met terugwerkende kracht verrichte onderwerping aan de sociale zekerheid aanleiding tot regularisaties voor een bedrag van 14.182,89 EUR.
90
90
DE MEDISCHE EXPERTISES In 2002 deden de kinderbijslagfondsen 345 maal een beroep op de diensten van de deskundig geneesheer van de Rijksdienst, die zich uitspreekt over de graad van arbeidsongeschiktheid van een persoon die een sociale uitkering ontvangt wanneer geen enkel ander medisch orgaan daartoe bevoegd is.
HET BESTUUR DICHTER BIJ DE GEZINNEN In de loop van het jaar 2002 konden de dossierbeheerders van het Departement Gezinnen van de Rijksdienst een beroep doen op een ploeg van twee sociaal inspecteurs en vijftien sociaal controleurs om hen te helpen bij het vaststellen van het recht op kinderbijslag en het toekennen daarvan aan 219.753 gezinnen waarvoor de Rijksdienst uitbetaalt. In 2002 werden 4.531 bezoeken afgelegd bij gezinnen om hen te helpen hun rechten op gezinsbijslag te doen gelden of om een specifiek probleem op te lossen betreffende het beheer van hun dossier. Bij die gelegenheid worden de gezinnen ingelicht over hun rechten, terwijl hun aandacht wordt gevestigd op hun verplichting om de Rijksdienst op de hoogte te brengen van wijzigingen die een invloed uitoefenen op hun recht op kinderbijslag. Hoewel het repressieve karakter van de controle in de loop van de jaren evolueerde naar bijstand, blijft een controle ter plaatse bij de sociaal verzekerde noodzakelijk om ongewettigde betalingen te voorkomen. In de loop van hetzelfde jaar werden 10.901 gerichte sociale controles uitgevoerd om na te gaan of de betrokken gezinnen aanspraak konden maken op kinderbijslag aan een voordelige schaal. Het betreft voornamelijk langdurig werklozen, invalide werknemers en begunstigden van wezenbijslag. Globaal werden er 15.432 controles uitgevoerd bij de gezinnen thuis, wat beantwoordt aan een verbintenis die de Rijksdienst nam in zijn bestuursovereenkomst (artikel 17). Zoals reeds in 2001 was het mogelijk om zeven controles per dag en per controleur uit te voeren, onder andere dankzij de rationele verdeling van de controles, een efficiënter gebruik van technologische middelen (waaronder een laptopcomputer met printer, een GSM,...) en de responsabilisering van de controleurs in het beheer van hun controleportefeuille. Dankzij de sociale controle kon men in 2002 onverschuldigde betalingen voor een bedrag van 100.937,31 EUR opsporen en bijkomende rechten voor een bedrag van 171.778,42 EUR.
91
DE CONTROLE VAN DE KINDERBIJSLAGFONDSEN Het doel van de controle van de kinderbijslagfondsen is nagaan of de wetgeving betreffende de kinderbijslag voor werknemers correct en eenvormig wordt toegepast en zo een dienstverlening van hoge kwaliteit te waarborgen aan de gezinnen. Hiertoe wordt geverifieerd of de fondsen hun wettelijke, reglementaire en statutaire verplichtingen naleefden op financieel, technisch en administratief vlak. In het jaar 2002 besteedde een ploeg van 34 sociaal controleurs 6.107,50 dagen per man aan de controle van 25 vrije kinderbijslagfondsen, hun 68 betaalbureaus en de twee bijzondere kinderbijslagfondsen.
De financiële controle Op 1 januari 1999 voerde het koninklijk besluit van 9 juni 1999 betreffende het Fonds voor administratiekosten en de administratieve reserve van de kinderbijslagfondsen een nieuw subsidiëringssysteem van de kinderbijslagfondsen in op basis van de objectieve arbeidslast en gedeeltelijk op basis van de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen. Zo werkt de subsidiëring van de kinderbijslagfondsen voortaan met een systeem van gesloten enveloppes, wat impliceert dat men geen beroep meer kan doen op bijkomende subsidies en dat eventuele tekorten van de beheersrekening moeten gedekt worden met eigen middelen. Ook op het vlak van de voorlopige financiering van onverschuldigde betalingen moeten de kinderbijslaginstellingen vanaf het dienstjaar 2000 niet alleen hun reservefonds gebruiken, maar ook hun administratieve reserve. Op die manier werd de last van het financieren van de onverschuldigde betalingen geleidelijk van de Rijksdienst overgedragen naar de kinderbijslagfondsen. Het feit dat het reservefonds van de kinderbijslagfondsen wordt gestijfd op basis van de kwaliteit van het financieel beheer vormt een bijkomend element tot responsabilisering van deze instellingen. Op die manier verkrijgen de kinderbijslagfondsen een grotere financiële verantwoordelijkheid, terwijl het aanleggen van eigen reserves wordt aangemoedigd. In 2002 ontwikkelde de Rijksdienst, zoals die zich hiertoe verbond in het raam van zijn bestuursovereenkomst (artikel 16), een controlearchitectuur gericht op de essentiële financiële transacties van de kinderbijslagfondsen, zoals de aanrekening aan de RKW van de verschuldigde en de onverschuldigde bijslag, de aangevraagde subsidies en het gebruik van de ter beschikking gestelde middelen. Om de eenvormige toepassing van deze architectuur te waarborgen stelde de Rijksdienst tegelijk een handleiding op met de concrete controleaspecten voor de sociaal controleurs. 92
92
In 2002 werd gecontroleerd bij de kinderbijslagfondsen of de middelen ter bestemming kwamen en terecht werden aangewend. Meer concreet werden de volgende financiële fluxen gecontroleerd: - op het vlak van de gezinsbijslag 2.774.532.784,36 EUR aan verschuldigde kinderbijslag en 14.932.151,95 EUR aan ten onrechte toegekende kinderbijslag; - op het vlak van de administratiekosten, de toegekende subsidies en andere kosten. De subsidies toegekend aan de vrije kinderbijslagfondsen op basis van de arbeidslast bedragen 67.148.838,43 EUR en die toegekend aan de bijzondere kinderbijslagfondsen op basis van de goedgekeurde kredieten 786.570,43 EUR.Verder werd een bedrag van 3.231.875,12 EUR toegekend, of 94,50 % van de maximale enveloppe van 3.420.000 EUR voorzien voor het dienstjaar 2002. Deze enveloppe werd verdeeld op basis van een raming van de vijf van elkaar afgewogen criteria die aanwijzingen verstrekken over het administratief en financieel beheer van de kinderbijslagfondsen. Deze criteria zijn: de kwaliteit van het administratief beheer de kwaliteit van het financieel beheer de kwaliteit van de gegevensfluxen naar de Rijksdienst de kwaliteit van de interne organisatie de klantvriendelijkheid in de contacten met de sociaal verzekerde
(50%) (20%) (15%) (10%) (5%)
Bovendien werden twee specifieke controles uitgevoerd in twee kinderbijslagfondsen die bijkomende kredieten vroegen voor het dekken van ten onrechte uitgekeerde bijslag of om een tijdelijk thesaurieprobleem te verhelpen.
BOEKHOUDKUNDIGE CONTROLE VAN 27 KINDERBIJSLAGFONDSEN
CONTROLE OP
ADMINISTRATIEKOSTEN
GEZINSBIJSLAG
INKOMSTEN BETAALDE GEZINSBIJSLAG 2.774.532.784,36 EUR
TERUG TE VORDEREN BIJSLAG 14.932.151.95 EUR
93
BASISTOELAGE 67.935.408,86 EUR
RESPONSABILISERING 3.231.875,12 EUR
UITGAVEN Aanwending van de toelage 69.577.387,25 EUR
De administratieve controle De vinger aan de pols van het kinderbijslagstelsel Een team van 22 sociaal inspecteurs en sociaal controleurs, experten in de kinderbijslag, heeft 56.371 steekproeven verricht in de kinderbijslagdossiers van in totaal 68 kantoren van 27 kinderbijslagfondsen. De zestien mogelijke risicos (variabelen) van het dossier worden getoetst aan een vooraf opgestelde lijst met uniforme vragen waardoor gepeild wordt of de aanvragen om kinderbijslag tijdig werden onderzocht, de betalingen stipt en juist zijn, de wetgeving correct is toegepast en het kinderbijslagfonds klantvriendelijk is in zijn contacten met de gezinnen. Alle steekproeven samen bestrijken het geheel van de bestaande sociale risicos die de kwaliteit van de dienstverlening aan meer dan 1,2 miljoen gezinnen in gevaar kunnen brengen. De kwaliteitsbarometer Als resultaat van alle metingen in de kinderbijslagfondsen tijdens het jaar 2001 heeft het administratief toezicht een wetenschappelijk verantwoord cijfer opgesteld, «de kwaliteitsindicator», die een betrouwbaar beeld geeft van de gemiddelde kwaliteit van het kinderbijslagstelsel. Enkele cijfers: Aspecten van de controle
Aantal controles
Uitwisseling van gegevens 3.984 Voorrangsrechten 3.700 Statuut van de rechthebbende 3.562 Trimestrialisering en bevoegdheid 3.316 Juistheid van de betaling 3.406 Termijnen 4.949 Aanwijzing van de bijslagtrekkende 3.552 Geplaatste kinderen 1.696 Geldigheid van een toeslag 5.559 Eventueel recht op een toeslag 4.791 Wezenbijslag 1.596 Studerend kind 4.459 Andere rechtgevende kinderen 5.455 Debiteurs 2.173 Controle bij het gezin thuis 2.094 Handvest van de sociaal verzekerde 4.252 Totaal 58.544 94
94
Gemiddeld kwaliteitspercentage 98,76 % 99,65 % 99,74 % 99,98 % 99,87 % 98,09 % 99,66 % 96,20 % 96,05 % 96,67 % 97,79 % 98,39 % 96,23 % 94,17 % 93,30 % 98,85 % 97,75 %
Verhelpen van de zwakke punten in de dienstverlening De belangrijkste domeinen waar het nog fout loopt met een mogelijke financiële weerslag voor het gezin zijn de toekenning van een sociale toeslag voor de meest kwetsbare gezinnen bovenop de kinderbijslag, de kinderbijslag voor de schoolverlaters die werk zoeken, de geplaatste kinderen en de informatie aan gezinnen in het kader van een thuiscontrole. Daarenboven heeft het administratief toezicht binnen de engagementen van de bestuursovereenkomst en de mogelijkheden die de wet biedt, verder zijn medewerking verleend aan het opstellen van praktische en uitvoerbare regelingen om zo de hinderpalen die de regelgeving bezwaren op te heffen en de uitvoering van de kinderbijslagwet op een permanente manier te vereenvoudigen. In een zelfde optiek hebben de medewerkers van het administratief toezicht de werkgroep voor de redactie van de formulieren en de motiveringsbrieven opgesteld in uitvoering van het Handvest van de sociaal verzekerde, geadviseerd over de relevantie van bepaalde vragen en mededelingen en hoe ze begrijpelijk te maken voor de sociaal verzekerde in een gewone niet-administratieve taal. Tenslotte werd de controlemethode bijgestuurd om nog exacter de weerslag op de kwaliteit van vertragingen in administratieve beslissingen en betalingen te kunnen meten en het toezicht op de naleving van de voorschriften van het Handvest van de sociaal verzekerde stelselmatig te verstrengen.
95
CONTROLE TECHNIQUE DES CAISSES D'ALLOCATIONS FAMILIALES DE 27 ORGANISMES - 68 POINTS DE CONTROLE PAR 6 INSPECTEURS SOCIAUX - 22 CONTROLEURS SOCIAUX
CONTROLE GENERAL SUR UNE BASE ANNUELLE à partir de 1997
MESURE DE LA QUALITE DU SERVICE DONNE A PLUS D'UN MILLION DE FAMILLES par sondages aléatoires
Thèmes EXAMEN EN TEMPS UTILE DES DEMANDES ET PAIEMENTS PONCTUELS
APPLICATION CORRECTE DE LA LEGISLATION
CALCUL JUDICIEUX DES ALLOCATIONS FAMILIALES PAYEES
GESTION CONVIVIALE DES DOSSIERS D'ALLOCATIONS FAMILIALES
604.110,41 EUR de régularisations financières en 2001
BIJSTAAN IS MEER DAN ONS VAK De gezinnen en hun sociale bemiddelaars hebben recht op hulp en bijstand van de Rijksdienst. De Rijksdienst is voorzien van een infrastructuur waarmee aan deze verwachting kan voldaan worden: iedere sectie van de dienst Bemiddeling is in staat een duidelijk, snel en volledig antwoord te geven op iedere vraag die wordt gesteld, tijdens een bezoek, per telefoon of schriftelijk. De dienst kan eveneens de sociaal verzekerde bijstaan tot de volledige uitoefening van zijn recht op kinderbijslag.
96
96
De Frontdesk Dit is de dienst die zich vrijwillig op het niveau van de burger plaatst. Hij verzorgt de directe opvang van de bezoekers en beheert alle niet gepersonaliseerde telefonische oproepen, dus die oproepen die niet direct gericht zijn aan een dossierbeheerder. Sedert het jaar 2000 staat de Frontdesk, een gepersonaliseerd opvangplatform, ter beschikking van de gezinnen, van 8 uur s morgens tot 5 uur s avonds, alle werkdagen, met een geheel van professionele eerstelijns-diensten. Deze dienst is georganiseerd rond een opvangarchitectuur met een dubbele functie: - het klantvriendelijke en gestructureerde beheer van niet gepersonaliseerde telefonische oproepen. Om ervoor te zorgen dat de klant de juiste informatie ontvangt met een minimale wachttijd en een uiterst beperkt aantal gesprekspartners, kreeg het personeel een technische opleiding, waardoor 25,64 % van de 110.315 telefonische oproepen geregistreerd in 2002 reeds in eerste lijn werden behandeld. De 74,36 % resterende werden zonder vertraging (gemiddelde wachttijd van drie seconden) aan de Back Office gericht. Die laatste is of de persoonlijke beheerder van de klant, of de dienst Bemiddeling van de Rijksdienst, die dan een breed perspectief aan bijstand en algemene informatie opent dankzij een intern en een extern netwerk, dat het gezin altijd begeleidt tot de uitoefening van zijn rechten; - de dynamische opvang ter plaatse van de bezoekers. Alle bezoekers worden georiënteerd naar een van de twee algemene opvangloketten (snelloketten), die ofwel een direct antwoord of oplossing bieden voor de vraag of het probleem, ofwel de betrokkene doorverwijzen naar een tweede lijn (andere loketten). Ook hier beschikt het personeel over een technische vorming waardoor de bezoeker wordt opgevangen door een professioneel netwerk tot hij zijn rechten volledig kan laten gelden. In 2002 werden 42.617 bezoekers opgevangen: 25.117 personen (58,94 %) werden direct bediend aan het snelloket zonder wachttijd (voor het indienen van een formulier of voor een algemene vraag); de 17.500 anderen (41,06 %) werden in de tweede lijn opgevangen met een wachttijd van gemiddeld 2 minuten 54 (informatie over het beheer van hun dossier of een specifieke vraag over hun rechten). 91,21 % van de bezoekers werden opgevangen binnen de 10 minuten, wat voor de Rijksdienst een plafond vormt waarboven de dienstverlening wordt beschouwd als beneden kwaliteit. Een cel is trouwens belast met het richten van de briefwisseling zonder dossiernummer. Ze bracht 34.177 stukken briefwisseling ter bestemming.
97
Dit opvangplatform wordt in het bijzonder opgevolgd door de Rijksdienst met het oog op het gestaag verlagen van de toegankelijkheidsdrempel ervan: zo wordt het prestatievermogen van de Frontdesk geëvalueerd op basis van uiterst verfijnde en strikte indicatoren, om zo de kwaliteitsaanpassingen te kunnen maken die nodig zijn.
De nationale bemiddeling In 2002 leverde deze dienst 2.302 schriftelijke antwoorden af met informatieve inhoud, om te voldoen aan een vraag om inlichtingen of een verzoek om onderzoek van een recht op gezinsbijslag. 4.836 niet identificeerbare stukken briefwisseling werden grondig onderzocht en aan de juiste bestemmeling gericht (de bevoegde dienst of kinderbijslaginstelling). 671 klachten gericht tegen kinderbijslaginstellingen werden geregistreerd en behandeld, waarvan er 171 gegrond bleken: de Rijksdienst kwam tussenbeide bij de bevoegde instelling om de situatie van het kinderbijslagdossier voor het betrokken gezin recht te trekken. Men antwoordde op 19.552 telefonische oproepen op de algemene nummers van de dienst Bemiddeling en 4.566 oproepen op het groene nummer van de Rijksdienst. Er werd ook technische steun geboden aan de kinderbijslaginstellingen. In 2002 werden 493 technische adviezen gegeven aan kinderbijslagfondsen of openbare instellingen die kampten met moeilijkheden bij het interpreteren van de wetgeving of de reglementering. Er werden 72 adviezen verstrekt over de verenigbaarheid van bepaalde onderwijsprogrammas met het recht op kinderbijslag van studenten. Er werden 17 notas van algemene aard verspreid.
De internationale Bemiddeling Deze dienst licht de migrerende werknemers in over de voorwaarden waaronder een recht op Belgische gezinsbijslag kan voortbestaan wanneer er voor hen ook een buitenlands recht bestaat. Als verbindingsorgaan, erkend door de Europese verordeningen, verstrekt het aan de instanties van de andere lidstaten van de EER de gevraagde inlichtingen over de kinderbijslag toegekend in de Belgische regeling voor werknemers.
98
98
Op verzoek van Belgische fondsen of particulieren neemt de dienst contact op met het buitenland ter vergemakkelijking van het onderzoek van een recht op basis van de bi- of multilaterale akkoorden die België aanging of om een eventueel recht op basis van een buitenlandse wetgeving te laten onderzoeken. De dienst is de exclusieve gesprekspartner van het Nederlands verbindingsorgaan (het Bureau voor Belgische Zaken) op het vlak van de kinderbijslag voor werknemers. In 2002 gaf de dienst antwoord op 4.941 vragen om inlichtingen per telefoon. Datzelfde jaar werden 6.672 stukken briefwisseling behandeld, zonder rekening te houden met de briefwisseling met Nederland. De samenwerking met Nederland had betrekking op 1.845 nieuwe dossiers en 18.294 stukken briefwisseling.
99
HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN
VAN 1971 TOT NU ... Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD), ingesteld bij de Rijksdienst door de wet van 20 juli 1971, vergemakkelijkt de toegang van de werknemersgezinnen die kinderbijslag ontvangen tot bepaalde diensten voor kinderopvang. Het Fonds heeft geen juridisch statuut dat het onderscheidt van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers en beschikt pas sedert 1999 over een structurele financiering. Voor die datum hingen de financiële inkomsten af van de interprofessionele akkoorden voor de buitenschoolse, de flexibele, de urgentie-opvang en de opvang van zieke kinderen, en voor de klassieke opdrachten diende men te putten uit het reservefonds van de Rijksdienst. Tijdens de drie laatste decennia werden de opdrachten van het Fonds herhaaldelijk gewijzigd. Naast de basisopdrachten van het toekennen van werkingssubsidies voor de kinderdagverblijven (koninklijk besluit van 25 september 1974) en de diensten voor hulp aan gezinnen en bejaarden (koninklijk besluit van 20 mei 1974), werd vanaf het dienstjaar 1991 ook een tussenkomst voorzien voor de opvang van zieke kinderen en voor de flexibele opvang. Vanaf het dienstjaar 1994 werd een werkgeversbijdrage van 0,05% voor de kinderopvang toegewezen aan het Fonds. Deze bijdrage wordt aangewend voor de financiering van projecten die opvang bieden voor kinderen van 2,5 tot 12 jaar en sommige projecten voor de opvang van kinderen van 0 tot 3 jaar.
101
Op basis van de akkoorden met de Gemeenschappen en de Gewesten in het raam van de interministeriële conferentie voor de bescherming van de rechten van het kind van 2 juli 1997 werden de taken voorzien door de koninklijke besluiten van 25 september 1974 en van 20 mei 1974 overgedragen aan deze instanties. De programmawet van 22 februari 1998 houdende sociale bepalingen herdefinieerde de taken van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten, dat voortaan uitsluitend tussenkomt in de financiering van de loon- en werkingskosten van projecten die activiteiten inzake buitenschoolse, flexibele, urgentie-opvang en de opvang van zieke kinderen organiseren.
EEN ADVIES IN 2000 EN EEN WET IN 2002 ... De Gordiaanse knoop van de Raad van State Op 2 maart en 11 mei 2000 verstrekte de Raad van State adviezen die besloten tot de onbevoegdheid van de federale wetgever om de financiering van de kinderopvangstructuren te regelen. De Raad van State was van mening dat wanneer de federale overheid subsidies toekende volgens de modaliteiten voorzien door de reglementering van het FCUD, hij een inbreuk pleegde op de bevoegdheden van de Gemeenschappen zoals die waren gedefinieerd door de bijzondere wet tot grondwetshervorming. De Raad sprak een tweevoudige basiskritiek uit. De eerste kritiek sloeg op de uitbreiding van de subsidie tot categorieën van kinderen die niet behoren tot werknemersgezinnen, met name kinderen rechtgevend op gewaarborgde gezinsbijslag en kinderen van politieke vluchtelingen en van grensarbeiders. De tweede kritiek sloeg op de financiering, die momenteel bestemd is voor de collectieve uitrustingen, maar die bestemd had moeten zijn voor welbepaalde begunstigden, aan wie individualiseerbare uitkeringen hadden moeten gestort worden. Deze Gordiaanse knoop concretiseerde zich in de programmawet van 24 december 2002.
De knoop ontward in de continuïteit van het evenwicht... Met het oog op een billijke verdeling van de door het FCUD gestorte subsidies onder Franstalige en Nederlandstalige projecten stipuleerde de wetgever dat het FCUD voortaan zou tussenkomen in de opvangkosten van ieder kind dat rechtgevend is op kinderbijslag bij de diensten voor buitenschoolse, flexibele, urgentie-opvang en de opvang van zieke kinderen. 102
102
De wetgever liet echter het behoud toe van de storting van subsidies aan de opvangdiensten en niet aan de rechthebbenden, dankzij een in de Ministerraad beraadslaagd arrest. De maatregelen ter verzekering van de overgang van het oude subsidiëringssysteem, dus de tussenkomst in de personeels- en werkingskosten, naar het nieuwe systeem, met name de forfait verschuldigd per dag opvang, moeten nog genomen worden.
OPGEZET IN 2000 EN GEVERIFIEERD IN 2002... De financiële bijdrage van de Gemeenschappen Wegens het integrale gebruik van de financiële middelen van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten en de daaropvolgende opschorting van de behandeling van aanvragen voor nieuwe projecten of verlengingen van projecten ingediend na 30 juni 2000, verstrekte de Vlaamse Gemeenschap middelen aan Kind & Gezin om de ontwikkeling van de projecten inzake buitenschoolse opvang te blijven ondersteunen (MB 09/07/01). Bovendien versterkte het ministerieel besluit van de Vlaamse Gemeenschap van 18 januari 2002 de modaliteiten voor het hervatten van de financiering van de buitenschoolse opvang op het punt waar het Fonds die onderbrak om begrotingsredenen, voor aanvragen ingediend na 30 juni 2000, om de promotoren de gelegenheid te bieden binnen bepaalde begrenzingen provisies voor investeringen aan te leggen. Het besluit stelt overigens het principe vast op basis waarvan de niet uitgegeven of niet gereserveerde forfaitaire subsidies moeten terugbetaald worden. In verband met de subsidiëring voorzien in het raam van het gekruist beleid van de beheersprogrammas van het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap, besloot het Beheerscomité in 2001 om de nieuwe gewestelijke en gemeenschapssubsidies in aanmerking te nemen, met naleving van de berekening van de subsidies van het FCUD zoals gedefinieerd door het koninklijk besluit van 19 augustus 1997, door het bijzonder reglement van 2 september 1997 en door de diverse beslissingen van het Beheerscomité met betrekking tot met name de subsidies van specifieke investeringen. Tijdens het dienstjaar 2002 kon het Bestuur zo het zeer gerichte karakter van een dergelijke financiering verifiëren, bestemd voor nieuwe opvangprojecten die vreemd zijn aan het FCUD en dus geen invloed uitoefenen op de overeenkomstige subsidiëring.
103
2002 ... DE CONTINUÏTEIT? ... DE BESTUURSOVEREENKOMST Tijdens het dienstjaar 2002, net zoals in 2001, was het aantal principiële discussies dat een tussenkomst van het Beheerscomité vereiste beperkt tot een minimum, wat het bestuur toeliet meer aandacht te schenken aan de eigenlijke subsidiëring en aan de uitvoering van de verbintenissen aangegaan in de bestuursovereenkomst. In dit raam verbond de RKW zich tot: - het organiseren van zijn eigen ontvankelijkheidsonderzoek in de maand volgend op de ontvangst van de aanvraag, onafhankelijk van de ontvangst van adviezen van bevoegde derden; - zich in te spannen om de periode tussen het ontvankelijkheidsonderzoek en de beslissing van het Beheerscomité te herleiden tot maximum drie maanden, door het verbeteren van het meedelen van informatie op het moment van de aanvraag enerzijds, en het organiseren van voldoende vergaderingen van de Adviescommissie anderzijds; - alles in het werk te stellen opdat iedere promotor van de aanvrager eind 2004 effectief een kwartaalvoorschot ontvangt in de loop van het kwartaal zelf. Hiertoe is de dienst echter afhankelijk van gegevens van de promotor; - ervoor te zorgen dat iedere promotor tegen eind 2004 zijn definitieve subsidie ontvangt, na controle, in het jaar volgend op het dienstjaar; - het evalueren van het huidig systeem en het onderzoeken van de voorstellen tot vereenvoudiging van de toekenningsvoorwaarden, van de berekeningswijze en van de definitieve afrekening. Voor het dienstjaar 2002 verbond de Rijksdienst er zich toe dat 90% van de voorschotten zouden zijn uitgekeerd aan de promotoren in het kwartaal van de aanvraag, en 90% van de subsidies tijdens het volgende dienstjaar. De resultaten van het jaar overtroffen ruim de verwachtingen, aangezien respectievelijk 98,81% van de voorschotten en 99,82% van de subsidies werden toegekend in 2002 binnen de opgelegde termijn. In geen geval mag men het dagelijks werk vergeten in de binnendienst, die 402 opvangprojecten beheert, wat neerkomt op de dagelijkse opvolging van 2.127,34 voltijdse equivalenten. Deze taak neemt al snel de vorm aan van een ware personeelsdienst, met name door de omvorming van de diverse loonschalen naar de federale baremas, door de regelmatige toekenning van wedden vertaald in subsidies en door het nauwgezet beheer van de administratieve gegevens, zoals contracten, diplomas en attesten van goed zedelijk gedrag. 104
104
De controle van de werkingskosten, van de aanwezigheidsdagen en van de cofinancieringen gebeurt wegens het beperkte personeelsbestand praktisch enkel op basis van administratieve documenten. In 2002 subsidieerde het Fonds zo op aanvullende wijze de opvang in 1.047 instellingen verdeeld over 402 projecten, die gemiddeld 22.282 kinderen van werknemers per dag opvangen in het raam van de buitenschoolse opvang, 825 in het raam van de flexibele opvang en 269 in het raam van de urgentie-opvang, waarbij het aantal dagen opvang van zieke kinderen 33.650 bedroeg.
NA 2002 ... Voor het dienstjaar 2003 wordt de overschrijding van de begroting van de beschikbare ontvangsten van 45,01 miljoen EUR geraamd op 2,33 miljoen EUR, of 5,18%. Deze vaststelling bewijst dat de behoudsgezinde maatregel die het Beheerscomité nam om geen bijkomende middelen toe te staan voor aanvragen ingediend na 30 juni 2000 niet overbodig was. Dit bevestigt dus dat de voorziene uitgaven vanaf het dienstjaar 2002 niet langer zullen gedekt zijn door de ontvangsten en dat bij het uitblijven van een snelle reactie de reserves, geraamd op 6.960.097,32 EUR, volledig zullen uitgeput zijn in de loop van het dienstjaar 2006. Deze overschrijding van de begrotingsenveloppe kan hoofdzakelijk verklaard worden door de ontwikkeling, vastgesteld bij de controle uitgevoerd in de laatste twee jaar, van de exploitatielasten: - een verhoging van de loonkosten met 7,69%, rekening houdend met de indexering, de anciënniteit en de verhoogde weddeschalen; - een versnelde groei van de werkingskosten met 21,88% na de verhoging van het aantal aanwezigheidsdagen, gekoppeld aan de maximalisering van het gebruik van het forfaitair plafond; - een vermindering van de cofinancieringen met 0,92% verbonden aan de aard van de berekening van de subsidie.
105
BIJLAGEN
INHOUD VAN DE BIJLAGEN TABELLEN ............................................................................................... 107 ADVIEZEN VAN HET BEHEERSCOMITE............................................ 147 ADVIES NR. 318 ............................................................................................................ 147 ADVIES NR. 319 ............................................................................................................ 148 ADVIES NR. 320 ............................................................................................................ 149 ADVIES NR. 321 ............................................................................................................ 151 ADVIES NR. 322 ............................................................................................................ 154 ADVIES NR. 323 ............................................................................................................ 156 ADVIES NR. 324 ............................................................................................................ 158 ADVIES NR. 325 ............................................................................................................ 160 ADVIES NR. 326 ............................................................................................................ 162 ADVIES NR. 327 ............................................................................................................ 163 ADVIES NR. 328 ............................................................................................................ 164
VOORSTELLEN VAN HET BEHEERSCOMITE................................... 165 VOORSTEL nr. 163 ....................................................................................................... 165 VOORSTEL nr. 164 ....................................................................................................... 167 VOORSTEL nr. 165 ....................................................................................................... 169 VOORSTEL nr. 166 ....................................................................................................... 171 VOORSTEL nr. 167 ....................................................................................................... 172 VOORSTEL nr. 168 ....................................................................................................... 173
LIJST DER INSTELLINGEN BELAST MET DE TOEPASSING VAN DE GECOÖRDINEERDE WETTEN BETREFFENDE DE KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS ............................................. 175
INHOUD VAN DE TABELLEN DEMOGRAFIE EN FINANCIËN: ENKELE PERTINENTE GEGEVENS.............................................................................................107 TABEL 1
VERDELING VAN DE BIJSLAGTREKKENDE GEZINNEN VOLGENS HET KINDERTAL EN VOLGENS DE TOEGEKENDE KINDERBIJSLAGSCHAAL ..107
TABEL 2
VERDELING VAN DE RECHTGEVENDE KINDEREN VOLGENS DE RANG EN VOLGENS DE TOEGEKENDE KINDERBIJSLAGSCHAAL.........................107
TABEL 3
VERDELING VAN DE RECHTGEVENDE KINDEREN VOLGENS HUN LEEFTIJD EN VOLGENS HUN AANSPRAAK OP KINDERBIJSLAG................108
TABEL 4
AANTAL KRAAMUITKERINGEN .....................................................................108
TABEL 5
AANTAL ADOPTIEPREMIES..............................................................................108
TABEL 6
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG ................................................................109
TABEL 7
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: VERDELING VAN DE RECHTGEVENDEN PER LEEFTIJDSGROEP......................................................109
TABEL 8
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: KRAAMGELD ......................................109
TABEL 9
KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS AN KRACHT VAN 1 JANUARI 2002 TOT 31 JANUARI 2002 EN VAN 1 FEBRUARI 2002 TOT 31 DECEMBER 2002...................................................................................110
TABEL 10 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG VAN KRACHT VAN 1 JANUARI 2002 TOT 31 JANUARI 2002 EN VAN 1 FEBRUARI 2002 TOT 31 DECEMBER 2002...................................................................................113
HET GELD VAN DE REGELING.........................................................116 TABEL 11 RESULTAAT VAN HET GLOBAAL BEHEER VOOR HET JAAR 2002: SECTOR GEZINSBIJSLAG...................................................................................116 TABEL 12 RESULTAAT VAN HET RESERVEFONDS VOOR HET JAAR 2002 SECTOR GEZINSBIJSLAG...................................................................................118 TABEL 13 FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN RESULTAAT VOOR HET JAAR 2002 M.B.T. HET INTERPROFESSIONEEL AKKOORD..........................................................................................................118 TABEL 14 FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN VERMOGENSSITUATIE OP 31 DECEMBER 2002 .............................................119 TABEL 15 BEDRAGEN BETAALD DOOR DE RIJKSDIENST VOOR REKENING VAN DERDEN - JAAR 2002.........................................................................................119
DE BETALING VAN DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST ...................................................................................120 DE REPERTORIA VAN DE RIJKSDIENST .................................................................121 TABEL 16 AANGESLOTEN WERKGEVERS (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) ..........121 TABEL 17 REGIONALE DIENSTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002)........................122 TABEL 18 RESIDUAIRE RECHTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002).........................122 TABEL 19 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002)....122 TABEL 20 OVERHEIDSDIENSTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) .........................123 TABEL 21 INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) ..................................................................123 TABEL 22 ALGEMEEN TOTAAL (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) ............................123 FINANCIËLE EN DEMOGRAFISCHE GEGEVENS .................................................124 TABEL 23 DEMOGRAFISCHE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING............124 TABEL 24 FINANCIËLE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING OVER HET JAAR 2000 (EUR) .............................................................................125 TABEL25 FINANCIËLE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING OVER HET JAAR 2001 (EUR) .............................................................................126 TABEL 26 FINANCIËLE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING OVER HET JAAR 2002 (EUR) .............................................................................127 TABEL 27 RESIDUAIRE RECHTEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: BETAALDE GEVALLEN ......................................................................................128 TABEL 28 RESIDUAIRE RECHTEN : FINANCIËLE GEGEVENS........................................128 TABEL 29 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: BETAALDE GEVALLEN DEMOGRAFISCHE GEGEVENS.........................................................................129 TABEL 30 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: FINANCIËLE GEGEVENS....................130 TABEL 31 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: EVOLUTIE AANTAL AANVRAGEN, GOEDKEURINGEN, WEIGERINGEN ...............................................................130 KINDERBIJSLAG EN KRAAMGELD VOOR BEHARTIGENSWAARDIGE CATEGORIEËN .................................................................................................................131 TABEL 32 BEHARTIGENSWAARDIGE CATEGORIEËN: FINANCIËLE GEGEVENS......131
DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST BETAALD VOOR REKENING VAN DERDEN...............................................................................132 TABEL 33 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS.........................................................................132 TABEL 34 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: FINANCIËLE GEGEVENS..133 TABEL 35 RENTEGEVALLEN VAN SOMMIGE AUTONOME OVERHEIDSBEDRIJVEN; ACTIEVEN VAN SOMMIGE OPENBARE INSTELLINGEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS.........................................................................134 TABEL 36 RENTEGEVALLEN AUTONOME OVERHEIDSBEDRIJVEN; ACTIEVEN VAN SOMMIGE OPENBARE INSTELLINGEN: FINANCIËLE GEGEVENS .....134 TABEL 37 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS ALLE GEMEENSCHAPPEN ...........................135 TABEL 38 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: VLAAMSE GEMEENSCHAP ................................................................................136 TABEL 39 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: FRANSE GEMEENSCHAP...................................................................................136 TABEL 40 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: DUITSTALIGE GEMEENSCHAP.........................................................................137 TABEL 41 VASTE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: VLAAMSE GEMEENSCHAP .........................137 TABEL 42 VASTE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: FRANSE GEMEENSCHAP ............................138 TABEL 43 VASTE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: DUITSTALIGE GEMEENSCHAP ..................138 TABEL 44 VASTE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: VLAAMSE GEMEENSCHAP ................................................................................138 TABEL 45 VASTE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: FRANSE GEMEENSCHAP...................................................................................139 TABEL 46 VASTE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: DUITSTALIGE GEMEENSCHAP.........................................................................139 TABEL 47 RENTEGEVALLEN TEN LASTE VAN DE FOD FINANCIËN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS ...............................140 TABEL 48 RENTEGEVALLEN TEN LASTE VAN DE FOD FINANCIËN: FINANCIËLE GEGEVENS ...................................................................................140 TABEL 49 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS.........................................................................141 TABEL 50 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: FINANCIËLE GEGEVENS..141
INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN ..............................................................142 TABEL 51 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: BEDRAGEN - NATIONALE VERDELING ........142 TABEL 52 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: RECHTHEBBENDEN NATIONALE VERDELING.................................................................................143 TABEL 53 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: KINDEREN - NATIONALE VERDELING .........144 TABEL 54 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: BEDRAGEN.........................................................145 TABEL 55 BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË: NATIONALE VERDELING .......................145 TABEL 56 BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË: VOOR DERDEN ........................................145 TABEL 57 BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË: VROEGERE RESERVEFONDS...................145 TABEL 58 TOTAAL BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË .....................................................146 TABEL 59 KRAAMGELD VOOR GRENSARBEIDERS ONDERWORPEN AAN DE LUXEMBURGSE WETGEVING ..........................................................................146 TABEL 60 KRAAMGELD VOOR GRENSARBEIDERS ONDERWORPEN AAN DE FRANSE WETGEVING .......................................................................................146 TABEL 61 GRENSARBEIDERS IN FRANKRIJK ...................................................................146 TABEL 62 GRENSARBEIDERS IN NEDERLAND (DOC. BC 8859) ...................................146 TABEL 63 GRENSARBEIDERS (CO 1327) ...........................................................................146
DEMOGRAFIE EN FINANCIËN: ENKELE PERTINENTE GEGEVENS TABEL 1
VERDELING VAN DE BIJSLAGTREKKENDE GEZINNEN VOLGENS HET KINDERTAL EN VOLGENS DE TOEGEKENDE KINDERBIJSLAGSCHAAL
Situatie op
2002
2001
2000
31 december Gezinnen met
gewone
schaal
schaal
schaal
schaal
42bis
invaliden
wezen
TOTAAL
1 kind
387.792
56.373
18.074
27.030
489.269
484.218
484.003
2 kinderen
337.008
32.471
8.823
5.667
383.969
379.523
378.636
3 kinderen
106.351
14.334
4.147
1.574
126.406
125.942
125.833
4 kinderen
25.572
5.678
1.835
443
33.528
33.591
33.517
7.864
3.684
1.160
162
12.870
13.330
13.820
TOTAAL
864.587
112.540
34.039
34.876
1.046.042
31.12.2001
861.260
107.254
33.432
34.658
31.12.2000
861.195
106.957
32.677
34.980
5 kinderen en +
TABEL 2
1.035.809
VERDELING VAN DE RECHTGEVENDE KINDEREN VOLGENS DE RANG EN VOLGENS DE TOEGEKENDE KINDERBIJSLAGSCHAAL
Situatie op 31 december Rang van de
1.036.604
2002
2001
2000
TOTAAL
gewone
schaal
schaal
schaal
kinderen
schaal
42bis
invaliden
wezen
1 ste rang
857.121
111.559
33.445
2 de rang
481.063
56.440
16.128
7.438
3 de rang
141.193
23.857
7.296
4 de rang
34.449
9.578
5 de rang en
12.306
6.471
TOTAAL
1.526.132
207.905
62.070 45.749 1.841.856
31.12.2001
1.523.296
199.278
61.662
45.420
31.12.2000
1.524.073
199.506
60.759
45.795
35.484 1.037.609
1.029.132
1.018.330
561.069
556.292
557.999
2.039
174.385
174.385
178.250
3.113
564
47.704
47.942
49.920
2.088
224
21.089
21.905
25.634
volgende
107
1829.656 1.830.133
TABEL 3
VERDELING VAN DE RECHTGEVENDE KINDEREN VOLGENS HUN LEEFTIJD EN VOLGENS HUN AANSPRAAK OP KINDERBIJSLAG
Situatie op
2002
31 december Kinderen
2001
gewone
schaal
schaal
schaal
schaal
42bis
invaliden
wezen
van
2000
TOTAAL
0-6 jaar
454.458
56.689
10.455
1.817
523.419
523.709
523.145
6-12 jaar
447.204
61.683
15.944
6.279
531.110
532.904
534.648
12-16 jaar
279.762
41.700
14.748
7.999
344.209
336.233
329.132
16-18 jaar
127.715
19.564
8.210
5.169
160.658
158.161
159.720
18-25 jaar
212.163
27.975
12.017 11.120
263.275
259.137
263.653
− studenten
182.165
21.639
9.099
8.851
221.754
222.340
225.751
− leerlingen
2.429
549
266
227
3.471
3.662
4.448
25.132
5.041
2.200
1.797
34.170
29.332
29.782
2.437
746
452
245
3.880
3.803
3.672
4.830
294
696 13.365
19.185
19.512
19.835
waarvan:
− werkzoekenden − kinderen met een aandoening Meer dan 25 jaar TOTAAL
1.526.132 207.905
62.070 45.749 1.841.856
31.12.2001
1.523.296 199.278
61.662 45.420
31.12.2000
1.524.073 199.506
60.759 45.795
TABEL 4
1.830.133
AANTAL KRAAMUITKERINGEN
Geboorten in het jaar Eerste geboorten Tweede en volgende geboorten TOTAAL
TABEL 5
1.829.656
2000
2001
2002
46.356 44.938
46.205 45.250
45.597 44.064
91.294
91.455
89.661
AANTAL ADOPTIEPREMIES
Adoptiepremies betaald tijdens het jaar
2000
TOTAAL
2001 454
108
2002 397
412
TABEL 6
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG
Op 31 december Aantal rechtgevende kinderen Aantal bijslagtrekkende gezinnen
TABEL 7
2001 13.848 6.671
2002 15.080 7.308
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: VERDELING VAN DE RECHTGEVENDEN PER LEEFTIJDSGROEP
Op 31 december Kinderen van 0 tot 6 jaar Kinderen van 6 tot 12 jaar Kinderen van 12 tot 18 jaar Jongeren van 18 tot 25 jaar TOTAAL
TABEL 8
2000 14.653 7.034
2000
2001 5.603 4.526 3.704 820 14.653
2002 5.158 4.215 3.595 880 13.848
5.674 4.498 3.943 965 15.080
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: KRAAMGELD
Kraamuitkeringen betaald in het jaar TOTAAL
2000 1.415
109
2001
2002 1.169 1.263
TABEL 9
KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS AN KRACHT VAN 1 JANUARI 2002 TOT 31 JANUARI 20021 EN VAN 1 FEBRUARI 2002 TOT 31 DECEMBER 2002 2 1 JANUARI 2002
1 FEBRUARI 2002
(spilindex 107,30)
(spilindex 109,45)
MAANDBEDRAGEN IN EUR I. BASISKINDERBIJSLAGEN 1. GEWONE KINDERBIJSLAG 1 ste kind
71,18
72,61
2 de kind
131,71
134,35
3 de kind en elk der volgende
196,66
200,59
2. GEPLAATSTE KINDEREN (in de zin van art. 51, 3, 7°, KBW) 1 ste kind
75,54
77,05
2 de kind
139,79
142,58
3 de
196,66
200,59
273,46
278,93
92,71
92,71
kind en elk der volgende
3. WEZEN (ART. 50BIS, KBW) 4.
per weeskind FORFAITAIRE KINDERBIJSLAG VOOR HET ENIG OF VAN EERSTE RANG KIND MET EEN AANDOENING DAT VÓÓR 1 JULI 1966 GEBOREN WERD, WEES (ART. 50BIS, KBW) OF AFHANGENDE VAN EEN INVALIDE RECHTHEBBENDE (ART. 50TER, KBW)3
II. SUPPLEMENTEN 5. SUPPLEMENTEN VOOR KINDEREN VAN INVALIDE WERKNEMERS (ART. 50TER, KBW) 1 ste kind
77,97
79,53
2 de kind
22,46
22,91
3 de kind en elk der volgende 3,94 4,02 6. SUPPLEMENTEN VOOR KINDEREN VAN WERKLOZEN VAN MEER DAN ZES MAANDEN EN VAN GEPENSIONEERDEN (ART. 42BIS, KBW) 1 ste kind
36,24
36,96
2 de kind
22,46
22,91
3,94
4,02
3 de kind en elk der volgende
1 2 3
Aanpassing ingevolge de uniformisering van de spilindexen op 1 januari 2002 (KB 11.12.2001). Aanpassing ingevolge de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen op 1 februari 2002. Het kind met een aandoening dat geboren werd vóór 1 juli 1966 en deel uitmaakt van een gezin dat meerdere rechtgevende kinderen telt of afhangt van een actieve werknemer, een werkloze of een gepensioneerde, heeft recht op kinderbijslag aan de gewone schaal (zie I.1.).
110
7. BIJKOMENDE BIJSLAG VOOR KINDEREN MET EEN AANDOENING VAN MINDER DAN 21 JAAR zelfredzaamheidsgraad:
per kind met een aandoening
0-3
320,25
326,65
350,55
357,56
374,74
382,23
4-6 7-9 8. LEEFTIJDSBIJSLAGEN KINDEREN GEBOREN NA 31
1 JANUARI 2002 1 FEBRUARI 2002
DECEMBER 1990
(spilindex 107,30)
(spilindex 109,45)
MAANDBEDRAGEN IN EUR EERSTE RANG VAN DE GEWONE SCHAAL (ZONDER KINDEREN MET EEN AANDOENING) Kind van 6 tot 12 jaar
12,40
12,65
18,88
19,26
21,77
22,20
24,73
25,22
26,56
27,09
24,73
25,22
37,79
38,54
48,05
49,01
Kind van 12 tot 18 jaar (toepasselijk vanaf 1 januari 2003) Kind boven de 18 jaar (toepasselijk vanaf 1 januari 2009) Kind geboren tussen 1 januari 1991 en 31 december 1996 DIE EERSTE RANG WORDT ter vervanging van een rechtgevende op leeftijdsbijslag, vanaf 6 jaar tot minder dan 18 jaar Kind geboren tussen 1 januari 1991 en 31 december 1996 DIE EERSTE RANG WORDT ter vervanging van een rechtgevende op leeftijdsbijslag, vanaf 18 jaar (toepasselijk vanaf 1 januari 2009) ANDERE KINDEREN (KINDEREN MET EEN AANDOENING INBEGREPEN) Kind van 6 tot 12 jaar Kind van 12 tot 18 jaar (toepasselijk vanaf 1 januari 2003) Kind boven de 18 jaar (toepasselijk vanaf 1 januari 2009)
111
KINDEREN GEBOREN VÓÓR 1 JANUARI
1 JANUARI 2002 1 FEBRUARI 2002
1991
(spilindex 107,30)
(spilindex 109,45)
MAANDBEDRAGEN IN EUR EERSTE RANG VAN DE GEWONE SCHAAL (KINDEREN ZONDER EEN AANDOENING) Kind geboren tussen 1 januari 1985 en 31 december 1990, jonger dan 18 jaar
24,73
25,22
Kind geboren tussen 1 januari 1985 en 31 december 1990, vanaf 18 jaar (toepasselijk vanaf 1 januari 2003)
26,56 27,09
Kind geboren tussen 1 januari 1981 en 31 december 1984, jonger dan 18 jaar
37,79
38,54
39,62
40,41
41,70
42,53
Kind geboren tussen 1 januari 1981 en 31 december 1984, vanaf 18 jaar Kind geboren vóór 1 januari 1981 (inclusief de gehandicapten van + 25 jaar)
ANDERE KINDEREN (KINDEREN MET EEN AANDOENING INBEGREPEN)
Kind van 6 tot 12 jaar
24,73
25,22
Kind van 12 tot 18 jaar
37,79
38,54
Kind boven de 18 jaar
48,05
49,01
29,87
29,87
RECHTGEVENDEN MET EEN AANDOENING DIE VÓÓR 1 JULI 1966 GEBOREN ZIJN, WEZEN (ART. 50BIS, KBW) OF AFHANGENDE VAN EEN INVALIDE RECHTHEBBENDE (ART. 50TER, KBW) III.KRAAMGELD
per kind
1 ste geboorte alsook alle geboorten uit een meerlingenzwangerschap (tweelingen, drielingen enz.)
964,40
983,68
2
725,60
740,10
964,40
983,68
de
geboorte en elk der volgende
IV. ADOPTIEPREMIE
112
TABEL 10 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG VAN KRACHT VAN 1 JANUARI 2002 TOT 31 JANUARI 2002 4 EN VAN 1 FEBRUARI 2002 TOT 31 DECEMBER 20025 1 januari 2002
1 februari 2002
(spilindex 107,30)
(spilindex 109,45)
MAANDBEDRAGEN IN EUR
I. KINDEREN DIE VOOR EEN VOLLEDIGE MAAND GEEN KINDERBIJSLAG ONTVANGEN UIT EEN ANDERE REGELING 1. Basiskinderbijslagen 6 KINDEREN GEBOREN VÓÓR 1
1 JANUARI 2002
1 FEBRUARI 2002
1 ste kind
131,71
134,35
2 de kind
131,71
134,35
3 de kind en elk der volgende
196,66
200,59
1 ste kind
36,24
36,96
2 de kind
22,46
22,91
3 de
3,94
4,02
273,46
278,93
Kind van 6 tot 12 jaar
24,73
25,22
Kind van 12 tot 18 jaar
37,79
38,54
Kind van 18 tot 25 jaar
48,05
49,01
47,76
48,72
JANUARI 1991
2. Sociale supplementen 7
kind en elk der volgende
3. Wezen 8 4. Leeftijdsbijslag
5. Bijzondere bijslag voor geplaatste kinderen 9
4 5 6
7 8 9
Aanpassing ingevolge de uniformisering van de spilindexen op 1 januari 2002 (KB 11.12.2001). Aanpassing ingevolge de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen op 1 februari 2002. Als bepaalde voorwaarden van de wet tot instelling van de gewaarborgde gezinsbijslag niet vervuld zijn, keert de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers de basiskinderbijslag uit als voorschot. Een sociaal supplement wordt bij het basisbedrag gevoegd als alle voorwaarden vervuld zijn. Wezen ontvangen op bepaalde voorwaarden de kinderbijslag voor wezen (KB van 7 november 2000). Bij koninklijk besluit van 29 mei 2000 is een bijzondere uitkering voor geplaatste kinderen ingevoerd.
1 januari 2002 1 februari 2002 (spilindex 107,30) (spilindex 109,45) MAANDBEDRAGEN IN EUR II. KINDEREN DIE AL VOOR EEN VOLLEDIGE MAAND KINDERBIJSLAG ONTVANGEN UIT EEN ANDERE REGELING10 1. Kinderbijslag 1ste kind 2de kind 3de kind en elk der volgende
36,21 131,71 196,66
36,93 134,35 200,59
24,73 37,79 41,70
25,22 38,54 42,53
24,73 37,79 48,05
25,22 38,54 49,01
36,21
36,93
2. Leeftijdsbijslag EERSTE RANG Kind van 6 tot 12 jaar Kind van 12 tot 18 jaar Kind van 18 tot 25 jaar ANDERE RANGEN Kind van 6 tot 12 jaar Kind van 12 tot 18 jaar Kind van 18 tot 25 jaar 3. Bijzondere bijslag voor geplaatste kinderen III. KRAAMGELD
10
per kind:
1ste geboorte alsook alle geboorten uit een meerlingenzwangerschap (tweelingen, drielingen enz.)
964,40
983,68
2de geboorte en elk der volgende
725,60
740,10
De bedragen van de gewaarborgde gezinsbijslag gestort voor een kind dat reeds voor een volledige maand kinderbijslag geniet in een andere regeling, zijn dezelfde als de bedragen toegekend in de regeling van de kinderbijslag voor zelfstandigen.
114
IV.GRENSBEDRAG VAN DE BESTAANSMIDDELEN PER KWARTAAL De trimestriële grensbedragen van de bestaansmiddelen waarmee rekening werd gehouden voor de toekenning van de gewaarborgde gezinsbijslag waren als volgt:
1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen 6 kinderen elk volgend kind
van 1 januari 2002 tot van 1 februari 2002 tot 31 januari 2002 31 december 2002 in EUR 3.203,45 3.267,50 3.844,14 3.921,00 4.484,83 4.574,50 5.125,52 5.228,00 5.766,21 5.881,50 6.406,90 6.535,00 + 20 % + 20 %
115
HET GELD VAN DE REGELING TABEL 11 RESULTAAT VAN HET GLOBAAL BEHEER VOOR HET JAAR 2002: SECTOR GEZINSBIJSLAG EUR INKOMSTEN 2002 OPDRACHTENREKENINGEN Bijdragen sociale zekerheid Hoofdelijke bijdragen Opbrengst van de maandelijkse vermindering op de kinderbijslag (achterstallen) Ontvangen intresten Geschillen Diverse inkomsten Subtotaal (1)
3.324.623.000,00 72.420.916,62 867,62 503.351,40 468,60 43,52 3.397.548.647,76
BEHEERSREKENINGEN Werkingskosten terugbetaald door de Derden Winst op verkoop van meubilair en materiaal Tussenkomst van het FCUD in de administratiekosten van de Rijksdienst Subtotaal (2)
4.147.737,49 255,28 886.278,00
5.034.270,77
TOTAAL INKOMSTEN
3.402.582.918,53
116
UITGAVEN 2002
EUR
OPDRACHTENREKENINGEN Gezinsbijslag - Nationale verdeling Gewaarborgde gezinsbijslag Gezinsbijslag: bijzondere categorieën art. 102 KBW Betalingskosten - Nationale verdeling - Gewaarborgde gezinsbijslag - Bijzondere categorieën art. 102 KBW Overdracht van de opbrengst van de maandelijkse inhouding op de kinderbijslag naar de RSZ Globaal Beheer Overdracht naar de Federale Overheidsdienst van de sociale zekerheid Diverse uitgaven Geschillen Administratiekosten van de betaalinstellingen - Bijzondere fondsen - Vrije fondsen - NMBS Subtotaal (1)
3.249.853.241,01 30.132.135,01 1.546.041,23 1.610.905,89 18.794,68 1.752,94 867,62 557.260,50 4.301,98 252.184,27 789.853,42 70.599.550,56 912.092,43 3.356.278.981,54
BEHEERSREKENINGEN Administratiekosten van de Rijksdienst - Lopende budgettaire verrichtingen m.b.t. de goederen en diensten (lonen, sociale lasten en werkingskosten) - Verlies op verkoop van meubilair en materiaal - Afschrijvingen van het boekjaar
1.347,10 2.192.643,65
Subtotaal (2)
46.795.499,32
TOTAAL UITGAVEN Resultaat van het Globaal Beheer
44.601.508,57
3.403.074.480,86 Negatief saldo
117
- 491.562,33
TABEL 12 RESULTAAT VAN HET RESERVEFONDS VOOR HET JAAR 2002 SECTOR GEZINSBIJSLAG (EUR) Situatie op 01/01/2002
106.087.762,13
Verrichtingen in 2002 Ontvangsten
11.499,78
Uitgaven – oninvorderbare gezinsbijslag
-643.110,50
Situatie op 31/12/2002
105.456.151,41
Uitsplitsing van het saldo: - renteloze langlopende lening aan RSZ
103.123.706,31
- beschikbaar
2.332.445,10
TABEL 13 FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN RESULTAAT VOOR HET JAAR 2002 M.B.T. HET INTERPROFESSIONEEL AKKOORD (EUR) INKOMSTEN
UITGAVEN
OPDRACHTENREKENINGEN BIJDRAGEN - RSZ - RSZPPO - CSP Intresten op deposito’s Intresten op hypothecaire en niethypothecaire leningen
40.737.284,06 2.621.793,55 p.m. 720.215,32 106.708,56
TOTAAL
44.186.001,49
OPDRACHTENREKENINGEN Lopende uitgaven Beheerskosten
45.299.615,02 886.278,00
TOTAAL
46.185.893,02
RESULTAAT VAN DEZE VERRICHTINGEN
MALI:
118
- 1.999.891,53
TABEL 14 FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN VERMOGENSSITUATIE OP 31 DECEMBER 2002 EUR 27.206.083,83 - 1.999.891,53 25.206.192,30
Situatie op 01/01/2002 - Mali 2002 Situatie op 31/12/2002 Uitsplitsing van het saldo: Beschikbaar Leningen aan kinderdagverblijven Te ontvangen bijdragen van de betaalinstellingen Te ontvangen intresten - Te ontvangen administratiekosten - Interprofessioneel Akkoord – Lopende verrichtingen
20.072.280,42 4.574.104,07 331.661,56 154.000,00 56.548,17 17.598,08
-
TABEL 15 BEDRAGEN BETAALD DOOR DE RIJKSDIENST VOOR REKENING VAN DERDEN - JAAR 2002 EUR Bijslag betaald door de Rijksdienst Nettobedragen 1. STAAT Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Federale Overheidsdienst Budget- en Beheerscontrole Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer Parlement Comités P en R Federale ombudsmannen Subtotaal
Betalingskosten
Vergoedingen voor administratiekosten
Financiering nog te overschot storten
34.095.665,18
10.593,32
690.419,97
632.165,94
711.481,27
681,58
14.418,63
16.233,70
93.507,41
25,66
1.883,72
7.135,57
32.190,03
0,00
434,64
1.051,33
34.932,82
0,00
471,57
1.731,37
34.967.776,71
11.300,56
707.628,53
658.317,91
119
EUR Bijslag betaald door de Rijksdienst Nettobedragen
Betalings- Vergoedingen kosten voor Administratiekosten
Financiering overschot nog te storten
2. GEMEENSCHAPPEN Vlaamse Gemeenschap Franse Gemeenschap Duitstalige Gemeenschap Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap
125.359.359,64 93.511.645,99
6.793,87 1.811.232,93 8.294,45 1.358.842,60
695.637,66 723.886,42
Subtotaal
220.862.129,50 15.295,94 3.198.855,22 1.464.468,90
1.876.442,11
203,90
27.204,86
42.177,13
114.681,76
3,72
1.574,83
2.767,69
3. WAALS GEWEST I.S.S.E.P.
244.260,74
1,24
3.297,52
239.873,50
Subtotaal
244.260,74
1,24
3.297,52
239.873,50
4. AUTONOME OPENBARE BEDRIJVEN Belgacom BIAC Belgocontrol RTBf De Post Subtotaal
1.978.282,08 68.267,35 100.507,30 3.028.818,70 4.507.849,52
705,90 14,48 10,76 502,74 1.403,71
40.058,33 1.381,95 2.020,40 41.144,65 91.771,22
40.645,79 2.773,54 313.753,24 74.528,17
9.683.824,95
2.637,59
176.376,55
431.700,14
325,97
325,97
5. GEWESTELIJKE INSTELLINGEN VAN OPENBAAR NUT U.Z. Gent V.D.A.B. L.U.C. Kind en Gezin Vlaamse Landmaatschappij Subtotaal
1.836.147,28 1.004.926,01 535.459,69 597.726,40
135,12 53,08 22,32 25,24
24.940,23 13.831,46 7.232,35 8.239,24
56.917,37 34.249,45 34.637,69 22.166,88
540.594,01
27,32
7.336,39
4.514.853,39
263,08
61.579,67
147.971,39
- 160,98
0,00
0,00
2.281,99
- 160,98
0,00
0,00
2.281,99
31.237,72
270.272.684,31 29.498,41 4.147.737,49 2.704.740,33
271.437,19
31.237,72 31.237,72
6. BUITENLANDSE INSTELLINGEN Frankrijk Subtotaal TOTAAL
2.433.303,14
120
DE BETALING VAN DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST DE REPERTORIA VAN DE RIJKSDIENST
TABEL 16 AANGESLOTEN WERKGEVERS (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) situatie op 1.1.2002 aandeel t.o.v. het stelsel op 1.1.2002 nieuwe aansluitingen in 2002 schrappingen of ontslagen in 2002 situatie op 31.12.2002 aandeel t.o.v. het stelsel op 31.12.2002
47.013 21 % 10.017 10.717 46.313 20,83 %
Deze bij de Rijksdienst aangesloten werkgevers zijn: • werkgevers die zich vrijwillig bij de Rijksdienst aansluiten; • werkgevers ambtshalve bij de Rijksdienst aangesloten omdat ze niet binnen de wettelijke termijn aansloten bij een kinderbijslagfonds van hun keuze; • werkgevers van rechtswege bij de Rijksdienst aangesloten, zoals: • • • •
de werkgevers uit de horecasector; de werkgevers van huisarbeiders; de werkgevers, reders, voor hun personeel; de werkgevers uit de diamantnijverheid.
Van deze werkgevers zijn er 5 die werknemers tewerkstellen die niet onder de algemene socialezekerheidsregeling vallen voor de sector kinderbijslag, en die bijdragen buiten de sociale zekerheid, hoofdelijke bijdragen genoemd, moeten betalen. Van deze 5 werkgevers is er 1 gemachtigd om zelf rechtstreeks de kinderbijslag uit te betalen aan zijn rechthebbenden wegens arbeid en wegens de eerste 6 maanden arbeidsongeschiktheid (de rentegevallen worden betaald door de Rijksdienst). Deze zogenaamde “autonome aangeslotene” is de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS).
121
TABEL 17 REGIONALE DIENSTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002)
PB West-Vlaanderen PB Oost-Vlaanderen1 PB Antwerpen PB Limburg 3 PB Henegouwen PB Namen PB Luxemburg PB Luik4 RB Eupen2 PB Brabant (N)5 PB Brabant (F)5 Totaal Totaal (zonder overheidsdiensten) 1 2 3 4 5
Met Met Met Met Met
Aangesloten Rechthebbenden Bijslagtrekkenden Rechtgevende werkgevers kinderen 5.970 6.545 6.905 10.920 4.917 7.945 8.317 13.340 7.068 10.793 11.327 19.232 3.557 5.140 5.328 8.890 5.071 20.548 21.537 36.510 1.609 6.002 6.313 10.654 1.589 2.730 2.863 5.010 4.475 16.738 17.576 29.875 458 1.046 1.055 2.003 4.748 11.852 12.232 22.080 6.851 23.147 24.087 43.696 46.313 112.486 117.540 202.210 46.313 111.550 116.595 200.226
inbegrip van het Universitair Ziekenhuis (UZ) Gent inbegrip van de leerkrachten van de Duitstalige Gemeenschap inbegrip van het LUC inbegrip van ISSEP inbegrip van de contractuelen van de autonome overheidsbedrijven
TABEL 18 RESIDUAIRE RECHTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) Rechthebbenden Residuaire rechten (N) Residuaire rechten (F) Totaal
1.078 3.517 4.595
Bijslagtrekkenden 1.174 3.946 5.120
Rechtgevende kinderen 1.807 6.682 8.489
TABEL 19 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) Rechthebbenden Gewaarborgde gezinsbijslag (N) Gewaarborgde gezinsbijslag (F) Totaal
2.086 5.684 7.770
122
Bijslagtrekkenden 2.052 5.677 7.729
Rechtgevende kinderen 4.320 11.771 16.091
TABEL 20 OVERHEIDSDIENSTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) Rechthebbenden Onderwijs-statutairen (N) Onderwijs-statutairen (F) Onderwijs-statutairen (D) Subtotaal Onderwijs-statutairen Onderwijs-tijdelijken (N) Onderwijs-tijdelijken (F) Onderwijs-tijdelijken (D) Subtotaal Onderwijs-tijdelijken Rentegevallen overheidsdiensten (N) Rentegevallen overheidsdiensten (F) Subtotaal renten overheidsdiensten Actieven overheidsdiensten (N) Actieven overheidsdiensten (F) Subtotaal actieven overheidsdiensten Totaal
31.506 23.740 340 55.586 5.499 5.094 66 10.659 5.613 5.662 11.275 1138 953 2091 79.611
Bijslagtrekkenden Rechtgevende kinderen 31.752 61.235 24.023 44.980 342 670 56.117 106.885 5.535 10.690 5.158 9.590 66 121 10.759 20.401 6.246 8.044 6.046 8.302 12.292 16.346 1146 2.412 966 1.858 2.112 4.270 81.280 147.902
TABEL 21 INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002) Rechthebbenden
Bijslagtrekkenden Rechtgevende kinderen 3.572 3.671 6.802 5.341 5.482 9.630 8.913 9.153 16.432
Internationale Overeenkomsten (N) Internationale Overeenkomsten (F) Totaal
TABEL 22 ALGEMEEN TOTAAL (SITUATIE OP 31 DECEMBER 2002)
Regionale diensten (zonder overheidsdiensten) Residuaire rechten Gewaarborgde gezinsbijslag Overheidsdiensten Internationale Overeenkomsten Totaal
Rechthebbenden Bijslagtrekkenden Rechtgevende kinderen 111.550 116.595 200.226 4.595 7.770 79.611 8.913 212.439
123
5.120 7.729 81.280 9.153 219.877
8.489 16.091 147.902 16.432 389.140
FINANCIËLE EN DEMOGRAFISCHE GEGEVENS
DE KINDERBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST BETAALD TEN LASTE VAN DE NATIONALE VERDELING Rechthebbenden tewerkgesteld door werkgevers aangesloten bij de Rijksdienst en rechthebbenden die bij geen andere kinderbijslaginstelling terecht kunnen Deze rubriek slaat op de rechthebbenden die: • aanspraak kunnen maken op gezinsbijslag wegens hun arbeidsprestaties voor rekening van de bij de Rijksdienst aangesloten werkgevers, respectievelijk wegens hun pensionering, arbeidsongeschiktheid of werkloosheid en tevens op de wezen van die werknemers of gewezen werknemers; • op gezinsbijslag gerechtigd zijn en daarop geen aanspraak kunnen maken ten laste van de Staat, de Gemeenschappen, de Gewesten, de openbare instellingen of een kinderbijslagfonds (art. 101, lid 3, 1° van de Kinderbijslagwet). De toegekende gezinsbijslag werd uitbetaald: • ofwel door de Rijksdienst; • ofwel door de NMBS (autonome aangeslotene). TABEL 23 DEMOGRAFISCHE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING Gezinnen met: RKW 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en + TOTAAL
59.649 36.391 13.078 4.052 1.891
2000 Autonome 9.376 8.487 2.550 539 128
Aantal gezinnen (per 31 december) 2001 2002 Totaal RKW Auto- Totaal RKW Autonome nome 69.025 59.553 9.389 68.942 61.367 9.269 44.878 36.520 8.025 44.545 38.042 7.653 15.628 13.310 2.372 15.682 13.898 2.176 4.591 4.177 479 4.656 4.407 427 2.019 1.913 121 2.034 1.954 111
Totaal 70.636 45.695 16.074 4.834 2.065
115.061 21.080 136.141 115.473 20.386 135.859 119.668 19.636 139.304
124
TABEL 24 FINANCIËLE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING OVER HET JAAR 2000 (EUR) Jaar 2000 Door de Rijksdienst betaald
Door de
Totaal
autonome aangeslotene betaald Algemeen stelsel
Afdeling onderwijs
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 − arbeidsprestaties,
166.952.218,85
7.100.070,85
58.654.272,00
232.706.561,69
1.687.934,20
-
-
1.687.934,20
3.688.897,64
4.523,36
13.605,17
3.707.026,17
114.162.020,95
1.864.849,27
8.624,19
116.035.494,41
19.700.363,59
-308,97
4.506,36
19.704.560,97
17.758.066,01
2.817,09
38.307,53
17.799.190,63
13.369.682,45
235.002,05
2.028.543,35
15.633.227,85
337.319.183,69
9.206.953,64
60.747.858,60
407.273.995,92
10.012.920,81
245.216,72
516.608,69
10.774.746,22
33.353,08
1.817,93
8.361,82
43.532,83
27.601,41
277.741,34
gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
Bedragen art. 42bis − gepensioneerden − werklozen + 6 maand
Bedragen art. 50ter − arbeidsongeschikte
werknemers Bedragen art. 50bis − wezen
Bedragen art. 47 − gehandicapte kinderen
Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
250.139,94
125
TABEL25
FINANCIËLE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING OVER HET JAAR 2001 (EUR) Jaar 2001 Door de Rijksdienst betaald
Door de
Totaal
autonome aangeslotene betaald Algemeen stelsel
Afdeling onderwijs
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 − arbeidsprestaties,
168.985.729,16
7.129.439,91
56.904.062,38
233.019.231,45
1.690.373,40
-
-
1.690.373,40
4.022.672,62
16.277,80
5.185,41
4.044.135,83
123.508.763,76
2.091.227,69
17.415,39
125.617.406,84
21.991.701,02
663,44
11.419,09
22.003.783,55
19.040.600,37
-
30.629,58
19.071.229,95
14.243.990,47
241.921,50
1.981.887,83
16.467.799,80
353.483.830,80
9.479.530,34
58.950.599,68
421.913.960,82
9.923.862,88
297.124,58
31.036,17
2.855,39
gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
Bedragen art. 42bis − gepensioneerden − werklozen + 6 maand
Bedragen art. 50ter − arbeidsongeschikte
werknemers Bedragen art. 50bis − wezen
Bedragen art. 47 − gehandicapte kinderen
Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
229.754,98
126
544.425,52 10.765.412,98 5.710,77
39.602,33
21.719,22
251.474,20
TABEL 26 FINANCIËLE GEGEVENS VAN DE NATIONALE VERDELING OVER HET JAAR 2002 (EUR) Jaar 2002 Door de Rijksdienst betaald
Door de
Totaal
autonome aangeslotene betaald Algemeen stelsel
Afdeling onderwijs
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 − arbeidsprestaties,
172.596.478,47
7.543.780,80
54.879.930,91
235.020.190,19
1.776.568,90
-
-
1.776.568,90
1.711.106,56
20.785,59
3.113,04
1.735.005,19
134.621.312,86
2.238.866,73
16.808,54
136.876.988,13
26.891.578,32
178,93
11.768,86
26.903.526,11
20.214.113,43
5.586,93
20.761,63
20.240.461,99
15.661.804,61
240.640,19
1.994.091,08
17.896.535,88
Totalen
373.472.963,15 10.049.839,17
56.926.474,07
440.449.276,39
2. Kraamgeld art. 73bis
10.189.649,49
282.308,45
640.002,43
11.111.960,37
23.398,09
-
4.879,84
28.277,93
5.133,38
190.779,81
gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
Bedragen art. 42bis − gepensioneerden − werklozen + 6 maand
Bedragen art. 50ter − arbeidsongeschikte
werknemers Bedragen art. 50bis − wezen
Bedragen art. 47 − gehandicapte kinderen
Adoptiepremie
3. Betalingskosten
185.646,43
127
Residuaire rechten (zonder het vroegere reservefonds) Deze sectie heeft betrekking op de rechthebbenden zonder band met arbeid, op gehandicapten en studenten die ten behoeve van hun kinderen aanspraak kunnen maken op kinderbijslag en gehandicapten zonder rechthebbende op kinderbijslag. Aan de grondslag van het recht ligt artikel 101, derde lid, 5° van de Kinderbijslagwet dat aan de Rijksdienst de opdracht geeft om vanaf 1 juli 1967 de kinderbijslag en het kraamgeld ten behoeve van de kinderen van gehandicapten en van studenten bedoeld bij de artikelen 56quinquies en 56sexies, van de Kinderbijslagwet, te betalen. Sedert 1 juli 1969 is de Rijksdienst bovendien ermee belast de kinderbijslag te betalen ten behoeve van de gehandicapten die nog geen kinderbijslag genieten krachtens de samengeordende wetten of krachtens de kinderbijslagregeling voor zelfstandigen (artikel 56septies, van de Kinderbijslagwet). TABEL 27 RESIDUAIRE RECHTEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: BETAALDE GEVALLEN Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
2000
Aantal gezinnen (per 31 december) 2001 2.681 2.640 891 907 380 392 193 193 103 115 4.248 4.247
2002 2.620 960 406 190 121 4.297
TABEL 28 RESIDUAIRE RECHTEN : FINANCIËLE GEGEVENS Aard van bijslag 1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis − gepensioneerden Bedragen art. 50ter − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis − wezen Bedragen art. 47 − gehandicapte kinderen Totalen 2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie 3. Betalingskosten
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1.773.327,95
1.646.703,74
1.692.050,48
45.255,79
53.254,20
25.577,21
64.619,05
-12.869,37
63.996,34
14.050.799,93
14.876.002,12
15.587.134,47
1.120.630,12
1.132.323,48
1.225.299,78
3.819.147,64 20.873.780,48 568.600,12 926,95 11.811,41
4.070.825,71 21.766.239,88 534.513,12 945,49 10.930,15
4.624.316,52 23.218.374,80 509.692,87 2.874,29 8.894,04
128
De gewaarborgde gezinsbijslag De kinderen die geen gezinsbijslag kunnen genieten omdat er voor hen geen rechthebbende bestaat in een Belgische, een buitenlandse of een internationale regeling, kunnen onder bepaalde voorwaarden de gewaarborgde gezinsbijslag genieten die ingevoerd werd door de wet van 20 juli 1971 en zijn uitvoeringsbesluit van 25 oktober 1971. Dit residuair kinderbijslagstelsel bestaat buiten de Kinderbijslagwet. Tot en met het jaar 1980 viel de gewaarborgde gezinsbijslag ten laste van het Rijk. Door de wet van 24 december 1980 werd deze bijslag voor het jaar 1981 ten laste van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers gelegd. Door het koninklijk besluit nr. 199 van 23 december 1982 valt deze gezinsbijslag vanaf 1982 definitief ten laste van de Rijksdienst. In vergelijking met 2000 is het aantal nieuwe aanvragen sterk gestegen (met 10 %). Van de afgewerkte aanvragen werden er in 2001 slechts 47 % goedgekeurd. Voor de geweigerde aanvragen waren de redenen van weigering in 2001 als volgt verdeeld: 31,1 % 1,7 % 16,5 % 1,6 % 33,2 % 3,7 % 12,1 %
wegens het bestaan van een ander recht; omdat het grensbedrag van de bestaansmiddelen overschreden werd; omdat de aanvrager naliet de door de Rijksdienst gevraagde inlichtingen te verstrekken; omdat de aanvraag te laat ingediend werd; omdat de aanvrager nog geen 5 jaar onafgebroken in België verbleef; omdat de kinderen niet ten laste van de aanvrager waren; om diverse andere redenen.
TABEL 29
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: BETAALDE GEVALLEN DEMOGRAFISCHE GEGEVENS Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 3.136 2.981 3.289 1.874 1.781 1.949 1.048 1.010 1.101 573 515 539 403 384 430 7.034 6.671 7.308
Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
129
TABEL 30 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: FINANCIËLE GEGEVENS Aard van de bijslag 1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 Bedragen art. 42bis Bedragen art. 50bis Bedragen art. 50ter Bedragen art. 10/3 Totalen 2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie 3. Betalingskosten
2000 (EUR)
2001 (EUR)
1.557.838,07 27.807.640,80 32.553,03 29.398.031,90 1.182.588,13 27.235,19
1.468.204,53 25.091.527,22 221.108,83 96.241,66 26.877.082,24 969.529,67 22.310,49
2002 (EUR) 1.317.586,08 27.370.177,30 316.314,84 55.344,64 29.059.422,86 1.072.712,15 18.794,68
TABEL 31 GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG: EVOLUTIE AANTAL AANVRAGEN, GOEDKEURINGEN, WEIGERINGEN Jaar 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Aanvragen 860 841 (- 3 %) 944 (+ 12 %) 1.051 (+ 11 %) 1.535 (+ 46 %) 2.164 (+ 41 %) 2.346 (+ 8 %) 3.094 (+ 32 %) 3.897 (+ 26 %) 4.291 (+ 10 %) 4.431 (+ 3 %) 4.688 (+ 5 %) 4.898 (+ 5 %) 5.412 (+ 10 %) 5.061 (- 6 %) 5.138 (+ 1 %) 4.313 (- 16 %) 4.654 (+ 8 %) 5.023 (+ 8 %) 5.925 (+ 18 %) 6.575 (+ 11 %) 6.659 ( + 1 %) 6.684 ( + 0,4 %) 6.951 (+ 4 %) 6.656 ( - 4 %) 7.569 (+14 %) 7.286 (- 4 %) 8.006 (+ 10 %) 9.190 (+ 6 %)
Goedkeuringen 121 138 148 187 229 596 626 618 1.310 1.214 1.357 1.934 1.897 2.646 2.495 2.398 1.793 2.346 2.340 2.719 3.330 3.490 3.860 3.927 3.624 4.160 3.918 3.684 4.109
130
Weigeringen 538 671 575 733 1.182 1.346 1.601 1.885 2.776 2.562 2.488 2.889 2.472 2.915 3.225 3.258 2.597 3.247 2.842 2.820 3.559 3.016 3.116 3.045 2.844 3.108 3.338 4.196 4.971
KINDERBIJSLAG EN KRAAMGELD VOOR BEHARTIGENSWAARDIGE CATEGORIEËN Gebruik makend van het recht dat hem door artikel 106 van de Kinderbijslagwet verleend werd, heeft het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers destijds aan de Minister voorgesteld het reservefonds aan te wenden om extra-legale kinderbijslag toe te kennen aan sommige categorieën van behartigenswaardige personen die hierop wettelijk geen aanspraak konden maken. Dit voorstel werd door de Minister aanvaard. Sedert 1 januari 1997 vallen deze uitgaven op grond van artikel 102 van de Kinderbijslagwet ten laste van het globaal beheer. In 2002 werd er kinderbijslag aan de hierna vermelde categorieën uitbetaald: TABEL 32 BEHARTIGENSWAARDIGE CATEGORIEËN: FINANCIËLE GEGEVENS 2000 (EUR) a) gewezen grensarbeiders en weduwen van gewezen grensarbeiders (beslissing van het Beheerscomité van 20 februari 1962 - door de Minister goedgekeurd op 28 mei 1962) b) verlenging van het recht op kinderbijslag wanneer dit een einde neemt ingevolge het overlijden van de rechthebbende indien deze noch de vader noch de adoptant is (beslissing van het Beheerscomité van 5 november 1963 door de Minister goedgekeurd op 24 december 1963) c) huispersoneel Daar de wetgeving betreffende de kinderbijslag voor werknemers niet meer van toepassing is op de betrokkenen sedert het van kracht worden van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de Besluitwet van 28 december 1944 betreffende de sociale zekerheid der werknemers, wordt de kinderbijslag aan deze categorie van rechthebbenden uitbetaald ten laste van het reservefonds (beslissing van het Beheerscomité van 17 maart 1970 door de Minister goedgekeurd op 12 juni 1970) d) grensarbeiders De grensarbeiders in Frankrijk die volgens de vroegere regeling (op 1 april 1990: schrapping van art. 73.2 en 74.2 van de verordening 1408/71 van de EEG) kinderbijslag genoten tegen de Belgische schaal, ontvangen het verschil tussen de Belgische en de Franse schaal ten laste van het reservefonds (beslissing van het Beheerscomité van 16 juli 1991) e) Ten onrechte betaalde bijslag: terugvordering opgegeven f) Bijslag ten voordele van verdwenen kinderen
131
2001 (EUR)
2002 (EUR)
12.055,95
12.174,05
12.302,27
29.611,70
27.909,59
40.099,84
870.846,36
609.078,29
585.909,06
216.936,98
177.611,67
125.467,86
1.042.131,91
-403,67
631.610,72
-
-
-
g) Tussenkomst voor de werknemers in Nederland die hun recht op kinderbijslag verliezen voor kinderen van +16/+18 jaar die in België wonen, ten gevolge van een wijziging van de Nederlandse wet betreffende de kinderbijslag h) Grensarbeiders Gezinsbijslag betaald aan werknemers die in België wonen op wie de Verordening EEG 1408/71 van toepassing is en die zijn tewerkgesteld in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte als grensarbeiders of er sociale uitkeringen genieten na een dergelijke tewerkstelling Totaal der uitgaven Ten laste genomen betalingskosten
25.184,94
3.060,69
37.310,63
-
494.053,60
744.951,57
2.196.767,84 1.685,80
1.323.484,22 1.569,31
2.177.651,95 1.752,94
DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST BETAALD VOOR REKENING VAN DERDEN Rentegevallen ten laste van de FOD Sociale Zekerheid Deze rubriek heeft betrekking op gezinsbijslagen betaald aan zieke of gepensioneerde gewezen personeelsleden van het Rijk en op wezen van personeelsleden van het Rijk (artikel 101, derde lid, 2°, 3° en 4°, van de Kinderbijslagwet). Deze betalingen vallen ten laste van de begroting van de FOD Sociale Zekerheid. Luidens artikel 101, derde lid, 2° en 3°, van de Kinderbijslagwet verleent de Rijksdienst voor rekening van het Rijk, gezinsbijslag aan de zieke of gepensioneerde gewezen personeelsleden en aan de wezen van personeelsleden of gewezen personeelsleden. Krachtens artikel 101, derde lid, 4°, van de Kinderbijslagwet, is de Rijksdienst er bovendien mee belast de gezinsbijslag uit te betalen aan de weduwen van gewezen personeelsleden van het Rijk die een overlevingsuitkering genieten (artikel 56quater, van de Kinderbijslagwet). TABEL 33
RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS
Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 7.247 7.051 6.930 1.895 1.934 1.915 481 476 462 125 115 123 43 47 44 9.791 9.623 9.474
132
TABEL 34 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: FINANCIËLE GEGEVENS Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis −gepensioneerden Bedragen art. 50ter − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis − wezen Bedragen art. 47 − gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
10.185.751,68
10.276.328,28
10.182.701,31
1.409.671,05
1.404.058,09
1.327.208,77
885.075,60
1.032.235,36
-89.154,32
3.098.997,52
3.030.015,05
4.599.719,91
16.542.189,22
16.641.121,78
16.868.793,52
722.332,23 32.844.017,30 180.449,80 926,95 13.764,36
742.964,63 33.126.723,19 164.820,41 12.427,15
855.102,11 33.744.371,30 177.594,54 983,68 10.394,28
Rentegevallen bij sommige autonome overheidsbedrijven en actieve rechthebbenden van sommige openbare instellingen Tot deze rubriek behoren de zieke of gepensioneerde gewezen personeelsleden en wezen van personeelsleden van sommige autonome overheidsbedrijven, betaald ten laste van elk der betrokken regies of autonome overheidsbedrijven (artikel 101, derde lid, 2°, 3° en 4°, van de Kinderbijslagwet), en personeelsleden van overheden waarvoor de Rijksdienst de gezinsbijslag betaalt overeenkomstig art. 101, vierde lid van de Kinderbijslagwet. De gezinsbijslag betaald aan deze categorie van rechthebbenden wordt terugbetaald aan de Rijksdienst door de autonome overheidsbedrijven en de openbare instellingen overeenkomstig artikel 111 van de Kinderbijslagwet. De gewezen personeelsleden en de wezen van personeelsleden van sommige autonome overheidsbedrijven, die voorheen deel uitmaakten van de staatsbesturen, worden eveneens op grond van arikel 101 van de Kinderbijslagwet door de Rijksdienst bediend, zoals dat gebeurt voor het Rijk. Het gaat om Belgacom, Biac, Belgocontrol en De Post. In de demografische en financiële gegevens van deze sectie zijn eveneens begrepen de personeelsleden van de overheden die gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheid, geboden door artikel 101, vierde lid van de Kinderbijslagwet, om de bevoegdheid voor het betalen van de gezinsbijslag toe te vertrouwen aan de Rijksdienst.
133
TABEL 35 RENTEGEVALLEN VAN SOMMIGE AUTONOME OVERHEIDSBEDRIJVEN; ACTIEVEN VAN SOMMIGE OPENBARE INSTELLINGEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 2.360 2.305 2.365 1.288 1.276 1.330 418 413 407 93 92 103 23 22 18 4.182 4.108 4.223
TABEL 36 RENTEGEVALLEN AUTONOME OVERHEIDSBEDRIJVEN; ACTIEVEN VAN SOMMIGE OPENBARE INSTELLINGEN: FINANCIËLE GEGEVENS Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis − gepensioneerden Bedragen art. 50ter − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis − wezen Bedragen art. 47 − gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
8.012.548,07
8.018.979,07
8.634.815,70
216.831,75
226.440,25
231.028,62
339.129,13
337.310,83
-179.777,73
1.037.765,61
1.103.351,32
1.681.907,10
3.505.369,45
3.375.466,18
3.421.260,04
405.886,01 13.517.530,01 120.263,49 2.780,84 4.532,76
404.210,67 13.465.758,32 95.084,40 964,40 3.844,51
439.762,72 14.228.996,45 129.328,47 983,68 2.926,33
134
Gezinsbijslagen voor de tijdelijke leerkrachten van het onderwijs dat door de gemeenschappen ingericht of gesubsidieerd wordt (artikel 101, derde lid, 7° van de kinderbijslagwet) De programmawet van 22 december 1989 heeft de artikelen 101 en 111 van de Kinderbijslagwet aangevuld in die zin dat de Rijksdienst vanaf 1 april 1990 de gezinsbijslag aan het tijdelijk onderwijspersoneel betaalt voor rekening van de Gemeenschappen. Gelet evenwel op de brief van de Minister van Sociale Zaken van 18 juli 1990, bevestigd op 26 april 1991 ingevolge een schrijven van het Beheerscomité‚ dat zich afvroeg of de oorspronkelijke interpretatie van de Minister, naar aanleiding waarvan het Rekenhof op 7 november 1990 een opmerking gemaakt had, wel gegrond was, worden deze personeelsleden tijdens de maand augustus, zijnde de referentiemaand voor het vierde kwartaal, als werklozen (vergoed of niet) beschouwd, zodat de Rijksdienst de uitgaven aan kinderbijslag over het vierde kwartaal moet dragen. Alhoewel de demografische gegevens per 31 december weergegeven zijn slaan de financiële gegevens op de rechten op kinderbijslag tot 30 september.
TABEL 37 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS ALLE GEMEENSCHAPPEN 2000 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2001 2002 3.893 4.028 4.167 3.830 3.963 4.054 1.354 1.465 1.539 400 435 442 110 124 120 9.587 10.015 10.322
135
TABEL 38 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: VLAAMSE GEMEENSCHAP Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
10.607.418,81
12.512.732,00
13.196.839,14
-
-
-
7.190,47
27.142,56
25.914,80
-
289,61
819,50
1.146,46
1.194,95
2.455,58
238.970,20 10.854.725,94
266.371,46 12.807.730,58
320.932,82 13.546.961,84
574.656,46
668.342,83
711.632,75
1.853,90
4.708,91
3.915,44
1.919,41
1.961,14
1.910,08
TABEL 39 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: FRANSE GEMEENSCHAP Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
9.067.805,67
10.016.395,56
10.698.059,76
-
-
-
22.200,25
32.496,11
43.321,78
3.134,71
23.888,23
10.461,96
618,05
3.686,15
4.454,12
224.763,82 9.318.522,50
262.145,13 10.338.611,18
276.707,21 11.033.004,83
567.348,04
526.596,97
551.977,77
3.708,16
6.656,26
2.969,95
2.604,17
2.352,24
1.880,64
136
TABEL 40 TIJDELIJKE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: DUITSTALIGE GEMEENSCHAP Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis
190.567,23
220.490,75
223.528,10
92,19
-
-
254,04
-
-
4.049,99 194.963,45
4.287,67 224.778,42
223.528,10
15.157,50
13.864,81
15.466,10
Adoptiepremie
3. Betalingskosten
-
-
-
68,27
41,79
26,78
Gezinsbijslagen voor de vaste leerkrachten van de onderwijsinrichtingen die door de Gemeenschappen georganiseerd of gesubsidieerd worden (artikel 101, derde lid, 8°, van de Kinderbijslagwet) Artikel 41 van de wet van 26 juni 1992 heeft de artikelen 101 en 111, van de Kinderbijslagwet aangevuld, waardoor de Rijksdienst wordt belast met de betaling van de kinderbijslag aan de vaste leerkrachten van door de Gemeenschappen georganiseerde of gesubsidieerde onderwijsinrichtingen. De datum van inwerkingtreding was 1 september 1993 voor de Vlaamse Gemeenschap en 1 mei 1995 voor de Franse en de Duitstalige Gemeenschap. De Rijksdienst vervult deze opdracht met onafgebroken aandacht voor kwaliteit en efficiëntie met het oog op een steeds correctere en klantvriendelijkere dienstverlening. Deze aanpak gaf aanleiding tot herhaalde felicitaties van de Vlaamse Minister van Onderwijs en Ambtenarenzaken. TABEL 41 VASTE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: VLAAMSE GEMEENSCHAP Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 11.438 11.154 11.109 14.611 14.203 14.100 6.006 5.812 5.742 1.275 1.212 1.199 227 216 222 33.557 32.597 32.372
137
TABEL 42 VASTE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: FRANSE GEMEENSCHAP Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 9.834 9.704 9.791 10.624 10.326 10.168 4.100 4.005 3.924 1.010 956 925 212 206 197 25.780 25.197 25.005
TABEL 43 VASTE LEERKRACHTEN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS: DUITSTALIGE GEMEENSCHAP Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 165 152 213 211 92 84 17 21 6 5 493 473
144 199 88 18 5 454
TABEL 44 VASTE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: VLAAMSE GEMEENSCHAP Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
108.509.087,88
107.128.631,30
107.873.273,81
1.176,87
1.452,14
1.515,44
5.267,81
2.361,46
302,22
40.465,87
33.387,37
38.500,94
42.068,72
45.030,85
32.019,20
2.167.166,73 110.765.233,88
2.179.773,64 109.390.636,76
2.186.613,16 110.132.224,77
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis
872.459,67
900.990,63
950.987,54
Adoptiepremie
13.032,90
10.476,43
13.637,30
3. Betalingskosten
7.833,96
6.809,49
4.883,79
138
TABEL 45 VASTE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: FRANSE GEMEENSCHAP Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
79.737.950,14
78.930.688,14
79.386.120,13
-
-597,00
11.482,01
1.612,18
8.390,90
24.013,87
23.201,52
44.113,21
41.087,14
39.862,47
35.690,40
1.633.517,91 81.448.051,06
1.595.449,10 80.590.813,41
1.656.664,85 81.130.382,49
704.824,08
694.154,57
768.911,75
34.371,26
26.495,26
24.399,20
10.520,80
9.184,90
6.413,81
TABEL 46 VASTE LEERKRACHTEN: FINANCIËLE GEGEVENS: DUITSTALIGE GEMEENSCHAP Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis Adoptiepremie
3. Betalingskosten
1.578.437,45
1.595.901,55
1.591.605,88
-
-
-
-
-
-
4.718,83
3.315,13
-3.508,07
-
-
621,62
35.503,93 1.618.660,21
60.008,73 1.659.225,41
35.220,38 1.623.939,81
12.179,48
11.324,05
13.508,10
909,15
-
-
167,77
198,66
177,12
139
Sommige rentegevallen ten laste van de FOD Financiën Deze categorie heeft betrekking op de gezinsbijslag die buiten het toepassingsveld van de Kinderbijslagwet betaald wordt voor rekening van het Rijk en die ten laste komt van de begroting van de FOD Financiën. Krachtens de wet van 9 maart 1953 en de artikelen 15, litt. c, en 27 van de gecoördineerde wetten over de herstelpensioenen, verzekert de Rijksdienst voor rekening van die FOD de betaling van de gezinsbijslag voor de volgende categorieën van personen: oorlogswezen, zwaar oorlogsverminkten, wezen “uit vredestijd”, wezen “van de gebeurtenissen in Congo”, en gewezen leden van het beroepspersoneel der kaders in Afrika. TABEL 47 RENTEGEVALLEN TEN LASTE VAN DE FOD FINANCIËN: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 180 182 7 4 1 2 188 188
168 5 2 175
TABEL 48 RENTEGEVALLEN TEN LASTE VAN DE FOD FINANCIËN: FINANCIËLE GEGEVENS Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
2. Kraamgeld art. 73bis
114.951,95
109.809,64
100.130,57
-
1.056,82
-
11.995,77
23.038,33
18.927,01
13.410,30
7.869,90
8.444,18
588.728,73
565.249,87
581.788,21
729.086,75
707.024,56
709.289,97
1.872,44
-
2.191,30
-
-
-
911,85
844,20
681,58
Adoptiepremie
3. Betalingskosten
140
Sommige rentegevallen ten laste van de FOD Sociale Zekerheid Het gaat hier om gezinsbijslag die buiten het toepassingsveld van de Kinderbijslagwet voor rekening van het Rijk betaald wordt ten laste van de begroting van het FOD Sociale Zekerheid. Krachtens de wet van 15 maart 1954 betreffende de schadeloosstellingspensioenen van de burgerlijke slachtoffers van de oorlog 1940 - 1945 en van hun rechthebbenden, is de Rijksdienst belast met de betaling van de kinderbijslag ten voordele van de kinderen van burgerlijke invaliden wier invaliditeit 100 % bedraagt, alsmede van de wezen van burgerlijke slachtoffers van de oorlog 1940 - 1945. Krachtens de wet van 6 juli 1964 werd voormelde wet uitgebreid tot de gevolgen van sommige feiten die zich op het grondgebied van Congo, Rwanda en Burundi voorgedaan hebben. TABEL 49 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: BETAALDE GEVALLEN: DEMOGRAFISCHE GEGEVENS Gezinnen met 1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2000 2001 2002 62 59 1 1 63 60
58 1 59
TABEL 50 RENTEGEVALLEN FOD SOCIALE ZEKERHEID: FINANCIËLE GEGEVENS Categorieën - Aard van bijslag
2000 (EUR)
2001 (EUR)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 - 42 arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden wezen Bedragen art. 42bis gepensioneerden Bedragen art. 50ter arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis wezen Bedragen art. 47 gehandicapte kinderen Totalen
62.394,92
58.962,59
58.838,40
-6,97
-
-
-
-
-
2.156,15
2.209,47
2.074,86
116.790,80
109.822,41
111.802,40
181.334,90
170.994,47
172.715,66
2. Kraamgeld art. 73bis
-
-
-
Adoptiepremie
-
-
-
162,40
225,58
199,04
3. Betalingskosten
141
INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN UITGEVOERDE BIJSLAGEN TABEL 51 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: BEDRAGEN - NATIONALE VERDELING Land Duitsland Frankrijk Luxemburg Italië Nederland Verenigd Koninkrijk Denemarken Ierland Griekenland Spanje Portugal Oostenrijk Finland Zweden Europese Unie Noorwegen Ijsland Liechtenstein Totaal EER Zwitserland Turkije Polen San Marino Algerije Marokko Tunesië Slovenië Kroatië Bosnië-Herzegovina Macedonië Joegoslavië Totaal “ex-EER” Algemeen totaal “export”
2000 (EUR)
2001 (EUR)
16.098,68 716.412,68 13.427,45 162.640,86 346.244,91 9.353,02 0 0 19.367,70 253.036,45 100.411,01 589,00 0 0 1.637.581,76 68,42 0 0 1.637.650,18 0 4.965,23 0 0 0 57.905,23 5.561,49 0 0 0 0 2.865,28 71.297,23 1.708.947,41
142
27.185,95 762.786,10 15.399,63 220.731,77 349.207,25 23.845,76 35,47 8.577,05 33.369,43 248.992,80 88.143,33 0 0 3.127,31 1.781.401,85 0 0 0 1.781.401,85 0 10.409,23 0 0 0 81.474,30 6.488,69 0 0 0 0 384,09 98.756,31 1.880.158,16
2002 (EUR) 39.428,10 847.354,42 14.878,35 166.181,96 343.349,32 8.513,09 0 5.638,81 28.089,68 262.857,41 106.350,46 0 0 1.435,53 1.824.077,13 0 0 0 1.824.077,13 0 3.847,75 0 0 0 98.335,96 9.238,54 0 0 0 0 2.565,22 113.987,47 1.938.064,60
TABEL 52 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: RECHTHEBBENDEN NATIONALE VERDELING Land Duitsland Frankrijk Luxemburg Italië Nederland Verenigd Koninkrijk Denemarken Ierland Griekenland Spanje Portugal Oostenrijk Finland Zweden Europese Unie Noorwegen Ijsland Liechtenstein Totaal EER Zwitserland Turkije Polen San Marino Algerije Marokko Tunesië Slovenië Kroatië Bosnië-Herzegovina Macedonië Joegoslavië Totaal “ex-EER” Algemeen totaal “export”
2000
2001 10 321 8 51 150 5 0 0 9 85 39 0 0 0 678 0 0 0 678 0 2 0 0 0 71 7 0 0 0 0 1 81 759
143
2002 11 348 9 48 145 6 0 1 10 85 32 0 0 2 697 0 0 0 697 0 5 0 0 0 80 8 0 0 0 0 0 93 790
12 387 8 48 138 4 0 1 11 76 33 0 0 1 719 0 0 0 719 0 4 0 0 0 98 8 0 0 0 0 0 110 829
TABEL 53 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: KINDEREN - NATIONALE VERDELING Land Duitsland Frankrijk Luxemburg Italië Nederland Verenigd Koninkrijk Denemarken Ierland Griekenland Spanje Portugal Oostenrijk Finland Zweden Europese Unie Noorwegen Ijsland Liechtenstein Totaal EER
2000
Zwitserland Turkije Polen San Marino Algerije Marokko Tunesië Slovenië Kroatië Bosnië-Herzegovina Macedonië Joegoslavië Totaal “ex-EER” Algemeen totaal “export”
144
2001
2002
14 580 10 81 286 9 0 0 10 123 58 0 0 0 1.171 0 0 0 1.171
15 636 13 73 270 10 0 3 15 128 48 0 0 2 1.213 0 0 0 1.213
17 681 12 77 249 5 0 3 14 114 50 0 0 1 1.223 0 0 0 1.223
0 2 0 0 0 143 13 0 0 0 0 1 159 1.330
0 9 0 0 0 169 14 0 0 0 0 0 192 1.405
0 6 0 0 0 198 12 0 0 0 0 0 216 1.439
TABEL 54 UITGEVOERDE BIJSLAGEN: BEDRAGEN
Nationale verdeling (A) Derden (B) Vroegere reservefonds (C) Totalen (A+B+C)
EER Buiten EER Totaal EER Buiten EER Totaal EER Buiten EER Totaal EER Buiten EER Totale export
2000 (EUR) 1.637.650,17 71.297,23 1.708.947,40 651.737,16 278,48 652.015,64 19.800,89
2001 (EUR) 1.781.401,85 98.756,31 1.880.158,16 689.312,90 1.917,06 691.229,96 24.148,74
2002 (EUR) 1.824.077,13 113.987,47 1.938.064,60 786.476,12 1.578,76 788.054,88 29.675,17
352,01 20.152,90 2.309.188,22 71.927,72 2.381.115,94
856,23 25.004,97 2.494.863,49 101. 529,60 2.596.393,09
457,82 30.132,99 2.640.228,42 116.024,05 2.756.252,47
BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË TABEL 55 BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË: NATIONALE VERDELING
Gezinnen Kinderen Kraamgeld Kinderbijslag Totaal Bijslag
2000 (EUR) 4.327 7.905 304.341,56 10.796.937,82 11.101.279,38
2001 (EUR) 4.518 8.308 310.160,35 11.669.107,68 11.979.268,03
2002 (EUR) 4.861 9.003 310.165,81 13.076.106,76 13.386.272,57
TABEL 56 BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË: VOOR DERDEN
Bedragen
2000 (EUR) 6.390.961,60
2001 (EUR) 7.057.729,05
2002 (EUR) 7.921.733,40
TABEL 57 BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË: VROEGERE RESERVEFONDS
Bedragen
2000 (EUR) 25.216,67
145
2001 (EUR) 381.754,52
2002 (EUR) 633.135,17
TABEL 58 TOTAAL BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË
Nationale verdeling Derden Vroegere reservefonds Totaal
2000 (EUR) 11.101.279,38 6.390.961,60 25.216,67 17.517.457,65
2001 (EUR) 11.979.268,03 7.057.729,05 381.754,52 19.418.751,60
2002 (EUR) 13.386.272,57 7.921.733,40 633.135,17 21.941.141,14
BIJZONDERE CATEGORIEËN VAN BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË TABEL 59 KRAAMGELD VOOR GRENSARBEIDERS ONDERWORPEN AAN DE LUXEMBURGSE WETGEVING 2000 (EUR) Kinderen Bedragen
2001 (EUR)
501 402.946,71
570 471.898,01
2002 (EUR) 608 517.376,49
TABEL 60 KRAAMGELD VOOR GRENSARBEIDERS ONDERWORPEN AAN DE FRANSE WETGEVING 2000 (EUR) Kinderen Bedragen
2001 (EUR)
55 46.586,68
51 44.193,89
2002 (EUR) 42 37.731,66
TABEL 61 GRENSARBEIDERS IN FRANKRIJK
Gezinnen Bedragen
2000 (EUR) 193 216.936,98
2001 (EUR) 155 177.611,67
2002 (EUR) 127 125.467,86
TABEL 62 GRENSARBEIDERS IN NEDERLAND (DOC. BC 8859) 2000 (EUR) Gezinnen Bedragen
2001 (EUR)
6 25.184,94
3 3.060,69
2002 (EUR) 1 37.310,63
TABEL 63 GRENSARBEIDERS (CO 1327) 2000 (EUR) Gezinnen Bedragen
2001 (EUR) 0 0
146
131 494.053,60
2002 (EUR) 209 744.951,57
ADVIEZEN VAN HET BEHEERSCOMITE ADVIES NR. 318 UITGEBRACHT OP 8 JANUARI 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (Doc. BC nr. 9979) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 8 januari 2002, onderzocht het eerder vermelde ontwerp van koninklijk besluit en bracht unaniem het volgende advies uit. Het Beheerscomité stelt vast dat het ontwerp van koninklijk besluit een passende oplossing biedt voor de situatie van niet gehuwde ouders die gescheiden leven, met betrekking tot de toekenning van sociale toeslagen. Op die manier vult het ontwerp de juridische constructie aan die in onze wetgeving is gebouwd rond het principe van de gelijkheid van behandeling en de niet-discriminatie. Op formeel vlak is het Beheerscomité echter van mening dat de leesbaarheid van de reglementaire tekst zou verhoogd worden indien de gevallen bedoeld in 3° (momenteel geldende tekst) en 4° (toevoeging voorzien door het ontwerp) van artikel 1, 1ste lid van het koninklijk besluit in kwestie werden samengebracht in een enkele bepaling. In die gedachtengang stelt het Beheerscomité u dan ook voor om artikel 1, 1ste lid, 3° van het koninklijk besluit van 12 april 1984 te vervangen door de volgende bepaling: 3° de rechthebbende die gescheiden leeft van de bijslagtrekkende, allebei verwant of aanverwant tot de eerste graad met het kind, op voorwaarde dat die bijslagtrekkende niet trouwt en geen feitelijk gezin vormt. Opnieuw op formeel vlak impliceert deze oplossing als gevolg hiervan een aanpassing van artikel 2 van het ontwerp.
147
ADVIES NR. 319 UITGEBRACHT OP 5 FEBRUARI 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER het ontwerp van koninklijk besluit tot machtiging van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers om de gezinsbijslag uit te betalen die verschuldigd is aan het personeel van het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap en tot vaststelling van de administratiekosten die voortvloeien uit deze betaling evenals de modaliteiten van een eventuele herziening (Doc. BC nr. 10001) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 5 februari 2002, onderzocht het eerder vermelde ontwerp van koninklijk besluit. Het Beheerscomité stelt vast dat het ontwerp van koninklijk besluit de overdracht verwezenlijkt vanaf 1 maart 2002 van de bevoegdheid tot het betalen van de kinderbijslag voor het personeel van het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap. Deze nieuwe bevoegdheidsoverdracht vindt zijn grondslag in de artikels 101 en 111, KBW, die de Rijksdienst per koninklijk besluit machtigen tot het betalen van de gezinsbijslag voor het rechthebbend personeel van de openbare overheden en instellingen van de Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten. Het Beheerscomité nam opnieuw de regels voor de aanrekening van de administratiekosten in aanmerking, zoals voorzien door artikel 5, § 1 van het koninklijk besluit van 30 november 1993. Het Beheerscomité stelt bovendien vast dat het percentage van de administratiekosten bepaald is op 1,35% van de gezinsbijslag te betalen voor rekening van het personeel van het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap. Ditzelfde percentage wordt toegepast voor de berekening van de administratiekosten voor de betaling van de kinderbijslag aan de vastbenoemde onderwijskrachten, en dit werd vroeger eveneens bepaald voor andere openbare instellingen; het Beheerscomité kon de gegrondheid van dit percentage evalueren bij het onderzoek van een document dat een analyse maakte van de administratiekosten (doc. BC 9975) tijdens de vergadering van 4 december 2001. Om deze redenen besloot het Beheerscomité unaniem een gunstig advies uit te brengen over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit. Verder vestigde het Beheerscomité de aandacht van de Regeringscommissarissen op het feit dat ze, in het raam van hun opdracht als borg voor de goede uitvoering van de bestuursovereenkomst (koninklijk besluit van 14 november 2001), zouden vaststellen dat de overname van de dossiers van het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap een nieuwe opdracht vormt, aan de Rijksdienst toevertrouwd na het afsluiten van de bestuursovereenkomst.
148
ADVIES NR. 320 UITGEBRACHT OP 5 FEBRUARI 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER een wetsvoorstel betreffende de rechten van de vrijwilliger (Doc. BC nr. 10005) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 5 februari 2002, onderzocht het eerder vermelde wetsvoorstel en bracht unaniem het volgende advies uit. Allereerst is het Beheerscomité van mening dat men de tekst van het wetsvoorstel beter had voorgelegd aan de Nationale Arbeidsraad dan aan iedere betrokken sector afzonderlijk. Wat het wetsvoorstel zelf betreft stelt het Beheerscomité vast dat dit geen nieuwe categorieën van rechthebbenden of rechtgevende kinderen creëert, wat overeenkomt met de wens van het Beheerscomité, en dat het zich beperkt tot een aanpassing van de kinderbijslagwet die de vrijwilligers de mogelijkheid biedt hun recht op kinderbijslag te behouden. Meer bepaald in verband met de bepalingen van het wetsvoorstel die een weerslag hebben op de kinderbijslagwet, stelt het Beheerscomité vast dat de praktische gevolgen van de toepassing van artikel 12, dat op juridisch vlak de vergoedingen die de vrijwilligers ontvangen kwalificeert en de voorwaarden tot vrijstelling hiervan bepaalt, niet duidelijk kunnen afgeleid worden uit de tekst van deze bepaling. Artikel 12 zegt niet of de ontvangen vergoedingen, in geval de vrijwilliger niet beantwoordt aan de voorwaarden tot vrijstelling, beschouwd worden als bezoldigingen in hun totaliteit, of enkel ten bedrage van de sommen die de voorziene maxima overschrijden. Het Beheerscomité is van mening dat artikel 14 van het wetsvoorstel een interpretatieprobleem biedt ten opzichte van de artikels 56novies (werklozen), 42bis (begrip rechthebbende met personen ten laste voor de toekenning van een toeslag op de kinderbijslag) en 62, § 5 (rechtgevende kinderen die jonge werkzoekenden tijdens hun wachttijd zijn) van de Kinderbijslagwet. Artikel 14 van het wetsvoorstel laat niet toe met zekerheid te bepalen of de directeur van het werkloosheidsbureau de mogelijkheid heeft om bezwaar in te brengen, zelfs wanneer het vrijwilligerswerk beantwoordt aan de voorwaarden voor vrijstelling voorzien door de artikels 12 en 13 van het wetsvoorstel. Artikel 14 preciseert evenmin de evaluatiecriteria die kunnen worden ingeroepen door de directeur van het werkloosheidsbureau, noch de gevolgen van het bezwaar indien dit resultaat heeft: verlies van de werkloosheidsuitkeringen of verlies van het statuut van werkloze zelf (wegens niet-beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt bijvoorbeeld). Verder regelt geen enkele bepaling de behandeling van de jonge werkzoekende in zijn wachttijd, aangezien artikel 14 van het wetsvoorstel enkel de werklozen die werkloosheidsuitkeringen genieten betreft. De huidige juridische onzekerheid is niet opgeheven, aangezien de werkloze vrijwilliger, al dan niet vergoed, afhankelijk lijkt te blijven van administratieve of gerechtelijke beslissingen.
149
Artikel 25 van het wetsvoorstel voorziet de inlassing in de Kinderbijslagwet van een artikel 175bis. De plaats die voorzien is voor dit nieuwe artikel is ver verwijderd van de bepalingen waarmee het verband houdt, wat de raadpleging van de Kinderbijslagwet kan bemoeilijken. Het Beheerscomité stelt voor dat een nieuw artikel 61, ter vervanging van het vroegere artikel 61 dat is afgeschaft door de wet van 20 juli 1961, de nieuwe bepaling opneemt. In ditzelfde artikel 25 moeten de woorden Voor de toepassing van deze wet worden vervangen door de woorden Voor de toepassing van deze wetten. In verband met artikel 24 van het wetsvoorstel stelt het Beheerscomité vast dat de wijziging voorzien in artikel 52 van de Kinderbijslagwet in de praktijk enkel het vrijwilligerswerk buiten de EG betreft. Het Beheerscomité merkt op dat de toepassing van het wetsvoorstel op vrijwilligers die hun activiteiten in het buitenland uitoefenen op twee gebieden problemen kan opleveren. Bij het ontbreken van specifieke bepalingen betreffende jonge werkzoekenden in hun wachttijd en wegens de onzekerheid van hun statuut, lijkt een uitzondering op de territorialiteitsregel van artikel 52 enerzijds geen enkel praktisch nut te bieden: een vrijwilliger in het buitenland kan niet beschouwd worden als beschikbaar op de Belgische arbeidsmarkt. Anderzijds leidt alles ertoe aan te nemen dat de vergoedingen of voordelen die de vrijwilligers in het buitenland genieten (kost en inwoning,...) door de fiscale administratie zouden kunnen beschouwd worden als belastbare voordelen. Indien een vrijwilliger die zijn activiteiten uitoefent in het buitenland de door het wetsvoorstel voorziene bescherming niet kan genieten, dan wordt een wijziging van artikel 52 van de Kinderbijslagwet overbodig. In verband met artikel 27 van het wetsvoorstel is het Beheerscomité van mening dat de wijziging van een koninklijk besluit door een wet geen gepaste juridische techniek vormt. Tenslotte kan het Beheerscomité geen standpunt innemen over de oprichting van plaatselijke coördinatiecentra, aangezien dit punt niet afhangt van de kinderbijslagsector.
150
ADVIES NR. 321 UITGEBRACHT OP 5 FEBRUARI 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER het voorontwerp van programmawet tot wijziging van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders en de wet van 20 juli 1971 tot instelling van de gewaarborgde gezinsbijslag (Doc. BC nr. 10008) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 5 februari 2002, onderzocht het eerder vermelde voorontwerp van programmawet en bracht unaniem het volgende advies uit. Het Beheerscomité waardeert het initiatief om de bepalingen betreffende kinderbijslag vervat in het voorontwerp van programmawet ter advies voor te leggen en stelt vast dat de meeste bepalingen leiden tot een harmonisering van de kinderbijslagwetgeving met de evolutie van de maatschappij. In verband met artikel 1 van het voorontwerp stelt het Beheerscomité vast dat het een bepaling betreft die moet ingevoegd worden in de Kinderbijslagwet, omdat ze gevolg geeft aan het arrest van het Arbitragehof nr. 106/2001 dat besloot tot de ongrondwettelijkheid van het geldende artikel 42, KBW. De budgettaire weerslag van deze wetswijziging wordt geraamd op 2.195 EUR per jaar. In verband met artikel 2, dat betrekking heeft op de aanpassing van artikel 56, KBW in functie van de begrippen ontwikkeld binnen de ZIV-wetgeving, kan het Beheerscomité enkel maar de noodzaak vaststellen van het gebruik van dezelfde referentiebegrippen door de twee wetgevingen in kwestie. Inzake de voorgestelde wijzigingen aan de wachttijd voor de werknemer die reeds getroffen is door een arbeidsongeschiktheid van 66% op het moment waarop hij een beroepsactiviteit aanvat, stelt het Beheerscomité tijdens de vergadering vast dat de voorgestelde wijzigingen leiden tot een veel strengere behandeling van de beoogde werknemer en het artikel 56, § 2, 1ste lid, 4° vrijwel totaal zijn bestaansreden ontnemen. Om een recht te openen op basis van artikel 56, § 2, 1ste lid, 4°, volgens de huidige tekst, dus om de kinderbijslag te genieten aan de schaal voorzien in artikel 40, verhoogd met de toeslag voorzien in artikel 50ter, moet de werknemer namelijk getroffen zijn door een arbeidsongeschiktheid van tenminste 66% voor het aanvatten van zijn beroepsactiviteit, en moet hij in de loop van een periode van twaalf maanden de voorwaarden vervuld hebben om aanspraak te maken op tenminste zes maandelijkse forfaitaire bijslagen. Het moment waarop die wachttijd kan samengesteld worden is niet gepreciseerd, wat impliceert dat de zes maandelijkse forfaitaire bijslagen kunnen verworven zijn op om het even welke basis, op om het even welk moment in het leven van de werknemer, en bijgevolg zelfs na het begin van zijn beroepsactiviteit, in welk geval hij een recht zal openen op basis van artikel 51 (aan de schaal van artikel 40) gedurende de eerste zes maanden van zijn beroepsactiviteit en op basis van artikel 56, § 2, 1ste lid, 4° (verhoogde schaal) vanaf de zevende maand. De door het voorontwerp van wet voorgestelde wijziging heeft niet alleen tot gevolg dat de periode waarin de wachttijd kon samengesteld worden voor het uitoefenen van een beroepsactiviteit aanzienlijk wordt beperkt, maar ook dat die niet meer kan samengesteld worden na het begin van deze activiteit. De beoogde werknemer, die wegens zijn beroepsactiviteit kinderbijslag zal genieten aan de schaal van artikel 40, zal maar zelden de 151
toeslag voorzien in artikel 50ter kunnen genieten wegens de zware beperking van de opgelegde nieuwe voorwaarde. Het Beheerscomité spreekt dan ook een ongunstig advies uit over dit aspect van artikel 2 van het voorontwerp en is van mening dat de tekst van artikel 56 in zijn huidige vorm zou moeten behouden blijven. Volgens het Beheerscomité vult artikel 3 van het voorontwerp een lacune in de huidige wettekst die geen melding maakt van een uitkering uitbetaald krachtens de wetgeving betreffende de uitkeringen aan gehandicapten, die op alle punten vergelijkbaar is met de uitkeringen opgesomd als basis voor het openen van een recht op kinderbijslag. Artikel 4 van het voorontwerp realiseert volgens het Beheerscomité een gepaste evolutie van artikel 56sexies, KBW, aangezien ten gevolge van het arrest nr. 83/95 van het Arbitragehof de voorwaarde van vijf jaar verblijf reeds werd opgeheven in de wet van 20 juli 1971 tot instelling van de gewaarborgde gezinsbijslag voor de onderdanen van de Lidstaten van de EER, evenals de vluchtelingen en de staatlozen. De nieuwe uitzondering op de voorwaarde van verblijf van vijf jaar voor onderdanen van Staten buiten de EER die het Europees Sociaal Handvest ondertekenden, is trouwens gewettigd door het streven naar het voorkomen van iedere discriminatie van de laatstgenoemden. Artikel 5 van het voorontwerp beoogt tegelijk de uitbreiding van de huidige mogelijkheid tot afwijking van de door de wet bepaalde voorwaarden inzake de wachttijd voor de hoedanigheid van rechthebbende, en het in een beter kader plaatsen ervan. Volgens het Beheerscomité leidt deze evolutie tot een grotere transparantie, omdat ze blijkbaar de huidige praktijk inzake de toekenning van afwijkingen bevestigt. Artikel 6 van het voorontwerp voert een noodzakelijke tekstaanpassing uit, bestemd ter voltooiing van de hervorming die de toekenning per kwartaal van de sociale toeslagen realiseerde. Het Beheerscomité stelt vast dat artikel 7 van het voorontwerp het voorschrift van artikel 68, KBW actualiseert dat bepaalt onder welke vormen de betaling van gezinsbijslag gebeurt, rekening houdend met de verdwijning van de postassignaties en de herstructurering van de banksector. Volgens het Beheerscomité is artikel 8 van het voorontwerp een logisch gevolg van de evolutie van artikel 69, KBW, dat in de loop der tijd de mogelijkheden verruimde om een andere persoon dan de moeder aan te wijzen als bijslagtrekkende. Het voorontwerp herstelt een evenwicht door in het algemeen te voorzien dat de moeder die geen bijslagtrekkende is zich in navolging van andere personen (de vader, de adoptant, de rechthebbende, enz.) in het belang van het kind kan verzetten tegen de betaling aan de bijslagtrekkende. Het Beheerscomité is van mening dat de wijziging aangebracht aan artikel 73quater, KBW, door artikel 9 van het voorontwerp gewettigd is. Enerzijds wordt voorzien in de mogelijkheid om de bevoegdheid inzake afwijkingen te delegeren aan een door de Koning aangewezen ambtenaar, zoals in de andere bepalingen van de kinderbijslagwet die voorzien in de mogelijkheid om van de wettelijke voorwaarden af te wijken. Anderzijds zou de wet verbieden dat een afwijking wordt toegekend om de betaling van de adoptiepremie mogelijk te maken wanneer dermate fundamentele voorwaarden als het bestaan van een adoptie-akte en de aanwezigheid van het kind in het gezin van de adoptant, niet vervuld zijn. 152
Artikel 101, KBW wordt gewijzigd door artikel 10 van het voorontwerp zodat de verwijzing van de wettekst naar de Regie der Luchtwegen vervangen wordt door verwijzingen naar BELGOCONTROL en BIAC. Dit is een noodzakelijke actualisering van de wettekst. Artikel 11 van het voorontwerp wijzigt artikel 120, KBW, door te voorzien dat de verjaringstermijn die kan worden ingeroepen tegen sociaal verzekerden die de uitkering van kinderbijslag vragen, vijf jaar bedraagt in plaats van drie jaar. Op principieel vlak kan het Beheerscomité enkel maar vaststellen dat de huidige ongelijkheid in de verjaringstermijnen bedoeld in de artikels 120 en 120bis, KBW, moeilijk te wettigen is. Het Beheerscomité meent dat artikel 12 van het voorontwerp ten gronde leidt tot een opheffing van een overblijfsel uit het verleden door te maken dat dezelfde bedragen worden uitgekeerd aan alle kinderen die rechtgevend zijn op gewone kinderbijslag. Deze wetswijziging zou tot een besparing moeten leiden van 267.300 EUR per jaar. Het Beheerscomité is echter van mening dat de juridische techniek die gehanteerd wordt door artikel 12, namelijk een ten opzichte van de Kinderbijslagwet autonome wettelijke bepaling, geen rekening houdt met de wijziging van artikel 40, KBW door het koninklijk besluit van 11 december 2001 betreffende de uniformisering van de spilindexen in de sociale materies.Volgens het Beheerscomité dient de recent door het eerder vermelde koninklijk besluit in het artikel 40, KBW ingevoerde lid expliciet te worden opgeheven. Het Beheerscomité merkt op dat artikel 13 van het voorontwerp diverse wijzigingen aanbrengt aan artikel 1 van de wet van 20 juli 1971 tot instelling van de gewaarborgde gezinsbijslag. Enerzijds zou, in navolging van wat artikel 4 van het voorontwerp voorziet, de voorwaarde van vijf jaar verblijf in België niet meer vereist zijn voor de onderdanen van staten buiten de EER die het Europees Sociaal Handvest ondertekenden. Anderzijds wordt in de wet van 20 juli 1971 de toekenning van een nieuwe uitkering ingevoerd, namelijk de adoptiepremie, wat een gepaste overeenstemming regelt met de voordelen toegekend krachtens de Kinderbijslagwet. De weerslag van deze tweede maatregel kan geraamd worden op 3.980 EUR per jaar. In verband met artikel 14, zoals gecombineerd met artikel 1, vestigt het Beheerscomité de aandacht van de Minister op het feit dat een systematische herziening van de dossiers op initiatief van de fondsen om ze te regulariseren op basis van het effect van de groepering volgens deze bepaling vanaf 1 juli 2001 in de praktijk niet kan verwezenlijkt worden voor dossiers waarvoor niet meer betaald wordt op het moment van de publicatie van de nieuwe wet. Voor dergelijke dossiers zal de regularisatie maar gebeuren op verzoek van de sociaal verzekerden. Het Beheerscomité neemt tenslotte akte van de data voorzien voor de inwerkingtreding van de verschillende bepalingen van het ontwerp. Tenslotte meent het Beheerscomité dat de diverse onderzochte bepalingen op gepaste wijze een antwoord bieden op de evolutie van de juridische en sociale context waarin de regelingen van de werknemers en van de gewaarborgde gezinsbijslag zich ontwikkelen, en dit met een begrotingsweerslag die, wanneer hij kan geraamd worden, beperkt blijkt. Het gunstig advies dat het Beheerscomité uitspreekt gaat echter gepaard met een voorbehoud voor de artikels 2, 12 en 14 van het voorontwerp. 153
ADVIES NR. 322 UITGEBRACHT OP 5 MAART 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van de koninklijke besluiten tot uitvoering van artikel 62, §§ 3, 4 en 5, KBW (Doc. BC nr. 10009) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 5 maart 2002, onderzocht het eerder vermelde ontwerp van koninklijk besluit en bracht unaniem het volgende advies uit. Het Beheerscomité is verheugd vast te stellen dat de voorstellen nr. 154 en 158 die men uitbracht terug te vinden zijn in het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit. In eerste instantie heft het ontwerp de discriminatie op tussen studenten die wel en niet zijn ingeschreven als werkzoekende in geval van uitoefening van een beroepsactiviteit. Het ontwerp (artikel 6) schaft namelijk het principe af bepaald door artikel 12 van het geldende koninklijk besluit van 30 december 1975, dat in een dergelijke situatie voorrang verleent aan de hoedanigheid van werkzoekende, wat de striktere toekenningsvoorwaarden voorzien door het koninklijk besluit van 12 augustus 1985 van toepassing maakt op het kind. De afschaffing van dit principe heeft volgens het Beheerscomité als gevolg dat een einde wordt gesteld aan de ongewenste inwerking van de reglementering inzake kinderbijslag op het tewerkstellingsbeleid dat in de Gemeenschappen wordt gevoerd. In tweede instantie lost het ontwerp van koninklijk besluit de onregelmatigheid op gevormd door de mogelijkheid geboden door de geldende teksten (zelfde artikel 12 van het koninklijk besluit van 30 december 1975) om het voordeel van de kinderbijslag te cumuleren met dat van een bezoldiging verworven uit een vaste beroepsactiviteit tijdens de vakantie volgend op het eind van de studies. Volgens het ontwerp (artikel 6) zal tijdens de laatste aan het kind toegekende vakantie, onder voorbehoud van een onvoorwaardelijk recht op kinderbijslag tijdens de maand juli, namelijk enkel een activiteit uitgeoefend als student, of een activiteit die minder dan tachtig uur per maand omvat toegelaten zijn om kinderbijslag te blijven genieten. Het Beheerscomité is van mening dat de reglementering aldus weer is gericht op zijn ware doelpubliek, en merkt ook op dat de creatie van een automatisch recht op kinderbijslag voor de maand juli, tijdens de laatste aan het kind toegekende vakantie, maar ook tijdens de zomervakantie tussen twee periodes van schoolbezoek, een gepaste maatregel is aangezien men aanneemt dat vele studenten tijdens deze maand nog examens afleggen. Tenslotte veralgemeent het ontwerp het verbod op cumulatie van kinderbijslag en de uitkeringen betaald door de werkloosheidsregeling (artikel 3, 2), 5 en 6). De aanpassing van de reglementaire teksten in functie van de formele evolutie van andere wetgevingen of opeenvolgende wijzigingen aangebracht aan de kinderbijslagwetgeving (artikels 1, 2, 3, 1) en 4), evenals de uniformisering van de oplossingen tot regeling van de cumulatie van de kinderbijslag en de andere socialezekerheidsuitkeringen dan de werkloosheids- of loopbaanonderbrekingsuitkeringen (artikels 3, 2), 5, 6 en 7) vormen verder ook een positief element.
154
Het Beheerscomité merkt tenslotte op dat het ontwerp op budgettair vlak gunstig is voor de belangen van de regeling, aangezien het een jaarlijkse besparing oplevert geraamd op 1.175.000 EUR per jaar. Op basis van deze elementen brengt het Comité een gunstig advies uit over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit, waarvan men meent dat het vanaf de volgende zomervakantie zou moeten toegepast worden.
155
ADVIES NR. 323 op 3 september 2002 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers uitgebracht over het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging, wat betreft de autonome overheidsbedrijven bedoeld in artikel 1, § 4, van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven, van het koninklijk besluit van 28 november 1969 tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders (Doc. BC nr. 10086) Het Beheerscomité heeft, op vraag van de Minister van Sociale Zaken en Pensioenen, de problematiek onderzocht van de onderwerping van het contractueel personeel van de autonome overheidsbedrijven aan de algemene regeling van de sociale zekerheid voor werknemers. Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat artikel 45 van de programmawet van 2 augustus 2002 (B.S. 29 augustus 2002 - Ed. 2) artikel 18, tweede lid, KBW, vervangen heeft met de bedoeling de autonome overheidsbedrijven de bevoegdheid te ontnemen zelf gezinsbijslag toe te kennen aan hun contractuele personeelsleden. Deze bedrijven worden, wat de kinderbijslag betreft, met terugwerkende kracht tot 1 juli 2002 - vanaf 1 januari 2003 wat de RTBF betreft - onderworpen aan de algemene regeling van de sociale zekerheid voor werknemers en aldus op voet van gelijkheid geplaatst met de privaatrechtelijke ondernemingen die in dezelfde sector als zij actief zijn. Het Beheerscomité heeft tevens vastgesteld dat de algemene bijdrageplicht voor de verschillende takken van de sociale zekerheid en de verruiming of beperking ervan ten aanzien van de personen die in de openbare sector tewerkgesteld zijn, geregeld worden door het koninklijk besluit van 28 november 1969 tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders. Zo beperkt het huidige artikel 11, § 3, van dit besluit de bijdrageplicht van de contractuele personeelsleden van de instellingen van openbaar nut en de autonome overheidsbedrijven tot o.m. de kinderbijslagregeling voor werknemers, tenzij een bijzondere bepaling of statuut deze instellingen of bedrijven verplichten de kinderbijslag rechtstreeks aan hun personeelsleden te betalen. De rechtstreekse betaling uit de eigen begroting is thans de gangbare praktijk, met uitzondering van de NMBS en de VRT die reeds RSZ-bijdragen betalen. Het Beheerscomité heeft echter geconcludeerd dat de programmawet van 2 augustus 2002 de autonome overheidsbedrijven niet meer toelaat rechtstreeks kinderbijslag te betalen aan hun contractuele personeelsleden en dat het bovendien de bedoeling is deze personeelsleden te onderwerpen aan alle regelingen van de sociale zekerheid voor werknemers en aldus volledig gelijk te stellen met werknemers uit de privé-sector.Vermits het genoemde artikel 11, § 3, enkel van toepassing is op personen, tewerkgesteld in de openbare sector, dienen de autonome overheidsbedrijven in dat artikel dan ook uitgezonderd te worden zodat ze automatisch onder toepassing vallen van de algemene regeling voor werknemers. Daartoe strekt het voorliggend ontwerp van koninklijk besluit.
156
Na onderzoek van het ontwerp heeft het Beheerscomité vastgesteld dat de betrokken AOBs (Belgacom, De Post, Belgocontrol, Biac en RTBF) zich, binnen negentig dagen na de publicatie van de betreffende wettelijke en reglementaire bepalingen, moeten aansluiten bij een kinderbijslagfonds. Belgacom, BIAC en de ermee gerelateerde privé-onderneming SWICH NV hebben, met het oog op een geïntegreerd dossierbeheer, reeds te kennen gegeven zich te willen aansluiten bij de Rijksdienst. De onderwerping van hun contractuele personeelsleden aan de algemene RSZ-bijdragen - in plaats van de rechtstreekse uitbetaling van de kinderbijslag - houdt in dat de AOBs voortaan ressorteren onder de nationale verdeling. Het Beheerscomité is zich dan ook bewust van het budgettaire voordeel voor de nationale verdeling. Wat de rechtsgrond van het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit betreft, merkt het Beheerscomité tenslotte op dat de verwijzing naar inzonderheid artikel 2, § 1, 1° van de wet van 27 juni 1969 dat de toepassing van de wet uitbreidt tot personen die niet door een arbeidsovereenkomst verbonden zijn, moet geschrapt worden. Deze personen zijn immers niet betrokken bij de hier behandelde problematiek. Rekenig houdend met voorgaande heeft het Beheerscomité beslist eenparig een gunstig advies uit te brengen over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit.
157
ADVIES NR. 324 op 3 september 2002 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers uitgebracht over het ontwerp van koninklijk besluit tot vaststelling van de erelonen en de kosten voor de deskundigen aangewezen door de arbeidsgerechten in het kader van medische deskundige onderzoeken inzake de geschillen betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten, de gezinsbijslag voor werknemers en zelfstandigen, de werkloosheidsverzekering en de regeling voor verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen (Doc. BC nr. 10081) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 3 september 2002, heeft het voormeld ontwerp van koninklijk besluit onderzocht. Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit voornamelijk tot doel heeft de tarieven van de erelonen en de kosten voor deskundigen aangewezen door de arbeidsgerechten in het kader van de medische deskundige onderzoeken inzake de geschillen betreffende de sectoren tegemoetkomingen aan gehandicapten, gezinsbijslag voor werknemers en zelfstandigen, werkloosheidsverzekering en verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, te uniformeren en te actualiseren. Het onderhavige ontwerpbesluit vervangt vijf vrij gelijklopende koninklijke besluiten door één algemeen koninklijk besluit. Hiermee wordt de reglementering vanuit wetgevingstechnisch oogpunt opvallend vereenvoudigd. Bovendien wordt hierdoor de uniformiteit van de betreffende reglementering in de bovengenoemde sectoren van de sociale zekerheid bezegeld. Het ontwerp voorziet een bijzonder (gunstiger) tarief voor de categorie van de psychiaters en de neuropsychiaters en dit zowel wat betreft hun persoonlijk ereloon (artikel 1, 1° van het ontwerpbesluit) als wat betreft de kosten voor de bijkomende onderzoeken die zij uitvoeren (artikel 1, 3°, b) van het ontwerpbesluit). Nieuw is ook dat in het onderhavige ontwerp de categorie van de ergologen opgenomen wordt. De kosten voor bijkomende onderzoeken uitgevoerd door een ergoloog worden voortaan op dezelfde wijze getarifieerd als de kosten voor bijkomende onderzoeken uitgevoerd door een psycholoog (artikel 1, 3°, c) van het ontwerpbesluit). In het koninklijk besluit van 21 november 1994, dat door het ontwerp zou worden vervangen, wordt gestipuleerd dat de staat van ereloon en kosten wordt opgesteld volgens een model bepaald door de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (artikel 1, vierde lid). Deze bepaling wordt in het globaal ontwerpbesluit niet hernomen omdat niet alle regelingen een specifiek model kennen en gebruiken. Het Beheerscomité acht het echter aangewezen dat de kinderbijslagregeling verder gebruik maakt van een model teneinde de correcte en volledige mededeling van alle noodzakelijke gegevens ter verificatie van de kosten van de expertises te waarborgen. In die context kan het bij CO 1238 van 27 februari 1995 als bijlage gevoegd model voor de aangifte van de honoraria en de kosten van de medische experten in geschillen inzake kinderbijslag verder aangewend worden. Artikel 5 van het ontwerpbesluit bepaalt dat het besluit in werking zal treden een maand na de publicatie in het Belgisch Staatsblad en ten vroegste op 1 januari 2003. Daardoor wordt voorkomen dat er in de loop van één kalenderjaar twee verschillende tarieven van toepassing zijn. 158
Het Beheerscomité stelt tenslotte vast dat de financiële meerkost van dit ontwerp verwaarloosbaar is. Om deze redenen heeft het Beheerscomité eenparig beslist een gunstig advies uit te brengen over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit.
159
ADVIES NR. 325 uitgebracht op 1 oktober 2002 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers. Het advies verduidelijkt, rekening houdend met de gevolgen van de invoering van de elektronische gegevensflux DIMONA op 1 januari 2003, het advies nr. 309, uitgebracht op 20 maart 2001, over het ontwerp betreffende de toekenning van de toeslag bedoeld in artikel 42bis KBW aan bepaalde gezinnen die gewaarborgde gezinsbijslag aanvragen, in geval van opening van een voorrangsrecht op kinderbijslag in een andere regeling (Doc. BC nr. 10118) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 1 oktober 2002, heeft de gevolgen onderzocht voor de gewaarborgde gezinsbijslag van de invoering van de elektronische gegevensflux DIMONA (onmiddellijke aangifte van tewerkstelling) op 1 januari 2003. Het Beheerscomité herinnert aan het advies nr. 309 uitgebracht op 20 maart 2001 tot hervorming van het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag om het recht op de verhoogde gezinsbijslag te garanderen (basisbedrag + supplement bedoeld in artikel 42bis KBW) en een gelijke behandeling te bewerkstelligen van de gezinnen die gewaarborgde gezinsbijslag genieten. Dat advies gaf de raad de gewaarborgde gezinsbijslag met de toeslag van artikel 42bis KBW te betalen aan de aanvragende gezinnen ondanks het bestaan van een minder gunstig recht gevestigd door een rechthebbende buiten het gezin. Daartegenover moet dan een financiële compensatie staan van het stelsel van de zelfstandigen en de openbare sector wegens de nietuitoefening van het recht van die rechthebbenden buiten het gezin. Het Beheerscomité stelde vast dat advies nr. 309 nog altijd geen concrete uitwerking kent. Het Beheerscomité benadrukt dat de informatie die vanaf 1 januari 2003 doorgegeven zal worden via de elektronische gegevensstroom DIMONA, behalve de rechthebbenden, de bijslagtrekkenden en de rechtgevende kinderen ook vierde actoren zal betreffen, nl. personen wier beroepsactiviteit of gezinssituatie een invloed kan hebben op het recht op kinderbijslag. Het Beheerscomité merkt op dat, gegeven het residuaire karakter van de regeling van de gewaarborgde gezinsbijslag, elke tewerkstelling van elke potentiële rechthebbende, hoe miniem ook (bv. een interimjob van een dag), die systematisch doorgegeven wordt door de flux DIMONA, het einde zal betekenen van dat gunstigere recht. Het Beheerscomité benadrukt eveneens dat deze zeer belangrijke gegevensstroom m.b.t. de (stopzetting van) tewerkstelling van voorrangsgerechtigde rechthebbenden onmiddellijk behandeld moet worden zonder de bevestiging van de flux DMFA (multifunctionele aangifte van de werkgever) af te wachten. Zo worden onverschuldigde betalingen aan de schaal 42bis KBW en terugvorderingsprocedures bij de minst begunstigde gezinnen vermeden. Het Beheerscomité stelt vast dat de nieuwe flux een zware werklast betekent voor de dossierbeheerder. Dat is te wijten aan de hoeveelheid te verwerken informatie, de snelheid waarmee de gegevens verwerkt zullen moeten worden en de wijzigingen van het recht die doorgevoerd zullen moeten worden als de ontvangen en verwerkte informatie niet gevalideerd wordt door de flux DMFA. Die onvermijdelijke verhoging van de werklast is nadelig voor de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen.
160
Uitgaande van deze vaststellingen meent het Beheerscomité dat advies nr. 309 van 20 maart 2001, dat de vermindering van het residuaire karakter van de gewaarborgde gezinsbijslag beoogt door het voorrangsrecht in een andere regeling van een rechthebbende buiten het gezin te schrappen, zich nog meer opdringt in de context van de invoering van de flux DIMONA. Het Beheerscomité constateert dat de jaarlijkse kost van de hervorming, volgens een peiling in de diensten van de gewaarborgde gezinsbijslag, 3.665.318 EUR (147.858.561 BEF) zou bedragen. Het Beheerscomité vestigt de aandacht erop dat de meerkost, zoals reeds opgemerkt in advies nr. 309, niet integraal gedragen kan worden door het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, en dus door het stelsel voor de werknemers. Er moet dan ook een compensatie komen vanuit de openbare sector en de sector der zelfstandigen. Hun tussenkomst voor rechthebbenden buiten het gezin zou immers wegvallen. Het Beheerscomité stelt vast dat dergelijke compensatie niet geval per geval bekeken mag worden. Dat zou immers betekenen dat men opnieuw rekening zou moeten houden met elke activiteit die een rechthebbende buiten het gezin uitoefent, niet langer om het voorrangsrecht te bepalen, maar om de compensatie vast te leggen. Het Beheerscomité merkt bijgevolg op dat een geval-per-geval compensatie niet tegemoet komt aan de doelstelling het bijkomende administratief werk door de invoering van DIMONA te verlichten in het belang van de gezinnen. Het stelt daarom een forfaitaire compensatie voor vanwege de betrokken stelsels, volgens een nog nader te bepalen verdelingssleutel (bv. naargelang het belang van elk stelsel). Tot slot is het Beheerscomité van mening dat het voorstel tot hervorming van het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, zoals geformuleerd in advies nr. 309 van 20 maart 2001, zich nog meer opdringt met de invoering van DIMONA. Bovendien dringt het Beheerscomité aan op een forfaitaire compensatie vanwege de overige stelsels, gezien een geval-per-geval compensatie een enorme verhoging van de werklast met zich mee zou brengen.
161
ADVIES NR. 326 uitgebracht op 5 november 2002 door het Beheerscomite van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over het ontwerp van Koninklijk besluit tot machtiging van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers om de gezinsbijslag uit te betalen die verschuldigd is aan het statutair personeel van het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekem en tot vaststelling van de aanvangsadministratiekosten die voortvloeien uit deze betaling evenals de modaliteiten van een eventuele herziening (doc. BC 10129) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 5 november 2002 heeft het bovenvermelde ontwerp van Koninklijk besluit onderzocht. Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat dit ontwerp van Koninklijk besluit vanaf 1 januari 2003, de overdracht verwezenlijkt van de bevoegdheid voor het uitkeren van de kinderbijslag aan het statutair personeel van het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekem. Deze nieuwe bevoegdheidsoverdracht vindt zijn grondslag in de artikelen 101 en 111 S.W.K.L. die het mogelijk maken de Rijksdienst bij koninklijk besluit te machtigen de gezinsbijslag uit te betalen voor de rechthebbende personeelsleden van overheden en openbare instellingen van de Staat, Gemeenschappen en Gewesten. Het Beheerscomité heeft opnieuw de regels voor het verrekenen van de administratiekosten, zoals bepaald in artikel 5, § 1 van het koninklijk besluit van 30 november 1993 betreffende de terugbetaling van de uitgaven in verband met de gezinsbijslag die de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers voor rekening van bepaalde publiekrechtelijke rechtspersonen uitkeert, in aanmerking genomen. Het Beheerscomité heeft verder vastgesteld dat het percentage van de administratiekosten wordt bepaald op 1,35 % van de voor rekening van het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekem te betalen gezinsbijslag. Dit is hetzelfde percentage dat toegepast wordt voor de berekening van de administratiekosten voor de betaling van de kinderbijslag aan de vastbenoemde onderwijskrachten en dat ook voor andere openbare instellingen in het verleden werd vastgelegd. Een nauwkeurige taakverdeling werd overeengekomen tussen het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis en de Rijksdienst en deze dossiers zijn stabiel van aard. Om deze redenen heeft het Beheerscomité eenparig beslist om een gunstig advies uit te brengen over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit. Verder vestigde het Beheerscomité de aandacht op het feit dat zou worden vastgesteld dat de overname van de dossiers van het statutair personeel van het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekem een nieuwe opdracht vormt die aan de Rijksdienst wordt toevertrouwd na het afsluiten van de bestuursovereenkomst.
162
ADVIES NR. 327 UITGEBRACHT OP 5 NOVEMBER 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER het ontwerp van koninklijk besluit tot machtiging van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers om de gezinsbijslag uit te betalen die verschuldigd is aan het personeel van het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie en tot vaststelling van de administratiekosten die voortvloeien uit deze betaling evenals de modaliteiten van een eventuele herziening (Doc. BC nr. 10134) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 5 november 2002, onderzocht het eerder vermelde ontwerp van koninklijk besluit. Het Beheerscomité stelde vast dat het koninklijk besluit de Rijksdienst de bevoegdheid verleent om vanaf 1 januari 2003 de kinderbijslag uit te betalen aan het personeel van het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie. Deze nieuwe bevoegdheid vindt zijn grondslag in de artikels 101 en 111, KBW, die voorzien dat de Koning de Rijksdienst kan machtigen tot het uitbetalen van gezinsbijslag verschuldigd aan het rechthebbend personeel van administraties of openbare instellingen van de Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten. Het Beheerscomité baseerde zich voor de berekening van de administratiekosten op de regels bepaald door artikel 5, § 1 van het koninklijk besluit van 30 november 1993 betreffende de terugbetaling van de uitgaven in verband met de gezinsbijslag die de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers voor rekening van bepaalde publiekrechtelijke rechtspersonen uitkeert. Het Beheerscomité stelde vast dat de administratiekosten werden bepaald op 1,35% van de bijslag uitgekeerd voor rekening van het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie. Het betreft een percentage dat identiek is aan dat toegepast voor de berekening van de administratiekosten betreffende de betaling van kinderbijslag aan het vastbenoemd onderwijzend personeel, en aan dat toegestaan aan andere openbare instellingen. Het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie en de Rijksdienst kwamen een precieze taakverdeling overeen en de dossiers kennen een stabiel karakter. Op basis van deze overwegingen besloot het Beheerscomité unaniem een gunstig advies uit te brengen over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit. Het Beheerscomité vestigt tenslotte de aandacht op het feit dat de overname van de dossiers van het rechthebbend personeel van het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie moet beschouwd worden als een nieuwe taak die aan de Rijksdienst wordt toevertrouwd na het afsluiten van de bestuursovereenkomst.
163
ADVIES NR. 328 uitgebracht op 3 december 2002 door het Beheerscomite van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over het ontwerp van Koninklijk besluit tot machtiging van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers om de gezinsbijslag uit te betalen die verschuldigd is aan het statutair personeel van de Brussels International Airport Company (BIAC) en tot vaststelling van de aanvangsadministratiekosten die voortvloeien uit deze betaling evenals de modaliteiten van een eventuele herziening (Doc. BC nr. 10147) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 3 december 2002 heeft het bovenvermelde ontwerp van Koninklijk besluit onderzocht. Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat dit ontwerp van Koninklijk besluit vanaf 1 april 2003, de overdracht verwezenlijkt van de bevoegdheid voor het uitkeren van de kinderbijslag aan het statutair personeel van BIAC. Deze nieuwe bevoegdheidsoverdracht vindt zijn grondslag in de artikelen 101 en 111 S.W.K.L. die het mogelijk maken de Rijksdienst bij koninklijk besluit te machtigen de gezinsbijslag uit te betalen voor de rechthebbende personeelsleden van overheden en openbare instellingen van de Staat, Gemeenschappen en Gewesten. Het Beheerscomité heeft opnieuw de regels voor het verrekenen van de administratiekosten, zoals bepaald in artikel 5, § 1 van het koninklijk besluit van 30 november 1993 betreffende de terugbetaling van de uitgaven in verband met de gezinsbijslag die de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers voor rekening van bepaalde publiekrechtelijke rechtspersonen uitkeert, in aanmerking genomen. Het Beheerscomité heeft verder vastgesteld dat het percentage van de administratiekosten wordt bepaald op 1,35 % van de voor rekening van BIAC te betalen gezinsbijslag. Dit is hetzelfde percentage dat toegepast wordt voor de berekening van de administratiekosten voor de betaling van de kinderbijslag aan de vastbenoemde onderwijskrachten en dat ook voor andere openbare instellingen in het verleden werd vastgelegd. Een nauwkeurige taakverdeling werd overeengekomen tussen BIAC en de Rijksdienst en deze dossiers zijn stabiel van aard. Om deze redenen heeft het Beheerscomité eenparig beslist om een gunstig advies uit te brengen over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit. Verder vestigde het Beheerscomité de aandacht op het feit dat zou worden vastgesteld dat de overname van de dossiers van het statutair personeel van BIAC een nieuwe opdracht vormt die aan de Rijksdienst wordt toevertrouwd na het afsluiten van de bestuursovereenkomst.
164
VOORSTELLEN VAN HET BEHEERSCOMITE
VOORSTEL nr. 163 UITGEBRACHT OP 5 MAART 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER het in aanmerking nemen van de wettelijke samenwoning voor het openen van een recht op kinderbijslag (Doc. BC nr. 10003) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 5 maart 2002, bracht unaniem het volgende voorstel uit. In het verlengde van zijn onderzoek van het ontwerp van koninklijk besluit tot gelijkschakeling van gehuwde en niet gehuwde ouders voor de toekenning van de sociale toeslagen (zie advies nr. 318 van 14 januari 2002), acht het Beheerscomité het noodzakelijk het probleem te behandelen van het bestaan in de wetgeving van een verschillende behandeling tussen gehuwde en niet gehuwde koppels voor de toekenning van de basisschaal zelf. Het Beheerscomité is meer bepaald van mening dat men moet nagaan of men op personen die een feitelijk gezin vormen en de hoedanigheid van wettelijk samenwonenden hebben een aangepaste behandeling moet toepassen die hen dichter brengt bij de behandeling van gehuwde koppels. Het Beheerscomité merkt op dat rechthebbenden die gehuwd zijn of geweest zijn, in tegenstelling tot personen die een feitelijk gezin vormen voor wie er enkel een mogelijkheid is om een recht op kinderbijslag te openen in geval van daadwerkelijke vereniging van de partners en het kind van een van hen onder hetzelfde dak, meer uitgebreide mogelijkheden om een recht te openen genieten voor kinderen van hun echtgenoot of voormalige echtgenoot. Op basis van de vaststelling dat wettelijk samenwonenden zich in een juridische toestand bevinden die verschilt van zowel die van feitelijk samenwonenden als die van gehuwde koppels, is het Comité van mening dat een oplossing moet gevonden worden die specifiek is ontworpen voor de wettelijk samenwonenden voor het openen van een recht op kinderbijslag. Het Beheerscomité verstrekt dan ook een aanbeveling voor het openen van een recht op kinderbijslag door een werknemer die verbonden is of geweest is door een wettelijke samenwoning, bovenop de vorming van een feitelijk gezin, volgens de volgende grote lijnen: - opening van het recht voor het kind dat niet aanwezig is in zijn gezin, wanneer er daadwerkelijke samenwoning is met de ouder van het kind; - opening van het recht voor het kind, dat aanwezig is in zijn gezin, van de wettelijk samenwonende van wie hij gescheiden leeft, evenals van de voormalige wettelijk samenwonende.
165
Dit schema zou uiteraard moeten aangepast worden voor kinderen bedoeld in artikel 51, § 3, KBW, die met de wettelijk samenwonende, of de voormalige wettelijk samenwonende, geen graad van verwantschap in de eerste graad vertonen (kleinkinderen, geadopteerde kinderen, een kind van wie het ouderlijk gezag is toevertrouwd aan een derde,...). Het Beheerscomité is van mening dat een dergelijke hervorming de kinderbijslagwetgeving zou actualiseren in functie van de nieuwe vormen van samenleven die in de maatschappij ontstaan. Het Beheerscomité meent echter dat de hervorming van artikel 51, § 3, KBW, geïmpliceerd door het voorstel, het bestaande evenwicht in de verdeling van de kinderbijslaglast met de regeling van de zelfstandigen ongemoeid moet laten. Het Beheerscomité beveelt dan ook geenszins een hervorming aan van de termen van het geldende artikel 60, KBW, in het verlengde van zijn voorstel.
166
VOORSTEL nr. 164 uitgebracht op 7 mei 2002 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over de wijziging van de modaliteiten van de indexering van de toegelaten inkomensgrenzen vastgelegd in de koninklijke besluiten ter uitvoering van artikel 62, §§ 2, 3 en 5 van de samengeordende wetten (Doc. BC nr. 10004 en 10033) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 7 mei 2002, heeft het volgende voorstel unaniem geformuleerd. Tijdens de zitting van 5 februari 2002, heeft het Beheerscomité verschillende opties onderzocht voor de wijziging van de toegelaten inkomensgrenzen zoals bepaald in de koninklijke besluiten ter uitvoering van de artikelen 42bis, 56, §2 en 62, §§ 2, 3 en 5 van de samengeordende wetten. In de marge van een dieptereflectie over de hervorming van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42bis, 56, § 2 KBW, wenst het Beheerscomité een voorstel te doen m.b.t. tot de wijziging van de indexeringsmodaliteiten van de toegelaten inkomensgrenzen voor rechtgevende kinderen die vastgelegd zijn in: a) het koninklijk besluit van 30 december 1975 tot vaststelling van de voorwaarden waaronder kinderbijslag wordt verleend ten behoeve van het kind dat onderwijs volgt; b) het koninklijk besluit van 6 maart 1979 tot bepaling van de voorwaarden waaronder kinderbijslag wordt verleend ten behoeve van het kind dat verbonden is door een leerovereenkomst; c) het koninklijk besluit van 12 augustus 1985 tot uitvoering van artikel 62, § 5 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (jonge werkzoekenden in wachttijd). Het Beheerscomité stelt vast dat met het koninklijk besluit van 11 december 2001 de basisbedragen bepaald in de koninklijke besluiten ter uitvoering van de artikelen 62, §§ 2, 3 en 5 van de samengeordende wetten, ingeschreven werden in de sociale wetgeving aan de eenvormige spilindex 103,14 (basis 1996 = 100). In het koninklijk besluit zijn de basisbedragen uitgedrukt in euro en stemmen ze overeen met de geïndexeerde waarde van de oorspronkelijke basisbedragen op 1 januari 2000. Het Beheerscomité stelt voor dat de bedragen zoals omgezet door het koninklijk besluit van 11 december 2001, ongewijzigd blijven: 394,15 EUR (15.900 BEF) voor alle koninklijke besluiten die de toegelaten inkomensgrenzen bepalen voor rechtgevende kinderen, maar het forfaitaire indexeringssysteem eigen aan de kinderbijslagsector en voorzien in die besluiten, niet langer toe te passen. Ter vervanging van dat indexeringssysteem, stelt het Beheerscomité voor dat de basisbedragen voortaan zouden geïndexeerd worden conform artikel 76bis van de samengeordende wetten, wat betekent dat ze zouden variëren zoals voorzien in de wet van 2 augustus 1971 (automatische koppeling aan de index van de consumptieprijzen) om de basisbedragen beter af te stemmen op de evolutie van de kosten van levensonderhoud.
167
De doelstelling om zo goed mogelijk bij de levenskosten aan te sluiten, kan immers niet bereikt worden door een aanpassing van de door de reglementering voorziene bedragen via een transparant forfaitair bedrag, of die aanpassing nu gebeurt telkens de index gewijzigd wordt (zoals nu het geval) of eenmaal per jaar. Enerzijds leidt het huidige systeem van aanpassing bij iedere indexwijziging door een tranparant bedrag tot een waardevermindering van het basisbedrag ten opzichte van de werkelijke kosten van het levensonderhoud. Anderzijds leidt een jaarlijkse aanpassing op 1 januari aan de hand van de index van de maand december van het voorgaande jaar of op basis van de gemiddelde index van dat jaar, afgerond omwille van de transparantie, noodzakelijkerwijs tot een vertragingseffect dat men niet heeft bij een gewoon indexeringssysteem. Om het huidige voorstel te formuleren, nam het Beheerscomité er speciaal akte van dat een gewone indexering van de bewuste bedragen, op basis van wat gewoonlijk van toepassing is op de uitgekeerde bedragen aan kinderbijslag, geen praktische problemen met zich brengt voor de kinderbijslaginstellingen. Het Beheerscomité stelt tenslotte vast dat het geformuleerde voorstel geen budgettaire impact heeft, behalve dan dat het de bezuinigingen belet die het huidige systeem verkrijgt door een aanpassing van de reglementaire bedragen die geen rekening houdt met de reële levenskost. Teneinde zijn voorstel te concretiseren, legt het Beheerscomité u in bijlage een ontwerp van koninklijk besluit voor dat bovenvermelde modaliteiten voorziet.Volgens het voorstel zou het besluit van kracht worden bij de eerste indexering van de sociale uitkeringen na de publicatie in het Belgisch Staatsblad.
168
VOORSTEL nr. 165 op 7 mei 2002 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers gedaan tot wijziging van het koninklijk besluit van 25 april 1997 tot uitvoering van artikel 71, § 1bis, van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (B.S. 17 mei 1997) (Doc. BC nr. 10032) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 7 mei 2002, heeft het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 25 april 1997 tot uitvoering van artikel 71, § 1bis, S.W.K.L. onderzocht. Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat het bevoegdheidsbesluit van 25 april 1997, bij de vaststelling van het bevoegde kinderbijslagfonds, een onderscheid maakt tussen nieuwe en voortgezette rechten. Bedoeling is het vaststellen van het bevoegde kinderbijslagfonds bij een nieuw recht, bijvoorbeeld de geboorte van een eerste kind, zo gemakkelijk mogelijk te maken en omslachtig opzoekingswerk te vermijden. Daarom wordt de activiteit die bepalend is voor de bevoegdheid zo kort mogelijk bij de datum van het ontstaan van het recht gesitueerd en worden geneutraliseerde situaties, bijvoorbeeld uitzendarbeid, niet in aanmerking genomen voor het bepalen van de bevoegdheid. Bij een voortgezet recht, wanneer de rechthebbende van werkgever verandert, is stabiliteit de belangrijkste betrachting. Het Beheerscomité heeft echter geconstateerd dat het bevoegdheidsbesluit op twee punten problemen geeft. 1) Wanneer een nieuw recht ontstaat en de rechthebbende bevindt zich op dat ogenblik in een situatie van toekenning (bijv. werkloosheid), kunnen, bij een juridisch correcte toepassing van het bevoegdheidsbesluit, een laatste werkzaamheid als zelfstandige of een laatste tewerkstelling in het buitenland niet in aanmerking genomen worden om de bevoegdheid te bepalen en moet deze vastgesteld worden in functie van de tewerkstelling die de zelfstandige activiteit voorafging. Deze interpretatie is echter niet in overeenstemming met de filosofie van het bevoegdheids-besluit om de betaalbevoegdheid te laten afhangen van de laatste beroepsbezigheid van de rechthebbende en deze activiteit zo dicht mogelijk bij de datum van het ontstaan van het recht te situeren. 2) Artikel 101, lid 3, 4 en 5, KBW bepaalt dat de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers bevoegd is om de gezinsbijslag te betalen voor o.m. bepaalde categorieën van het door de Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten bezoldigd (gewezen) personeel. Artikel 6 van het bevoegdheidsbesluit bevestigt deze wettelijke bepaling zonder evenwel te voorzien vanaf wanneer de uitsluitende bevoegdheid van de Rijksdienst aanvangt. Deze lacune werd opgevuld door de richtlijnen van de Rijksdienst aan de uitbetalingsinstellingen.
169
Zo voorziet C.O. 1309 van 20 juni 1997 dat het principe volgens welk, bij een voortgezet recht, de kinderbijslaginstelling die bevoegd is voor een kwartaal, ook bevoegd is voor het volgende kwartaal, tenzij de rechthebbende op de eerste dag van de referentiemaand in dienst is van een nieuwe (niet-geneutraliseerde) werkgever, ook van toepassing is wanneer het recht overgaat naar de Rijksdienst op grond van artikel 6 van het bevoegdheidsbesluit. Deze oplossing is in sommige gevallen (bijvoorbeeld bij overgang van het recht van de overleden ambtenaar naar zijn weeskinderen) evenwel in strijd met artikel 64, § 3, eerste lid, KBW dat voorziet dat elke verandering van voorrangsgerechtigde rechthebbende in de loop van een trimester uitwerking heeft de eerste dag van het volgende trimester. Om meer rechtszekerheid te bieden heeft het Beheerscomité, respectievelijk met betrekking tot probleem 1) en 2), dan ook volgende wijzigingen aan het bevoegdheidsbesluit voorgesteld. 1) In artikel 2, 3°, b) wordt het begrip laatste activiteit vervangen door laatste beroepsbezigheid. Laatstgenoemde term kan alle beroepssituaties omvatten, terwijl de term activiteit, volgens de definitie van het bevoegdheidsbesluit, enkel een tewerkstelling als werknemer of als ambtenaar kan zijn. 2) In het eerste lid van artikel 2 worden de woorden onverminderd artikel 6 geschrapt omdat de bevoegdheid van de Rijksdienst al geregeld is in artikel 101, lid 3, 4 en 5, KBW en deze bevoegdheid ofwel onmiddellijk ingaat op grond van artikel 2, ofwel de eerste dag van het volgende trimester op grond van artikel 64, § 3, eerste lid, KBW, wanneer er verandering is van voorrangsgerechtigde rechthebbende. De huidige tekst van artikel 6 wordt vervangen door een bepaling die, bij een voortgezet recht, de aanvang regelt van de uitsluitende bevoegdheid van de Rijksdienst wanneer deze noch kan bepaald worden op grond van artikel 64, § 3, eerste lid, KBW omdat het niet gaat om een wijziging van voorrangsgerechtigde rechthebbende, noch op grond van artikel 3 van het bevoegdheidsbesluit omdat er geen sprake is van een nieuwe werkgever op de eerste dag van de referentiemaand. De bevoegdheidsverandering gaat in de eerste dag van het kwartaal volgend op dat waarin de gebeurtenis plaatsvond, wat beantwoordt aan de regel van artikel 64, § 3, eerste lid, KBW en wat, gelet op de verschillende budgetten voor actieve en gewezen ambtenaren, begrotings-technisch te verkiezen is. Het Beheerscomité heeft tenslotte opgemerkt dat geen van beide voorstellen een financiële weerslag heeft op de nationale verdeling. Om deze redenen heeft het Beheerscomité eenparig voorgesteld het als bijlage bij dit voorstel gevoegde ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 25 april 1997 tot uitvoering van artikel 71, § 1 bis, S.W.K.L., te nemen.
170
VOORSTEL nr. 166 door het beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers op 7 mai 2002 geformuleerd met het oog op de vaststelling van de enveloppe voor responsabilisering voor het jaar 2002 en de toewijzing van een deel van deze enveloppe aan het reservefonds van de vrije kinderbijslagfondsen (Doc. BC nr. 10028) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Werknemers heeft op 7 mei 2002 de in rand vermelde aangelegenheid besproken en het volgende voorstel geformuleerd. Het voorstel strekt ertoe: 1. voor het dienstjaar 2002 het deel van de toelage vast te stellen dat in functie van de kwaliteit van het beheer aan de kinderbijslagfondsen kan worden verleend. Overeenkomstig artikel 4 van het KB van 9 juni 1999 betreffende de beheersrekening en de administratieve reserve van de kinderbijslagfondsen stelt het Beheerscomité voor om voor het jaar 2002 de enveloppe voor responsabilisering te bepalen op 3.420.000 EUR. Dit bedrag werd bekomen door de enveloppe voor responsabilisering aan te passen aan de evolutie van de index der conventionele lonen (nomenclatuur NACEBEL). 2. een deel van de enveloppe voor responsabilisering toe te wijzen aan het reservefonds van de kinderbijslagfondsen. Overeenkomstig artikel 94, § 2, a, alinea 3 samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders kan de Koning een deel van de toelage aan het reservefonds toewijzen. Het Beheerscomité stelt in dat kader voor om in het jaar 2002 de stijving van het reservefonds te blijven moduleren in functie van de financiële toestand van de kinderbijslagfondsen op de wijze zoals dit reeds in het jaar 2001 is gebeurd: -
voor de kinderbijslagfondsen wier reservefonds op het einde van het jaar niet volstaat om de totaliteit van de nog terug te vorderen onverschuldigd betaalde bijslagen te financieren, het gedeelte van de toelage dat toegekend wordt op basis van de beoordeling van het 2de criterium van de responsabilisering , nl. de kwaliteit van het financieel beheer, integraal toe te wijzen aan het reservefonds;
-
voor de kinderbijslagfondsen wier reservefonds wel volstaat om op het einde van het jaar de totaliteit van de debetten te dekken, de stijving van het reservefonds te beperken tot de helft van het bedrag die op basis van de beoordeling van dit tweede criterium wordt toegekend.
De voorstellen van het Beheerscomité tot toekenning van de enveloppe voor responsabilisering voor het jaar 2002 en de stijving van het reservefonds van de kinderbijslagfondsen zijn vervat in het bijgevoegde ontwerp van koninklijk besluit.
171
VOORSTEL nr. 167 op 2 juli 2002 gedaan door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 november 1993 betreffende de terugbetaling van de uitgaven in verband met de gezinsbijslag die de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers voor rekening van bepaalde publiekrechtelijke rechtspersonen uitkeert (Doc. BC nr. 10063) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 2 juli 2002, heeft een onderzoek gewijd aan de doeltreffendheid van een aantal bepalingen van het in rubriek vermelde koninklijk besluit. Het Beheerscomité heeft kennis genomen van de opmerking van het Rekenhof omtrent de jaarrekeningen van het jaar 1999 en meer bepaald aangaande de afwezigheid van een penaliteit bij niet tijdige vereffening door de derde van het saldo van de terug te betalen gezinsbijslagen en de administratie- en uitkeringskosten in het koninklijk besluit van 30 november 1993 betreffende de terugbetaling van de uitgaven in verband met de gezinsbijslag die de Rijksdienst voor rekening van bepaalde publiekrechtelijke rechtspersonen uitkeert. Het Beheerscomité stelt vast dat het voormelde koninklijk besluit van 30 november 1993 de modaliteiten vastlegt van de terugbetaling van de gezinsbijslag en de daarop betrekking hebbende administratiekosten door de Staat, de Gemeenschappen, de Gewesten of de bij artikel 3, 2°, KBW bedoelde openbare instellingen. Artikel 2 stipuleert nl. dat de derde, zijnde de in artikel 111 KBW bedoelde publiekrechtelijke rechtspersonen voor wier rekening de Rijksdienst de gezinsbijslag uitkeert, een twaalfde van de jaarlijkse begroting van de uit te keren gezinsbijslag en de desbetreffende administratie- en uitkeringskosten dient te storten, ten laatste de zesde van de maand. Bij verzuim van een stipte betaling, worden, conform artikel 3 van het besluit, verwijlintresten aangerekend, behalve indien de vertraging te wijten is aan omstandigheden onafhankelijk van de derde, waarover het Comité vrij kan oordelen. Deze verwijlintresten zijn van rechtswege verschuldigd en worden berekend aan de wettelijke rentevoet. Het Beheerscomité constateert in deze dat daar waar een sanctie opgenomen is in geval van te late betaling van deze voorschotten, dit niet het geval is bij niet tijdige betaling van het eventueel saldo. Artikel 6, eerste lid, bepaalt enkel dat het saldo ten laatste op 30 april van het jaar van afsluiting van de rekeningen dient te worden vereffend. Naar analogie met de sanctie bij te late betaling van de voorschotten, meent het Comité dan ook dat het opportuun is om deze lacune weg te werken. Hierbij stelt het tevens vast dat de sanctie van artikel 3 al meermaals werd toegepast, daar waar de afwezigheid van een sanctie m.b.t. artikel 6 een stipte betaling van het saldo niet heeft kunnen waarborgen. Verder constateert het Comité dat artikel 5, § 6, tweede lid van voormeld besluit, waarin wordt bepaald dat de Franse Gemeenschap op 1 mei 1995 aan de Rijksdienst een forfaitair bedrag van 5 miljoen frank verschuldigd is als kosten van de overname van de dossiers, door zijn eenmalige uitvoering ervan zonder voorwerp is geworden. Het Comité meent dan ook dat deze bepaling kan worden geschrapt. Om deze redenen stelt het Beheerscomité eenparig voor om het voormelde koninklijk besluit van 30 november 1993 in de aangegeven zin te wijzigen, waartoe het bijgevoegd voorontwerp van koninklijk besluit heeft uitgewerkt. 172
VOORSTEL nr. 168 UITGEBRACHT OP 3 SEPTEMBER 2002 DOOR HET BEHEERSCOMITÉ VAN DE RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS OVER de hervorming van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (Doc. BC nr. 10004, 10015, 10025, 10046, 10065 en 10065bis) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 3 september 2002, bracht unaniem het volgende voorstel uit. Tijdens de vergadering van 5 februari 2002 onderzocht het Beheerscomité verschillende opties voor het aannemen van de toegelaten inkomensbegrenzingen, bepaald in de koninklijke besluiten tot uitvoering van de artikels 42bis, 56, § 2 en 62, §§ 2, 3 en 5 van de Kinderbijslagwet. Na het formuleren van het voorstel nr. 164 betreffende een wijziging van de modaliteiten tot indexering van de inkomensbegrenzingen toegestaan uit hoofde van de rechtgevende kinderen, vatte het Beheerscomité een grondige overdenking aan tot hervorming van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2 van de Kinderbijslagwet. Na het afronden van dit onderzoek stelt het Beheerscomité voor om het bewuste koninklijk besluit te hervormen op basis van de hierna uiteengezette principes. Ten eerste stelt het Beheerscomité voor om het onderscheid dat momenteel wordt gemaakt tussen beroepsinkomsten en vervangingsinkomsten op te heffen. Het Beheerscomité is van mening dat het van belang is de grootte te meten van de beroepsinkomsten en van de socialezekerheidsinkomsten die in een gegeven gezin aanwezig zijn, zonder aandacht te schenken aan de oorsprong ervan voor de toekenning van de sociale toeslagen. In dit verband merkte het Beheerscomité met name op dat de bijzonder lage begrenzing van de beroepsinkomsten, afzonderlijk genomen, die is toegestaan voor de echtgenoot/partner evenals voor de gescheiden levende bijslagtrekkende, een werkloosheidsval vormt. In het verlengde hiervan suggereert het Beheerscomité om de lijst met uitzonderingen op het begrip vervangingsinkomsten, voorzien in het geldende artikel 3 van het koninklijk besluit, fundamenteel te herzien. Het Beheerscomité meent dat enkel de uitkering voor hulp van derden en de overeenkomstige integratie-uitkering, tegelijk met uiteraard de kinderbijslag, moeten uitgesloten worden bij het evalueren van de inkomsten van een gezin. Onder uitkering voor hulp van derden moet hier verstaan worden de forfaitaire uitkering voorzien in de ZIV-regeling, evenals de bijkomende uitkeringen voorzien in de wetgeving van de arbeidsongevallen en de beroepsziekten. In dezelfde gedachtengang meent het Beheerscomité dat er in geval van een beroepsactiviteit, uitgeoefend door de rechthebbende die aanspraak maakt op de hoedanigheid van rechthebbende met personen ten laste, geen enkel rationeel argument is op basis waarvan het bedrag van deze activiteit kan uitgesloten worden, wat de termen van het geldende koninklijk besluit nochtans stellen. Nadat het Beheerscomité besloten had met welke gezinsinkomsten rekening diende te worden gehouden, onderzocht het welke begrenzingen hiervoor moesten gelden, begrenzingen die betrekking moesten hebben op de situatie van de alleenstaande rechthebbende, de rechthebbende die samenwoont met zijn echtgenoot of een partner, en de gescheiden levende bijslagtrekkende (feitelijk gescheiden of van rechtswege gescheiden echtgenoot, ex-echtgenoot, andere gescheiden ouder). 173
Het Beheerscomité stelt voor om, in de situatie van de rechthebbende die samenwoont met zijn echtgenoot of een partner, een globale inkomensbegrenzing te voorzien voor de twee personen in kwestie, om de gevolgen verbonden aan het vaststellen van afzonderlijke inkomensbegrenzingen uit hoofde van beiden op te heffen.Volgens de huidige reglementering kan van twee gezinnen met een identiek totaal bedrag aan inkomsten het ene namelijk wel de sociale toeslagen genieten en het andere niet, omdat de verdeling van de inkomsten tussen de echtelieden/partners verschillend is in de twee gezinnen. In die situatie, net zoals in die van de alleenstaande rechthebbende en de gescheiden levende bijslagtrekkende, meent het Beheerscomité dat de hoogte van de reglementaire begrenzingen zoveel mogelijk de grootteordes moet respecteren die momenteel zijn bepaald door de geldende reglementering. Op die manier voorkomt men al te grote veranderingen bij de bevolking die momenteel sociale toeslagen geniet. De begrenzingen die het Beheerscomité voorstelt, binnen de context van de hierboven gedefinieerde principes, zijn als volgt: 1. Situatie van de alleenwonende rechthebbende Begrenzing van 1.607,58 EUR, waarin inbegrepen alle beroeps- en sociale inkomsten, met uitzondering van de uitkeringen voor de hulp van derden en de overeenstemmende integratie-uitkering. 2. Situatie van de rechthebbende die samenwoont met zijn echtgenoot of een partner Globale inkomensbegrenzing van 1.847,04 EUR (1.607,58 + 239,46). Deze begrenzing zou zijn vastgesteld door het cumuleren van alle beroeps- en sociale inkomsten van de twee personen in kwestie, met uitzondering van de uitkeringen voor de hulp van derden en de overeenstemmende integratie-uitkering. 3. Situatie van de gescheiden levende bijslagtrekkende Begrenzing van 1.607,58 EUR, waarin inbegrepen alle beroeps- en sociale inkomsten, met uitzondering van de uitkeringen voor de hulp van derden en de overeenstemmende integratie-uitkering. Op te merken valt dat het verbod van een nieuw huwelijk of het vormen van een feitelijk gezin, in deze bijzondere situatie zou behouden blijven. Het Beheerscomité meent tenslotte dat de voorgestelde hervorming de noodzaak van billijkheid bij de toekenning van een bijkomende uitkering en van vereenvoudiging van de wetgeving verzoent, een vereenvoudiging die het toekenningssysteem transparanter zou moeten maken voor de sociaal verzekerden en een grotere administratieve efficiëntie zou moeten verzekeren. Bovendien impliceert deze hervorming geen grote verandering op het vlak van de categorieën die momenteel de sociale toeslagen bij de kinderbijslag genieten. Volgens de gemaakte ramingen zou de jaarlijkse meerkost van een dergelijke hervorming 2.015.179 EUR bedragen. In dit verband vestigt het Beheerscomité in het bijzonder de aandacht op het feit dat het onderhavige voorstel past in het ruimere kader van de evaluatie van de relevantie van de toegelaten inkomsten. Deze bedenking leidde niet alleen tot het koninklijk besluit van 9 juli 2002 betreffende de rechten van de rechtgevende kinderen, maar ook tot een jaarlijkse besparing die geraamd wordt op 1.075.000 EUR.
174
LIJST DER INSTELLINGEN BELAST MET DE TOEPASSING VAN DE GECOÖRDINEERDE WETTEN BETREFFENDE DE KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS
99
Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (RKW) Voorzitster: Bea CANTILLON Administrateur-generaal: Johan VERSTRAETEN Trierstraat 70
1000 BRUSSEL
Centrale betaaldiensten Gewaarborgde Gezinsbijslag Andere betaaldiensten
TEL.
02-237 21 11
TELEFAX 02-237 21 20 TELEFAX 02-237 24 70 e-mail:
[email protected]
Provinciale Bureaus: Provinciaal Bureau van Antwerpen Van Eycklei 50 2018 ANTWERPEN 1
TEL. 03-286 72 00 TELEFAX 03-230 78 67 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van West-Vlaanderen Hertogenstraat 73 8200 SINT-ANDRIES
TEL. 050-40 49 40 TELEFAX 050-38 29 11 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Henegouwen Rue Léopold 23 6000 CHARLEROI
TEL. 071-20 11 00 TELEFAX 071-30 14 57 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Eupen Hookstrasse 29 4700 EUPEN
TEL. 087-55 59 71 TELEFAX 087-55 29 77 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Oost-Vlaanderen Leopold II - laan 27 9000 GENT
175
TEL. 09-244 74 11 TELEFAX 09-222 73 74 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Limburg De Schiervellaan 3-5 3500 HASSELT
TEL. 011-30 12 00 TELEFAX 011-30 12 29 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Luxemburg Rue Fleurie 2 6800 LIBRAMONTTEL. 061-23 08 48 CHEVIGNY TELEFAX 061-22 56 50 e-mail:
[email protected] Provinciaal Bureau van Luik Rue du Parc 9 4020 LIEGE 2
TEL. 04-344 69 50 TELEFAX 04-341 50 12 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Namen Rue Mazy 173 5100 JAMBES (NAMUR) TEL. 081-32 79 20 TELEFAX 081-30 35 75 e-mail:
[email protected]
1
CICAF 1-Caisse Interprofessionnelle de Compensation pour Allocations Familiales Voorzitter: André WEERTS Beheerder-directeur: Emile GULPEN Rue des Alliés 26
2
4800 VERVIERS
TEL. 087-33 81 71 TELEFAX 087-35 13 51 e-mail:
[email protected]
Kinderbijslagfonds Nr 02 (Bouw, Handel, Nijverheid en Ambachtswezen) Voorzitter: André VAN GORP Ondervoorzitters: J. DE MEESTER en P.CRABBE Gedelegeerd bestuurder: G. STUBBE Directeur: A.ROGGEMAN Ursulinenstraat 2A
176
1000 BRUSSEL
TEL. 02-555 14 11 TELEFAX 02-555 14 01 e-mail:
[email protected]
Bureaus: Th.Van Rijswijckplaats 8 (2de verd.)
2000 ANTWERPEN 1
Poincarélaan 78 (1ste verdieping)
1060 BRUSSEL
Tramstraat 59 (2de verd.)
9052 ZWIJNAARDE
Stationsstraat 2 bus 6 (3de verd.)
8500 KORTRIJK
Kunstlaan 20 (2de verd.)
3500 HASSELT
Rue de la Grosse Pomme 1Bis
7000 MONS
Galerie de la Sauvenière 5 (2°étage)
4000 LIEGE
Rue du Palais 27 bte 7 (5° étage)
4800 VERVIERS
Avenue Sergent Vrithoff 141 (1°étage)
5000 NAMUR
Faubourg de Binche 33
7070 LE ROEULX
177
TEL. 03-203 44 31 TELEFAX 02-555 14 36 e-mail:
[email protected] TEL. 02-555 14 11 TELEFAX 02-555 14 58 e-mail:
[email protected] TEL. 09-244 45 71 TELEFAX 02-555 14 47 e-mail:
[email protected]
TEL. 056-22 68 46 TELEFAX 02-555 14 38 e-mail:
[email protected] TEL. 011-26 97 85 TELEFAX 02-555 14 55 e-mail:
[email protected] TEL. 065-40 68 40 TELEFAX 02-555 14 49 e-mail:
[email protected] TEL. 04-220 99 50 TELEFAX 02-555 14 43 e-mail:
[email protected] TEL. 087-22 44 33 TELEFAX 02-555 14 56 e-mail:
[email protected] TEL. 081-71 96 84 TELEFAX 02-555 14 48 e-mail:
[email protected] TEL. 064-23 83 90 TELEFAX 02-555 14 69 e-mail:
[email protected]
3
Kinderbijslagfonds KBL Voorzitter: Cyriel VANDEN DRIES Afgevaardigd-beheerder-directeur: Koen TORFS Adjunct-directeur: Willy HOESSELS Kunstlaan 20 (3de verdieping)
3500 HASSELT
TEL. 011-26 49 49 TELEFAX 011-23 10 65 e-mail:
[email protected]
8000 BRUGGE
TEL. TELEFAX
Bureau: Ezelstraat 25
9
050-33 16 47 050-34 22 97
Caisse de compensation pour allocations familiales de la région liégeoise Voorzitter: Jean Marie BONAMEAU Ondervoorzitter - afgevaardigd-beheerder: G. CAMPIOLI Archipel-Centre daffaires Boulevard Emile de 4020 LIEGE Laveleye 191
10
TEL. 04-340 35 01 TELEFAX 04-344 09 35 e-mail:
[email protected]
Caisse de compensation pour allocations familiales des régions de Charleroi et de Namur Voorzitter: Jean MAYEUR Afgevaardigd-beheerder: H. NICAISE Directeur: F. SCHNEIDER Rue Léopold 5
178
6000 CHARLEROI
TEL. 071-27 19 11 TELEFAX 071-30 44 43 e-mail:
[email protected] [email protected]
13
Kinderbijslagfonds van Brabant Voorzitter: Hugues van de WERVE de SCHILDE Afgevaardigd-beheerder: D.TEMPELS Directeur: Mevr. M.WIELEMANS Louizalaan 251 bus 4
14
1050 BRUSSEL
TEL. 02-643 18 11 TELEFAX 02-648 64 46 e-mail:
[email protected] [email protected] [email protected] (inlichtingen)
Kinderbijslagfonds AURORA v.z.w. Voorzitter: Leon MERKEN Bestuurder - directeur: R. VAN EYNDONCK Bestuurder - directeur: L.COULIER Oudaan 18
2000 ANTWERPEN 1 TEL. 03-205 19 00 TELEFAX 03-205 19 29 e-mail:
[email protected]
Bureaus:
17
Filip Williotstraat 9 (1e verd.)
2600 BERCHEM
TEL. TELEFAX
03-286 95 50 03-286 95 99
Kunstlaan 18 (5de verdieping)
3500 HASSELT
TEL. TELEFAX
011-22 79 31 011-22 33 37
Jubelfeestlaan 153
1080 BRUSSEL
TEL. TELEFAX
02-420 15 30 02-420 18 13
ALFA-M, Interprofessioneel Kinderbijslagfonds Voorzitter: A. HELSKENS Directeur: B. SIMOENS Archipel Business Center Tramstraat 61
179
9052 GENTTEL. 09-244 97 33 ZWIJNDAARDE TELEFAX 09-244 97 44 e-mail:
[email protected]
Bureau: Nikolaas Gombertstraat 40
19
8000 BRUGGE
TEL. 050-44 60 90 TELEFAX 050-44 60 98 e-mail:
[email protected]
ACERTA Kinderbijslagfonds Voorzitter: Noël DEVISCH Gedelegeerd bestuurder: Koen VAN GERVEN Algemeen directeur: Marc SOMVILLE Directeur organisatie en services: Philemon RAPS Directie: Sneeuwbeslaan 20
2610 ANTWERPEN - TEL. 03-829 22 01 WILRIJK TELEFAX 03-825 10 90 e-mail:
[email protected]
Bureaus: Sneeuwbeslaan 20
2610 ANTWERPEN TEL. 03-829 22 99 WILRIJK TELEFAX 03-829 25 85 e-mail:
[email protected]
Buro & Design Center Heizel Esplanade PB 64
1020 BRUSSEL
Fr. Laurentplein 7
9000 GENT
Kunstlaan 16
3500 HASSELT
TEL. 011-24 94 00 TELEFAX 011-23 19 71 e-mail:
[email protected]
Grote Markt 19
8500 KORTRIJK
TEL. 056-21 93 21 TELEFAX 056-21 93 29 e-mail:
[email protected]
Diestsevest 14 Postadres: Postbus 94
3000 LEUVEN 3000 LEUVEN 1
TEL. 016-24 52 60 TELEFAX 016-24 53 70 e-mail:
[email protected]
Diksmuidsesteenweg 406
8800 ROESELARE
180
TEL. 02-773 16 20 TELEFAX 02-773 16 30 e-mail:
[email protected] TEL. 09-264 12 80 TELEFAX 09-264 12 13 e-mail:
[email protected]
TEL. 051-24 00 92 TELEFAX 051-24 00 54 e-mail:
[email protected]
22
Grote Peperstraat 4
9100 SINT-NIKLAAS
TEL. 03-780 74 40 TELEFAX 03-780 74 49 e-mail:
[email protected]
Patersstraat 100
2300 TURNHOUT
TEL. 014-40 02 30 TELEFAX 014-40 02 38 e-mail:
[email protected]
Caisse de compensation pour allocations familiales de la région de Mons Voorzitter: Robert VAN LOY Directeur: Pierre DE POTTER
24
Boulevard Kennedy 69
7000 MONS
Adres briefwisseling Place des Chasseurs à Pied 1 bte 18
7000 MONS
TEL. 065-32 84 60 TELEFAX 065-31 49 75 e-mail:
[email protected]
Kinderbijslagfonds van Doornik en omliggende Voorzitter: Robert VANGENEBERG Directeur: D. LEFEBVRE Placette aux Oignons 9 bis 7500 TOURNAI
32
TEL. 069-22 34 42 TELEFAX 069-22 98 70 e-mail:
[email protected]
Kinderbijslagfonds SECUREX Voorzitter: Thierry VANDERMEERSCH Directeur-generaal: Luc DEFLEM Genèvestraat 4
181
1140 BRUSSEL
TEL. 02-729 94 62 TELEFAX 02-726 39 64 e-mail:
[email protected] [email protected] [email protected]
Bureaus:
34
Keizerlijk Plein 4
9300 AALST
TEL. 053-73 18 04 TELEFAX 053-77 56 38 e-mail:
[email protected]
Bagattenstraat 16
9000 GENT
Conservatoriumplein 21
8500 KORTRIJK
Avenue de la Closeraie 2
4000 ROCOURT
Boulevard Fulgence
7000 MONS Masson 1b
TEL. 09-235 60 25 TELEFAX 09-225 63 46 e-mail:
[email protected] [email protected] TEL. 056-23 68 31 TELEFAX 056-22 80 34 e-mail:
[email protected]
TEL. 04-225 88 50 TELEFAX 04-224 25 82 e-mail:
[email protected] TEL. 065-41 28 44 TELEFAX 065-36 19 18 e-mail:
[email protected]
ARENBERG Kinderbijslagfonds V.Z.W. Voorzitter: Luc BETRAND Algemeen bestuurder: Willy MACHIELS Technisch directeur: Freddy DEMUYNCK Financieel directeur: Albert BRUYNEIL Arenbergstraat 24
35
2000 ANTWERPEN 1 TEL. 03-221 02 11 TELEFAX 03-221 02 87 e-mail:
[email protected]
ADMB Kinderbijslagfonds vzw Voorzitter: Paul PEETERS Algemeen directeur: Karel GHESQUIERE Adjunct-algemeen directeur: Rik LEENKNEGT Afdelingshoofd: Rudi VANHAECKE Sint-Clarastraat 48
182
8000 BRUGGE
TEL. 050-47 41 11 TELEFAX 050-47 42 09 e-mail: Rudi
[email protected]
36
Verrekenkas voor Gezinsvergoedingen der Textielnijverheid van t Kortrijkse Voorzitter: Alec GEVAERT Bestuurder-volmachtdrager: Jan DE MEYER Diensthoofd: Pol PIRARD Koning Leopold I-straat 18 8500 KORTRIJK
39
TEL. 056-26 42 50 TELEFAX 056-26 42 05 e-mail:
[email protected]
PARTENA, Kinderbijslagfonds Voorzitter: Dirk van de WALLE Algemeen directeur: Pierre SCHOONHEYDT Directeur: Pierre DE POTTER Kartuizersstraat 45
1000 BRUSSEL
TEL. 02-549 39 00 TELEFAX 02-512 47 84 e-mail:
[email protected]
Bureaus: Kalkoven 26
1730 ASSE
TEL. 02-454 89 40 TELEFAX 02-454 89 49 e-mail:
[email protected]
Uitbreidingstraat 180 bus 1A
2600 BERCHEM
TEL. 03-287 69 60 TELEFAX 03-281 52 56 e-mail:
[email protected]
Rue Pépin 1a
5000 NAMUR
TEL. 081-25 36 50 TELEFAX 081-22 06 23 e-mail:
[email protected]
Kortrijksepoortstraat 86
9000 GENT
TEL. 09-265 05 70 TELEFAX 09-225 49 95 e-mail:
[email protected]
Pl. des Chasseurs à Pied 1 bte 18
7000 MONS
TEL. 065-40 27 30 TELEFAX 065-33 78 74 e-mail:
[email protected]
Rue de Bruxelles 41
4800 VERVIERS
TEL. 087-29 36 70 TELEFAX 087-23 07 81 e-mail:
[email protected]
183
Stationlei 1
1800 VILVOORDE
TEL. 02-257 20 30 TELEFAX 02-252 07 56 e-mail:
[email protected]
Parc dAffaires 4020 LIEGE Zénobe Gramme Square des conduites dEau 13-14
41
TEL.
04-349 25 60
TELEFAX 04-349 15 03 e-mail:
[email protected]
Boulevard Tirou 130
6000 CHARLEROI
TEL. 071-27 87 80 TELEFAX 071-27 87 88 e-mail:
[email protected]
Groeningestraat 48
8500 KORTRIJK
TEL. 056-27 02 70 TELEFAX 056-27 02 89 e-mail:
[email protected]
Kinderbijslagfonds UCM of Waals Fonds voor Kinderbijslag Voorzitter: Jean HEYMANS Afgevaardigd bestuurder: M. DAOUST Dienstdirecteur: M. DELFORGE
43
Chaussée de Marche (Nationale 4)
5100 WIERDE (NAMUR) TEL. 081-32 06 11 TELEFAX 081-30 74 09 e-mail:
[email protected] Direction généralee-mail:CAF@NAMUR UCM.BE
Postadres: B.P. 38
5100 JAMBES
Kinderbijslagfonds V.E.V. Voorzitter: Dirk COLLIER Beheerder-directeur: Alex VERHEYDEN Brouwersvliet 4 bus 3
2000 ANTWERPEN 1 TEL. 03-221 08 11 TELEFAX 03-226 12 66 e-mail:
[email protected]
Bureaus: Koningstraat 284
184
1210 BRUSSEL
TEL. TELEFAX
02-204 00 50 02-203 12 00
47
Sint-Pietersplein 60A bus 1
9000 GENT
TEL. TELEFAX
09-269 97 60 09-269 97 79
Kuringersteenweg 392
3511 HASSELT
TEL. TELEFAX
011-87 02 70 011-87 02 99
Kennedypark 33B
8500 KORTRIJK
TEL. TELEFAX
056-54 95 70 056-54 95 99
Onze-Lieve-Vrouwestraat 85 bus 3
2800 MECHELEN
TEL. TELEFAX
015-45 97 20 015-45 97 39
Vogelzang 1 bus 1
2300 TURNHOUT
TEL. TELEFAX
014-44 35 00 014-44 35 09
Compensatiekas voor Gezinsvergoedingen der Centrale der Werkgevers aan de Haven van Antwerpen Voorzitter: F.VAN GEEL Directeur: G. VANKRUNKELSVEN Diensthoofd: M. DIRKX
53
Brouwersvliet 33 bus 7
2000 ANTWERPEN 1 TEL. 03-221 97 63 TELEFAX 03-232 38 26 e-mail:
[email protected]
Adriaan Brouwer-straat 24 CEPA-Building
2000 ANTWERPEN
TEL. TELEFAX
03-221 97 63 03-232 38 26
HDP Verrekenkas voor kinderbijslag Voorzitter: Guy PEETERS Afgevaardigd-beheerder: Ralph CORBEY Directeur: Nicolas Bodson Adjunct-directeur: JP. DE DONDER Leuvenseplein 12 bus 2
185
1000 BRUSSEL
TEL.
02-229 21 80 (nl.) 02-229 21 90 (fr.) TELEFAX 02-229 21 99 e-mail:
[email protected] e-mail:
[email protected]
Bureaus:
62
Stationsplein 17-19
9470 DENDERLEEUW
TEL. TELEFAX
053-64 11 80 053-64 11 79
Place des Tramways 9/2
6000 CHARLEROI
TEL. TELEFAX
071-50 98 30 071-50 98 88
Familienzulagenkasse der Ostgebiete (Verrechnungskasse) Caisse de compensation pour allocations familiales des Cantons de lEst Voorzitter: Paul KAISER Directeur:Volker KLINGES Residenz Reinartzhof Herbesthaler Strasse 1a
70
4700 EUPEN
TEL. 087-56 93 88 TELEFAX 087-55 79 04 e-mail:
[email protected]
Caisse de compensation pour allocations familiales de la région du Centre A.F.I.C. Voorzitter: Franciscus VAN HAM Ondervoorzitter: Jean-Michel STURBOIS Directeur: M. DUPUIS Rue Boucqueau 13
77
7100 LA LOUVIERE
TEL. 064-22 39 89 TELEFAX 064-28 49 54 e-mail :
[email protected] [email protected]
De Regionale - Kinderbijslagfonds Voorzitter: Lionel VAN DAMME Afgevaardigd beheerder: Marc VAN DE WERF Afgevaardigd beheerder: Rik LEENKNEGT Afgevaardigd beheerder: Stanislas BOONE Directeur: F. BASSENS Lijnendraaierstraat 10
186
9900 EEKLO
TEL. 09-377 11 93 TELEFAX 09-377 07 24 e-mail:
[email protected]
78
Algemene Verrekenkas voor Gezinsvergoedingen HET GEZIN Voorzitter: Louis BRIL Directeur: Marnix VAN DE GEHUCHTE Onderdirecteur: Dirk DEVOS Hoefijzerlaan 12
79
8000 BRUGGE
TEL. 050-44 93 00 TELEFAX 050-33 02 21 e-mail: info@ hetgezin.be
Gezinsvergoedingenkas voor Notarissen, Politieke Mandatarissen en vrije Beroepen V.Z.W Voorzitter: Guy SOINNE Directeur: Luc WEEMAELS Bergstraat 30-32,
80
1000 BRUSSEL Bus 4
TEL. 02-500 14 79 TELEFAX 02-500 14 14 e-mail:
[email protected]
(BK.1) Bijzondere Verrekenkas voor Gezinsvergoedingen ten bate van de Arbeiders gebezigd door de Ladings- en Lossingsondernemingen en door de Stuwadoors in de Havens, Losplaatsen, Stapelplaatsen en Stations Voorzitter: Tijl DECLERCQ Directeur: G. VANKRUNKELSVEN Diensthoofd: M. DIRKX Brouwersvliet 33 bus 7
2000 ANTWERPEN
TEL. 03-221 97 58 TELEFAX 03-232 38 26 e-mail:
[email protected]
Adriaan Brouwerstraat 24
2000 ANTWERPEN 1 CEPA-Building
TEL. TELEFAX
9000 GENT
TEL. 09-265 75 25/26 TELEFAX 09-265 75 33
03-221 97 58 03-232 38 26
Bureau: Dok Noord 2
187
83
(BK.4) Bijzondere Verrekenkas voor Gezinsvergoedingen ten bate van de Arbeiders der Ondernemingen voor Binnenscheepvaart Ondervoorzitter: Yvan VICTOR Ondervoorzitter: Marc PARMENTIER Algemeen bestuurder: Willy MACHIELS Technisch directeur: Freddy DEMUYNCK Financieel directeur: Albert BRUYNEIL Arenbergstraat 24
97
2000 ANTWERPEN 1 TEL. 03-221 02 11 TELEFAX 03-221 02 87 e-mail:
[email protected]
Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Provinciale en Plaatselijke Overheidsdiensten Voorzitter: Valmy FEAUX Administrateur-generaal: J. GYSEN Adjunct-administrateur-generaal: N.JEURISSEN Jozef II-straat 47
98
1000 BRUSSEL
TEL. 02-234 32 11 TELEFAX 02-234 33 16 e-mail:
[email protected]
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen Hoofdadviseur-afdelingschef: L.RYCKAERT HR.35 - sectie 52 Frankrijkstraat 85
1060 BRUSSEL
e-mail:
[email protected]
Bureaus: Hoofdbestuur + Brussel Directie Human Resources HR.351 - sectie 52 Frankrijkstraat 85 (niet -statutaire bedienden)
188
1060 BRUSSEL
TEL. TELEFAX
02-525 35 41 02-525 35 65
e-mail:
[email protected]
Directie Human Resources HR.352 - sectie 52 Frankrijkstraat 85 (ambtenaren hoofdbestuur)
1060 BRUSSEL
District Centrum - Brussel HR.35B - Kinderbijslag Fonsnylaan 47B (personeel district centrum)
1060 BRUSSEL
TEL. TELEFAX
02-525 35 20 02-525 47 98
e-mail:
[email protected] TEL. TELEFAX
02-224 51 63 02-224 56 95
e-mail:
[email protected]
Vlaanderen District Noordwest -Gent 9000 GENT HR.35G - Kinderbijslag Koningin Maria-Hendrikaplein 2 District Noordoost - Hasselt HR.35H - Kinderbijslag Stationsplein 2
3500 HASSELT
TEL. TELEFAX
09-241 25 52 09-241 25 57
e-mail:
[email protected] TEL. TELEFAX
011-29 63 55 011 29 62 96
e-mail:
[email protected]
Wallonië District Sud-Est - Liège 4000 LIEGE HR.35L - Allocations familiales Rue du Plan Incliné 145 District Sud-Ouest 6000 CHARLEROI Charleroi HR.35C - Allocations familiales Quai de la gare du Sud 1
TEL. TELEFAX
04-241 20 51 04-241 22 97
e-mail: af.ps04liè
[email protected] TEL. TELEFAX
071-60 23 59 071-60 25 48
e-mail:
[email protected]
201 DE POST N.V. van publiek recht Verantwoordelijke van het departement Directeur personeelsbeheer: G. PIRSON Muntcentrum
189
1000 BRUSSEL
TEL.
02-204 75 36 (fr) 02-204 84 44 (nl) TELEFAX 02-204 61 73
Adres briefwisseling: Afdeling 3.5.2 WTC Toren II Antwerpsesteenweg 59
1000 BRUSSEL e-mail:
[email protected]
202 CENTRALE DIENST DER VASTE UITGAVEN CEL KINDERBIJSLAG Auditeur-generaal van Financien: Robert De Ron Directeur: Luc Leunens Attachée van Financien: Catherine Beetz Kunstlaan 30
190
1040 BRUSSEL
TEL. 02-233 72 96 TELEFAX 02-233 70 77 e-mail:
[email protected]