Inh oudstafel
Inleiding
3
Wat doe je als sch oolverlater?
5
1 Sch rijf je in als werkzoekende bij de VDAB
5
2 Wat m et h et kinderbijslagfonds?
8
3 Wat m et h et ziekenfonds?
8
Wat doe je als je je insch rijving rijving wijzigt of stop t m et studeren tijdens h et ac adem iejaar?
9
1 Je insch rijving tijdens h et academ iejaar wijzigen
9
2 Stop p en m et studeren tijdens h et academ iejaar
10
Je gaat op zoek naar werk
12
1 Hoe werk zoeken?
12
2 Waar vind je vacatures?
13
3 Tewerkstelling in de op enbare sector
15
4 Tewerkstelling in h et buitenland
15
Je h ebt werk gevonden!
18
1 Als am btenaar in de op enbare sector
18
2 De p rivésector
19
3 Als zelfstandige
25
De wach ttijd voorbij
27
1 De wach tuitkering aanvragen
27
2 Je insch rijving als werkzoekende bevestigen
28
3 E n verder …
28
4 O p welk bedrag h eb je rech t?
28
5 Werkloosh eidsuitkeringen
29
Heb ik rech t op vakantie? 1 Algem een p rincip e
30 30 1
2 E n als ik afstudeer? 3 De jeugdvakantie
30 31
Verder studeren in h et buitenland
32
L evenslang leren
35
1 O p en U niversiteit
35
2 Taalonderwijs
35
3 VDAB
35
4 O ndernem ersop leidingen bij Syntra
36
5 Hoger beroep sonderwijs van h et volwassenonderwijs
36
N uttige adressen
37
B ibliografie
40
2
Inleiding juni 20 10
Als je afstudeert of stop t m et je h uidige studie sta je voor een nieuwe p eriode in je leven. Som s loop t dat van een leien dakje, som s ook niet. M issch ien weet je niet m eteen wat je wil doen. Je zal in ieder geval m oeten kiezen of je nog verder studeert, gaat werken of iets anders wil doen. Werk (en h oe ga je ernaar op zoek?) Daarover gaat de h oofdm oot van deze broch ure. De m eerderh eid van de p as afgestudeerden gaat werken als werknem er of am btenaar. Hoe je eraan begint en waar je best op let, vind je in h et h oofdstuk Je gaat o p zo ek n aar w erk (p .12 e.v.). E en eigen zaak (en h oe begin je erm ee?) Wil je een eigen zaak beginnen of stap je m ee in een bestaande zaak? Het statuut van zelfstandigen versch ilt grondig van dat van werknem ers! In h et h oofdstuk Je h eb t w erk gevo n d en ! (p .18 e.v.) vind je een korte inleiding. Verder studeren (en h oe oriënteer je je?) N a een bach elor- of m asterdip lom a h eb je nog h eel wat m ogelijkh eden in h et onderwijs. Afh ankelijk van je dip lom a h eb je rech t op studieduurverkorting in versch illende rich tingen in h et h oger onderwijs. M eer inform atie h ierover vind je bij de studiebegeleiders van je onderwijsinstelling (van de sch ool of universiteit waarnaar je gaat) of bij een C L B . N aargelang je situatie, studieverleden en leeftijd h eb je nog rech t op een studietoelage van de Vlaam se Gem eensch ap en kinderbijslag. Inform eer je bij KdG Stuvo. O nze contactgegevens vind je op p agina 39, alsook op de ach terzijde van deze broch ure.
3
Andere m ogelijkh eden Voor je aan één van de drie vorige op ties begint kan je er een jaar (of m eer) tussenuit gaan. Reizen, een uitwisselingsp rogram m a, vrijwilligerswerk, … de m ogelijkh eden zijn talrijk. Als je naar h et buitenland wil is www.jongereninform atie.be (doorklikken naar ‘reizen’) een goede virtuele start. L et wel op dat je in orde blijft m et je sociale zekerh eid. Inform eer je dus goed! Je weet nog niet wat je wil doen Sch rijf je in ieder geval in als sch oolverlater bij de VDAB . M eer inform atie h ierover vind je in h et h oofdstuk W at d o e je als sch o o lverlater? (p .5 e.v.). Als je later een andere weg kiest, kan je je nog altijd zonder gevolgen terug uitsch rijven.
Veel succes!
4
Wat doe je als sch oolverlater? 1 Sch rijf je in als werkzoekende werkzoekende bij de VDAB De VDAB , Vlaam se Dienst voor Arbeidsbem iddeling en B eroep sop leiding, h eeft arbeidsbem iddeling voor sch oolverlaters als belangrijke taak (zie ook Je gaat o p zo ek n aar w erk, p .12). B ij de VDAB kan je ook terech t voor op leidingen na je studie, zoals bijvoorbeeld talen en inform atica. Waarom ? Werk is overal te vinden en je bent al op geleid. Waarom h eb je de VDAB dan nodig? E r zijn een h eleboel VDAB -diensten waarvan je gebruik kan m aken om een job te zoeken (zie ook Je gaat o p zo ek n aar w erk, p .12). Als je na je wach ttijd nog geen werk h ebt gevonden, krijg je een wach tuitkering. Hoe langer je wach t m et je insch rijving, des te langer h et duurt vooraleer je rech t h ebt op zo’n uitkering. B ovendien blijf je tijdens je wach ttijd in orde m et je ziekteverzekering en kinderbijslag. Daarom dus! Wanneer? vó ó r 9 augustus indien je ouder bent dan 18 jaar. Je wach ttijd begint dan op 1 augustus 20 10 . als je tijdens h et academ iejaar uitsch rijft, m oet je je onm iddellijk insch rijven bij de VDAB . Je wach ttijd begint dan m eteen. als je later insch rijft, begint je wach ttijd m aar vanaf die dag te lop en. als je in juni, juli of augustus voltijds werk h ebt gevonden, h oef je je niet in te sch rijven. Je wach ttijd start dan autom atisch vanaf de dag dat je begint te werken. O p gelet! gelet! Als deze tewerkstelling eindigt m oet je wel insch rijven om je wach ttijd te laten doorlop en.
5
Wie? Je kan je p as als sch oolverlater bij de VDAB insch rijven als je alle studieactiviteiten h ebt stop gezet. Daarvoor m oet je je tijdens h et academ iejaar
uitsch rijven.
Vraag
h iervoor
een
attest
aan
h et
studentensecretariaat. Als je een tweede zit h ebt en die nog aflegt kan je je p as insch rijven na h et laatste exam en. Als je alleen nog je eindwerk m oet afwerken, dan kan je je de dag na h et indienen ervan insch rijven, zelfs als je h et nog m ondeling m oet verdedigen. P raktisch H o e sch rijf je je in als w erkzo eken d e? via de website van de VDAB : www.vdab.be en klik door naar ‘M ijn VDAB ’. De site h elp t je stap voor stap door de insch rijvingsp rocedure. via de VDAB -Servicelijn op 0 80 0 30 70 0 , elke werkdag bereikbaar tussen 8 u. en 20 u. in je p laatselijke VDAB -kantoor of de lokale werkwinkel. Vergeet je identiteitskaart niet m ee te nem en! W at krijg je van d e V D A B ? een A23-insch rijvingsbewijs. Dat m oet je invullen en terugsturen als je werk gevonden h ebt of inleveren op h et einde van je wach ttijd om je wach tuitkering aan te vragen. een form ulier C 10 9/art.36 dat je op je secundaire sch ool m oet laten invullen. Dat form ulier gebruik je later om de wach tuitkering aan te vragen. M eer info h ierover vind je in D e w ach ttijd vo o rb ij (p .27). Wach ttijd en wach tgeld De wach ttijd is de tijd die je m oet wach ten vooraleer je een wach tuitkering krijgt. Deze wach tuitkering krijg je indien je na je wach ttijd nog geen werk gevonden h ebt. De duur van de wach ttijd is afh ankelijk van je leeftijd: 18-26 jaar: 233 werkdagen of 9 m aanden 26-30 jaar: 310 werkdagen of 12 m aanden 6
O p gelet! Arbeid verrich t tijdens je studie kan je wach ttijd verkorten! De volgende arbeidsdagen tellen: arbeidsdagen gep resteerd m et inh ouding van de norm ale RSZ-bijdragen (op
voorwaarde dat deze arbeid gep resteerd is na
30 .9.20 0 5). arbeidsdagen
gep resteerd
m et
inh ouding
van
solidariteits-
bijdragen tijdens de m aanden januari tot en m et juni en oktober tot en m et decem ber (op voorwaarde dat deze arbeid gep resteerd is na 30 .9.20 0 5). P er arbeidsdag, ongeach t h et aantal gep resteerde uren, zal je wach ttijd m et één dag verm inderd worden en dit m et een m axim um van 78 dagen. Als je tijdens je studie zulke arbeidsp restaties verrich t h ebt, neem
je best contact op m et je uitbetalingsinstelling en dit
ongeveer 3 m aanden voor de ‘norm ale’ einddatum van je wach ttijd. De correcte einddatum kan je op de website van de RVA berekenen. Klik h iervoor bij ‘volledige werkloosh eid’ op ‘wach ttijd sch oolverlaters’ of laat h et door je uitbetalingsinstelling berekenen. M ag je werken tijdens de wach ttijd? Ja, de wach ttijd is de tijd die je m oet wach ten op een wach tuitkering. Het is niet de tijd die je m oet wach ten om aan h et werk te gaan! Werken kan wel een invloed h ebben op je wach ttijd: als er op je loon door jou en je werkgever RSZ-bijdragen worden betaald, wordt je wach ttijd niet verlengd. als je na je studie tijdens de m aanden juli, augustus of sep tem ber gedurende m axim um 23 arbeidsdagen m et een studentencontract werkt, waarbij enkel een solidariteitsbijdrage van 2,5 % wordt afgeh ouden, wordt je wach ttijd m et die gewerkte dagen verlengd. Dit gebeurt ook wanneer je deze dagen h ebt gep resteerd voor je insch rijving als werkzoekende. RSZ staat voor Rijksdienst Sociale Zekerh eid. Zij int bijdragen waarvan onder m eer kinderbijslagen, werkloosh eids- en ziekteuitkeringen en p ensioenen betaald worden.
7
2 Wat m et h et kinderbijslagfonds? In p rincip e kunnen je ouders (of jijzelf) tijdens de wach ttijd verder kinderbijslag ontvangen tot je de leeftijd van 25 jaar h ebt. Voor juli, augustus en sep tem ber van h et afstudeerjaar blijf je h et rech t op kinderbijslag beh ouden als je in totaal niet m eer dan 240 uur werkt. Vanaf oktober blijft de kinderbijslag beh ouden op voorwaarde dat je niet m eer verdient dan € 480 ,47 bruto p er m aand (index juli 20 0 9).
3 Wat m et h et ziekenfonds? Zolang je wach ttijd duurt en je ingesch reven bent bij de VDAB blijf je via je ouders verzekerd bij h et ziekenfonds. Heb je werk gevonden, is je wach ttijd voorbij of ben je 25 geworden, dan m oet je je p ersoonlijk aansluiten bij een ziekenfonds.
8
Wat doe je als je je insch rijving wijzigt of stop t m et studeren tijdens h et academ iejaar? Zodra je je in een instelling van h et h oger onderwijs insch rijft, neem je een aantal studiep unten op . Als je in de loop van h et academ iejaar iets aan je insch rijving wijzigt, dan kan h et aantal studiep unten dat je h ebt op genom en veranderen. Zulk een wijziging h eeft een invloed op je rech t op kinderbijslag en/of een studietoelage. Inform eer je zeker ook over de gevolgen voor h et leerkrediet. M eer inform atie over je op genom en studiep unten en leerkrediet vind je in h et onderwijs- en exam enreglem ent en/of bij de studentenadm inistratie van je onderwijsinstelling.
1 Je insch rijving tijdens h et academ iejaar wijzigen E en wijziging van je insch rijving h oudt in dat je je studiep rogram m a wijzigt (~ m eer of m inder studiep unten op neem t) en/of verandert van studierich ting. Kinderbijslag Je h ebt rech t op kinderbijslag als er tijdens h et volledige academ iejaar m instens 27 studiep unten op genom en blijven en je als student ingesch reven blijft. O m ononderbroken kinderbijslag te ontvangen m oet je je voor h et einde van de m aand na je uitsch rijving voor een nieuwe op leiding insch rijven. Studietoelage van de Vlaam se overh eid Het aantal studiep unten dat op 30
juni als op genom en wordt
besch ouwd is bep alend voor je studietoelage. Wijzigingen in de loop van h et academ iejaar kunnen aanleiding geven tot een gedeeltelijke terugvordering van je studietoelage. Als je geen 27 studiep unten op genom en h ebt, h eb je niet langer rech t op een studietoelage en wordt deze volledig teruggevorderd.
9
Studiegeld (= insch rijvingsgeld) Je kan een deel van h et studiegeld terugkrijgen of je m oet een deel bijbetalen. Het bedrag van h et studiegeld varieert naargelang h et aantal op genom en studiep unten, de datum
van wijziging van je in-
sch rijving, ... M eer inform atie vind je bij de studentenadm inistratie van je onderwijsinstelling.
2 Stop p en m et studeren tijdens h et academ iejaar Wanneer je je als student uitsch rijft bij je onderwijsinstelling en gedurende h etzelfde academ iejaar geen nieuwe insch rijving neem t, h eb je je studie stop gezet. VDAB Sch rijf je na uitsch rijving onm iddellijk in bij de VDAB als sch o o lverlater in w ach ttijd . E lke sch oolverlater m oet im m ers een wach ttijd doorlop en alvorens rech t te h ebben op een wach tuitkering. De duur van je wach ttijd h angt af van je leeftijd. Als je tijdens je wach ttijd op nieuw begint te studeren, vervalt doorgaans de reeds doorlop en wach ttijd. Heb je je wach ttijd volledig voltooid en h ervat je je studie, dan m oet je geen nieuwe wach ttijd doorlop en. M eer inform atie: www.vdab.be/wegwijs via de VDAB -Servicelijn op 0 80 0 30 70 0 , elke werkdag bereikbaar tussen 8 u. en 20 u. Kinderbijslag Vanaf de m aand na uitsch rijving ontvang je niet langer kinderbijslag als student. Indien je je na uitsch rijving onm iddellijk insch rijft bij de VDAB als sch o o lverlater in w ach ttijd kan je gedurende je wach ttijd kinderbijslag blijven ontvangen:
10
zolang je geen 25 jaar bent en je inkom en p er m aand niet h oger is dan € 480 ,47 bruto p er m aand (index juli 20 0 9). Studietoelage van de Vlaam se overh eid Het aantal studiep unten dat op 30 juni als op genom en wordt besch ouwd is bep alend voor je studietoelage. Wijzigingen in de loop van h et academ iejaar kunnen aanleiding geven tot een gedeeltelijke terugvordering van je studietoelage. Als je geen 27 studiep unten op genom en h ebt, h eb je geen rech t m eer op een studietoelage en wordt deze volledig teruggevorderd. Studiegeld (= insch rijvingsgeld) Afh ankelijk van h et tijdstip van uitsch rijving kan je een deel van h et studiegeld terugvorderen. Inform eer je bij de studentenadm inistratie van je onderwijsinstelling. Tewerkstelling Tijdens je wach ttijd m ag je werken, m aar niet m eer m et een arbeidsovereenkom st
voor
studenten.
M eer
inform atie
vind
je
op
www.werkwinkel.be. Ziekteverzekering Gedurende je wach ttijd en voor zover je nog niet werkt, blijf je als p ersoon ten laste van je ouder(s) ingesch reven bij h et ziekenfonds. Zodra je begint te werken of wanneer je wach ttijd afgelop en is, m oet je je p ersoonlijk aansluiten bij een ziekenfonds naar keuze. B ij vragen h ierom trent inform eer je best bij KdG Stuvo. Je vindt onze contactgegevens op de ach terzijde van deze broch ure.
11
Je gaat op zoek naar werk 1 Hoe werk zoeken? Werk wordt je zelden aangeboden. Je m oet er actief naar op zoek. Dat doe je best via een bep aalde strategie. We bep erken ons daarom tot h et geven van enkele algem ene rich tlijnen in verband m et werk zoeken. B egin m et jezelf in vraag te stellen. Wat zijn de dingen die je ech t goed kan en wat wil je graag doen in je beroep ? Weet ook wat je niet kan. Zoek dus naar de m eest gesch ikte job. N eem h iervoor gerust je tijd! Solliciteren is een ernstige zaak en een voltijdse job! Zorg ervoor dat: iedereen in je kennissenkring weet waar je m ee bezig bent je een rustige ruim te h ebt, uitgerust m et p c, internet en telefoon je weet waar je bedrijfsinform atie kan op zoeken, waar een kop iezaak en h et p ostkantoor is je over de nodige kop ieën van je dip lom a besch ikt je je adm inistratie zorgvuldig bewaart. Alle gesch reven brieven en antwoorden (ook als ze niet m eteen h et verh oop te resultaat op leveren) m oet je bijh ouden. Ze kunnen tegenover de VDAB als bewijs gelden van je inzet bij h et zoeken naar werk. O ok voor jezelf kan h et h andig zijn een logboek bij te h ouden. Zo beh oud je h et overzich t van wat je reeds ondernam en waaruit je geleerd h ebt. B ijkom ende tip s: reageer m eteen op een op enstaande betrekking. De snelh eid waarm ee je reageert kan een invloed op je kansen h ebben. denk eraan dat h et niet altijd m ogelijk is om dich t bij h uis werk te vinden. Solliciteer daarom ook bij firm a’s die iets verderaf gelegen zijn. E en toffe job is zeker een iets langere verp laatsing waard. 12
solliciteren kan een zaak van lange adem zijn. Verlies dus niet te snel de m oed. solliciteren is duur. Vooral de verp laatsingskosten kunnen h oog op lop en. O nder bep aalde voorwaarden kan je je goedkoop verp laatsen m et De L ijn. Zo kan je je m et een netabonnem ent van de VDAB gedurende 12 m aanden m et alle tram s en bussen in Vlaanderen verp laatsen. Hieraan zijn wel enkele voorwaarden verbonden. Je m oet -
ingesch reven zijn bij de VDAB
-
officieel een adres in Vlaanderen h ebben
-
in trajectbegeleiding zijn (een VDAB -consulent begeleidt je naar een job)
Voor werkzoekenden in op leiding bij de VDAB is h et netabonnem ent gratis; als werkzoekende betaal je € 12,5/jaar. M eer inform atie vind je via www.vdab.be/m obiliteit.
2 Waar vind je vacatures? 50 % van de vacatures wordt nooit gep ubliceerd, m aar wordt sp ontaan ingevuld. Het is dus belangrijk dat je aan zo veel m ogelijk m ensen laat weten dat je op zoek bent naar werk. Denk h ierbij bijvoorbeeld ook aan je stagebegeleider, p raktijklector, fam ilie, ... Je kan ook sp ontaan solliciteren bij bedrijven of organisaties die je interessant lijken. je kan volledig zelfstandig en gratis h et W erk In fo rm atie S ysteem
(WIS) van de VDAB raadp legen. Dit is een job-
com p uter waar je als sollicitant rech tstreeks gegevens over vacatures kan op vragen. WIS vind je in elk gewestelijk bureau van de VDAB , de werkwinkel, warenh uizen, gem eenteh uizen, biblioth eken, stations en via h et internet (www.vdab.be). als werkzoekende, m aar ook als werkende, kan je jouw gegevens (cv) in een databank (Kiss-systeem : K an d id aten In fo rm atie- en S electieS ysteem ) van de VDAB laten op nem en. Via een zoeksysteem
kan de werkgever snel een aantal
kandidaten selecteren die beantwoorden aan h et p rofiel van zijn 13
vacature. E en insch rijving gebeurt vrijwillig. Als werkzoekende ben je niet verp lich t om je in te sch rijven in dit systeem . Het is enkel een h andige extra service van de VDAB . Je kan een insch rijvingsform ulier bekom en in elk VDAB -kantoor of via de website www.vdab.be. lees regelm atig de werkaanbiedingen in (streek)kranten, tijdsch riften, ... via internet vind je ook een h eleboel websites waarop jobs worden aangeboden - officiële websites van de gewestelijke bureaus voor arbeidsbem iddeling www.vdab.be (WIS en KISS) (Vlaanderen) www.leforem .be (Wallonië) www.bgda.be (B russel) www.adg.be (Duitstalige Gem eensch ap ) - website van h et selectiebureau van de overh eid www.selor.be (federaal) www.jobp unt.be (Vlaam s) - websites die de gedrukte jobaanbiedingen uit de p ers overnem en www.jobat.be www.vacature.com - websites van firm a’s, gesp ecialiseerd in jobaanbiedingen via internet www.step stone.be www.m onster.be www.info123.be www.search selection.com www.jobscareer.be je kan beroep doen op versch illende p laatsingsdiensten, zoals o.a.
14
- de p laatsingsdienst van je h ogesch ool L aat je insch rijven op de lijst van werkzoekenden bij de p laatsingsdienst op je h ogesch ool. Je wordt dan regelm atig geïnform eerd over alle vacatures die bij de h ogesch ool toekom en. - interim kantoren Heel wat p as afgestudeerden h ebben via uitzendkantoren een h eleboel ervaring op gedaan en zo vast werk gevonden. De werking van h et interim kantoor is wettelijk gereglem enteerd zodat je als uitzendkrach t geen enkel risico loop t en m et alle adm inistratie
in
regel
blijft.
Je
m ag
je
gelijktijdig
bij
versch illende interim kantoren insch rijven.
3 Tewerkstelling Tewerkstelling in de op enbare sector Als je interesse h ebt in een tewerkstelling in de op enbare sector zal je m oeten deelnem en aan de exam ens die h iervoor worden ingerich t. De
m eeste
exam ens
worden
georganiseerd
door
Selor
[B issch offsh eim laan 15 - 10 0 0 B russel - T 0 80 0 50 554 - W www.selor.be]. Je kan
je op de website registreren om vacatures p er m ail te ontvangen. Heb
je
interesse
voor
een
functie
bij
h et
gem eente-
of
p rovinciebestuur? Stel je dan rech tstreeks m et deze besturen in verbinding. Zij zullen je inform eren over wervingsexam ens die rech tstreeks door h en georganiseerd worden. Hetzelfde geldt voor tewerkstelling bij de O p enbare C entra voor M aatsch ap p elijk Welzijn (O C M W).
4 Tewerkstelling in h et buitenland B innen de E U Via h ttp ://ec.europ a.eu/eures kom je terech t bij E ures. Hier vind je inform atie over banen en leerm ogelijkh eden in 31 E urop ese landen. O m na te gaan of je dip lom a uit Vlaanderen gelijkwaardig is aan buitenlandse dip lom avereisten kan je terech t bij N ARIC -Vlaanderen. De contactgegevens vind je ach teraan. 15
B uiten de E U V.V.O .B . (Vlaam se Vereniging voor O ntwikkelingssam enwerking en Tech nisch e B ijstand)
Handelsstraat 31 10 0 0 B russel T 0 2 20 9 0 7 99 W www.vvob.be V.V.O .B . zoekt in h et buitenland werk voor leerkrach ten van uiteenlop ende niveaus V.I.W. (Vlam ingen In de Wereld) Gauch eretstraat 90 10 0 0 B russel T 0 2 20 1 73 84 W www.viw.be V.I.W. beh artigt vanuit B elgië de belangen van uitgeweken B elgen en h elp t bij p roblem en tijdens h un vertrek vanuit B elgië, zoals o.a. m et form aliteiten rond sociale zekerh eid, … Zij versp reidt ook inform atie over vacatures in h et buitenland. 11.11.11 – p ortaal van de Vlaam se N oord-Zuidbeweging Vlasfabriekstraat 11 10 60 B russel T 0 2 536 11 13 W www.11.be Internationale Kam er van Koop h andel Stuiversstraat 8 10 0 0 B russel T 0 2 515 0 8 44 zij steunt en stim uleert ondernem ersch ap , zoals bijvoorbeeld bij de op start van een eigen bedrijf. enkele internationale sites: www.m onster.com www.careerbuilder.com 16
O rganisatie van internationale sam enwerking Heel wat internationale organisaties h ebben een zetel in B elgië, m aar je kan ook voor h en werken in h et buitenland. De sollicitatiep rocedures zijn m eestal vrij ingewikkeld. B ijkom ende uitleg en een h eleboel links vind je op h ttp ://dip lom atie.belgium .be. Voor
de
Verenigde
N aties
kan
je
rech tstreeks
terech t
op
h ttp ://jobs.un.org.
17
Je h ebt werk gevonden! 1 Als am btenaar in de op enbare sec tor De federale overh eid als statutaire werknem er (statuut) Je kan bij de federale overh eid aan h et werk indien je geslaagd bent voor een wervingsexam en. Zulk een exam en wordt georganiseerd door Selor. Als je na zo’n exam en in dienst treedt, kom je eerst in een stagep eriode van één jaar terech t. Je volgt die p eriode versch illende op leidingen bij h et O F O (O p leidingsinstituut van de F ederale O verh eid). Je benoem ing volgt op je stage. Je loon, in overh eidsdienst ook wedde genoem d, h angt af van je niveau, je aanwervingsgraad, je eventuele bevorderingen en je anciënniteit. E r zijn ook een aantal extra toelagen en vergoedingen. Je kan werken bij de versch illende F ederale O verh eidsdiensten (F O D’s, de vroegere m inisteries), bij P rogram m atorisch e overh eidsdiensten (P O D’s, tijdelijke overh eidsdiensten bij een F O D om bep aalde p roblem en aan te p akken), bij instellingen van op enbaar nut (zoals de RVA en h et RIZIV) of bij wetensch ap p elijke instellingen. als contractuele werknem er (arbeidsovereenkom st) Je statuut kom t grotendeels overeen m et dat van de p rivésector. De aanwervingsp rocedure is korter en sneller; vaak is er m aar één test. Som s wordt de selectie ook door Selor uitgevoerd, m aar dat h oeft niet. Je kom t niet in een stagep eriode terech t m aar in een p roefp eriode. De Vlaam se overh eid als statutaire werknem er Zoals bij de federale overh eid kan je alleen m aar in dienst treden door deel te nem en aan exam ens die ook door Selor georganiseerd worden. O ok h ier is een p roefp eriode van m axim um één jaar voorzien
18
als contractuele werknem er Voor tijdelijke of sp ecifieke functies worden contractuelen in dienst genom en m et een contract van bep aalde of onbep aalde duur. Je statuut kom t grotendeels overeen m et dat van de p rivésector. De aanwerving gebeurt via Jobp unt Vlaanderen, die daarvoor een beroep kan doen op selectiekantoren. gelet!! voor tewerkstelling in h et onderwijs gelden andere regels. O p gelet M eer inform atie vind je op www.ond.vlaanderen.be. Andere overh eden (p rovincies, gem eenten, …) In p rincip e h ebben deze overh eden statuten die gelijk lop en m et die van
de h ierboven
verm elde
overh eden.
O ok
zij
werken
m et
statutairen en contractuelen. De statuten en de verloning kunnen ech ter ook versch illen vertonen. Inform eer je dus goed.
2 De p rivé sector De arbeidsovereenkom st De arbeidsovereenkom st is een overeenkom st tussen werknem er en werkgever. De werknem er verbindt zich ertoe arbeid te verrich ten voor de werkgever in ruil voor een loon. De werknem er is ondergesch ikt aan de werkgever, dit in tegenstelling tot een zelfstandige (zie verder). E en zelfstandige kan ook een overeenkom st aangaan, d.i. een overeenkom st van aannem ing, m aar in dat geval is er geen sp rake van een band van ondergesch ikth eid. E r zijn versch illende soorten van arbeidsovereenkom sten. naargelang h et soort werk: - voor arbeiders - voor bedienden - voor h andelsvertegenwoordigers -… naargelang de duur: - voor onbep aalde duur (geen einde gep reciseerd) - voor bep aalde duur (einde gep reciseerd)
19
- voor een duidelijk om sch reven werk (einde bij voltooiing van h et werk) - een vervangingsovereenkom st - als interim Alle arbeidsovereenkom sten, beh alve die voor onbep aalde duur (al is h et h ier ook sterk aan te raden een sch riftelijke overeenkom st te h ebben) m oeten sch riftelijk zijn. E en arbeidsovereenkom st bevat best volgende gegevens: naam en adres van de werkgever en de werknem er datum van de aanvang van h et werk (en ev. de beëindiging ervan) p laats waar h et werk verrich t wordt om sch rijving van h et werk de bep aling van h et loon en de loonvoorwaarden duur van de eventuele p roeftijd arbeidstijdregeling en duur van h et werk. Werken als bediende voor onbep aalde duur Aangezien je afgestudeerd bent in h et h oger onderwijs zal je m eestal m et een arbeidsovereenkom st voor bedienden werken. Dat betekent dat je h oofdzakelijk h oofdarbeid verrich t. Hieronder zal verder ingegaan worden op
de belangrijkste bep alingen die gelden voor
bedienden. de p roeftijd Indien de p roeftijd niet op genom en is in de sch riftelijke arbeidsovereenkom st
bedraagt
zij
autom atisch
de
wettelijk
voorziene
m inim um p eriode van één m aand. De p roeftijd kan m axim aal zes m aanden bedragen als je brutojaarloon lager is dan € 36 355 en m axim aal 12 m aanden indien je brutojaarloon h oger is dan dat bedrag. De op zegterm ijn tijdens de p roeftijd bedraagt 7 dagen, zowel voor de werkgever als voor de werknem er. Toch zal steeds de m inim um p roeftijd van één m aand geresp ecteerd m oeten worden. L et wel, indien je tijdens je p roeftijd m eer dan 7 op eenvolgende dagen arbeidsongesch ikt bent (door ziekte of ongeval), m ag de werkgever 20
je op zegging geven zonder op zegterm ijn en op zegvergoeding, ook tijdens de eerste m aand! je contract beëindigen U iteraard kan een arbeidsovereenkom st voor onbep aalde duur ook beëindigd worden. Dat gebeurt door een op zegging. Als werkgever kan je alleen op zeggen p er aangetekend sch rijven of m et een deurwaardersexp loot. Als werknem er kan je ook op zeggen door afgifte van de op zegbrief aan de werkgever en waarbij de werkgever tekent voor ontvangst. De op zegterm ijn is afh ankelijk van je loon en van je anciënniteit. Voor een bediende die geen vijf jaar in dienst is en die jaarlijks m inder verdient dan € 30 327 is dat drie m aanden indien de op zeg gebeurt door de werkgever en zes weken indien de op zeg gebeurt door de werknem er. De op zegterm ijn gaat p as in de eerste kalenderdag van de m aand die volgt op de op zegging. Tijdens je op zegterm ijn blijf je norm aal werken. Je kan wel dagen vrij krijgen om
te solliciteren. B ep aalde dagen van afwezigh eid
(vakantie of ziekte) kunnen, indien de op zeg gebeurt door de werkgever, de op zegterm ijn verlengen. Indien je werk gevonden h ebt, kan je de op zegterm ijn verkorten door een tegenop zegging. Als je loon lager is dan € 30 327 bedraagt de tegenop zegterm ijn één m aand. Je kan altijd je werk beëindigen in een onderlinge overeenkom st. Dan zijn er geen op zegterm ijnen of vergoedingen. E r bestaat ook ontslag om
dringende redenen of zware fout.
Hiervoor gelden strikte regels. In h et arbeidsreglem ent kunnen een aantal situaties om sch reven worden die leiden tot ontslag om dringende redenen. E en werknem er kan ook ontslag om dringende redenen nem en bij een zware fout van de werkgever. werken als bediende voor bep aalde duur / bep aald werk De arbeidsovereenkom st m oet altijd sch riftelijk zijn en m oet ondertekend worden voor de aanvang van h et werk. Het einde van de overeenkom st m oet uitdrukkelijk bep aald worden. Indien de overeen-
21
kom st niet sch riftelijk is of h et einde ervan niet duidelijk om sch reven werd, gaat h et om een overeenkom st van onbep aalde duur. Je kan bij eenzelfde werkgever m axim um
vier op eenvolgende
arbeidsovereenkom sten van bep aalde duur aangaan, elk m et een duur van m instens 3 m aanden. De totale duur m ag niet m eer dan twee jaar bedragen. De arbeidsovereenkom st wordt autom atisch beëindigd na de uitvoering van h et werk of als de term ijn verstreken is. De overeenkom st kan bovendien niet eenzijdig op gezegd worden. Wordt dat toch gedaan, dan m oet er een vergoeding uitbetaald worden die gelijk is aan h et loon tot h et einde van de overeenkom st en dit zowel indien de werknem er op zegt als wanneer de werkgever op zegt. U iteraard kan de overeenkom st altijd in onderling overleg beëindigd worden. werken m et een vervangingsovereenkom st Voor p as afgestudeerden is een vervangingsovereenkom st dikwijls de eerste stap
op
de arbeidsm arkt. O ok die overeenkom st m oet
sch riftelijk op gem aakt worden. De overeenkom st m oet verm elden wat de verm oedelijke duur is, wie je vervangt, welke functie die p ersoon uitoefende en wat de reden van zijn of h aar afwezigh eid is. Tenzij h et een loop baanonderbreking betreft kan je een vervangingsovereenkom st m aar voor twee jaar afsluiten. interim werk Als eerste ervaring of overbruggingsp eriode is interim - of uitzendarbeid een veel gebruikte m ogelijkh eid. Je werkt in dat geval voor een interim - of uitzendkantoor bij een klant van dat kantoor. Je bent dus niet rech tstreeks tewerkgesteld door je ‘baas’, die door h et interim kantoor de ‘gebruiker’ wordt genoem d. Interim arbeid is ap art en strikt gereglem enteerd. O ok h ier is een sch riftelijke arbeidsovereenkom st verp lich t. Het betreft een overeenkom st van bep aalde duur (m eestal p er week) en alle wettelijke bep alingen zijn van toep assing. Voor h et beëindigen van de tewerkstelling zijn er wel andere regels. 22
Vind je een vaste baan dan kan je je m eestal sneller vrijm aken dan m et een andere arbeidsovereenkom st. Je loon is h etzelfde als dat van je collega’s. Je wordt im m ers evenveel betaald als iem and m et dezelfde functie in de ondernem ing waar je bent tewerkgesteld. een startbaan E en startbaanovereenkom st (of h et Rosetta-p lan) h eeft de bedoeling jongeren aan h et werk te zetten voor zij zes m aanden werkloos zijn. O m in aanm erking te kom en m oet je jonger zijn dan 26 jaar en als werkzoekende ingesch reven zijn. De werkzoekende m oet over een startbaankaart (C 63-werkkaart) besch ikken, aan te vragen bij h et p laatselijke RVA-kantoor of via www.socialsecurity.be. E r zijn drie soorten startbanen: - een m instens h alftijdse arbeidsovereenkom st - een m instens h alftijdse arbeidsovereenkom st gecom bineerd m et een op leiding - een leerovereenkom st. M et een startbaan h eb je rech t om onbep erkt te solliciteren naar een andere baan. Indien je ander werk gevonden h ebt, bedraagt je op zegterm ijn 7 dagen. Je h ebt rech t op h etzelfde (aanvangs)loon als je collega’s. Je werkgever kan wel 10 % van je loon besteden aan vorm ing. Je h ebt dan rech t op 90 % van h et gewone loon. Dit m ag ech ter niet lager zijn dan h et gewaarborgd gem iddeld m inim um m aandinkom en. win-win activa-p lan Dit is te vergelijken m et een startbaan. Inform eer je bij h et p laatselijke RVA-kantoor of neem een kijkje op de website www.p lanwinwin.be . deeltijds werken Als deeltijds werknem er werk je m aar een gedeelte van de volle werktijd. M et de h ierboven verm elde arbeidsovereenkom sten kan je ook deeltijds werken. Alle bep alingen zijn dan ook van toep assing. E r zijn wel een aantal bijkom ende voorsch riften:
23
- de overeenkom st is altijd sch riftelijk en m oet ten laatste op de dag van de indiensttreding ondertekend zijn - in die overeenkom st m oet de arbeidsregeling en h et arbeidsrooster (vast of variabel) verm eld worden - elke werkp eriode m oet m instens 3 uur bedragen en je m ag niet m inder dan 1/3 van de voltijdse arbeidsduur werken. Hierop zijn enkele, strikt gereglem enteerde, uitzonderingen m ogelijk. Het arbeidsreglem ent Dit is een docum ent waarin de rech ten en p lich ten van de werknem ers en de werkgever verm eld zijn. E r staan o.a. afsp raken in over: de aanvang en h et einde van de arbeidsdag h et tijdstip en de duur van de rusttijden de op zegterm ijnen de dringende redenen voor ontslag de wijze en h et tijdstip van de betaling van h et loon de m anier waarop je de werkgever m oet verwittigen bij ziekte of ongeval. E lke werknem er m oet bij de aanvang van zijn arbeid een exem p laar van h et arbeidsreglem ent ontvangen. Ziekte of ongeval (arbeidsongesch ikth eid) B ij ziekte of ongeval m oet je binnen de twee dagen je werkgever verwittigen en h em een m edisch attest bezorgen. Hoe je dat m oet doen staat doorgaans in h et arbeidsreglem ent (eventueel de C ollectieve Arbeidsovereenkom st, C AO ) verm eld. Je m oet ook je ziekenfonds verwittigen, om dat je na de p eriode van h et gewaarborgd loon uitkeringen van h et ziekenfonds kan ontvangen. Als bediende m et een arbeidsovereenkom st van onbep aalde duur h eb je rech t op je gewone loon tijdens de eerste 30 dagen van je arbeidsongesch ikth eid. Dit is h et gewaarborgd loon. Vanaf de 31e dag betaalt h et ziekenfonds 60 % van h et (begrensde) loon als arbeidsongesch ikth eidsuitkering. gelet!! Als bediende m et een arbeidsovereenkom st van bep aalde O p gelet duur m inder dan 3 m aanden en/of een p roefclausule in de p roef24
term ijn gelden andere regels B ij vragen h ierom trent inform eer je best even bij KdG Stuvo. Je vindt onze contactgegevens op de ach terzijde van deze broch ure. Het loon Voor de m eeste bedrijven in de p rivésector zijn er loonafsp raken gem aakt in de C AO ’s. De p ersoneelsdienst van h et bedrijf, de vakbonden of h et Toezich t op de Sociale Wetten kunnen je inlich tingen versch affen over de geldende loonsch alen in h et bedrijf waar je werkt.
3 Als zelfstandige In h et vorige deel werd h et werken als werknem er besp roken. Je staat als werknem er onder gezag, leiding en toezich t van een werkgever. Als dat niet h et geval is, ben je een zelfstandige. E r bestaat een brede waaier
aan
zelfstandige
beroep en
en
activiteiten: h andelaars,
am bach tslui, vrije beroep en (arch itecten, kinesisten, …), landbouwers, werkende vennoten, bestuurders en zaakvoerders (die geen werknem er zijn). Je kan zelfstandige in h oofd- of in bijberoep zijn. Zelfstandige in bijberoep worden kan enkel onder bep aalde voorwaarden. Je m oet m instens h alftijds als werknem er werken of je m oet geh uwd zijn. Je p artner m oet dan een volwaardig sociaal statuut h ebben. Als zelfstandige in bijberoep betaal je m inder sociale bijdragen (zie verder), om dat jij of je p artner al bijdragen betaalt in een ander stelsel. Als je als zelfstandige wil beginnen werken, m oet je je erg goed voorbereiden. E r zijn een h eleboel verp lich tingen en regels: som m ige beroep en zijn gereglem enteerd. O m
ze te m ogen uit-
oefenen m oet je in h et bezit zijn van een vestigingsgetuigsch rift. Dit is aan te vragen bij ondernem ingsloket. h andelaars (of am bach tslieden) m oeten zich insch rijven in h et h andelsregister (of am bach tsregister). Daarvoor m oet m en ook aantonen dat m en over een basiskennis bedrijfsbeh eer besch ikt. voor som m ige activiteiten h eb je vergunningen nodig als je am bulant verkoop t m oet je een leurkaart h ebben 25
som m ige niet-B elgen m oeten een beroep skaart aanvragen. … Startende zelfstandigen kunnen onder gunstige voorwaarden een lening krijgen van h et P articip atiefonds en een uitkering beh ouden. Je kan h iervoor in aanm erking kom en als je jonger dan 30 jaar bent, nog nooit zelfstandige was en ingesch reven bent als werkzoekende. M eer inform atie vind je op : www.fonds.org. De sociale zekerh eid is voor zelfstandigen anders georganiseerd dan voor werknem ers. Je m oet je insch rijven in een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen en je m oet zelf je bijdragen betalen. De eerste twee jaar betaal je een vast bedrag aan bijdragen. Daarna zijn de betalingen gebaseerd op je werkelijke inkom en. Indien je onvoldoende verdient, kan je een vrijstelling van deze bijdragen aanvragen. De voorlop ige bijdrage voor h et eerste jaar van een zelfstandige in h oofdberoep is € 60 6 p er kwartaal. M eer info rond bijdragen vind je op www.socialsecurity.fgov.be. Voor zelfstandigen gelden er andere voorwaarden en bedragen voor sociale uitkeringen, zoals kinderbijslag, arbeidsongesch ikth eid, p ensioen, … O ok voor de belastingen gelden andere p rincip es. E en werkgever h oudt voor de werknem er een deel van h et loon af (~ bedrijfsvoorh effing). E en zelfstandige zal zelf deze voorafbetalingen aan h et m inisterie van F inanciën m oeten doen. Je m erkt dat dit een volledig ander statuut is dan dat van een werknem er. Versch illende organisaties h elp en zelfstandigen dan ook om h un bedrijf op te starten en/of verder te ondersteunen. Je kan terech t bij de U nie van Zelfstandige O ndernem ers (U N IZO ) de Startersservice (een onderdeel van U N IZO ) Agentsch ap O ndernem en (AO ) h et m inisterie van M iddenstand en L andbouw RSVZ (Rijksinstituut voor de sociale verzekeringen der zelfstandigen - www.goudengids.be) www.ondernem en.vlaanderen.be 26
De wach ttijd voorbij 1 De wach tuitkering aanvragen Wanneer? Je vraagt je wach tuitkering aan in de eerste week nadat je wach ttijd voorbij is. De correcte einddatum van je wach ttijd kan je op de website van de RVA berekenen (klik onder ‘volledige werkloosh eid’ op ‘wach ttijd sch oolverlaters’). Waar? Je vraagt ze aan bij een uitbetalingsinstelling, zoals de Hulp kas voor Werkloosh eidsuitkeringen (HVW), een op enbare instelling, of één van de drie grote vakbonden: Algem een B elgisch Vakverbond (AB VV) Algem ene C entrale der L iberale Vakbonden van B elgië (AC L VB ) Algem een C h ristelijk Vakverbond van B elgië (AC V) Wat neem je m ee? A23-insch rijvingsbewijs van de VDAB form ulier C 10 9/art. 36 dat je h ebt laten invullen in de secundaire sch ool waar je afstudeerde als je tijdens de wach ttijd gewerkt h ebt: h et ontslagdocum ent C 4 je identiteitskaart je rekeningnum m er (waarop de wach tuitkering gestort wordt) nam en en geboortedata van de p ersonen waarm ee je sam enwoont. Wat krijg je m ee? Je ontvangt een controlekaart C 3A.
27
2 Je insch rijving als werkzoekende bevestigen N a de wach ttijd m oet je je op nieuw aanm elden bij de VDAB om je insch rijving als werkzoekende te bevestigen. Dit wordt aangeduid op h et form ulier C 10 9 /art.36.
3 E n verder … De stem p elcontrole is afgesch aft, m aar op je controlekaart C 3A m oet je nog wel elke gewerkte dag, ziekte- of verlofdag aanduiden. O p h et einde van de m aand dien je de controlekaart in bij je uitbetalingsinstelling, waar je uitkering berekend en uitbetaald wordt.
4 O p welk bedrag h eb je rech t? Tabel 1. Wach tuitkering leeftijd
gezinsh oofd alleenwonende sam enwonende
(d.d.1.1.20 0 9)
(26 werkdagen)
--
€ 37,76
€ 981.76
18-20
€ 16,86
€ 438,36
21
€ 27,93
€ 726,18
18
€ 14,68
€ 381,68
€ 15,64
€ 40 6,64
sam enwonende m et p artner
die
enkel
vervangingsinkom en
bedrag p er dag bedrag p er m aand
18
h eeft* * en sam en m inder ontvangen dan h et bedrag voor een gezinsh oofd
De VDAB kan je tijdens je wach ttijd en dus nog voor je een uitkering ontvangt, na drie m aanden insch rijving op roep en voor een gesp rek. Dan wordt er m et jou een insch akelingscontract afgesp roken. Daarin staat wat je gaat doen om
een job te vinden
(sollicitatietraining, een bijkom ende op leiding, een startbaan, …). De VDAB kan je ook op roep en voor een p assende job of voor een op leiding die je m eer kansen geeft voor een job. Je h oudt daar best ernstig rekening m ee. De RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening)
28
krijgt h iervan regelm atig verslag en kan de uitbetaling van je wach tuitkering eventueel tijdelijk op sch orten. Al wat je zelf doet om een job te vinden h ou je daarom ook best bij in een soort logboek. Zo kan je steeds aantonen dat je actief naar werk zoekt.
5 Werkloosh eidsuitkeringen O m een werkloosh eidsuitkering te kunnen ontvangen m oet je in de loop van de p eriode die je uitkeringsaanvraag voorafgaat een aantal dagen arbeid in loondienst of daarm ee gelijkgestelde dagen (bv. ziekte-, vakantiedagen, …) bewijzen (~ refertep eriode).
Tabel 2. T e b ewijz e n dagen vo o r werkloosh eidsuitkering leeftijd
te bewijzen dagen (6- refertep eriode (m aanden) dagen week)
- 36
312
In de loop van de 18 dagen voor de aanvraag
36-49
468
27
+ 50
624
36
E én voltijdse m aand arbeid, zonder onderbreking, wordt als 26 arbeidsdagen geteld. Als je voldoende arbeidsdagen kan bewijzen zal je uitkering berekend worden op basis van de categorie waartoe je als werkloze beh oort (sam enwonend, alleenstaand, …), de p eriode van werkloosh eid en je laatst verdiende loon. M eer inform atie vind je via www.rva.be, onder ‘volledige werkloosh eid’.
29
Heb ik rech t op vakantie? 1 Algem een p rincip e Hoelang je h et vorige jaar (h et vakantiedienstjaar) gewerkt h ebt, bep aalt h oeveel vakantie je h ebt in h et h uidige jaar (h et vakantiejaar). Dat jaar is op zijn beurt weer vakantiedienstjaar voor h et volgende (vakantie)jaar. Jaren zijn h ier kalenderjaren. Als je een volledig jaar werkt h eb je rech t op een volledige vakantie. Dat is m inim um twintig dagen (4 weken). P er sector zijn er ech ter grote versch illen. Inform eer je! Tijdens de vakantiedagen krijg je je loon (h et enkele vakantiegeld) en daarbovenop h et eigenlijke vakantiegeld (h et dubbele vakantiegeld genaam d). Dat wordt berekend op je inkom en van h et vakantiedienstjaar. E en bediende krijgt dit vakantiegeld rech tstreeks van zijn werkgever. E en arbeider ontvangt h et vakantiegeld via de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie of een vakantiekas. Het vakantiegeld wordt m eestal in m ei of juni betaald.
2 E n als ik afstudeer? Als je afstudeert h eb je geen rech t op vakantiedagen en vakantiegeld, om dat je h et vorige jaar studeerde. In 20 10 zal je h et zonder vakantie m oeten stellen. Je kan m et je werkgever uiteraard wel afsp raken m aken over een aantal dagen dat je niet werkt. Je zal daar dan ech ter niet voor betaald worden. Voor 20 11 zou je volgens de algem ene regeling ech ter m axim um rech t kunnen h ebben op een ‘h alve’ vakantie (indien je m eteen in juli begint te werken, want dan h eb je in 20 10 een h alf jaar gewerkt). O m h ier een op lossing aan te bieden is er h et systeem
van de jeugd-
vakantie. Dat vult je verworven vakantiedagen aan tot 4 weken.
30
3 De jeugdvakantie Je m oet aan de volgende voorwaarden voldoen: op 31 decem ber van h et vakantiedienstjaar geen 25 jaar zijn in de loop van h et vakantiedienstjaar je studie beëindigd h ebben tijdens h et vakantiedienstjaar ten m inste voor één m aand (als arbeider of bediende, niet als jobstudent) één of m eerdere arbeidsovereenkom sten geh ad h ebben. Deze tewerkstelling m oet ten m inste 13 arbeidsdagen om vatten. Hoe m oet dat? Je h ebt gewerkt tijdens h et vakantiedienstjaar en dus vakantiedagen verworven voor h et vakantiejaar. Die dagen m oet je eerst op nem en en h iervoor krijg je van je werkgever (indien je bediende bent) of van de vakantiekas (indien je arbeider bent) je enkel en dubbel vakantiegeld. Als die dagen op zijn en je neem t nog vakantie (je bent niet verp lich t de jeugdvakantiedagen te nem en), dan m oet je daarvoor jeugdvakantieuitkeringen aanvragen bij de RVA of via je uibetalingsinstelling (HVW of vakbond). L et wel, je h ebt enkel rech t op jeugdvakantie indien je nog aan h et werk bent! De uitkeringen m oet je zelf aanvragen m et h et form ulier C 10 3 jeu gd vakan tie w erkn em er. Het form ulier C 10 3 jeu gd vakan tie w erkgever m oet je in tweevoud door je werkgever laten invullen. Telkens je vakantie neem t, m oet je een form ulier indienen bij je uitbetalingsinstelling. Hoeveel bedraagt de jeugdvakantieuitkering? De uitkering bedraagt 65 % van h et brutoloon (m et een m axim um van € 1921,71 p er m aand) tijdens de eerste m aand waarin je jeugdvakantie h ebt op genom en.
31
Verder studeren in h et buitenland Het volgen van een voortgezette op leiding in h et buitenland kan h et overwegen waard zijn. Het verruim t je blik en je verbetert je taalvaardigh eid. Dit zijn ongetwijfeld bijkom ende troeven op de arbeidsm arkt. Via via? Via Socratesp rogram m a’s of uitwisselingsakkoorden van je onderwijsinstelling kan je tijdens een voortgezette op leiding in h et buitenland gaan studeren. M aar ook stages in h et buitenland zijn p op ulair. O p h ttp ://ec.europ a.eu vind je veel inform atie over die m ogelijkh eden. C ontacteer ook h et N ARIC -inform atienetwerk van de E urop ese C om m issie (zie p .38) die als doel h eeft de vergelijkbaarh eid van de dip lom a’s en h un erkenning te bevorderen. Je vindt er inform atie over de waarde van je eventueel toekom stige dip lom a. Wat te kiezen? stel jezelf de vraag wat je eigenlijk in h et buitenland wil gaan doen? Sp ecialiseren? Zo ja, in welk studiedom ein? vergelijk buitenlandse p rogram m a’s grondig h ou rekening m et een aantal p raktisch e elem enten zoals de taal van h et gastland, de faciliteiten die aan vreem de studenten worden geboden, de kosten … Hoe insch rijven? E en toelating gebeurt nooit autom atisch . Je zal zeker een bep aalde toelatingsp rocedure m oeten doorlop en, m et eventueel kennis- en taaltesten. Reken erop dat dit versch illende m aanden in beslag kan nem en. E en beurs? O nder bep aalde voorwaarden kan je de studietoelage van de Vlaam se Gem eensch ap ook aanvragen voor een op leiding in h et buitenland. Inform eer je h iervoor bij de KdG Stuvo.
32
E r zijn versch illende instanties die andere beurzen toekennen en onafh ankelijk van elkaar werken. E en vrij volledig overzich t vind je op Study
Abroad,
een
p ublicatie
van
U nesco,
www.unesco.org/education/studyingabroad. Verder is er een jaarlijkse broch ure m et inform atie over beurzen in h et kader van bilaterale akkoorden die je kan verkrijgen bij h et Vlaam s M inisterie van O nderwijs en Vorm ing. E en beurs is een overeenkom st m et rech ten en p lich ten. L ees h et contract goed na om onp rettige verrassingen te verm ijden! De kans om zo’n beurs te krijgen is van veel factoren afh ankelijk: je studie– en testresultaten zijn daarbij zeker erg belangrijk, m aar ook h et aantal kandidaten en h et land waarvoor je de beurs aanvraagt. Zorg in ieder geval voor een volledig en goed verzorgd dossier m et eventueel ook aanbevelingsbrieven. O p gelet! E en beurs voor h et buitenland kan een bezoldiging zijn voor h et studiewerk dat je verrich t en kan dus onderworp en worden aan belastingen. Je sociaal statuut de ziekteverzekering Als je binnen de E E R (dit zijn de E U -landen, IJsland, L iech tenstein en N oorwegen) gaat studeren, m oet je voor je vertrek een E urop ese ziekteverzekeringskaart (vervangt h et oude E 111-form ulier) aanvragen bij
je
p laatselijk
ziekenfonds.
Zo’n
ziekteverzekeringskaart
is
m axim um twee jaar geldig. Vraag de kaart tijdig aan. Je neem t h iervoor een bewijs van de sch ool m ee m et verm elding van h et land en de p eriode. Inform eer je bij h et ziekenfonds of je ook over een World Assistance-kaart m oet besch ikken. kinderbijslag Als je nog geen 25 jaar bent en in h et buitenland gaat studeren dan kan je nog rech t h ebben op kinderbijslag als h et p rogram m a erkend is door de buitenlandse overh eid of overeenstem t m et een p rogram m a dat erkend is door die overh eid. De p rocedure voor h et beh ouden van 33
je kinderbijslag is versch illend als je binnen de E E R of daarbuiten studeert. -
studie binnen de E E R
Voor je vertrek vraag je een E 40 2-form ulier aan bij je kinderbijslagfonds. Dit form ulier laat je invullen door de buitenlandse onderwijsinstelling waarna je h et terugbezorgt aan je kinderbijslagfonds. -
studie buiten de E E R
Indien je studeert en aan één van de volgende voorwaarden voldoet: *
m et een studiebeurs van een B elgisch e of buitenlandse over-
h eid *
in een land waarm ee B elgië een bilaterale overeenkom st h eeft
gesloten *
in h et h oger onderwijs in een ander land, m aar dan voor
m axim um één sch ooljaar én op voorwaarde dat je geen ouder (of p artner van je ouders) h ebt die werkt in h et land waar je studeert dan vraag je voor je vertrek een P 7int-form ulier aan bij je kinderbijslagfonds. Dit form ulier laat je invullen door de buitenlandse onderwijsinstelling waarna je h et terugbezorgt aan je kinderbijslagfonds. Indien je niet aan één van bovenstaande voorwaarden voldoet, m oet je via je kinderbijslagfonds een bijzondere afwijking vragen aan de m inister voor Sociale Zaken. Wach ttijd Wie in h et buitenland studeerde valt bij terugkeer onder dezelfde werkloosh eidsreglem entering als wie uitsluitend in B elgië studeerde. B ij je terugkeer kan je je p as als werkzoekende insch rijven bij de VDAB als je niet langer een studie m et volledig leerp lan volgt.
34
L evenslang leren L eren h oudt niet m eer op bij h et beh alen van een dip lom a. In deze snel evoluerende kennism aatsch ap p ij is p erm anente vorm ing en bijsch oling h aast een noodzaak. In dit stukje gaan we in op een aantal m ogelijkh eden tot leren die te com bineren zijn m et een baan. Voor een reguliere studie (bach elor of m aster) kan je terech t bij de dienst studiebegeleiding
van
je
h ogesch ool
of
universiteit
voor
alle
inform atie over op leidingen, voortgezette op leidingen, p osth ogesch oolvorm ing, …
1 O p en U niversiteit U niversitair afstandsonderwijs h oudt in dat je op je eigen tem p o kan studeren waar en wanneer je dat wenst. Je kan een volledige op leiding volgen of ap arte cursussen. Je betaalt p er cursus. In Vlaanderen
wordt
de
O p en
U niversiteit
aangeboden
via
de
universiteiten. M eer inform atie vind je op www.ua.ac.be.
2 Taalonderwijs Talen worden door versch illende instellingen aangeboden, bijvoorbeeld door centra voor volwassenenonderwijs, volksh ogesch olen, p rivésch olen of door de VDAB . Inform atie h ierover vind je bij h et C L B , bij de centra voor volwassenenonderwijs (zie p .36) of in de Gouden Gids (p rivétalensch olen).
3 VDAB De B van VDAB staat voor beroep sop leiding. De nadruk ligt op die beroep sop leiding (p raktisch ) en m inder op de th eoretisch e onderbouw. Zowel werkzoekenden als werkende p ersonen (op zaterdag) kunnen er terech t. M eer inform atie vind je via www.vdab.be.
35
4 O ndernem ersop leidingen bij Sy ntra Dit zijn op leidingen voor m ensen die zich als zelfstandige willen vestigen. Algem een wordt er aandach t besteed aan bedrijfsbeh eer en m eer sp ecifiek wordt een aanvullende tech nisch e vorm ing aangeboden die zeer beroep sgerich t is. M eer inform atie vind je op www.syntra.be.
5 Hoger beroep sonderwijs van h et volwassenonderwijs In tegenstelling tot h ogesch oolop leidingen gaat h et h ier om onderwijs m et een bep erkt leerp lan dat vooral ’s avonds, in h et weekend of m aar één of enkele dagen p er week georganiseerd wordt. Het Hoger B eroep sonderwijs
h eeft
biotech niek,
gezondh eidszorg,
h andels-
wetensch ap p en en bedrijfskunde, industriële wetensch ap p en en tech nologie, onderwijs en sociaal-agogisch werk als studiegebieden. M eer inform atie vind je op www.ond.vlaanderen.be/onderwijsaanbod.
36
N uttige adressen VDAB Antwerp en Som ersstraat 22 20 18 Antwerp en T 0 3 20 2 17 11 W www.vdab.be Werkloosh eidsbureau Antwerp en (RVA) L entestraat 23 20 18 Antwerp en T 0 3 470 23 30 W www.rva.be U itbetalingsinstellingen: H.V.W. (Hulp kas voor werkloosh eidsuitkeringen) regio Antwerp en M arnixstraat 14 A 20 60 Antwerp en T 0 3 234 0 7 62 W www.h vw.fgov.be A.C .V. (Algem een C h ristelijk Vakverbond) regio Antwerp en N ationalestraat 111 20 0 0 Antwerp en T 0 78 15 20 58 W www.acv-online.be A.C .L .V.B . (Algem ene C entrale der L iberale Vakbonden van B elgië) regio Antwerp en
L ondenstraat 25/1 20 0 0 Antwerp en T 0 3 20 1 93 24 W www.aclvb.be
37
A.B .V.V. (Algem een B elgisch Vakverbond) regio Antwerp en O m m eganckstraat 35 20 18 Antwerp en T 0 3 220 66 11 W www.abvv.be interim kantoren www.goudengids.be Toezich t op de Sociale Wetten (M inisterie van Tewerkstelling en Arbeid) Th eaterbuilding Italiëlei 124 - bus 56 20 0 0 Antwerp en T 0 3 213 78 10 Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknem ers Van E ycklei 50 20 18 Antwerp en T 0 2 286 72 0 0 W www.rkw.be Vlaam s M inisterie van O nderwijs en Vorm ing Agentsch ap voor Kwaliteitszorg in O nderwijs & Vorm ing N ARIC -Vlaanderen Hendrik C onsciencegebouw Koning Albert II - laan 15 1210 B russel T 0 2 553 97 44 E naric@ vlaanderen.be W www.naric.be AO (Agentsch ap O ndernem en) L ange L ozannastraat 223 20 18 Antwerp en T 0 3 260 87 0 0 W www.agentsch ap ondernem en.be 38
U N IZO (U nie van Zelfstandige O ndernem ers) O ude L eeuwenrui 25 20 0 0 Antwerp en T 0 3 213 92 50 W www.unizo.be RSVZ (Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen) O udaan 8-10 20 0 0 Antwerp en T 0 3 224 46 0 1 W www.rsvz-inasti.fgov.be KdG Stuvo vzw Gem eentestraat 6 20 60 Antwerp en T 0 3 20 2 38 0 0 F 0 3 20 2 38 0 1 E stuvo@ kdg.be W www.kdgstuvo.be
39
B ibliografie Acerta (20 10 ). S o ciale G id s. 4 d elen [B roch ure]. L euven: Acerta.
AC V (20 10 ). In fo b ro ch u re vo o r sch o o lverlaters en w erken d e jo n geren [F older]. B russel: AC V.
Stuvant (20 10 ). C en ten vo o r S tu d en ten [B roch ure]. B russel: Stuvant.
S.n. (31.3.20 10 ). R V A – R ijksd ien st vo o r A rb eid svo o rzien in g [31.3.20 10 , Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening: h ttp ://www.rva.be]
S.n. (31.3.20 10 ) V D A B - V laam se D ien st vo o r A rb eid sb em id d elin g en B ero ep so p leid in g
[31.3.20 10 ,
Vlaam se
Dienst
voor
Arbeids-
bem iddeling en B eroep sop leiding: h ttp ://www.vdab.be].
40
