SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:16 Page1
SABAM MAGAZINE //69
//APRIL>MEI>JUNI/JAAR 2012// DRIEMAANDELIJKS 2/4 TIJDSCHRIFT //18DE JAARGANG //AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X WWW.SABAM.BE
LIESA VAN DER AA VERTAALT LIEFDE VOOR VIDEOKUNST IN VISUEEL MUZIEKVERHAAL
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:56 Page2
SABAM MAGAZINE//69 R E D A C T I O N E E L CHRISTOPHE DEPRETER CEO
Elke onderneming moet zich voortdurend in vraag stellen en haar werking onder de loep nemen. Een auteursvereniging – een negentigjarige bovendien – mag in geen geval stilzitten. Anders dreigt zij vast te roesten. Indien de werken van haar vennoten, die tenslotte haar bestaansreden zijn, met de tijd evolueren, dan weerspiegelen ook hun verwachtingen de vooruitgang van onze wereld. Dit mag zij nooit uit het oog verliezen. Om de gezondheid van een onderneming correct te evalueren, moet zij naast een audit ook op regelmatige intervallen – die zij zelf bepaalt – een tevredenheidsenquête laten uitvoeren. Dit is een belangrijke stap naar verbetering, die in het kader van de ontwikkeling van de ondernemingsactiviteiten zowel opgemerkt als opmerkelijk moet zijn. Deze methode evalueert hoe sterk de kernpunten van de onderneming zijn, maar dient in de eerste plaats om deze punten te bepalen of te achterhalen: de dienstverlening, de concurrentie, waarover men tevreden is en waarover niet. Het is ook noodzakelijk dat de onderneming acties koppelt aan het initiatief, voor zover het ook echt tot een betere werking en in bredere zin tot een betere communicatie met haar klanten leidt. En zo kregen we van de firma Profacts, die volgens de meest professionele normen werkt en de allernieuwste theoretische, methodologische en statistische inzichten toepast, de resultaten van de enquête over de tevredenheid van onze leden, die wij bij hen besteld hadden. Een respons van 13%, wat volgens Profacts bijzonder hoog is, geeft ons een zeer significante steekproef met een erg kleine foutenmarge. Uit de resultaten blijkt dat 70% van onze leden een zeer positief of eerder positief beeld van hun auteursvereniging heeft, dat twee derde haar met een professionele, toegankelijke onderneming associeert, die een kwaliteitsvolle dienst levert. Dezelfde resultaten toonden ons klaar en duidelijk waaraan SABAM eerst moet werken: de afrekeningen moeten duidelijker, de manier van innen en verdelen moet duidelijker en de zichtbaarheid van ons cultuurbeleid en onze sponsoring moet omhoog. Wat wel zeer duidelijk en herhaaldelijk is gebleken – en ons zeker zal helpen bij het aanbrengen van deze verbeteringen – is dat onze leden zeer tevreden zijn over de vriendelijkheid, toewijding en technische expertise van de personeelsleden van SABAM. De bestaansreden van een auteursvereniging is nog altijd de tevredenheid van haar vennoten. Het is dus essentieel hierover te waken en voortdurend naar hen te luisteren.
I N H O U D 3
Mark Daems, Flanders Doc: ‘Nood aan één stem voor documentairemakers’
4
Lieven Corthouts filmt pakkende documentaires in Ethiopië
AUDIOVISUEEL
Luc Vrydaghs, documentairemaker: In een grote productie meedraaien ligt mij niet 5
Scenarist Johan Heselmans : Mijn favoriete moment? De brainstorm
6
Bart Moeyaert schuwt nieuwe media niet: ‘Toch blijf ik mij tussen de regels van mijn boek leggen’
7
Aperocomedy : voor- en najaarseditie
8
Poëzie ontmoet harmonie in de Nekkanacht
LITERATUUR
10 SABAM en Les Nuits Botanique in HD - Mira tast haar ruigere kantjes af 11 Luc Van Acker: Muziek is een religie 12 Liesa Van der Aa vertaalt groeiende liefde voor videokunst in visueel muziekverhaal 14 Stoomboot op ontdekkingsreis
THEATER
15 De eenmanszaak werd een Held 16 Staf Knop: Schrijven houdt me jong 18 Uw auteursrechten in de VS 19 SABAM Algemene Vergadering : verkiezingsresultaten
DOSSIER
20 LOAD & TRACK, Een gebruiksvriendelijke interface 21 Twee generaties Mortelmans en SABAM-roots in beeld Bieke Criel : Prijs voor de Jonge Beeldende Kunstenaar (Canvas Collectie) 22 Voor elke kunsttak een SABAM-brochure op maat SABAM-Magazine nu ook op iPad 23 Volg onze evenementen en sponsorships op de voet via www.sabamcultuur.be 24 Auteurs, welkom bij “SABAM aan zee” op 30 juli 2//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
VISUELE KUNSTEN
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:43 Page3
MARK DAEMS, FLANDERS DOC: ‘NOOD AAN ÉÉN STEM VOOR DOCUMENTAIREMAKERS’
LINKS OP DE FOTO : MARK DAEMS
STEEDS VAKER KOMEN ER OOK KNAPPE DOCUMENTAIRES UIT DE NEDERLANDSTALIGE HELFT VAN ONS LAND, WAAR HET GENRE TOT VOOR KORT NOG DOOD WERD GEWAAND. GAAT ER EEN NIEUWE WERELD OPEN VOOR VLAAMSE DOCUMENTAIREMAKERS OF IS DE SITUATIE NOG ALTIJD EVEN PENIBEL? FLANDERS DOC WIL DE SECTOR EEN STEM GEVEN. dat het publiek documentaires weer kan ontdekken: op televisie maar ook Er is behoefte aan een gezamenlijke stem om samen sterk te staan zegt in de natuurlijke habitat: de donkere filmzaal. Eenmaal het publiek de weg Flanders Doc-voorzitter Mark Daems. Het klopt dat nieuw talent z’n neus vindt, zal financiering makkelijker volgen. aan het venster aan het steken is maar de omstandigheden waarin documentaires gemaakt worden blijven moeilijk. De sector is afhankelijk van ZIJN AUTEURSRECHTEN OOK fondsengeld, van televisieomroepen die EEN KNELPUNT VOOR over heel Europa aan het besparen zijn HET IS BELANGRIJK DAT HET PUBLIEK DOCUMENTAIREMAKERS? en waar grensoverschrijdende initiatieDOCUMENTAIRES WEER KAN ONTDEKKEN: ven steeds moeilijker worden. OP TELEVISIE MAAR OOK IN DE NATUURLIJKE MARK DAEMS: Andere vragen zijn eerder opgekomen maar dat lijkt me HABITAT: DE DONKERE FILMZAAL. inderdaad een punt om in de toekomst HOE ZOU U HET DOEL VAN op te werken. Bijvoorbeeld door een FLANDERS DOC OMSCHRIJVEN modelcontract uit te dokteren want dat bestaat nog niet voor de documenIN ÉÉN ZIN? tairemaker. Een ander punt voor de toekomst is een aanspreekpunt waar MARK DAEMS: Zorgen dat er meer documentaires gemaakt worden met zowel producenten als regisseurs achter kunnen staan. een betere financiering en dat ze uiteindelijk ook een publiek bereiken. Flanders Doc wil optreden als communicator, door middel van onze website www.flandersdoc.be, Facebook en een nieuwsbrief waarvan de eerste in september de deur uitging. Daarnaast willen we ook promotor zijn van Vlaamse documentaires: via een stand op de Vlaamse cultuurmarkt, via een filmcatalogus, met een webshop op onze website, een Flanders Doc-label te ontwikkelen voor dvd’s en door als groep aanwezig te zijn, bijvoorbeeld op het tax shelter-seminar op het laatste Filmfestival van Gent.
EN WIL FLANDERS DOC OOK ZELF ORGANISEREN? MARK DAEMS: Ja, op Docville hebben we al twee maal een Day of the Doc georganiseerd, die bestond uit presentaties en een panelgesprek. Uit dat laatste bleek dat Vlaamse televisie vergeleken met Wallonië en Nederland achterop hinkt, al lijkt er nu na overleg beterschap in zicht met nieuwe coproducties met Canvas. Ook distributie blijft een heikel punt. Verder waren er de Vlaamse documentaireweken met Kinepolis, die twee weken lang vier documentaires in haar zalen programmeerde. Het is belangrijk
LUKT HET OM FLANDERS DOC KENBAAR TE MAKEN? IS HET NET GEEN PROBLEEM DAT DOCUMENTAIREMAKERS HET GEWOON ZIJN OP ZICHZELF TE WERKEN? MARK DAEMS: Klopt, ik ben zes, zeven jaar actief in documentaires en in het begin liep ik een collega slechts bij toeval tegen het lijf. Bij Flanders Doc ondervinden we groeiende behoefte aan interactie en samenwerking. Er zijn nu elf full members: associate directors, Een andere wereld, Epeios Productions, Inti Films, Off World, Riche Riche en Riche, Savage Film, Serendipity Films, Sophimages, Timescapes en Visualantics, aangevuld met light-memberships voor sympathisanten, en er hebben zich nieuwe kandidaat-leden aangemeld. En bij onze tweede Day of the Doc noteerden we 120 inschrijvingen, waardoor we naar een grotere zaal moesten uitwijken. HANS VAN GOETHEM SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//3
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:43 Page4
LIEVEN CORTHOUTS FILMT PAKKENDE DOCUMENTAIRES IN ETHIOPIË stoten kinderen met HIV, maar ik zag in Little Heaven meteen ook elementen die de zwaarte relativeerden, zoals de levensvreugde van de kinderen. Het lijkt me gelukt te zijn dit over te brengen met de film, als ik de reacties van de mensen mag geloven. Little Heaven is niet de eerste film die Lieven Corthouts maakt in Ethiopië. Eerder was er al het bekroonde My Future. Ik ben toevallig in het land terecht gekomen door mijn vriendin, die er op onderzoek ging in een dorp. Ik ben daar dan blijven hangen om My Future te maken. Het was niet mijn plan om mijn tweede film ook in Ethiopië te maken maar toen kwam Little Heaven op mijn pad. En ook mijn derde film zal ik in dit land maken. Ik was op zoek naar een vluchtelingenkamp dat zich ontwikkelt had tot een echte stad
met bakkers, beenhouwers, scholen maar ook bordelen. Dat heb ik in Ethiopië gevonden, het helpt nu eenmaal als je de taal van een land spreekt en er de gebruiken kent. Documentaires maken is niet evident en al zeker niet in een vreemd land. Toch zweert Lieven Corthouts erbij. Ik krijg wel eens lucratieve aanbiedingen maar toch bedank ik ervoor, bij een eigen documentaire kan je echt zelf bepalen welk verhaal je vertelt. Scenariosteun van het Vlaams Audiovisueel Fonds helpt daarbij, en het leven in Ethiopië is natuurlijk ook minder duur. Al ben ik wel op zoek naar een oplossing nu ik afwisselend in België en Ethiopië verblijf. (HVG)
© www.youtube.com
Met een uitverkochte zaal en een Special mention award kon Lieven Corthouts op Docville op heel wat waardering rekenen voor Little Heaven. En straks wordt zijn film over een bijzonder weeshuis in Ethiopië in een 40 tal zalen in de Verenigde Staten vertoond. Little Heaven is een klein weeshuis in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba waar men met HIV besmette kinderen toch een zorgeloze jeugd tracht te geven. Lieven Corthouts verbleef zelf twee jaar in het weeshuis en volgde hoe de 13-jarige Lydia zich een weg zoekt in het leven. Ik ben per toeval de oprichter van het weeshuis op het spoor gekomen en was meteen aangesproken door het verhaal, legt Lieven Corthouts uit. Het gaat natuurlijk om een zeer zwaar onderwerp, ver-
Gas station in de Verenigde Staten, de landschappen in Madagascar… filmmaker Luc Vrydaghs vindt inspiratie in alle uithoeken van de wereld. Voor zijn nieuwste film F.Deneyer was dat in de Marollen. Ik was toe aan herbronning nadat ik terugkwam van een jaar moeizaam filmen in Congo met journalist Rudi Vranckx, legt Luc Vrydaghs uit. Ik ben rondom mij beginnen kijken voor inspiratie: Roemeense maffiosi, een animatiefilm over parabels… Tot ik op een dag achter een begrafeniswagen reed. Dat zette mij aan het nadenken over mijn eigen dood en begrafenis en ik realiseerde mij dat ik daar nooit over heb willen nadenken. Hoe we omgaan, of net niet, met dit onvermijdelijke deel van het leven wilde ik achterhalen door een begrafenisondernemer te filmen. NA EEN LANGE ZOEKTOCHT KWAM LUC UIT BIJ BEGRAFENISONDERNEMER F.DENEYER IN DE BRUSSELSE VOLKSWIJK DE MAROLLEN. Hij krijgt uiteenlopende culturen over de vloer en de verschillende manieren van omgaan boeide mij. Het heeft me wel tijd gekost om zijn ver-
© Luc Vrydaghs
LUC VRYDAGHS, DOCUMENTAIREMAKER: IN EEN GROTE PRODUCTIE MEEDRAAIEN LIGT MIJ NIET
trouwen en toestemming te winnen. Dat was vaker een probleem. We gaan niet om met de dood. Als ik bijvoorbeeld bij een afdeling palliatieve zorgen polste wat mogelijk zou zijn, voelde ik mij een halve crimineel met mijn vraag. DE WERKWIJZE VAN LUC VRYDAGHS IS HEEL INTENSIEF. IS ZE OOK PRAKTISCH VOL TE HOUDEN? Na een jaar filmen voor deze docu stond ik op het punt om ermee te kappen. Gelukkig heeft
4//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
een nieuwe producer mij toen nieuwe moed gegeven. Je moet voor dit vak uit hard hout gesneden zijn. Maar is er een alternatief? In Congo heb ik geleerd dat meedraaien in een grote productie mij niet ligt. Dan vul ik de periodes tussen mijn persoonlijke films liever in met bijvoorbeeld het uitwerken van storyboards voor andere regisseurs of bedrijfs films. En inmiddels trek ik weer naar Nica ragua voor een nieuwe film. HANS VAN GOETHEM
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:17 Page5
SCENARIST JOHAN HESELMANS MIJN FAVORIETE MOMENT? DE BRAINSTORM TRAGISCHE HUMOR VOOR CANVAS OF DE BULDERLACH MET EEN KNIPOOG NAAR DE VTM-KIJKER, SCENARIST JOHAN HESELMANS COMBINEERT MOEITELOOS DIE SPREIDSTAND MET RED SONJA EN DE ZONEN VAN VAN AS. DAAR ZIT DAN OOK TWINTIG JAAR ERVARING ACHTER.
Het is allemaal begonnen met De Gaston Berghmans show blikt Johan Heselmans, van opleiding psycholoog, terug. Via de partnerlink-boekjes, waaraan ik had meegewerkt, kwam ik in contact met Gastons regisseur Juul Claes. Ik deed enkele suggesties en hij stelde mij voor om bij producent René Vlaeyen aan te kloppen. Zo kwam van het een het ander. Eind jaren negentig polste René naar een idee voor een nieuwe reeks. Ik stelde een soort Vlaamse Cheers voor en dat werd Café Majestic. Eén van de reeksen waar ik nog het meest trots op ben want ze is helemaal van mijzelf. Jarenlang werkte Johan Heselmans mee aan successeries als De Kotmadam en Flikken, maar de voorbije maanden scoorde hij twee opmerkelijke hits : Red Sonja en De zonen van Van As. Samen met productiehuis Sultan Sushi en regisseur Jan Matthys ontwikkelde ik Red
Sonja. Rond die tijd was ik binnen RV Productions - met script-editor Dirk Thys - bezig aan De zonen van Van As, waarbij Jan uiteindelijk aan boord kwam als regisseur. Dat was voor hem niet meer te combineren met Red Sonja, daarvoor werd dan Gijs Polspoel in de arm genomen. Zo heb ik tegelijkertijd aan twee zeer verschillende reeksen gewerkt, boeiend maar hectisch. Wat ik het leukst vind aan schrijven ? De brainstorm. Met Red Sonja en De Zonen van Van As heeft Johan twee successeries op zijn actief. Hij geniet ervan maar hij is ook de eerste om een kanttekening te maken. Het wordt moeilijker om als scenarist te kunnen bestaan. Je voelt de druk toenemen en de financiële marges verkleinen. Er wordt ook veel meer uitgesteld. Ikzelf mag niet klagen, er maken verschillende projecten kans op realisatie, maar ik vraag mij toch af hoe het in de toekomst verder moet. HANS VAN GOETHEM
MET RED SONJA EN DE ZONEN VAN VAN AS HEEFT JOHAN TWEE SUCCESSERIES OP ZIJN ACTIEF. HIJ GENIET ERVAN MAAR HIJ IS OOK DE EERSTE OM EEN KANTTEKENING TE MAKEN. HET WORDT MOEILIJKER OM ALS SCENARIST TE KUNNEN BESTAAN. JE VOELT DE DRUK TOENEMEN EN DE FINANCIËLE MARGES VERKLEINEN…
© Youtube.com
FRAGMENTEN UIT RED SONJA
SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//5
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:17 Page6
© Koen Broos
IK WIL ZELF ZIEN EN OOK LATEN ZIEN DAT LEZEN HEEL VERSCHILLENDE VORMEN KAN HEBBEN. MAAR NATUURLIJK BLIJF IK IN EERSTE INSTANTIE EEN SCHRIJVER DIE ZICHZELF TUSSEN DE REGELS VAN EEN BOEK LEGT.
BART MOEYAERT SCHUWT NIEUWE MEDIA NIET: ‘TOCH BLIJF IK MIJ TUSSEN DE REGELS VAN MIJN BOEK LEGGEN’ UITGEREKEND TWINTIG JAAR NA ZIJN EERSTE BOEKENLEEUW VOOR KUS ME WERD BART MOEYAERT ZOPAS VOOR DE VIJFDE KEER BEDACHT MET DEZE PRIJS VOOR HET BESTE VLAAMSE KINDER- OF JEUGDBOEK. VOOR ZIJN LAATSTE BOEK DE MELKWEG DEZE KEER. VANDAAG EEN PRIJS WINNEN, HEEFT DAT VOOR JOU EEN ANDERE BETEKENIS DAN TWINTIG JAAR GELEDEN ALS JONGE SCHRIJVER? BART MOEYAERT: Mensen denken dat je dit gewoon wordt maar het tegendeel is waar. Ik snap schrijvers die zeggen dat literatuurprijzen hen dwars zitten ook niet. Het blijft prettig om mensen te horen zeggen dat ze je graag lezen. WE TREFFEN JE VOOR DIT GESPREK TUSSEN TWEE LEZINGENREIZEN IN. TOEVAL? BART MOEYAERT: Ik ben inderdaad erg veel onderweg, omdat mijn boeken het ook goed doen in onder andere Duitsland. Daar worden, ter promotie van je nieuwe boek, vaak lezingenreizen georganiseerd, en dat woord valt letterlijk te nemen: dan trek je van boekhandel naar klasgroep om uit je eigen werk te lezen. Nu heb ik de Duitsers er inmiddels van kunnen overtuigen dat ik liever een, al is dat een groot woord, performance geef. Al ben ik ook dit sinds september vorig jaar beginnen afbouwen. Zo’n reizen vreten aan je tijd en met het ouder worden besef ik dat er steeds minder tijd overblijft voor al de dingen die ik nog wil doen. AL JAREN BREEK JE MET HET KLASSIEKE BEELD VAN DE SCHRIJVER: JE ‘PERFORMT’, SOMS ALS VERTELLER. HEB JE DAT ALTIJD WILLEN DOEN? BART MOEYAERT: Ik heb lang gedacht dat ik dat als schrijver niet “mocht”. Toen ik erg jong debuteerde, dacht ik dat de mensen bovenal duidelijkheid willen: een schrijver schrijft, punt. Maar na tien jaar publiceren, begon het etiket dat mensen op me plakten mij dwars te zitten: naast jeugdschrijver wou ik ook voor kinderen kunnen schrijven, voor volwassenen, poëzie, theater. Ik
wilde vrij zijn. Daarvoor greep ik terug naar mijn kindertijd, toen ik tekende, zong, toneel speelde, toneelstukjes schreef. Waarom zou ik dat als volwassene niet meer mogen combineren? JE HEBT EEN ZEER VERZORGDE WEBSITE DIE DOORLINKT NAAR NETWERKSITES ALS TUMBLR, TWITTER, FACEBOOK, SOUNDCLOUD. JE DEINST NIET TERUG VOOR NIEUWE MEDIA? BART MOEYAERT: Al ruim tien jaar investeer ik in een website omdat ik die als een belangrijk visitekaartje beschouw. Aan de site is te zien waar ik voor sta. Sinds enkele jaren gebruik ik ook sociale media, omdat de materie mij boeit. Een tekst verandert door de vorm: handgeschreven, uitgelijnd in een Word-document, gedrukt in een boek, of in een tweet van 140 karakters. Ik wil zelf zien en ook laten zien dat lezen heel verschillende vormen kan hebben. Maar natuurlijk blijf ik in eerste instantie een schrijver die zichzelf tussen de regels van een boek legt. WENS JE, ALS HOOFDDOCENT SCHRIJVEN AAN HET CONSERVATORIUM VAN ANTWERPEN, IETS DOOR TE GEVEN AAN JONGERE GENERATIES? BART MOEYAERT: Ik ben begonnen met lesgeven op een moment dat ik “leren schrijven” erg relativeerde. Schrijven leerde je volgens mij alleen maar met vallen en opstaan, je kop stoten en veel tegenwind vangen om zo overeind te blijven. Nu zie ik dat anders: ik geef twintigers mijn poëtica mee en ik selecteer gastdocenten wiens visie (soms geheel) anders is dan die van mij. Zo kunnen mijn studenten die visies aan elkaar toetsen. Ik beschouw dat, wellicht omdat ik geen kinderen heb, als een soort van vaderrol. HANS VAN GOETHEM WWW.BARTMOEYAERT.COM
De schrijver Bart Moeyaert wil geen etiket opgekleefd krijgen, zo maakt hij graag en vlot een overstap naar de theaterplanken. In maart nog trad hij op in Antwerpen, Genk en Leuven met Het paradijs, deel twee van een drieluik: De schepping (2003), Het paradijs (oorspronkelijk van 2010) en uiteindelijk De hemel, dat gepland is voor 2015. Deze zijn muzikale voorstellingen, het Nederlands Blazers Ensemble voorziet ze van muziek van Joseph Haydn over “het volle leven”, zoals Bart Moeyaert het omschrijft. De auteur deelt de planken met het ensemble als verteller, wat hij wel vaker doet. Zijn eerste theaterproductie was de mini-musical Duet met valse noten, met liedjes van componist Patrick Hiketick en liedjesteksten van André Sollie, gebaseerd op het gelijknamige boek. Andere belangrijke theaterwerken van Bart Moeyaert zijn De drie zusters, een bewerking van Anton Tsjechov, Bremen is niet ver, naar het sprookje van de Bremer stadsmuzikanten, en Rover, dronkeman dat in Duitsland furore maakte als Raüberlieder sind für alle da. 6//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:17 Page7
APEROCOMEDY VOOR- EN NAJAARSEDITIE NA ONZE PREMIÈRE MET ELS DE SCHEPPER EIND VORIG JAAR, KWAMEN AUTEURS EN ANDERE GASTEN UIT DE SECTOR OP 23 MEI WEER APERITIEVEN BIJ SABAM OM EEN NIEUWE CENTRALE ARTIEST AAN HET WERK TE ZIEN. In de picture deze keer stond Lennaert Maes, cabaretier en liedjesschrijver in hart en nieren. Pas terug van een Indonesische toernee kreeg hij in een mum van tijd de lachers op zijn hand. Publiek inpakken is een koud kunstje voor Lennaert. In 2011 won hij de publieksprijs op het grootste humorfestival van onze noorderburen, het Leids Cabaret Festival. Speciaal en exclusief voor de gelegenheid componeerde Lennaert een ludiek “SABAM-lied”. Ontdek het in de gloednieuwe iPad applicatie van ons magazine.
© SABAM/TG
Hou onze eventkalender op www.sabam.be in de gaten voor onze herfsteditie in november: dan hebben we niemand minder dan Han Solo te gast. Neem alvast een kijkje op www.hansolo.be en lees ons interview met hem in het septembernummer van SABAMMagazine.
SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//7
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:17 Page8
POËZIE ONTMOET HARMONIE IN DE NEKKANACHT
WAAR IS DE TIJD DAT WILLEM FRANS-VLAAMSE VOLKSLIEDEREN OP TEKST VAN PATER JORIS DE CLERCQ ZONG IN ZUIVER WEST-OUTERS ? LANG NIET VERVLOGEN, ZO BLEEK OP DE NEKKANACHT. WILLEM: TUSSEN DE LIEDJES DOOR IETS ZEGGEN, DECLAMEREN, DOE IK HEEL GRAAG. JE KAN DAN EEN SPELD HOREN VALLEN IN DE ZAAL.
foto’s © Nekka en SABAM/TG
WILLEM VERMANDERE EN DE KONINKLIJKE HARMONIE YPRIANA, HET BLEEK EEN GEDROOMDE COMBINATIE OP DE NEKKANACHT DIT JAAR. HET PUBLIEK HING AAN DE LIPPEN VAN DE KLEINKUNSTENAAR EN LIET ZICH GEWILLIG OVERSPOELEN DOOR EEN WATERVAL VAN PURE POËZIE EN ONVERGETELIJKE LIEDJES.
8//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:17 Page9
Ettore en Met mijn handen kregen door toedoen van Ypriana een nieuw harmoniejasje. Fris lentegroen op de affiche bovendien en geen greintje plankenkoorts te bespeuren bij een debuterende Niels Boutsen (19) aka Stoomboot. Wel gedurfde liedjesteksten met een vette knipoog en natuurlijke finesse van aanstormend talent, terecht de winnaar (de jongste finalist ooit) van de Nekkawedstrijd. Een indrukwekkende Liesbeth List nam ontroer(en)d afscheid van haar publiek en De Vaganten luidden het prille voorjaar in met Sjansen, het openingsnummer uit hun nieuwe album. De groep deelde veertig jaar geleden ook al het podium met Willem tijdens de allereerste Nekkanacht. PAUL VAGANT: De spits afbijten is leuk, de stress is meteen weg. In 1972 stonden we inderdaad al op de allereerste Nekkanacht. En nu, vier decennia later staan we er terug met een nieuwe bezetting. Willem is ons altijd blijven waarderen voor wat we destijds gepresteerd hebben. Dinska Bronska vond hij één van de mooiste nummers die we met de oude band hebben gemaakt. Maar hij stond pal achter onze keuze om vandaag ons nieuwe repertoire te brengen. Willem Vermandere zelf haalde het onderste uit de kan met bekend maar ook veel nieuw materiaal, speciaal voor de gelegenheid geschreven. Hij blikte na afloop moe maar tevreden terug. Of ik nu voor honderd of tienduizend mensen speel, maakt weinig verschil uit. Als de klank maar optimaal is. Die liet vroeger
IK ZING DIT JAAR WEL OP DE GENTSE FEESTEN MAAR IK VOEL ME TOCH MEER EEN WINTERZANGER. WILLEM VERMANDERE veel te wensen over. Op dat vlak zijn we er mijlenver op vooruit- gegaan. Natuurlijk had ik generatiegenoten als Jan De Wilde en Zjef Vanuytsel er graag bij gehad vandaag, maar dat was om verschillende redenen niet mogelijk. Toch ben ik heel blij met deze affiche. Neem nu Axl Peleman, de Nekkanacht is ten slotte toch ook een beetje een Antwerpse aangelegenheid en Axl past perfect in dat plaatje. Mustafa Avsar intrigeerde me. Een Turkse jongen die in het Turks én het Nederlands zingt, die mengeling sprak me enorm aan. Ook met Paul Rans en Wiet Van de Leest van A la Rum heb ik affiniteiten. Geef me nog een strijkkwartetje en een dorpsharmonie en ik ben gelukkig...
YPRIANA Ypriana was inderdaad de kers op de taart. Ik wist niet dat er voor het eerst een harmonie op Nekka kwam spelen. Doorgaans zijn het rockers zeker. (lacht) Eigenlijk was het nog maar de tweede keer dat ik samen met hen speelde. De eerste keer was jaren geleden op het folkfestival van Dranouter. We bewaren beiden goeie herinneringen aan die eerste keer. We hebben dus niet getwijfeld.
MUSTAFA Op zoek naar een Turkse klarinet kwam ik in zijn muziekwinkel terecht. Anouar Brahem, een Arabische muzikant met wie ik had opgetreden
WILLEM OVER STOOMBOOT: HEEL KNAP. IK WAS GECHARMEERD DOOR ZIJN INTERPRETATIE. DIE KREEG INEENS VLEUGELS, DAT LIEDJE WERD HERBOREN. HIJ KAN IETS. WE GAAN ZEKER NOG VAN HEM HOREN.
in de Stadsschouwburg in Brugge, bespeelde een eigenaardige klarinet uit Istanboel. Natuurlijk wilde ik er graag ook zo een en ik begon te lezen over Istanboel. Even later raakte ik in een Turks restaurantje in Gent aan de praat met de baas, die informeerde naar mijn muziek. “Ik droom over Istanboel, ik ga er een Turkse klarinet kopen.” antwoordde ik hem. Zijn advies : “Voor Turkse muziekinstrumenten één adres: in de Dampoortstraat” (lacht). En daar vond ik de klarinet. Mustafa was de jongen in de winkel. Hij herkende me en zo is het contact gegroeid. Hij runt een Muzikantenhuis. Elk weekend zijn er concerten, ik heb er al vijf keer opgetreden. Er kunnen maar zestig zeventig mensen binnen maar het is er heel gezellig. We hebben elkaar muzikaal gevonden.
STOOMBOOT WILLEM: Heel knap. Ik was gecharmeerd door zijn interpretatie. Die kreeg ineens vleugels, dat liedje werd herboren. Hij kan iets. We gaan zeker nog van hem horen. (lees ons interview met Niels (Stoomboot) op p. 14) Ook de andere artiesten op de affiche kregen het publiek moeiteloos op hun hand, Raymond is intussen een vaste Nekkawaarde geworden. Mira blijft sinds ze jaren geleden scoorde in de Nekkawedstrijd alleen maar muzikaal groeien (lees artikel op p. 10). Zet je schrap voor volgend jaar want dan is het extra feest. Op 19 april vieren o.m. Johan Verminnen, Kadril, KommilFoo en Zjef Vanuytsel, twintig jaar Nekka. TANIA GHYSELINCK
OOK HOUDEN VAN WIST HET PUBLIEK TE BEKOREN, HIER MAAKTE O.M. ROSBOS HET MOOIE WEER, ZIJ ZULLEN ER LATER DIT JAAR OOK BIJ ZIJN OP DE HOMMAGE AAN DIE ANDERE KLEINKUNSTCORYFEE MIEL COOLS.
SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//9
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:18 Page10
SABAM EN LES NUITS BOTANIQUE IN HD
GREAT MOUNTAIN FIRE
opnieuw te ontdekken en op een originele manier kennis te maken met de artiesten. Sinds de persconferentie van 21 maart zijn de video’s beschikbaar op YouTube. Ze werden ook samengebracht op de website Bruxelles Ma Belle (www.bruxellesmabelle.net/sessionslesnuits2012). Onder meer V.O., Balthazar, Isbells, Great Mountain Fire, Sarah Carlier, Dan San en The Experimental Tropic Blues Band namen deel aan het avontuur. (LM)
© SABAM
BALIMURPHY
© V. Boucq
© www.bruxellesmabelle.net
Dat SABAM altijd op zoek is naar nieuwe, originele manieren om haar artiesten te promoten, weten we ondertussen. Ook dit jaar werden diverse acties op touw gezet. In samenwerking met de Botanique plaatste SABAM een tiental liveopnames in HD-kwaliteit online. Vanaf maart werden er druk afspraken gemaakt met tien Belgische bands. De opnames gingen door in de ruimtes waar ook Les Nuits van 10 tot 21 mei zouden plaatsvinden. Een uitstekende manier om tegelijk de ruimtes én de nummers
BALTHAZAR
MIRA TAST HAAR RUIGERE KANTJES AF NOG STEEDS “IN DE FLEUR” SCHITTERDE OOK MIRA OP DE AFGELOPEN NEKKANACHT. DE ONGEKROONDE KONINGIN VAN HET “VERKAVELINGSVLAAMS” WAAR ZE HET BIJ DE START VAN HAAR CARRIÈRE IN UW BLAD OVER HAD, KIEST OP HAAR DERDE ALBUM VOOR POP IN NEDERLANDS VAN HET ZUIVERSTE WATER, MET ANTWERPSE TONGVAL WELISWAAR. POP EN OOK VERMANDERES ONDERWEG ZITTEN DE VOORMALIGE NEKKA- EN TAZ-LAUREATE ALS GEGOTEN. MIRA: Op zijn verjaardagsconcert had ik het nummer al eens vertolkt. Toch kende ik de muziek van Willem niet zo goed, maar toen ze me vroegen was ik blij dat ik me eindelijk eens in zijn repertoire en andere kleinkunst zoals A la Rum kon verdiepen. Zo heb ik een paar hele mooie nummers ontdekt. Onderweg is er zeker één van. Ik vind het altijd leuk om nieuwe dingen te ontdekken. Als artiest ben je sowieso een soort “copycat”, al bedoel ik dat niet letterlijk, je maakt een collage van invloeden.
MIRA: Het mocht allemaal iets “edgyer” zijn. Vooral mijn producer Kristof drong aan om dat gevoel ook in de gitaren steken. Tussen het tweede en derde album zitten twee jaar. De stukjes waar ik zowat een maand na het tweede album aan begon, hebben zolang “gerijpt”. Ik schrijf nogal vaak dingen op, ookal weet ik nog niet wat ik ermee ga doen. Naar mijn gevoel kan zoiets niet lang genoeg rijpen maar ik besef ook wel dat je soms gewoon de knoop moet doorhakken. Mijn bekendste nummer In de fleur is dan weer heel acuut ontstaan. Dat was een vloed die mij overviel, ik heb er niet te veel bij nagedacht. Een idee komt evengoed na uren zoeken als wanneer ik mijn tanden aan het poetsen ben. (lacht) De aftrap voor haar festivalzomer gaf Mira al twee weken na de Nekkanacht met folkfeest Labadoux. Wil je haar binnenkort aan het werk zien, 10//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
© Yvan Tomme
Mira’s eigen derde naar zichzelf vernoemde album bevat duidelijk een stevigere instrumentatie dan In de daluren en Stukken van Mensen.
MIRA: IK VOEL ME OP MIJN GEMAK IN THEATERS MAAR IK WIL GRAAG OOK DE MEER ROCK- EN UPTEMPO/FESTIVALKANT IN MEZELF AFTASTEN. IK STA OOK RECHT AAN DE PIANO, DA’S VEEL LEUKER EN PAST MEER BIJ MIJN NIEUWE STEVIGERE REPERTOIRE.
dan zijn de Gentse Feesten en Boterhammen in ’ t park de place to be om nummers als Het Plan, Foto’s van feestjes, Voorbij de tijd en Grof stof te ontdekken. In het najaar volgt een theatertoer. (TG) WWW.MIRA-ONLINE.BE
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:18 Page11
LUC VAN ACKER: “MUZIEK IS EEN RELIGIE” TOEN MUSIC FOR LIFE, SELAH SUE, TOM BARMAN EN THE SUBS ZIJN ZANNA MET DE NODIGE SCHWUNG NIEUW LEVEN INBLIEZEN, HAD DE MAKER VAN DE LEGENDARISCHE POPSONG ZICHZELF AL EEN TIJDJE HERUITGEVONDEN. TUSSENDOOR VERRASTTE LUC VAN ACKER VRIEND EN VIJAND MET ZIJN DEELNAME AAN HUMO’S ROCKRALLY 2012. DE BELPOPPIONIER VERWIERF ZIJN STATUS ZOWAT DRIE DECENNIA EERDER MET HET ICONISCHE ALBUM THE SHIP.
© Danny Willems
LUC VAN ACKER: Vijf jaar geleden verkochten The Scabs op tien minuten tijd drie AB-concerten uit. Al snel werd duidelijk dat ze navolging zouden krijgen van alle eightiesbands, van De Mens tot Arbeid Adelt. Eerst speelden we met Arbeid Adelt op Sinnersday en in de AB. F ans spoorden me aan om ook The Ship opnieuw te spelen maar in tegenstelling tot bands zoals De Mens die altijd zijn blijven concerteren, had ik de nummers van The Ship na ‘86 nooit meer gespeeld. Het leek me een tof concept om het wel te doen in het kader van de Rewind-reeks. Het was ook de enige financiële mogelijkheid om een groep terug op poten te zetten voor één optreden, in eerste instantie. Het is telkens een huzarenstukje om Anna Domino te laten overkomen uit de V.S., intussen is ze van New York naar Los Angeles verhuisd. Ik wilde ook de originele muzikanten vanop de plaat erbij, zoals David Rhodes, die met Peter Gabriël heeft meegespeeld.
ANNO 2012 DEELT LUC ZIJN KENNIS EN GESCHIEDENIS MET ZIJN STUDENTEN AAN DE PROVINCIALE HOGESCHOOL VAN LIMBURG.
Het lijkt alsof ik nu plots terug uit de kast kom maar ik sta eigenlijk al tien jaar paraat, al is het natuurlijk niet zo dat we tien jaar lang elke week gerepeteerd hebben om nu te spelen. Maar opeens was het moment daar. Dat moet je een beetje creëren, tegenwoordig is dat veel belangrijker dan vroeger. Alle elementen samen: -van Belpop tot Music for Life en Humo’s Rockrally er per ongeluk nog tussendoor- (lacht) hebben geleid tot mijn tweede muziekleven. Wat heel veel voldoening geeft is dat het in België is, na vijf jaar toeren in Amerika, w.o. in 2006 een grote tournee met Ministry èn Revolting Cocks. Dat interesseerde toen niemand hier. Daarom voelt dit als thuiskomen, het geeft gigantisch veel voldoening om ook hier erkenning te krijgen. Als je in Amerika beroemd wilt zijn, moet je dat daar maar gaan doen, vind ik... zoals Christian Olde Wolbers, een super gitarist en een goeie vriend van mij, hij speelt mee met de Red Hot Chili Peppers, Korn enz. Hij staat in Los Angeles heel hoog aangeschreven, als ze een gitarist zoeken voor pakweg Guns ’n Roses, dan staat zijn naam op de lijst. Een Belg om fier op te zijn. Voor Luc zelf begon het allemaal in 1981, met zijn debuutalbum Taking Snapshots. LUC: Ik ben een boek aan het schrijven over al mijn cowboyverhalen. Gelijklopend vertel ik over de evolutie van de opnametechnologie. Toen ik zes was, experimenteerde ik al met geluid, zonder het zelf te beseffen. Ik had een Grundig-bandrecorder, waarmee ik gedich-
ten opnam. Daarna begon ik met ping pong-opnames, van de cassette naar bandopnemer, weer terug en meer van dat soort geluidscollages. Zo ben ik begonnen. Het is best komisch want Marcel Vanthilt heeft net hetzelfde gedaan. Even later de vier sporen multitrack en nog later midi en sampling ontdekken bleken een openbaring. Toen ik achttien was, liet ik me vooral inspireren door Mike Oldfield, Vangelis, Klaus Schulz en meer van die supermuzikanten. Die hadden allemaal op hun album staan: arranged, performed and recorded by en dan één naam… de multinstrumentalist. Zo nam Mike Oldfield laag per laag zijn wereldberoemde Tubular Bells op en dat inspireerde mij geweldig. Dankzij de film De Exorcist werd de plaat nummer één in Engeland maar de artiest zelf bleek onvindbaar, hij wilde niet gestoord worden, hij was met muziek bezig. Dat vond ik wel chic. In mijn eentje een plaat maken, dat is wat ik toen weliswaar op kleinere schaal, ambieerde. Ik leende 1000 Euro waarmee ik een duizendtal vinylplaten liet persen zonder tekst. Achteraf is dat een concept geworden maar voor mij was dat om kosten te besparen. Na Taking Snapshots heb ik nog een “ZAS” Budisten plaat gemaakt. Muziek is voor mij best ook een religie. En een psychoanalyse want toen ik voor Rewind opnieuw die teksten van toen moest zingen heb ik me meer dan eens afgevraagd wat er in godsnaam allemaal door mijn hoofd is gegaan als 19jarige. (lacht) Vindingrijk om op allerlei manieren zijn eigen platen aan de man te brengen toerde Luc begin jaren tachtig heel Europa rond met Londen als zenuwcentrum in het alternatieve distributienetwerk. LUC: Ten tijde van The Ship was ik op zoek naar het professionalisme in de muziekindustrie. Ik kwam in Londen terecht en daar werd alles veel beter opgevolgd. Werd je door de platenbaas niet goed genoeg bevonden, werd de groep de volgende vrijdag gewoon ontslagen. Daar omringd door o.m. onze eigen Jean-Marie Aerts en Amerikaanse en Britse muzikanten w.o. Ian Caple (Tindersticks) en een multitaskende Anna Domino (singersongwriter en loodgieter (!)) kwam The Ship tot stand. Culthit Zanna stond ei zo na niet op de plaat. LUC:Vreemd genoeg kregen we er eerst slechte feedback op. Toen EMI Fascist Wars van het album weerde kwam er toch nog een plaatsje vrij voor een vervangnummer (!). Gelukkig maar. TANIA GHYSELINCK SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//11
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:18 Page12
LIESA VAN DER AA VERTAALT GROEIENDE LIEFDE VOOR VIDEOKUNST IN VISUEEL MUZIEKVERHAAL ONS ADVIES VOOR DE KOMENDE ZOMER: ONTDEK JONG TALENT AAN ZEE ! TE BEGINNEN MET EEN EIGENTIJDSE PODIUMKUNSTENARES WIENS EERSTE MUZIKALE EI RIJPTE IN BERLIJN, BRUISENDE KUNSTSTAD BIJ UITSTEK.
12//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
eigenhandig alle instrumenten in. Per lied werden ongeveer 60 sporen opgenomen. LIESA: Het was een lang maar heel fijn werk. Ik heb heel geconcentreerd en alleen gewerkt in Berlijn en thuis op mijn zolder. Eén van de fijnste periodes uit mijn leven. Ik heb niet gedacht aan het eindresultaat voor de plaat als geheel, wat ze nog wel of niet nodig zou hebben. Ik heb gedacht per nummer. Lou is één van de lastigste nummers geweest om op te nemen. Ik had wel zeker 8 versies van dat lied. Allemaal ook heel verschillend. Uiteindelijk is het een combinatie geworden van een aantal elementen uit elke versie. Ik vind Lou het meest toegankelijke nummer van de plaat. Cello en harp klinken haar spectaculair mooi in de oren en voor deze eigenzinnige violiste -haar viool klinkt zelden als een viool- heeft een loopstation bijna geen geheimen meer.
Foto’s © Natalie Wynants
Het resultaat mag er wezen: 10 songs, 10 kunstenaars en 10 videokunstwerkjes in één opmerkelijk debuut: Troops, van Liesa Van der Aa, ster aan het firmament op ons eigen Theater Aan Zee-event op 30 juli in Oostende. Liesa is “haar kunstenaars” bijzonder dankbaar voor de moeite die ze in dit project hebben gestoken. LIESA: Om de plaat ook een visueel verhaal te geven, sprak ik 10 kunstenaars aan om een video te maken. Ik ben fier op elke video. Na mijn samenwerking met Guy Cassiers de afgelopen drie jaar, is mijn interesse voor videokunst alleen maar gegroeid. Zelf haal ik mijn inspiratie voor muziek ook uit film of ‘beelden’, animatie of videokunst. Deze keer dacht ik : ik doe het eens andersom. De samenwerking met de filmmakers is bijzonder goed verlopen. Al waren ze allemaal compleet verschillend, paradoxaal zelfs. Voor de geboorte van Troops ging Liesa evenmin over één nacht ijs. Ze componeerde en zong alle uiteenlopende nummers zelf en speelde
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page13
LIESA: MIJN VADER IS EEN ERG GOEDE MUZIKANT. HIJ SPEELT OP ALLE INSTRUMENTEN. IK KEN HEM MEER OP DIE MANIER DAN ALS EEN COLLEGA-ACTEUR. LIESA: Ik werk inderdaad steeds met een loop station. Omdat ik niet anders kan (lacht). Ik werk steeds met vaste basissen die ik vooraf heb gemaakt en gerepeteerd. Maar er is altijd ruimte voor improvisatie. Dat hangt vooral af van wat er verkeerd loopt. Of van waar ik op dat bepaald moment zin in heb. Doet denk ik wel iedere muzikant. Naast viool hoor ik graag cello. Het heeft een warmere diepere klank dan viool, en klinkt toch nog net iets dramatischer. Liesa kreeg theater met de paplepel mee (nvdr. Liesa’s vader is acteur Frans van der Aa) maar als we haar vragen waar en wanneer ze dan wel ten prooi viel aan de muziekmicrobe ligt het antwoord verrassend voor de hand. LIESA: Ik was vijf toen mijn ouders me inschreven in de academie. Mijn vader is een erg goede muzikant. Hij speelt op alle instrumenten. Hij is het geweest die me vroeger veel begeleidde en met me meespeelde. Laat ik zeggen dat ik mijn vader meer ken op die manier dan als een collegaacteur. Maar ook aan de lokroep van het theater kan Liesa niet weerstaan. Momenteel werkt ze aan een trilogie met het Toneelhuis. Op dit moment zijn de repetities aan de gang. Het wordt 7u theater, en
zal dus echt wel voor de fans weggelegd zijn. Het is Guy Cassiers op zijn best. Beeld, muziek, spel en geluid komen beter samen dan voordien. Deel 1 en deel 2 zijn vrij verwant aan elkaar. Het derde luik (ikzelf samen met Johan Leysen) is een verrassend andere sfeer, maar een heel bijzonder stuk theater om dit drieluik mee af te sluiten. Volgend jaar begin ik aan mijn nieuwe cd. Ik heb enkele fijne compositieprojecten en werk ondertussen ook door aan de opera die in december 2013 in première gaat in het Toneelhuis,in samenwerking met het Berlijns strijkersensemble Kaleidoskop. Volgend jaar wordt dus een jaar vol muziek. Al wens ik de komende jaren nog veel in het theater te kunnen werken. WAAR MOGEN DE BEZOEKERS VAN JE CONCERT OP THEATER AAN ZEE ZICH AAN VERWACHTEN ? Alle versies van de plaat zijn herwerkt tot live versies. Ikzelf vind ze bijzonder geslaagd. Alle elementen van de cd komen terug, maar niet in de structuur en volgorde die je verwacht. Dat komt door een aantal soloversies op loopstation, maar ook door 3 geweldige muzikanten die ik meeneem (Pieter-Jan De Smet, Efraim Cielen en Arne Leurentop). Zij zorgen voor goeie dynamiek en samenzang. WWW.LIESAVANDERAA.BE TANIA GHYSELINCK
Foto’s © Natalie Wynants
De volledige TAZ-affiche (26/07-4/08) loont ook dit jaar de moeite. Gastcurator Braakland/ZheBilding belooft verrassende ontdekkingen. Op theateraanzee.be vind je vast de voorstelling van jouw keuze.
SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//13
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page14
STOOMBOOT OP ONTDEKKINGSREIS
ALS IK IN IETS ZOU GELOVEN ZOU DE AB MIJN TEMPEL ZIJN.
Nederlands want uw Engels trekt op niet veel” (lacht). Ik begon me dus te concentreren op Nederlandstalige nummers en dan kwam opeens op vi.be de Nekkawedstrijd in de picture. Ik dacht: ik kan maar proberen, het was een heel slechte opname -k had het opgenomen met de micro van mijn computer- ik was dus verbaasd dat ik mocht gaan preselectie doen. Van het één kwam het ander. Voor de finale in de AB moesten we een gedicht: Liefde voor lyriek op muziek zetten. Nu, ik geloof niet, maar als ik in iets zou geloven zou de AB mijn tempel zijn. Ik stond daar en dacht: ik ga hier niet voor stressen want dit is gewoon het summum voor mij. De rest is prille geschiedenis. Niels demonstreert eens te meer dat Nekka kleinkunstgeneraties in alle opzichten dichter bijeen brengt.
© Yvan Tomme
NIELS: Pas toen ik zag dat de Nekkanacht ging draaien om Willem heb ik mij verdiept in zijn muziek. Mijn generatie is eerder beïnvloed door Raymond Van het Groenewoud en Bart Peeters. Via mijn moeder heb ik elpees teruggevonden. Niels succesnummer De Samenzweringman is niet zomaar ontstaan.
DE REVELATIE VAN DE AFGELOPEN NEKKANACHT WAS ONGETWIJFELD DE 19-JARIGE STUDENT NIELS BOUTSEN, BETER BEKEND ALS STOOMBOOT. WILLEM VERMANDERE WAS NA AFLOOP VOL LOF OVER DE JONGSTE WINNAAR VAN DE NEKKAWEDSTRIJD. Maar de kersverse songschrijver van wereldse liedjes met een twist als Ik ben de samenzweringman blijft met beide voeten stevig op de grond. Al gedijt Stoomboot natuurlijk bijzonder goed in muzikale wateren.
HOE BEN JE ERTOE GEKOMEN OM DEEL TE NEMEN AAN DE WEDSTRIJD? NIELS: Goh da’s een lang verhaal, ik was eigenlijk drummer. Kwestie van mijn puberteit te neutraliseren in punkrockgroepjes (lacht).
Op een gegeven moment had ik de perfecte formatie gevonden maar de bassist emigreerde naar Congo om ginder mensen te helpen. Ik heb nooit meer hetzelfde gevoel ervaren dat ik had met hen drie samen. Vanaf het moment dat het project met de punkrock niet meer werkte ben ik nummers beginnen schrijven in het Engels op mijn papa’s gitaar. Die zong ik dan altijd op feestjes bij vrienden. Tot op de dag dat ik opeens één Nederlandstalig nummer zong en iedereen quasi in koor zei: “Allé doe dat in het
JE HOEFT GEEN DUBBELE BODEMS TE ZOEKEN IN DE SAMENZWERINGMAN, DE IRONIE LIGT ER VINGERDIK OP.
14//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
NIELS: Een buurman die altijd met theorieën kwam aandraven was de inspiratie voor het nummer. In de laatste show hadden ze toen een rubriek die samenzweringen uitlegde. Ikzelf kwam bij de zotste dingen uit. Dat Antarctica een nazibasis is, Scientology de echte waarheid brengt enz. Maar je hoeft geen dubbele bodems te zoeken in De Samenzweringman, de ironie ligt er vingerdik op. Momenteel probeert Niels muziek te combineren met zijn studie maar hij schreef intussen genoeg materiaal bij elkaar om zijn droom om een album en een avondvullend programma te maken te verwezenlijken: NIELS: Ik moet gewoon nog de juiste mensen tegenkomen die mijn muziek begrijpen en die ik zelf goed aanvoel.
VANWAAR DE NAAM STOOMBOOT? Ik wou gewoon iets waar mensen zich onvermijdelijk veel vragen bij zouden stellen en dat is wel heel goed gelukt. (lacht) (TG)
© Yu Chen
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page15
DE EENMANSZAAK WERD EEN HELD JE KENT HEM VAST VAN DE UITSTEKENDE SINGLE TYPISCH BELGISCH WEER MAAR ONDERTUSSEN BRACHT DE HELD OOK EEN TITELLOOS EN WELGESMAAKT EERSTE ALBUM UIT. EEN KENNISMAKING MET JO JACOBS. In november 1998 is De Held geboren. In die periode nam ik me voor om alle muzikale samenwerkingen die toen liepen, stop te zetten en alles voortaan zelf te doen. Zo kon ik eindelijk ontdekken waar ik zelf voor stond. Het was de allereerste keer dat ik me zo'n duidelijk doel stelde. Ik zou Nederlandstalige liedjes maken, omdat dat de enige taal is die ik voldoende aanvoel en beheers. Andere voorwaarde was dat het vooral geloofwaardig moest klinken zonder te grootse of te beladen poëzie te brengen. Ik wou de lat niet al te hoog leggen. Vanaf dan begon voor mij een ontdekkingsreis waarbij ik naar hartelust kon spelen met taal. Ik ontdekte dat ik met erg weinig woorden toch een interessant nummer kon maken. Na zowat een jaar had ik tien songs bij elkaar geschreven met inbegrip van een aantal instrumentaaltjes. Dat was de aanzet van het hele project, de volgende stap was die nummers live spelen. Op dat moment had ik geen echte artiestennaam. “De Eenmanszaak” was slechts een werktitel en 'Jo Jacobs' sprak voor mij te weinig tot de verbeelding. Net toen het dringend werd, stopte een vriendin van me voor de grap een zelfgemaakte flyer in de bus, met daarop: 'Optreden van De Held'. En hoewel ik dat er eerst een beetje 'over' vond, vond ik het wel onmiddellijk goed klinken. Het zag er ook goed uit. Iets beter heb ik nooit gevonden. En dus bleef het De Held.
Belpopkenner Jan Delvaux omschreef mijn muziek als donkere slaapkamermuziek met lichtpunten. Ik weet niet of de plaat nu zo overkomt, maar het lijkt toch zeker een compliment. In zekere zin klopt die omschrijving ook wel, omdat ik behoorlijk wat liedjes ook effectief in de slaapkamer heb geschreven. Veel lawaai kon ik dus niet maken. Bovendien was ik mijn stem nog aan 't verkennen. Dat was de periode van het stiller en lager zingen (lacht). Door op te treden kreeg ik echter meer en meer de behoefte om de slaapkamer te verlaten. Ik mocht ervaren dat optreden een zekere adrenaline in me vrijmaakte, wat ook weer andere nummers opleverde. Vaak ontstaat bij mij de behoefte om muziek te maken vanuit een onvrede met mezelf of een situatie. Ik kan daarbij redelijk melancholisch worden en dat gevoel vertaalt zich dus ook vaak naar mijn nummers. Ik creëer dan meestal een
vrij eenvoudig liedje met een melodie. In mijn nummers bekijk ik de dingen en wil ik de negatieve gevoelens die soms in me leven transformeren tot iets moois. En zo kan ik Jan Delvaux weer gelijk geven: ik zoek met mijn muziek naar lichtpunten in het donker (lacht).’ ‘Of ik ambitieus ben? Een term die wel wat dubbel is, want enerzijds heeft het wel erg lang geduurd voor ik met mijn liedjes naar buiten kwam, onder meer omdat ik niet snel tevreden ben over mijn werk, maar anderzijds heb ik dat wel nodig om te laten horen, wat ik creëer. Ik denk dat ik daarbij niet fundamenteel verschil van andere kunstenaars : elke artiest heeft bevestiging nodig. Dat is met De Held niet anders. WWW.DEHELD.BE STEVEN VERHAMME
OF IK AMBITIEUS BEN? EEN TERM DIE WEL WAT DUBBEL IS, WANT ENERZIJDS HEEFT HET WEL ERG LANG GEDUURD VOOR IK MET MIJN LIEDJES NAAR BUITEN KWAM, ONDER MEER OMDAT IK NIET SNEL TEVREDEN BEN OVER MIJN WERK, MAAR ANDERZIJDS HEB IK DAT WEL NODIG OM TE LATEN HOREN, WAT IK CREËER. SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//15
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page16
STAF KNOP: SCHRIJVEN HOUDT ME JONG PRIJS JE GELUKKIG ALS HIJ JE ARTISTIEKE PAD KRUIST WANT STAF KNOP KENT ALS GEEN ANDER DE WEG NAAR SUCCES. GROTEN DER AARDE KUNNEN EROVER MEEPRATEN. EEN FILMSCENARIO VOOR YVES MONTAND, EEN MONOLOOG VOOR ANN PETERSEN, HET FORMAT VOOR DE BACCARABEKER, DE CREATIE VAN EEN THEATERSTUK VOOR HUGO CLAUS, DIE EEN VAN ZIJN BESTE VRIENDEN WERD, OF HET AANBOD VAN EEN PAAR HOLLYWOODSTERREN OM HET WERELDBEROEMDE MGM-CASINO IN LAS VEGAS TE LEIDEN. DEZE EN ANDERE STRAFFE VERHALEN DIE DE AUTEUR BELEEFDE TOEN HIJ HET CASINO VAN KNOKKE LEIDDE, BUNDELDE HIJ VORIG JAAR IN EEN BOEK DAT LEEST ALS EEN TREIN.
16//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page17
STAF KNOP: IK VOEL ME EIGENLIJK NOG VEEL JONGER DAN IK ER UIT ZIE. (LACHT) WAARSCHIJNLIJK DOOR HET SCHRIJVEN JA. IK BEN HEEL MIJN LEVEN LANG JOURNALIST GEWEEST EN DAT IS HET SCHOONSTE BEROEP TER WERELD. VOORAL DE MANIER WAAROP IK HET HEB KUNNEN DOEN, WAS FANTASTISCH. “Ik herinner me... Over beroemdheden, Knokke, het Casino, la Réserve bevat anekdotes over beklijvende ontmoetingen met Marlene Dietrich, Maurice Chevalier, Johnny Hallyday, Edith Piaf, Claude François, Nand Buyl, Chris Lomme, Frank Sinatra e.v.a. De pen van de kwieke schrijver hangt bovendien nog lang niet aan de wilgen. Zijn vele levens blijken een onuitputtelijke inspiratiebron. Wilhelmstrasse 119 , Berlijn, Stafs jongste publicatie van dit jaar, is heel andere koek dan de glamour en glitter van het casino. In deze autobiografische roman vertelt hij over zijn gedwongen en bewogen verblijf tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Duitse hoofdstad, waar hij samen met een jonge lotgenoot onbewust terechtkwam in een net van de Britse geheime dienst, die instond voor het oversluizen van Duitse wetenschappers naar Los Alamos in de VS, waar de atoombom werd klaargestoomd o.l.v. Prof. Oppenheimer. Later zou blijken dat meer dan 300 vroegere nazileiders een job hadden gekregen in de States. Het is niet het eerste geschiedkundige feit dat Staf vanop de eerste rij meemaakt. Zijn opmerkelijke carrière begon ooit als... privé telefonist bij Koning Leopold III. STAF KNOP: Ik woonde op het paleis van L a ke n e n w a s d e c h o u c h o u v a n h e e l d e
koninklijke familie maar vooral van Leopold. Hem heb ik later nog teruggezien. Met koning Boudewijn heb ik op de buis van mijn fiets in het park rondgereden. De koningskinderen deden hun eerste communie waar ik bij was in 1941. Ik heb er nog een bidprentje van. Ik was ook van dienst op het paleis toen op 10 mei 1940 de oorlog uitbrak. Diezelfde dag was de eerste communie van Prinses Josephine-Charlotte ge pland. De plechtigheid werd een jaar uitgesteld maar de kaart jes uit 1940 werden gewoon opnieuw gebruikt. De oorspronkelijke datum werd in het goud doorstreept met daaronder de nieuwe. Heel het paleis lachte met dat koopje maar nu is het wel een waardevol document natuurlijk. Om de drie dagen mocht ik naar huis. Ik was een filmfanaat en dan ging ik al eens naar de cinema. In 1943 kwam ik uit de Eldorado op de Place de Brouckère in Brussel, waar net een razzia was begonnen. Dat was de aanzet voor het boek over mijn belevenissen in Berlijn, waar ik in een kamp en daarna onbewust in een netwerk terechtkwam. Daar heb ik “de stoute jongen uitgehangen”. Toen de Russen voor de deur stonden ben ik kunnen vluchten uit Berlijn, maar in Brussel werd ik onmiddellijk opgepakt om mee te werken voor het verzet. Tot na de oorlog ben ik erbij gebleven. Ik heb zelfs nog een paar acties moeten verrichten waar de Duitsers niet goed van waren. Ook dat staat allemaal in het boek.
ook Vic De Ruyter op de redactie zat. Hij werd directeur van de KVS en drong aan dat ik voor hem ook een stuk zou schrijven. Ik was verkocht en de trein was vertrokken. Uiteindelijk heb ik er dertig geschreven, allemaal aangegeven bij SABAM. Na zijn rijkgevuld bestaan in de 20ste beleeft Staf in de 21 ste eeuw een nieuwe tweede jeugd. De dramatische eenakter De Rekening die hij destijds met groot succes op de planken van het NTG bracht, bewerkte hij zopas tot een filmscenario voor Canvas. Het is nog lang niet het laatste wapenfeit van de goedlachse auteur want intussen broedt hij alweer op een nieuwe mysterieuze roman. STAF KNOP: Ik voel me eigenlijk nog veel jonger dan ik eruit zie. (lacht) Waarschijnlijk door het schrijven ja. Ik ben heel mijn leven lang journalist geweest en dat is het schoonste beroep ter wereld. Vooral de manier waarop ik het kunnen doen heb, was fantastisch. Wil je zelf eens aan de lippen hangen van de onweerstaanbare meester-verteller met het fenomenaal geheugen? In november is hij te gast op onze boekenwoensdag. Een ideale gelegenheid om één van onze oudste en meest productieve leden in de bloemetjes te zetten. Nog vele jaren, Staf! TANIA GHYSELINCK
Ik geloof dat het in ‘48 of ‘49 was dat ik lid ben geworden van SABAM. In die tijd had ik dramatische letterkunde gestudeerd en een eerste toneelstuk geschreven dat onmiddellijk ge speeld werd in de KVS. Ik moest dus geen examen meer doen. (lacht) Ik werkte toen ook al als journalist voor Het Laatste Nieuws, waar
DE DRAMATISCHE EENAKTER DE REKENING DIE STAF DESTIJDS MET GROOT SUCCES OP DE PLANKEN VAN HET NTG BRACHT, BEWERKTE HIJ ZOPAS TOT EEN FILMSCENARIO VOOR CANVAS.
SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//17
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page18
fotos © Istockphoto.com
UW AUTEURSRECHTEN IN DE VS
WE HEBBEN DE LAATSTE TIJD VRAGEN GEKREGEN HOE SABAM TE WERK GAAT OM DE RECHTEN VOOR HAAR LEDEN IN DE VERENIGDE STATEN TE INNEN. DE BEDOELING VAN DIT ARTIKEL IS DAN OOK EEN OVERZICHT TE GEVEN VAN DE AMERIKAANSE AUTEURSMAATSCHAPPIJEN WAARMEE SABAM SAMENWERKT EN WAT PRECIES HUN ROL IS .
Er zijn 3 grote spelers : ASCAP en BMI voor de uitvoeringsrechten en Harry Fox Agency ( HFA) voor de mechanische rechten. Hierbij dient aangestipt dat HFA geen auteursmaatschappij is zoals wij die kennen, maar een collecting agency dat enkel optreedt in opdracht van zijn ‘klanten’ auteurs of uitgevers . SABAM heeft wederkerigheidscontracten met de drie maatschappijen, d.w.z. dat SABAM voor hen in België int en zij voor ons in de VS. Waarom dan met 2 verschillende maatschappijen werken voor de uitvoeringsrechten ? Dat heeft te maken met de keuze die VS auteurs en uitgevers hebben gemaakt voor de ene of de andere maatschappij. Omgekeerd is het ook zo dat als er een Amerikaanse sub-uitgever is, het aandeel van onze leden in functie van diens aansluiting wordt geïnd.Dat kan dus zowel via BMI als ASCAP gebeuren. Voor het repertoire waar geen uitgever bij betrokken is, vragen we aan ASCAP om te innen. Het is belangrijk te weten dat het aandeel van de auteur in de uitvoeringsrechten (in de meeste gevallen) niet aan de uitgever of de sub –uitgever mag afgerekend worden .
HOE INNEN EN VERDELEN ASCAP EN BMI DE RECHTEN ? Er zijn ongeveer 1.400 commerciële TV zenders en 15.000 radio zenders. Zowel ASCAP en BMI verlenen zgn. ‘blanket licences’, op basis van
tarieven die onderhandeld zijn met de belangenverenigingen van de zenders. Hierdoor kunnen de zenders gebruik maken van het repertoire. De radioprogramma’s worden op steekproefbasis verwerkt, naar gelang de economische waarde van de zender. Hoe meer een zender betaalt, des te meer uren uitzending geanalyseerd worden. Enkel de grootste zenders worden op basis van de volledige playlists afgerekend. Bepaalde zenders zoals zgn. college radio’s (en dat zijn er heel wat) betalen een minimaal tarief . Voor TV programma’s wordt een onderscheid gemaakt tussen programma’s die aangeleverd worden door de networks (ABC, CBS en NBC) aan hun lokale ‘affiliates‘, en de programma’s die de affiliates zelf verzorgen. De 1ste categorie wordt voor 100 % verwerkt, de rest alweer op basis van economisch belang. Bij betaalzenders (HBO, Viacom, Turner + 250 andere…) wordt voor het grootste deel op basis van programma’s gewerkt. Live muziek : er wordt gewerkt met een top - 300 van de best lopende tournees en de programmering in 11 megazalen (Madison Square Garden in New York, Hollywood Bowl en Staples Center in Los Angeles, ...). Zowel BMI en ASCAP hanteren daarnaast ook een systeem van signalisaties voor alle andere optredens. Bij de ene heet dat het BMI Live program, bij de andere ASCAP’s International Plus Awards. Dat systeem stelt ons in staat om alsnog rechten te claimen voor onze leden die in de
DE RADIOPROGRAMMA’S WORDEN OP STEEKPROEFBASIS VERWERKT , NAAR GELANG DE ECONOMISCHE WAARDE VAN DE ZENDER. HOE MEER EEN ZENDER BETAALT, DES TE MEER UREN UITZENDING GEANALYSEERD WORDEN.
18//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page19
States in kleinere zalen optreden. De informatie moet wel zo snel mogelijk doorgegeven worden. Bij BMI wordt overigens 10 % aan de supportact toegekend. Voor concerten van klassieke muziek wordt er op basis van programmabrochures gewerkt . Gebruik van muziek in openbare plaatsen : cafés en restaurants zijn vrijgesteld van het betalen van rechten, als hun oppervlakte niet meer dan 350 m2 bedraagt, ze geen entreegeld vragen en er geen live muziek is. Bioscoopfilms : hiervoor wordt niet geïnd in de zalen, wel bij de TV – of kabel zenders . Er wordt ook geïnd bij vliegtuigmaatschappijen, cruiseschepen, sportfederaties allerhande, pretparken, enz.. Internet : er wordt enkel geïnd voor streaming (Spotify e.d.) en gebruik van muziek op websites . In de VS wordt streaming als 100 % uitvoeringsrecht beschouwd (zie verder voor downloads) .
HARRY FOX AGENCY : HFA verleent licenties aan producenten voor het reproduceren van haar ‘repertoire‘. Dit geldt voor fysieke dragers, maar ook voor downloads. In tegenstelling tot Europa worden deze in de VS als een 100% mechanisch recht beschouwd. Rechten voor iTunes worden rechstreeks aan de producenten betaald , die op hun beurt de rechthebbenden vergoeden. Dus een ‘mechanical licence‘ (de toestemming om te persen of te reproduceren) moet naargelang het repertoire ofwel bij HFA ofwel bij de rechthebbende aangevraagd worden. Hierdoor is het in de VS mogelijk dat de mechanische rechten rechtstreeks door de producenten aan de rechthebbenden worden betaald. SABAM wordt als de rechthebbende
beschouwd, voor zover er geen Amerikaanse uitgever betrokken is en kan dus vragen aan HFA om te innen. De volgende paragraaf wordt er des te belangrijker door !
SIGNALISATIES : Zoals u wellicht uit het voorgaande begrepen heeft, is het van het grootste belang om ons het gebruik van uw werken te signaleren met de formulieren beschikbaar op onze website (zie links hieronder). Dit geldt voor CD releases, airplay, gebruik in TV programma’s, You Tube, optredens, enz.. Hoe meer informatie u ons bezorgt, des te beter kunnen we opdracht geven aan de verschillende maatschappijen om voor uw repertoire te innen. ASCAP, BMI en Harry Fox Agency stellen ons hiervoor een aantal tools ter beschikking. Dus : het booklet van een Amerikaanse CD release met catalogusnummer, de cue – sheet van de film of het TV - programma waarin uw werk is gebruikt, de data , plaats en setlist van optredens, een screenshot van een iTunes- of Spotifypagina waarop uw werk voorkomt, airplaycharts van zenders – al deze informatie kunnen we gebruiken om uw rechten beter te gaan innen bij de respectieve maatschappijen. HERMAN VAN LAAR SIGNALISATIEFORMULIEREN: HTTP://WWW.SABAM.BE/NL/SABAM/DOWNLOADEN-6 NOTIFICATION OF RELEASE OF SOUND CARRIER AND-OR DIGITAL EXPLOITATION ABROAD / VIERMAANDELIJKSE AANGIFTE UITGEVOERDE WERKEN IN HET BUITENLAND
SABAM ALGEMENE VERGADERING VERKIEZINGSRESULTATEN TIJDENS ONZE ALGEMENE VERGADERING VAN 21 MEI LL. WERDEN TRADITIEGETROUW VERKIEZINGEN GEHOUDEN. PROFICIAT AAN DE VERKOZENEN ! - Voor een mandaat van 4 jaar in de Nederlandse taalrol in de discipline muziek en in de hoedanigheid van uitgever: PMP Music, vertegenwoordigd door Patrick Mortier - Voor een mandaat van 4 jaar in de Nederlandse taalrol in de discipline muziek en in de hoedanigheid van auteur: Hans Helewaut - Voor een mandaat van 4 jaar in de Franse taalrol in de discipline muziek en in de hoedanigheid van uitgever: Team for Action, vertegenwoordigd door Claude Martin
- Voor een mandaat van 4 jaar in de Franse taalrol in de disciplines theater, choreografie, audiovisueel, beeldende kunsten, fotografie en literatuur en in de hoedanigheid van auteur: Benoît Coppée Voor het College Grote Rechten (officieel: College voor toneel-, literaire, audiovisuele rechten en beeldende kunsten) werden als toegevoegde leden verkozen: - Voor de Nederlandse taalrol: Arnout Hauben en Bram Renders - Voor de Franse taalrol: Laurent Denis (omdat er maar één kandidatuur was aan Franstalige kant, is er daar dus nog een vrijstaand mandaat van toegevoegd lid).
Vlak voor ter perse te gaan vernemen wij de herverkiezingen in de raad van bestuur van voorzitter Stijn Coninx Gedelegeerd Bestuurder Johan Verminnen en de verkiezing van Claude Martin (Team for Action) tot nieuwe Gedelegeerd Bestuurder (FR). SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//19
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page20
Photos © Istock
LOAD & TRACK, EEN GEBRUIKSVRIENDELIJKE INTERFACE
WEGWIJS IN LOAD & TRACK Ben je een componist, auteur of uitgever ? Bezoek dan zeker onze nieuwe onlinedienst LOAD & TRACK ! Sinds 1 maart kan je met deze interface de documentatie van uw muzieknummers aanvullen met een digitale opname hiervan. Hoe ? Waarom ? Heeft dit initiatief iets te maken met de zogenaamde audiofingerprinting-technologie ? Lees hieronder het antwoord op al je vragen !
onze informaticadienst integreert ze voor jou in LOAD & TRACK, voor zover de bestandsnamen de WIC-code van het werk bevatten.
LOAD & TRACK TRACEERT HET GEBRUIK VAN UW WERKEN
De geleidelijke totstandkoming van een database met digitale opnames van de werken van SABAM-leden kadert in een specifiek proces. We willen onze diensten immers voortdurend verbeteren en onder meer zorgen voor een meer evenwichtige verdeling van de rechten die bij lokaEEN GEBRUIKSVRIENDELIJKE INTERFACE le radio’s geïnd worden. Via je registratie op e-SABAM krijg je toegang tot LOAD & TRACK. Surf Vele lokale radio’s kunnen ons geen volledig overzicht van hun jaarlijkse dus snel naar www.sabam.be om al onze e-SERVICES te raadplegen. uitzendingen bezorgen zonder zich buitensporige kosten op de hals te Klik op de link LOAD & TRACK en je krijgt onmiddellijk de lijst van werhalen. Deze overzichten of playlists vormen echter de basis voor de verken die je hebt aangegeven en op gebruikelijke wijze van documentatie deling van de rechten. Om deze radio’s te ontzien en SABAM een kans te hebt voorzien (handgeschreven formulieren of de interface van Online geven om haar leden op een meer exhaustieve en evenwichtige manier Work Registration). te vergoeden, heeft SABAM een aantal oplossingen van diverse bedrijven De lijst van je werken is standaard alfabetisch gerangschikt op titel. grondig bestudeerd en getest. Deze maken gebruik van zogenaamde Voor elk werk vind je een reeks gegevens waarmee je het met zekeraudiofingerprinting-technologie om radio-uitzendingen te monitoren. heid kan identificeren : rechthebbende(n), uitvoerder en code (WIC). Het principe achter deze ingewikkelde technologie is eenvoudig. EnerDaarnaast kan je in het zoekvenster een specifieke selectie maken op zijds wordt er van elke muziekopname een akoestische vingerafdruk titel, rechthebbende, code, enz. (vandaar fingerprint) genomen Heb je het werk waarvoor je een en in een database opgeslagen. SABAM WIL DE HERKENNINGSGRAAD VAN DE digitale opname wil uploaden Aan deze vingerafdruk wordt een WERKEN VAN HAAR LEDEN, TIJDENS ELKE g evo n d e n ? K l i k d a n o p h e t reeks metadata gekoppeld, zoals UITZENDING OP EEN VAN DE LOKALE RADIO’S WAARVAN MONITORING GEVRAAGD ZAL WORDEN de titel van het werk, de uitvoericoontje in de kolom “Uploaden“, OPKRIKKEN VAN (GEMIDDELD) 90% NAAR 100%. op dezelfde regel als het werk. der, eventuele productiegegeEr verschijnt een venster waarin vens, etc. Anderzijds wordt de je de digitale opname in je persoonlijke bestanden kan selecteren en radiostream voortdurend opgenomen en wordt elk uitgezonden element deze in LOAD & TRACK kan uploaden (alle gecomprimeerde formaten met de akoestische vingerafdrukken in de database vergeleken (monitoworden aanvaard). Zodra de upload is voltooid (enkele seconden volring). Telkens als de inhoud van de radiostream overeenstemt met een staan), vind je naast de titel van het werk de naam van het audiobevingerafdruk, wordt het uitgezonden werk automatisch herkend (tracstand, je naam als rechthebbende die de upload heeft uitgevoerd, op de king). Met andere woorden, hoe meer vingerafdrukken in de database, huidige datum. Daarna zal het de rechthebbenden van het werk vrij hoe meer werken herkend worden en hoe vollediger de playlists die deze staan het bestand te vervangen of te verwijderen. technologie oplevert. Met dit project willen we de databases van het bedrijf dat de monitoring zal verzorgen verder aanvullen. De keuze voor MEERDERE UPLOADS dit bedrijf wordt in de komende weken gemaakt. Expertise en een hoge Er zijn twee gevallen waarin “meerdere uploads” zich kunnen voordoen : kwaliteit zijn doorslaggevende factoren in deze keuze. SABAM wil de ofwel bestaan er verschillende versies (covers, remixes, enz.) van een herkenningsgraad van de werken van haar leden tijdens elke uitzending van je werken en wil je dus meerdere opnames voor éénzelfde titel op een van de lokale radio’s waarvan monitoring gevraagd zal worden uploaden; ofwel wil je in één keer een repertoire van honderd of meer dus opkrikken van (gemiddeld) 90% naar 100%. Net zoals in 2011 zal de werken uploaden. representatieve steekproef aanvankelijk uit zes lokale radio’s bestaan In het eerste geval kan je gewoon nogmaals op het icoontje in de kolom met het doel deze in de mate van het mogelijke geleidelijk uit te breiden. “Uploaden” klikken. Zorg er dan wel voor dat de naam van het bijkomende audiobestand verschilt van die van eerder geüploade bestanVOOR MEER INFORMATIE KAN JE ONZE CUSTOMER SERVICE den. CONTACTEREN : 02/286.82.11 OF
[email protected] In het tweede geval hebben we het je gemakkelijk gemaakt. Stuur onze customer service een digitale drager (cd, dvd) met al je opnames en NICOLAS ROEBBEN 20//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
© foto’s © SABAM/TG
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:19 Page21
DIRK: HUIS MORTELMANS LIGT BIJNA IN DE SCHADUW VAN HET GROTE MAS (MUSEUM AAN DE STROOM) EN ZAL ALLE GEÏNTERESSEERDEN OP EIGEN BESCHEIDEN WIJZE - EEN STUKJE CULTUUR VAN VOORNAMELIJK EIGEN BODEM PROBEREN AAN TE BIEDEN. RECHTS : MASKERS, PASTEL VAN FRANCK MORTELMANS
TWEE GENERATIES MORTELMANS EN SABAM-ROOTS IN BEELD OP EEN BOOGSCHEUT VAN HET MAS BEVINDT ZICH EEN STUKJE SABAM-GESCHIEDENIS. WAT HET HISTORISCHE MORTELMANSHUIS ZOAL AAN KUNST HERBERGT ONTDEK JE DIT SEIZOEN IN ONZE NIEUWE APEROGALERIE. IN DE KIJKER: ÉÉN VAN ONZE FOUNDERS EN ZIJN AL EVEN ARTISTIEKE FAMILIELEDEN. N.a.v. onze negentigste verjaardag bevat de expo naast een zorgvuldige selectie van schilderijen door Frans en Franck Mortelmans exclusieve documenten rond het ontstaan van onze vereniging. Alles is nog tot 5 juli te bekijken in onze galerie op het gelijkvloers in de Aarlenstraat. Samen overspannen Frans en Franck Mortelmans twee eeuwen klassieke en moderne schilderkunst. In de selectie ook het portret van componist Lodewijk Mortelmans, broer van Frans en één van de oprichters van SABAM, toen nog NAVEA. Van het Mortelmansoeuvre zijn helaas ook veel pareltjes verloren gegaan, vertrouwt Dirk Schiltz, conservator van het Mortelmanshuis, ons toe. Gelukkig greep deze afstammeling van de familie op tijd in. Samen met de inmiddels overleden weduwe van Franck richtte hij de vzw Mortelmans en het Mortelmanshuis op. Sindsdien beheert hij de kunstwerken als een goede huisvader en lanceert hij tal van initiatieven. DIRK SCHILTZ: De huldiging van een nieuwe koperen gevelplaat aan het woonhuis van Lode Mortelmans in de Helenalei in Antwerpen is net achter de rug. Eind augustus voorziet “Huis Mortelmans” samen met de vzw Lodewijk & Frans Mortelmans een tentoonstelling in het torengebouw van de KBC op de Meir in Antwerpen (Boerentoren) en mogelijk volgen in het najaar nog één of meerdere pianorecitals met muziek van Lode Mortelmans. In een verdere toekomst voorziet het huis ook andere culturele activiteiten en tentoonstellin-
gen van andere kunstenaars, op een of andere manier gelinkt met de Mortelmansen, zeker bij verbondenheid met de kunstkring “De Scalden” (1889-1914) of de kunstkring Lumière (19191926) van Roger Avermaete, waar Franck Mortelmans bij betrokken was. Over die Antwerpse kunstkring “de Scalden” staat een groot project (waarschijnlijk in 2014 ) in de steigers. Deze kunstkring, waar van tot op heden weinig is gepubliceerd, moet nog herontdekt worden door het grote publiek. Zij legden zich toe op decoratieve en toegepaste kunsten, en daardoor was hun verscheidenheid zo groot. Schilders, beeldhouwers, schrijvers, dichters, glazeniers, architecten, componisten, medailleurs, koperslagers, enz. Zij hadden het allemaal in hun rangen. Lodewijk Mortelmans speelde een belangrijke rol in deze kring voor wat de muzikale omlijsting betrof. Ook Frans Mortelmans was nauw betrokken en in de beginperiode ook de jongste broer
Antoon Mortelmans (Antoon Mortelmans is de vader van de pastelschilder en tekenaar Franck Mortelmans). Mogelijk zal ook deze tentoonstelling doorgaan in het Torengebouw van de KBC aan de Meir in Antwerpen. Huis Mortelmans zal ook voor de vzw Lodewijk & Frans Mortelmans een thuisbasis zijn waar archieven worden bewaard en diverse culturele manifestaties kunnen plaatsvinden zoals onder meer pianorecitals of liederrecitals. Zowel de vzw Lodewijk & Frans Mortelmans als “huis Mortelmans” zullen verder het oeuvre van deze kunstenaars blijven uitdiepen en hun werk opsporen om een zo juist mogelijk beeld te krijgen van hun levensloop en de door hen nagelaten kunst, zodat deze haar verdiende plaats krijgt in onze kunstwereld. Het “Huis Mortelmans”, gevestigd in de Boterhamstraat nr 1 in Antwerpen, ontvangt groepen, telkens op afspraak. (TG)
BIEKE CRIEL : PRIJS VOOR DE JONGE BEELDENDE KUNSTENAAR Op 10 mei ging voor vele jonge kunstenaars een ware droom in vervulling, hun eigen schepping op de vernissage van de Canvascollectie 2012. Voor Bieke Criel ging het nog crescendo in Bozar. Zij won de KBC-prijs voor de Jonge Beeldende Kunstenaar voor haar werk Landschap 008. De hoofdprijs was voor Ignace van Ingelgom en zijn project Now or Never Ignace Van Ingelgom for Ever. Hij liet zich inspireren door zijn eerdere deelnamen aan de Canvascollectie. Met verrassend resultaat ! Proficiat. WWW.CANVAS.BE SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//21
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 23:15 Page22
VOOR ELKE KUNSTTAK EEN SABAM-BROCHURE OP MAAT WACHT NIET LANGER EN ONTDEK NU ONZE NIEUWE BROCHURES VOOR AUTEURS ÈN GEBRUIKERS VAN ONS REPERTOIRE. NA HET NIEUWE LOGO, DE WEBSITE ÈN EEN VERNIEUWD LIJFBLAD VALT ER OOK EEN HEEL NIEUW GAMMA BROCHURES TE RAADPLEGEN BIJ SABAM.
Eén brochure voor elke discipline die SABAM vertegenwoordigt gericht naar scheppende kunstenaars leden en aspirant-leden, plus een exemplaar met algemene info over onze werking. Dit laatste exemplaar is een aanrader voor al wie ons repertoire aanwendt en zich daarbij praktische vragen stelt. Wat onze leden en toekomstige leden betreft, of je nu literair, theater of stripauteur bent, fotograaf, beeldhouwer, visueel of grafisch kunstenaar, scenarist of componist, voor elke kunsttak is er een brochure op maat
met uitleg over het waarom en de manieren waarop je kan aansluiten, hoe SABAM te werk gaat bij het innen en verdelen van de verschillende types van auteursrecht, info over beurzen, steunpunten en interessante externe organen die jouw sector aanbelangen enz. Aarzel niet en schaf je de voor jou op maat gesneden brochure aan. Kijk er binnenkort naar uit op diverse festivals en kunstscholen overal te lande. EEN OVERZICHT VAN ONS VOLLEDIGE GAMMA VIND JE WELDRA OP WWW.SABAM.BE
SABAM-MAGAZINE NU OOK OP I-PAD Je iPad meer dan vlot in de vingers? Dan hebben we goed nieuws voor jou. Vanaf nu kun je de inhoud van ons Magazine en meer op je tablet ontdekken. Eén touch op je scherm neemt je mee naar een nieuwe interactieve wereld van SABAM-Magazine.
22//SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012
Geïnteresseerd ? Dan vragen we je om te kiezen tussen de versie voor iPad of onze traditionele papieren versie. Hou je het liever bij de versie op papier, hoef je niets te ondernemen. Om ons je keuze voor iPad kenbaar te maken, volg de praktische instructies op Appstore. (TG)
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:20 Page23
VOLG ONZE EVENEMENTEN EN SPONSORSHIPS OP DE VOET VIA WWW.SABAMCULTUUR.BE SABAM MIST HAAR START NIET DEZE ZOMER ! OOK DIT JAAR ZIJN WE WEER ACTIEF AANWEZIG OP VERSCHILLENDE FESTIVALS WAARONDER THEATER AAN ZEE IN OOSTENDE EN DE FRANCOFOLIES VAN SPA. MAAR DAT IS NIET ALLES ! MET DE START VAN DE ZOMER LANCEREN WE EEN GLOEDNIEUWE WEBSITE SABAMCULTUUR.BE. VANAF JULI KAN JE VIA DEZE WEBSITE AL ONZE FESTIVALS, INITIATIEVEN DIE WE DOORHEEN HET JAAR STEUNEN EN BELANGRIJKE INFORMATIE OVER ONZE AUTEURS OP DE VOET VOLGEN.
ONLINE AANGIFTEMODULE SABAM blijft evolueren op technisch vlak. Deze website geeft ons de kans om weldra over te schakelen naar een online aangiftemodule. Je hoeft niet langer het formulier te downloaden van de algemene website van SABAM, maar via deze module kan je in enkele klikken je aanvraag meteen verzenden.
VIDEO’S, FOTO’S, DIRECTE INFORMATIE, WEDSTRIJDEN EN ONLINE AANVRAGEN INDIENEN: EEN BASISPRINCIPE VAN DEZE WEBSITE. MAQUETTE
MAQUETTE
INTERACTIE: EEN TROEF !
VOLGENDE STAP ?
Video’s, foto’s, directe informatie, wedstrijden en online aanvragen indienen: een basisprincipe van deze website.
Meer te weten komen over SABAM cultuur en de initiatieven die we steunen? Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten op en rond de festivals? Wat zijn de criteria om een aanvraag in te dienen? Laatste nieuwtjes over de carrièresprongen van onze auteurs? Sporadisch meedoen aan wedstrijden? Haast je snel naar www.sabamcultuur.be en vind een antwoord op al deze vragen.
Via een directe en vooral interactieve manier kan je de nodige informatie om tot een volwaardige steunaanvraag te komen meteen terugvinden. Een algemeen menu met informatie waarvoor SABAM cultuur staat, wie in het comité zit en wat de criteria zijn voor een aanvraag zijn in enkele muisklikken terug te vinden. We laten jullie ook de kans om kennis te maken met de verschillende initiatieven die wij op regelmatige basis steunen. In de zomer kan je onze activiteiten rond en op deze festivals op de voet volgen. Tijdens het jaar worden er op regelmatige basis informatie, foto’s en video’s van onze initiatieven geplaatst. Ook de laatste nieuwtjes over de carrièrebewegingen van onze auteurs mag niet ontbreken op deze website.
ELLEN DESSART
MAQUETTE
DEZE WEBSITE GEEFT ONS DE KANS OM WELDRA OVER TE SCHAKELEN NAAR EEN ONLINE AANVRAAGMODULE.
SABAM MAGAZINE 69//APRIL>MEI>JUNI 2012//23
SABAM_GEN_NL_69_10e_BL_SABAM_n44-FR_00 20/06/12 22:20 Page24
AUTEURS, WELKOM BIJ “SABAM AAN ZEE” OP 30 JULI
foto’s © TAZ, Fotolia, Istock, Natalie WynantsKoen Bauters
OP ONZE MULTIDISCIPLINAIRE AFFICHE: DE UITREIKING VAN ONZE SABAM- TAZ JONG THEATERSCHRIJFPRIJS DOOR JOHAN VERMINNEN, OPTREDENS VAN O.M. LIESA VAN DER AA, BERT KRUISMANS EN EEN NIET TE MISSEN MISTERY GUEST. PLACE TO BE : OOSTENDE, CAFÉ KOER > LEOPOLDPARK THV UURWERK. INFO EN BEVESTIGINGEN VOOR DEZE SABAM AVOND IN HET KADER VAN ONS PARTNERSCHAP MET TAZ VIA
[email protected].
WWW.THEATERAANZEE.BE > WWW.SABAMCULTUUR.BE De volledige TAZ-affiche (26/07-4/08) loont ook dit jaar de moeite. Gastcurator Braakland/ZheBilding belooft verrassende ontdekkingen. Op theateraanzee.be vind je vast de voorstelling van jouw keuze.
Hoofdredacteur Christophe Depreter / Kern-/eindredactie Tania Ghyselinck / Redactiecomité Johan Verminnen, Marc Hermant, Christophe Depreter, Jérôme Van Win, Tania Ghyselinck, Sylvie Godefroid, Marleen Francois / Werkten eveneens mee aan dit nummer Laurent Michel, Hans Van Goethem, Nicolas Roebben, Herman Van Laar, Ellen Dessart, Steven Verhamme / Vertalingen Jens Devogelaere, Frédéric De Vadder / Herlezing Jens Devogelaere / Lay out Olagil / Druk en verdeling Symeta / Foto's/Illustraties © V. Boucq, Koen Broos, Yu Chen, www.bruxellesmabelle.net, Fotolia, Istockphoto.com, Nekka, Yvan Tomme, SABAM, SABAM/TG, TAZ, Luc Vrydaghs, Danny Willems, Natalie Wynants, www.youtube.com Verantwoordelijke Uitgever : Johan Verminnen, Gedelegeerd bestuurder Coördinatie : Tania Ghyselinck, Aarlenstraat 75-77, 1040 Brussel –
[email protected] Burgerlijke Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid SABAM.- Reg. Burg. Venn. Brussel Nr. 6 -SABAM lid van CISAC - Aarlenstraat 75-77 - 1040 Brussel BTW-BE-0402.989.270 RPR Brussel - Website : www.sabam.be. Niets uit dit nummer mag opnieuw gepubliceerd worden zonder voorafgaande toestemming van de verantwoordelijke uitgever. Foto cover : © Natalie Wynants