/ warrants /
/ / / / www.warrants.commerzbank.com / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /
/ inhoudsopgave / commerzbank securities the first option in the warrants market ....................................... 3 zijn warrants iets voor mij? ....................................................................................................... 4 waarom warrants van commerzbank kopen? .......................................................................... 7 hoe worden warrants verhandeld? ........................................................................................... 8 hoe kunt u warrants waarderen? .............................................................................................. 9 wanneer kunt u gebruik maken van de warrants van commerzbank securities? ............... 15 vragen en antwoorden ............................................................................................................. 20 verklarende lijst van begrippen uit de warranthandel .......................................................... 25 bijlage 1 grafische weergave van de delta .......................................................................... 29 bijlage 2 de tien geboden voor warrantbeleggers ............................................................. 30 bijlage 3 hoe gebruik ik warrants van commerzbank securities? ..................................... 33 welke instrumenten zijn voor warrants van commerzbank securities beschikbaar? ........ 36 belangrijke mededeling ........................................................................................................... 38
/ commerzbank securities the first option in the warrants market /
Voor degenen die al in aandelen beleggen maar op zoek zijn naar een dynamischer instrument zijn warrants een uitkomst. Evenals bij aandelen zijn de prijzen van deze warrants gedeeltelijk afhankelijk van de dagelijkse beursschommelingen en veranderingen in situaties van afzonderlijke bedrijven.
/ /
HET DOEL VAN DEZE BROCHURE
Veel beleggers worstelen met een belangrijke vraag: Hoe
In deze brochure kunt u lezen wat warrants zijn,
kan ik naar dat potentieel hogere rendement van een
hoe ze werken, de voordelen die ze u kunnen
belegging op de beurs toewerken zonder al te veel
bieden en hoe u ze kunt inpassen in een
kapitaal vast te leggen?
beleggingsportefeuille. Deze brochure is vooral
/ /
Een mogelijk antwoord: met de warrants van Commerzbank Securities. Met warrants op aandelen kunt u eenvoudig beleggen in toonaangevende
bedoeld voor mensen die door kennis of uit eigen ervaring al het nodige weten van beleggen in de onderliggende effectenbeurzen. Achterin treft u een lijst met verklarende termen aan.
fondsen en beursindices en zo waarde toevoegen aan uw aandelenportefeuille.
/ /
WAARSCHUWING Warrants zijn niet voor iedereen geschikt. Wij raden aan niet in warrants te handelen als u de eigenschappen en risicos van warrants niet begrijpt. Warrants kunnen zeer gevoelige instrumenten zijn en ze kunnen waardeloos vervallen.
/3/
/ zijn warrants iets voor mij? / WARRANTS ZIJN SPECIAAL ONTWIKKELD VOOR PARTICULIERE BELEGGERS EN ZE WORDEN OOK BIJNA UITSLUITEND GEBRUIKT DOOR PARTICULIERE BELEGGERS.
WAAROM ZIJN WARRANTS ZO POPULAIR?
Warrants vormen een ideaal alternatief voor mensen die al met een gerust hart in aandelen beleggen en die een deel van hun portefeuille willen beleggen in een krachtiger instrument dan gewone aandelen of aandelenfondsen. De koersen van
Warrants bieden de voordelen van
warrants kunnen grote schommelingen vertonen. U moet dan
traditionele beleggingen in aandelen en
ook zorgvuldig en met aandacht met dit instrument omgaan.
hebben bovendien een aantal aantrekkelijke
Koersveranderingen kunnen zowel vóór als tegen u werken.
bijkomende kenmerken:
/ / i. Met warrants kunt u profiteren van de performance van aandelen en ze bieden u de mogelijkheid meer geld te verdienen dan wanneer u het aandeel zelf (ver)koopt.
/ / ii. Met warrants kunt u een aandeel dat u bezit beschermen tegen een koersdaling. Kortom, u dekt zich in tegen dat risico (hedging).
/ / iii. Aandelenwarrants kunnen worden gebruikt om een aandelenportefeuille op te bouwen zonder dat u het volle pond hoeft te betalen voor de onderliggende aandelen. Maar bedenk wel: in tegenstelling tot aandelen hebben warrants een beperkte levensduur en ze kunnen waardeloos vervallen.
/ /
Hoe doen warrants dit allemaal? Heel simpel, door hun hefboomwerking (gearing).
warrant /4/
HET PRINCIPE VAN DE HEFBOOMWERKING Het bijzondere aan een warrant is dat hij de koersbeweging van het aandeel, het effectenmandje of de index die hij vertegenwoordigt als het ware uitvergroot. Als het onderliggende instrument (aandeel, mandje of index) stijgt, dan stijgt de warrant sterker. Daalt de koers van het onderliggende instrument, dan daalt de warrant scherper.
/ Bron: Commerzbank securities /
/ /
Dit betekent dat u ten volle kunt deelnemen aan de
De bovenstaande grafiek illustreert dit effect in
koersbewegingen van aandelen met slechts een fractie
de praktijk. U ziet hierin het rendement in procent
van het kapitaal dat u nodig zou hebben om die aandelen
per maand op een aandeel c.q. warrant voor dat
zelf te kopen. Dit principe staat bekend als de
aandeel. De blauwe balken geven het rendement
hefboomwerking.
weer dat werd bereikt door het aandeel één maand
/ /
aan te houden; de rode balken laten hetzelfde zien voor de warrant.
In het diagram veroorzaakt een kleine beweging van
/ /
het grotere tandrad een corresponderende, maar relatief veel grotere beweging in het kleinere tandrad
Zoals u ziet, gaat de rendementsprestatie (positief of
(in beide richtingen). Om te begrijpen hoe warrants werken, kunt u de koersmutaties van aandelen vergelijken met de bewegingen van het grote tandrad; de veel heftigere koersfluctuaties van de warrants zijn vergelijkbaar met de bewegingen van het kleine tandrad. Dit voorbeeld geeft ook de directe verhouding aan tussen de twee bewegingen.
negatief) van het aandeel steeds gepaard met een veel grotere rendementsuitslag van de warrant.
/ /
Misschien hebt u zelf al wel eens kennisgemaakt met de hefboomwerking. Bijvoorbeeld doordat u als belegger hebt ingeschreven op een claimemissie. U hebt dan kunnen zien hoe de koers van het onderliggende aandeel (het grotere tandrad) uitvergroot neerslaat op de claim (het kleinere tandrad) die eraan gekoppeld is. Deze hefboomwerking wordt later in deze brochure nader besproken.
aandeel /5/
/ zijn warrants iets voor mij? /
WELKE SOORTEN WARRANTS ZIJN ER?
Soort warrant Looptijd Aandelen per warrant (ratio) Oorspronkelijke aandelenkoers Uitoefenprijs Prijs van de Warrant
Er zijn in wezen twee soorten warrants:
/ /
Warrants die bedoeld zijn om in waarde te stijgen wanneer het onderliggende beleggingsinstrument ook in waarde stijgt. Dit zijn de zogeheten call warrants.
Call Warrant 1 jaar 1 200 200 25
/ Voorbeeld: Company N.V. /
/ /
Een warrant op aandelen Company N.V. zou
Warrants die bedoeld zijn om in waarde te stijgen wanneer
een ratio van 1:1 kunnen hebben. In dat geval
het onderliggende instrument in waarde daalt. Dit zijn de
krijgt u voor één warrant ook één aandeel. Heeft
zogeheten put warrants.
de warrant echter een ratio van 10:1, dan moet
/ /
u als belegger 10 warrants kopen om één aandeel Company N.V. te mogen kopen. De warrant uit
Een warrant geeft iemand het recht om vóór een
het tweede voorbeeld is slechts één tiende waard
bepaalde datum (de vervaldatum) een aandeel of een
van de warrant uit het eerste voorbeeld.
mandje aandelen te kopen (call) dan wel te verkopen
/ /
(put) tegen een vooraf vastgestelde prijs (de uitoefenprijs).
Opmerking: u kunt als belegger op allerlei manieren
/ /
aan alle benodigde informatie komen over een bepaalde warrant via de financiële pers, via
U bent als houder van een warrant vrij om dit (ver)kooprecht al dan niet uit te oefenen. U zult dit recht natuurlijk alleen uitoefenen wanneer dat in uw voordeel is. In de voorbeelden in deze brochure gaat het meestal om een belegger die slechts één enkele warrant houdt om één enkel aandeel te mogen kopen of verkopen. In de praktijk kan het voorkomen dat u als belegger meer dan één warrant moet kopen om het (ver)kooprecht voor een bepaald aandeel te verwerven.
/ /
De precieze verhouding tussen een aandeel en de bijbehorende warrant(s) wordt uitgedrukt door de ratio of de multiplier.
/6/
effectenmakelaars en in toenemende mate ook via onze website: www.warrants.commerzbank.com
/ / Tot aan het midden van de jaren tachtig werden de meeste warrants uitgegeven door ondernemingen. Deze gaven warrants uit op hun eigen aandelen om extra kapitaal aan te trekken. Dit waren de zogeheten corporate issues of subscription issues en in de meeste landen bestaan ze nog steeds. Het grootste deel van de warranthandel bestaat tegenwoordig echter uit zogenaamde gedekte (covered) warrants: deze warrants zijn uitgegeven door investeringsbanken, maar ze zijn uitoefenbaar in aandelen van een andere onderneming. Deze brochure gaat over de gedekte warrants die uitgegeven worden door Commerzbank AG.
/ waarom gedekte warrants van Commerzbank kopen? / COMMERZBANK IS ÉÉN VAN DE GROOTSTE BANKEN VAN EUROPA MET EEN UITSTEKENDE KREDIETWAARDIGHEID. OP DIT MOMENT BIEDEN WIJ MEER DAN 3000 WARRANTS AAN OP EEN BREED SCALA VAN WERELDWIJD TOONAANGEVENDE AANDELEN, BEURSINDICES EN BEDRIJFSSECTOREN.
Deze warrants hebben een aantal belangrijke overeenkomsten
Warrants geven u een belang met een
met de meeste warrants van andere banken:
hefboomwerking in een onderneming en
/ /
als u ze op een bepaalde manier gebruikt, dekken ze ook het neerwaartse koersrisico
Ze zijn uitgegeven op grond van de onderliggende aandelen, die we in de markt kopen.
/ /
voor u af.
/ / Door te beleggen in een door een bank
Ze kunnen uitgeoefend worden in de aandelen zelf (dit
uitgegeven warrant, vertrouwt u als belegger
wordt ook wel physical delivery of fysieke levering
op de kredietwaardigheid van de desbetreffende
genoemd) of een vergelijkbare waarde in contanten (de
bank. Het is dus raadzaam alleen warrants te
zogeheten uitoefening in contanten, oftewel cash
kopen die uitgegeven zijn door banken met een
exercise). In de emissievoorwaarden staat welke
hoge kredietwaardigheid, zoals Commerzbank
uitoefenvorm van toepassing is.
AG.
/ / De onderneming waarin u belegt, is op geen enkele manier betrokken bij dit proces.
/ / Een warrant geeft u geen stemrecht in de onderneming en ook geen recht op een dividenduitkering tenzij u uw warrant gebruikt om de onderliggende aandelen te kopen.
/7/
/ hoe worden warrants verhandeld? / U KOOPT EN VERKOOPT EEN WARRANT VAN COMMERZBANK SECURITIES NET ZO GEMAKKELIJK ALS EEN AANDEEL.
Warrants van Commerzbank Securities zijn genoteerd aan alle toonaangevende Europese effectenbeurzen, en Commerzbank onderhoudt de markt erin, zodat u ze altijd kunt verhandelen.
/ /
Bied- en laatprijzen worden opgesteld tijdens de reguliere
prijs te krijgen. De meeste optiebeurzen
openingsuren van de markt en ze worden ook net als bij
garanderen alleen voldoende liquiditeit voor
aandelen bekend gemaakt: op het Internet, via het
optiecontracten op aandelen die binnenkort
handelsscherm van uw effectenmakelaar en in de financiële
aflopen, vaak contracten die slechts een maand
paginas van de belangrijkste kranten.
of twee verwijderd zijn van hun vervaldatum.
/ /
Bij aandelenwarrants, daarentegen, zijn resterende looptijden van achttien maanden en
Kortom: u kunt een warrant op elk gewenst moment van
zelfs langer meestal goed verhandelbaar.
zijn levensduur kopen of verkopen. U realiseert uw
/ /
behaalde koerswinst of beperkt uw verlies snel en
WAAROP KUNNEN WARRANTS WORDEN UITGEGEVEN?
eenvoudig. U hoeft alleen maar uw instructie door te geven aan uw effectenmakelaar en die voert uw (ver)koopopdracht op de beurs uit.
/ /
Warrants kunnen worden uitgegeven op de meeste blue chip-aandelen en zelfs op enkele MidCap-en
WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN EEN WARRANT EN EEN OPTIE?
SmallCap-aandelen die voldoende liquide zijn.
/ /
Een warrant is een optioneel produkt. Warrants zijn
Afgezien van de wereldwijde blue chips kunnen
echter over het algemeen eenvoudiger te
warrants ook uitgegeven worden op aandelenindices
verhandelen dan hun naaste concurrenten, de
zoals de AEX Index of de DJ Eurostoxx. Maar ook op
aandelenopties. De houder van een aandelenoptie
bedrijfssectoren, zoals de DJ Eurostoxx financials of de
kan deze namelijk niet verkopen aan een andere
Eurotop telecoms, of op specifieke mandjes van aandelen
belegger, maar alleen aan de markt. De reden hiervoor is dat een optie een financieel contract is en een warrant een security. Vandaar dat als u een langlopende aandelenoptie wilt verhandelen, het zelfs voor een ervaren makelaar heel moeilijk kan zijn om een aanvaardbare prijs of zelfs überhaupt een
/8/
of indices.
/ /
Beleggers kunnen warrants dus gebruiken om in ondernemingen en indices te stappen die normaliter buiten hun bereik liggen bijvoorbeeld Amerikaanse of Japanse aandelen.
/ hoe kunt u warrants waarderen? / WARRANTS ZIJN INGEWIKKELDER DAN AANDELEN. DAT MAAKT ZE ECHTER OOK JUIST AANTREKKELIJK. VOORAL BELEGGERS DIE BEREID ZIJN OM WAT TIJD TE INVESTEREN EN TE LEREN HOE WARRANTS WERKEN, KUNNEN ER VEEL PROFIJT VAN HEBBEN.
HEFBOOMWERKING
Warrants zijn ingewikkelder dan aandelen. Dat maakt ze echter ook juist aantrekkelijk. Vooral beleggers die bereid zijn om wat tijd te investeren en te leren hoe warrants werken, kunnen er
Het volgende voorbeeld laat zien hoe de
veel profijt van hebben.
hefboomwerking van warrants voor een extra
/ /
hoog rendement op aandelen kan zorgen.
/ /
Over het waarderen van warrants zijn boeken vol geschreven. Deze brochure kan daar niet zo uitgebreid op ingaan. Wel vindt
Voorbeeld: We hebben twee beleggers, elk
u hier een praktisch basisoverzicht van de belangrijkste
met 200, die allebei verwachten dat de koers
factoren die een rol spelen bij het kiezen en waarderen van
van het aandeel Company N.V. in de nabije
warrants. We hebben onze uiterste best gedaan u de
toekomst zal stijgen.
formules zoveel mogelijk te besparen. De hier gegeven
/ /
voorbeelden zijn dan ook uitsluitend bedoeld ter illustratie en niet als een gedetailleerde en realistische beschrijving
Belegger A koopt voor 200 één aandeel
van een waardering van warrants. Tevens zijn alle
Company N.V.
rekenvoorbeelden in deze brochure exclusief
Belegger B koopt voor 25 een call warrant
transactiekosten.
Company N.V..
/ /
/ /
WAAROM MOET U WARRANTS WAARDEREN?
Deze call warrant geeft belegger B het recht om op elk moment binnen een jaar een aandeel Company
Beleggers in aandelen gebruiken eenvoudige waarderingstechnieken, verhoudingen,
om
zoals
N.V. te kopen voor 200. De 175 die hij niet hoeft uit
koers/winst-
verschillende
te geven, kan hij veilig op een spaar- of
soorten
depositorekening zetten. De prijs waarvoor hij het
ondernemingen met elkaar te vergelijken en deze op
aandeel kan kopen, wordt de uitoefenprijs genoemd
hun aantrekkelijkheid als belegging te beoordelen.
(exercise price of ook wel strike price). Als Company
De waarde van een warrant kan ook op allerlei soortgelijke manieren worden beoordeeld. Geen van deze waarderingsmethoden biedt de absolute waarheid, maar ze stellen de belegger tenminste wel in staat om warrants op een beredeneerde manier te waarderen en om soortgelijke warrants met elkaar te vergelijken.
/ /
De belangrijkste waarderingsmethoden voor
N.V. binnen deze tijd tot 250 stijgt, hoe profiteren de beide beleggers daar dan van?
/ /
Belegger A maakt 50 winst op zijn belegging van 200, oftewel een rendement van 25 procent. Belegger B ziet de prijs van de warrant stijgen naar 50, wat hem een winst van 25 oplevert op een belegging van 25, oftewel een rendement van 100%.
warrants worden hieronder beschreven:
/9/
/ hoe kunt u warrants waarderen? /
WAAROM IS DAT ZO?
Call Warrant Looptijd 1 jaar Aandelen per warrant (ratio) 1 Oorspronkelijke aandelenkoers 200 Uitoefenprijs 200 Prijs van de warrant 25 Soort warrant
Belegger B uit het voorbeeld kan het aandeel Company N.V. kopen tegen de overeengekomen prijs van 200 (zijn totale investering in deze belegging bedraagt dan 225). Andere beleggers die geïnteresseerd zijn in het aandeel Company N.V., moeten echter de marktprijs van 250 betalen of ze kunnen van mensen als
/ Voorbeeld: Company N.V. /
belegger B warrants kopen en die inruilen voor het aandeel Company N.V.. Zolang ze die warrants voor minder dan 50 kunnen kopen, betalen ze dan per saldo toch minder dan de reguliere marktprijs
DEFINITIE VAN HEFBOOMWERKING
van dat moment voor het aandeel Company N.V..
/ /
De hefboomwerking (gearing) wordt uitgedrukt door een getal dat de relatie aangeeft tussen de
Belegger B, die 25 had betaald voor de warrant, zou de prijs
prijs van de warrant en die van het aandeel.
van die warrant hebben zien stijgen tot 50. Met andere woorden, hij zou een waardestijging tot wel honderd procent
Koers van het aandeel Prijs van de warrant
hebben geboekt. Het onderliggende aandeel Company N.V. is zelf echter maar 25 procent in waarde gestegen. Dat is het principe van de hefboomwerking.
De hefboomwerking van deze warrant is 8, namelijk: 200 25
Voorbeeld: Stel nu dat de koers van het aandeel Company N.V. in dezelfde periode in waarde zou zijn gedaald tot
100. Hoe zouden de twee beleggers het dan gedaan
INTRINSIEKE WAARDE
hebben? Belegger A zou de waarde van zijn belegging hebben
De intrinsieke waarde is het verschil tussen de prijs
zien dalen van 200 tot 100. Hij zou dus 100, oftewel
van het onderliggend beleggingsinstrument en de
50 procent van zijn belegging, hebben verloren.
uitoefenprijs. De intrinsieke waarde geeft direct de winst
De warrant van belegger B zou in dat geval volkomen
aan die u als belegger zou ontvangen als de warrant zou
of bijna volkomen waardeloos geworden zijn. Niemand
worden uitgeoefend in contanten. De intrinsieke waarde
zal immers willen betalen voor het recht om voor 200 Company N.V. te kopen als de koers nog maar 100 doet. Belegger B heeft 100 procent van zijn belegging verloren. Aangezien zijn belegging echter slechts 25 bedroeg, is zijn verlies in ABSOLUTE termen kleiner dan dat van belegger A. Vergeet niet dat belegger B nog steeds 175 veilig op de bank heeft staan.
/ 10 /
wordt als volgt berekend:
/ /
Voor een call: (aandelenkoers - uitoefenprijs) / ratio Voor een put: (uitoefenprijs - aandelenkoers) / ratio De intrinsieke waarde kan niet negatief zijn.
Als... DE KOERS VAN HET AANDEEL HOGER IS DAN DE UITOEFENPRIJS (VOOR EEN CALL WARRANT) ...
...dan heeft de warrant...
...en dat wordt ook wel genoemd...
een positieve intrinsieke waarde
In-The-Money
DE KOERS VAN HET AANDEEL GELIJK IS AAN DE UITOEFENPRIJS (VOOR ZOWEL CALL ALS PUT WARRANTS) ...
Geen intrinsieke waarde
At-The-Money
DE KOERS VAN HET AANDEEL LAGER IS DAN DE UITOEFENPRIJS (VOOR EEN CALL WARRANT) DE KOERS VAN HET AANDEEL HOGER IS DAN DE UITOEFENPRIJS (VOOR EEN PUT WARRANT)
Geen intrinsieke waarde
DE KOERS VAN HET AANDEEL LAGER IS DAN DE UITOEFENPRIJS (VOOR EEN PUT WARRANT) ...
Voorbeeld: De Company N.V.-warrant uit ons voorbeeld had een aandelenkoers van 200 en een uitoefenprijs van 200. Dit was dus een voorbeeld van een at-the-money warrant. Als belegger B uit ons voorbeeld deze warrant onmiddellijk had uitgeoefend om het aandeel Company N.V. te kopen, dan zou hij geen enkel voordeel hebben gehad ten opzichte van belegger A, die meteen het aandeel zelf had gekocht voor 200. Deze warrant heeft daarom geen intrinsieke waarde. / / Als de uitoefenprijs echter 100 was geweest, zou dit een in-the-money warrant zijn geweest. Belegger B zou door deze warrant uit te oefenen slechts 100 hoeven betalen voor een aandeel dat in de markt 200 doet. Met andere woorden, deze warrant heeft een intrinsieke waarde van 100. / / Tot slot: als die warrant een uitoefenprijs van 400 had gehad, dan zou het een out-of-the-money warrant zijn geweest. De belegger heeft er in dit geval niets aan om deze warrant te gebruiken, want hij kan het aandeel gewoon op de beurs kopen voor 200, oftewel de helft van de aankoopprijs waar de warrant recht op geeft.
Out-Of-The-Money
PREMIE
We keren nog even terug naar onze twee beleggers in het aandeel Company N.V.. Belegger A betaalde 200 voor een aandeel Company N.V., terwijl belegger B 25 betaalde voor het recht om dat aandeel voor 200 te kopen. Dit zou kunnen betekenen dat belegger B uiteindelijk 225 betaalt voor een aandeel dat op dit moment slechts 200 waard is. Anders gezegd, belegger B heeft een premie van 25, oftewel 12,5 procent, betaald voor het recht om het aandeel te kopen.
/ /
Deze premie wordt ook wel de uitoefenpremie of de conversiepremie genoemd en kan gemakkelijk berekend en toegepast worden. In het geval van een call warrant vertegenwoordigt deze premie de extra kosten die gemaakt moeten worden (bovenop de intrinsieke waarde) voor de aanschaf van het onderliggende beleggingsinstrument door het kopen en uitoefenen van een warrant, vergeleken met een directe aankoop in de markt van het aandeel of de index.
/ /
De uitoefen- of conversiepremie wordt gewoonlijk uitgedrukt als een percentage van de onderliggende aandelenkoers en wordt als volgt berekend:
/ 11 /
/ hoe kunt u warrants waarderen? /
Voor een call warrant (%): + uitoefenprijs koers van het aandeel } x 100 { (Prijs van de warrant x ratio)Koers van het aandeel
Voor een put warrant (%): Koers van het aandeel [uitoefenprijs (prijs van de warrant x ratio)] x 100 Koers van het aandeel
dat de prijs van de warrant met 8 procent zal stijgen, als de koers van het aandeel Company
Premie: + 200 - 200 { (25 x 1) 200 }
N.V. met 1 procent stijgt?
x100 = 12.5%
WAAROM BETALEN BELEGGERS DEZE PREMIE? Neem bijvoorbeeld belegger B uit ons voorbeeld. Hij
/ /
Nee, dat gebeurt in werkelijkheid maar zelden.
/ /
WAAROM?
geniet twee voordelen. Om te beginnen heeft hij voor zichzelf, zoals we hebben gezien, een hefboomeffect
Neem het eerdergenoemde voorbeeld van een out-
gecreëerd op het aandeel Company N.V.. Ten tweede
of-the-money warrant met een uitoefenprijs van
heeft hij tegelijkertijd zijn verlies in absolute getallen
400 bij een actuele marktkoers van 200. Tenzij de
beperkt tot een klein percentage van de koers voor
koers van het aandeel heel fors stijgt, zal de warrant
het geval die koers daalt hij heeft, met andere
in dit geval tijdens zijn looptijd waarschijnlijk nooit een
woorden, het neerwaartse risico afgedekt. Wel moet
intrinsieke waarde krijgen. Met andere woorden, de
hierbij worden opgemerkt dat belegger B deze
warrant zal op de vervaldag geen waarde hebben.
voordelen slechts voor een bepaalde periode heeft
Beleggers zullen er terecht vanuit gaan dat de
verkregen, namelijk de looptijd van de warrant.
uitoefenprijs van 400 dermate ver verwijderd ligt van
/ /
KOERSGEVOELIGHEID EN HEFBOOMWERKING In de vorige paragraaf over de hefboomwerking hebben we berekend dat onze call warrant Company N.V. met een looptijd van één jaar een hefboomwerking van 8 had. Betekent dit
/ 12 /
de huidige koers van het aandeel, te weten 200, dat een kleine koersschommeling niet of nauwelijks van invloed is op de kans of waarschijnlijkheid dat de in-themoney warrant op de vervaldag een intrinsieke waarde heeft. De aantrekkelijkheid van de warrant is door die kleine koersschommeling van het aandeel zelf niet veel veranderd en daarom verandert ook de waarde ervan niet veel. In dit voorbeeld heeft deze far out-of-the-money warrant een uitermate lage koersgevoeligheid ten opzichte van veranderingen in de koers van het onderliggende aandeel.
Als de warrant...
dan is de gevoeligheid van de warrant voor koersschommelingen van het onderliggende aandeel...
far in-the-money is...
hoog
far out-of-the-money is...
laag
at-the-money is...
gemiddeld
Le delta est... bijna 1 (100%) bijna de 0 (0%) ongeveer 0.5 (50%)
De premie en de elasticiteit van de warrant zijn de maatstaven die beleggers in warrants het meeste gebruiken.
/ /
Een ander voorbeeld: de warrant heeft dit keer een
Beleggers hebben een getal nodig om deze
uitoefenprijs van 100 en de actuele koers van het
gevoeligheid te kunnen aangeven. Die maatstaf
aandeel bedraagt opnieuw 200. Deze warrant is al
staat bekend als de delta.
/ /
100 in-the-money en dus is er een zeer grote kans
of waarschijnlijkheid dat hij op de vervaldatum ook
De delta is de werkelijke verandering in de prijs van
in-the-money zal zijn. De koers van het aandeel zal
de warrant bij een kleine verandering in de prijs van
immers met de helft moeten dalen om deze warrant
het onderliggend activa. De delta wordt uitgedrukt als
out-of-the-money te maken. Beleggers kunnen er daardoor zeker van zijn dat om het even welke stijging in de koers van het aandeel direct ook een positieve weerslag zal hebben op de koers van de warrant. In dit voorbeeld heeft deze in-themoney
warrant
een
uiterst
hoge
koersgevoeligheid voor veranderingen in de onderliggende aandelenkoers.
een decimaal tussen -1 en 1. Sommige beleggers gebruiken liever percentages tussen 100% en 100%.
/ /
Als de delta bijvoorbeeld 50% bedraagt en het onderliggende aandeel stijgt met 1,00, mag u als belegger verwachten dat bij een ratio van 1:1 de call warrant 0,50 duurder wordt en een put warrant 0,50 goedkoper.
/ 13 /
/ hoe kunt u warrants waarderen? /
ELASTICITEIT OF WERKELIJKE HEFBOOMWERKING We hebben nu twee verschillende maatstaven gezien: hefboomwerking en koersgevoeligheid/delta. De volgende vraag is: kunnen deze op een bruikbare manier met elkaar in verband worden gebracht?
/ /
We keren weer terug naar de oorspronkelijke vraag:
Ja, dat kan, door de hefboomwerking en de delta met elkaar
/ /
te combineren. U krijgt dan als belegger een maatstaf voor de hefboomwerking die veel doeltreffender en realistischer is.
Waarom fluctueert de warrant op het aandeel
/ /
Company N.V. niet 8 keer zo sterk als het onderliggende aandeel?
Deze maatstaf staat bekend als de elasticiteit. Hij geeft
/ /
het verwachte procentuele rendement weer voor een bepaalde procentuele verandering in de koers van het
Antwoord:
onderliggende beleggingsinstrument. U berekent de
We weten dat de warrant een hefboomwerking van
elasticiteit door de hefboomfactor te vermenigvuldigen met
8 heeft (200 / 25). We weten ook dat het een at-
de delta.
the-money warrant is, en dat de delta daarom ongeveer 0,5 of 50% bedraagt. De elasticiteit bedraagt daarmee 8 x 0,5 oftewel een factor 4.
/ / Kortom, als een aandeel met 1% stijgt of daalt, zal de warrant naar verwachting met 4% stijgen of dalen.
/ / De premie en de elasticiteit van de warrant zijn de maatstaven die beleggers in warrants het meeste gebruiken.
/ 14 /
/ wanneer kunt u gebruik maken van de warrants van commerzbank securities? /
Op de vorige paginas hebt u kunnen lezen over de belangrijkste methoden om warrants te waarderen en met elkaar te vergelijken. In het nu volgende deel van deze brochure kunt u lezen op welke manieren u die waarderings- en vergelijkingsmethoden kunt toepassen en volgens welke beleggingsstrategieën u warrants kunt inzetten.
/ /
DE PRIJS VAN DE WARRANT WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE INVLOEDEN?
De huidige aandelenkoers.
/ /
Veel professionele beleggers die in warrants handelen,
De uitoefenprijs: de prijs waartegen het
gebruiken computergestuurde modellen om met behulp
onderliggende aandeel, op basis van de warrant, gekocht of verkocht kan worden.
van allerlei ingevoerde gegevens een theoretische prijs
/ /
te berekenen voor een warrant. De ingevoerde gegevens zijn:
De resterende looptijd: de resterende tijd tot aan de vervaldatum waarbinnen de warrant uitgeoefend kan worden.
/ / De volatiliteit van het onderliggende aandeel: de mate waarin het aandeel op en neer beweegt.
/ / De rentestand.
/ / Het uitbetaalde dividend op het onderliggend aandeel (dat de houder van een warrant niet ontvangt).
/ 15 /
/ wanneer kunt u gebruik maken van de warrants van commerzbank securities? /
Als u denkt dat een aandeel of index gaat stijgen (of dalen), is een warrant de beste manier om uw visie te ondersteunen.
/ /
Vraag: Als er verschillende warrants beschikbaar zijn op hetzelfde aandeel of dezelfde index sommige out-of-themoney en sommige in-the-money welke moet ik dan
Visie: Ik denk dat het aandeel op middellange
kiezen?
termijn een behoorlijke koersbeweging te zien
/ /
zal geven.
/ /
Antwoord: Dat hangt af van uw visie. Hieronder volgen enkele visies met de bijbehorende beleggingsstrategieën.
Strategie bij visie: U verwacht een redelijke
/ /
koersbeweging voor het onderliggende aandeel,
Visie: Ik denk dat het aandeel in korte tijd een sterke
maar u verwacht niet dat dit meteen gebeurt.
koersbeweging te zien zal geven.
Daarom is het waarschijnlijk niet de moeite een
/ /
out-of-the-money warrant te kopen. Een warrant die (bijna) at-the-money is, lijkt nu meer voor de
Strategie bij visie: Koop een out-of-the-money
hand te liggen. U hebt in dit geval nog steeds het
warrant. Een out-of-the-money warrant biedt de
voordeel van de elasticiteit, maar u hebt niet zoveel
hoogste elasticiteit en hiermee profiteert u dus het
last van het tijdsverval als bij strategie 1.
meest van sterke koersschommelingen in het onderliggende beleggingsinstrument (aandeel,
/ /
mandje, index). Maar bedenk wel dat een out-of-
Visie: Ik verwacht dat de koers van het aandeel op
the-money warrant ook gevoeliger is voor het
middellange termijn een beperkte koersbeweging te
negatieve effect van het tijdsverval (de warrant
zien zal geven.
daalt in waarde naarmate de resterende looptijd verder afneemt). Dat kan betekenen dat u als belegger verlies begint te lijden op deze warrant, tenzij de koersbeweging van het onderliggende aandeel zich tamelijk snel voltrekt. Koop daarom geen out-of-the-money warrants als u geen sterke koersschommeling op korte termijn verwacht.
/ /
Strategie bij visie: In dit voorbeeld zou het niet de moeite zijn om te betalen voor de hefboomwerking van een atthe-money of een out-of-the-money warrant. De verwachting is immers dat het onderliggende aandeel niet veel zal doen. Het is in dit geval waarschijnlijk verstandiger om een in-the-money warrant te kopen met een zo laag mogelijke gevoeligheid voor het tijdsverval. Het doet er nu niet toe als het aandeel later dan verwacht de verwachte koersbeweging te zien zal geven.
/ 16 /
De belangrijkste gegevens en hun effecten zijn als volgt:
Effect op waarde van warrant Call Warrant Put Warrant Waarde onderliggende aandelen
Omhoog ö Omlaag ø
Omhoog ö Omlaag ø
Omlaag ø Omhoog ö
Uitoefenprijs
Omhoog ö Omlaag ø
Omlaag ø Omhoog ö
Omhoog ö Omlaag ø
Tijd tot verval
Omhoog ö Omlaag ø
Omhoog ö Omlaag ø
Omhoog ö Omlaag ø
volatiliteit onderliggende beleggingsinstrument
Omhoog ö Omlaag ø
Omhoog ö Omlaag ø
Omhoog ö Omlaag ø
Risicovrije rentestand
Omhoog ö Omlaag ø
Omhoog ö Omlaag ø
Omlaag ø Omhoog ö
/ / Het zal duidelijk zijn dat het uiterst belangrijk is om te kunnen inschatten of een bepaalde warrant al dan niet in-the-money zal worden. Een warrant op een aandeel met scherpe koersschommelingen is waardevoller dan een vergelijkbare warrant op een aandeel waarvan de koers minder scherp fluctueert. Dat komt doordat de warrant op het aandeel met de grote koersschommelingen een grotere kans heeft om op de vervaldatum inthe-money te zijn.
/ 17 /
/ wanneer kunt u gebruik maken van de warrants van commerzbank securities? /
Vraag: Als ik voor een warrant een premie van 25 procent moet betalen, moet het onderliggende aandeel dan met 25 procent stijgen voordat ik pas quitte speel op die warrant?
/ /
Antwoord: Alleen als de warrant wordt aangehouden tot op
COMMERZBANK SECURITIES BEVEELT DE VOLGENDE STRATEGIE AAN:
de vervaldatum. In de praktijk voeren de meeste beleggers geen buy and hold-strategie. Het effect van de hefboomwerking zal ertoe leiden dat de warrant in waarde
Bepaal eerst het aandeel of de index van uw
stijgt, zelfs op korte termijn. De warrant kan dan verkocht worden zodra het onderliggende beleggingsinstrument
keuze. Onthoud dat de koersontwikkeling van
(aandeel, mandje, index) heeft voldaan aan de prognose
het onderliggende beleggingsinstrument
op grond waarvan de belegger de warrant gekocht heeft.
doorslaggevend is voor de koersontwikkeling van
De bij de oorspronkelijke aankoop van de warrant
een warrant.
/ /
betaalde premie is bij deze verkoop vóór de vervaldatum nog niet helemaal verdwenen. Er zit nog premie in de
Kies een looptijd voor uw belegging. Koop geen
warrant.
warrant die over twee maanden vervalt als u denkt
/ /
dat het onderliggende aandeel de komende drie
CONCLUSIE
maanden niet of nauwelijks van zijn plaats zal komen.
/ /
Koop warrants overeenkomstig uw visie.
Kies warrants met de meest geschikte risicokenmerken
/ /
zoals hierboven beschreven.
/ /
Houd rekening met de omvang van de verwachte koersbeweging
van
het
onderliggende
Kijk eerst naar de vervaldag.
beleggingsinstrument, en met het tijdstip waarop
/ /
deze beweging volgens u zal plaatsvinden. Vaak is het bijvoorbeeld onverstandig om warrants met
Kijk vervolgens naar de uitoefenprijs in vergelijking met
een uiterst korte looptijd te kopen om de eenvoudige reden dat deze warrants zonder waarde kunnen vervallen als het onderliggende aandeel niet presteert zoals verwacht.
de actuele koers van het onderliggende aandeel en de koers die u verwacht op de vervaldag.
/ /
Kijk naar de elasticiteit van de verschillende beschikbare warrants.
/ 18 /
HET REPLICEREN VAN EEN AANDELENPORTEFEUILLE Met warrants zit u volop in aandelen (zij het slechts gedurende een beperkte periode) voor maar een fractie van het kapitaal dat u nodig zou hebben om de aandelen rechtstreeks te kopen. Daarom kunt u warrants ook gebruiken om voor heel weinig geld een aandelenportefeuille te repliceren. U kunt daartoe eventueel aandelen uit uw bestaande
BESCHERMING VAN AANDELENBELEGGING
portefeuille verkopen en de opbrengst gebruiken voor de aanschaf van warrants op die aandelen. U kunt ook een geheel nieuwe portefeuille opbouwen zonder aanzienlijke hoeveelheden kapitaal in te zetten.
Put warrants stijgen in waarde naarmate het onderliggend aandeel of de index verder daalt.
In het volgende voorbeeld kunt u zien hoe u aandelen
Ze kunnen daardoor heel doeltreffend gebruikt
uit uw portefeuille kunt verwisselen voor warrants en
worden om uw portefeuille te beschermen tegen
daarmee geld kunt uitsparen:
een koersdaling om uw belegging tegen een
/ /
dergelijke daling te hedgen zogezegd. Voor uw pakket van 500 aandelen moet u een pakket put
Oorspronkelijke pakket aandelen: 500 stuks van 200 elk
Warrant delta Verkoop 500 aandelen van elk 200 Koop 1000 call warrants van elk 25 (uitgaande van een warrant ratio 1:1) Geld op de bank
warrants kopen dat ervoor zorgt dat de daling van
50%
de markt wordt opgevangen door de waardestijging van de puts.
100.000
/ /
25.000 75.000
Omdat de delta van de warrant slechts 50% is, moet u meer warrants dan aandelen kopen om uw pakket warrants dezelfde koersgevoeligheid te geven als het pakket aandelen dat u verkoopt: U verkoopt 500 aandelen en koopt (500 aandelen / delta van 0,5) = 1000 warrants. Opmerking: dit is geen positie voor de lange
Uitgaande van een delta van 50% koopt u dus: 500 aandelen / delta van 0,5 = 1000 put warrants.
/ /
Als de koers van het aandeel daalt, staat er tegenover het verlies op de aandelenpositie een bijna identieke winst op uw positie in put warrants. Nogmaals, u moet een dergelijke belegging wel regelmatig herzien om er zeker van te zijn dat de warrants u de gewenste bescherming blijven geven.
termijn en moet regelmatig herzien worden.
/ 19 /
/ vragen en antwoorden /
V. HOEVEEL WARRANTS MOET IK MINIMAAL KOPEN?
V. WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN COMMERZBANK AG EN COMMERZBANK SECURITIES?
A. De warrants worden genoteerd met een
A. Commerzbank Securities is een handelsdivisie van
minimale inleg (minimum board lot) dat
Commerzbank AG.
/ /
is de kleinste hoeveelheid waarin de partij die de markt onderhoudt (de market maker,
V. WAAR KAN IK ALLE EMISSIEVOORWAARDEN VINDEN?
bijvoorbeeld Commerzbank Securities) bereid is te handelen. De market maker zal deze minimale inleg zo klein mogelijk houden, gelet
A. De financiële bladen zullen meestal de belangrijkste
op zijn eigen bedrijfsvoering. Daarnaast kan ook
voorwaarden en koersinformatie vermelden. Meer
uw makelaar een ondergrens stellen aan de
gedetailleerde informatie vindt u in de prospectus. Die
transacties die hij voor u uitvoert. Alle opdrachten
kunt u doorgaans bij uw eigen effectenmakelaar aanvragen
moeten een veelvoud zijn van de minimale inleg.
of online via www.warrants.commerzbank.com
/ /
/ /
V. HOE KAN IK DE ACTUELE KOERS VAN MIJN WARRANTS ZIEN?
V. HOE KOOP IK EEN WARRANT? A. Warrants zijn genoteerd aan lokale beurzen en
A. De slotkoersen van de door Commerzbank
worden doorgaans als gewone effecten behandeld.
Securities uitgegeven warrants zult u meestal kunnen
U kunt ze dus via uw eigen effectenmakelaar kopen.
vinden in de grote financiële dagbladen en in
/ /
V. IN WELKE VALUTA WORDEN WARRANTS MEESTAL VERHANDELD? A. U kunt warrants meestal in uw eigen munt (in dit geval de euro) kopen. Het doet er niet toe in welke munt het onderliggende aandeel wordt verhandeld. Op deze manier kunt u dus ook eenvoudig beleggen in aandelen buiten het eurogebied. Een warrant neemt echter meestal niet het valutarisico van beleggingen in effecten buiten het eurogebied weg.
specifieke media. Ook kunt u actuele prijzen vinden op onze website www.warrants.commerzbank.com.
/ /
V. KAN IK MIJN WARRANTS OP ELK GEWENST MOMENT VERKOPEN? A. Ja. Commerzbank Securities stelt als emittent van de warrants altijd een bied- en een laatprijs, zodat u uw warrants via uw makelaar op elk gewenst moment kunt verkopen, ook binnen één dag. (Merk op dat Commerzbank Securities geen warrants terugkoopt die waardeloos vervallen zijn. Een waardeloze warrant verschijnt op de markt met een zero biedprijs).
/ 20 /
V. ALS EEN WARRANT EEN PREMIE VAN 25 PROCENT HEEFT, MOET HET ONDERLIGGENDE AANDEEL DAN MET 25 PROCENT STIJGEN VOORDAT IK QUITTE SPEEL?
V. WAAROM HEBBEN SOMMIGE WARRANTS EEN GROTERE SPREAD DAN ANDERE WARRANTS?
A. Alleen als u de warrant vasthoudt tot op de vervaldag. De meeste beleggers voeren echter geen strategie van buy and hold. Het hefboomeffect zal de warrant ook op de korte termijn doen stijgen. U kunt uw warrant verkopen zodra
A. De reden dat er een verschil tussen de bied-
het onderliggende aandeel gedaan heeft wat u ervan
en de laatprijs (spread) van een warrant bestaat,
verwacht had. Een deel van de premie, die u bij aankoop
heeft te maken met het feit dat de uitgevende
van de warrant had betaald, krijgt u dan weer terug.
bank van een warrant een hedge moet doen als
/ /
zij een warrant verkoopt. Bijvoorbeeld: U koopt
V. MOET IK DE WARRANTS ZELF UITOEFENEN OF GEBEURT DAT AUTOMATISCH?
10,000 calls Vodafone met een ratio van 5:1 en een delta van 40%. Commerzbank Securities zal in dit geval 800 aandelen Vodafone kopen als hedge
A. U moet om te beginnen aan uw makelaar vragen of
([10.000 x 0,40] / 5 = 800). Als u uw call warrants
de warrants automatisch worden uitgeoefend op de
weer terugverkoopt aan Commerzbank Securities,
vervaldatum (automatic exercise) of dat u opdracht
zal de bank deze aandelen weer verkopen.
moet geven voor die uitoefening (manual exercise).
/ /
Bij een automatische uitoefening worden de warrants ingeruild voor contanten. Als een warrant
Commerzbank Securities betaalt dus ook de spread op
op de vervaldag een intrinsieke waarde heeft, wordt
de aandelen. De spread op het aandeel is groter of
dat geld automatisch overgeboekt naar uw
kleiner al naar gelang de liquiditeit van het onderliggende
rekening. Bij een warrant met een manual
aandeel. Een illiquide aandeel heeft een grotere spread
exercise moet u uw makelaar vóór de vervaldatum laten weten dat u de warrant wilt uitoefenen. Uw makelaar geeft die opdracht dan
en dit zal dus gereflecteerd worden in de spread van de warrant.
door aan de warrant agent. Als u uw warrants
/ /
niet uitoefent, vervallen ze en verliezen ze al
Ook de ratio speelt een rol. Een warrant met een ratio van
hun waarde.
2 op 1 (2 warrants geven recht op 1 aandeel) zal een grotere spread hebben dan een warrant met een ratio van 100 op 1. Als u spreads vergelijkt, dient u dus te letten op de liquiditeit en de ratio.
/ 21 /
/ vragen en antwoorden /
V. WAT GEBEURT ER ALS IK EEN WARRANT UITOEFEN?
V. HOE IS HET MOGELIJK DAT DE PRIJS VAN DE WARRANT VERANDERD IS TERWIJL DE PRIJS VAN DE ONDERLIGGENDE WAARDE HETZELFDE IS GEBLEVEN?
effectenrekening nadat u de warrants hebt
A. De warrantprijs wordt niet alleen bepaald door de prijs
uitgeoefend en de uitoefenprijs hebt betaald.
A. Bij fysieke levering zal de warrant agent de betreffende aandelen overboeken op uw
van het aandeel. Ook andere factoren spelen een rol, zoals
Bij levering in contanten zal de intrinsieke
de rentetarieven, de resterende looptijd, buitenlandse
waarde van de warrants na de uitoefening
wisselkoersen en volatiliteit. Genoemde factoren zijn aan
worden overgeboekt op uw rekening bij uw
schommelingen onderhevig en zelfs de verwachtingen die
effectenmakelaar. (De intrinsieke waarde is het
de markt van deze variabelen heeft, kunnen veranderen.
saldo tussen de uitoefenprijs en de marktkoers
/ /
van het onderliggende beleggingsinstrument; u hoeft die uitoefenprijs dus niet eerst te voldoen.)
V. DE WARRANT IS DICHT BIJ HET EINDE VAN DE LOOPTIJD. IS HET BETER OM DE WARRANT UIT TE OEFENEN OF OM HEM TE VERKOPEN?
In beide gevallen kan het zijn dat u als belegger niet alleen rekening moet houden met de ratio van de warrant. De partij die de warrants heeft uitgegeven, kan namelijk ook een minimaal
A. In het algemeen is het beter om de warrant te
uitoefenvolume hebben vastgesteld. U moet dan
verkopen. Zoals u weet bestaat de prijs van een warrant uit twee componenten: intrinsieke waarde en tijdswaarde. Bij het uitoefenen van een warrant verliest u de resterende tijdswaarde. Als u een warrant verkoopt, ontvangt u de tijdswaarde en de intrinsieke waarde. Voor de looptijd afloopt, heeft een warrant tijdswaarde en eventueel intrinsieke waarde, die beide kunnen worden gerealiseerd
bij uitoefening op zijn minst het gespecificeerde minimale aantal warrants uitoefenen.
/ /
V. WAT GEBEURT ER BIJ AANDELENSPLITSINGEN, CLAIMEMISSIES OF FUSIES EN OVERNAMES?
door verkoop van de warrant. Als de warrant
A. De uitoefenprijs van de warrant en de ratio van het
vervalt, verliest hij zijn tijdswaarde en heeft, als
aantal aandelen per warrant worden meestal aangepast
hij out-of-the-money is, ook geen intrinsieke
wanneer het onderliggende aandeel gesplitst wordt
waarde, waardoor de warrant waardeloos is.
(bijvoorbeeld in twee of drie nieuwe aandelen). Bij een fusie of een overname zal de warrant meestal aangepast worden om uitgeoefend te kunnen worden op de aandelen van de nieuwe onderneming. De houder van een warrant krijgt daarmee het gehele voordeel van die aandelensplitsing, fusie of overname.
/ 22 /
V. WELKE RISICOS ZIJN ER VERBONDEN AAN WARRANTS?
Er zijn echter meerdere eenvoudige factoren
A. Warrants hebben een beperkte looptijd en het zijn instrumenten met een hefboomeffect. U moet er dus
waar u rekening mee kunt houden. Als u op
zorgvuldig mee omgaan. Beleggers die zelf met een gerust
korte termijn een beweging in de warrant
hart actief in aandelen beleggen, gebruiken warrants zoals
verwacht, zal een warrant met een kortere
beschreven om waarde toe te voegen aan hun portefeuille.
looptijd (6-12 maanden) sterker reageren op
Warrants bieden een hefboomeffect. Elke koersbeweging
koersschommelingen dan een warrant met een
van het onderliggende instrument slaat vergroot neer in
langere looptijd. Als u graag risico neemt om
de koers van de warrant. Voor een speculant die zijn
van een grote hefboom te profiteren, kies dan
beleggingsvisie ziet uitkomen, is dit een voordeel. Blijkt
een out-of-the money warrant. Als u voorzichtiger
die beleggingsvisie echter niet uit te komen, dan is die
bent en een verwachting voor de langere termijn
extra grote koersuitslag van de warrant een nadeel. Als
heeft, is het vaak beter om een warrant te kiezen
het onderliggende aandeel of de onderliggende index
die meer in-the-money is. Als u echter een warrant
van de warrants niet het koersverloop heeft zoals
kiest die te ver in-the-money is, zal deze niet erg sterk meer reageren op koersschommelingen.
verwacht, loopt u het risico dat de warrants op de
/ /
vervaldag waardeloos zijn geworden.
/ /
V. IN WELKE VALUTA WORDEN WARRANTS NORMAAL GESPROKEN VERHANDELD?
V. WELKE INDICATOREN MOETEN WORDEN GEBRUIKT ALS U EEN WARRANT WIL KIEZEN MAAR U BENT GEEN FAN VAN DE GRIEKSE LETTERS (DELTA, THETA, VEGA)?
A. Alle warrants die door Commerzbank op Euronext worden uitgegeven zijn genoteerd in euro, ongeacht de valuta waarin het onderliggende aandeel noteert. Als Commerzbank AG warrants uitgeeft op Amerikaanse
A. De technische indicatoren zijn erg waardevol voor het bepalen van de juiste beleggingsstrategie met warrants en zijn gemakkelijk te zien op onze website.
/ /
Als u slechts op één indicator wilt vertrouwen om de juiste warrant te kiezen, kunt u het beste op de delta afgaan. Hoe dieper een warrant in-the-money is, hoe meer de delta de 100% zal naderen. Hoe verder een warrant out-of-the-money is, hoe meer de delta naar 0% gaat.
aandelen, is de prijs van de warrants in euro maar is de uitoefenprijs van de warrant in dollar.
/ /
s Ochtends, wanneer Wall Street nog gesloten is, worden de prijzen van de Amerikaanse aandelen die in Frankfurt genoteerd staan als referentieprijzen genomen. In de middag, zodra de Amerikaanse beurzen opengaan, worden de computers die de prijzen van de warrants berekenen, vijf minuten na opening van Wall Street automatisch overgezet naar de Amerikaanse prijzen.
/ 23 /
/ vragen en antwoorden /
Denkt u eraan dat wanneer u belegt in een warrant met
Als er bonusaandelen worden uitgegeven,
een onderliggend aandeel dat niet in Euro noteert, de
worden de ratio en de uitoefenprijs op
prijs van de warrant zowel reageert op schommelingen
vergelijkbare wijze aangepast.
/ /
van het onderliggend aandeel als op schommelingen in de desbetreffende valutakoers.
Omdat speculatie op corporate actions de prijs van
/ /
aandelen kan beïnvloeden, kan dit op deze manier wel doorwerken in de prijs van een warrant.
V. Wat zijn de gevolgen van corporate actions voor de prijzen van warrants?
/ /
V. Kan ik mijn warrants altijd verkopen?
A. Corporate actions hebben geen gevolgen voor de prijzen van warrants. De ratio en de uitoefenprijs van
A. Commerzbank Securities is een market maker. Dit
een warrant kunnen dusdanig worden aangepast
betekent dat Commerzbank Securities er zorg voor
dat de prijs van een warrant bij een corporate action
draagt dat er altijd voor een bepaalde hoeveelheid
hetzelfde blijft.
aanbod en vraag naar warrants is, behalve wanneer
/ /
de prijs van een warrant lager is dan één eurocent (zie gebod III en IV op pagina 31). U kunt de warrants
Alvorens te beleggen, dient u dus goed na te denken over het koersrisico dat u gedurende een bepaalde periode loopt met een bepaald onderliggend beleggingsinstrument (aandeel, mandje, index) van een warrant. De koers van
verhandelen tijdens de normale openingstijden van de beurs.
/ /
beneden te zien geven en aan het einde van de
V. Hoeveel bedragen de belastingen op warrants?
rit kunt u er geld mee verliezen.
A. Transacties op warrants zijn in principe onderworpen aan
een warrant kan grote uitslagen naar boven en
/ / Indien er bijvoorbeeld een aandelensplitsing plaatsvindt in het onderliggende aandeel en er komen 10 nieuwe aandelen in de plaats van 1 oud aandeel, worden de uitoefenprijs en de ratio van een warrant gedeeld door 10.
de Taks Op de Beursverrichtingen (TOB). Deze belasting bedraagt 0.17% van het bedrag van de transactie met een maximum van 500 euro per transactie. De investeerders zouden hun belastingsadviseurs moeten raadplegen met betrekking tot de eventuele fiscale gevolgen in verband met de aankoop, het bezit, de verkoop of de uitoefening van warrants of andere afgeleide producten die in België worden aangeboden.
/ 24 /
/ verklarende lijst van begrippen uit de warranthandel /
CORPORATE WARRANTS
AMERICAN EXERCISE STYLE
Warrants die een onderneming uitgeeft op
De emittent geeft de houder van de warrant het recht deze op elk gewenst moment gedurende de looptijd uit te
de eigen aandelen om extra kapitaal aan te
oefenen.
trekken. De term subscription warrants
/ /
geeft aan dat beleggers in feite inschrijven op nieuwe aandelen door de warrant te kopen.
ANTI-VERWATERINGSCLAUSULE
/ /
De economische waarde van bonusemissies, splitsingen,
DELTA
fusies, overnames, claimemissies, enzovoort, worden allemaal doorgegeven aan de houder van de warrant
De verandering in de koers van de warrant die
(doorgaans door de ratio en de uitoefenprijs aan te passen).
het gevolg is van een kleine verandering in de
Een uitzondering is een bonusdividend dat in de vorm van
koers van het aandeel of de index waarop de
aandelen wordt uitbetaald en af en toe wordt
warrant betrekking heeft. De koersgevoeligheid is op zich variabel en kan door andere factoren
doorgegeven.
/ /
worden beïnvloed.
/ /
AT-THE-MONEY
ELASTICITEIT
Een warrant met een uitoefenprijs die gelijk is aan de actuele koers op de beurs van het onderliggende
Het
beleggingsinstrument.
corresponderend met een bepaalde koersbeweging
/ /
verwachte
rendement
(in
procent)
(in procent) van het onderliggende beleggingsinstrument. De elasticiteit kan berekend worden door het
BASKET WARRANT
hefboomeffect en de delta met elkaar te
Een warrant op een mandje effecten of indices dat
vermenigvuldigen.
samengesteld is door de partij die de warrants uitgeeft.
/ /
/ /
EUROPEAN EXERCISE STYLE De emittent staat uitoefening van de warrant door de
CALL WARRANT
houder ervan alleen toe op één bepaalde datum (meestal
Het recht om het onderliggend aandeel of
de vervaldag).
mandje aandelen dan wel de onderliggende index te kopen.
/ 25 /
/ verklarende lijst van begrippen uit de warranthandel /
HISTORISCHE VOLATILITEIT
FYSIEKE LEVERING (PHYSICAL EXERCISE) Wanneer de warrant uitgeoefend wordt, betaalt de houder
Graadmeter voor de koersschommelingen
de uitoefenprijs en ontvangt hij de onderliggende belegging,
van het onderliggende beleggingsinstrument gedurende een bepaalde periode. Dit is één
waarbij het aantal stukken wordt bepaald door de ratio.
/ /
van de belangrijkste gegevens die ingevoerd moeten worden in het wiskundige model
GAMMA
waarmee de theoretische waarde van een
De mate waarin de delta verandert. De delta is in de praktijk
warrant bepaald kan worden. Een warrant stijgt
niet constant. Hij stijgt naarmate een warrant verder in-
in waarde naarmate de volatiliteit verder
the-money komt en daalt wanneer de warrant verder out-
toeneemt.
/ /
of-the-money raakt. De gamma wordt meestal uitgedrukt als een absolute verandering in de delta per eenheid
IMPLICIETE VOLATILITEIT
verandering in het onderliggende beleggingsinstrument.
/ /
De koersgevoeligheid die in een theoretisch wiskundig model zou moeten worden ingevoerd
GEDEKTE WARRANTS (COVERED WARRANTS)
om tot een waarde te komen die identiek is aan de
De meeste warrants zijn gedekte, door banken
actuele koers van de warrant in de markt. Met
uitgegeven warrants zonder enige betrokkenheid van
behulp van deze maatstaf kunt u verschillende
de onderneming op wier aandelen de warrants
warrants met elkaar vergelijken.
/ /
betrekking hebben. De warrants die Commerzbank AG uitgeeft zijn per definitie allemaal gedekte
INDEXWARRANTS
warrants.
/ /
Warrants op aandelenindices. Met indexwarrants kunt u als belegger handelen in bepaalde markten of
HEFBOOMWERKING (GEARING)
bedrijfssectoren zonder dat u alle betrokken aandelen
Een getal dat de relatie aangeeft tussen de prijs
zelf hoeft te kopen.
van de warrant en de prijs van het aandeel.
/ /
IN-THE-MONEY Een warrant met een uitoefenprijs die lager (bij een call warrant) of hoger (bij een put warrant) is dan de actuele koers van het onderliggende beleggingsinstrument. Deze warrants hebben procentueel gezien een hoge intrinsieke waarde en een lage tijdswaarde.
/ 26 /
PREMIE
INTRINSIEKE WAARDE
Bij een call warrant is dit het bedrag dat de
Voor een call:
belegger extra betaalt (bovenop de
(actuele onderliggende koers uitoefenprijs) / ratio
intrinsieke waarde) wanneer hij in een aandeel
Voor een put:
of index belegt door eerst een warrant te
(uitoefenprijs - actuele onderliggende koers) / ratio
kopen en deze vervolgens uit te oefenen, dit
Minimumwaarde = 0.
in tegenstelling tot een belegger die direct in dat aandeel of de index zelf belegt.
/ /
De intrinsieke waarde geeft de waarde van de warrant op de vervaldatum aan als de onderliggende koers niet
PUT WARRANT
verandert.
Het recht om het onderliggend aandeel of mandje
/ /
dan wel de index te verkopen.
ONDERLIGGEND (BELEGGINGS)INSTRUMENT
/ /
Het aandeel of aandelenmandje of de index waar de
RATIO
warrant betrekking op heeft.
Het aantal onderliggende aandelen of indices dat
/ /
voor elke warrant mag worden gekocht (bij een call
OUT-OF-THE-MONEY
warrant) of verkocht (bij een put warrant). De ratio zal
Een warrant met een uitoefenprijs die hoger (bij een
doorgaans gecorrigeerd worden bij de uitgifte van
call warrant) of lager (bij een put warrant) is dan de
bonusaandelen
actuele
koers
van
het
onderliggende
beleggingsinstrument (aandeel, mandje, index). De waarde van deze warrant wordt volledig bepaald door het tijdsaspect; hij heeft geen intrinsieke waarde.
en
bij
claimemissies
en
aandelensplitsingen.
/ /
THEORETISCHE WAARDE De waarde van een warrant zoals vastgesteld met behulp van een wiskundig model (zie impliciete volatiliteit op de vorige pagina).
/ 27 /
/ verklarende lijst van begrippen uit de warranthandel /
THETA Een graadmeter voor de gevoeligheid voor tijdsverval van een warrant. De theta kan worden weergegeven door middel van een procentuele koersdaling van de warrant per dag of door een absoluut koersverlies per dag. Outof-the-money warrants hebben (te lijden van) een grotere theta (procentueel gezien) dan in-the-money warrants.
/ /
TIJDSWAARDE
UITOEFENPRIJS (EXERCISE PRICE OF STRIKE PRICE)
Berekening: prijs van de warrant intrinsieke waarde =
De gespecificeerde prijs waarvoor de
de tijdswaarde. De tijdswaarde is wat de warrant extra
houder van de warrant het onderliggende
kost bovenop de intrinsieke waarde.
beleggingsinstrument kan kopen (bij een call
/ /
warrant) of verkopen (bij een put warrant). De uitoefenprijs wordt meestal aangepast voor de
UITOEFENING IN CONTANTEN (CASH EXERCISE) Wanneer de warrant uitgeoefend wordt, ontvangt de houder de eventuele intrinsieke waarde. Aangezien de intrinsieke waarde het saldo is tussen de marktkoers
van
het
onderliggende
uitgifte van bonusaandelen, claimemissies, en aandelensplitsingen.
/ /
VERVALDATUM (EXPIRY DATE)
beleggingsinstrument en de uitoefenprijs, hoeft de
De datum waarop de warrant vervalt. Het recht dat
belegger die uitoefenprijs niet eerst te voldoen.
een warrant biedt, moet uiterlijk op de laatste uitoefendag worden uitgeoefend. Meestal moet de houder van een warrant de emittent van de warrant op de hoogte stellen van zijn intentie om de warrant uit te oefenen. De emittent kan er ook voor kiezen om de warrant aan het einde van de looptijd zelf automatisch uit te oefenen (automatic expiry) als de warrant op dat moment in-the-money is.
/ 28 /
/ bijlage 1 - Grafische weergave van de delta /
In de onderstaande grafiek is de aandelenkoers afgezet op de X-as en de (met die koers verbonden) prijs van de warrant op de Y-as. De uitoefenprijs bedraagt 100 en de warrant heeft een resterende looptijd van 1 jaar:
Aandelenkoers stijgt:
1,00
Prijs van de warrant stijgt: 0,60 Gevoeligheid of delta:
/ /
10 tot 11 2,50 tot 3,10
60%
Gemeten in Euro (met andere woorden, in absolute getallen) bedraagt de koersstijging van de warrant (+0,60) slechts 60 procent van de koersstijging van het onderliggende aandeel (+1,00). De delta bedraagt dus 60% of 0,6. Procentueel gezien is de warrant echter met 24 procent gestegen en dat is meer dan het dubbele van de tien procent koerswinst die u zou hebben gehad als u had belegd in het onderliggende aandeel zelf.
/ 29 /
/ bijlage 2 - de tien geboden voor warrantbeleggers / IEDERE BELEGGER HEEFT VANDAAG DE DAG VELE INFORMATIEMIDDELEN TOT ZIJN BESCHIKKING HET INTERNET, KRANTEN EN TELEVISIE IN PRINCIPE ALLES DAT NODIG IS OM ZELF EEN PORTEFEUILLE SAMEN TE STELLEN.
Om optimaal te profiteren van uw inzichten in de markten is het echter goed om te weten welke fouten gemakkelijk vermeden kunnen worden. Dus voordat u gaat beleggen in warrants, willen we graag met u een aantal algemene regels doorlopen en advies geven. We doen dit in de Tien geboden voor warrantbeleggers.
/ /
I. SPEEL IN OP DE BEWEGINGEN VAN HET ONDERLIGGENDE AANDEEL.
II. ANALYSEER EN VERGELIJK MEER DAN ÉÉN TECHISCHE INDICATOR INDIEN U EEN WARRANT KIEST.
Een warrant moet alleen gekozen worden als een belegger een duidelijke mening heeft over de richting waarin een
Elasticiteit is geen absoluut criterium. Als dat het
aandeel in de toekomst zal bewegen. Zodra de richting
enige criterium is waar u naar kijkt, loopt u het
waarin men verwacht dat de onderliggende waarde zal
risico om alleen Penny-warrants te kiezen, oftewel
bewegen, is gekozen, kan de warrant worden gezocht
warrants met een prijs lager dan vijf eurocent. Bij
die daar het beste bij past. Dit is de warrant die in het
deze warrants kan het voorkomen dat de warrant
bij de belegger voor ogen staande scenario de hoogste
niet beweegt, zelfs indien de onderliggende waarde
winst zal brengen. Vaak komt dit erop neer dat men inschat hoe de markt op een bepaalde gebeurtenis zal reageren, bijvoorbeeld de publicatie van bedrijfsresultaten of een bepaalde beslissing van de
stijgt. De oorzaak is dat deze warrants ondanks een hoge elasticiteit een zeer lage delta hebben.
/ /
Amerikaanse centrale bank. Neem geen posities in
Het is beter om delta en elasticiteit te combineren,
warrants in, als u geen duidelijke verwachting hebt
als men warrants selecteert. Kies ongeveer welke delta
in welke richting een onderliggende waarde zal
uw voorkeur heeft en zoek dan een warrant die hierbij
bewegen. Een goedkope warrant zal u geen winst
de hoogste elasticiteit biedt. Als twee warrants identiek
brengen, als de onderliggende waarde
zijn, zal de warrant met de hoogste elasticiteit de
onvoldoende beweegt of in de verkeerde richting
goedkoopste zijn.
beweegt. Een warrant verliest iedere dag een beetje tijdswaarde, ook als de onderliggende waarde niet beweegt.
/ 30 /
III. VERMIJD HET KOPEN VAN BID-ONLY WARRANTS
V. PLAATS BIJ VOORKEUR DAGORDERS MET EEN LIMIET
Bid-only betekent dat de uitgevende instelling alle warrants aan beleggers heeft verkocht en dat zij dus geen warrants
De prijs van een warrant kan variëren
meer kan aanbieden; zij kan alleen nog warrants terugkopen.
gedurende de dag en nog meer van dag tot
In dit geval is het mogelijk dat de prijs van de warrant de
dag. Als u een bestens order plaats, loopt u
koers van de onderliggende waarde niet meer goed volgt. Dit komt omdat u deze warrants niet meer van de uitgevende instelling koopt maar van andere partijen in de markt. Deze andere marktpartijen hebben geen enkele verplichting om
het risico dat uw order op een prijs wordt uitgevoerd die u te hoog of te laag vindt.
/ /
een goede koop en een goede verkoopspread te
Zo is het ook aan te raden stop of stop-limit-
onderhouden. Ze willen slechts een zo hoog mogelijke
orders te mijden. Dergelijke orders zijn nuttig op
prijs krijgen voor hun warrants. Deze warrants zijn daarom
de aandelenmarkt maar niet op de warrantmarkt.
vaak overgewaardeerd.
Meestal worden ze geïnitieerd door een of
/ /
Als u anderzijds echter warrants bezit die bid-only zijn, zal de uitgevende instelling nog steeds een markt onderhouden om de warrants tegen een eerlijke prijs van u terug te kopen.
/ /
IV. WEES VOORZICHTIG MET PENNY WARRANTS
meerdere
transacties
die
voorbij
de
drempelwaarde of binnen het triggeringsbereik liggen. Het is echter mogelijk dat de prijs van uw warrant niet voorbij de drempelwaarde of binnen het bereik komt zonder dat er werkelijk een transactie plaatsvindt. In dit geval wordt de stop-limit-order niet gegenereerd en kan niet worden uitgevoerd. De warrantprijs kan dan weer buiten het bereik komen of verder van de drempelwaarde raken, zodat uw order niet wordt uitgevoerd. Zorg er dus voor dat uw order
Een warrant die minder dan 0,05 euro noteert,
wordt uitgevoerd op het door u gewenste tijdstip en
wordt vaak ten onrechte gezien als een goedkope
tegen de door u gewenste prijs.
warrant. Deze warrants zijn normaal gesproken erg ver out-of-the-money en redelijk dicht bij de afloopdatum. Deze penny-warrants hebben een erg lage delta en er is een bijzonder kleine kans dat ze ooit nog in-the-money zullen komen. Ze zijn dus een uiterst risicovolle belegging.
/ 31 /
/ bijlage 2 - de tien geboden voor warrantbeleggers /
VI. LET OP DE RATIO VAN DE WARRANT
beter om uw positie te sluiten en uw verlies te nemen. Dit om te voorkomen dat u uw
Indien u warrants qua prijs met elkaar vergelijkt, is het
gehele inleg verliest.
noodzakelijk dat u de prijs van een warrant vermenigvuldigt
/ /
met de ratio. Hiermee voorkomt u dat u appels met peren vergelijkt. Een warrant kan een lagere prijs hebben dan een
IX. VERKOOP UW WARRANT VOOR HET EINDE VAN DE LOOPTIJD
andere warrant met dezelfde uitoefenprijs en dezelfde looptijd maar met een ratio van 20:1 in plaats van 10:1. De spread, het verschil tussen het tarief van de koper en de
Als u een warrant uitoefent, verliest u nog
biedprijs van de verkoper, zal ook kleiner blijken te zijn.
eventueel aanwezige tijdswaarde. Uit dit
/ /
oogpunt is het verstandiger warrants te verkopen; zo ontvangt u nog aanwezige
VII. LET OP DE SAMENSTELLING VAN UW PORTFOLIO
tijdswaarde. Als u de warrant uitoefent bij het vervallen van de looptijd, realiseert u alleen de intrinsieke waarde. Bij uitoefening in contanten
Als er veel beweging in de aandelenmarkten is geweest
wordt geen toegang geboden tot de feitelijke
sinds uw oorspronkelijke beslissing om te beleggen, kan
onderliggende aandelen. Tevens kunnen er kosten
het zijn dat de door u gekozen warrant in de tussentijd
met de uitoefening zijn gemoeid. Neem altijd
minder geschikt is geworden. Als er veel tijdswaarde
contact op met uw beleggingsadviseur, als u niet
verloren is gegaan, is de delta mogelijkerwijs niet
weet hoe te handelen.
langer hoog genoeg om uw belegging te
/ /
optimaliseren. Bijkopen van dezelfde warrants, ofwel average down, is dan vaak geen goede oplossing.
X. HOUDT DE DOOR U GEKOZEN WARRANTS IN DE GATEN
Het kan beter zijn om de positie door te rollen in een nieuwe warrant die beter past bij de marktomstandigheden van dat moment. U kunt
In het algemeen geldt dat de belegger zijn posities goed
bijvoorbeeld een warrant die tegen het einde van
in de gaten moet kunnen houden om succesvol in
de looptijd komt, verkopen en de opbrengst investeren in een nieuwe warrant met een langere looptijd.
/ /
VIII. BLIJF KRITISCH TEN AANZIEN VAN DE DOOR U GEKOZEN WARRANTS Indien de onderliggende waarde niet beweegt in de richting die u verwachtte, is het vaak
/ 32 /
warrants te beleggen. Indien mogelijk, op zijn minst eenmaal per week maar liever nog eenmaal per dag.
/ /
Warrants met een korte looptijd hebben specifieke aandacht nodig, omdat zij meer fluctueren. In-the-money warrants en warrants met een lange looptijd fluctueren minder, maar er zijn ook minder hoge rendementen mee mogelijk. Aarzel niet om uw warrants te verkopen, indien u niet in staat bent om er regelmatig naar te kijken.
/ bijlage 3 - hoe gebruik ik warrants van commerzbank securities? /
STRATEGIE OP DE KORTE TERMIJN
Een voorbeeld: Warrants zijn unieke instrumenten die u kunt gebruiken om meer dynamiek aan te brengen in uw portefeuille. Omdat warrants een hefboomwerking bezitten, zijn de
In dit geval verdient het de voorkeur om ook
mogelijk te realiseren winsten veel hoger dan wanneer u
een warrant met een korte looptijd te kiezen.
eenzelfde bedrag in een onderliggend aandeel zou beleggen.
Als alle overige variabelen gelijk blijven, zal
Als de prijs van de onderliggende waarde beweegt in de
deze
richting die u verwacht (stijging voor een call, daling voor
warrant
beter
reageren
op
koersschommelingen dan een warrant met een
een put) dan zorgt de hefboom ervoor dat u ten volle van
lange looptijd. Bovendien kunt u beter profiteren
deze beweging kunt profiteren, terwijl u nooit meer kunt
van de hefboomwerking. Het geeft geen zin om
verliezen dan het bedrag dat u belegd had.
veel voor de tijdswaarde te betalen als u die toch
/ /
niet gaat gebruiken.
/ /
Er zijn verschillende beleggingsstrategieën mogelijk met warrants. Ze zijn gemakkelijk te begrijpen en hangen
Verder is een out-of-the-money warrant beter voor
hoofdzakelijk af van uw doelen en uw beleggingshorizon.
de korte termijn. De hogere elasticiteit
Maar hoe verder in de toekomst de door u verwachtte
compenseert hier het hogere verlies in tijdswaarde.
ontwikkelingen liggen, hoe meer u rekening zult
/ /
moeten houden met verlies van de tijdswaarde.
Als u een positie in een out-of-the-money warrant inneemt, gaat u ervan uit dat u een grote prijsbeweging verwacht. Als het onderliggende aandeel wel in de gewenste richting beweegt, maar niet genoeg, dan zullen uw winsten teniet worden gedaan door uw verlies aan tijdswaarde.
/ /
Een out-of-the-money warrant heeft meer winstpotentieel dan een in-the-money warrant maar is ook risicovoller. Het onderliggende aandeel kan stijgen, maar als de warrant out-of-the-money blijft, zal hij waardeloos aflopen. Als bij een in-the-money warrant de onderliggende waarde niet van zijn plaats komt, hebt u altijd nog de intrinsieke waarde.
/ 33 /
/ bijlage 3 - hoe gebruik ik warrants van commerzbank securities? /
VOORBEELD 1 Het is 27 juni. U verwacht binnen twee weken een herstel van de AEX van ongeveer 6%. Om hierop in te spelen heeft u
heeft een langere looptijd en dat maakt hem
de keuze uit drie call warrants:
minder geschikt om echt op korte-
/ /
termijnschommelingen in te spelen. Zelfs call A doet het beter.
Call A: looptijd tot 25 augustus, uitoefenprijs 420, ratio 50/1
/ /
Call B: looptijd tot 25 augustus, uitoefenprijs 480, ratio 50/1 Call C: looptijd tot 19 november, uitoefenprijs 480, ratio 50/1
Als in dezelfde periode de AEX naar 420 was
/ /
gevallen (-3,7%), zou call A 0,30-0,31 waard zijn geweest (-45%), call B 0,01-0,02 (-85%) en call
De markt opent met de AEX op 436 punten. Call A is in-
C 0,11-0,12 (-50%). Call B, out-of-the-money en
the-money en de prijs is 0,56-0,57. Calls B en C zijn out-
vlak bij het einde van de looptijd, is duidelijk de
of-the-money en de prijzen bedragen respectievelijk
warrant met het grootste risico.
0,09-0,10 en 0,23-0,24.
/ /
/ /
Wat zou er gebeurd zijn, als de AEX dezelfde stijging
Anderhalve week later, op 8 juli, bereikt de AEX 463
had ondergaan maar nu over een tijdsbestek van 3
punten, dat wil zeggen een stijging van 6,2%. De
weken in plaats van anderhalve week? Op 20 juli zou
warrants zijn ook in prijs gestegen:
het plaatje er als volgt hebben uitgezien:
/ /
/ /
Call A noteert 0,92-0,94, een stijging van 65%
Call A noteert 0,91-0,93, een stijging van 63%
Call B noteert 0,18-0,19, een stijging van 90% Call C noteert 0,37-0,38, een stijging van 58%
/ /
Call B levert de beste performance. Hij heeft de ideale karakteristieken voor de situatie: een korte looptijd en out-of-the-money. Call A heeft ook een korte looptijd maar is minder aantrekkelijk omdat hij reeds vanaf het begin in-the-money was. Call C, hoewel ook out-of-the money,
/ 34 /
Call B noteert 0,15-0,16, een stijging van 60% Call C noteert 0,36-0,37, een stijging van 58%
/ /
De warrants laten alledrie een vergelijkbare stijging zien. Warrant C heeft zijn waarde behouden, omdat hij minder gevoelig is voor tijdsverlies dan de andere twee. Call A doet het nu iets beter dan call B. De hogere elasticiteit van call B wordt teniet gedaan door het grotere tijdsverlies.
STRATEGIE OP DE MIDDELLANGE TERMIJN Voor beleggingsscenarios met een langere tijdshorizon zijn at-the-money of zelfs in-the-money warrants beter geschikt vanwege hun kleinere verlies aan tijdswaarde.
/ /
VOORBEELD 2 (GEBASEERD OP WERKELIJKE GEGEVENS) Het is 20 april. U anticipeert op een val van 10% in de
Drie maanden later, op 28 juli, blijkt uw visie juist
AEX over een periode van 3 maanden, uitgaand van het
te zijn geweest en staat de AEX op 396 (-9,95%).
huidige niveau van 439. U heeft de keuze uit twee put
De warrants zien er als volgt uit:
/ /
warrants:
/ /
Put A: looptijd tot 26 september, uitoefenprijs 440, ratio 50/1, prijs 0,60-0,62
/ /
Put A: 0,96-0,98 (+58%) Put B: 0,42-0,43 (+39%)
/ /
Op de middellange termijn bleek warrant A een betere
Put B: looptijd tot 26 september, uitoefenprijs 400,
performance te hebben dan B. Omdat warrant A in
ratio 50/1, prijs 0,30-0,31
the money was, verloor hij minder tijdswaarde dan warrant B.
/ 35 /
/ welke instrumenten zijn voor warrants van commerzbank securities beschikbaar? /
Om de beste resultaten met warrants te bereiken, gaat er niets boven de praktijk. U kunt om te beginnen een virtuele portefeuille samenstellen op uw website, waarbij u kleine bedragen belegt in warrants met een laag risico op onderliggende aandelen waarmee u goed vertrouwd bent en die u gemakkelijk kunt volgen. Voor alle gevallen heeft het Commerzbank Warrants-team een verscheidenheid van
de belangrijkste warrants in onze Tops en
instrumenten voor informatie en advies beschikbaar om u
Flops (de grootste stijgers en dalers van de week, de grootste volumes) te volgen;
dagelijks op een duidelijke en effectieve manier te
/ /
ondersteunen en te helpen de voor u geschikte warrants te kiezen.
de juridische documentatie te raadplegen en
/ /
aanvullende informatie over de warrant te
WEBSITE WWW.WARRANTS.COMMERZBANK.COM
verzamelen;
/ /
een real-time portefeuille samen te stellen waarin
Surf naar de website van Commerzbank Securities
uw warrants op afstand kunnen worden beheerd;
Warrants om:
/ /
/ /
nieuwe emissies te ontdekken;
/ /
de prijzen van alle warrants nauwlettend te volgen, wie de emittent ook is, tezamen met de bijbehorende marktgegevens (maandelijkse performance, prijzen van de onderliggende aandelen, bid-only warrants) en technische indicatoren (delta, elasticiteit, impliciete volatiliteit)
/ 36 /
de
online
calculator
te
gebruiken
scenariosimulaties uit te voeren.
/ /
E-MAIL
[email protected]
om
NIEUWSBRIEF OVER WARRANTS
BEL GRATIS 0800 300 88
Het laatste nieuws over warrants gratis.
/ /
Allerlei rubrieken die ook voor u van belang zijn.
Onze deskundigen zitten voor u klaar van maandag tot en
/ /
met vrijdag, tussen 9.00 en 18.00 uur:
/ /
Economisch nieuws en markttrends, onthuld door onze analisten en externe medewerkers.
Zij helpen u met het vinden van de real-time gegevens
/ /
van alle warrants van Commerzbank Securities en hun technische indicatoren (delta, elasticiteit, impliciete
Nieuwe emissies en de onderliggende intrinsieke
volatiliteit).
waarden worden gevolgd.
/ /
/ /
Zij helpen u met de toegang tot simulaties en het
Tops en Flops: aanbevelingen van de analisten van
definiëren van waarderingsparameters voor uw
Commerzbank Securities.
beleggingsportefeuille.
/ /
Volledig overzicht van alle warrants van Commerzbank.
/ /
BIJEENKOMSTEN EN TENTOONSTELLINGEN Gedurende het hele jaar kunt u de leden van het Warrants-team van Commerzbank Securities ontmoeten op aandeelhouders- en beleggingsbijeenkomsten en symposia. U kunt dan deelnemen aan trainingen die door onze deskundigen worden verzorgd.
/ 37 /
/ belangrijke mededeling /
Deze brochure wijst u op enkele risicos die verbonden zijn aan warrants, maar biedt geen uitputtend overzicht van alle risicos en andere belangrijke aspecten van warrants. Commerzbank raadt u met klem aan om alleen in warrants te handelen indien u deze beleggingsvorm inhoudelijk begrijpt, en ook beseft welke risicos u loopt met deze beleggingsvorm. Handelen in warrants hoeft niet weggelegd te zijn voor iedereen die deze brochure onder ogen krijgt. Warrants hebben vaak een groot hefboomeffect zodat een relatief kleine beweging in de prijs van de onderliggende waarde een grote invloed kan hebben op de prijs van de warrant. Dit kan zowel in uw voordeel als uw nadeel werken. Lees voordat u belegt de emissieprospectus voor de warrants waarin u geïnteresseerd bent, of laat u die prospectus uitleggen. Beleggers worden er met nadruk aan herinnerd dat elke belegging een financieel risico inhoudt en dat de waarde van uw beleggingen zowel omhoog als omlaag kan gaan. Warrants hebben een beperkte looptijd en kunnen zonder waarde vervallen. Het kan moeilijk blijken te zijn voor een belegger om de belegging te verkopen. De koers van warrants, en van bedrijven, die genoteerd zijn aan buitenlandse beurzen kunnen nadelig worden beïnvloed door valutaschommelingen. Deze brochure is enkel en alleen bedoeld om informatie te verschaffen, en is niet bedoeld en dient evenmin beschouwd te worden als een aanbod of verzoek om warrants te kopen of te verkopen. Alle informatie in dit document is gebaseerd op data uit bronnen die als betrouwbaar verondersteld mogen worden, maar er wordt door Commerzbank geen garantie gegeven dat de data correct is, nog aansprakelijkheid aanvaardt. Commerzbank Groep of haar personeel kunnen ook posities aanhouden of opbouwen dan wel handelen in dergelijke effecten en derivaten daarvan en deze verkopen op elk door hen gewenst moment. Commerzbank Groep kan warrants uitgeven op ondernemingen aan wie zij ook financiële of andere adviesdiensten geleverd heeft. Commerzbank Groep aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor welk verlies of welke schade dan ook die op enigerlei wijze voortvloeit uit het gebruik van deze brochure dan wel daarmee in verband wordt gebracht. Commerzbank AG London branch handelt niet rechtstreeks met particuliere beleggers. Commerzbank AG London branch verschaft alleen informatie over producten en geeft geen beleggingsadvies. Beleggers die meer willen weten over warrants, of in dit instrument willen handelen, dienen contact op te nemen met hun beleggingsadviseur. Uitgegeven door Commerzbank AG London Branch, erkend en gereguleerd als beleggingsinstelling in het Verenigd Koninkrijk door de FSA (Financial Services Authority)
/ 38 /
Commerzbank Securities 60 Gracechurch Street London EC3V 0HR Principal offices in Frankfurt, London, Prague, Tokyo and New York.
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
