Nieuwsbrief Landelijke Groep Senioren december 2015 De Landelijke Groep Senioren van uw vakbond CNV Connectief brengt maandelijks een nieuwsbrief uit om u op de hoogte te brengen van actuele thema’s die voor onze leden van belang zijn. De nieuwsbrief wordt digitaal uitgebracht en is ook te vinden op de website: mijnvakbond.nl onder de button senioren (klik hier). Verplaatsing secretariaat Landelijke Groep Senioren Met ingang van 1 december 2015 is het secretariaat van de Landelijke Groep Senioren gehuisvest in het CNV-kantoor te Utrecht. De CNV Publieke Zaak kantoren in Apeldoorn, Eindhoven en Den Haag zijn gesloten en niet meer bereikbaar. Als u contact zoekt met het secretariaat dan kunt ons op de volgende manier bereiken: Per mail:
[email protected]. Telefonisch: 030-7511003 (algemeen nummer: vraag naar de afdeling CBB van CNV Connectief en naar het secretariaat Landelijke Groep Senioren). Per post: Postbus 2510 3500 GM Utrecht. Koopkracht senioren (bijdrage van Jan Rijsdijk, lid Commissie Collectieve Belangenbehartiging) Inleiding Het kabinet Rutte heeft de afgelopen jaren een ongekend aantal zgn. hervormingen doorgevoerd. Of het nu gaat om pensioen, zorg, welzijn of wonen op alle terreinen zijn forse ingrepen gepleegd. In veel gevallen blijkt de term hervorming te staan voor bezuiniging en zelfs uitholling van ons sociale stelsel. De vraag rijst: zijn hervormingen al dan niet noodzakelijk. Die vraag is nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Als het gaat om de kosten van de zorg zal nagenoeg iedereen onderschrijven dat de groei van de zorgkosten beheerst moet worden. Op tal van andere terreinen wordt er sterk aan getwijfeld of de ingeslagen weg enig resultaat zal hebben. Wat we zien is dat er geen duidelijk samenhangend beleid is als het gaat om de financiele ingrepen. Het enige wat de laatste jaren lijkt te tellen is zo veel mogelijk geld binnen halen bij die groepen waar men de minste weerstand verwacht. Hierdoor worden senioren, maar ook zwakke groepen als gehandicapten en chronisch zieken zwaar getroffen. Door de wijze waarop de hervormingen en bezuinigingen worden gerealiseerd is het zonder een diepgaande studie en technische hulpmiddelen niet mogelijk een betrouwbaar beeld te geven van de inkomensgevolgen voor de diverse doelgroepen en inkomensgroepen binnen de senioren. Immers op alle fronten vinden wijzigingen plaats beslist niet alleen bij de inkomstenbelasting. Denk hierbij aan de eigen bijdragen in de zorg, de toeslagen, btw, Accijnzen, Assurantiebelasting, gemeentelijke heffingen enz. Alleen al deze verhogingen betekenen lastenverhogingen tot soms wel meer dan 1000 euro per jaar! In deze bijdrage zal ik me om het niet al te complex te maken verder beperken tot die zaken die rechtstreeks met pensioen/inkomen te maken hebben c.q een uitstralingseffect naar andere voorzieningen betekenen. Zoals eerder vermeld is hetgeen ik aandraag een indicatie van de gevolgen van het kabinetsbeleid en om die reden ook niet volledig. Pensioen/AOW De pensioenen staan mede door de overheidsmaatregelen en Europees beleid sterk onder druk. Een extreem lage rente en rekenrente betekent dat de dekkingsgraad van de pensioenfondsen fors zijn gedaald. Hierdoor zal ondanks het feit dat de hoeveelheid geld bij de pensioenfondsen heel erg is gestegen nog lange tijd geen indexatie plaatsvinden. De opgelopen achterstand bedraagt inmiddels 7 tot 13%! Door het versneld verhogen van de AOW-leeftijd valt er bij sommigen een fors gat omdat de AOW-uitkering later ingaat. Zeer nadelig voor degenen die dat treft. Versneld wordt/is de zgn. partnertoeslag AOW afgeschaft. Voor degenen wiens partner op het moment van het bereiken van de AOW-leeftijd jonger is en geen eigen inkomen
1
heeft of een inkomen lager dan plm. 1200 euro bestond het recht op een toeslag. Het vervallen van deze voorziening kan tot 700 euro per maand oplopen. Bloemlezing van een aantal fiscale ingrepen in de inkomstenbelasting 2012
1e schijf van 1,85% naar 1,95% Heffingsvrij vermogen voor kinderen vervallen Vrijstelling maatschappelijke beleggingen en durfkapitaal afgeschaft Levensonderhoud kinderen gaat van 30 naar 21 jaar Algemene heffingskorting wordt versneld afgebouwd Verhoging arbeidskorting ouderen vervalt Inkomensgrens zorgverzekeringswet gaat van 33.427 naar 50064 euro
2013
1e schijf van 1,95% naar 5,85% 2e schijf van 10,8% naar10,85% Hypotheekrenteaftrek alleen bij aflossingsschema 30 jaar max. Aftrekmogelijkheden specifieke zorgkosten gedeeltelijk geschrapt Inkomensgrens zorgverzekeringswet van 50064 naar 50853 euro
2014
1e schijf van 5,85 naar 5,10 Aanpassingen hypotheekrenteaftrek hoogste schijf en tijdelijk 2 woningen Divers aftrekposten ziektekosten geschrapt en drempels verhoogd Arbeidskorting verhoogd met 374 tot inkomen 40271 Algemene heffingskorting wordt inkomensafhankelijk (nadelig boven 19645) Inkomensgrens zorgverzekeringswet gaat van 50853 naar 51414
2015
Specifieke zorgkosten minder aftrekbaar Inkomensgrens zorgverzekeringswet van 51414 naar 51976 euro Vrijstelling groen beleggen verder omlaag Doorwerking inkomensafhankelijke heffingskortingen
Toeslagen Door van jaar tot jaar de tabellen, normbedragen en drempels aan te passen zien we dat grote groepen er de laatste jaren op achteruit gaan. Sommige fiscale ingrepen hebben een enorme impact op de hoogte van de toeslagen. Een voorbeeld: Senioren met een laag inkomen hebben al jaren een extra vrijstelling in box 3 (vermogen) van 14118 euro per persoon. De regering is van plan deze vrijstelling per 2016 te schrappen. Voor de duidelijkheid, het gaat hier om mensen die een inkomen hebben van bijvoorbeeld net 20.000 euro per jaar. Zij gebruiken hun spaarpotje om dit inkomen aan te vullen. De impact van deze maatregel is dat zij ongeveer 300 euro meer inkomstenbelasting betalen als het om 2 personen gaat. Dat lijkt mee te vallen. Maar als deze mensen in een huurhuis met subsidie wonen, vervalt in een aantal gevallen die subsidie op basis van de inkomenstoets. En ja dat scheelt zo maar een dikke 2000 euro. Maar dat is nog niet alles mocht men onverhoopt en zorgindicatie krijgen in de toekomst dan zal dit ook nog een behoorlijke invloed op de eigen bijdragen betekenen. Tot slot Ik hoop dat dit overzicht enigszins een beeld geeft van de inkomenspositie van de senioren. Nogmaals het is verre van compleet. De andere ouderenbonden worstelen ook met
2
dit probleem en laten soms het NIBUD en andere instanties onderzoek doen. Zij doen dit gezamenlijk, geen slecht idee. Helaas is mijn verwachting niet dat er een einde zal komen aan de verdere verslechtering van de inkomenspositie van de senioren. Er liggen nog tal van zaken op de plank die op enig moment door de politiek opgepakt zullen worden om nieuwe hervormingen en bezuinigingen in te voeren! Voortgang AOW-gat (bijdrage van Ron Reijsbergen, beleidsmedewerker CNV Connectief) In de vorige nieuwsbrief hebben wij verteld dat er nog weinig voortgang is geboekt rond het oplossen van het zogenaamde AOW-gat. Inmiddels is bekend dat de minister van Defensie met de vakbonden een voorlopige tegemoetkoming is overeengekomen. Die tegemoetkoming zorgt ervoor dat een kleine groep medewerkers die met een AOW-gat van 1, 2 en 3 maanden zitten daarvoor worden gecompenseerd. De volledige tekst van deze ministeriële regeling kunt u door middel van deze link vinden: https://www.mijnvakbond.nl/Overeenstemming-vullen-AOW-gat-Defensie?referrer=662. Omdat de voorziening op 1 oktober 2015 moet in gaan, heeft deze een voorlopig karakter. Een definitieve regeling moet tot stand komen in het kader van een volledig arbeidsvoorwaardenakkoord dat naar verwachting is december kan worden gesloten. De betrokken beleidsmedewerkers en juristen van de Vakcentrale zijn van deze voorlopige tegemoetkoming op de hoogte en zullen dit betrekken bij de voortgang van een juridische procedure die eerder al is gestart. Zorgverzekering Nog deze maand moet u een besluit nemen over u bij uw huidige zorgverzekeraar blijft of dat u overstapt naar een andere zorgverzekeraar. In dat kader is het goed om ook kennis te nemen van het advies van de patiëntenfederatie om geen budgetpolis meer af te sluiten. Door middel van deze link: http://nos.nl/artikel/2072575-patientenfederatie-sluit-
geen-budgetpolis-af.html kunt u van dit advies kennis nemen. Nogmaals: onze vakbond CNV Connectief (bijdrage van Wim Stoop, redacteur nieuwsbrief gepensioneerden sector onderwijs) In de seniorennieuwsbrief van september 2015 is een paragraaf gewijd aan de structuur van onze vakbond: hoe zit de bond in elkaar? Minstens zo interessant lijkt het ook eens stil te staan bij wat die bond van ons nu eigenlijk beoogt en wat leden dus ook van de bond mogen verwachten. Wat is de doelstelling? Wat is het dat ze ons – collectief en individueel, materieel en immaterieel - te bieden heeft? Welnu, samengevat komt de doelstelling van onze vakbond neer op het behartigen van de belangen van de leden (bijvoorbeeld door het afsluiten van sociale plannen en Cao’s), het bieden van een platform in en rondom werk en inkomen (dat slaat dus ook op pensioenen), het leveren van ’n bijdrage aan de maatschappelijke rol van de sectoren waarin de leden werkzaam zijn en, - heel ruim geformuleerd – alles wat met die zaken verband houdt en kan bevorderen. Natuurlijk leggen de diverse sectoren in de bond daarbij elk hun eigen accent, gebaseerd op de aard van het werk, de historie waarin de oorspronkelijke bonden, die nu samen CNV Connectief vormen, geworteld zijn en de positie waarin leden verkeren, maar wel altijd in leden belangenbehartigende zin. In Midden-Brabant komt de samenwerking goed op gang! (bijdrage van Frans Hermans, voorzitter van de interlokale groep Midden Brabant) Voor het rayonbestuur Tilburg van de sectorgroep gepensioneerden en het bestuur van de interlokale groep senioren Midden-Brabant van CNV-Connectief is samenwerking geen vraagpunt meer. In de zomer van 2014 heeft het eerste kennismakingsgesprek plaatsgevonden en sindsdien hebben de beide besturen eenmaal per kwartaal een gezamenlijke bestuursvergadering. Daarnaast houden de besturen noodgedwongen ook nog hun eigen activiteiten. De fusie van beide bonden per 1 januari 2015 zou in de optiek van de bestuurders uit Midden-Brabant zo snel mogelijk moeten leiden tot een volledig samengaan 3
van senioren en gepensioneerden in één nieuwe organisatorische structuur, met één landelijk bestuur, één landelijke ledenvergadering en een nieuwe regionale onderbouw. Dat de samenwerking op landelijk niveau zo moeizaam verloopt is voor Midden-Brabant eigenlijk onbegrijpelijk. “Koud-water vrees” in de top; op plaatselijk niveau is van cultuurverschillen nauwelijks iets te bespeuren. Het liefst zou men in Midden-Brabant zo snel mogelijk ook formeel willen samengaan om daarmee een aantal doublures op te lossen. Nu moet er nog gewerkt worden met twee penningmeesters, met twee budgetten, en bestuurlijke inbreng in twee landelijke organisaties, met verschillen in de rayonindelingen, etc. Dat is lastig en vervelend (en kost ook extra geld), maar dat mag geen belemmering vormen voor de gezamenlijke belangenbehartiging. Want dat alle gepensioneerden binnen CNV-Connectief dezelfde belangen hebben, daarvan is men in MiddenBrabant al lang overtuigd. Onderstaande foto van de 10 leden van de beide besturen is gemaakt tijdens de gezamenlijke bestuursvergadering op 2 december 2015, waarin de gezamenlijke activiteiten voor het eerste kwartaal van 2016 in de grondverf zijn gezet.
Mantelzorgboete (bijdrage Wim Stoop, redacteur nieuwsbrief gepensioneerden sector onderwijs) Het kabinet wil ouderen gaan korten op hun AOW indien ze samenwonen met hun volwassen kind. Dat is de zogeheten AOW-kostendelersnorm. In de wandelgangen heet dat de mantelzorgboete. De invoering ervan wordt, na alle commotie die daarover is ontstaan, uitgesteld tot 2018. Den Haag is eindelijk tot het besef gekomen dat het best weleens nuttig zou kunnen zijn om eerst eens de effecten van de invoering te onderzoeken. Lagere rekenrente frustreert koopkracht (bijdrage van Wim Stoop, redacteur nieuwsbrief gepensioneerden sector onderwijs) Werknemers en gepensioneerden gaan in hun portemonnee voelen dat staatssecretaris Klijnsma de verlaging van de rekenrente voor pensioenfondsen niet terugdraait. Afgelopen juli verlaagde De Nederlandsche Bank (DNB) deze rekenrente. CNV Connectief was 4
daar woedend over. Druk vanuit de vakbeweging en de pensioenwereld leidde tot Kamervragen en een onderzoek naar de effecten van het besluit van DNB. De nadelige gevolgen blijken groot, zowel voor de dekkingsgraad als voor de hoogte van de pensioenpremie. Toch grijpt de staatssecretaris niet in. Fouten erkennen is kennelijk niet haar sterkste zijde. Enorm teleurstellend. De opstelling van Klijnsma betekent dat pensioenfondsen (onnodig) nog meer geld in kas moeten houden. De zo broodnodige indexatie van de pensioenen raakt zo verder uit zicht. En de kans op een onverhoopte korting neemt toe. Ook zal de pensioenpremie omhoog moeten, wat ten koste gaat van de koopkracht van de cao-ers. Het toch al zo moeizame economisch herstel wordt op deze manier afgeremd. De rekenrente wordt bovendien niet alleen lager, maar gaat ook veel sterker schommelen. Dit maakt de financiële positie van de pensioenfondsen instabieler en het versterkt de conjunctuurbewegingen van onze hele economie. CNV Connectief blijft zich hard maken voor een stabiele en realistischer rekenrente op korte termijn. Op iets langere termijn zou ons pensioensysteem veel minder afhankelijk moeten worden gemaakt van de sterk door de politiek gemanipuleerde marktrente. AOW en ANW bedragen 2016 De rijksoverheid heeft de nieuwe AOW- en ANW-bedragen bekend gemaakt. Feitelijke bedragen AOW/Anw per 1 januari 2016 (bruto-maandbedragen). Pensioen/uitkering (in euro’s): AOW: Gehuwden, partner ouder dan AOW-leeftijd 758,39 Gehuwden met maximale toeslag 1.516,78 Gehuwden zonder toeslag (partner jonger dan AOW-leeftijd, pens. ing. < 1-2-'94) en ongehuwden 1.112,67 Maximale toeslag (pens. ing. < 1-2-'94) 404,11 Maximale toeslag* 758,39 Anw: Nabestaandenuitkering (70%) 1.150,91 Kostendelersnorm (65%) 1.047,47 Verzorgingsuitkering (50%) 737,26 Uitkering voor nabestaanden die vóór 457,38 1/7/'96 AWW hadden (30%) Wezenuitkering tot 10 jaar 368,29 Wezenuitkering van 10 tot 16 jaar 552,44 Wezenuitkering van 16 tot 21/27 jaar 736,58 Vakantie-uitkering: AOW: Gehuwden, partner ouder dan AOW-leeftijd 51,12 Gehuwden met maximale toeslag 102,24 Gehuwden zonder toeslag (partner jonger dan AOW-leeftijd, pens. ing. < 1-2-'94) en ongehuwden 71,56 Anw: Nabestaandenuitkering (70%) 85,55 Kostendelersnorm (65%) 79,44 Verzorgingsuitkering (50%) 61,11 Uitkering voor nabestaanden die vóór 1/7/'96 AWW hadden (30%) Wezenuitkering tot 10 jaar 27,38 Wezenuitkering van 10 tot 16 jaar 41,06 5
Wezenuitkering van 16 tot 21/27 jaar 54,75 * Per 1 januari 2015 ontstaat geen nieuw recht meer op de partnertoeslag AOW. Meerjarenbeleidsplan 2015-2020 Pensioenfonds Zorg en Welzijn (bijdrage Patrick Fey, lid bestuur pensioenfonds Zorg en Welzijn) Recentelijk heeft het bestuur van het pensioenfonds Zorg en Welzijn haar meerjarenbeleidsplan vastgesteld. Het plan is inmiddels ook op de website van PFZW geplaatst: https://www.pfzw.nl/Documents/Over-ons/Een-extra-stap-voor-het-pensioen-van-morgen-meerjarenbeleidsplan-2015-2020.pdf Het is een duidelijk, goed en helder geschreven plan wat zeer aanbevelingswaardig is om te lezen. Niet alleen geeft het bestuur een duidelijk visie op hoe zij voor een goede pensioenvoorziening wil zorgdragen, wat haar ambitie is en welke keuzes gemaakt moeten worden. Het plan is ook interessant voor leden die hun pensioen niet van PFZW krijgen. In het meerjarenbeleidsplan wordt namelijk helder beschreven welke veranderingen in het pensioenstelsel in de komende jaren aan de orde zijn. Dat treft u aan in hoofdstuk 3. Secretariaat Landelijke Groep Senioren Als u vragen of opmerkingen heeft over deze nieuwsbrief of u wilt andere zaken onder de aandacht brengen van het Landelijk Groepsbestuur, dan kunt u daarvoor contact opnemen met het CNV kantoor in Utrecht: 030-7511003 of per mail:
[email protected]. Ook kunt u contact opnemen met de secretaris Alfred Lohman. Hij is bereikbaar:
[email protected]. Aan de uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Heeft u interesse in meer informatie over de seniorengroep? Klik hier Kerstfeest. Het Kerstfeest nadert en wij, Alfred Lohman en Wim Stoop, wensen alle lezers een gezellige en gezegende Kerst. Maar als u emotioneel moeite heeft met juist die dagen, denk dan aan Willem Wilmink. Hij dichtte: Wees niet zo bang voor Kerst. Het zijn twee dagen. Dat is niet meer dan achtenveertig uur. En uren, het ene vlug, het ander trager, Uren vervliegen op den duur.
6
