Jaargang 14, nummer 2 28 februari 2016
Federatie voor Begrafenisinstellingen zonder winstoogmerk
Nieuwsbrief FKB Tijd van bezinning.
COLOFON Deze Nieuwsbrief is het digitale informatieblad van de FKB. De FKB wil de belangen behartigen van uitvaartverenigingen. Info: http://www.f-k-b.nl Wilt u de Nieuwsbrief ontvangen? Aanmelden via www.f-k-b.nl Secretariaat van de FKB L.Zandman, Plutolaan 42, 7771 EP HARDENBERG Telefoon: 0523 – 26 42 66 E-mail:
[email protected]
Deze periode waarin we leven, is voor velen een tijd van bezinning. Veertig dagen, op weg naar Pasen. Of je nu gelovig bent of niet, het is goed om je van tijd tot tijd te bezinnen. Waar ben je mee bezig en hoe gaat dat. Is dat wat je doet, ook dat wat je wilt. Het heeft met zingeving te maken. En zingeving is ‘hot’. Want de vraag naar de zin van het leven is een vraag die iedereen van tijd tot tijd bezighoudt. Be-zin-nen kunnen we op allerlei manieren. Sommigen gaan wandelen, anderen zitten liever met een boekje in een hoekje. Je bezinnen, je richten op de zin van het leven, doe je niet de hele tijd. Anders wordt het navelstaren, en dat is een passief gebeuren. Bezinnen is actief. In deze nieuwsbrief staan verschillende artikelen die uitnodigen tot bezinning. Misschien niet zo op het eerste oog, als het wat zakelijk lijkt, maar ook daarin is zin te vinden. Soms is het een uitdaging om het te vinden, maar doe dat maar eens. Ik wens u veel leesplezier. Afke den Hollander.
Heeft u informatie die geschikt is voor deze Nieuwsbrief? Mail die dan naar:
[email protected]
FKB een levende vereniging rondom de dood
In deze nieuwsbrief o.a. * * * * * * * *
Tijd van bezinning Zo gaan wij voort……. Het nieuwe ZZP Praten over de dood, moet dat nou? Mensen van voorbij Spiritualiteit en Rouw (3) Ruime meerderheid voor introductie resomeren Ook op deze wijze timmert de FKB aan de weg….
Nieuwsbrief FKB
Zo gaan wij voort ..... Zonder echte winter lijkt het nu geruisloos over te gaan naar de lente… Temperatuur is vandaag boven de 10 graden maar toch zie ik nog wel dat het winter is. Ik heb als ik dit schrijf zicht op de Maas en kan deze op zo’n 100 mrt afstand heel goed zien. Dat betekent dat het water hoog staat want ’s zomers lijkt het net alsof er in het geheel niets stroomt en kan ik pas zien dat de Maas er nog is als ik naar de oever loop. Ik mocht wat struinen langs de Maas bij hoog water en dan zie je heel verrassende dingen. Er staat dan water op plekken waar je het niet verwacht, en paden, paadjes, die ik zou willen bewandelen zijn geheel verdwenen. De 30 meter brede Maas is veranderd en is nu een paar honderd meter breed. In de afgelopen periode heeft in de Ardennen toch wel regelmatig sneeuw gelegen en iedere keer als sneeuw smelt neemt de waterstand in de regenrivier toe. Eigenlijk zou ik gewoon iedere dag zo’n stuk langs het water moeten wandelen, maar dat laat al hetgeen ik verder op mijn actielijst heb staan niet toe. Fijn om ook op die andere fronten lekker actief bezig te kunnen zijn. In de begrafenisvereniging, in onze koepel, maar ook op andere gebieden, zoals de armoedewerkgroep, of in het schuldhulppreventie-project, en zo meer. Mijn gedachtekronkel? Gedachten gaan uit naar verenigingsbestuurders die zich ook allemaal inzetten voor hun vereniging, en daarmee voor hun medemens. Ik mocht de bestuursvergadering van een vereniging bijwonen die zich o.a. voorbereidde op hun ledenvergadering. Fijn om de inzet te zien van deze bestuurders. Ook goed om te zien hoe men worstelt en boven blijft met het in stand houden van een voldoende aantal en voldoende toegeruste bestuurders, en het op een goede en verantwoorde wijze financieel beheren van de vereniging. Fijn dat er zoveel mensen zijn die actief kunnen en willen zijn voor hun vereniging. Meer samen, samen meer! (J.J. den Hollander – Voorzitter FKB – Illikhoven, 23 februari 2016).
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 2
Nieuwsbrief FKB
Het nieuwe ZZP-modelcontract: dit zijn de aandachtspunten De nieuwe modelovereenkomsten voor ZZP’ers gaan in op 1 mei 2016. De eerste ZZP-modelcontracten zijn inmiddels te vinden op de website van de Belastingdienst. In dit artikel lees je wat de belangrijkste aandachtspunten zijn van deze opvolger van de VAR-verklaring. De weg naar de invoering van de ZZP-modelcontracten, die onder de nieuwe Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) vallen, blijkt behoorlijk hobbelig. Nadat het besluit omtrent de nieuwe modelovereenkomsten voor ZZP’ers steeds werd uitgesteld, heeft nu ook de Eerste Kamer ingestemd met de wetswijziging. Vanaf 1 mei 2016 verdwijnt de VAR-verklaring en wordt deze vervangen door modelovereenkomsten voor ZZP’ers. En dan was de oorspronkelijke opvolger van de VAR-verklaring, de Beschikking Geen Loonheffingen (BGL), al in een eerder stadium verworpen. Deze BGL-module moest de constructie die schijnzelfstandigheid onder ZZP’ers in de hand werkt, beter tegengaan. Nadeel bij deze constructie was dat je als ZZP’er voor iedere opdracht een afzonderlijke overeenkomst moest sluiten. Dat stuitte op brede weerstand en na veel overleg zijn deze modelcontracten voor ZZP’ers tot stand gekomen.
Modelcontracten voor ZZP’ers Met de invoering van deze ZZP-modelcontracten is er nu vooraf al zekerheid voor de opdrachtgevers over de gevolgen voor loonheffing. De modelcontracten dienen vooraf goedgekeurd te worden door de Belastingdienst. Vanaf 1 mei zijn zowel de opdrachtnemer als de opdrachtgever aansprakelijk voor schijnzelfstandigheid. Doordat de verantwoordelijkheid straks bij beide partijen ligt - momenteel ligt die alleen bij de ZZP’er - zijn beiden aansprakelijk te stellen als de Belastingdienst achteraf toch een loondienstverband constateert. De eerste goedgekeurde modelovereenkomsten zijn inmiddels gepubliceerd op de website van de Belastingdienst, al ontstond ook daarover recent ophef omdat bepaalde clausules in de goedgekeurde overeenkomsten juridisch gezien niet zouden kloppen. In de periode tot 1 mei 2016 zal de overheid deze contracten verbeteren en waar nodig (en in samenwerking met onafhankelijke partijen) aanvullen met nieuwe informatie. De fiscus maakt onderscheid tussen algemene modelovereenkomsten en voorbeeldovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen. ZZP’ers en bedrijven kunnen deze contracten downloaden, invullen en (her)gebruiken. Naast de modelovereenkomsten is het voor de opdrachtgever ook mogelijk om een eigen overeenkomst op te stellen en voor te leggen aan de fiscus. Dit hoeven geen nieuwe overeenkomsten te zijn; het mogen ook overeenkomsten zijn waar nu al mee gewerkt wordt. Na goedkeuring door de Belastingdienst is ook dit contract te gebruiken. ZZP’ers mogen overigens ook zelf contracten opstellen, maar volgens de Belastingdienst heeft dit alleen zin als de opdrachtnemer deze overeenkomst bij al zijn (toekomstige) opdrachtgevers kan gebruiken. In andere gevallen kan de zelfstandige zonder personeel beter gebruikmaken van de voorbeeldovereenkomsten per branche of sector.
Welke modelovereenkomsten zijn er? De Belastingdienst heeft vooralsnog vier algemene modelovereenkomsten gepubliceerd: • Modelovereenkomst geen werkgeversgezag: situaties waarin het gezag van de werkgever ontbreekt • Modelovereenkomst inhuur externe deskundige: situaties waarin deskundigen zoals een manager, recruiter of financieel expert worden ingehuurd • Modelovereenkomst tussenkomst: situaties waarbij een intermediair bemiddelt • Modelovereenkomst vrije vervanging: situaties waarin de ZZP’er niet verplicht is zelf de arbeid te verrichten en iemand anders in kan schakelen.
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 3
Nieuwsbrief FKB
Daarnaast publiceert de Belastingdienst steeds meer voorbeeldovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen. Er staan momenteel overeenkomsten op voor onder meer de vervoerssector en de bouwsector, maar ook voor specifieke beroepen als diskjockeys, muziekonderwijzers, huisartsen en tennisleraren. Let wel: de gepubliceerde overeenkomsten zijn goedgekeurd door de Belastingdienst. Deze teksten mogen niet zonder overleg met de fiscus aangepast worden. Daarnaast moet je in de overeenkomst die je met de opdrachtgever sluit, een verwijzing opnemen naar de voorbeeldovereenkomst die gebruikt wordt. Als je de verwijzing niet opneemt in de overeenkomst of als je de tekst van de voorbeeldovereenkomst wijzigt, kan de opdrachtgever er niet van uitgaan dat hij geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen.
Wanneer gaat de nieuwe wet in? De datum voor de invoering van de wet DBA is vastgesteld op 1 mei 2016, met een overgangsregeling tot 1 mei 2017. De Belastingsdienst zegt hierover: ‘In deze periode kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers eventueel hun werkwijze aanpassen om met de nieuwe overeenkomsten te kunnen werken. Tot die tijd houden wij wel toezicht, maar nemen we nog geen repressieve handhavingsmaatregelen. Uiteraard blijven we overduidelijke gevallen van fraude aanpakken.’ Let op: ondanks de overgangsperiode vervalt vanaf 1 mei 2016 de VAR-verklaring definitief. Je kunt vanaf deze datum geen VAR-verklaring meer aanvragen en dient gebruik te maken van de nieuwe modelovereenkomsten. Bron: Rabobank, 17-02-2016, Sjaak. FKB: De FKB volgt de ontwikkelingen. Er lijkt tot nu geen noodzaak een modelovereenkomst te maken voor de verenigingen. Als die vraag zich in meerdere mate aandient wordt alsnog actie ondernomen.
Vraag: Hebben jullie hier als vereniging ook wel eens een probleem mee? Reacties via
[email protected]
Kassa: ‘Voorlichting over mortuariumkosten schiet nog steeds te kort’ De voorlichting van zorginstellingen aan consumenten over mortuariumkosten schiet nog steeds ernstig te kort. Dat concludeert consumentenprogramma Kassa in de uitzending van zaterdag 20 februari 2016. In veel gevallen is het onduidelijk welke kosten er precies verbonden zijn aan de verzorging van een overledene. In sommige gevallen zou daar zelfs misbruik van gemaakt worden, stelt Kassa. Het verlenen van postmortale zorg behoort niet tot de kerntaken van een ziekenhuis en veel mortuaria worden geëxploiteerd door uitvaartondernemers. Nabestaanden kunnen daardoor gestuurd worden in hun uiteindelijke keus voor een uitvaartondernemer, beweert Jan-Jaap Palma van uitvaartbedrijf Uitvaart24 in de uitzending: “Consumenten denken nog steeds met de zorginstelling van doen te hebben, terwijl ze eigenlijk al contact hebben met een commerciële partij.” Bron: NPO, 22-02-2016, Sjaak.
Vragenformulier… Het “Vragenformulier” is enkele weken geleden naar alle verenigingen gezonden. Van 1/3 van de verenigingen is al redelijk snel het formulier ingevuld weer retour ontvangen. Dat verheugt ons zeer! Graag ontvangen wij ook van de andere verenigingen de formulieren nu z.s.m. retour, zodat onze penningmeester zijn administratie in orde kan brengen en houden en ook onze secretaris het bestand up-to-date kan houden. Alvast bedankt! Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 4
Nieuwsbrief FKB
Praten over de dood, moet dat nou? Praten over de dood. Het is niet eenvoudig, klaarblijkelijk. Thuis op de zaterdagavond kijken we liever naar de televisie. Of we drinken een wijntje op een terras, als het mooi weer is. Genieten van het leven, dat vinden we belangrijk. Praten over de dood, bah, daar word je triest van, doe maar niet. Maar stel nou eens, gewoon hypothetisch, dat je wél zou praten over de dood? En dan bedoel ik niet als iemand ernstig ziek is geworden, of als je oma dood gaat en je met 10 van haar overgebleven oude familieleden en vrienden op haar uitvaart praat over hoe lief ze was. Ik bedoel ook niet dat moment waarop je door een verzekeraar gebeld wordt die jou vertelt dat je uitvaartverzekering niet meer voldoet aan de eisen van de huidige tijd, want een beetje uitvaart kost toch gauw 8000 euro, mevrouw. En ik bedoel ook niet dat moment als je jouw hond na 13 jaren uit zijn lijden verlost bij de dierenarts. Ik bedoel zomaar, zonder reden, gewoon omdat het kan. Ja, het is even door de zure appel heen bijten. Even schrikken. Praten over de dood valt voor de meesten in de fff categorie: flight, freeze or fight. Dat moet je even onderdrukken dan. Zoals je die reactie ook onderdrukt als je als je hoort dat je weer naar de tandarts moet. Omdat je weet dat het uiteindelijk goed voor je is. Weet je, zo is het met praten over de dood ook. Uiteindelijk is het goed voor je. Goed, omdat het je bewust(er) maakt van het feit dat je níet dood bent. Soms zegt men, de dood gaat over het leven. Dat is niet waar. De dood gaat over de dood, en dat is ook wel zo overzichtelijk. Maar die dood kan wel helpen dat leven dat ervoor zit, bewuster te beleven. Het helpt je realiseren dat die zaterdagavond voor de televisie misschien wel meer waardevol is dan je dacht. Of juist niet. En dat die oma die dood is, er altijd voor je was, bijvoorbeeld als je met een kapotte knie terugkwam van het spelen. Of juist niet. En dat die hond die zo ziek was dat ze dood moest, je maatje was, ook als je jezelf vreselijk voelde. Of juist niet. Het doet er niet zoveel toe wat het resultaat is van die bewustwording, het doet ertoe dat die bewustwording überhaupt ontstaat. Het helpt je in het hier en nu te zijn, en dat is prettig, want hier en nu is alles wat je hebt. Het is eeuwig zonde als de enige hier en nu ervaring die je ooit zult hebben dat moment waarop je doodgaat is, en je je realiseert dat er nooit, of veel te weinig, een hier en nu was. Ik vind dat zonde. En zonde betekent niet fout, maar zonde betekent gemiste kans. Dat genieten wat we zo graag doen, dat beleef je intenser als je het vanuit het hier en nu doet. Genieten is dubbel zo leuk dan. Weten dat het ooit op houdt, en best snel ook, want zeg nou zelf, 80 jaar is voorbij in een vloek en een zucht als je niet oppast, helpt het hier en nu beleven. En het helpt ook nog eens met keuzes maken. Als je beseft dat je nu, ik noem maar wat, 40 bent, en je bedenkt hoeveel zomers je nog resten (er even van uitgaand dat je oud wordt), dan is dat niet zo ontzettend veel. Die pak ‘m beet 30 á 40 zomers wil je graag écht goed meepakken, toch? En als je bedenkt dat je dus, in het beste geval (!) nog maar zo weinig jaren hebt, dan maak je sneller keuzes die je kwaliteit van leven ten goede komen. Ik bedoel overigens niet dat alles dus alleen maar leuk moet zijn. Ook van de slechte momenten in het leven is het zinvol om ze bewust mee te maken. Dat helpt in het omgaan met de bijhorende emoties, en het helpt in het je realiseren wat er nog wél mooi is in je leven, en hoe dat vooral vast te houden. Kortom, praten over de dood is zo gek nog niet. Column Mariska Overman-Bruntink: Overgenomen met toestemming, 31-01-2016, Sjaak.
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 5
Nieuwsbrief FKB
Mensen van voorbij ‘Elk mens is uniek, elk afscheid ook. Hopelijk ontmoet je in dit boek lotgenoten die je bondgenoten kunnen worden’. Evert van der Veen is predikant van de Protestantse Kerk in Nederland en heeft sinds het vroegtijdig overlijden van zijn vader steeds meer oog gekregen voor de schaduwkanten van ons leven. Hij schreef erover in Mensen van voorbij. Ook is hij beschikbaar voor kerkdiensten en lezingen over verlies en afscheid. Daarnaast leidt hij uitvaartdiensten.
Waarde van Mensen van voorbij Vanuit zijn persoonlijke en pastorale ervaring schrijft de auteur over rouw en troost, zo is uit reacties op de eerste druk gebleken. Vanwege aanhoudende vraag is Mensen van voorbij opnieuw uitgebracht in nieuwe vormgeving. Foto’s met symboliek sluiten goed aan bij de tekst die ruimte biedt aan de lezer en zijn/haar persoonlijke beleving. Het boek is zeer geschikt als geschenk aan nabestaanden. Kerkelijke gemeenten geven dit boek aan gemeenteleden na een overlijden of op de zondag dat de overledenen worden herdacht. Uitvaartverzorgers gebruiken het als attentie.
Kerkdiensten, lezingen, poëzie, spreker bij afscheid Evert van der Veen gaat voor in kerkdiensten met thema´s als dood, rouw en troost. Tevens verzorgt hij lezingen voor kerkelijke en algemene groepen of bijeenkomsten/presentaties bij bijvoorbeeld een uitvaartverzorger of boekhandel. Een cyclus van drie avonden is mogelijk. De inhoud wordt in overleg op de doelgroep afgestemd. Van der Veen is tevens beschikbaar voor afscheidsdiensten en heeft een bijzondere gevoeligheid om dit op een persoonlijke wijze naar de wensen van overledenen en nabestaanden vorm te geven. De auteur heeft ook religieuze en algemene literaire poëzie rond dit thema verzameld. In combinatie met bijvoorbeeld vleugel of harp ontstaat dan een meditatief programma of bezinnende kerkdienst.
Contact Meer informatie is te vinden op mensenvanvoorbij.nl. U kunt ook contact opnemen met (ds.) Evert van der Veen om mogelijkheden te bespreken, voor een interview of een andere bijdrage:
[email protected] of 0341 – 257470.
Aandacht in de media Op NPO-radio wijdde het programma De Boekenkast drie afleveringen aan dit boek en het NPO-radioprogramma Onderweg had een gesprek met de auteur. Eerder verscheen een interview met de schrijver in De Stentor en waren er recensies in diverse media. In de bijlage vindt u een foto van de auteur. Bekijk hier alvast een aantal pagina’s uit dit boek. Mensen van voorbij Leven met een verlies Gebonden full colour 80 pag. 17 x 17 cm 9789033817564 € 12,50 Bron: Persbericht Arkmedia, 4-2-2016, Sjaak. Spiritualiteit en Rouw ( 3 )
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 6
Nieuwsbrief FKB
Spiritualiteit en Rouw ( 3 ) Derde werkwoord: Vergeven
“Ik vergeef je, zus”, zei hij aan het graf . Tijdens de koffie als besluit van de uitvaartplechtigheid vertelde hij dat zijn zus voor moeder gezorgd heeft maar dat zijn zus bewust voor hem verzwegen had dat zijn moeder op sterven lag. Ze heeft hem ook geen gelegenheid gegeven om afscheid te nemen aan het sterfbed. Door de situatie thuis was hij al vroeg uit huis gegaan en heeft vele jaren over de wereld gezworven. Zijn contact met zijn moeder beperkte zich tot een telefoontje per jaar en dan nog wimpelde zijn zus hem af zodat hij moeder zelden sprak. “Tja, ze is toch mijn zus, daarom ben ik gekomen”, zei deze door het leven getekende man.
Over de doden niets dan goeds…
We zijn niet gewend om tijdens de uitvaart de kwalijke, zwakke kanten van een overledene duidelijk te benoemen omdat men dit ziet als kwaadsprekerij hetgeen als iets onbeleefds wordt gezien. (1) Nabestaanden zijn met dubbele gevoelens bij een uitvaart aanwezig. Liefst praat men tijdens een uitvaart over herinneringen die iets positiefs zeggen over de dode. Men voelt zich schuldig als men beseft dat er ook zaken zijn die afbreuk hebben gedaan aan de relatie tot de overledene en waarover niet over gesproken wordt tijdens de uitvaartdienst. Waren de minder leuke eigenschappen van de overledene bepalend voor de relatie met de nabestaanden dan beïnvloedt deze eigenschappen ook de gevoelens, de reacties op het verlies in de tijd na de uitvaart. (2) Het gevoel van schuld wordt versterkt omdat de nabestaanden irritatie en zelfs woede in zichzelf voelen opkomen plus dat men zich schuldig voelt wanneer ze terugkijken op hun eigen gedrag dat afbreuk heeft gedaan aan of geleid heeft tot een breuk in de relatie met de overledene. (3)
Vergeven maar niet vergeten…
Vaak wil men niet aan de moeilijke episodes in de relatie met de overledene denken maar onwillekeurig doemen beelden van deze episodes weer op in het denken van de nabestaande die geconfronteerd wordt met gevoelens en reacties die hij liever niet ervaart. Vraag is hoe een nabestaande aan negatieve kanten van een overledene kan denken zonder overvallen te worden door de gevoelens en reacties die hij niet kende van de tijd voor de uitvaart. Hoe iemand met de reacties en gevoelens na een verlies in deze situatie omgaat wordt beïnvloed door de vraag of en hoe binnen een relatie of een familie over gevoelens en reacties gecommuniceerd wordt ( de vuile was niet…). (4) ~1~ Worden die gevoelens en reacties niet geuit dan is de kans groot dat een nabestaande de overledene en zichzelf voor wat er mis ging in die relatie niet kan vergeven. Iedere keer als er aan een overledene gedacht wordt, zullen pijnlijke emoties opgeroepen worden die de nabestaande in zijn doen en laten in het hier en nu kan hinderen. Hij (5) laat de overledene niet los. Door acceptatie van de moeizame communicatie met degene die gestorven is kan de overledene losgelaten worden: de beelden aan moeilijke periodes zullen in het denken voorbij drijven maar zullen de nabestaande niet hinderen om weer in het hier en nu te leven en te zijn wie hij is. Bron: LPRS, februari, 23-02-2016, Sjaak.
Voetnoten:
(1 ): Bron: woorden.org Ik heb de letterlijke betekenis van deze gezegde geciteerd zoals vermeld in voorgenoemde bron. Het voorbeeld bovenaan de nieuwsbrief is uit mijn praktijk als uitvaartpastor. (2): Bron: “Helpen bij verlies en verdriet” van Manu Keirse, uitg: Lannoo Tiende druk 1998 “Schuldgevoel is normaal en om verschillende redenen te verwachten. Ten eerste, alle menselijke relaties hebben iets ambivalents: een mengeling van negatieve en positieve gevoelens. Hoeveel men van iemand houdt, in het gedrag van de ander
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 7
Nieuwsbrief FKB
zijn er altijd aspecten die irriteren. Een tweede reden voor schuldgevoelens is dat zowel relaties als mensen nooit perfect zijn. Men kan zich steeds schuldig voelen over zaken die men deed en niet deed….blz. 42 / 43 (3) Bron: “Rouw en Rouwbegeleiding” , Paul Boelen e.a. LSR/ NIZW/UU 1999 Voetnoot blz. 114: Commentaar auteur op bijdrage van Dr. Vossen over thema “vergeving”: “ Schuldgevoelens kunnen juist ontstaan doordat men achteraf na de dood van een dierbare terug kijkt op eigen gedrag en doordat men dit gedrag door het overlijden in een ander licht gaat zien. Schuldgevoelens zijn uitingen van gedachten dat men ‘meer had kunnen doen’, dat men zich ‘anders had moeten gedragen’ of dat men op enigerlei wijze ‘tekort geschoten’ is. (4): Zie nieuwsbrief Oktober 2015: Rouwen is herbeleving November 2015: Spiritualiteit en rouw samengevat in drie werkwoorden: nadenken zie Nieuwsbrief november 2015 loslaten zie Nieuwsbrief december 2015 vergeving zie nieuwsbrief februari 2016 In nieuwsbrief van maart 2016 zal ik een samenvatting geven van wat ik in voornoemde nieuwsbrieven geschreven heb over rouw en spiritualiteit. (5): Met nabestaande (-n) worden dus zowel mannen en vrouwen bedoeld.
Verschillende rouwrituelen in Nederland Door het groeiend aantal verschillende culturen komen er steeds meer verschillende rouwrituelen in Nederland. Dat houdt in dat afscheidsgebruiken en de manier waarop er afscheid wordt genomen van een dierbare steeds verder uiteenlopen. We noemen graag een paar voorbeelden van veelvoorkomende rouwrituelen of gebruiken bij verschillende gemeenschappen. Joodse gemeenschap In de Joodse gemeenschap staat het leven centraal. Daarom vinden zij dat de laatste levensfase rustig en ongestoord moet verlopen. Het is je heilige plicht om een stervend persoon te bezoeken en dat bezoek dient zo rustig mogelijk te verlopen. Voor de Joodse uitvaart wordt de ‘chevra kaddiesja’ ingezet. Dit is een heilige groep mannen en vrouwen (vrijwilligers) die zorg dragen voor de juiste rituelen. Een voorbeeld hiervan is dat het lichaam van de overledene op een speciale manier wordt gewassen. Marokkaanse gemeenschap In de Marokkaanse gemeenschap komt na de uitvaart iedereen bijeen. Dan zitten de mannen bij de mannen en de vrouwen bij de vrouwen. Iedereen brengt vanuit traditie eten mee voor de familie. Dit gaat vaak dagen zo door. Veel Marokkaanse Nederlanders laten zich in Marokko begraven omdat in Nederland eeuwige grafrust niet gegarandeerd kan worden. Surinaamse gemeenschap De Surinaamse gemeenschap in Nederland is groot. Er wonen hier Hindoestanen, Hindoestaanse moslims, Creolen, Stadscreolen, Indianen, Javanen en Chinezen. Elke groep heeft eigen tradities en gebruiken bij overlijden. Zo spelen bij Creolen de rituelen rond de dood een belangrijke rol. De overledene wordt gewassen volgens strikte en geheime rituelen. Chinese gemeenschap Voorafgaand aan een Chinese begrafenis worden er door nabestaanden grote hoeveelheden namaakgeld verbrand. Dit geld wordt ‘geestengeld’ genoemd en symboliseert de rijkdom die de nabestaanden de overledene toewensen in de andere wereld. Het verbranden zorgt ervoor dat de materie die verbrand wordt, naar de andere wereld gaat om de geest van de overledene hiervan te voorzien. Een goed afscheid Uitvaartverzekeringsbedrijven geloven dat iedereen op eigen wijze afscheid moet kunnen nemen. Daarom is het belangrijk dat men in Nederland goed in kan spelen op de wensen en behoeften van elke gemeenschap binnen onze samenleving. Het is mogelijk om uitvaartwensen vast te leggen, zodat je altijd het afscheid krijgt wat je verdient. Bron: Spiritualiteit.blog, 29-01-2016, Sjaak.
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 8
Nieuwsbrief FKB
Ruime meerderheid voor introductie resomeren Het merendeel van de Nederlandse bevolking staat positief tegenover de introductie van resomeren. Resomeren is een nieuwe uitvaartmethode die lijkt op het natuurlijke proces dat na begraving plaatsvindt, maar dan zeer versneld. Ruim acht op de tien (83%) Nederlanders vindt dat iedereen vrij moet zijn om te kiezen tussen verschillende uitvaartmethoden, inclusief resomeren. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van uitvaartorganisatie Yarden, onder 1.155 inwoners van Nederland. Yarden onderzoekt in samenwerking met de overheid de mogelijkheden om deze innovatieve uitvaartmethode in Nederland te introduceren.
Resomeren populairder dan begraven onder niet-religieuzen
Een op de vijf (21%) Nederlanders kiest voor resomeren als hij nu zou moeten kiezen voor zijn eigen uitvaart. Onder niet-religieuzen is dit bijna een op de drie (31%). Resomeren is hiermee onder niet-religieuzen populairder dan begraven (24%). Een derde (34%) van de mensen zou de methode aanbevelen bij familie, vrienden en bekenden.
Goedkoper en milieuvriendelijker
Drie op de tien (29%) Nederlanders overweegt resomeren voor de eigen uitvaart, als het mogelijk wordt gemaakt in Nederland. Onder niet-religieuzen is dit zelfs vier op de tien (41%). Het milieuvriendelijke karakter van resomeren is hiervoor de belangrijkste reden. Andere belangrijke redenen zijn het gevoel of de emotie bij de methode (water) en de lagere kosten in vergelijking met begraven.
Meer keuzevrijheid voor iedereen
Ron Bavelaar, directievoorzitter Yarden: ‘Yarden ziet resomeren als een duurzaam alternatief naast de bestaande uitvaartmethoden. Als voorvechter van keuzevrijheid hopen wij dat een wetswijziging om deze innovatieve uitvaartvorm mogelijk te maken nog binnen deze kabinetsperiode werkelijkheid wordt. Iedereen heeft tenslotte recht op een afscheid zoals hij of zij dit wenst. De onderzoeksresultaten bevestigen dat bijna iedereen open staat voor meer keuzevrijheid en de introductie van resomeren. Zelfs mensen die het niet zelf zouden overwegen, hebben weinig problemen met de introductie van deze nieuwe uitvaartmethode.’
Over resomeren
Resomeren (of bio-cremeren) is een vorm van lijkbezorging die lijkt op het natuurlijke proces dat na begraving plaatsvindt, maar dan zeer versneld. Het lichaam van de overledene wordt in water en loogzout onder hoge temperatuur en luchtdruk afgebroken. Na ongeveer drie uur is er alleen een schoon, wit poeder over, vergelijkbaar met asresten na een crematie.
Wetswijziging
Ondanks de interesse is resomeren of cryomeren nog niet mogelijk in Nederland. Voor de uitbreiding van uitvaartmethoden is er een wetwijziging nodig. „Als voorvechter van keuzevrijheid hopen wij dat een wetswijziging om deze innovatieve uitvaartvorm mogelijk te maken nog binnen deze kabinetsperiode werkelijkheid wordt. Iedereen heeft tenslotte recht op een afscheid zoals hij of zij dit wenst”, aldus Ron Bavelaar, directievoorzitter Yarden. „Pas wanneer Yarden een vervolgonderzoek naar arbeidsomstandigheden bij het resomeerproces heeft afgerond, formuleren we een kabinetsstandpunt”, reageert een woordvoerder van het ministerie tegen De Telegraaf. Resomeren is sinds 2012 al mogelijk in de Verenigde Staten, cryomeren is nog nergens in gebruik. Bron: Persbericht, 21-02-2016, Sjaak.
Algemene Ledenvergadering Wij verzoeken u alvast de datum te reserveren! De datum voor de Algemene Ledenvergadering is vastgesteld op zaterdag 28 mei 2016. De Ledenvergadering wordt gehouden in De Cantharel, te Ugchelen/Apeldoorn gedurende de ochtend en zal worden afgesloten met een werklunch. Overige vergaderdata bestuur 1e helft 2016: 21 maart - 9 mei - 13 juni Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 9
Nieuwsbrief FKB
Ook op deze wijze timmert de FKB aan de weg…. Overgenomen uit de Nieuwsbrief februari van het Landelijk Platform Rouw en Spiritualiteit.
Even voorstellen:
Uitvaarten worden niet alleen verzorgd door gerenommeerde uitvaartondernemingen of zelfstandig gevestigde uitvaartondernemers maar ook vanuit de uitvaartverenigingen. Daarom stel ik u voor aan de heer Sjaak den Hollander, voorzitter van de FKB.
FKB:
Mijn naam is Sjaak den Hollander. Sedert 2004 mag ik voorzitter zijn van de FKB. FKB staat voor Federatie Begrafenisinstellingen zonder winstoogmerk en is een moderne federatie met 68 aangesloten verenigingen verspreid over het hele land. Deze federatie strijdt al ruim zestig jaar voor de belangen van de verenigingen. Ooit begonnen als belangenbehartiger van katholieke verenigingen (daarom K in FKB) maar in de loop van de jaren geëvalueerd tot een belangenorganisatie van verenigingen van diverse gezindte. Echter, de roepnaam is ongewijzigd gebleven, daar de FKB een grote naamsbekendheid geniet binnen de politiek en de uitvaartwereld. De FKB adviseert en ondersteunt m.b.t contacten naar de verenigingen en overheidsinstellingen. Afke en Sjaak den Hollander
Uitvaartverenigingen
Uitvaartverenigingen zijn er in velerlei soorten en maten. Van klein tot groot. Van pure “naober-hulp” tot verenigingen met een compleet uitvaartverzorgingsbedrijf, eigen mortuarium, zelfs een eigen begraafplaats komt voor. Bij alle verenigingen is er een bestuur bestaande uit vrijwilligers dat verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen van de vereniging. Bij de kleine vereniging is na melding van overlijden een uitvaartleider die de te ondernemen actie gaat opstarten. Bij de grote vereniging is het de eigen uitvaartverzorger die in actie komt. Er zijn ook verschillende verenigingen die na melding van overlijden het in handen geven van een uitvaart-verzorgend bedrijf. Dit bedrijf verzorgt dan alle uitvaarten voor die vereniging, waardoor de vereniging aan zijn leden een grote korting op de uitvaartkosten kan bieden. Al in 1990 werd aan mij gevraagd deel uit te gaan maken van het bestuur van de begrafenisvereniging in onze regio, de vereniging “Samenwerking” in Treebeek-Brunssum. Van deze vereniging werd ik in 1998 voorzitter. De vereniging was toen lid van de FKB en regelmatig bezocht ik ook de regiobijeenkomsten. Toen in hun verenigingsblad een oproep kwam, omdat zij een bestuurderstekort dreigden te krijgen, heb ik mij aangemeld en ben deel uit gaan maken van het koepelbestuur in 2003. Vanuit de FKB waren er intensieve contacten met Stivu (Stichting Vakexamens Uitvaartzorg) en in 2005 ben ik ook in het bestuur van de Stivu gestapt en bensinds 2012 penningmeester. Destijds was Stivu nog een opleidingsinstituut, maar nu is Stivu al jarenlang een exameninstituut dat examens kan verzorgen voor alle uitvaartopleidingsinstituten.
Toerusting vanuit het FKB
In het najaar van 2015 zijn door de FKB in samenwerking met de Actuaris een 2-tal workshops georganiseerd. Beide workshops zijn goed bezocht. In de workshop is nogmaals de essentie en noodzaak van het met regelmaat laten opmaken van een actuarieel rapport uitgelegd aan de verenigingen. Vervolgens is er uitgebreid ingegaan op de aan te leveren stukken waaruit de basiscijfers voor het rapport worden gedistilleerd. Daarna is uitgewerkt en uitgebreid uitgelegd hoe de ontvangen gegevens van het actuarieel rapport geïnterpreteerd moeten worden en wat men daarmee zou kunnen doen.
Actualiteit:
Op dit moment is men binnen de FKB druk doende met de voorbereiding van de 3 regiovergaderingen.
Inspiratie:
Verder ben ik al mijn hele leven actief in het Leger des Heils, op heel veel fronten, en het is ook mijn kerk, waar ik iedere zondag mag genieten van de kerkdienst en daarin ook actief mag zijn als lid van het zangkoor en als muzikant.” Ook op deze manier timmert de FKB aan de weg. (redactie) Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 10
Nieuwsbrief FKB
Ook al is de mens nog zo geleerd, hoe iemand zijn neus kan snuiten op een andere manier dan hijzelf is voor hem een volkomen raadsel.
(Ivan S. Toergenjev) Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Pagina 11
Nieuwsbrief FKB
Samenstelling Algemeen Bestuur FKB per 14-06-2014
FKB
Voorzitter: Sjaak den Hollander, Illikhoven 14-A, 6116 AL Illikhoven. Tel.: 046 - 4810205 Faxnummer: 046 - 4810633
een levende vereniging rondom de dood
[email protected]
MEER SAMEN — SAMEN MEER
Waarnemend secretaris: Lambert Zandman, Plutolaan 42, 7771 EP Hardenberg. Tel.: 0523-264266
Bel gerust voor informatie
[email protected]
Wij maken u met plezier verder wegwijs in de FKB en uitvaartland!
Penningmeester:
Regio Noord/Oost:
Peter Knijn, Grondel 33, 1633 DW Avenhorn.
(Groningen/Friesland/Drente/Overijssel/ Gelderland/Flevoland)
Tel.: 0229 - 543236
[email protected]
Johnny Gunnewijk
Tel.: 0599 - 612027
Harry Koopman
Tel.: 0546 - 441266
Bestuurslid: Johnny Gunnewijk, Meidoornstraat 8, 9501 VZ Stadskanaal. Tel.: 0599 - 612027
Regio West:
[email protected] Harry Koopman, Kapittelhuisstraat 55, 7665 BC Albergen. Tel.: 0546-441266
[email protected]
(Noord-Holland/Zuid-Holland/Utrecht/Zeeland) Peter Knijn
Tel.: 0229 - 543236
Martin Slippens
Tel.: 0228 - 526740
Martin Slippens, Streekweg 347, 1616 AH Hoogkarspel. Tel.: 0228 - 526740
[email protected]
Regio Zuid: (Noord-Brabant/Limburg) Sjaak den Hollander
Digitale nieuwsbrief
26-02-2016
Tel.: 046 - 4810205
Pagina 12
