Nieuwsblad van de SP jaargang 49 nr. 5 mei ,75 Groeiend verzet tegen tunnel

tribune Nieuwsblad van de SP • jaargang 49 • nr. 5 • mei 2013 • €1,75 • www.sp.nl

STRIJD THUISZORG GAAT DOOR

Groeiend verzet tegen tunnel

SOCIAAL AKKOORD: NUMMER ZOVEEL HUUR TE HOOG? MAAK BEZWAAR

Bijstandsgerechtigden aan het woord Steeds meer mensen zijn aangewezen op het vangnet van de bijstand. Maar dit vangnet gaat steeds meer op de schop. Veel gemeenten zetten bijstandsgerechtigden aan het werk zonder eerlijk loon of fatsoenlijk contract. Het Rijk kort op de hoogte van de bijstandsuitkering en de bijzondere bijstand. Hoog tijd om bijstandsgerechtigden zelf aan het woord te laten.



Bent u zelf bijstandsgerechtigde? De enquête is in te vullen via sp.nl/9z6gzn

Ben jij een jonge SP’er, maar geen ROOD-lid? Sluit je nu gratis aan en steun de meest actieve politieke jongeren­organisatie van Nederland!

Zomerschool 2013 Over een paar maanden kun je weer met ROOD op zomerschool! Zoals ieder jaar belooft het een inspirerende week te worden met interessante sprekers, zoals SP-Tweede Kamerleden Sadet Karabulut en Paul Ulenbelt. Het thema van de zomerschool is dit jaar ‘strijd en verzet’. Voor veel dingen die wij nu als vanzelfsprekend ervaren, zoals het kiesrecht en toegankelijk onderwijs, is in het verleden keihard gestreden. Wat is de rol van strijd en verzet in onze samenleving? Hoe

tribune is een Uitgave van de Socialistische Partij (SP) en verschijnt 11 maal per jaar

Natuurlijk is de ROOD Zomerschool niet alleen heel leerzaam, maar ook een geweldige kans om ROOD-leden uit het hele land te ontmoeten! Aarzel dus niet en meld je snel aan door 75 euro over te maken op 321512812, ten name van Rood

Redactie Diederik Olders (h), Jola van Dijk, Rob Janssen, Daniël de Jongh

Illustraties Arend van Dam Wim Stevenhagen

Vormgeving Robert de Klerk Gonnie Sluijs

De Tribune op Internet www.sp.nl/nieuws/tribune

Aan dit nummer werkten mee Robin Bruinsma, Sander van Oorspronk, Karen Veldkamp Foto cover Karen Veldkamp

2

dragen de SP en ROOD bij aan de strijd voor een socialer Nederland? En hoe zit het met de strijd die jongeren in conflict­ gebieden dagelijks moeten voeren voor hun vrijheid?

tribune mei 2013

Abonnement € 5,00 per kwartaal (machtiging) of € 24,00 per jaar (acceptgiro). Losse nummers € 1,75. SP-leden ontvangen de Tribune gratis.

jongeren in de SP. Vermeld hierbij je naam, je lidnummer en ‘zomerschool’. De zomerschool vindt plaats van 13 tot en met 18 juli, op een prachtige locatie nabij Meppel. Vragen over de zomerschool kun je mailen naar [email protected].

facebook.com/ROODjongSP

SP algemeen T (088) 243 55 55 F (033) 462 55 12 [email protected] www.sp.nl

Redactie Tribune Snouckaertlaan 70 3811 MB Amersfoort T (088) 243 55 42 F (033) 462 55 12 E [email protected]

Abonnementen- en ledenadministratie Snouckaertlaan 70 3811 MB Amersfoort T (088) 243 55 40 E [email protected]

De Tribune in gesproken vorm Belangstellenden voor de Tribune op cd kunnen contact opnemen met de SP-administratie.

in dit nummer

column Inkomensafhankelijke huurverhogingen ‘Het einde van de sociale huursector is in zicht’

4

Handen thuis, Rutte ‘Wij zijn de Thuiszorg!’

6

Emile Roemer over het sociaal akkoord ‘Het kabinet heeft een draai om de oren gekregen’

16

Provinciale verspilling ‘Gauw de snoeppot leegeten voor de andere kinderen komen’

22

Dat doet de deur dicht Gevangenispersoneel boos op Teeven

25

15 Uitgelicht: 30 april in Argentinië 20 Syrië: ‘Deze oorlog kent alleen maar verliezers’ 28 Linksvoor: Deniz Bozkurt uit Uden 29 Hans van Hooft sr. kijkt Billy Elliot

10, 11, 12, 13, 14 Nieuws 30 Brieven 31 Puzzel 32 Theo de buurtconciërge

Meer winstbejag en minder solidariteit ‘De leidende gedachte in dit programma is het herijken van de verhouding tussen gemeenschappelijke regelingen en eigen verantwoordelijkheid.’ Zo stond in 1994 in het regeer­ akkoord van Paars I (PvdA, VVD en D66) het nieuwe dogma opgeschreven dat grote invloed op onze samenleving zou hebben. Een dogma dat zich het best laat samenvatten tot: meer winstbejag en minder solidariteit. De paarse kabinetten hebben niet stilgezeten. Sociale wetten gingen eraan; de arbeidstijden werden verruimd, de sociale volkshuisvesting ontmanteld, het onderwijs werd gekort en de NS verzelfstandigd. Gelijktijdig kregen bedrij­ ven en burgers een lastenverlichting van 23 miljard gulden. De politiek van Paars leidde tot particuliere rijkdom voor enkelen en publieke armoede voor velen. Hoe vergelijkbaar gaat het nu. Het kabinet ontmantelt de ouderenzorg. De marktwerking in de zorg gaat in de hoogste versnelling door. Het gevangeniswezen wordt deels geprivati­ seerd. De studiefinanciering wordt afgeschaft, het sociaal minimum gaat omlaag en de socia­ le werkvoorziening wordt afgebroken. Dit kan en moet echt anders. Als we de zeg­ genschap over onze zorg en ons onderwijs úít de bestuurskamers halen en óp de werkvloer leggen. Als we van patiënten geen klanten en van studenten geen consumenten maken. Als we alles op alles zetten om juist in deze moei­ lijke tijd te knokken voor menselijke waardig­ heid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Maar heb geen illusies. Onder dit afbraak­ kabinet gaat dat Nederland er niet komen. Des te meer reden om de druk op PvdA en VVD verder op te voeren. Door de straat op te gaan, door alternatieven aan te dragen en door op te komen voor iedereen die getroffen wordt door de achterhaalde paarse politiek van Rutte II. We moeten doen wat nodig is om te voor­komen dat PvdA en VVD samen afbreken wat generaties voor ons zo zorgvuldig hebben op­gebouwd.

Emile Roemer fractievoorzitter SP

tribune mei 2013

3

Huurverhogingen

Maak massaal bezwaar! Om woningcorporaties de mogelijkheid te geven om de opge­ legde verhuurdersheffing te laten betalen door de huurders, is de Wet inkomensafhankelijke huurverhogingen halsoverkop door de Tweede en Eerste Kamer gejaagd. Het gevolg is nu een enorme chaos in de uitvoering. SP-Tweede Kamerlid Paulus Jansen roept bewoners van sociale huurwoningen op om mas­ saal bezwaar te maken. ‘Ik geef toe dat het een stevige oproep is.

Maar mensen móéten bezwaar maken, ze worden ertoe gedwongen. Ik kan het ook niet leuker maken’, zegt Paulus Jansen. De meeste bewoners van sociale huurwoningen hebben de brief van de woningcorporatie inmiddels gekregen waarin staat hoeveel de huurverhoging bedraagt. Het rekenmodel is als volgt: 4 procent voor huishoudinkomens tot 33.614 euro, 4,5 procent voor midden­ inkomens tot 43.000 euro en 6,5 procent

4

tribune mei 2013

voor de inkomens daarboven. Op papier ziet het er simpel uit, maar de praktijk is anders. Héél anders. Want de chaos bij de uitvoering van de wet is enorm. Woning­ corporaties, gemeenten, de belastingdienst en ook het Rijk krijgen vooralsnog geen lijn in de cijfers en werken op grote schaal met verkeerde of gebrekkige gegevens. Volgens onderzoek van de Volkskrant is het de fiscus in eenderde van de gevallen niet gelukt om woningcorporaties op tijd te voorzien van

de inkomensgegevens van huurders, zodat het rekenmodel helemaal niet toe te passen is. Bij huurders van wie geen data bekend zijn wordt de huur vaak ‘dan maar’ met 4 procent verhoogd, zo is gebleken. Paulus Jansen: ‘Afgezien van het feit dat ik deze werkwijze een schandelijke inbreuk op de privacy vindt, kun je op je vingers natel­ len dat er rechtsongelijkheid gaat plaats­ vinden. Stel dat jij en ik buren zijn, in exact hetzelfde huis wonen en exact hetzelfde inkomen hebben. Stel dat van jou het inko­ men bekend is, en van mij niet. Dan kan ik een huurverhoging van 4 procent krijgen, en jij van maar liefst 6,5 procent.’ Lang drong Jansen aan op een regeling voor chronisch zieken en gehandicapten, omdat zij veelal woningen met een Wmo-aanpas­ sing hebben zodat verhuizen nauwelijks een optie is. Op 25 april werd aan Jansens wens

Blok: ‘Te veel goedkope huurwoningen’ dat wordt besteed aan wonen) is onder huurders hoger dan onder huizenbezitters. Onderzoeksbureau ABF Research, de ‘huis­ onderzoeker’ van nota bene het ministerie van Binnenlandse Zaken, schreef onlangs in het rapport Wonen in ongewone tijden: ‘In de huursector is steeds minder sprake van goedkope scheefheid.’ Het probleem van het zogenaamde scheef­ wonen zit ’m dus helemaal niet in huurders die te weinig zouden betalen, maar te véél. Nog zoiets. Minister Blok is ook de mening toegedaan dat er veel te veel goedkope huurwoningen zijn, waardoor beleggers niet happig zouden zijn op het investeren in dure, private huur. En dus moeten sociale huurwoningen van ‘hoge kwaliteit’ gelibe­ raliseerd worden, vindt Blok. Paulus Jansen: ‘Dat komt in mijn ogen neer op: vrijwel álle nieuwbouwwoningen in de sociale huur, vrijwel álle eengezinswoningen en een groot deel van de sociale huurwoningen voor mensen met een zorgbehoefte. En waar moeten dié mensen straks dan heen, nadat de corporaties hun kwalitatief hoogstaande aanbod in de relevante woningtypen gelibe­ raliseerd hebben?’ deels tegemoetgekomen, mensen uit die doelgroep worden ontzien en de huurver­ hoging mag voor hen niet hoger uitpakken dan 4 procent. Maar hoe moet het dan, als de brief met de aanzegging voor de huurver­ hoging bij die mensen al vóór die 25e april op de mat viel? De kans is dan immers groot dat de huurverhoging achterhaald en dus onjuist is.

‘Scheefwoners’ betalen juist te veel En dat allemaal omdat het hele huurbeleid van VVD-minister Blok ingegeven is door de visie dat zogenaamde ‘scheefwoners’ – of beter gezegd: ‘scheefhuurders’ – het probleem van de woningmarkt zouden zijn. Deze huurders hebben een ‘relatief hoog inkomen’ en wonen in een sociale huurwoning. Punt is echter dat er daarvan in werkelijkheid helemaal niet zoveel zijn. Veel groter is namelijk de groep van de dúre ‘scheefwoners’; de mensen die juist een zeer groot aandeel van hun inkomen kwijt zijn aan huur. Niet moeilijk voor te stellen wat er gebeurt als die groep een extra huurver­ hoging voor de kiezen krijgt. Sowieso geldt: de woonquote (het deel van het inkomen

Zo zitten we met een woonbeleid dat niet uitgaat van feiten, daarnaast uitermate bu­ reaucratisch en ternauwernood uitvoerbaar is, en dat ook nog eens tot rechtsongelijk­ heid kan leiden. Maar ideologisch gezien zijn de stappen van Stef Blok oh zo doeltreffend: met de ver­ huurdersheffing graait de regering geld weg bij de woningcorporaties. Die zijn gedwon­ gen om dat te compenseren via huurverho­ gingen, waartoe de regering de inkomensaf­ hankelijke huurverhoging heeft ingevoerd. Tel daarbij Bloks griezelige gedachte op dat er te veel goedkope huurwoningen zouden zijn, plus het dreigende onvermogen van woningcorporaties om nog te investeren, en het einde van de sociale huursector is in zicht. En dat is nou precies de oude droom­ wens van de VVD.

•

tekst Rob Janssen foto Paul Peters

Op de site van de Huurcommissie kunt u bezwaar maken tegen de huurverhoging: www.huurcommissie.nl

column Vertrouwen Vertrouwen. Het is deze maanden het meest gebruikte én het meest misbruikte woord in Den Haag. Werkgevers, werk­ nemers en regering sloten een ‘sociaal akkoord’ met het kabinet. ‘Herstel het vertrouwen’, zeiden de werkgevers en werknemers. Schrap dus die extra bezui­ nigingen, investeer in de economie en geef werknemers meer zekerheid over hun inkomen. Een duidelijke oproep. De vakbonden hebben met dit akkoord op een aantal punten succes geboekt. Hun jarenlange inzet tegen de doorgesla­ gen flexibilisering wordt nu beloond met goede afspraken. Werknemers krijgen sneller een vast contract, uitzendwerkers krijgen meer rechten en de nul-urencon­ tracten in de zorg verdwijnen. Prima. Ook premier Rutte zegt het vertrouwen te willen herstellen. Hij vindt dat we moe­ ten stoppen met ‘somberen’. We moeten allemaal een auto of een badkuip kopen, en we moeten vaker naar het café. De premier ontpopt zich als een echte positi­ vo. Als we het geld maar laten rollen dan komt alles goed, zo denkt hij. Dit soort oproepen past bij dit kabinet. Het sta­ pelt bezuiniging op bezuiniging tot boven de 40 miljard euro en roept ondertussen u en mij op om meer uit te geven. Echte voorstellen om de economie te stimule­ ren en banen te scheppen hebben we van dit kabinet nog altijd niet gezien. Wie de reacties van de VVD en het kabi­ net op het sociaal akkoord goed beluis­ tert, merkt al snel dat van echt herstel van vertrouwen geen sprake is. Het kabi­ net houdt vast aan de Brusselse norm van een maximumtekort op de begroting van 3 procent. Zelfs volgens VVD-fractievoor­ zitter Zijlstra zal dit onvermijdelijk lei­ den tot extra bezuinigingen in augustus. En daarmee zou het zojuist gesloten ak­ koord weer op losse schroeven komen te staan. Het begint een terugkerend thema bij Rutte II te worden. Akkoorden wor­ den niet gesloten om het vertrouwen te herstellen, maar om de broze samenwer­ king tussen PvdA en VVD te stutten.

Jan Marijnissen

6

tribune mei 2013

Thuiszorg gaat de straat op

‘Laat onze cliënten niet in de steek’ Ruim zesduizend thuishulpen, cliënten en andere betrokkenen protesteerden op zaterdag 6 april in Den Haag tegen de kabinetsplannen om 1,1 miljard euro te bezuinigen op de thuiszorg. Een bezuiniging die per saldo maar weinig op zal leveren. Uit alle delen van Nederland kwamen demonstranten naar het Malieveld: ‘Wat moet die meneer van 93?’ In het chauffeurscafé De Tweede Steeg,

strategisch gevestigd in de oksel van het klaverblad Hoevelaken, wachten rond een uur of negen zes vrouwen op de bus naar Den Haag. Vijf van hen dragen een blauwe fleece-jas. De zesde, Lydia van Bochove, is in het rood gestoken. Zij werkt bij TSN Thuis­ zorg, haar collega’s zijn in dienst bij Buurt­ diensten. Beide landelijk actieve organisaties zetten kleine buurtteams in, geven hun medewerkers een grote mate van zelfwerk­ zaamheid, beperken kosten voor manage­ ment en coördinatie tot een minimum en zoeken samenwerking met wat ze bij TSN

bus van Abvakabo FNV. Andere actievoer­ ders, onder wie een ruime delegatie van de SP-afdeling Amersfoort, worden elders opgepikt. ‘Ik krijg een schoolreisgevoel’, lacht Winnie van Voort. Zij is een van de vijf Blauwe Jassen, zoals wij ons groepje, inclu­ sief de ‘rode’ Lydia, gemakshalve noemen. Er wordt afgesproken om elkaar in Den Haag niet uit het oog te verliezen.

Geld in een kistje Even voorstellen: Toos van de Beek, Jacque­ line Vliek, Cynthia MacDonald, Ineke Böhm en de al eerder genoemde Winnie en Lydia,

Er valt veel te besparen, maar niet op de handen thuis en aan het bed omschrijven als ‘ketenpartners’. Denk daar­ bij aan klussers, hoveniers, maaltijdverstrek­ kers, mantelzorgers en pedicures. Drie kwartier later dan gepland arriveert de

zes van de honderdduizend thuishulpen die hun baan dreigen te verliezen. Natuurlijk zijn ze bezorgd over hun eigen toekomst, maar dat hun cliënten straks aan hun lot

worden overgelaten, vinden ze ronduit onverdraaglijk. Vereenzaming ligt op de loer, er kunnen zelfs gevaarlijke situaties ontstaan als niemand een oogje in het zeil houdt. Er zijn ouderen die in paniek geld in een kistje stoppen om zelf, mocht dat nodig zijn, particuliere steun te kunnen betalen. Vaak gaat het dan om zorgvuldig gespaard geld, jarenlang bewust opzijgelegd voor de kinderen of de begrafenis. De angst en onze­ kerheden brengen mensen op desastreuze gedachten: sommigen overwegen serieus om er vroegtijdig uit te stappen, omdat ze geen uitweg meer zien.

Veel meer dan stoffen De thuishulpen weten wat er speelt, vaak storten cliënten hun hart bij hen uit. Onder­ schat de signaalfunctie van de thuishulpen niet. ‘Bij Buurtdiensten heeft iedereen zijn vaste adressen, dus niet om de week een ander gezicht, nee, wij bouwen een band met hen op. Ze durven zich tegenover ons te uiten. Dat kopje koffie tussen het poetsen door is voor velen onmisbaar. Ieder mens heeft behoefte aan sociale contacten, aan iemand die luistert en meedenkt. Dat maakt ons werk ook zo zinvol, het is echt veel meer dan alleen met de stofdoek wapperen’, zegt Ineke Böhm (58), een vrouw met een lange carrière in de bankwereld. Bij Buurtdiensten maken ze dankbaar gebruik van specifieke kwaliteiten van het personeel. Zo kun je roosters maken en andere administra­ tieve taken met een gerust hart aan Ineke overlaten. Coördineren zit in haar bloed.

tribune mei 2013

7

‘De werkzaamheden die er naast de hulp thuis bij komen, maken het voor mij extra aantrekkelijk.’ Een gedroomde manager? Immers, in tegen­ stelling tot al die duurbetaalde managers in de zorg kent ze de werkvloer en ze is iemand van korte lijnen en kordaat optreden. Ineke glimlacht. Zij heeft bij Buurtdiensten haar draai gevonden en laat het antwoord op de vraag in de lucht hangen. De bus nadert Den Haag, de zak drop is leeg, de eerste broodjes zijn verorberd, de Blauwe Jassen hebben er zin in. De chauffeur geeft alvast instructies voor de terugreis, vindt een parkeerplaats aan het begin van het Haagse Bos en wenst zijn passagiers een plezierige demonstratie.

Handgeschreven briefje Iemand laat een met de hand geschreven briefje rondgaan. Dat heeft zij gekregen van een van haar cliënten, mevrouw Schaap, die de demonstranten een hart onder de riem wil steken. Ze schrijft over haar belabberde fysieke conditie, de versleten rug en knieën, haar uitgebluste ogen. Mevrouw Schaap realiseert zich dat mantelzorg lastig en inge­ wikkeld is. Haar hartenkreet laat niets aan duidelijkheid te wensen over: “Wij kunnen niet zonder de hulp van de huishoudelijke medewerksters.” Eenmaal op het Malieveld zoeken de Blauwe Jassen eerst de mobiele toiletten op. Vakbondslieden repeteren leuzen: ‘Handen thuis, Rutte’, ‘Wie is de thuiszorg? Wij zijn de thuiszorg!’ En dan komt de menigte in beweging. Op naar het Lange Voorhout. De Blauwe Jassen voelen zich meteen op hun plek tussen die duizenden gelijkgestemde zielen. Gezusterlijk gearmd lopen ze achter een trommelende drumband aan. Cynthia danst op het aanstekelijke ritme, Lydia zwaait met een grote kartonnen hand: het blauwe team uit Amersfoort laat zich niet onbetuigd. Of het zin heeft, zo’n protest te­ gen een halsstarrig kabinet dat blind is voor de realiteit en zich bovendien door matige rekenmeesters laat adviseren? ‘Ja!’, roepen ze in koor. ‘Als je je stem niet laat horen, is bij voorbaat alles verloren.’

Schijnbezuiniging Onbegrijpelijk en onbestaanbaar, zo ervaren de vrouwen van de praktijk de bezuinigings­

Ineke Böhme: ‘Er valt veel te bezuinigen – maar niet op de handen thuis en aan het bed.’

plannen. Ga maar na. Van de door Rutte II voorgestelde besparing van 1,1 miljard zal netto hooguit 240 miljoen overblijven, de rest gaat op aan andere, veel duurdere vormen van zorg. Ineke Böhm: ‘En dan heb­ ben wij het nog niet over alle thuishulpen die in een uitkeringstraject zullen belanden. Wat gaat dat de overheid kosten? Er zit geen enkele visie in de voorstellen. Ze willen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, maar snijden intussen zo diep in de thuiszorg dat die zelfstandigheid ernstig in het gedrang komt. En dan? Naar een verzorgingshuis of verpleeginstelling? Dat kost vele malen meer dan fatsoenlijke hulp en zorg thuis. De SP heeft honderd procent gelijk. De complete zorgsector moet anders worden ingericht en dat hoeft per saldo niet duurder te zijn. Integendeel, er valt veel te bezuinigen – maar niet op de handen thuis en aan het bed.’

Er valt veel te besparen, maar niet op de handen thuis en aan het bed 8

tribune mei 2013

‘Die meid doet het goed’ De stoet trekt langs het Binnenhof, er wordt gescandeerd. De stemming is niet wrang of zuur maar vastberaden, een beetje uitge­ laten. Lange neuzen richting het Torentje van Rutte, het tromgeroffel echoot over de Hofvijver. De eindbestemming, het podium op het Lange Voorhout, ligt om de hoek. Ook daar blijven de Blauwe Jassen bij elkaar. Ze luisteren met instemming naar toespraken van Emile Roemer en Linda Voortman van GroenLinks – en met boegeroep naar staats­ secretaris Martin van Rijn, die de 138.000 handtekeningen in ontvangst neemt als een koele cijferaar, hij is tenslotte econoom. ‘Die meid doet het goed’, constateert onze ploeg als Lilian Marijnissen van Abvakabo FNV vlot en bevlogen de boel aan elkaar praat. Met een onbevangen optreden steelt de Limburgse rapster Milly de harten van het publiek. De Haagse politie beleeft een rustig dagje, alles verloopt vreedzaam en incident­ loos, ook de terugtocht naar het Malieveld. De Blauwe Jassen zijn blij dat ze erbij waren. ‘Wij willen niet zomaar ten onder gaan, zonder iets te doen.’ Winnie van Voort denkt aan de mevrouw bij wie ze al zeventien jaar

Ruim 6000 mensen kwamen op het Malieveld bijeen.

Lilian Marijnissen van Abvakabo FNV interviewt Emile Roemer: ‘Deze plannen zijn kortzichtig en zullen leiden tot vereenzaming, verwaarlozing en vervuiling van mensen die thuiszorg nodig hebben.’

over de vloer komt voor hand– en spandien­ sten en een opbeurend praatje. ‘Ik beschouw me inmiddels bijna als lid van de familie. Ik heb regelmatig contact met de kinderen en kleinkinderen, regel weleens wat. Ach, ik moet er niet aan denken dat ik haar niet meer kan helpen. Dat zou vreselijk zijn. Ik denk dat het een chaos wordt als de thuis­ hulp in Nederland wegvalt. Wat moet die meneer van 93, van wie de kinderen ver weg wonen en die verder niemand heeft? Onze cliënten houden hun hart vast, ze weten niet waar ze aan toe zijn, waar ze nog op mogen rekenen. Dat gun je niemand.’ Ze zou het wel van de daken willen schreeuwen: ‘Laat niemand in de steek!’

Vervolgprotest Amper terug in de bus na hun debuut als

demonstranten richten ze hun vizier op zaterdag 8 juni. Dan vindt het vervolgprotest plaats. De strijd is nog lang niet gestre­ den en van opgeven wil niemand weten. De Amersfoortse thuishulpen hebben de smaak te pakken, zijn onder de indruk van de solidariteit op het volgestroomde Lange Voorhout en zullen hun uiterste best doen om zoveel mogelijk sympathisanten ertoe te bewegen met hen mee te gaan. Honderd­ duizend handen, die oproep van de vakbond nemen zij ter harte.

Mantelzorg Zonder thuiszorg is Nederland ver van huis. Wellicht, het is maar een idee, dat op die dag ook de 450.000 mantelzorgers in ons land van zich laten horen. Mocht de kaalslag doorgaan, dan zijn er volgens een voorzich­

tige schatting jaarlijks 28 miljoen uren extra aan mantelzorg nodig. Ineke Böhm: ‘Dat is een onmogelijke opgave, mantelzorg mogen wij niet uitvlakken, zeker niet, maar het vormt niet de ultieme oplossing. De sociale structuren in Nederland zijn de afgelopen decennia enorm veranderd. Familieleden wonen niet per definitie bij elkaar in de buurt, buren gaan niet meer zo vertrouwd met elkaar om als vroeger en van de kin­ deren kun je niet verwachten dat ze dag en nacht klaarstaan voor vader of moeder. Zij hebben het als tweeverdieners met gezin­ nen al lastig genoeg, de kinderopvang staat ook nog eens enorm onder druk. Een land dat beweert sociaal te zijn, kan niet zonder degelijke thuiszorg, dat is een kwestie van beschaving.’ De Blauwe Jassen beloven elkaar plechtig dat ze de volgende keer, op 8 juni, ieder minimaal vijf personen meene­ men.

•

tekst Robin Bruinsma foto’s Karen Veldkamp

Voor in je agenda: 8 juni Op 8 juni is de volgende - hopelijk nog grotere thuiszorgdemonstratie. SP-Tweede Kamerlid Renske Leijten roept mensen op om de thuiszorg te komen steunen: ‘Het zorgakkoord is niet einde wedstrijd. De druk van de acties heeft al geholpen, want het kabinet blijkt bereid de ontslagen te beperken tot 40 procent. Maar dat betekent nog steeds 40.000 thuiszorgwerkers op straat en véél minder zorg voor mensen die het niet kunnen missen. Laten we met ons allen de druk blijven opvoeren!’

tribune mei 2013

9

nieuws

>> Bieb Leersum gered

foto SP Leersum

Een jaar lang actievoeren door de bewoners van Leersum en de SP heeft effect gehad: de bibliotheek in Leersum blijft behouden. Lyander Schmitz, organisatiesecretaris van SP Utrechtse Heuvelrug en lid van het actiecomité Zonder Bieb geen Binder: ‘Eerst vond de gemeente dat de bibliotheek in Leersum moet sluiten. Toen er honderdtwintig strijdbare bewoners naar de raadsvergadering kwamen, werd dat plan omgezet in een kleinere bezuiniging. Uiteindelijk bleek die bezuiniging alleen haalbaar te zijn door de bibliotheek naar een goedkopere locatie te verplaatsen. Cultuurhuis De Binder zou daardoor zonder hart komen te zitten, en dit zou een nieuw gat in de begroting van de gemeente slaan. Weer een bezetting van de raadszaal en menig persbericht later, is die laatste bezuiniging nu ook definitief van de baan. Het actiecomité zet zich nu in om van het cultuurhuis een bindende factor voor het dorp te maken.’

>> ‘Winst zorgverzekeraars terug naar zorg’ Terwijl de zorg kapotbezuinigd wordt, blijven er volgens SP-Tweede Kamerlid Renske Leijten miljarden op de plank liggen doordat zorgverzekeraars duizelingwekkend hoge winsten maken. Leijten: ‘1,4 miljard! De minister moet daar een einde aan maken. En dan blijken ook nog eens vijf zorgverzekeraars onderzocht te worden wegens niet kloppende jaarcijfers. Deze verzekeraars hebben mogelijk te veel geld ontvangen van premiebetalers, maar

de minister weigert bekend te maken om welke verzekeraars het gaat. Ik betaal net zoals de rest van Nederland elke maand een forse premie. Dan wil ik ook weten wat er met mijn geld gebeurt en niet dat er geld in de diepe zakken van verzekeraars verdwijnt. Ik wil namen en rugnummers.’ Zorgverzekeraars zouden winsten niet in hun eigen zak mogen steken, maar toch heeft een verzekeraar als Achmea recentelijk 80 miljoen euro afgeroomd ten gunste

van de eigen moedermaatschappij. Leijten wil daar een einde aan maken. ‘Dit zijn schimmige constructies waarbij premiegeld verdwijnt in de diepe zakken van verzekeraars. Die 80 miljoen moet gewoon teruggevorderd worden door de minister.’ De minister weigert de zorgverzekeraars aan te pakken, want zij vertrouwt op de marktwerking. De zorgverzekeraars zullen volgens haar uit zichzelf komend jaar de premies wel laten dalen.

duurder, ook door het plan om de studiefinanciering af te schaffen. ‘Het leenstelsel kost al gauw 15.000 euro extra. Oliedom, want we hebben goed onderwijs nodig om uit de crisis te komen. Dat gaat dus niet lukken met een kabinet dat allerlei drempels opwerpt.’ Gelukkig is Van Dijk er samen met D66 in geslaagd in ieder geval één hobbel weg te halen. Een meerderheid

van de Tweede Kamer steunde hun voorstel dat hbo’ers en universitaire overstappers niet meer dan anderhalf keer het wettelijk collegegeldtarief hoeven te betalen voor hun universitaire ‘premaster’. Was dit niet gebeurd, dan hadden de kosten van de verplichte ‘premaster’ op kunnen lopen tot meer dan tienduizend euro per jaar.

In de nieuwe Wet Kwaliteit in Verscheidenheid staat dat universiteiten tot vijf keer collegegeld mogen vragen voor ‘excellente’ opleidingen, ruim 9.000 euro. SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk (foto): ‘Onbetaalbaar voor studenten uit lage-inkomensgroepen.’ Hij spreekt van een trend: ‘Studeren mag, als je maar geld hebt. Studenten met rijke ouders kunnen naar de dure topopleiding met de beste docenten en intensieve begeleiding. De “gewone” opleiding resteert voor de massa. Dan krijgen we Amerikaanse toestanden en gaan we in feite terug naar de negentiende eeuw, toen ook in Nederland alleen de hoogste inkomens privéonderwijs konden betalen.’ Volgens Van Dijk wordt studeren sowieso steeds

10

tribune mei 2013

foto Sander van Oorspronk

>> Tweedeling onderwijs

foto SP Horst

nieuws

SP-jongeren hebben het gemeentehuis in

Horst te huur gezet om aandacht te vragen voor het tekort aan betaalbare huurwoningen. Bart Cox, SP Horst aan de Maas: ‘Het is van de zotte dat de woningcorporatie woningen verkoopt of afbreekt terwijl er soms wel 250 mensen reageren op een woning.’

foto Sander van Oorspronk

Ondernemersorganisaties MKB-Nederland

De lancering van de Grootste Graaierverkiezing in ‘stijl’.

>> Grootste graaier van Den Haag genomineerd, die allen ruimschoots boven de twee ton per jaar verdienen. In juni wordt de prijs uitgereikt, een gouden hark.

Stem mee: sp.nl/9z650h foto Henk Rodrigo

SP Den Haag lanceert de Grootste Graaierverkiezing. Raadslid Bart van Kent: ‘De topinkomens in de publieke sector zijn ondanks alle bezuinigingen weer gestegen, dit soort zelfverrijking is ronduit onacceptabel.’ Er zijn vijf bestuurders van Haagse zorg- en wooninstellingen

en VNO-NCW zijn blij dat de SP en de VVD samen een initiatiefwet gaan indienen zodat acquisitiefraude voortaan strafbaar wordt gesteld. Geschat wordt dat het Nederlandse bedrijfsleven jaarlijks ongeveer 400 miljoen euro schade lijdt doordat ondernemers bijvoorbeeld misleid worden door malafide aanbieders van advertentieruimte in niet bestaande of weinig gelezen (internet)gidsen. Met het wetsvoorstel krijgen ondernemers meer bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken. De ondernemersorganisaties roepen minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) op voortvarend te reageren.

>> Veilig oversteken Zonder zebrapad rijden ze ons hier plat! Met die leus voeren ROOD Den Bosch en studenten van de Avans Hogeschool actie voor een veilige oversteekplaats op de Onderwijsboulevard. Er zijn al meer dan driehonderd handtekeningen aangeboden aan de gemeente. Jeffrey Pennings, woordvoerder van ROOD Den Bosch en student aan Avans: ‘Er zijn al meerdere ongelukken gebeurd op de Onderwijsboulevard. Studenten kunnen nergens veilig oversteken, het is echt levensgevaarlijk. We weten dat de gemeente en Avans al gesprekken hebben gevoerd, maar in de tussentijd gebeurt er helemaal niks!’ ROOD Den Bosch pleit daarom voor een

zebrapad als tijdelijke oplossing. Pennings: ‘Gemeente, trek een blik verf open en maak een zebrapad. Dat kost haast niets en dan is er in ieder geval een oversteekmogelijkheid totdat de gemeente en Avans samen een besluit hebben kunnen nemen.’ ‘De verf voor een zebrapad is in principe al besteld’, zei de verantwoordelijk wethouder bij de ontvangst van de handtekeningen. De gemeente is het dus met ROOD eens dat er iets moet gebeuren, maar Pennings wil geen woorden maar daden. ‘ROOD Den Bosch houdt de situatie in de gaten en als er op korte termijn niets gebeurt, zullen er zeker nog meer acties volgen.’

De SP Doesburg heeft het vertrouwen in de

samenwerking met coalitiegenoot D66 opgezegd en wethouder Willem Bouman (foto) teruggetrokken. Volgens een verklaring van de SP-fractie Doesburg kwam de D66-fractie gemaakte afspraken steeds opnieuw niet na, waaronder die over elkaar collegiaal informeren bij belangrijke punten. De SP heeft in Doesburg elf jaar collegeverantwoordelijkheid gedragen en wil graag blijven bijdragen aan een goed bestuur, maar geeft aan dat dit de partij onmogelijk gemaakt wordt door de huidige omstandigheden binnen de gemeenteraad.

tribune mei 2013

11

nieuws

Strafbaarstelling illegaliteit

‘Als je nu lid wordt van de VVD, krijg je er gratis invloed binnen de PvdA bij’, grapt SP-Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen cynisch naar aanleiding van het congres van de PvdA van 27 april. Die dag namen de leden van de PvdA met overgrote meerderheid een motie aan die uitspreekt dat het kabinet de strafbaarstelling van illegalen terug moet trekken. Partijleider Diederik Samsom legde die zeer duidelijke uitspraak van de leden naast zich neer, omdat hij een afspraak met de VVD gemaakt had. Gesthuizen: ‘Veel PvdA’ers zijn bitter teleurgesteld in hun partij omdat deze akkoord is gegaan met de strafbaarstelling van illegalen. En Samsom wil niet eens een poging wagen om het regeerakkoord op dit punt open te breken, terwijl de PvdA normaal gesproken altijd zegt pal te staan voor een menswaardig asielbeleid. De achterban verwacht dit ook heel erg, en wordt nu keer op keer teleurgesteld door de partij.’ De PvdA heeft VVD-staatssecretaris Teeven al uit de wind gehouden toen hij zich moest verantwoorden voor de dood van de Russische asielzoeker Dolmatov. En de partij heeft coalitiegenoot VVD telkens geholpen wanneer die het regeerakkoord open wilde breken. Nu hangt en staat het wetsvoorstel van VVD-staatssecretaris Teeven met de steun van de PvdA-fractie in de Tweede

foto Michiel Wijnbergh/ Hollandse Hoogte

>> ‘Interne machtsstrijd PvdA tussen achterban en VVD’

Kamer. Gesthuizen: ‘Dat Samsom niet open wil breken wekt veel wrevel bij de PvdA-achterban. En terecht, want het uitgangspunt van een menswaardig asielbeleid wordt hiermee met voeten getreden. Zodra je ook maar een voet op Nederlandse bodem zet zonder over de juiste papieren te beschikken, zou je dan al een misdaad plegen. Ik zie niet in waarom je anderen of de staat daar zoveel schade mee berokkent dat we het strafbaar moeten stellen als misdaad. Nu al kan de politie je aanhouden en in vreemdelingendetentie zetten als je je niet kunt legitimeren. Het lost niets extra op als

we deze mensen direct criminaliseren. Het geeft alleen maar meer problemen doordat mensen uit angst niet of te laat gebruik zullen maken van medische voorzieningen, en sneller het slachtoffer zullen worden van uitbuiting. Als vluchtelingen of slachtoffers van mensenhandel die halsoverkop gevlucht zijn niet snel genoeg het juiste loket in Nederland weten te vinden, kan hun terechte asielaanvraag dan bovendien vanwege strafbaar illegaal verblijf afgewezen worden. Dat staat echt heel erg op gespannen voet met het VN Vluchtelingenverdrag.’

>> Europese databank vingerafdrukken van asielzoekers Het Europees Parlement heeft ingestemd met het gebruik van de Europese databank met vingerafdrukken van asielzoekers voor de opsporing van criminelen. SP-Europarlementariër Dennis de Jong is hier mordicus tegen. ‘De oprichting van de databank lag gevoelig, maar was noodzakelijk voor het functioneren van het Europese asielsysteem. Om nu deze

databank voor hele andere doeleinden te gaan gebruiken, is volstrekt onwenselijk. In een rechtsstaat zijn mensen onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Dat principe wordt nu omgedraaid, want asielzoekers en erkende vluchtelingen zijn in feite bij voorbaat al verdachte. Dit besluit werkt daarmee stigmatiserend. De gegevens van vluchtelingen die een verblijfsvergunning

hebben gekregen worden voortaan bovendien tot drie jaar beschikbaar gesteld voor politie en justitie. In Nederland is bij de invoering van het biometrisch paspoort terecht afgesproken dat de vingerafdrukken van burgers niet in een databank van de politie terechtkomen. Blijkbaar hoeven we niet zo precies te zijn als het om vluchtelingen gaat.’

>> Truckersmeldpunt groot succes De vrachtwagenchauffeurs-enquête loopt als een tierelier. Bij het sluiten van deze Tribune hadden al bijna drieduizend truckers gereageerd op de oproep van de SP om ervaringen, klachten en problemen te melden. SP-Europarlementariër Dennis de Jong: ´De grote respons laat zien dat vrachtwagenchauffeurs echt hun verhaal willen doen.’

12

tribune mei 2013

Macht over het stuur verloren Door een fout is in de Tribune van april van het artikel Macht over het stuur (waarin ook aandacht besteed wordt aan het truckersmeldpunt) de laatste pagina weggevallen. Onder meer vertelt Dennis de Jong op die laatste pagina hoe de druk op Brussel om af te zien van verdere liberalisering van de transportsector

steeds verder toeneemt. Het volledige artikel is na te lezen op de SP-website: sp.nl/9z6f9n. Ook kunt u een kleurenprint van de ontbrekende pagina gratis bestellen door een e-mail te sturen aan [email protected], of een briefje aan: Redactie Tribune, Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort.

nieuws

Vroeg of laat Hypotheekrenteaftrek

Volgens hem doet ‘het voorstel niets aan het fenomeen van ‘hoe hoger je inkomen en hoe duurder je huis, des te hoger je fiscale voordeel bij de hypotheekrenteaftrek’. In plaats daarvan worden aan de onderkant van het hypotheekgebouw wat steunbalkjes aangebracht, terwijl de top door de excessieve aftrek hoger en hoger wordt. Zelfs een kind dat met zijn blokkendoos speelt, begrijpt dat een dergelijke toren van Babel op een gegeven moment zal instorten.’ april 2013 Remi Poppe blikt terug in een opinieartikel. ‘Dat blijken woorden met een hoog voorspellend karakter te zijn geweest. Het heeft even geduurd, maar de blokken­ doos stortte in, te beginnen in Amerika en al snel ook in Nederland. Het begin van de economische crisis. In 1999 vormden VVD, PvdA en D66 het kabinet-Kok II. De 10 procent hoogste inkomens ontving toen 45 procent van de 12 miljard aan hypotheek­

renteaftrek. Daaraan zal niet veel veranderd zijn sinds die tijd.’ Inmiddels is er een tijdelijke commissie Huizenprijzen ingesteld om een parlemen­ tair onderzoek voor te bereiden over de kostenontwikkeling en prijsvorming op de huizenmarkt. Deze Kamercommissie onder voorzitterschap van D66-Kamerlid Kees Verhoeven, concludeert onder andere: ‘Gemeenten en het Rijk hebben laks gereageerd op het uit de hand lopen van de woningmarkt. De overheid moet meer doen aan een stabiele ontwikkeling van de huizenprijzen. Als de prijzen te sterk stijgen, moet de overheid de mogelijkheden kunnen beperken om geld voor een huis te lenen.’ Poppe: ‘En wie zien we in de media passe­ ren? Juist, Monasch (PvdA), Verhoeven (D66) en nog zo wat woordvoerders, zelfs van de VVD. En wat concluderen ze? Juist, ‘de poli­ tiek’ heeft het uit de hand laten lopen. En de media kakelen dat na, ‘de politiek’ heeft niet opgelet. Het historisch besef is bij dit soort Kamerleden en de media ver te zoeken. Dat is knap klote als je weet dat je ‘toen je nog

foto Archief SP

30 november 1999 Remi Poppe (foto) voert namens de SP het woord over het wetsvoor­ stel ‘Wet bevordering eigenwoningbezit’ dat nieuwe regels voor de hypotheekrenteaftrek bevat.

in de politiek zat’ altijd zeer oplettend was, en waarschuwde dat het fout moest gaan lopen, en met voorstellen kwam om dat te voorkomen. Om de hypotheekrenteaftrek op termijn te behouden voor hen die het nodig hebben moet een eind gemaakt worden aan de excessieve aftrek door de topinko­ mens. Een groot deel van de 12 miljard aan hypotheekrenteaftrek kan gebruikt worden voor verruiming van de (slechts 4 miljard kostende) huursubsidie. Dat was toen voor de heren van de partijen die nu krokodillen­ tranen huilen een gruwel. Grrrrrrrr…’ De SP is er vaak vroeg bij om gevolgen van beleid te doorzien en problemen te signaleren. Vroeg of laat komen andere partijen in de Tweede Kamer er achter dat onze analyse klopte.

Dertien Friese gemeenten verplichten iedereen die er een bijstandsuitkering aanvraagt om met behoud van uitkering minimaal vier weken productiewerk te doen bij werkproject Pastiel. Fenna Feenstra, voorzitter van SP Súdwest Fryslân: ‘De gemeenten noemen dit sociaal, want het zou bijdragen aan de participatie. Schandalig, ze kunnen het beter dwangarbeid noemen. Daarom hebben we een meldpunt geopend en zijn we in gesprek met de directie van Pastiel. Veel deelnemers ervaren de uitnodigingsbrief als intimiderend en mensonterend. Ook moeten ze eenvoudig productiewerk doen voor klanten van de sociale werkplaats, waardoor werkgevers voor een habbekrats arbeidskrachten krijgen die de plek van vaste werknemers innemen. Er wordt ze bovendien helemaal geen perspectief op een baan geboden. Het enige wat je zeker weet, is dat je uitgebuit wordt. Ook al zien we dat betrokkenen bij Pastiel hun best doen, mensen blijven onder dwang van sancties opgelegde arbeid moeten verrichten voor hun

foto Fenna Veenstra

>> Fries protest dwangarbeid

bijstandsuitkering.’ Om het protest tegen deze dwangarbeid kracht bij te zetten, liepen zo’n twintig SP’ers begin deze

maand geketend en protestliederen zingend door de binnenstad van Sneek (foto).

tribune mei 2013

13

nieuws

De SP fractie in Venlo stelt vragen over de

foto Quirien Velter

vergoeding van 1.200 euro per werkdag voor de technisch voorzitter van het onderzoek naar de Floriade. Het geraamde tekort van de wereldtuinbouwtentoonstelling is 9 miljoen euro. Alexander Vervoort, SP Venlo: ‘Gezien de financiële uitkomst van het evenement is het in onze ogen erg vreemd en ongepast dat er zo’n hoge vergoeding tegenover een technisch voorzitterschap staat. Als dit bedrag juist is, getuigt dit van een ondoordacht genomen besluit dat ook nog eens geen rekening houdt met de al levende negatieve sentimenten.’

>> rode lintjesregen De SP-afdeling Rotterdam deelde, een paar dagen na de koninklijke lintjesregen, op de dag van de arbeid 500 rode lintjes uit aan werkende Rotterdammers. Leo de Kleijn, fractievoorzitter voor de SP in Rotterdam: ‘De mensen die hard werken voor de leefbaarheid van de stad verdienen meer respect en waardering. De

mensen die zorgen dat de straten en pleinen schoon zijn. De werkers in de zorg en het onderwijs. De schoonmaker, de buschauffeur, de winkelier, de schipper en de politieagent. De mensen die zorgen voor wat voor ons allen van belang is. Dat zijn de mensen die wat ons betreft een lintje verdienen!’

>> ‘Bezuinigingen AIVD bedreigen veiligheid’ ‘Juist nu overheden, banken en bedrijven te maken hebben met cyberaanvallen en jongeren worden geronseld voor de jihad, willen VVD en PvdA een derde bezuinigen op de AIVD.’ Volgens SP-Tweede Kamerlid Ronald van Raak worden daarmee belangrijke internationale netwerken en onbetaalbare kennis en kunde weggegooid. ‘Deze bezuinigingen zijn dom en kortzichtig en bedreigen de veiligheid van burgers. VVD en PvdA, die deze bezuini-

gingen in het regeerakkoord hebben gezet, snappen duidelijk niets van het inlichtingenwerk. Dat vraagt investeringen voor de lange termijn, om mensen op te leiden en netwerken op te bouwen. Het vraagt ook een langetermijnvisie op veiligheid, in plaats van hapsnapbezuinigingen. Het gaat in totaal om een bezuiniging van 68 miljoen. Dat klinkt heel veel, maar is voor de begroting van Binnenlandse Zaken heel weinig.’

>> Europese snoepreisjes Alle reizen die een Europarlementariër maakt, moeten voortaan openbaar gemaakt worden. Dat heeft het Europees Parlement besloten. SP-Europarlementariër Dennis de Jong: ‘Normaal mag je als Europarlementariër geen giften aannemen van meer dan 150 euro. Voor giften in de vorm van vergoeding van reis- en verblijfskosten geldt deze limiet niet. Gelet op de toch al royale vergoedingen voor Europar-

14

tribune mei 2013

lementariërs wijs ik reisjes op kosten van lobbyisten eigenlijk helemaal af.’ De meldingsregeling voor snoepreisjes geldt vanaf deze zomer. De Jong is van plan om het meldingsregister regelmatig te raadplegen. ‘Ik zal niet aarzelen verdachte reisjes naar buiten te brengen. Europarlementariërs horen zich onafhankelijk op te stellen en daarbij hoort niet dat je je laat fêteren door lobbyisten.’

Een grote meerderheid van de Tweede Kamer heeft ingestemd met het initiatiefwetsvoorstel van Kamerleden Jan de Wit (SP) en Gerard Schouw (D66) om het verbod op godslastering te schrappen uit het Wetboek van Strafrecht. Alleen de christelijke partijen SGP, ChristenUnie en CDA stemden tegen. De Wit kijkt nu uit naar de behandeling in de Eerste Kamer.

Staatssecretaris Frans Weekers van

Financiën heeft veel uit te leggen over de fraude met toeslagen en uitkeringen door Oost-Europese bendes die landgenoten als ‘spookburger’ inschrijven bij gemeentes. Bashir: ‘Weekers reageerde geschokt op de onthullingen. Vreemd, want de ambtenaren zeggen dat hij van de fraude op de hoogte moest zijn. Er is echt iets mis als ambtenaren – die met hun voeten in de modder staan – signalen van fraude melden terwijl de verantwoordelijke staatssecretaris volhoudt nergens van af te weten.’

Uit onderzoek van het comité Zorg Geen Markt en het actiecomité Fysiotherapie in Nood blijkt dat 97 procent van de fysiotherapeuten omkomt in papieren rompslomp voor de zorgverzerkaars. Het rapport Alarmfase rood: fysiotherapie in nood, waarvoor 2100 fysiotherapeuten zijn ondervraagd, laat een afschrikwekkend beeld van de marktwerking zien. Zo meldt 10 procent van de fysiotherapeuten dat zorgverzekeraars chronisch zieke patiënten uitgebreide aanvullende pakketten weigeren, waardoor mensen afzien van noodzakelijke behandeling.

Lees het rapport: sp.nl/9z6fdq

uitgelicht

30 april 2013 Argentijnse ‘Dwaze Moeders’ herdenken dat zij 36 jaar geleden, op 30 april 1977, voor het eerst samenkwamen op de Plaza de Mayo (Meiplein) in Buenos Aires. Zij klopten vergeefs aan bij het presidentieel paleis om generaal Videla opheldering te vragen over hun na gevangenneming spoorloos verdwenen kinderen. Daarop besloten ze zwijgend over het plein te lopen. Hun stille protest groeide uit tot een wekelijkse getuigenis. Schattingen van het aantal ‘verdwijningen’ tijdens de laatste Argentijnse militaire junta (1976-1983) lopen uiteen van 9.000 tot 30.000. Via rechtszaken proberen nabestaanden nog steeds duidelijkheid te krijgen over het lot van hun kinderen. tekst Daniël de Jongh foto © Télam tribune mei 2013

15

Emile Roemer over het sociaal akkoord

‘Kabinet struikelt van akkoord naar akkoord’ Begin april tekenden de regering, de vakbonden en de werk­geversorganisaties een sociaal akkoord. Akkoord nummer zoveel. Emile Roemer ziet positieve punten in het akkoord, maar zal de voorstellen één voor één beoordelen. En dan is er nog een zorgakkoord gesloten. Vijf vragen aan Roemer over de resultaten uit ‘de polder’. ›› Wat vind je van het sociaal akkoord? ‘Met dit akkoord geven de werkgevers en de werknemers de VVD en de PvdA een draai om de oren. Op een aantal wezenlijke on­ derdelen maakt het gehakt van het regeer­ akkoord. Op een aantal onderdelen is men flink in de richting van de SP gegaan. Dat is het algemene beeld. Maar wij zaten niet aan tafel, dus wij hoeven ook geen handteke­

16

tribune mei 2013

ning te zetten onder het hele akkoord. Wij gaan daarom per onderdeel kijken wat we ervan vinden. De afspraken moeten nog in plannen en wetten worden uitgewerkt. En dan geldt: wat goed is, is goed; dat zullen we

omarmen. Wat niet goed genoeg is, zullen we proberen te verbeteren. En waar het slecht is, zullen wij het verzet organiseren. En ik geloof dat wij dat wel kunnen.’

De onderhandelaars tijdens de persconferentie op 11 april. foto © David van Dam / Hollandse Hoogte

Wat staat er in het sociaal akkoord? Het sociaal akkoord is gesloten tussen het kabinet, de vakbonden en de werk­gevers. Ministers Lodewijk Asscher (Sociale­Zaken), Henk Kamp (Economische Z ­ aken) en Jeroen Dijsselbloem (Financiën) zaten namens het kabinet aan tafel; Ton Heerts (FNV), Jaap Smit (CNV) en Reginald Visser (MHP) zaten er namens de vakbonden; de werkgevers werden vertegenwoordigd door Bernard

Wientjes (VNO-NCW), Hans Biesheuvel (MKB Nederland) en Albert Jan Maat (LTO). De leden van de vakbonden zijn inmiddels akkoord gegaan.

›› Wat kun je omarmen? ‘Als eerste de aanpak van de doorgeslagen flexibilisering van de arbeidsmarkt. Al onze SP-afdelingen zijn daar de afgelopen jaren tegenaan gelopen en hebben er actie tegen gevoerd. Of het nou de vakkenvullers bij Albert Heijn zijn, de mensen in de tuin­ bouwkassen, de aspergestekers, de mensen in de bouw die van het ene contract in het andere lopen, of mensen in de zorg die nul­ urencontracten hebben; in mijn ogen is het niets minder dan uitbuiting van personeel. SP-Kamerlid Paul Ulenbelt maakte een initi­ atiefwet – eerst nog samen met de PvdA – en daarvan is in het akkoord heel veel overgenomen. Ik kan niet anders dan daar heel blij mee zijn. Dat is een vooruitgang ten opzichte van hoe het nu is. Daarnaast is er een aantal afspraken gemaakt die de slechte plannen van het ­kabinet dwarsbomen. De nullijn voor men­ sen die in de zorg, bij de overheid en in het onderwijs werken bijvoorbeeld. Van tafel. Het wordt er niet beter van, maar dat het niet slechter wordt is ook winst. Nog een voorbeeld is de verkorting van de WW-duur. Het kabinet wilde die verkorten naar één jaar. Nu is het twee jaar, met mogelijkheid om in de cao een derde jaar af te spreken. Het is nog steeds slechter dan nu, maar beter dan het plan van de regering. Een ietsminder-erge-verslechtering: daarvan zeg

je niet dat je die omarmt. Wat ons oordeel straks wordt, hangt helemaal af van hoe het uitgewerkt wordt.’

In het kort is het volgende afgesproken. • De doorgeschoten flexibilisering van de arbeidsmarkt wordt aangepakt. • Er komt géén verplicht quotum waarbij

›› Ben je niet te positief over een akkoord dat slechte plannen alleen maar wat minder slecht maakt? ‘Ho ho, ik ben nog niet klaar. Ik kan niet negatief gaan zitten doen over de voorstel­ len voor flexwerkers als wij zelf die voorstel­ len als initiatiefwet aan het indienen waren. Wij gaan niet tegenstemmen alleen maar omdat de naam Paul Ulenbelt niet onder onze voorstellen staat. Maar er is genoeg in het akkoord om níét tevreden over te zijn. De ontslagvergoeding is flink naar beneden gegaan. Dat betekent dat de drempel om mensen te ontslaan verlaagd wordt. Dat ze de zorg niet hebben meegenomen is een ge­ miste kans, ook al probeerden ze een apart zorgakkoord te sluiten. Nog een gemiste kans: er is niets afgesproken over de aanpak van de armoede. En van schuldsanering. Hoeveel mensen zitten niet in de proble­ men? De schuldsanering heeft wachtlijsten. De bezuinigingen op de sociale werkplaat­ sen, het niet verplicht stellen van quota om deze mensen aan het werk te krijgen. Nou blijven er nog wel wat banen gespaard, dat is dus een lichte vooruitgang. Maar over de bezuinigingen op de sociale werkplaatsen kan niemand tevreden zijn, behalve de

bedrijven en overheden moeten voldoen aan vijf procent gehandicapten in hun personeelsbestand. Werk­gevers zeggen toe voor deze groep banen te creëren. Als dit in 2017 niet blijkt te werken, wordt het moge­ lijk alsnog verplicht. • Het ontslagrecht wordt vanaf 2016 ‘gemo­ derniseerd’ (en niet al in 2014); iedereen krijgt een ontslagvergoeding, maar wel tot een maximum. • De belastingvoordelen bij pensioens­paren worden versoberd. • De WW gaat van drie naar twee jaar. Het derde jaar kan in de cao worden gere­ geld, maar dan moeten ook werk­nemers hiervoor premie betalen. • De overbruggingsregeling voor mensen met een AOW-gat wordt iets verbeterd. • De aangekondigde extra bezuinigingsronde van vierenhalf miljard euro gaat niet door, en dus ook niet de nullijn voor de zorg, overheid en onderwijs. Tenzij de econo­ mische cijfers tegenvallen...

politici die de sociale werkplaatsen willen afbreken.’ ›› Het Kunduz-akkoord, het regeer­ akkoord, het woonakkoord, het zorg­ akkoord. Hoe houdbaar zijn al die afspraken eigenlijk? ‘Tot het volgende akkoord. Het regeer­ akkoord is bagger die ze in vijf weken tijd hebben afgesproken. De inkt was nog niet droog of de eerste wijziging moest er al in – de inkomensafhankelijke zorgpremie die de VVD toch niet wilde. Zo struikelt het kabinet van akkoord naar akkoord. Van een stabiel kabinet is geen sprake. Terwijl ze de mond vol hebben van vertrouwen, weet nie­ mand wat er morgen nou weer voor ellende op je bordje komt. Die vierenhalf miljard bezuinigingen zijn daar een mooi voor­ beeld van. Nou ja, mooi..., ik vind het een blunder van de bovenste plank. Werkgevers en werknemers adviseren het kabinet om niet, alleen maar om die heilige 3 procent begrotingstekort te halen, keihard te blijven bezuinigen. Dus wordt de extra bezuini­ ging van vierenhalf miljard euro van tafel gehaald. Maar al heel snel laten VVD’ers en PvdA’ers van zich horen: alleen als er vol­ doende economische groei is. En de cijfers zien er niet goed uit, weten we al. Het akkoord moest rust en stabiliteit geven. Die rust en stabiliteit gooien ze met één zin

tribune mei 2013

17

‘Ze breken gewoon na de verkiezingen de boel af; dát is het eerlijke verhaal’

weer van tafel, door te zeggen: wij blijven vasthouden aan die 3 procent en als in augustus blijkt dat we volgend jaar boven die 3 procent zitten, dan ligt er gewoon weer een bezuinigingspakket op tafel. Dat is precies níét wat de mensen en de bedrijven op dit moment nodig hebben. PvdA en VVD volharden in het remmen van de economische groei, door aan een ergens in de jaren negentig afgesproken percentage vast te houden dat verder nergens op slaat. Alleen maar omdat Rutte geroepen heeft: heilig, heilig, heilig. Dat is ongelooflijk dom. Werkgevers willen het niet, werknemers w ­ illen het niet, zelfs het IMF wil het niet. Alle economen van links naar rechts willen het niet. De helft van de VVD-prominenten wil het niet. Maar het kabinet steekt de kop in het zand en doet het gewoon toch, met alle gevolgen van dien. Elke dag dat ze die onrust laten bestaan, levert nog meer werkloosheid op. Want realiseer je goed: de economische groei, die we heel magertjes hebben, hebben we louter en alleen te danken aan groeiende export. De binnenlandse besteding is dramatisch slecht. Omdat iedereen alleen maar bezuinigingen en lastenverzwaringen op het bordje heeft gekregen. Iedereen is bang dat er nog veel meer aankomt; half Nederland heeft

18

tribune mei 2013

met een korting van salaris en pensioen te maken, voorzieningen worden afgebroken. Sterker nog, ik wed dat als je nu fors zou gaan investeren, je zo maar bij die 3 procent

zou uitkomen omdat je via btw en minder mensen in de WW enorm veel geld terug­ krijgt.’

foto Sander van Oorspronk

Zomer 2012: SP-kamerlid Paul Ulenbelt overhandigt FNV-voorzitter Ton Heerts het plan ‘Zekerheid van Flex’.

›› Na het sociaal akkoord is ook het zorg­ akkoord gesloten. Wat vind je daarvan? ‘Daar ben ik niet positief over. De kern is dat 50.000 banen in de thuiszorg verdwijnen. De gemeentes worden opgezadeld met een bezuinigingspakket waardoor de hele zorg afgebroken wordt. Mensen moeten langer thuiswonen, maar de thuiszorg wordt afgebroken. Dat is niet uit te leggen. Ook hier wordt gezegd: maar er wordt minder afgebroken dan eerst. Maar als palliatieve zorg onmogelijk wordt en als kortdurende revalidatie niet meer moge­ lijk is, als de helft van de mensen de zorg gewoon kwijtraakt, dan breek je te veel af. Daar kán iedereen met een hart voor de zorg absoluut niet mee instemmen. En wij hebben steeds aangegeven: je moet niet bezuinigen op mensen. Bezuinig op bureaucratie, op verspilling, bezuinig op de enorme winsten waar zorgverzekeraars nu mee weglopen. Op de top­salarissen in de zorg. De dag van dit interview verdwijnen er bij een grote z­ orginstelling in Amster­ dam 1500 mensen van de thuiszorg en de directeur die vertrekt, krijgt drie ton mee. Drie ton; dat is tien mensen in de thuiszorg. Dat bedrag wordt aan een directeur meege­ geven, terwijl die nota bene al een nieuwe baan heeft. Mensen in de zorg weten overal waar bureaucratie is, waar verspilling is, hoe

het goedkoper kan. Maar daar wordt niet naar geluisterd. Er wordt gewoon op mensen en op zorg bezuinigd. Weet je nog dat het vorige kabinet besloot dat er meer handen aan het bed in het verzorgingshuis moesten komen? Geschrapt. De grootste zorgvakbond Abvakabo heeft geen handtekening gezet onder dit zorg­ akkoord. Terecht. Zonder hen is er gewoon geen zorgakkoord. Dat betekent dan een heet voorjaar. Ik begreep dat de Abvakabo een goed bod op tafel had liggen, maar PvdA en VVD hebben er blijkbaar voor gekozen om de directe zorg bij mensen thuis gewoon af te breken. Nou, dan zeg ik: breek die twee partijen bij de volgende verkiezingen maar af. Daar hebben we dan samen voor op het Malieveld gestaan. Weet je nog? Het eerlijke

verhaal. Ze breken gewoon na de verkiezin­ gen de boel af. Dát is het eerlijke verhaal. Kijk, het is nog nooit gebeurd dat de oppo­ sitie het kabinet naar huis stuurt; dat doen ze toch allemaal zelf. En als zij slechte voor­ stellen naar de Kamer sturen, dan zullen ze op heel veel fronten geen meerderheid krijgen. Volgend jaar maart zijn er gemeen­ teraadsverkiezingen. Laat mensen maar hun oordeel uitspreken over hoe goed het nu gaat in het land. Kunnen ze een tussenscore geven.’

•

tekst Diederik Olders

‘Er is niets afgesproken over de aanpak van de armoede’

SP-voorstellen flexwerken nagenoeg overgenomen­ In de zomer van vorig jaar presenteerde ­SP-Kamerlid Paul Ulenbelt samen met PvdA-Kamerlid Mariëtte Hamer tien voor­ stellen die de kloof tussen vaste werknemers en flexwerkers verkleinen. Toen de PvdA met de VVD ging regeren, trok de PvdA de steun voor de wetsvoorstellen in. De SP zette door; nu zijn bijna alle voorstellen opge­ nomen in het sociaal akkoord. Ulenbelt: ‘De koers van steeds meer onzekerheid en flexibilisering is r­ adicaal gekeerd. Dit is een doorbraak voor iedereen die afhankelijk is van onzekere arbeidscontracten. Honderd­ duizenden werknemers met een onzeker contract gaan de zekerheid krijgen waar zij naar snakken.’ Het initiatiefwetsvoorstel heette Zekerheid voor Flex. De volgende voorstellen zijn in het sociaal akkoord overgenomen.

• Na twee jaar krijgen flexwerkers een vast contract. Dat is nu pas na drie jaar. • In de cao kan de wettelijke termijn voor het benutten van het uitzendbeding wor­ den verlengd tot ten hoogste 78 weken. Dat geeft uitzendkrachten meer inko­ menszekerheid. • Flexwerkers met een contract met een duur van 6 maanden of minder krijgen geen proeftijd meer. Dat geldt ook voor een aansluitend contract. • Het concurrentiebeding waardoor flexwerkers na ontslag niet bij een concurrent van de werkgever mogen gaan werken, wordt geschrapt. • Payroll-constructies worden tegengegaan en de bijzondere ontslagregels bij pay­rolling worden geschrapt. • Er komt een ontslagvergoeding voor flex­ werkers.

• Nu kunnen werkgevers een werknemer ontslaan en na 3 maanden weer aan­ nemen met opnieuw een tijdelijk con­ tract. Om te voorkomen dat werkgevers hiermee proberen werknemers eindeloos tijdelijke contracten te geven wordt deze termijn 6 maanden. • In de cao kon tot nu toe onbeperkt worden afgeweken van het maximaal aantal tijdelijke contracten. Dit wordt nu aan banden gelegd. • Er komt een aanzegtermijn van een maand bij het beëindigen van tijdelijke contracten met een duur van zes maanden of langer. In het julinummer van 2012 deed de Tribune verslag van de presentatie van Zekerheid voor Flex: sp.nl/9z6gek

tribune mei 2013

19

Overvol Al twee jaar lang worden Syrische burgers gemangeld tussen aanhoudend geweld van zowel de regering van president Assad als de gewapende oppositie. De wrede burgeroor­ log kostte al zeker 70.000 mensen het leven. Miljoenen burgers raakten huis en haard kwijt en sloegen op de vlucht. ‘Als de wereld tegenwoordig een dorp is, waarom doen we dan zo weinig tegen de uitslaande brand in het centrum?’ Die vraag stelde SP-senator Tiny Kox tijdens een debat van de Raad van Europa in Straatsburg op 25 april. Hij pleit voor meer politieke pressie op regering en oppositie van Syrië om over een bestand te onderhandelen en meer internationale hulp voor de overvolle vluch­ telingenkampen in de buurlanden, waar een humanitaire ramp dreigt. In de inderhaast opgetrokken opvangkam­ pen in Syrië zelf is de situatie zo mogelijk nog nijpender. SP-leden Chris Wiggers en Jenita Gerrits kwamen vorig jaar via vrienden in Turkije in contact met Syri­ sche ontheemden in het inderhaast nabij de Turkse grens opgetrokken kamp A’zaz. ‘Internationale hulp is er schaars, omdat het vaak te gevaarlijk is’, vertelt Jenita. ‘Boven­ dien zijn de grenzen steeds vaker gesloten. Er is een tekort aan alles. Eenvoudige goede­ ren als babyvoeding, medicijnen en dekens zijn een zaak van leven of dood geworden.’ Aangedaan door de situatie, besloten zij bij volgende bezoeken zelf hulpgoederen aan te schaffen in Turkije en die mee de grens over te nemen. Het is voor hen als reizigers immers makkelijker om de grens over te steken dan voor een groot internationaal hulpkonvooi. Om de ergste nood in kamp A’zaz te verlichten hebben ze de Stichting Hulpgoederen Syrië opgericht. De door hen gemaakte foto’s op deze pagina’s tonen de benarde levensomstandigheden in het kamp. Jenita: ‘Met harde wind op de kale vlakte zijn er zandstormen. Bij regen veran­ dert het terrein in een drassige modderpoel waardoor water de tenten binnenstroomt. Er is geen drinkwater, geen elektriciteit, te weinig sanitair. De rij bij de dokterspost is erg lang. Met de zomer voor de deur, stijgt de angst voor epidemieën. De honger en het klimaat lijken een nog groter gevaar te vormen dan de bombardementen en beschietingen.’

•

www.hulpsyrie.com

20

tribune mei 2013

tribune mei 2013

21

foto Rozing / Hollandse Hoogte

Provincies laten het breed hangen

Roept u maar! Hoezo crisis? Sommige provincies smijten momenteel met geld dat het een lieve lust is. Met name in Overijssel en Limburg gaat het d’r op. Hoe kan dat? 22

tribune mei 2013

De presentatie in de commissievergadering halverwege april was weinig opzienbarend. Maar SP-raadslid Ronald van Hal uit Venray was op zijn hoede. De gemeente presen­ teerde het natuurproject Maasgaard, dat naast natuurontwikkeling ook toerisme en recreatie in de Noord-Limburgse gemeente moet bevorderen. Van Hal vindt het plan ‘op zich wel aardig’, maar toch is er iets vreemds mee. Een maand eerder had de provincie namelijk al aangekondigd in het kader van natuurontwikkeling maar liefst 7,5 miljoen euro te willen bijdragen aan het plan. Van Hal: ‘Maar de gemeente moet dan zelf ook een flinke duit in het zakje doen. Me dunkt dat de gemeente juist in deze moeilijke tij­ den het wel aan andere dingen had kunnen besteden, als ze het geld überhaupt al heeft. Het is crisis; heel veel mensen in Venray hebben momenteel andere dingen aan hun hoofd dan dit project.’

tekort blijft en gaat uit van ‘gezamenlijke inspanning’ van landelijke en decentrale overheden. Met andere woorden: provin­ cies, gemeenten en waterschappen moeten de landelijke overheid helpen om aan het EU-dictaat te kunnen voldoen. Europees begrotingsfetisjisme, noemde de SP-Kamer­ fractie dat. De Wet Hof behelst nota bene boetes als genoemde decentrale overheden de norm niet halen. De wet voorziet ook in het zogenaamde ‘schatkistbankieren’, dat de decentrale overheden verplicht om reser­ ves tegen lage rente bij de Rijksoverheid te stallen. De rijke provincies – Noord-Brabant, Overijssel, Friesland, Limburg en Gelderland – voelden zich beknot in investeringsruimte en trokken fel van leer tegen de wet. Van Limburgs PvdA-gedeputeerde Kersten was in de regionale media de opvatting te horen dat het geld beter in de provincie besteed kan worden, zodat ‘we het niet voor een

‘De indruk onstaat dat het gaat om een vriendendienst’

maar we krijgen toch geld van de provincie. Als raadslid overvalt het me de laatste tijd steeds vaker: eerst wordt bekend dat de provincie meebetaalt, pas daarna krijgt de raad de bijbehorende stukken. Lastig is dat. Als Overijssels gedeputeerde Rietkerk (CDA –red.) zegt dat de provincies hun Nuonen Essentgelden terug in de samenleving moeten investeren, dan is daar iets voor te zeggen. Maar wordt er vervolgens een lijstje met provinciale cofinancieringen bij de gemeenten op tafel gelegd, dan vind ik het lastig worden.’ Frank Futselaar: ‘Mijn kritiek is dat de gang van zaken voor de volks­ vertegenwoordiging niet helder is. Wat je ziet is dat het provinciebestuur samen met wethouders in een hotel gaat zitten om te bedisselen waar het geld naar toe gaat. Dat betekent in mijn ogen dat Provinciale Staten kritischer moet zijn op de kaders die zij zelf stellen. In het geval van de Rode Torenbrug in Zwolle zag je dat er provinciaal geld is gebruikt om lokaal een politiek probleem op te lossen. Dat kan niet de bedoeling zijn.’ Daan Prevoo ontkent niet dat het op zich­ zelf een goede zaak is dat de provinciale overheid de noodlijdende bouwsector een steun in de rug probeert te geven. Maar het genoemde programma Stimulering Bouw levert volgens hem een weinig wezenlijke bijdrage. Prevoo: ‘Het valt me op dat er op de projectenlijst erg veel onderhoud van cultu­ reel erfgoed, kloosters en kerken staat. Dat is waar tal van gemeenten geen geld voor hebben. Vind je het dan gek dat bij velen de indruk ontstaat dat het hier in werkelijkheid gaat om een vriendendienst van het college van GS aan de gemeenten?’

Limburg, een van de rijkere provincies van Nederland, is de laatste maanden flink met geld aan het strooien. Tientallen projecten steunt of initieert Maastricht inmiddels. Soms – zoals in Venray – met natuurontwik­ keling als doel, maar het meest onder het motto Stimulering Bouw. Laatstgenoemd streven komt weliswaar voort uit een oproep van Provinciale Staten afgelopen najaar, maar het gemak waarmee en de manier waarop vervolgens miljoenen euro’s vloeiden verbaast velen. Ogenschijnlijk naar hartenlust konden gemeenten lokale plannen en ideeën indienen, waarna de provincie veelal bij wijze van cofinanciering de portemonnee trok.

habbekrats moeten afstaan aan het Rijk’. ‘Dat lijkt op het jongetje dat gauw de snoep­ pot wil leegeten voordat de andere kinderen thuiskomen’, stelt Daan Prevoo, voorzitter van de Limburgse SP-Statenfractie. Hoe dan ook; Limburg rolde in de maanden vóór 23 april een lijst met projectbijdragen over de provincie uit waar je u tegen zegt. En dat is in een gemeente als Venray te merken. Raadslid Ronald van Hal: ‘Eerst moest er ge­ smeekt worden om wat geld, nu de provincie met de geldbuidel schudt is ineens van alles mogelijk.’ Dat lijkt prettig, wetende dat de financiële situatie in menig gemeente niet erg rooskleurig is. Maar is het alleen maar prettig?

Smijten met Essentgeld

Lokale besluitvorming beïnvloed

Politieke rel

In Overijssel, met Limburg een van de rijkere provincies, staat de geldkraan al langer open. 1,2 miljard euro moet blijkbaar op, tweederde daarvan gaat volgens SP-Staten­ fractievoorzitter Frank Futselaar in asfalt zitten. ‘Overijssel doet er alles aan om in vier jaar tijd de opbrengst van de Essent-gelden op te krijgen’, zegt Futselaar.

‘De manier waarop de provincie Overijssel tal van lokale projecten co-financiert be­ ïnvloedt de lokale democratie’, zegt Edwin Koster, SP-raadslid in Zwolle. Als voor­ beeld noemt hij het zwaar omstreden Rode Torenbrug-project, waaraan de provincie financieel bijdroeg. ‘Als de provincie een grote zak met geld bij de gemeente neerlegt nog voordat de raad zich over het betref­ fende project heeft uitgesproken, dan weegt dat zeker mee in de besluitvorming door de raad. De échte afweging – namelijk wat zijn nut en noodzaak van een project – kan beïnvloed worden door het idee van: ja,

Hoe gevoelig het allemaal ligt, moge blijken uit de politieke rel die op 28 maart ontstond in de Provinciale Staten van Limburg. Oppo­ sitiepartij PVV had twijfels over de vraag in hoeverre de Limburgse bouwsector daad­ werkelijk van het programma Stimulering Bouw zou profiteren. De partij ergerde zich aan het feit dat gouverneur Bovens (CDA) die twijfels op eigen houtje had tegengesproken. En dus wilde de PVV Bovens aan de tand voelen tijdens het vragenuur. Maar de CDAfractie rekte met steun van PvdA en VVD ter plekke de vergaderregels op, met het doel om zelf de vragenstellers te lijf te kunnen

Toeval of niet, op 23 april nam de Tweede Kamer de zogenaamde Wet Hof aan. Deze Wet Houdbare Overheidsfinanciën moet regelen dat ons land binnen de Europees vastgestelde norm van 3 procent begrotings­

In maart maakte CDA-gedeputeerde Van der Broeck de provinciale bijdrage aan natuur­ project Maasgaard in de gemeente Venray bekend. Sinds jaar en dag de grootste partij in Venray: het CDA. Woonplaats van de gedeputeerde: Venray.

tribune mei 2013

23

en hen zodoende de wind uit de zeilen te ne­ men. De SP-fractie zag hierin een verstoring van de democratie en verliet de vergadering, gevolgd door de PVV. Drie weken later kre­ gen SP en PVV gelijk: de provincie past nu de regels aan, zodat bovengenoemd foefje niet nog een keer uitgehaald kan worden. Als tegenwicht aan de provinciale geld­ stroom bepleit SP’er Daan Prevoo investe­ ringen die volgens hem wél toekomstgericht zijn en de bevolking ten goede komen.

legde het college met het grootste gemak de tiende(!) reeks projecten in de kader ‘Stimu­ lering Bouw’ op tafel. De kosten van deze reeks: 600.000 euro.

Kolderieke situatie Het is markant: uitgerekend in crisistijd en uitgerekend nu Europese eisen én landelijke maatregelen om te bezuinigen zich opsta­ pelen, weten sommige provinciebesturen blijkbaar niet hoe snel en flink ze met hun miljoenen om zich heen moeten smijten.

‘Provinciebestuur en wethouders bedisselen in een hotel waar het geld naartoe gaat’ Dat komt overigens niet alleen door de Wet Hof. Het voornemen om binnen de reste­ rende bestuursperiode (in 2015 zijn er weer verkiezingen) gauw nog zoveel mogelijk geld uit te geven kan ook een rol spelen. Daarnaast is er sprake van zogenaamde ILG-deadlines (Investeringsbudget Landelijk Gebied), als gevolg waarvan investeringen binnen een bepaalde termijn gedaan moeten worden. Maar toch, het gemak en de snel­ heid waarmee in rijke provincies enorme

En zo doet zich de bijna kolderieke situatie voor dat provincies die poen zat hebben moord en brand schreeuwden over de Wet Houdbare Overheidsfinanciën, terwijl de provincies met wezenlijk bescheidener mid­ delen verhoudingsgewijs nuchter en rustig bleven. Anders gezegd: als je als overheid veel geld hebt, heb je kennelijk een pro­ bleem. Kom daar bij de gemiddelde burger maar eens mee aan in crisistijd.

•

tekst Rob Janssen

foto Loraine Bodewes/SP

Investeren in de bouw? Prima, maar dan wel gericht op de realisatie van betaalbare wo­ ningen en verduurzaming van het bestaande woningbestand, aldus de SP’er. Ook pleitte Prevoo er onlangs voor dat Maastricht de mogelijkheden gaat onderzoeken om samen met gemeenten en maatschappelijke organisaties de groeiende armoede te helpen bestrijden. Hij oogstte daarmee sympathie, maar vooralsnog weinig concrete steun om het echt op te pakken. In diezelfde week

investeringsgolven op gang kunnen komen blijft opvallend. Hetgeen de vraag oproept hoe het eraan toegaat in provincies die beduidend minder geld in kas hebben. Jerry Snellink is SP-Statenlid in Zuid-Holland, waar de SP deel uitmaakt van de coalitie. Hij uit kritiek op de Wet Hof en wijst met name het onderdeel van de boetes af: ‘Áls pro­ vinciale overheden al kunnen investeren, dan moet je ze natuurlijk niet gaan afstraf­ fen als ze dat doen.’ Nuchter vult Snellink aan: ‘Maar Zuid-Holland beschikt over niet zoveel financiële reserves als een aantal andere provincies en heeft niet zoveel van die projecten.’

2009: Toenmalig voorzitter van de Limburgse SP-Statenfractie Thijs Coppus overhandigt 7000 handtekeningen aan vice-voorzitter Scheepens om de verkoop van energiebedrijf Essent te voorkomen.

24

tribune mei 2013

Wijnand Wijnands, Henriëtte Kelderman en Rob Visser (vlnr) praten met Nine Kooiman aan ‘de slang’, speciaal ontworpen om het moeilijker te maken voor bezoekers om stiekem iets aan gevangenen te geven.

foto Diederik Olders

Gevangenispersoneel in verzet tegen afbraakplan Teeven De gevangenissen moeten van het kabinet flink bezuinigen. Dat betekent ontslagen, gesloten gevangenissen en criminelen die thuis hun straf mogen uitzitten. Voor het gevangenispersoneel gaat dit veel te ver. Tijdens een werkbezoek in Doetinchem hoort SP-Kamerlid Nine Kooiman waarom. Het gebouw uit het midden van de negentien­

de eeuw staat grotendeels leeg. Het gerinkel van de sleutelbos van de gevangenisbewaar­ der klinkt hol tegen de prachtige gietijzeren trappen en lege muren. De rondleiding voert langs cellen waar in de Tweede Wereld­ oorlog mensen op hun executie wacht­ ten, langs oude en nieuwe isoleercellen, langs de ruimte waar vroeger gevangenen toneelvoorstellingen hielden en waarin later

experimentele zespersoons-cellen zijn inge­ richt om te kijken of dat te doen is voor de bewaarders. Het bed waarop gevangenen die niet te handhaven waren werden vastgebon­ den om tot kalmte te komen of onder dwang medicatie toegediend te krijgen – en de ver­ halen die erbij horen. Het is indrukwekkend, en dit is dan nog het oude, leegstaande deel van de Doetinchemse Penitentiaire Inrich­ ting De Kruisberg. SP-Tweede Kamerlid

Nine Kooiman is er op werkbezoek en wordt rondgeleid door drie leden van de onderne­ mingsraad (or). Het bezoek staat in het teken van de bezui­ nigingen die staatssecretaris Fred Teeven (VVD) wil doorvoeren – bezuinigingen waardoor onder andere deze gevangenis in Doetinchem zal moeten sluiten. Het ‘Masterplan’ van Teeven moet 340 miljoen

tribune mei 2013

25

foto Sander van Oorspronk

Dit zag staatssecretaris Fred Teeven toen hij tijdens de demonstratie het podium betreedde: het normaal zeer gezagsgetrouwe gevangenispersoneel keerde hem massaal de rug toe.

per jaar opleveren. Maar de gevolgen zijn volgens Kooiman desastreus: ‘Er worden 26 instellingen gesloten en 3700 banen zul­ len verdwijnen. Dit gaat ook ten koste van de veiligheid in Nederland.’ Waar moeten al die gevangenen naartoe? Kooiman: ‘Vol­ gens Teeven kunnen er veel meer mensen met een enkelbandje thuis op de bank hun straf uitzitten. Verder moeten er veel meer mensen met zijn tweeën op één cel, en wil Teeven grootschalige gevangenisgebouwen gaan bouwen. En natuurlijk wordt er op begeleiding van en activiteiten voor gevan­ genen bezuinigd.’ Kooiman heeft er zo haar mening over, maar ze is vooral op werk­ bezoek om te luisteren. Eind maart hield ze een enquête onder gevangenispersoneel over de plannen met het enkelbandje. Bin­ nen tien dagen reageerden 2500 mensen. Daarvan vond 90 procent het een slecht idee. Er zijn grote zorgen over de veiligheid, over het gebrek aan begeleiding, over de resocialisatie en over de vraag of mensen het wel als straf ervaren. Rob Visser is voorzitter van de or in De

Kruisberg. Hij heeft al vele jaren werkerva­ ring in gevangenissen, onder andere in de Amsterdamse Bijlmer. Hij vertelt trots dat De Kruisberg een inrichting is waar hele goede recidivecijfers worden gehaald. Met andere woorden: de kans is hier kleiner dan elders dat een crimineel na zijn straf te hebben uit­ gezeten toch weer de fout ingaat. ‘Dat komt vooral door heel intensieve begeleiding. We

26

tribune mei 2013

zijn een relatief kleinschalige gevangenis: 118 gedetineerden, terwijl elders 300 het gemiddelde is. De plannen van Teeven voor megagevangenissen zijn niet op de feiten gebaseerd. Onderzoek zegt steeds weer: hoe grootschaliger de gevangenis, hoe hoger het ziekteverzuim onder personeel, hoe vaker incidenten voorkomen. Ik heb het zelf in de Bijlmerbajes meegemaakt. Daar was altijd wel iets aan de hand.’ Zijn collega Wijnand Wijnands, piw-er

(penitentiair inrichtingswerker) en or-lid, valt Visser bij: ‘Alles waar op bezuinigd wordt in de inrichting, wordt straks betaald door de samenleving. Wij proberen mensen die wat op hun kerfstok hebben weer regel­ maat te geven. Wat het beste werkt is de­ tentiefasering, oftewel: je moet mensen niet in één klap vanuit de cel buiten zetten na hun straf. Dan gaat het gegarandeerd fout. Je moet ze begeleiden, ook na de detentie. Controleren of ze een dagbesteding hebben, iemand om op terug te vallen, onderdak. Zo niet, dan vervallen ze heel snel weer in hun oude gewoonte. En leg dat maar eens uit aan het volgende slachtoffer: ja sorry, we wilden bezuinigen op personeel.’ Ook Wijnands is

trots op de recidivecijfers van De Kruisberg: ‘En dan staan wij er ook nog om bekend dat we hier de moeilijkst plaatsbare criminelen wél plaatsen.’ Na de historische rondleiding gaat het verder

in het veel modernere gebouw, waar de gevangenen zitten. Geen sleutels hier maar pasjes, camera’s, deursluizen en slim inge­ richte gangen en looproutes. Even naar het toilet gaan als bezoeker gaat niet zomaar. Dan moet je, begeleid en al, door a­ llemaal deuren. Die lijken vaak vanzelf open te gaan, omdat de centrale bewaking al ziet wat er aan de hand is en de deur op afstand bedient. De isoleercellen blijven indrukwek­ kend en je kunt je moeilijk voorstellen dat sommige gedetineerden vragen om ‘iso’ als ze het in de groep even niet trekken. Kooi­ man wordt door het personeel herkend en gecomplimenteerd; een paar dagen eerder was de grote demonstratie in Den Haag van het gevangenispersoneel waaraan vierdui­ zend mensen deelnamen. Veel collega’s van De Kruisberg waren present. Zij menen dat Kooiman op het podium de juiste conclu­ sie trok: het masterplan van Teeven is een afbraakplan.

‘ Alles wat je nu bezuinigt, wordt straks betaald door de maatschappij’

Boos en leuk De boze medewerkers hebben slogans bedacht om hun onvrede te uiten. Een paar voorbeelden. Een enkelbandje? Dat boeit me niet! Enkelbandje van Fred, criminelen pret! (Een verkiezingsposter van de VVD:) Op veiligheid moet je niet bezuinigen Fred, wij willen ook niet aftreden maar optreden Masterplan? Disasterplan! Moeten wij nu op water en brood?

Een kort gesprek met plaatsvervangend vestigingsdirecteur René Verhoeven maakt duidelijk dat de kritiek op de plannen breed gedragen wordt. Verhoeven vindt het onbegrijpelijk dat Teeven geen blijk van visie geeft bij zijn plannen. Op een vraag van Kooiman wat het ministerie zei dat de basis was voor de sluiting van De Kruisberg, moet ook Verhoeven het antwoord schuldig blijven: ‘Niks. Geen enkele onderbouwing. Ik zeg: reken ons maar af op de feiten. Laat de beste inrichtingen doorgaan. Wij hebben al jaren geen ontsnappingen meer, heel weinig incidenten en een laag ziekteverzuim bij het personeel. Wij zitten altijd vol, omdat wij elke uitdaging met moeilijk plaatsbaren aangaan. Je zou zeggen dat dat redenen zijn om een gevangenis juist niet te sluiten.’ Verhoeven geeft ook aan dat er heus wel besparing mogelijk is. De Kruisberg moet de huur betalen van het hele complex, inclusief de gebouwen die niet meer gebruikt worden. Die moeten ze ook nog warm stoken. Het zijn rijksmonumenten, dus verbouwen voor ander gebruik is niet eenvoudig. Zo wordt eigenlijk een probleem bij de Rijksgebou­ wendienst door de inrichting opgelost. Verspilling, zeker nu er zoveel bezuinigd moet worden. Henriëtte Kelderman werkt bij het Bureau Se­

lectie en Detentiebegeleiding van De Kruis­ berg, is or-lid en ook nog bestuurder van de justitievakbond Juvox. Zij vertelt trots over de demonstratie in Den Haag en over het moment dat Teeven op het podium kwam staan en bijna iedereen hem de rug toekeer­ de. Een erg symbolisch moment, want het viel veel medewerkers zwaar. ­Kelderman: ‘Gevangenispersoneel is van nature ge­ zagsgetrouw. Dat bijna iedereen dit deed, betekent heel veel. Het was ook een reactie op hoe het tot nu toe is gegaan. Want er is absoluut niet geluisterd naar de mensen van de werkvloer. Deze afbraak gaat echt veel en veel te ver. Mensen maken zich zorgen over

hun baan. Dat is één. Maar ze maken zich ook serieus zorgen over de veroordeelden en de gevaren voor de maatschappij als er alleen maar een keihard gevangenisregime overblijft.’ Wijnands: ‘Als je mensen in de gevangenis behandelt als een beest, komt er een beest de maatschappij in. Je móét investeren in een goede terugkeer.’ Bij het bekijken van de cellen valt meteen op

dat het niet bepaald ruim is. Helemaal als we te horen krijgen dat er steeds vaker twee op één cel zitten. Ook dat is een punt van zorg bij or-voorzitter Visser: ‘Het klinkt heel stoer. Maar voor heel veel gevangenen kan het niet. Die komen hier helemaal instabiel binnen, met allerlei psychische en psychi­ atrische problemen. Nu nog wordt daar zo

Kooiman spreekt ook met wat gevangenen. Zij legt twee van hen de vraag voor wat ze van het idee vinden om meer mensen met een enkelbandje thuis te zetten. Ze reageren enthousiast: ‘Dat zou ik wel willen! Wie wil dat nou niet.’ Toch zien ze ook nadelen: ‘Je bent dan wel lastig voor je familie. Als je niet weg mag, moeten zij alles voor je regelen.’ ‘Dan worden zij meer gestraft dan jij’, vult zijn celgenoot lachend aan. Visser en zijn collega’s zijn bereid voor goe­

de gevangenissen te strijden, maar hij is ook somber: ‘Ik denk wel eens, misschien is het maar beter om ontslagen te worden. Want ik kan dit werk niet meer doen als het alleen maar de celdeur op slot draaien betekent. Als je je meer varkenshouder voelt dan dat je

‘ Behandel je mensen als een beest, dan komt er een beest de maatschappij in’ goed mogelijk op geselecteerd en worden mensen waarbij het niet kan gewoon in hun eentje op een cel gezet. Maar als nu – alleen maar om het geld – het aantal mensen dat met z’n tweeën op één cel zit wordt ver­ hoogd, dan krijg je meteen meer problemen. En wie mogen dat oplossen? Het personeel. Waar er ook nog eens minder van is.’ Vol­ gens Wijnands zijn er ook problemen die je niet kunt voorzien: ‘We hadden van de week een bijna-gevecht op een cel. Daar zat een jongen van Syrische afkomst, die op televisie de oorlogsbeelden uit Syrië wilde volgen. Maar zijn celgenoot is een voormalige kindsoldaat, die van die beelden helemaal doordraaide. Als we dit steeds meer gaan doen, krijg je het omgekeerde van wat je zou willen. Namelijk dat mensen redelijk stabiel de cel ingaan en helemaal instabiel de maat­ schappij in worden gestuurd.’

doet waar je goed in bent: criminelen straf­ fen maar ze ook stabiliseren en klaarstomen om veilig terug te keren in de maatschappij; veilig voor henzelf en voor de maatschap­ pij.’ Kelderman laat het er niet bij zitten en stond ook in Doetinchem in boevenpak aan het winkelend publiek uit te leggen wat er staat te gebeuren. De handtekeningen stromen binnen. SP-Kamerlid Nine Kooiman gebruikt de periode dat de Tweede Kamer vakantie heeft om heel veel werkbezoeken te doen in gevangenissen, om nog meer munitie te verzamelen voor de debatten over het afbraakplan van Teeven.

•

tekst Diederik Olders

Jacques Poels 05-12-1949 – 12-04-2013 Tot onze verslagenheid en veel te vroeg hebben wij afscheid moeten nemen van Jacques Poels. Bijna twee jaar geleden moest Jacques vanwege een slopende ziekte stoppen met zijn werk als directeur van Delinkwentie en Samenleving en zijn activiteiten voor de SP-werk­ groep Morgen Beter. Hij maakte vanaf de oprichting in 2005 deel uit van de werkgroep, die zich beijvert voor de resociali­satie van gede­ tineerden en ex-gedetineerden. Jacques heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de inbreng van de SP-Tweede Kamerfractie over dit onderwerp. Wij hebben hem gekend als een warm, onbaatzuchtig en zeer betrokken mens en wensen zijn nabestaanden veel sterkte.

tribune mei 2013

27

LINKSVOOR

‘geen half werk’

Deniz Bozkurt (20) uit Uden is een halfjaar lid van de SP en al voortvarend bezig een lokale ROOD-groep op te zetten. Wat hij aanpakt, doet hij goed: ‘Half werk, daar heeft niemand iets aan. Ik maak altijd een plan A, B en C.’

tekst Daniël de Jongh foto Karen Veldkamp

28

tribune mei 2013

››Wanneer ben je lid geworden van de SP? ‘Kort na de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Ik vond politiek altijd al leuk en inte­ ressant. Ik maak me al heel lang druk om de tweedeling en armoede in de samenleving, wereldwijd maar ook dichtbij. Veel mensen beseffen niet eens hoeveel kinderen in armoede leven, daar wil ik iets aan doen.’ ››Hoe wil je daar iets aan doen? ‘In Uden ben ik met andere SP-jongeren een ROOD-groep aan het opzetten. We zijn al langs de scholen gegaan om actie te voeren voor de studiefinanciering. Studeren moet ook mogelijk blijven voor mensen die niet in een gouden wieg geboren zijn. Daarnaast ben ik voorzitter van Ensar, een jongeren­ vereniging van de moskee. We organiseren allerlei uitstapjes, bijvoorbeeld naar Walibi, maar ook politieke discussies en een voet­

baltoernooi voor kinderen uit heel Uden. Kortom, ik doe van alles.’ ››Kom je nog wel aan ontspanning toe? ‘Ja hoor, ik doe aan fitness, voetbal en zaal­ voetbal. Maar ik vind het ook gewoon heel relaxed om samen met anderen dingen te or­ ganiseren. Met mijn hele familie barbecueën vind ik bijvoorbeeld ook heel gezellig. Als ik dan al die genietende gezichten zie, heerlijk, dan ben ik helemaal tevreden. Ik zou wel graag verder willen komen in de politiek. Ik volg nu een cursus over gemeen­ teraadswerk en bij ROOD heb ik nog geen kaderscholing gemist. Daarnaast studeer ik voor assistent-accountant en misschien ga ik wel doorleren om zelf accountant te worden.’

•

foto archief SP

hans kijkt Wie: Hans van Hooft sr. (1941), oud-voorzitter SP en oud-wethouder van Nijmegen Kijkt: Billy Elliot (regie Stephen Daldry, 2000), uitgebracht op dvd (Universal Pictures).

››Wat is het? ‘Een prachtige speelfilm over een jongen die zijn droom nastreeft en stiekem naar balletles gaat. Het is al een wat oudere film, die zich afspeelt tijdens de grote Engelse mijnwerkersstaking van 1984. De film is nu weer actueel, vanwege het overlijden van de toenmalige premier Margaret Thatcher, vorige maand.’ ››Wat heb jij er zelf mee? ‘Het gaat over de ambitieuze arbeiderszoon Billy Elliot. Hij groeit op in een mijnwer­ kersgemeenschap. Omdat Thatcher ze doelbewust in diepe armoede liet vervallen, hing er destijds een grimmige sfeer in de mijnwerkersgemeenschappen. Mijnwerkers die protesteerden tegen de massale sluiting van de Engelse mijnen liepen het risico bont en blauw geslagen te worden door de politie. Die trieste realiteit ken ik zelf van de voed­ seltransporten die we als SP organiseerden voor de stakende mijnwerkers.’ ››Vertel eens iets over die voedseltransporten. ‘De mijnwerkers hadden veel steun onder de bevolking, maar werden in de steek gelaten door de andere vakbonden en de Labour-partij. Thatcher had alle hulp aan de stakers verboden, waarmee ze kinderen als Billy Elliot tot armoede veroordeelde. Hun ouders kregen geen enkele uitkering en geld

Stills © Working Title Films

Billy Elliot, balletjongen onder thatcher

geven was verboden. Maar Thatcher moest vanwege internationale regels voedsel wel toelaten, dus stond ons partijkantoor maan­ denlang vol etenswaar. Vooral heel veel blikken bonen. Haha, zeiden die Engelsen na een tijdje: dankjewel, maar we hebben nu wel genoeg bonen hoor.’ ››Hoe is het uiteindelijk afgelopen met zulke mijnwerkersgemeenschappen? ‘Iedereen, van de bakker tot het café, was afhankelijk van het inkomen van de mijn­ werkers. Er was een gemeenschapsleven om je vingers bij af te likken, maar dat is uitein­ delijk allemaal naar de klote gegaan door de brute en massale sluiting van de mijnen. Alles wat collectief georganiseerd was, moest volgens Thatcher zo snel mogelijk geprivatiseerd worden. Ze heeft doelbewust de bodem onder het bestaan van deze men­ sen weggeslagen en de mijnwerkersvakbond kapotgemaakt.’ ››In Engeland werden straatfeesten georganiseerd vanwege Thatchers dood, terwijl

ze door politiek leiders als Mark Rutte juist geroemd werd als voorbeeld. ‘Die straatfeesten zijn wel wrang. Maar ik kan me wel voorstellen dat je je hele leven woedend blijft, als je zo hard geraakt bent door die dame. Zij heeft de grondslag gelegd voor alle armoe die er nu nog is in GrootBrittannië. En politiek leiders als Mark Rutte bootsen nog steeds haar beleid na; alsof we in Nederland niet ook allang de bittere vruchten plukken van alle privatiseringen. Verder was Thatcher ook nog eens degene die de regels voor de banken in de Londense City afschafte. Ze was al jaren niet meer actief in de politiek, maar haar beleid heeft nog altijd desastreuze gevolgen voor de kan­ sen van arbeiderskinderen als Billy Elliot.’

•

tekst Jola van Dijk

Zie voor een uitgebreidere bespreking van de Engelse mijnwerkersstakingen de Spanning van februari 2010, sp.nl/9z6bek.

tribune mei 2013

29

brieven

[email protected]

Met verbazing, en eigenlijk ook weer niet, het artikel gelezen over Marcel en Memet: de klokkenluiders die de verspilling en een onzinnige verzelfstandiging van de Leidse Dienst Stedelijk Beheer aan de kaak hebben gesteld. Hoe komt het toch dat deze mensen (zij zijn niet de eersten en zullen ook niet de laatsten zijn!) zo ‘afgestraft’ worden? Misbruik maken van je macht omdat je op je nummer bent gezet! Hoe klein kan een mens zijn. Maar intussen zitten deze twee mensen wel in de shit. Mirjam Kervers, Leiden

De zaak-Dolmatov

E. Spindler-Bindler, Heerlen

>> Dat je ’t weet

Hongerstakers Het aantal hongerstakers in de Amerikaanse Guantánamo-gevangenis op Cuba is afgelopen dinsdag 23 april groter geworden. Van de 166 gevangenen nemen nu 92 aan de hongerstaking deel. Zeventien van hen worden onder dwang gevoed (via een slang door de neus naar de maag). De meeste gevangenen zitten er al meer dan elf jaar gevangen. Ze zijn nooit in staat van

Javier Guzman @JavierGuzman_ 9 april 2013 ‘Gevangenissen moeten de deuren sluiten’, lees ik in de krant. Noem me naïef maar ik was in de veronderstelling dat ze dat altijd al deden.

:

:

:

:

:

:

:

:

adres

postcode

land

email

telefoon

IBAN (rekeningnr.)

plaats en datum

handtekening

af aan ROOD.

bank Indentificatie (BIC)*: mobiel:

geboortedatum:

: roepnaam

woonplaats: : naam

o Ik wil ook graag lid worden van ROOD (jong in de SP, tot 28 jaar) en sta één van mijn kwartaalbijdragen

* geen verplicht veld bij Nederlands IBAN (rekeningnr)

m/v voorletters:

o € 12,50 o € 15,00 anders: € o € 5,00 (minimum) o € 7,50 o € 10,00

Ja, ik word lid van de SP. Ik ontvang een welkomstgeschenk en bovendien krijg ik elke maand het nieuwsen opinieblad De Tribune in de bus. Ik kies voor de volgende kwartaalbijdrage:

tribune mei 2013

Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende incasso-opdrachten te sturen naar uw bank om een bedrag van uw rekening af te schrijven wegens contributie en aan uw bank om doorlopend een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht van de SP. Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden.

30

Maurice Ferares, Amsterdam

Tribune mei 2013

naam : Socialistische Partij (SP) adres : Snouckaertlaan 70 postcode : 3811 MB woonplaats: Amersfoort land : Nederland incassant ID: NL86ZZZ403462460000 kenmerk machtiging (in te vullen door SP): reden betaling : betaling contributie

doorloPende mACHtiGinG Bon om lid te worden

Dat een tweederde meerderheid van de Tweede Kamer geen bezwaar ziet in het aanblijven van staatssecretaris

beschuldiging gesteld en nooit voor een rechter gebracht. Obama is vergeten dat hij tijdens zijn eerste verkiezingsactie beloofd heeft Guantánamo op te heffen. Welke Amerikaan durft nog over mensenrechten te spreken?

Teeven van Justitie in de vreemdelingenzaak-Dolmatov, zegt iets over de deplorabele morele attitude van politiek Nederland. Ons land een prachtland? Je zou het vurig wensen. Het aftreden van de staatssecretaris had daartoe een stap kunnen zijn. Jammer, alweer een gemiste kans.

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, Antwoordnummer 407, 3800 VB Amersfoort. U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of een e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, [email protected]

Klokkenluiders

Diagram 1

CRYPTOGRAM Horizontaal 3 Voorbeeldig onderhoud van de website (3, 6 en 9) 6 Hieruit groeien bomen (10) - 9 Voor een kauw, om op te kauwen (9) - 11 ‘Ga jij op de driewieler?’ (5,2 en 7) 12 Is ook honingdrank (4) - 14 Is ‘t glad? Het is me om het even (5) - 15 Eigen stek voor slagbaljongeren (4) 17 Borstbeeld, met boezem (5) - 18 Bron? Zeker! (3) 19 Snel aangebrand karakter (11) - 21 Abonnees van het muziekgezelschap (11) - 22 Behoeft (economisch) antwoord (5) Verticaal 1 Helemaal ontdaan door blikseminslag (8) - 2 Onnodig grof over de wijnoogst (3) - 4 Drugskoerier is zelf verslaafd aan kadetjes (16) -5 Klinkt saai... (8) - 7 Komt goed uit, die ontmoe­ting (7) - 8 Vrucht is een stúk explosiever dan de Goudreinet (12) - 10 Uil roept om aandacht (5) 13 Nederlandse zangeres kent maar één toon (2) 14 Geen bedrijf voor ‘n vrouw (11) - 16 Gaapt tussen bergen én politieke tegenstanders (5) - 17 Pinnige informatie-eenheden (4) - 20 Japanse multinational sponsor van eredivisieclub? (3, afk.)

2

3

6

4

Henry en Lucas, © FLW 2013

puzzel

5

7 8 9

10 12

11 13

15

18

14 16

17

19

20 21

22

Henry en Lucas, © FLW 2013

SPIRAALTJE

Anagrammatica! Hoe het werkt: begin linksboven. Vind eerst een 10-letter woord dat samengesteld kan worden uit alle individuele letters van de omschrijving onder ‘1’ en plaats dit in de linkerbalk. Plaats vervolgens een woord van 11 letters op de onderste regel, volgens de omschrijving onder ‘2’. Volg de spiraal: het derde woord gaat van onder naar boven, het vierde van rechts naar links etc. Iedere laatste letter van een woord is de beginletter van het volgende woord. De 4 ‘hoekletters’ zijn al ingevuld. Het is niet uitgesloten dat u een ander woord vindt dan wij als oplossing geven: zolang het een correct Nederlands woord is en u alle letters uit de corresponderende omschrijving gebruikt, mag dat natuurlijk. Veel plezier! Noot: de ‘lange ij’ is altijd 1 letter.

Omschrijvingen

1 Tamme Denen - 2 Gewone turbo - 3 Lange dwang - 4 Mag legaal - 5 Of nog lol 6 Net verf - 7 Te fair - 8 U lift - 9 Kant - 10 Ank - 11 An

Oplossingen april

Anagraaf

cryptogram Horizontaal 4) Pardon 7) Ondergeschikte 8) Zeeregister 10) Neonvisje 11) Ontzet 12) Kistjes 13) Ererede 15) Akkoorden 16) Inpakken 17) Geel. Verticaal 1) Mooipraters 2) Hindernisbaan 3) Beroepsbevolking 4) Prediker 5) Rechtdoorzee 6) Stalgeld b9) Leek 14) Broekje.

De winnaar van maart is Maurice Baaten uit Eindhoven. Stuur uw oplossing van een of beide puzzels vóór 29 mei naar de puzzelredactie van de Tribune; Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort of [email protected] Onder de inzenders van een goede oplossing wordt een gesigneerd boek verloot uit de SP-boekenstal. tribune mei 2013

31