nieuwe hart van Europa

PLAATSNAAM BRUSSEL | Residence | Projectnaam Palace


Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Philippe Samyn and Partners architects & engineers, lead and design partner. Philippe Samyn and Partners architects & engineers, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Limited engineers.

Residence Palace

nieuwe hart van Europa In 2016 neemt de Raad van de Europese Unie haar intrek in het grondig opgefriste, vernieuwde en vergrote Residence Palace. Sinds de uitbreiding van de Europese Unie in 2004 was het Justus Lipsiusgebouw te nauw geworden voor de Raad. Daarom heeft de Belgische staat gebouw A van het Residence Palace aan de Raad afgestaan. Die zal het als zetel gebruiken, zodra de nieuwbouw, renovatie en restauratie helemaal achter de rug liggen. ›

Het nieuwe volume van Residence Palace (midden), tussen het Justus Lipsiusgebouw (links) en de oorspronkelijke art deco gevel van het Residence Palace (rechts). 8 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Philippe SAMYN and PARTNERS architects & engineers, LEAD and DESIGN PARTNER.Philippe Samyn and Partners architects & engineers, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Limited engineers. engineers BOUWEN AAN VLAANDEREN | 9


Metalprojects Overpelt NV Europalaan 39 - 3900 Overpelt - 011/64 75 68 - 011/64 26 93 [email protected] www.metalprojects.be

METALPROJECTS O

V

E

R

P

E

L

T

Philippe SAMYN and PARTNERS architects & engineers, LEAD and DESIGN PARTNER.Philippe Samyn and Partners architects & engineers, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Limited engineers engineers. Een passerelle verbindt het Justus-Lipsiusgebouw met het nieuwe Residence Palace.

Participanten aan het woord BELACOUSTICS –AKOESTISCHE PLAFONDS EN WANDBEKLEDINGEN

Niet alleen zullen de Raad van de Europese Unie en de Europese Raad er vergaderen, het gebouw moet ook de opvolgers van (de eerste Europese president) Herman Van Rompuy huisvesten.

ARCHITECTUURWEDSTRIJD Om de nodige werken uit te voeren en een gebouw met de voor het politieke hart van Europa passende uitstraling te kunnen optrekken schreef de Raad van Europa in 2004 een internationale architectuurwedstrijd uit, in twee fasen. Een team met het Belgische kantoor Philippe Samyn and Partners architects & engineers als 'lead and design partner' en met Studio Valle Progettazioni en Buro Happold won deze wedstrijd. ›

De brandbestendige akoestische plafond- en wandbekledingen in Residence Palace zijn aangebracht door Belacoustics (Roeselare). "De 4.000 m² wandbekledingen bestaan uit geperforeerde metaalplaten, bekleed met 100% wolvilt in uniforme kleuren" vertelt zaakvoerder Bert Stevens. "De bekledingspanelen moesten afneembaar zijn en de kromming van de wanden volgen. We hebben dan ook speciaal voor Residence Palace een nieuw product moeten ontwikkelen." "De 9.000 m² plafonds zijn bestaan uit dezelfde materialen, maar vertellen daarnaast een heel ander, ongewoon verhaal. We hebben het plafond samen met architect Samyn ontwikkeld, op basis van een kunstwerk gecreëerd door Georges Meurant. Het resultaat is een patchwork met 62 verschillende kleuren, uitgevoerd in cassettes van 60 x 60 centimeter." Belacoustics stond eveneens in voor de akoestische binnenbekleding van de tolkencabines. Aan het maken en plaatsen van de diverse bekledingen ging een uitgebreide studie vooraf. Belacoustics, een bedrijf uit de groep Servio, telt een vijftigtal vaste medewerkers en schakelt voor grote opdrachten zoals Residence Palace ook vertrouwde zelfstandige onderaannemers in. "We zijn gespecialiseerd in een brede waaier van akoestische materialen, maar spitsen ons vooral toe op opdrachten waar de esthetiek een essentiële rol speelt."

Werf/Chantier: Résidence Palace Brussel ©Philippe SAMYN and PARTNERS architects & engineers LEAD and DESIGN PARTNER.

Philippe Samyn and Partners architects & engineers, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Limited engineers.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 11

BRUSSEL | Residence Palace

H et z i t in o n s s ystee m SINDS 1950

Participanten aan het woord Het oorspronkelijke Residence Palace was in de jaren twintig opgetrokken, naar plannen van de Zwitserse architect Michel Polak. Het was een eerste poging om vlakbij het oude stadscentrum prestigieuze collectieve huisvesting te ontwikkelen. Na een kortstondig commercieel succes, werd het art deco-

complex omgevormd tot een kantoorgebouw. Einde jaren tachtig werd een deel van de bebouwing langs de Wetstraat gesloopt, om plaats te maken voor het Justus Lipsius gebouw, de huidige zetel van de Raad. Intussen zijn de resterende oorspronkelijke gevels en de inkomhal wel beschermd. ›

Patchwork met ramen uit heel de Europese Unie.

ASI ALPACO –SANITAIRE WANDEN ASI Apaco (Schoten) leverde en plaatste in Residence Palace alle sanitaire wanden en installeerde in de toiletten en doucheruimten ook de inox toebehoren, zoals de papierrolhouders, wc-borstelhouders, kleerhaken en vuilnisbakjes met serviettendispenser. "We hebben de wanden van het sanitair op de verdieping ook zelf gemaakt," zegt zaakvoerder Alain Bastiaens. Het gaat om volkern Polyrey. "Dit materiaal is slijtvast en stootvast en heeft een massieve kern. De antibacteriële eigenschappen en het onderhoudsgemak hebben er mee voor gezorgd dat ons product werd geselecteerd. Maar ook het vooruitstrevend design van onze cabines speelde een rol. De combinatie van kwaliteitsmaterialen zoals volkern en Inox bezorgt onze afgewerkte producten een lange levensduur."

DEUREN

WANDEN

PLAFONDS

AFBOUW

MEUBILAIR

ASI Alpaco heeft al een kwarteeuw ervaring opgebouwd in sanitaire wanden, omkleedcabines, WC-cabines, douchecellen, zitbanken, vestiairekasten en vakkenkasten voor zwembaden, scholen, sporthallen, ziekenhuizen en bedrijfsvestaires. Sinds kort is het ook buiten België actief. In eigen land werkte het recent mee aan onder meer Plopsaland en Plopsaqua (De Panne), het nieuwe Havenhuis van Antwerpen, en de Universitaire Ziekenhuizen van Antwerpen en Gent.

BEDDELEEM T +32 9 221 89 21 of bezoek onze website www.beddeleem.be

AGC GLASS EUROPE –GLAS AGC Glass Europe (Louvain-la-Neuve) leverde al het glas voor de dubbele huid van de buitengevels, de lantaarn, de tolkencabines en de liften van Residence Palace. "Alles samen een complexe opdracht, omdat zowel onze fabriek in Mol als die in Athus en die in het Franse Boussoi voor de productie ervan instonden," zegt Bhadresh Parbhoo, verantwoordelijke voor de bouwprojecten in België en Luxemburg. "Want het glas moest ongeacht zijn dikte overal in het gebouw precies dezelfde tint hebben. We gebruikten hiervoor 'Planibel Clearvision ', een extra-helder type glas, waarvan het gehalte aan ijzeroxide op chemische wijze is verlaagd (Fe²O³ < 0,02%). Het patchwork van de buitengevels is samengesteld uit recuperatieramen uit heel Europa. De dubbele huid van deze gevels moest bovendien explosiebestendig zijn."

Akoestisch vakmanschap op maat van uw ruimte. Akoestische oplossingen panelen wandbekleding gordijnen plafonds ...

"Het glas voor de liften moest bovendien een brandweerstand van minstens twee uur hebben, dat voor de lantaarn en de tolkencabines moest de dubbele buiging van die ruimten volgen. De gebogen, superisolerende dubbele beglazing glas van de lantaarn is voorzien van een witte zeefdruk, voor het design en ook om intimiteit te garanderen."

Brugsesteenweg 545 8800 Roeselare [email protected] www.belacoustics.be

Philippe SAMYN and PARTNERS architects & engineers, LEAD and DESIGN PARTNER.Philippe Samyn and Partners architects & engineers, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold Limited engineers.

051 49 99 11 BOUWEN AAN VLAANDEREN | 13

0:50


FAÇADE FASCINATION.

ADVERTENTIE.pdf

1

23/11/12

10:50

Keystone Kantoorgebouw Praag, Tsjechië I ALUCOBOND® Anodized Look CO/EV1 I EM2N Architekten AG, Zurich | © Simon Menges ALUCOBOND® aluminium composiet platen bieden door hun verwerkingsmogelijkheden een grote architectonische vrijheid. 3A Composites GmbH Alusingenplatz 1 78224 Singen, Duitsland Tel +32 471 42 23 22 [email protected] www.alucobond.com ADVERTENTIE.pdf

1

23/11/12

10:50


C

M

Y

STRATOBEL STRONG

NIEUW !

Uniek om zijn weerstand Exclusief om zijn transparantie

LANTAARN

C

M

Y

ADVERTENTIE.pdf

CM

CM

MY

CY

MY

CMY

CY

K

CMY

K

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

GELAAGD VEILIGHEIDSGLAS MET EEN STERKERE PVB-FOLIE Stratobel Strong is uniek omdat het een PVB-folie bevat die honderd maal sterker is dan de PVB-folie die gewoonlijk gebruikt wordt in veiligheidsglas. De folie zorgt voor een hogere, mechanische weerstand, minder doorbuiging, een veiliger breukgedrag en zeer stabiele randen met een beperkt risico op delaminatie. Stratobel Strong is exclusief, omdat het dankzij de heldere PVB-folie perfect transparant en neutraal is, waardoor de tint van het glas niet verandert.

1

23/11/12

10:50

Het nieuwe ontwerp van Samyn omvat de nieuwbouw van een extra volume aan het bestaande gebouw. De voetafdruk ervan verandert daardoor van een letter L in en vierkant. De zo omsloten binnenplaats vormt daarmee een ruim atrium en beschermt het tegen stedelijk stof en lawaai. Dit atrium bevat de hoofdinkom en een tweede, intern volume, in de vorm van een lantaarn, voor de conferentie- en vergaderzalen. "Bouwen langs een Brusselse hoofdverkeersader is geen sinecure," vertelt Sara Bernar, projectdirecteur bij hoofdaannemer Interbuild. "Leveringen konden alleen plaatsvinden via de dubbele poort langs de Wetstraat. Tijdens Europese toppen mochten er geen leveringen plaatsvinden, terwijl er op de bouwplaats ook bijna geen ruimte was voor stockage. Ook het gebruik van kranen is tijdens zulke bijeenkomsten verboden. We moesten dan ook zoveel mogelijk buiten de gewone werktijd leveren." En dan waren er nog de technische uitdagingen. "De Josaphat-spoorwegtunnel loopt onder het gebouwencomplex door. We mochten het gebouw daar niet op afsteunen. ›

Participanten aan het woord BEDDELEEM –SCHEIDINGSWANDEN "Puur economisch was het nieuwe Navo-hoofdkwartier in Evere een nog grotere opdracht, maar wat betreft uitstraling komt er niets in de buurt van Residence Palace," zegt Jochen Daneels, project manager bij Beddeleem (Nazareth). "We hebben er alle lichte scheidingswanden in gipskarton geplaatst en de verplaatsbare wanden, afgewerkt met fineereik." Beddeleem maakte ook de zowat 150 vertalerscabines. "Dat was technisch een uitdaging van formaat. Want we moesten niet alleen het gipskarton een eivorm geven, de 4 cm dikke glasramen moesten de dubbele kromming van de ruimte volgen." Deels in gipskarton en deels in metaal bracht Beddeleem de verlaagde plafonds aan in zowel de nieuwbouw als in het historische deel van Residence Palace. Verder stond Beddeleem ook in voor de omkadering van de schachten met de technische leidingen en infrastructuur in de 'lantaarn'. "Samen met de universiteit van Luik, Isib en Knauf hebben we een 12 centimeter dikke Stucanet-wand ontwikkeld, met een stalen geraamte erin verweven. Deze wand moest én twee uur brandbestendig zijn én de kromming van het gebouw volgen. De opdracht van Isib en de universiteit bestond erin om een proefstuk voor de brandtest te ontwikkelen, representatief voor de twaalf verdiepingen hoge wand met variabele kromming." De bijna 450 eigen medewerkers en zelfstandige onderaannemers van het bedrijf werkten onlangs ook mee aan onder meer AZ Jan Palfijn in Gent, het Uza in Antwerpen en de Vlaams-Brabantse zetel van Matexi in Grimbergen.

AGC Glass Europe - België - T 02 409 30 00 - [email protected] - www.yourglass.com

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15

BRUSSEL | Residence Palace

Participanten aan het woord DEKKERS-TECTUM –WATERDICHTING PLATTE DAKEN

Sanitaire cabines

Dekkers, een onderdeel van de groep Tectum (Genk) stond niet alleen in voor de waterdichting op de platte daken van Residence Palace zelf, maar ook voor de bitumineuze waterdichting bovenop de ondergrondse parkeergarage tussen het oude en het nieuwe deel van het gebouw.

ONTWERP, ADVIES, PLAATSING, INSTALLATIE, AFWERKING

Omkleedcabines Douchecellen Vestairekasten


Zitbanken INOX accessoires http://www.alpaco.be

[email protected] Wijtschotbaan 3 b1 2900 Schoten

Daarom hangt de gevel die boven de tunnel staat op aan de dakstructuur, die zelf wordt gedragen door historische funderingen en door nieuwe betonfunderingen." "In de lantaarn staan alle kolommen schuin. De grote conferentiezaal heeft een overspanning van wel 40 meter. Het was ook delicaat om deze overspanning te monteren. Door de erg fijne detailleringen moesten, om een naadloze montage van de gevel te kunnen garanderen, de toleranties van het staal in vergelijking met de gangbare normen veel kleiner zijn."

EUROPEES PATCHWERK

Uw partner voor: • waterdichting van platte daken • thermische isolatie van platte daken • groendaken

Opvallendste element, naast de lantaarn, is het patchwork met ramen dat de nieuwe buitengevel vormt. Philippe Samyn wou hiermee het Europese karakter van het gebouw in de verf zetten. Naar eigen zeggen kreeg zijn idee hiervoor vorm toen hij een container met gedemonteerde ramen zag. "In de façade van het nieuwe volume van Residence Palace zijn ramen uit alle landen van de Europese Unie verwerkt," legt hij uit. "En het was zelfs niet moeilijk om ze te vinden. Er bestaat immers een erg actieve markt in dat soort materiaal." ❚

TECHNISCHE FICHE Opdrachtgever Regie der Gebouwen, Brussel

Lead and Design Partner Philippe Samyn and Partners architects and engineers, Brussel

Hoofdaannemer

"Op 30% van het glazen dak van het atrium hebben we EPDM in de tussengoten gelegd," zegt Patrick Vanderstichelen, district manager Wallonië en Brussel. De regenwatergoten zijn samen goed voor een lengte van meer dan een kilometer. "Er ging heel wat rekenwerk aan vooraf. Zo mocht er onder de lichtkoepel op de bovenverdieping geen condensatie optreden. Uit de berekening van de dauwpunten leerden we dat we een andere isolatie moesten plaatsen dan aanvankelijk voorzien. We moesten er ook voor zorgen dat de goten geen afbreuk deden aan de R-waarde van het dak als geheel." De waterdichting van de parking bestaat uit APP-bitumen. "In twee lagen. Dat is veiliger dan TPO, dat in slechts één laag wordt geplaatst. Vergeet niet dat het de bedoeling was om de afwerking op de begane grond met klinkers en asfalt nooit meer te verwijderen."

PLATTEAU –DAKWERKEN Platteau & Partners (Deurne) stond in voor de dakwerken voor zowel de lantaarn als op de overdekte parking van Residence Palace. "We zijn er in totaal drie jaar aan het werk geweest, zij het niet constant," verklaart zaakvoerder Danny Platteau. Zijn bedrijf stond ook in voor de gevelbekleding met zinkcassettes. "Die cassettes hebben we op maat gesneden in Deurne. Residence Palace wou geen standaardmaten gebruiken en wij beschikken over de nodige machines om een afwijkende maatvorming te leveren. Voor de lantaarn moest Platteau het zink versnijden in 17 meter lange, spievormige banen. "Acht van onze mensen werkten aan het zink, zes hielden zich met het timmerwerk bezig." "Met Jan De Nul hadden we al eerder samengewerkt, maar met Interbuild was het de eerste keer," blikt Platteau terug." Op zijn palmares staan onder meer de koepel van het Centraal Station in Antwerpen en Kinepolis Oostende. Hij voert al sinds 1986 dakwerken uit, eerst als eenmanszaak en later als bvba

CEVAN METALWORKS – METAALCONSTRUCTIES MET GLAS Cevan Metalworks uit Maaseik, specialist in plaatbewerking en metaalconstructies, bracht in Residence Palace verschillende complexe realisaties met glas tot een goed einde. Zo zijn de beglaasde plafonds in de liftsassen van zijn hand. Het zijn inox structuren met een extra klaar, opaalglas, wat een mooi diffuus verlichtingseffect tot stand brengt. In een zaal op de negende verdieping plaatste Cevan Metalworks een glazen, akoestische wand in een metaalstructuur. Het was ook verantwoordelijk voor de plaatsing van een metalen trap met houten treden. Op zich weinig spectaculair, ware het niet dat deze moest worden geïntegreerd met twee opaalglazen zijwanden waarachter zich LED-verlichting bevindt. Net als bij de andere opdrachten, was het geen evidentie om deze grote, zware glazen panelen onbeschadigd op de voorziene plaats te krijgen. Tenslotte realiseerde Cevan Metalworks ook de glazen wanden aan de tourniquets en verschillende glazen deuren en wanden op de verdiepingen.

thv Interbuild-Cegelec, Antwerpen

www.dekkersnv.be

Résidence Palace, waterdicht door Dekkers! BOUWEN AAN VLAANDEREN | 17

nieuwe hart van Europa

Recommend Documents