Nieuw seizoen seniorendienst van start De seniorendienst van de stad Bilzen lanceerde op de wekelijkse markt op 10 juli 2013 het nieuwe seizoen met een uitgebreid aanbod van vrijetijdsactiviteiten. In deze editie van de seniorennieuwsbrief kom je er meer over te weten.
EDITO Beste lezer Je ontvangt deze seniorennieuwsbrief omdat je behoort tot de Bilzerse 55plussers. Elk jaar komen er ongeveer een vijfhonderdtal 55-ers bij, terwijl het aantal sterftes per jaar niet aan 250 geraakt. Dit is het harde bewijs dat de doelgroep senioren gestaag groeit. Aan de prille 55-plussers, waar ik zelf ook bij hoor, wil ik met een gerust hart vertellen, dat wanneer je tot de doelgroep senioren behoort, je daarom niet als oud bestempeld moet worden. Integendeel.
Guy Swennen
Schepen van senioren
Er staat een heel mooie tijd te wachten: je wordt grootouder, je gaat met pensioen, je kan eindelijk tijd besteden aan de dingen die je echt graag doet... En als je me niet gelooft, luister dan maar eens naar de 65-plussers. Zij zullen je verklappen dat senior zijn fantastisch is. In deze seniorennieuwsbrief ontdek je hoe je in Bilzen op een actieve manier ouder kan worden. Veel leesplezier!
COLOFOON Seniorendienst stad Bilzen Seniorenhuis stad Bilzen Camille Huysmansplein 14 bus 1, 3740 Bilzen-centrum Deken Paquayplein 1, eerste verdieping, 3740 Bilzen Ronny Sonck: 089 51 92 37 - 0477 19 18 36 ma 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur
[email protected] di 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur ma 9 - 12 uur & 14 - 18.30 uur wo 9 - 16.30 uur di 9 - 12 uur do 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur wo 9 - 16 uur vrij 9 - 12 uur do 9 - 12 uur Gesloten op feestdagen en tijdens schoolvakanties vrij 9 - 12 uur Redactieraad Verantwoordelijke uitgever: schepen van senioren, Guy Swennen Redacteurs en fotografen: André Janssen, Els De Munck, Emile Daniëls, Freddy Van Looy, Geert Koninckx, Mathieu Meesters, Sylvain Renson, Josine Slechten, René Daerden, Ronny Sonck.
Belangrijk om te weten Griepvaccinatie Griep maakt elk jaar slachtoffers en 65-plussers zijn een risicogroep. Vaccinatie is de enige manier om je te beschermen. Het vaccin bevat stukjes dood virus. Na de vaccinatie maakt je lichaam antistoffen aan, die zich vasthechten aan het virus en dit neutraliseren. Zo wordt je weerstand verhoogd. Een griepvaccin sluit niet uit dat je ziek wordt, maar de kans verkleint wel aanzienlijk en de kans op complicaties neemt enorm af.
2
De ideale vaccinatieperiode ligt jaarlijks tussen half oktober
en half november. Het griepvaccin kost ongeveer 11 euro, maar wordt voor de risicogroepen grotendeels terugbetaald. Info: je huisarts
Bilzerse kapellen in boek verzameld Wist je, lezer, dat een medewerker van ons redactieteam, René Daerden, de auteur is van een boek ‘Waar de aarde naar de hemel wijst. Kapellen, grotten en kruisen in Bilzen’. De foto’s zijn van Jean Schoubs. Na onderzoek en uit gesprekken met eigenaars en buurtbewoners kwam René tot een erg uitgebreid verhaal over dit deel van het Bilzers cultureel erfgoed dat in de toekomst nog aan belang kan winnen.
Aan de slag als seniorenvrijwilliger Wil je je graag inzetten als vrijwilliger? Dat kan bij de seniorendienst! We zoeken helpende handen voor in het Seniorenhuis, denkende doeners om te debatteren over belangrijke thema’s die senioren aanbelangen, leerrijke lesgevers om senioren iets bij te leren en biesondere bezoekers om alleenstaande 80-plussers te bezoeken. Het vrijwilligerswerk is onbezoldigd. Toch wordt je werk zeer gewaardeerd. Opleidingen, uitstappen en een groots vrijwilligersfeest zijn slechts enkele activiteiten om de vrijwilligers te bedanken voor hun inzet.
Bereid je pensioen goed voor Misschien ga je binnen afzienbare tijd met pensioen, misschien moet je nog wat wachten, maar eens komt er een einde aan een lange beroepsloopbaan. En dan heb je een zee van vrije tijd. Er zijn vele manieren om die op te vullen, daar is geen eenvormig recept voor. Dat is voor iedereen persoonlijk. Toch is het aangewezen om die derde levensfase niet zomaar op je af te laten komen, maar die goed voor te bereiden. Een gezonde mix van invulling van vrije tijd is bevorderlijk voor een goede levenskwaliteit. Het is zinvol om verder je creativiteit te ontwikkelen. Regelmatig je hersenen trainen kan aftakeling tegengaan. De mogelijkheden hiervoor zijn talrijk en gekend. Bezoek eens een bibliotheek: je vindt er ontspannende, boeiende en leerrijke lectuur. Vergeet de computer niet. Hij is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Tracht op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in de sociale media. Dagelijks bewegen is belangrijk om fit en gezond te blijven. Doe wat aan sport. Het is nooit te laat om eraan te beginnen, maar ga verstandig te werk. Je moet geen records breken! Ontdek eens een nieuwe omgeving, trek erop uit, ontmoet nieuwe mensen, verruim je blik, geniet van de natuur, maak wandelingen.
van harte welkom.
Doe activiteiten met je kleinkinderen. Je speelt dan een zinvolle rol in hun opvoeding. Een tip: breng eens een bezoek aan het Seniorenhuis aan het Camille Huysmansplein, ook al ben je nog actief in het beroepsleven. Voor veel activiteiten uit voorgaande mix vind je hier je gading, en nog veel meer. Neem er een kijkje in de vrijetijdskalender voor volgend seizoen (september 2013 – juni 2014) en schrijf je in voor een of meer activiteiten die je interesse kunnen opwekken: een cursus, een lezing, een ontspannende activiteit. Keuze genoeg. Je ontmoet er bekende en nieuwe mensen. Je bent
Cara gaat de rijvaardigheid van senioren na Het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV) is een vzw die zich tot doel stelt de verkeersveiligheid te bevorderen. Centraal staan de weggebruiker, het voertuig en de weg(-omgeving). Tot de talloze activiteiten horen campagnes als de Bob-campagne, de Go for Zero, het alcoholslot enz. Bekend is het tvverkeersmagazine ‘Kijk uit’. Minder bekend maar zeer actief is Cara, het Centrum voor Rijgeschiktheid en voertuigAanpassing, dat de invloed bekijkt van een medische aandoening op het gedrag in het verkeer met een gemotoriseerd voertuig. Cara besteedt eveneens aandacht aan de rijgeschiktheid van senioren en hun kennis van de verkeersregels evenals hun rijvaardigheid op hogere leeftijd. Voor meer info, zie www.veiligverkeer.be of
[email protected]
3
Senioren zijn ijverige cursisten In onze Vrijetijdsgids voor Senioren staat een waaier aan opleidingen, infosessies en ontspannende activiteiten vermeld. Je zou kunnen stellen dat er geen reden meer bestaat om onwetend te blijven over wat je interesseert. Voor enkele opleidingen werkt de seniorendienst samen met CVO13 (Centrum voor Volwassenen Onderwijs). CVO13 oprganiseert opleidingen in Tongeren, SintTruiden, Borgloon, Lanaken en Bilzen. Uitvalsbasis is de Martinusscholengroep. Tot het lessenpakket horen computertechnieken en aanverwanten, creatief omgaan met kunst, fotografie, kapperstechnieken, kleding, koken, schoonheidsverzorging en talen. CVO is eveneens actief in Hasselt, Genk, het Maasland en Noord -Limburg. Dankzij een goede samenwerking met de stedelijke seniorendienst staat CVO13 in Bilzen, naast hun regulier aanbod, garant voor lessen informatica, digitale fotografie, Frans, Engels en Spaans, op maat van de 55plussers. “Omgaan met volwassencursisten is een plezier”, zegt Dimitri Lambrechts, adjunct-directeur van CVO13. “Ze
zijn toegewijd en gemotiveerd. En de senioren onder hen zijn bijzonder ijverig.” Vorig schooljaar volgden 187 senioren een opleiding bij CVO13. Op de proclamatie benadrukte schepen van onderwijs, Bruno Steegen, de maatschappelijke rol van het volwassenenonderwijs in zijn stad: “Op die manier bieden wij de kans tot bijscholing op vele vlakken.”
“Vroeger noemden we het avondschool, nu levenslang leren.” Ondertussen is ‘levenslang leren’ een realiteit en een noodzaak, gezien de snelle ontwikkelingen op diverse domeinen zoals bijvoorbeeld de digitale technologie/informatica. “We werken niet diplomagericht, maar leveren attesten af aan het einde van elke module”, aldus de adjunctdirecteur. “Senioren willen meegaan met hun tijd. Ze willen het internet beheersen, een vreemde taal spreken in het buitenland enz. Lessen volgen heeft ook een sociale rol: isolement en sleur voorkomen.” Belangrijk is dat cursussen en infosessies in alle opzichten
Dimitri Lambrechts, adjunct-directeur CVO13
toegankelijk zijn voor senioren, ook qua prijs. “En CVO13 is zich daar ten volle van bewust. Voor onze cursussen betaalt men slechts 1,15 euro per lesuur.”
Cursussen in samenwerking met CVO13 Gebruik van Ipad en Iphone start 3 september 2013 - 46 euro volzet
Digitale fotografie start 3 september 2013 - 92 euro maximum 15 deelnemers Multimedia en communicatie start 28 januari 2014 - 69 euro maximum 15 deelnemers Spaans voor beginners start 2 september 2013 - 69 euro maximum 15 deelnemers
4
Frans voor beginners start 5 september 2013 - 69 euro maximum 15 deelnemers
Op je gezondheid! aanzet tot gezonde leefgewoonten. Andere infosessies van dezelfde organisatie zijn bijvoorbeeld ‘Valpreventie’, ‘Beweeg je gezond’ en ‘Blijf diabetes voor’.
Er gaat niets boven een goede gezondheid. Men zegt wel: “Wie gezond is, heeft vele wensen. Wie ziek is, heeft slechts één wens.” Senioren krijgen heel wat te verduren met kwaaltjes die de gezondheid kunnen schaden. Des te belangrijker vindt de seniorendienst het om stil te staan bij dit thema. In het aanbod voor komend seizoen vind je dan ook heel wat infosessies en workshops rond gezondheid.
Over en voor vrouwen… En wat met de mannen? Eén ervan is de infosessie ‘Over en voor vrouwen’, gepland op 19 september 2013. Deze kwam tot stand door samenwerking met het Logo, een netwerkorganisatie die
‘Over en voor vrouwen’ handelt over kwaaltjes die er aankomen met het ouder worden. Niet iedere dame heeft er last van, maar velen wel. Gezonde gewoonten en geschikte attituden kunnen een groot aantal kwaaltjes helpen voorkomen. Prachtig! Maar, wat met de mannenkwaaltjes? Heren op leeftijd blijven er toch ook niet van gespaard… Denk maar aan prostaatproblemen, incontinentie. Het blijkt, zo vertelde men uw redacteur, dat mannen weinig belangstelling hebben voor dergelijke interessante infosessies. Als het om hun bedreigde mannelijkheid gaat, bespreken heren hun vragen liever onder vier ogen met een arts, maar niet in groep. Waar ‘ze’ in groep wel informatie over willen inwinnen is bijvoorbeeld valpreventie of voeding en dergelijke. Vrouwen babbelen gemakkelijker over gezondheidskwesties en wisselen graag ervaringen uit. Elke nieuwe informatie wordt opgenomen in hun zorgkennis en wordt toegepast in hun zorggebied, zijnde de familie en aanverwanten. Infosessies voor dames zijn dus succesvoller. Taboes zijn bespreekbaar. Interactie, rollenspelen, ontkrachten van foutieve informatie, juiste informatie opnemen… Dames staan er van nature geheel open voor. En daarom hebben we een sessie ‘Over en voor vrouwen’.
Workshops en infosessies rond gezondheid Tai Ji start 9 september 2013 - 7 weken 15 uur tot 16 uur 14 euro voor Bilzenaren
Huisje Weltevree - valpreventie 19 december 2013 13.30 uur tot 16.30 uur
Over en voor vrouwen 19 september 2013 13.30 uur tot 16.30 uur Palliatieve zorg en Euthanasie 6 november 2013 13.30 uur tot 16.30 uur
Geheugentraining 24 april 2014 13.30 uur tot 16 uur 2 euro voor Bilzenaren Lachyoga 14 mei 2014 13.30 uur tot 16 uur 2 euro voor Bilzenaren
Leven met dementie 12 februari en 12 maart 2014 13.30 uur tot 16 uur
Actief ouder worden start 3 juni 2014 - 4 weken 13.30 uur tot 16.30 uur 8 euro voor Bilzenaren
Blijf diabetes voor! 27 februari 2014 13.30 uur tot 16.30 uur Beweeg je gezond 27 maart 2014 13.30 uur tot 16.30 uur
5
De koster - kanunnik Een rijzige gestalte schreed over het koor, keek scherp meester Kellens en Rik. Jong mensen vinden ze daar niet in de diepte van de middenbeuk. Kort grijzend haar, iets meer voor. Eigenlijk is dat werk voor een ongetrouwde. Je stekelig, grote gestalte. Waardig in een hemels decor. In hebt geen uren: in de voormiddag trouwt er iemand of is er toga zou ik hem zeker als een kanunnik aanzien, met zijn een begrafenis, ‘s avonds is er al eens een avondmis. Soms wijs, grijzend hoofd. Een kanunnik naar wie, na zijn dood, blijf ik tussendoor in de kerk; hier lopen allerlei mensen in zeker een straat van een nieuwe wijk zou genoemd worden: en uit. Je ziet direct of iemand komt om te bidden of voor Kanunnik XYZ-straat. het kaarsengeld. Zondagmiddag, drie uur. De kerk was leeg en het was met Voor het kaarsengeld? enige schroom dat ik naar voor schreed, recht op het koor Als je d’erop af gaat, draaien die zich om en je ziet dat er aan. Mocht ie me of mocht ie me niet…? Eens de trap op gemorreld is aan de kaarsenhouders. Eens stond er iemand voorbij de voorste pilaar had ik een grens overschreden. Ik met een draad geld uit de gleuf te vissen; hij had er per kon niet meer terug, hij klemde me in zijn stralenbundel ongeluk een geldbriefje in gestoken en wilde dat terug! Je zoals de loerjager een haas verblindt. hebt die mensen direct door. Goeiendag, mijnheer! Hij knikte. Terwijl de man over mijn schouder de ruimte opnam, Is er nog een mis vanavond? Neen, hij keek nog nieuwsspeelde er alleen nog wat zachte achtergrondmuziek. gieriger. Was ik weer aan zet? Ja, jong minsen…? Rik en Roger en ook Vic, dat zin koIs de kerk ook in de week open, of alleen op zondag? meraoten van mig… met meester Kellens goeng ich al eens Als ik hem voor me wilde winnen, dan moest ik nu liever e pintje drinken, of ne de koers kieken, jeuveral, in den ele niet blunderen. coté. Van bo bes tig? Ik wil de kerk bezoeken met een Wè in Ruikeve op ne fiets kos Hij was zonder dat ik daar aanleiding geïnteresseerd wandelgroepje, en ik toe gegeven had plots op dialect overvaore, wos coureur. dacht … geschakeld. Op het stadhuis kan je met een gids Vrugger kaant ich al daai jong afspreken! coureurs op de dörpe, van Ruikeve, van Meumerke. De Hij moest me niet! Ja maar, ik wilde zelf wel de koster-kanunnik was nu wel heel ver weg. En ik, ik begon rondleiding geven, beperkt, als het kan? … mag? me zelfs thuis te voelen op het koor. Zoals je wil! Mo, kinst dig de Seniorennieuwsbrief? Ja…(aarzelend), ja! Dat was ver genoeg. Maar ik moest nog meer vertrouwen Moog ich ens een interview van dig aofneme voor in dé winnen. Ik nam plaats in één van de dagobertstoelen naast nieuwsbrief? hem op het koor en keek in het halfduistere ruim van het Es te mer gen lestige vraoge stels, menke! schip waar voor een of ander beeld een tiental kaarsen Nè Mo, zo wo nauw! brandden. Hij knikte twee, drie keer, niet overtuigd, maar toch Bent u de koster? Probeerde ik half fluisterend. Hij knikte, instemmend. Hij vroeg niet meer wanneer, of waar? Miswellicht ook uit schroom, want in de kerk spreek je geschien wacht hij er nog steeds op, maar voor mij was dat dempt, zoals in een bank. God en geld eisen vrome stilte. interview nu al klaar. Dan ben je Bilzenaar? Ja. Alhoewel zijn gezicht zachte goedheid uitstraalde, was hij toch kort van stof. Wie hij was? Mo, zei ie, Mo Stulens! Van…? Van Leten. Van Leten, maar omdat ik aan de overkant van de straat woon, ben ik van Lin. Voor mij geen probleem, het ijs was gebroken, ik schoof wat naar achteren in deze plechtige stoel. Er ontbrak mij alleen nog een kazuifel om die nu langs achter met een plechtig misdienaarsgebaar over de rug van de stoel te slingeren. Ik was vroeger bij de Bilzerse brandweer, zo ging hij verder, maar omdat ik aan de verkeerde kant van de straat woon, vertelde de commandant dat ik niet meer kon meedoen; jij bent van Lin zei die. Ik woonde daarom te ver van de kazerne. En toen ben je koster geworden? Neen, toen nog niet. De deken heeft mij gevraagd. Ik was al eens misdienaar geweest met Vic Cox,
6
Jazz-Bilzen is even terug...
Jannie Nijssen, cultuurfunctionaris, vertelde dat vanaf 2010 gestart is met het erfgoed weer onder de aandacht te brengen. Het Borrehuis werd omgebouwd tot ‘The Stage’ met een nostalgische terugblik op het festival. Je kan de ‘Demerwalk’wandeling langs de oude festivallocaties doen. Jong en oud kan deze app downloaden.
In 2012 startte de Jazz-Bilzen Awards, een fotowedstrijd met als thema Pop en Rock. Ook het boek van Koenraad Nijssen en de aanleg van het Jazzbilzenplein willen de herinnering levendig houden. In 1981 kende het zijn laatste editie. Patrick Bollen, die meewerkte vanaf het begin, als technicus en later als lid van de vzw, beklemtoont dat dit geen failliet betekende. Het kon niet meer op amateurbasis. De
professionelen kwamen op. “We koesteren nog het erfgoed van Jazz-Bilzen, Bilisium bezit vele foto’s, toegankelijk voor het publiek en de website gaan we verder uitbouwen.” Gerald Timmermans, lid van de vzw, stond in voor de kaartjes, techniek, stroomverdeling, bekabeling. Hij is een levende legende en wandelende encyclopedie wat Jazz-Bilzen betreft. Hij kent nog alle artiesten en medewerkers van weleer. Ook Jan Biesmans, destijds ondervoorzitter van de vzw, is blij met de hernieuwde belangstelling. Het is ook goed voor de jeugd, vermits zij veel belangstelling toont. Het festival heeft immers Bilzen op de (Europese) kaart gezet en speelde een voortrekkersrol.
Patrick Bollen
Gerald Timmermans
Jan Biesmans
Op 12 juni bracht TV Limburg een uitgebreide reportage over de moeder van alle festivals, dat in 1965 begon als een echt jazzfestival. Om het met de woorden van Zaki te zeggen: “Jazz - Bilzen is het enige festival dat ontstaan is uit liefde voor muziek; de opvolgers waren commercieel geïnspireerd.”
BORREHUIS THE STAGE
Limburgs kampioenschap Rummikub voor senioren Rummikub of Rummy is een gezelschapsspel dat in de jaren dertig in Israël werd ontwikkeld. Oorspronkelijk was het een kaartspel dat werd gespeeld met twee stel kaarten. Nu zijn de kaarten vervangen door 106 steentjes van vier verschillende kleuren. Het spel wordt gespeeld met twee, drie of vier spelers. En er bestaat zelfs een variant van het spel waarbij je met zes spelers kan spelen. Het doel van het spel is om als eerste al je steentjes op tafel te leggen door het vormen van rijen of sets. Speel je graag Rummikub of wil je het leren? Dan kan je vanaf september elke dinsdagnamiddag van 13.30 uur tot 16 uur terecht in het cafetaria van het Seniorenhuis. Op het einde van het seizoen, in juni 2014, organiseren we een Limburgs kampioenschap Rummikub voor senioren. Deelnemen zal de moeite waard zijn, want de hoofdprijs is uniek.
7
Bilzerse seniorenfeesten Herfsteditie
Katrien Gallez
30 september & 1 oktober 2013
Patrick Onzia & Dirk van Vooren
Clown Rocky
Op maandag 30 september en dinsdag 1 oktober 2013 zal de grote zaal van CC De Kimpel weer volstromen met 55-plussers die zin hebben in een feestje. De seniorendienst biedt je een gezellige seniorenrevue aan met optredens van de temperamentvolle sopraanzangers Katrien Gallez, komisch duo Dirk van Vooren & Patrick Onzia en het showballet Next Generation. De presentatie is in handen van de alombekende Clown Rocky. Tijdens de pauze bedienen de seniorenvrijwilligers alle gasten met heerlijke koffie en taart. De inkom bedraagt 7 euro per persoon.
Wie een kaartje wil bemachtigen, moet er op tijd bij zijn. De kaartenverkoop start op maandag 2 september 2013 om 9 uur stipt in het Seniorenhuis.
De vrijetijdsgids is er Op woensdag 10 juli 2013 lanceerde de seniorendienst een splinternieuwe vrijetijdsgids boordevol activiteiten op maat van de senioren. Ze deed dit met een promotiestand op de markt van Bilzen. Seniorenvrijwilligers deelden maar liefst 1200 gidsen uit. In deze editie van de seniorennieuwsbrief kon je kennismaken met een greep uit het vrijetijdsaanbod van komend seizoen. Meer activiteiten met de bijbehorende informatie vind je terug in de handige bewaargids. Opleidingen, infosesessies, workshops en ontspannende activiteiten zijn thematisch gebundeld. Thema’s zoals multimedia, gezondheid, talen, bewegen, kunst, milieu en ontspanning komen aan bod. Ben je geïnteresseerd om deel te nemen aan één of meer activiteiten, dan kan je contact opnemen met de seniorendienst om in te schrijven. De vrijetijdsgids kan je gratis bestellen bij de seniorendienst of afhalen in het Seniorenhuis, het gemeentehuis of in CC De Kimpel. Telefoon: 089 51 92 37 Email:
[email protected]