NHG-Wetenschapsdag 2014
Programmaboekje
Geneeskunde-op-maat… wie wil dat niet?
Vrijdag 13 juni 2014 van 09.30 tot 17.30 uur
Universitair Medisch Centrum Groningen
Woord vooraf Voor u ligt het programmaboekje van de NHG-Wetenschapsdag 2014, die dit jaar zal plaatsvinden in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Wij nodigen u van harte uit om aan dit evenement deel te nemen en hopen dat u samen met uw collega’s zult genieten van een stimulerende en inspirerende dag.
Het programma begint met een voordracht van Geert-Jan Geersing. Hij is huisarts/ onderzoeker en zal zijn kennis over diagnostiek in het licht van het thema ‘geneeskunde-op-maat’ geanimeerd de revue laten passeren. Daarna volgen voordrachten en posterpresentaties van huisarts/onderzoekers en twee workshops: een over predictiemodellen en een met tips over het publiceren van wetenschappelijke artikelen. Ionica Smeets, wetenschapsjournalist en een van de ‘wiskundemeisjes’ uit de Volkskrant, zal aan het eind van het wetenschappelijk programma een presentatie houden over nut en valkuilen van een van onze belangrijkste onderzoekstools, de statistiek. De dag wordt afgesloten met de uitreiking van de Jan van Esprijs voor de beste critically appraised topic van een aios en, natuurlijk, de borrel! Graag tot ziens in Groningen! De Programmacommissie
NHG-Wetenschapsdag 2014
Het wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de huisartsgeneeskunde zit de laatste jaren duidelijk in de lift getuige het toenemende aantal publicaties van huisarts/onderzoekers en de oprichting van het consortium voor het gezamenlijk uitvoeren van grootschalig onderzoek. Deze trend is meer dan wenselijk. Net als voor de specialistische geneeskunde geldt ook voor de eerstelijnsgeneeskunde dat de (kosten)effectiviteit van veel van ons handelen niet onomstotelijk is aangetoond. Bovendien is er maar weinig evidence beschikbaar om te bepalen welke patiënt baat heeft bij welke behandeling. Onderzoek ten dienste van ‘geneeskunde-op-maat’, het thema van deze Wetenschapsdag, is daarom hard nodig - voor de patiënt en mogelijk ook voor het gezondheidszorgbudget. Het toesnijden van het beleid op de specifieke kenmerken, de omgeving en het daarmee samenhangende risicoprofiel van de patiënt voorkomt onnodige, onvoldoende of zelfs schadelijke zorg. Wij hopen dan ook dat u ons enthousiasme voor dit thema deelt en dat het programma levendige discussies en nieuwe inzichten zal voortbrengen.
Samenstelling Wetenschappelijke Programmacommissie 2014
NHG-Wetenschapsdag 2014
Meike Bruinsma
huisarts en docent, afdeling Huisartsgeneeskunde, UMCG
Huibert Burger
hoofd sectie Onderzoek, afdeling Huisartsgeneeskunde, UMCG
Janny Dekker
huisarts en universitair hoofddocent, afdeling Huisartsgeneeskunde, UMCG
Debby Keuken
wetenschappelijk medewerker NHG
Samenstelling Congresorganisatie NHG-Wetenschapsdag 2014 Karla van Oosten secretaresse UMCG Mariëtte Henkes en Yvon Jonkers evenementenorganisatie NHG
400-jarig lustrum van de RUG In 2014 wordt het 400-jarig lustrum van de Rijksuniversiteit Groningen gevierd. Tijdig reserveren van een hotelkamer is dan ook aan te raden! Een aantal highlights uit het lustrumprogramma: • Roeievenement Bommen Bootrace. Roei-tweekamp tussen Groningen en Münster. • For Infinity Slotfeest op de Grote Markt & Vismarkt. Knallend einde van een fantastische feestmaand, toegang voor iedereen. • For Infinity Exposities. Drie tentoonstellingen in de Der Aa-Kerk, het Groninger Museum en het Universiteitsmuseum. • Aletta de Musical door GOOV Muziektheater. Voorstelling over leven en werk van Aletta Jacobs. • Foto-expositie Sacha de Boer. Expositie in de openbare ruimte in het centrum van Groningen. Meer informatie is te vinden op www.rug400.nl
NHG-Wetenschapsdag 2014 De NHG-Wetenschapsdag is bedoeld voor iedereen die is geïnteresseerd in de wetenschappelijke ontwikkelingen binnen de huisartsgeneeskunde: huisartsen, artsen in opleiding tot specialist huisartsgeneeskunde, specialisten ouderengeneeskunde, onderzoekers uit de publieke gezondheidszorg en de huisartsgeneeskunde, richtlijnontwikkelaars, implementatiedeskundigen, beleidsmakers et cetera.
Programma 09:30 - 09:55 uur
Ontvangst
09:55 - 10:10 uur
Welkomstwoord door Rob Dijkstra, bestuursvoorzitter NHG en Huibert Burger, hoofd sectie Onderzoek UMCG
10:10 - 10:40 uur
Plenaire lezing door Geert-Jan Geersing, huisarts/onderzoeker Julius Centrum UMC Utrecht
10:40 - 11:00 uur
Koffiepauze
11:00 - 12:20 uur
Parallelsessie I
12:20 - 13:20 uur
Lunchpauze
13:20 - 14:40 uur
Parallelsessie II
14:40 - 15:00 uur
Theepauze bij de zalen
15:00 - 16:20 uur
Parallelsessie III
16:20 - 17:15 uur
Plenaire lezing door Ionica Smeets, wetenschapsjournalist (Leiden)
17:15 - 17:25 uur
Uitreiking Jan van Esprijs
17:25 - 17:30 uur
Afsluiting
17:30 - 18:30 uur
Borrel
Programmaonderdelen Wetenschapsdag 2014 Parallelsessie I Voordrachten NHG-Wetenschapsdag 2014
Preventie, opsporen en voorspellen
Blauwe Zaal
O.R. Maarsingh
Voorspellers van duizeligheid bij ouderen. Resultaten van prospectief cohortonderzoek gedurende tien jaar (45)
I. Drubbel
Voorspellen van het risico op negatieve gezondheidsuitkomsten voor thuiswonende ouderen met behulp van routinezorgdata uit het HIS (63)
G. ter Riet
Kosteneffectiviteit van systematische opsporing en behandeling van zeer frequent de huisarts bezoekende patiënten. Markov model Monte Carlo studie (41)
W. van Hout
Osteoporosepreventie heeft geen prioriteit in de huisartsenpraktijk (30)
Longen
Lokaal 8
R.J.B. Loijmans
Optimale onderhoudstherapie van astma om exacerbaties te voorkomen. Een netwerk meta-analyse (56)
A.L. Kruis
RECODE: de effectiviteit van geïntegreerde zorg voor COPD-patiënten in de eerste lijn (34)
J. Teepe
Herkennen van kinkhoest bij volwassenen die hoesten (3)
J. Teepe
Beloop van kinkhoest bij volwassenen (4)
Opleiding en trainingen, frequent bezoek aan de huisarts
Lokaal 9
M.F. Kortekaas
PINET. Een cluster-gerandomiseerd onderzoek naar de effecten van EBM-onderwijs in de huisartsopleiding (6)
M.F. Kortekaas
Het meten van de toepassing van evidence-based practice in de huisartsenpraktijk (7)
W.D. Paulis
Getrainde huisartsen brengen gezond eet- en beweeggedrag in consulten met adolescenten vaker ter sprake. Resultaten van een Australische RCT (29)
F.T.M. Smits
Waarom komen ze steeds weer terug? Psychosociale oorzaken van langdurig frequent bezoek aan de huisarts (32)
11.00-12.20 uur Posters
Fonteinpatio
Ouderen P. van den Dungen De herkenning van cognitieve stoornissen bij ouderen door huisartsen (8) H.W.J. van Marwijk ‘Het alleen zijn maakt me somber’: eenzaamheid bij ouderen met depressieve klachten (39) L.J. Meijer
Maatwerk in de behandeling van vrouwen ≥ 80 jaar met een mammacarcinoom: welke factoren bepalen het beredeneerd afwijken van de richtlijn? (61)
F. Willeboordse
Patiëntenvragenlijst over medicatiegebruik en geneesmiddelgerelateerde problemen vanuit het patiëntenperspectief (27)
Communicatie met de patiënt M. Slieker
De ontwikkeling van toetsingscriteria arts-patiëntcommunicatie bij somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK). Een Delphi-onderzoek (12)
M. Mastebroek
‘Er stond in de agenda dat ik naar de dokter moest’. Een kwalitatief onderzoek naar de uitwisseling van gezondheidsinformatie bij personen met verstandelijke beperkingen in de huisartsenpraktijk (55)
J.J.G.T. van Summeren
De behandelingsdoelenschuif: een hulpmiddel om de behandelingsdoelen van hoogbejaarde patiënten met multimorbiditeit te verhelderen (24)
CAT’s
Lokaal 10
De jury van de Jan van Esprijs maakt een voorselectie voor deze sessie. Tijdens de Wetenschapsdag zal bekend worden gemaakt welke critically appraised topics worden gepresenteerd.
Parallelsessie II Voordrachten Behandeling, diversen
Blauwe Zaal
NHG-Wetenschapsdag 2014
S.P.A. Wubbels
Percutane Naald Fasciotomie (PNF) door de huisarts als behandeling voor Dupuytren-contracturen (35)
C.M.C.R. Panman
Effect van bekkenfysiotherapie en pessariumbehandeling bij een matig-ernstige genitale prolaps (37)
M. Wiegersma
Effect van bekkenfysiotherapie bij een milde genitale prolaps (40)
D. Haroun
Interventies bij frequente huisartsbezoekers in de eerste lijn. Een systematische review (66)
Ouderen I. Drubbel
Lokaal 8 Kosteneffectiviteitsanalyse van Om U: proactieve huisartsenzorg voor kwetsbare oudere patiënten (62)
S.C.E. van Blijswijk Zelfgerapporteerde belemmerende klachten bij ouderen (23) J.W. Blom
Ervaren problemen door mantelzorgers bij het zorgen voor ouderen met cognitieve problemen (47)
J.J.M. Suijker
Het minimale klinisch relevante verschil van functieverlies bij ouderen. Een prospectief cohort (67)
Kinderen
Lokaal 9
M. Kool
Betrouwbaarheid van door ouders gerapporteerde alarmsymptomen bij kinderen met koorts op de huisartsenpost (14)
G.A. Holtman
Diagnostische tests voor chronische inflammatoire darmziekte bij kinderen in de eerste lijn. Een systematische review en metaanalyse (31)
L.A.A. Spee
Prognostische factoren van chronische buikpijn bij kinderen in de eerste lijn (65)
G. ter Riet
Prevalentie, 2-jaars stabiliteit en voorspellende waarde van multipletrigger en episodisch viraal piepen bij kleuters in de eerste lijn (13)
Postersessie (1)
Fonteinpatio
Cardiovasculair A. Rutte
Prevalentie en risicofactoren voor seksuele problemen bij Nederlandse mannen en vrouwen met diabetes mellitus type 2 (5)
S. Quaedflieg
Voorspellende waarde van bloeddrukvariabiliteit voor negatieve klinische uitkomsten in verschillende leeftijdscategorieën en patiëntenpopulaties (9)
13.20-14.40 uur S. Quaedflieg
Voorspellende waarde van bloeddrukvariabiliteit voor sterfte op zeer hoge leeftijd. De Leiden 85-plus Studie (21)
L.M. Boerman
Cardiale disfunctie als langetermijneffect van de behandeling van borstkanker. De BLOC-studie (1)
L.M. Boerman
Langetermijn-follow-up voor cardiovasculaire ziekten na chemotherapie en/of radiotherapie voor borstkanker in een ongeselecteerde populatie (2)
N. Verbiest - Van Gurp
Detectie en Diagnose van AtriumFibrilleren (D2AF) (48)
Postersessie (2)
Fonteinpatio
Diagnostiek en behandeling M.C. Minnaard
Het effect van C-reactive protein sneltests op het voorschrijven van antibiotica voor patiënten met acuut hoesten in de huisartsenpraktijk (49)
F. Holvast
Eenzaamheid is een prognostisch ongunstige factor voor het beloop van depressie bij ouderen. Een tweejarige longitudinale analyse (60)
L.M. Isfordink
Zuurremming als mogelijke risicofactor voor metforminegeassocieerde vitamine-B12-deficiëntie (15)
M.P. Kappers
Zorg door verpleegkundig specialist versus huisarts voor kinderen met luchtweginfecties. Een systematische review (17)
P.M. Reitsma
Patiënten van de ene huisartsenpraktijk houden vaker receptgeneesmiddelen over dan die van een andere praktijk (58)
M.J. van den Brink De diagnostische waarde van transvaginale echografie in premenopauzale vrouwen met abnormaal uterien bloedverlies. Een systematische review (59) R.P.G. Ottenheijm Echografie bij schouderpijn behulpzaam bij een behandelingsplan op maat (54)
Workshop
Lokaal 10
Het toepassen van predictiemodellen in de praktijk: opmaat voor zorg op maat? Presentatoren Geert-Jan Geersing, huisarts/onderzoeker, Julius Centrum, UMC Utrecht Huibert Burgers, arts/epidemioloog, afdeling Huisartsgeneeskunde, UMC Groningen
Parallelsessie III Voordrachten Zorg op maat en diabetes
Blauwe Zaal
N.W.D. Eikelenboom SeMaS: een screeningstool voor het bieden van gepersonaliseerde zelfmanagementondersteuning (25)
NHG-Wetenschapsdag 2014
A.A.W.A. van der Heijden
Validatie van een model voor diabetische-retinopathiescreening op maat (50)
E.J. Sinnige
Veelvoorkomende ziekteclusters bij ouderen: een eerste stap naar zorg op maat voor mensen met multimorbiditeit (38)
H.D.P. Luijks
COPD als comorbiditeit: impact op de instelling van nieuw gediagnosticeerde patiënten met diabetes. Een prospectieve observationele studie in de eerste lijn (11)
Nacontrole en herstel, palliatieve sedatie L.A.M. Duineveld
Lokaal 8
Detectie van recidieven van coloncarcinoom tijdens nacontrole na curatieve behandeling. Een retrospectieve studie (33)
J.A.F. van Loenhout Herstel Q-koortspatiënten geleidelijk gedurende 24 maanden na diagnose (52) C. Roorda-Lukkien
Doelen van nacontrole bij borstkanker: percepties van patiënten (16)
G.A. Donker/ C. van Dijk
Palliatieve sedatie in Nederlandse huisartsenpraktijken 2005-2012. Trends, redenen en betrokkenheid bij besluitvorming (53)
Postersessie (1)
Fonteinpatio
Oncologie D. Brandenbarg
De rol van de huisarts tijdens curatieve behandeling voor darmkanker (19)
K.M. van Asselt
Welke vragen stellen patiënten aan de chirurg na curatieve behandeling van darmkanker? (43)
J.C. Korevaar
Huisartsencontacten bij kanker en bijkomende chronische ziekten (57)
J. Wind
I-CARE studie: Improving Care After coloncanceR treatment; personalised care to Enhance quality of life (10)
A. van der Voort
Zorggebruik van patiënten met colorectaal carcinoom voorafgaand aan de diagnose (46)
Zorg op maat E.E. Bolt
Zorg op maat in de laatste levensfase (44)
15.00-16.20 uur Postersessie (2)
Fonteinpatio
Preventie, zelfmanagement en leefstijl I. Groenenberg
Het effect van uitnodigingsstrategieën op deelname aan het PreventieConsult van een multiculturele populatie met een lage sociaaleconomische status (18)
I.D. Bos-Touwen
Zelfmanagement op maat: een kwalitatief onderzoek naar besliskundige processen bij verpleegkundigen (20)
F.L. Buchner
Pilot stuurinformatie integrale zorg op wijkniveau in Utrecht (SIZU) (22)
A.A.H. Schalkwijk
Hoe organiseer ik als huisarts de zorg voor het obese kind? (26)
W.D. Paulis
Patiëntkenmerken van adolescenten met overgewicht en obesitas in Australische huisartsenpraktijken (28)
E. J. Bakker-van Gijssel
Proactief risicomanagement voor mensen met verstandelijke beperkingen. Een systematische review (51)
Workshop
Lokaal 10
Huisarts en Wetenschap: Meet the editors Presentatoren Dr. Just Eekhof, hoofdredacteur H&W, huisarts in Leiden en senior staflid afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde LUMC. Redactieleden H&W
Plenaire lezingen De magische glazen bol van de huisarts; over predicties van ziekte tijdens het spreekuur dr. Geert-Jan Geersing, huisarts/onderzoeker Julius Centrum UMC Utrecht
NHG-Wetenschapsdag 2014
Huisartsen zijn in essentie (wetenschappelijke?!) waarzeggers van ziekte. Een groot deel van ons spreekuur gaat over het voorspellen van ziekte; de glazen bol van de huisarts. Voorspellen van ziekte is maatwerk, zeker voor de huisarts die in een zeer heterogene populatie moet besluiten bij welke patiënt aanvullende diagnostiek meerwaarde heeft. In deze presentatie zullen de nieuwste wetenschappelijke inzichten van de aloude magische glazen bol van de huisarts ontrafeld worden. De presentatie geeft antwoord op de vragen: • Is voorspellen op maat al mogelijk? • Is deze glazen bol alleen een intuïtief proces of speelt er meer? • Wat is een subgroepeffect binnen predictieonderzoek en hoe analyseer je dat? De presentatie neemt u mee langs de core business van ons vak; een wetenschappelijke reis naar het spreekuur.
Liegende statistieken Dr.Ir. Ionica Smeets, wetenschapsjournalist (Leiden) Mooie plaatjes en cijfers kunnen je flink voor de gek houden. Bij de behandeling van nierstenen zijn er twee behandelingen: een goedkope, snelle methode A en een dure, moeilijke methode B. Bij patiënten met kleine nierstenen werkt methode B het best. Bij patiënten met grote nierstenen werkt methode B het best. Gemiddeld over alle patiënten genomen werkt methode A het best. Hoe kan dit? En hoe voorkom je dat je door dit soort bizarre verschijnselen de verkeerde conclusies trekt? En hoeveel cijfers moet je zelf aan patiënten laten zien? Over paradoxen, misleidende grafieken en een frisse kijk op getallen.
Samenvatting workshops Het toepassen van predictiemodellen in de praktijk: opmaat voor zorg op maat? Presentatoren Geert-Jan Geersing, huisarts/onderzoeker, Julius Centrum, UMC Utrecht Huibert Burgers, arts/epidemioloog, afdeling Huisartsgeneeskunde, UMC Groningen Een model is maar een model, dat weet iedere arts. Toch kunnen we niet zonder. We willen immers onze beslissingen goed geïnformeerd nemen; we werken tegenwoordig
graag evidence-based. Voor twee kerntaken van de huisarts, diagnostiek en prognostiek, staan ons tegenwoordig enkele predictiemodellen ter beschikking. Met deze modellen is het mogelijk om een geïndividualiseerde kans te schatten op een bepaalde uitkomst voor de patiënt die tegenover ons zit. Bekende voorbeelden uit de praktijk zijn beslismodellen bij een vermoeden van trombosebeen, maar ook de SCORE-tabel bij cardiovasculair risicomanagement of de CHA2DS2-VAsc-score bij atriumfibrilleren. Dit lijkt ideaal, een kansschatting voor elke patiënt gebaseerd op – vaak zeer grote – databestanden. Deze individuele kans op een bepaalde uitkomst vormt dan vervolgens de basis voor verder beleid. Een typisch voorbeeld van geneeskunde-op-maat. Hoe komt het dan dat deze modellen in de praktijk toch vrij weinig worden gebruikt? Voelt het niet goed? Te veel ‘kookboekgeneeskunde’? Of zijn er objectieve redenen die de huisarts ervan weerhouden om een predictiemodel te gebruiken? Sluit de wetenschap wel goed aan op de enorme variëteit aan patiënten die de huisarts ziet? In deze workshop gaan we onderzoeken wat de wetenschap zou kunnen doen om de toepasbaarheid van predictiemodellen te verbeteren. Dit doen we aan de hand van een uitgewerkt voorbeeld op het gebied van de diagnostiek van diepveneuze trombose. De deelnemers worden actief betrokken door berekeningen te maken met real life gegevens uit een grote database en de resultaten te interpreteren.
Huisarts en Wetenschap: Meet the editors Presentatoren Dr. Just Eekhof, hoofdredacteur H&W, huisarts in Leiden en senior staflid afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde LUMC. Redactieleden H&W Uitkomsten van elk Nederlands huisartsgeneeskundig onderzoek behoren weer teruggebracht te worden bij de Nederlandse huisarts. Hoe komt een wetenschappelijk tijdschrift tot stand? Hoe verloopt de beoordeling van binnengekomen artikelen? Hoe wordt H&W gelezen en gewaardeerd? Na een korte presentatie over hoe maandelijks een aflevering van Huisarts en Wetenschap tot stand komt wordt uiteengegaan in kleinere groepen. Hier krijgen de deelnemers de gelegenheid om redactieleden vragen te stellen en om te bespreken hoe het onderzoek van de deelnemers het best onder de aandacht van de Nederlandse huisarts kan worden gebracht.
Postersessies Per sessie worden zes tot acht posters besproken onder begeleiding van een ervaren onderzoeker. Alle postersessies zijn thematisch gerangschikt. De makers van de posters geven een korte toelichting op de eigen poster, waarna daarover wordt gediscussieerd. Aangezien de discussies bij de posters plaatsvinden, blijft het aantal deelnemers aan deze sessies beperkt tot twintig.
Algemene informatie Plaats en datum
NHG-Wetenschapsdag 2014
De NHG-Wetenschapsdag 2014 vindt plaats op vrijdag 13 juni van 9.30 tot 17.30 uur in het Universitair Medisch Centrum Groningen, Hanzeplein 1, 9713 GZ Groningen, tel. 050 - 361 61 61. Ontvangst: Fonteinpatio F , begane grond, Fonteinstraat 6. Start bijeenkomst: Blauwe zaal B , begane grond, Winkelstraat 1.
B
F
Accreditatie De NHG-Wetenschapsdag is geaccrediteerd voor 5 uur onder nummer 179779.
Inschrijving/betaling U kunt zich inschrijven via nhgwetenschapsdag.nl. De kosten van deelname bedragen € 158,- voor huisartsen/onderzoekers. De bijdrage voor aiossen en aiotho’s is € 79,- en voor geneeskundestudenten € 47,-. Koffie, thee en lunch zijn bij de prijs inbegrepen. Na uw registratie wordt het door u verschuldigde bedrag rond 6 juni 2014 van uw rekening afgeschreven.
Annulering Annulering van inschrijving kan uitsluitend schriftelijk bij het NHG. Daarbij geldt onderstaande regeling voor terugbetaling van de deelnameprijs. • Tot vier weken voor aanvang van het evenement kunt u kosteloos annuleren. • Van vier tot twee weken voor aanvang van het evenement bent u 50% van het inschrijfgeld verschuldigd. • Bij annulering binnen twee weken voor aanvang van het evenement bent u het volledige inschrijfgeld verschuldigd. • Uw plaats mag altijd door een vervanger worden ingenomen. De inschrijvingskosten ad € 30,- zullen wij helaas in alle gevallen moeten doorberekenen.
NHG-Wetenschapsdag 2014
I n s c h r i j ve n o p n h g w e te ns c h a ps d a g . n l © Nederlands Huisartsen Genootschap, Evenementenorganisatie bezoekadres Mercatorlaan 1200 3528 BL Utrecht
correspondentieadres Postbus 3231 3502 GE Utrecht
[email protected] nhgwetenschapsdag.nl
tel. 030 - 282 35 00 fax 030 - 282 35 01