NESTmaakt beleid
Beleidsplan 2013-2016 Den Haag, 8 december 2011
Nest 2013 - 2016 Workshop False Focus
Tracks, Traces and Transformations
Workshop Domesticated Conditions
Appetite for Destruction Navid Nuur -
The Eye Codex of the Monochrome
NEST De Constant Rebecqueplein 20b 2518 RA Den Haag 0031 (0)70 3653186
[email protected] www.nestruimte.nl
Stichting NEST Foundation ING bank 427576 IBAN NL45_INGB_0693_2653_88 KvK 27323575 BTW nr NL 8062.18.538.B01
Introductie Dit is het beleidsplan van Nest voor de periode 2013-2016. Allereerst een kort overzicht van de groei en ontwikkeling van Nest sinds 2007. Vervolgens een uitleg over de Nestaanpak en waar het bij Nest al vanaf het begin om draait.
Richard Long bij Tracks, Traces and Transformations (met bezoeker)
Na een uitleg over onze programmastructuur en randprogrammering volgen de plannen en activiteiten voor de periode 2013-2016 en een communicatieplan. In een aparte bijlage worden de projecten die in 2013 zijn uitgevoerd kort toegelicht. Nest wordt sinds 2009 ondersteund door de Mondriaan Stichting. In onze eerste beoordeling door de Mondriaan Stichting werd ons programma beschreven als ‘een magazine-achtig, snel, helder en lichtvoetig programma, zonder daarbij oppervlakkig te worden’.
Navid Nuur, The Eye Codex of the Monochrome
Rafael Rozendaal, Texture Maps
Romain Pellas, Urban Expressionism
Hoewel we er zelf niet opgekomen waren, zijn we erg blij met de omschrijving ‘magazine-achtig’. We hebben die karakterisering nadien veelvuldig gebruikt. Ze kwalificeert onze opzet uitstekend. En we zijn van mening dat we met die insteek een leemte vullen tussen de experimenteel gerichte kunstenaarsinitiatieven en de theoretisch gerichte instituten. We doen dit inmiddels ruim zes jaar met veel genoegen. We merken dat Nest is aangeslagen in Nederland en dat geeft naast bevrediging ook het gevoel dat we op de juiste weg zijn. 2013 (en de jaren daarna) is voor ons een belangrijk moment in onze ontwikkeling; dan willen we de status van belofte en opkomend transformeren in volwassen en volledig, overigens wel zonder de frisse insteek uit het oog te verliezen. Tot 2013 heeft Nest gefunctioneerd zonder structurele ondersteuning van de gemeente met als gevolg dat we continu tegen de grenzen hebben gezeten van onze capaciteit en mogelijkheden. Het aanvragen en verantwoorden van projectsubsidies kost in de praktijk veel tijd en maakt langdurige planning lastig. Nest heeft de afgelopen jaren aangetoond dat de artistiek inhoudelijke kwaliteit aanwezig is en wil dit graag delen met een groter publiek door middel van meer publieke participatie, educatie, een nog lagere drempel en nog bredere communicatie. Met de meerjarige ondersteuning van de gemeenste Den Haag hopen we voorbij de nu nog aanwezige grenzen te kunnen treden, meer mogelijk te maken en een efficiënte en gemotiveerde organisatie te realiseren.
www.nestruimte.nl
2
1.2 Terugblik op en evaluatie van de periode 2009- heden Ontwikkeling Nest 2007-2011 Nest bevindt zich in De DCR, een culturele broedplaats in Den Haag waar naast Nest een theater (Zaal3), een experimentele geluidsstudio (Loos), een experimenteerplek voor choreografen (Danslab/Cloud), drie ‘artist in residency’ studios en veertig ateliers voor kunstenaars en ontwerpers gevestigd zijn. Nest is eind 2007 begonnen met programmeren, in eerste instantie incidenteel en zonder duidelijke organisatie. In 2009 kregen we onze eerste programmaondersteuning van de Mondriaan Stichting. Dat maakte het, in combinatie met projectsubsidies van de gemeente Den Haag en Stroom, mogelijk om de programmering te intensiveren en een structurele huurovereenkomst voor onze ruimte aan te gaan. De organisatie had in 2009 nog een vrijwillige basis. Met de toekenning van een tweede programmaondersteuning van de Mondriaan Stichting ontstond de mogelijkheid om een beperkte professionele organisatie op te zetten. Wij kijken zelf met veel voldoening naar deze groei en het effect dat het gehad heeft op onze inhoudelijke, professionele en communicatieve ontwikkeling. De volledig vrijwillige inzet was na 2009 niet meer vol te houden en het aantrekken van een coördinator die zich specifiek bezighoudt met de organisatorische en praktische zaken maakte de organisatie efficiënter en daadkrachtiger. De groei van Nest is ook buiten de eigen organisatie opgevallen. Nest heeft zowel media-aandacht als publieksbereik flink zien groeien. Opvallend is ook de gegroeide buitenlandse interesse in samenwerking met Nest, wat geleid heeft tot het opzetten van een aantal internationale samenwerkingsprojecten voor 2013-2016. Nestdoelstelling en -aanpak Nest opereert in een maatschappij waarin beeldende kunst geen vanzelfsprekend onderdeel is van het dagelijks leven van veel mensen. Het is de doelstelling van Nest om die vanzelfsprekendheid te stimuleren door mensen met potentiële culturele interesse op een laagdrempelige manier in aanraking te laten komen met hedendaagse beeldende kunst van hoge kwaliteit.
Nest in de krant
www.nestruimte.nl
Hedendaagse beeldende kunst is een snel ontwikkelende cultuurvorm waarin vernieuwing en innovatie belangrijke elementen zijn. Goede kunstenaars weten te verrassen met nieuwe visies en nieuwe beelden.
3
Dat maakt dat het voor het grote publiek soms moeilijk is om er toegang toe te krijgen. Er is weinig vertrouwds, het referentiekader is beperkt. Het niet-begrijpen van waar men naar kijkt, werkt afstotend. Het publiek wordt gedwongen tot een mening zonder deze echt goed te kunnen vormen. Dat brengt een ongemakkelijk gevoel teweeg, waarna het risico bestaat dat het publiek hedendaagse beeldende kunst gaat zien als ‘niets voor mij’, ‘iets waar ik te dom voor ben’ of ‘onzin en gemakzuchtig scoren’. Nest wil de acceptatie van hedendaagse beeldende kunst bevorderen door op een laagdrempelige en eenvoudige manier over kunst te spreken en het weg te halen uit een elitaire en intellectuele context. En Nest wil dat doen zonder te tornen aan de kwaliteit van het getoonde.
“Voor een leek in de beeldende kunsten als ik was dit een leerzaam en aangenaam bezoek. Er staan mooie dingen en het is erg fijn om daarbij wat extra achtergrondinformatie te vinden in de zaalteksten.” Jitske Zitman in Den Haag Direct
Workshop Tracks, Traces and Transformations
www.nestruimte.nl
Daarom geen streng kijkende suppoosten die verstoord opkijken als er een bezoeker voor de tentoonstelling komt, maar een groep enthousiaste gastvrouwen en gastheren die de bezoeker een kop koffie of thee en een zaaltekst aanbieden. De zaaltekst zelf is altijd eenvoudig en duidelijk geschreven, waarbij het gebruik van jargon of verwijzingen naar specialistische kunstgerelateerde referenties zo veel mogelijk is vermeden en er gezocht is naar verwantschappen met ervaringen uit het dagelijks leven. Het laten wennen aan en het gemakkelijk vertrouwd maken met beeldende kunst worden als voorwaarden gezien voor de acceptatie ervan. Bij de workshops worden kinderen en volwassenen gestimuleerd om zelf aan de slag te gaan, maar ze dienen ook om het verblijf tussen de kunst te bevorderen. Nest wil het publiek graag ontdoen van de druk om direct een mening te moeten vormen en wil mensen aan werk laten wennen, simpelweg door hen zich ertussen te laten bevinden. Als het publiek zich comfortabel voelt te midden van hedendaagse beeldende kunst, dan volgt na gewenning vanzelf begrip, waardering en opinie. Positionering binnen Den Haag Nest neemt binnen de Haagse scene een opvallende plek in. Nest opereert voorbij het kunstenaarsinitiatief door vanaf het begin een sterk accent te leggen op de rol van het publiek. Het uitgangspunt dat de kunst ontstaat binnen de relatie tussen de kunstenaar, het kuntwerk en het publiek is altijd leidend geweest. Gevolg is dat Nest de afgelopen jaren is opgevallen door een publieksgerichte en communicatieve houding. Dat was ook zichtbaar in de organisatie, die vanaf het begin uitging van een professionele verdeling van de taken en waar pr en extern gerichte communicatie een belangrijke plek kreeg.
4
De programmastructuur In de programmaopzet van Nest wordt ook rekening gehouden met bovengenoemde uitgangspunten, maar altijd zonder te willen inleveren op de kwaliteit van het getoonde. Nest ziet zichzelf als actief intermediair tussen kunstenaar en publiek. Wij dragen er zorg voor dat de overwegingen en doelstellingen van de kunstenaar zichtbaar worden voor het publiek, maar we fungeren nadrukkelijk ook als een eerste kritisch publiek richting de kunstenaar. Eelco Cornelis de Vries en Romain Pellas, Urban Expressionism
Roland Schimmel, False Focus
Rafael Rozendaal, Texture Maps
Lezing van Ad van Denderen, False Focus
www.nestruimte.nl
In de structuur van de projecten gebruiken we methodes waarmee we het voor het publiek makkelijk willen maken om toegang te krijgen tot het tentoongestelde werk en de context waaruit het is ontstaan. Dat zijn direct zichtbare elementen, bijvoorbeeld de lezingen van publiekstrekkers als Gummbah of Hans den Hartog Jager of de gemakkelijk leesbare zaalteksten, maar er zijn ook veel indirecte strategische keuzes die de communicatie helpen, bijvoorbeeld de toon op Facebook of de opbouwreportages op Trendbeheer.com. In de selectie van kunstenaars is kwaliteit leidend, maar daarnaast kijken we ook strategisch naar een selectie. Kunstenaars van naam worden gecombineerd met onbekende nieuwkomers, lokale kunstenaars worden naast nationaal opererende en internationaal doorgebroken kunstenaars geplaatst. Ontoegankelijk of hermetisch werk wordt gecombineerd met meer toegankelijk werk. Het publiek wordt zo een tentoonstelling in ‘verleid’ en wordt dan meegenomen langs werk waar men anders aan voorbijgelopen zou zijn. Ook de gekozen thema’s binnen het Nestelen geven het publiek toegang en houvast. Nestelen De basis van ons programma is al vanaf 2007 het ‘Nestelen’; een proces dat ontstaat uit een dialoog met een kunstenaar. Deze kunstenaar noemen we de focuskunstenaar. Met de focuskunstenaar gaan we lang van tevoren in gesprek over zijn of haar werk. We kijken naar uitgangspunten, onderwerpen, opvattingen en invloeden. Als hieruit een duidelijk en aansprekend uitgangspunt is gedestilleerd, maken we samen met de focuskunstenaar een longlist van kunstenaars wiens werk verwantschap toont met het uitgangspunt. Deze longlist dient om alle facetten van een thema te kunnen overzien en als basis voor de uiteindelijke shortlist. In de definitieve selectie kunstenaars zoeken we enerzijds naar een duidelijke balans tussen een coherent en aansprekend verhaal en anderzijds naar een variatie van opvattingen en uitwerkingen. In een goed Nestelenproject versterken de onderlinge bijdragen elkaar en de aantrekkingskracht van het uiteindelijke thema.
5
De gekozen thema’s zijn niet plat of arbitrair. Het uitgewerkte thema wordt uiteindelijk belicht door middel van een tentoonstelling, omringd door lezingen, artist talks, diners, workshops, rondleidingen, publicaties en andere randprogrammeringsactiviteiten. Twee voorbeelden van Nestelenprojecten zijn False Focus en Tracks, Traces and Transformations. False Focus kwam voort uit gesprekken met Rune Peitersen over de beperking van onze zintuigen met betrekking tot een realistische en volledige ervaring van de werkelijkheid. In zekere zin was het een vervolg op ons allereerste project A Matter of Fact, over de subjectiviteit van de werkelijkheid.
Keiko Sato, Appetite for Destruction
Beate Gütchow, Gwenneth Boelens en Rune Peitersen, False Focus
Michiel Kluiters, Melanie Wiora en Marc Philip van Kempen, False Focus
Bij False Focus werden lokale, nationale en internationale kunstenaars bij elkaar gebracht en ontstond een combinatie van bekende en onbekende kunstenaars, zonder dat er binnen de tentoonstelling een kwaliteitsverschil merkbaar was. Er was ook een variatie aan toegankelijk en ontoegankelijk werk. Het werk van Bradley Pitts heeft een sterk filosofische insteek die niet direct breed communiceert, maar zijn bijdrage werd toegankelijker door de combinatie met het werk van Roland Schimmel en Marc Philip van Kempen. Deze werken maakten het uitgangspunt direct grijpbaar, waarna Pitts’ werk profiteerde van de gecreëerde inhoudelijke ingang. Kunstbeeld riep een ander Nestelenproject, Tracks, Traces and Transformations uit tot een van de vijf beste groepstentoonstellingen van 2010. Het was ook wel ons eigen gevoel dat er iets bijzonders was ontstaan. De tentoonstelling kwam voort uit gesprekken met focuskunstenaar Esther Kokmeijer en al vrij snel kwamen de namen van Simon Starling en Richard Long voorbij. We zijn bijzonder trots dat het ons gelukt is om deze zwaargewichten te overtuigen van het nut van hun participatie, maar nog trotser door wat hun bijdragen, samen met die van Patrick Corillon, Maarten Vanden Eynde, Christoph Fink en Esther Kokmeijer opleverden. Ook de catalogus die bij het project verscheen (onze eerste) gaf ons het gevoel dat er weer een stap vooruit genomen was. De artist talk met een gesprek tussen Alexander Mayhew, Joost Conijn en Melle Smets was wat ons betreft een van de beste lezing- of artisttalkavonden die Nest georganiseerd heeft. False Focus en Tracks, Traces and Transformations werden bijzonder goed ontvangen, zowel in de vakliteratuur (MetropolisM, Kunstbeeld), de
www.nestruimte.nl
6
landelijke dagbladen (de Volkskrant, NRC Next) als in de lokale en meer laagdrempelige media (Den Haag Centraal, NL70). Dit bevestigt voor ons dat het mogelijk is om vernieuwende hedendaagse beeldende kunst voor het voetlicht te brengen die, indien communicatief gepresenteerd, binnen verschillende geledingen van de maatschappij gewaardeerd wordt.
Melle Smets en Joost Conijn
Simon Starling en Esther Kokmeijer
False Focus en Tracks, Traces and Transformations zijn twee voorbeelden, maar we kijken ook heel tevreden terug op de andere Nestelenprojecten; Appetite for Destruction, Urban Expressionism en Texture Maps. One Nest Stands One Nest Stands zijn presentaties waarin een kunstenaar, curator of organisatie voor één avond de zeggenschap krijgt over de hele ruimte. Naast de beperking in tijd is er een beperking in budget. Deze beperkingen zorgen wel voor een enorme vrijheid. Niet alleen hoeven er van tevoren geen projectsubsidies met een duidelijk uitgewerkt gegeven te worden opgesteld, ook ontstaat er nadrukkelijk de mogelijkheid tot experiment; als de avond faalt is het de volgende dag weer weg en als het succesvol is, kan het de status krijgen van legendarisch event. Randprogrammering Nest heeft altijd veel activiteiten om haar projecten heen gepland, die op verschillende manieren verschillende soorten publiek naar de tentoonstellingen trekken.
Patrick Corillon
Maarten Vanden Eynde werkt aan zijn bijdrage
www.nestruimte.nl
Lezingen Voor bijna elk project organiseren we lezingen. Met artist talks van participerende kunstenaars bieden we het publiek de mogelijkheid om hen en hun werk beter te leren kennen. Daarnaast vragen we mensen die buiten de beeldende kunst opereren, maar die in hun werk een verband hebben met het uitgangspunt van een project. Zo organiseerden we bij Urban Expressionism een avond met NAi-curator Saskia van Stein die vier presentaties van bewoners van vreemde huizen begeleidde en vroegen we hoogleraar biofysica Raymond van Ee om bij False Focus vanuit een wetenschappelijk oogpunt te komen praten over de beperking van onze zintuigen. Workshops In 2009 zijn we begonnen met het aanbieden van workshops. We merkten dat er naast de lezingen behoefte was aan meer participatie activiteiten. Tegelijkertijd zagen we de workshops ook als een uitstekende manier om het publiek op een relaxte manier in contact te brengen met beeldende kunst. Als we workshops doen met zes tot twaalfjarigen dan brengen
7
we niet alleen hen, maar ook hun ouders in contact met het werk in de tentoonstelling en dat op een hele natuurlijke manier. De hoge drempel valt dan grotendeels weg en de losse benadering maakt het voor de ouder aantrekkelijk om het werk rustig tot zich te nemen. Het workshopaanbod is de afgelopen jaren flink gegroeid, variërend van workshops gericht op kinderen, op bedrijfspersoneel, op vijftigplussers en op middelbare scholieren van VMBO tot VWO-opleidingen. Joncquil, I Should Have Done That
Ruben Bellinkx, Domesticated Conditions
In Pursuit:
Fitax 500
Navid Nuur,
Rondleidingen We organiseren regelmatig rondleidingen voor scholen, variërend van groepen van hbo-opleidingen tot schoolklassen. Zo is het Montaigne Lyceum al drie keer teruggekomen met een klas, omdat men na het eerste bezoek de actieve en positieve beleving van haar scholieren gestimuleerd zag. Binnen onze projecten organiseren we ook rondleidingen voor het bezoekende publiek. Soms wordt de laatste week van een tentoonstelling aangegrepen voor een dergelijke publieke rondleiding. Deze wordt bezocht door vaste gasten, door mensen die specifieke interesse hebben in het project of toevallige voorbijgangers die aansluiten bij de groep. Daarnaast zijn er vaak afgesproken rondleidingen voor groepen geïnteresseerden. Eelco van der Lingen of Marijn Ottenhof ontvangt dan een groep mensen die buiten de openingstijden de tentoonstelling komen bezoeken. Kunstacademie Artez uit Enschede is inmiddels vaste gast, net als de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag, die zowel met eerstejaars studenten langskomen als met eindexamenstudenten. Ook de curatorenopleiding van de Appel uit Amsterdam, een afdeling van de Academie Minerva uit Groningen en een groep studenten van de Reinwardt Academie zijn inmiddels op bezoek geweest. Speciaal voor de buurt organiseerden we een rondleiding bij SummerNest; de zomersalon van kunstenaars uit de DCR. De rondleiding werd verzorgd door een vijftal kunstenaars uit de DCR zelf. Niet alleen konden de buurtbewoners zo zien wat er in de DCR geproduceerd wordt, maar ook konden ze in gesprek gaan met de gebruikers van de DCR. Tegelijkertijd geeft zo’n rondleiding de kunstenaars uit de DCR de mogelijkheid om de eigen presentatie te toetsen en zich te trainen in de communicatie over hun werk. Al met al zijn er in 2011 tot nu toe al meer dan 20 van dergelijke rondleidingen geweest, wat neerkomt op bijna een rondleiding per week dat Nest open is voor het publiek.
The Eye Codex of the Monochrome
www.nestruimte.nl
8
1.3: Plannen en activiteiten voor de periode 2013 – 2016 Programma De programmastructuur van Nestelen en One Nest Stands zal in ieder geval in 2013 worden voortgezet. De programmastructuur wordt continu geëvalueerd en wordt mede bepaald door de status en groei van Nest. Als de groei van Nest na 2013 doorzet dan zal de programmastructuur ongetwijfeld meegroeien, maar we gaan er van uit dat de basis zoals die er nu ligt voorlopig nog steeds de meest logische insteek is voor Nest. Workshop Urban Expressionism
Workshop Haagse Hogeschool
Tot nu toe worden er per jaar negen tot tien tentoonstellingen gemaakt. Dat is vrij veel en heeft een snelle roulatie tot gevolg. Vooral in het begin vonden we het noodzakelijk veel te programmeren om richting het publiek snel een actieve indruk te maken. Daarnaast wilden we ook in veel verschillende soorten tentoonstellingen de breedte van Nest tonen. Inmiddels is de variëteit van het aanbod van Nest wel duidelijk en is het publieksbereik flink gegroeid. Nest kan het zich nu permitteren om tentoonstellingen te maken die langer dan een maand te zien zijn. De intensivering van de verschillende educatieve programmaonderdelen maakt het ook wel noodzakelijk om tentoonstellingen langer te laten staan. Er is meer tijd nodig om trajecten op en uit te zetten en een maand is te kort om alle toekomstige activiteiten in te plannen. Momenteel zijn er al wekelijks workshops, rondleidingen en lezingen. Als dat in de toekomst toeneemt zijn langere tentoonstellingsperiodes logistiek noodzakelijk.
Charles Avery
Raymond Pettibon
www.nestruimte.nl
De projecten van Nest zijn de afgelopen jaren kwalitatief en kwantitatief gegroeid. In 2011 waren Raymond Pettibon en Charles Avery te zien bij Nest, in januari Roman Opalka en Herman de Vries. Na Richard Long en Simon Starling is het gemakkelijker en vanzelfsprekender geworden voor Nest om grotere namen te programmeren (overigens wel naast lokale helden en onbekend nieuw talent), waardoor de reikwijdte groter wordt. Mensen komen hierdoor van grotere afstand naar Nest om tentoonstellingen te zien en ook daar sluit een langere tentoonstellingsperiode beter op aan. Een bijeffect van de grote namen is dat de kosten toenemen per tentoonstelling. Verzekering en transportkosten zijn per tentoonstelling gestegen. Dan is het ook financieel logisch om een investering langer vast te houden en niet al te snel het werk weer terug op transport te sturen.
9
verwend
ruimte voor kunst en kinderen
Educatie en Communicatie in 2013 en verder
Verwend Nest flyer
Welkomstpakket verwend Nest
Club Nest Workshops, rondleidingen, discussieavonden en lezingen werden voorheen alleen uitgevoerd als projectsubsidies er budgettaire ruimte voor creëerden. Inmiddels is er een structureel programma onder de noemer Club Nest, gesponsord door SNS Reaal Fonds en Fonds1818. Club Nest is de verzamelnaam voor Verwend Nest, Nest Vriendelijk, BizzNest en andere activiteiten die zich richten op een grotere betrokkenheid van het publiek bij Nest en de beeldende kunst. Verwend Nest is het workshopprogramma voor 6- tot 12-jarigen, Nest Vriendelijk biedt de mogelijkheid ‘vrienden van’ te worden, en BizzNest richt zich op zakelijke relaties. Deze laatsten worden gemotiveerd om enerzijds Nest te sponsoren, anderzijds om hun personeel in contact te brengen met een specifiek aanbod van workshops en rondleidingen. Nestvrienden ontvangen in ruil voor 40 euro een klein welkomstpakket, mogen zich Vriend van Nest noemen en ontvangen naast de uitnodiging voor Nestvrienden-events de verschillende publicaties en alle uitnodigingen in de bus. Het Verwend Nest-programma loopt inmiddels al een tijdje en is succesvol, BizzNest bevindt zich op dit moment in de pilotfase met enkele bedrijven en in januari hopen de goede voornemens van 2012 in de richting van Nest te stimuleren door Nest Vriendelijk breed te communiceren.
Workshop False Focus
Tijdens de verschillende workshops worden op maat gemaakte activiteiten aangeboden, altijd in het verlengde van het project dat op dat moment loopt. Bij False Focus, dat draaide om de beperking van de zintuigen, werden workshops georganiseerd gebaseerd op optische illusies. De kleintjes maakten kleine maquettes die door het gebruik van spiegeltjes nieuwe gangen en kamers kregen, middelbare scholieren werden uitgedaagd iets verder te gaan en optische illusies te creëren in de ruimte van Nest zelf. De activiteiten van Club Nest verbinden het programma van Nest meer met het publiek en het bedrijfsleven en hebben onder andere als doel om een meer onafhankelijke positie en eigen inkomen te verwerven, maar het hoofddoel is om de communicatie tussen maatschappij en hedendaagse beeldende kunst te bevorderen.
www.nestruimte.nl
10
De Nestshop In de Nestshop worden publicaties, werken in oplage en kleine producties van kunstenaars te koop aangeboden. De shop is ingericht om heel gemakkelijk vanuit de luie stoel kunstwerken met een laag prijskaartje aan te schaffen en omdat we willen inspelen op impulsief koopgedrag kan alles online met Ideal, Paypal of Creditcard afgerekend worden. Een aankoop kan in minder dan een kwartier gemaakt worden. Nestshop flyer
Nestshop
De producten in de shop zijn meestal op de een of andere manier gelieerd aan het programma of de organisatie van Nest. Ze zijn niet duurder dan 1000 euro exclusief btw. Het duurste werk is van Philip Akkerman, maar vanwege de aantrekkelijkheid van het product – een doos met zes kleine werkjes – zijn er al zeven verkocht. Dat een werk van Philip Akkerman normaal voor 5000 euro wordt verkocht helpt hier ook ongetwijfeld aan mee. Van het werk van Navid Nuur zijn er inmiddels ruim 30 verkocht. Bijna wekelijks wordt er iets gekocht in de Nest Shop. Meestal gaat het om een Nestcatalogus, publicatie of klein werkje. Naast concrete opbrengst uit verkoop zien we de shop ook als een promotiemiddel, als een manier om werk van de kunstenaars onder de aandacht te brengen en als stimulans tot het aankopen van kunst voor beginnende verzamelaars en kunstliefhebbers. In 2013 willen we de shop uitbreiden en in de ruimte een fysieke presentatie van de producten in de Nestshop realiseren om zo de verkoop verder te stimuleren.
Philip Akkerman voor de Nestshop
NestTV Traditioneel communiceren tentoonstellingsruimtes door middel van drukwerk; catalogi, zaalteksten, en folders. De afgelopen jaren is communicatie via internet; websites, mailings en ‘social networks’ steeds belangrijker geworden en Nest maakt daar dan ook gretig gebruik van. Recent zijn we begonnen aan de ontwikkeling van NestTv, een eigen serie minidocumentaires over de onderwerpen die spelen bij Nestprojecten. In episodes van ongeveer vijf minuten wordt het inhoudelijk uitgangspunt van een tentoonstelling belicht en een sfeerbeeld gegeven van de wereld binnen de kunsten, tegelijkertijd wordt ook de relatie met de buitenwereld beaccentueerd. Enerzijds dienen deze films als communicatiemiddel, anderzijds als educatief materiaal. Door de clips breed aan te bieden, ver voorbij de Haagse grenzen, wordt een breder publiek op een gemakkelijke manier betrokken en ingelicht over een project bij Nest. Voor de Nestbezoeker werkt het als een visuele zaaltekst, waardoor een bezoeker al bekend is met het uitgangspunt voordat deze Nest binnen komt.
Nest mok
www.nestruimte.nl
11
1/26/11 3:47:58 PM
Uitnodiging The Spur of the Moment
False Focus_
300_69-SotM_def3.indd 2-3
Hermann Hesse (1877 - 1962)
Communicatie De communicatie van Nest heeft altijd al bijzondere aandacht gekregen, maar vanaf 2013 hopen we deze aanzienlijk uit te kunnen breiden. In 2012 zal het Nestboek uitkomen, een identieitsboek waarin de visie en insteek van Nest wordt gecommuniceerd. Daarnaast gaan we er vanuit dat in 2013 NestTv doorontwikkeld is tot een format dat aangeboden en uitgezonden kan worden door lokale en nationale TV zenders. Club Nest zal in 2013 op volle toeren draaien en zal voor een breder bereik door mond op mondreclame zorgen. Inrichting Nest zelf zal beter ingericht en afgewerkt worden. De ruimte heeft nu nog wat ruwe kantjes die het enerzijds een aantrekkelijke alternatieve sfeer geven, maar die het brede bereik soms ook in de weg staan. Een koffiecorner moet het aantrekkelijk maken om in Nest te blijven na een bezoek aan de tentoonstellingen of nog beter, moet publiek naar Nest trekken. Een hoek van de ruimte zal ingericht worden met vitrines die dienen als display voor de Nestshop om zo de aankoop in de online shop verder te stimuleren. Door de afwerking en presentatie van de ruimte aantrekkelijker te maken willen we het gebruikersvriendelijker maken voor bedrijven en particulieren, die we binnen Club Nest aan ons proberen te binden. Vooral in die directe communicatie zien we momenteel de uitdaging. Door direct contact te leggen met bedrijven, scholen en wijkbewoners willen we Nest verder uitzetten. Organisatie Voor de periode 2013 – 2016 is het streven om de organisatie verder te professionaliseren. Momenteel worden er heel veel verschillende taken waargenomen door een paar mensen. Educatie en communicatie werden verdeeld over de directeur/curator en coördinator die ondersteund werden door vormgevers en stagiaires.
Flyer False Focus
www.nestruimte.nl
Eelco van der Lingen is zowel directeur als curator van de tentoonstellingen. De groei van Nest de afgelopen jaren en de uitbreiding van samenwerkingsverbanden maakte het noodzakelijk om daar ondersteuning bij te zoeken. In 2011 was Tangible Time te zien, waarvoor gastcurator Daniëlle van Zuilen was uitgenodigd en in 2012 werd Out of Control gecureerd worden door gastcurator Lynne van Rijn. Door voor enkele projecten gastcuratoren te zoeken hopen we een goede curator te
12
vinden die niet alleen een goede tentoonstelling kan samenstellen, maar die ook de doelstellingen van Nest aanvoelt en weet te implementeren.
Appetite for Destruction_
Flyer Appetite for Destruction
Voor de samenstelling van tentoonstellingen is de afgelopen tijd ook meer gewerkt met projectmedewerkers die de logistieke zaken rond projecten begeleiden. Dit zijn vaak jonge mensen die de doelstelling van Nest goed aanvoelen, maar niet genoeg inhoudelijk overzicht en kennis hebben om een project ook inhoudelijk te dragen. Door hen intensief mee te laten lopen in projecten hopen we ook intern curatoren op te leiden.
(Internationale) samenwerking Nest heeft in het verleden op verschillende vlakken samengewerkt met andere instellingen, soms inhoudelijk en soms praktisch. In december staat The Comic Side of Art gepland, een project over de grenzen tussen strips en kunst. Eén van de participerende kunstenaars is Jad Fair die ook optreedt op het State X Festival dat gelijktijdig georganiseerd wordt. Jad Fair verzorgt op de opening van de tentoonstelling een kort optreden dat tevens dienst doet als preview voor zijn optreden ‘s avonds in het Paard. Het State X Festival en Nest hebben ook de gelegenheid gegrepen om naar elkaar te verwijzen in de programmaboekjes en op de uitnodigingen. Binnen de DCR hebben we veel samengewerkt met de DCR Guest Studios. Kunstenaars van Nest hebben in de artist in residency studios gelogeerd, maar daarnaast zijn er ook projecten gezamenlijk geïnitieerd. De organisatie van de Guest Studios heeft aangegeven te willen ophouden. Omdat Nest het zonde zou vinden van de investering in de drie gastateliers en het zowel voor de DCR als voor de stad Den Haag van belang vind dat er artist in residency-plekken van kwaliteit zijn. Heden is vanaf het begin een goede vriend en supporter geweest van Nest. Ze hebben transport ter beschikking gesteld voor de eerste projecten en hebben in ruil voor vermelding op kaarten van Nest een bescheiden sponsorbedrag vrijgemaakt.
Organisatie
Nest heeft een educatiedag georganiseerd bij Nest, Heden en Stroom. Een drietal klassen van een scholengemeenschap gingen kloksgewijs op bezoek bij Heden, Stroom en Nest voor een serie rondleidingen. Met Stroom hebben we een aantal keren rondleidingsdagen gedeeld. Om 15 uur was er dan een rondleiding bij Stroom, om vier uur was er eentje bij Nest. Voor deze rondleidingen werd vervolgens door beide partijen gecommuniceerd op de websites en facebookpagina’s van beide organisaties.
Supermarket 2009
www.nestruimte.nl
13
Heden en Stroom zijn voor de hand liggende partners op het gebied van educatie. De onderlinge communicatie is goed en de ideeën sluiten aan. Met instellingen uit de Haagse initiatievenwereld wordt veel gecommuniceerd. Met Walden Affairs, Billytown en 1646 is veel inhoudelijke communicatie en er wordt veel gebruik gemaakt van elkaars netwerk en praktische mogelijkheden (apparatuur en praktische kennisuitwisseling). Met deze organisaties verloopt het contact soepel, ondanks de verschillen in uitgangspunten. The Naked Website
The Naked
De onderlinge collegialiteit en communicatie heeft geleid tot een nieuw initiatief ‘The Naked’. The Naked bestaat uit Rob Knijn (Heden), Hicham Khalidi (tot voor kort van TAG), Johan Gustavsson (1646), Marius Lut (Billytown) en Eelco van der Lingen (Nest). Deze samenwerking kwam voort uit de constatering dat het hoge niveau van de Haagse initiatievenwereld en het nieuwe elan van Den Haag aanleiding geeft tot een meer ambitieuze houding. The Naked wil gezamenlijk komen tot een groot evenement in Den Haag, een festival van het kaliber Low Lands, voor de beeldende kunsten. Inmiddels is de eerste fase van The Naked in volle gang. Wereldwijd worden curatoren en kunstenaars gevraagd naar hun idee over de ontwikkelingen in de beeldende kunst vanuit hun lokale perceptie. Deze inventarisatie zal de basis vormen voor The Naked One, een festival door de hele stad dat elke twee of drie jaar georganiseerd zal worden. Er is een goede band met het Gemeentemuseum Den Haag. Benno Tempel is een regelmatige bezoeker van Nest en dat heeft geleid tot een aantal inhoudelijke gesprekken over mogelijke samenwerking, met name gericht op het GEM. Nest is gevraagd om in 2013 een bijdrage te leveren aan Ja Natuurlijk, een groot project dat door het GEM geïnitieerd wordt. Patrick Corillon werd naar aanleiding van zijn presentatie bij Nest tijdens Tracks, Traces and Transformations gevraagd voor een solopresentatie in het GEM. Benno Tempel helpt veel bij het leggen van contacten en stimuleert kennisoverdracht tussen de technische dienst van het Gemeentemuseum en Nest.
Ja Natuurlijk
www.nestruimte.nl
De DCR Nest is ontstaan in de DCR en heeft de afgelopen jaren de ontwikkelingen binnen deze broedplaats met interesse gevolgd. Hoewel Nest naar buiten toe een dominante publieke plek inneemt als het om de DCR gaat heeft het tot nu toe geen stem gehad in het beleid van de DCR als geheel.
14
Nest ziet voor de eigen ontwikkeling wel een belang in een meer professionele en publieksgerichte houding van de DCR als totaal en heeft lang aangedrongen bij het bestuur van de DCR op de ontwikkeling van visie, professioneler beheer en grotere aandacht voor de ontwikkeling van de DCR om duidelijker de rol van culturele hotspot binnen de wijk en de stad te gaan vervullen. SummerNest 2010
DCR diner tijdens SummerNest
We zijn blij dat dit is opgepikt en dat er nu ontwikkelingen in gang zijn gezet om stapsgewijs te komen tot een meer zichtbare rol van de DCR in het culturele leven en een meer professionele en ambitieuze organisatie. Vanaf 1 januari 2012 zal Eelco van der Lingen namens Nest plaatsnemen in de kerngroep die het beleid van de DCR bepaalt. Daarnaast zal er een onafhankelijk bestuur voor de DCR komen om het bereik te vergroten en het organisatieniveau te verhogen. Nest draagt graag bij aan deze ontwikkelingen. Nest wil zoals gezegd de inrichting van de eigen ruimte publieksvriendelijker maken en hoopt samen met de DCR ook de toegankelijkheid van het pand te stimuleren door buiten aanpassingen te maken die meer uitnodigend zijn voor een breed publiek.
De gezichten van de DCR
www.nestruimte.nl
15
Organisatiestructuur De zakelijke en artistieke leiding ligt bij de directeur. Deze bepaalt de grote lijnen van het programma. De coördinator is verantwoordelijk voor de organisatie en de curatoren voor de inhoudelijke en artistieke kwaliteit van de projecten. De directeur overlegt wekelijks met het bestuur over de dagelijkse gang van zaken en specifieke ontwikkelingen, ongeveer zes keer per jaar zijn er bestuursvergaderingen, waar het beleid in zijn geheel wordt doorgenomen.
Een workshop bezien vanuit het kantoor
Een Freelancer en een Stagiare aan het werk
Workshop I Should Have Done That
Rondleiding The Spur of the Moment
Personeel Nest heeft momenteel twee vaste werknemers in dienst, vanaf 2012 worden dat er drie. Voor 2013 en verder wordt dit idealiter uitgebreid naar vier of vijf. Er wordt veel gewerkt met freelancers, studenten met een bijbaan, stagiairs of vrijwilligers. Bij meer structurele ondersteuning kan er efficiënter met personeel worden omgegaan door ze in vaste dienst te nemen. Totaal FTE is voor 2011 1.6, voor 2012 2.0, voor 2013 idealiter 3.0. Alle contracten zijn tot nu toe tijdelijk, maar twee worden in 2012 vast ivm contractduur. Nest werkt met een groep van 4 a 5 vrijwilligers per jaar die op onregelmatige basis een bijdrage leveren. Het totale team aan freelance productiemedewerkers, suppoosten en educatiedocenten zit tussen de twintig en dertig, maar er is veel variatie in de groep. Sommigen werken per jaar niet meer dan een week, anderen werken elke maand een paar dagen. Er zijn niet of nauwelijks risico’s, daarvoor is de organisatie te jong. Omdat het team klein is, is langdurig ziekteverzuim een mogelijk risico, maar omdat de communicatie direct is kunnen problemen sneller gesignaleerd en opgelost worden. Investeringen Om aantrekkelijker te worden voor sponsoring, bedrijfsparticipatie en een breder publieksbereik zijn aanpassingen aan de ruimte nodig. De algemene staat van de ruimte is te slecht. Er ontbreken stukken raamkozijn en veel stucwerk is verouderd, de electriciteit is slecht aangelegd en vaak te zwak voor de apparatuur. Een facelift zou de ruimte veel aantrekkelijker maken voor het gote publiek en het bedrijfsleven. Daarnaast is een koffiehoek met bar gewenst om mensen vast te houden in de ruimte, zodat ze een bezoek kunnen combineren met het lezen van de krant, een gesprek met een vriendin of het drinken van een kop koffie. Een bepaalde hoek is uitstekend geschikt om ingericht te worden met vitrines zodat het aanbod uit de webshop ook in het echt bekeken kan worden en zo de verkoop gestimuleerd wordt. We zien deze investeringen als noodzakelijk om meer inkomsten te generen uit sponsoring, horeca en publieksbijdragen. Op termijn worden zo de investeringen terugverdiend.
www.nestruimte.nl
16
4. Samen vatting Nest is een tentoonstellingsruimte voor hedendaagse beeldende kunst. Nest opereert in een maatschappij waarin beeldende kunst geen vanzelfsprekend onderdeel is van het dagelijks leven van veel mensen. Het is de doelstelling van Nest om die vanzelfsprekendheid te stimuleren door mensen met potentiële culturele interesse op een laagdrempelige manier in aanraking te laten komen met hedendaagse beeldende kunst van hoge kwaliteit. Notes on Narratives
NEST De Constant Rebecqueplein 20b 2518 RA Den Haag 0031 (0)70 3653186
[email protected] www.nestruimte.nl Stichting NEST Foundation ING bank 427576 IBAN NL45_INGB_0693_2653_88 KvK 27323575 BTW nr NL 8062.18.538.B01
Nest wil de acceptatie van hedendaagse beeldende kunst bevorderen door op een eenvoudige manier over kunst te spreken en het weg te halen uit een elitaire en intellectuele context. En Nest wil dat doen zonder te tornen aan de kwaliteit van het getoonde. De drie tentoonstellingsprogramma’s van Nest zijn ingericht vanuit de gedachte dat we dienen als intermediair tussen de kunstenaar en het publiek, want vanuit onze visie ontstaat een kunstwerk vanuit deze relatie en functioneert het daar ook op z’n best. Nest is ontstaan in 2007 en is sindsdien organisatorisch en inhoudelijk gegroeid. Deze groei is in en buiten Den Haag opgevallen. Nest wordt met regelmaat positief besproken in lokale en nationale media en ook internationaal groeit de interesse. Vanaf het begin is er een sterke nadruk geweest op randprogrammering en educatie. De organisatorische groei maakte het mogelijk om vanaf 2009 met regelmaat workshops te organiseren en eind 2011 is Club Nest van start gegaan; een participatieprogramma dat zowel de jeugd, de Haagse bevolking als het bedrijfsleven bij Nest betrekt. De communicatieve houding van Nest stimuleert de relatie met het publiek maakt het gemakkelijker om sponsoring te verwerven. Naast de inkomsten uit educatie en sponsoringtrajecten zorgt de Nestshop voor additionele inkomsten en stimuleert het de aankoop van kunst door de beginnende kunstverzamelaar. Vanaf 2013 hoopt Nest meer structurele zekerheid te hebben, met een opknapbeurt de ruimte aantrekkelijker te maken en de capaciteit te vergroten om zo het publieksbereik verder te kunnen verbreden en de mogelijkheden voor particuliere ondersteuning, sponsoring en bedrijfsparticipatie te vergroten.
www.nestruimte.nl
17
Opvallende nieuwe ontwikkelingen zijn verder de productie van minidocumentaires over thema’s van Nesttentoonstellingen in NestTV en de inzet van een expat-benefiet om daarmee een project met Kameroenese kunstenaars te financieren. Nest heeft de afgelopen jaren hard gewerkt om vanuit niets een goedlopende tentoonstellingsruimte op te zetten. De Mondriaan Stichting heeft dit vanaf een vroeg stadium ondersteund en de gemeente Den Haag heeft bijgedragen aan deze ontwikkeling met projectsubsidies. Toen we begonnen was de aanvraagperiode van de meerjarensubsidie net gepasseerd. We hopen de afgelopen jaren duidelijk bewezen te hebben dat we de komende vier jaar een structurele ondersteuning verdienen, niet op basis van het behaalde succes, maar omdat de potentie van Nest vertrouwen geeft dat een structurele ondersteuning van Nest een waardevolle investering is. Dit is een investering in de betrokkenheid van zowel een breed Haags publiek als van het bedrijfsleven met de hedendaagse beeldende kunst.
www.nestruimte.nl
18
