Handboek van Type Trainer Håvard Frøiland Andreas Nicolai Sebastian Gottfried Vertaler/Nalezer: Jaap Woldringh
Handboek van Type Trainer
2
Inhoudsopgave 1
Leren blind typen met Type Trainer
7
1.1
Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
1.1.1
Wat is Type Trainer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
1.1.2
Mogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
De eerste stapjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
1.2.1
Uw eigen profiel aanmaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
1.2.2 1.2.3 1.2.4
Een les uitzoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oefenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uw vorderingen bekijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9 10 12
Oefening voorbereiden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
1.3.1
De werkbalk van Type Trainer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
1.3.1.1 1.3.1.2
Profielbeheer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Menu van Type Trainer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13 14
1.3.1.3
Instellingendialoog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
Cursus en les selecteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3.2.1 Andere cursus kiezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3.2.2 Lessen vrijgeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16 16 16
1.3.2.3
17
1.2
1.3
1.3.2
1.4
Efficiënt oefenen . . . . . . . . . . . . . 1.4.1 Oefenmethodes . . . . . . . . . 1.4.1.1 Constante snelheid . 1.4.1.2 Accuratesse is koning
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
17 17 17 17
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
17 18 18 18
Het volgen van de vorderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
18
1.5.1
Statistieken voor snelheid en accuratesse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.5.1.1 Filteren per les . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
19 19
1.5.2
Foutenstatistieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20
1.4.2
1.5
Oefenen op een andere toetsenbordindeling . . . . . . . . . . . . .
1.4.1.3 Fouten herstellen De oefenles onderbreken . 1.4.2.1 Automatisch . . . 1.4.2.2 Handmatig . . . .
. . . .
. . . .
Handboek van Type Trainer
2
Type Trainer uitbreiden
22
2.1
Cursussen aanmaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.1 Cursuseigenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22 23
2.1.2
Lessen toevoegen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
2.1.2.1 Kwaliteitscontroles in de tekstbewerker van de les . . . . . . . . . Toetsenbordindelingen aanmaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28 28
2.2.1
Eigenschappen van toetsenbordindelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28
2.2.2
Toetsen toevoegen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31
2.2.2.1
. . . .
31 31 32 32
Uw resultaten delen met anderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.1 Exporteren/Importeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
34 34
2.2
2.3 2.4
3
Normale toetsen . . . . . . . . . 2.2.2.1.1 Karakters voor de toets 2.2.2.2 Samensteltoetsen . . . . . . . . Eigen lessen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
Dankbetuigingen en licentie
35
A Hoe u Type Trainer kunt verkrijgen en installeren A.1 Compilatie en installatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
36 36
Handboek van Type Trainer
Lijst van tabellen 2.1
Samensteltoetsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
32
Samenvatting Type Trainer is een programma waarmee u kunt leren blind typen. Type Trainer bevat oefenteksten, en gaat automatisch naar een ander niveau, afhankelijk van uw vorderingen. Het programma toont welke toets u als volgende moet aanslaan, en met welke vinger.
Handboek van Type Trainer
Hoofdstuk 1
Leren blind typen met Type Trainer 1.1 1.1.1
Inleiding Wat is Type Trainer?
Type Trainer is een programma waarmee u kunt leren blind typen. Type Trainer bevat oefenteksten, en gaat automatisch naar een ander niveau, afhankelijk van uw vorderingen. Het programma toont welke toets u als volgende moet aanslaan, en met welke vinger.
Type Trainer is een leerprogramma voor blindtypen voor persoonlijk gebruik. U leert met alle vingers te typen, stap voor stap, zonder daarbij op het toetsenbord te moeten kijken. Hierdoor kunt u straks veel sneller typen.
7
Handboek van Type Trainer
1.1.2
Mogelijkheden
In zijn huidige versie heeft Type Trainer 2.2 heel wat handige eigenschappen, zoals: • Bevat vele verschillende lessen in vele talen en een handig bewerkingsprogramma voor lessen • Ondersteuning voor diverse toetsenbordindelingen met de mogelijkheid om zelfgedefinieerde indelingen te gebruiken • Gedurende de oefensessie wordt uitgebreide statistische informatie verzameld waarmee u (of uw leraar) uw vorderingen kunt analyseren Het programma heeft nog vele andere eigenschappen, die worden behandeld in de daarvoor bestemde hoofdstukken van dit handboek.
1.2
De eerste stapjes
Hier is nog een schermafdruk van Type Trainer in actie, deze keer met een Duits toetsenbord en oefenles:
Hoewel het leren blind typen met Type Trainer en met het programma werken eigenlijk erg eenvoudig is, zullen we Type Trainer in de volgende secties wat nader beschouwen.
1.2.1
Uw eigen profiel aanmaken
Bij de eerste keer dat u Type Trainer start, ziet u een scherm waarin u uw eerste profiel kunt aanmaken. U kunt hier een naam voor kiezen, en het niveau van uw typevaardigheid instellen.
TIP Het door u gekozen niveau bepaalt het gedrag van Type Trainer. Voor beginners worden de lessen een voor een beschikbaar door ze te doen. Voor de gevorderde typist zijn alle lessen direct na vanaf het begin beschikbaar.
8
Handboek van Type Trainer
OPMERKING Denk goed na wat u kiest, In dit profiel kunt u de keus niet meer veranderen. Maar u kunt natuurlijk wel altijd weer een nieuw profiel aanmaken, waarin u iets anders kiest.
Nadat u op de knop Start oefening heeft gedrukt, komt u in het thuisscherm. Dit is ook het eerste scherm dat u ziet als u de volgende keer Type Trainer start.
1.2.2
Een les uitzoeken
In het thuisscherm van Type Trainer is een werkbalk en kunt u een les uitzoeken. Voor meer informatie zie Section 1.3.
9
Handboek van Type Trainer
Type Trainer toont u de eerste beschikbare les voor uw huidige toetsenbordindeling. U kunt schakelen naar andere cursussen of eigen lessen kiezen, met de knoppen rechts boven in het scherm.
en
OPMERKING Op sommige platformen, met name van Microsoft® Windows® , is het automatisch detecteren van de toetsenbordindeling niet aanwezig. In zo’n geval moet u klikken op de knop in de werkbalk, het submenu Toetsenbordindeling kiezen... kiezen, en de naam kiezen van uw toetsenbordindeling, of van een soortgelijk toetsenbord. Als uw toetsenbord niet voorkomt in de lijst, dan kunt u er zelf een maken, zie Section 2.2.
Kies de les die u wilt maken uit de lijst links in het venster. U kunt niet de voor u geblokkeerde , omdat die nog te moeilijk voor u zijn. Door lessen met lessen kiezen, gekenmerkt met goed gevolg te maken kunt u steeds meer lessen doen. De vooruitblik van de geselecteerde les ziet u rechts van de lijst met lessen.
TIP Meer informatie over de gekozen les kunt u laten zien of verbergen met behulp van de knop naast de naam van de les.
Wanneer u een les heeft gekozen klikt u op Start oefening, u komt dan in het oefenscherm van Type Trainer.
1.2.3
Oefenen
In het oefenvenster van Type Trainer ziet u drie hoofdsecties: 1. Bovenin wat statistieken van het typen, in informatievakken 10
Handboek van Type Trainer
2. De tekst die u moet typen 3. Een afbeelding van het toetsenbord
OPMERKING Het zichtbaar zijn van delen van het oefenscherm kan worden ingesteld met behulp van de instellingendialoog van Type Trainer.
Plaats uw beide wijsvingers op de beide toetsen op uw toetsenbord gekenmerkt door de kleine ribbeltjes, nabij het midden van de middelste rij met karakters (US: f en j). Op deze manier zullen uw vingers de ervoor bestemde toetsen bijna automatisch vinden. Uw duimen moeten zich boven de spatiebalk bevinden, de enige toets die zij tijdens het typen zullen aanslaan. De andere vingers moeten worden geplaatst op de drie toetsen naast de toetsen voor de wijsvingers, op de middelste rij van karakters. Toetsen voor de zelfde vingers worden met dezelfde kleur gekenmerkt. Probeer uw handen zo weinig mogelijk te bewegen, en probeer steeds uw vingers naar de ruststand te laten terugkeren na het typen van een karakter. Begin nu de tekst te typen in het midden van het scherm. De volgende toets die u moet indrukken wordt altijd aangegeven op het getoonde beeld van het toetsenbord. Bij het typen kunt u fouten maken en op de verkeerde toets drukken. In dat geval verandert de kleur van de karakters in rood, en moet u een of meer keren op Backspace drukken om het foute teken (of tekens) te wissen. Nadat een regel met tekst met succes is voltooid, gaat u met de Return-toets naar de volgende regel.
TIP De toets gebruikt voor het naar de volgende regel gaan kan worden gewijzigd met behulp van de instellingendialoog van Type Trainer
11
Handboek van Type Trainer
1.2.4
Uw vorderingen bekijken
Na het voltooien van een les toont Type Trainer het scherm met de scores.Hierin worden uw huidige les- en niveaustatistieken en een grafische geschiedenis van voorgaande oefensessies zichtbaar gemaakt.
In het dialoogscherm voor statistieken kunt u een bepaalde les kiezen om te tonen, of Alle lessen. U kunt dit gebruiken voor het onderscheid tussen uw algemene prestaties, of alleen in bepaalde lessen. Indien u denkt dat u de volgende les aankunt, kiest u Volgende les in de werkbalk, zodat u door kunt gaan met de volgende les van de huidige cursus, of u kiest Les herhalen, zodat u de huidige les opnieuw kunt proberen. De knop Volgende les is alleen beschikbaar als u deze les met goed gevolg heeft gedaan. Indien u naar een andere les of cursus wilt gaan, dan drukt u op de knop Terug naar thuisscherm. Indien u niet meer verder wilt gaan met oefenen met Type Trainer, dan sluit u gewoon het programma af.
1.3
Oefening voorbereiden
Zo goed als alles in het thuisscherm van Type Trainer wijst eigenlijk zich zelf. De bovenste werkbalk is de plaats waar u de instellingen van Type Trainer kunt zien en wijzigen. De keuze van de cursussen kunt u gebruiken om informatie over de cursussen te bekijken, en tussen cursussen te schakelen.
1.3.1
De werkbalk van Type Trainer
De werkbalk van Type Trainer bevat de profielknop links, en de menuknop voor toepassingen rechts.
12
Handboek van Type Trainer
1.3.1.1
Profielbeheer
De profielknop met de naam van het huidige profiel, links in de werkbalk van het thuisscherm, kunt u gebruiken voor het beheer van profielen in Type Trainer.
U kunt de instellingen van bestaande profielen bekijken, profielen wissen of aanmaken, met de knop
.
Met de knop Bewerken schakelt u naar de modus voor bekijken. U kunt een profiel selecteren en terugkeren naar het thuisscherm door op de knop Geselecteerd profiel gebruiken te klikken.
13
Handboek van Type Trainer
1.3.1.2
Menu van Type Trainer
U kunt het menu van Type Trainer openen met de knop scherm.
in de werkbalk van het thuis-
Hieronder vindt u een overzicht van de menu-onderdelen met bij elk een korte beschrijving. Volledig scherm (Ctrl+Shift+F) Aan/uit zetten volledig scherm in Type Trainer Bewerker cursussen en toetsenbordindelingen... Openen van het bewerkingsvenster van Type Trainer Typetrainer instellen... Tonenvan de instellingendialoog van Type Trainer Sneltoetsen instellen... De sneltoetsen instellen die u wilt koppelen aan sommige acties Toetsenbordindeling instellen... Een sneltoets voor de module Systeeminstellingen waarmee de instellingen van het toetsenbord kunnen worden gewijzigd. Nuttig voor het voorbereiden van oefeningen op een andere toetsenbordindeling.
OPMERKING Op platformen die ondersteuning ontberen voor het automatisch detecteren van de toetsenbordindeling, met name Microsoft® Windows® , wordt deze toegang vervangen door een submenu waarin u de toetsenbordindeling in Type Trainer met de hand kunt instellen.
Help → Type Trainer handboek... Roept het handboek van Type Trainer op (dit document). Help → Wat is dit? (Shift+F1) Verandert de muiscursor in de combinatie pijltje en vraagteken. Het klikken op items in Type Trainer zal een tekstballon tonen (als er een beschikbaar is voor dat specifieke item) met een omschrijving van de functie van dat item.
14
Handboek van Type Trainer
Help → Bug rapporteren... Opent het bugrapport-dialoogvenster waar u een een bug kunt melden of een ‘suggestie’ kunt indienen die deze toepassing beter, handiger of nuttiger zou kunnen maken. Help → Info over Type Trainer Deze optie zal informatie over de versie en de auteurs tonen. Help → Over KDE Dit zal de KDE-versie en andere standaardinformatie tonen. 1.3.1.3
Instellingendialoog
U kunt heel wat instellen in Type Trainer. De instellingen zijn globaal, voor alle profielen. Open te klikken, rechts in de bovenste werkbalk in het de instellingendialoog door op de knop thuisscherm, en daarna Typeoefeningen instellen... te kiezen. Instellingen voor oefeningen In deze dialoog kunt u de opties selecteren die het uiterlijk van het lesvenster en het gedrag bepalen, van Type Trainer.
Met het keuzevakje Verbeteringen van typefouten forceren kunt u bepalen dat typefouten verbeterd moeten worden. U kunt de zichtbaarheid instellen van statistieken en toetsenborden tijdens de oefening, met behulp van de aankruisvakjes voor Toetsenbord tonen en Statistieken tonen De toets waarmee u naar de volgende regel kunt gaan van de oefentekst, kan worden gekozen uit twee opties: Return of Spatiebalk. Met de Grenzen voor niveauverhoging kunnen instellingen worden gekozen voor het vrijgeven van lessen op een hoger niveau. Type Trainer controleert na elk niveau de opgegeven grenzen, en beslist dan of de volgende les wordt vrijgegeven. Indien de typesnelheid en de accuratesse beiden beter zijn dan of gelijk aan de genoemde grenzen, wordt de les op het volgende hogere niveau door Type Trainer vrijgegeven. 15
Handboek van Type Trainer
Kleurinstellingen In deze dialoog kunt u de door Type Trainer gebruikte kleuren wijzigen.
U kunt de achtergrondkleur kiezen voor elk van de vingertoetsen.
1.3.2
Cursus en les selecteren
Type Trainer detecteert uw toetsenbordindeling automatisch, en toont alleen de voor deze toetsenbordindeling geschikte cursussen.
OPMERKING Op sommige platformen, met name Windows® , is het atomatisch detecteren van de toetsenbordindeling niet aanwezig. U moet die dan in het applicatiemenu met de hand instellen.
1.3.2.1
Andere cursus kiezen
Als er meerdere cursussen beschikbaar zijn, dan kunt u uw favoriete cursus kiezen met de knoppen and rechts van de cursusnamen. Indien er maar één cursus is, dan zijn deze knoppen niet zichtbaar. 1.3.2.2
Lessen vrijgeven
Indien u heeft gekozen Ik heb geen of erg weinig ervaring met typen tijdens de initiële profielaanmaak, dan merkt u dat enkele lessen geblokkeerd zijn . Deze lessen worden gemarkeerd met het pictogram
en zijn pas beschikbaar als u met de voorgaande lessen klaar bent.
OPMERKING De instellingen voor het voltooien van de lessen kunnen worden gewijzigd in de instellingendialoog van Type Trainer.
16
Handboek van Type Trainer
1.3.2.3
Oefenen op een andere toetsenbordindeling
In Type Trainer kunt u op elke toetsenbordindeling oefenen. U hoeft alleen maar te drukken op de in het oefenprogramma gemarkeerde toetsen, onafhankelijk van wat er op de toetsen staat van uw werkelijke toetsenbord. Selecteer Toetsenbordindelingen... in het applicatiemenu en selecteer een andere toetsenbordindeling. Daarna past Type Trainer zich hieraan aan, en biedt het u de cursussen aan die bij deze indeling passen.
OPMERKING Op platformen zonder automatische detectie van de toetsenbordindeling, met name Microsoft® Windows® , moet u eerst het besturingssysteem instellen voor het gebruik van de door u gewenste toetsenbordindeling, om op te oefenen, waarna u deze zelfde indeling kiest in het applicatiemenu van Type Trainer.
1.4 1.4.1
Efficiënt oefenen Oefenmethodes
Hierna volgt wat algemeen advies over hoe u blindtypen kunt oefenen. 1.4.1.1
Constante snelheid
Om efficiënt te leren blindtypen is het belangrijk dat u niet zo snel mogelijk probeert te typen, maar dat u probeert dit met een constante snelheid te doen, en een natuurlijk ritme probeert te vinden waarmee u de toetsen indrukt. 1.4.1.2
Accuratesse is koning
Het volgende waar u op moet letten, is aandacht te besteden aan accuratesse. Alleen wanneer u met de huidige vrijgegeven toetsen goed overweg kunt, wat inhoudt dat u er nog maar weinig fouten mee maakt, kunt u met kans op succes de volgende lessen voltooien, waarin er nog meer toetsen worden gebruikt. U zult merken dat u bijna automatisch het blindtypen zult gaan beheersen, wanneer u slechts heel weinig fouten maakt, en u kostbare tijd uitspaart wanneer u niet steeds weer zo veel fouten moet herstellen.
OPMERKING Daarom is het niveau voor de accuratesse, nodig voor het vrijgeven van een volgende les, standaard ingesteld op 98%, terwijl de snelheidseis tamelijk gematigd is ingesteld op slechts 180 karakters per minuut.
1.4.1.3
Fouten herstellen
Indien u fouten maakt, is het belangrijk die op een efficiënte manier te herstellen. Het verbeteren van een enkel karakter is bijna altijd langzamer dan het verbeteren van het hele woord. Voor het laatste hoeft u slechts op Ctrl-Backspace te drukken, en het hele woord opnieuw te typen. De mentale belasting hiervoor is slechts gering. Voor de eerste actie moet u eerst de plaats van de fout lokaliseren, de fout op exact de juiste locatie wissen, het missende deel van het woord bepalen, en dit opnieuw typen. Dit vereist veel meer aandacht dan het opnieuw typen van het hele woord. 17
Handboek van Type Trainer
1.4.2
De oefenles onderbreken
1.4.2.1
Automatisch
Indien u een dialoog opent, of naar een ander programma schakelt, terwijl u bezig bent met een oefenles, wordt de oefening onderbroken, en wordt de tijdmeting gestopt, totdat u weer terugkomt in het venster van Type Trainer, en een toets aanslaat. De oefensessie wordt ook onderbroken na vijf seconden van inactiviteit van de gebruiker. 1.4.2.2
Handmatig
U kunt de huidige oefensessie handmatig onderbreken met de knop
in de werkbalk.
Als u klikt op de knop in de werkbalk, onderbreekt Type Trainer de huidige oefensessie, en toont het u een menu met enkele verdere mogelijke acties.
1.5
Het volgen van de vorderingen
Na het voltooien van een les, gaat u niet automatisch terug naar het thuisscherm. In plaats daarvan wordt u een speciale samenvatting getoond, en een scherm met statistische informatie.
18
Handboek van Type Trainer
1.5.1
Statistieken voor snelheid en accuratesse
1.5.1.1
Filteren per les
Met behulp van de statistieken voor uw snelheid en accuratesse kunt u uw leerproces volgen, en zien waar u nog aandacht aan moet besteden. De statistische gegevens kunnen per les worden gefilterd, in het neerklapmenu bij Over. Dit kan nuttig zijn voor het volgen van uw vorderingen in de huidige les, en die te vergelijken met de vorderingen in andere lessen.
19
Handboek van Type Trainer
U kunt nog meer gegevens zien over uw oefensessie. Houdt u de muisaanwijzer boven een punt in de grafiek, Type Trainer toont u dan de statistieken van de daarbij behorende sessie.
1.5.2
Foutenstatistieken
U kunt in het scorescherm schakelen naar het tonen van de gemaakte fouten per toets, met behulp van het neerklapmenu naast Tonen.
In deze modus toont Type Trainer een staafdiagram voor fouten, voor elke toets in de laatste oefensessie. 20
Handboek van Type Trainer
U kunt weer terugkeren naar de grafiek voor lessen met behulp van het zelfde neerklapmenu naast Tonen. Indien u een les met goed gevolg heeft voltooid, kunt u direct beginnen met oefenen met de volgende les door op Volgende les te klikken in de werkbalk. U kunt ook dezelfde les nog een keer doen met Herhalen of terugkeren naar het thuisscherm met de resterende knop.
21
Handboek van Type Trainer
Hoofdstuk 2
Type Trainer uitbreiden 2.1
Cursussen aanmaken
U kunt eenvoudig zelf een oefencursus aanmaken met behulp van het in Type Trainer ingebouwde bewerkingsprogramma voor cursussen en toetsenbordindelingen. Druk op de knop rechts in de werkbalk in het thuisscherm, en kies Cursus en toetsenbordindeling bewerken.... U kunt een bestaand cursusbestand openen, of van het begin af aan een lege cursus aanmaken, of een bestaande cursus gebruiken als sjabloon.
BELANGRIJK De ingebouwde cursussen kunt u niet bewerken, zelfs met schrijftoegang tot de installatiemap.
22
Handboek van Type Trainer
2.1.1
Cursuseigenschappen
De eigenschappen van de cursus kunnen worden gekozen in de assistent van Type Trainer voor het aanmaken van een cursus. U start deze assistent door te drukken op de knop werkbalk in het venster van Cursus en toetsenbordindeling bewerken.
in de
In de eerste pagina van de assistent van Type Trainer voor het aanmaken van een cursus kunt u het gegevenstype kiezen. Selecteer Cursus en klik op Volgende.
In de tweede pagina van de assistent kunt u de naam, de toetsenbordindeling en de cursusbeschrijving invoeren.
23
Handboek van Type Trainer
De naam van de cursus is van belang in het snelkeuzemenu in de cursuslijst en voor de statistieken. In de cursusbeschrijving moet informatie worden opgenomen over de auteur, en de bron van de lesgegevens, indien aanwezig. Deze beschrijving kan worden getoond door op de knop te drukken in de werkbalk van het thuisscherm van Type Trainer. Wanneer u klaar bent met het invoeren van de geëigende waarden, klit u op de knop Volgende.
In de derde pagina van de assistent kunt u een andere cursus kiezen als sjabloon voor uw nieuwe cursus. Selecteer de cursus in de lijst en druk op Voltooien.
24
Handboek van Type Trainer
Type Trainer opent het venster voor de cursusbewerker, klaar voor de invoer van de inhoud van uw cursus.
2.1.2
Lessen toevoegen
Een cursus is een geordende verzameling van lessen. Om efficient blindtypen te kunnen oefenen moet de inhoud van de cursus voldoen aan een paar eisen. Geef de les een betekenisvolle naam Voor elk niveau kunt u de nieuwe karakters/toetsen opgeven in de les. Het is goed om de nieuwe karakters op te nemen in de naam van de les. Klik op een naam in de lijst van Lessen en voer een betekenisvolle naam in,
U ITLEG De tekst die u invoert als naam van de oefenstof, wordt getoond als lesinformatie in de cursuslijst in het thuisscherm. Het is voor de gebruiker veel makkelijker de juiste les te kiezen, als de les een betekenisvolle naam heeft. De eerste les moet gaan over de basistoetsen Gewoonlijk heeft een toetsenbord twee toetsen met voelbare ribbeltjes op de tweed rij, die bestemd zijn voor de wijsvingers. Deze twee toetsen, en de drie naastliggende toetsen naar buiten, zijn de basistoetsen. Dat zijn op het US-toetsenbord de toetsen gekenmerkt met asdfjkl; (In Nederland zijn bijna alle toetsenborden van dit type).
U ITLEG Deze acht toetsen zijn voor elke vinger de startpositie. Men moet de locatie van deze toetsen goed onthouden voordat men met succes kan leren blindtypen. Introduceer per les twee nieuwe toetsen De volgorde van het vrijgeven van toetsen is niet vast, maar gewoonlijk worden toetsen geïntroduceerd in paren, behorend bij dezelfde vinger aan beide handen. Ga hierbij van binnen naar buiten vanaf de basistoetsen. Op deze manier komen de toetsen van de vierde rij het laatst aan de beurt. Geef de voorkeur aan toetsen die in uw taal belangrijk zijn, dit kan het nodig maken de genoemde volgorde wat aan te passen. In het Frans zijn bijvoorbeeld de accenten erg belangrijk, wat het nodig maakt om in de lessen al vroeg aan de accenttoets aandacht te besteden.
U ITLEG Als er meer toetsen worden geïntroduceerd, kunnen de lessen voor de cursist al gauw te moeilijk worden, en kan hij zijn motivatie verliezen. Introduceer belangrijke toetsen eerst, zodat u al vroeg echte woorden kunt laten typen. Extra aandacht voor de nieuwe toetsen Zorg er voor dat de karakters bij de nieuw geïntroduceerde toetsen het meest worden gebruikt, of minstens in de oefentekst heel veel worden gebruikt.
U ITLEG Na het met succes voltooien van de les moet de cursist de nieuwe toetsen goed beheersen. Dit kan alleen als in de oefenstof de nieuwe karakters behoorlijk vaak voorkomen.
25
Handboek van Type Trainer
Las herhalingslessen in, tussen lessen waarin nieuwe toetsen worden geleerd Voeg een herhalingsles in tussen elke twee of drie lessen waarin nieuwe toetsen worden geleerd. In de herhalingslessen moeten alle reeds bekende letters zo veel mogelijk even vaak voorkomen.
U ITLEG Door zulke lessen worden de verkregen vaardigheden versterkt, en wordt het mogelijk het algehele oefenniveau te controleren. Zij zijn ook meer geschikt voor herhaalde oefeningen om de typevaardigheden nog verder te verbeteren. Lessen speciaal voor hoofdletters Er moeten lessen aanwezig zijn waarin goed aandacht wordt besteed aan hoofdletters. Ideaal is het wanneer hoofdletters in stappen worden geïntroduceerd: eerst alleen de linker Shift-toets, daarna de rechter, daarna beide, gevolgd door een of meer herhalingslessen.
U ITLEG Het leren van de hoofdletters is het moeilijkste onderdeel van het leren blindtypen. Dus moet hieraan in de lessen extra aandacht worden besteed. De gehele toetsenbordindeling behandelen Dit betreft karakters en symbolen die op andere manieren beschikbaar zijn dan alleen via Shift. Ideaal is het als elk karakter, cijfer en teken dat op de toetsen voorkomt van een echt toetsenbord, aan bod komt.
U ITLEG Hoe vollediger een cursus is, hoe meer een cursist er mee kan leren. De cursus is zo ook interessant voor hen die reeds heel aardig kunnen blindtypen.
Met de knoppen
kunt u een nieuwe les toevoegen aan de cursus,
teerde les uit de cursus verwijderen, en wijzigen.
/
een geselec-
de volgorde van de lessen in de cursus
BELANGRIJK Wees voorzichtig met het wissen van een les. Op deze manier kunt u het beschikbaar zijn van lessen voor de gebruikers van de cursus ongedaan maken. Indien u plannen heeft de cursus grondig te wijzigen, kunt u beter de bestaande cursus gebruiken als basis voor een nieuwe cursus.
De inhoud van de les kan worden gewijzigd in het bewerkingsveld rechtsonder. U kunt stukken tekst kopiëren vanuit uw favoriete tekstverwerker, en die in dit veld plakken. Met de knop les.
kunt u een tekstbestand openen dat wordt ingelezen in het tekstveld van de
Met de knop kunt u de lestekst over meerdere regels verdelen. De bewerker van Type Trainer zorgt er dan voor dat er op elke regel niet meer dan de aanbevolen 60 karakters zijn. Laten we aannemen dat u een nieuwe les wilt toevoegen. Daarbij kunt u een aantal richtlijnen in acht nemen: Geef lessen een beschrijvende naam Noem de nieuwe karakters, indien die er zijn, en vertel anders wat het doel is van de les. 26
Handboek van Type Trainer
U ITLEG Goede namen voor de lessen maken het zoeken van de juiste cursus gemakkelijker, als iemand iets speciaal wilt gaan oefenen. De tekst in de les moet bestaan uit werkelijke woorden en zinnen Optimaal is een les een begrijpelijke doorlopende tekst over een vrij gekozen onderwerp.
U ITLEG Oefenen met werkelijke woorden en zinnen is effectiever dan oefenen met willekeurige combinaties van willekeurige karakters, omdat dit het werkelijke typen meer benadert. En het is natuurlijk ook veel leuker. Vermijd karaktercombinaties die geen woorden zijn Dit is misschien onmogelijk in de eerste lessen, waarbij slechts weinig karakters beschikbaar zijn, maar werkelijke woorden moeten zo snel mogelijk worden gebruikt. Gebruik nooit verkeerd gespelde woorden.
U ITLEG Willekeurige karaktercombinaties zijn moeilijk te typen, en komen bij het dagelijkse typen zelden voor. Verkeerd gespelde woorden zijn verwarrend, en hebben zelfs een negatieve invloed op het leerproces, omdat de cursist misschien de verkeerde spelling gaat onthouden. De tekst in de lessen moet ongeveer 600 karakters lang zijn De tekst mag ook wel langer zijn, tot 1200 karakters is oké, maar de lessen mogen niet korter zijn. Dit geldt met name voor de herhalingslessen.
U ITLEG Door binnen deze grenzen te blijven kan een ongeoefende cursist (~20 karakters per minuut) een les in vijf tot tien minuten afmaken. Langere lessen worden frustrerend, en kortere lessen hebben geen effect.
27
Handboek van Type Trainer
2.1.2.1
Kwaliteitscontroles in de tekstbewerker van de les
Hierboven ziet u een schermbeeld van de cursusbewerker waarin een problematische les wordt getoond, waarin een van de ingebouwde kwaliteitscontroles is te zien: als een les een karakter bevat die in die les niet beschikbaar is, omdat dit karakter in deze les of een van de vorige nog niet aan bod is gekomen, dan wordt het met rood weergegeven. Er is ook een controle voor te lange regels, de karakters na de laatst toegestane positie worden in een lichtere tint weergegeven. Links is er een lijst van alle aan Type Trainer bekende gegevensbestanden, zowel ingebouwd als door de gebruiker gemaakt. Als de gebruiker een ingebouwde hulpbron selecteert, verandert de bewerker in een eenvoudig bekijkprogramma. Indien de gebruiker een toetsenbordindeling selecteert, dan past het programma zich daaraan aan.
2.2
Toetsenbordindelingen aanmaken
U kunt met het bewerkingsprogramma van Type Trainer uw eigen toetsenbordindeling aanmaken. Het is gewoonlijk het beste om uit te gaan van een bestaande indeling, die lijkt op de toetsenbordindeling die u wilt maken. Op die manier kunt u u een heleboel werk besparen.
2.2.1
Eigenschappen van toetsenbordindelingen
Met de assistent voor het maken van een toetsenbordindeling in Type Trainer kunt u de eigenschappen van de toetsenbordindeling kiezen. U kunt deze assistent starten door te klikken op de knop
in de werkbalk in het venster van Cursus en toetsenbordindeling bewerken.
In de eerste pagina van de assistent van Type Trainer kunt u het type kiezen van de gegevens. Selecteer Toetsenbordindeling en druk op Volgende.
28
Handboek van Type Trainer
In de tweede pagina van de assistent kunt u de titel opgeven, en de naam van de indeling.
De naam van het toetsenbord is van belang in het snelkeuzemenu in de lijst van toetsenbordindelingen in het Instellingenmenu van Type Trainer, en voor de statistieken. De naam van de indeling wordt intern door Type Trainer gebruikt.
29
Handboek van Type Trainer
In de derde pagina van de assistent kunt u een andere indeling kiezen als sjabloon voor de door u te maken toetsenbordindeling. Selecteer deze in de lijst en klik op Voltooien.
Type Trainer opent nu het venster voor het bewerkingsprogramma, klaar voor de invoer van de gegevens voor uw toetsenbordindeling.
30
Handboek van Type Trainer
2.2.2
Toetsen toevoegen
Met de knop
Normale toets kunt u een normale toets toevoegen aan de indeling, of met
Speciale toets een speciale toets (samensteltoets, Spatie, Backspace, Tab, Caps Lock of Wissen kunt u een geselecteerde toets uit uw indeling verwijderen. U Enter). Met de knop kunt de schaal wijzigen met de schuifknop links in de werkbalk van het bewerkingsprogramma. In het onderste paneel van het bewerkingsvenster kunt u de eigenschappen wijzigen van individuele toetsen. 2.2.2.1
Normale toetsen
Het is eenvoudig de grootte of eigenschappen te wijzigen van een toets. Begin met op de te wijzigen toets te klikken. Hierdoor wordt deze toets de huidige toets. Er zijn nu 4 vierkantjes zichtbaar op de hoekpunten van de toets. Door deze vierkantjes met de muis te slepen, kunt u de grenzen van de toets slepen naar een nieuwe locatie. Door de hele toets te slepen kunt u de plaats van de toets in de indeling wijzigen. De numerieke afmetingen van de toets kunnen ook worden gewijzigd in de sectie Plaatsgegevens in het paneel onder in het bewerkingsvenster.
In het onderste paneel kunt u ook instellen door welke vinger de toets moet worden bediend, en ook of er een voelbaar ribbeltje aanwezig moet zijn op de toets. 2.2.2.1.1
Karakters voor de toets
De karakters die op een toets zichtbaar moeten zijn, kunnen worden gewijzigd in de sectie Karakters, in het onderste paneel van de bewerker.
31
Handboek van Type Trainer
U kunt een karakter toevoegen, door op de knop kunt u verwijderen met de knop
te klikken. Een geselecteerd karakter
.
U kunt ook de positie op de toets van individuele karakters selecteren door in de kolom Positie te dubbelklikken. 2.2.2.2
Samensteltoetsen
Er zijn een aantal samensteltoetsen die u in Type Trainer kunt definiëren. Zij kunnen als normale toetsen worden bewerkt, maar het is handig de naam van de samensteltoets te kennen, om die op de goede manier te kunnen gebruiken. Hieronder ziet u een tabel van de namen van samensteltoetsen. Samensteltoets Alt Shift
2.3
Id samensteltoets in Type Trainer altgr links_shift of rechts_shift Tabel 2.1: Samensteltoetsen
Eigen lessen
Met de eigen lessen kunt u uw oefenmateriaal gemakkelijk uitbreiden met een of andere willekeurige tekst. De eigen lessen komen in een speciale cursus terecht, de Eigen lessen, die altijd beschikbaar is naast de gewone ingebouwde cursussen.
32
Handboek van Type Trainer
Deze speciale cursus is in grote lijnen als de andere, het oefenen en verzamelen van statististische gegevens is zoals gebruikelijk. Klikken op de knop Eigen nieuwe les maken of op de knop Bewerken (van bestaande lessen) geeft u een beperkte versie van de gewone lesbewerker.
Met de knop les.
kunt u een tekstbestand openen dat wordt ingelezen in het tekstveld van de
Met de knop kunt u de lestekst over meerdere regels verdelen. De bewerker van Type Trainer zorgt er dan voor dat er op elke regel niet meer dan de aanbevolen 60 karakters zijn. In de bewerker worden de problematische gedeelten in uw lesteksten gemarkeerd. Karakters die 33
Handboek van Type Trainer
niet op de gekozen toetsenbordindeling kunnen worden getypt, worden donkerrood gekleurd, van regels die te lang zijn worden de overtallige karakters grijs weergegeven.
TIP De eigen lessen worden elk afzonderlijk opgeslagen per profiel en toetsenbordindeling. Zo kan men verschillende lessen beheren, afhankelijk van de situatie.
2.4
Uw resultaten delen met anderen
U kunt cursussen en toetsenbordindelingen opslaan in afzonderlijke bestanden, buiten de eigen gegevensbank van Type Trainer om.
2.4.1
Exporteren/Importeren
Om een cursus of toetsenbordindeling in een afzonderlijk bestand op te slaan, kiest u die in de lijst in het linker deel van het venster van Cursus en toetsenbordindeling bewerken, en klikt u op de knop Exporteren in de werkbalk. Hierdoor opent Type Trainer een standaard dialoog van KDE voor opslaan. Een beschrijving hiervan vindt u in het hoofdstuk Bestanden openen en opslaan van de Basiskennis van KDE. U kunt naam en locatie kiezen van het op te slaan XML-bestand. Indien u het de moeite waard vindt, uw bestanden beschikbaar te stellen voor anderen, dan kunt u die met een beschrijving ook opsturen naar de discussielijst van kde-edu.
BELANGRIJK Uw gegevens moeten voldoen aan de licentie GNU General Public License, version 2om te kunnen worden opgenomen in de standaard installatie van Type Trainer (dit betekent dat u dit moet goed vinden).
Om de gegevensbestanden in Type Trainer in te voeren, drukt u op de knop Importeren in de werkbalk, en kiest u het XML-bestand dat eerder met Type Trainer werd geëxporteerd.
34
Handboek van Type Trainer
Hoofdstuk 3
Dankbetuigingen en licentie Type Trainer Type Trainer, Copyright 1999-2007 door • Håvard Frøiland
[email protected] • Andreas Nicolai andreas.nicolai@gmx DOT net Type Trainer, Copyright 2011-2012 door Sebastian Gottfried sebastiangottfried@web DOT de. Medewerkers: • Frank Quotschalla, Duits toetsenbord, Duits oefenbestand en vertaling. • Ernesto Hernández-Novich: Latijns-Amerikaans toetsenbord • João Miguel Neves: Portugees toetsenbord • Henri Girard, Frans toetsenbord Speciale dank aan alle anderen (hier niet genoemd) die toetsenbord- en lesbestanden hebben bijgedragen. Op- of aanmerkingen over de vertalingen van de toepassing en haar documentatie kunt u melden op http://www.kde.nl/bugs. Dit document is vertaald in het Nederlands door Jaap Woldringh jjhwoldringh op kde punt nl. De vertaling werd nagelezen door Freek de Kruijf
[email protected]. Deze documentatie valt onder de bepalingen van de GNU vrije-documentatie-licentie. Deze toepassing valt onder de bepalingen van de GNU General Public License.
35
Handboek van Type Trainer
Bijlage A
Hoe u Type Trainer kunt verkrijgen en installeren Type Trainer is een onderdeel van het KDE-project http://www.kde.org/ . Type Trainer is een onderdeel van de module kdeedu. Deze module kunt u vinden op de FTP-site van het KDE-project: ftp://ftp.kde.org/pub/kde/ .
A.1
Compilatie en installatie
Type Trainer is een onderdeel van het KDE-project http://www.kde.org/ . Type Trainer is een onderdeel van de module kdeedu. Deze module kunt u vinden op de FTP-site van het KDE-project: ftp://ftp.kde.org/pub/kde/ .
36