Naar aanleiding van het rekenkameronderzoek HVC in mei 2014
15 december 2014
Agenda voor vanavond Centraal staat het raadsbesluit van 24 juni met opdrachten aan het college om : 1. Principediscussie over strategisch profiel HVC 2. HVC agenderen als apart agendapunt
3. Vestiging van een uitsluitend recht, correct toegepast? Risico’s voor Purmerend. - Eerst de afgeronde opdrachten (2 en 3); - Daarna verdieping op de te bediscussiëren punten
2
Afgeronde opdrachten
1. Conform de opdracht wordt na elke aandeelhoudersvergadering van HVC aan de commissie AZ teruggekoppeld. 2. Uitsluitend recht diverse afvalstromen geregeld middels raadsbesluit van 25 juni 2014, met uitzondering van papier.
Uitsluitend recht toegestaan volgens jurisprudentie; Geen risico’s voor Purmerend (meer);
3
Evaluatie toetredingstraject (1) College wil dit doen door nog eens de wensen en bedenkingen van Raad bij het toetredingsbesluit na te lopen. Indertijd uitgesproken wensen: 1 Geen boete als door overmacht geen afval geleverd kan worden; 2 Stimulering recycling i.v.m. beperken CO2 uitstoot; 3 Mogelijkheid belonen burgers voor afvalscheiding en recycling; 4 Indien HVC niet aan verwachtingen voldoet, beëindigen aandeelhouderschap zonder financiële consequenties; 5 Raad consulteren bij in de Energy Board omstreden kwesties 4
Evaluatie toetredingstraject (2) Uitgesproken bedenkingen: 1 Geen verlies aan beleidsruimte bij formuleren en implementeren eigen milieubeleid; 2 HVC mag zich geen rol toe eigenen die niet past bij een uitvoerende organisatie;
5
Realisatie wensen: 1 Geen boete indien door overmacht geen afval geleverd kan worden:
Ingevoerd. Geen boetes. 2 Stimulering recycling i.v.m. beperken CO2 uitstoot: Wordt uitgevoerd.
3 Mogelijkheid belonen burgers voor afvalscheiding en recycling: Moet de gemeente zelf inhoud aan geven. 4 Mogelijkheid beëindigen aandeelhouderschap zonder financiële
consequenties: HVC voldoet aan de verwachtingen. 5 Raad consulteren bij in de Energy Board omstreden kwesties: Heeft zich niet voorgedaan.
6
Realisatie bedenkingen: 1 Geen verlies aan beleidsruimte bij formuleren en implementeren eigen milieubeleid: De beleidsruimte is niet aangetast. 2 HVC mag zich geen rol toe eigenen die niet past bij een uitvoerende organisatie: Dit heeft zich nog niet voorgedaan en er is geen indicatie dat dit gaat veranderen.
7
Strategisch profiel HVC Koers is herijkt in 2012/2013. Twee rapporten opgesteld, ffact( inhoud) en stech (financieel) • Geen activiteiten starten als Collectief zonder unaniem draagvlak; • Versterken band met de aandeelhouders; • Koers is inhoudelijk en financieel goed;
8
Overheidsdeelneming in verbranding
Criterium Duurzaam karakter Strategisch Flexibiliteit dienstverlening Economisch belang regio Governance Invloed op beleid en dienstverlening Tarief Financieel Additionele financiële voordelen en risico's Financiële continuïteit Accpetatie criteria van het afval Operationeel Overslag benodigd? Complexiteit en benodigde inspanning transitie
Overheidsdeelneming Vermarkten ++ + ++ + ++ + -/+ ++ + -/+ + -/+ + + ++ --/+ -
9
Wenselijkheid combinatie commercieel en publieke taken • Er is een historisch gegroeide situatie. Vanuit afvalverwerking zijn andere activiteiten gestart, teneinde restwarmte optimaal te benutten; • Noodzaak vollast ovens i.v.m. efficiënt gebruik en energielevering. Zonder vollast méér betalen per ton voor verbranden afval. Na 2020 strategische discussie over
benodigde en gewenste capaciteit. • Vollast wordt bereikt met buitenlands afval. • Is dat commercieel? We zien als onlosmakelijk verbonden met elkaar.
10
Financieringsstructuur (1) • Start HVC: heel beperkt eigen vermogen en door de aandeelhouders
gegarandeerde langlopende geldleningen. Basisgedachte: kostprijs+, lage tarieven voor de burgers,
aandeelhouders staan garant voor de leningen en maken daarmee lage tarieven voor de burgers mogelijk.
De kostprijs+ systematiek zorgt voor een gematigd risicoprofiel voor de aandeelhouders: - tegenvallers en meevallers naar het eigen vermogen in jaar T - in jaar T+1 aanpassing van de tarieven
11
Financieringsstructuur (2) • Garantstelling van aandeelhouders bestaat uit 2 delen:
- de garantstelling op de leningenportefeuille - winsten en verliezen worden gedeeld
• Bij een nadelig resultaat kunnen de aandeelhouders worden aangesproken om dit aan te zuiveren.
12
Financieringsstructuur (3) • In 1996:
Eigen vermogen:
€ 45.000
Vreemd vermogen: € 363 miljoen
Solvabiliteit:
0,01%
Solvabiliteit:
7%
• Actueel: Eigen vermogen:
€ 63 miljoen
Vreemd vermogen: € 876 miljoen
Tussentijds heeft het eigen vermogen hoger gelegen.
13
Financieringsstructuur (4) • HVC is een onderneming die volledig in handen is van lokale
overheden die garant staan voor verliezen en aangetrokken leningen • De verhouding Eigen vermogen – Vreemd vermogen is voor de financiering van groot belang.
Door de garantstelling voor leningen (direct via artikel 9) en verliezen (indirect via artikel 7) is de verhouding EV –Vreemd vermogen minder belangrijk.
Slechts € 876 - € 642 miljoen = € 234 miljoen is niet direct gegarandeerd: 25% • Twee soorten leningen:
- niet door de aandeelhouders gegarandeerde leningen; - wel door de aandeelhouders gegarandeerde leningen; 14
Financieringsstructuur (5) • Financieel belang van de aandeelhouders:
De aandeelhouders hebben samen € 151.000 aandelenkapitaal gestort. Purmerend: € 4.636 oftewel 3,5% van het totaal.
• Garantstelling op geldleningen: € 642 miljoen Purmerend: € 22 miljoen
Jaarlijks wordt € 220.000 aan risicoprovisie ontvangen. Dit is een algemeen dekkingsmiddel en neemt af als de garandeerde leningen afnemen.
15
Financieringsstructuur (6) Perspectief - HVC maakt op een omzet van circa € 300 miljoen een kleine winst; - de komende jaren zal die winst langzaam toenemen. - investeringen zijn beperkt tot vervangingsinvesteringen - daling van de niet gegarandeerde leningen met € 20 tot € 30 miljoen per jaar. Resulteert in: Afname van het vreemd vermogen, Gegarandeerde leningen blijven op circa 650 miljoen; Eigen vermogen groeit gestaag naar zo’n 80 miljoen; Solvabiliteit neemt toe naar boven de 10% Gezond bedrijf! Maar ook risico’s 16
Risico’s en risicobeheersing (1) • HVC = 1 bedrijf , ook bij risicobeheersing; • De directie zorgt voor de risicobeheersing en de Raad van Commissarissen houdt toezicht. De aandeelhouder wordt geïnformeerd en bespreekt wijzigingen profiel. • Activiteiten zijn gecategoriseerd. Voor investeringen in categorie II geldt dat de aandeelhouders het unaniem eens moeten zijn; • Nieuwe activiteiten zijn, bij gebrek aan unanimiteit, voor rekening en risico van de “willers” en niet meer voor rekening van het collectief. Dit is een belangrijke risicobeheersing naar de toekomst toe. Of beter gezegd een voorbeeld van risicomijdende afspraken. 17
Risico’s en risicobeheersing (2) HVC kent vele soorten risico’s, een aantal voorbeelden: - prijsrisico’s en inflatierisico’s (deels beheerst met SDE+ subsidies als het gaat om duurzame energie);
- aanbod risico’s, als er onvoldoende afval is draaien de verbrandingsovens niet optimaal (voor een groot deel afgedekt met meerjarige contracten voor de verwerking van buitenlands afval) - verdeeldheid over de koers van de aandeelhouders (beheerst door periodiek de koers te evalueren, aandeelhouders hebben dit unaniem onderschreven) 18
Risico’s en risicobeheersing (3) Bedrijfsactiviteiten hebben verschillende risicoprofielen: 1. Afvalverwerking deels gekoppeld aan levering electriciteit en warmte. 2. Kennis 3. Andere duurzame energieopwekking (Wind en Zon) Afgesproken is dat HVC zich beperkt tot beproefde concepten; Voor nieuwe activiteiten geldt dat unanimiteit van aandeelhouders nodig is. Een aantal aandeelhouders wel geen enkele uitbreiding
van risico’s en garantstellingen. Indien deze keus komt wordt de gemeenteraad vooraf geconsulteerd. 19
Aandachtspunten bij discussie 1. Laag EV én hoog garantiekapitaal OF hoog EV en laag garantiekapitaal; Deel van de aandeelhouders wenst daling van de garanties. Gematigde ontwikkeling van tarieven kan mits aandeelhouders blijven garanderen; 2. Activiteiten op duurzaamheidsdoelstellingen afstoten? 3. Minder verbranden door betere scheiding zorgt voor meer contract afval van derden (buitenland). Anders stijgt het verbrandingstarief bij gebrek aan vollast; 4. Beperken tot afval betekent splitsing bedrijf binnen overheidshanden. Veel rompslomp die afleidt van de kern. Leningen toedelen, exacte toerekeningen(?) splitsing bedrijf? Loslaten duurzaamheid?
