Mythes en waarheden over open source licenties voor software Marianne Korpershoek PIANOo-lunch 15 februari 2011
Mythes 1. Er is geen eigenaar van open source software 2. Open source software kan niet onderhouden worden 3. Open source software is gratis 4. De verwerving van open source software hoeft niet Europees aanbesteed te worden.
2
Terug naar de bron(code) • Wat is het juridische object? – broncode Definitie: De machine-instructies die door een mens in een formele programmeertaal zijn geschreven en die voor menselijke interpretatie vatbaar is. (ook wel objectcode)
bron:Wikipedia
Machinetaal of executable code of uitvoerbare code. De instructies die door een computerprocessor verwerkt kunnen worden. Is niet voor menselijke interpretatie vatbaar.
3
Voorgeschiedenis • In de jaren zeventig en tachtig discussie over het beschermingsregime. • Is broncode wel voldoende creatief om beschermd te worden onder het auteursrecht/copyright • Software-richtlijn 91/250/EEG 14 mei 1991 Ja (Overweging 6) • Software is technisch bepaald. Wringt met de creatieve ‘karakter’ van het auteursrecht.
4
Aard van het auteursrecht • Auteursrecht verleent de maker van een werk een monopolie op de exploitatie van het werk; • Art. 1 Aw uitsluitend recht van de maker van een werk … om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen,… • Specifieke bescherming van Software is geregeld in hoofdstuk VI artt. 45h – 45n AW
5
Nog een stukje geschiedenis en meer • Voor bescherming op grond van de auteurswet. Afschermen van broncode als bedrijfsgeheim; • Aw is alleen bescherming van de ‘vormgeving’ andere vormgeving van een idee = in de regel geen inbreuk; • Afscherming broncode om te voorkomen dat ideeën en oplossingen worden bestudeerd en nagemaakt.
6
Nog meer bescherming ogv de AW • Art. 4 lid 1 sub b Softwarerichtlijn: vertalen, bewerken en arrangeren van sw is voorbehouden aan de rechthebbende; • Art. 13 Aw
7
Klassieke exploitatie • Klassieke verdienmodel • Licentie op gebruik – licentiefee • Onderhoud – leverancier houdt monopolie op bewerken en modificeren in het kader van bv foutherstel – onderhoudsvergoeding (jaarlijks) meestal % van licentiefee • Creëert leveranciersafhankelijkheid (bv Kanters/Dommel vzr Den Bosch, 21 januari 2008, LJN: BC2464)
‘eeuwige licenties maar je hebt er niets aan omdat je niet kunt aanpassen Overweging 2.7 “. Indien en voor zover de Inschrijver overige informatie van de firma Kuipers nodig mocht hebben om aan zijn verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst te kunnen voldoen, van welke aard deze informatie ook mocht zijn, zal de Inschrijver zelf dienen te zorgen voor medewerking van de firma Kuipers terzake.” r.o. 4.3.6. Gezien het vorenstaande kan geredelijk worden aangenomen dat Kuipers haar bereidheid om de in bijlage 9 opgenomen verklaring te ondertekenen enkel van haar eigen bedrijfsbelang laat afhangen. r.o, 4.3.9. Dat het Waterschap met het stellen van de voorwaarde van ondertekening van de in bijlage 9 opgenomen verklaring heeft beoogd het - op zich zelf genomen te rechtvaardigen - belang te dienen van het vakkundig en efficiënt, zonder enig risico voor de continuïteit, uitvoeren van het MIW-2 project, neemt niet weg dat het daarmee het belang van een voldoende mededinging op onderhavige markt in een te vergaande mate aan haar louter technische voorkeuren ondergeschikt heeft gemaakt en de facto heeft uitgeschakeld. 4.5.2. Aan de andere kant is thans niet duidelijk of het voor een derde zoals Kanters überhaupt mogelijk is om de aan te besteden opdracht naar behoren uit te voeren zonder te beschikken over de TMX broncodes van Kuipers en ontstaat een patstelling.
8
Open source • Maker kiest er voor om de software onder ‘open’ licentievoorwaarden beschikbaar te maken voor anderen; • Baaierd aan open source licenties. Wel een aantal belangrijke GPL, LGPL, Apache, MPL, BSDL • Linux, MySQL, Apache (webservers), open office, Firefox, Android • 46% van de bedrijven uit een Gartner-onderzoek zegt OSS te gebruiken
9
Open source -problemen • • • • •
Soms vele makers/community Global makership Geen technische documentatie ‘Niemand’ is aansprakelijk voor fouten Baaierd aan licenties (http://www.opensource.org/licenses/alphabetical) • Vermenging, besmetting • Inbreuk
10
OSI OS-definitie 1. Free Redistribution 2. Source Code 3. Derived Works 4. Integrity of The Author's Source Code 5. No Discrimination Against Persons or Groups 6. No Discrimination Against Fields of Endeavor 7. Distribution of License 8. License Must Not Be Specific to a Product 9. License Must Not Restrict Other Software 10. License Must Be Technology-Neutral
Open source initiative
11
Copy Left-effect • Sterk Copy Left effect Werk vrijgeven onder de verplichting dat de OSS wordt verspreid met vrijgave van de broncode van het eigen ontwikkelwerk én dezelfde licentievoorwaarden als waaronder de OSS is verworven. (viraal effect) • Zwak Copy Left effect bij aanpassingen wel broncode vrijgeven maar geen voorwaarden tav van het doorgeven van de licentie
12
Open source – Mythe 1 Er is geen eigenaar van het auteursrecht op de sw Er kunnen vele eigenaars zijn Art. 26 AW – gemeenschappelijk auteursrecht Handhaving kan door iedere rechthebbende apart gebeuren Buitenlandse auteurs kunnen NL-rechten uitoefenen
13
Open source – Mythe 2 OSS kan niet onderhouden worden •Leverancier selecteren die de OSS onderhoudt conform de bepalingen van de Closed Source overeenkomsten •SLA met oplostijden, responstijden •Leverancier kan ook aansprakelijk gehouden worden (mits) contractueel bepaald voor fouten in de OSS
14
Open source – Mythe 4 OSS = gratis •OSS is free as in free speech but not as in free beer •Geen licentiekosten. Maar zelfs obv GPL v 3 (art. 4) mag een fee gevraagd worden voor een copy •Kosten om OSS te installeren en te onderhouden •Kosten om OSS verder te ontwikkelen (bv geen community •TOC
You may charge any price or no price for each copy that you convey, and you may offer support or warranty protection for a fee.
15
Open source – Mythe 4 Hoeft niet aanbesteed te worden Uitspraak Europese Ombudsman (438/2007/(TN)RT)
“ the term 'open source software' is not necessarily synonymous with 'cost-free software'. Although open source software could be obtained without requiring each user to pay a licence fee, it could also involve other indispensable commercial aspects, namely the payment for certain services”.
16
Open source – Mythe 4 Hoeft niet aanbesteed te worden “The documents inspected on the Commission's file do not contradict the conclusion that the acquisition of support services for X Enterprise cannot be dissociated from the licence, or the right to use the software. It therefore appears that the Commission would not have been able to access the source code of the software if it had not paid the subscription."
17
Literatuur • Struik, Van Schelven, Hoorneman, Softwarerecht, 2010, p. 56 – 66 • Guibault en Van Daalen, Unravelling the Myth around Open Source Liceences, 2006 • Dammers en Weij, ‘Aansprakelijkheid voor fouten in (open source) software, of toch niet’, Open Source Jaarboek 2009 – 2010, 2010, p. 149 - 166
18
Vragen?
<< Dank voor uw aandacht >> mailto:
[email protected]
19
