Expertgroep Digitale Televisie
Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
1 2 3 4 5
Over de Expertgroep Digitale TV en de Monitor.............................................................................................. 2 Opzet van de Monitor Digitale TV in Nederland .............................................................................................. 3 Aansluitingen Digitale TV in Nederland ........................................................................................................... 4 Mijlpalen en toekomst ...................................................................................................................................... 8 Berichten in de media over Digitale TV ......................................................................................................... 11
Expertgroep Digitale Televisie Versie 1.0, 28 februari 2008 Onder redactie van: iMMovator Cross Media Network Postbus 124 1200 AC Hilversum
Powered by
en
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
1
Over de Expertgroep Digitale TV en de Monitor
In de afgelopen tijd is de groei van digitale televisie met name voortgekomen uit de snelle toename van het aantal platte beeldschermen thuis. Consumenten kiezen onder andere voor digitale televisie omdat ze er van uit gaan dat een digitaal signaal per definitie een betere beelden geluidskwaliteit levert dan men gewend is. De ontwikkeling naar steeds grotere beeldschermen vraagt ook om een betere kwaliteit van het signaal. Distributiepartijen hebben deze ontwikkeling verder versterkt door aan de aanbodkant te zorgen voor doorgifte van meer zenders in de digitale pakketten en van abonneetelevisie kanalen zoals Film1 en Sport1. Medio 2007 is dit verder aangevuld met een breed Video-on-Demand aanbod variërend van films tot “uitzending gemist”-content. Omroepen en andere marktpartijen hebben de komst van digitale TV aangegrepen om specifieke kanalen te programmeren rond bepaalde thema’s als nieuws, muziek, sport, kinderen, etc (“themakanalen”). Er wordt in toenemende mate getest met de interactieve mogelijkheden van de digitale settopbox, zowel in programma’s als in reclameuitingen. In de aanloop naar de grote toernooien in de zomer van 2008 wordt ook de introductie van HDTV gepland over verschillende infrastructuren. Uit deze opsomming blijkt al dat digitale televisie zorgt voor nieuwe kansen en impulsen in de radio- en televisieketen. Cruciaal daarbij is dat radio en televisie een economie betreffen die gedreven wordt door massaliteit en standaardisatie. Diensten worden pas levensvatbaar als een belangrijk deel van de Nederlandse bevolking ermee bereikt kan worden en er gebruik van kan of wil maken. Het is daarom voor de sector van groot belang dat in Nederland zo snel mogelijk de omschakeling wordt voltooid naar de complete digitale televisie-infrastructuur. Dit leidt enerzijds tot grote kostenbesparingen omdat schaarse bandbreedte kan worden vrijgemaakt voor nieuwe digitale diensten. Anderzijds zijn digitale diensten (waaronder hoogwaardige televisie en radio) de kern van een nieuwe reeks economische mogelijkheden voor de sector. De Expertgroep Digitale TV zet zich in om de acceptatie van digitale televisie in Nederland te versnellen en neemt daarvoor diverse initiatieven (zie kader) waaronder deze Monitor Digitale Televisie. Via de monitor publiceert de Expertgroep periodiek de belangrijkste ontwikkelingen in Nederland. De Monitor Digitale TV wordt ieder kwartaal gepubliceerd. De inhoudelijke redactie wordt gevoerd door iMMovator Cross Media Network.
De Expertgroep Digitale TV is een industrieplatform dat de belangrijkste partijen verenigt die in Nederland samen de dienst Televisie verzorgen. Doelstellingen van de Expertgroep Digitale TV zijn: Versnelling van de adoptie van digitale televisie in Nederland in termen van huishoudens die zijn aangesloten op digitale televisie, ongeacht de onderliggende infrastructuur (DVBC, DVB-S, DVB-T, IP) Verbreding van de toepassingen en diensten die via de digitale tv-infrastructuur tot exploitatie kunnen worden gebracht. Verdieping van de content-ervaring door hoogwaardige beeldkwaliteit in combinatie met het benutten van de internetervaring t.a.v. het bieden van context, interactiviteit en personalisering. Garanderen van basiskwaliteit van (content)diensten op voldoende niveau. In de Expertgroep Digitale TV zijn verenigd: producenten, omroepen (publiek en commercieel), Beeld en Geluid, AV Facilitaire industrie en distributiepartijen. De volgende partijen hebben momenteel zitting in de Expertgroep: Endemol, Eyeworks, Nederlandse Publieke Omroep, NOS, RTL Nederland, SBS, regionale omroepen verenigd in ROOS, Beeld en Geluid, NOB, United Broadcast Facilities, UPC, Ziggo, KPN, Tele2 en CanalDigitaal. De Expertgroep Digitale TV is een initiatief van iMMovator Cross Media Network in het kader van de programma’s Versterking Multimediacluster en MultiMedia-impuls, die mogelijk zijn gemaakt door de Provincie Noord-Holland en de Taskforce Innovatie Regio Utrecht.
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
2
Opzet van de Monitor Digitale TV in Nederland
De Monitor Digitale TV in Nederland verscheen voor het eerst in september 2007 met cijfers tot en met het tweede kwartaal 2007. In deze derde editie zijn de cijfers geactualiseerd tot en met het vierde kwartaal 2007. De monitor wordt ieder kwartaal aangepast en geactualiseerd om zo veel mogelijk aan te sluiten bij actuele thema’s en ontwikkelingen. In iedere monitor worden de belangrijkste ontwikkelingen en statistieken gepubliceerd en zal aandacht worden gegeven aan relevante ontwikkelingen in de afgelopen en komende periode. De Monitor Digitale TV beoogt daarbij een overzicht te geven zonder de pretentie te hebben om volledig te zijn. Partijen die informatie willen toevoegen die past binnen het kader van de Monitor Digitale TV in Nederland kunnen hierover contact opnemen met iMMovator Cross Media Network te Hilversum, zie www.immovator.nl. De Monitor Digitale TV in Nederland biedt inzicht in het aantal huishoudens in Nederland dat is aangesloten op Digitale TV-infrastructuren. Deze informatie is afkomstig van de deelnemers van de Expertgroep Digitale TV, aangevuld met publieke bronnen. De Monitor Digitale TV tracht ook inzicht te geven in het tempo waarmee Nederlandse huishoudens voor hun televisiediensten overschakelen naar digitale schermen. Voor dit doel wordt samengewerkt met onderzoeksbureau GfK Benelux Marketing Services te Amstelveen, zie www.gfkbenelux.nl. De overzichten van relevante ontwikkelingen in de afgelopen en de komende periode zijn samengesteld op basis van informatie vanuit de deelnemers van de Expertgroep Digitale TV en publieke bronnen. De bloemlezing uit recent verschenen berichten in de pers wordt samengesteld in samenwerking met DIGItvNEWS, zie www.digitvnews.nl.
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
3
Aansluitingen Digitale TV in Nederland
Ontwikkeling aantal huishoudens met een digitale televisie aansluiting Het vierde kwartaal van 2007 gaf wat het aantal aansluitingen op digitale televisie betreft opnieuw een stevige groei te zien van bijna 10% op kwartaalbasis. Daarmee werd op 31 december 2007 de mijpaal van meer dan drie miljoen digitale aansluitingen gehaald. Op jaarbasis is de groei sinds het vierde kwartaal van 2006 uitgekomen op meer dan 40%. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Aansluitingen Digitale TV t/m vierde kwartaal 2007 NL bron: opgaven aanbieders
3500
Tele2 CanalDigitaal 3000
KPN Digitenne+IPTV Kabel Overig
2500
Ziggo UPC
2000
1500
1000
500
0
Totaal aansluitingen in .000
Q4 2005
Q1 2006
1.206
1.496
Q2 2006
1.745
Q3 2006
1.947
Q4 2006
Q1 2007
Q2 2007
Q3 2007
Q4 2007
2.186
2.365
2.547
2.798
3.044
Ontwikkeling in aantallen huishoudens met ontvangst digitale televisie, x 1.000 Bovenstaande grafiek geeft een indicatie van het aantal huishoudens dat inmiddels is aangesloten op enige vorm van digitale televisie. De grafiek is gebaseerd op gegevens die door de distributiepartijen aan ons zijn verstrekt of via publieke bronnen als persberichten/kwartaalcijfers zijn gepubliceerd, aangevuld met inschattingen van deskundigen1. Deze gegevens zijn opgeteld en niet ontdubbeld voor bijv. huishoudens met meerdere aansluitingen. Ook verschillen de definities die de diverse distributiepartijen hanteren als grondslag voor de gepubliceerde aantallen. Het doel van deze grafiek is primair de ontwikkeling aan te geven in de afgelopen kwartalen.
1
De cijfers voor glasvezelaansluitingen (Fibre-to-the-Home) zijn nog niet opgenomen in deze grafieken, maar betreffen nog een relatief gering aantal aansluitingen.
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008 Ontwikkelingen in verkopen apparatuur Afgelopen periode liet een sterke groei zien van het verkoop van platte schermen. Ook het totale aantal schermen dat jaarlijks verkocht wordt groeit snel. Onderstaande grafieken laten zien hoe snel de verkoop van platte schermen afgelopen jaren is gegaan. Op dit moment zijn meer dan 85% van de verkochte televisies platte schermen, wat in 2008 zal toenemen tot bijna 95%. De definitieve aantallen over 2007 bleven uiteindelijk licht achter op de prognose na kwartaal 3, wat resulteerde in een groei van 15,5 % (tegenover 16,1 % in 2006). De prognose voor 2008 is echter nog weer met 55.000 stuks verhoogd, waardoor het aantal verkochte televisies nog zal toenemen tot 1,7 miljoen. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Totale TV verkopen in Nederland per type TV. Schatting totale markt op basis van GfK Panelmarkt
Plasma TV
LCD TV
CTV
1,7 miljoen stuks
1700
100 250
1450
1,1 miljoen stuks 1200
570
950
1450
770 1300
1094 700
1129
1135 1125
800
450
422 200
65
25
45
55
57
80
2003
2004
2005
2006
40
2 1
-50
2001
165
2002
125
145
2007 *
2008 *
* = Forecast
Sinds de vorige monitor is het aandeel van de platte schermen opnieuw met 3,6 procent toegenomen tot meer dan 90% van de verkochte televisies. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Aandeel van de "Platte TV"in de TV verkopen NL Op basis GfK Panelmarket laatste 24 maanden, Januari 2006- December 2007 100
90
80
41
46
47
50
50
52
51
54
70
60
57
62
69
70
70
71
73
76
77
77
79
80
4 6
50
84
85
6
CRT TV 7
6
5
5 4,5
5 5
55 48
20
45
44
41
43
41
38
34
31
26
10
6
24
7
23
9
20
7
20
7
17
7
7
16
16
7,5
8,3
8,1
13,5 11,8 9,8
8,6
8,3
7,2
6,8
nov07
dec07
0 jan06
feb06
LCD PLASMA
5
48
82
5
40
30
64
mrt06
apr06
mei06
jun- jul-06 aug06 06
sep06
okt06
nov06
dec06
jan07
feb07
mrt07
apr07
mei07
jun- jul-07 aug- sep07 07 07
okt07
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008 Naast de trend om te kiezen voor platte schermen, tekent zich ook een duidelijke trend af om te kiezen voor schermen met een grotere beelddiameter. Het aandeel van de schermen groter dan 40 inch (meer dan 100cm) blijft toenemen en is in het afgelopen kwartaal tot boven de 30% gestegen. Over het gehele jaar 2007 steeg het aandeel van de schermen groter dan 40 inch van 18 naar 26 procent. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Ontwikkeling beeldformaat "Platte Tv" in inchmaten Op basis van GfK Panelmarkt , laatste 13 maanden, December 2007
100 8
9
90
8
13 80
8 10
3
19
70
24
26
8
11
2
2
2
22
23
23
10
10
10
10
11
2
2
8
9
10
9
2
3
22
20
8
9
8
2 20
8
10
2
3
20
20
7
7
7
8
3
4
3
18
18
16
36
34
34
10
10
8
10
4
6
5 16
60 50 35 40
32
35
35
37
33
37
35
34
35
35
30 9
20
7
8
11
12
12
1
1
1
6
5 10 0
15
12
1
1
JanJanDec 06 Dec 07 50 INCH >
40-42 INCH
13
8
8
9
9
9
13
14
14
16
17
18
13
14
19
14 1
1
1
1
1
2
2
1
2
2
9
dec-06 jan-07 feb-07 mar-07 apr-07 mei-07 jun-07 43-49 INCH
10
33
33-39 INCH
30-32 INCH
jul-07 aug-07 sep-07 okt-07 nov-07 dec-07
24-29 Inches
22-23 INCH
20-21 INCH
00-19 INCH
Platte schermen zijn sinds eind 2005 in meerderheid geschikt voor de ontvangst van HDTV en sinds begin 2007 is het aandeel van de verkochte platte schermen dat geschikt is voor HDTV toegenomen van 80 procent tot 92 procent. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Verhouding HD TV vs. geen HD TV bij "Platte TV"
Op basis van GfK Panelmarkt laatste 24 maanden, Januari 2006 - December 2007
100
90
80
70
55
60
59
62
67
71
71
73
60
75
HD TV 79
79
81
80
81
82
82
82
85
84
86
89
91
89
11
9
11
92
50
40
30
20
45
41
41
38
33
29
29
27
10
26
22
22
19
20
19
18
19
18
15
16
14
8
0 jan06
feb06
mrt06
apr06
mei06
jun- jul-06 aug06 06
sep06
okt06
nov06
dec06
jan07
feb07
mrt07
apr07
mei07
jun- jul-07 aug07 07
sep07
okt07
nov07
dec07
Geen HD TV
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008 In de cijfers van de totale beeldschermverkopen tekent zich inmiddels duidelijk de trend af dat de Nederlandse huishoudens massaal kiezen voor HD-schermen. Het aandeel van de HD Ready en FullHD verkopen is in twee jaar toegenomen van 11 % in 2005 tot 75% in 2007, ten koste van het aandeel van de platte schermen die niet HD-Ready zijn en de CRT televisies. In 2007 schoot ook het aandeel van de FullHD schermen van vrijwel nul tot ruim 7,5% van alle verkochte televisies. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Ontwikkeling FULL HD & HD TV verkopen 1998-2007 NL Schatting op basis van GfK Panelmarkt
1.800
FULL HD HD READY
1.600
125
NON HD READY FLATSCREEN CRT TV 16:9
1.400
16
CRT TV 4:3
1 140
17
1.200 1.000 800
2 0
0 23
334
367
183
1 89
600 338
1130
400
409
270
264
600 135 400
683
663
650
640
574
200
170 40
435
210 0 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
De platte schermen veroveren dus in rap tempo de Nederlandse huiskamers. Eind 2007 stond zoals verwacht in 42% van de huishoudens een plat scherm, waarvan al bijna 65% HD Ready en 2% Full HD is. Dat is een groei van de penetratie van HD Ready en Full HD met 155 % ten opzichte van 2006. De prognose is dat eind 2008 in de helft van de huishuidens een televisie met HD kwaliteit aanwezig zal zijn, oftewel een groei van 70% in de HD TV penetratie. GfK Group
Retail & Technology
- NL -
Platte TV & HD TV Huishoud Penetratie > 25% HD TV penetratie in 2007 Penetratie is een schatting op basis van winkelverkopen gecorrigeerd voor geschatte vervangingsverkoop op 31/12 van het jaar voor het meest gebruikte toestel in Huiskamer ! 70%
FULL HD
60%
5%
HD READY 50%
NON HD READY 2%
40%
43% 30%
26%
20%
11%
10%
0%
2% 0% 2001
-10% * Forecast
0% 2002
1% 2003
3% 2004
8% 2005
12%
14%
13%
2006
2007
2008*
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
4 4.1
Mijlpalen en toekomst Activiteiten expertgroep
Afspraken over de introductie van HDTV HDTV biedt superieure beeld- en geluidskwaliteit, maar vergt ook grote investeringen in de industrie zonder dat daar direct meeropbrengsten tegenover staan. HDTV begint “hot” te worden in Nederland. Toch tekent zich de situatie af dat het merendeel van de huishoudens op afzienbare termijn (eind 2008) beschikt over tenminste één HD-ready scherm. Diverse distributiepartijen spelen hier nu al op in en zijn inmiddels gestart met het aanbieden van de eerste zenders in HD. Ook HD-camcorders, HD-DVDspelers en BluRayspelers vinden hun weg naar de markt en langzamerhand komt er ook meer content (zoals films en muziek) beschikbaar. Verwacht wordt dat m.i.v. 2008 de superieure beeld- en geluidskwaliteit van HDTV steeds meer een aanjager wordt voor het overschakelen naar digitale televisie. Met grote evenementen als EK Voetbal 2008 en Olympische Spelen 2008 als versterkers. Bovendien verwacht de publieke omroep in de eerste helft van 2008 de uitzendstraten van de eigen zenders integraal te vervangen door een MultiChannelPlayout (MCP) die volledig HD-ready zal zijn. Voor de Nederlandse televisie-industrie betekent dit echter wel een overgang die gepaard gaat met de nodige investeringen en meerkosten waar veelal weinig dekking tegen over staat. Zonder aanvullende impulsen zal deze situatie dan ook niet eenvoudig doorbroken worden. De Expertgroep Digitale TV zal zich de komende periode buigen over mogelijkheden om dit te doorbreken. Zo zet de Expertgroep Digitale TV zich in om afspraken te maken tussen de partijen in de keten over hoe de televisiesector in Nederland de komende jaren overgaat naar deze nieuwe digitale standaard. In opdracht van het ministerie van EZ is door iMMovator inmiddels een onderzoek uitgevoerd over de introductie van HDTV in Nederland. HD Dagen De Expertgroep ondersteunt de organisatie van de eerste editie van de HD dagen, begin maart 2008. De eerste week van maart 2008 wordt volop in het teken van HD gezet. iMMovator organiseert het congres over de Introductie van HDTV in Nederland op woensdag 5 maart 2008 bij Beeld en Geluid. Media Academie geeft op 6 maart workshops en masterclasses en het Dutch guild heeft op 4 maart een bijeenkomst over HDTV. Voor de komende jaren zal met de Nederlandse industrie worden samengewerkt aan de uitbreiding naar andere activiteiten onder dezelfde paraplu. Vorm en structuur Expertgroep In de eerste helft van 2008 zal de vorm en structuur van de Expertgroep worden geëvalueerd. Cross Media Network iMMovator heeft het initiatief genomen om de leden van het iMMovator Cross Media Network online community-functionaliteiten aan te bieden met de mogelijkheid om elkaars profielen te zien, vraag en aanbod te matchen, maar ook het starten van open en gesloten discussiegroepen. Over de toekomst van televisie zal een online discussie worden geïnitieerd, die inmiddels is gestart met een discussie over HDTV. Standaardisatie Op het gebied van Metadata, Programmagegevens en het Knoppengebruik voor interactieve TV worden vanuit de expertgroep acties ondernomen om afspraken te maken tussen de partijen in de keten zodat de dienstverlening over de hele keten kan worden gewaarborgd. Rondom metadata is een traject opgezet met Dutch Guild (zie www.dutchguild.nl). Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar een standaardisatie van het knoppengebruik voor interactieve toepassingen, en er wordt een actielijn uitgezet rondom de volgende generatie Electronische Programma Gidsen (EPGs). Monitor Digitale TV De Expertgroep bracht in september 2007 voor het eerst de Monitor Digitale TV in Nederland uit. Daarin wordt aangegeven hoeveel huishoudens inmiddels zijn aangesloten op de digitale infrastructuur en over het dienstenaanbod op het gebied van Digitale TV. De aandacht in de pers voor de publicatie van de tweede editie was aanzienlijk, zoals een bericht in RTL Nieuws Innovatie-agenda Digitale TV Vanuit de Expertgroep Digitale TV is in een workshop met een aantal bedrijven uit de sector verkend welke acties kunnen worden genomen om het gebruik door consumenten van digitale televisie te bevorderen en te versnellen. Daarvoor is een innovatieagenda opgesteld waarin de
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008 belangrijkste acties worden behandeld die vanuit de televisiesector worden ondernomen om mensen te stimuleren om de overstap te maken. Kortweg draait dat om: Vergroten van het aanbod: meer zenders, themakanalen, premium kanalen Gemaksdiensten voor de consument: video-on-demand, electronische programma gidsen etc Superieure beeld- en geluidskwaliteit door de introductie van “High definition” of HDTV Interactiviteit in en met de televisieuitzendingen Interactiviteit in nieuwe diensten/crossovers over de end-to-end digitale televisieinfrastructuur. Per actie is vastgesteld waar nu de prioriteiten liggen en of het wenselijk en opportuun is dat daarover in de Expertgroep afspraken worden gemaakt.
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008 4.2
Ontwikkelingen bij de expertgroep leden
CanalDigitaal Inmiddels zijn alle regionale zenders verhuisd naar de nieuwe Astra 23,5 positie. Op deze positie heeft CanalDigitaal inmiddels een pakket themakanalen gelanceerd, dat mede met inspraak van de kijkers tot stand is gekomen. Binnenkort wordt ook een pakket HD kanalen gelanceerd. Casema/Essent/Multikabel De integratie tot één kabelbedrijf is bijna voltooid, waaronder de harmonisatie van het digitale aanbod en de bekendmaking van de nieuwe naam Ziggo. Video on demand wordt in het voormalige Casema gebied al uitgerold en zal vanaf mei commercieel beschikbaar zijn; de andere gebieden volgen zo spoedig mogelijk. Inmiddels geldt er voor het ontvangen van het HDTV pakket een abonnementsprijs. Eyeworks Eyeworks was als producent betrokken bij het programma IQ test waarin UPC digitaal kijkers hun antwoorden konden geven via de afstandsbediening. In de uitzending op 23 januari maakten 18.000 mensen hiervan gebruik, wat al meer was dan het aantal mensen dat via SMS hun antwoorden opstuurden. Technicolor Nederland NOB is inmiddels omgedoopt in Technicolor Nederland. Er wordt hard gewerkt aan de uitzendstraat voor de publieke omroepen, inclusief de onderliggende matrix en het broadcast compressie platform. Deze is naar verwachting over enkele maanden operationeel. NPO en NOS NPO is bezig met aanbestedingen voor de doorgifte via satelliet en voor de exploitatie van de DVB-T mulitplex. De NOS heeft een grote stap genomen richting het uitzenden in HD met de ingebruikname van de nieuwe HD-studio voor sportuitzendingen. De uitzendstraten van de publieke omroepen worden geschikt gemaakt voor HD en staan gepland om in het tweede kwartaal van 2008, voor de grote zomerevenementen, klaar te zijn. De verwachting is dat deze evenementen in HD aangeboden kunnen worden aan de distributiebedrijven. Daarnaast is er een High Resolution platform voor Uitzending gemist.nl, dat door kabelexploitanten kan worden doorgegeven. De aanlevering van metadata is inmiddels verbeterd en een aantal digitale themakanalen is ook via de satelliet te ontvangen. Ook worden er kanalen geleverd voor mobiele televisie, zodat de publieke omroep nu op alle distributiekanalen aanwezig is. ROOS De ROOS kanalen op Astra zijn verhuisd naar de nieuwe 23,5 lokatie. De regionale zenders zijn ook bezig met HDTV, zo is er een project op het gebied van Narrowcasting rondom TEFA (een antiekbeurs, begin maart in Maastricht). Veel omroepen zijn bezig met het uitbreiden van hun portfolio, waarbij vanwege de beperkte budgettaire ruimte ook samenwerking met andere partijen wordt gezocht zoals bijvoorbeeld Beeld en Geluid. RTL Bij Lybrand test RTL het systeem voor het video-on-demand bekijken van gemiste uitzendingen. In de loop van het jaar zal dit breder uitgerold worden. UPC Er komen steeds meer testen en activiteiten met interactieve televisie. Naast de IQ Test was er ook het 3FM donatie programma, waarbij 40% van de digitale klanten donaties via de rode knop deden. Per maand zijn er nu al circa drie interactieve commercials te zien. Verder is de dienst video-on-demand succesvol met name doordat films van Warner tegelijk met de verschijning op DVD via VOD kunnen worden bekeken. Dit heeft tot een significante verhoging van het gebruik geleid. UPC is in gesprek met andere studio’s om ook met deze vorm van beschikbaarheid te beginnen
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
5
Berichten in de media over Digitale TV2
Bron: DIGItvNEWS
DISTRIBUTIE Glasvezel in Eindhoven In Eindhoven is de aanleg van start gegaan van een glasvezel netwerk naar 45.000 huishoudens. Er zal in drie jaar tijd zo'n 500 kilometer worden gegraven om meer dan 5.000 kilometer kabel in de grond te leggen. Wijchen ook digitaal Vanaf begin december kunnen alle UPC klanten van Wijchen ook kiezen voor digitale televisie. Sinds 10 december is het frequentieplan gewijzigd. UPC hield inregelteams achter de hand om inwoners tegen eenkleine vergoeding (bejaardentehuizen etc zelfs gratis) te helpen met het opnieuw inregelen van de televisie. Voor een aantal omliggende dorpen is het nu voor het eerst ook mogelijk om internet en telefonie via de kabel af te nemen. UPC, 04/12/07
KANALEN Liberty TV failliet Na zes maanden is het themakanaal over reizen, Liberty TV, al weer opgehouden te bestaan. De aandeelhouders waaronder de Noordelijke Dagblad Combinatie, trokken de stekker er uit na tegenvallende reclameboekingen. Broadcast Magazine, 18/12/07
A-Tivi en TeVeSur stoppen De speciaal op Antillianen en Surinamers in Nederland gerichte zenders A-TiVi en TeVeSus zijn per 1 februari gestopt met uitzenden. De zenders waren als speciale betaalkanalen bij de meeste kabelexploitanten sinds begin 2003 in het digitale pakket te ontvangen. Mediamagazine, 08/01/08
Digitenne mast in Doetinchem Half december kwam de Digitenne zendmast bij Doetinchem in de lucht, waardoor ook deze regio nu het DVB-T pakket van KPN kan ontvangen. De start ging gepaard met een uitgebreide regionale promotiecampagne.
Nieuwe themakanalen CanalDigitaal 2
bij
In de afgelopen maanden is het themapakket van CanalDigitaal opnieuw uitgebreid. Zo zijn MGM Channel, Discovery Travel en Living en Playboy TV opgenomen in het themapakket. In het etalagekanaal hebben de zenders CarChannel, Family 7 en E!Entertainment een maand op proef gedraaid.
PSV-Heerenveen in HD via IP PSV heeft de wedstrijd tegen Heerenveen (1-1) in HDTV uitgezonden via het glasvezelnetwerk 'Ons Net'. De abonnees konden de wedstrijd gratis op hun computer bekijken in HDTV kwaliteit. PSV had voor de gelegenheid toestemming gekregen van licentiehouder Tele2 en heeft de HD registratie in eigen beheer op gehuurde HD apparatuur laten plaatsvinden. Volgens de club is dit de eerste keer dat een club in eigen beheer, zonder tussenkomst van een omroep, een wedstrijd aan haar supporters aanbiedt. PSV verwacht dat dit in de toekomst vaker zal plaatsvinden.
INTERACTIEF Hyves TV pilot bij Tele2 Bij Tele2 begint in maart een pilot van Hyves TV. Tele 2 abonnees kunnen met een speciaal kastje van Avinity en een bijgeleverde afstandbediening gebruik maken van Hyves in een formaat dat is aangepast voor TV gebruik. Yme Bosma, manager Business Development & Partnerships van Hyves, maakte dat onlangs bekend in het Cross Media Café in Hilversum. Volgens Bosma zijn er heel wat mensen die op een passieve manier gebruik maken van Hyves en voor dat soort “blader”gebruik is de TV naar zijn mening prima geschikt. Er zijn al 1 miljoen Hyvers die minstens één YouTube filmpje aan hun profiel hebben toegevoegd en sinds kort kun je ook NOS video’s met een klik aan Hyves toevoegen. Ook kun je binnenkort via IceMobile live uitzenden op Hyves met je mobiele telefoon. In de toekomst verwacht Bosma dat met Hyves een 'sociale EPG' ontstaat waarbij je kunt zien wat je vrienden kijken. HDTV Nieuws, 06/02/08
3FM serious request
NB de hier vermelde berichten zijn een selectie uit het nieuwsaanbod van de laatste drie maanden.
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
De actie 3FM Serious Request is door UPC ondersteund met behulp van interactieve televisie. Op kanaal 13 konden kijkers van UPC 24 uur per dag de radio-actie op interactieve televisie volgen. Kijkers konden via de actisire direct donaties doen voor de actie en verzoeknummers aanvragen. UPC, 17/12/07
Nationale IQ Test interactief Eind januari was de Nationale IQ test, uitgezonden door BNN, voor het eerst ook via de rode kno van de interactieve televisie bij UPC te spelen. Kijkers met een Mediabox van UPC konden via hun afstandsbediening hun antwoorden doorgeven en kregen na afloop direct hun uitslag te zien. Volgens UPC namen er al meer mensen op deze manier deel dan via SMS.
BELEID/POLITIEK Agentschap houdt digitale omroep
consultatie
Het agentschap Telecom is gestart met een consultatie voor de uitgifte van vergunningen voor digitale omroep. Tot en met 6 maart kan iedereen zijn zienswijze geven op de ontwerpregeling 'aanvraagprocedure en veiling gebruiksrechten frequentieruimte voor digitale omroep' en de ontwerpvergunningen. Voor het ontwerpbesluit 'wijziging Nationaal Frequentie Plan' geldt dat belanghebbenden tot en met 20 maart hun zienswijze kunnen indienen. Agentschap Telecom, 08/02/08
CONSUMENT Jeugd wil humor en muziek Onderzoek in opdracht van MTV Networks wijst uit dat jongeren vooral op zoek zijn naar humor en muziek op de digitale televisie. Het onderzoek toont ook aan dat jongeren de nieuwe functionaliteiten sneller oppikken dan ouderen. Ruigrok Netpanel onderzocht de mening van 1500 jongeren tussen 13 en 34 jaar. Tweevijfde (39%) van de jongeren heeft thuis inmiddels de beschikking over digitale TV. Van de jongeren die op dit moment nog geen digitale TV hebben, wil een derde (34%) dit in de nabije toekomst waarschijnlijk aanschaffen. Een op de tien (9%) is dit zeker van plan. De belangrijkste redenen om digitale TV aan te schaffen zijn het bredere aanbod (zenders) de
uitgebreidere mogelijkheden en de uitstraling ‘digitale TV is de toekomst’. Jongeren (13-19 jaar) die van plan zijn in de toekomst digitale TV aan te schaffen zijn vooral geïnteresseerd in de genres Humor (78%) en Muziek (74%). Interesse voor deze genres is zelfs nog groter onder de bezitters van digitale TV. 96% van de 13 – 19 jarigen die al beschikken over digitale TV willen graag humor op TV. 84% van hen is geïnteresseerd in muziek. Dat de analoge kanalen van MTV Networks (MTV, TMF en Comedy Central) goed worden bekeken is bekend, maar ook de digitale kanalen zijn met een opmars bezig. Zo kijkt een derde van alle jongeren naar TMF NL en ongeveer een kwart naar MTV Brand New en TMF Party. MTV Networks, jan. 08
Gids voor digitaal Veronica Uitgeverij is in januari 2008 een nieuwe televisiegids gestart speciaal voor de kijkers naar digitale televisie. Totaal TV is een tweewekelijkse gids met de gegevens van meer dan 100 zenders. Daarmee is het volgens Veronica de grootste tv-gids van Nederland. Er is ook een website met programmagegevens en nieuws voor televisiekijkers: www.tvtotaal.nl.
Einde van HD-DVD Na een aantal tegenslagen heeft Toshiba de handdoek in de ring gegooid en de ontwikkeling van HD DVD stopgezet. Daarmee heeft de HD DVD drager van (vooral) Toshiba de slag definitief verloren van de Blu Ray disc die inmiddels door bijna alle hardwarefabrikanten en filmhuizen is omarmd. Tijdens de CES beurs in Las Vegas bleek de ondersteuning van HD DVD al verder afgebrokkeld en onlangs was de beslissing van het Amerikaanse Bestbuy om alle HD DVD spelers uit het assortiment te nemen een nieuwe slag. Ook de online videotheek Netfix stopte onlangs met verkoop en verhuur van HD DVD. De grootste klap werd misschien wel toegebracht door de consument zelf, die inmiddels in 85% van de aankopen van een HD afspeelmedium kiezen voor BluRay.
Digitale kabeldiensten verzorgingshuizen
in
Kabel Noord en Zorggroep Pasana zijn een overeenkomst aangegaan voor het leveren van digitale kabeldiensten binnen de verzorgingshuizen van Dongeraheem, de Skûle en de Spyker. Dit betekent dat diensten zoals internet, digitale telefonie en digitale televisie beschikbaar komen voor bewoners van de verzorgingshuizen. De overeenkomst houdt in dat Kabel Noord de infrastructuur overneemt
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
van Zorggroep Pasana en investeringen pleegt om de infrastructuur te moderniseren. Voor de bewoners betekent dit dat zij rechtstreeks klant worden en naast radio en tv toegang krijgen tot alle digitale diensten van Kabel Noord. Kabel Noord constateert binnen de ouderen doelgroep een toenemende behoefte aan digitale diensten zoals internet. Met name het aantal internetabonnees van 65 jaar en ouder is de laatste jaren significant gegroeid. Dat betekent dat een abonnee van Kabel Noord die verhuist naar een verzorgingshuis ook verwacht dat diensten zoals internet mee kunnen verhuizen. Tot op heden was dit niet mogelijk omdat de infrastructuur van verzorgingshuizen veelal niet geschikt is voor digitale diensten. Vanuit Zorggroep Pasana betekent een aansluiting op internet voor bewoners dat contact met kinderen, kleinkinderen en vrienden via e-mail tot de mogelijkheden gaat behoren. Ook het opzoeken van informatie en het bekijken van interessante onderwerpen zijn belangrijke zaken. Voor cliënten van een zorginstelling die vaak niet erg mobiel zijn, is internet zodoende een belangrijk communicatiemiddel. Naast toegang tot internet krijgen bewoners van bovengenoemde verzorgingshuizen tevens toegang tot digitale telefonie en digitale radio en televisie. Kabel Noord, 12/02/08
Zomerabonnement CanalDigitaal
bij
Satellietaanbieder CanalDigitaal heeft een speciaal abonnement voor de zomerrecreatie uitgebracht, waarmee je van 21 maart tot 21 september naar de belangrijkste Nederlandse zenders kunt kijken. Het pakket komt overeen met het basispakket en is per maand een euro duurder dan het gewone doorlopende jaarabonnement.
Verkoop dvd en hdd recorders zakt in De verkoop van DVD en harddisk recorders is de laatste maanden ingezakt. Dat meldde Jan Zwang van GfK tijdens het crossmedia cafe van iMMovator over de toekomst van televisie. In de laatste weken nam de verkoop opeens met zo’n 20 procent af in vergelijking met de zelfde weken vorig jaar. Daar tegenover is de verkoop van spelconsoles juist met 76 procent gestegen.
BEDRIJVEN
Zesko wordt Ziggo Het fusiebedrijf van Casema, @Home en Multikabel wordt in de loop van het jaar omgedoopt in Ziggo. De eerder opgedoken naam Zesko blijft mogelijk voortbestaan als de naam van de holding.
Management buyout CAIW Het management van CAIW neemt samen met RABO Bouwfonds Asset Management kabelexploitant CAIW over. Daarbij neemt Bouwfonds het netwerk over en het management de commerciële organisatie. CAIW begon als kabelexploitant in de regio Westland als een gemeenschappelijke regeling van de Westlandse gemeenten. Sinds de gemeentelijke fusies waren de gemeenten Midden-Delfland en Westland eigenaar. Deze gemeenten ontvangen netto samen 100 mljoen euro. CAIW breidde in de afgelopen jaren fors uit onder andere naar Aalsmeer en Uithoorn, maar ook met diensten via andere netwerken. CAIW was de eerste ter wereld met het aanbieden van always on internet verbindingen via de kabel en biedt deze dienst in vele andere kleinere kabelnetten aan. CAIW bedient nu 150.000 radio- en televisie abonnees, 70.000 kabel internet en 22.000 telefonie abonnees.
HDTV BBC HD regulier BBC is per 1 december met een reguliere HDTV uitzending begonnen. In november gaf de BBC Trust toestemming hiervoor, na een testperiode van 18 maanden. Vooralsnog lijkt het HD programma niet beschikbaar voor de Nederlandse markt, eerdere plannen van Casema om eind 2006 de testversie te gaan doorgeven strandden al op de rechten.
Ultra-HD in Japan in 2015 In Japan zal al in 2015 een volgende generatie TV het licht zien, de Ultra HD. De Japanse regering heeft hiervoor een samenwerkingsproject met private bedrijven gestart. Met Ultra-HD oftewel Super Hi-Vision, komt een resolutie van 7680 bij 4320 pixels de huiskamers binnen, oftewel 15 keer zo veel als de huidige Full-HD standaard. Er wordt dit jaar 2 miljoen euro geïnvesteerd in het onderzoek dat moet leiden tot een nieuwe 33 megapixel standaard met 22.2 kanaals geluid tegen 2015. Nu.nl, 15/01/08
CanalDigitaal start met HD
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
De plannen van CanalDigitaal met HDTV zullen waarschijnlijk begin maart tijdens de HD Dagen uit de doeken worden gedaan.
Eins Festival test in HD De Duitse publieke omroep test eind maart tijdens het paasweekeinde opnieuw grootschalig HDTV uitzendingen via de Astra 1 satelliet. Er zullen zo'n 40 programma's via het digitale televisiekanaal Eins Festival worden uitgezonden. Er worden zowel films, concerten als documentaires uitgezonden. Met deze testen worden de gezamenlijke uitzendingen van de EK en de Olympische spelen deze zomer voorbereid. Deze gaan in HD worden verzorgd door ARD en ZDF gezamenlijk. ARD en ZDF gaan pas vanaf de Olympische Winterspelen in Vancouver (2010) met officiële uitzendingen van HDTV beginnen, zo maakten zij onlangs bekend. Eind 2011 zullen tegelijk met de afschakeling van analoge verspreiding via de satelliet alle publieke zenders in HDTV gaan uitzenden. In de tussentijd zal met extra capaciteit op de Astra 1 satelliet een verbetering van de SD kwaliteit kunnen plaatsvinden evenals meer experimenten met HDTV. Zo zal er in de loop van 2009 een complete transponder beschikbaar zijn voor HD testuitzendingen. Pas in 2012 zullen de ARD en ZDF ook in HDTV via de Duitse kabelnetten te zien zijn.
Belgacom start VDSL voor HDTV Het VDSL-2 netwerk van Belgacom zal waarschijnlijk opengesteld moeten worden voor andere providers. Op het moment dekt het netwerk 60% van het Belgische grondgebied. Belgacom wil het voorlopig alleen gaan gebruiken voor het aanbieden van televisie in hoge definitie, maar er kunnen ook internetverbindingen van wel 100 mbps mee worden aangeboden. De Belgische telecomregulator BIPT heeft aan het gebruik door Belgacom de voorwaarde verbonden dat ook andere operators het netwerk moeten kunnen gebruiken, zodra Belgacom het zelf gebruikt. Waarschijnlijk wacht Belgacom met ingebruikname en gaat het eerst tegen deze beslissing van het BIPT in beroep.
TECHNIEK Reggefiber kiest Cisco Reggefiber heeft Cisco verkozen voor de technische uitvoering van de verdere uitrol van
glasvezel netwerken in onder andere Deventer en Almere. Reggefiber wil dat doen met de Ethernet Point-to-Point technologie van Cisco waarmee in eerste instantie 100 mbps en later snelheden van 1 gigabit per huishouden mogelijk zijn. Reggefiber heeft de ambitie om FTTH-breedbanddiensten voor iedereen in Nederland beschikbaar te maken. In Almere werkt Reggefiber samen in het AlmeerNet consortium met drie woningcorporaties. Hier worden na de start in Almere Haven in december, in de komende 2,5 jaar 70.000 huishoudens aangesloten. Cisco, 10/12/07; Telecompaper, 17/12/07
Hogere bitrate voor SBS Bij de fusiepartners Casema, @home en Multikabel is begin januari de indeling van de zenders gelijk getrokken. Bij deze operatie is ook de aanlevering van de SBS kanalen veranderd, waardoor deze nu ook in de hoge bitrate van 8 mbps wordt doorgegeven. Dit werd mogelijk gemaakt door de overschakeling op een directe aanlevering vanuit Hilversum. De drie bedrijven gebruiken nu 26 transportstreams van elk 38 mbps. www.digitalekabeltelevisie.nl, 10/01/08
MOBIELE TELEVISIE Nieuw Nokia met TV Nokia maakte tijdens GSM world in Barcelona bekend dat het in het najaar met een opvolger van de populair N95 komt, waarin vooral de DVB-H televisie-ontvangst opvalt. De N96 bevat zowat alle verbindingsmogelijkheden en toeters en bellen die je je maar kunt voorstellen, zoals WiFi, Bluetooth, GPS, 5 megapixel camera. Volgens de kenners/liefhebbers lijkt de N96 meer op de N81 dan op de N96 en kan daarmee mogelijk de concurrentie aangaan met de iPhone. De verwachte verkoopprijs (ex BTW en subsidies) ligt op €550.
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
Expertgroep Digitale Televisie - Monitor Digitale TV in Nederland, februari 2008
Adressen & contactpersonen GfK Benelux Marketing Services BV Krijgsman 22-25 1186 DM Amstelveen www.gfkbenelux.nl
Immovator Cross Media Network Postbus 124 1200 AC Hilversum www.immovator.nl
Contact:Jan Zwang e-mail:
[email protected] tel nr: 020-7133000
Contact: Freek van ‘t Ooster e-mail:
[email protected] tel nr: 035-677 7507
DIGItvNEWS www.digitvnews.nl Contact: Jan Boers e-mail:
[email protected] tel nr: 06 53283865