miKredietunie Oost-Nederland Dudokstraat 6 7425 CR Deventer
Telefoon: 06 239 97 539 E-mailadres:
[email protected]
miKredietunie Oost-Nederland Financieren van, voor en door ondernemers
miKredietunie Oost-Nederland
Financieren van, voor en door ondernemers Kredietunie Oost Nederland is een initiatief van MILK. MILK is een resource company van, voor en door ondernemers. MILK ontwikkelt miDashboard, een dashboard voor investeerders, fondsen, kredietunies en ondernemers. Tevens is MILK initiatiefnemer van miKredietunie, een netwerk van kredietunies die ondernemers financieren. De middelen in deze kredietunies zijn afkomstig van andere ondernemers. Ook de grootste en eerste kredietunie van Nederland is aangesloten bij miKredietunie. Ook ontwikkelt MILK de community voor ondernemers miBusiness. Met het ontwikkelen van deze diensten en producten gelooft MILK dat het voor MKB ondernemers mogelijk wordt om beter te ondernemen. Het doel is om een MKB ondernemer dezelfde resources te bieden als een multinational. Beter ondernemen begint bij MILK. MILK heeft in 2011 haar eerste kredietcoöperatie, en (een van) de eerste van Nederland, opgericht. Het idee is dat ondernemers elkaar ondersteunen met kennis en krediet vanuit een coöperatie, waar de leden van de coöperatie bepalen wat er gebeurt. MILK verstrekt ‘smart money’ (combinatie van kapitaal en kennis). Kapitaal kan als eigen en als vreemd vermogen worden verstrekt. Achter MILK staat een actief netwerk van meer dan 1.000 (oud)ondernemers afkomstig uit verschillende marktsectoren die andere ondernemers met raad en daad bijstaan. Deze combinatie van kapitaal en kennis leidt tot beter ondernemen en versnelde realisatie van de doelstellingen. MILK Kennis & Krediet Coöperatie U.A. is tevens initiatiefnemer van een van de eerste kredietunies van Nederland van waaruit het MKB gefinancierd wordt en waar de Kredietunie Oost Nederland ook is voortgekomen. Ondernemers die MILK inschakelen presteren gemiddeld 28% beter dan branchegenoten. Kennis & Krediet Coöperaties, zijn coöperaties die zijn opgezet voor en door ondernemers en zijn daarom ook ingericht om beter aan de wensen van het MKB te voldoen. Vanuit deze coöperaties wordt op lokaal niveau kennis en krediet verspreid en hebben als primaire doel de MKB-onderneming te ondersteunen bij het beter ondernemen. De coöperaties zijn opgericht door ondernemers en zijn van de ondernemers die lid zijn van de coöperaties. De leden van de coöperaties ontvangen een vast rentebedrag op hun inleg en daarnaast een winstdeling.
1
.. .. .. .. . Geschiedenis coöperatief bankieren Waarschijnlijk zegt de naam Hessel Wiegers Sikkema u vrij weinig, maar het is deze Sikkema die op 3 maart 1915 bepalend was voor de geschiedenis van het coöperatief bankieren. Hij leidde de eerste vergadering van de Coöperatieve Boerenleenbank, een bank voor en door boeren. Het was voor de boeren moeilijk om financiering te verkrijgen (net als voor het MKB nu) en op deze manier stonden zij samen sterk. Op deze eerste vergadering waren 36 leden aanwezig die besloten dat Sikkema de eerste kassier van de bank zou worden. Zijn werk was het ontvangen en terugbetalen van spaargelden en verstrekken van voorschotten. De Coöperatieve Raiffeisen-bank verstrekte een krediet van 20.000 gulden aan de Boerenleenbank¸ het concept was echter een dusdanig groot succes waardoor de Boerenleenbank al snel door het werkkapitaal heen was. Boeren uit Nederland deden steeds vaker verzoeken om een voorschot te krijgen en met de opkomst van de cichoreifabrieken bleef dit groeien. De chicoreifabrieken zorgden voor het verbouwen van onder andere witlof en andijvie en waren eveneens een succesverhaal. Er moest door de Boerenleenbank veelvuldig een beroep worden gedaan op de Raiffeisen-bank en uiteindelijk fuseren beide partijen in 1972 tot de Rabobank. Een bank voor en door boeren en een success story in een notendop.
Coöperatief bankieren anno nu De echte coöperatie verdween op deze wijze uit de Nederlandse economie en het bancaire klimaat is daarna decennia lang bepaald door de grootbanken in Nederland. Tot MILK in 2011 (een van) de eerste kredietunie van Nederland oprichtte en daarmee het coöperatief bankieren nieuw leven inblies.Deze eerste coöperatie van, voor en door ondernemers is in 2011 opgericht en al in 2012 zijn de eerste financieringen uit deze kredietunie verstrekt. In 2013 is gestart met de voorbereidingen om diverse lokale kredietunies te starten samen met andere ondernemers om kredietverstrekking aan het MKB weer op gang te krijgen. Deze kredietunies, die varen onder de vlag van miKredietunie hopen te profiteren van elkaars kennis en door het gezamenlijk zorgen voor de back-office, monitoring van gefinancierde bedrijven en begeleiding bij het starten van een kredietunie ook de kosten van een kredietunie zo laag mogelijk te houden. De geschiedenis van het coöperatief bankieren wordt in een modern jasje gestoken. In 2013 heeft miKredietunie I tevens te horen gekregen dat deze coöperatie mag financieren met staatsgarantie, door de toetreding tot de regeling BMKB (borgstelling MKB kredieten). Dit maakt miKredietunie het eerste initiatief dat (naast traditionele banken) goedkeuring heeft gekregen vanuit het ministerie van Economische Zaken om kredieten te verstrekken met staatsgarantie. 2
.. .. .. .. . Kredietunies, of hoe wij ze ook wel noemen; Kennis & Krediet Coöperaties, zijn coöperaties die zijn opgezet voor en door ondernemers en zijn daarom ook ingericht om beter aan de wensen van het MKB te voldoen. Vanuit deze coöperaties wordt kennis en krediet verspreid en de Kennis & Krediet Coöperaties hebben als primaire doel de MKB-onderneming te ondersteunen bij het beter ondernemen. De coöperaties zijn opgericht door ondernemers en zijn van de ondernemers die lid zijn van de coöperaties. De leden van de coöperaties ontvangen een vast rentebedrag op hun inleg en daarnaast een winstdeling.
Wat is het doel van de kredietunie? Het doel van de kredietunie is om kennis en kapitaal van mede-ondernemers te bundelen en dit lokaal, in de regio Oost-Nederland, te verstrekken aan medeondernemers. De coöperatieve gedachte laat ondernemers beter ondernemen met kennis en kapitaal van andere ondernemers.
Wat doet de kredietunie? Het geld dat door leden in de coöperatie wordt ingelegd, wordt gebruikt om financieringen te verstrekken aan ondernemers actief in Deventer. Deze ondernemers komen bij een van de traditionele banken niet in aanmerking voor krediet, maar kunnen desondanks een voldoende terugbetalingscapaciteit en mate van zekerheden aantonen. De coöperatie verstrekt geen eigen vermogen, maar enkel financieringen. Financieringen hebben een langlopend karakter, waarbij de looptijd kan variëren tussen doorgaans 1 en 7 jaar, afhankelijk van het doel van de financiering. De coöperatie ontvangt een rentevergoeding over de uitstaande financieringen.
Wie zijn de leden van de kredietunie? Leden van de coöperatie zijn doorgaans ondernemers of oud-ondernemers uit de regio Oost-Nederland. De leden kunnen zowel een inbreng doen op het gebied van kennis alsmede van kapitaal. Leden kunnen zowel een natuurlijk- alsmede een rechtspersoon zijn.
3
.. .. .. .. . Inleg en rendement hoe is de inleg te omschrijven? Het betreft een inleg in het eigen vermogen (ledenkapitaal) van de coöperatie. Deze inleg heeft dus een risicodragend karakter. De inleg kan door een lid terug gevraagd worden, hiervoor gelden echter een aantal criteria. Deze criteria worden verder uitgewerkt in de statuten van de coöperatie en het huishoudelijk reglement, waarop de leden uiteraard invloed kunnen uitoefenen. Het belangrijkste is dat terugbetaling van inleg de continuïteit van de coöperatie niet in gevaar brengt.
Wat is het rendement op de inleg? Het rendement op de inleg kan variëren, afhankelijk van de verstrekte financieringen. De coöperatie heeft geen winstoogmerk, wat betekent dat alle inkomsten (na aftrek van kosten, zie verder) verdeeld worden onder de leden. Inkomsten bestaan voor 100% uit inkomsten uit rente (rente op uitstaande financiering en eventueel bancaire spaarrente). De coöperatie heeft een standaard rentevergoeding van 3,2% over het inleggeld. In een reeds gestarte coöperatie was het rendement op de inleg circa 5,2%, wat betekent dat de leden bovenop de 3,2% nog eens 2% additioneel rendement ontvingen. Hierbij dient te worden opgemerkt dat in verband met de opstart de gelden relatief lang tegen een laag rentepercentage op een bancaire spaarrekening hebben gestaan. Dit zal in de miKredietunie Oost-Nederland voorkomen worden waardoor een rendement boven de 5,2% mogelijk is (uiteraard afhankelijk van de verstrekte financieringen). Dat rendement kan echter nog hoger. In 2013 is het rendement namelijk vastgesteld op 6,2%.
Wat is het risico van de inleg? Risico en rendement gaan doorgaans hand in hand. Dit betekent dat hogere rendementsverwachtingen gepaard gaan met een hoger risico. De coöperatie verstrekt geen eigen vermogen (participaties), maar enkel financieringen. Financieringen kennen doorgaans een lager risicoprofiel (risicomijdend) dan participaties. In geval van faillissement van een onderneming bestaan er uitgebreide mogelijkheden om een financiering te innen, bij een participatie is dit niet mogelijk. Daarbij kent een financiering, ten opzichte van een participatie, geen upside potential. Hoe succesvol een gefinancierde onderneming ook is, de rente zal niet hoger worden. De coöperatie zal proberen een optimale spreiding te betrachten in haar portfolio, waarbij het bij elke financiering 100% dekking wil hebben, hetzij door debiteuren/inventaris, hetzij door hypothecaire dekking, hetzij door een andere gangbare vorm van dekking. Dit betekent dat bij een probleemsituatie/default, de coöperatie te allen tijde de zekerheden kan aanspreken ter voldoening van de vordering. MILK heeft uitgebreide ervaring met het inwinnen van financiering op 4
.. .. .. .. . basis van zekerheden. Door dekking van de financieringen, tracht de coöperatie het risicoprofiel te verlagen. De inleg behoort tot het eigen vermogen van de coöperatie en is daardoor wel gevoelig voor verliezen van de coöperatie.
Financieringsbeoordeling Hoe vindt een financieringsbeoordeling plaats? MILK zal een eerste financieringsbeoordeling doen van mogelijke financieringsproposities. Dit betekent dat de terugbetalingscapaciteit en de zekerheden beoordeeld worden. De coöperatie heeft niet het streven om ‘een nieuwe traditionele bank’ te worden, maar acht een gedegen financieel onderzoek van belang. Dit onderzoek brengt een positief dan wel negatief advies uit over het financieringsverzoek. Op basis van dit advies beslist het bestuur van de coöperatie, eventueel met betrokkenheid van leden, over het al dan niet verstrekken van de financiering. De coöperatie kan ook bij een negatief advies van MILK de financiering verstrekken. De coöperatie kan daarbij zelf besloten tot aanvullend onderzoek naar de gefinancierde onderneming, bijvoorbeeld in de vorm van een ondernemersscan of een persoonlijk bezoek aan de onderneming.
Wat gebeurt er na het verstrekken van de financiering? MILK zal de formaliteiten omtrent de financiering op zich nemen. Dit betekent onder andere het opstellen van de leningsovereenkomst en eventuele verpandings- en achterstellingsovereenkomsten. Ook zal MILK zorgdragen voor registratie van eventuele verpandingen bij de Belastingdienst. Nadat de financiering verstrekt is, zal de ondernemer op maandbasis informatie aanleveren aan MILK (financiële en strategische stuurinformatie, dit kan per onderneming een kleine nuance bevatten). Deze informatie wordt door MILK beoordeeld, waarbij er eens per kwartaal een afspraak plaats vindt tussen een specialist of (oud)ondernemer en de gefinancierde partij. Desgewenst kan de afspraak zijn met een lid van de coöperatie, die over het gewenste specialisme beschikt. Dit is mede afhankelijk van welke behoefte bestaat bij de gefinancierde onderneming.
5
.. .. .. .. . Hoe monitoren wij? De gefinancierde klant wordt periodiek gecontroleerd met als doel het risico te minimaliseren en kansen optimaal te benutten.
MILK ontvangt automatisch financieel strategische informatie uit de administratie van de gefinancierde onderneming. Hiermee heeft zowel de ondernemer als de coöperatie maandelijks inzicht in de (financieel) strategische voortgang van de organisatie. De ondernemer wordt maandelijks (of per kwartaal) begeleid door een mede-ondernemer of specialist.
Bij complicaties of kansen worden andere ondernemers ingeschakeld in de keten, de coöperatie of de community.
Bij eventueel meer werk vanuit MILK dient dit eerst te worden goedgekeurd door de raad van Commissarissen van de Coöperatie om belangenverstrengeling tegen te gaan.
Kosten van de coöperatie De coöperatie heeft een vaste kostenstructuur. Er zal 2,25% afgedragen worden aan MILK voor de werkzaamheden, het beheer en de monitoring. Dit wordt ingeregeld in de SLA. Deze 2,25% bestaat uit 3 componenten: 1% vaste vergoeding; 1% faillissementsvoorziening (deze vergoeding wordt ondergebracht in een voorziening. MILK ontvangt dit pas na een bepaalde periode, bijvoorbeeld bij terugbetaling van een financiering, waardoor MILK altijd een zorgplicht zal houden, omdat een deel van het werk al gedaan is, maar daarvoor nog niet betaald is); 0,25% probleemfonds (het probleemfonds staat daar feitelijk los van, en is een fonds dat wordt opgebouwd door de coöperatie voor bedrijven die in de problemen zijn. Dit heeft solidariteit als beginsel. Dit kan ingezet worden indien er bij een entiteit in de portefeuille problemen ontstaan. Ook dit fonds kan gezien worden als een voorziening en wordt uitbetaald aan MILK zodra de financiering terug betaald is). Het bestuur en de Raad van Commissarissen ontvangen een vaste vergoeding, welke nader te bepalen is. Dit dient een vaste vergoeding te zijn om belangenverstrengeling te voorkomen. 6
.. .. .. .. . Overige kosten, indien deze ontstaan, worden gedragen door de coöperatie. Overige kosten kunnen bestaan uit juridisch advies, zaalhuur voor bijeenkomsten of andere zaken. Het bestuur dient de algemene vergadering van leden om goedkeuring te vragen voor kosten die niet vallen onder de SLA met MILK of de vergoeding voor bestuur en Raad van Commissarissen. Naast de kosten voor de coöperatie, hebben de ondernemers een overeenkomst met MILK en betalen zij maandelijks een bedrag voor de monitoring en het sparren met een specialist/(oud)ondernemer. Deze kosten zijn voor rekening van de gefinancierde onderneming, niet voor de coöperatie.
Structuur van de coöperatie De structuur van de coöperatie is als volgt. De coöperatie wordt bestuurd door een bestuur, doorgaans een voorzitter, een penningmeester en een secretaris. Het kan zijn dat meerdere rollen vervuld worden door een (rechts)persoon. Bestuursleden dienen lid te zijn van de coöperatie en worden gekozen door de leden van de coöperatie. De leden hebben tevens de mogelijkheid het bestuur te schorsen/ontslaan bij wanprestaties. Een Raad van Commissarissen (RvC) houdt toezicht op het bestuur. Deze RvC bestaat uit drie commissarissen gekozen uit de leden. De coöperatie sluit een service level agreement (SLA) af met MILK, waarbij MILK verantwoordelijk is voor de back-office, financiële analyse en monitoring van financieringen. MILK adviseert het bestuur over financieringen, waarbij het bestuur de eindverantwoordelijkheid heeft over de te verstrekken financieringen, eventueel in samenspraak met de leden. Welk stemrecht hebben leden? Ieder lid van de coöperatie heeft, ongeacht de inleg, 1 stem tijdens de algemene vergadering van leden. De coöperatie gelooft dat ieders stem gehoord dient te worden, waarbij het niet mogelijk moet zijn om middels kapitaal ook macht te kopen in de coöperatie die groter is dan de macht van andere leden. Hoe behoudt de coöperatie haar lokale karakter? Het betreft een coöperatie, wat betekent dat de leden een grote hoeveelheid macht hebben en er geen aandeelhouders zijn. De leden kunnen besluiten om enkel lokaal georiënteerde ondernemingen te financieren. Daarbij kan een (rechts)persoon slechts lid worden op uitnodiging van het bestuur van de coöperatie (waarbij huidige leden nieuwe leden kunnen voordragen). Dit zorgt ervoor dat de leden grote invloed hebben op de waarborging van het lokale karakter. 7
.. .. .. .. . Welke documenten met informatie betreffende de coöperatie zijn er? De coöperatie zal voor oprichting minimaal de volgende informatie verwerkt hebben in documenten:
Informatie memorandum;
Lidmaatschapsformulier;
Statuten;
Huishoudelijk regelement.
In de statuten en het huishoudelijk reglement zullen de juridische kaders uitgewerkt worden, waarop u als lid ook invloed heeft. De leden kunnen de statuten, alsmede het huishoudelijk reglement, aanpassen indien zij van mening zijn dat hier imperfecties in zitten.
Initiatiefnemers coöperatie De initiatiefnemers van de miKredietunie Oost-Nederland zijn: Bram Chaudron: Bram is actief met zijn administratiekantoor Cijferadvies Deventer en is specialist in het Managementinformatiesysteem Visionplanner, waarvan hij ook officieel dealer is. Bram is ook initiatiefnemer van de lokale ondernemersbijeenkomst “Alternatieve Koffie”, dat in samenwerking met het Ondernemershuis Deventer maandelijks door hem wordt georganiseerd. MILK Resource Company: MILK heeft reeds een eerste kennis en krediet coöperatie opgericht in 2011, welke vanaf 2012 financieringen verstrekt aan het MKB. MILK is een pionier op het gebied van kredietunies en kredietcoöperaties en biedt ondersteuning bij het oprichten en beheren van deze coöperaties. MILK verzorgt de back-office, de financiële analysewerkzaamheden en de monitoring van financieringen. MILK gelooft sterk in de combinatie van kennis en kapitaal en wil ondernemers beter later ondernemen. Hoe kan ik meer informatie verkrijgen over de coöperatie voor Deventer? Voor meer informatie kunt u het beste contact opnemen met Bram Chaudron (
[email protected]. Bram draagt zorg voor alle communicatie gedurende het proces tot aan de oprichting van de coöperatie. Hij zal ervoor zorgen dat uw vraag terecht komt bij de partij die deze het beste kan beantwoorden en zorgt ervoor dat u een antwoord op uw vraagt krijgt.
8