Metropool
Metropool 2013
Nederlandse School voor Openbaar Bestuur Lange Voorhout 17 2514 EB Den Haag tel. 070 302 49 10 ROI - Opleiding, Coaching en Advies voor de Publieke sector Herengracht 23 2511 EG Den Haag tel. 070 376 36 00
Metropool 2013 Een kennismaking met de opleiding Voor u ligt de brochure van het 11de Metropoolprogramma, een opleiding bestemd voor talentrijke medewerkers in de publieke sector werkzaam op het lokale en regionale niveau, die zich bezighouden met (groot)stedelijke vraagstukken. Voor hen biedt Metropool een solide basis voor doorgroei naar een volgende beleids- of managementfunctie, dan wel een andere spilfunctie binnen de organisatie. Bijzondere eisen voor lokale en regionale overheden Wie werkt voor de stad of provincie moet een goed zicht hebben op de specifieke kenmerken van het openbaar bestuur op (groot)stedelijk en regionaal niveau. Anders dan op het nationale niveau bezitten gemeenten en provincies nauwe banden met de burger, ‘afnemers’ van diensten en buurgemeenten. Juist deze band met de omgeving komt sterk tot uitdrukking in processen rondom beleidsontwikkeling en uitvoering. Dit stelt bijzondere eisen aan professionals die de ambitie bezitten om in de toekomst een spilfunctie te vervullen in de ambtelijke organisatie. Door de korte lijnen naar bestuur en samenleving combineert de professional diverse rollen, zoals die van adviseur, initiator, coördinator, procesbegeleider of uitvoerder. Om deze rollen te beheersen biedt Metropool inhoudelijke kennis over steden en stedelijkheid, maatschappelijke ontwikkelingen en trends binnen het openbaar bestuur, maar ook vaardigheden die deelnemers helpen optimaal te functioneren binnen hun organisatie. Een succesvolle alliantie Metropool is op verzoek van de G4 ontwikkeld. Het is een complete opleiding met aandacht voor inhoudelijke aspecten van het openbaar bestuur en individuele vaardigheden. De NSOB draagt daaraan bij als hoogwaardig, postacademisch opleidingsinstituut, waar diverse tophoogleraren hun kennis voor deelnemers vertalen naar de praktijk. De trainers van ROI zijn zeer ervaren en hooggekwalificeerd. ROI heeft jarenlange ervaring in het geven van advies, training en coaching op het gebied van beleid en bestuur, publiek management, persoonlijke effectiviteit en bedrijfsvoering. Opbrengsten van Metropool De opleiding biedt deelnemers kennis en vaardigheden om zich te ontwikkelen tot medewerkers die een spilfunctie kunnen vervullen in hun organisatie. De belangrijkste opbrengsten van Metropool zijn: •
Het verwerven van politiek-bestuurlijke sensitiviteit
•
Het vergaren van kennis over grote steden en regionale problematiek
•
Vermogen om integraal en resultaatgericht te kunnen werken
•
Inzicht in recente debatten rondom sturing, het maken van beleid en uitvoering
•
Vermogen om efficiënt te opereren binnen een ambtelijke en politieke context
•
Toegang tot het Metropool Mastertraject
Als vervolg op Metropool kunnen deelnemers het Metropool Mastertraject volgen: een verdiepend jaar van onderwijs en praktijkgericht onderzoek waarna deelnemers de titel Master of City Administration (MCA) verwerven.
2
Didactiek Metropool Leren en experimenteren voor toekomstige spilfuncties "Aan de hand van grootstedelijke vraagstukken biedt Metropool mij de mogelijkheid om mijn theoretische kennis te vergroten en praktische vaardigheden op te doen. De samenwerking met collega’s uit de vier grote steden, in combinatie met het intensieve karakter en de persoonlijke opzet van het programma, is bijzonder inspirerend!" (Deelnemer Metropool 2009 Roland de Bes, Gemeente Den Haag). Het programma van Metropool kent twee leerlijnen: cognitieve verdieping en de ontwikkeling van persoonlijke vaardigheden. Deze ‘dubbele leerlijn’ doorkruist de gehele opleiding; docenten en trainers bespreken met deelnemers actuele, maatschappelijke ontwikkelingen en verkennen de invloed daarvan op politiek en bureaucratie. Tegelijkertijd ontwikkelen deelnemers vaardigheden die nodig zijn om adequaat met deze ontwikkelingen om te gaan. Cognitieve verdieping: van stilstand naar versnelling De NSOB verzorgt de cognitieve onderdelen over thema’s als stad en stedelijkheid, de kracht van taal binnen het openbaar bestuur en voorziet deelnemers van actuele inzichten over theorieën van sturing en beleid. De focus is praktijkgericht. Door stil te staan bij de praktijk van alledag, krijgen deelnemers zicht op de gelaagdheid van maatschappelijke problematiek en ambtelijke processen. Dit biedt deelnemers ruimte om praktijken in de toekomst anders, niet, of beter vorm te geven. Optimaliseren van eigen kwaliteiten en talenten ROI is verantwoordelijk voor de vaardigheidsonderdelen binnen Metropool. De vaardigheidsonderdelen in het programma hebben tot doel deelnemers te ondersteunen bij de persoonlijke ontwikkeling en uitbreiding van vaardigheden en competenties in relatie tot de individuele professionaliteit. De deelnemer onderzoekt en optimaliseert de eigen kwaliteiten en talenten. Duaal leren: lerend werken en werkend leren Metropool is opgezet als een duaal leertraject en combineert leren met werken. De onderwerpen die in de bijeenkomsten aan bod komen zijn verbonden met de dagelijkse praktijk van de deelnemers. De deelnemer is geen ‘consument’, maar brengt actief onderwerpen in en experimenteert binnen de eigen organisatie. Intensieve begeleiding Tijdens het traject begeleiden de decaan prof. dr. Arthur Ringeling en de leermanagers drs. Jeroen de Haan en Nancy Chin-A-Fat MSc. De decaan is eindverantwoordelijk voor het gehele programma van Metropool. Jeroen de Haan is namens ROI verantwoordelijk voor de inhoud en kwaliteit van de vaardigheidsonderdelen. Nancy Chin-A-Fat is namens de NSOB verantwoordelijk voor de inhoud en kwaliteit van de cognitieve onderdelen. Gezamenlijk begeleiden zij de deelnemers gedurende het Metropoolprogramma. In gesprekken tussen de decaan, de leermanagers en de deelnemer komen de voortgang van het leertraject en het functioneren van de deelnemer op de werkplek ter sprake.
3
Excellent docentenkorps Een greep uit de (gast-)docenten die meedoen of in het verleden meewerkten aan Metropool: •
prof. dr. R. (René) Boomkens
•
prof. mr. dr. J.A. (Hans) de Bruijn
•
prof. dr. M.J.G. (Michel) van Eeten
•
prof. dr. P.H.A. (Paul) Frissen
•
prof. dr. P. (Paul) ’t Hart
•
prof. mr. dr. E.F. (Ernst) ten Heuvelhof
•
prof. dr. ing. G. (Geert) Teisman
•
prof. dr. ir. C.J.A.M. (Katrien) Termeer
•
prof. dr. M.J.W. (Mark) van Twist
•
prof. dr. M.A. Veenswijk
•
prof. dr. R.J. (Roel) in ’t Veld
•
prof. dr. J. (Jouke) de Vries
4
Opbouw Metropool Werken en leren centraal Metropool kent een doorlooptijd van ongeveer anderhalf jaar en bestaat uit vier fasen: 1. Kennis en Inzicht, 2. Stage, 3. Reflectie en 4. Afronding. De fasen zijn niet evenredig verdeeld over de tijd, maar de tijdsbelasting per maand is nagenoeg gelijk. Voorafgaand aan Metropool vinden er een intakegesprek plaats en een kennismakingsbijeenkomst. Fase 1 Kennis en Inzicht (februari – oktober 2013) De eerste fase bestaat uit vier modulen waarin deelnemers hun kennis en inzichten in de specifieke context van stad en regio verbreden. Elke module is opgebouwd uit een cognitief deel en een vaardigheidsonderdeel. De cognitieve onderdelen kenmerken zich door aandacht voor zowel concepten en theorieën als voor praktisch georiënteerde kennis en inzichten. De vaardigheidsonderdelen ondersteunen de deelnemers bij de ontwikkeling van benodigde vaardigheden. Deze fase is met de duur van ruim een half jaar de langste fase van de opleiding. Fase 2 Stage (oktober – december 2013) In de tweede fase doorlopen de deelnemers een stage van vier weken binnen een voor henzelf onbekende (inter)nationale organisatie. Voorafgaand formuleert de deelnemer zijn persoonlijke doelstellingen die hij tijdens de stage wil realiseren. Op deze manier verbreedt de deelnemer zijn kennis van, en inzicht in, de diversiteit aan organisatievormen en processen binnen de gemeentelijke en regionale overheid. Fase 3 Reflectie (januari – maart 2014) De reflectiefase is bedoeld om op de inzichten, die zijn opgedaan in de voorgaande fasen, te reflecteren en productief te maken. Deze fase bestaat uit twee modulen waarin de verschillende onderwerpen uit fase 1 worden gekoppeld aan de praktijk. Elke module bestaat wederom uit een cognitief deel en een vaardigheidsonderdeel. Uit de vaardigheidsonderdelen kan de deelnemer zelf het onderdeel kiezen dat past bij de leervraag. Deze derde fase ronden de deelnemers af met een reflectieverslag. Fase 4 Afronding (april 2014) Ter afronding van Metropool maken de deelnemers een eindopdracht. De resultaten van deze opdracht en de verslagen van de fasen 2 en 3 dienen als uitgangspunt voor het eindgesprek. Metropool wordt gezamenlijk afgesloten met de diploma-uitreiking. Optioneel: het Metropool Mastertraject (september 2014 – juni 2015) Als vervolg op Metropool is het Metropool Mastertraject ontwikkeld. Aan het Metropool Mastertraject is de titel Master of City Administration (MCA) verbonden. In het mastertraject staat een onderzoeksopdracht centraal. Het mastertraject is een tailor-made programma. Dit houdt in dat het traject in overleg met de deelnemers wordt geprogrammeerd.
5
Onderwerpen Metropool Actuele thema’s in praktijk gebracht ‘’Deze opleiding brengt een verdieping op zowel de inhoudelijke kennis als vaardigheden. Daarnaast dagen de docenten, aan de hand van de leerstof die is opgebouwd uit theorie en eigen praktijk, de studenten uit kritischer naar de bestaande ruimten en conventies te kijken’’ (Deelnemer Metropool 2009, Bart van Ulden, Gemeente Rotterdam). In de eerste en langste fase van Metropool komen vier verschillende thema’s aan bod, die we elk in een afzonderlijke module behandelen. Daarom staan we hier kort stil bij de inhoudelijke thematiek. Module 1: Brede maatschappelijke vraagstukken, stad en stedelijkheid Wat is een stad, wat is stedelijkheid? Een podium van maatschappelijke problemen of een gebied om maatschappelijke problemen op te lossen? Deze vragen staan centraal in de eerste module. Deelnemers maken kennis met de theoretische concepten van bekende auteurs over stad en stedelijkheid en verkennen dominante maatschappelijke trends. De deelnemer staat aan het begin van een traject waarin hij naast het werken in een grootstedelijke context, vooral zichzelf zal leren kennen. Zelfkennis en zelfmanagement zijn belangrijk om te komen tot verdere ontwikkeling. Gedurende het vaardigheidsdeel krijgen de deelnemers de eerste ingrediënten voor het leerplan. Module 2: Kennis, beleid en sturing Beleid maken en uitvoeren is een subtiel spel tussen politicus en ambtenaar; kennis en macht gaan niet altijd samen. In de tweede module onderzoeken deelnemers de relatie tussen kennis en beleid en de betekenis van sturing. Ook onderzoeken zij de relatie tussen toezicht en beleid, omdat deze van grote invloed is op het slagen of mislukken van beleidsplannen. In het vaardigheidsonderdeel besteden we aandacht aan het presenteren van beleid, maar ook van jezelf. We gaan in op communicatieve vaardigheden, het geven van feedback, gedragsbeïnvloeding, assertiviteit en zelfmanagement. Module 3: Publiek leiderschap & innovatie Docenten onderzoeken hoe leiders, ‘grote verhalen’ en (verbale) vernieuwing een bijdrage kunnen leveren aan publiek leiderschap. Ten tweede is er aandacht voor innovatie; onder welke voorwaarden worden de beste ideeën geboren? Op wat voor wijze kun je een organisatie inrichten om creativiteit en originaliteit optimaal te benutten, gegeven de voorwaarde van het politieke primaat. En wat betekent creativiteit voor de communicatie? Hier gaan we in het vaardigheidsdeel verder op in. Eveneens bekijken we verschillende onderhandelingstactieken en de persoonlijke stijl van conflicthantering. Module 4: Management van cultuur en chaos Cultuur is een niet te onderschatten factor binnen een ambtelijke organisatie, net als de vaak door ambtenaren ervaren chaos. Is orde daarvoor de oplossing? De docenten leggen deelnemers uit hoe organisatiecultuur een instrument kan zijn van innovatie en vernieuwing. Daarnaast leren de deelnemers waar de grens ligt tussen chaos en orde, teneinde effectief te opereren in het openbaar bestuur. Kort en krachtig kunnen argumenteren is daarbij van belang. In het vaardigheidsdeel gaan we in op persoonlijke overtuigingskracht en het optreden in een debat.
6
Praktische informatie Aanmelding Geïnteresseerd in deelname aan Metropool? U kunt zich aanmelden bij ROI via het Metropool projectsecretariaat: Mieke Bakker (
[email protected] / 020 638 7704) Startdata en inschrijving De opleiding begint met een introductiebijeenkomst eind januari 2013. De intakegesprekken vinden plaats in december 2012. Vanaf februari 2013 begint het opleidingstraject. Deze leergang zal in april 2014 zijn afgerond. Kosten De deelnamekosten bedragen per deelnemer € 18.000,-- (excl. locatiekosten). De locatiekosten zijn geraamd op € 3.500,-- per deelnemer, incl. verblijf in een extern conferentieoord. Afrekening vindt plaats op basis van werkelijk gemaakte kosten. Meer informatie Meer informatie vindt u op www.nsob.nl/metropool en www.roi-opleidingen.nl. Voor vragen over de leergang kunt u ook terecht bij het leermanagement: drs. Jeroen de Haan (
[email protected] /070 376 3659) en Nancy Chin-A-Fat MSc (
[email protected] /070 302 4935).
7
NSOB Lange Voorhout 17 2514 EB Den Haag
ROI Opleiding, Coaching & Advies Herengracht 23 2511 EG Den Haag
t f e w
t f e w
(070) 30 24 910 (070) 30 24 911
[email protected] www.nsob.nl
(070) 376 36 76 (070) 363 43 98
[email protected] www.roi-opleidingen.nl