Voor- en nadelen op een rij
ONTWIKKELING ROMAN ABRAHAMS
Triple glas
heeft de toekomst
Het is slechts een kwestie van tijd dat drievoudig isolerende
2020 ‘bijna nul’ moet zijn, wat betekent
beglazing, beter bekend als triple glas, isolerend dubbelglas zal
dat tussen 2015 en 2020 er een mo-
verdringen van de markt. Triple glas heeft meerdere voordelen en de nadelen zijn in feite niet meer dan ‘prima te overwinnen aandachtspunten’. Roman Abrahams, Technical Advisor &
ment komt dat we met extra isolerend dubbelglas, zoals HR++, niet meer aan de eisen kunnen voldoen en triple glas gemeengoed gaat worden.
Quality Pilkington Benelux, zet beide in dit artikel op een rij. Dat het aandeel triple glas maar zo gestaag groeit is verklaarbaar. Met de huiHet aandeel van triple glas groeit, al
verlagingen voor de isolatiewaarde van
dige crisis, waarbij de bouw het zwaarst
is dit nog steeds klein vergeleken met
daken, gevel en vloer zal waarschijnlijk
getroffen is en waar het dal nog niet
extra isolerende beglazing, zoals HR++.
tot een verdere verlaging van de isola-
bereikt is, wordt er kritisch gekeken naar
De aanscherping van het Bouwbesluit
tiewaarde van ramen en deuren leiden.
elke verhoging van de bouwkosten. Zo-
2012 van de EPC-eisen en de isola-
Een studie in opdracht van Agentschap
lang glas nog steeds een sluitstuk is in
tiewaarde van ramen en deuren heeft
NL houdt rekening met een verdere ver-
de begroting, worden er al snel conces-
daar weinig verandering in gebracht.
laging naar 1,4 W/m2K bij een EPC-eis
sies gedaan door het voorgeschreven
Pas na de volgende stap, voor 2015
van 0,4. Deze voorgenomen aanscher-
triple glas om te buigen naar dubbel-
voorgenomen, is de beoogde isolatie-
ping is nog steeds te behalen met de
glas, zeker als de vereiste U-waarde
waarde van ramen en deuren alleen
huidige houten of kunststof kozijnen in
voor de gevel daarmee ook wordt ge-
met triple glas te halen.
combinatie met isolerend dubbelglas
haald. Daarmee gaan we echter voorbij
Het
met een isolatiewaarde van 1,0 W/m2K
aan de voordelen van triple glas.
hoofdkantoor
Aanscherping isolatie-eisen
en een thermisch verbeterde afstand-
De aanscherping van de isolatie-eisen
houder. Dus ook in 2015 zal de verdere
Lagere Ug-waarde
Natuur Fonds
voor ramen en deuren in 2013 naar
aanscherping van isolatie-eisen voor
In vergelijking met gewoon dubbelglas
te Zeist is een
1,65 W/m2K is gebaseerd op een iso-
woningbouw niet de motor zijn voor
heeft triple glas een lagere Ug-waarde.
CO2-emissievrij
latiewaarde van extra isolerend dubbel-
de groei van triple glas. Echter, bij een
Standaard extra isolerende beglazing
gebouw,
glas in combinatie met een standaard
verdere verlaging is straks triple glas de
behaalt een Ug-waarde van 1,1
mede door de
houten of kunststof raam. De voorge-
enige oplossing. In het ‘Lente-akkoord
W/m2K. Inmiddels biedt elke glasfabri-
drievoudige
nomen aanscherping van de EPC-eis
Energiebesparing’ is afgesproken dat
kant glas dat 1,0 W/m2K haalt in een
beglazing van
naar 0,4 in 2015 en gedifferentieerde
de EPC voor nieuwbouwwoningen in
standaard opbouw van 4(15)4 met een
AGC. Foto: AGC
van het Wereld
Triple-glas bestaat uit drie glasbladen waarvan de buitenste voorzien zijn van een low-E coating op posities 2 en 5 (rood
>>
aangegeven). Schema: AGC www.glasinbeeld.nl
27-28-29-30-31-32_tripleglas.indd 27
27
16-04-14 10:09
Het aandeel van triple glas groeit nog steeds, al is dit nog steeds klein vergeleken met extra isolerende beglazing. Foto: Pilkington
Het verschil
15 millimeter met Argon gasgevulde
den. Daarnaast wordt de randafdichting
toepassing. Bij toepassing van het-
tussen een ruit
spouw en de Low-E coating op positie 3
ook veel meer belast wat van invloed
zelfde glas onder een hellingshoek zal
met en zonder
(spouwzijde binnenruit). Er zijn dubbel-
is op de levensduur. In de praktijk
het daadwerkelijke warmteverlies door
anti-condens
glasproducten met twee Low-E coatin-
zal deze oplossing daarom niet snel
het glas groter zijn en de isolatiewaarde
coating. Foto:
gen, waarbij de tweede zich op positie
worden toegepast of zonder garantie
verslechteren. Ook bij triple glas treedt
Pilkington
4 (kamerzijde binnenruit) bevindt. In
worden aangeboden. Het is mogelijk
dit op, maar in mindere mate dan bij
combinatie met een Krypton gasvulling
nog lagere waarden te behalen door
dubbelglas. De binnenruit van triple
haalt dit glas een Ug-waarde van 0,8
diverse producten te combineren. Zo is
glas in daktoepassingen zal meerdere
W/m2K, maar dit glas is niet goedkoper
een Ug-waarde van 0,4 W/m2K of lager
graden warmer blijven onder gelijke
dan triple glas dat ook nog eens betere
haalbaar door bijvoorbeeld vacuümglas
omstandigheden dan bij dubbelglas,
isolatiewaarden heeft.
samen te bouwen in dubbelglas.
wat de koudeval vermindert. Voor niet-
Met triple glas is standaard een Ug-
Comfort
winst in isolatiewaarde te behalen
waarde van 0,7 of 0,6 W/m2K te halen.
Naast de verbeterde isolatiewaarde
wanneer triple in plaats van dubbelglas
Het isolatieglas bestaat dan standaard
heeft triple glas ten opzichte van dub-
wordt toegepast.
uit drie bladen 4 millimeter floatglas
belglas nog een groot voordeel. Door
en daartussen twee Argon gasgevulde
de dubbele luchtspouw zal de opper-
Aandachtspunten
spouwen van minimaal 12 of 14 mil-
vlaktetemperatuur van de binnenruit bij
Naast de voordelen heeft toepassing
limeter, 4(12)4(12)4 of 4(14)4(14)4.
triple glas hoger zijn en minder afkoelen
van triple glas ook een aantal nadelen;
Twee van de drie bladen zijn voorzien
bij extreme weersomstandigheden en
of beter gezegd te overwinnen aan-
van een Low-E coating, doorgaans
koude wind dan bij dubbelglas, zelfs al
dachtspunten. Een aantal daarvan ligt
aangebracht op positie 2 (spouwzijde
wanneer beide opbouwen een gelijke
voor de hand, zoals extra gewicht en
buitenruit) en positie 5 (spouwzijde
isolatiewaarde hebben. Dit zorgt voor
pakketdikte, maar er zijn ook punten
binnenruit) waarbij de middenruit niet
minder koudeval langs het raam en
die redelijk onderbelicht en toch erg
gehard hoeft te worden (zie verderop).
maakt het glas geschikt voor combina-
belangrijk zijn voor een juiste toepas-
Een Ug-waarde van 0,5 W/m2K is te
ties met zogenaamde LTV-oplossingen
sing. We behandelen allereerst kort
behalen door het gebruik van Krypton
(Lage Temperatuur Verwarming), zoals
de punten gewicht, hang- en sluitwerk,
gas. In de praktijk wordt dit nauwelijks
bijvoorbeeld een woning met alleen
sponningbreedte en licht- en warmte-
toegepast omdat Krypton de prijs van
vloerverwarming. Dat leidt tot energie-
doorlaat en gaan dan uitgebreider in op
het triple glas onevenredig duur maakt.
besparing en hoger wooncomfort.
condensvorming, isochore druk, randaf-
verticale toepassingen is de grootste
dichting en plaatsing.
Een andere theoretische oplossing is
2 8
de spouwbreedte te verhogen tot twee
Ook voor niet-verticale oplossingen,
maal 18 millimeter in combinatie met
zoals daken, biedt triple glas een grote
Een vanzelfsprekend aspect waar re
een Argon gasvulling. Echter, door
verbetering. De opgegeven isolatie-
kening mee moet worden gehouden is
het grote opgesloten volume van lucht
waarde Ug van glas uitgedrukt in
de toename van het gewicht van het
tussen de bladen zullen er grote ver-
W/m2K wordt bepaald volgens de Euro-
glas. Elke extra millimeter glasdikte
vormingen en spanningen in het glas
pese norm NEN-EN 673 en geldt voor
heeft een extra gewicht van 2,5 kg/m2.
optreden die zelfs tot breuk kunnen lei-
het midden van het glas bij verticale
De dunste toevoeging, een extra 4 mil-
Glas in Beeld
27-28-29-30-31-32_tripleglas.indd 28
16-04-14 10:10
limeter ruit zorgt dus voor een extra
al langer en anti-condensatie is een
gewicht van 10 kg/m2. De zwaardere
bijkomende eigenschap. De zelfreini-
dimensionering heeft gevolgen voor het
gende coating is een online coating
hang- en sluitwerk en er is extra spon-
op positie 1, waarbij het glasoppervlak
ningbreedte nodig voor het glaspakket.
hydrofiel is en er voor zorgt dat het
Die is doorgaans voor aluminium en
afgebroken organische vuil door een
kunststof kozijnen geen probleem, maar
waterfilm van het glas spoelt. De hydro-
in hout minder eenvoudig realiseerbaar.
fiele eigenschap van dit glas voorkomt
Het extra glas bij triple absorbeert ook
dat er druppelvorming kan ontstaan
meer licht en warmte waardoor de licht-
wat het doorzicht belemmert en zorgt
en zonnewarmtedoorlaat afneemt. Bij
ervoor dat de aanwezige condens-
Door het krimpen of uitzetten van het luchtvolume in
toevoeging van een extra 4 millimeter
druppels als een soort waterfilm over
de spouw ontstaan er spanningen in zowel het glas als
ruit met Low-E coating neemt de licht-
het glas worden uitgespreid. Hierdoor
de randafdichting. Te groot drukverschil kan leiden tot
en warmtedoorlaat met ongeveer 10
condenseert er nog wel vocht op het
glasbreuk.
procent af ten opzichte van dubbelglas.
glas, maar blijft er een beter doorzicht
Producenten hebben inmiddels echter
behouden dan glas zonder deze coa-
triple glas ontwikkeld met nagenoeg
ting. De tweede groep bestaat uit de
dezelfde licht- en warmtedoorlaatbaar-
anti-condens coatingen die de laatste
heid (Tl 73% en g 62%) als standaard
jaren specifiek ontwikkeld zijn om con-
dubbele beglazing.
dens tegen te gaan. Deze online coatingen op positie 1 hebben een Low-E
Condensvorming
werking waardoor het oppervlak van
Een ander verschijnsel is condens-
het buitenblad enkele graden warmer
vorming. Condens ontstaat al bij extra
blijft dan bij gewoon glas. Hiermee blijft
isolerend glas, vooral in het voor- en
de oppervlaktetemperatuur van het bui-
najaar wanneer in de ochtend de lucht
tenblad langer boven het dauwpunt, het
sneller opwarmt dan het glas en het
moment waarbij het aanwezige vocht in
aanwezige vocht in de lucht conden-
de buitenlucht condenseert op het glas-
seert op het koude glasoppervlak. Maar
oppervlak, en wordt condensvorming
door de nog betere thermische isolatie
vertraagd of zelfs vaak verhinderd ten
bij triple glas zal dit effect eerder optre-
opzichte van een glasoppervlak zonder
den, waardoor het aantal dagen dat de
een dergelijke coating onder dezelfde
condensvorming optreedt, zal toene-
omstandigheden. Anti-condens coatin-
men. Inmiddels zijn er glastechnische
gen zijn Planibel AF van AGC, Pilking-
oplossingen verkrijgbaar die het door-
ton Anti condensatie glas, ClimaGuard
zicht verbeteren of de condensvorming
Dry van Guardian en Free Vision T van
tegen gaan. De diverse aangeboden
Euroglas.
productoplossingen zijn grofweg in
Door verschil in temperatuur en luchtdruk tijdens productie en na plaatsing, neemt het spouwvolume af
twee groepen te verdelen: glas met een
Isochore druk
(hol staan) of toe (bol staan). Deze belastingen op het
hydrofiele coating en specifiek ontwik-
Sommige belastingen werken bij drie-
glas noemen we isochore druk. Volgens de NEN 2608
kelde anti-condens coatingen.
voudige beglazing sterker door dan bij
dient deze belasting getoetst te worden bij ruiten met de
dubbelglas. Omdat de tussenruimte
kleinste zijde kleiner dan 1.000 millimeter. Hier kunnen
Hydrofiele coatingen van de zelfrei-
tussen de glasbladen luchtdicht is af-
namelijk de spanningen in het glas die ontstaan door het
nigende beglazingen van Pilkington
gesloten zal het glas doorbuigen als
hol of bol staan de maximaal toelaatbare spanningen van
(Activ) en SGGS (Bioclean-e) bestaan
gevolg van drukverschillen binnen en
het glas overschrijden, met breuk als gevolg. www.glasinbeeld.nl
27-28-29-30-31-32_tripleglas.indd 29
>> 29
16-04-14 10:10
Een verdere verlaging van de EPC zal niet direct leiden tot een ander glaspakket. De energieprestatie kan worden verbeterd met andere maatregelen dan isolatie alleen.
Drievoudig glas in een uitzetraam van een duurzaam huis in Leidsche Rijn. Foto: Rik Vollebregt
Hoe zit het met geluidwering?
op thermische breuk. De oplossing die men dan biedt is het harden
Triple glas heeft geen hogere waarden voor geluidsisolatie dan dub-
van het gecoate middenblad.
belglas. Sterker: door het toepassen van een extra ruit met dezelfde glasdikte bestaat er kans op resonantie. Dat zou een reden zijn om
De meeste fabrikanten geven er echter de voorkeur aan het plaatsen
juist wel voor een a-symmetrische opbouw te kiezen; het meest prak-
van de Low-E coatingen op positie 2 en 5, waarbij de warmteabsorptie
tisch is de middelste ruit te laten afwijken qua dikte of daar eventueel
van het middenblad afhankelijk van de dikte en glassoort voldoende laag
een geluidwerende folie te gebruiken.
is en er geen verhoogd risico is op thermische breuk. Hierin hanteren de fabrikanten ieder een eigen beleid. In het algemeen kan gesteld worden
Hoe zit het met brandwering?
dat bij een 4 millimeter middenblad bestaand uit standaard floatglas er
Het is mogelijk triple glas brandwerend uit te voeren. Hou er rekening
geen verhoogd risico is, mits er geen omstandigheden aanwezig zijn die
mee dat glassoort, maatvoering, detaillering en kozijn overeenkom-
voor hogere temperatuurverschillen kunnen zorgen. Denk aan slagscha-
stig de test dienen te worden uitgevoerd.
duw of zonwering. Wordt er dikker glas toegepast of zijn er wel situaties die tot een hogere temperatuurverschil kunnen leiden, dan kan men nog
Wel of niet harden middenruit?
kiezen voor extra helder glas, dat vanwege zijn lager ijzergehalte een
Over het algemeen kunnen we stellen dat er bij triple glas een hogere
lagere warmteabsorptie heeft. Daarnaast kan men altijd nog het midden-
risico is op thermische breuk dan bij dubbelglas. Dit komt omdat de
blad thermisch versterken of harden. Het volledig uitsluiten van thermi-
totale glasdikte die warmte absorbeert groter is en triple glas in het
sche breuk is alleen mogelijk met thermisch gehard floatglas.
algemeen uitgevoerd wordt met twee Low-E coatingen waarbij de spouwtemperaturen en de temperaturen van het middenblad hoger
Is CE-markering verplicht?
oplopen dan bij dubbelglas. Is er dan ook een groter risico op thermi-
Ja, maar de CE-markering geldt voor isolatieglas als productgroep
sche breuk?
en kent geen onderscheid tussen dubbel en drievoudig glas. De Europese productnorm die hiervoor geldt, stelt weliswaar bepaalde
Dat hangt af van de opbouw van het glas en de situatie waar het
testen verplicht, maar alle eisen zijn gebaseerd op testen van ge-
glas wordt toegepast. In theorie is het het meest optimaal de Low-E
woon dubbelglas met een opbouw 4(12)4. De norm gaat voorbij aan
coatingen op positie 3 (buitenste spouwzijde middenblad) en positie
alle aspecten die voor triple-glas gelden. Momenteel is de norm wel
5 (binnenste spouwzijde binnenblad) toe te passen. Op deze ma-
in herziening, maar grote wijzigingen worden niet verwacht.
nier wordt de warmtestraling van een woning zo snel mogelijk terug
3 0
gereflecteerd. Echter voor de Ug-waarde maakt het geen verschil
Wat zijn de (meer)kosten?
wanneer de coatingen zich op positie 2 (buitenste spouwzijde bui-
De prijs van dubbelglas fluctueert enorm, dus standaard prijzen zijn niet
tenblad) en positie 5 bevinden. Voor de temperatuuropbouw van de
te noemen. De meerprijs is circa 50 à 80 procent in vergelijking tot extra
middenruit scheelt dit echter wel veel. Bij het toepassen van twee
isolerend glas. De meerkosten komen niet voort uit de extra 4 millimeter
Low-E coatingen in triple glas waarbij de middenruit gecoat is, zal de
ruit, maar enerzijds uit de benodigde kit ten behoeve van de dubbele
temperatuur van het middenblad door hogere warmteabsorptie van
spouw en verhoogde randafdichting en anderzijds uit de extra coating
de Low-E coating te hoog oplopen en is er een onacceptabel risico
en extra handling, evenals de langere doorlooptijd in de productie.
Glas in Beeld
27-28-29-30-31-32_tripleglas.indd 30
16-04-14 10:10
buiten de spouw. Deze drukverschil-
verplicht. Daarbij mogen de optredende
voor gas- en vochtdichtheid van
len treden op doordat temperatuur- en
spanningen in het glas niet de maximaal
isolatieglas. In het algemeen wordt bij
atmosfeerwaarden bij het hermetisch
toelaatbare spanningen volgens de
dubbelglas voor polysulfide en polyu-
afsluiten van de ruit in de productie ver-
norm overschrijden. Omdat het effect
rethaan randafdichtingen een standaard
schillen van die tijdens het gebruik na
van de isochore druk afneemt naarmate
randhoogte (afstandhouder + rugdek-
plaatsing. Dit effect is zichtbaar als de
de overspanning van het glas groter is,
king) van 10 tot 12 millimeter toegepast.
vertekende spiegeling in het glas door
hoeft de toetsing op isochore druk vol-
Bij triple glas ligt de randhoogte tussen
het hol of bol staan van de glasbladen.
gens de NEN 2608:2011 alleen plaats te
de 12 en 15 millimeter.
Dit effect wordt wel de isochore druk
vinden bij isolatieglas waarvan de klein-
genoemd. De isochore druk is één van
ste zijde kleiner is dan 1.000 millimeter.
Een hogere randafdichting brengt ook een hogere sponninghoogte met zich
die aandachtspunten die onderbelicht is, maar wel grote gevolgen kan heb-
Uit berekeningen blijkt dat de kritieke
mee. Met een minimale omtrekspeling
ben. Door het krimpen of uitzetten van
overspanning van de kleinste zijde tus-
van 5 millimeter, is een sponninghoogte
het luchtvolume in de spouw ontstaan
sen de 400-600 millimeter ligt. Dit heeft
van 20 millimeter noodzakelijk om te
er spanningen in zowel het glas als
als gevolg dat een standaard triple op-
zorgen dat de randafdichting niet in
de randafdichting. Anders dan bij
bouw 4(14)4(14)4 bij deze afmetingen
het zicht komt, rekeninghoudend met
windbelasting waarbij de spanningen
niet meer voldoet aan de norm en er
ook nog de toelaatbare toleranties op
toenemen naarmate het glasoppervlak
gekozen moet worden voor een oplos-
het verloop van de randhoogte. Om
groter wordt, geldt juist voor de isochore
sing zoals het harden van de ruiten of
esthetische redenen en vanwege de
druk dat grote ruiten er minder belast
gebruik van dikker glas.
gevoeligheid van de randafdichting voor UV-licht, adviseren fabrikanten bij triple
door worden. Een groot glasoppervlak kan namelijk meer doorbuigen om het
Randafdichting
glas dan ook een dergelijke sponning-
verschil in spouwvolume op te vangen.
Isolatieglas in een gebouw is altijd in
hoogte in plaats van de in de NPR 3577
Juist bij ruiten met een kleine afmeting
beweging, niet alleen door de windruk,
voorgeschreven minimale 17 millimeter
kan het glas niet genoeg doorbuigen,
maar ook door de continue wisselin-
voor dubbelglas toe te passen.
waardoor er hoge spanningen kunnen
gen van temperatuur en druk. Geen
optreden in het glas en de randafdich-
probleem: die pompende bewegingen
Plaatsing
ting. Omdat de totale tussenruimte
worden onder andere opgevangen
De plaatsing van triple glas dient net
breder is dan bij gewoon dubbelglas
door de randafdichting van het kader.
als dubbelglas volgens de NPR 3577
werkt de isochore druk sterker door en
Die kan enige vervorming hebben en
uitgevoerd te worden. Belangrijk aan-
de temperatuurverschillen kunnen hoger
garandeert dat de spouw hermetisch
dachtspunt is dat de ruiten op een
oplopen.
afgesloten blijft. De glasindustrie kan
juiste manier ondersteund worden. Het
om die reden de garantie geven dat het
gebeurt vaak dat men niet de juiste
De isochore druk is al sinds 2007 opge-
glas lange tijd intact blijft, ‘luchtdicht’.
breedte steunblokjes bij zich heeft en
nomen als belasting in de NEN 2608-2
In Nederland is die garantie tien jaar, in
dan maar het steunblokje bestemd
voor niet-verticaal geplaatst glas. Met
andere landen vijf.
voor dubbelglas schuin onder het glas plaatst, zodat alle ruiten nog onder-
de publicatie van de NEN 2608:2011 in december 2011 geldt de isochore druk
Inmiddels zijn alle producenten het
steund worden. Echter door dat de
voor alle toepassingen van isolatieg-
er over eens dat met een hogere
glasbladen dan op een relatief klein op-
las en moet deze net als alle andere
randafdichting bij triple glas een gelijk-
pervlak hun gewicht moeten afdragen
belastingen zoals wind, eigen gewicht,
waardige levensduur als dubbelglas
ontstaat een verhoogd risico op breuk.
doorval, etc. getoetst worden. De NEN
haalbaar is. Echter, per fabrikant kan
2608:2011 is ook aangewezen door het
de randhoogte verschillen. Die is afhan-
Een andere, veel voorkomende situatie
Bouwbesluit 2012 en een toetsing op
kelijk van de fabrikanteigen systeem
is het gebruik van een aluminium plaat-
de isochore druk is dan ook wettelijk
omschrijving in relatie tot de CE-eisen
singsprofiel bij van binnenuit beglaasde www.glasinbeeld.nl
27-28-29-30-31-32_tripleglas.indd 31
>> 31
16-04-14 10:10
houten kozijnen (zie kader). De diepte
verwezen naar Systeemomschrijving
(en ook in Duitsland) door de meeste
van het profiel is een vaste maat en die
(System Description) en Fabriekpro-
afnemers als onacceptabel groot wordt
is vaak niet toereikend voor de breedte
ductiecontrole (FPC) van de fabrikant
beschouwd.
van een triple glaspakket. Vroeger
zelf. Die is zelf verantwoordelijk voor
werd dit profiel nog in een gefreesde
de minimale producttoleranties en kwa-
Tot slot
sparing geplaatst zodat het gelijk lag
liteitsbewaking om te voldoen aan de
Dat triple glas straks dubbelglas zal
met de sponningsbodem. Tegenwoordig
eisen van de norm.
verdringen van de markt is slechts een kwestie van tijd. De komende jaren zal
wordt dat niet meer gedaan en ontstaat er een hoogteverschil van 2 à 3 mil-
Een groot aantal producttoleranties
met extra isolerend glas nog steeds
limeter tussen de sponningsbodem en
die voor de afnemers van belang zijn,
voldaan kunnen worden aan de voor-
het profiel. Als daar een steunblokje
staat niet in de Europese norm. Denk
geschreven isolatie-eisen vanuit het
op geplaatst is die in verband met het
aan minimale randhoogte of visuele
Bouwbesluit. Ook de verdere verlaging
glaspakket breder is dan het profiel,
kwaliteitseisen zoals het randverloop
van de EPC zal niet direct leiden tot
dient dit hoogteverschil opgevangen
van de randafdichting. Voor dubbelglas
een ander glaspakket. In Nederland
te worden. Anders is er de kans dat de
was dit destijds opgelost door de komst
hebben we immers de vrijheid om de
binnenruit niet ondersteund wordt en
van KOMO op isolerend dubbelglas,
energieprestatie te verbeteren met
afzakt, met een lekke ruit als gevolg.
waar deze toleranties en eisen wel
andere maatregelen dan isolatie al-
Er wordt momenteel gekeken of de
waren vastgelegd. Inmiddels zijn deze
leen, zoals extra energieopwekking met
NPR 3577 aangepast moet worden
eisen zo ingeburgerd dat ook bedrijven
zonnepanelen. Toch zal het alsmaar
om specifiekere beglazingsdetails en
die geen gebruik maken van KOMO,
verlagen va de EPC de toepassing
aandachtspunten voor triple glas op te
de eisen en toleranties uit de onderlig-
van triple glas bevorderen. Ook andere
nemen.
gende Beoordelingsrichtlijn (BRL) als
ontwikkelingen dragen hier aan bij.
uitgangspunt hanteren voor afspraken
Duurzaamheidslabels en certificatie-
Normen en richtlijnen
met hun afnemers. Inmiddels is er ook
systemen zoals LEED en BREAAM
De Europese norm voor isolatieglas
een BRL opgesteld voor triple glas.
geven punten per afzonderlijk gebouw-
NEN-EN 1279 waaraan al het isolatie-
Deze BRL 2207 geeft specifieke eisen
onderdeel. In de utiliteitsbouw zijn
glas inclusief triple glas moet voldoen,
en toleranties op voor de fabricage,
dergelijke prestatiesystemen gericht op
maakt geen onderscheid tussen dubbel
waarmee nu ook KOMO-gecertificeerd
duurzaamheid voor een ontwikkelaar
of triple glas. De uitgangspunten van
triple glas verkrijgbaar is. Pilkington
of architect reden om triple glas te kie-
de levensduur qua gasverlies, damp-
Benelux is de enige fabrikant die triple
zen waardoor een hoger niveau wordt
dichtheid zijn gelijk, evenals de bepa-
glas onder KOMO op de markt brengt.
bereikt. Ook de keuze voor Maatschap-
lingsmethoden en classificatienormen.
Andere fabrikanten maken gebruik
pelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)
Voor de echte producttoleranties en
van Benor-certificaten of baseren hun
heeft een positief effect op de keuze
specificaties van het eindproduct wordt
systeem voor kwaliteitscontrole op het
voor duurzame producten.
eigen fabrikantsysteem voor de ver-
3 2
plichte CE-markering (zie kader). Welk
Toepassing van triple glas vraagt echter
Correcte ondersteuning
systeem ook wordt gehanteerd, alle
wel speciale kennis. Er zijn diverse
Belangrijk aandachtspunt voor het beglazen van triple
fabrikanten gaan voor een kwalitatief
aandachtspunten die bij dubbelglas
glas is de plaatsing van de steunblokjes. De breedte van
product. Daarbij wordt hoog ingezet op
inmiddels gemeengoed zijn. De belang-
de steunblokjes dient volgens de NPR 3577 gelijk te zijn
het visuele aspect. Als voorbeeld: door
rijkste boodschap is dan ook dat triple
aan de dikte van het glaspakket +2 millimeter. De steun-
de toepassing van twee afstandhou-
glas een energiebesparende en com-
blokjes dienen op een gelijkmatige en vlakke sponnings-
ders achter elkaar wordt een eventueel
fortverhogende oplossing biedt, mits
bodem geplaatst te worden. Bij van binnenuit beglaasde
verloop daarvan storend zichtbaar door
voorschrijven en toepassen van het
houten kozijnen met een aluminium plaatsingsprofiel
het zwarte butyl waar je dan tegen aan
product gepaard gaat met een gedegen
betekent dit dat men het verschil in hoogte tussen het
kijkt. Een typisch verschijnsel dat al-
advies. Te vaak wordt triple glas nog
plaatsingsprofiel en de
leen bij triple glas optreedt. Dit verschil
als lastig of kostenverhogend gezien,
sponningbodem moet
mag niet te groot zijn, volgens KOMO
maar datzelfde hebben we destijds met
opvullen. Anders wordt
incidenteel maximaal 2 millimeter; een
de komst van isolatieglas en later extra
de binnenruit niet onder-
eis waarvoor nauwkeurige assemblage
isolerend glas meegemaakt en inmid-
steund en zal de ruit lek
van de afstandhouders noodzakelijk
dels is dit hoogwaardige glas de stan-
slaan.
is. Duitsland hanteert bijvoorbeeld 5
daard. Over tien jaar zal dat voor triple
millimeter, wat overigens in Nederland
glas gelden. <
Glas in Beeld
27-28-29-30-31-32_tripleglas.indd 32
16-04-14 10:10
