Evaluatie Internationale Luitdagen Utrecht 30 augustus t/m 1 september 2013 Nederlandse Luit Stichting
INHOUD
VOORWOORD
2
1. ALGEMEEN 1.1 Vertrekpunt 1.2 Evaluatie doelstellingen
3 3 4
2. GEREALISEERD PROGRMMA 2.1 Overzicht gerealiseerd programma 2.2 Evaluatie gerealiseerd programma 2.3 Na de Luitdagen
5 5 7 9
3. MARKETING 3.1 Marketing doelen 3.2 Marketing evaluatie
10 10 10
4. ORGANISATIE 4.1 De Nederlandse Luitstichting 4.2 Samenwerkingsverband 4.3 Financieel
12 12 12 13
Nederlandse Luit Stichting Ineke van Tol Tussen de Bogen 59 1013 JB Amsterdam T 020-5285220 M 06-52321806
[email protected] [email protected] KvK 55960936 Bank 6149817 BTW 851923719 B01
VOORWOORD Tot ons genoegen kunnen wij u mededelen dat de Internationale Luitdagen 2013 een groot succes zijn geweest. Zowel bezoekers, spelers als onderzoekers hebben enthousiast en met waardering op het programma en de organisatie gereageerd. Dit was al het geval tijdens de Luitdagen, maar bleek ook uit de vele enthousiaste reacties in de weken daarna. De vraag of dit binnen afzienbare tijd herhaald kan worden is van diverse kanten gesteld. Het programma zoals vermeld in de update van 26 juni 2013 is op een enkele wijziging na in zijn geheel uitgevoerd. Het publiek stroomde in grote getale toe, en wij mochten ons verheugen met vele positieve reacties. In dit verslag treft u een evaluatie aan de hand van de doelen die wij ons van tevoren met het festival hadden gesteld, alsmede een inhoudelijk verslag van het gerealiseerde programma, de marketing, de organisatie en de financiën van het project. De Nederlandse Luit Stichting
Het was een wondermooi festival, bedankt voor de organisatie. Greet Schamp (Belgische Luitvereniging)
1. ALGEMEEN
1.1
Vertrekpunt
Toen wij het initiatief namen voor het project, hadden wij het volgende beeld voor ogen: (kopie uit het projectplan): Nederland heeft een naam hoog te houden als internationaal erkend voortrekker van de historische muziekuitvoeringspraktijk. De huidige beoefening van het luitspel in Nederland is professioneel van een hoog niveau, maar de aansluiting bij de amateurmuziekbeoefening moet worden verstevigd. Dat laatste staat in schril contrast met de opvallend centrale, zelfs onmisbaar te noemen positie, die de luit in de Gouden Eeuw innam in brede lagen van de samenleving. Toentertijd was de luit niet alleen een uitzonderlijk populair muziekinstrument; de luit speelde tevens een voorname rol in het sociale leven en in de wereld van de beeldende kunst, de literatuur en de ambachten. Internationaal is sinds 2009 een ontwikkeling gaande die hier een tegenwicht aan geeft. De luitverenigingen van verschillende Europese landen organiseren jaarlijks om beurten een evenement waar musici uit heel de wereld elkaar ontmoeten, historie en toekomst van het instrument bespreken, en publieke optredens verzorgen. Ook in Nederland is een enthousiaste kern van luitbespelers en –liefhebbers actief. Vanuit een netwerk van musici, wetenschappers en instellingen die hieraan belang hechten, heeft zich een organisatie gevormd die de handschoen oppakt om de luit meer betekenis te geven in de hedendaagse muziekbeleving. Met de Internationale Luitdagen geeft Nederland uitdrukking aan de internationale voortrekkersrol die ons land heeft in de uitvoeringspraktijk van oude muziek en aan een hernieuwde interesse voor het bespelen van het instrument. Dit krijgt vorm in een gevarieerd evenement dat deels plaatsvindt in samenwerking met het Festival Oude Muziek, met een inhoudelijk sterk programma en vele laagdrempelige onderdelen. Op het programma staan concerten van meesters op de luit uit meer dan 15 landen; een internationale luitontmoeting en symposium, diverse educatieve onderdelen, een kinderprogramma, luitmarkt en diverse publicaties rond de Gouden Eeuw en Nicolaes Vallet.
On behalf of the English Lute Society I would like to thank you and your Dutch Lute Society team for all the hard work you must have done to make the Utrecht Festival such an enjoyable and valuable event for us all. Such music, such interesting scholarship, such enjoyable masterclasses in such a civilised city as Utrecht shows the Netherlands still as much at the heart of European Culture as it was in the seventeenth century. The spirit of Constantijn Huygens lives on! David van Edwards (Engelse Luitvereniging):
1.2 Evaluatie doelstellingen Er is ruimschoots voldaan aan de centrale doelstelling: Middels een opvallend internationaal evenement de luit en haar cultuurhistorische waarde uitgebreid in de publieke belangstelling plaatsen, het bespelen ervan onder jong en oud stimuleren, en zodoende bijdragen aan de ontwikkeling van de luit als hedendaags muziekinstrument, dat musici en luisteraars inspireert. Gedurende drie dagen was er op centrale plaatsen in Utrecht zonder onderbreking iets te beleven op het gebied van luitmuziek. Ook publiek dat niet in eerste instantie voor de luit naar Utrecht was gekomen werd bladerend in het programma van de Luitdagen gezien. De kaartverkoop kwam weliswaar laat op gang maar overtrof uiteindelijk de verwachtingen. De concerten waren goed bezet en vier concerten waren zelfs uitverkocht. Een goed resultaat, zeker afgezet tegen de gemiddelde belangstelling bij luitconcerten. Wij zijn trots dat het daarbij gelukt is nieuw publiek te interesseren dat normaliter niet naar luitconcerten gaat. Het concert met moderne muziek voor de luit met de discussie na afloop, maakte duidelijk dat de luit als hedendaags muziekinstrument gezien kan worden, dat musici en luisteraars maar ook componisten inspireert. Alleen het kinderprogramma heeft niet opgeleverd wat verwacht werd, maar hopelijk zullen vervolgoptredens dit alsnog goed maken. Het welslagen van de Internationale Luitdagen geeft goede hoop dat in de toekomst dergelijke evenementen rond de luit vaker georganiseerd kunnen worden.
2. GEREALISEERD PROGRAMMA 2.1 Overzicht gerealiseerd programma Concerten DONDERDAG 29 AUGUSTUS 24:00 (16) (FOM) Hopkinson Smith: John Dowland VRIJDAG 30 AUGUSTUS 13:00 (15) (FOM) Paul O’Dette luit & Kate Clark fluit 16e eeuwse improvisaties 15:00 (7) (ILD-GB) Stathis Skandalidis luit en Mattias Pavlous zang An Englishman in the Low Countries- Een Engelsman in de Lage Landen 20:00 (13) (ILD-VS)Venere Lute Quartet - Gail Gillespie, Douglas Freundlich, Christopher Morrongiello en Phillip Rukavina meer informatie > “Luchtig entertainment”, Muzikale stromingen aan weerszijden van de Noordzee ca 1600 21:00 (ILD-It)Massimo Marchese viola da mano en Alfred Fernandez vihuela “Il Milanés” 24:00 (2) (FOM) Eugène Ferré: franse luitmuziek aan het begin van de 17e eeuw, Vallet ZATERDAG 31 AUGUSTUS 13:00 (3) (FOM) Fred Jacobs 17e eeuwse luitmuziek rond Constantijn Huygens 15:00 (ILD-Sp) Delitiae Musicae- Manuel Minguillón and Jesus Sanchez "Adios mi amor" Música española del s. XVI para dúo de Vihuelas 16:00 (8) (ILD-Arg) Gabriel Schebor De Gouden Eeuw van de 10-korige luit. Werk uit het Europa van het begin van de 17e eeuw 17:30 (6) (ILD-NL)Hemony Ensemble o.l.v. Simon Groot David van Ooijenmuziek van Joachim Van den Hove 20:00 (ILD-Jpn) Toyohiko Satoh Luitmuziek van De Visee uit het manuscript Vaudry de Saizenay 21:00 (ILD-D) Hubert Hoffmann Metamorphosis: luitmuziek uit het Kremsmünster klooster ZONDAG 1 SEPTEMBER 13:00 (5) (FOM)Anthony Bailes Luitmuziek in de Nederlanden 15:00 (4) (FOM) Nicolaes Vallet Luitkwartet/ Willem Mook en drie zangers Nicolaes Vallets luit- rechtzinnig en Lichtzinnig 16:30 1) Hedendaagse muziek voor luit: (ILD-Aus) Susan King: muziek van Janina Evangelou-Oost, Helen Morrison Matthew Leigh Embleton David van Ooijen: muziek van o.a. Gilbert Isbin Aansluitend een korte discussie over hedendaagse muziek voor luit o.l.v. Neil Wallace
Beste Ciska, Wim, Hans, Willem en Simon Ik wil jullie graag complimenteren voor het geweldige festival dat jullie hebben georganiseerd en de prachtige publicaties die jullie tot stand hebben gebracht of mede mogelijk gemaakt. De presentatie van de uitgaven vond ik zeer geanimeerd en animerend. Een hartelijke groet, Ton (Braas-KVNM) Ontwikkeling en educatie
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 09:30 – 17:15 Symposium: “De luit in de Gouden Eeuw” 12:00- 20:00 Oude Muziekmarkt Div. tijden: Flitslessen, korte probeerlessen luit ZATERDAG 31 AUGUSTUS Luitlezingen 09:00- 09:30 John Griffiths: Encyclopdia of Tablature 09:30-10:00 Greet Schamp: Onbekende tabulaturen in de Gentse Universiteitsbibliotheek 10:00-10:30 Andreas Schlegel: De editie van “Notar B” 11.00-12.00 Fred Jacobs: 17e eeuwse luitmuziek rond Constantijn Huygens 12:10-12:30 Frank Legl en Markus Lutz: De Kremsmünster luitmanuscripten 12:30-12:50 Dan Larsson: stand van zaken in de vervaardiging van darmsnaren 12:00- 20:00 Oude Muziekmarkt: Diverse luitbouwers en -verenigingen en -publicaties Div. tijden: Flitslessen, korte probeerlessen luit Masterclass Christopher Morrongiello (Renaissanceluit). ZONDAG 1 SEPTEMBER 10:00-12:00 Workshop improvisatie voor luitspelers 13.15 Kinderprogramma (5+) Ensemble Fortuna Div. tijden: Flitslessen, korte probeerlessen luit
2.2 Evaluatie gerealiseerd programma Concerten De concerten zijn over het algemeen goed tot zeer goed bezocht. Enkele concerten waren volledig uitverkocht. Het gaat daarbij deels om de grote namen, zoals Paul O’Dette en Hopkinson Smith, waarbij dit verwacht kon worden. Maar ook de concerten van Nederlandse spelers die duidelijk met het thema van de Luitdagen, ‘De luit in de Gouden Eeuw’ te maken hadden, waren uitverkocht, zoals het concert van Willem Mook met zangers en luitkwartet met het Valletprogramma en het concert van Fred Jacobs met muziek rond Constantijn Huygens. Ook bij het concert van de Japanse luitspeler Toyohiko Satoh, één van de pioniers in Nederland van de opleving van de Oude Muziek in Nederland in de jaren ‘70, zat de zaal vol. De andere concerten werden eveneens goed bezocht, ongeacht of ze nu om middernacht plaatsvonden (Eugène Ferré) of overdag. Het luitrepertoire is bij de concerten in alle facetten aan bod geweest. Van vihuelamuziek uit de Spaanse Gouden Eeuw tot muziek van het hof van Lodewijk XIV en de Habsburgers van late 17e eeuw. Met ruime aandacht voor de Nederlandse luitmuziek in de Gouden Eeuw, niet alleen van Nederlandse kant, maar ook in de programma’s van het Venere Lute Quartet, Anthony Bailes en het programma van Skandalides en Pavlous, waarbij de connectie tussen het Nederlandse en Engelse liedrepertoire aan de orde kwam. Het programma van het Hemony ensemble rond ‘Florida’, één van de boeken van de Leidse luitspeler Joachim van den Hove, van wie het verzamelde werk tijdens het festival werd gepresenteerd, werd door het publiek zeer op prijs gesteld. Ook de programma’s van Gabriel Schebor en Hubert Hoffmann werden zeer gewaardeerd. Hij verzorgde een programma met deels onbekend repertoire uit de Kremsmünster manuscripten, waarvan aan een publicatie gewerkt wordt en de eerste bevindingen in een lezing werden gepresenteerd. Het concert ‘Hedendaagse muziek voor luit’ tot slot, heeft een meer uitgebreid programma gekregen. Niet alleen heeft de Australische luitspeelster Susan King een deel van het programma gespeeld, ook was er een bijdrage door de luitspeler David van Ooijen. Bovendien waren twee componisten van wie er werk werd uitgevoerd persoonlijk aanwezig. De geanimeerde discussie na afloop met spelers, componisten en
publiek (waarin ook de internationale luitwereld goed vertegenwoordigd was), werd geleid door Neil Wallace, programmadirecteur van Concert- en congresgebouw De Doelen in Rotterdam en artistiek directeur van de Haarlemse Koorbiënnale. Daarbij zijn contacten gelegd en mogelijkheden voor de toekomst besproken. Ontwikkeling en educatie Masterclasses en workshops De deelnemers waren lovend over de masterclass gegeven door Christopher Morrongiello van het Venere Lute Quartet, maar de deelname is wat beperkter geweest dan verwacht. Dit valt grotendeels te verklaren uit het feit dat de Luitdagen aan het eind van de zomervakantie plaatsvonden, waardoor veel inschrijvingen laat binnenkwamen. Daarnaast had één van de beoogde docenten, Fred Jacobs, zich verwond, waardoor zijn masterclass niet door kon gaan. Aan de workshop improvisatie door Pascale Boquet (Société de Luth- Frankrijk) is door een twaalftal mensen uit verschillende landen deelgenomen, waarbij ook publiek aanwezig was. Zowel amateurs als professionele spelers hebben hieraan mee gedaan. De workshop is enthousiast ontvangen en zal in de toekomst zeker herhaald worden. Dit was een goede vervanging van het oorspronkelijk geplande Luitorkest, dat om financiële redenen niet door is gegaan. Flitslessen Op vrijdag en zaterdag zijn er in de Pandhof, de centrale plaats van het Festival Oude Muziek en het hoofdverkooppunt van de Nederlandse Luit Stichting, flitslessen aangeboden. Van deze mogelijkheid om een korte kennismakingsles te volgen is door een aantal mensen gebruik gemaakt. Omdat zowel de festivalkassa van het Festival Oude Muziek hier was alsook het festivalcafé, hebben vele voorbijgangers daar iets van gehoord en gezien. Omdat het Festival Oude Muziek daarnaast enkele fringeconcerten met luit in de Pandhof geprogrammeerd had, was er voor de bezoekers daar veel luit te horen. Kinderprogramma: Fabels van Fortuna Ensemble Fortuna- Jacqueline Dubach( consortfluiten & ensembleleiding), Hilde van Ruymbeke (sopraan), Elly van Munster (luit), Monique van der Pijl (vedel), Jeroen Tirion (vormgever) Het enige onderdeel dat onvoldoende publiek heeft gekregen was het kinderprogramma, hoewel er via de media waar mogelijk aandacht aan is besteed. De mogelijkheden om kinderen en hun ouders apart te benaderen waren beperkt omdat de schoolvakanties nog niet afgelopen waren. Hierdoor konden de scholen en het Centrum voor de Kunsten (UCK) niet benaderd worden. Wél is het programma later op de dag tijdens de gelijktijdig plaatsvindende Utrechtse Uitdagen nogmaals gedeeltelijk gespeeld, waardoor er uiteindelijk toch meer kinderen met het programma kennis hebben gemaakt dan alleen tijdens de Luitdagen. Overigens werd duidelijk dat ook bij het Festival Oude Muziek de kinderconcerten minder goed bezocht werden.
Festivalmarkt De markt werd samen met het Festival Oude Muziek georganiseerd en maakte onderdeel uit van beide festivals. Op de markt was een aantal luitbouwers aanwezig. Daarnaast hebben zich een zevental luitverenigingen gepresenteerd met hun publicaties en overig materiaal. Voor bezoekers van het festival was de markt het punt om instrumentmakers te ontmoeten, instrumenten te proberen en materiaal aan te schaffen. Ook voor luitspelers geldt dat er nauwelijks muziekhandels zijn waar luitmuziek verkocht wordt, en instrumenten zijn altijd handwerk. De festivalmarkt is daarom van groot belang en werd druk bezocht. Dear Ciska and Ineke, Thank you very mucho in the name of Delitiae Musicae, for organising the International lute Festival in Utrecht!! We have 4 very inspiring days and we have enjoy every moment. Thank you for your time and work! We hope to see you soon in the near future. Best wishes, Manuel Minguillón Nieto
Symposium De bijdragen op het symposium waren van hoog niveau en er heeft uitgebreid uitwisseling van informatie plaatsgevonden tussen de deelnemers uit meerdere landen. De resultaten van het symposium zullen in het voorjaar van 2014 gepubliceerd worden als wetenschappelijke uitgave. Zowel het symposium als de luitlezingen die op zaterdag plaatsvonden werden goed bezocht, waarbij opviel dat er zowel onderzoekers, professionele luitspelers als amateurs en algemeen geïnteresseerden in de Gouden Eeuw aanwezig waren. Omdat de Luitdagen en het symposium werden georganiseerd vond er bij de Universiteit van Utrecht ook een vergadering plaats van de Western Tablature Group van de International Musicological Society. Hierdoor was er een grote groep onderzoekers op het gebied van luitmuziek in Utrecht aanwezig; een mooi neveneffect van een dergelijk evenement. Publicaties De aangekondigde publicaties van de verzamelde werken van Vallet, het boek “The Lute in the Dutch Golden Age”, de verzamelde werken van Joachim van den Hove en de dubbel-CD met werk van Vallet zijn alle tijdens een zeer goed bezochte bijeenkomst gepresenteerd. Tijdens de Luitdagen zijn deze publicaties op verschillende punten verkocht. De publicaties zijn allen in het kader van het festival, maar buiten de verantwoordelijkheid en begroting van de Nederlandse Luit Stichting gerealiseerd door de betreffende uitgevers/stichtingen. Wel heeft de Nederlandse Luitstichting uiteindelijk een bedrag van €5.500,- beschikbaar gesteld voor de realisatie van de Facsimile van Vallet. Dit bedrag werd betaald uit een bijdrage van de Nederlandse Luitstichting die haar additionele bijdrage aan het festivals deels specifiek toewees aan deze uitgave.
2.3 Na de Luitdagen Ook na afloop van het festival, blijven de luitdagen zichtbaar Al genoemd zijn de proceedings van het symposium die gepubliceerd zullen worden. Daarnaast zijn er vele foto’s van de Luitdagen op internet in de hele wereld te vinden. De uitvoering van het stuk van Matthew Leigh Embleton tijdens het programma met moderne muziek is via YouTube te zien (Music for Lute and Laptop). Verschillende luitverenigingen hebben gezegd te overwegen om dit initiatief een vervolg te geven. Verschillende luitconcerten zijn opgenomen door Omroep MAX en de Concertzender voor uitzending op een later tijdstip. (Paul O’Dette & Kate Clark, Hopkinson Smith en het Nicolaes Vallet Luitkwartet). Het kinderconcert van Ensemble Fortuna beleefde zijn première tijdens de Luitdagen en zal de komende tijd verder aangeboden worden. De tijdens de Luitdagen aangeboden publicaties van de complete werken van Vallet, de dubbel-CD met muziek van Vallet, het boek “The Lute in the Dutch Golden Age” en het verzamelde werk van Joachim van den Hove zullen in diverse (inter)nationale (luit)tijdschriften besproken worden en zijn te koop.
3. MARKETING 3.1 Marketing doelen De Internationale Luitdagen willen zoveel mogelijk nieuwe publieksgroepen een aangename kennismaking bieden met de luit, luitmuziek en het samenspel. De Internationale Luitdagen willen het exclusieve en bescheiden imago van de luit wegnemen en een breed publiek, onderverdeeld in specifieke doelgroepen, op aansprekende wijze informeren over voor hen interessante onderdelen en voor hen de drempel verlagen. De Internationale Luitdagen willen in Utrecht drie dagen lang een ontmoetingsplaats creëren voor liefhebbers van de luit en potentiële luit liefhebbers. Beoogd direct bereik: 4.000 unieke bezoekers bij 28 concerten en 21 educatie sessies. Indirect bereik: 50.000 personen, onder andere via het Festival Oude Muziek, 3.2 Marketing evaluatie In de bezuinigingsronde die onverhoopt nodig was om het festival doorgang te kunnen laten vinden, is het marketingbudget fors naar beneden bijgesteld. Met een niet aflatende inspanning van de festivalmedewerkers, en een intensieve samenwerking heeft het festival zich toch voldoende in beeld kunnen brengen om een succes te worden. Met een totaal bereik van 3760 personen, een substantiële aanwezigheid van professionals uit vele landen en een reeks positieve reacties in de media, heeft het festival zeker aan haar verwachtingen voldaan. Het publiek in Utrecht bleek zeer belangstellend. De sfeer van het festival en de strategische samenwerking met vele partners hebben bijgedragen aan een brede belangstelling voor de programmering rond de luit.
Uitingen Nederlandse Luitstichting Voor de Internationale Luitdagen is een website gemaakt, via welke de informatie over de Luitdagen te vinden was en kaarten konden worden besteld. Het opvallende logo dat hiervoor ontworpen was, is vooraf in alle berichten gebruikt en was tijdens de Luitdagen op banners, flyers, programma’s en linnen tasjes overal in Utrecht te zien. Ook is er is goed gebruik gemaakt van social media. Met name de Facebookpagina had een groot bereik. In aanloop naar het festival toe werden hier bijna dagelijks berichten op geplaatst om het publiek warm te maken voor het festival. In de statistieken is te zien dat de berichten op hun hoogtepunt door bijna 8.000 mensen gezien zijn. Op de website van WeTransfer is een tiental dagen het beeld van een luit te zien geweest in de twee weken voor de Luitdagen. Als men hierop klikte werd men meteen doorgelinkt naar de website van de Luitdagen. Voor een kortingsactie van de publicaties is in mei een aparte flyer gemaakt, waarbij ook de Luitdagen zijn aangekondigd. Het programmaboekje is enkele weken van tevoren in Nederland op zoveel mogelijk plaatsen via musea, bibliotheken en via de winkels van Simon Lévelt verspreid. Via de Simon Léveltwinkels, via Facebook en de radio zijn er acties geweest waarbij cd’s zijn weggegeven en voor het kinderprogramma een 3e kaartje gratis werd aangeboden. Voor een uitgebreide advertentiecampagne in de landelijke bladen ontbraken de middelen, wél is regionaal in Utrecht reclame gemaakt via het Uitbureau. Via de radio is er uitgebreid aandacht aan de Luitdagen besteed. Zowel Radio 4 en 5, als Omroep Max, als de Concertzender en de IKON hebben uitgebreid de tijd genomen voor interviews en muziek.
Samenwerking Daarnaast is maximaal gebruik gemaakt van de netwerken van de stichting in binnen en buitenland. Via de initiatiefnemers en bevriende organisaties zoals Musica Antica, EGTA, Vereniging voor Huismuziek, het clavichordgenootschap en persoonlijke bestanden zijn ca 8000 mensen direct benaderd en is waar mogelijk verzocht om de informatie door te geven om een olievlekwerking te bewerkstelligen. Via de buitenlandse luitverenigingen is actief reclame gemaakt in het buitenland. Dit leverde een internationaal publiek op en dank zij het internationale ledenbestand van verschillende verenigingen werden er ook kaarten besteld uit landen waar geen luitvereniging actief is. Speciale vermelding verdient het Festival Oude Muziek. Dit grote festival heeft in zijn berichtgeving, in het festivalboek, de nieuwsbrieven en het programmaboek veel
aandacht gegeven aan de Luitdagen. Ook zijn er twee artikelen over de luit in het Tijdschrift voor Oude Muziek verschenen. De samenwerking met het Festival Oude Muziek had het voordeel dat daardoor veel potentieel geïnteresseerden benaderd konden worden, maar had als nadeel dat de kranten en de televisie vaak moeilijk te interesseren waren in aparte informatie over de Luitdagen. 4. ORGANISATIE 4.1 De Nederlandse Luitstichting Speciaal met het oog op de organisatie van de Internationale Luitdagen is in augustus 2012 de Nederlandse Luit Stichting opgericht. De stichting heeft een betrokken en slagvaardig bestuur en een uitvoerende organisatie, bestaande uit freelancers. De stichting heeft ten doel: Het voorbereiden, organiseren en uitvoeren van een periodiek te houden manifestatie rond de luit om daarmee dit instrument in al zijn facetten te presenteren. Bestuur Hein Krantz (Voorzitter) Jan Burgers (Secretaris) Wim Schop (Penningmeester)
Cultuurhistoricus Universiteit van Amsterdam Nederlandse Luitvereniging
Project team: Artistiek leider: Coördinator/productie: Marketing/PR: Financiering/Werving:
Ciska Mertens Ineke van Tol Kim van Zweeden Dirk Evers
4.2 Samenwerkingsverband De Internationale luitdagen kwamen tot stand vanuit een samenwerkingsverband van initiatiefnemers en partners, die allen het belang van het evenement onderschreven en die graag zowel inhoudelijk als financieel bijdroegen aan de realisatie ervan: Nederlandse Luitvereniging (NLV) Universiteit van Amsterdam, UvA-Erfgoed afdeling Bijzondere Collecties (UvA-BC) Stichting Spaarne Muziekdagen Stichting Organisatie Oude Muziek - evenement: Festival Oude Muziek Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis (KVNM) Amsterdams Centrum voor de Studie van de Gouden Eeuw (CGE) Samenwerking met het Festival Oude Muziek Een bijzondere samenwerking, was die met het Festival Oude Muziek, die een deel van haar programma in het teken van de Internationale Luitdagen plaatste. Hierdoor was een aantal concerten reeds lang van tevoren zeker gesteld en kon het festival meeliften op de uitstraling van dit groots opgezette festival.
Deze samenwerking is zeer goed verlopen. Hoewel het voor beide partijen nieuw was om op deze manier een samenwerking aan te gaan heeft de samenwerking voor beide partijen een duidelijke meerwaarde opgeleverd. Voor de Nederlandse Luit Stichting was de ambiance van het Festival Oude Muziek, de logistieke hulp in het vinden van concertruimtes, de samenwerking met het Festival in de organisatie van het symposium en de festivalmarkt van grote waarde. De samenwerking heeft het Festival Oude Muziek naast goed bezochte concerten, ook een inhoudelijk interessant symposium en waardering voor de aandacht voor de luit opgeleverd. 4.3 Financieel De Internationale Luitdagen Utrecht werd gesteund door een keur aan partijen, die gezamenlijk dit bijzondere evenement hebben mogelijk gemaakt door bij te dragen met geld, programma, publiciteit en faciliteiten. Speciaal het festival Oude Muziek en de luitverenigingen uit de deelnemende landen, leverden zo een substantiële natura bijdrage in de programmering. Een belangrijk deel van het benodigde budget werd gedragen door de initiatief nemende instellingen. Aanvullend heeft de stichting de Gemeente Utrecht en verschillende fondsen aangeschreven met het verzoek om een bijdrage te doen. Als nieuw initiatief rond een ‘klein’ instrument als de luit, bleek het moeilijker dan voorzien om de aanzienlijke begroting via deze weg te dekken en was een bezuiniging noodzakelijk. Om toch een volwaardig evenement te kunnen organiseren, hebben de organisatoren hun werk volbracht tegen gereduceerd tarief. Ook maakte de Nederlandse Luitvereniging een zeer gewaardeerd gebaar door uit eigen reserves een additionele financiële bijdrage te doen. Dankzij deze ingrepen was het mogelijk, om ondanks een bezuiniging, toch een volwaardig festival te organiseren en werd een ‘GO’ gegeven voor de uitvoering. Uiteindelijk heeft de stichting het project kostendekkend kunnen afsluiten. Wij danken de volgende organisaties voor hun steun:
Gemeente Utrecht, Afdeling Culturele Zaken Prins Bernhard Cultuurfonds Het Kersjes Fonds Fentener van Vlissingen Fonds Stichting Gilles Hondius Foundation Rens-Holle Stichting Mr. A. Fentener van Vlissingen Fonds Nederlandse Luitvereniging (NLV) Universiteit van Amsterdam, UvA-Erfgoed afdeling Bijzondere Collecties (UvA-BC) Stichting Spaarne Muziekdagen Stichting Organisatie Oude Muziek - evenement: Festival Oude Muziek Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis (KVNM) Amsterdams Centrum voor de Studie van de Gouden Eeuw (CGE)
Lex van Sante: Het was prachtig in Utrecht, dank daarvoor. BIJLAGE 1. REACTIES UIT DE MEDIA Blog Marijke Ferguson: SCHEIDEN IS EEN BEETJE STERVEN Festival Oude Muziek 2013 – zondag 1 september De laatste dag van het festival. Weemoed valt het hart binnen. Nog één dag slenteren over de oude keien. Het valt me zwaar en ben er terzelfdertijd op een geheimzinnige manier aan verslaafd. Ja dat is het goede woord. Je raakt er aan verslaafd aan dat spul: oude muziek in oude kerken. Zo veel en zo overtuimelend. Is dat een goed woord? Ja, ook dat is een goed woord: klankwerelden, denkbeelden, wereldbeelden, zij tuimelden deze dagen over elkaar heen.
Nicolaes Vallet Luitkwartet De laatste dag opende voor mij met luitspel. Willem Mook met psalmen. Dat wil zeggen: een kunstige fantasie op de luit, gebaseerd steeds op een zekere psalmmelodie. De psalm zelf klonk, als tenor, gezongen, de luitbewerkingen - van Nicolaes Vallet, die rond 1600 woonde en werkte in Amsterdam – werden gespeeld door Willem Mook. Drie weken geleden heeft Willem Mook over dit repertoire verteld bij ons op de Concertzender in het programma ‘De Musyck Kamer’. Dat kunt u alsnog beluisteren, maar dit concert is ook opgenomen door de Concertzender en zal dus in de toekomst geprogrammeerd worden. Kaspar Kröner Volstaat mij te melden dat ook ‘levend’ de stemmen die de ténor zongen in – wat toch eigenlijk luitsolo’s zijn – wonderbaarlijk schoon en puur klonken en organisch één met de getokkelde klankwereld van de luit. Ook daar kun je je aan verslaven. Namen van de zangers: Kaspar Kröner – alt (een stem die ik nog niet kende en die ik tot mijn plezier terug zag in het koor Cappella Amsterdam); Harry van Berne, tenor en de bariton Jasper Schweppe. Ook de stukken voor luitkwartet zijn het memoreren waard. Niets is hachelijker dan tokkelinstrumenten te laten samen spelen. Qua stemming, qua precisie… en dan vier! Daarbij hoorden we werkelijk een kwartet: diskant, alt, een tenor en een basluit! Chapeau. Ik had er wel meer van willen horen. Maar er is niet meer, werd me verteld. OK.
Maken we meer, zou ik zo zeggen: de wereld van het renaissancistische vierstemmige chanson ligt braak. En de kunst van het diminueren, dat verstaat toch zeker iedere luitslager, zowel die van voorheen, als anno nu.
