BRAFA’15 – bestemming kunst! Brussel, Tour & Taxis, van 24 januari t/m 1 februari 2015 60e editie, 51 Belgische exposanten, 75 exposanten uit een vijftiental landen, 12 nieuwe deelnemers, 15.000 m² tentoonstellingsruimte, 9 conferenties, duizenden kunstwerken (goed voor bijna 4 millennia van artistieke creatie) en 1.500 ledlampen in de vorm van een gigantische lichtwolk aan de ingang … Alle ingrediënten zijn er om van BRAFA 2015 een merkwaardige editie te maken. De galeriehouders laten het publiek kennismaken met zorgvuldig verzamelde, zeldzame, authentieke, waardevolle en onverwachte topstukken uit diverse categorieën. Een streling voor het oog van de verwachte duizenden nieuwsgierige kunstliefhebbers en -verzamelaars. BRAFA (Brussels Art Fair) is de eerste internationale afspraak van het jaar voor de kunstsector. De spanning is te snijden bij zowel de professionelen als de particulieren, want deze Brusselse beurs biedt hen een eerste blik op de gezondheid en het humeur van de volop evoluerende kunstsector, die zich de voorbije jaren erg gediversifieerd heeft. De gouden tijd van uitwisselingen in een galerie is voorbij. Anno 2015 zwaaien vooral grote evenementen zoals BRAFA de plak. Kunstliefhebbers en verschillende specialisten van eenzelfde vakgebied komen op één locatie samen. Vele anderen laten zo graag hun nieuwsgierigheid aanwakkeren en stellen er zich open voor andere disciplines. Het internet en de sociale media dragen vandaag bij aan de supersnelle verspreiding van de informatie over de artiesten en hun oeuvre. Let wel, voorzichtigheid is hierbij absoluut geboden. In deze context is het belangrijk om van zich te laten horen. En dat hebben de exposanten van de kunstbeurzen goed begrepen. Jaar na jaar zetten ze een verzorgde en gesofistikeerde stand op, die de schoonheid van de kunstwerken voor het voetlicht brengt. Op BRAFA delen ze allemaal één streefdoel: de beste kwaliteit. Dit heeft zich doorheen de jaren als de signatuur van de kunst- en antiekbeurs ontwikkeld, en is een cruciaal element voor haar reputatie en toekomst. Bovendien voorzien de organisatoren dit jaar een gespecialiseerd laboratorium, waar de experts de aangeboden werken met behulp van röntgenstralen en thermoluminescentietests kunnen onderzoeken. Een première! Beknopt overzicht van een aantal opvallende werken op BRAFA 2015. Stijlen, periodes en landen komen hier harmonieus samen … Primitieve kunsten -
Een unieke gedenkplaat met de afbeelding van een hoogwaardigheidsbekleder of een jonge Oba (koning), de Edo, Nigeria, Koninkrijk Benin (midden 16e – begin 17e eeuw), bij Didier Claes (stand nr. 24).
-
Een beeld van de Senufo met een moeder en kind, Ivoorkust, bij Pierre Dartevelle (stand nr. 111).
-
Een beeld van een stamvader die neerzit, de Teke (Congo) bij Bernard Dulon (stand nr. 91). Een ceremonieel schild van Ndome, de Kikuyu, Kenia, regio Centraal Hoogland, bij Jacques Germain (stand nr. 82). Serge Schoffel (stand nr. 17) presenteert een thematentoonstelling rond de Belgische kunstenaar Joseph Henrion (1936-1983), voornamelijk met werken afkomstig van de familiecollectie van de artiest.
Oude schilderijen Heel wat schilderijen van Vlaamse en Nederlandse meesters prijken aan de muur in diverse galerieën zoals: -
-
Venus en Adonis uit 1605-1610 van Jan Brueghel I (1568-1625), bij Klaas Muller (stand nr. 15). Het portret van een jong kind met een zwart kleed van de Hollandse meester Jan Claesz (1570-1618), bij Floris Van Wanroij (stand nr. 46). Een rivierlandschap op koper van Jan Brueghel de Jonge (1601-1678); De vlucht naar Egypte van Lucas Gassel (ca. 1480/1500-1570); een paar landschappen van Isaac Van Oosten (16131661), bij Florence De Voldère (stand nr. 98). De galerie brengt met haar stand hulde aan de stad Antwerpen op het hoogtepunt van haar triomfantelijke economische welvaart, omstreeks 1570. Een boslandschap met zicht en diverse vogels van Hans Savery de Jonge (1589-1654), bij Douwes Fine Art (stand nr. 62).
Belgische kunstschilders De twee uitzonderlijke olieschilderijen op doek De kokette dood (1923) en Stilleven met groenten en papegaai (1920) van James Ensor, allebei rechtstreeks uit privécollecties, zijn respectievelijk te zien bij Harold t’Kint de Roodenbeke (stand nr. 92) en Francis Maere Fine Arts (stand nr. 55). Als grote voorstander van de School van Latem en de Belgische schilders heeft Oscar De Vos (stand nr. 26) een aantal werken met museumkwaliteit in petto, waaronder De woonwagen (1928) van Constant Permeke (1886-1952), De verliefden (1921) van Gustave De Smet (1877-1943) en Deeske op het veld (1908) van Gustave Van de Woestyne (1881-1947). Bij Lancz Gallery (stand nr. 100) vullen de fijne olie op doek Pommes A van Rik Wouters en een mooi ensemble van kleine schilderijen van de Belgische avant-garde (Floris Jespers, Karel Maes, Jules Schmalzigaug …) deze scherpe selectie van Belgische topschilders verder aan. Naast werken van Panamarenko en Alechinsky stelt Jos Jamar (stand nr. 61) eveneens een merkwaardige reeks etsen van James Ensor voor. Tot slot brengt Whitford Fine Art (stand nr. 57) een collectie van de abstracte schilder Joseph Lacasse en Paul Van Hoeydonck, een kunstenaar van de Nul-beweging. Middeleeuwse kunst Zeker niet te missen bij Elmar Robert Medieval Art (stand nr. 31) is de Maagd met kind, een polychrome houtsculptuur, vermoedelijk uit Keulen (1e helft van de 14e eeuw). Bij Mullany (stand nr. 110) kunnen kunstliefhebbers kennismaken met de Heilige Agnes met originele vergulding en polychroom (Salzburg, ca. 1420), heel representatief voor de middeleeuwse kunst, alsook een olie op paneel van de Meester van Eggelsberg (Passau, ca. 1481). De Backker Medieval Art (stand nr. 34)
verrast met een Byzantijnse dorpel in marmer (6e-7e eeuw) en Bernard de Leye (stand nr. 86) met een schenking van Nuremberg (ca. 1600), afkomstig van het Klooster van Berlaymont. Tot slot is het unieke voorbeeld van de 15e-eeuwse Florentijnse kunst, een plooitafel in beukenhout, te bewonderen bij Chiale Antiquariato (stand nr. 21). Juweelkunst en gemmologie Liefhebbers van oude juwelen, met signatuur, kunnen hun hart ophalen bij Epoque Fine Jewels (stand nr. 80). De galerie tekent namelijk present met een zeer zeldzame halsketting in Etruskische stijl, met signatuur van Carlo en Arthur Giuliano (2e helft van de 19e eeuw) en zeldzame, prachtige ‘girandole’ oorringen in goud en zilver bezet met diamanten (2e helft van de 18e eeuw). Naast een flexibele halsketting in witgoud en een armband in de vorm van een slang, waarvan de kop bezet is met een peervormige diamant en de ogen met cabochons in emerald (ca. 1970), toont Chamarande (stand nr. 118) een reeks van 8 allegorische monumentale sculpturen in kalksteen met antieke invloeden, uit het Kasteel van Izegem, van de hand van de Brugse beeldhouwer Jean-Robert Calloigne (1775-1830). De galerieën Leysen (stand nr. 65) en BOGH-Art (stand nr.27) brengen op hun beurt hedendaagse creaties uit de juweelkunst onder de aandacht. Bepaalde stukken werden zelfs speciaal voor BRAFA gemaakt! Tot slot zijn ook de creaties van juwelier Dickson Yewn uit Hongkong absoluut de moeite. Hij stelt voor het eerst tentoon in Europa op de stand van Galerie Lamy (stand nr. 120). Archeologie Bij Phoenix Ancient Art (stand nr. 88) kunnen liefhebbers kennismaken met een Grieks-Romeinse tafel in brons en zilver met inkervingen (1e eeuw v.C. – 1e eeuw n.C.) en een postuum GrieksRomeins portret van Alexander De Grote in zwart marmer (1e eeuw n.C.). David Ghezelbash (stand nr. 81), stelt een stierenbeeld in brons/zilver met glazen ogen voor (laat Griekse periode, 1e eeuw v.C.). Bij J. Bagot Arqueología (stand nr. 128) kan de bezoeker zijn hart ophalen met een reeks Romeinse mozaïeken (3e eeuw v.C.) en een Griekse vaas Pentathlon krater (ca. 480 v.C.). Op de stand van Galerie Harmakhis (stand nr. 74) vinden we een bijzonder fijne hanger in de vorm van een vogel Ba (ptolemeïsche periode, 305-30 v.C.) in geponst goud, lapis lazulis en turkoois. Chenel (stand nr. 63) presenteert een zeldzaam reliëf in marmer, in de vorm van een ezel, afkomstig uit Rome (1e eeuw v.C. – 1e eeuw n.C.). Bij Axel Vervoordt (stand nr. 70) staat een merkwaardig vierzijdig kapiteel in zandsteen, die de Egyptische godin Hathor voorstelt (ptolemeïsche periode, 332-30 v.C.). Cybèle (stand nr. 96) verrast de bezoekers met een imposant deksel van een sarcofaag uit de 25e dynastie (751 v.C.), dat eerder al in 1970 tentoongesteld werd in het Museum Rotterdam. In de categorie pre-Colombiaanse kunst exposeert Mermoz (stand nr. 2) niet alleen een zeldzaam stuk met een geknielde priester in beige kalksteen (Huasteken, Mexico, ca. 1300-1500 n.C.), maar ook een groot beeld van Cihuateotl, godin van op het kraambed overleden vrouwen (Veracruz, Mexico, ca. 900-1300 n.C.). Iconen Houd ook even halt bij Brenske Gallery (stand nr. 97) en ontdek er een zeldzame en uitzonderlijk goed bewaarde 17e-eeuwse icoon van Saint Elie, een thema dat niet zo vaak aan bod komt.
Aziatische kunst Naast de verfijnde Japanse afdrukken stelt Galerie Tanakaya (stand nr. 11) ook een bijzonder geraffineerde ladenkast Shibayama Kodansu voor, in zilver met kostbare bloemen- en vogelmotieven en ingelegde parels en ivoor (1e Meijiperiode, 19e eeuw). Bij Il Quadrifoglio (stand nr. 42) trekt een imposant altaar van 2 m hoog in gelakt hout en bezet met ivoor meteen de aandacht (1e Meijiperiode, 19e eeuw). Een knap staaltje van technische virtuositeit en finesse. Galerie Jacques Barrère (stand nr. 67) presenteert een compleet Chinees ensemble van 18 Luohanmonniken in gelakt pleister met een bijzonder frisse polychromie (Tsingdynastie, 17e eeuw), alsook een 103 cm groot houten beeldhouwwerk van een rank paard (Handynastie, 3e eeuw v.C. – 3e eeuw n.C.). Zeldzaam en bijzonder aantrekkelijk. Bij Eric Pouillot (stand nr. 105) wordt uw blik meteen aangetrokken door een merkwaardige boot in terracotta, 83 cm groot, uit China (Handynastie, 25-220 n.C.), nog een zeldzaam stuk waarvan vandaag minder dan tien exemplaren bekend zijn. Meubels en kunstvoorwerpen uit de 18e-19e eeuw In een decor met natuurlijk eiken houtwerk uit de régence (Parijs, ca. 1710-1720), afkomstig uit de woning van Sir Philip Sassoon in Londen, presenteert Galerie Steinitz (stand nr. 90) een paar monumentale cornetvazen met de alliantielegers van Gilles Le Brun (1667-1745), in hard porselein met Imaridecor (China, Kangxiperiode, vóór 1705). Bij François Léage (stand nr. 68) – de jongste exposant op BRAFA – vindt u hoekkasten in Coromandellak en vernis uit de tijd van Lodewijk XV. Op de stand van galerij Tanakaya (stand nr. 11) pronkt een gelakte kabinetkast van het Japanse Ryukueiland (begin 19e eeuw). Costermans (stand nr. 32) pakt op zijn beurt uit met een prachtige ‘bonheur du jour’: een ovalen meubelstuk met de finesse van de Parijse meester-houtbewerker Charles Topinot (transitie, eind 18e eeuw). De vorm en marqueterie (o.a. rozenhout, sycomore, violet en esdoorn) geven deze alledaagse objecten een bijzonder verfijnde uitstraling. Antieke boekenkast Bij Sanderus Antiquariaat (stand nr. 122) ligt een reeks grote atlassen van Blaue in 12 boekdelen (1667) en een in kleur geschreven kaart op velijn uit Messina, Sicilië (1640). Noemenswaardig op de stand van Librairie Signatures (stand nr. 12) is de handgeschreven brief waarin Thomas Jefferson, de derde president van de Verenigde Staten, naar Benjamin Franklin verwijst. Beeldhouwwerk Voor een tentoonstelling rond Olivier Strebelle moet u zeker Galerie Martel-Greiner (stand nr. 47) bezoeken. Daarnaast is een decoratieve fontein in groot formaat van Raphaël Peyre (1872-1949) te bewonderen bij Univers du Bronze (stand nr. 54). Victor Werner (stand nr. 3) laat ons kennismaken met een fantastische panter van Alberic Colin, een uitzonderlijk werk, alsook een reductie van het verfijnde beeld De overwinning van Victor Rousseau (1911), waarvan een monumentale versie op de koepel van de bibliotheek van het Jubelparkmuseum in Brussel prijkt. Marc Heiremans (stand nr. 64)
organiseert een retrospectieve rond de Belgische beeldhouwster/keramiste Lieve De Pelsmaeker (1936-1984), met enkele Sonomobielen waarmee ze naam en faam maakte. Aardewerk, porselein en keramiek Absoluut noemenswaardig in de categorie Aziatisch porselein zijn het beeldje van een Hollandse vrouw (Indische Compagnie, China, 18e eeuw) bij Galerie Lamy (stand nr. 120) en een vaas die de acht onsterfelijken weerspiegelt (China, 17e eeuw) bij Marc Michot (Paviljoen van de Keramiek, stand nr. 29). Schilderkunst Kasimir Malevitch (1879-1935), Vassily Kandinsky (1866-1944) en Tamara de Lempicka (1898-1980) zijn dominant aanwezig op de stand van Kunstberatung (nr. 28). Maar u vindt hier ook andere Russische schilders, zoals Grigory Gluckmann (1898-1973). Voor haar dertigste verjaardag heeft Boon Gallery (stand nr. 77) een ruime selectie van 19e- en 20e-eeuwse Franse schilders gemaakt, onder wie Cassigneul, Boudin, Helleu, maar ook Delvaux en Van Dongen. Nog een topstuk is het monumentale schilderij Venetiaans landschap (1884) van Jean-Baptiste Van Moer (1819-1884). Het licht uit het noorden en zuiden staat in schril contrast met de nieuwkomers Die Galerie (stand nr. 131), die een selectie CoBrA-schilders voorstelt (Asger Jorn, Karel Appel, Corneille, K.O. Götz), en Alexis Pentcheff (stand nr. 52) die hulde brengt aan de zuidelijke schilders met de tentoonstelling L'esprit du Midi. Naast tekeningen van Andy Warhol deelt de Galerie des Modernes (stand nr. 72) haar stand ook onder in verschillende ‘kasten’: impressionisme, kubisme, surrealisme en ‘Parijse School’. Een zeer zeldzaam werk van Cy Twombly, gemaakt voor Serge Vandercam, domineert de stand van Samuel Vanhoegaerden (nr. 51). Verder nog te ontdekken bij Stern Pissaro (stand nr. 30): een elegant portret van mevrouw Van der Velde (1920-23) door Kees van Dongen en een stilleven van Severini. Sierkunst en design uit de 20e eeuw Centraal op de stand van Carpenters Workshop (stand nr. 25) prijken een paar stoelen, getiteld It is yesterday (2011), van de Amerikaanse kunstenaar Wendell Castle. Ook bijzonder: de Director’s Desk (2014) van Erwin Wurm, in bleek hout en staal, geïnspireerd op een kleerkastdeur. Bij Robertaebasta (stand nr. 39) trekt de prachtige rozenhouten kabinetkast met bronzen panelen meteen de aandacht. Eugène Printz heeft deze in samenwerking met Jean Dunand gemaakt (Frankrijk, ca. 1940). Futur antérieur (stand nr.14) pakt uit met een dubbelzijdige bureautafel/boekenkast in gelakt hout, plexiglas en metaal. Een van de bekendste Italiaanse ontwerpers uit de jaren 50, Ico Parisi, heeft dit unieke stuk voor Casa Fontana gemaakt (Comomeer, 1967). Galerie Mathivet (stand nr. 60) trekt onder meer de aandacht met het Paard van Troje van MarieLouise Simard. Dit prachtige bronzen art-decostuk met origineel motief uit de jaren 30 is gemaakt met stukjes rode en zwarte lak. Tot slot zijn ook de drie tafels met inlegwerk van de bekende Belgische ontwerper Ado Chale te bewonderen bij de Galerie Pierre Mahaux (stand nr. 20). Horlogerie
Jacques Nève (stand nr. 5) verrast met een object met een verhaal om u tegen te zeggen. Dankzij de chronometer voor wetenschappelijke observaties (1913) van Louis Leroy, gebruikt bij radiotransmissie-experimenten, kon de Eiffeltoren tijdens de Eerste Wereldoorlog beschermd worden tegen de voorziene ontmanteling. Ook een omweg waard is het prachtige Kleine planetarium van Antide Janvier, ‘horlogemaker voor het Hof in 1784’, Parijs (periode Lodewijk XVI, ca. 1785), op de stand van La Pendulerie (nr. 130). Tapijt en textielwerk Een interessante selectie van Tibetaanse tapijten is te ontdekken bij Galerie N. Vrouyr (stand n° 102) Curiosa Een zeer mooi votief Keltisch mannenhoofd (1e eeuw v.C. – 1e eeuw n.C.) en een reductie in been van de helaas befaamde guillotine die gebruikt werd tijdens de Franse Revolutie (eind 18e eeuwbegin 19e eeuw) verwelkomen u op de stand van Finch & co (stand nr. 114). Bij Dario Ghio (stand nr. 9) vindt u een spectaculair werk in was Etude de décomposition humaine (2e helft van de 17e eeuw) van Gaetano Giulio Zumbo, die destijds voor Lodewijk XIV en aan het hof van de Medici werkte. En last but not least Porfirius Kunstkammer (stand nr. 123) laat de bezoeker kennismaken met een prachtige kabinetkast van Augsbourg (eind 16e eeuw) met een uitzonderlijke marqueterie en jachttaferelen, landschappen en romantische ruïnes.
BRAFA’15 – Brussel, Tour & Taxis Van 24 januari t/m 1 februari 2015, van 11 tot 19 uur. Nocturne op 29 januari tot 22 uur. Tour & Taxis, Havenlaan 86 C – 1000 Brussel - www.brafa.be Volg BRAFA op Twitter @BRAFA_Brussels, Facebook, LinkedIn, Pinterest en Youtube. Perscontact België en internationale coordinatie Bruno Nélis –
[email protected] – GSM +32(0)476.399.579