Louis Pasteur
lus
P2L
OülS PASTEUR
1822-1922
EDERLANDSCHË HERDENKING
't'
-i^
VV3RAK7;
(I
APR
3 1967
^^^SS^/ry OF
^ö^'
,,
,
OU^Wq
Ter herinnering aan Pasteur's Levenswerk.
1822
1842—1847 1848
Geboren
(27 December).
Studiejaren
te Dole.
te Parijs
Onderzoekingen over de betrekkingen, die kunnen bestaan tusschen en
de
kristalvorm, de scheikundige samenstelling
den
waarin
richting,
het
polarisatievlak
kan worden
gedraaid.
Scheiding van het druivenzuur
door
wijnsteenzuur
„linksch" en „rechtsch"
in
uitzoeken
der verschillend-asymme-
trische kristallen.
1849
Hoogleeraar in de scheikunde aan de Universiteit te
Straatsburg.
Erkenning van de moleculaire asymmetrie van natuurlijke organische 1853
Scheiding van
het
als
eigenschap
stoffen.
druivenzuur
en rechtsch
linksch
in
wijnsteenzuur met behulp van een andere asymmetrische (natuurlijke organische) stof.
Hoogleeraar in de scheikunde en deken der facul-
1854
teit te Rijssel.
1855
Onderzoekingen over amylalcoholen,
1857
over melkzuurgisting,
1857
over alcoholische gisting.
1857
Administrateur der école
normale
supérieure
te Parijs.
1858
Over gisting van wijnsteenzuur. Gisting blijkt niet een zuiver scheikundig proces, waarbij
moleculen
van
(Liebig)
maar
planting
van
eiwitachtige
stoffen
tot
ferment worden,
verschijnsel van het bestaan en de voortkleinste
levende
wezens
in
de betreffende
voor gisting vatbare vloeistoffen. 1860
— 1862
Eerste
proeven
over
spontanea (van-zelf-ontstaan stof).
Deze en
latere
de
van
zoogenaamde generatio het
levende
uit
doode
proeven bevestigen de mogelijkheid
van
spontanea
generatie
niet:
voor bederf vatbare
een
vloeistof (bouillon, enz.) waarin door
koken
wordt gedood, bederft
door aanraking met
lucht, indien
zij
niet,
ook
niet
al het
levende
slechts tegen levende kiemen van buitenaf
wordt beschermd. Onderzoekingen over boterzuurgisting.
1861
Door
de
van
vondsten
mikroben
van
oorzaken
als
gistingsprocessen verschijnen vroegere waarnemingen over
mikroben
bij
veelal
gisting
als
ziekte
ziekten vangt hiermee een
Van PASTEUR's-proeven over bij
pogingen
zijn
1861
1863
— 1862
1865
1867
e.
V.
leer
ziekte
werd
n.1.
der besmettelijke
nieuw tijdperk aan. (Davaine). gisting is ook Lister uitgegaan uit
de heelkunde opent
de lucht
bij
daarmee een
tijdperk; dat der antiseptiek.
Over azijnzuurgisting en
Onderzoekingen over
1863—1864
licht;
De
afweer van kiemen
tot
heelkundige operaties;
nieuw
ander
een
in
beschouwd.
azijnzuurfabricatie.
rotting.
Onderzoekingen over bereiden en bewaren van wijn. Bestrijding van de ziekten der zijdewormen.
Nota aan instelling
Napoleon te
over
III
scheppen
de
noodzakelijkheid
geschikt tot
een
proefondervindelijk
onderzoek van besmettelijke ziekten. 1871
Over bereiden en bewaren van
1873
Lid der Académie de Médecine.
1873
Samenwerking met den chirurg Alph. Guérin
bier.
tot verbe-
tering van de heelkundige techniek.
1874
1875
„Récompense nationale." e.
V.
de
Strijd in en buiten de
verdedigers
van de
Académie de Médecine tegen der spontane wording van
leer
besmettelijke ziekten.
1876
Kweeken van ziektekiemen
—
miltvuur, kippecholera
op kunstmatige kweekgronden, zooals bouillon, bederf-vatbare vloeistoffen.
e. a.
—
voor
Kweeken van mikroben
1878—1879.
beenmergontsteking
uit etter,
en kraamvrouwenkoorts.
1879
e. V.
Vondsten op het gebied van „vaccinatie". Oude culturen
van kippecholerabacillen, ingespoten
kippen,
bij
aan deze dieren een verhoogden weerstand
te
bleken
hebben gegeven
tegen virulente kiemen van dezelfde soort.
Pasteur vergeleek
dit
verzwakte virus met de koepokstof,
het „vaccin" dat behoedt tegen besmetting
met echte pokken.
1880
„Vaccin" tegen miltvuur.
1881
Begin der onderzoekingen over hondsdolheid.
1882
„Vaccin" tegen vlekziekte der varkens.
1882
Lid der Académie Fran^aise den zetel innemend Littré; discours de réception beantwoord door Ernest Renan. ;
van 1883
Récompense nationale.
1884
Bescherming van honden tegen hondsdolheid door behandeling
met een op een
bepaalde
wijze
verzwakt
virus
(uit konijn).
1885
Behandeling van
Joseph
Meister,
twee dagen voor de
aanmelding door een dollen hond ernstig gebeten. 1887
Uitgave der Annales de
1888
Plechtige opening
1892
1'Institut Pasteur.
van het
Huldiging ter gelegenheid van den VOsten verjaardag.
1895
Institut Pasteur.
(28 September).
Overlijden.
NederlandSGhe Herdenking van Lonis Pasteur
1822-1922. De Nederlandsche Maatschappij der Geneeskunst
tot
Bevordering
heeft
Dr. H. Aldershoff
Utrecht,
Prof. Dr. M.
W. Beyerinck
Prof. Dr. L
de Blieck
Dr. C.
Gorsel,
Utrecht,
W. Broers
Utrecht,
Prof. Dr. C. Eijkman
Utrecht,
Prof. P. C. Flu
Prof. Dr.
L.
Leiden,
van Itallie
Leiden,
Prof. Dr. F. M. Jaeger
Groningen,
Dr. H. Klinkert
Rotterdam,
Prof. Dr. A.
J.
Kluyver
Delft,
Prof. A. Klein
Groningen,
van Loghem
Prof. Dr.
J.
Prof. Dr.
W. Nolen
Prof. Dr.
J.
J.
Amsterdam, Leiden,
Poels
Rotterdam,
Prof. Dr. R. H. Saltet
Amsterdam,
Prof. Dr. N. L. Söhngen
Wageningen,
Prof. Dr. C. H. H. Spronck.
........
Prof. Dr. N. H. Swellengrebel Dr. F. G.
Utrecht,
Amsterdam,
Waller
Delft,
Prof. Dr. Johanna Westerdijk
Arts
L. K.
Utrecht,
Wolff
uitgenoodigd
een
Amsterdam,
comité
te
vormen
tot voorbereiding
van een
Nederlandsche herdenking van Pasteur's geboorte vóór honderd jaren.
Dit
comité
werd
geinstalleerd
door
voorzitter der Maatschappij Dr. H. Klinkert,
Dit comité
den
op
11
toenmaligen
Maart 1922.
koos zich een uitvoerend comité bestaande
Prof. Dr.
J.
J.
van Loghem,
Voorzitter.
Dr. H. Aldershoff, Onder-Voorzitter.
Arts
L. K.
Wolff, Secretaris-Penningmeester.
Prof. P. C. Flu.
Prof. Dr. A. 4
J.
Kluyver.
uit:
:
De plannen van het Nederlandsche Herdenkingscomité omvatten
1°.
Het houden van een Nederlandschen Pasteurdag,
op 25 November 1922,
te
Amsterdam.
2^.
Het opwekken
3°.
Het bijeenbrengen van een Nederlandsche bijdrage tot het in
tot plaatselijke
1923 op
te Straatsburg.
te richten
herdenkingen.
Pasteur monument
NederlandsGhe Pasteurdag. ££RE COMITÉ: Jhr.
Mr.
Dr.
H.
A.
van
Karnebeek, Minister van
Buiten-
landsche Zaken.
Ch. Benoist, Gezant van Frankrijk Jhr. Dr. Jhr.
Mr.
J.
te
's-Gravenhage.
Loudon, Hr. M's gezant te Parijs Dr. A. Röell, Commissaris der
Koningin
voor
Noord-Holland.
W. DE
Vlugt, Burgemeester van Amsterdam.
ALGEMEEN COMITÉ: Vertegenwoordigers van Akademies, Universiteiten en Hoogescholen, Genootschappen, Vereenigingen, enz. Kon. Akademie van Wetenschappen
Amsterdam.
te
Prof. Dr.
F. A. F. C,
Went,
Prof. Dr. L. Bolk.
Universiteit van
Amsterdam. Dr
Prof.
Zeeman,
P.
Prof. Dr. P. Ruitinga. Vrije Universiteit te
Amsterdam. Prof. Dr. L. Bouman,
Mr.
Diepenhorst.
P. A.
Rijks-Universiteit te Groningen.
A
Prof. Prof. Dr. H.
J.
Klein,
Backer.
Rijks-Universiteit te Leiden.
Prof. Dr.
J.
J.
Blanksma,
Prof. R. P. van Calcar, Prof. Dr. D. A. de Jong. Rijks-Universiteit te Utrecht.
Prof. Dr. H.
Technische Hoogeschool
J.
Laméris.
te Delft.
Prof.
L. A.
van Roouen,
Prof. Feldman.
Veeartsenijkundige Hoogeschool
te Utrecht.
Prof. Dr. G. Krediet,
Prof. Dr.
Landbouw Hoogeschool
te
J.
E.
W.
Ihle.
Wageningen. Prof. Dr. N. L. Söhngen, Prof. Dr.
6
S. C. J. Olivier.
Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen
te
Haarlem.
Prof. Dr. H. A. Lorentz.
Gezondheidsraad
te 's
Gravenhage. Dr. N. M. Josephus Jitta.
Kon. Instituut van Ingenieurs
te
's
Gravenhage. Prof.
Genootschap
t.
b. d.
Ir. S.
G. Everts.
Amsterdam.
Natuur-, Genees- en Heelkunde te
Prof. Dr, Ed. Verschaffelt.
Provinciaal
Utrechtsch
Genootschap van
Kunsten
en
Dr. N.
schappen.
J.
WetenSingels.
Bataafsch Genootschap der Proefondervinderlijke Wijsbegeerte
te
Dr- S. Birnie.
Rotterdam.
Zeeuwsch Genootschap
der Wetenschappen
te
Middelburg. Dr. D. Schoute.
Natuur- en Geneeskundig Congres. Dr. D. Coelingh. Dr. e. C. Kerbert.
Ver.
v.
d.
Geschiedenis der Genees-, Wis- en Natuurkunde. ProF. E. C. VAN Leersum.
Nederlandsche Chemische Vereeniging. Dr. G. H. Voerman
Nederlandsche Maatschappij
tot
bevordering der Pharmacie. A. F. F. M.
VAN den Dries.
Nederlandsche Vereeniging voor Mikrobiologie. L.
Söhngen.
W.
Heinsius.
Prof. Dr. N.
Nederlandsche Phytopathologen Vereeniging. Dr. H.
Nederlandsche Mycologische Vereeniging. K. Boedijn.
Ned. Maatschappij
tot
bevordering der Geneeskunst. Dr. H. Aldershoff.
Ned. Vereeniging voor Heelkunde. Dr.
Ned. Centr. Ver.
tot bestr.
J.
H. Kuvjer.
der Tuberculose. Dr. H.
J.
Kylstra.
Ned. Alg. Ziektekundige Vereeniging. Dr. D. Klinkert.
Ned. Vereeniging van tropische Geneeskunde Prof. G.
J.
W. Koolemans Beynen.
Nederlandsch Congres voor Openbare Gezondheidsregeling. Dr. M.
L.
Roodenburg.
:
Maatschappij voor Dierengeneeskunde. Dr. H. A. Vermeulen.
Ned. Maatschappij
tot
bevordering der Tandheelkunde. A. L.
C. V. Hasselt.
J.
Ned. Botanische Vereeniging. Prof. Dr. G. van Iterson.
Ned. Dierkundige Vereeniging. Prof. Dr.
J.
F.
Prof. Dr.
J.
C. H.
van Bemmelen.
Ned. Entomologen Vereeniging. de Meyere.
Ned. Natuur-Historische Vereeniging.
W.
Dr. H.
Heinsius.
Chemisch Weekblad. Dr.
W.
P. Jorissen.
Pharmaceutisch Weekblad. Prof. P.
v.
d.
Wielen.
Nederl. Tijdschrift voor Geneeskunde
Arts
Muntendam.
P.
Nederlandsche Brouwersbond, Camille
J. J.
Harten.
Vereeniging van de Nederl. Chem. Industrie. Prof. G. Hondius Boldingh.
Vereeniging van Nederl. Wijnhandelaren.
W.
R.
Ferwerda.
Vereeniging voor Zuivelindustrie en Melkhygiene. G.
J.
Blink.
Alg. Nederl. Zuivelbond. Dr. f. e. Posthuma.
Overige Leden (voor zoover
niet
reeds vermeld onder
„Vertegenwoordigers) Prof. Dr.
J.
H. Aberson.
Dr. H. P. BARENDRECHT.
Dr.
W. van Dam.
Prof. Dr. L. Polak Daniels.
Dr. C. e. Benjamins.
Dr. C. C. Delprat.
Prof. Dr. A. Hvmans van den
Ir.
Bergh. Prof. Dr.
J.
A. H.
Arts Böseken.
van Delden
C. Elders,
Dr. f. C. Gerritsen.
Dr. L. P. de Bussv.
Prof. Dr. L. Goester
Prof. Dr. F. Hondius Boldingh.
Dr. e. Gorter.
Prof. Dr. A. van Bijlert.
Dr.
e. H.
Dr.
J.
Dr. f.
Büchner.
J.
C. te
Hekman.
Dr.
W.
Dr. L. Heyermans.
J.
Boekhoudt. Cohen.
J.
J.
Herwerden.
Hennepe.
P. Bijl.
Prof. Dr. E.
8
Mej. Dr. M. A. van
Dr. B.
Dr. M. D. Horst.
Prof. Dr.
J.
A. Honing.
Prof. Dr. A. T. Holleman.
J.
Prof. Dr.
I.
G. Sleeswijk.
Snapper.
Dr. Jan Smit.
Prof. Dr. G. Grijns.
Prof. Dr. A. Smits.
H. C. Jacobsen.
Ir.
Prof. Dr.
Prof. Dr. R. de Josselin de Jong.
Dr. f. A. Schalv.
Prof. Dr. C. H. Kuhn.
Prof. Dr. A. Schreinemaker.
Prof. Dr.
W.
A.
Prof. Dr. Dr. C.
W.
J,
A.
W.
Prof. Dr.
Kuenen.
A. Schüffner.
Dr. M. Strater.
Dr. G. Kapsenberg.
Korteweg.
Dr. C.
S. Stokvis.
Prof. Dr. N. Schoorl.
G. Mieremet.
Prof. Dr. H. M. Quanjer.
Dr.
Dr. R. H. Rochat.
Prof. Dr.
Terburgh. W. M. de Vries.
Dr. H. G. Ringeling.
Dr.
I.
J.
Dr. e. van Rijssel.
Dr.
W.
T.
J.
H.
Vos.
de Vogel.
T.
Jonkvr. M. van Riemsdijk.
Dr. P. Vermeulen.
Prof. Dr. G. van Runberk.
Prof.
Prof. Dr.
P.
Prof. Dr.
J.
Waterman.
I.
van Romburgh.
Prof. P. van der Wielen.
Rotgans.
Dr.
J.
P.
Wibaut.
Dr. Y. RODENHUIS.
Mevr. Dr. Wibaut- Isebree Moens.
Prof. Dr. H. Schornagel.
Prof. Dr.
W.
Prof. Dr.
J. P.
Dr.
S. L.
Schouten.
REGELINGSCOMITE Salverda de Grave,
Prof. Dr.
J.
Mr. G.
de Vries Feijens, Secretaris.
L.
J.
P. C.
Zeeman.
Kleiweg de Zwaan.
:
Voorzitter.
Mej. Jeanne Schepper. A. Melchior, Rector van het Arnst. Studenten-Corps. J.
E.
Prakken, Rector der Unitas Stud. Amst.
Mej. C. J.
C. V.
Ledeboer, Voorzitster der Amst.
CoHEN, Voorzitter
Vrouw.
TENTOONSTELLINGSCOMITE J.
J.
van Loghem,
:
Voorzitter.
Jonkvr. M. van Riemsdijk, Secretaresse. H. J. L. Donker. VAN A. Itallie. Ir.
Prof. Dr. A. J.
G. A.
Dr.
J.
Arts
P. L.
J.
Ver.
van de R. K. Stud. Ver. „Sanctus
Thomas Aquinas".
Prop. Dr.
Stud.
Kluyver.
Weisenborn. Wibaut. K. Wolpf.
Programma van den NederlandschenPasteurdag op 25 November 1922.
I
Herdenkingsplechtigheid des namiddags 3 uur Concertgebouw Ie
te
in
het
Amsterdam.
Opening door den Voorzitter van het uitvoerend comité, Prof. Dr. J. J. van Loghem.
2e Herdenking van Louis Pasteur,
van scheikundig standpunt door Prof. Dr.
F.
M. Jaeger
(Groningen);
van technisch mikrobiologisch standpunt door Prof. Dr. A.
J.
Kluyver
(Delft);
van ziektekundig standpunt door Prof. Dr. C. H. H. Spronck (Utrecht).
3e Rede van Prof. Dr. „L'oeuvre
de Pasteur
Calmette et
son
(Parijs).
influence
sur les
progrès de
la
civilisation."
II
Openbare Pasteurmaaltijd,
des avonds 7 uur in Restaurant
„Trianon", Leidscheplein 31, Amsterdam, onder voorzitter-
schap van Prof. Dr.
J.
J.
Salverda de Grave.
Pasteur-Tentoonstelling in
het Laboratorium voor Gezondheidsleer der Universiteit,
ritskade
26
57
(ingang
November
geopend
van
Oosterpark) en
\\^L—5 uur
(de weekdagen).
10
tot
met (des
Amsterdam,
Zondag
3
Zondags) en
Mau-
Zondag December,
van
van
2—5
uur
Plaatselpe Herdenkingen.
Rotterdam op 25 November, bestaande
Dr. Med. Secretaris,
voorbereid
door een
comité
Mr. A. R. Zimmerman, Eere -Voorzitter, Hekman, Voorzitter, Arts F. A. Schalv, Dr. Chem. A. J. Boks, Dr. Ir. D. P. Hoyer en uit
J.
Dr. Pharm. A. Robertson, Apotheker. Sprekers
:
Prof. Dr. E. Cohen en Prof. Dr. D. A. de Jong.
Rotterdam op 26 November,
voorbereid door de Afdeelingen
Rotterdam der „Alliance Frangaise" en van het Genootschap „Nederland-Frankrijk".
Spreker: Prof. Dr. A. Calmette.
Leiden op 27 November,
voorbereid door de Leidsche Vereeni-
ging voor WetenschappeHjke Voordrachten. Spreker: Pi^of. Dr. A. Calmette.
Utrecht op 28 November, voorbereid door Utrechtsch
het
Provinciaal
Genootschap van Kunsten en Wetenschappen
en de Studenten-Organisaties.
Spreker: Prof. Dr. A. Calmette.
Wageningen op
2 December, voorbereid door de Nederlandsche
Vereeniging van Mikrobiologie.
Prof.
Sprekers:
Dr.
N.
L.
Söhngen en Prof. Dr.
D. A. DE Jong.
Den Haag
op 23 December, voorbereid door de Nederlandsche
Natuur-Historische Vereeniging en
de Maatschappij
Dili-
gentia aldaar.
Spreker: Dr. A. Schierbeek. Delft,
op
nader
comité
vast
bestaande
Dr. H. P.
te
stellen uit
Dr.
datum, F.
G.
voorbereid door een
Waller,
BARENDRECHT, Prof. Dr.
Dr. G. van Iterson, Prof. Dr. A.
J.
J.
Voorzitter,
Böseken, Prof,
Kluyver, Secretaris 11
en de Voorzitters van den Delftschen Chemischen Kring, het
Technologisch Gezelschap en de Delftsche Studenten-Natuur-
Wetenschappelijke Vereeniging, „Christiaan Huygens", de heeren C. E.
Ir.
C.
Snijders,
J.
Visser
F.
't
Hooft
en
VAN DE Stadt.
Spreker: Dr. G. Bertrand (Parijs).
iviiddelburg,
op 6 December, voorbereid door het Zeeuwsch
Genootschap der W^etenschappen aldaar. Spreker: Prof. Dr.
Zutfen, op nader vast
te
J.
van Loghem.
J.
stellen
datum, voorbereid door het
Natuurkundig Genootschap, aldaar.
Wolff.
Spreker: Arts L, K.
Assen, op
14
December, voorbereid
Ned. Maatschappij
t.
Spreker: Prof. Dr.
12
b. J.
d. J.
door de Afdeeling der
Geneeskunst aldaar.
van Loghem.
m
STOOMDR.
B.
VAN MANTGEM, HOFL. AMST.
Louis Pasteur
Q
U3 P2L6
Plïysic»!
Applied
'At
Sci,
PLEASE
CARDS OR
DO NOT REMOVE
SLIPS
UNIVERSITY
FROM
THIS
OF TORONTO
POCKET
LIBRARY
