Landelijke Kwalificaties MBO. ICT-beheer

Landelijke Kwalificaties MBO

ICT-beheer

Sector:

ICT

Branche:

ICT

Cohort:

2009-2010

© Colo 2002-2008. Gebruik van gegevens en teksten is met bronvermelding vrijelijk toegestaan. Commercieel gebruik van deze gegevens is niet toegestaan. De disclaimer van toepassing op dit document is te lezen op www.kwalificatiesmbo.nl

Kwalificatiedossier ICT-beheer

Inhoudsopgave Inleiding Deel A: Beeld van de beroepengroep Deel B: De kwalificaties 1 Inleiding 2 Algemene informatie 2.1 Colofon 2.2 Formele vereisten 2.3 Typering Beroepengroep 2.4 Loopbaanperspectief 2.5 Trends en innovaties 3 Overzicht van het kwalificatiedossier 4 Beschrijving van de uitstromen 4.1 ICT-beheerder 4.2 Netwerkbeheerder 5 Beschrijving van de kerntaken 5.1 Kerntaak1:Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen 5.2 Kerntaak2:Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen 5.3 Kerntaak3:Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen 5.4 Kerntaak4:Opzetten en inrichten van een servicedesk 6 Totaal overzicht proces-competentie-matrices 6.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1 : Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen 6.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2 : Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen 6.3 Proces-competentie-matrix Kerntaak 3 : Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen 6.4 Proces-competentie-matrix Kerntaak 4 : Opzetten en inrichten van een servicedesk Deel C: Uitwerking van de kwalificaties 1 Inleiding 2 Uitstromen 2.1 ICT-beheerder 2.2 Netwerkbeheerder 3 Certificeerbare eenheden Deel D: Verantwoording 1 Inleiding 2 Proces- en inhoudsinformatie 2.1 Betrokkenen 2.2 Verwantschap 2.3 Vertaling beroepscompetentieprofielen in kwalificatiedossier 2.4 Discussiepunten 2.5 Wijzigingen ten opzichte van de voorgaande versie 3 Ontwikkel- en onderhoudsperspectief

3 4 8 8 8 8 9 10 11 12 13 14 15 17 19 19 20 21 22 0 24 25 26 27 28 28 28 28 63 89 90 91 91 92 96 98 100 101

Pagina 2


Inleiding Voor u ligt het kwalificatiedossier ICT-beheer. Dit dossier bestaat uit een aantal onderdelen. In deel A wordt voor alle geïnteresseerden een korte omschrijving gegeven van de beroepengroep en de taken die de beroepsbeoefenaar zoal uitvoert en de competenties die hij/zij daarbij nodig heeft. In deel B, de kwalificaties, worden op hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven. Deze eisen geven samen weer wat de gediplomeerde moet kunnen als hij/zij op de arbeidsmarkt start. In deel C wordt een uitwerking gegeven aan hetgeen in deel B is gesteld. Deel C is zowel inhoudelijk als methodologisch aan deel B gekoppeld, er is een 1-1 relatie tussen respectievelijk de kerntaken, de procescompetentie-matrices en de daarin opgenomen werkprocessen, de certificeerbare eenheden met deze entiteiten in deel C. In deel D wordt verantwoording afgelegd over de totstandkoming van dit kwalificatiedossier. Ook vindt u hier de verwijzingen naar het voor dit dossier relevante bronnenmateriaal. Hieronder vindt u de grafische weergave van de relaties tussen de verschillende elementen van dit kwalificatiedossier.

Pagina 3


Deel A: Beeld van de beroepengroep ICT-beheer Wat doet een functionaris binnen de beroepengroep ICT-beheer? Het werk binnen ICT-beheer bestaat uit vier kerntaken: 1. De functionaris inventariseert de informatiebehoefte binnen een afdeling of organisatie en stelt deze vast. De functionaris dient daarvoor te overleggen met de opdrachtgever over de uit te voeren werkzaamheden, de eisen en wensen te inventariseren en te bepalen wat de mogelijkheden zijn. Ook onderzoekt hij hoe met behulp van ICT in de vastgestelde informatiebehoefte kan worden voorzien. Daartoe levert hij zowel een functioneel als technisch ontwerp op. Ook stelt hij globale planningen en kostenoverzichten op. Zonodig past hij het ontwerp of de planning aan. De functionaris overziet de consequenties van verandertrajecten voor de gebruikers van het informatiesysteem en schat ook de gevolgen van innovaties voor het beheer van het informatiesysteem goed in. De beheerder bespreekt dit alles met de opdrachtgever/leidinggevende. Hij stelt een plan van aanpak op waarin de planning en het kostenoverzicht met betrekking tot de ontwikkeling van het informatiesysteem wordt omschreven. Het plan van aanpak vormt de basis voor het ontwerp van het informatiesysteem of servicedesk. Op basis van het functioneel en technisch ontwerp realiseert de functionaris een testomgeving. Hij voert tests uit en bewaakt de voortgang van de testfase. Hij bewaakt bewaakt het globale overzicht en delegeert, waar nodig, werkzaamheden aan collega’s. De functionaris kan deze werkzaamheden zelfstandig doen als het gaat om de wat kleinere informatiesystemen, maar hij zal niet verantwoordelijk zijn voor het zelfstandig vaststellen van de informatiebehoefte als het gaat om grote bedrijven met grote afdelingen van honderden werkplekken. Wel kan hij ook daar ondersteuning bieden en voor onderdelen de eindverantwoordelijkheid op zich nemen. 2. Hij inventariseert de consequenties van de implementatie van (onderdelen van) een informatiesysteem binnen een organisatie. Deze bespreekt hij met de betrokkenen, waarna hij het implementatieplan opstelt. In dit plan wordt de technische en organisatorische implementatie beschreven. Onderdelen van het informatiesysteem worden volgens het eerder opgestelde implementatieplan door hem geïmplementeerd. Ook voert hij de geplande installatie- en configuratiewerkzaamheden uit. Tijdens, maar ook vooral na, de installatiewerkzaamheden test hij de werking van (onderdelen van) het informatiesysteem grondig. Resultaten rapporteert hij aan de leidinggevende en de projectleider. Tenslotte zorgt hij ervoor dat alles volledig en op de juiste wijze wordt gedocumenteerd. De functionaris biedt tevens ondersteuning bij de uitvoering van acceptatietests. Hij bestudeert het testplan en voert dit samen met het projectteam uit. Hij noteert en interpreteert de bevindingen en onderneemt de juiste acties naar aanleiding van de testresultaten. Ook draagt hij bij aan het opstellen van trainingstrajecten die afgestemd zijn op de doelgroep, uiteraard in overleg met zijn opdrachtgever en/of leidinggevende. Hij interpreteert de resultaten van de implementatie en de uitgevoerde tests en bespreekt deze met de betrokkenen. Tevens zorgt hij ervoor dat het gehele implementatietraject met de betrokken partijen geëvalueerd wordt. De functionaris legt de uitkomsten van de evaluatie schriftelijk vast. De functionaris kan deze werkzaamheden zelfstandig doen binnen de wat kleinere bedrijven. Als het gaat om grootschalige implementatietrajecten binnen de grotere bedrijven, dan zal de functionaris vaak niet eindverantwoordelijk zijn. Wel zal hij uiteraard een actieve rol bij de ondersteuning van de implementatie hebben. 3. Hij voorkomt (ver)storingen door het informatiesysteem te beheren, te beveiligen en te testen. Hij voert ter voorkoming van (ver)storingen regelmatig testen serviceactiviteiten uit en toetst of het systeem voldoet aan de gestelde eisen en benodigde performance. Indien nodig doet de ICT-beheerder verbetervoorstellen om (ver)storingen in de toekomst nog beter te voorkomen. Ook lokaliseert hij geconstateerde storingen, achterhaalt de oorzaak en verhelpt storingen. Hiertoe maakt hij gebruik van diverse oplossingsmethoden, hulpmiddelen en informatie uit gedocumenteerde storingsoplossingen. Hij documenteert de storingen en de gevonden oplossingen, zodat er een bruikbaar naslagwerk ontstaat. De functionaris neemt uiteraard ook tweedelijns incidentmeldingen in behandeling. Hij interpreteert en analyseert de meldingen, prioriteert ze en handelt de meldingen af. Hij controleert of de gebruiker tevreden is met de incidentafhandeling en documenteert en registreert alle meldingen en bijbehorende oplossingen. Pagina 4

Kwalificatiedossier ICT-beheer Hij stelt beheer- en gebruiksprocedures op, zoals security-, onderhouds- en back-up procedures. Hij bewaakt de actualiteit en formuleert zo nodig verbetervoorstellen. Wanneer hij wijzigingen doorvoert, informeert hij de collega’s en gebruikers hier tijdig over. Hij zorgt er eveneens voor dat de verschillende soorten documentatie (systeemdocumentatie, licenties etc.) goed gearchiveerd worden. Ook ziet hij toe op naleving van de procedures door anderen. Zo nodig onderneemt hij actie.

4. In tegenstelling tot de netwerkbeheerder maakt de ICT-beheerder een servicedesk bedrijfsklaar aan de hand van een ontwerp waarin hij duidelijke en concrete doelen heeft geformuleerd en waarin hij heeft vastgesteld welke middelen en mensen nodig zijn om het werk uit te voeren . Hij heeft bij de positionering en inrichting van de servicedesk en bij het opstellen van de service level agreements oog voor de organisatiestructuur en -cultuur en de te hanteren regels. De ICT-beheerder coördineert de dagelijkse werkzaamheden m.b.t. de servicedesk. Hiertoe begeleidt en ondersteunt hij de medewerkers van de servicedesk bij de dagelijkse werkzaamheden. Hij bepaalt welke werkzaamheden gedelegeerd kunnen worden aan collega’s en definieert opdrachten die hij met de juiste instructies overdraagt aan de medewerkers op de servicedesk. Hij ziet toe op de correcte uitvoering van de werkzaamheden. Ook draagt hij de verantwoordelijkheid voor de juiste afhandeling en interpretatie van de bij de servicedesk binnenkomende informatieverzoeken en hulpvragen. De ICT-beheerder stelt (gebruikers)instructies op en houdt deze up-to-date. Hij licht de werking van het systeem helder en beknopt toe, afgestemd op de gebruiker.

Waar werkt een functionaris die zich bezighoudt met ICT-beheer? In vrijwel alle organisaties speelt ICT-beheer een grote rol. Een functionaris kan dan ook vrijwel overal terecht komen. Zo is hij werkzaam bij ICT-dienstverlenende (faciliterende) organisaties, maar ook binnen ICTafdelingen van commerciële bedrijven en (non-)profit organisaties, beide in zowel het midden- en klein bedrijf (MKB) als in het grootbedrijf. Studenten die de opleiding ICT-beheer gaan volgen, hebben de keus af te studeren als ICT-beheerder of als netwerkbeheerder. Een ICT-beheerder zal meer een coördinerende rol krijgen op het gebied van ICT-beheer en heeft een brede kijk op het vakgebied van ICT. De netwerkbeheerder is verantwoordelijk voor de technische inrichting van een netwerk en kan daardoor ook werkzaam zijn bij bedrijven die zich gespecialiseerd hebben in datatransmissie- en telecommunicatiesystemen. Hetzelfde geldt uiteraard ook voor de ICTbeheerder, maar dan veel meer vanuit zijn expertise om op het gebied van ICT het globale overzicht te houden over de te ontwikkelen, te implementeren en te onderhouden onderdelen van een informatiesysteem. Wat moet een ICT-beheerder kunnen? De ICT-beheerder is een ICT-generalist die fungeert als spil binnen de afdeling ICT. Hij houdt zich hier primair bezig met het beheer, de beveiliging en het onderhoud van het informatiesysteem. Van netwerken, computers en printers tot faxen en telefoons: hij zorgt ervoor dat deze werken. De ICT-beheerder houdt steeds goed bij welke nieuwe producten op de markt komen, om ervoor te zorgen dat het informatiesysteem binnen het bedrijf up-to-date blijft. De ICT-beheerder moet goed weten wat hij doet, berekeningen maken en vooruitkijken. Soms lijken nieuwe spullen beter, maar brengen ze ook nieuwe problemen met zich mee. Een ICT-beheerder werkt niet alleen en geeft vaak leiding aan een team van ICT-medewerkers. Vaak moet hij van alles tegelijk doen. Wat kost een nieuwe techniek? Is het nodig dat een nieuw product wordt gekocht? Is er niet ergens een goedkopere oplossing te vinden? Zulke vragen kan een ICT-beheerder alleen beantwoorden als hij veel van ICT weet. De ICT-beheerder werkt de hele dag samen met andere mensen. Soms weten ze veel van ICT, maar het kan ook best zijn dat ze er helemaal niets vanaf weten. Dan moet de ICT-beheerder ze rustig uit kunnen leggen wat er aan de hand is en wat er moet gebeuren.

Wat moet een netwerkbeheerder kunnen? De netwerkbeheerder richt zich primair op het onderhoud, het beheer en de beveiliging van kleine tot middelgrote hybride netwerken. Medewerkers maken namelijk de gehele dag gebruik van het netwerk. Ze maken documenten, versturen e-mails, geven presentaties en voeren telefoongesprekken. Het netwerk verbindt hen met elkaar en met het internet, ook draadloos. Vanuit zijn specialisme adviseert hij collega’s en/of opdrachtgevers. Om optimaal te kunnen functioneren is het voor de netwerkbeheerder van groot belang om goed op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen het vakgebied. De netwerkbeheerder kan goed samenwerken. Hij heeft verstand van telecommunicatie en internet, maar uiteraard ook van netwerken inclusief de beveiliging daarvan.

Pagina 5


Kwalificaties in beeld

Domein

Niveaus KantoorIndustriële automatisering Domotica/Building automatisering automation Niveau Applicatie4 ontwikkelaar

ICT-beheer

Elektrotechniek

Elektrotechnische Industriële Installeren Infratechniek Producten en systemen · Leidinggevend monteur · Technicus · technicus Elektro-technische data/elektra Installaties Service apparatuur en installaties

Digitaal forensisch onderzoek Particulier digitaal onderzoeker

· ICT-beheerder · Service-technicus elektro· Netwerkbeheer- techniek der Middenkader Engineering · Technicus · Commercieel technicus

Werkvoorbereiden · Tekenaar/werkvoorbereider · Werkvoorbereider Fabricage · Werkvoor-bereider Installatie Niveau Medewerker 3 beheer ICT

Elektrotechnische Industriële Installeren Producten en systemen · Eerste Monteur · Eerste monteur Elektro-technische Installaties

Infratechniek

-

· Eerste Monteur data/elektra

Service apparatuur en installaties · Service-monteur elektrotechniek

Werkvoorbereiden · Technisch tekenaar Niveau Medewerker ICT 2

Niveau -

Elektrotechnische Industriële Installeren Producten en systemen · Monteur · Monteur Elektrotechnische Installaties

Infratechniek

-

-

-

-

· Monteur data/elektra -

Pagina 6

Kwalificatiedossier ICT-beheer 1

Pagina 7


Deel B: De kwalificaties 1. Inleiding Voor u ligt Deel B van het kwalificatiedossier ICT-beheer. In dit deel worden op hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven voor: ● ●

ICT-beheerder Netwerkbeheerder

2. Algemene informatie

2.1 Colofon Onder regie van

Kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO en Kenteq, samenwerkend in het Loket MBO ICT

Ontwikkeld door

Kenniscentrum ECABO, afdeling Ontwikkeling en Innovatie, Kenniscentrum Kenteq, afdeling kwalificatiestructuur, in samenwerking met vertegenwoordigers van de branche en het middelbaar beroepsonderwijs

Verantwoording Vastgesteld door het bestuur van ECABO op het advies van de Paritaire commissies beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO en Kenteq, op 13 december 2007, te Amersfoort

Pagina 8


2.2 Formele vereisten Diploma(s)


In- en doorstroomrechten

ICT-beheerder - niveau 4 (ECABO, Kenteq) Netwerkbeheerder - niveau 4 (ECABO, Kenteq) Voor instroom- en doorstroomrechten worden de wettelijke bepalingen aangehouden zoals vermeld in: - de Doorstroomregeling VMBO-Beroepsonderwijs (ministerie van OCW, 2003) - WEB: Wet educatie en beroepsonderwijs (Staatsblad 501, 31 oktober 1995) - WHW: Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, stb. 1992, 593)

Certificeerbare eenheden

Er zijn geen certificeerbare eenheden gedefinieerd.

Wettelijke beroepsvereisten

Nee

Branche vereisten

Nee

Bron- en referentiedocumenten

In dit kwalificatiedossier is gebruik gemaakt van het referentiedocument (Moderne) Vreemde talen en Nederlands. ● Tevens is in dit kwalificatiedossier gebruik gemaakt van het raamwerk Rekenen/Wiskunde mbo. Dit raamwerk is te vinden op www.fi.uu.nl/mbo/raamwerkrekenenwiskunde/welcome.xml ● Onlosmakelijk met dit kwalificatiedossier verbonden is het Brondocument Leren, Loopbaan en Burgerschap. De kwalificatie-eisen die in dit brondocument worden beschreven vormen samen met de diplomavereisten in dit kwalificatiedossier de wettelijke basis voor het onderwijs. Het brondocument is te vinden op | www.coordinatiepunt.nl De volgende beroepscompetentieprofielen vormen de basis voor dit dossier: - ICT-beheerder (9 februari 2004) - Applicatiebeheerder (9 februari 2004) - Telecom/ICT engineer (9 februari 2004) - Embedded systems engineer (9 februari 2004) ●

Pagina 9


2.3 Typering beroepengroep ICT-beheer speelt zich af bij ICT-dienstverlenende bedrijven of op de ICT-afdeling van andere bedrijven. De functionaris werkt dan ook in de sector ICT. De medewerker krijgt in toenemende mate te maken met koppelingen tussen diverse informatiesystemen. Telecommunicatie en ICT zijn al lang geen gescheiden domeinen meer en in veel gevallen zal de functionaris met betrekking tot het ontwikkelen en beheren van onderdelen van informatiesystemen ook te maken krijgen met telecommunicatie, zowel op het gebied van hardware als van software. Binnen deze beroepengroep is het van belang dat de functionaris de behoefte inventariseert binnen de organisatie of binnen een afdeling daarvan, om (onderdelen van) informatiesystemen te realiseren, te implementeren en te beheren. Hij stelt vast hoe met behulp van ICT in de behoefte kan worden voorzien en maakt daartoe een functioneel en een technisch ontwerp. Daarnaast stelt hij ook de globale planning en een kostenoverzicht op, en bespreekt deze met de opdrachtgever/leidinggevende. Zo nodig past hij het ontwerp en/of de planning aan. Daarna voert hij de geplande werkzaamheden uit en test hij het informatiesysteem. Tevens stelt hij security-, onderhouds- en back-up procedures op, of past deze aan, en verzorgt hij de benodigde documentatie. Ook het opstellen van (gebruikers)handleidingen en het geven van instructies aan gebruikers behoort tot zijn takenpakket. Hij zorgt er eveneens voor dat de verschillende soorten documentatie (handleidingen, systeemdocumentatie, licenties etc.) goed gearchiveerd worden en handelt de implementatie volledig af. Bij al deze werkzaamheden wordt goed georganiseerd gegevensbeheer steeds belangrijker. Binnen ICT-beheer gaat het ook om het lokaliseren van storingen, het achterhalen van de oorzaak ervan en het verhelpen van storingen. Hiertoe maakt de functionaris gebruik van diverse oplossingsmethoden, hulpmiddelen en informatie uit gedocumenteerde storingsoplossingen. Om storingen te voorkomen beheert, beveiligt en test hij het informatiesysteem en stelt hij beheer- en gebruiksprocedures op, onderhoudt deze en ziet toe op de naleving ervan. Ook moet hij een inschatting kunnen maken van de gevolgen van innovaties voor het beheer van het informatiesysteem. De functionaris zal in veel gevallen binnen de organisatie ook mede verantwoordelijk zijn voor het realiseren, het onderhouden en het beheren van telecom componenten. Deze componenten zijn tegenwoordig een onlosmakelijk onderdeel van het informatiesysteem. In sommige gevallen levert de functionaris een bijdrage aan het ontwerp van een servicedesk en de inrichting ervan. Ook stuurt hij dan de dagelijkse werkzaamheden m.b.t. de servicedesk aan. Hiertoe instrueert hij de medewerkers van de servicedesk en ondersteunt hen bij de dagelijkse werkzaamheden. Tevens schrijft hij gebruikersinstructies en houdt deze up-to-date. De functionaris draagt ook verantwoordelijkheid voor de juiste afhandeling en interpretatie van de bij de servicedesk binnenkomende informatieverzoeken/hulpvragen. De functionaris zal al zijn werkzaamheden moeten benaderen met een pro-actieve houding, waarbij oog voor bedrijfsprocessen en organisatorisch inzicht een pré zijn. De ICT-beheerder stelt zich klantgericht, pro-actief, kritisch en flexibel op. Hij kan goed samenwerken, werkt nauwkeurig, heeft doorzettingsvermogen en kan goed omgaan met tijdsdruk. Daarnaast wordt van hem verwacht dat hij kan werken volgens kwaliteitscriteria en procedures en dat hij hier ook een bijdrage aan levert. Tenslotte is hij er zich van bewust dat hij een voorbeeldfunctie heeft t.o.v. de eindgebruikers en zijn collega’s.

Pagina 10


2.4 Loopbaanperspectief Een functionaris binnen de beroepengroep ICT-beheer kan op de arbeidsmarkt op basis van werkervaring doorgroeien naar een leidinggevende functie en na bijscholing ook doorgroeien naar een functie op hboniveau. Veel functionarissen stromen door naar functies als applicatiebeheerder of hoofd ICT. Qua opleidingsmogelijkheden kan hij doorstromen naar een specialistische functie zoals die van applicatieontwikkelaar of netwerkbeheerder. Binnen het hbo zijn er genoeg mogelijkheden om door te stromen naar een ICT-opleiding: Bedrijfskundige Informatica, Informatica, Technische Informatica en Informatiedienstverlening- en Management. Aansluitende opleidingen in het particulier onderwijs zijn er binnen de opleidingsstructuren van bijvoorbeeld Microsoft en Exin. Nadere informatie vindt u in deel D.

Pagina 11


2.5 Trends en innovaties Hieronder worden enkele, voor de in dit kwalificatiedossier beschreven beroepen relevante ontwikkelingen beschreven. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de beroepspraktijkvorming, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Deze ontwikkelingen worden beschreven om instellingen daarmee de mogelijkheid te bieden in de opleiding al rekening te houden met toekomstige veranderingen in de beroepsuitoefening. Arbeidsmarkt en De beschikbaarheid van BPV-plaatsen heeft betrekking op zowel de kwantiteit als de beroepspraktijkvorming kwaliteit. Sinds de invoering van de WEB zijn de activiteiten er vooral op gericht te zorgen voor voldoende BPV-plaatsen. Deze zijn opgenomen in het bedrijvenregister. Het bedrijvenregister is te raadplegen via www.ecabo.nl en www.kenteq.nl. Volgens het laatste arbeidsmarktonderzoek, Monitor arbeidsmarkt en beroepsonderwijs 2007 2008 (ECABO) van februari 2008 zijn er in kwantitatieve zin ruim voldoende bedrijven beschikbaar. Door de invoering van competentiegericht onderwijs zal in kwalitatieve zin meer van het bedrijfsleven verwacht worden. In de examenpraktijk zal de betrokkenheid van het bedrijfsleven toenemen bij de beoordeling van de deelnemer. De komende jaren zal dan ook de kwaliteit centraal staan in de accreditatie en beoordeling van leerbedrijven. Uit de Marktmonitor 2006 blijkt het aantal bedrijven dat de komende 5 jaar een toename verwacht in de werkgelegenheid groter te zijn dan het aantal bedrijven dat een daling verwacht. Net zoals vorig jaar blijkt de verwachte toename in aantal werknemers zich vooral voor te doen in kleine bedrijven (tot 10 werknemers) en de daling vooral in grote bedrijven. Wanneer dit afgezet wordt tegen het aantal gediplomeerden dat de opleiding verlaat, moet de conclusie getrokken worden dat het arbeidsmarktperspectief voor ICT-beheer in heel Nederland stabiel is. Wetgeving en regelgeving

De regelgeving op het gebied van de beveiliging van informatiesystemen neemt toe. Wetgeving met betrekking tot het omgaan met informatie speelt een steeds grotere rol (wet op de privacy). De functionaris binnen het domein ICT beheer moet zorgen dat hij te allen tijde op de hoogte is van de op dat moment geldende weten regelgeving.

Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening

Kwaliteitseisen en standaarden veranderen voortdurend. De vraag naar maatwerk neemt toe, waardoor klanten en gebruikers een steeds grotere invloed hebben op het resultaat. Gebruikers die steeds kundiger worden op ICT-gebied stellen steeds hogere eisen. De communicatie met gebruikers en klanten wordt steeds belangrijker. Ook worden beheertaken steeds meer plaatsonafhankelijk uitgevoerd, neemt de groei van de informatiebehoefte toe en is er sprake van globalisering. Een verbeterde kwaliteit van hard- en software vermindert de controlerende werkzaamheden en het beheren wordt eenvoudiger. Het gebruik van internet zal wereldwijd alleen maar toenemen, waardoor de behoefte aan web-based applicaties groter wordt. Door de snelle technische ontwikkelingen op het gebied van netwerken zal de overlap tussen telecom en informatietechnologie alleen maar groter worden. Ook worden er steeds hogere eisen gesteld aan de capaciteit en beschikbaarheid van een netwerk.

Pagina 12


3. Overzicht van het kwalificatiedossier Een kwalificatiedossier kan één of meerdere uitstromen bevatten. Met behulp van onderstaande matrix wordt, door te markeren welke kerntaken en werkprocessen de verschillende uitstromen gemeen hebben, duidelijk gemaakt waar de verwantschap tussen de verschillende uitstromen zich bevindt en waar uitstromen van elkaar verschillen. Indien een dossier slechts 1 uitstroom bevat, wordt in deze matrix alleen het overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen die bij deze uitstroom horen. Legenda: U1: ICT-beheerder U2: Netwerkbeheerder Uitstroom Kerntaak

Werkproces

U1

U2

1.1 Vaststellen van de informatiebehoefte

x

x

1.2 Opleveren van een ontwerp van (een onderdeel van) een informatiesysteem

x

x

1.3 Opstellen van een plan van aanpak

x

x

1.4 Realiseren van een testomgeving

x

x

2.1 Opstellen van een implementatieplan

x

x

2.2 Uitvoeren van een implementatieplan

x

x

2.3 Ondersteuning bieden bij acceptatietests

x

x

2.4 Evalueren van een implementatie

x

x

3.1 Voorkomen van (ver)storingen

x

x

3.2 Lokaliseren en verhelpen van (ver)storingen

x

x

3.3 Behandelen en afhandelen van incidentmeldingen

x

3.4 Opstellen en bewaken van procedures

x

4.1 Bedrijfsklaar maken van een servicedesk

x

4.2 Aansturen van een servicedesk

x

4.3 Opstellen van gebruikersinstructies

x

Kerntaak 1: Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen

Kerntaak 2: Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen

Kerntaak 3: Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen

x

Kerntaak 4: Opzetten en inrichten van een servicedesk

Pagina 13


4. Beschrijving van de uitstromen In dit hoofdstuk worden de verschillende uitstromen van dit kwalificatiedossier nader omschreven. De uitstromen welke deel uit maken van dit dossier zijn: ● ●


Pagina 14


4.1 ICT-beheerder Algemene informatie Context van de uitstroom

De ICT-beheerder werkt in uiteenlopende bedrijven. Veelal is hij werkzaam op een ICT-afdeling binnen een bedrijf. De ICT-beheerder werkt bij ICT-dienstverlenende bedrijven of op de ICT-afdeling van overige bedrijven. Ook komt het regelmatig voor dat de medewerker vanuit ICT-dienstverlenende bedrijven wordt gedetacheerd.

Typerende beroepshouding

De ICT-beheerder stelt zich klantgericht, pro-actief, kritisch en flexibel op. Hij kan goed samenwerken, werkt nauwkeurig, heeft doorzettingsvermogen en kan goed omgaan met tijdsdruk. Daarnaast wordt van hem verwacht dat hij kan werken volgens kwaliteitscriteria en procedures en dat hij hier ook een bijdrage aan levert. Tenslotte is hij er zich van bewust dat hij een voorbeeldfunctie heeft t.o.v. de eindgebruikers en zijn collega’s.

Niveau van de beroepsuitoefening

Niveau 4

Rol en De ICT-beheerder werkt meestal samen met collega’s en draagt een behoorlijk grote verantwoordelijkheden verantwoordelijkheid. Hij is verantwoordelijk voor het beheer en gebruik van het informatiesysteem en draagt zorg voor de continuïteit ervan. De servicedesk speelt daarbij een belangrijke rol. De ICT-beheerder wordt beoordeeld op de resultaten. Hij is niet alleen verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden maar ook voor de uitvoering van taken door anderen (gedelegeerde taken) en is daarmee vaak eindverantwoordelijk voor de verrichte werkzaamheden. De ICT-beheerder heeft vooral een adviserende, aansturende, controlerende, coachende en delegerende rol. Tevens komt het voor dat hij leiding geeft aan een afdeling of een project. Hiervoor dient hij mensen aan te kunnen sturen, te coachen en te motiveren. Complexiteit

De complexiteit van de taken van een ICT-beheerder neemt door een aantal factoren toe, zoals door de toenemende groei van de informatiebehoefte, de globalisering en technische ontwikkeling van informatiesystemen, de steeds groter wordende overlap tussen telecom en informatietechnologie, en de steeds hogere eisen die gesteld worden aan de capaciteit en de beschikbaarheid van een informatiesysteem. Ook gebruikers die steeds kundiger worden op het ICT-gebied gaan steeds hogere eisen stellen aan de ICT-beheerder. De ICT-beheerder moet daarom van veel aspecten op de hoogte zijn, goed kunnen communiceren en samenwerken. Het werk van de ICT-beheerder ligt op het terrein van de geautomatiseerde informatievoorziening. Voor zijn taak als ondersteuner van systeemgebruikers is het noodzakelijk dat hij goed kan communiceren.


Nee

Branche vereisten

Nee

Nederlands en (moderne) vreemde talen, rekenen en wiskunde.

Standaard is in onderstaande matrix uitgewerkt wat voor de startend beroepsbeoefenaar de eisen zijn voor de beheersing van het Nederlands. De (moderne) vreemde taal of talen zijn voor zover relevant voor de beroepsuitoefening uitgewerkt . De eisen voor rekenen en wiskunde zijn, voor zover relevant voor de beroepsuitoefening, uitgewerkt. Nederlands Luisteren

Lezen

Gesprekken voeren

Spreken

Schrijven

C1 B2

X

X

X

X

X

B1

X

X

X

X

X

A2

X

X

X

X

X

A1

X

X

X

X

X Pagina 15


Engels Luisteren

Lezen

Gesprekken voeren

Spreken

Schrijven

C1 B2 B1

X

X

X

X

X

A2

X

X

X

X

X

A1

X

X

X

X

X

Rekenen en wiskunde Getallen/ Ruimte en hoeveelheden, vorm maten

Gegevensverwerking, Verbanden, onzekerheid veranderingen

Z2 Z1 Y2 Y1

x

x

X2

x

x

x

x

X1

x

x

x

x

Pagina 16


4.2 Netwerkbeheerder Algemene informatie Context van de uitstroom

De netwerkbeheerder werkt in uiteenlopende bedrijven. Veelal is hij werkzaam op een ICT-afdeling binnen een bedrijf. De netwerkbeheerder werkt bij ICT-dienstverlenende bedrijven of op de ICT-afdeling van overige bedrijven. Ook komt het regelmatig voor dat de medewerker vanuit ICTdienstverlenende bedrijven wordt gedetacheerd.

Typerende beroepshouding

De netwerkbeheerder stelt zich klantgericht, pro-actief, kritisch en flexibel op. Hij kan goed samenwerken, werkt nauwkeurig, heeft doorzettingsvermogen, neemt zijn verantwoordelijkheid en kan goed omgaan met tijdsdruk. Van hem wordt verwacht dat hij diepgaande kennis heeft van de technische kant van een netwerkinfrastructuur; hij vervult daarvoor ook een vraagbaakfunctie voor collega’s. Tenslotte dient hij er zich van bewust te zijn dat hij een voorbeeldfunctie heeft t.o.v. eindgebruikers en collega’s.

Niveau van de beroepsuitoefening

Niveau 4

Rol en De netwerkbeheerder werkt zelfstandig, maar ook samen met collega’s. Hij is verantwoordelijkheden verantwoordelijk voor de technische inrichting van een netwerk en hij wordt beoordeeld op de resultaten. Omdat hij meestal zelfstandig werkt is hij vooral verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden, maar in geval van teamwerk kan de verantwoording gedeeld worden. De netwerkbeheerder is een specialist en heeft vooral een uitvoerende en controlerende rol. Vanuit zijn specialisme adviseert hij collega’s en/of opdrachtgevers. Complexiteit

De netwerkbeheerder heeft een diversiteit aan werkzaamheden, waarvoor bovendien specialistische kennis van en vaardigheden voor de uitoefening van het beroep en noodzakelijk is. De complexiteit van de taken van een netwerkbeheerder neemt door een aantal factoren toe, zoals door de toenemende groei van de informatiebehoefte, de globalisering en technische ontwikkeling van netwerken, de steeds groter wordende overlap tussen telecom en informatietechnologie, en de steeds hogere eisen die worden gesteld aan de capaciteit, de beschikbaarheid en de beveiliging van een netwerk. Ook gebruikers die steeds kundiger worden op het ICT-gebied gaan steeds hogere eisen stellen aan de Netwerkbeheerder. De netwerkbeheerder moet derhalve van veel aspecten goed op de hoogte zijn, goed kunnen communiceren en samenwerken. Er wordt van hem ook verwacht dat hij de technologische ontwikkelingen en innovaties kent én zich deze snel eigen maakt.


Nee

Branche vereisten

Nee

Nederlands en (moderne) vreemde talen, rekenen en wiskunde.

Standaard is in onderstaande matrix uitgewerkt wat voor de startend beroepsbeoefenaar de eisen zijn voor de beheersing van het Nederlands. De (moderne) vreemde taal of talen zijn voor zover relevant voor de beroepsuitoefening uitgewerkt . De eisen voor rekenen en wiskunde zijn, voor zover relevant voor de beroepsuitoefening, uitgewerkt. Nederlands Luisteren

Lezen

Gesprekken voeren

Spreken

Schrijven

C1 B2

X

X

X

X

X

B1

X

X

X

X

X

A2

X

X

X

X

X

A1

X

X

X

X

X Pagina 17


Engels Luisteren

Lezen

Gesprekken voeren

Spreken

Schrijven

C1 B2 B1

X

X

X

X

X

A2

X

X

X

X

X

A1

X

X

X

X

X

Rekenen en wiskunde Getallen/ Ruimte en hoeveelheden, vorm maten

Gegevensverwerking, Verbanden, onzekerheid veranderingen

Z2 Z1 Y2 Y1

x

x

X2

x

x

x

x

X1

x

x

x

x

Pagina 18


5. Beschrijving van de kerntaken In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit kwalificatiedossier beschreven.

5.1 Kerntaak 1: Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen Kerntaak 1 Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen

Werkprocessen bij kerntaak 1

Beschrijving kerntaak:


De beheerder inventariseert de informatiebehoefte binnen een afdeling of (delen van) een organisatie. Hij overlegt met de opdrachtgever over de uit te voeren werkzaamheden, inventariseert de eisen en wensen en bepaalt wat de mogelijkheden zijn.


1.3 Opstellen van een plan van De beheerder onderzoekt hoe met behulp van ICT in de vastgestelde aanpak informatiebehoefte kan worden voorzien en levert daartoe zowel een 1.4 Realiseren van een functioneel als technisch ontwerp op. Daarbij stelt hij ook globale testomgeving planningen en kostenoverzichten op. Zonodig past hij het ontwerp of de planning aan. De ICT-beheerder overziet de consequenties van verandertrajecten voor de gebruikers van het informatiesysteem en schat ook de gevolgen van innovaties voor het beheer van het informatiesysteem goed in. De ICT-beheerder bespreekt dit alles met de opdrachtgever/leidinggevende. Op basis van het functioneel en technisch ontwerp inventariseert de beheerder de uit te voeren activiteiten en maakt een plan van aanpak. In het plan van aanpak beschrijft de beheerder zowel de planning van de werkzaamheden als de kostenraming. Hij bespreekt het plan van aanpak met de leidinggevende of projectleider en voert zo nodig aanpassingen door. Het plan van aanpak laat hij accorderen door de leidinggevende/projectleider. Op basis van het functioneel en technisch ontwerp realiseert de beheerder een testomgeving. Hij voert tests uit en bewaakt de voortgang van de testfase. De ICT-beheerder houdt het globale overzicht over de werkzaamheden en delegeert, waar nodig, werkzaamheden aan collega’s. Daarnaast rapporteert zowel de netwerkals de ICT-beheerder de voortgang aan zijn opdrachtgever en/of leidinggevende. Toelichting: De term informatiesysteem kan zowel grootschalig als kleinschalig worden geïnterpreteerd. Het kan gaan om het ontwikkelen van een compleet informatiesysteem t.b.v. een gehele afdeling binnen een organisatie, maar het kan ook gaan om het volledig inrichten van een specifieke werkplek. Uiteraard gaat het dan om ICT-gerelateerde apparatuur zoals telefoon, werkstation, PDA, et cetera

Pagina 19


5.2 Kerntaak 2: Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen Kerntaak 2 Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen




De beheerder inventariseert de consequenties van de implementatie van 2.2 Uitvoeren van een een netwerkinfrastructuur. Deze bespreekt hij met de betrokkenen, implementatieplan waarna hij samen met leden van het projectteam het implementatieplan opstelt. In dit plan beschrijft hij de technische en organisatorische 2.3 Ondersteuning bieden bij implementatie. acceptatietests De netwerkbeheerder vertaalt delen van het implementatieplan naar een 2.4 Evalueren van een plan van aanpak voor deelwerkzaamheden. Hij legt zowel het implementatie implementatieplan als de deelwerkzaamheden voor aan de opdrachtgever. Wanneer het implementatieplan door anderen wordt aangeleverd analyseert de netwerkbeheerder dit plan en vertaalt het naar deelwerkzaamheden. De beheerder implementeert (onderdelen van) het informatiesysteem volgens het eerder opgestelde implementatieplan. Hij voert de geplande installatie- en configuratiewerkzaamheden uit. Tijdens, maar ook vooral na de installatiewerkzaamheden test hij de werking van (onderdelen van) het informatiesysteem grondig. Resultaten worden gerapporteerd aan de leidinggevende en de projectleider. Tenslotte zorgt de beheerder ervoor dat alles volledig en op de juiste wijze wordt gedocumenteerd. De beheerder biedt ondersteuning bij de uitvoering van acceptatietests. Hij bestudeert het testplan en voert dit samen met het projectteam uit. De beheerder noteert en interpreteert de bevindingen en onderneemt de juiste acties n.a.v. de testresultaten. Bovendien informeert hij zijn opdrachtgever en/of leidinggevende n.a.v. de testresultaten. De ICT-beheerder draagt daarnaast bij aan het opstellen van trainingstrajecten die afgestemd zijn op de doelgroep. Hij licht de trainingstrajecten toe aan zijn opdrachtgever en/of leidinggevende. De beheerder interpreteert de resultaten van de implementatie en de uitgevoerde testen en bespreekt deze met de betrokkenen. Tevens zorgt hij ervoor dat het gehele implementatietraject met de betrokken partijen geëvalueerd wordt. De beheerder legt de uitkomsten van de evaluatie schriftelijk vast.

Pagina 20


5.3 Kerntaak 3: Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen Kerntaak 3 Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen




De beheerder voorkomt (ver)storingen door het informatiesysteem te beheren, te beveiligen en te testen. Hij voert ter voorkoming van (ver) storingen regelmatig testen serviceactiviteiten uit en toetst of het systeem voldoet aan de gestelde eisen en benodigde performance. Indien nodig doet de beheerder verbetervoorstellen om (ver)storingen in de toekomst nog beter te voorkomen. Daarnaast doet de ICTbeheerder nog verbetervoorstellen m.b.t. de kwaliteitsnormen waaraan een informatiesysteem dient te voldoen.

3.2 Lokaliseren en verhelpen van (ver)storingen 3.3 Behandelen en afhandelen van incidentmeldingen 3.4 Opstellen en bewaken van procedures

De beheerder lokaliseert geconstateerde storingen, achterhaalt de oorzaak en verhelpt storingen. Hiertoe maakt hij gebruik van diverse oplossingsmethoden, hulpmiddelen en informatie uit gedocumenteerde storingsoplossingen. De beheerder documenteert de storingen en de gevonden oplossingen, zodat er een bruikbaar naslagwerk ontstaat. Aangezien het van groot belang is dat de functionaliteit van het informatiesysteem zo veel mogelijk gewaarborgd wordt, betekent dit dat de beheerder om moet kunnen gaan met hectische situaties. Voor de ICT-beheerder geldt dat hij tweedelijns incidentmeldingen in behandeling neemt. Hij interpreteert en analyseert de meldingen, prioriteert ze en handelt de meldingen af. Hij controleert of de gebruiker tevreden is met de incidentafhandeling. De beheerder documenteert en registreert alle meldingen en bijbehorende oplossingen. De beheerder stelt beheer- en gebruiksprocedures op. Hij bewaakt de actualiteit en formuleert zo nodig verbetervoorstellen. Wanneer hij wijzigingen doorvoert, informeert hij de collega’s en gebruikers hier tijdig over. De ICT-beheerder zorgt er eveneens voor dat de verschillende soorten documentatie (systeemdocumentatie, licenties etc.) goed gearchiveerd worden. Ook leeft de beheerder de beheer- en gebruiksprocedures zelf na en ziet toe op naleving van de procedures door anderen. Zo nodig onderneemt hij actie en/of rapporteert hij aan zijn leidinggevende

Pagina 21


5.4 Kerntaak 4: Opzetten en inrichten van een servicedesk Kerntaak 4 Opzetten en inrichten van een servicedesk




De ICT-beheerder is verantwoordelijk voor het bedrijfsklaar maken van een servicedesk. Dit doet hij na overleg met zijn leidinggevende en/of opdrachtgever en aan de hand van een ontwerp waarin hij duidelijke en concrete doelen heeft geformuleerd en waarin hij heeft vastgesteld welke middelen en mensen nodig zijn om het werk uit te voeren. Hij stelt service level agreements op, waarbij hij bij de positionering en inrichting van de servicedesk oog heeft voor de organisatiestructuur en -cultuur en de te hanteren regels.

4.2 Aansturen van een servicedesk 4.3 Opstellen van gebruikersinstructies

De ICT-beheerder coördineert de dagelijkse werkzaamheden m.b.t. de servicedesk. Hiertoe begeleidt en ondersteunt hij de medewerkers van de servicedesk bij de dagelijkse werkzaamheden. Hij bepaalt welke werkzaamheden gedelegeerd kunnen worden aan collega’s en definieert opdrachten die hij met de juiste instructies overdraagt aan de medewerkers op de servicedesk. Hij ziet toe op de correcte uitvoering van de werkzaamheden. De ICT-beheerder draagt ook verantwoordelijkheid voor de juiste afhandeling en interpretatie van de bij de servicedesk binnenkomende informatieverzoeken en hulpvragen. De ICT-beheerder stelt (gebruikers)instructies op en houdt deze up-todate. Hij licht de werking van het systeem helder en beknopt toe, afgestemd op de gebruiker. Hij bewaakt de actualiteit en formuleert zo nodig verbetervoorstellen. Wanneer hij wijzigingen doorvoert, informeert hij de collega’s en gebruikers hier tijdig over. De ICTbeheerder zorgt er eveneens voor dat de verschillende soorten documentatie (systeemdocumentatie, licenties etc.) goed gearchiveerd worden. De ICT-beheerder leeft de beheer- en gebruiksprocedures zelf na en ziet toe op naleving van de procedures door anderen. Zo nodig onderneemt hij actie.

Pagina 22


6. Totaal overzicht proces-competentie-matrices In de proces-competentie-matrix wordt aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen van een kerntaak. Dit wordt per uitstroom aangegeven middels donker oranje blokjes. Indien de blokjes in de matrix licht oranje zijn gekleurd, zijn deze niet van toepassing op de desbetreffende uitstroom.

Pagina 23





Werkprocessen


A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

Competenties O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

6.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1: Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen

Y


Pagina 24





Werkprocessen


A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

Competenties O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

6.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2: Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen


Pagina 25





Werkprocessen


A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

Competenties O

P

Q

R

S

T

U

V

W

6.3 Proces-competentie-matrix Kerntaak 3: Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen

X

Y


Pagina 26




Werkprocessen


A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

Competenties O

P

Q

R

S

T

6.4 Proces-competentie-matrix Kerntaak 4: Opzetten en inrichten van een servicedesk

U

V

W

X

Y


Pagina 27


Deel C: Uitwerking van de kwalificaties 1. Inleiding Deel C is vastgesteld door het bestuur van het kenniscentrum, op advies van de paritaire commissie beroepsonderwijs en bedrijfsleven. Het (beroeps)onderwijs en bedrijfsleven hebben in gezamenlijkheid besloten dat de nadere uitwerking van deel C het onderwijs een goede basis biedt om een beroepsopleiding op te bouwen. In dit deel van het kwalificatiedossier wordt de informatie uit deel B gespecificeerd, voor elke uitstroom. In de proces-competentie-matrices wordt specifiek per uitstroom aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de onderscheiden werkprocessen. In de detaillering van de matrices wordt verantwoord waarom en hoe deze competenties van toepassing zijn.

2. Uitstromen Detaillering proces-competentie-matrices In de detaillering van de matrices wordt duidelijk dat een bepaalde competentie van toepassing is, en wordt beschreven hoe die competenties worden aangewend ten behoeve van het resultaat van het werkproces. Per competentie kunnen meerdere componenten van toepassing zijn. Waar van toepassing, zijn kennis en vaardigheden vermeld welke nodig zijn voor competent gedrag, eventueel aangevuld met referenties (naar concrete geldende normen).

2.1 ICT-beheerder

Pagina 28

x


F

G

x

x

H

x

I

x

x

x

J

x

K

x

x

L

x

x

M

x

N

Competenties O

P

x

x

Q

x

R

x

S

T

U

V

W

X

Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.

x

E


D

x

C


x

B

x

A


Werkprocessen


Proces-competentie-matrix ICT-beheerder

Kerntaak 1 Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen, ICT-beheerder

Y


Pagina 29

Op de behoeften en verwachtingen

Onderzoeken

Analyseren

●

●

●

●

●

●

●

Behoeften en verwachtingen

Informatie achterhalen

Conclusies trekken Gegevens controleren en aannames toetsen Informatie genereren uit gegevens Oplossingen voor problemen bedenken Verbanden leggen

Component(en)

Competentie

De ICT-beheerder steekt veel energie in het achterhalen van de behoeften en verwachtingen van de klant en weegt bij het

Verzamelt uitgebreid relevante en voldoende informatie, zowel op papier als middels het interviewen van werknemers, zodat hij - gerelateerd aan de opdracht die aan hem is verstrekt – een volledig beeld krijgt van de bedrijfsprocessen en de informatiestromen binnen de organisatie

De ICT-beheerder verifieert de correctheid van de verkregen informatie, brengt structuur aan in de informatie, maakt rationele inschattingen die gebaseerd zijn op beschikbare feiten en weegt voor- en nadelen met betrekking tot de getrokken conclusies tegen elkaar af.

●

●

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Houdt rekening met ontwikkelingen in de toekomst Kennis van de actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van informatiesystemen Kennis van interviewtechnieken Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Werkt projectmatig

Vakkennis en vaardigheden

De behoeften van de opdrachtgever/organisatie en de mogelijkheden binnen de organisatie zijn in kaart gebracht.

Gewenst resultaat Prestatie-indicator

De ICT-beheerder inventariseert de informatiebehoefte binnen een afdeling of organisatie. Hij overlegt met de opdrachtgever over de uit te voeren werkzaamheden, inventariseert de eisen en wensen en bepaalt wat de mogelijkheden zijn.

Omschrijving

1.1 werkproces Vaststellen van de informatiebehoefte

Kerntaak 1 Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen

Detaillering proces-competentie-matrix ICT-beheerder


Pagina 30

Afstemmen Anderen raadplegen en betrekken

●

Samenwerken en overleggen

●

achterhalen

van de "klant" richten De ICT-beheerder vraagt naar de mening, ideeën en behoeftes van anderen om zo een compleet beeld te krijgen van de informatiebehoefte binnen de organisatie en legt gedurende de werkzaamheden zijn plannen en ideeën steeds voor aan relevante anderen om bevestigd te krijgen dat hij nog op het spoor zit zoals afgesproken met de opdrachtgever; waar nodig stelt hij zijn visie bij.

vaststellen van de informatiebehoefte de wensen van de klant in relatie tot de mogelijkheden.


Pagina 31

Materialen en middelen inzetten

Formuleren en rapporteren

Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●

Het door de ICT-beheerder opgeleverde functioneel en technisch ontwerp is volledig en goed leesbaar en geeft nauwkeurig de oplossing weer die wordt voorgesteld naar aanleiding van de vastgestelde informatiebehoefte.

De ICT-beheerder vertaalt de gesignaleerde informatiebehoefte in een functioneel en technisch ontwerp waarin haalbare oplossingen worden gepresenteerd die tegemoet komen aan de eisen en wensen van de opdrachtgever, rekening houdend met de gevolgen van deze innovaties voor het toekomstige onderhoud en beheer van het informatiesysteem.

Geschikte materialen De ICT-beheerder is in staat om de juiste materialen en en middelen kiezen middelen te kiezen die hij in zijn ontwerp kan benoemen, beschrijven en uitleggen, waardoor er sprake is van een goed leesbaar en uitvoerbaar ontwerp.

Nauwkeurig en volledig rapporteren

Conclusies trekken Informatie uiteenrafelen Oplossingen voor problemen bedenken Verbanden leggen

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Houdt rekening met ontwikkelingen in de toekomst Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van informatiesystemen Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Kennis van presentatietechnieken Werkt projectmatig


Een helder en volledig opgesteld functioneel en technisch ontwerp waaruit blijkt dat alle beschikbare informatie is verwerkt, rekening gehouden is met de technische (on)mogelijkheden, de behoeftes van de organisatie en de in de organisatie gebruikte procedures en middelen. Een tevreden en goed geïnformeerde opdrachtgever.

Component(en)

●

●

De ICT-beheerder onderzoekt hoe met behulp van ICT in de vastgestelde informatiebehoefte kan worden voorzien en levert daartoe zowel een functioneel als technisch ontwerp op. Daarbij stelt hij ook globale planningen en kostenoverzichten op. Zonodig past hij het ontwerp of de planning aan.De ICT-beheerder overziet de consequenties van verandertrajecten voor de gebruikers van het informatiesysteem en schat ook de gevolgen van innovaties voor het beheer van het informatiesysteem goed in. De ICT-beheerder bespreekt dit alles met de opdrachtgever/leidinggevende.

1.2 werkproces Opleveren van een ontwerp van (een onderdeel van) een informatiesysteem



Pagina 32

Vakdeskundigheid toepassen


Presenteren

Overtuigen en beïnvloeden

●

●

●

●

●

●

Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden

Afstemmen

Duidelijk uitleggen en toelichten Op de toehoorder (s) / toeschouwer(s) inspelen

Ideeën en meningen naar voren brengen en onderbouwen Overeenstemming nastreven

De ICT-beheerder gebruikt zijn technisch inzicht en zijn kennis omtrent de organisatie om te komen tot een helder en volledig opgesteld functioneel en technisch ontwerp, waarin duidelijk wordt voor de opdrachtgever dat de ICTbeheerder aansluit bij de behoeftes en wensen van de organisatie.

De ICT-beheerder overlegt tijdig en regelmatig met collega’s en met de opdrachtgever gedurende de vertaling van de vastgestelde informatiebehoefte naar een functioneel en technisch ontwerp, zodat het ontwerp aansluit op de invulling van de geconstateerde informatiebehoefte. Voordat er tot actie wordt overgegaan legt hij dit functioneel en technisch ontwerp voor aan de opdrachtgever om een ‘go’ te krijgen voor het verder bouwen aan het informatiesysteem.

De ICT-beheerder licht het functioneel en technisch ontwerp op een begrijpelijke manier toe en stemt taal en benaderingswijze op de toehoorder(s) af, zodat zij na afloop een juist beeld hebben van de oplossing -het functioneel en technisch ontwerp- die voorgesteld wordt.

De ICT-beheerder verdedigt eerder genomen beslissingen binnen het functioneel en technisch ontwerp, maar zorgt ervoor dat bezwaren van de betrokkenen serieus worden genomen en waar nodig worden vertaald in oplossingen die geen afbreuk doen aan de wijze waarop voorzien wordt in de eerder vastgestelde informatiebehoefte. Hierbij zorgt hij ervoor dat uiteindelijk alle partijen instemmen met het eindresultaat, zodat er draagvlak en betrokkenheid is


Pagina 33

Plannen en organiseren



Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

Pagina 34

●

●

●

●

●

●

●

●

Activiteiten plannen Doelen en prioriteiten stellen Mensen en middelen organiseren Tijd indelen


De ICT-beheerder plant de uit te voeren activiteiten in een logische volgorde en houdt hierbij rekening met de in te zetten mensen en middelen.

De ICT-beheerder onderbouwt de gekozen werkwijze binnen het plan van aanpak met steekhoudende argumenten en checkt of anderen deze argumentatie kunnen volgen en het er mee eens zijn. Hierbij streeft hij naar overeenstemming.

Nauwkeurig en volledig De ICT-beheerder schrijft een plan van aanpak waarin de rapporteren eerder opgestelde opdracht en de eerder gemaakte Structuur aanbrengen afspraken volledig, correct en overzichtelijk worden weergegeven, zodat er een goede basis ligt ter ondersteuning van de uitvoering van de activiteiten in het kader van het realiseren en implementeren van onderdelen van het informatiesysteem.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Houdt rekening met ontwikkelingen in de toekomst Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van informatiesystemen Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Werkt projectmatig


Een helder, functioneel en volledig opgesteld plan van aanpak dat aansluit op de opdracht en dat geaccordeerd is door de leidinggevende/projectleider. Een tevreden en goed geïnformeerde opdrachtgever.

Component(en)

●

●

Op basis van het functioneel en technisch ontwerp inventariseert de ICT-beheerder de uit te voeren activiteiten en maakt een plan van aanpak. In het plan van aanpak beschrijft de ICT-beheerder zowel de planning van de werkzaamheden als de kostenraming. Hij bespreekt het plan van aanpak met de leidinggevende of projectleider en voert zo nodig aanpassingen door. Het plan van aanpak laat hij accorderen door de leidinggevende/projectleider.

1.3 werkproces Opstellen van een plan van aanpak




●

Afstemmen

De ICT-beheerder stemt het plan van aanpak af met de opdrachtgever en legt dit waar nodig eerst voor aan relevante anderen om ervoor te zorgen dat er een goede basis ligt ter ondersteuning van de uitvoering van de geplande activiteiten. Waar nodig stelt hij naar aanleiding van het overleg het plan van aanpak bij.


Pagina 35

Kwaliteit leveren


Aansturen

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus


Functioneren van mensen controleren Instructies en aanwijzingen geven Taken delegeren

De ICT-beheerder werkt volgens vastgestelde methodieken, stelt op basis van meetbare doelstellingen

De ICT-beheerder schrijft een testrapport waarin de testresultaten volledig worden weergegeven zodat de opdrachtgever een goed beeld krijgt van het functioneren van het informatiesysteem en tevens voldoende informatie heeft over de gevolgen van de invoering van het informatiesysteem voor de organisatie.

De ICT-beheerder wijst taken aan anderen toe, waarbij hij rekening houdt met de capaciteiten van de betrokkenen. Daarnaast geeft hij duidelijk aan hoe zaken uitgevoerd dienen te worden en controleert hij of de werkzaamheden conform de gemaakte afspraken worden uitgevoerd.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Houdt rekening met ontwikkelingen in de toekomst Kennis van de actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van informatiesystemen Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Werkt projectmatig


Een testomgeving waarin het functioneel en technisch ontwerp wordt vormgegeven. Correcte en volgens procedures uitgevoerde standaard testactiviteiten Correct geïnterpreteerde testresultaten. Testrapport dat weergeeft in hoeverre het informatiesysteem voldoet aan de specificaties, inclusief advies over aanpassingen/verbeteringen

Component(en)

●

●

●

●

Op basis van het functioneel en technisch ontwerp realiseert de ICT-beheerder een testomgeving. Hij voert tests uit en bewaakt de voortgang van de testfase. De ICT-beheerder houdt het globale overzicht over de werkzaamheden en delegeert, waar nodig, werkzaamheden aan collega’s. Daarnaast rapporteert hij de voortgang aan zijn opdrachtgever en/of leidinggevende.

1.4 werkproces Realiseren van een testomgeving



Pagina 36




●

●

●

●

●

●

●

●


Voortgang bewaken

Geschikte materialen en middelen kiezen Materialen en middelen doeltreffend gebruiken

bewaken Kwaliteits- en productiviteitsnormen formuleren Kwaliteitsniveaus halen Systematisch werken

De ICT-beheerder stemt de activiteiten met betrokken collega’s af zodat het realiseren van de testomgeving volgens planning verloopt. Daarnaast stemt hij de activiteiten af met zijn leidinggevende en/of opdrachtgever

De ICT-beheerder zorgt ervoor dat de activiteiten met betrekking tot de inrichting van een testomgeving logisch worden ingepland, zowel voor zijn eigen activiteiten als voor activiteiten van anderen, en bewaakt de voortgang zodat de testomgeving conform planning wordt opgeleverd.

De ICT-beheerder kiest de geschikte materialen en middelen bij het realiseren van een testomgeving, waarbij hij rekening met de mogelijkheden, de beschikbaarheid en de kosten van deze materialen.

uit het functioneel ontwerp testprocedures op, voert vervolgens de tests uit en beschrijft en interpreteert testen meetresultaten, waarbij hij zich houdt aan de door hemzelf opgestelde kwaliteits- en productiviteitseisen.


Pagina 37

A

x

B

x

C

x

D

x

x

E

F

G

x

H

x

I

x

x

x

J

x

x

x

K

x

L

x

x

M

x

x

N

Competenties O

x

P

x

x

Q

R

x

S

T

U

x

V

W

X






Werkprocessen



Kerntaak 2 Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen, ICT-beheerder

Y


Pagina 38

Overtuigen en

Onderzoeken


Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

Pagina 39

De ICT-beheerder onderzoekt de consequenties van de implementatie van (onderdelen van) een (nieuw) informatiesysteem door documentatie betreffende interne en externe verandertrajecten te bestuderen zodat hij voldoende input heeft om een implementatieplan op te stellen. Hierbij houdt hij rekening met toekomstige trends en toekomstige ontwikkelingen binnen het bedrijf en de veranderingsbereidheid van de toekomstige gebruikers.

De ICT-beheerder stelt een implementatieplan op waarin de technische en de organisatorische implementatie, volledig, nauwkeurig en begrijpelijk wordt beschreven, zodat zowel opdrachtgever(s) als betrokkenen een goed beeld krijgen van het implementatietraject.

Ideeën en meningen De ICT-beheerder creëert draagvlak voor de wijze waarop de

Vanuit meerdere invalshoeken kijken


Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●



Helder en volledig geschreven implementatieplan. Met betrekking tot de implementatie een volledig en juist geïnformeerde opdrachtgever.

Component(en)

●

●

De ICT-beheerder inventariseert de consequenties van de implementatie van (onderdelen van) een informatiesysteem binnen een organisatie. Deze bespreekt hij met de betrokkenen, waarna hij het implementatieplan opstelt. Hij beschrijft in dit plan de technische en organisatorische implementatie.

2.1 werkproces Opstellen van een implementatieplan

Kerntaak 2 Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen




Presenteren


beïnvloeden

●

●

●

●

●

●

●

●

●


Betrouwbaarheid en deskundigheid uitstralen Duidelijk uitleggen en toelichten Op de toehoorder (s) / toeschouwer(s) inspelen


naar voren brengen en onderbouwen Overeenstemming nastreven

De ICT-beheerder gebruikt zijn technisch inzicht en zijn organisatievermogen om te komen tot een implementatieplan waarin de technische en organisatorische implementatie op een dusdanige manier worden beschreven, dat de uitvoering gestructureerd en inhoudelijk correct plaats kan vinden.

De ICT-beheerder licht het implementatieplan op een begrijpelijke en correcte manier toe en stemt de stijl van presenteren af op de toehoorders, zodat zij een duidelijk beeld van het implementatietraject krijgen en op de hoogte zijn van de implicaties van de activiteiten die uitgevoerd gaan worden.

De ICT-beheerder plant en organiseert middels het implementatieplan de uit te voeren implementatie waarbij hij de benodigde mensen en middelen realistisch inschat zodat de uitvoering gestructureerd en volgens plan kan verlopen.

implementatie zal worden uitgevoerd, door zijn standpunten te onderbouwen met steekhoudende argumenten.


Pagina 40

Materialen en

Kwaliteit leveren

Aansturen

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

Pagina 41

●

●

●

●

●

●

●

Door op een ordelijke en systematische manier te werken, bewaakt de ICT-beheerder de kwaliteit en de productiviteit tijdens de uitvoering van het implementatieplan, zodat de implementatie conform het plan verloopt.

Bij de uitvoering van het implementatieplan zorgt de ICTbeheerder ervoor dat hij taken delegeert, rekening houdend met de capaciteit van de betrokkenen. Om ervoor te zorgen dat de uitvoering synchroon blijft lopen met de in het plan opgestelde planning, geeft hij helder aan hoe bepaalde taken uitgevoerd dienen te worden, om vervolgens in de gaten te houden of iedereen zich ook aan deze instructies houdt.

Geschikte materialen en De ICT-beheerder kiest de juiste materialen en middelen

Kwaliteits- en productiviteitsnormen formuleren Kwaliteitsniveaus halen Systematisch werken

Functioneren van mensen controleren Instructies en aanwijzingen geven Taken delegeren

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●



Correct en volledig werkend informatiesysteem dat volgens planning en binnen de afgesproken tijd binnen de organisatie/afdeling geïmplementeerd is. Resultaat stemt overeen met opdracht en ontwerp. Correcte en volledige rapportage en documentatie.

Component(en)

●

●

●

De ICT-beheerder implementeert het informatiesysteem volgens het eerder opgestelde implementatieplan. Hij voert de geplande installatie- en configuratiewerkzaamheden uit. Tijdens, maar ook vooral na de installatiewerkzaamheden test hij de werking van het systeem grondig. Resultaten rapporteert hij aan de leidinggevende en de projectleider. Tenslotte zorgt de ICT-beheerder ervoor dat alles volledig en op de juiste wijze wordt gedocumenteerd.

2.2 werkproces Uitvoeren van een implementatieplan





Met druk en tegenslag omgaan

middelen inzetten

●

●

●

●

De ICT-beheerder bewaakt de voortgang ten aanzien van de gedefinieerde deadlines en de gestelde doelen zodat de uitvoering synchroon blijft lopen met de vooraf in het implementatieplan gedefinieerde planning; waar nodig bespreekt hij afwijkingen met de opdrachtgever en/of leidinggevende.

De ICT-beheerder blijft onder druk of spanning objectief in het beoordelen van de omstandigheden. Hij blijft hierbij gericht op het werk en de zaken die gedaan moeten worden, namelijk het behalen van de deadlines en het behalen van de gestelde doelen in het implementatieplan.

en gebruikt deze doeltreffend bij de uitvoering van het implementatieplan.

Vakspecifieke mentale De ICT-beheerder zet zijn technische kennis en zijn vermogens aanwenden organisatievermogen in om ervoor te zorgen dat de implementatie volgens plan verloopt.

Voortgang bewaken

Effectief blijven presteren onder druk

middelen kiezen Materialen en middelen doeltreffend gebruiken


Pagina 42

Analyseren

Aandacht en begrip tonen

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

Conclusies trekken Informatie genereren uit gegevens

Begrip hebben voor de standpunten en houding van anderen Inleven in andersmans gevoelens Luisteren

De ICT-beheerder stelt op grond van de informatie uit de acceptatietest en op grond van de bevindingen van de projectmedewerkers vast welke trainingstrajecten of extra ondersteuning noodzakelijk zijn naar de gebruikers toe en welke acties moeten worden ondernomen om de implementatie af te kunnen ronden. Dit doet hij na een grondige analyse van

De ICT-beheerder geeft aandacht aan de zorgen die door het projectteam worden geuit voorafgaand en gedurende de acceptatietest en heeft begrip voor wat belangrijk is voor de ander, zodat hij een zo volledig mogelijk testverslag kan presenteren aan de opdrachtgever en/of leidinggevende dat zo volledig mogelijk eventuele problemen weergeeft.

Prestatie-indicator

Correct uitgevoerde testactiviteiten. Bijgewerkte documentatie en duidelijk beschreven testresultaten. Correct uitgevoerde en juiste acties n.a.v. de testresultaten. Goed ingerichte (onderdelen van) informatiesystemen. Opgestelde trainingstrajecten zijn op de doelgroep afgestemd. Goed geïnformeerde opdrachtgever/leidinggevende.

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De ICT-beheerder biedt ondersteuning bij de uitvoering van acceptatietests. Hij bestudeert het testplan en voert dit samen met het projectteam uit. De ICT-beheerder noteert en interpreteert de bevindingen en onderneemt de juiste acties n.a.v. de testresultaten. De ICT-beheerder draagt bij aan het opstellen van trainingstrajecten die afgestemd zijn op de doelgroep. Hij licht de trainingstrajecten toe aan zijn opdrachtgever en/of leidinggevende.

2.3 werkproces Ondersteuning bieden bij acceptatietests



Pagina 43



Onderzoeken


Begeleiden

●

●

●

●

●

●

Expertise delen

Proactief informeren



Adviseren Motiveren

De ICT-beheerder draagt de eigen kennis en expertise op een begrijpelijke manier over aan zowel het projectteam als de gebruikers van het informatiesystemeen en legt goed uit hoe iets werkt of hoe iets gedaan moet worden, zodat de projectmedewerkers weten hoe zij te werk moeten gaan gedurende de acceptatietest; de gebruikers weten hoe ze met het nieuwe onderdeel van het informatiesysteem om moeten gaan.

De ICT-beheerder zorgt er voor dat alle betrokkenen juist en tijdig geïnformeerd zijn over de vorderingen van de acceptatietest en deelt kennis, ervaringen en inzichten met zowel de gebruikers als met zijn opdrachtgever en/of leidinggevende.

De ICT-beheerder verzamelt gedurende de acceptatietest uitgebreid informatie door de juiste vragen te stellen, zodat hij de noodzakelijke acties uit kan voeren n.a.v. de testresultaten

De ICT-beheerder noteert de bevindingen gedurende de acceptatietest zodat de systeemdocumentatie waar nodig bijgewerkt kan worden en hij nauwkeurig en volledig verslag kan doen aan zijn opdrachtgever en/of leidinggevende betreffende de testresultaten

De ICT-beheerder geeft aan de medewerkers in het projectteam aan hoe ze te werk moeten gaan gedurende de acceptatietest en benadrukt het belang van hun werkzaamheden voor het welslagen van de werkzaamheden, zodat de acceptatietest volgens plan verloopt.

de beschikbare gegevens die uit de acceptatietest naar voren zijn gekomen.


Pagina 44


Leren


Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●

Anderen raadplegen en betrekken

Leren van feedback en fouten


Conclusies trekken Informatie genereren uit gegevens Oplossingen voor problemen bedenken

De ICT-beheerder vraagt zowel gebruikers als projectmedewerkers naar hun mening omtrent het implementatietraject, zodat hij een volledig beeld krijgt van zowel

De ICT-beheerder vraagt om feedback naar aanleiding van het implementatietraject en is op grond van die feedback actief bezig om zijn eigen effectiviteit ten behoeve van vervolgtrajecten te vergroten.

De ICT-beheerder legt nauwkeurig en correct alle uitkomsten van de evaluatie schriftelijk vast en brengt verslag uit van de bevindingen aan de opdrachtgever en/of leidinggevende zodat er zo nodig afspraken kunnen worden gemaakt over te ondernemen acties als vervolg op het implementatietraject.

De ICT-beheerder trekt conclusies over de voortgang en het resultaat van de acceptatietest op grond van het implementatieplan, zodat hij helder voor ogen heeft wat goed is gegaan en waar verbeterpunten liggen om op basis daarvan oplossingen voor eventuele problemen te bedenken.

Prestatie-indicator

Een correct en volledig afgerond implementatietraject. Een nauwkeurige en volledige eindrapportage.

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De ICT-beheerder interpreteert de resultaten van de implementatie en de uitgevoerde testen en bespreekt deze met de betrokkenen. Tevens zorgt hij ervoor dat het gehele implementatietraject met de betrokken partijen geëvalueerd wordt. De ICT-beheerder legt de uitkomsten van de evaluatie schriftelijk vast.

2.4 werkproces Evalueren van een implementatie



Pagina 45

het verloop ervan als het uiteindelijke functioneren van het informatiesysteem.


Pagina 46

F

G

H

I

J

x

x

K

x

L

x

x

x

M

N

Competenties

x

O

P

x

x

Q

x

R

x

x

S

x

x

x

T

U

x

x

V

W

X


x

E


D

x

C

3.3 Behandelen en afhandelen van incidentmeldingen x

B

x

A



Werkprocessen



Kerntaak 3 Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen, ICT-beheerder

Y


Pagina 47

Instructies en procedures opvolgen

Creëren en innoveren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven

Toekomstvisie laten zien Verandering zoeken en introduceren

De ICT-beheerder houdt zich aan de -eventueel door hemzelf- voorgeschreven (werk)procedures en ziet aan de hand van deze procedures toe op de veiligheid op het werk, zodat de kans op een (ver)storing geminimaliseerd

De ICT-beheerder is constant op zoek naar mogelijkheden voor verbetering en schetst daartoe de (toekomstige) mogelijkheden die ingezet kunnen worden om de stabiliteit van het informatiesysteem te garanderen.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Kennis van bekabeling Kennis van de actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van hardware Kennis van informatiesystemen Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Kennis van software Werkt projectmatig


Een correct werkend informatiesysteem met een zo hoog mogelijke continuïteit. ver)storingen zijn tijdig gesignaleerd en voorkomen door het uitvoeren van preventieve testen beheeractiviteiten. De beveiliging voldoet aan de gestelde eisen en de (ver)storingen worden niet veroorzaakt door beveiligingshiaten. Verbetervoorstellen die bijdragen aan een efficiënter en adequater gebruik en beheer van het systeem en de effectiviteit van het beheerwerkzaamheden.

Component(en)

●

●

●

●

De ICT-beheerder voorkomt (ver)storingen door het informatiesysteem te beheren, te beveiligen en te testen. Hij voert ter voorkoming van (ver)storingen regelmatig testen serviceactiviteiten uit en toetst of het systeem voldoet aan de gestelde eisen en benodigde performance. Indien nodig doet de ICT-beheerder verbetervoorstellen om (ver)storingen in de toekomst nog beter te voorkomen. Daarnaast doet hij voorstellen m.b.t. de kwaliteitsnormen waaraan een informatiesysteem dient te voldoen.

3.1 werkproces Voorkomen van (ver)storingen

Kerntaak 3 Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen



Pagina 48


Kwaliteit leveren

●

●

●

●

Goed zorgdragen voor materialen en middelen

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken Kwaliteits- en productiviteitsnormen formuleren Systematisch werken

procedures

De ICT-beheerder gaat zorgvuldig om met de beschikbare materialen en middelen en zorgt ervoor dat deze goed onderhouden zijn, zodat deze op het moment dat ze nodig zijn zonder problemen ingezet kunnen worden.

De ICT-beheerder formuleert de kwaliteitsnormen waaraan het informatiesysteem dient te voldoen en signaleert afwijkingen hierop tijdig zodat hij actie kan ondernemen om het kwaliteitsniveau te herstellen. Daarnaast werkt de ICT-beheerder tijdens beheer-, test-, en beveiligingswerkzaamheden op een ordelijke en systematische manier

wordt.


Pagina 49

Instructies en


Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

Pagina 50

●

●

●

●

●

●

●

●

Werken conform

Communicatie op de ontvanger(s) richten Nauwkeurig en volledig rapporteren Structuur aanbrengen

De ICT-beheerder houdt zich bij het lokaliseren en het

De ICT-beheerder documenteert de informatie betreffende de storingen volledig en op een dusdanige wijze dat er zowel voor gebruikers als beheerders een bruikbaar naslagwerk ontstaat; waar nodig worden beide naslagwerken separaat van elkaar samengesteld om de inhoud af te stemmen op de doelgroep.

Conclusies trekken De ICT-beheerder analyseert de beschikbare gegevens Gegevens controleren en met betrekking tot de geconstateerde storing grondig aannames toetsen en komt tot een juiste oplossing voor het verhelpen Oplossingen voor van de storing. Hierbij is hij er zich bewust van hoe problemen bedenken zaken binnen het informatiesysteem aan elkaar Verbanden leggen gerelateerd zijn.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De oorzaak van de storing is zo snel mogelijk achterhaald. De verstoring is zo snel mogelijk verholpen, eventueel met een tijdelijke oplossing. Correcte en volledige storingsdocumentatie. Tevreden gebruikers

Component(en)

●

●

●

●

De ICT-beheerder lokaliseert geconstateerde storingen, achterhaalt de oorzaak en verhelpt storingen. Hiertoe maakt hij gebruik van diverse oplossingsmethoden, hulpmiddelen en informatie uit gedocumenteerde storingsoplossingen. Aangezien het van groot belang is dat de functionaliteit van het informatiesysteem zo veel mogelijk gewaarborgd wordt, betekent dit dat de ICT-beheerder om moet kunnen gaan met hectische situaties. De ICT-beheerder documenteert de storingen en de gevonden oplossingen, zodat er een bruikbaar naslagwerk ontstaat.

3.2 werkproces Lokaliseren en verhelpen van (ver)storingen






●

Kwaliteit leveren

●

●

●

●

●

●

procedures opvolgen

Bij het lokaliseren en verhelpen van storingen levert de ICT-beheerder werk van hoge kwaliteit, rekening houdend met de kwaliteitseisen die in de organisatie zijn gelden. Hij zorgt ervoor dat de gebruikers zo min mogelijk last van (ver)storingen hebben en herstelt de functionaliteit t.b.v. de gebruikers snel en adequaat op het moment dat er zich toch iets voordoet.

verhelpen van (ver)storingen aan de -eventueel door hemzelf- voorgeschreven werken veiligheidsprocedures,


Doelen en prioriteiten stellen

De ICT-beheerder zet zijn technische kennis en logisch denkvermogen in om (ver)storingen niet alleen te lokaliseren, maar ook adequaat te verhelpen.

De ICT-beheerder bepaalt welke (ver)storingen prioriteit hebben als het gaat om het verhelpen ervan en zorgt er zo voor dat er zo min mogelijk uitval van functionaliteit is voor de gebruikers van het informatiesysteem.

Effectief blijven presteren De ICT-beheerder blijft productief werken in een onder druk stressvolle omgeving en blijft ondanks de hectiek Grenzen stellen objectief in het beoordelen van de ernst van de (ver) storing.

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken Kwaliteitsniveaus halen

veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures


Pagina 51


Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●

Nauwkeurig en volledig rapporteren Structuur aanbrengen

Conclusies trekken Gegevens controleren en aannames toetsen Informatie genereren uit gegevens Oplossingen voor problemen bedenken

De ICT-beheerder zorgt er (zelf) voor dat incidentmeldingen correct en volledig worden geregistreerd en gedocumenteerd, zodat deze documentatie geraadpleegd kan worden op het moment dat zich identieke of vergelijkbare incidenten voordoen.

De ICT-beheerder interpreteert en analyseert de tweedelijns incidentmeldingen door kritische vragen te stellen ten aanzien van de verkregen gegevens, om vervolgens conclusies te trekken met betrekking tot de aard van de incidentmelding zodat hij met haalbare oplossingen kan komen om het incident af te handelen.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Communiceert met derden (zoals leveranciers, opdrachtgevers e.d.) Kennis van bekabeling Kennis van de actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van hardware Kennis van informatiesystemen Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Kennis van software Werkt projectmatig


Verzoeken en meldingen worden correct, snel en naar tevredenheid afgehandeld. Goed geïnformeerde en tevreden gebruikers en projectmedewerkers. Correct ondernomen acties n.a.v. gevonden oplossingen. Volledige registratie en documentatie.

Component(en)

●

●

●

●

De ICT-beheerder neemt tweedelijns incidentmeldingen in behandeling. Hij interpreteert en analyseert de meldingen, prioriteert en handelt de meldingen af. Hij controleert of de gebruiker tevreden is met de incidentafhandeling. De ICT-beheerder documenteert en registreert alle meldingen en bijbehorende oplossingen.

3.3 werkproces Behandelen en afhandelen van incidentmeldingen



Pagina 52



Op de behoeften en verwachtingen van de "klant" richten



●

●

●

●

●

●

●

●

●

De ICT-beheerder blijft productief werken in een stressvolle omgeving en blijft ondanks de hectiek realistisch in het interpreteren en analyseren van de incidentmeldingen, om te bevorderen dat deze snel, correct en adequaat worden verholpen.

De ICT-beheerder zorgt ervoor dat hij en zijn projectmedewerkers zich bij het afhandelen van incidentmeldingen aan de voorgeschreven procedures houden.


De ICT-beheerder zet zijn technische kennis en logisch denkvermogen in om incidentmeldingen adequaat te behandelen/af te handelen.

Activiteiten plannen De ICT-beheerder schat de benodigde tijd voor Mensen en activiteiten met betrekking tot de gemelde incidenten middelen realistisch in, bepaalt welke zaken prioriteit hebben en organiseren stelt vast welke mensen en middelen noodzakelijk zijn bij Tijd indelen de afhandeling ervan; op grond hiervan bewaakt hij de Voortgang voortgang ten aanzien van gestelde doelen en deadlines. bewaken

"Klant"De ICT-beheerder zorgt ervoor dat hij gemaakte tevredenheid in de afspraken met gebruikers en projectmedewerkers gaten houden nakomt en controleert of er aan de verwachtingen en Aansluiten bij wensen van de gebruiker is voldaan bij het afhandelen behoeften en van een incidentmelding. verwachtingen


Werken conform voorgeschreven procedures


Pagina 53


Analyseren

Aansturen

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

Pagina 54

●

●

●

●

●

Nauwkeurig en volledig rapporteren Structuur

Gegevens controleren en aannames toetsen

Functioneren van mensen controleren Instructies en aanwijzingen geven

De ICT-beheerder zorgt ervoor dat de beheer- en gebruiksprocedures binnen de organisatie actueel en volledig zijn, doet - waar nodig - verbetervoorstellen met betrekking tot deze procedures en zorgt ervoor dat de documentatie goed

De ICT-beheerder toetst gegevens en aannames met betrekking tot de bestaande procedures kritisch op juistheid, betrouwbaarheid en volledigheid en constateert of eventuele informatie ontbreekt zodat de procedures binnen het bedrijf m.b.t. het gebruik en het beheer van informatiesystemen actueel en volledig zijn en blijven.

De ICT-beheerder zorgt er middels heldere instructies voor dat de gebruikers op de hoogte zijn van wat wel mag en wat niet mag zodat ze precies weten wat er van hen verwacht wordt als het gaat om het gebruik van het informatiesysteem; hij onderneemt actie op het moment dat de medewerkers zich niet aan de gemaakte afspraken houden.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●

●



Correcte en helder geschreven actuele procedures en instructies. Volledig en tijdig geïnformeerde collega’s en gebruikers als het gaat om doorgevoerde wijzigingen.

Component(en)

●

●

De ICT-beheerder stelt beheer- en gebruiksprocedures op, zoals security-, onderhouds- en back-up procedures op. Hij bewaakt de actualiteit en formuleert zo nodig verbetervoorstellen. Wanneer hij wijzigingen doorvoert, informeert hij de collega’s en gebruikers hier tijdig over. De ICT-beheerder zorgt er eveneens voor dat de verschillende soorten documentatie (systeemdocumentatie, licenties etc.) goed gearchiveerd worden. De ICT-beheerder leeft de beheer- en gebruiksprocedures zelf na en ziet toe op de naleving van de procedures door anderen. Zo nodig onderneemt hij actie.

3.4 werkproces Opstellen en bewaken van procedures



aanbrengen

gearchiveerd is zodat deze op ieder gewenst moment geraadpleegd kan worden.


Pagina 55

x

A

x

B

C

D

x

E

F

G

H

x

I

x

J

K

L

x

M

x

N

Competenties

x

O

P

x

x

Q

R

x

x

S

T

U

V

W

X





Werkprocessen



Kerntaak 4 Opzetten en inrichten van een servicedesk, ICT-beheerder

x

Y


Pagina 56

Kwaliteit leveren

Bedrijfsmatig handelen

Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●

Kwaliteits- en productiviteitsnormen

Inzicht tonen in de dynamiek van de organisatie

Conclusies trekken Gegevens controleren en aannames toetsen Informatie genereren uit gegevens Oplossingen voor problemen bedenken

De ICT-beheerder definieert realistische en werkbare service level agreements waarin helder beschreven staat

De ICT-beheerder houdt rekening met de structuur, het beleid en de doelen van de organisatie gedurende het bedrijfsklaar maken van de servicedesk en gebruikt dit inzicht op een dusdanige wijze, dat de servicedesk past binnen de organisatiestructuur en -cultuur.

De ICT-beheerder verifieert na het onderzoek de correctheid van de verkregen informatie, maakt logische gevolgtrekkingen en rationele inschattingen die gebaseerd zijn op beschikbare feiten en weegt voor- en nadelen tegen elkaar af om zo te komen tot een servicedesk die het beste bij de organisatie past.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

Beheerst de Nederlandse en Engelse taal Kennis van de actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied Kennis van de informatiestromen binnen de organisatie Kennis van de verschillende methodieken om een servicedesk in te richten Kennis van informatiesystemen Kennis van normen, arbo-, veiligheids- en milieuvoorschriften Werkt projectmatig


Inrichting van de servicedesk voldoet aan de gestelde eisen en informatiebehoefte. Positionering en inrichting van de servicedesk past binnen de organisatiestructuur en -cultuur. Een servicedesk die bedrijfsklaar staat.

Component(en)

●

●

●

De ICT-beheerder is verantwoordelijk voor het bedrijfsklaar maken van een servicedesk. Dit doet hij na overleg met zijn leidinggevende en/of opdrachtgever en aan de hand van een ontwerp waarin hij duidelijke en concrete doelen heeft geformuleerd en waarin hij heeft vastgesteld welke middelen en mensen nodig zijn om het werk uit te voeren. Hij stelt service level agreements op, waarbij hij bij de positionering en inrichting van de servicedesk oog heeft voor de organisatiestructuur en -cultuur en de te hanteren regels.

4.1 werkproces Bedrijfsklaar maken van een servicedesk

Kerntaak 4 Opzetten en inrichten van een servicedesk



Pagina 57



Onderzoeken

●

●

●

●

●

●

●

●



Informatie achterhalen Vanuit meerdere invalshoeken kijken

formuleren

De ICT-beheerder betrekt, waar nodig, collega’s bij het opzetten en het bedrijfsklaar maken van de servicedesk en stemt de activiteiten vervolgens met hen af zodat het bedrijfsklaar maken van de servicedesk volgens planning verloopt. Voordat er gestart wordt met de inrichting van de servicedesk, stemt hij de activiteiten af met zijn leidinggevende en/of opdrachtgever

De ICT-beheerder maakt de servicedesk bedrijfsklaar aan de hand van een ontwerp waarin hij duidelijke en concrete doelen heeft geformuleerd en waarin hij heeft vastgesteld welke middelen en mensen nodig zijn om het werk uit te voeren. Het ontwerp is afgestemd op eerder (door hemzelf) intern gedefinieerde service level agreements.

De ICT-beheerder onderzoekt, door via diverse bronnen informatie te verzamelen over de in te richten servicedesk, aan welke eisen de servicedesk dient te voldoen zodat deze goed past binnen de organisatie.

aan welke kwaliteitseisen de servicedesk dient te voldoen en welke productiviteitsnormen dienen te worden gehanteerd.


Pagina 58

Beslissen en activiteiten initiëren

Aansturen

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●

●

●

Afgewogen risicos nemen Beslissingen nemen Verantwoordelijkheid nemen voor eigen beslissingen en activiteiten

Diversiteit benutten Functioneren van mensen controleren Instructies en aanwijzingen geven Richting geven Uitoefenen van gezag

De ICT-beheerder neemt op tijd de benodigde beslissingen als het gaat om de werkzaamheden m.b.t. de servicedesk en hakt bij lastige beslissingen tijdig de knoop door, waarbij hij de verantwoordelijkheid neemt voor weloverwogen besluiten die moeten leiden tot een verbeterde functionaliteit van de servicedesk.

De ICT-beheerder geeft helder aan wat de doelen en de prioriteiten van de servicedesk zijn door het belang van het werken conform procedures en service level agreements te benadrukken. Daarnaast delegeert de ICTbeheerder taken, geeft instructies en aanwijzingen als het gaat om de uitvoering van de werkzaamheden en controleert het functioneren van mensen zodat de servicedesk functioneert zoals afgesproken.

Prestatie-indicator

Werk wordt in goede harmonie overgedragen en correct uitgevoerd. Opdrachten zijn door de juiste personen op correcte wijze afgehandeld. Collega’s voelen zich begeleid en ondersteund.

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De ICT-beheerder coördineert de dagelijkse werkzaamheden m.b.t. de servicedesk. Hiertoe begeleidt en ondersteunt hij de medewerkers van de servicedesk bij de dagelijkse werkzaamheden. Hij bepaalt welke werkzaamheden gedelegeerd kunnen worden aan collega’s en definieert opdrachten die hij met de juiste instructies overdraagt aan de medewerkers op de servicedesk. Hij ziet toe op de correcte uitvoering van de werkzaamheden. De ICT-beheerder draagt ook verantwoordelijkheid voor de juiste afhandeling en interpretatie van de bij de servicedesk binnenkomende informatieverzoeken en hulpvragen.

4.2 werkproces Aansturen van een servicedesk



Pagina 59


Kwaliteit leveren

●

●

Voortgang bewaken

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken De ICT-beheerder bewaakt de voortgang van het afhandelen van eerste- en tweedelijns incidenten middels vooraf (door hemzelf) vastgestelde indicatoren en is zich bewust van de zaken die een positief of negatief effect op deze voortgang kunnen hebben, zodat hij waar nodig snel in kan grijpen op het moment dat het functioneren van de servicedesk niet voldoet aan de vooraf opgestelde eisen.

De ICT-beheerder bewaakt de kwaliteit en de productiviteit van de servicedesk tijdens de uitvoering van de werkzaamheden op basis van de vooraf vastgestelde kwaliteitseisen en service level agreements.


Pagina 60


Creëren en innoveren

Competentie

Gewenst resultaat

●

●

●

●

●

Communicatie op de ontvanger(s) richten Correct formuleren Structuur aanbrengen Vlot en bondig formuleren

Verandering zoeken en introduceren

De ICT-beheerder stelt heldere en beknopte gebruikershandleidingen op die inhoudelijk overeenkomen met de werkwijze van de servicedesk en die door de gebruikers als een bruikbaar naslagwerk kunnen worden gebruikt als het gaat om het gebruik van het informatiesysteem. Hij zorgt ervoor dat de handleidingen actueel zijn en blijven.

De ICT-beheerder is constant op zoek naar mogelijkheden voor verbetering als het gaat om het informeren van de gebruikers middels presentaties en gebruikershandleidingen.

Prestatie-indicator

Instructies zijn correct, beknopt, helder en afgestemd op de gebruiker. Goed geïnformeerde gebruikers.

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●

●



Omschrijving De ICT-beheerder stelt (gebruikers)instructies op en houdt deze up-to-date. Hij licht de werking van het systeem helder en beknopt toe, afgestemd op de gebruiker. Hij bewaakt de actualiteit en formuleert zo nodig verbetervoorstellen. Wanneer hij wijzigingen doorvoert, informeert hij de collega’s en gebruikers hier tijdig over. De ICT-beheerder zorgt er eveneens voor dat de verschillende soorten documentatie (systeemdocumentatie, licenties etc.) goed gearchiveerd worden. De ICT-beheerder leeft de beheer- en gebruiksprocedures zelf na en ziet toe op naleving van de procedures door anderen. Zo nodig onderneemt hij actie.

4.3 werkproces Opstellen van gebruikersinstructies



Pagina 61

Presenteren

●

Duidelijk uitleggen en toelichten

De ICT-beheerder licht zaken met betrekking tot het gebruik van het informatiesysteem begrijpelijk en goed toe aan de gebruikers en controleert dit door te checken of de boodschap goed is overgekomen.


Pagina 62


2.2 Netwerkbeheerder

Pagina 63

G

H

x

I

x

J

x

K

x

L

M

x

x

x

N

O

P

x

x

Q

x

R

x

S

T

U

V

W

X



x

x

F

1.3 Opstellen van een plan van aanpak x

E

x

D

x

C


B

x

A

Competenties


Werkprocessen


Proces-competentie-matrix Netwerkbeheerder

Kerntaak 1 Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen, Netwerkbeheerder

Y


Pagina 64

De netwerkbeheerder inventariseert de informatiebehoefte binnen een afdeling of (delen van) een organisatie. Hij overlegt met de opdrachtgever over de uit te voeren werkzaamheden, inventariseert de eisen en wensen en bepaalt wat de mogelijkheden zijn. Deze informatie heeft hij nodig voor het opstellen van een plan van aanpak dat de basis vormt voor het (netwerk)ontwerp van een netwerkinfrastructuur.

Op de behoeften en

Onderzoeken

Analyseren

Competentie

●

●

●

●

●

●

●

Prestatie-indicator

Behoeften en


Pagina 65

De netwerkbeheerder steekt veel energie in het achterhalen

De netwerkbeheerder verzamelt uitgebreid relevante en voldoende informatie, zowel op papier als middels het interviewen van werknemers, zodat hij -gerelateerd aan de opdracht die aan hem is verstrekt- een volledig beeld krijgt van de bedrijfsprocessen en de informatiestromen binnen de organisatie.

Conclusies De netwerkbeheerder verifieert de correctheid van de trekken verkregen informatie, brengt structuur aan in de informatie, Gegevens maakt logische gevolgtrekkingen en rationele inschattingen controleren en die gebaseerd zijn op beschikbare feiten en weegt voor- en aannames nadelen tegen elkaar af om zo te komen tot een beeld van toetsen de benodigde informatiebehoefte binnen de organisatie. Informatie genereren uit gegevens Oplossingen voor problemen bedenken Verbanden leggen

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●



Gewenst resultaat De behoeften van de opdrachtgever/organisatie en de mogelijkheden binnen de organisatie zijn in kaart gebracht.

Omschrijving

1.1 werkproces Vaststellen van de informatiebehoefte


Detaillering proces-competentie-matrix Netwerkbeheerder


verwachtingen van de "klant" richten

verwachtingen achterhalen

van de behoeften en verwachtingen van de klant en weegt bij het vaststellen van de informatiebehoefte de wensen van de klant in relatie tot de mogelijkheden.


Pagina 66

Pagina 67

Overtuigen en



Analyseren

●

●

●

●

●

●

●

Het door de netwerkbeheerder opgeleverde functioneel en technisch ontwerp is volledig en goed leesbaar en geeft nauwkeurig de oplossing weer die wordt voorgesteld naar aanleiding van de vastgestelde informatiebehoefte.

De netwerkbeheerder vertaalt de gesignaleerde informatiebehoefte in een functioneel en technisch ontwerp waarin haalbare oplossingen worden gepresenteerd die tegemoet komen aan de eisen en wensen van de opdrachtgever, rekening houdend met de gevolgen van deze innovaties voor het toekomstige onderhoud en beheer van het informatiesysteem.

Ideeën en meningen De netwerkbeheerder verdedigt eerder genomen

Geschikte materialen De netwerkbeheerder is in staat om de juiste materialen en middelen kiezen en middelen te kiezen die hij in zijn ontwerp kan benoemen, beschrijven en uitleggen, waardoor er sprake is van een goed leesbaar en uitvoerbaar ontwerp.


Conclusies trekken Informatie uiteenrafelen Oplossingen voor problemen bedenken Verbanden leggen

Component(en)

Competentie

●

●

●

●

●

●

●



Een correct opgesteld netwerkontwerp waaruit blijkt dat alle beschikbare informatie is verwerkt, rekening gehouden met de technische en financiële (on)mogelijkheden, de behoeftes van de organisatie en de in de organisatie gebruikte procedures en middelen.

Gewenst resultaat Prestatie-indicator

De netwerkbeheerder onderzoekt hoe met behulp van ICT in de vastgestelde informatiebehoefte kan worden voorzien en levert daartoe zowel een functioneel als technisch ontwerp op. Daarbij stelt hij ook globale planningen en kostenoverzichten op en bespreekt deze met de opdrachtgever/leidinggevende. Zonodig past hij het ontwerp of de planning aan.

Omschrijving

1.2 werkproces Opleveren van een ontwerp van (een onderdeel van) een informatiesysteem




Presenteren

beïnvloeden

●

●

●

●


Betrouwbaarheid en deskundigheid uitstralen Duidelijk uitleggen en toelichten

naar voren brengen en onderbouwen Overeenstemming nastreven

De netwerkbeheerder gebruikt zijn technisch inzicht en zijn kennis omtrent de organisatie om te komen tot een helder en volledig opgesteld functioneel en technisch ontwerp, waarin duidelijk wordt voor de opdrachtgever dat de ICT-beheerder aansluit bij de behoeftes en wensen van de organisatie.

De netwerkbeheerder licht het functioneel en technisch ontwerp op een begrijpelijke manier toe en stemt taal en benaderingswijze op de toehoorder(s) af, zodat zij na afloop een juist beeld hebben van de oplossing -het functioneel en technisch ontwerp- die voorgesteld wordt.

beslissingen binnen het functioneel en technisch ontwerp, maar zorgt ervoor dat bezwaren van de betrokkenen serieus worden genomen en waar nodig worden vertaald in oplossingen die geen afbreuk doen aan de eerder vastgestelde informatiebehoefte. Hierbij zorgt hij ervoor dat uiteindelijk alle partijen instemmen met het eindresultaat, waarmee hij draagvlak en betrokkenheid creëert.


Pagina 68




Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

Pagina 69

●

●

●

●

●

●

●

●



De netwerkbeheerder plant de uit te voeren activiteiten in een logische volgorde en houdt hierbij rekening met de te organiseren mensen en middelen. Hij legt dit vast in een plan van aanpak dat een volledig overzicht geeft van zowel de werkzaamheden als de consequenties daarvan voor de organisatie.

De netwerkbeheerder verdedigt eerder genomen beslissingen binnen het plan van aanpak, waarbij hij ervoor zorgt dat uiteindelijk alle partijen instemmen met het eindresultaat en hiermee draagvlak en betrokkenheid creëert.

Nauwkeurig en volledig De netwerkbeheerder schrijft een plan van aanpak rapporteren waarin de eerder opgestelde opdracht en de eerder Structuur aanbrengen gemaakte afspraken volledig worden weergegeven zodat de opdrachtgever het plan kan accorderen.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●



Een helder, functioneel en volledig opgesteld plan van aanpak dat aansluit op de opdracht en dat geaccordeerd is door de leidinggevende/projectleider. Een tevreden en goed geïnformeerde opdrachtgever.

Component(en)

●

●

Op basis van het functioneel en technisch ontwerp inventariseert de netwerkbeheerder de uit te voeren activiteiten en maakt een plan van aanpak. In het plan van aanpak beschrijft de netwerkbeheerder zowel de planning van de werkzaamheden als de kostenraming specifiek. Hij bespreekt het plan van aanpak met de leidinggevende of projectleider en voert zo nodig aanpassingen door. Het plan van aanpak laat hij accorderen door de leidinggevende/projectleider.

1.3 werkproces Opstellen van een plan van aanpak




●

Afstemmen

De netwerkbeheerder stemt het plan van aanpak af met de opdrachtgever en legt dit waar nodig eerst voor aan relevante anderen om ervoor te zorgen dat het plan wordt geaccordeerd door de organisatie. Waar nodig stelt hij naar aanleiding van het overleg het plan van aanpak bij.


Pagina 70

Kwaliteit leveren


Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

Pagina 71

●

●

●

●

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken Kwaliteits- en productiviteitsnormen formuleren Kwaliteitsniveaus halen


De netwerkbeheerder werkt volgens vastgestelde methodieken, stelt op basis van meetbare doelstellingen uit het functioneel ontwerp testprocedures op, voert vervolgens de tests uit en beschrijft en interpreteert testen meetresultaten, waarbij hij zich houdt aan de door hemzelf opgestelde kwaliteits- en productiviteitseisen

De netwerkbeheerder schrijft een testrapport waarin de testresultaten volledig worden weergegeven zodat de opdrachtgever een goed beeld krijgt van het functioneren van het informatiesysteem en tevens voldoende informatie heeft over de gevolgen van de invoering van het informatiesysteem voor de organisatie.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●



Een correct werkende testomgeving. Correct en volgens procedures uitgevoerde standaardtestactiviteiten. Correct geïnterpreteerde testresultaten. Testrapport dat weergeeft in hoeverre het netwerk voldoet aan de specificaties, inclusief advies over aanpassingen/verbeteringen. Een correct en volledig geïnformeerde opdrachtgever

Component(en)

●

●

●

●

●

Op basis van het functioneel en technisch ontwerp realiseert de netwerkbeheerder een testomgeving. Hij voert tests uit en bewaakt de voortgang van de testfase. De resultaten rapporteert hij aan de opdrachtgever.

1.4 werkproces Realiseren van een testomgeving





●

●

●

●

Voortgang bewaken

Geschikte materialen en middelen kiezen Materialen en middelen doeltreffend gebruiken

Systematisch werken

De netwerkbeheerder bewaakt tijdens het realiseren van een testomgeving de voortgang zodat de testomgeving conform planning wordt opgeleverd; dit doet hij zowel voor zijn eigen activiteiten als voor activiteiten van anderen, waarbij hij er voor zorgt dat de activiteiten logisch worden ingepland.

De netwerkbeheerder kiest de geschikte materialen en middelen bij het realiseren van een testomgeving zodat een omgeving wordt gerealiseerd waarin kan worden achterhaald of deze voldoet aan de specificaties die zijn opgesteld t.b.v. het te realiseren informatiesysteem; hierbij houdt hij rekening met de mogelijkheden, de beschikbaarheid en de kosten van deze materialen.


Pagina 72

G

H

x

I

x

K

L

x

x

M

x

N

Competenties O

x

P

x

x

Q

R

x

S

x

T

U

x

V

W

X


x

x

x

J

x

F

2.4 Evalueren van een implementatie x

E

x

D

x

C


B

x

A



Werkprocessen



Kerntaak 2 Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen, Netwerkbeheerder

Y


Pagina 73

Formuleren en

Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

Nauwkeurig en

Gegevens controleren en aannames toetsen Informatie uiteenrafelen Verbanden leggen

De netwerkbeheerder stelt een implementatieplan op waarin

De netwerkbeheerder leest en toetst implementatieplannen en/of gegevens die door anderen zijn aangeleverd, brengt ze in verband en vertaalt deze naar deelwerkzaamheden. Hij kan hoofdzaken van bijzaken scheiden en brengt structuur aan in de veelheid van gegevens.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●



Helder geschreven implementatieplan. Een in overeenstemming met het implementatieplan geschreven plan van aanpak voor deelwerkzaamheden. Volledig en juist geïnformeerde betrokkenen.

Component(en)

●

●

●

De netwerkbeheerder inventariseert de consequenties van de implementatie van een netwerkinfrastructuur. Deze bespreekt hij met de betrokkenen, waarna hij samen met leden van het projectteam het implementatieplan opstelt. In dit plan beschrijft hij de technische en organisatorische implementatie. De netwerkbeheerder vertaalt delen van het implementatieplan naar een plan van aanpak voor deelwerkzaamheden. Hij legt zowel het implementatieplan als de deelwerkzaamheden voor aan de opdrachtgever. Wanneer het implementatieplan door anderen wordt aangeleverd analyseert de netwerkbeheerder dit plan en vertaalt het naar deelwerkzaamheden.

2.1 werkproces Opstellen van een implementatieplan




Pagina 74


Presenteren

●

●

●

●

●

De netwerkbeheerder licht het implementatieplan op een begrijpelijke en correcte manier toe en stemt de stijl van presenteren af op de toehoorders, zodat zij een duidelijk beeld van het implementatietraject krijgen en op de hoogte zijn van de implicaties van de activiteiten die uitgevoerd gaan worden.

De netwerkbeheerder plant en organiseert middels het implementatieplan de uit te voeren implementatie, waarbij hij rekening houdt met veranderende omstandigheden, zichzelf heldere en haalbare doelen stelt, activiteiten in kaart brengt en op elkaar afstemt, de benodigde tijd realistisch inschat en de benodigde mensen en middelen vaststelt die nodig zijn voor het traject, zodat de uitvoering gestructureerd en volgens plan verloopt.

de technische en de organisatorische implementatie, volledig, nauwkeurig en begrijpelijk wordt beschreven, zodat zowel opdrachtgever(s) als betrokkenen een goed beeld krijgen van het implementatietraject.

Vakspecifieke De netwerkbeheerder gebruikt zijn technisch inzicht en zijn mentale vermogens organisatievermogen om te komen tot een aanwenden implementatieplan waarin de technische en organisatorische implementatie op een dusdanige manier wordt beschreven, dat de uitvoering gestructureerd en inhoudelijk correct plaats kan vinden.

Betrouwbaarheid en deskundigheid uitstralen Duidelijk uitleggen en toelichten


●


●

volledig rapporteren

rapporteren


Pagina 75

●

Kwaliteit leveren

●

●

●

●

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken Kwaliteitsniveaus halen Systematisch werken

Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures

Door op een ordelijke en systematische manier te werken, bewaakt de netwerkbeheerder de kwaliteit en de productiviteit tijdens de uitvoering van het implementatieplan. Zo zorgt hij ervoor dat de implementatie conform het plan verloopt om te bewerkstelligen dat het eindresultaat voldoet aan de vooraf gedefinieerde criteria.

Om informatiesystemen, of onderdelen daarvan op een juiste wijze te implementeren, werkt de netwerkbeheerder conform voorgeschreven procedures en veiligheidsvoorschriften.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●



Correct en volledig geïnstalleerde netwerkcomponenten en -besturingssystemen. Correct uitgevoerde koppelingen tussen netwerken. Netwerkbeveiliging voldoet aan de voorschriften en gestelde eisen. Resultaat stemt overeen met de opdracht en ontwerp. Correct en volledige rapportage en documentatie

Component(en)

●

●

●

●

●

De netwerkbeheerder implementeert de netwerkinfrastructuur volgens het eerder opgestelde implementatieplan. Hij voert de geplande installatie- en configuratiewerkzaamheden uit. Tijdens, maar ook vooral na de installatiewerkzaamheden test hij de werking van het netwerk grondig. Resultaten worden gerapporteerd aan de leidinggevende en de projectleider. Tenslotte zorgt de netwerkbeheerder ervoor dat het geïnstalleerde netwerk (of delen hiervan) volledig en op de juiste wijze wordt gedocumenteerd.


Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

2.2 werkproces Uitvoeren van een implementatieplan



Pagina 76




●

●

●


Voortgang bewaken


De netwerkbeheerder zet zijn technische kennis en zijn organisatievermogen in om ervoor te zorgen dat de implementatie volgens plan verloopt.

De netwerkbeheerder bewaakt de voortgang ten aanzien van de gedefinieerde deadlines en de gestelde doelen zodat de uitvoering synchroon blijft lopen met de vooraf gedefinieerde planning binnen het implementatieplan; waar nodig bespreekt hij afwijkingen met de opdrachtgever en/of leidinggevende.

De netwerkbeheerder blijft onder druk of spanning objectief in het beoordelen van zaken en problemen en blijft hierbij gericht op het werk en de zaken die gedaan moeten worden; het behalen van de deadlines en de gestelde doelen in het implementatieplan.


Pagina 77

●

●

Vakdeskundigheid

●

●

De netwerkbeheerder noteert de bevindingen gedurende de acceptatietest zodat de systeemdocumentatie waar nodig bijgewerkt kan worden en hij verslag kan doen aan zijn opdrachtgever en/of leidinggevende betreffende de testresultaten.

De netwerkbeheerder geeft aandacht aan de zorgen die door zowel gebruikers als projectmedewerkers worden geuit voorafgaand en gedurende de acceptatietest en heeft begrip voor wat belangrijk is voor de ander, zodat de netwerkbeheerder een zo volledig mogelijk testverslag kan presenteren aan de opdrachtgever en/of leidinggevende.

Pagina 78

Expertise delen

De netwerkbeheerder draagt de eigen kennis en expertise op

Openstaan voor De netwerkbeheerder verzamelt gedurende de acceptatietest nieuwe informatie uitgebreid informatie en stelt daarbij de juiste vragen om de informatie te verkrijgen, zodat hij de noodzakelijke acties uit kan voeren n.a.v. de testresultaten.


Begrip hebben voor de standpunten en houding van anderen

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●



Correct en volgens procedures uitgevoerde standaardtestactiviteiten. Correcte testresultaten. Testrapport dat weergeeft in hoeverre het netwerk voldoet aan de specificaties, inclusief advies over aanpassingen/verbeteringen.

Component(en)

●

●

●

De netwerkbeheerder biedt ondersteuning bij de uitvoering van acceptatietests. Hij bestudeert het testplan en voert dit samen met het projectteam uit. De netwerkbeheerder noteert en interpreteert de bevindingen en onderneemt de juiste acties en informeert zijn opdrachtgever en/of leidinggevende naar aanleiding van de testresultaten.

Onderzoeken



Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

2.3 werkproces Ondersteuning bieden bij acceptatietests



toepassen

een begrijpelijke manier over aan zowel de projectmedewerkers als de gebruikers en legt goed uit hoe iets werkt of hoe iets gedaan moet worden, zodat de projectmedewerkers weten hoe zij te werk moeten gaan gedurende de acceptatietest; de gebruikers weten hoe ze met het nieuwe onderdeel van het informatiesysteem om moeten gaan.


Pagina 79


Analyseren


Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●


Conclusies trekken Informatie genereren uit gegevens Oplossingen voor problemen bedenken

Begrip hebben voor de standpunten en houding van anderen Luisteren

De netwerkbeheerder legt alle uitkomsten van de evaluatie schriftelijk vast en brengt verslag uit van de bevindingen aan de opdrachtgever en/of leidinggevende zodat er eventuele

De netwerkbeheerder trekt conclusies over de voortgang en het resultaat van de acceptatietest op grond van het implementatieplan en de resultaten van de acceptatietest, zodat hij helder voor ogen heeft wat goed is gegaan en waar verbeterpunten liggen om op basis daarvan oplossingen voor eventuele problemen te bedenken.

De netwerkbeheerder heeft begrip en toont aandacht voor bevindingen van alle betrokkenen die bij de evaluatiegesprekken in relatie tot de implementatie naar boven komen.

Prestatie-indicator

Een correct en volledig afgerond implementatietraject. Een nauwkeurige en volledige eindrapportage.

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De netwerkbeheerder gaat aan de hand van de implementatiedocumentatie (zoals het projectplan en de testresultaten) na wat goed is gegaan bij de implementatie, maar ook waar de verbeterpunten liggen. Hij bespreekt de bevindingen binnen het projectteam en met alle andere betrokken disciplines. De resultaten van deze evaluatie documenteert hij in een eindrapportage.

2.4 werkproces Evalueren van een implementatie



Pagina 80


Leren

●

●

●

●

Afstemmen Anderen raadplegen en betrekken Proactief informeren

Leren van feedback en fouten De netwerkbeheerder vraagt zowel aan gebruikers als projectmedewerkers naar hun mening omtrent het implementatietraject, zodat hij een volledig beeld krijgt van het verloop van het implementatietraject.

afspraken kunnen worden gemaakt over te ondernemen acties als vervolg op het implementatietraject


Pagina 81

A

B

C

D

E

F

G

H

I

x

x

J

x

K

x

L

x

x

M

N

Competenties O

P

Q

R

x

x

S

x

x

T

U

x

V

W

X






Werkprocessen



Kerntaak 3 Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen, Netwerkbeheerder

Y


Pagina 82

Kwaliteit leveren


Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken

Instructies opvolgen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures

De netwerkbeheerder formuleert de kwaliteitsnormen waaraan het informatiesysteem dient te voldoen en signaleert afwijkingen hierop tijdig zodat hij actie kan

De netwerkbeheerder houdt zich aan de -eventueel door hemzelf- voorgeschreven (werk)procedures en ziet aan de hand van deze procedures toe op de veiligheid op het werk, zodat de kans op een (ver)storing geminimaliseerd wordt.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●

●



Werkend netwerk met een zo hoog mogelijke continuïteit. (Ver)storingen zijn tijdig gesignaleerd en voorkomen door het uitvoeren van preventieve testen beheeractiviteiten. De beveiliging voldoet aan de gestelde eisen en de (ver)storingen worden niet veroorzaakt door beveiligingshiaten. Verbetervoorstellen die bijdragen aan een efficiënter en adequater gebruik en beheer van het netwerk.

Component(en)

●

●

●

●

De netwerkbeheerder bewaakt pro-actief het netwerk en de beveiliging hiervan. Hij voert ter voorkoming van (ver) storingen regelmatig testen serviceactiviteiten uit en toetst of het netwerk voldoet aan de gestelde eisen en benodigde performance. Indien nodig doet de netwerkbeheerder verbetervoorstellen om (ver)storingen nog beter te voorkomen.

3.1 werkproces Voorkomen van (ver)storingen




Pagina 83


●

●

●

Goed zorgdragen voor materialen en middelen

Kwaliteits- en productiviteitsnormen formuleren Systematisch werken De netwerkbeheerder gaat zorgvuldig om met de beschikbare materialen en middelen en zorgt ervoor dat deze goed onderhouden zijn, zodat deze op het moment dat ze nodig zijn zonder problemen ingezet kunnen worden t.b.v. het voorkomen van (ver)storingen.

ondernemen om het kwaliteitsniveau te herstellen. Daarnaast werkt de netwerkbeheerder op een ordelijke en systematische manier tijdens beheer-, test-, en beveiligingswerkzaamheden om te voorkomen dat er storingen optreden.


Pagina 84

Instructies en


Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

●

●

●

Instructies opvolgen

Nauwkeurig en volledig rapporteren Structuur aanbrengen

Pagina 85

De netwerkbeheerder houdt zich bij het lokaliseren en

De netwerkbeheerder documenteert de informatie betreffende de voorkomende storingen volledig en op een dusdanige wijze dat er zowel voor gebruikers als beheerders een bruikbaar naslagwerk ontstaat; waar nodig worden beide naslagwerken separaat van elkaar samengesteld om de inhoud af te stemmen op de doelgroep.

Conclusies trekken De netwerkbeheerder analyseert de beschikbare Gegevens controleren en gegevens met betrekking tot de geconstateerde aannames toetsen storing grondig en maakt logische gevolgtrekkingen uit Oplossingen voor de beschikbare informatie om zo de storing te kunnen problemen bedenken lokaliseren. Door een adequate analyse van de Verbanden leggen aanwezige gegevens -waarbij hij zich bewust is van hoe zaken binnen het informatiesysteem aan elkaar gerelateerd zijn- komt hij tot een juiste oplossing ter verhelping van de storing.

Prestatie-indicator

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De oorzaak van de storing is snel achterhaald. De storing is snel verholpen, eventueel met een tijdelijke oplossing (workaround). Correcte en volledige storingsdocumentatie.

Component(en)

●

●

●

De netwerkbeheerder ontdekt storingen, lokaliseert deze en achterhaalt de oorzaak. Vervolgens werkt hij aan het oplossen van de storing. Hij maakt daarbij gebruik van gedocumenteerde storingsmeldingen en oplossingen. De netwerkbeheerder documenteert de storingen en de gevonden oplossingen, zodat er een bruikbaar naslagwerk ontstaat.

3.2 werkproces Lokaliseren en verhelpen van (ver)storingen





Kwaliteit leveren

procedures opvolgen

●

●

●

●

●

●


Effectief blijven presteren onder druk Grenzen stellen

Kwaliteitsniveaus halen

Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures

De netwerkbeheerder zet zijn technische kennis en logisch denkvermogen in om (ver)storingen niet alleen te lokaliseren, maar ook adequaat te verhelpen.

De netwerkbeheerder blijft productief werken in een stressvolle omgeving en blijft ondanks de hectiek objectief in het beoordelen van de ernst van de (ver) storing, om te bevorderen dat (ver)storingen snel, correct en adequaat worden verholpen.

Bij het lokaliseren en verhelpen van storingen richt de netwerkbeheerder zich op het leveren van werk van hoge kwaliteit, rekening houdend met de kwaliteitseisen die in de organisatie zijn opgesteld. Hierdoor hebben de gebruikers zo min mogelijk last van (ver)storingen en wordt de functionaliteit t.b.v. de gebruikers snel en adequaat hersteld op het moment dat er zich toch iets voordoet.

het verhelpen van (ver)storingen aan de – eventueel door hemzelf – voorgeschreven werken veiligheidsprocedures om zo een optimale bijdrage te kunnen leveren aan het zo snel mogelijk verhelpen van de geconstateerde (ver)storing.


Pagina 86

3.3 werkproces Behandelen en afhandelen van incidentmeldingen Dit werkproces is op deze uitstroom niet van toepassing



Pagina 87


Analyseren

Competentie

Gewenst resultaat

Omschrijving

●

●

●

●

Correct formuleren Nauwkeurig en volledig rapporteren Structuur aanbrengen

Gegevens controleren en aannames toetsen

De netwerkbeheerder zorgt ervoor dat de beheer- en gebruiksprocedures binnen de organisatie actueel en volledig zijn en zorgt ervoor dat documentatie goed gearchiveerd is zodat deze op ieder gewenst moment geraadpleegd kunnen worden.

De netwerkbeheerder toetst gegevens en aannames met betrekking tot de bestaande procedures kritisch op juistheid, betrouwbaarheid en volledigheid en constateert of eventuele informatie ontbreekt zodat de procedures binnen het bedrijf m.b.t. het gebruik en het beheer van informatiesystemen actueel en volledig zijn en blijven.

Prestatie-indicator

Correcte en helder geschreven actuele procedures en instructies. Volledig en tijdig geïnformeerde collega’s en gebruikers.

Component(en)

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●



De netwerkbeheerder stelt procedures en instructies op voor het beheer van de netwerkinfrastructuur. Hij bewaakt de actualiteit van de procedures en instructies en formuleert zonodig verbetervoorstellen. Wanneer hij wijzigingen in de procedures en instructies doorvoert, informeert hij de collega’s en gebruikers hier tijdig over. De netwerkbeheerder leeft de procedures na en hij evalueert of anderen dit ook doen. Zo nodig rapporteert hij aan zijn leidinggevende.

3.4 werkproces Opstellen en bewaken van procedures



Pagina 88


3. Certificeerbare eenheden In dit hoofdstuk worden de certificeerbare eenheden van dit kwalificatiedossier nader omschreven. De certificeerbare eenheden welke deel uit maken van dit dossier zijn:

Er zijn geen certificeerbare eenheden gedefinieerd.

Pagina 89


Deel D: Verantwoording

1. Inleiding De verantwoording bij het kwalificatiedossier heeft tot doel de ontwikkeling van het kwalificatiedossier toe te lichten en te verantwoorden. Het is een verantwoording van de stappen die zijn gezet bij het opstellen van het kwalificatiedossier zodat voor derden de procesgang transparant is. Het is een toelichting op de keuzes die zijn gemaakt bij het opstellen van de kwalificaties, zodat voor gebruikers inzichtelijk is wat wel en niet in het kwalificatiedossier is opgenomen en waarom die keuzes zijn gemaakt. Het is een vooruitblik op het ontwikkelingsperspectief van de kwalificaties in het licht van de dynamiek op de arbeidsmarkt en de dynamiek in de relaties tussen opleidingsinstellingen en behoeften van het bedrijfsleven. Het Verantwoordingsdocument is van en voor de gebruikers. De verantwoording helpt het beroepsonderwijs keuzes te maken bij de inrichting van het onderwijs, de inhoud van de beroepspraktijkvorming en de examinering. Voor het bedrijfsleven wordt inzichtelijk gemaakt wat de relatie is tussen hun 'eigen' beroepscompetentieprofiel en het uiteindelijke kwalificatiedossier. Daarbij zijn twee vertaalslagen aan de orde: ● de selectie van één, respectievelijk het verwant verklaren van meerdere beroepscompetentieprofielen ● de vertaling van vakvolwassen beroepsbeoefenaar naar beginnend beroepsbeoefenaar met inachtneming van de wettelijke beroepsvereisten De verantwoording bestaat uit twee delen: ● Proces- en inhoudsinformatie ● Ontwikkel- en onderhoudsinformatie In Proces- en inhoudsinformatie staat reflectie op het ontwikkelingsproces van het kwalificatiedossier centraal. Belangrijke thema's zijn wie in welke hoedanigheid betrokken is geweest bij de ontwikkeling van het kwalificatiedossier en welke onderwerpen en discussies aan de orde waren. In de Ontwikkel- en onderhoudsinformatie geven de betrokken partijen aan welke agenda voor de toekomst uit het overleg en de discussiepunten tussen alle partijen tijdens het tot stand komen van het kwalificatiedossier naar voren zijn gekomen.

Pagina 90


2. Proces- en inhoudsinformatie

2.1 Betrokkenen Het kwalificatiedossier ICT-beheer is in een samenwerkingsverband ontwikkeld door kenniscentrum ECABO, afdeling Ontwikkeling en Innovatie, en kenniscentrum Kenteq, afdeling Kwalificatiestructuur. Het kwalificatiedossier (2007-2008, eerste versie in verbeterd format) is voorgelegd aan de Adviescommissie ICT (ACB ICT) van ECABO op 6 september 2006. De ACB ICT bestond destijds in totaal uit 16 afgevaardigden. Vijf hiervan vertegenwoordigen het bedrijfsleven vanuit de organisaties van Fox IT, Logica CMG, Getronics PinkRoccade, Provincie Noord-Brabant en Centrum Arbeidsmarktvraagstukken ICT (CA-ICT). De MBO Raad wordt vertegenwoordigd middels vier afgevaardigden vanuit het reguliere beroepsonderwijs. De particuliere opleiders worden vertegenwoordigd middels Exin en de Vereniging van Opleidingsinstituten voor ICT. Tevens levert het Centrum voor Werk en inkomen een afgevaardigde. Branche- en beroepsverenigingen zijn vertegenwoordigd middels het Platform voor ICT-professionals Ngi en de Branchevereniging Nederlandse Computer Winkels (NLCW). Daarnaast leveren het HBO-I platform en Microsoft ieder een afgevaardigde. Het kwalificatiedossier (2007-2008, eerste versie in verbeterd format) is na een positief advies van de ACB ICT voorgelegd aan de Paritaire Commissie beroepsonderwijsbedrijfsleven ECABO in oktober 2006 en ter kennisname aan de Paritaire Commissie van Kenteq. De Paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven ECABO bestond destijds uit twee vertegenwoordigers vanuit de werkgevers (Rabobank Nederland en Holland Casino), twee vanuit werknemersorganisaties (FNV Bondgenoten en MHP De Unie), een vertegenwoordiger vanuit het particuliere onderwijs (Schoevers opleidingen), drie vanuit het reguliere beroepsonderwijs (afgevaardigd vanuit de MBO Raad), en twee adviserende leden, waarvan een vanuit het vmbo en een vanuit het hbo. De Paritaire Commissie van Kenteq was samengesteld uit vertegenwoordigers van de MBO Raad, het O&O Fonds, ENb, Paepon, CNV Bedrijvenbond, de Koninklijke Metaalunie, de HBO-Raad, het VMBO Platform Technische Installaties en het Platform Metaal & Metalelektro NVKL Uneto-VNI. Het hbo is uiteraard ook betrokken geweest bij de ontwikkeling van het dossier. Aan de ene kant middels vertegenwoordigers vanuit het hbo die deel hebben genomen aan de expertmeetings. Aan de andere kant middels een vertegenwoordiging binnen de Adviescommissie Bestuur ICT. Het dossier is na vaststelling ook formeel overhandigd aan het HBO-I. Middels de achterban -formeel vertegenwoordigd in de ACB ICT en Paritaire Commissies- zal de actualiteit van het dossier structureel en voortdurend worden gemonitord. In de jaren volgend op het dossier 2007-2008 zijn slecht summiere wijzigingen aangebracht in de dossiers (zie elders in Deel D). Aan de structuur (kerntaken en werkprocessen) is hierbij niets veranderd. De summiere wijzigingen zijn telkens weer voorgelegd aan de ACB ICT en de Paritaire Commissies en door hen voorzien van een positief advies.

Pagina 91


2.2 Verwantschap Voor het opstellen van het kwalificatieprofiel ICT-beheer is gebruik gemaakt van de beroepscompetentieprofielen Applicatiebeheerder, Embedded systems engineer, ICT-beheerder, Netwerkbeheerder en Telecom/ICT engineer. Deze BCP’s vertonen onderling grote verwantschap op het niveau van kerntaken, kernopgaven en competenties. Het komt zelfs voor dat kerntaken, kernopgaven en competenties hetzelfde zijn. Uit de vergelijking blijkt dat er geen scheiding meer te maken is tussen telecommunicatie en automatisering. Beide vakgebieden zijn versmolten tot één totaalvakgebied; de Informatie- en Communicatietechnologie. Hetzelfde geldt voor embedded systems. De ICT-beheerder en de Netwerkbeheerder zullen, als beginnende beroepsbeoefenaars, in toenemende mate hun kerntaken uitvoeren binnen omgevingen waarin realtime systemen worden gebruikt. Experts adviseerden al eerder de activiteiten van de applicatiebeheerder te integreren in het vakgebied van de ICT-beheerder. Dit advies kwam voort uit de Colo Competentie Pilot. Tijdens dit project werd de op eindtermen gerichte, ICT-kwalificatiestructuur vertaald naar een op competenties gebaseerde kwalificatiestructuur, die sinds 2003 van kracht is. Deze constatering is toen ‘geparkeerd’ omdat het doel op dat moment was om de bestaande profielen te vertalen naar een competentiegerichte structuur. Wel spraken we af om deze opmerking mee te nemen in de volgende ontwikkelslag, die zich toen al aankondigde. Daarom is dit advies tijdens de expertmeetings op 11 en 26 mei 2004 opnieuw ingebracht. De aanwezige deskundigen uit het bedrijfsleven en het scholingsveld bevestigden vervolgens nogmaals het eerder uitgebrachte advies. De verwantschap tussen de gebruikte beroepscompetentieprofielen Schematisch overzicht van de vergelijking van kerntaken en competenties uit de BCP’s ICT-beheerder, Netwerkbeheerder, Telecom/ICT engineer, Embedded systems engineer en Applicatiebeheerder. Kerntaken en competenties ICT-beheerder

Kerntaken en competenties

Kerntaken en competenties

Netwerkbeheerder

Telecom/ICT engineer

Kerntaken en Kerntaken en competenties competenties Applicatiebeheerder Embedded systems engineer

Ontwikkelt Ontwerpt een informatiesystemen netwerkinfrastructuur - Analyseren informatiebehoefte - Netwerkinfrastructuur - Toelichten functionele ontwerpen ontwerpen. - Vertalen functioneel naar technisch ontwerp - Realiseren van informatiesystemen - Testen van informatiesystemen Opstellen/onderhouden documentatie Installeert netwerken - Schrijven implementatieplan - Installeren van besturingssystemen - Installeren van netwerkcomponenten - Documenteren

Installeert Realiseert telecomnetwerken embedded systemen - Installeren - Opstellen telecomnetwerken plan van - Documenteren aanpak - Realiseren van een embedded systeem Componenten samenvoegen Pagina 92


Documenteren

Implementeert informatiesystemen - Overzien consequenties veranderprojecten - Opstellen en uitvoeren implementatieplan - Ondersteuning bieden bij acceptatietests - Evalueren implementatie Beheert Beheert een informatiesytemen netwerkinfrastructuur - Lokaliseren en opheffen van storingen - Opstellen en onderhouden - Voorkomen van procedures storingen - Verhelpen storingen - Opstellen en - Beheren onderhouden van netwerkinfrastructuur procedures

Organiseert een servicedesk - Ontwerpen en inrichten van een servicedesk - Toelichten werking informatiesysteem - Afhandelen incidentmeldingen

Adviseert over gebruikersbelangen en participeert in implementatieen verandertrajecten - Overzien consequenties van veranderprojecten - Adviseren over consequenties veranderprojecten - Uitvoeren acceptatietests Onderhoudt en Onderhoudt modificeert en beheert telecomnetwerken embedded systemen - Onderhouden telecomnetwerken Documenteren - Verhelpen storingen - Opstellen en - Modificeren van onderhouden netwerken van procedures - Vaststellen kwaliteit embedded system - Storingen verhelpen en gevolgen beperken - Beheren van een embedded systeem

Richt applicaties in en ondersteunt gebruikers - Applicaties installeren en aanpassen - Testactiviteiten uitvoeren - Opstellen gebruikersprocedures - Toelichten werking applicaties - Bepalen gevolgen technische veranderingen - Incidentmeldingen afhandelen

Verzamelt en prioriteert incidenten, eisen en wensen - Inrichten en onderhouden van beheerprocedures - Beheren, beveiligen en testen van applicaties - Specificeren van problemen - Oplossingsrichtingen aanreiken

De kerntaak Ontwikkelt een informatiesysteem komt alleen in het BCP van de ICT-beheerder voor. Binnen de andere BCP’s ligt de nadruk op het installeren, het realiseren, het onderhouden en het beheren. Deze werkzaamheden liggen echter heel duidelijk in het verlengde van deze kerntaak van de ICT-beheerder. In het BCP Telecom/ICT engineer komt het ontwikkelen niet als kerntaak voor, maar er staat wel dat de Telecom/ICT engineer een ontwerp moet analyseren. De Telecom/ICT engineer moet dus voldoende kennis hebben van het ontwerp om vervolgens een telecomnetwerk, als onderdeel van een informatiesyteem, te kunnen realiseren. De Applicatiebeheerder dient ten behoeve van het adviseren over gebruikersbelangen inzicht te hebben in het functioneel ontwerp, om zo meerdere soorten besturingssoftware, applicaties en Pagina 93


datacommunicatie- en netwerksoftware op elkaar af te kunnen stemmen. De Embedded systems engineer dient het technisch en het funtioneel ontwerp te kunnen analyseren om bijvoorbeeld te bepalen of hij de opdracht zelf uit kan voeren, of dat er derden ingeschakeld moeten worden. De kerntaak Ontwerpt een netwerkinfrastructuur komt alleen bij het BCP Netwerkbeheerder voor. Het is de taak die voorafgaat aan de installatie en het beheer. In het BCP Telecom/ICT engineer komt ontwerpen niet als kerntaak voor, maar er staat wel beschreven dat de Telecom/ICT engineer een ontwerp moet analyseren. De Telecom/ICT engineer moet dus voldoende kennis hebben van netwerkontwerp om vanuit het ontwerp een netwerk te kunnen realiseren. Uiteraard heeft het ontwerpen van een netwerkinfrastructuur verwantschap met de kerntaak uit het BCP van de ICT-beheerder: Ontwikkelt een informatiesysteem. De kerntaak Installeert netwerken van de Netwerkbeheerder en de kerntaak Realiseert telecomnet-werken vertonen onderling grote verwantschap. In het BCP Netwerkbeheerder wordt het maken van een plan van aanpak/implementatieplan apart genoemd en hetzelfde geldt voor het testen. Dit komt impliciet terug in de competenties en succescriteria van het BCP Telecom/ICT engineer. De kerntaak Beheert een netwerkinfrastructuur van de Netwerkbeheerder en de kerntaak Onderhoudt en modificeert telecomnetwerken vertonen onderling ook grote verwantschap. Het verschil zit vooral de formulering en woordkeuze. ‘Onderhouden’ wordt vaak beschouwd als het operationeel houden (vandaag) van hulpmiddelen (reactief). ‘Beheren’ is daarnaast ook preventief te werk gaan en met een helikopterview de inzet van hulpmiddelen in processen beschouwen en garanderen. ‘Modificeren’ is het wijzigen of anders vormgeven. Alledrie de werkwoorden liggen qua betekenis dicht bij elkaar. Onderhouden en modificeren kan men beschouwen als deelactiviteiten die vallen onder het overkoepelende woord beheren. Daarom is ook gekozen voor het woord beheren. In de beheersingscriteria komt naar voren dat dit kan gaan om onderhouds- of modificatiewerkzaamheden. In het BCP Netwerkbeheerder wordt ook nog een competentie beschreven m.b.t. het opstellen en onderhouden van procedures. Dit is een meer organisatorische competentie die van onschatbaar belang is voor de uitvoering van het beroep en daarom ook is opgenomen in het profiel. De kerntaken Installeert telecomnetwerken, Installeert netwerken, Onderhoudt en modificeert telecomnetwerken, Beheert informatiesystemen en Onderhoudt embedded systemen uit de BCP’s van de ICT-beheerder, Telecom/ICT engineer, Embedded systems engineer en de Netwerkbeheerder vertonen onderling grote verwantschap. Het verschil zit vooral in de formulering en woordkeuze. ‘Installeren’ richt zich op het initiëren van nieuwe onderdelen binnen een informatiesysteem. ‘Onderhouden’ wordt vaak beschouwd als het operationeel houden (vandaag) van hulpmiddelen (reactief). ‘Beheren’ is daarnaast ook preventief te werk gaan en met een helikopterview de inzet van hulpmiddelen in processen beschouwen en garanderen. ‘Modificeren’ is het wijzigen of anders vormgeven. Alle werkwoorden liggen qua betekenis dicht bij elkaar. Installeren, onderhouden en modificeren kan men beschouwen als deelactiviteiten die vallen onder het overkoepelende woord beheren. Daarom is in het KP ICT-beheer gekozen voor het woord beheren en zijn onderdelen van deze kerntaken uit de verschillende BCP’s terug te vinden in het KP binnen de kerntaak Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen. De kerntaken Onderhoudt embedded systemen en Beheert informatiesystemen uit de BCP’s van de Embedded systems engineer en de ICT-beheerder vertonen onderling overlap als je kijkt naar de gedefinieerde competenties (documenteren, storingen lokaliseren, opstellen en onderhouden van procedures) en naar het daaraan gekoppelde proces. Het onderhouden van een embedded system is qua proces en qua competenties niet wezenlijk anders dan het beheren van informatiesystemen. Wel gaat het bij embedded systemen om zeer specifieke systemen en zeer specifieke vakkennis. Gezien de overlap en de verschillen is er bij de vertaling van de BCP’s naar het KP gekozen voor het benoemen van een aparte uitstroomdifferentiatie (zie paragraaf 3). De kerntaken Implementeert informatiesystemen en Adviseert over gebruikersbelangen in implementatieen verandertrajecten uit de BCP’s ICT-beheerder en Applicatiebeheerder vertonen eveneens onderlinge verwantschap. Op competentieniveau komt het ‘overzien van de consequenties van verandertrajecten’ in beide BCP’s terug. Terwijl de Applicatiebeheerder zich richt op de uitvoering van een acceptatietest, is de ICT-beheerder, op een wat abstracter niveau, vooral betrokken bij de begeleiding van de veranderingen (en dus impliciet ook bij de uitvoering). Daarom is ervoor gekozen om onderdelen van deze kerntaak uit het BCP van de Applicatiebeheerder (vooral op het niveau van de beheersingscriteria) onder te brengen bij de kerntaak Implementeert informatiesystemen in het KP. De kerntaken Organiseert een servicedesk van de ICT-beheerder en de kerntaak Verzamelt en prioriteert eisen en wensen van de Applicatiebeheerder vertonen ook verwantschap. Deze verwantschap zit vooral in het feit dat het verzamelen en prioriteren van eisen en wensen onderdeel uitmaken van de operationele Pagina 94


werkzaamheden die een uitvloeisel zijn van het organiseren van een servicedesk. In het BCP van de Applicatiebeheerder is sprake van het inrichten en het onderhouden van beheerprocedures. Deze werkzaamheden zijn ook van belang bij het organiseren van een servicedesk, vandaar dat ook hier is gekozen om onderdelen van deze kerntaak uit het BCP van de Applicatiebeheerder (vooral op het niveau van de competenties en de beheersingscriteria) onder te brengen bij de kerntaak Organiseert een servicedesk in het KP. Afbakening ten opzichte van andere beroepscompetentieprofielen De overige BCP’s uit het ICT-domein (zie schematisch overzicht op pagina 80) zijn ook meegenomen in het verwantschapsonderzoek. De BCP’s Medewerker telecom en ICT-medewerker vertonen qua niveau te veel verschillen en zijn verder niet bij de inhoudelijke vergelijking meegenomen.

Pagina 95


2.3 Vertaling beroepscompetentieprofielen in kwalificatiedossier Voor de formulering van de kerntaken en competenties is gebruik gemaakt van de onderliggende BCP’s ICTbeheerder, Applicatiebeheerder, Embedded systems engineer, Netwerkbeheerder en Telecom/ICT engineer. Alle kerntaken en competenties uit de BCP’s zijn onderling vergeleken. Uit deze vergelijking kwam al snel naar voren dat de verwantschap groot is. In de omzetting van het kwalificatieprofiel in het huidige format naar dit verbeterde format bleek al snel dat de twee bestaande profielen Netwerkbeheerder en ICT-beheerder samengevoegd zouden kunnen worden binnen een beroepengroep: ICT-beheer, door de bestaande kerntaken binnen deze profielen op een iets hoger aggregatieniveau te formuleren. In het format van 2005-2006 zien de kwalificatieprofielen er als volgt uit: Netwerkbeheerder: - Ontwerp een netwerkinfrastructuur - Installeert netwerken - Beheert een netwerkinfrastructuur ICT-beheerder: - Ontwikkelt informatiesystemen - Implementeert informatiesystemen - Beheert informatiesystemen Aangezien een netwerk of een netwerkinfrastructuur te omschrijven is als een (onderdeel van een) informatiesysteem hebben we na overleg met het Kwalificatieplatform ICT en de Adviescommissie Bestuur ICT besloten om de kerntaken op een hoger aggregatieniveau te formuleren, zodat deze er als volgt uit komen te zien: - Ontwikkelen van (onderdelen van) informatiesystemen - Implementeren van (onderdelen van) informatiesystemen - Beheren van (onderdelen van) informatiesystemen Deze drie kerntaken zijn van toepassing voor zowel de ICT-beheerder als de Netwerkbeheerder. In deel C wordt middels te koppelen competenties en componenten en middels prestatie-indicatoren duidelijk wat in de context van de beroepsuitoefening het verschil is tussen beide diploma’s. Daarnaast blijft als vierde kerntaak het opzetten en inrichten van een servicedesk bestaan. In het profiel in het huidig format was deze kerntaak onderdeel van een uitstroomdifferentiatie. In overleg met ACB ICT is besloten dat deze kerntaak tot de kern dient te behoren van het kwalificatieprofiel; iedere ICT-beheerder zal op het moment dat hij instroomt op de arbeidsmarkt in staat moeten zijn om een servcicedesk op te zetten en in te richten. De vertaalslag van een vakvolwassen beroepsbeoefenaar naar een beginnend beroepsbeoefenaar en de vertaalslag van de beroepscompetentieprofielen naar het kwalificatieprofiel is, in de expertmeeting van 11 mei 2004, gevalideerd door vertegenwoordigers uit de ICT-branche (beroepsbeoefenaars) en het scholingsveld. De deelnemers uit het scholingsveld zijn afgevaardigd door het Kwalificatieplatform ICT. In de bijeenkomsten hebben vertegenwoordigers van de betrokken Kenniscentra verschillende keuzes voorgelegd aan de aanwezigen met behulp van het instrument Group Decision Room (GDR). Tijdens de bijeenkomsten zijn o.a. de volgende onderwerpen behandeld: - clustering van BCP’s tot een KP - relevante competenties - niveau en inhoud per competentie - herkenbaarheid van het KP voor de arbeidsmarkt - de kerntaken van het KP - de mogelijkheid om met behulp van het kwalificatieprofiel onderwijs te ontwikkelen en competenties te toetsen. Op- en aanmerkingen zijn meegenomen bij de verdere ontwikkeling van het kwalificatieprofiel. Het aangepaste concept kwalificatieprofiel is vervolgens nog eenmaal in juni 2004, via de mail, voorgelegd aan de experts alvorens het is doorgestuurd naar het ACB ICT. Pagina 96


Gedurende de vertaalslag van het kwalificatieprofiel in het huidige format naar het verbeterde format hebben het Kwalificatieplatform ICT en de Adviescommissie Bestuur ICT ons geadviseerd over de samenvoeging van de twee bestaande profielen en de formulering van de kerntaken en de werkprocessen. De werkprocessen in het verbeterd format vertonen veel overeenkomst met de vakmatige competenties zoals geformuleerd in het huidige format. Dit komt vanwege het feit dat deze competenties al zeer handelingsgericht waren geformuleerd en daardoor goed pasten bij de definitie van een werkproces in het verbeterde format. Het kwalificatiedossier 2008-2009 is tekstueel (taalfouten, lay-out) en op data (paragraaf 2.5 Trends en innovatie) aangepast. Zo zijn conform opdracht van het Coördinatiepunt de kerntaak-beschrijvingen van deel B tekstueel beter afgestemd met de werkprocesbeschrijvingen van beide uitstromen in deel C. Hierdoor wordt reeds in deel B duidelijker beschreven welke handelingen al dan niet specifiek gelden voor één van beide uitstromen. In paragraaf 4.2 Netwerkbeheerder is in het onderdeel Nederlands en (moderne) vreemde talen de kolom Interactie (Engels) gearceerd. Deze arcering was weggevallen. In deel C werd dit taalniveau al wel vermeld. Er hebben geen inhoudelijke wijzigingen plaatsgevonden.

Pagina 97


2.4 Discussiepunten Tijdens het migratietraject is contact gezocht met GOC om te bekijken in hoeverre door hen ontwikkelde ICT-gerelateerde kwalificatieprofielen aansluiten bij onze ICT-kwalificatieprofielen. In hoeverre zou het mogelijk zijn om een extra uitstroom te definiëren binnen beroepengroep ICT-beheer op het gebied van applicatieontwikkeling. Besloten is om deze vergelijkingsslag op te pakken na afronding van de vertaalslag van huidig naar verbeterd format. In verband daarmee is besloten om Applicatieontwikkelaar als een apart profiel te blijven positioneren, ondanks het feit dat deskundigen zich afgevraagd hebben of er geen mogelijkheid is om de Applicatieontwikkelaar als diploma op te nemen binnen het dossier ICT-beheer. Daarnaast speelt nog de positionering van realtime systemen. In het huidige format is dat een uitstroomdifferentiatie. Tijdens de vertaalslag naar het verbeterde format hebben de kenniscentra voorgesteld om het beheren van realtime systemen niet als een apart diploma te positioneren binnen ICTbeheer. ACB-ICT heeft de kenniscentra gevraagd om aan te geven waar in de kwalificatiestructuur dit vakgebied dan een plek heeft gekregen. Realtime systemen komt terug in de uitstroomdifferentiatie Industriële Geautomatiseerde Installaties en Systemen binnen de Technisch Middenkader WEI. Tijdens de ACB-ICT vergadering van 13 oktober 2004 is besloten om geen certificeerbare eenheden te benoemen, omdat er geen arbeidsmarktrelevantie gezien wordt voor afzonderlijke onderdelen binnen de kwalificatieprofielen. Het civiel effect kan niet worden aangetoond. De onderwijsgeleding heeft aangegeven deelcertificaten ongewenst te vinden. Daarin werden zij gesteund door de vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven. Daarnaast werd gesteld dat het moeilijk is om certificeerbare redenen te benoemen, omdat er een sterke gevoeligheid voor conjunctuurschommelingen bestaat; de MBO-ICT’er heeft een zwakke positie in de markt ten opzichte van de HBO’er, zeker bij een neergaande conjunctuur en dan is het niet wenselijk om onderdelen van het diploma als certificeerbare eenheid te benoemen. Wel streeft de sector naar transparantie in de markt door vergelijkingen te maken tussen (delen) van de kwalificaties en branchediploma’s, hierbij intensief overleg plegend met brancheorganisaties en branchecertificeerders. Reken- en wiskundeniveaus Er is een breed gedeelde zorg over de rekenvaardigheden van diverse groepen leerlingen, studenten en beroepsbeoefenaars. Om de beheersing van de basisvaardigheden op dit gebied transparant en meetbaar te maken is er een raamwerk rekenen/wiskunde ontwikkeld. Het ministerie van OCW heeft formeel bepaald dat het raamwerk de basis wordt voor het vaststellen van de niveaus rekenen/wiskunde voor het mbo. In 2008 heeft ECABO met behulp van het raamwerk gewerkt aan het in kaart brengen van het voor het beroep vereiste minimale niveau van rekenen en wiskunde. Hierbij blijkt het raamwerk werkbaar om de relatie te leggen tussen de beroepsuitoefening en de gewenste rekenvaardigheid (met name doordat het raamwerk praktische voorbeelden geeft), maar tegelijkertijd biedt het geen eenduidig antwoord op de precieze duiding van het niveau. Interpretatieverschillen in het aangeven van het niveau binnen zekere marges is niet uit te sluiten. Ook vormt de conceptstatus van het raamwerk onderwerp van discussie bij de raadpleging van sociale partners. Zij geven aan dat de op dit moment nog beperkte toepassing van het raamwerk in de praktijk hen weinig aanknopingspunten biedt om tot een goed oordeel over de voorgestelde niveaus te komen. Ondanks genoemde discussiepunten zijn in alle ECABO-dossiers niveaus voor rekenen en wiskunde opgenomen. Deze niveaus zijn afgestemd met Adviescommissies bestuur dan wel Sectiebesturen en voorgelegd in de Paritaire commissie. Voor de ICT dossiers geldt dat in de ACB-ICT vergadering van 10 september 2008 het toevoegen van rekenen/wiskunde-niveaus is besproken. Uitkomst van deze discussie was om in de dossiers 2009-2010 dezelfde niveaus op te nemen zoals deze in het raamwerk rekenen/wiskunde worden voorgesteld voor het Leren, Loopbaan en Burgerschapsniveau. ECABO gaat 2009 gebruiken om het analysekader zoals vastgesteld in het raamwerk in de praktijk te toetsen. Mogelijk dat de resultaten van deze toetsing van invloed zijn op de nog te bepalen niveaus voor de dossiers 2010-2011.

Pagina 98


Pagina 99


2.5 Wijzigingen ten opzichte van de voorgaande versie Categorie

Kruis aan Omschrijving welke categorie van toepassing is

Categorie 1: Nieuw dossier

Dit dossier zat voorheen niet in de kwalificatiestructuur. Nadere toelichting is niet nodig.

Categorie 2: Nieuwe elementen

Dit betreft sterk gewijzigde dossiers waarop het Coördinatiepunt een ingangstoets heeft uitgevoerd. Er is sprake van nieuwe of samengevoegde uitstromen, certificeerbare eenheden, bcp's, etc. Bij de toelichting onder deze tabel bevindt zich een samenvatting van de wijzigingen in dit dossier.

Categorie 3: Wijzigingen

x

Categorie 4: Ongewijzigd

Er zijn zaken gewijzigd in een bestaand dossier. Bijvoorbeeld inhoudelijke wijzigingen in de kerntaakbeschrijving, veranderingen in competentiekeuzes en resultaatveranderingen in prestatie-indicatoren. Ook kleinere wijzigingen, zoals het toevoegen van matrices voor rekenen/wiskunde, het herstellen van spelfouten, herformuleringen die geen betekenisverschillen inhouden en beperkte tekstuele wijzigingen in de uitwerking van deel C vallen hieronder. Bij de toelichting onder deze tabel bevindt zich een samenvatting van de wijzigingen in dit dossier. Dossier is volledig ongewijzigd. Nadere toelichting is niet nodig.

Categorie 3: wijzigingen Jaarlijks dienen de dossiers opnieuw ter vaststelling aangeboden te worden aan het Ministerie OCW. Dit heeft er toe geleid een categorisering aan te maken binnen de dossiers. Er bestaan vier categorieën: nieuw dossier, dossier met nieuwe elementen, dossier met beperkte wijzigingen, ongewijzigd dossier. Het dossier ICT-beheer valt binnen categorie 3, een dossier met beperkte wijzigingen. De grootste wijziging is dat in het kwalificatiedossier ICT-beheer niveaus voor rekenen/wiskundevaardigheden benoemd zijn (zie paragraaf 4.1 in deel B). Ook is de niveau-eis Nederlands voor de onderdelen ‘luisteren’ en ‘lezen’ naar beneden aangepast (zie paragraaf 4.1 in deel B). Verder zijn een aantal zinnen in inleidende standaardteksten geüpdate en is de laatste grafische weergave van het ICT-landschap aan deel A toegevoegd. Inhoudelijk is dit niet van invloed op het dossier. Tot slot is de ontwikkelagenda aangevuld.

Pagina 100


3. Ontwikkel- en onderhoudsperspectief In de onderstaande ontwikkelagenda is aangegeven wat in de paritaire commissie is afgesproken over: ● ● ●

de termijn waarop het kwalificatiedossier opnieuw bekeken wordt; de items die bij het onderhoud van het kwalificatiedossier in elk geval aan de orde zullen komen; de wijze waarop informatie uit het kwaliteitszorgsysteem van het kenniscentrum over de tevredenheid van gebruikers van het dossier bij de onderhoudsbeurt betrokken wordt.

Onderwerp

Actie

Wie

Wanneer

Activiteiten t.b.v. onderhoud kwalificatiestructuur

Als kenniscentrum vervult ECABO samen met Kenteq binnen de ICT-sector een brugfunctie tussen het beroepsonderwijs en het bedrijfsleven. Een van de primaire taken is de ontwikkeling en het onderhoud van de kwalificatiestructuur. Hiervoor verzamelen adviseurs van ECABO en Kenteq (samenwerkend binnen het LoketMBOICT) actief en continu actuele informatie over de ICT-sector. Daarbij is het opbouwen en onderhouden van contacten met en het creëren van draagvlak bij de belangrijkste stakeholders (uit onderwijs en bedrijfsleven) van cruciaal belang.

ECABO (afdeling Ontwikkeling en innovatie) & Kenteq (afdeling kwalificatiestructuur)

Jaarlijks

Het in kaart brengen van de ontwikkelingen in deze sector ten behoeve van de ontwikkeling en het onderhoud van de kwalificatiestructuur geschiedt onder andere door het produceren van sectorschetsen, netwerkonderhoud, digitale platform (www.loketmboict.nl), vergelijking reguliere en niet reguliere opleidingen, arbeidsmarktonderzoek en Kenniskringen Btg ESB&I. Op basis van informatie die voortkomt uit de geschetste activiteiten kan besloten worden om een (of meerdere) kwalificatiedossier(s) opnieuw te bekijken, dan wel te komen tot ontwikkeling van nieuwe of bijgestelde beroepscompetentieprofielen en kwalificatiedossiers c.q. uitstromen (diploma’s). In de verschillende bestuurslagen van ECABO en Kenteq worden hierover besluiten genomen. De Paritaire commissie van ECABO heeft, gezien de werkwijze van ECABO ten aanzien van de ontwikkeling en het onderhoud van de kwalificatiestructuur, besloten om geen termijnen vast te stellen waarop de kwalificatiedossiers opnieuw bekeken worden. Indien er aanleiding is voor wijzigingen in de kwalificatiestructuur -op basis van eigen onderzoek, dan wel naar aanleiding van signalen van buiten- worden de kwalificatiedossiers geagendeerd bij de Paritaire commissie(s) van ECABO en Kenteq. Er wordt in ieder geval gekeken naar: de herkenbaarheid van de kwalificatiedossiers op de arbeidsmarkt; de uitvoerbaarheid van de kwalificatiedossiers in de onderwijs- en examenpraktijk; de transparantie, duurzaamheid en flexibiliteit van de kwalificatiedossiers.

Gedurende de experimenteerperiode

Vanzelfsprekend zullen ECABO en Kenteq aandacht besteden aan alle relevante onderwerpen die door (leden van) de Paritaire commissie worden aangedragen. Continue kwaliteitsverbeteringen Gedurende de experimenteerperiode blijft gewerkt worden aan

Pagina 101

Kwalificatiedossier ICT-beheer mogelijk noodzakelijke aanscherping met betrekking tot de structuur van het dossier, tekstuele verbeteringen en, specifiek, de kolom vakkennis en vaardigheden. Het (nog verder) verbeteren van de herkenbaarheid, transparantie maar zeker ook de uitvoerbaarheid van de kwalificatiedossiers staat hierbij voorop. Monitoren van de werking van de ECABO dossiers

Gedurende de experimenteerperiode wordt het werken van de kwalificatiedossiers als informatie- en communicatiemiddel voor de gebruikers gevolgd. De verlengde experimenteerperiode wordt benut om op basis van ervaringen van de gebruikers over een wat langere termijn gemotiveerd te besluiten tot (eventuele) verdergaande kwaliteitsslagen in de dossiers. Zijn verdergaande aanpassingen noodzakelijk dan worden deze aangebracht vóór de integrale invoering van de LKS in verbeterd format.

ECABO (afdeling Ontwikkeling en innovatie) & Kenteq (afdeling kwalificatiestructuur)

Voor indiening schooljaar 2009-2010

Met ingang van het schooljaar 2007-2008 lopen hiervoor onder andere de volgende initiatieven: · onderzoek, in opdracht van de Paritaire commissie, naar de werking van de competentiegerichte kwalificatiedossiers in het licht van de informatie- en communicatiewaarde ervan voor gebruikers; · onderzoek naar regionale inkleuring van onderwijsprogramma’s op basis van de kwalificatiedossiers; · Er zijn projecten uitgezet waarbij het beoordelen in de BPV centraal staat. Onderwijs en bedrijven communiceren hierover op basis van dossiers en afgeleide producten. · Door middel van vragenlijsten worden de experimenteerclusters en de kenniskringen bevraagd voor het verkrijgen van informatie over ‘het werken’ van de kwalificatiedossiers. · ECABO werkt nauw samen met de Stichting Praktijkleren en zal daarbij structureel gegevens verzamelen over de informatiewaarde van de kwalificatiedossiers. Doorstroom mbo-hbo

Voor de toelating naar het hbo wordt in de eerste plaats ECABO, afdeling verwezen naar de wettelijke doorstroomrechten, zoals Ontwikkeling en opgenomen in de paragrafen B.2.2 en B.2.4. In de huidige innovatie situatie heeft iedereen die in het bezit is van een mbo-diploma op niveau 4, het recht om door te stromen naar elke hboopleiding. Wel wordt bij de overheid nagedacht over het herformuleren van de toelatingsregeling in het geval van een niet-sectorale doorstroom van mbo naar hbo.

Jaarlijks

Een deel van de gediplomeerden op niveau 4 stroomt door naar het hbo. ECABO en Kenteq kennen als doelstellingen de optimalisering van de aansluiting mbo-hbo en de bevordering van het doorleren. Deze verantwoordelijkheid komt in ieder geval tot uitdrukking in het geven van voorlichting aan de Landelijke Opleidingsoverleggen in het hbo over de veranderingen in de kwalificatiestructuur mbo. Daarnaast spannen ECABO en Kenteq zich in voor zaken zoals de programmatische aansluiting, de optimalisering van mbo-hbo studietrajecten, de positionering van Associate degrees (Ad’s) en het aantrekkelijker maken van doorleren voor mbogediplomeerden. Sinds 2004 werken ECABO en Kenteq intensief samen met het HBO-I Platform. Zo zijn ECABO en Kenteq op basis van hun expertise betrokken bij de realisatie en positionering van de Ad binnen de beroepskolom. Op 18 september 2006 is het

Pagina 102

Kwalificatiedossier ICT-beheer onderzoeksresultaat van het onderzoek naar de arbeidsmarktrelevantie voor Ad ICT gepubliceerd. Het HBO-I Platform, Loket MBO ICT en ICT~Office zijn de opdrachtgevers van dit onderzoek geweest. In dit onderzoek wordt geconcludeerd dat een Ad ICT wenselijk wordt geacht. Meer en actuele informatie over de Ad voor dit kwalificatiedossier staat op www.loketmboict.nl. Om zicht te krijgen op de inhoudelijke verwantschap van deze mbo-kwalificatie met de genoemde hbo-opleidingen gaan ECABO en Kenteq samen met het HBO-I Platform een vergelijking maken tussen de opleidingsprofielen van deze opleidingen en het kwalificatieprofiel. De hbo-opleidingen zijn door de HBO-raad zo goed mogelijk geclusterd en geordend in domeinen. In het rapport Bachelor of ICT, een competentiegerichte profielbeschrijving (2004) zijn op basis daarvan domeincompetenties weergegeven. De eerste gediplomeerden op basis van dit kwalificatieprofiel zijn pas over enkele jaren te verwachten. Dit leidt er toe dat er nu tijd is om de aansluiting mbo-hbo op basis van de kwalificatiestructuur volgens verbeterd format goed vorm te geven. De resultaten van de bovengenoemde vergelijkingen zullen, samen met de bestaande ervaringen met de aansluiting, het fundament vormen voor nader overleg met het hbo over de aansluiting op landelijk niveau. Programmatische aansluiting, optimalisering van mbo-hbo studietrajecten en promotie van Associate degrees om het doorleren voor gediplomeerden aantrekkelijker te maken en het studierendement te verbeteren bepalen de agenda voor (verder) overleg op korte en langere termijn. Ten aanzien van inhoudelijke aansluiting is het ons aspiratieniveau dat er programmatisch sprake is van een doorlopende leerlijn, waardoor er naast de vormgeving van de uitstroom naar de arbeidsmarkt periodiek kan worden gewerkt aan een logische doorstroom naar de verwante hboopleidingen. Optimalisatie van mbo-hbo studietrajecten is bereikt als de mbo-gediplomeerde op het hbo niet wordt geconfronteerd met opdrachten die erop zijn gericht competenties te verwerven die hij al heeft respectievelijk nog niet kan verwerven op basis van de gevolgde mbo-kwalificatie. De resultaten van het landelijk overleg kunnen gaan fungeren als de basis voor regionale afspraken, voorzover op landelijk niveau geen bindende afspraken zijn te maken. De resultaten van dit overleg, zowel landelijk als regionaal, zullen worden geplaatst op www.loketmboict.nl. Onderzoek

Beveiliging neemt binnen de ICT een steeds prominentere plek ECABO (afdeling in. Onderzocht wordt of beveiliging/beveiligingsawareness Ontwikkeling en sterker aangezet moet worden in de ICT-dossiers. innovatie) & Kenteq (afdeling Jaarlijks worden vragen gesteld over het geëiste niveau van de kwalificatiestructuur) Nederlandse taalvaardigheid. Veelal wordt gesteld dat het niveau op onderdelen te hoog is ingeschat. Besloten is een onderzoek uit te zetten waarin de gewenste niveaus voor Nederlands opnieuw worden bepaald. In afwachting van de uitkomsten van dit onderzoek worden de niveaus in de dossiers Medewerker beheer ICT, Applicatieontwikkelaar, ICT-beheer en Particulier digitaal onderzoeker aangepast conform de niveaus zoals vastgesteld in het referentiedocument Talen. Het dossier Medewerker ICT is reeds conform het referentiedocument.

2010-2011

Vanaf dossier 2009-2010 zijn niveaus voor rekenen/wiskunde opgenomen. In overleg met de Adviescommissie ICT is besloten de niveaus in eerste instantie gelijk te stellen aan de

Pagina 103

Kwalificatiedossier ICT-beheer voorgestelde niveaus voor Leren, Loopbaan en Burgerschap. Het komend jaar wordt eerst ervaring opgedaan met de niveaus uit het raamwerk op basis waarvan de niveaus in de dossiers bij een volgend cohort waar nodig aangepast worden. Steeds vaker bereiken ons signalen dat kerntaak 4 ‘Opzetten en inrichten van een servicedesk’ (ICT-beheerder) inhoudelijk te zwaar is en dat de uitvoerbaarheid binnen de opleiding moeilijk is. Onderzocht gaat worden aanpassing noodzakelijk is.

Pagina 104

Landelijke Kwalificaties MBO. ICT-beheer

Recommend Documents