Profiel Raad van Toezicht Stichting de Woonmensen/ KWZA
KP 14 november 2012
1
Inleiding
Uitgangspunt voor de bezetting van de Raad van Toezicht is, dat deze bestaat uit generalisten die gezamenlijk een multidisciplinair team vormen. Voor de integrale besluitvorming zijn leden nodig die een aandachtsgebied hebben, maar evenzeer een helikopterview. Zij moeten in staat zijn scherpe discussies collegiaal te voeren en een goed onderscheid kunnen maken tussen besturen en toezicht houden. Het is gewenst een zeker evenwicht te bereiken tussen personen afkomstig uit het bedrijfsleven en afkomstig uit de non-profitsector. Zeker niet alle leden van de Raad van Toezicht behoeven een specifieke zorgachtergrond te hebben; wel zullen zij binding moeten voelen met de samenleving in het algemeen, de zorg en het werkgebied in het bijzonder. Van belangenverstrengeling mag geen sprake zijn; toezichthoudende functies bij andere zorginstellingen in het werkgebied worden niet vervuld. In dit profiel wordt eerst ingegaan op de kerntaken van de Raad van Toezicht. Vervolgens wordt beschreven welke eisen worden gesteld aan de raad en de individuele leden en in het bijzonder aan de (vice)voorzitter. 2
Kerntaken van de Raad van Toezicht
2.1 Algemene taken Bij het toezicht op de zorginstelling is de volgende visie leidend: • Toezicht richt zich vooral op het bewaken van de maatschappelijke doelstellingen passend binnen de visie en missie van de zorginstelling. Continuïteit bij het bereiken van deze doelstellingen is wezenlijk. Goed intern toezicht betekent dat het externe toezicht van de overheid niet leidt tot ingrijpen door die overheid. Het interne toezicht houdt de zorginstelling op de gekozen maatschappelijke koers. • De Zorgbrede Governancecode wordt onderschreven, waar van de code wordt afgeweken wordt dit toegelicht (“pas toe of leg uit”). Bij de vervulling van hun taak richten de Toezichthouders zich naar het belang van de zorginstelling. De algemene taak van de Raad van Toezicht bestaat uit twee onderdelen: • Het toezicht houden op het beleid van het Bestuur en op de algemene gang van zaken in de zorginstelling en de met haar verbonden onderneming(en). • Gevraagd en ongevraagd advies geven aan het Bestuur van de zorginstelling. 2.2 Bijzondere taken De Raad van Toezicht heeft ook een aantal bijzondere taken en/of bevoegdheden: • Het goedkeuren van belangrijke besluiten en het schorsen van de uitvoering van besluiten, welke dit zijn is nader vastgelegd in artikel 7 van de statuten. • Het goedkeuren van de jaarrekening en het jaarverslag. • Werkgever zijn van het Bestuur met onder meer de volgende taken: het Bestuur (de bestuurders) benoemen, beoordelen, schorsen en ontslaan. • Het benoemen en het vaststellen van de taakopdracht van de accountant en het overleg met de accountant. • Sparringpartner van het Bestuur. • De vertegenwoordiging van de zorginstelling bij tegenstrijdig belang. • Contact houden met de Ondernemingsraad conform de vereisten van de WOR. • Het bevorderen van het belang van de zorginstelling door het leggen van verbindingen tussen de omgeving en de zorginstelling zonder daarbij de rol van het Bestuur over te nemen.
Profiel RvT de Woonmensen/KWZA
KP14-11-2012
Pagina 2 van 5
3
Het profiel
Om de hiervoor geschetste kerntaken goed te kunnen uitvoeren worden algemene en specifieke eisen gesteld aan de Raad van Toezicht als collectief, aan individuele leden en aan de (vice-)voorzitter. 3.1 Basisvereisten die gelden voor - in principe - alle Toezichthouders Alle leden van de Raad van Toezicht: • Ruime affiniteit met de zorg. • Hebben een brede maatschappelijke betrokkenheid. • Onderschrijven de maatschappelijke onderneming als relevante organisatiefilosofie en bewaken binnen de visie en missie van de zorginstelling de invulling daarvan. • Hebben het vermogen strategische doelstellingen te beoordelen en in hun samenhang te bezien. • Kunnen maatschappelijke trends signaleren en de vertaling naar de zorg in het bijzonder beoordelen. • Hebben voldoende statuur door hun maatschappelijke positie (nu of in het recente verleden) om met gezag volwaardig tegenspel te kunnen bieden aan het Bestuur. • Hebben een onafhankelijk positief-kritische grondhouding ten opzichte van het Bestuur. • Hebben zicht op en respect voor de onderscheiden rollen van de toezichthouders en het Bestuur. • Zijn bereid zich na benoeming snel in te werken in de complexe wereld van de zorg en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen. • Voelen zich betrokken bij de maatschappelijke vraagstukken in de regio. • Gedragen zich als lid van een team, zijn bereid zich in dat team kwetsbaar op te stellen, durven binnen de Raad een afwijkende mening te ventileren en zaken ter discussie te stellen. • Beschikken en onderhouden een breed netwerk dat zij ten dienste kunnen stellen van de zorginstelling. • Zijn kritisch met betrekking tot hun eigen functioneren en zullen dit jaarlijks evalueren. • Hebben voldoende tijd beschikbaar om serieus invulling te kunnen geven aan de functie. • Zijn bereid deel te nemen aan een commissie en daarvoor de rol van voorzitter te vervullen. • Zijn aanspreekbaar voor belanghouders als het gaat om het afleggen van verantwoording over het gehouden toezicht en het functioneren van de Raad. • Kijken bij de samenstelling in eerste instantie naar de benodigde kwaliteitseisen en daarnaast naar een evenwichtige opbouw wat betreft man/vrouw verdeling en herkomst van het werkgebied. 3.2 Kennis, visie en ervaring aanwezig in de Raad van Toezicht Ten aanzien van de kennisvereisten geldt dat de Raad van Toezicht als collectief moet beschikken - dus aanwezig bij minimaal één van de leden - over deskundigheid op de volgende gebieden: Zorginhoud en kwaliteit Financiën en bedrijfsvoering Organisatieontwikkeling Vastgoedbeleid Marketing Arbeidsverhoudingen
Profiel RvT de Woonmensen/KWZA
KP14-11-2012
Pagina 3 van 5
Wat betreft de ervaringsgebieden gaat het hierbij om ervaring: op het snijvlak van politiek en bedrijfsleven met het leiden van organisaties in het dragen van een eindverantwoordelijke positie. Bij de samenstelling wordt hiermee rekening gehouden om een goede balans en voldoende complementariteit binnen de Raad te bewerkstelligen. Deskundigheid van een individu op een bepaald terrein mag er overigens niet toe leiden dat deze persoon daar ‘eigenaar’ van wordt. Immers: alle leden zijn verantwoordelijk voor de beoordeling en toetsing van alle beleidsterreinen. Een verdere uitwerking van genoemde kennis- en ervaringsgebieden volgt hieronder. Kennisgebied zorginhoud en kwaliteit zorginhoudelijke kennis met kennis van en visie op de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in de zorg; kennis van zorgbeleid, zorgkwaliteit en cliëntenwelzijn; kennis en inzicht in de voor zorginstellingen relevante wet- en regelgeving. Kennisgebied financiën en bedrijfsvoering kennis en visie op de financiële continuïteit van een maatschappelijke onderneming en van maatschappelijk rendement; kennis van investeringsbeslissingen en riskmanagement; kennis om budgetten, begrotingen en jaarstukken te beoordelen; Kennis van de financieringssystematiek in de zorgsector. Kennisgebied organisatieontwikkeling de capaciteiten hebben om een sparring partner voor de bestuurder te zijn bij organisatievraagstukken, veranderingsprocessen en HRM. Kennisgebied vastgoed Kennis van het onderwerp “vastgoed als bedrijfsmiddel” in de zorg. Kennisgebied marketing kennis van marketing en PR, ervaring bij voorkeur opgedaan in een profit en een nonprofit omgeving; kennis van de betekenis van marketing voor een zorgorganisatie en is hierin een sparring partner voor de bestuurder. Kennisgebied arbeidsverhoudingen kennis van arbeidsomstandigheden, arbeidsvoorwaarden, medezeggenschap en personeelsbeleid. Ervaringsgebied snijvlak van politiek en bedrijfsleven kennis en inzicht in politieke en bestuurlijke verhoudingen en processen. Ervaringsgebied leiden van organisaties/ dragen van een eindverantwoordelijke positie kennis en inzicht in strategische ontwikkelingsprocessen en organisatorische veranderingsprocessen; kennis en inzicht in sociale processen en communicatie vraagstukken.
Profiel RvT de Woonmensen/KWZA
KP14-11-2012
Pagina 4 van 5
4
De voorzitter en de vicevoorzitter
De voorzitter en ook de vicevoorzitter beschikken in ieder geval over de kwaliteiten zoals beschreven in 3.1. Daarnaast heeft de (vice)voorzitter specifieke taken met bijbehorende vereisten ten aanzien van kennis, vaardigheden en competenties. 4.1
Specifieke taken van de (vice)voorzitter
•
Het in samenspraak met het bestuur opstellen van de agenda van de Raad van Toezicht. Het voorzitten van de vergaderingen van de Raad van Toezicht en het organiseren van collegiale besluitvorming in de Raad van Toezicht. Het voeren van functioneringsgesprekken met de leden van de Raad van Toezicht. Het, eventueel samen met één of meer leden van de Raad, voeren van beoordelingsgesprekken met het Bestuur. Het verzorgen van de communicatie met het Bestuur. Het bij tegenstrijdig belang van het Bestuur (mede-)vertegenwoordigen van de zorginstelling. Het zorgdragen voor transparantie en verantwoording over het functioneren van de Raad van Toezicht.
• • • • • •
4.2
Kennis, vaardigheden en competenties van de (vice)voorzitter
Om genoemde taken goed te kunnen uitoefenen beschikt de (vice)voorzitter over kennis en vaardigheden noodzakelijk voor het leiden van vergaderingen en het voeren van functionerings- en beoordelingsgesprekken. Hij/zij is in staat mensen snel te doorgronden en heeft daardoor goed zicht op de kwaliteiten van het Bestuur. De (vice)voorzitter moet over (zeer) goede sociale en communicatieve eigenschappen beschikken. Een kritische en onafhankelijke houding, maar tegelijk ook openstaand voor een dialoog met alle belanghebbende partijen, met inachtneming van ieders rol, zijn kenmerkend voor zijn/haar opstelling. De (vice)voorzitter heeft een stimulerende invloed op de Raad en in de relatie met anderen. Hij/zij zorgt ervoor dat de Raad van Toezicht als een team functioneert en heeft binnen en buiten de zorginstelling gezag. De (vice)voorzitter beschikt over levenservaring en –wijsheid en heeft veel gevoel voor intermenselijke relaties. Hij/zij is in de goede zin van het woord “de ambitie voorbij” hoeft dus niet per se haantje de voorste te spelen en kan met natuurlijk overwicht op coachende wijze met het Bestuur omgaan en hen feedback geven. Hij/zij geeft in de vergaderingen van de Raad van Toezicht ruimte aan de overige leden, waardoor hij/zij ervoor zorgt dat hun inbreng optimaal aan bod komt en verliest daarbij de effectiviteit en efficiency niet uit het oog. Door de dynamiek van de tijd en de complexiteit van de organisatie beschikt de (vice)voorzitter over een hoge mate van crisisbestendigheid. Daarnaast heeft de (vice)voorzitter inzicht en kennis van de specifieke situatie en maatschappelijke opgave in de regio. Aldus vastgesteld door de Raad van Toezicht in zijn vergadering van 14-11-2012.
Profiel RvT de Woonmensen/KWZA
KP14-11-2012
Pagina 5 van 5