Digitale nieuwsbrief van de Koninklijke Vereniging van uitgave van de KNOV en GOV-VvK Organisten en Kerkmusici
jaargang 1 | 2008 nummer 1 | juni
jaargang 8 - 2015 nummer 01 - januari
Zangdag Floris van der Putt
In 2015 is het 100 jaar geleden dat de priester-musicus Floris van der Putt werd geboren, en 25 jaar geleden dat hij overleed. De Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom afdeling ‘s-Hertogenbosch heeft 2015 daarom uitgeroepen tot Floris van der Putt-jaar. In het kader van dit herdenkingsjaar wordt op 31 januari 2015 een zangdag georganiseerd in de Abdij van Berne te Heeswijk. De zangdag is gewijd aan door Floris van der Putt gecomponeerde muziek, op teksten van verschillende tekstdichters. Sommige werken zijn al uitgegeven, maar ook onbekend, niet-uitgegeven repertoire passeert de revue.
Aan de dag wordt medewerking verleend door Anton Vernooij, die momenteel werkt aan een biografie over Floris van der Putt. Hij zal ook een doorsnede van zijn werk bespreken. De gezangen die gezongen zullen worden, worden ingestudeerd onder leiding van Esther Sijp; Ad van Sleuwen bespeelt daarbij het orgel. De dag begint om 10.00 uur en zal rond 16.00 uur afgelopen zijn.
De kosten bedragen €15, inclusief koffie/thee en lunch. Meer info: www.florisvanderputt.nl/floris-vdputt-jaar.php.
De makers van de KVOK-bladen Het Orgel, Muziek & Liturgie en NotaBene wensen u een kleur- en klankrijk 2015!
Gerben Gritter verdedigt proefschrift
Promotie op Christian Müller
Op 23 december jongstleden verdedigde Gerben Gritter zijn proefschrift over de Duits-Nederlandse orgelbouwer, getiteld Christian Müller – Orgelmaker in Amsterdam. De promotie vond plaats aan de Universiteit Utrecht (faculteit Geesteswetenschappen). Promotor was prof.dr. A.A. Clement. Christian Müller (1690-1763) wordt internationaal beschouwd als een van de belangrijkste Noord-Europese orgelbouwers van de achttiende eeuw. Voor het eerst is nu zijn volledige oeuvre onderzocht en beschreven.
Christian Müller werd geboren in St.-Andreasberg in de Harz, en werd vermoedelijk binnen zijn familie ingewijd in de kunst van het orgelmaken. Zijn roem heeft hij in belangrijke mate te danken aan het buitengewoon indrukwekkende orgel dat hij in de jaren 1735-’38 bouwde voor de Grote of St.-Bavokerk te Haarlem. Müller is vooral bekend dankzij zijn kerkorgels, maar hij maakte ook huisorgels. Kenners en liefhebbers uit verleden en heden hebben zijn instrumenten geprezen vanwege hun klank, die krachtig is en toch lieflijk.
Volgens Gritter moet Müller rond 1716 naar Holland zijn getrokken, waar hij gedurende enkele jaren als meesterknecht werkte in het bedrijf van de Amsterdamse
Christian Müller-orgel (1734) in de Waalse Kerk te Amsterdam
orgelmaker Cornelis Hoornbeeck. Müller vestigde zijn eigen orgelmakerij in Amsterdam in 1720, en bouwde en verbouwde een aanzienlijk aantal orgels van hoge kwaliteit. Daaronder bevinden zich de bekende orgels te Haarlem (Grote of St.-Bavokerk, 1738), Leeuwarden (Jacobijnerkerk, 1727), Amsterdam (Waalse Kerk, 1734; zie foto) en Beverwijk (1756).
In zijn proefschrift stelt Gritter dat Müller qua uiterlijk en klankmogelijkheden de Hollandse orgelbouwstijl van zijn illustere voorgangers Johannes Duyschot en Cornelis Hoornbeeck voortzette. Daaraan voegde hij enkele Duitse elementen toe. Opvallend is dat zijn orgel in de St.-Bavo te Haarlem veel meer Duitse invloeden vertoont dan zijn andere orgels. Zijn beroemdste orgel is daarmee in feite een uitzondering binnen zijn oeuvre.
Zaterdag 28 februari · Bergkerk Amersfoort · 11.00 - 16.30 uur:
KVOK-symposium over Rechtspositie kerkmusici Zie pagina 7
Nieuws Groot onderhoud Nicholson-orgel Schagen
Orgelbouwer M.E. Kaat overleden
Vanaf februari 2015 zal groot onOp vrijdag 12 december jongstleden overleed orgelbouwer Marinus Elize Kaat op 87-jarige leeftijd. Hij was derhoud worden uitgevoerd aan één van de grondleggers van de firma Kaat en Tijhuis. Kaat werkte aanvankelijk bij de firma’s Gebr. Van Vulhet Nicholson-orgel in de St.-Chrispen en Pels & Van Leeuwen. Later trad hij in dienst bij André Fonteyn. Daar ontmoette hij Levinus Gerardus toforuskerk te Schagen.
Het orgel Tijhuis, die als leerling orgelmaker bij de Erven Spanjaard in Amsterdam was begonnen en later eveneens werd gebouwd door John Nicholin dienst bij Fonteyn kwam.
Het bedrijf van André Fonteyn, dat in 1975 naar Kampen verplaatst was, werd son voor de St.-Mary Magdalene in in 1979 door Kaat en Tijhuis onder hun eigen naam voortgezet. Tijhuis was verantwoordelijk voor de ontWorcester in 1882. In 1981 werd werpen en leidde de werkplaats. Kaat verzorgde de mensurering en de intonatie.
Nieuwe orgels (soms met het instrument aangekocht door de gebruikmaking van bestaand materiaal) kwamen onder meer tot stand in Nieuw-Vennep (Hervormde Kerk, St.-Christoforusparochie in Schagen 1980), Assen (Bethelkerk, 1981), Kampen (Noorderkerk, 1982), Amsterdam (Doopsgezinde Singelkerk, ter vervanging van een in slechte 1983), Den Haag (Bethaniëkerk, 1986), IJhorst (Hervormde Kerk, 1988), Holten (De Kandelaar, 1989) en staat verkerend Vermeulen-orgel uit Veendam (De Kandelaar, 1992). Daarnaast werden onder andere de orgels van Genemuiden (Hervormde 1930. Het orgel werd in het noorKerk) en Fijnaart (Gereformeerde Kerk) gerestaureerd in respectievelijk 1987 en 1991.
Kaat ging in 1993 dertransept op de begane grond met pensioen. geplaatst door de firma Bishop uit Ipswich onder supervisie van John van het jubileumboek The HaarBudgen. De intonatie werd daarbij niet aangepast. Het orgel wordt gede orgelbouwfirma William Drake. lem Essays – Celebrating Fifty roemd door organisten uit binnen- en buitenland. De Engelse organist Dit bedrijf werd, na het overlijden International Organ Festivals in Graham Barber bijvoorbeeld roemde de ‘singing quality’ en de ‘responvan Drake, voortgezet door een juli vorig jaar, hebben zich in het sive and stimulating mechanical action’ van het orgel. De combinatie Kecollectief van de vijf werknemers. bestuur en de organisatie enkele raulophon en Clarabella op het Great noemde hij onvergelijkelijk. Een van hen, Joost de Boer, is afwijzigingen voorgedaan. Behalve De komende onderhoudswerkzaamheden zullen worden uitgevoerd door komstig uit Schagen en was in voorzitter Hans Koenders heeft 1981 als vijftienjarige nauw beook bestuurssecretaris Stephen trokken bij de installatie van het Nicholson-orgel in de St.-Christoforuskerk te Schagen | Foto: www.nicholsonschagen.nl Taylor, als voorzitter van de Artisuit Worcester afkomstige orgel. tieke Raad inhoudelijk verantwoorHij raakte hierdoor dusdanig gedelijk voor een viertal edities van ïmponeerd dat hij besloot orgelhet Festival, besloten vanaf heden bouwer te worden, en vertrok na niet meer beschikbaar te zijn voor zijn schooltijd meteen naar Engehet Festival. land.
Naast het schoonmaken van Het bestuur en de organisatoren het pijpwerk zal er speciaal aanlaten in een persbericht weten dat dacht geschonken worden aan de ze het vertrek van Stephen TayTrombone 16’ van het Pedaal. Dit lor en Hans Koenders betreuren, register is afkomstig uit een orgel maar respecteren. Zij zijn Taylor van William Hill uit 1858 (Hulme) veel dank verschuldigd voor de en zal in Engeland worden geressuccesvolle artistieke lijn die hij taureerd door David Frostick, een ruim zeven jaar geleden heeft ingespecialist op dit gebied. Daarnaast zet. Daarbij was de uitgave van het is er klein onderhoud zoals het opjubileumboek zonder zijn grote innieuw beleren van de hulpbalgjes spanningen niet mogelijk geweest. van het Great en het Swell, het Ook de inzet van Hans Koenders stiller maken van de pedaalmevoor het Festival en The Haarlem chaniek en het vervangen van de Essays wordt zeer gewaardeerd. door houtworm aangetaste windHij was bestuurslid vanaf 1994 en katrol.
De werkzaamheden zullen voorzitter sinds 2006, en het is zijn naar verwachting enkele maanden grote verdienste dat de overgang duren. Meer informatie is te lezen van het Festival van een gemeenop www.nicholsonschagen.nl. telijk naar een privaat georganiseerd evenement op succesvolle Wisselingen bestuur wijze is verlopen. Orgelfestival Haarlem Zijn functie is overgenomen door Na een zeer succesvolle vijftigste mr. Adriaan Helmig. Helmig is in editie van het Internationaal OrgelHaarlem en omstreken vooral befestival Haarlem en de presentatie
2
NotaBene | januari 2015
Nieuws kend als notaris en advocaat, en reeds betrokken bij diverse Haarlemse culturele instellingen. Hij is mede-eigenaar van Krans Helmig Stuijt Netwerk Notarissen. Inmiddels wordt al hard gewerkt aan het volgende Internationaal Orgelfestival Haarlem, dat van 16 tot 30 juli 2016 wordt gehouden rondom de Haarlemse Grote of St.Bavokerk. Zie www.organfestival. nl, waar ook een korte documentaire is te bekijken over het jubileumfestival in 2014.
Internationale Bach Academie in Amsterdam
Van 6 tot 9 juli 2015 wordt een Bach-cursus gegeven op het Chr. Müller-orgel (1734) van de Waalse Kerk in Amsterdam. De cursus is bedoeld voor professionele organisten en studenten in het muziekvakonderwijs. Docent is Jacques van Oortmerssen, hoofvakdocent orgel aan het Conservatorium van Amsterdam. De duur van de cur-
Jacques van Oortmerssen Foto: Hester Doove
sus is vier dagen; er wordt in totaal twintig uur lesgegeven.
Het repertoire bestaat uit een vrije keuze uit de orgelwerken van J.S.Bach (1685-1750).
Tijdens de cursus zal speciaal aandacht worden gegeven aan de door Bach gehanteerde symboliek in werken als
colofon
‘Kyrie, Gott Vater in Ewigkeit’ (BWV 672), ‘Christe, aller Welt Trost’ (BWV 673), ‘Kyrie, Gott heiliger Geist’ (BWV 674), Pièce d’Orgue (BWV 572) en de koralen BWV 599, 618, 622, 631, 637 in het Orgel-Büchlein. Het lesgeld voor deze cursus bedraagt € 295. Dit bedrag is exclusief verblijfkosten.
Er zijn slechts 25 plaatsen beschikbaar.
Opgeven kan per e-mail naar
[email protected].
Govert van Wijn Orgelconcours 2015
NotaBene is een digitale nieuwsbrief van de Koninklijke Vereniging van Organisten en Kerkmusici, opgericht op 12 december 2008 te Leeuwarden Adres bestuur Hans Beek | Klipper 49 | 9801 MT Zuidhorn | 0594 50 78 76 |
[email protected] © KVOK 2015 Eindredactie Peter Ouwerkerk | Postbus 1091 | 1000 BB Amsterdam | 020 4880481 Jan Smelik | H. van Steenwijckstraat 10 | 8331 KK Steenwijk | 0521 521 276 | E-mailadres NotaBene
[email protected] De deadline van NotaBene is de vijftiende van de maand, dus twee Rudolph Garrels-orgel (1730-32) in de Nieuwe Kerk te Maassluis | Foto: Maarten Rog
Op zaterdag 27 juni 2015 zal voor de 23e keer het Govert van Wijn Orgelconcours worden gehouden op het Garrelsorgel in de Groote of Nieuwe Kerk te Maassluis. Het concours staat open voor jonge organisten tot 30 jaar. Voor deelname wordt gedacht aan zowel amateurorganisten als aan studenten aan de conservatoria.
Aan de hand van een keuze uit twee verplichte werken en een door de deelnemer te kiezen vrij werk zal een deskundige jury de prestaties beoordelen. De jury bestaat uit Cor Ardesch (voorzitter), Petra Veenswijk en Theo Jellema. Er moet een keuze worden gemaakt uit onderstaande twee verplichte werken:
· Johann Sebastian Bach: ‘Ach bleib bei uns, Herr Jesu Christ’ (BWV 649) · Louis Vierne: Pastorale uit Pièces en style libre Om het voor de jury mogelijk te maken verschillende stijlperioden te beoordelen, moeten de deelnemers bij de keuze voor Bach een vrij werk kiezen van na 1800 en bij de keuze voor Vierne een vrij werk van voor 1800. De totale speelduur per deelnemer bedraagt maximaal 15 minuten. Belangstellenden voor deelname aan het concours kunnen een
NotaBene | januari 2015
aanmeldingsformulier aanvragen via de website of via onderstaand adres. Dit formulier moet voor 1 april 2015 aan het secretariaat worden geretourneerd. Het inschrijfgeld bedraagt € 30. Verdere gegevens volgen zo spoedig mogelijk daarna.
Nadere informatie kan verkregen worden bij het secretariaat van het Govert van Wijn Orgelconcours, t.a.v. P. Bouterse, Touwbaan 68, 3142 BV Maassluis. E-mail:
[email protected].
weken voor het verschijnen van het betreffende nummer. Corrector Kees Kugel, Noordhorn Agenda Concertaankondigingen in de Agenda kosten € 2 per concert. Opgave van concerten kan uitsluitend geschieden via het aanmeldformulier op www. hetorgel.nl. Opgave van kerkmuziekuitvoeringen via het redactieadres. Recensies Cd’s, boeken en bladmuziek die aan de redactie van Het Orgel en de redactie van Muziek & Liturgie worden gestuurd, worden zo snel mogelijk genoemd op de nieuwssite www.orgelenkerkmuziek.nl.
Orgel Festival Holland 2015 ‘Music and Space’
Het dertiende Orgel Festival Holland wordt gehouden van 26 juni t/m 4 juli 2015 in Alkmaar. Hoofdthema is ‘Music and Space’. Het festival duurt negen dagen en bestaat uit een academie, orgelconcours en een keur aan concerten. De academie bestaat uit workshops, masterclasses, concerten en excursies. Inschrijven is mogelijk als actieve of niet-actieve deelnemer. Het thema van de academie is ‘Text, sound and registration in the Northern German choral repertoire’. Het thema wordt diepgaand behandeld in de lezingen en het programma.
De academie staat open voor orgelstudenten,
Het is mogelijk dat uitgaven naderhand uitvoeriger aan de orde komen in Het Orgel of Muziek & Liturgie. Advertenties Bureau Van Vliet B.V. | Postbus 20 | 2040 AA Zandvoort | 023-5714745 | contactpersoon: Sharon de Vries |
[email protected] | Website: www.bureauvanvliet.com Abonnementen Harco Clevering | Jabbingelaan 21 | 9591 AL Onstwedde | 0599 33 18 90
[email protected].
3
Nieuws beroepsorganisten en gevorderde amateurorganisten. Deelnemers werken onder leiding van internationale specialisten aan repertoire dat speciaal is afgestemd op de karakteristieken van de lesorgels. De lessen vinden o.a. plaats in de Grote Sint-Laurenskerk met het Van Covelensorgel (1511) en het Van Hagerbeer/Schnitger-orgel (1646/1725), en op de Müller-orgels van de Lutherse Kerk (1755) en de Kapelkerk (1762) te Alkmaar. De spreektaal tijdens de academie is Engels.
Het concours bestaat uit drie rondes, die alle toegankelijk zijn voor publiek. Vakorganisten en vergevorderde orgelstudenten kunnen zich aanmelden voor dit concours. Deelnemers dienen te zijn geboren na 30 juni 1979.
Kandidaten kunnen zich aanmelden door het insturen van een cd waarop zij de volgende werken spelen:
· G. Frescobaldi: Toccata nona from ‘Il secondo Libro di Toccate’ (1637)
· J. N. Hanff: Choral ‘Auf meinen lieben Gott’
· J. S. Bach: Toccata in C-dur BWV 564 (eerste deel) Opnames dienen zonder montages gemaakt te worden op een pijporgel (geen digitaal instrument; bij voorkeur als .wav-bestand) en dienen voor 1 februari 2015 op cd te worden toegestuurd naar Stichting Internationaal Schnitger Orgelconcours, Clarissenbuurt 9, 1811 GB Alkmaar. De inzendingen worden door het secretariaat geanonimiseerd. Aan de hand van ingezonden opnames vindt een voorselectie plaats voor deelname aan het daadwerkelijke concours. Juryleden van de voorselectie zijn Pieter van Dijk, Theo Jellema en Frank van Wijk.
Tijdens het concours bestaat de jury uit Albrecht Koch (Freiberg, Duitsland), Kimberly Marshall (USA), Karin Nelson (Göteborg, Zweden), Reitze Smits (Nederland) en Krzysztof Urbaniak (Lodz, Polen). Meer info: www.orgelfestivalholland.nl/concours
Reis langs orgels aan de Oostzee
Tussen Hemelvaart en Pinksteren organiseert Gijsbert Lekkerkerker voor de zevende achtereenvolgende keer een orgelbusreis. Ditmaal gaat deze naar de prachtige monumentale kerken langs de Oostzee (NoordDuitsland). In Hamburg worden het Arp Schnitger-orgel (1693) in de Jakobikerk en het Flentroporgel (2013) in de Katharinenkerk bezocht, in Lübeck het Stellwagen-orgel (1637) en het Schuke-orgel (1984) in de Jakobikirche. De reis gaat daarna naar het Sauer-orgel in de Marienkerk te Rostock.
In Bad DoStellwagen-orgel (1659) in de Marienkirche in beran wordt het Schuke-orgel Stralsund | Foto: www.orgelreizen.nl bezocht, waarna in Stralsund de Nikolaaskerk met het Buchholz-orgel (1841) en in de Marienkerk het Stellwagen-orgel (1659, zie foto) op het programma staan. Voorts gaat de orgelreis naar het Jehmlich-orgel in de Dom van Greifswald, het Buchholzorgel (1820) in Barth, het Ladegast-orgel in de Dom in Schwerin en het Mende-orgel in de Nikolaikerk in Wismar.
De orgels worden bespeeld door Andreas Fischer, Arvid Gast, Matthais Bonner, Martin Rost, Frank Dittmer, Jan Ernst, Eberhard Kienast; een aantal orgels wordt bespeeld
4
Gijsbert Lekkerkerker bespeelt het orgel in de Royal Chapelle, Versailles (F) Foto: www.orgelreizen.nl
[email protected]. door Gijsbert Lekkerkerker. Het is de bedoeling dat 14 organisten uit de groep ook op de orgels speConcertserie len in Hamburg (Jakobikerk), Bad Koepelkerk Amsterdam Doberan, Rostock, Stralsund (NiDe Evangelisch-Lutherse Gekolaiskerk), Greifswald, Schwerin, meente Amsterdam presenteert Barth en Wismar. een nieuwe concertserie in de De orgelreis vindt plaats van vrijmarkante Koepelkerk aan het dag 15 mei tot en met vrijdag 22 Singel. De Koepelkerk wordt gemei 2015. De Bätz-orgel in de Koepelkerk te Amsterdam | Foto: Maarten Rog reisleiding is in handen van Hennie Lekkerkerker. De reis wordt afgelegd per luxe VIPtouringcar en de reissom van € 1.095 (bij een eenpersoonskamer: € 1.195) is inclusief hotelovernachtingen met ontbijt en driegangendiners.
Nadere inlichtingen, het volledige reisprogramma en een inschrijvingsformulier zijn te vinden op www. orgelreizen.nl of aan te vragen bij Gijsbert Lekkerkerker 0348444780 of
NotaBene | januari 2015
Nieuws bruikt door het Renaissance Hotel Amsterdam. In deze kerk bevindt zich een beroemd orgel uit 1830, dat na jaren van zwijgen weer te horen zal zijn tijdens het eerste Koepelkerkconcert op 10 januari 2015 om 20.00 uur. De entree bedraagt € 7,50 en is inclusief een drankje bij de feestelijke receptie achteraf.
Koepel en orgel overleefden twee keer een brand, in 1893 en 1993. Het orgel is waarschijnlijk het enige hotelorgel ter wereld. Het zojuist gerestaureerde orgel zal worden bespeeld door de vaste organist Matthias Havinga, die op dit concert ook zijn derde cd ‘Dutch Delight’ zal presenteren. Er staat muziek van Bach, Mendelssohn, Sweelinck, Franck en Messiaen, maar ook van Christiaan Frederik Hendriks jr, die in het fin de siècle organist van de Koepelkerk
was, op het programma. Naast aandacht voor ‘Dutch Delight’ zal er een korte toelichting zijn op de nieuwe concertserie en de recente restauratie van het orgel. Een uitgelezen kans om dit prachtige monumentale gebouw van binnen te bewonderen en het orgel te beluisteren!
De Koepelkerk heette kort na de bouw in 1668 ‘Nieuwe Lutherse Kerk’. Om dit Lutherse tintje kracht bij te zetten, leveren drie organisten die werkzaam zijn bij de Evangelische Lutherse Gemeente, te weten Matthias Havinga (Koepelkerk), Christiaan de Vries (Oude Lutherse Kerk) en Klaas Koelewijn (Lutherse Kerk Haarlem), een bijdrage aan het concert.
De verrichtingen van de organisten zullen door middel van een scherm beneden in de kerk te zien zijn.
Het concert heeft geen pauze en duurt tot ongeveer 21.15 uur.
Hier volgende maand uw advertentie? Neem contact op met Bureau Van Vliet B.V. Postbus 20 2040 AA Zandvoort 023-5714745
M U S I C a n d S PA C E O R G E L F E S T I VA L H O L L A N D Alkmaar - 26 juni - 4 juli 2015 Internationaal Schnitger Orgelconcours Orgelacademie rond de historische orgels van Alkmaar Masterclasses, concerten, lezingen, workshops en excursies
www.orgelfestivalholland.nl
NotaBene | januari 2015
Juryleden Orgelconcours: Albrecht Koch Kimberly Marshall Karin Nelson Reitze Smits Krzysztof Urbaniak
5
VERENIGINGSNieuws Afdelingsberichten
Gelderland
De eerste bijeenkomst in 2015 is gepland op 10 januari in de Grote kerk in Elst (Betuwe). Eerst houden wij onze (korte) jaarvergadering, waarin wij het programma voor het komende jaar bespreken en een bestuursverkiezing houden. Wanneer u zich bestuurlijk wilt inzetten voor onze afdeling, dan kunt u zich daarvoor aanmelden bij de secretaris. Leden die in het emailbestand van de secretaris zijn opgenomen, krijgen per email het rooster van aftreden en het conceptverslag van de jaarvergadering van 2014 toegestuurd. Anderen kunnen deze stukken opvragen bij de secretaris.
kosten in het restaurant. Aansluitend volgen de orgelbespelingen in de tegenovergelegen kerk. Het openingsspel zal door onze voorzitter Johan Hermans verzorgd worden. Hierna is het de beurt aan ieder die daar zin in heeft. Uiterlijk 16.00 uur zullen we afsluiten. Indien u wenst deel te nemen, verzoeken wij u zich i.v.m. de organisatie op te geven bij ons secretariaat. Iedereen is welkom en wij stellen uw aanwezigheid op prijs. Wij willen van deze gelegenheid gebruik maken alle KVOK-leden en hun familie gelukkige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar toe te wensen. Huub Geurten
Noord-Brabant
Het Van Leeuwen-orgel (1953) in de Grote Kerk in Elst | Foto: www.pg-elst.nl
Aansluitend bezoeken wij het orgel van de Grote kerk. IJsbrand ter Haar, de tweede organist, zal ons het Van Leeuwen-orgel uit 1953 demonstreren. Hierna kunnen wij zelf het orgel bespelen. Nadere gegevens van het orgel kunt u vinden op www.pg-elst.nl. U wordt verwacht om 14.00 uur; het adres van de kerk is Grote Molenstraat 2, 6661 DJ Elst. JAN VAN DEN BRAND
Groningen
De afdeling Groningen houdt haar jaarvergadering op zaterdag 31 januari 2015. Deze bijeenkomst vindt plaats in de Martinikerk, Martinikerkhof 3 te Groningen. Na het huishoudelijk gedeelte zal Erwin Wiersinga ons meenemen naar de klankwereld van Nicolaus Bruhns (1665-1697). Wiersinga zal het Martini-orgel bespelen en werken van Bruhns laten horen. Het behoeft geen betoog dat het Martini-orgel een ideaal instrument is om deze muziek te laten klinken. We beginnen om 14.00 uur en eindigen rond 16.00 uur. Iedereen is van harte welkom, ook niet-leden en andere belangstellenden. De stukken voor de jaarvergadering zullen u tijdig worden toegezonden per mail. Graag tot ziens op 31 januari. Roelof Kuik
Limburg
Op zaterdag 24 januari 2015 houden we de jaarvergadering van de afdeling Limburg in Stramproy (nabij Weert). De inloop begint om 9.30 uur in zaal ‘Cafe-restaurant de Luifel’ tegenover de H.-Willibrorduskerk (Kerkplein 1), met koffie etc. Om 10.00 uur beginnen we met het officiële gedeelte en rond 12.00 uur houden we een gezamenlijke lunch op eigen
6
In tegenstelling tot de berichtgeving in het decembernummer van NotaBene houden wij onze jaarvergadering op zaterdag 17 januari aanstaande in Oosteind (gem. Oosterhout) in de kerk van St.-Jan de Doper. In deze kerk staat een orgel dat in 1860 werd gebouwd door de gebroeders H.C. en J. van der Aa. Van deze orgelbouwers zijn maar weinig instrumenten bekend. Ondanks een latere verbouwing bezit het orgel nog steeds een mooie klank. U vindt alle gegevens van dit orgel in de encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland, deel 1858-1865. Wij vergaderen eerst vanaf 13.30 uur in de naastgelegen pastorie. Het adres van de pastorie en de kerk is Provincialeweg 84-86 in Oosteind. Het orgel in de St.-Jan de Doperkerk zal bespeeld worden door Jan Willems en Frans Jespers. Rond 15.30 uur gaan wij naar de O.L.V.-abdij van de zusters Benedictessen, Zandheuvel 90 in Oosterhout. Rens Swart zal voor ons een toelichting verzorgen over de kerken en de orgels die wij die dag bezoeken. Han van Weeren
Overijssel
Op zaterdag 24 januari om 14.00 uur zijn we welkom bij orgelbouwer Witteveen in Loo. De heer Witteveen zal zijn bedrijf presenteren. Hij heeft zich bekwaamd in het vervaardigen van mechanische kerkorgels en kistorgels. Naast het onderhouden en stemmen van zo’n veertig kerk- en huispijporgels heeft hij een winkel met de meest gangbare orgelonderdelen. Verder is hij gespecialiseerd in het restaureren van harmoniums. Ook is er deze middag gelegenheid voor deelnemers om orgels te bespelen. De orgelmakerij is gelegen aan de Vreeweg 105 in ‘t Loo Oldebroek. Zie ook www. witteveen-orgelmaker.nl. Het belooft een leerzame middag te worden. De overige activiteiten voor 2015 zijn nog onder voorbehoud gepland. We verwachten dat deze over enkele weken definitief zullen zijn, waarna ze op de website van de KVOK geplaatst zullen worden. BASTIAAN NUIJEN
Zuid-Holland Noord
Op zaterdag 24 januari 2015 is de eerstvolgende bijeenkomst van de afdeling in de Ontmoetingskerk in Naaldwijk. Voor de pauze houden we onze jaarvergadering en gaan we met elkaar in gesprek over de toekomst van de KVOK-afdeling Zuid-Holland Noord. Na de pauze zullen we spreken over de samenwerking tussen de predikant en de organist, onder het motto ’Wie maakt er nu eigenlijk de dienst uit?’ Onder leiding van Eibert Kok, predikant van de Ontmoetingskerk en ook lid van de KVOK, diepen we dit onderwerp uit. Henk Vahrmeijer, organist van de kerk, zal op het Verschueren-orgel een bijdrage leveren. We gaan ook samen ‘aan het werk’. Via de mail krijgt u meer informatie over het deel voor de pauze. Het jaarprogramma is al verstuurd, het jaarverslag volgt nog. Krijgt u nog
NotaBene | januari 2015
VERENIGINGSNieuws geen mails? Geef dan uw e-mailadres door aan janvanderspek@ planet.nl. Graag tot ziens! We beginnen zoals altijd om 14.00 uur. De Ontmoetingskerk staat aan de Anjerlaan 47 in Naaldwijk. Parkeren is geen probleem. Rob van Efferink en Jan van der Spek
Zuid-Holland Zuid
De jaarvergadering van onze afdeling wordt op 24 januari aanstaande gehouden in de Hervormde Dorpskerk te Barendrecht. Het kerkgebouw is gelegen aan de Dorpsstraat 146. Aanvang van de bijeenkomst is 14.00 uur. Voor de pauze zal het huishoudelijke gedeelte plaatsvinden. Na de pauze zal de organist van de
Dorpskerk, Hans van Gelder, ons het vorig jaar door de orgelmakerij Reil uit Heerde gerenoveerde orgel presenteren. Het instrument is in 1994 gebouwd door de firma Gebr. Vermeulen (Weert) met gebruikmaking van de kas van het vorige orgel, dat in 1912 door J.G. van der Kley (Rotterdam) werd gebouwd. Ook is gebruikgemaakt van ouder pijpwerk: zeven stemmen dateren uit 1879 en zijn gemaakt door de orgelmaker P. Flaes (Amsterdam) terwijl het pijpwerk van elf stemmen stamt van de orgelmaker J.J. Vollebregt (’s-Hertogenbosch) en dateert uit 1863. Als docent liturgie zal Hans van Gelder deze middag ook aandacht besteden aan Epifanie, de tijd van het kerkelijk jaar die wij dan vie-
ren. De betekenis van dit feest zal worden belicht en daarnaast zal Hans twee liederen uit het nieuwe Liedboek voor ons zowel inhoudelijk als ook praktisch uitwerken. Wij nodigen u uit deze belangrijke en interessante middag bij te wonen! De rest van het jaarprogramma ziet er als volgt uit: · 14 februari: Workshop (klein) onderhoud en stemmen. Deze workshop vindt plaats in kerkgebouw Carnissehaven te Barendrecht onder de deskundige leiding van Ir. Henk Kooiker, orgeladviseur en adviseur van de Brabantse Orgelfederatie. Aanvang 14.00 uur. · 14 maart: De geschiedenis van de psalmen. Dr. Arie Eijkelboom is de inleider. Deze ongetwijfeld boeiende inleiding vindt plaats in de Petrakerk, Hendrik Ido Ambacht. Aanvang 14.00 uur. · 30 mei: Orgelwandeltocht in Utrecht o.l.v. Willeke Smits. Nadere mededelingen volgen. · 3 oktober: Orgeltranscripties van Händel op het Flentroporgel in Concertgebouw De Doelen te Rotterdam. Geert Bierling is onze gastheer. Aanvang 14.00 uur. · 14 november: Workshop César Franck in de Paradijskerk te Rotterdam. Wouter Blacqière is onze gastheer en inleider. Aanvang 13.00 uur. THEA VERHAGEN
Symposium Rechtspositie kerkmusici In 1890 is de NOV –destijds nog zonder het predikaat Koninklijk– opgericht. Derhalve bestaat de (K)NOV/KVOK in 2015 125 jaar. In 1890 was het belangrijkste motief voor de oprichting van de NOV iets te doen aan de over het algemeen slechte arbeidsvoorwaarden en de oude-dagvoorziening van de leden. Dit blijkt na 125 jaar nog altijd een zeer actueel gegeven. Alle reden om in het jubileumjaar, in navolging van het werk van de oprichters van de vereniging, extra aandacht aan deze onderwerpen te besteden. Het bestuur nodigt de leden van de KVOK en andere geïnteresseerden uit voor een symposium over de rechtspositie van kerkmusici in zowel de Rooms-Katholieke kerk als de Protestantse Kerk Nederland. De bijeenkomst vindt op 28 februari aanstaande plaats in de Bergkerk te Amersfoort, begint om 11.00 uur en wordt afgesloten rond 16.30 uur.
Aanleiding
Op papier is op het oog veel goed geregeld. Zo zijn er juridisch nauwkeurig uitgewerkte arbeidsvoorwaarden, veelal afgeleid van de arbeidsvoorwaarden bij de overheid en aanverwante bedrijfstakken. Er zijn model-arbeidscontracten, instructies, pensioenregelingen, (ziekte-)verzekeringen en procedures in geval van conflicten of beëindiging van de overeenkomst. Zelfs voorzien ze in handreikingen aan gemeenten en parochies, bijvoorbeeld ten aanzien van het opstellen van een beleidsplan kerkmuziek. Op diverse adressen, websites en bij verschillende functionarissen kan men hulp en verdere informatie verkrijgen. Er is echter een belangrijk onderscheid
te constateren tussen de situatie in de Protestantse en de RoomsKatholieke kerken.
Situatieschets
In de PKN is de Generale Regeling voor de Kerkmusici onderdeel van de ‘Kerkorde en Ordinanties van de Protestantse Kerk in Nederland’. Dat betekent dat de Regeling voor de Kerkmusici niet vrijblijvend is. Zoals de Kerkorde verplichtingen schept aan de gemeenten die zich hebben aangesloten bij de PKN, doet ook de Generale Regeling voor de Kerkmusici dit. In feite komt het volgen van de Regeling neer op twee elementen. Allereerst is of wordt een plaatselijke (wijk-)gemeente ‘ingedeeld op kerkmuzikaal functieniveau’. De
NotaBene | januari 2015
meeste voormalige Nederlandse Hervormde kerken zijn al ingedeeld; wat betreft de voormalige Gereformeerde Kerken in Nederland moet nog een inhaalslag worden gemaakt. Deze functieniveauindeling behelst kortgezegd dat op grond van kerkmuzikaal beleid wordt vastgesteld of bij de betreffende gemeente een eerste-, tweede- of derdegraads kerkmusicus (cantor en/of organist, en op termijn wellicht pianist, etc.) past. Bijvoorbeeld op grond van de aan-
wezigheid van een monumentaal orgel, of van de wens elke maand een Bach-cantate op hoog niveau uit te voeren. Vervolgens biedt de Regeling handvatten om te komen tot de aanstelling van de best passende kerkmusicus in de betreffende gemeente. De niet-vrijblijvende status van de Regeling is echter bij veel kerkenraden en kerkmusici niet bekend. Veelal wordt de Regeling gezien als een verzameling aanbevelingen, die al dan niet kunnen
Zaterdag
28 februari
vanaf 11.00 uur
in de Bergkerk te Amersfoort
7
VERENIGINGSNieuws worden gevolgd en waarvan, als beide partijen daarmee akkoord gaan, naar believen kan worden afgeweken. Dit is dus niet het geval! In Ordinantie 5, Artikel 6 lid 3 van de Kerkorde staat: De kerkmusicus wordt hetzij op arbeidsovereenkomst hetzij op basis van vrijwilligheid aangesteld volgens de bepalingen van de generale regeling voor de kerkmusici. Met andere woorden: de beroepskerkmusicus, maar ook de vrijwillige kerkmusicus dient te worden aangesteld volgens de bepalingen in de Regeling. Dit lijkt rigide en in sommige situaties zelfs onwerkbaar. In veel gevallen negeert men daarom op voorhand de regelgeving en ‘lost men het ter plekke op’. Waarom het volgen van de Regeling toch voor alle partijen het beste is, zal tijdens de studiedag worden uiteengezet. Overigens biedt de Regeling wel degelijk ruimte om plaatselijk tot maatwerk te komen, waarbij bij het Protestants Landelijk Dienstencentrum advies kan
worden ingewonnen. Vervolgens zal de Commissie Regeling met de betrokken partijen deze ruimte verkennen, om te komen tot een oplossing-op-maat. Tijdens de studiedag zal ook hier op worden ingegaan. In de Rooms-Katholieke kerk bestaat geen verplichtende regeling, en gaat het om aanbevelingen. Niets is opgelegd aan plaatselijke parochiebesturen. De lokaal verantwoordelijken zijn geheel vrij in het –geheel of gedeeltelijk– toepassen van de door de bisschoppen aangeboden regelgeving. Men kan dus ook naar believen shoppen in de aangeboden regels. Ook de hoogte van de vergoeding is vrij ter beoordeling van de plaatselijk verantwoordelijken. Ten principale gelden de regels voor wat betreft de betaling (en eventueel daarvoor te verwerven bevoegdheidsverklaringen) én de juridische fundering van het ‘dienstverband’–indien ze worden toegepast– primair voor de beroepsmusici, ook al bieden
ze aanknopingspunten voor de amateur.
Vragen
Bovenstaande inleiding leidt tot vragen als: · Zijn kerkbesturen bekend met het gegeven dat er regelingen zijn? · In hoeverre worden ze gehanteerd? · Wat is het beleid van de kerkbesturen die de regels links laten liggen? Heeft men wel een beleid ten aanzien van de kerkmusicus in de gemeente of parochie, en is er een beleid ten opzichte van andere ‘medewerkers’? · Heeft men een beleid ten behoeve van de kerkmuzikale invulling van de eredienst? Is er contact voor de vieringen tussen de diverse actoren? Of is er sprake van ad hocinvulling door de ‘dienstdoende’ pastor dan wel de kerkmusicus? · Is er sprake van te onderscheiden rollen in dezen? · Is er in dit beleid ruimte voor ontwikkeling /scholing? · Zijn er andere kerkmuzikale ac-
tiviteiten of bezigheden voor de kerkmusicus buiten de liturgie? · Wie zijn bestuurlijk verantwoordelijk? Het meest recente empirische materiaal dateert uit 2007. In dat jaar verschenen zowel Uitvoering en beleid kerkmuziek R.-K. parochies (Kaski rapport 558, augustus 2007) als Onderzoek onder kerkmusici en kerkmuzikale praktijken in de Protestantse Kerk in Nederland (Kaski rapport 564, oktober 2007). Dat er in het beleid rond kerkmusici in gemeenten en parochies nog wel wat te winnen is, blijkt overduidelijk uit deze onderzoeken. Is er inmiddels actueel onderzoek nodig? Twee onderzoeksvragen zouden dan naar voren kunnen komen: · Wat is de bekendheid van de regelgeving bij kerkmusici en hoe ervaren zij hun contacten hieromtrent met kerkbesturen? · Wat is de bekendheid van de regelgeving bij kerkbesturen en hoe vertaalt zich dat in beleid?
Het programma van het symposium is als volgt: 1 (11.00 uur:) Opening door Henk Eijsenga, voorzitter van de KVOK, en toelichting door dagvoorzitter Rein van der Kluit 2 Regels Hoe zitten de huidige regelgevingen in grote lijnen in elkaar, hoe kunnen lokaal verantwoordelijken daar gebruik van maken en wat is de rol van de lokale individuele kerkmusicus zélf in dezen? · voor de PKN: Kees Hoeksma · voor de R.-K. kerk: Ben Hillen 3 Stand van zaken Hoe is het ermee gesteld? Is er beleid van de lokale kerkelijke autoriteiten in dezen, zowel rechtspositioneel als ten aanzien van de kerkmuzikale invulling van de eredienst ? · voor de PKN: Reinoud G. Egberts · voor de R.-K. kerk: Ben Hillen
4 De context: Kerkelijk Nederland anno nu en ontwikkelingen in de nabije toekomst. Joris Kregting (Kaski) 5 Plm. 13.20 uur: Lunch 6 (Vanaf 14.15 uur:) Discussie · Hoe is de bestaande situatie te verbeteren? Welke wegen zijn er, en welke personen en instanties zijn daarvoor aan zet? Hoe zijn de conclusies van vandaag uit te dragen? 7 Thee-/koffiepauze 8 Korte weergave van de discussie en conclusies 9 Plm. 16.00 uur: Borrel en nazit
Informatie over aanmelding en kosten voor het bijwonen van het symposium worden zo spoedig mogelijk bekend gemaakt op www.kvok.nl en in de volgende editie van NotaBene. Noteer de datum 28 februari alvast in de agenda! het bestuur (met dank aan de Commissie Regeling/PLDC)
8
NotaBene | januari 2015
VERENIGINGSNieuws Afdelingen DRENTHE - Leo Ridderbos | Ballastweg 15 | 7741 ZM Coevorden | 0524-517461 |
[email protected] FRYSLÂN - Wim Dijkstra | Kerksingel 11 | 9682 PD Oostwold-Oldambt | 06-41526032 |
[email protected] GELDERLAND - J. van den Brand | Schrijnwerkershorst 10 | 7328 PC Apeldoorn | 055-5331089 |
[email protected] GRONINGEN - Roelof Kuik | Zandsteenlaan 30| 9743 TN Groningen | 050-3126821 |
[email protected] LIMBURG - Huub Geurten | Hofstraat 12 | 6121 ZE Born | 046-485 7919 |
[email protected] NOORD-BRABANT - Han van Weeren | Bergmannstraat 53 5615 KE Eindhoven | 040-2515799 |
[email protected] NOORD-HOLLAND - S. Boukes | Roelat 50 | 1906 VG Limmen | 072-5054850 |
[email protected] OVERIJSSEL - Bastiaan Nuijen | Pastoor Schneiderstraat 7 | 7545 CM Boekelo | 053-4303029 | mob. 06-44454258 |
[email protected] UTRECHT/Zuid-Oost Flevoland - Karel Demoet | Vechtoever 57 | 3555 SZ Utrecht | 06-49391998 |
[email protected] ZEELAND - Kees Tempelaar | A. Pouwerstraat 14 | 4333 MC Middelburg | 0118436091 |
[email protected] ZUID-HOLLAND-NOORD - Jan van der Spek | Werkzijde 39 | 2543 CA Den Haag | 070-3662493 |
[email protected] ZUID-HOLLAND-ZUID - Thea Verhagen | Oude Haven 87 | 2992 BL Barendrecht | 0180-654631 |
[email protected]
Volg voor het laatste nieuws
www.orgelenkerkmuziek.nl
Sound craftmanship Zuidergracht 17 3763 LS Soest The Netherlands Tel. +31 (0)35 - 601 25 92 Fax +31 (0)35 - 603 11 50
NotaBene | januari 2015
9
VERENIGINGSNieuws
J.L.van den Heuvel Orgelbouw BV
Amstelwijckweg 44 3316 BB Dordrecht tel.: 078 6179540 e-mail:
[email protected] website: www.vandenheuvel-orgelbouw.nl
nieuwbouw en restauratie onderhoud en stemmen gebruikte orgels en opslag
BUXTEHUDE ORGEL WETTBEWERB
orgelmakerij
Bakker Timmenga b.v.
BUXTEHUDE ORGAN COMPETITION 2015
SEP 24 — OCT 03, 2015 4th International Buxtehude Organ Competition 2015 presented by the "Gemeinnützige Sparkassenstiftung zu Lübeck" and the University of Music Lübeck Applications to be received by May 15, 2015 Number of participants maximum of 25 organists born in 1985 or later The "Gemeinnützige Sparkas-
Kleine Kerkstraat 25 8911 DL Leeuwarden (058) 212 96 87 www.bakker-timmenga.nl
senstiftung zu Lübeck" prize 1st prize 8.000 �, 2nd prize 5.000 �, 3rd prize 3.000 � International Jury Michael Radulescu (chairman), Jörg-Andreas Boetticher, Franz Danksagmüller, Pieter van Dijk, Arvid Gast, Naomi Matsui, Karin Nelson Register Mail:
[email protected]
Zuidbroek Hervormde Kerk H.H. Freytag – F.C. Snitger 1795 Restauratie 2006-2007
10
Find out more: www.buxtehude-orgelwettbewerb.de, www.mh-luebeck.de
MHL_Anzeige_Buxtehude_94x125_141030.indd 1
31.10.14 13:22
NotaBene | januari 2015
VERENIGINGSNieuws
25 jarig jubileum Orgelmakerij Van der Gutten bv nieuwbouw | restauratie | onderhoud Hoofdweg 99 | 9684 CC Finsterwolde tel 0597 - 33 14 72 | 06 - 22 90 94 79 | fax 0597 - 33 15 27 www.orgelmakerij.nl |
[email protected]
Deze maand in Het Orgel: • Het orgel in het vocale, liturgische oeuvre van Johann Sebastian Bach (I) Jan Smelik • De N.O.V. en de confessionalisering van het muziekleven 1890-1948. Van interconfessionele liefdadigheidsvereniging tot protestantse vakvereniging Petra van Langen • In memoriam Bernard Bartelink Gemma Coebergh • Vier Nederlandse nieuwbouw-orgels. Deel 1: twee nieuwe orgels in negentiende-eeuwse snit Sietze de Vries • In memoriam Antoine Schreurs Victor Timmer & Ton van Eck • Toulouse les Orgues, of: over economie en orgelcultuur Peter Ouwerkerk Besprekingen • Albert Schweitzer - Musik und Ethik • Gabriël Verschraegen, Orgelwerken • Bulletin 13 Association Duruflé Nabestellen:
[email protected]
NotaBene | januari 2015
11
12
NotaBene | januari 2015
AGENDA concerten in januari Do 1 Amersfoort St.-Joriskerk | 15.30 Rien Donkersloot (Bach) Breukelen Pieterskerk | 15.30 Johan Erné (Nieuwjaarsconcert, Buxtehude, Fischer, Bach). Info: adcs.home.xs4all.nl/muziek/2014.html Goes Grote of Maria Magdalenakerk | 16.00 Arno van Wijk (orgel), Amerentia van der Kooij (viool; Bach-concert). Info: www.muziekindegrotekerkgoes.nl Leeuwarden Lutherse Kerk | 16.00 Theo Jellema (orgel), Broer de Witte (klavecimbel; Nieuwjaarsconcert) Zaltbommel Grote of St.-Maartenskerk | 15.30 Jos Moeke (Nieuwjaarsconcert). Info: www.josmoeke.nl Za 3 Nijkerk Grote Kerk | 20.00 Evert van de Veen (Nieuwjaarsconcert). Info: www.hervormdnijkerk.nl/gemeente/muziek Rotterdam Grote of St.-Laurenskerk | 15.00 Pieter Heykoop (Samenzang met improvisatie ‘Ruwe stormen’ van K.J. Mulder) Info: www.laurenskerk.ntk.nl Rotterdam Grote of St.-Laurenskerk | 19.30 Marco den Toom (‘Colourful Newyear – improvisations classic & popular and more’). Info: www.laurenskerk.ntk.nl Utrecht Domkerk | 15.30 Jan Hage (Nieuwjaarsconcert, verzoekprogramma). Info: www.domkerk.nl Zo 4 ’s-Hertogenbosch Grote Kerk | 12.15 Jamie de Goei (Nieuwjaarsconcert, populair programma). Info: www.jdegoei.nl Schagen Christoforuskerk | 15.30 Tjeerd van der Ploeg (Widor: Symhonie V; Reger: Wie schön leuchtet der Morgenstern). Info: www.nicholsonschagen.nl Vr 9 Alphen aan den Rijn Adventskerk | 20.15 Simon Stelling (orgel), Sannie de Jongh (fluit). Info: www.orgelcommissiealphen.nl Za 10 Amsterdam Ronde Lutherse Kerk | 20.00 Matthias Havinga, Christiaan de Vries en Klaas Koelewijn (orgel). Info: www.matthiashavinga.com; zie ook pag. 4 en 5 Zo 11 Rotterdam St.-Laurenskerk | 15.00 Hayo Boerema (orgel), Laurenscantorij (Happy New Year!). Info: www.laurenskerkrotterdam.nl Vr 16 Amsterdam Orgelpark | 20.15 Thomas Trotter (Mendelssohn, Dupré, Wammes, Kee). Info: www.orgelpark.nl Za 17 Amsterdam Orgelpark | 17.00 en 20.15 Composities van Luiz Henrique Yudo (gebaseerd op lijntekeningen van Wacław Szpakowski), Messiaen en Huysmans. Info: www.orgelpark.nl
Vr 23 Amsterdam Orgelpark | 20.15 Guus Janssen, Greetje Bijma, Wolter Wierbos, Teo Joling (Muziektheatervoorstelling; regie Mark Timmer). Info: www.orgelpark.nl Za 24 Amsterdam Orgelpark | 20.15 Guus Janssen, Greetje Bijma, Wolter Wierbos, Teo Joling (Muziektheatervoorstelling; regie Mark Timmer). Info: www.orgelpark.nl Gouda Gereformeerde Gemeente | 20.00 Sybolt en Euwe de Jong Lekkerkerk Grote of Johanneskerk | 20.00 Arie vd Vlist en Lennert Knops (orgel en vleugel), Maria Knops (harp), Marha van Gent (fluit), Corné van der Giessen (panfluit), Pier de Jong (harp) Utrecht Domkerk | 15.30 Jan Hage (Bach, Pepping, Distler). Info: www.domkerk.nl Zo 25 Amsterdam Orgelpark | 20.15 Guus Janssen, Greetje Bijma, Wolter Wierbos, Teo Joling (Muziektheatervoorstelling; regie Mark Timmer). Info: www.orgelpark.nl Soest De Open Hof | 16.00 Gonny van der Maten (orgel en declamatie ‘Aan de liefde uitgeleverd’). Info: www.zondagmiddagconcerten-soest.nl Vr 30 Elburg Kloosterkapel | 20.00 Sander van den Houten (orgel), Ab Weegenaar (fagot). Info: www.orgelkloosterkapel.nl Za 31 Amsterdam Orgelpark | 20.15 Organist Kirstin Gramlich (orgel), Amsterdam Brass Quintet. Info: www.orgelpark.nl Leiden Marekerk | 16.00 Henk Gijzen (orgel), Douwe v/d Meulen (barokhobo), Lotte Beukman (cello). Telemann
Het L. van Dam-orgel (1869) in de Lutherse Kerk te Leeuwarden (zie 1 januari) | Foto: Maarten Rog
NotaBene | januari 2015
13