BEHANDELINGSCENTRUM VOOR DRUGGEBRUIKERS ___________________________________________________________
KOMPAS vzw. JUBILEUM 25j WERKING. PERSTEKST. INLEIDING. 19/08/1987 om 10h15. Na een 10-tal dagen wachttijd in een kliniek wordt Franky V. opgenomen in het Crisisprogramma van Kompas. De eerste cliënt en bewoner van Kompas, de eerste in een lange rij mensen die hulp zoeken voor problemen door gebruik van illegale drugs. Voor Kompas het begin van de uitbouw van een netwerk van drughulpverlening binnen WestVlaanderen met residentiële programma’s, ambulante werkpunten, oudergroepen, gezinsondersteuning, gevangeniswerk……en zoveel meer dat moeilijk onder een noemer valt. Kompas anno 2012: de drugproblematiek evolueert continue dus Kompas is het WestVlaanderen schatplichtig om mee te evolueren en constant nieuwe zorgprogramma’s voor druggebruikers en hun omgeving uit te bouwen.
AANBOD van KOMPAS. Basiswerking valt onder erkenning van Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (RIZIV). Personeelsequipe van 54 personen. Masters Menswetenschappen, Bachelors Menswetenschappen, Huisartsen, Psychiaters, Boekhouding, Administratie,…..
AMBULANTE DRUGZORG KOMPAS Voor wie: Voor iedereen die vragen heeft of problemen ervaart door illegaal middelengebruik. Waar: 6 werkpunten: Kortrijk, Roeselare, Ieper, Torhout, Menen en Waregem. Aanbod: - informatie en advies - probleemstelling - hulp, begeleiding en behandeling van gebruiker en omgeving - behandeling op medisch en psychiatrisch vlak / substitutie - nazorg, activering en re-integratie Team: 29 personeelsleden.
KOMPAS-CRISIS Voor wie: Voor jongeren en volwassenen die zware problemen hebben, of verslaafd zijn aan drugs. De ernst van de problemen maakt een acute opname noodzakelijk. Waar: Opnameafdeling in Kortrijk. Capaciteit van 10 bedden. Aanbod: Tijdens het verblijf kan de gebruiker/verslaafde emotioneel tot rust komen en zal onder medische begeleiding lichamelijk worden ontwend. Via een motivatieprogramma op basis van groepsleven wordt men geholpen om het besluit te nemen om voorgoed met druggebruik te stoppen. Samen met de betrokken persoon wordt gezocht naar een aangepaste vervolgbehandeling. Team: 15 personeelsleden.
KOMPAS-DE KIER Voor wie: Voor jongeren die – meestal na een crisisopname of via begeleiding op ambulante basis – voldoende inzicht en motivatie verworven hebben om verdere stappen in behandeling te zetten. Waar: Verblijfsafdeling in Kortrijk. Capaciteit van 6 bedden. Aanbod: De behandeling omhelst een residentieel luik van 5 maanden en een ambulante nazorgfase op vrijwillige basis. Via individueel gerichte begeleiding binnen een kleine leefgroep met aandacht voor versterkend en ervaringsgericht werken, wordt beoogd dat de jongere inzicht krijgt in de totaalproblematiek van zijn verslaving. Door het uitbreiden van het zelfbeeld, emotionele –en gedragsvaardigheden wordt de jongere geleerd weerbaarder te worden en terug deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Er wordt geholpen bij de uitbouw van een realistisch levensbeeld met invulling van woonvorm, werk, vrije tijd, financies, familiaal- en sociaal netwerk. Team: 7 personeelsleden.
KOMPAS –PROJECTWERKING Hulpaanbod die als noodzakelijk wordt aangevoeld, maar nog geen vaste erkenning en financiering heeft. Werkingsmiddelen komen via tijdelijke subsidies, gemeentetoelagen, sponsoring, giften en eigen middelen. Oudergroepen in Kortrijk, Roeselare en Ieper. De oudergroep is er voor iedereen die een ouderrol vervult en te maken heeft met een druggebruikende zoon/dochter. Deze bijeenkomst gaat tweewekelijks door op dinsdag van 18h tot 20h. Volgende gespreksonderwerpen kunnen aan bod komen: productinfo, juridische zaken, medische aspecten, reactietips,…. Deze samenkomst wordt bijgewoond door een beroepskracht om de groepsleden te ondersteunen. Gerechtelijke Alternatieve Maatregelen (GAM). Begeleiding en behandeling voor druggebruikers die onder toezicht staan van justitiële instanties. Men dient een behandeling te volgen als alternatief op een veroordeling of straf. Kompas aan Huis. Kompas aan Huis (KaH) wordt aangeboden aan minderjarige druggebruikers (of vermoeden van gebruik) die crisissituaties creëren binnen hun gezin of leefomgeving. Via mobiele (ten huize), directe (binnen 24h), intensieve (meerdere contacten per week) en korte begeleidingen (max 6 weken), wordt het crisismoment omgebogen naar positieve verandering zodat het gezin zelfstandig verder kan of zijn weg kan vinden naar reguliere (drug) hulpverlening op maat. Clean Up Samenwerkingsproject tussen Jeugdparketten Kortrijk & Ieper, Oranjehuis en Kompas. Ambulant programma voor persisterende minderjarige druggebruikers waarbij vrijwillige drughulpverlening niet haalbaar blijkt. Het programma wordt opgelegd door de jeugdrechter. Het omvat 9 maanden intensief werken rond het druggebruik via groepsmomenten, individuele gesprekken, urinecontroles en een nauw contact met de directe omgeving. JUMP Samenwerkingsproject tussen OCMW Roeselare, Stad Roeselare, Groep Intro en Kompas. Ondersteuningsaanbod aan mensen die problemen ervaren om in te stromen in de gewone arbeidsmarkt omwille van middelengebruik, psychische kwetsbaarheid, lange werkloosheid of ontbreken van algemene arbeidsattitudes. Liaison Project in opdracht van Provincie West-Vlaanderen en Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg West-Vlaanderen. Doel is het ter beschikking stellen van drugspecifieke expertise aan algemene zorgdiensten (psychiatrische ziekenhuizen, psychiatrische diensten van algemene ziekenhuizen, jeugdinstellingen,..). Via een concreet cliënt/casus situatie wordt samen met het behandelende team een haalbaar drugaanpak toegepast in de praktijk. Consultatiemoment te Poperinge. Iedereen met vragen of problemen betreffende illegale middelen, kan op donderdag, van 09h tot 12h, terecht in het Sociaal Huis te Poperinge. Een medewerker van Kompas probeert, samen met de hulpvrager, de nodige informatie, antwoorden en alternatieven te vinden. Voor medische of psychiatrische ondersteuning wordt verwezen naar Ambulante Drugzorg Ieper.
WERKINGSCIJFERS KOMPAS NA 25 JAAR. WERKING 1987 – 2011. Hulpvragen: Opgestarte behandeling: Aktieve dossiers dd 01/11/2012:
22.519 12.020 922
Ambulante Drugzorg Kompas: 1995 - 2011
Hulpvragen: 8.670 Behandeling: 5.780
Kompas-Crisis: 1987 - 2011
Hulpvragen: 8.649 Behandeling: 3.543
Kompas-De Kier: 1993 - 2011
Hulpvragen: Behandeling:
Kompas-Projecten: 1995 - 2011
Hulpvragen: 4.504 Behandeling: 2.404
696 293
GEMIDDELDE LEEFTIJD. 1987 1995 ADK: / 20.3j
1997 20.5j
2007 24.7j
2011 26.4j
CRISIS:
23.5j
20.7j
23.9j
27.5j
HEROINE 64% 32% 47% 58% 45%
Speed/XTC 9% 38% 43% 13% 16%
COCAINE 2% 7% 5% 11% 24%
THC 20% 18% 4% 16% 11%
ANDERE 5% 5% 1% 2% 4%
/// 17% 18% 32% 17%
/// 34% 36% 19% 17%
/// 3% 6% 10% 16%
/// 44% 39% 34% 43%
/// 2% 1% 5% 7%
25.3j
PROBLEEMPRODUCT. CRISIS 1987 1995 1997 2007 2011 ADK
1987 1995 1997 2007 2011
KOMPAS 1987 – 2011: Evoluties binnen drugproblematiek. Scala gebruikte producten is fors uitgebreid met synthetische drugs en mengvormen. Laatste jaren veel designerdrugs en energieproducten. De prijs van de drugs blijft stabiel ( dus relatieve daling). Hogere beschikbaarheid van producten ( cannabis, cocaïne) Prominente positie van recreatief druggebruik waardoor hulpvragen divers worden. Het profiel van de druggebruiker evolueert van een marginaal verslaafde naar een meer geïntegreerde probleemgebruiker. Leeftijd van eerste illegaal gebruik daalt. De gemiddelde leeftijd van de cliënten stijgt omdat de druggebruiker een langere levensverwachting heeft. Druggebruik zit minder in taboesfeer; is meer bespreekbaar. Ouders en omgeving van gebruiker vragen vlugger om hulp. Nood aan verschillende hulpverleningssystemen: van drugzorg (harmreduction, straathoekwerk) tot drugbehandeling (intensieve residentiële behandelingen). West-Vlaanderen heeft het minst drughulpverlening per inwoner. Cliëntaanbod overtreft het hulpverleningsaanbod: spook van wachttijden.
KOMPAS: 2012-2020. Hulpverlening moet mee evolueren met de steeds veranderende drugproblematiek. Dit binnen het huidige maatschappelijk/ economisch kader. Drugsector dient zich in te passen in een Vlaams Drugbeleid (2014?) Volgende hulpverleningsvormen vragen om uitbouw: Mobiele drughulpverlening: ten huize, vindplaatsgericht. Aanbod op maat: productgericht. Korte en intensieve aanpak: Kompas-Crisis aan Huis , hervalaanpak,… …….
THEUWEN Jan. November 2012.
