Karin Slaughter in Amsterdam

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 8, nummer 6, juni 2014 – www.boekenkrant.com

LETTERENLOOP 7e Letterenloop, zondag 15 juni 2014 Kijk voor meer info op www.letterenloop.nl

Arjen Robben: ‘Ik vind Louis van Gaal heel erg goed!’ 18

Marco Mertens

Gijs Wanders over de sloppenwijken van Rio de Janeiro 3

Paul Grefkens

Karin Slaughter in Amsterdam 15

‘Hopelijk voelen Nederlanders en Vlamingen zich gevleid!’

Ben van Beurten: Recepten voor ­fanatieke fietsers

23

Prijswinnaar ­Terrin schrijft Formule 1-roman

14

Op reis naar het Engeland van Jane Austen

5

titus vegter

2014

www.boekenkrant.com

en verder Losse delen Boekhandel Win een boek Colofon

2 33 35 35

In deze editie extra aandacht voor de Eerste Wereldoorlog en het WK Voetbal in Brazilië 27

Inge Ipenburg: van soapie tot thrillerschrijfster

DE BOEKHANDEL, SCENE VOOR AL UW CRIME •011-020 Boekenkrant 6 KBb_Printbanner_130x30.indd 1

Nico Kroon

Voetbal & Oorlog

De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan. 27-05-14 15:07

21

Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 2

losse delen nieuws +++

Grasveld versus slagveld Deze maand is het precies honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Miljoenen jonge mannen verloren het leven in de loopgraven, of zouden de rest van hun leven rondlopen met littekens op hun lichaam en ziel. Het is mooi dat juist nu de jongens van over de hele wereld op hun eigen vreedzame manier ten strijde trekken voor hun land tijdens het WK Voetbal. Wij supporters hijsen onszelf in uniformen, versierd met leeuwen, rood-wit-blauwe strepen en opgeplakte wuppies. Ik weet nog hoe ik tijdens het vorige WK, toen ik door een oranje wijk fietste, van mijn fiets getrokken werd door een wildvreemde mevrouw, die me even wilde betrekken bij een overwinningsdansje. Waar oorlog het land kan verscheuren, brengt voetbal ons samen. Zelfs als je elkaar niet kent. In deze Boekenkrant kijken we uit naar het WK, maar herdenken we ook de Eerste Wereldoorlog. Laten we blij zijn dat we dit jaar in Brazilië het grasveld boven het slagveld verkiezen. Laten we genieten van de saamhorigheid die het voetbal ons brengt. En laten we vooral die jonge mannen de finale in juichen. Anouk Abels ([email protected]) Coördinator redactie Boekenkrant

www.covercards.nl

Verstuur dit boek als een briefkaart! Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.

Het gerecht van Inge Ipenburg is een spannende thriller over de vraag: hoe ver gaat je rechtvaardigheidsgevoel als het ten koste gaat van jezelf en je vrienden? Inge Ipenburg, Het gerecht, Uitgeverij De ­Fontein, ISBN 978 90 261 3654 2 (€ 18,99)

:

:

Land

e-mail

Stuur deze bon naar: Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland

: Postcode

Handtekening :

: Straat

Plaats

Man/Vrouw :

Opgeven via www.boekenkrant.com/abo kan ook!

Naam

ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,inclusief bezorgkosten

Ja,

NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 12 NUMMERS VOOR €

BON

Patrick Curry

redactioneel

Ilja Leonard Pfeijffer heeft de Libris Literatuurprijs 2014 gewonnen voor zijn boek La Superba. De jury prees Pfeijffers roman om zijn universele zeggingskracht. Na de bekendmaking van de prijs steeg het boek meteen naar de derde plaats in de bestsellerlijst van het CPNB. +++ ‘Dat is geen schrijven, dat is typen’, zei Truman Capote ooit over het werk van Jack Kerouac. Deze en meer beledigingen van schrijvers onder elkaar zijn terug te vinden in een ‘beledigingssschema’ van de Huffingtonpost. William Faulkner hekelde Ernest Hemingways simpele woordgebruik, waarop Hemingway reageerde: ‘Arme Faulkner. Denkt hij echt dat grootse emoties worden opgeroepen door grootse woorden?’ +++ Veel artiesten beoefenen meerdere kunstvormen. Zo ook Kurt Vonnegut, schrijver van klassiekers als Slachthuis vijf. Vonnegut tekende graag, waarbij hij zich liet inspireren door de kubisten, maar ook door surrealisten als Joan Miró. Zijn dochter Nanette heeft nu een boek uitgebracht, Drawings, met 145 van zijn beste tekeningen, voorzien van zijn eigen commentaar. +++ De Grote Vriendelijke Reus, wie kent hem niet? Het in 1982 verschenen boek van Roald Dahl is nog altijd erg populair. Tijd voor een nieuwe film over de meterslange kindervriend, moeten ze bij DreamWorks hebben gedacht. De film is naar verwachting in 2016 in de bioscoop te zien. +++ Kinderboerderijen door heel Nederland openden onlangs hun eerste zwerfboekstation. Deze mini-bibliotheken bevatten boeken die overal kunnen worden achtergelaten om van kind naar kind te zwerven en zo vaak mogelijk gelezen te worden. +++ Een boek dat is bedoeld om te… drinken! De organisatie Water is Life heeft The Drinkable Book geïntroduceerd. Dit boek bestaat uit oranjekleurig papier dat bacteriën uit water filtert en het drinkbaar maakt. Eén boek kan iemand tot wel vier jaar schoon drinkwater geven. +++ Op zondag 15 juni vindt in Haarlem de Letterenloop plaats. De Letterenloop staat voor hardlopen met schrijvers, journalisten, cabaretiers, mensen uit het boekenvak, lezers en andere enthousiaste hardlopers. Het doel van de Letterenloop is geld ophalen voor Stichting Run4Schools. +++ Sommige mensen vertrouwen hun liefdesverdriet toe aan hun dagboek, maar de 31-jarige Chase Compton besloot het anders aan te pakken. Hij vertelt het verhaal van hem en zijn partner, met wie hij 9 maanden lang een relatie had, via reviews op de recensiewebsite Yelp. De New Yorker heeft inmiddels al 20 reviews achtergelaten bij verschillende restaurants en bars waar hij samen met zijn geliefde was.

abe

boekenkrant tip 3

2014, week 22

Gijs Wanders, Rafels van Rio

Inge Ipenburg, Het gerecht

De finale van het wereldkampioenschap voetbal in Brazilië staat op het punt te beginnen. Maar dan verdwijnt de wereldcup…

Als Sandra op een avond in het Amsterdamse Sarphatipark getuige is van een verkrachting, zet dat haar hele leven op zijn kop. Ze herkent in de verkrachter een bekende strafadvocaat.

nederlandse t0p 3

Jan Rothuizen, The Soft Atlas of Amsterdam The soft atlas of Amsterdam is niet zozeer een optekening van de stad zelf, als wel van zijn bewoners en bezoekers.

(Bron: Stichting CPNB) 2014, week 22

Karin Slaughter, ­Veroordeeld

Michel van Egmond, Kieft

Herman Koch, Geachte heer M.

Op haar eerste dag bij de politie van Atlanta wordt Kate Murphy geconfronteerd met de vooroordelen van haar mannelijke collega’s. Maar Kate is niet de enige vrouw die het moeilijk heeft.

Bijna twintig jaar lang droeg voetballer Wim Kieft een groot geheim met zich mee. Kieft is het verslag van de bittere strijd tegen zijn verslaving.

De eens gevierde schrijver M. had zijn grootste succes met een roman over de verdwijning van Jan Landzaat. Nu raakt hij echter steeds meer in de vergetelheid.

belgische top 3

Willy Vandersteen, Charel Cambré & Marc Legendre, Amoras 3 Krimson Suske zint op wraak: Krimson moet boeten, hij heeft zijn Wiske vermoord. Samen met Jérusalem trekt hij op oorlogspad.

(Bron: Boekenvak.be) 2014, week 20

Herman Koch, Geachte heer M. De eens gevierde schrijver M. had zijn grootste succes met een roman over de verdwijning van Jan Landzaat. Nu raakt hij echter steeds meer in de vergetelheid.



Willy Vandersteen & Claus Scholz, De Rode Ridder 242 De spookkrijgers Yorimoto roept de hulp van de Rode Ridder in om samen de wapens op te nemen tegen zijn vader.

squalies.blogspot.com

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 3

literatuur brasil 2014

In de schaduw van de stadions Gijs Wanders is wellicht het meest bekend van zijn periode als nieuwslezer bij de NOS. Ook werkte hij als eindredacteur bij Met het oog op morgen en het ­Jeugdjournaal. Als freelance journalist reisde hij heel wat brandhaarden af. Tegen de achtergrond van het naderende WK voetbal speelt zijn nieuwe roman Rafels van Rio zich af in de favela’s, de sloppenwijken van Rio, waar drugsgeweld aan de orde van de dag is. Door Merijn Schipper Wat was voor jou de aanleiding om Rafels van Rio te schrijven? ‘Tijdens de slotceremonie van het WK in ZuidAfrika zag ik iemand plotseling het veld oprennen. Hij probeerde de beker te pakken die op een sokkel stond. Toen dacht ik: daar moet ik iets mee doen. In 2014 staat diezelfde beker in Rio de Janeiro. Wie zou hem daar willen ontvreemden? Ik reisde naar Rio en zocht mensen met een motief. Ik hoorde verhalen die ik nooit had kunnen verzinnen.’

maar hier sta je ineens tegenover gewapende kinderen. Sommigen bieden zich al op achtof negenjarige leeftijd bij een drugsbaas aan. Ze krijgen een pistool en moeten bewijzen dat ze iemand kunnen ombrengen. Die drugsjongens dragen de zwaarste wapens en het kost ze geen moeite om te doden. Nanko krijgt veel respect, ook van de drugsbazen. Ze weten dat hij deze jongens een veiliger toekomst wil bieden. In de drugswereld wordt tachtig procent niet ouder dan 20 jaar. Nanko krijgt van de drugsbazen een quotum: elk jaar mag hij een maximum aantal jongens uit de drugsbendes halen. Hij leidt ze op binnen het project ‘Soldados nunca mais’, wat ‘nooit meer kindsoldaat’ betekent. Ze krijgen onderwijs en worden voorbereid op fatsoenlijk werk.’

Gijs Wanders

Paul Grefkens

‘Ik ben voor reportages in veel oorlogs­ gebieden geweest, maar hier sta je ineens tegenover gewapende kinderen.’

Hoe verhoudt je journalistieke werk zich tot je schrijverschap? Wat voor onderzoek heb je onderno- ‘De journalistiek heeft me geleerd te luisteren en achter elk men voor je nieuwe roman? antwoord te zoeken naar het ver‘Voor het schrijven wilde ik verhahaal achter het verhaal. Dat betekent len verzamelen van mensen uit de favela’s. Ik ben niet zomaar zo’n slop- doorvragen. Als mensen voelen dat je geïnteresseerd bent, zijn ze bereid penwijk ingegaan; ik heb hulp en veel te geven. Daarbescherming gekregen naast heb ik bij mijn van mijn vriend Nanko journalistieke werk van Buuren. Hij is direcgeleerd om niet morateur van de IBISS Founlistisch te worden. Ik dation en heeft in de probeer alle vooroorafgelopen 25 jaar veel delen van me af te zetwaardevolle projecten ten, hoe moeilijk dat opgezet voor de allersoms ook is. Het schrijarmsten en kwetsbaven van een roman is ren. Hij kent hun wereld overigens wel heel iets goed en ook de gevaren. anders dan het schrijDankzij hem wist ik wat ven van een journalisik wel en niet kon doen. tiek stuk. Als journalist Ik ben voor reportages ben je gewend om alles in veel oorlogsgebieGijs Wanders, Rafels van Rio, uit te leggen. Bij een den geweest met soldaUitgeverij Lemniscaat, ISBN roman is juist de kunst ten en guerrillastrijders, 978 90 477 0672 4 (€ 14,95)

van het weglaten belangrijk. Het maakt je verhaal sterker: de fantasie van de lezer kan dan rijpen.’ Je schreef hiervoor naast non-fictie vier jeugdboeken. Rafels van Rio is een roman. Waarin zit het verschil? ‘Dat zit vooral in de heftigheid. Kinderen vanaf ongeveer 14 jaar, die veel lezen of gehard zijn door de tv, kunnen dit boek misschien wel aan. Er zijn rauwe levensverhalen verwerkt in de personages. Maar ik heb me bij het schrijven nog flink ingehouden. Soms was de werkelijkheid te heftig. Zo kwam ik een aardige jongen tegen met zo’n schattig kopje. Ik hoorde dat zijn moeder vermoord was door de drugsbaas – letterlijk gevierendeeld! De jongen sloot zich aan bij de bende van de drugsbaas met slechts één gedachte: hij wilde zich in een vuurgevecht

met de politie of een rivaliserende bende omdraaien naar de drugsbaas en dan met hem afrekenen. Nanko heeft hem daar weggehaald.’ Wat hoop je met je roman te bewerkstelligen? ‘Ik hoop dat ik mensen het gevoel kan geven dat ze worden meegenomen naar een land waar ze nooit zijn geweest, naar een situatie die ze hopelijk nooit zelf zullen beleven, maar waar ze wel iets van opsteken, zodat ze weten hoe het leven in de schaduw van de voetbalstadions is, hoe hard mensen moeten knokken voor hun bestaan. Brazilië is een land van uitersten. Enerzijds beeldschoon en met veel potentie, anderzijds hard en vol geweld.’ De authentieke verhalen van echte favelabewoners vind je terug op facebook.com/ RafelsVanRio

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 4

literatuur column

Lievelings­ kind Ik vind mijn eerste boek beter dan het tweede. Mijn debuut, In naam van mijn vader, schreef ik namelijk zonder enig vooropgezet plan. Op de eerste bladzijde wist ik nog niet wat er op de volgende pagina ging gebeuren. Ik zat achter de computer terwijl de zinnen zich onder mijn vingers ontsponnen. Natuurlijk had ik gesprekken met mijn uitgeefster. Ze dacht met me mee, droeg ideeën aan waar ik soms iets mee deed en een andere keer niet. Natuurlijk werd mijn verhaal door de uitgever flink onder handen genomen en bekritiseerd. Ik leerde ervan en ik vond het prettig om met een redacteur samen te werken. Soms knikkerde ik er een hele verhaallijn uit en op een ander moment plakte ik hem er weer ­tussen. Toen ik Tijdens kantooruren schreef, vond ik dat ik een synopsis moest schrijven. Even eerlijk: ik kwam er niet uit. Ik was van mening dat je een thriller tot in de details moest uitwerken. Het verhaal zat goed in mijn hoofd. Het moest geen klassieke whodunnit worden, maar een boek waarin elk personage wist wie de schuldige was, maar niemand iets durfde te zeggen. Uit angst. Bang om zelf vermoord te worden of om een verkeerde dader aan te ­wijzen. Ik vond het moeilijk om vooraf te bedenken wat er ging gebeuren. Ik worstelde ermee en dat gevoel blijft me bij. Dat maakt dat ik een lievelingskind heb onder mijn boeken: mijn debuut. Sommige mensen vergelijken het schrijven van een boek met het krijgen van een kind. Het ontstaan van het idee, de trage groei van het verhaal en dan de uiteindelijke bevalling: het loslaten van het boek aan de boze buitenwereld. Iedereen vindt er dan wat van. ‘Men’ vindt dan ook vaak dat een schrijver geen lievelingsboek mag hebben. Je hebt immers ook geen lievelingskind. Ik vind het een bizarre vergelijking. Ik weet niet of u ooit weeën heeft gehad, maar ik vond bevallen echt pijnlijker dan het loslaten van een boek. Natuurlijk is het onbehaaglijk als de lezer je boek niet mooi vindt. Maar ik ben reëel genoeg om te bedenken dat je niet alleen maar bejubeld wordt. Ik ben inmiddels zwanger van mijn tweede kind en bezig met mijn derde boek. Het gaat L­ ievelingskind heten. Toen ik dit weekend een interview las met James Petterson, een populaire Noorse thrillerauteur, was ik aangenaam overdonderd. Hij vertelde dat hij tijdens zijn schrijfproces geen idee had wat er op de volgende pagina ging gebeuren. Tevreden klikte ik mijn manuscript open, benieuwd naar welke kant het verhaal vandaag op zou gaan.

Aefke ten Hagen

illusieloos

De literaire oorlog

Hoe actueel de Eerste Wereldoorlog is, bleek onlangs nog in Ieper, toen bij de aanleg van een vloer van een bedrijfs­gebouw een granaat ontplofte. Twee mensen raakten gewond, twee overleden er. Door Merijn Schipper

Het schot dat Frans Ferdinand, de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, zou doden, viel pas op 25 juni. Zijn bebloede en gescheurde uniformjas prijkt op de cover van Stephen Clarks Slaapwandelaars, dat verderop in de Boekenkrant wordt besproken. Wie een indruk wil krijgen van de horror van de Grote Oorlog en de massaliteit ervan kan een greep doen uit een indrukwekkend grote hoeveelheid geschreven materiaal, waarvan maar een beperkt deel naar het Nederlands vertaald is. Die literatuur is van een uitzonderlijk hoog niveau en met enige reserve kan de Eerste Wereldoorlog als een literary war worden bestempeld. Dat doet althans Geert Buelens,

advertentie

prof. dr. in de moderne Nederlandse letterkunde. Hij stelde twee poëziebloemlezingen samen en schreef een monografie over het onderwerp: respectievelijk het vuistdikke Lijk in het slijk geplant, De 100 beste gedichten van de Eerste Wereldoorlog en Europa! Europa!. In zijn duiding wordt hij gevolgd door Tom Lanoye. In zijn bloemlezingen over het onderwerp, nu beschikbaar als Niemandsland / Overkant, Gedichten uit de Groote Oorlog, vraagt hij zich af waardoor het toch komt dat de Eerste Wereldoorlog zoveel meer literatuur heeft opgeleverd dan andere oorlogen. Lanoyes verklaring is dat deze eerste grootschalig gemechaniseerde wereldbrand in groot contrast stond tot de burgerlijke rust van de belle époque. De economie zou erdoor kraken, fortuinen gingen verloren of werden door oorlogsgerelateerde productie opgebouwd, families werden uiteengerukt en overlevenden kwamen illusieloos terug. Die illusieloosheid is wellicht een kenmerkend element van de meeste oorlogsromans, maar geldt in het bijzonder voor de Eerste Wereldoorlog. Bij de manschappen zakte de heroïek al gauw in de modderige loopgra-

Met enige reserve kan de Eerste Wereldoorlog als een literary war worden bestempeld. ven weg. Kou, koudvuur, ratten, honger, de willekeur van de gemechaniseerde oorlog: waar voorheen de gevechten veelal van man tot man waren, regeerde nu de wet van de technologie, barrages met granaten, spervuur, gas. Leven en overleven werd bepaald door willekeur. Er zijn vier romans die daarvan het beste een beeld geven, geschreven door aan het front gelegerde soldaten. Deze verhalen beschrijven de verschrikkingen, de afstomping en de ontberingen, maar de accenten verschillen. Neem Ernst Jüngers Oorlogsroes. Hoewel deze auteur bekend is om de soldateneer die in zijn werk vervat is (waardoor zijn werk geliefd was bij de Nazi’s), is Jünger eveneens te zien als chroniqueur van de moderniteit in de oorlog: het was de industrialisatie vs. het individu. De Australiër Frederic Manning is in Geslacht, dat hij jaren na de oorlog in slechts twee weken neerschreef, vooral een akelig scherp observator. Henry Barbusse toont in Het vuur op zeer directe wijze vooral de ruwe realiteit van de frontsoldaat. Maar van alle Eerste Wereldoorlog-literatuur is Vanuit het Westelijk Front Geen Nieuws van Erich Maria Remarque de meest iconische. Deze roman verenigt de bovenstaande accenten in een eigen constellatie vanuit het perspectief van een Duitse soldaat. Daaraan kan worden toegevoegd dat in dit verhaal de onmogelijkheid vervat zit om over de oorlog te spreken met het thuisfront: het schrijnende contrast tussen de misplaatste verwachtingen van de thuisblijvers en het nihilisme dat de frontsoldaten zonder weerga bevangt. Er is meer sterks geschreven, zoals Dat hebben we gehad, de memoires van Robert Graves, en Pat Barkers driedelige epos De weg der geesten. In Reis naar het einde van de nacht schrijft Céline over de oorlog, zij het net als bij Graves als onderdeel van een groter verhaal. In de afgelopen jaren verscheen een rijke keur aan literatuur over het onderwerp. Neem Stephan Brijs’ Post voor mevrouw Bromley, Connie Braams De handelsreiziger van de Nederlandsche Cocaïne Fabriek en Edwin Mortiers Godenslaap dat onlangs opgevolgd werd door De spiegelingen. Jan Vantoortelbooms soepele Meester Mitraillette stond door de aanprijzing in De wereld draait door kortstondig in de brandende zon van de aandacht. Ten slotte bereikte Stefan Hertmans met Oorlog en terpentijn zeer terecht de landelijke bekendheid. Wie de Eerste Wereldoorlog wil doorgronden, kan veel leren van historische werken. Maar deze Grote Oorlog beleven? Dat gebeurt alleen in de literatuur.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 5

literatuur grand prix

verzet

Een Italiaanse affaire Niet alle smeerlappen komen uit Wenen speelt zich goeddeels af in en rond het dorpje Refrontolo, dat zo’n vijftig kilometer boven Venetië ligt. Door Merijn Schipper

Marco Mertens

Een onerkende heldendaad Peter Terrin heeft met eerdere boeken de AKO Litera­ tuurprijs en de Europese Literatuurprijs gewonnen. Genoeg reden om nieuwsgierig te zijn naar zijn nieuwe boek Monte Carlo, dat zich afspeelt in mei 1968 tijdens de Grand Prix Formule 1 in Monaco. Door Michelle van Toorn Formule 1-monteur Jack Preston redt het leven van een filmster en raakt daarbij zelf zwaargewond. Het enige wat hem op de been houdt is de hoop dat de filmster, Deedee, hem om de hals zal vliegen en dat hij beroemd zal worden. Wanneer dit uitblijft moet hij zien om te gaan met teleurstelling en ongeloof. De Grand Prix vormt een interessante achtergrond voor een meeslepend en tragisch verhaal. In die zin lijkt het een beetje op de film Rush, waar de Formule 1 als achtergrond dient voor het verhaal over de rivaliteit tussen James Hunt en Niki Lauda. Peter Terrin heeft een meeslepende

Peter Terrin

schrijfstijl. Ook de korte hoofdstukken, waarvan de meeste maar één pagina lang zijn, zorgen ervoor dat je het boek snel uit hebt. De schrijver tergt zijn lezers met momentopnames, zoals een vrouw met een camera wachtend op het perfecte fotomoment, of een snapshot uit Jacks verleden. Uiteindelijk komen al deze impressies samen in de climax: het ongeluk. En dat is de gebeurtenis waar je al na het lezen van de achter- het idee dat hij als held onthaald zal worden. Hij is hier zo van overtuigd flap en het eerste hoofdstuk op zit te dat het frustrerend en pijnlijk is om wachten. te lezen hoe zijn heldendom steeds Monte Carlo is geschreven als drielanger uitblijft. Hoewel het persoluik: het ongeluk vindt plaats in nage van Jack overigens ruim wordt het eerste gedeelte, gevolgd door uitgediept, is het jammer dat je over twee delen over de psychologische de andere personanasleep ervan. Ook tijges, zoals Deedee en de dens deze laatste twee vrouw met de camera, gedeelten zakt het verweinig komt te weten. haal niet in. Aan de buitenkant lijkt alles prima Door het open einde te zijn met Jack: zijn van Monte Carlo kom vrouw verlangt naar je er niet achter hoe hem als nooit tevoren het precies afloopt met en samen leiden ze een Jack. Het draagt eraan rustig en voldaan levenbij dat je nog lang ­blijft tje. Van binnen koestert nadenken over het Jack echter gevoelens ongeluk en de vraag van ongeloof en wraak. of het voorkomen had Langzaam zie je hoe hij kunnen worden. aftakelt en zijn gedachten steeds donkerder Peter Terrin, Monte Carlo, Uitworden. Het enige wat geverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 8519 3 (€ 16,90) Jack op de been houdt is

De Grand Prix vormt de achter­ grond voor een meeslepend en tragisch verhaal.

In november 1917 vorderen Duitse officieren een villa in het gebied. Een groot deel van de bezittingen van de eigenaren, de adellijke familie Spada, wordt geroofd door de soldaten. De zeventienjarige Paolo, zijn tante Maria en zijn grootouders krijgen een klein aantal ruimtes toegewezen. Bij de familie heerst aanvankelijk een sfeer van passief verzet. Als blijkt dat Renato Manca, de bewaker die in dienst is bij de Spada’s, bij de ondergrondse hoort, wordt de familie bij dat verzet betrokken. Dit geldt vooral voor Paolo. Samen met Guilia, een Door de nadruk meisje uit het dorp op het avonwaarop hij heimelijk tuur en romanverliefd is, helpt hij zijdelings bij diverse illetiek is dit boek gale activiteiten. Ondereen atypische tussen probeert Paolo’s ­Eerste Wereldtante de verhouding oorlog-roman. met de bezetter te normaliseren door aan te pappen met de bevelhebbers. Niet alle smeerlappen komen uit Wenen is vanwege zijn sentiment een typisch Italiaanse roman, de boeken van Bassani, Calvino en Tomasi de Lampedusa niet meegerekend. Ook het zo bekende Italiaanse cynisme, dat tegenwoordig vooral op de politiek of de toekomst is gericht, klinkt in deze roman door en is vooral gericht op de kerk. Ondanks de grote woordenschat van Molesini lijkt Niet alle smeerlappen komen uit Wenen eerder een jeugdboek dan een roman voor volwassenen. Dat komt vooral door de jeugdige hoofdpersoon en de grote rol die avontuur speelt. Waarom dat avontuur telkens wordt opgezocht is niet altijd duidelijk: Paolo wordt Andrea Molesini, Niet alle smeerlappen komen uit soms verzocht mee te Wenen, vertaling: Marieke gaan op expedities zonvan Laaken, Uitgeverij der dat hij een expliWereldbibliotheek, ISBN 978 ciete functie heeft. 90 284 2553 8 (€ 19,90) Door de nadruk op het avontuur en romantiek is Molesini’s roman een atypische Eerste Wereldoorlog-roman. Wie dat doorbloede karakter belangrijker vindt dan het taalgebruik, waarin grote uitspraken en kunstige zegswijzen niet zelden voorkomen, zal zijn hart kunnen ophalen.

D E N I E U W E R O M A N VA N G I J S WA N D E R S Een aangrijpend verhaal over het rauwe leven in de favela’s

Rafels van Rio

foto © paul grefkens

Nu in de boekhandel

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 7

literatuur hardcore

vroman

BDSM en het onzekere meisje Weinig auteurs worden uitgenodigd voor de Dr. Phil Show. Marie Calloway heeft het klaargespeeld om behalve uitgenodigd, ook afgezegd te worden vanwege haar heftige en veelvuldig bekritiseerde boek.

de vele opvolgers van Vijftig tinten grijs. Men neme een jong meisje met een fikse dosis onzekerheid. Plaats daar een voorliefde voor foute mannen en BDSM bij en je hebt een kaskraker in handen. Waar was ik goed voor in jouw leven verschilt echter op cruciale punten van de serie van E.L. James. Zo is Marie in tegenstelling tot Ana in Vijftig tinten zeer promiscue. Daarnaast is Waar was ik goed Door Wieneke van Koppen voor in jouw leven geschreven door een meisje dat geboren werd in 1990, Met haar 23 lentes is terwijl James haar trilogie uitbracht Calloway een jonge toen ze de vijftig naderde. debutant in het liteWaar was ik goed voor in jouw leven raire veld. Als begintoont hoe het seksleven, dat zich nend auteur heeft zij vroeger vooral tussen vier muren nu al naam gemaakt met haar eerste roman. afspeelde, tegenwoordig overal te vinden is voor en door iedereen. Waar was ik goed voor in jouw leven Marie plaatst foto’s van haar tijgaat over de twintiger Marie, die is dens BDSM mishandelde lichaam op opgegroeid in een digitale samenleving. Marie is geen makkelijk meisje Facebook en chat met diverse mannen over bijzondere fantasieën. De en kent een verleden van misbruik. afbeeldingen die Marie op het sociMarie is erg onzeker en op zoek naar ale netwerk geplaatst zou hebben, liefde en bevestiging. Daarnaast is zijn ook in het boek te ze gediagnosticeerd met vinden, en zijn behoorautisme. Bijzonder aan lijk ongeschikt voor de de persoonlijkheid van jongere lezer. Marie is dat ze enerNaast de hoofdstukzijds niet van mensen ken over de verhoudinhoudt, maar anderzijds gen van Marie bevat wel behoefte heeft aan Waar was ik goed voor anderen. Ze probeert, in jouw leven ook een dikwijls tevergeefs, aantal metahoofdstukbevestiging te vinden ken. Zo is er een zeer in seks met mannen die sterk, maar ook discuze via het internet onttabel hoofdstuk over de moet. In verschillende kritieken op de roman. hoofdstukken worden Het is interessant om de verhoudingen van te zien welk commenMarie vanuit haar oogMarie Calloway, Waar was ik taar Calloway heeft punt beschreven. goed voor in jouw leven, vertageselecteerd. AnderWaar was ik goed voor ling: Sandra van de Ven, Uitin jouw leven lijkt in het geverij Atlas Contact, ISBN 978 zijds probeert ze je hier al te overtuigen van de eerste opzicht een van 90 254 4316 0 (€ 19,99)

Behoorlijk ongeschikt voor de jongere lezer… kwaliteit van haar roman, voordat je hem uit hebt. Tevens is er het hoofdstuk ‘Onuitstaanbaar’, waarin Marie meer van zichzelf en haar onzekerheden toont aan de hand van gedachten en chatgesprekken. Hier trekt Calloway de lezer even heel dichtbij zich, zonder alleen maar over seks te schrijven. Desalniettemin is Waar was ik goed voor in jouw leven geen boek dat ‘blijft hangen.’ Het verhaal bestaat grotendeels uit onsmakelijke anekdotes van Marie en het beeldmateriaal is zo mogelijk nog erger. Seks is een kwestie van smaak, maar de roman van Calloway is ook los van dit aspect geen pareltje. De auteur had hier veel meer uit kunnen halen, als het boek zich vaker buiten de slaapkamer en chatroom had afgespeeld. Tijdens het lezen blijkt Marie op verschillende punten een complexe en interessante persoonlijkheid te zijn met een heftig verleden, iets dat bar weinig uitgediept wordt. De roman verdient pluspunten voor de opbouw: de diversiteit van de hoofdstukken zorgt ervoor dat je geboeid blijft. Helaas is Waar was ik goed voor in jouw leven typisch een roman die de verkoopcijfers omhoog wil gooien door gebruik te maken van seks. Jammer, want zo had dit boek zich kwalitatief kunnen onderscheiden van een roman als Vijftig tinten grijs.

klassieker

Jongensverslag van de Grote Oorlog ‘Oudere mensen zijn allemaal hecht met het verleden verbonden (...) wij twintigjarigen hebben alleen onze ouders en sommigen ook een meisje (...) op onze leeftijd is de invloed van ouders het minst sterk en de meisjes beheersen ons denken en doen nog niet.’ Door Maria van Leeuwen In deze jonge, zoekende levensfase wordt ruw ingebroken door de realiteit van het front. De uitzichtloosheid en zinloosheid van de Eerste Wereldoorlog worden beschreven in dit jongensverslag, dat bol staat van de pogingen om afleiding te zoeken van de onver-

vergeten we niets. Zolang we hier in teerbare gruwels van alledag. Erich Maria Remarque heeft over zijn de oorlog moeten blijven, zakken de frontdagen, zodra ze achter de rug ervaringen als oorlogsveteraan van zijn, als stenen in ons weg, omdat de Eerste Wereldoorlog het indrinze te zwaar zijn om er onmiddellijk gende boek Im Westen nichts Neues over na te kunnen denken.’ geschreven. Deze Nederlandse verMaar de roman is niet enkel zwartsie, met als vertaler Ronald Jonkers, gallig. De jongens blijis getiteld: Van het Wesven in sommige pastelijk Front Geen Nieuws. sages speels en naïef, Het verhaal sleept je al duurt dit nooit lang. mee en laat de impact ‘Tjaden is zo voornaam zien van een oorlog op geworden dat hij zijn een generatie. De zwartsigaren nog maar voor gallige humor om te de helft oprookt. Hij overleven, de doodsbeweert verwaand dat kisten die de personahij het zo gewend is.’ ges voor zichzelf zien Door de sympathie die klaarstaan en het verje als lezer van meet af lies van nauwe contacaan voor de personages ten zijn elementen die voelt, houd je je hart zorgen dat de roman vast over hoe het met een diepe indruk maakt. E.M. Remarque, Van het Westelijk Front Geen Nieuws, verhen afloopt. Relativeringspogingen taling: Ronald Jonkers, Uitgezijn daarom noodzakeverij Bijleveld, ISBN 978 90 613 lijk: ‘In werkelijkheid 1998 6 (€ 19,95)

Keke Keukelaar

Mirjam van Hengel

Liefde doet leven Ze verwacht zijn afwezigheid wel te kunnen dragen, maar niet te lang. ‘Als Leo eenmaal weg is dan hoop ik dat ik ook gauw ga’, zegt Tineke Vroman in Hoe mooi alles, Leo en Tineke Vroman, Een liefde in oorlogstijd, van Mirjam van Hengel.

Leo Vroman, geboren op 10 april 1915, overleed op 22 februari van dit jaar. Hij is weg. Maar zijn nalatenschap doet gelden. Het bestaat uit een haast ontelbaar aantal gedichten en tekeningen, maar ook uit brieven. Met Tineke wisselde hij in de periode kort na de oorlog tot hun hereniging in 1947 tot wel twee à drie brieven per week uit. Het dikke pak staat opgeslagen in het Letterkundig Museum en mocht tot voor kort niet ingezien worden. Als je afgaat op wat Van Hengel over de brieven zegt, moet het een stuk sappiger zijn dan zeg, de selfies van Van Rooijen, die mogelijkerwijs door een vergissing bij datzelfde museum zijn beland. Ze citeert om de smeuigheid heen, die Leo het ‘paren op papier’ noemde. Hoe mooi alles is echter niet alleen gebaseerd op het bronstige verlan- Mirjam van Hengel, Hoe mooi alles, Leo en Tineke Vroman, gen van beiden: de brieEen liefde in oorlogstijd, Uitgeven bevatten de ‘pilverij Querido, ISBN 978 90 214 low talk van het dage5499 3 (€ 19,99) lijks leven.’‘Brieven als uren die ze met elkaar doorbrachten, de papieren vorm van voortdurende kleine gesprekjes, aaitjes en opmerkingen.’ Bovendien beslaat Van Hengels aandacht voor de brieven maar één hoofdstuk van de veertien. Die veertien hoofdstukken bij elkaar laten op treffende wijze hun verliefdheid, de naderende oorlog en hun moeite met het afgescheiden leven zien tot en met hun hereniging. Van Hengel doet dat op een betrokken maar evenwichtige, respectvolle wijze. Het beklemmende gevoel van de Duitse invasie, de uitputting in de Japanse kampen, het geluk rond het overleven: alle lof voor Van Hengel.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 8

literatuur pas verschenen

tijdschrift

Zestig maal liefde

De Vogels Deze biografie over de familie Vogels geeft niet alleen een mooi beeld van deze theaterfamilie, maar biedt tevens een inkijkje in een ruime eeuw theatergeschiedenis. De met beeldmateriaal gelardeerde uitgave is een mooie toevoeging op Albert Vogel. Voordrachtskunstenaar (1874-1933).

Het literaire tijdschrift Tirade heeft een bijzondere editie uitgebracht. Ditmaal geen brede waaier aan genres – poëzie, kort proza en essays: nummer 454 bevat alleen gedichten over de liefde. Caroline de Westenholz, De Vogels, Uitgeverij Lias, ISBN 978 90 880 3049 9 (€ 24,95)

Geachte heer M. Bestsellerauteur Koch komt ditmaal met een roman die in lovende termen bij DWDD als thriller werd beschreven. De schrijver M., wiens carrière in het slop is geraakt na zijn succesvolle roman over een waargebeurde verdwijning, wordt scherp in de gaten gehouden door zijn benedenbuurman. Was hij bij de zaak betrokken?

Herman Koch, Geachte heer M., Uitgeverij Ambo Anthos, ISBN 978 90 414 1560 8 (€ 22,95)

‘een gebroken hert hebVerwacht niet dat bij Verwacht ben / de hoefjes zoedit thema de bloesem­ nen’ en Thomas Möhlniet dat bij geur je tegemoet waaimann, die de liefdeert. Zoals dichteres en dit thema de streling bijna Tirade-redacteur Marsbloesemgeur volle fysiek met taal bewerkman in haar voorje tegemoet stelligt: ‘In deze kleinst woord al aangeeft, zijn mogelijke kamer ligiets minder dan de waaiert gen we wachten we helft van de inzendin/ laten we de blik over de zachtste gen als ‘ongelukkige liefdesgedichDoor Merijn Schipper delen van onze huiden / gaan. Hier’. ten’ op te vatten. Een derde is uitAndere gedichten zijn opgebouwd gesproken positief. Bij een tiental Van zestig dichters is een inzending uit experimenteel taalgebruik. Zo gedichten blijft het echter onduideopgenomen, waarbij opvalt dat er schrijft Piet Gerbrandy: ‘Je kenmerlijk wat je precies van bijzonder veel prijswinken maken al is hun massa onmeetde liefde moet vinden. naars in staan. Corybaar / krankzinnig onrembaar doorMaartje Wortels tirade, feeën als Eva Gerlach en bloed’ en komt Sasja Janssen met de enige niet-dichterLeo Vroman, maar ook lijke bijdrage, is ronduit een vrijwel in contactadvertentieveel VSB Poëzieprijstaal (noteer dit woord voor galgje) negatief over de liefde winnaars als Antoine geschreven gedicht: ‘gevr nchten ontkent het gevoel de Kom, Mark Boog, meisje, zgan, voor wre lfde, heb je in ronduit. Nachoem Wijnberg en drm gez / (himmelhoch jauchzend, Naast de diversiteit Tonnus Oosterhoff. Er zum Tode betrübt)’. Kortom: Tirade in waardering van is daarnaast een aantal 454 is een veelomvattend nummer liefde lopen ook de jongelingen in de bunwaarbij ieder zijn hart kan ophaschrijfstijlen uiteen. del opgenomen, waarlen, of het nu vol liefde of liefdesverSoms spreekt de poëonder C. Buddingh’driet zit. zie je met heldere taal prijswinnaars Ellen Diverse auteurs, Tirade 454, Deckwitz, Kira Wuck en Uitgeverij Van Oorschot, ISBN aan. Zoals bij Vicky 978 90 282 6023 8 (€ 12,50) Franck­en, die dicht over Lieke Marsman.

poëzie

Edwin Fagel: een moderne mysticus

Vlucht zonder einde Deze roman beschrijft de odyssee van officier Frans Tunda, die uit zijn krijgsgevangenschap ontsnapt en op zijn terugkeer naar Wenen in de chaos van de Russische Burgeroorlog terechtkomt. De roman wordt gezien als Roths meest persoonlijke: net als Tunda heeft de auteur tijdens zijn laatste jaren rondgezworven, om in 1939 te Parijs in armoedige omstandigheden te overlijden.

Joseph Roth, Vlucht zonder einde, vertaling: Elly Schippers, Uitgeverij L.J. Veen, ISBN 978 90 204 1406 6 (€ 16,99)

Taboe Taboe wordt gezien als Von Schirachs meest rijpe en spannende boek. De buitengewone stylist brengt erin het verhaal van kunstenaar Von Eschburg, die aangeklaagd wordt voor de moord op een jonge vrouw. Advocaat Kondrad Biegler neemt de verdediging op zich. Is Von Eschburg schuldig? ‘Schuld?, dacht hij. Schuld dat is de mens.’ Een krachtige roman.

Ik ontmoet Edwin Fagel op de Markt in Gouda onder een breed zonnescherm dat boven het terras hangt van een Italiaans restaurant. De zon schijnt in een wolkeloze hemel, er is amper een zuchtje wind. Nul, Fagels derde bundel, wordt over twee dagen gepresenteerd en is op te vatten als een zoektocht naar zin. Anders dan in eerder werk lijkt de dichter minder een observator: in Nul klinkt een duidelijke stem. Door Merijn Schipper

Ferdinand von Schirach, Taboe, vertaling: Hans Driessen & Marion Hardoar, Uitgeverij Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 8894 2 (€18,95)

lees meer boeken!

de laatste boekrecensies en boekennieuwtjes vind je op www.boekenkrant.com

Tijdens de presentatie treden Willem Jan Otten en Maria van Daalen op, vertelt Fagel. ‘Een bundel als Van Daalens De wet van behoud van energie (2007) wilde ik ook schrijven, maar zo’n voornemen lukt nooit. Zelfs als ik denk dat ik een bepaalde richting in ga, gaat mijn poëzie altijd zijn eigen kant op.’ In een recensie van je dichtbundel Uw afwezigheid uit 2007 schreef Erik Lindner dat hij in jouw werk veel van Martinus Nijhoff

herkende. ‘Voor mijn gevoel is het een geheel dat zich aan het ontwikkelen is. De vergelijking met Nijhoff was een beetje ingegeven door de manier waarop de uitgeverij de bundel in de markt zette. Eerst keek ik daar een beetje van op, maar ik vond dat uiteindelijk wel kloppen: ook in zijn gedichten zit een mystiek element. Maar zijn mystiek zit dichter bij de katholieke god.’ Waar komt die mystieke toon uit jouw werk vandaan? ‘Net als Nijhoff ben ik katholiek opgevoed, maar beweeg ik daar steeds verder vanaf. Toen ik rond mijn vijftiende het katholieke geloof achter me liet, bleef bij mij de vraag hangen wat er dan wel was. Ik merk dat ik meer naar een eigen invulling zoek, zoals Reve dat deed. Iedereen doet dat. Ook mensen die gelovig zijn, vormen het religieuze naar waar ze zich thuis voelen.’

Edwin Fagel, Nul, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1721 6 (€ 17,50)

Zou je je poëzie kunnen duiden als een zoektocht naar de invulling van het mystieke? ‘Het is een zoektocht naar… Tja, het is het handigst om dat het goddelijke te noemen. Het is meer die vraag naar wat we hier moeten. Je kunt je leven maatschappelijk op een

‘Toen ik het katholieke geloof achter me liet, bleef bij mij de vraag hangen wat er dan wel was’ bepaalde manier inrichten en zeggen: “mijn leven heeft zin.” Maar wat heeft dat dan weer voor zin? Dáár probeer ik een antwoord op te formuleren.’ Wat opvalt in je bundel is dat er heel veel spiegelingen zijn. Soms komen spiegels heel expliciet voor. Daarnaast nemen personages elkaars rollen over en zijn er thema’s en leidmotieven die veel voorkomen. ‘Dat spiegelmotief komt bij de Vollard Suite van Picasso vandaan. Over deze etsen heb ik geschreven in Schilder en model, een kleine uitgave in een beperkte oplage. In dat werk zie je een schilder een model vastleggen, maar weet je eigenlijk niet wie wie schildert. Je ziet het verschil tussen de maker en het gemaakte niet goed. Als dichter wil je het goddelijke creëren in je werk. Dat maakt van de dichter een schepper en van God, een schepper, het gecreëerde. Zo kijken we naar elkaar.’

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 9

schrijversschrijver

Wat het leven zou moeten zijn Daar is hij dan eindelijk: Lichtjaren – de Nederlandse vertaling van James Salters Light Years. Eindelijk ja, want de roman van Salter verscheen oorspronkelijk al in 1975. Door An Prudon ‘Vergeten meesterwerken’ zijn hip sinds Stoner vrijwel uit het niets een comeback maakte. Het succes van dat boek zorgde ervoor dat de Nederlandse uitgeverijen in het afgelopen jaar over elkaar heen buitelden om de volgende semi-obscure Grote Meester uit de vergetelheid te trekken en aan een nieuwe generatie lezers te presenteren. De Bezige Bij moet dan ook zeer verheugd zijn geweest toen Alles wat is van James Salter in 2013 verscheen. Hier was dan een man die na jaren van relatieve ondergewaardeerdheid eindelijk met een boek op de proppen kwam dat niet alleen goed, maar ook goed getimed was. Een writer’s writer bovendien, waarover collega-auteurs al jaren de loftrompet staken. Het succes van Alles wat is bleek genoeg aanleiding om ook Salters oudere werk te vertalen. Te beginnen met de in 1975 verschenen roman Light Years, over een stel dat een schijnbaar perfect leven heeft maar uiteindelijk niet echt gelukkig is. En hoewel de titel iets van haar dubbele betekenis verliest, is dat het enige wat de Nederlandse versie moet ontberen ten opzichte van het origineel. Peter Verstegen leverde voortreffelijk werk af: zijn vertaling voelt wonderbaarlijk natuurlijk aan. Bijvoorbeeld wanneer de uren na een kinderfeestje worden beschreven, met de resten van een piñata (hier een Corina Arranz kikker van papier-maché) nog op tafel: ‘De kamer was stil, overal slingerden mantiseerd beeld van wat het leven zou moeten zijn. Dit maakt hen russtukjes papier. De gebeurtenissen teloos: een melancholie, gedreven van de dag hadden al een soort lichtende contouren gekregen. De kikker door een al te groot besef van wat lag als gehavend vrachtgoed in stuk- hun leven niet is, sijpelt het huwelijk binnen. Die ontwikkeling is ook voor ken op tafel, door talloze klappen de lezer pijnlijk, want Salter begint uiteengerukt.’ zijn roman juist door Verstegen klampt zich ons binnen te lokken niet halsstarrig vast aan in het comfort van hun het origineel maar weet huiselijke bestaan. Met Salters beelden prachtig innemende warmte te vangen zonder stijf beschrijft hij het zonover te komen. nig verlichte huis aan Het beeld van de piñata de Hudson, net buiis tekenend voor de ten New York City, gehele roman. De paswaar Nedra en Viri met sage verheerlijkt de dag hun twee jonge dochin de beschrijving van ters wonen. Het is een ‘lichtende contouren,’ romantisch huis waar maar zet anderzijds een de hond met zijn poten melancholische sfeer omhoog in een fruitneer: twee terugkerende James Salter, Lichtjaren, vertamand slaapt en kippen factoren in Lichtjaren. ling: Peter Verstegen, Uitgevemet namen als ‘DoroViri en Nedra hebben rij De Bezige Bij, ISBN 978 90 thy’ en ‘Madame Nico234 8299 4 (€ 19,90) als echtpaar een gero-

James Salter lai’ de eieren leggen die Nedra klaarmaakt voor het avondeten. Het is een idylle waar je als lezer in wil wegzakken, een leven waar menigeen van droomt. Maar Nedra en Viri verlangen naar een ander, spannender of succesvoller bestaan. Die ontevredenheid is de stuwende kracht achter de onrustige zoektocht langs verleidingen en afleidingen die hun leven geleidelijk begint te beheersen. In feite is Lichtjaren een roman van alledag: ‘Leven is het weer. Leven is maaltijden. [...] Het is ritjes naar de stad, dagelijkse ritjes’, schrijft Salter. We lezen over feestjes en etentjes, volgen Viri en Nedra terwijl ze boodschappen doen of in de file staan en maken lome momenten in slaapkamers met hen mee – zij het vaak afzonderlijk van elkaar. Toegegeven, de roman had hier en daar wel wat meer pit kunnen gebruiken, of een steuntje in de rug van een iets lijvi-

Met innemende warmte beschrijft hij het zonnig verlichte huis aan de Hudson, net buiten New York City ger plot. Maar echt slepend wordt het nooit, vooral omdat Salters zinnen vaak zo prachtig zijn dat het onmogelijk is echt verveeld te raken. Laat je vooral meevoeren door deze vertaling, die uit de Stoner­-rage is ontstaan. Wat blijkt: ook vervelende hypes kunnen veel goeds met zich meebrengen.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 10

boekfragment

Rafels van Rio In de favela’s van Brazilië zijn geweld en moord aan de orde van de dag – maar je kunt er overleven en de wereld versteld doen staan.

Gijs Wanders, Rafels van Rio, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0672 4 (€ 14,95)

De eerste gepantserde politiewagen komt langzaam aangereden. Machinegeweren steken uit de geschutskoepel, klaar om elke aanval meteen te beantwoorden. Gewapende mannen zoeken dekking achter het gevaarte. Met hun wapens in de aanslag sluipen ze de wijk binnen. ‘Steek je armen in de lucht,’ commandeert Julia. Ze kent de politie, ze weet hoe snel er wordt geschoten. Ze moeten hen duidelijk maken dat ze niks kwaads in de zin hebben. De jongen gehoorzaamt meteen. Maar op het moment dat hij zijn handen in de lucht steekt, glijdt het voetbalpompje dat hij in zijn hand houdt tussen zijn vingers vandaan en klettert op het wegdek. Julia schrikt. ‘Doorlopen, Hiago! Laat liggen dat ding. Niet omkijken.’ Hiago negeert haar waarschuwing. Het pompje was een cadeau van Orlando. Hij keert om en grijpt naar de grond. Meteen klinkt er geschreeuw. Een van de politiemannen knielt op het wegdek en brengt zijn geweer in de aanslag. Julia’s hart slaat over. In een reflex duwt ze Hiago tegen de grond en schermt hem af met haar lichaam.

Ze sluit haar ogen en wacht op het eerste schot. God wees genadig, prevelt ze. Er klinkt een salvo. Een kogel suist langs haar hoofd. De tweede is raak. Ze voelt hoe die haar lichaam treft. Julia schreeuwt, niet van pijn maar van angst. Als ze Hiago maar niet geraakt hebben.

lijk wordt hij opgeroepen voor een geheime operatie, daarover praat je niet door de telefoon. In de badkamer schrikt hij van zijn eigen spiegelbeeld. Hij ziet eruit als een geest. Een kop vol kreukels, de mond hoeken naar beneden. Hij lijkt wel tien jaar ouder.

Het is kwart voor zes in de ochtend als zijn mobiele telefoon overgaat. Gedesoriënteerd, zwevend tussen slapen en ontwaken, kijkt Renato Lima om zich heen. Wat doet hij in zijn woonkamer, rechtop in zijn stoel, zijn uniform nog aan? Zijn mond is droog, de smaak weeïg. Zijn oog valt op de salontafel voor hem. Lege bierflessen. Hij had het kunnen weten. Op momenten als dit zou hij het drinken voorgoed willen afzweren. Hij haalt zijn mobiel tevoorschijn en herkent het nummer van zijn werk. Hopelijk vragen ze hem niet een dienst over te nemen. ‘Renato Lima.’ ‘Kom meteen naar het bureau,’ zegt een stem aan de andere kant van de lijn. Het is duidelijk geen verzoek. ‘Nu, bedoel je?’ ‘Ja, meteen.’ ‘Wat is er aan de hand?’ Geen reactie. De verbinding wordt verbroken. Lima is op slag wakker. Hij stopt het mobieltje in zijn broekzak en haast zich naar de badkamer. Vermoede-

… Op weg naar de voordeur glijdt Renato’s blik over de ingelijste foto’s op de plank langs de muur. Hij wordt getroffen door de blik van zijn zoon. David kijkt hem aan. Zijn houding is stoer, maar onder zijn golvende haardos vertellen zijn ogen iets anders. De stem van zijn zoon zal nooit meer door het huis klinken. Nooit zal David ouder worden dan op deze foto. Elke keer als dat tot Renato doordringt maakt een ondraaglijk gevoel van gemis en machteloosheid zich van hem meester.

boekfragment

De eerste vijftien levens van Harry August

Claire North, De eerste vijftien levens van Harry August, vertaling: Lisette Graswinckel, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1628 8 (€ 22,95), ook verkrijgbaar als e-book

Harry August gaat dood. Keer op keer. Wat hij ook doet of besluit, telkens keert hij terug in hetzelfde leven, in hetzelfde jaar, op dezelfde plek. Maar mét de kennis uit zijn vorige levens. Toch verloopt niets anders. Dan staat er, aan het einde van zijn elfde leven, een klein meisje bij zijn sterfbed. Zij roept zijn hulp in om de wereld te redden. Inmiddels weet hij dat er meer zijn zoals hij. Terwijl de meesten hun kennis gebruiken om een lekker leven te leiden, is er een die zijn kennis te gelde maakt waardoor de wereld zich te snel vernieuwt en het natuurlijke evenwicht wordt verstoord. Dat zal uiteindelijk de ondergang betekenen. Alleen Harry kan hem tegenhouden. Als hij hem vindt. Als hij op tijd komt. De tweede catastrofe begon in mijn elfde leven, in 1996. Ik stierf mijn gebruikelijke dood en gleed weg in een warme roes van morfine, toen ze die als een ijsklontje langs mijn ruggengraat kwam onderbreken.

Zij was zeven, ik was achtenzeventig. Ze had steil blond haar dat in een lange vlecht over haar rug viel, ik had stralend wit haar, of wat daar nog van over was. Ik droeg een ziekenhuishemd waarvan het ontwerp steriele nederigheid uitdrukte, zij een hemelsblauw schooluniform en een vilten hoedje. Ze ging op de rand van mijn bed zitten, liet haar voeten bungelen en keek me indringend aan. Ze bestudeerde de hartmonitor die op mijn borst was aangesloten, zag waar ik het alarm had losgekoppeld, voelde mijn pols en zei: ‘Ik was u bijna misgelopen, dokter August.’ Ze sprak Berlijns Hoogduits, maar ze had me in elke taal van de wereld kunnen aanspreken, en altijd een respectabele indruk hebben gemaakt. Ze krabde aan de achterkant van haar linkerbeen, daar waar haar witte kniekousen kriebelden omdat het buiten had geregend. Al krabbend zei ze: ‘Ik moet een boodschap terug in de tijd sturen, als tijd er tenminste toe doet in dit geval. Gezien het gelukkige toeval dat u aan het sterven bent, vraag ik u om de boodschap zoals die aan mij is doorgegeven, aan de Clubs van uw herkomst over te brengen.’ Ik probeerde iets te zeggen, maar de woorden struikelden over elkaar op mijn tong, en ik zei niets. ‘De wereld vergaat,’ zei ze. ‘De boodschap is doorgegeven van kind op volwassene en kind op volwassene,

en door de generaties heen terug in de tijd overgeleverd van duizend jaar vooruit. De wereld vergaat en we kunnen dat niet voorkomen. Het is nu dus aan u.’ Het Thais bleek de enige taal die in begrijpelijke vorm over mijn lippen wilde komen, en het enige woord dat ik in staat bleek te produceren was: waarom? Niet, laat dat duidelijk zijn: waarom hield de wereld op te bestaan? Maar: waarom deed het ertoe? Ze glimlachte en begreep wat ik bedoelde zonder dat ik het hoefde te zeggen. Ze boog zich voorover en zei zachtjes in mijn oor: ‘De wereld vergaat, zoals dat altijd hoort te gebeuren. Maar hij vergaat steeds sneller.’ Dat was het begin van het einde.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 11

boekfragment

Wie noemde haar zwak? San Antonio, Texas. Om haar zus uit een sekte te bevrijden wil de Nederlandse Pascal Stark als man verkleed toetreden. Een thriller met humor. Zelfoverwinning als thema. Kijk op www.clemensvanbrunschot.nl.

Clemens van Brunschot, Wie noemde haar zwak?, Uitgeverij Zilverspoor, ISBN 978 94 907 6754 9 (€ 19,95)

Ze schrok toen ze haar kamer binnenkwam: hier was iemand geweest! De politie was echt op zoek naar haar! Snel kleedde ze zich om, ontdeed zich van alles wat naar Pascal Stark of Nederland verwees, deed de mannenkleren en het boekje van Billy Graham in een plastic tasje van het winkelcentrum. Nog een tandenborstel en dan maken dat ze haar kamer uitkwam! Vanachter de balie loerde Peter in haar richting. ‘Mevrouw Stark?’ Zo heet ik niet, dacht ze. Niet kijken. ‘Tijd voor iets heel anders?’ hoorde ze nog roepen, maar ze stond al buiten en ging rechts. Smut! Ze werd dus nog steeds herkend! Als Peter nu de politie belde, wisten ze het meteen van haar nieuwe uiterlijk. Ze rende naar de hoek van de straat, maar bedacht zich. Toen kwam er zo’n witte politiewagen de hoek om zeilen en Pascal was heel blij dat ze weer rustig liep. Haar hart klopte zwaar in de keel en ze durfde niet naar de

agenten te kijken. Die gingen gelukkig voorbij, naar de ingang van het hotel en zij was de hoek om. Konden die nu al gebeld zijn? Over tien, twintig seconden kwamen ze achter haar aan. Ze dook rechts Peacock Alley in. Ze sloeg de klep van de eerste de beste groene container omhoog en een walgelijke lucht benam haar de adem, toen ze zich aan haar dunne armen ophees. Het vuilnis lag een meter lager en er zat ook een hoop papier tussen, gelukkig, maar smurrie zag ze ook. Ze zat al op de rand toen ze een politiesirene hoorde. Dat maakte het gemakkelijker. Ze greep de rand van de klep en liet zich schuin achterover vallen, waarbij de klep zich sloot. Een halve meter zakte ze in de stinkende troep. In het stikdonker. Maar ze was compleet, niet gewond. Hijgen deed ze wel en een ziekmakende lucht binnenkrijgen ook, een lucht van bedorven eieren, dood ongedierte, rottend keukenafval. De sirenes waren Peacock Alley voorbijgegaan, maar Pascal verwachtte ze ieder moment terug. Nou hopen dat niemand haar zou verraden. En dat hier geen ratten zaten. Ze luisterde, maar hoorde niets ritselen. Zo meteen werd het hyperventileren. Ze kon de klep opendoen voor frisse lucht, maar dan kreeg ze nog meer zuurstof binnen. Met één voet maakte ze toch een kiertje. ‘Alles achter me gelaten,’ zei ze. En:

‘Mag ik me even voorstellen? Felix Witlox.’ Uit haar zak wurmde ze het telefoontje. Lucas moest nu in het hotel zijn. Dat was alweer een risico, zo snel mogelijk moest ze hem daar weg zien te hebben. ‘Lucas, met Pascal.’ Het klonk raar in een plastic vuilcontainer. ‘Hoi, Pascal, ik sta voor het hotel te wachten.’ ‘Lucas, je moet me even niets vragen nu, maar doen wat ik zeg. Oké? Ga niet naar binnen, maar naar de hoek van de straat links als je voor de uitgang staat. En daar rechts. Au!’ Pascal begon om zich heen te slaan. Er zaten wel degelijk ratten!

DE ZEE

LEEFTOCHT

C.K.

De zee kun je horen met je handen voor je oren, in een kokkel in een mosterdpotje of aan zee.

Het krantenflard dat bijna in de oud-papierbak was beland betreft het plastic dat in één zeeschildpaddenmaag was opgehoopt

Het was meer dan je mocht verwachten: hoe hij de zijne slingerde om jouw gedachten.

— Beemdgras

— Ongepubliceerd

— Ongepubliceerd

BALLINGSCHAP

JAMMER!

BANGST

Verbannen naar droogte een overgrote. Prikkeldraad is hier niet nodig. Schaarste maakt weglopen onmogelijk. Wie denkt hier te ontkomen wordt door dorst ingehaald dorst moordt vermorzelend.

Ze beseften pas achteraf dat de huiselijk – heden het huiselijk heden meer dan voldoende voldoening gaf. Nee, zou hebben gegeven.

Voor nieuw verheugen nog het bangst spoedt hij zich heen en weer terug de struiken rennen voor de bomen langs.

boekfragment

Hoe hij de muisgeluiden die je voortbracht van verkapt bulderen verdacht.

Judith Herzberg, 111 Hopla’s, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6890 6 (€ 17,50)

De Hopla is een vorm in de poëzie die uitsluitend gebezigd wordt door Judith ­Herzberg. Het zijn ultrakorte gedichtjes van vier à vijf regels, al dan niet rijmend, waarin alles wordt gezegd zoals alleen Judith Herzberg het kan zeggen.

— Ongepubliceerd

— Ongepubliceerd

— Somsvaak

DE BOEKHANDEL, SCENE VOOR AL UW CRIME

In de boekhandel gebeurt de komende tijd, in juni - de Maand van het Spannende Boek, van alles dat het daglicht niet kan verdragen. Terreur. Spionage. Intriges. Wie houdt van de zelfkant komt daarom nu naar de boekhandel. Weet u nog niet bij welke tak van misdaad u zich het best thuis voelt? Vraag dan advies. In uw eigen boekhandel staan mensen voor u klaar die uw smaak kennen én die alles weten van crime. Zo komt u samen tot het ideale boek.

GRATIS BIJ € 12,50 GEEF CRIME CADEAU MET DE AAN BOEKEN SPANNENDE BOEKENBON Welk (e-)boek u ook Speurt u nog naar een cadeau kiest, Incendio van Tess voor een vriend of vriendin die Gerritsen ontvangt u er van spanning houdt? Kies dan gratis bij. Het werk van voor de nieuwe Spannende deze bekroonde arts/ Boekenbon. Een speciale uitgave auteur verschijnt in 40 0RRUGFDGHDXYRRUMRX van de Boekenbon, die de landen en voert regelontvanger op het spoor zet van matig de bestsellerde beste spannende boeken. lijsten aan. Gerritsen Met een dossier vol voorproefjes, heeft inmiddels meer portretten van schrijvers en bedan 25 thrillers op haar naam staan en schrijvingen van de allernieuwste thrillers. hij i Incendio is niet de minste... Een moordcadeau.

DEZE ADVERTENTIE IS MOGELIJK GEMAAKT DOOR BOEK EN BEDRIJF •011-020 Boekenkrant 6 KBb ads_260x193.indd 2

27-05-14 15:02

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 13

boekfragment

Operatie Vuurvogel Oud-minister Klaas de Vries debuteert met een spannende thriller. In deze ouderwets aangename policier wordt een hoofd ontdekt op het graf van Stravinsky in Venetië. Advocaat Kalman Hines wordt onverwacht bij de moord betrokken en krijgt een relatie met twee bij de misdaad betrokken vrouwen.

Klaas de Vries, Operatie Vuurvogel, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9361 3 (€ 17,99)

Een bezoek aan de begraafplaats San Michele is voor elke toerist in Venetië een must. In Parijs moet je naar Père-Lachaise om de graftombe van Oscar Wilde te bekijken en in Washington D.C. naar Arlington, waar de Kennedy’s zijn begraven. Maar San Michele is toch heel apart. Je moet er bijvoorbeeld met de boot naartoe, want het ligt op een eiland. Met een beetje geluk ben je daar ook getuige van een begrafenis. Overledenen worden met een fraai uitgedoste boot aangevoerd en vervolgens op het eiland ter aarde besteld. Voor familieleden en vrienden is dat net zo verdrietig als een begrafenis elders, maar voor de niet betrokken buitenstaander levert het mooie plaatjes op. Je moet echt aanleg hebben als je daar neerslachtig van wordt, ook al herinnert elk bezoek aan een begraafplaats natuurlijk aan het onvermijdelijke einde van je

eigen bestaan. Op elke begraafplaats wordt menige traan geplengd, ook op San Michele. Maar het is zeker niet normaal dat een volwassen man daar plotseling de longen uit zijn lijf begint te schreeuwen. Dat is toch een goede aanleiding om snel een kruisje te slaan en een schietgebedje te prevelen. Je weet immers niet echt hoe de geesten van de doden zich met de levenden inlaten. In ieder geval sloegen de tuinlieden van San Michele snel een kruis toen hun collega Ernesto Jacobi vroeg in de ochtend de vrede op het dodeneiland verstoorde met hartverscheurend hysterisch gekrijs. Sommigen wierpen hun gereedschap weg en renden naar de uitgang van het kerkhof. Anderen bleven als aan de grond genageld staan. Slechts enkelen waagden het om naar Ernesto toe te lopen, toen deze struikelend over zijn benen en met zwaaiende armen uit een met hoge bomen omgeven deel van het kerkhof tevoorschijn kwam. Ernesto was volledig buiten zichzelf. Hij gilde aan een stuk door, met lange uithalen die hem de adem benamen. Enkele collega’s grepen hem vast onder zijn armen en ondersteunden hem terwijl hij naar de personeelskantine strompelde. Daar zetten ze hem op een houten stoel. Iemand wierp een glas water in zijn gezicht. En langzaam kwam Ernesto tot zichzelf. Met horten en stoten vertelde hij wat hem was

overkomen. Zoals elke ochtend was hij die morgen aan het werk gegaan op het deel van San Michele waar de beroemde componist Igor Stravinsky begraven is. Naast het graf van Stravinsky is dat van diens vrouw Vera. En aan de andere kant rust zijn levenslange vriend Serge Diaghilev. Het graf van Stravinsky is een bedevaartsoord. Elke dag komen daar tientallen bewonderaars van het muzikale genie om hem te eren. Ze staan een tijd stil en staren naar de grafsteen. Vaak leggen ze bloemen op het graf. ‘Toen ik met mijn kruiwagen in de richting van het graf liep, wist ik wel dat er veel bloemen zouden liggen,’ bracht Ernesto met moeite uit. ‘Ik zette mijn kruiwagen neer en wilde beginnen de boeketten te ordenen. Maar er lagen niet alleen bloemen op het graf. Bovenop de boeketten lag een grote plastic zak. Ik probeerde de inhoud eruit te schudden.’ Weer begon hij met grote uithalen te huilen. ‘Er viel een bloedend mensenhoofd uit! Het had grote uitpuilende ogen die naar mij keken!’ Zijn collega’s hoorden hem verbijsterd aan en riepen dat iemand de politie moest bellen. En een dokter!

boekfragment

De wortels van het kwaad Een gedesillusioneerde politie-inspecteur in Rome wordt geconfronteerd met twee onopgeloste moordzaken uit zijn jeugd. Hij was ze het liefst vergeten. Om de zaak op te lossen moet hij de confrontatie met zijn duisterste herinneringen aangaan, op zoek naar de wortels van het kwaad.

Roberto Costantini, De wortels van het kwaad, vertaling: Miriam Bunnik en Mara Schepers, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2569 9 (€ 19,95)

Mijn opa, mijn ouders, mijn broer Alberto en de dokter sluiten zich op in de woonkamer. Ahmed, Karim en ik blijven buiten zitten, naast Jet. Ahmed praat tegen hem in het Arabisch. Na een tijdje komt de familie Hunt uit de naastgelegen villa. William en Marlene gaan ons huis binnen, misschien hebben mijn ouders hen gebeld. Laura komt naar ons toe. ‘Hij heeft een beetafdruk op zijn zij,’ zegt ze en ze wijst naar de donkerbruine vacht. ‘Een van die bastaardteefjes daar heeft het gedaan,’ zegt Ahmed. Hij wijst naar de muur. Sinds een paar weken zitten daar inderdaad elke avond bij zonsondergang een paar teefjes te janken. Ook nu laten ze van zich horen. De dokter komt naar buiten, gevolgd door mijn opa. Ze zien er zo droevig uit dat de woorden van de dokter

bijna overbodig zijn. ‘Jet heeft hondsdolheid. Hij heeft nog twee, drie dagen te leven. We moeten hem laten inslapen, anders heeft hij te veel pijn.’ Ahmed staat op en loopt zonder een woord te zeggen weg. ‘Helaas,’ gaat de dokter verder, ‘is Jets speeksel geïnfecteerd. Als hij jullie heeft gelikt, is een kleine wond al genoeg om...’ ‘We moeten ons allemaal laten inenten,’ zegt mijn opa kortaf. Veertig injecties. Dat is niets vergeleken bij dit verdriet. Laura en Karim aaien Jet. Ik heb nog steeds de Diana 50 in mijn hand. Ik ren achter de villa’s langs, naar het hekje aan de achterkant. Als ik het terrein af loop, verandert het gejank van de teefjes in gegrom. Ahmed is omringd door drie van hen. In zijn hand houdt hij een grote sprinkhaan, die hij net heeft gevangen. De teefjes zijn er dol op. Hij slaat hem tegen de muur. Een van de teefjes, het grootste en moedigste, komt eropaf. Ze snuffelt er argwanend aan, dan buigt ze voorover naar de dode sprinkhaan. Ahmed heeft zijn Zwitserse zakmes al in de aanslag, het langste mes steekt eruit. Hij springt schrijlings op het teefje en steekt het diep in haar nek. Het beest stoot een verschrikkelijk hard gejank uit en probeert Ahmed van zich af te schudden. Maar hij klemt zijn benen en

zijn rechterarm om haar hals. Met zijn linkerhand, want Ahmed is linkshandig, trekt hij het mes eruit. Het bloed gutst uit de wond, hij zal wel een slagader hebben geraakt. Het teefje draait zich om, ze werpt hem van zich af en probeert hem te bijten. Maar Ahmed is pijlsnel, hij plant het zakmes in het rechteroog van het beest en met een draaibeweging steekt hij het uit. Op dat moment proberen de andere twee teefjes zich op Ahmed te storten. Ik richt mijn geweer op het agressiefste, op haar snuit, waarvan ik weet dat het pijn zal doen. Een kogel uit een Diana 50 van vijf meter afstand doet duivels veel pijn. Het teefje jankt en rent weg. Ik herlaad snel, maar het is al niet meer nodig. Ook het tweede teefje vlucht weg. Het derde jankt wanhopig. Ze bloedt ontzettend uit haar nek en uit haar oog. Ze reageert niet eens wanneer Ahmed weer schrijlings op haar gaat zitten en het mes in haar keel steekt. Ik zie hoe hij met al zijn kracht trekt, totdat de keel openscheurt en het beest neervalt. Dan trekt Ahmed het zakmes terug. Hij maakt het schoon aan wat grassprieten, klapt het dicht en vervolgens stopt hij het in de zak van zijn korte broek. ‘Dankjewel, Mike,’ zegt hij.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 14

spanning terreur in thrillers

De Maand van het Spannende Boek Van 30 mei tot en met 30 juni vindt de Maand van het Spannende Boek plaats. Dit jaar staat het thema Terreur in thrillers centraal. Nederlandse thrillerauteurs bezoeken boekhandels en bibliotheken om lezingen te geven, boeken te signeren en fans te ontmoeten. Ook worden er verschillende workshops georganiseerd, zoals een masterclass thrillerschrijven. De Amerikaanse bestsellerauteur Tess Gerritsen heeft voor de Maand van het Spannende Boek Incendio geschreven. Dit boek krijg je van de boekhandelaar cadeau wanneer je voor voor € 12,50 of meer aan Nederlandstalige boeken koopt. Kijk voor meer informatie over de Maand van het Spannende Boek op www.maandvanhetspannendeboek.nl.

Incendio Violiste Julia keert terug uit Italië nadat ze daar een bijzonder muziekstuk bij een antiquariaat heeft gevonden. Op het moment dat ze voor het eerst de noten speelt, lijkt ze de grip op de muziek te verliezen. Als ze ontwaakt uit wat een trance lijkt, ziet ze haar dochtertje, Tess Gerritsen, Incendio, verbesmeurd met bloed. taling: Els Franci-Ekeler, UitHun oude kat ligt dood gegeven door het CPNB, ISBN op het terras. Julia legt 978 90 596 5245 3 niet direct de link tussen de gewelddadige aanval van haar dochtertje en het muziekstuk, tot het kort daarna nog een keer gebeurt. Als ze op zoek gaat naar de oorsprong van het muziekstuk, ontdekt ze een tragische geschiedenis rondom de componist.

De poppenmaakster In een kelder is het lijk van een jonge vrouw gevonden in een sarcofaag van opgedroogd schuim. In het verleden had inspecteur Nils Trojan al een zaak die hierop leek. Poppenmaakster Josephin Maurer kon toen maar net van eenzelfde lot worden gered. De toenmalige dader is echter overleden. Is er sprake van een copycat? Of leeft de oorspronkelijke maniak toch nog?

De waarheid kan ingewikkeld zijn

De Italiaanse Michele, kortweg Mike, groeit op in ­Tripoli en gaat een glansrijke toekomst tegemoet. Hij is onafscheidelijk van zijn vrienden Ahmed, Nico en Karim, is voorbestemd voor zijn knappe buurmeisje, en zijn vaders invloedrijke positie zorgt ervoor dat hij praktisch onschendbaar is. Door Nina Visser Mikes simpele leven is echter afgelopen als kort na elkaar zowel Nadia – het zusje van Ahmed en Karim – als zijn moeder dood worden aangetroffen. Bovendien heeft Kadhafi met een staatsgreep de macht overgenomen, wat de verhoudingen tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Libië op scherp zet. Dit heeft ook zijn weerslag op de vier vrienden. Wanneer Kadhafi het bevel geeft dat alle Italianen het land moeten verlaten, vertrekken Mike en Nico naar

Waar het eerste deel van het boek het land van hun voorouders, terwijl vol verrassende wendingen zit, komt Ahmed en Karim achterblijven. Hun het tweede wat langzaam op gang. vriendschap is voorgoed voorbij. Mike is verworden tot een luie klootIn dit eerste deel is Costantini vooral zak die geen zin heeft om zich in te bezig de personages en het Libië spannen. Wanneer hij zich uiteinvan de jaren zestig tot leven te brendelijk wel inzet om de moorden op gen. Hij slaagt erin om de complexite lossen, volgen verschillende theteit van de diverse karakters weer orieën elkaar snel op, waardoor het te geven en maakt hun onderlinge soms moeilijk is om vast te stelrelatie op subtiele wijze voelbaar. In len welke nu de juiste is, of dat ze het tweede deel blijf je alleen achallemaal een deel van de waarheid ter met Mike, die uit angst voor herbevatten. inneringen uit het verleToch is dit niet zo erg. den alle banden met zijn De wortels van het oude leven heeft verbrokwaad draait nameken. Er zijn twaalf jaar lijk niet zozeer om de verstreken na zijn vlucht moorden, maar om de uit Libië en hij is nu polikeuzes die de persotie-inspecteur in Rome, nages moeten maken waar hij zijn tijd door– tussen familie en brengt met drinken, goklandsbelang, armoede ken en vrouwen veren verraad, gerechtigsieren. Wanneer hij de heid en vriendschap. moord moet onderzoeCostantini kweekt ken op de Zuid-Ameribegrip voor elk van kaanse Anita Messi, gaat deze keuzes en laat hij aanvankelijk onwilzien hoe ingewikkeld lig aan de slag, totdat hij Roberto Costantini, De worerachter komt dat er een tels van het kwaad, vertaling: de werkelijkheid soms Miriam Bunnik en Mara Scheverband is met de moord pers, Uitgeverij Wereldbiblio- kan zijn. op Nadia en wellicht ook theek, ISBN 978 90 284 2569 9 op die van zijn moeder. (€ 19,95)

soapie

Een duivelse advocaat

Veel auteurs schrijven over wat ze kennen. Dus maakt Stephen King telkens weer schrijvers van zijn hoofdpersonages, en is de hoofdrol in Inge Ipenburgs debuut Het gerecht voor ex-soapactrice Sandra Hazelaar.

De advocaat is een demonische versie van Bram Moszkowicz…

going to do next. Hansson is een achterbakse en intelligente antagonist die niet direct over lijken gaat, maar zeker in staat is om levens comNet als Ipenburg zelf, die bekend pleet te ruïneren. De advocaat is een werd als Martine Hafkamp in Goede demonische versie van Bram MosTijden Slechte Tijden, speelde Sandra zkowicz: hij schuift aan bij roddeljarenlang in een bekende tv-serie. programma’s op televisie en weet zo Inmiddels heeft ze het acteren achreputaties kapot te maken, of saboter zich gelaten en runt ze een sucteert het onderzoek naar de vercesvol cateringbedrijf. Alles verankrachting via zijn banden met de dert wanneer Sandra getuige is van politie en de criminele wereld. een verkrachting. De dader is JoaHet gerecht blinkt uit dankzij deze chim Hansson, een bekende straforiginele vorm van suspense, die pleiter met ongekend veel macht in alleen mogelijk is omdat Ipenburg de Nederlandse boven- en ondereen scala aan personages heeft wereld. Wanneer Sandra het vergecreëerd waar je als lezer daadwerkrachte meisje helpt om aangifte kelijk om geeft. Sante doen, doet Hansson dra is een warm mens, alles om het leven van maar ook haar gehande voormalige actrice te dicapte keukenhulpje vernietigen. Davy, haar depresIpenburg heeft met Het sieve kennis Simon gerecht een verfrissend en de eerdere slachtdebuut afgeleverd. Afgeoffers van Hanssons zien van een paar ververkrachtingen lijken moeiende herhalingen – mensen van vlees en zoals Sandra’s constante bloed. Ipenburgs enige drang naar dubbele misser is de verwarespresso’s – is er sprake rende verhaallijn over van een vlotte verteleen stalker die Sanstijl en een zeer verrasdra blijft lastig valsend plot. De thriller is Inge Ipenburg, Het gerecht, len met telefoontjes en geen standaard whodun- Uitgeverij De Fontein, ISBN 978 90 261 3654 2 (€ 18,99) mailtjes. Het contact nit, maar een what is he

Door Anouk Abels

Max Bentow, De poppenmaakster, vertaling: Jan Bert Kanon, Uitgeverij Q, ISBN 978 90 214 5581 5 (€ 19,99)

De helft van mijn ziel 1969, Los Angeles. Twee jongens zien hoe filmster Sharon Tate en haar gezelschap worden vermoord. Ruim 40 jaar later pleegt een schooljongen zelfmoord en stappen een meisje en een jongen in een Amsterdamse taxi. Twee uur later wordt de jongen dood gevonden. Iemand heeft het op jonge kinderen gemunt – maar waarom?

keuzes

Violet LeRoy, De helft van mijn ziel, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2187 8 (€ 17,95)

Inge Ipenburgs met deze ‘Ton de creep’ wordt groots opgebouwd, maar krijgt nooit echt een bevredigende afloop. Het is Ipenburg echter snel vergeven zodra de thriller zich weer richt op de bizarre acties van Hansson en de gaten die hij slaat in het bestaan dat Sandra zo zorgzaam heeft opgebouwd. Het benauwende wereldje der BN’ers, de prijs van bekend zijn en het Nederlandse roddelcircuit: Inge Ipenburg heeft daadwerkelijk geschreven over wat ze kent. Het resultaat is een verrassende thriller, die veel belooft voor haar schrijfcarrière. Een auteur als hoofdpersonage zou zeker niet misstaan in haar volgende boek.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 15

roots

Karin Slaughter: ‘Vrouwen weten wat ons bang maakt’ In Veroordeeld moeten Karin Slaughters vaste personages Will Trent en Sara Linton plaatsmaken voor twee nieuwe hoofdrolspeelsters. Agentes Maggie en Kate gaan in de jaren zeventig op zoek naar een moordenaar die het voorzien heeft op politiemannen. In een Amsterdams hotel spreek ik met Slaughter over het seksisme in haar verhaal én in de wereld der thrillerschrijvers, en de Nederlandse personages die in haar nieuwe boek voorkomen.

naam hebben uitgehouden. In die tijd wilden je ouders, je geliefden én je collega-agenten niet dat je als vrouw bij de politie ging. En dat was nu juist de reden dat velen voor het vak kozen: het was een radicale maar zeer bevredigende carrière, die vrouwen de onafhankelijkheid gaf die ze normaal gesproken niet hadden. In die tijd kon je als vrouw niet eens een appartement huren of een rekening openen zonder de toestemming van een man. Als politievrouw was je de baas van je auto en mocht je mensen arresteren.’ De laatste tijd is er steeds meer discussie over het nut van geweld in fictie. Hoe sta jij daar tegenover? ‘Mensen hebben bepaalde verwachtingen van mij omdat ik een vrouw ben. Vroeger klaagde ik erover dat dit gedeelte van mijn werk zoveel aandacht trok, maar inmiddels ben ik blij dat het zorgt voor interesse in mijn verhalen. Wel blijft het vreemd dat niemand zo praat over mannelijke auteurs als Lee Child en Jeffrey Deaver, die talloze scènes met afgebrande huiden en gebroken ledematen beschrijven.’

Door Anouk Abels Tot mijn verbazing heeft Kate een Nederlandse moeder en oma en komen de Nederlandse en Vlaamse cultuur regelmatig aan bod. Hoe kwam je aan deze Vlaams-Nederlandse informatie? ‘Met dat gedeelte van het verhaal had ik de meeste moeite. Ik heb me nooit volledig verdiept in de cultuur, dus liep ik de kans een heel land kwaad te maken, met Vlaanderen erbij! Daarom heb ik de hulp ingeroepen van mijn Nederlandse vertaalster Ineke en haar Vlaamse collega’s. Ik heb veel aandacht besteed aan het onderscheid tussen Nederlandse en Vlaamse woorden. Hopelijk voelen Nederlanders en Vlamingen zich gevleid!’ Waarom denk je dat jouw boeken, die zo Amerikaans zijn, zoveel fans in Nederland hebben? ‘Ik denk dat ik het succes vooral te danken heb aan het enthousiasme van de uitgever. Bovendien speelde mijn eerste boekenserie zich af in een kleine stad met types die je ook in Nederland tegenkomt, zoals de dorpsgek en de druktemaker. Ook zijn Nederlanders over het algemeen goed bereisd. Veel Europeanen zijn nooit ergens anders in Amerika geweest dan New York en Los Angeles. Of Miami, wat de gemiddelde Amerikaan erg grappig vindt, omdat het zo’n verschrikkelijke plek is. Nederlanders komen juist wel vaak op onverwachte plekken, zoals Chicago, Mississippi of New Orleans.’ Veroordeeld speelt zich af in een andere stad in het zuiden van Amerika: Atlanta, maar dan in de jaren zeventig. Is het net zo’n verschrikkelijke plaats als het in jouw verhaal lijkt? ‘In de jaren zeventig waren alle grote Amerikaanse steden ver-

Karin Slaughter

titus vegter

schrikkelijk. Zo was New York een gewelddadig ghetto met geldproblemen. Dit kwam grotendeels door de segregatie, die overal in het land bestond. In het zuiden hadden we de Jim Crow-wetten: zo waren er in Atlanta tot aan het einde van de jaren zeventig uitsluitend aparte scholen voor zwarten en blanken. Inmiddels is Atlanta een gastvrije plek voor allerlei soorten mensen. Zelf woon ik in een zeer multi cultureel gebied, dat ver afstaat van de bijna compleet blanke wijk in New York waar ik ook een appartement heb. Atlanta heeft de grootste Afrikaans-Amerikaanse middenklasse van Amerika. We hebben op drie steden na de meeste homosexuele inwoners van het land. Bovendien hebben we de op tien na grootste Joodse gemeenschap ter wereld.’

Karin Slaughter, Veroordeeld, vertaling: Ineke Lenting, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 8724 1 (€ 19,90)

Was het leuk om over die problematische jaren zeventig te schrijven? ‘Jazeker, omdat je de problemen op eerlijke wijze kunt laten zien. Corruptie, homofo-

‘Hopelijk voelen Nederlanders en Vlamingen zich gevleid!’ bie, seksisme en racisme waren toen compleet acceptabel. Het racisme is een moeilijk onderwerp, maar wel iets waar ik zelf mee ben opgegroeid. Ik woonde in een stadje in South Georgia, waar we een wijk hadden die Colored Town heette. Blanke mensen kwamen daar niet: het was letterlijk aan de verkeerde kant van het spoor en mensen leefden er in armoedige omstandigheden.’ Kate en Maggie worstelen met het seksisme dat ze binnen het politieteam tegenkomen. ‘Ik heb ter voorbereiding gepraat met vrouwen die toentertijd bij de politie zaten en heb veel van hun anekdotes gebruikt. Zo vond een vrouw inderdaad iedere dag poep in haar kluisje, en trok een agent zich af in de tas van een vrouwelijke collega. Toen deze vrouwen mij hierover vertelden, lachten ze er zelf om. Pas toen ik weer thuis was, vroeg ik me af hoe ze die situatie in gods-

Wat is volgens jou het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke thrillerauteurs? ‘Vrouwelijke schrijvers weten wat ons bang maakt, omdat ze eerder slachtoffer zijn van geweld. Lisa Gardner, Tess Gerritsen en Mo Hayder zijn daar goed van op de hoogte. We begrijpen wat er verschrikkelijk is aan het verliezen van macht. Mannen die over seksueel geweld schrijven, veranderen het slachtoffer vaak in een hoer, een madonna, of een vrouw die de liefde van een man nodig heeft. Ik ontken zeker niet dat er mannen zijn die slachtoffer zijn van seksueel geweld. De reactie is echter anders. Zelfs vrouwen stellen andere vrouwen vaak zelf verantwoordelijk voor wat er gebeurd is: waarom dronk ze zoveel, en waarom liep ze in haar eentje door dat park?’ Veroordeeld is je eerste roman die geen onderdeel uitmaakt van een serie. Hoe was het om Will Trent en Sara Linton dit keer achterwege te laten? ‘Er komt zeker een nieuw boek over Will Trent, maar ik was eraan toe om nieuwe personages te verzinnen. In mijn boek Genadeloos schreef ik ook al over de seventies. Ik heb toen zoveel ontdekt tijdens mijn research, dat ik er graag nog een boek over wilde schrijven. Het lijkt me interessant om meer met Kate en Maggie te doen, door ze bijvoorbeeld te betrekken bij de Atlanta Child Murders, een zaak aan het einde van de jaren zeventig rondom de moord op achtentwintig zwarte kinderen. Maar eerst ga ik aan de slag met een verhaal dat eens niet om een politiekorps draait. Ik zal niets verklappen, behalve dat het gaat over een familie waar iets naars mee gebeurt...’

Het magische avontuur komt tot een spannend einde!

MEER DAN 100 PAGINA’S LEREN LEZEN-PLEZIER!

Dik boek op AVI-start niveau

Mirjam Gielen Het Laatste Geheim Leuk vakantieboek voor kinderen die net kunnen lezen!

KLUITMAN.NL

ISBN: 978 90 8592 273

ISBN 978-90-8592-276-6

www.dewakkeremuis.n l www.geronimostilton.c om

5

Een reis door de tijd

Twee boeken voor maar € 9,95

DE SNELSTE TREIN VAN HET WILDE WES TEN

Tempel van de Spiegels Trilogie: 1: Het magische kristal tijdelijk: €10.2: De wraak van Mirren € 14,95 / 3: Het laatste geheim € 15,95

Maak deze super sudoku! Gebruik de onderstaande letters

DE SNELST E TREIN VAN HET WILDE WESTEN

De Wakkere Muis

€10

10

REIS DOOR DE TIJD

vakantieboek

et strand issige en zul je n, kleuren, kokkerellen hebt en

Het Laatste Geheim

10

E EN

tieboek

Amer ika, 1869. De eerst e treinv erbind ing die dwars door het hele land van de oostnaar de westk ust loopt, staat op het punt om in gebru ik te worde n genom en. Maar nadat er drie ongur e types op de bouwp laats zijn kome n werke n, verdw ijnen er 's nacht s ineen s bouw mater ialen … Een regelr echte ramp, want nu kan het laatst e stukje rails niet worde n geleg d! Om ervoo r te zorge n dat de dader s worde n gepak t en de rails toch nog op tijd op hun plek liggen , wordt er een beroe p gedaa n op de nieuw e hulpsh eriff. Drie keer raden wie dat is … Juist, niema nd minde r dan Geron imo!

Mirjam Gielen

Vanaf 20 juni te koop in de boekhandel!

9 789085 922735

mostilton.nl ostilton.com

Geronimo = G Klem = K Benjamin = B Thea = T

26-05-14 23:21 GS_Strip_10_Snelste_trein_wilde

_westen_cvr_soft.indd

1

GERONIMO STILTON VAKANTIEPAKKET In de auto of het vliegtuig, op het strand of als het regent: met dit muizenissige vakantiepakket ben je uren zoet en zul je je geen moment vervelen! Lezen, kleuren, puzzelen, lachen, knutselen en kokkerellen – kies waar jij het meeste zin in hebt en de zomer is gewoon te kort! 05-05-14 10:32

Los de onderstaande rebus op!

Vul de ontbrekende getallen en bewerkingstekens in.

x

de

9

s=t

-sp

b=v

....................................................................................................................................................................................

www.geronimostilton.nl advertentie vakantiepakket.indd 1

=

6

x x

=

+ =

= +

42

= =

96 © 2014 ATY

28-05-14 13:12

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 17

young adult column

Boeken maken voor kinderen ‘Dat gaat toch geen kind lezen’. Het is wennen als je voor het eerst zulk commentaar krijgt als je je pas verschenen boek laat zien. Laat zien. Zelfs de aanblik van het boek doet de betreffende moeder met haar ogen rollen. Alsof ze weer een meisje van veertien is. Duh! ‘Te dik. Veel te dik. Dat schrikt af. Geen enkel kind gaat dat oppakken. Laat staan lezen…’ Zoals jullie misschien wel weten ben ik een voorstander van het wegnemen van leesbarrières. Het verrijken van kinder- en jeugdboeken staat bovenaan mijn lijstje. Zorgen dat we kinderen hoe dan ook aan het lezen krijgen. Over de drempel trekken. Jammer genoeg vinden veel kinderen lezen maar een ingewikkelde bezigheid. Ik kan daar een hele lijst van mogelijke oorzaken van geven. Veel kinderen zijn alleen niet alle kinderen. Niet voor ieder kind is lezen een strafexpeditie. Niet ieder kind hoeft een boek ingelokt te worden. Veel kinderen hebben helemaal geen last van leesbarrières. Laatst klaagde een moeder dat de boeken niet aan te slepen waren. Het leven van een loser in één dag. Sterker nog: in drie uur! Ik noem dat soort kids leesmachines. Als hongerige leeuwen storten ze zich op alles wat ze lezen kunnen. Een Donald Duck-pocket in tien minuten, een Roald Dahl in een dag. Een dikke Harry Potter of een Hunger Games in drie dagen. Deze hongerige leesleeuwen (vaak leeuwinnen) bewegen ook nog eens in groepen. Samen lezen en bespreken ze hun laatste vangsten. Natuurlijk. Dit zijn misschien niet de meeste kids. Een rondje door het assortiment van een gemiddelde boekwinkel leert dat de boekenmakers en boeken­ inkopers er bijna van uitgaan dat niemand meer wil lezen. Een kinderboekenuitgever bestempelde laatst dikke jeugdboeken per definitie als ‘ontoegankelijk’. Die uitgeverij maakt boeken voor kinderen die hun boeken niet willen hebben. Lijkt me ingewikkeld om op die basis aan de slag te gaan. Soms is het heerlijk om als boekmaker eens ‘commercieel niet slim’ een boek te maken voor de groep van kinderen die wel graag wil lezen. Om 480 pagina’s vol avontuur in een dikke band te stoppen. Om de ouders blij het boek op te zien pakken en al die kids te zien lezen en lezen. De leesmachines op volle kracht aan het werk te zien. Tot ze met een rood hoofd en voor de ouders veel te snel de laatste pagina omslaan. ‘Nu al uit?’ zie ik die ouders met rollende ogen zeggen. Duh!

Patz

duister

Fantasy met Russische invloeden Kevin Rolly

Liefhebbers van Harry Potter, Game of Thrones en Lord of the Rings: opgelet. Deze maand verschijnt het eerste deel uit de Nederlandse vertaling van De Grisha-trilogie.

afspelen in het Middeleeuwse WestEuropa. De door Bardugo gecreëerde fantasy-omgeving in het land Ravka heeft iets Russisch. Zelf zegt ze haar verhaal te hebben gebaseerd op het Rusland ten tijde van de Tsaar, een alleenheerser aan het begin van de achttiende eeuw. Ravka wordt al tientallen jaren in Door Sanne Wolters tweeën gedeeld door de Schaduwvlakte. Het is een gebied dat als een In Amerika kwam het vlek of soms als een sombere, vorboek al direct in de meloze wolk wordt afgebeeld op bestsellerlijst te staan landkaarten. Men zegt dat het een en inmiddels zijn de ondoorgrondelijke duisternis is, filmrechten van de trivergeven van monsters die teren logie verkocht aan op mensenvlees. Niemand wil of Dreamworks. David durft erheen. Door de komst van de Heynman, een van de producers van Schaduwvlakte is het lot van land Harry Potter, is de man die de boeen haar inwoners onzeker. Alina ken om gaat toveren tot een onverStarkov, een klein en tenger meisje, getelijke film. Nu staat schrijfis een van strijders van het eerste ster Leigh Bardugo klaar om ook in leger dat afreist naar Nederland populair te deze duistere plek. gaan worden met haar Wanneer haar beste De Grisha-reeks. vriend Mal zwaargeDeze maand verschijnt wond raakt tijdens een het eerste deel, Schim aanval op hun regi& Schaduw. Het is een ment, komt bij Alina spannend, romantisch een onbekende kracht en vooral duister vervrij. Het blijkt uiteinhaal over een wereld die delijk een kracht die je niet snel zal en kunt de Grisha, het magiverlaten. De beschrijsche elitekorps van het vingen van de omgeland, nodig heeft om ving geven je kippenvel het koninkrijk te bevrijover het hele lichaam. den. Het korps wordt Het boek heeft een heel Leigh Bardugo, Schim & Schageleid door de mysteriandere sfeer dan fanduw, Blossom Books, ISBN 978 euze Duisterling. Alina tasy-verhalen die zich 90 206 7974 8 (€16,95)

Leigh Bardugo

Wanneer haar beste vriend Mal zwaargewond raakt tijdens een aanval, komt bij Alina een onbe­ kende kracht vrij wordt meegenomen en mag helpen het door oorlog getergde land te dienen. De toekomst van Ravka ligt in haar handen. Het is erg belangrijk dat Alina alle geheimen van de Grisha leert kennen. Ook ontdekt ze haar eigen krachten, maar bovenal leert ze een kant van zichzelf kennen die ze liever nooit ontdekt had. Schim & Schaduw is een boek dat gekarakteriseerd wordt door een heel sterk magisch systeem en een intrigerende omgeving. Bovendien zijn de hoofdpersonen bijzonder goed uitgewerkt. Ook laat Bardugo de afschuwlijke gevolgen van overheersende ideologieën zien. Dit maakt het boek niet alleen het lezen waard vanwege de bijzonder goed uitgedachte fantasywereld, maar ook vanwege de reflectie op zwarte bladzijden uit de geschiedenis van Europa.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 18

jeugd pas verschenen

brasil 2014

Arjen Robben: van Brazilië tot Bedum

Scary Harry. De jacht op de goede geesten De elfjarige Otto woont in een spookhuis en is best wel wat gewend. Toch is hij verbaasd als hij Magere Hein ontdekt in de tuin van de buren. Magere Hein hoort de geesten van net overleden mensen te verzamelen, maar Sonja Kaiblinger, Scary Harry. hunkert ernaar om einDe jacht op de goede geesten, delijk eens op vakanvertaling: Roald van Elswijk, tie te kunnen gaan. Uitgeverij Manteau, ISBN 978 Maar daar komt voor90 223 3020 3 (€ 14,99) lopig niets van in, want een van Otto’s huisgeesten wordt ontvoerd!

Spirit Animals 1 – Vechten voor je leven Vier kinderen staan op het punt te ontdekken of ze een Spirit Animal hebben, een totemdier dat grote krachten kan oproepen. Conor, Abeke, Meilin en Rollan kennen elkaar niet en zijn totaal verschillend. Toch roepen juist deze vier Brandon Mull, Spirit Anikinderen een totemdier mals 1 – Vechten voor je leven, op: een wolf, een luivertaling: Maria Postema, Uitpaard, een panda en een geverij Leopold, ISBN 978 90 258 6503 0 (€ 9,99) valk. Al snel blijkt dat deze magische dieren niet zomaar zijn verschenen….

In volle vaart Wist jij dat een alligator en een onderzeeboot even snel zijn? En dat een surfer en een libelle dezelfde snelheid kunnen behalen? Dit prachtig geïllustreerde boek laat je nadenken over het fenomeen snelheid. Achterin het boek lees je interessante feiMarie-Laure Cruschi, In volle ten over verschillende vaart, vertaling: Joke Linders, dieren, vervoersmidUitgeverij Rubinstein, ISBN delen en objecten, die 978 90 476 1702 0 (€ 16,95) allemaal op hun eigen manier iets bijzonders met snelheid van doen hebben.

Het grote Fiep kijkboek Dit mooie kijk- en aanwijsboek bevat maar liefst 24 gethematiseerde spreads om de wereld binnenshuis en daarbuiten te ontdekken, zoals voertuigen, de dierentuin, school, beroepen en de boerderij.

Fiep Westendorp, Het grote Fiep kijkboek, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 451 1646 4 (€ )

hartstikke veel kinderboeken!

vind je op www.boekenkrant.com

Op de Togtemaarschool in Bedum heeft groep 8 het eerste exemplaar van Het magische schot in Rio overhandigd aan Arjen Robben. Boekenkrant-redacteur Max (9) was aanwezig om de topvoetballer te interviewen. Dit boek gaat over de finale van het WK, maar we weten nog niet of het Nederlands elftal zover gaat komen. Is dat niet spannend? ‘Ja, natuurlijk, maar ik ben vol vertrouwen dat het goed gaat komen in Rio!’

Zitten uw kinderen op een sport? ‘Mijn zoon van zes zit op voetbal, dat vindt hij heel leuk. De twee andere kinderen zijn nog te jong.’

Leerlingen scholen ­Groningen en Fred Diks, Arjen en het magische schot in Rio, ­Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 9906 7 (€ 4,95)

advertentie

Wie vindt u de beste coach die u heeft gehad bij al uw topclubs? ‘Ik vind Guardiola, de huidige coach bij FC Bayern, heel goed. En onze bondscoach Louis van Gaal, waarmee ik ook in Duitsland heb gewerkt.’ Meer lezen over Arjen Robben, Max en de boekenserie over Arjen Robben? Ga dan snel naar www.boekenkrant.com!

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 19

denken

Filosofie op kindermaat Denken over het leven is van Mag ik liegen om bestwil? Moet ik alle (leef)tijden. In Lieve Stine, mijn gevoel of mijn verstand volgen? Hoe word ik gelukkig? En wat is weet jij het? worden twinkunst? Stine gaat moeilijke thema’s tig levensvragen van tieners niet uit de weg. Ze noemt filosofen helder en uitvoerig beantbij de naam, plaatst ze tegenover woord door de Deens-Neder- elkaar en voegt haar visie eraan toe. landse filosofe, schrijfster en Hoewel filosofen van eeuwen geleden aangehaald worden – levensprogrammamaakster Stine beschouwingen zijn immers tijdJensen. Na vele filosofieboeloos – blijkt er sinds de technologiken voor volwassesche vooruitgang en de komst van sociale nen is dit haar kinmedia veel veranderd derboekdebuut, te zijn. Filosofen zien maar het kan evener vooral het gevaar goed een introvan in. Denk maar aan ductie zijn voor onze afhankelijkheid volwassenen. van elektrische toestellen en de oppervlakDoor Wendy Claes kige vind-ik-leuk-cultuur. Maar Stine nuanceert, stelt gerust en Prangende vragen over Stine Jensen, Lieve Stine, weet wijst de juiste weg. Ze het dagelijks leven krijjij het?, Uitgeverij Kluitman, neemt niet één overISBN 978 90 206 2107 5 (€ 14,95) gen wijze antwoorden.

tuiging als heilig aan, maar laat veel open. Ze spreidt een lappendeken van gedachtegoed uit en wijst de verschillende stromingen aan. Ook in het volgende geval: ‘Iedereen is wel eens even een dief, maar je bent daarmee niet meteen slecht.’ Lieve Stine, weet jij het? doet stilstaan bij het leven én de dood. Naast boeiend, informatief en vlot geschreven is het boekje zeer toegankelijk. Het is zelfs vermakelijk met illustraties en opdrachtjes die je aanmoedigen om na te denken over de dingen des levens. Daarbij laat ze ruimte vrij voor onderzoekjes en bedenkingen. Bij het boek hoort bovendien een website: op lievestine.nl kun je Stine ook zelf vragen stellen. Alles heeft een goede reden en een medaille heeft twee zijden. Die levenswijsheid kan Stine prima toelichten op kindvriendelijke wijze.

prakkiseren

Wilde apengedachten ‘Mindfulness’ klinkt als een ingewikkeld woord – zeker voor de kleinsten onder ons. Ook Aap is in de war: ‘Wat zeg je… Mijn vuilnis… ?’ In Aap en Panda over wilde apengedachten leren we de vriendjes Aap en Panda kennen. Aap maakt zich eigenlijk altijd zorgen over gisteren, straks en morgen. Panda lijkt daar helemaal geen last van te hebben. Als

Aap hem vraagt hoe dat kan, legt Panda uit dat je het beste kunt genieten van waar je nu mee bezig bent. Dit prentenboek van Sonja Gijzen, Inez de Goor en Petra Gijzen leert kinderen hoe ze hun wilde apengedachten een plekje kunnen geven. De grappige plaatjes zorgen ervoor dat het voorlezen een feest wordt. En ook als ouder kun je wat van Aap en Panda leren: denk niet aan je zorgen, maar geniet tijdens het verhaaltje voor het slapengaan van het moment. Samen met je kind.

Sonja Gijzen, Inez van Goor en Petra Gijzen, Aap en Panda over wilde apengedachten, Uitgeverij Asoka, ISBN 978 90 567 0307 3 (€ 14,95)

het fenomeen

Voetbalboeken

Van Snelle Jelle tot Het magische schot in Rio: deze maand zijn Sanne en Meie geïnspireerd geraakt door het WK en bespreken ze het fenomeen ‘voetbalboeken.’ Worden kleine lezende voetballiefhebbers ooit groot? Sanne: Mijn neefje zat vanaf het moment dat hij tegen een bal kon trappen op voetbal. Elke week trainen en in het weekend een wedstrijd spelen tegen een andere lokale ploeg. Na schooltijd en in de pauzes rende hij altijd rond met een bal aan zijn voet. Zijn grote helden zaten bij Feyenoord. De mooiste dag uit zijn jonge leven moet toch wel het bezoeken van een thuiswedstrijd zijn geweest. Voor het optimale voetbalplezier las hij ook voetbalboeken. Heel zijn boekenkast stond vol met de Snelle Jelle-reeks. Later kwamen daar ook de Koen Kampioen-boeken bij. Mijn neefje las en ademde voetbal. En nog steeds. In de studentenstad waar hij inmiddels woont, zit hij bij de studentenvoetbalclub. En zijn boekenkast is niet alleen gevuld met studiemateriaal, maar ook met voetbalboeken. Ik Zlatan, Gijp en Dure spitsen scoren niet vormen slechts een kleine greep uit zijn collectie. Zoals hij zelf zegt: ‘Ik zou er zo honderd voetbalboeken bij kopen als ik het geld en de ruimte had.’ Voor de voetballertjes van nu zijn er de nieuwe titels uit de Koen Kampioen-reeks en de bijzondere Arjen Robbenboeken. Geweldige inspiratie voor deze voetbaltalentjes. Want wie droomt er nu niet van om wereldkampioen te worden? En dan heb ik het niet alleen over de kleine voetballiefhebbers… Meie: Om eerlijk te zijn weet ik niet erg veel van voetbal of voetbalboeken. Tot grote teleurstelling van mijn vader – de grootste voetballiefhebber bij mij thuis – hebben mijn zusje, ik en zelfs mijn broertje ervoor gekozen geen voetbalcarrière te beginnen. Toch voel ook ik met het WK op komst de voetbalkriebels opkomen. Ik denk echter dat dit weinig te maken heeft met voetbal zelf, maar meer met het eenheidsgevoel dat het WK schept. Overal kun je oranje spullen kopen, er wordt ‘hup Holland hup’ geschreeuwd en iedereen viert samen de winst, of betreurt gezamenlijk het verlies van ONS voetbalelftal. Ditzelfde eenheidsgevoel komt naar voren in vele voetbalboeken. Nu wil ik niet zeggen dat alle voetbalboeken voor iedereen geschreven zijn, want de meeste zijn bedoeld voor lezers met enige kennis van de sport. Maar WK-boeken willen vaak een breder publiek bereiken. Arjen Robben en het magische schot in Rio is hiervan een goed voorbeeld. Fred Diks baseerde dit boek op de verhalen van kinderen. En hoewel de titel al doet vermoeden dat het om een kinderboek gaat, is het boek voor alle leeftijden geschreven. Kinderen en hun voetballiefhebbende vaders zullen ervan smullen, maar ook anderen zullen het stiekem leuk vinden om dit verhaal voor te lezen. Volgens mij worden kleine lezende voetballiefhebbers nooit groot en zullen zelfs de niet-liefhebbers tijdens het WK worden meegesleurd in de speelse voetbalbubbel.

Meer weten over voetbalboeken? www.boekenkrant.com

I NSIGHT G UIDES Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen

Verkrijgbaar bij uw boekhandel Kijk voor alle leverbare titels op

WWW.INSIGHTGUIDES.NL

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 21

non-fictie De Boekenkrant-redactie gaat op vakantie. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om naar de betreffende bestemming af te reizen? jane austen

Dromen van Mr. Darcy Deze maand: Het Engeland van Jane Austen. In het voorwoord belooft auteur Karin Quint ons een ‘handig hulpmiddel voor een echte Austen-pelgrimage.’ Door Anouk Abels

Vakantiedomper? Het Engeland van Austen ziet eruit als een reisgids en bevat een handjevol handige vakantietips, maar is eigenlijk toch meer een groots opgezet naslagwerk. De gretige Austen-fanaat zal ongetwijfeld de uitvoerig beschreven wandeltochten door dorpen en steden stap voor stap willen uitvoeren. Maar wie net met Austen kennismaakt, wordt wellicht wat overdonderd door de overdaad aan informatie.

Vakantiezin? In deze Austen-bijbel combineert Quint een uitgebreid overzicht van de belangrijke plaatsen uit het leven Gaan we? van de Britse schrijfster met de plekQuints Austen-reisgids is er echt ken die we kennen uit de bekendste één voor de liefhebber. Het boek Austen-verfilmingen. De beschrijvoorziet je van een compleet overvingen van statige huizen, schattige zicht van locaties die je als supercottages en indrukwekkende kathefan toch een keer in je leven dralen worden vervlochten met sapbezocht moet hebben. Ben je pige details over Austen zelf. Dankeen wat gematigdere bewondezij citaten uit haar persoonlijke brieraar? Ook dan kun je inspiratie uit ven en de fragmenten uit haar boeQuints boek halen ken komen de locaties voor een aantal in je hoofd tot leven. mooie Austen-dagen Voeg daar de foto’s van tijdens een vakangrandioze gebouwen tie in Engeland. De en het ruwe Engelse lange lappen tekst landschap aan toe en je mogen en kunnen wordt zo het regencyde pret eigenlijk niet tijdperk binnengezodrukken. Laat je betogen. Voor je het weet zie veren door de romanje jezelf innig gearmd tiek en de pracht en met Mr. Darcy door het praal van de tijd van heuvellandschap wanPride and Prejudice: delen. Dat je daarnaast het Engeland van nog wat basisinformaAusten is zeker een tie over openingstijKaren Quint, Het Engeland reisje waard. den, reizen en overnachvan Jane Austen, Uitgeverij tingen krijgt, is mooi Dominicus, ISBN 978 90 257 meegenomen. 5389 4 (€ 19,95)

hoofdstad

Een menselijke atlas The soft atlas of Amsterdam is niet zozeer een optekening van de stad zelf, als wel van zijn bewoners en bezoekers. Jan Rothuizen bezocht uiteenlopende plekken in Amsterdam en tekende ze zoals hij ze op dat moment zag, als een afdruk van plaats en tijd.

meer besloten plekken, zoals de kamer van de in Afghanistan omgekomen militair Timo Smeehuijzen. De atlas is zeker niet alleen bestemd voor toeristen, want de tekeningen zijn extra leuk als het een plek betreft waar je zelf wel eens komt. Dan pas valt op hoeveel details Rothuizens tekeningen bevatten en hoeveel humor hij in zijn bijschriften Een traditionele atlas, met tijdloze verwerkt heeft. Rothuizen behankaarten zonder voorbijgangers of delt echter ook serieucommentaren, is het zere onderwerpen. In dus niet. Rothuizen gaat het detentiecentrum in op de details van zijn op Schiphol spreekt hij stad en toont de menmet de 32-jarige vluchsen die Amsterdam een teling Mahdi. Hij mag gezicht geven. Je onthier niet blijven omdat moet Casper en Juul op hij niet kan bewijzen een woonboot bij de dat hij gevaar loopt in Magere brug, Nienke en Iran, hoewel zijn vrienhaar pasgeboren zoonden daar allemaal zijn tje in het Onze Lieve opgepakt. Ook dat is Vrouwe Gasthuis en Amsterdam, en het is Ahmed in zijn barberJan Rothuizen, The Soft Atlas mooi dat Rothuizen shop. Op deze manier of Amsterdam, vertaling: Sam daar bij stilstaat. voert Rothuizen je langs Herman, Uitgeverij Nieuw de rosse buurt en de cof- Amsterdam, ISBN 978 90 468 feeshop, maar ook langs 1639 4 (€ 19,95)

De Pulteny Bridge in Bath, waar Jane Austen een aantal jaar woonde.

Lyme Park, waar de tv-versie van Pride & Prejudice deels gefilmd werd.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 22

non-fictie brasil 2014

sportschandaal

Oranjekoorts is goed te behandelen met deze titels!

De WK-gekte is weer in de wereld en zo komt alles wat de vierjaarlijkse hoogtij van het voetbal aanwakkert bovendrijven. Maar niet alles is vreugde en glorie. Jaarlijks wordt een biljoen dollar gemoeid met het gokken op voetbal.

Zo speelden wij In Zo speelden wij beschrijft Arthur van den Boogaard veertien scharnierwedstrijden uit de geschiedenis van het Nederlands elftal: van de louterende 12-1-nederlaag tegen de Engelse amateurs in 1907 tot en met de verloren WK-finale in 2010. Het gaat niet alleen om zaken als tactiek en de einduitslag, maar ook over gebeurtenissen rondom de wedstrijden.

Voetbal achter de schermen

Arthur van den Boogaard, Zo speelden wij, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 450 2754 8 (€ 15,00)

De scheids Kort nadat Menno Fernandes is afgekeurd als voetballer, wordt er in Almere een grensrechter doodgeschopt. Dat brengt hem op een idee: fluiten... en erover schrijven. De eerste wedstrijden durft hij nog nauwelijks een kaart te trekken, maar Menno Fernandes, De scheids, Uitgeverij Podium, ISBN 978 al snel groeit Fernandes 90 575 9691 9 (€ 10,00) uit tot een scherpe en strenge scheids die steeds meer gaat houden van zijn zwarte shirt.

De football toerist Op 31 augustus 2013 volbracht Joris van de Wier één van zijn levensdoelen: de ‘92’ bezoeken. Dat wil zeggen dat hij bij alle 92 voetbalclubs die in de vier Engelse profdivisies spelen een thuiswedstrijd heeft gezien. In 10 jaar tijd bezocht hij zo’n 200 wedstrijden in EngeJoris van de Wier, De football toerist, Just Publishers, ISBN land. De Football toe978 90 897 5056 3 (€ 18,95) rist bevat veertig verhalen over zijn bezoeken aan Engelse wedstrijden.

Louis van Gaal – in zijn eigen woorden Als voetballer was Louis van Gaal al overtuigd van zijn visie. Maar hij ontbeerde het talent om in die rol ‘de beste van Amsterdam, Nederland, Europa en de rest van de wereld’ te worden. Als trainer werd hij dat, zo vond hij zelf, wel. Dit boek bevat een verzaJan Dijkgraaf, Louis van Gaal meling uitspraken van de man die zonder meer - in zijn eigen woorden, BBNC Uitgevers, ISBN 978 90 453 een van de beste voet1652 9 (€ 9,95) baltrainers is die Nederland ooit heeft voortgebracht. Want dat staat vast: Van Gaal maakt het vaak waar.

sen. Het maakt van Duister spel een niet te versmaden boek, een triller die je kijk op een van de populairste sporten ter wereld drastisch kan veranderen. Het boek schetst vlot en overzichtelijk beide levenslopen vanaf de jeugdjaren. Zo zocht Perumal gezien zijn moeilijke gezinssituatie zijn toevlucht tot de criminaliteit. Je volgt hem langs zijn vele bezoeken aan Europa, zijn eerste grote toernooi (de Door Wendy Claes Olympische Spelen van Atlanta in 1996) en wat het orgelpunt in zijn Pas in maart 2011 begon de FIFA in te carrière moest worden: het wereldkampioenschap voetbal van vier jaar zien dat het manipuleren van wedstrijden kan uitgroeien tot het groot- terug in Zuid-Afrika. Bij dat toernooi uit Forrest onverste sportschandaal van de geschiebloemd punten van kritiek. Zo blijkt denis. In Duister spel neemt onderhet heel eenvoudig om als infiltrant zoeksjournalist Brett Forrest, die via een makkelijke list de kleedkazijn strepen verdiende bij onder mer van een nationaal elftal binmeer ESPN The Magazine, National nen te geraken. Ook zijn frustraties Geographic en The New York Times tegenover de FIFA (tevens organisaMagazine, geen blad voor de mond. tor van het WK) steekt Duister spel vermengt hij niet onder stoelen de biografieën van de of banken. De machtige Singaporeaan Wilson organisatie mag dan Ray Perumal en de Auswel ingeschreven staan traliër Chris Eaton. De als non-profitorganisaeerste is de koning van tie, maar scharrelt jaarhet matchfixing, de lijks wel een inkomen tweede groeide via een van een miljard dollar topfunctie bij Interpol bijeen. uit tot de ultieme strijVeel aandacht gaat der tegen het beïnvloeuit naar de exponentiden van sportuitslaële economische groei gen. Samen nemen ze van Azië, met China in de hoofdrollen op in een detail. Daar is gokken beklijvend kat-en-muisBrett Forrest, Duister spel, verop sport eigenlijk verspel waarin ook andere taling: Erik de Vries, Uitgeveboden, maar gezien de duistere types conrij Het Spectrum, ISBN 978 90 onvoorstelbaar grote stant hun paden krui003 3338 7 (€ 19,99)

bedragen die bij iedere wedstrijd gemoeid gaan, lijkt het de manier bij uitstek om degoutant rijk te worden. Bovendien houd je als Aziatisch gokkantoor enkel het hoofd boven water door zelf omkopers in dienst te nemen. De illegale gokmarkt is er een die constant evolueert, want hoe fijn de FIFA zijn klopjacht ook afstelt via dure systemen om matchfixing te achterhalen, oplichters weten er altijd wel onderuit te komen. Een wedstrijd opkopen zou kinderspel zijn. Sterker nog: voetbalbonden van minder gegoede landen vragen niets liever dan dat je interlands komt vervalsen – geld is en blijft het enige wat telt. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is mogelijk. Zo kun je zelfs geld inzetten op wedstrijden die nooit gespeeld zullen worden en raken belangrijke spelers voor de wedstrijd door geweld geblesseerd. The sky is not the limit. Naast de verschillende mechanismen geeft Duister spel veel details vrij over de werking van gokkantoren. De ingewikkelde structuren worden eenvoudig en boeiend uitgelegd. Helaas blijft het bij een doorlopende tekst zonder beeldmateriaal. Voor voetbalfanaten die niet meteen boekenwurmen zijn had het dus iets laagdrempeliger gekund. In zijn schrijfwijze blijkt Forrest wel te houden van de sensatie van verhalen onthullen. Bekende voetballers worden bij naam genoemd en constant wordt er gegoocheld met duizelingwekkende bedragen.

cyclelogical

De Nederlander en zijn fiets

Februari 2014, Berlijn. Ik fiets door de stad met een vriendin achterop. Van alle kanten toeteren auto’s naar ons, want ze vinden het maar een gevaarlijke bedoening, twee mensen op één fiets. Hoe anders het eraan toegaat in Nederland laat Shirley Agudo zien in The Dutch and their bikes.

gewoonten door een buitenstaander worden beschreven. Het leukst zijn echter de bijna 700 foto’s. Agudo heeft zich voornamelijk gericht op grote steden als Amsterdam en Groningen, maar het boek bevat ook foto’s van meer landelijke omgevingen (helaas opvallend vaak met een molen op de achtergrond). Het is jammer dat er enkele foto’s bij zitten waar alleen fietsende schimmen op staan. Gelukkig geldt dit slechts voor een paar afbeeldingen en zijn de meeste foto’s Door Nina Visser fel en levendig. De thema’s in het boek zijn zeer divers, want Agudo belicht werkeWe zijn ons er zelf nauwelijks van lijk alle aspecten van bewust, maar de Nederhet fietsen. Nu eens zie landse fietscultuur is je overvolle fietsenstaliets bijzonders. In The lingen en uit de gracht Dutch and their bikes geviste wrakken, dan begint de Amerikaanse weer bakfietsen vol fotografe Agudo met kinderen, huisdieren of een serie feiten over de een compleet bankstel. Nederlandse fietsculDe fotografe is er goed tuur. Zo legt ze uit dat in geslaagd de Nederwe vooral fietsen vanlandse fietscultuur te uit praktisch oogpunt: vangen, door te laten fietsen is ‘cyclelogical’. zien hoezeer de fiets Hoewel deze informaShirley Agudo, The Dutch deel uitmaakt van ons tie voor ons niet zoveel and their bikes. Scenes from dagelijks leven. nieuws biedt, is het wel a nation of cyclists, Scriptum Want een Nederlander interessant om te lezen Publishers, ISBN 978 90 559 fietst iedere dag, wat hoe Nederlandse fiets4899 4 (€ 29,90)

voor weer het ook is. Onze fiets stallen we overal: van brugleuning tot verkeerspaal en winkelruit. Fietsen betekent ook vaak gezelligheid, wanneer we samen met anderen rijden – al dan niet op een en dezelfde fiets. Fietsen is bedoeld voor iedereen, en op de fiets zijn we allemaal gelijk. Wat we ook doen en wie we ook zijn, de fiets hoort erbij. Hij definieert ons, en Agudo’s boek laat zien dat we daar best trots op mogen zijn. Nu die toeterende Duitsers nog.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 23

stapelen

het recept

Bakken met Karin Het lijkt mal, mandarijnen koken, pureren en dan door de cake, maar het resultaatis supersmeuïg! Door specerijen mee te laten trekken, wordt het ook nog een tikje sinterklaasachtig.

Zo kan het ook! Ben van Beurten serveert een topmaaltijd aan deze hongerige wielrenners.

Met de energie van 38 bruine boterhammen Topchef Ben van Beurten verzorgde twee jaar lang het eten voor de Raboploeg en was dagelijks te zien bij het televisieprogramma Tour du Jour. In zijn kookboek De culinaire tour vind je gerechten die bijdragen aan optimale fietsprestaties. Van Beurten: ‘Als chefkok is het aan mij om functioneel eten lekker te maken.’ Door Anouk Abels Wat is het grote verschil tussen koken voor een topsporter en koken voor een ‘normale’ eter? ‘Je moet je voorstellen dat iemand normaal gesproken ongeveer 200 gram aan koolhydraten per dag verbrandt. Bij een professionele wielrenner is dat 900 gram; dat staat ongeveer gelijk aan 38 bruine boterhammen met jam. Die koolhydraten kun je bijvoorbeeld binnenkrijgen via pasta, rijst en bruin speltbrood. Stapelen dus! Naast koolhydraten zijn antioxidanten en eiwitten belangrijk voor het herstel van je lichaam.’

snel vult, maar weinig koolhydraten oplevert. Daarom ligt de nadruk met name op functioneel: linzensoep bijvoorbeeld, of een lekkere quinoa-salade.’ Hoe reageerden de renners van de Raboploeg op jouw maaltijden? ‘Ze vonden het fantastisch! Vroeger verzorgde de organisatie van de Tour hetzelfde menu voor alle ploegen. Als je in een hotel zonder chefkok zat, had je pech: het eten werd dan door cateraars afgeleverd en kon al een paar uur klaarstaan voordat de sporters aan tafel gingen. Wij zorgden daarentegen om half 10 ’s avonds voor een verse maaltijd. Bovendien konden wij de recepten per persoon aanpassen als iemand bijvoorbeeld een ingrediënt niet lustte. En daar waren de renners natuurlijk blij mee.’ Zijn er inmiddels meer ploegen met een chefkok? ‘Ik schat dat ongeveer 90 procent van de ploegen nu een chefkok in dienst heeft. Het besef rondom voeding is iets van de laatste jaren: steeds meer mensen krijgen door dat goed eten kan bijdragen aan een goede sportprestatie. Zelfs een prestatieverbetering van twee procent kan het verschil maken tussen winst en verlies!’

Zullen mensen verbaasd zijn dat jouw gezonde eten ook lekker is? ‘Je kunt alles lekker maken, maar in dit boek staat ook wat het eten met je lichaam doet. Bovendien is ’gezond’ niet helemaal de juiste bewoording voor deze recepten. Een wielrenBen van Beurten, De culinaire ner heeft bijvoorbeeld tour, Uitgeverij Het Boekenniet veel aan sla, aanschap, ISBN 9789490085414 gezien deze groente (€ 19,95)

Wat kunnen je recepten betekenen voor amateurfietsers? Mijn recepten zijn ideaal voor fanatieke fietsers. De gerechten zijn geschikt voor het hele gezin, en zijn bijvoorbeeld perfect voor een vierdaagse fietstocht.’

Ben over het voedingsschema van een wielrenner: ‘Tijdens het fietsen komt een wielrenner aan snelle energie via zoete suikers. Na de rit draagt een eiwitshake mee aan het herstel van het lichaam. Vervolgens krijgt hij in de bus iets zouts te eten. ’s Avonds krijgt de renner tijdens zijn massage een shake van rood fruit. De antioxidanten dragen bij aan het herstel van het zuurstofpijl. Rond half tien ’s avonds eet hij ten slotte een koolhydraatrijke maaltijd. Vlees, sla en aardappelen vullen te snel. Daarom bestaat het avondeten vaak uit elementen als rijst, ­quinoa en linzen.’ Kunnen we een vervolg op De culinaire tour verwachten? ‘Ik zou graag een kookboek voor voetballers uitbrengen. Fietsers moeten het hebben van hun koolhydraten, maar voetballen is een krachtsport. Voor voetballers is het dus belangrijk om met behulp van veel eiwitten de spieren te versterken.’ Hoe ga jij straks naar de Tour de France kijken? Waar let je op? ‘Voor wielrenners is hun energie hun benzine. Het is de kunst om het verbranden van die benzine goed te verdelen over de rit. Zo moet je genoeg koolhydraten binnen hebben om aan het begin en het einde vol gas te gaan, en de rest van de rit je energie te verdelen. Het is interessant om te zien dat een ploeg als Sky dat vorig jaar bijvoorbeeld erg goed deed.’

voor 8 punten • bereiden: 15 minuten • in de pan: 30 minuten (+ afkoelen) • in de oven: 45 minuten Nodig 250 g clementines (± 4) 200 g gemalen amandelen 200 g suiker 5 eieren 1 volle tl bakpoeder 1 kaneelstokje 2 kruidnagelen 1 steranijs snufje zout boter & bloem voor invetten Siroop: 1 citroen 2 clementines 3 el suiker bereiding • Oven: 180 °C. • Boen de mandarijnen schoon onder de kraan. Prik de kruidnagelen erin. Leg in een pan en voeg zoveel koud water toe tot ze onderstaan. Doe kaneelstokje en steranijs erbij. • Breng aan de kook en laat met deksel erop een half uur zachtjes sudderen. Zet het vuur uit en laat afkoelen in het water (0,5 à 1 uur). • Vis de mandarijnen uit het water. Snij in vieren, verwijder kruidnagels en eventuele pitten. Doe in de keukenmachine en pureer (ja, helemaal, met schil en al!). • Doe gemalen amandelen, bakpoeder en zout erbij en pureer. • Klop in een kom met de mixer de eieren met de suiker licht en luchtig. Spatel het mandarijnamandelmengsel erbij en mix alles door elkaar. • Vet een springvorm (Ø 20 cm) in met boter en bepoeder met bloem. Doe het deeg erin. • Bak ± 45 minuten. Check: een satéprikker moet er net niet meer nat uit komen. • Siroop: Pers de citroen en de mandarijnen uit terwijl de cake in de oven staat. Meng het sap met suiker. • Prik meteen als de cake uit de oven komt de bovenkant overal in met een satéprikker. Giet de siroop erover. Laat in de vorm afkoelen.

Karin Luiten, Bakken met Karin, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1647 9 (€ 9,95)

Tips 1. Clementines zijn als het goed is pitloze mandarijnen. Maar toch na het koken voor de zekerheid even checken. 2. De mandarijnen goed schoonboenen om het waslaagje te verwijderen. Maar ach, echt schadelijk is het nu ook weer niet. 3. Geen keukenmachine? Pureer de mandarijnen met de staafmixer. 4. Weer eens wat anders: een vierkante bakvorm.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 24

boekfragment

DrawYourMap Amsterdam 9

Teken nu zelf het Tropenmuseum op je eigen kaart tijdelijke In Tropenmuseum Junior kun je in speciale tentoonstellingen kennismaken met andere culturen. Dat

Robin Bertus, DrawYourMap Amsterdam, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2160 1 (€ 9,95)

doe je door te horen, te zien, te voelen en vooral

Elke tentoonstelling heeft

boekfragment

Met Insight Guides ontdekt u de wereld 306

◆

WetensWaard

de

middernachtzon

◆

307

L and

van de middernachtzon Een van de indrukwekkendste natuur­ verschijnselen van Noorwegen is te zien boven de poolcirkel. De middernachtzon trekt in de zomer vele duizenden toeristen. De uitdrukking ‘land van de middernachtzon’ werd voor het eerst gebruikt door de Frans-Amerikaanse ontdekkingsreiziger Paul Belloni Du Chaillu (ca. 18311903), die in 1881, na lange tijd door Noord-Europa te hebben gereisd, een reisverslag onder die titel publiceerde. De naam sloeg aan. Meer dan honderd jaar later trekken er nog steeds toeristen naar de Noordkaap om dit natuurfenomeen mee te maken. Dit verschijnsel wordt veroorzaakt door aan de schuine stand van de aardas en door het feit dat de as gedurende de jaarlijkse omloop van de aarde om de zon in dezelfde richting blijft wijzen. De middernachtzon is op 21 juni op elk punt van de noordpoolcirkel waar te nemen, en op 21 december op de zuidpoolcirkel. Binnen de poolcirkel neemt de tijd dat de zon onafgebroken aan de hemel blijft staat geleidelijk toe naarmate men dichter bij de pool komt - 76 dagen op de 70e breedtegraad, 134 dagen op de 80e breedtegraad. Op de polen zelf gaat de zon zes maanden lang niet onder.

Bestemming van de maand: Insight Guide Noorwegen ISBN 978 90 6655 195 4 € 24,90 - Uitgeverij Cambium BV www.insightguides.nl

Deze prachtige reisgidsen vertellen u vóór en tijdens de reis alles over de plaats van bestemming, en na terugkomst kunt u nog eens lekker nagenieten.

H et

Boven: De middernachtzon in Trømso.

Onder: In Trømso, boven de poolcirkel, blijft de zon van ongeveer 21 mei tot 21 juli boven de horizon.

Winterse duisternis De keerzijde van dit fenomeen is natuurlijk dat de zon in gebieden ten noorden van de poolcirkel in de winter nooit boven de horizon komt, waardoor de bewoners van dit gebied zijn overgeleverd aan de duisternis van de lange poolnacht. In Tromsø duurt deze periode van duisternis van 26 november tot 15 januari, terwijl de middernachtzon er te zien is van 21 mei tot 21 juli. Uiteraard heeft dit een enorme invloed op de levenswijze van mensen die boven de poolcirkel wonen.

Links: De middernachtzon trekt veel bezoekers naar het noorden.

noorderlicHt

Het noorderlicht, of aurora borealis (boven), is een enorme natuurlijke lichtshow, die de winterse hemel vult met patronen van licht en kleur. In het middeleeuwse Europa zag men het noorderlicht aan voor de weerspiegeling van hemelse strijders. Nu weten we dat het wordt veroorzaakt door elektrische deeltjes die door de zon de ruimte in worden gezonden. Ze worden aangetrokken door het aardmagnetisch veld en botsen met andere deeltjes in de atmosfeer. De daarop volgende elektrische ontladingen veroorzaken groenachtige lichtpatronen die over de nachtelijke hemel lijken te dansen. De zon heeft in zijn buitenste atmosfeer (corona) een aantal gaten waaruit energierijke deeltjes stromen. Deze deeltjes worden als zonnewind het zonnestelsel in geslingerd en bereiken de magnetosfeer van de aarde. De zonnewinddeeltjes komen bij de polen met verhoogde snelheid de atmosfeer binnen. Wanneer ze botsen met luchtmoleculen wordt hun energie uitgestraald in de vorm van licht. Gebeurt dit met vele deeltjes tegelijk, dan ontstaat poollicht.

Boven: Gletsjerwandelen op de Briksdal­ gletsjer, in een zijdal van het Jostedal.

INSIGHT GUIDES onderscheiden zich van gewone reisgidsen doordat zij geschreven zijn door een deskundig team van auteurs die veelal zelf in het land wonen en werken. Meer dan 500 kleurenfoto’s maken deze gidsen tot de ideale reisgenoot.

Boven: Kajakken is in het fjordengebied een populaire sport.

Land van de middernachtzon Naast de gebruikelijke informatie die u in reisgidsen aantreft, bieden Insight Guides een aantal speciale themapagina’s waarin specifieke onderwerpen van een land of streek extra worden belicht.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 25

non-fictie eerste wereldoorlog

gezond eten Hoezo lust je geen groenten? Met deze kookboeken wordt gezond koken weer lekker! Plant power Plant Power is een nieuw handboek voor je dagelijkse inspiratie aan gezonde voeding. Lisette onthult 96 van haar favoriete recepten, waarmee je elke dag eindeloos kunt variëren. Slurp jezelf prachtig met de beauty berry booze, hap in de enige echte Dutch weed burger en je voelt het meteen: the power of plants!

Lisette Kreischer, Plant power, Kosmos Uitgevers, ISBN 978 90 472 0343 8 (€ 24,99)

Oergondisch genieten Gavrilo Princip, de moordenaar van Franz Ferdinand

Edward VII als kolonel van de Oostenrijkse 12e Huzaren

Slaapwandelend de oorlog in In historisch onderzoek domineert vaak de waaromvraag: historici willen een gebeurtenis, periode of fenomeen verklaren door het beantwoorden van deze vraag, en komen daarmee tot een aanleiding en enkele oorzaken. In Slaapwandelaars bestudeert Christopher Clark de Eerste Wereldoorlog op een andere manier, namelijk door zich een hoe-vraag te stellen.

de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije in Sarajevo. Servië wordt hier door Clark omschreven als een instabiele, neo-absolutistische monarchie, waarin het leger een voorname rol speelde en geweld, (ultra)nationalisme, en een zwakke agrarische economie kenmerkend waren. Servië droeg daarmee in grote mate bij aan een gespannen internationaal politiek klimaat. De soms complexe verbanden en verhoudingen worden uitgebreid en duidelijk uitgelegd, waardoor een helder beeld ontstaat van de situatie op de Balkan aan het begin van de twintigste eeuw. Deel II behandelt in vier hoofdstukken een viertal vragen die samen Door Dorien van der Schot antwoord geven op de vraag hoe het kwam dat een systeem van Volgens Clark verklaart internationale verhoudingen, dat de hoe-vraag nauwkeu- op de drempel stond van verminderde spanning, een zo omvattende riger welke opeenvolen gruwelijke oorlog voortbracht. gingen van interacties Clark schetst de politieke situatie tot bepaalde uitkomvan Europa rond 1910 als een wansten hebben geleid. kel evenwicht waarin de losse verDe auteur heeft voor banden uit de negentiende eeuw deze aanpak gekozen om tot een zijn uitgegroeid tot coalities, en er beter begrip van het uitbreken van een meerpolig systeem is ontstaan de Eerste Wereldoorlog te komen: waarin zeer uiteende wegen die de hoofdlopende krachten en rolspelers hebben afgebelangen golden. Hij legd hebben namelijk trekt hier een treffende hun perspectief op de vergelijking met ballen gebeurtenissen en daarop een biljarttafel: één mee het verloop van de rake stoot en alle baltijd bepaald. len reageren direct en Slaapwandelaars is heftig. opgebouwd uit drie In het slot van het boek delen. Deel I richt zich gaat Clark kort in op de op Servië en Oostenaanleiding van de oorrijk-Hongarije, de twee log, om zich vervolgens tegenstanders wiens te richten op de escalaconflict aanleiding tie van de crises, die in tot de oorlog vormde, Christopher Clark, Slaapwanhevigheid toenamen en volgt hun interacdelaars, Uitgeverij De Bezige en elkaar in de fuik van tie tot aan de voorBij, ISBN 978 90 854 2538 0 (€ 24,99) 1914 troffen. avond van de moord op

‘Hij trekt hier een treffende vergelijking met ballen op een biljarttafel: één rake stoot en alle ballen reageren direct en heftig’ Clark is er met Slaapwandelaars in geslaagd een complexe politieke, militaire en culturele periode uit de Europese geschiedenis op een heldere manier uit te leggen. Zijn benadering geeft een verfrissend inzicht op de achtergronden van één van de grootste gebeurtenissen uit de moderne geschiedenis. Dit is waardevol, aangezien de Eerste Wereldoorlog veelal wordt gezien als een definitieve breuk met de periode daarvoor (het Ancien Regime), als startpunt van een nieuwe tijd en als één van de oorzaken van de Tweede Wereldoorlog. Het is knap hoe Clark in een bijna zevenhonderd pagina’s tellende studie zowel historisch geïnteresseerden als historisch geschoolden kan boeien met een analytisch en tegelijkertijd vlot geschreven werk. Zijn rijke, in sommige delen verhalende schrijfstijl, biedt een plezierige afwisseling op de meer analytische delen, en zorgt ervoor dat het vlot leest en je geboeid blijft. Een uitstekende afwisseling op de zomervakantie-thrillers voor naast het zwembad.

Dit kookboek leidt je naar meer gezondheid en vitaliteit. De basis van dit boek vormt oervoeding; de laatste wetenschappelijke onderzoeken geven aan dat dit één van de meest Ria Penders & Yvonne van optimale manieren van Stigt, Oergondisch genieten, voeden is voor de mens. Uitgeverij Ria Penders, ISBN Oervoeding is een eer978 90 817 7281 5 (€ 29,95) lijke pure voeding met veel groente, fruit, noten, zaden, ei, vis en vlees. Alle recepten zijn vrij van de meest voorkomende allergenen zoals granen, zuivel, suikers, peulvruchten en planten van de nachtschadefamilie zoals aardappel en tomaat.

Het wildpluk kookboek Als na afloop van het wildplukken je mand of tas gevuld is met bessen, noten, bloemen of paddestoelen, hoe verwerk je deze dan tot een lekkere maaltijd? Chefkok Ron Blaauw van het met een Michelinster bekroonde Ron Gastrobar deelt in dit boek de lekkerste recepten.

Edwin Florès, Het wildpluk kookboek, Bertram + de Leeuw Uitgevers, ISBN 978 94 615 6149 7 (€ 29,95)

Visbijbel Visbijbel helpt je bij het kiezen, voorbereiden en klaarmaken van alle gangbare in Europa verkrijgbare en duurzaam gevangen vis, schaal- en schelpdieren. Aan de hand van heldere instructies en duidelijke foto’s leer je stap Bart van Olphen, Visbijbel, voor stap alle belangUitgeverij Carrera, ISBN 978 rijke basistechnieken 90 488 2094 8 (€ 29,95) om vis- en schelpdieren schoon te maken en te bereiden: van kabeljauwwangen snijden en oesters openen tot pijlinktvis bakken en vis roken.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 26

boekfragment

Aurora Verscheurd door heimwee keert actrice Aurora na een leven in de schijnwerpers terug naar haar geboortegrond Galicië. Daar treft ze Victor, die altijd naar haar is blijven verlangen.

Cynthia Stijger Aramburu, Aurora, Uitgeverij De Brouwerij | Brainbooks, ISBN 978 90 789 0575 2 (€ 18,95)

Ik weet niet zeker meer of het bericht van de dood van mijn moeder de directe aanleiding was dat het verleden heden werd. Misschien was er daarvoor al iets in mij ontwaakt dat de noodzaak van mijn terugkeer aankondigde. Een sluimerend weten, dat aanklopte in het donker en dat noodgedwongen het einde van mijn

acteercarrière inluidde. Een gevoel dat zich uit mijn onderbewuste losweekte en zich een weg omhoog zocht. Alles werd zwart voor mijn ogen. Volgens de dokter een combinatie van oververmoeidheid en uitdroging. Later zou ik zeggen dat ik alles had gegeven dat ik in me had. De koek was op. Een mens moet toch eens stoppen met werken? Achteraf gezien was het een makkelijke manier om me op de toekomst te richten. Of wat er nog van restte. Gek genoeg speelde die toekomst zich grotendeels in het verleden af. Toen ik eenmaal terug was, vertraagde de tijd. De dagen duurden langer, uitgerekt in een nieuw soort

bewustzijn waarin alles meer betekenis had. De tussenliggende jaren bleken minder zwaar te wegen, vluchtiger en vergankelijker te zijn dan de veertien jaar die er aan voorafgingen of de korte tijd daarna. Ik dacht er soms terloops aan, door een foto of wanneer iemand me op straat herkende. Die tijd kwam nooit zomaar in me op, uit mezelf, hij maakte geen deel uit van mij, van mijn essentie. Hij loste op als mist in de opkomende zon. De mist waarin ik vijftig jaar dobberde, verloren in een oceaan van versnipperde herinneringen. Een vreemde stem doorbrak het stilzwijgen van mijn familie, dat een halve eeuw had geduurd. Wanneer

iets lang genoeg duurt, wordt het vanzelf een gewoonte. Een tweede natuur. Ook ik was stil geworden. Gaandeweg raakte ik ervan overtuigd dat alles mijn eigen schuld was. Mea Culpa. Ik moest boete doen.

We rijden rondom de stad. We rijden zonder dat we ergens heen gaan. Zonder dat we verder komen. Zonder dat we de stad verlaten. We stromen mee met uitgestrekte banen die oneindig de weg vervolgen. Steeds weer in hetzelfde spoor. In hetzelfde licht. Achter de ruiten van de auto slepen de mousserende contouren van de stad zich fluisterend voort alsof ze deel uitmaken van een orkaan die heimelijk op zoek is naar het troebele oog dat hij heeft verloren. Het landschap van de beschaving is niet meer dan een luchtspiegeling boven ons denken dat afdrijft op een inktzwarte, golfloze vlakte.

Door mijn samengeknepen ogen die moeite hebben met het opdringerige licht, gloeien steeds weer dezelfde lijnen, dezelfde witte stroken en dezelfde objecten. Alles lijkt te glanzen. We spreken niet. Zij niet. Ik niet. Mijn mond is droog en blijft gesloten. Mijn korrelige lippen plakken aan elkaar. Toch ontpopt zich een behoedzaam gesproken woord dat zonder al te veel moeite boven het motorgeluid van de auto wordt uitgetild. Het is duidelijk dat iemand iets zegt, tegen mij, maar dan met een stem die geen geluid voortbrengt, een stem zonder trilling, zonder golven die mijn

oren kunnen bereiken. Als ik mijn vlakke hand op mijn schelp leg verandert er weinig, en blijft de klank, die eigenlijk geen klank is, gelijk. Het lijkt nog het meest op een tekst die van schrift wordt opgelezen, niet hardop, maar wel verstaanbaar. Bijna plechtig. Voor de zekerheid kijk ik nog een keer opzij, maar ze blijft zwijgen. Net als ik. En toch...

klopt. Papieren zien, een doktersverklaring. Dat staat ook in mijn brief.’ ‘Ik heb wel een goede raad voor u,’ zei ik. ‘Turken komen uit een andere cultuur. Daar moet u rekening mee houden.’ ‘Natuurlijk,’ zei mr. De Haas, ‘maar een brief is een brief. Er zijn altijd wel mensen die zo’n brief kunnen lezen en hem de weg wijzen. Ik kan hem onmogelijk bezoeken. Dan worden mijn kosten te hoog.’

Mr. De Haas van een advocatenkantoor in Den Haag belde over een Turkse werknemer bij een melkfabriek. Een pro-Deozaak waar hij niets van begreep.

‘Misschien kunt u mij adviseren,’ zei hij. Daar was ik wel toe bereid. Hij vroeg wanneer ik langs kon komen. De Haas keek op zijn horloge toen hij mij uit de wachtkamer haalde en zich ervoor excuseerde dat zijn vorige afspraak was uitgelopen. ‘De zaak Van Grieken-Aarif is mij toegewezen,’ zei hij. ‘De heer Aarif is ziek en krijgt vervolgens geen loon. Ik heb hem een brief gestuurd om contact met mij op te nemen. Dat is al weer twee weken geleden.’ Ik vroeg of hij al met de werkgever had gesproken. ‘Nee,’ zei De Haas, ‘dat is onze werkwijze niet. Wij horen eerst de cliënt. Ik wil eerst weten of zijn verhaal

de bouwlampen die op het terrein achter hem net waren aangegaan, zoals elke ochtend om deze tijd. Maar vandaag was het anders. Er dreef iets groots en schemerwits in het donker, een dode zwaan misschien. Het waren vleugels, maar niet van een zwaan, zag hij toen hij beter keek. Prachtige vleugels waren het, samengesteld uit bruine en witte veren met een brede zwarte bies, de vleugels van een adelaar. Ze lagen uitgespreid met een spanwijdte van bijna drie meter plat op het water. Hoe kwam zo’n enorme vogel in vredesnaam hier in het water terecht? Toen zag hij handen die

de vleugels vasthielden, aan lussen die door de stroming bijna waren losgetrokken. Hij zag de ruggen van krampachtig gebalde vuisten, vingers die zich om de lussen sloten. Daarna het lichaam, alsof het nu pas boven kwam. De sluiswachter sloeg een kruis en boog dieper over de railing. Recht onder hem was het hoofd dat zacht tegen de stalen wand van de sluisdeur bonkte. De grote vleugels schoven in de kabbelende golfslag heen en terug over de schouders waaraan ze verbonden waren, alsof ze nog een laatste poging wilden wagen het zware lichaam uit het water te til-

len en er klapwiekend mee op te stijgen...

In de Waitman Een oud huis in de Warmoes­ straat vormt het decor voor een wereld van onberekenbare liefde en ontheemde figuren, een labyrint van mystiek en krankzinnig toeval.

Roelof Broekman, In de Waitman, Uitgeverij De Brouwerij | Brainbooks, ISBN 978 90 789 0571 4 (€ 19,95)

De hooggelegen ringweg knelt om de uitdijende stad die zich gewetenloos opdringt. Gedreven door een schijnbaar onhoudbare drang, drukken de straten zich als priemende vingers door de betonnen staanders heen. Een groeidrift waarop de mens, die eens haar kern schiep, al lang geen vat meer heeft.

We doen of er niets aan de hand is Verhalenroman waarin het dagelijks leven van een vakbondsbestuurder met veel kleurschakeringen bijna filmisch wordt verwoord en een uniek tijdsbeeld geeft.

John Toxopeus, We doen of er niets aan de hand is, Uitgeverij De Brouwerij | Brainbooks, ISBN 978 90 789 0579 0 (€ 18,95)

‘Vanmiddag leg ik u uit waarom alle Turken liegen,’ zei een functionaris van het Arbeidsbureau Delft, een jongeman met joviale armbewegingen. Ik was twee weken in dienst van de bond en werd bedolven onder informatie over problemen met gastarbeiders in de glastuinbouw. Wil van Dijk beweerde dat achter de kas-

sen illegale Turken begraven lagen omdat doktersbehandeling de werkgevers zou verraden. Het kwam in de Westlandse Courant. De bond kreeg stapels woedende brieven. Op een parkeerplaats werd zijn auto in elkaar gereden. Hij heeft zich daar niet meer laten zien. Ik noteerde de datum, 12 maart 1979, en schreef drie blocnotevellen vol. Na de voorlichtingsbijeenkomst werd de toespraak uitgereikt.

Wie vleugels heeft Wie vleugels heeft is een roman die zich afspeelt in de coulissen van een amateur-musicalgezelschap, waar spel en werkelijkheid op fatale wijze met elkaar samenvallen…

Gerrit Hoogstraaten, Wie vleugels heeft, Uitgeverij De Brouwerij | Brainbooks, ISBN 978 90 789 0573 8 (€ 18,95)

De wind was gaan liggen, maar het water stond nog hoog. Er moest extra gespuid worden. De sluiswachter liep voor een vluchtige inspectie van de deuren over het loopbruggetje. Hij keek over de railing en verwachtte het donkere wateroppervlak met haar mysterieuze glans in het licht van

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 27

strips audiovisueel

Crossmediale roadmovie

de grote oorlog

Toegesproken door de dood

Het beeldverhaal Gewonde stad over de Duitse bezetting van Leuven in de Eerste Wereldoorlog is een geslaagde ­graphic novel, die met recht literair te noemen is. Woord en beeld laten precies zien wat de makers willen dat er wordt overgebracht, zonder dat er te veel wordt uitgelegd. Door Merijn Schipper

Vernieuwend veelzijdig is het minste wat je van Dansen drinken betalen kunt zeggen. De theatervoorstelling uit 2006 kreeg een tweede leven dat verder gaat dan een stripboek, luisterspel en interactieve iPad-versie; in de herwerking van het theaterstuk komt dit alles tot leven. Een verwennerij voor verschillende zintuigen.

Bovendien krijgt het verhaal een herwerking op de planken: Dansen drinken betalen – (almost) the movie. Daarin worden beelden uit de strip geprojecteerd en worden de tekst en muziek live uitgevoerd. De grenzen tussen theater, boek, cd en digitaal worden hiermee neergehaald, wat evenzeer geldt voor leeftijdsgrenzen in de (lezers)doelgroep. Deze graphic novel bevat bijna uitsluitend tekstloze zwart-wit-illustraties. Kaders wisselen van formaat, van paginagrote taferelen tot kleine fotokadertjes. Hier en daar is plaats voor een onbeduidende tekstballon, Door Wendy Claes maar het is vooral de cd die tekst toevoegt. Waar de strip een eigen invulEen tienermeisje loopt weg van huis ling vraagt, besteedt het luisterboek en doolt door de stad. Een stad die veel aandacht aan handelingen, diaoverigens nooit benoemd wordt, maar al gauw wordt het duidelijk dat logen en vooral gedachten. De voice-over leest niet simpelweg het verhaal zich afspeelt in Antwervoor. Met een bijhorende soundspen. Het meisje komt terecht in het cape gidst het smaakvolle stemmennachtleven en zoekt troost bij manwerk je door de straten, cafés en flatnen, maar is vooral op zoek naar een gebouwen. De dromerige tot pomplek in de wereld. pende muziek van jazzmuzikant-piaOorspronkelijk was Dansen drinken nist Joris Caluwaerts, gekend van betalen een voorstelling van Braakland/ZheBilding, maar theatermaker Zita Swoon, maakt het geheel compleet. Er hoort zelfs een Adriaan Van Aken en sfeervolle titelsong tekenaar Philip Paquet, bij, ingezongen door die eerder al samenInne Eysermans van werkten voor de verAmatorski. stripping van theaterDe strip en het luisterteksten, wilden het nog boek kunnen perfect op grootser aanpakken. zichzelf staan, maar de Nu gaat het verhaal als combinatie is bijzonder. een crossmediaal proZe vullen elkaar aan ject door het leven in tot een heus kunstwerk de vorm van een strip, waarin je je kunt ververgezeld van een cd. liezen. Alsof je in een Omdat het nog meer Adriaan Van Aken, Philip animatiefilm, of sterallround kan, kwam Paquet en Joris Caluwaerts, ker nog, theaterstuk er ook een digitale en Dansen drinken betalen, Uitterechtkomt. Hoewel interactieve versie geverij Vrijdag, ISBN 978 94 beide aan de hand van bestemd voor de iPad. 600 1218 1 (€ 19,95)

Met een bijho­ rende sounds­ cape gidst het smaakvolle stem­ menwerk je door de straten, cafés en flatgebouwen.

In de blauwgrijze tekeningen van Gerolf Van de Perre en de trefzekere woorden van Johanna Spaey is de lucht zwanger van angst. De slag om Leuven begint op 4 augustus 1914, en vormt het begin van een reeks moorden op de burgerbevolking en brandstichtingen die het verstand te boven gaan. Als de Duitsers in de door hen bezette stad beschoten lijken te worden is hun represaille disproportioneel. Het verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van de Belgische koning, een inwoonster van Leuven, een Belgische en een Duitse soldaat - al heb je soms eerder het idee dat het de dood zelf is die je aanspreekt. Tegen een achtergrond met wat lijkt op de schimmen van de Leuvenaren opent Gewonde Gerolf Van de Perre & Johanna stad met het volgende: Spaey, Gewonde stad, Uitgeve‘Ik weet: u wilt niets lierij De Bezige Bij, ISBN 978 90 ver dan uw oren toe854 2523 6 (€ 29,95) stoppen met zachte was en wachten tot mijn lokroep is uitgedoofd. Ik weet: u lacht en u zingt en u werkt liever. Ik weet: daarom hou ik van u. Maar niet vandaag.’ Hou je hart vast als je in Gewonde stad begint te lezen: de oorlog is begonnen, maar het einde is zoek.

pas verschenen De kampioenen in Rio Balthazar Boma en zijn vrienden halen hun spaarpot leeg om naar het Wereldkampioenschap in Rio te gaan. In Rio aangekomen worden de Kampioenen echter al meteen beroofd van al hun bezittingen... Ze hebben enkel nog de kleren die ze dragen. Wat nu?

Hec Leemans, FC De Kampioenen 81 – De kampioenen in Rio, Standaard Uitgeverij, ISBN 978 90 022 5499 4 (€ 5,99)

De Vloek van Bangebroek

hoofdstukken werken, zijn ze samen niet altijd gemakkelijk te volgen. Bij wijlen laat het boek je los of is de cd je voor. Hoe dan ook: een unieke lees- en luisterervaring, waarvan je steeds nieuwe aspecten ontdekt. Laat je meevoeren door de stad en waan je in een andere wereld.

De Vloek van Bangebroek is een strip met een lange geschiedenis: in de jaren tachtig startte Gerard Leever het verhaal in de vorm van krantenstrips. Meer dan twintig jaar later keert zijn horrorheld terug in een tweedelige uitgave in spetterende kleuren, met achtergronden over de strip.

Gerard Leever, De Vloek van Bangebroek, Uitgeverij Strip2000, ISBN 978 90 700 6085 5 (€ 8,95)

H

Dalai Lama

eeft u het bezoek van de Dalai Lama gemist in Ahoy, maar wilt u wel het boek lezen dat ten grondslag lag aan de lezing van de Dalai Lama?

Vrij van religie Een pleidooi voor vrede, compassie en welzijn

Te bestellen via de boekhandel of

www.milinda-uitgevers.nl/asoka isbn 978 90 5670 295 3 gebonden €19,95 isbn 978 90 5670 319 6 paperback €12,50

Het waargebeurde verhaal van een jong meisje dat Bergen-Belsen overleefde De kleine moeder van Bergen-Belsen Hetty Verolme Hetty Werkendam is nog maar een meisje als zij samen met haar ouders en haar broertjes naar Bergen-Belsen wordt gedeporteerd. Daar brengt ze veertien lange maanden door in de kinderbarak. Als een van de oudste kinderen wordt Hetty ‘de kleine moeder’ van zo’n veertig kinderen. Met haar veertien jaren een onmogelijke taak. De iets oudere Margot en Anne Frank worden van de kinderbarak overgebracht naar de volwassenenbarak en overlijden. Hetty, haar broertjes en hun ouders blijven in leven en worden na de oorlog herenigd. De kleine moeder van Bergen-Belsen is een aangrijpend relaas over Hetty’s verblijf in het beruchte concentratiekamp. Begin jaren vijftig is Hetty Verolme – dan al weduwe en moeder van een dochter – met haar familie naar Australië geëmigreerd, waar zij nog altijd lezingen geeft op middelbare scholen. 304 pagina’s. ISBN 9789401903233. Prijs 15,-

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 29

boekfragment

Vrij van religie Hoe kunnen we betere mensen worden? De Dalai Lama wil ons stimuleren onze fundamentele menselijke waarden te ontwikkelen. In Vrij van religie zet hij zijn visie openhartig uiteen.

Dalai Lama, Vrij van religie, vertaling: Bert van Baar, Uitgeverij Asoka, ISBN 978 90 567 0295 3 (€ 19,95)

Ik ben nu een oude man. In 1935 ben ik geboren in een klein dorpje in het noordoosten van Tibet. Als gevolg van omstandigheden buiten mijn controle heb ik het grootste deel van mijn volwassen leven als stateloos burger doorgebracht in India, dat vijftig jaar lang mijn tweede thuis is geweest. Ik maak vaak de grap dat ik de langst verblijvende gast in India ben. Net als andere mensen van mijn leeftijd ben ik getuige geweest van veel van de dramatische gebeurtenissen die de wereld van vandaag gevormd hebben. Sinds het einde van de zestiger jaren heb ik veel gereisd en had de eer vele mensen te mogen ontmoeten van heel verschillende achtergronden: niet alleen presidenten en premiers, koningen en koninginnen en leiders van alle grote religieuze tradities in de wereld, maar ook een groot aantal gewone mensen van alle geledingen van de maatschappij. Terugkijkend op de laatste decennia zie ik veel dingen om me over te verheugen. Door vooruitgang in de medische wetenschap zijn veel dode-

lijke ziekten uitgeroeid. Miljoenen mensen zijn aan de armoede ontstegen en hebben toegang gekregen tot modern onderwijs en gezondheidszorg. We hebben een universele verklaring voor de rechten van de mens en het bewustzijn van het belang van dergelijke rechten is enorm gegroeid. Dit heeft tot gevolg gehad dat de idealen van vrijheid en democratie zich over de wereld hebben verspreid en er een toenemende erkenning is dat de mensheid een geheel vormt. Er is ook een groeiende bewustwording van het belang van een schoon milieu. Op allerlei gebied heeft er de laatste vijftig jaar veel progressie en positieve verandering plaatsgevonden. Ondanks de enorme vooruitgang op zoveel gebied is er tegelijkertijd nog steeds groot lijden en staat de mensheid voor allerlei moeilijkheden en problemen. In de welvarende delen van de wereld genieten mensen een levensstijl met hoge consumptie, terwijl er ontelbare miljoenen zijn in wiens meest primaire behoeften niet voorzien wordt. Met het einde van de koude oorlog is de dreiging van een globale nucleaire vernietiging weliswaar afgenomen, maar vele mensen lijden nog dagelijks onder de tragiek van een oorlogssituatie. Ook bestaan er veel gebieden waar mensen een oplossing moeten vinden voor milieuproblematiek die een directe bedreiging vormt voor

hun levensonderhoud. En dan zijn er nog vele anderen die worstelen om hun hoofd boven water te houden in het licht van ongelijkheid, corruptie en onrechtvaardigheid. De problemen beperken zich geenszins tot de ontwikkelingslanden. Ook de rijke landen kennen veel moeilijkheden, waaronder wijdverspreide sociale problemen als alcoholisme, drugsgebruik, huiselijk geweld en gezinsontwrichting. Mensen maken zich zorgen om hun kinderen, over hun opleiding en wat de wereld voor hen in petto heeft. We moeten tegenwoordig ook onder ogen zien dat het menselijk handelen onze planeet mogelijk onherstelbaar beschadigd heeft. Dit is een dreiging die weer meer angst oproept. En alle druk van het moderne leven brengt stress, zorgen, depressie en in toenemende mate ook eenzaamheid met zich mee. Als gevolg hiervan klagen de mensen overal waar ik kom. Ik merk zelfs dat ook ik af en toe klaag! Het is duidelijk dat er iets fundamenteels ontbreekt aan de manier waarop wij mensen de dingen aanpakken. Maar wat is het dat ons ontbeert? Het cruciale probleem is volgens mij dat we op alle mogelijke niveaus te veel aandacht schenken aan de externe, materiële aspecten van het leven, terwijl we de ethische kant van innerlijke morele waarden verwaarlozen.

boekfragment

Danger Close Openhartig, zelfkritisch, rauw en dicht op de huid schrijft Marco Kroon over zijn tijd als pelotonscommandant van een groep Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Maar ook beschrijft hij de Ridderslag, de beschuldigingen die volgden en zijn veroordeling door de media.

Marco Kroon, Danger Close, UHB uitgevers, ISBN 978 90 8200 261 1 (€ 19,95) www.danger-close.nl

Naast me, in de bomen boven me en vlak voor me slaan de kogels in. Tik, eentje schampt mijn helm. Ik duik nog dieper weg. En de eerste die me ooit nog eens aan de kop zeurt over het opzetten van een helm, trap ik dat ding in zijn endeldarm. Vijandmeldingen worden geschreeuwd. Ons front is nagenoeg 270 graden. In sprintjes komen de strijders op ons af. Vuren, rollen, vuren en weer terug. ‘Minimi’s,’ zeg ik door de radio. Nu vuren ook Jelle en Nico. De vlammen slaan uit de vuurmond, de schoten zijn hard. Direct trekken ze tegenvuur. ‘Dempers af!’ Over de hele linie gaan de dempers af. Nu trekken we allemaal tegenvuur. Zodra er op me wordt geschoten, zet ik de demper er weer op, rol weg en schiet. Vijand kwijt? Demper

af, vuur trekken, demper op. Au, die demper is heet! We liggen zo laag mogelijk in dekking. Kruipend, sluipend, rollend, drie kwartier lang. Telkens weer, meer en meer, sprint de vijand op ons af. Maurits is naast me, in voortdurend contact met de AC-130, onze ogen in de lucht. Hij bericht ons over beweging in de vallei, samentrekking naar onze positie, massa’s en massa’s zwaarbewapende strijders, wel honderdvijftig tot tweehonderd man. Met ons lichte kaliber van 5.56 mm hebben we soms meer dan twee patronen nodig om een strijder te stoppen. Oftewel: de munitie raakt op. RPG’s vliegen over onze hoofden en slaan in de huisjes achter ons; granaten vallen vlakbij ons en we moeten ze ontwijken. Nachtkijker af tegen de flitsen. Dertig tot veertig seconden bijna geen zicht. Korte vuurpauze, nachtkijker op. We zitten nu echt knijp met de munitie. In mijn oor heb ik de Aussies. Ze zijn er niet beter aan toe dan wij. De Australische infanterie-eenheid heeft inmiddels ten noorden van ons een tweede front geopend om de aandacht van de vijand te trekken. Het helpt niet. Hij blijft op ons gefocust. De strijders zijn zo dichtbij dat er op de grond nauwelijks meer onderscheid is. Maurits ligt naast me. We

roepen het gunship op. Vragen de laatste update. Ook slecht nieuws van boven. De vijand wordt sterker en sterker. Dit gaat vreselijk fout… Ik voel de boksbeugel in mijn broekzak en maak hem los van het borgingstouwtje. De beugel draag ik altijd bij me, aan een elastiek om mijn pols. Van Mik gekregen, mijn beste maat die als een oudere broer voor me was. We leerden elkaar kennen bij het Korps Mariniers en maakten samen de overstap naar de landmacht. De beugel had ik gekregen voor mijn tweede uitzending naar Irak. ‘Ik wil je niet op Al Jazeera zien. Dat lelijke hoofd van je staat het beste op je romp. Dus als het moet, dan vecht je je maar dood met dit,’ had Mik me gezegd. Is het nu mijn tijd? Nee! Ik duw de twijfel weg, negeer het en denk aan de jongens. Hoe krijg ik ons eruit? De AC-130 heeft enorme vuurkracht, maar het risico… ‘Request danger close mission!’

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 30

boekfragment

Aap en Panda over wilde apengedachten

Petra Gijzen, Sonja Gijzen en Inez van Oort, Aap en Panda over wilde apengedachten, Uitgeverij Asoka, ISBN 978 90 567 0307 3 (€ 14,95)

boekfragment

Zwart-Wit Wanneer door een samenloop van omstandigheden hun levens met elkaar verweven raken,, kunnen Elin en Nick het niet helpen dat de vonk tussen hen overslaat. Toch zijn ze het er allebei over eens: verliefd worden is geen optie!

Gillian King, Zwart-wit, Uitgeverij Omniboek, ISBN 978 94 019 0060 7 (€ 14,99)

Aangekomen bij de villa wacht ik ongeduldig tot de huishoudster de deur voor me opent, maar ze heeft of een dagje vrij of ze is hardhorend, want de voordeur blijft potdicht. Als ik voor de derde keer aanbel, hoor ik eindelijk voetstappen in de gang. ‘Hé Elin. Mijn opa belde net al om te zeggen dat je langs zou komen. Gezellig. We kletsen zo even bij, ik ben met mijn moeder aan het skypen.’ Vicky rolt overdreven met haar ogen. ‘Weet je waar je moet zijn? De gang door en dan is het die bruine deur aan je rechterhand. Spreek je zo, oké?’ Ze heeft een kort wit jurkje aan met witte teenslippers. Haar blonde haar is bijeengebonden in een hoge paardenstaart die heen en weer zwiept terwijl ze loopt. ‘Wacht even,’ zeg ik. ‘Heb je misschien een pijnstiller voor me? Mijn hoofd barst uit elkaar.’ ‘Eh… iets van een paracetamol bedoel je. Even denken hoor.’ Vicky loopt gehaast naar de trap. ‘Misschien in mijn tas, hij ligt daar op

de grond, kijk maar even.’ Ze spurt als een gek naar boven en een paar tellen later hoor ik een deur dichtvallen. Lekker is dat. Ik kan toch niet zomaar in haar tas rommelen? ‘Vicky, vind je het echt goed dat ik je tas openmaak? Vicky?’ Het blijft stil. Ik pak aarzelend de gele leren tas op die naast een schattig antiek kastje staat. Bibi zou meteen smoorverliefd zijn op deze kast en zeker ook op deze tas. Als ik de rits voorzichtig open, tref ik dezelfde soort chaos aan als in mijn eigen tas. Uitpuilende portemonnee, make-up, zonnebril, haarelastiekjes, kauwgom, bonnetjes, sleutels en een doorzichtig blauw zakje met drie paracetamolletjes erin. Opgelucht haal ik een pilletje uit het zakje. In mijn eigen tas vind ik een aangebroken flesje Spa blauw waarmee ik het doorslik. Ik voel me op slag iets beter. Laten we hopen dat mijn bonkende hoofdpijn nu snel wegzakt. ‘Niet zo’n pil uit dat zakje nemen, hè,’ roept Vicky opeens hard vanaf boven. ‘Want?’ ‘Heb je zo’n pilletje geslikt?’ Vicky rent met een enorme grijns de trap af. ‘Oh my god.’ Ze komt niet bij van het lachen. ‘Wat is er zo grappig? Wat heb ik in vredesnaam net geslikt?’ ‘Niets om je druk over te maken. Je gaat je er heel fijn door voelen.’ Ze pakt het

zakje met de pillen uit haar tas. ‘Wat? Is het XTC? Heb je me XTC gegeven?’ ‘Gegeven? Ik heb je helemaal niets gegeven, je hebt het zelf gepakt. En nee, rustig maar, het is geen XTC. Het zijn Yellow-Cabs.’ ‘En dat zijn…?’ ‘Natuurlijke pilletjes. Je gaat er lekker van tintelen, voelt je intens gelukkig en gaat bubbelen van de energie.’ ‘XTC dus,’ roep ik geschokt uit. ‘Nee, nee, echt niet. Het lijkt op XTC, althans de werking, maar het is honderd procent natuurlijk. Het kan echt geen kwaad, we hebben het gewoon besteld via een legale website. Ik heb er dit weekend een paar geslikt met Santos en het was fantastisch. We hebben de hele nacht staan springen op de dansvloer en daarna hadden we in de duinen de meest geweldige seks ooit.’ ‘Leuk voor je. Maar ik sta niet op de dansvloer. Ik ben aan het werk. Ik weet niet of het je ook maar iets kan schelen, maar het is mijn eerste werkdag,’ gil ik.

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 31

boekfragment

Touwspelletjes uit de hele wereld

Anne Akers Johnson, Touwspelletjes uit de hele wereld, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 978 90 722 5960 8 (€ 13,95)

Zeven kinderen uit zeven windstreken vertellen over zeven touwspelletjes. En zo kom je een heleboel te weten over waar ze vandaan komen. Inclusief duidelijke instructies en een lang veelkleurig touw. Het enige dat je nodig hebt zijn tien vingers!

Thursday Island is een heel klein eiland tussen Australië en Papua Nieuw Guinea. Het is zo klein dat je maar een half uur nodig hebt om het helemaal rond te lopen. Oorspronkelijk werd het door de bewoners ­Waibien genoemd, maar

Engelse ontdekkingsreizigers noemden het Thursday Island. Heel veel touwfiguren komen van de eilanden in deze buurt – de Torres Straat. Je zou kunnen zeggen dat dit de touwspelletjes-hoofdstad van de wereld is.

Gezocht: normale ouders Gezocht: normale ouders is een lekker dikke bind-up van drie superleuke boeken in één. Een aanrader voor de liefhebbers van de boeken van Roald Dahl! De verhalen gaan over Gijs de Bruin en zijn vreemde familie…

Marlies Slegers, Gezocht: normale ouders, ­Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 7346 3 (€ 17,50)

‘Wat doet die minimalistraler dan?’ Gijs kneep zijn ogen samen en keek naar het vreemde apparaat. Papa draaide aan een knop en duwde een schakelaar in. Hij keek zoekend om zich heen en zag de appel die Gijs in zijn hand hield. ‘Gijs, mag ik je appel even?’ Verbaasd gaf Gijs hem de appel, waar al een hap uit was. Papa legde de appel op een soort rubbermat, die onder de minimalistraler lag opgesteld. Al mompelend duwde hij tegen het apparaat, totdat de lens precies boven de appel stond. ‘Oké, let goed op en blijf vooral weg van de mat. Dat is erg belangrijk: je mag nooit op de mat staan als de minimalistraler aan staat, afgesproken?’ Gijs en Pip knikten. Finn zat op de grond met een autoo tje te spelen. ‘Brrroem,’ zei Finn. ‘Klaar? Daar gaat-ie dan!’ Papa drukte op een knop en er kwam een hard, knetterend geluid uit de minimalistraler. Op dat moment schoot Finn zijn

autootje hard vooruit. ‘Brrroem broem!’ riep hij enthousiast. ‘Broem!’ Het autootje schoof over de grond naar de rubbermat, werd even gelanceerd en kwam toen tot stilstand naast de appel. ‘Toto!’ riep Finn en hij wees naar de auto. Hij kroop naar de mat. ‘Nee Finn, blijf daar!’ riep papa hard. ‘Gijs, pak hem!’ Gijs greep zijn broertje vast en tilde hem op. ‘Ho ho, vriendje. Ik heb je!’ Gijs knuffelde Finn, die met zijn knuistjes hard tegen zijn schouders duwde. ‘Is toto!’ ‘Ja, Gijs ziet je auto,’ lachte Gijs. ‘We pakken hem zo wel, als papa heeft laten zien wat zijn nieuwe uitvinding is.’ Er volgden opeens een harde knal en een lichtflits, die hen allemaal even verblindde. Daarna werd het stil. Gijs knipperde met zijn ogen tot hij geen sterretjes meer zag. ‘Voortaan een zonnebril op!’ zei papa glunderend. Gijs en Pip keken om zich heen. Gijs zag eigenlijk niets wat anders was. ‘Eh, pap? Wat zou er dan nu gebeurd moeten zijn?’ ‘Kijk! Kijk naar de mat!’ riep papa blij. Hij maakte een vreugdesprongetje. ‘Wat?’ Gijs keek naar de mat. Er lag alleen een besje op en iets ondefinieerbaars. ‘Hé, mijn appel is weg!’

‘Nee, niet weg. Kijk, kom eens dichterbij en kijk dan goed.’ Papa wenkte hem en met Finn in zijn armen liep Gijs naar de mat. Op de mat lag een piepklein appeltje met een hapje eruit. Naast de appel lag een mini-autootje, nauwelijks groter dan een dropje. ‘Wauw…’ fluisterde Gijs vol bewondering. ‘Hij is gekrompen! Hoe…?’ Papa bukte en pakte het appeltje voorzichtig tussen twee vingers vast. ‘Hier, eet maar op.’ Aarzelend nam Gijs het appeltje aan. ‘Kan ik het dan nog eten?’ ‘Jawel, proef maar!’ Gijs legde het appeltje op zijn tong en slikte het door. Het smaakte nog precies naar een appeltje. Pip staarde met open mond naar papa en Gijs. ‘Huh? Hoe kan dat dan? Hoe kun je nou dingen kleiner maken?’ Finn keek intussen naar het autootje in papa’s hand. ‘Toto Finn?’ vroeg hij aarzelend, terwijl hij naar het zwarte dingetje wees. ‘Ja, dit is Finns autootje! Maar je mag hem nu niet hebben, kereltje. Hij is nu zo klein geworden dat het gevaarlijk is. Misschien stop je hem wel in je mond en dan kun je je verslikken.’ Finns lip trilde. Gijs keek zijn vader aan. Dit was zonder meer een geniale uitvinding!

Nieuwe boeken thrillerauteurs Conserve juni 2014

Klaas de Vries, met een leven achter zich in de politiek, debuteert op zijn zeventigste met de thriller Operatie Vuurvogel, een ouderwetse who dunn-it, die begint met de vondst van een hoofd op het graf van Stravinsky in Venetië.

Na Raaf deel twee in de Hemelpoortreek: Sam van schrijfster Barbara M. Veenman, onze eigen J.K. Rowling, haar Young Adultboek speelt opnieuw op een middelbare school waar engelen als Raaf gewoon in de klas komen zitten.

Meervoudig genomineerde voor de Gouden Strop Peter de Zwaan schreef een ontroerende roman over alzheimer waarmee hij geconfronteerd werd bij beide ouders. Humor en een traan gaan mooi samen in dit boek waar je stil van wordt.

Uitgeverij Conserve In de boekhandel, of profiteer van portvrije toezending bij rechtstreekse bestelling via [email protected] of [email protected], of een kaartje naar Uitgeverij Conserve, postbus 74, 1870 AB Schoorl (tel 072-509 3693).

De reis-doe-boeken van DrawYourMap Het reis-doe-boek DrawYourMap Amsterdam maakt een steden-

trip leuk en leerzaam voor kinderen én ouders! Wist je dat er vroeger op

het Museumplein recht voor het Rijksmuseum een grote natuurijsbaan was waarop de eerste wereldkampioenschappen allround schaatsen

1 De Amstel en het IJ

2 Amsterdam Museum

3 Scheepvaartmuseum

maken een stedentrip werden gehouden? In dit boek ontdek je waar je in drie kwartier door

de geschiedenis van Nederland kan lopen en je ziet het schip waarmee

tegen het water.

6 Van Gogh Museum 7 Vondelpark

leuk en leerzaam voor 8 Anne Frank Huis

Met dit boek ga jij Amsterdam leren kennen op een leuke, leerzame

manier. Door je eigen kaart te maken wijs jij straks jouw vrienden

of ouders de weg en vertel ze hoe je door ‘Piet Koopt Hoge Schoenen’ de

9 Tropenmuseum

10 Stedelijk Museum 11 Nemo

volgorde van de belangrijkste grachten van Amsterdam kent. Ga je mee op reis?

kinderen en ouders! et h

k h

dje

oe

on

ISBN 978-94-6232-160-1

!

Z

Kinderen kunnen hun www.drawyourmap.nl

Jij bent de reisleider

9 789462 321601



Nederland waar huizen op lange palen worden gebouwd in de strijd

reis-doe-boek voor kinderen én ouders

Je gaat namelijk op reis door Amsterdam! De hoofdstad van

Een klein hondje is altijd in de buurt...

reis-doe-boek voor kinderen én ouders

4 Rijksmuseum

5 Joods Historisch Museum

Nederlanders in de 17de eeuw naar Indonesië voeren.

Oh ja, je bent trouwens niet alleen...

DrawYourMap AMSTERDAM

Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers!

zelf Maak art je ka js wi en ders je ou g de we

covermetrugamsterdamdef.indd 1

11-05-14 16:38

eigen kaart maken en wijzen hun vrienden of DrawYourMap neemt je mee op avontuur. Je gaat kennismaken met het spook in de kelders van Opéra Garnier. Je leest waarom er

1

Seine

2

Tour Eiffel

3

Arc de Triomphe

4

Opéra Garnier

5

Sacré-Cœur

6

Notre-Dame

7

Panthéon

8

Jardin du Luxembourg

9

Musée du Louvre

ouders de weg.

altijd een vlam brandt onder de Arc de Triomphe en je ziet de angstaanjagende waterspuwers op het dak van de Notre-Dame.

Je gaat namelijk op reis door Parijs! De hoofdstad van Frankrijk waar de Gallische stam van de Parisii als eerste hun huizen bouwde op het eiland Ile de La Cité.

Met dit boek ga jij Parijs leren kennen op een leuke, leerzame manier.

Door je eigen kaart te maken wijs jij straks jouw vrienden of ouders de weg en vertel ze waarom de buizen aan de buitenkant van Centre Pompidou allemaal verschillende kleuren hebben. Ga je mee op reis?

reis-doe-boek voor kinderen èn ouders

10 Centre Pompidou

Oh ja, je bent trouwens niet alleen...

n!

erch

le

chie

e

Ch www.drawyourmap.nl

Jij bent de reisleider



11 Musée d’Orsay

Een klein hondje is altijd in de buurt...

zelf Maak art je ka js en wi ders ou je g de we

DrawyourmapC.indd 2-3

7 kinderen uit 7 windstreken vertellen over 7 touwspelletjes

Middernacht Pers

www.middernachtpers.nl

06-11-13 21:07

www.uitgeverijlink.nl

boekenkrant.com



juni 2014 pagina 33

boekhandel boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Amersfoort De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amstelveen Boekhandel Venstra www.venstra.nl Amsterdam De Amsterdamse Boekhandel deamsterdamseboekhandel.nl Boekhandel de Dolfijn www.boekhandeldedolfijn.nl De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Almelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Apeldoorn Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn Boekhandel Den Boer denboer.nl Bergen op Zoom Quist boeken NIEUW! www.quistboeken.nl Beilen Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom Boekhandel Novita www.libris.nl/novita Bilthoven Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxmeer Van Dinter Media www.dinternet.nl Breda Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Breukelen Boekhandel van Kralingen boekhandelvankralingen.nl Brugge De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Castricum Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl Coevorden Readshop Coevorden www.readshop.nl/vestiging/ coevorden Den Haag Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer Boekhandel Praamstra www.boekhandelpraamstra.nl Doetichem Raadgreep & Berrevoets www.libris.nl/ raadgeepenberrevoets Doorn The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/doorn Dronten Voster Boek & Kantoor voster.nl Druten Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl Eindhoven Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Boekhandel Van Piere www.libris.nl/vanpiere Emmeloord Boekhandel Marsman marsman.nl Emmen Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl Enkhuizen Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl

Exloo Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Gouda Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Haarlem Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Haarlem Bruna.nl Haren GN Boomker Boeken boomker.nl Harlingen Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Hedel The Readshop Hedel www.readshop.nl/vestiging/ hedel Heemskerk Bruna Heemskerk Bruna.nl Heemstede Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl Heeze Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl Helmond De Roij & Boschman Boeken www.deroijboschman.nl Hengelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Hoevelaken De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl Holten Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten Boekhandel Wijs boekwijs.nl Huizen Bruna Oostermeent [email protected] Kapelle NIEU Boekhandel Lectori W! www.lectori.nl Kerkrade Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Krimpen aan den IJssel Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leiden Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl Leusden The Readshop Leusden www.readshop.nl/vestiging/ leusden Leuven Kinderboekhandel De kleine Johannes www.de-kleine-johannes.be Lochem Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Maastricht Boekhandel Dominicanen Boekhandeldominicanen.nl Meppel Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Middelburg De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk Boekhandel Vingerling www.vingerling.nl Nieuwegein Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl Nijkerk Boekhandel Roodbeen www.boekhandelroodbeen.nl Nijmegen Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] www.roelants.nl

Boekhandel Roelants www.roelants.nl Noordwijkerhout Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com Oegstgeest Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl Oisterwijk NIEUW! Boekhandel Oisterwijk www.boekhandeloisterwijk.nl Oudewater The Readshop Oudewater www.readshop.nl/vestiging/ oudewater Purmerend Boekhandel het Leesteken www.leesteken.nl Puttershoek Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roosendaal Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info Rotterdam Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl Scheveningen Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl Schiedam Boekhandel J.S. van Leeuwen boekhandelvanleeuwen.nl Sittard Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Soest Boekhandel Van de Ven boekhandelvandeven.nl Steenwijk Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Tilburg Gianotten Mutsaers www.gianottenmutsaers.nl Utrecht Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl Broese boekverkopers UW! www.libris.nl/broese NIE Uden Boekhandel Bert van der Heijden boekhandelbertvander­heijden.nl Valkenswaard Boekhandel Priem boekhandelpriem.nl Veenendaal Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel Bek Boeken bekboeken.nl Velp GLD Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl Venray Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Vledder Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl Wierden Boekhandel Reterink www.boekhandelreterink.nl Winterswijk Boekhandel Kramer www.boekhandelkramer.nl Woerden Libris Woerden www.libriswoerden.nl Wormerveer Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zoetermeer NIEUW! Boekhandel Zonneveld www.boekhandelzonneveld.nl The Readshop Meerzicht www.readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zeist Groenveld Boeken [email protected] Zeist Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zwolle Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via [email protected]

hotspot

foto’s Etienne van Sloun

Boekhandel ­Dominicanen: de Kerk en het Woord Wie in Boekhandel Dominicanen omhoog kijkt, ziet een plafondschildering met de eerste zin uit het evangelie van Johannes: ‘In den beginne was het Woord.’ Het lijkt alsof men eeuwen geleden voorzien had dat de kerk ooit letterlijk gevuld zou worden met duizenden woorden. ‘De combinatie van locatie en boekwinkel is wat Dominicanen zo bijzonder maakt,’ aldus directeur Ton Harmes. Ongeveer veertien jaar geleden besloot BoekhandelsGroep Nederland op zoek te gaan naar een karaktervolle ruimte voor een boekwinkel in de Limburge hoofdstad. Harmes: ‘De kerk functioneerde destijds als fietsenstalling. Er was bovendien ook een slangententoonstelling. Gelukkig kon men door de staat van het gebouw heen kijken en de mogelijkheden voor een prachtige winkel zien.’ De gemiddelde Maastrichtenaar heeft sowieso al een band met het gebouw. ‘Al jaren werd er in de fietsenstalling het kindercarnaval georganiseerd,’ vertelt Harmes. Toen

bekend werd dat er een boekhandel in het gebouw gevestigd ging worden, klonken er hier en daar protesten over het verdwijnen van het kindercarnaval. Gelukkig zetten de initiatiefnemers van de boekhandel zich in voor het voortbestaan van het kindercarnaval. ‘In samenwerking met de gemeente en de stadsschutterij vonden we een nieuwe locatie voor dit jaarlijkse feest,’ licht Harmes toe. ‘Ook droegen we bij via een donatie.’ Boekhandel Dominicanen wordt vandaag de dag niet alleen gekoesterd door Maastrichtenaren, maar ook door toeristen. ‘We hebben een uitgebreid assortiment aan boeken over de stad,’ zegt Harmes. ‘We ontvangen bijvoorbeeld veel klanten uit Belgisch Limburg, maar ook uit Wallonië en Duitsland. We hebben gidsen over Maastricht in het Duits, Engels en hopelijk binnenkort in het Frans.’ Genoeg woorden voor iedereen dus. Goedlopende titel: Gods geschenk van Govert Derix Evenement van de maand: Lezing van Rudi Westendorp op 29 juni, rond Oud worden zonder het te zijn.

Succes-chicklits met héél veel potentie! Zwart-wit GILLIAN KING Je hebt van die dagen waarop alles anders gaat dan je verwacht. Op weg naar een sollicitatiegesprek scheelt het maar een haartje of Elin krijgt Vicky onder haar auto. Geschrokken brengt ze het meisje naar huis. Daar ontmoet ze ook Vicky’s oom Nick, die haar meteen wantrouwt, en Vicky’s opa Max, die haar meteen inhuurt als personal assistant. In dienst van het familiebedrijf leert Elin de kleurrijke Rijnders-clan al snel beter kennen. Vooral Nick. Deze man is superaantrekkelijk, maar lijkt ook heel wat issues te hebben. Tegen haar eigen voornemens in voelt Elin zich tot hem aangetrokken, en hij tot haar. De timing kan alleen niet slechter. Dus ze spreken af: wij worden niet verliefd op elkaar. Paperback, 272 pagina’s. ISBN 9789401900614. Prijs 14,99

Man o man MARCHA DE GROOT Aaaaaaaaaaaaaaarrrrrrrrrrrrrrggggghhhhh! Zo ongeveer reageert Sara als ze haar vriend in bed aantreft met een ander. Hoe haalt hij het in zijn hoofd... In Man o man, het debuut van Marcha de Groof, wordt hoofdpersoon Sara keer op keer geconfronteerd met het mannelijk falen. Eerst gaat haar relatie uit, dan ontmoet ze tijdens het uitgaan een leuke man die hartstikke bezet blijkt te zijn. Of toch niet? Sara vindt Menno leuk, maar ze weet zo langzamerhand niet meer wat en wie ze nou moet geloven. Hoe graag ze ook zou willen dat Menno de ware is, ze durft er niet op te vertrouwen. En dat zou weleens terecht kunnen zijn. Bedriegen dan alle mannen hun vrouwen? Paperback, 272 pagina’s. ISBN 9789401902069. Prijs 14,99

GILLIAN KING IS SUCCESAUTEUR VAN ‘ZESTIG DAGEN’. MARCHA DE GROOF IS VROLIJK, FRIS EN SPRANKELEND.

D

it kinderverhaal gaat over concentratie, aandacht en mindfulness. Panda leert Aap zich te concentreren en met aandacht te genieten. Het trainen van concentratie wordt in dit prentenboek op een heldere, grappige en inspirerende wijze neergezet.

Om samen te lezen voor (groot) ouders, leraren én kinderen.

Te bestellen via de boekhandel of

www.milinda-uitgevers.nl/asoka ISBN 978 90 5670 307 3

boekenkrant.com



Agenda

juni 2014 pagina 35

win een boek!

Dit kunt u winnen

juni 2014

Het gerecht

Het gerecht van Inge Ipenburg is een spannende thriller over de vraag: hoe ver gaat je rechtvaardigheidsgevoel als het ten koste gaat van jezelf en je vrienden?

5 JUNI

RODEN – Psychiater en schrijver Bram Bakker geeft een lezing. www.daannijman.nl GRONINGEN – Feestelijke boekpresentatie van FC Hopeloos, de eerste roman van de Groninger journalist Herman Sandman. www.godertwalter.nl

Inge Ipenburg, Het gerecht, Uitgeverij De ­Fontein, ISBN 978 90 261 3654 2 (€ 18,99)

6 JUNI

Dit is de winnaar!

HOEVELAKEN – Corine Hartman gaat op deze spannende avond voorlezen uit een zelfgeschreven detective. www.hoevelakenseboekhandel.nl

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Marlies van der Mee uit Maastricht als winnaar. Zij wint een exemplaar van Het uitje van de Muggenziftersclub van Matthias Giesen.

BREUKELEN – Auteur Carla de Jong geeft een masterclass thrillerschrijven. www.boekhandelvankralingen.nl

Van harte gefeliciteerd!

DEN HAAG – Michael Cunningham wordt bij ­BorderKitchen geïnterviewd over zijn nieuwe roman De sneeuwkoningin. www.borderkitchen.nl

Matthias Giesen, Het uitje van de ­muggenziftersclub, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6892 0 (€ 17,50)

7 JUNI

ERMELO – Gert van Beek, voormalig hoofdinspecteur van de Amsterdamse politie, vertelt het verhaal van de Heineken-ontvoering. www.riemer-walinga.nl

10 – 15 JUNI

ROTTERDAM – Poetry International Festival www.poetryinternationalweb.net

12 JUNI

DEN HAAG – Jaco Boer geeft een lezing over het nieuwe boek Barcelona voor gevorderden. www.vanstockum.nl

SASSENHEIM – Joop Riessen, oud-hoofdcommissaris van de Amsterdamse politie, geeft een lezing.

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 7 juli 2014 naar [email protected] met als onderwerp ‘Win een boek’.

Sociaal

nieuwsbrief

De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook. Kijk op ­twitter.com/ boekenkrant. We hebben momenteel 8027 volgers.

Meld je dan meteen aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

Vorige maand

www.boekhandelwagner.nl

13 – 22 JUNI

colofon

TERSCHELLING – Oerol, festival voor theater, dans, straattheater, beeldende kunst en muziek. www.oerol.nl

De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.

14 JUNI

AMERSFOORT – Lezersfeest met auteurs als Thomas Verbogt, Eva Kelder en Stefan Popa.

Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail: redactie@ boekenkrant.com.

www.bibliotheekeemland.nl

15 JUNI

HAARLEM – Letterenloop: hardlopen met schrijvers, journalisten, cabaretiers, mensen uit het boekenvak, lezers en andere enthousiaste hardlopers. www.letterenloop.nl

17 JUNI

BILTHOVEN – Pauline Broekema vertelt haar familiegeschiedenis, zoals opgetekend in haar boek Het Boschhuis. www.bilthovenseboekhandel.nl

19 JUNI

AMSTERDAM – Evert Pellenkoft geeft een lezing over vogels kijken. www.boekhandeloverhetwater.nl

22 JUNI

MAASTRICHT – Frans Pollux interviewt vier thrillerauteurs van Limburgse bodem. www.centreceramique.nl

25 JUNI

AMSTERDAM – Lezing Joke J. Hermsen over haar filosofische bundel Kairos: een nieuwe bevlogenheid. www.oba.nl

5 JULI

UTRECHT – De beschaving, festival voor muziek, theater, dans, kunst en literatuur. www.debeschaving.nl

6 JULI

AMSTERDAM – De Wereld Draait Buiten, festival van De Wereld Draait Door. www.dewerelddraaitbuiten.nl

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: Eleanor Catton, Melissa Skaye en Jan Siebelink.

adverteerders 1. Letterenloop letterenloop.nl 1. KBB boekbond.nl 1. UHB uitgevers danger-close.nl 4. Eric Ezendam ezendam.fr 6. Lemniscaat lemniscaat.nl 6. Nieuw Amsterdam nieuwamsterdam.nl 12. Wereldbibliotheek wereldbibliotheek.nl 16. Wakkere Muis dewakkeremuis.nl 16. Kluitman kluitman.nl 18. CircusPatz circuspatz.com 20. Cambium insightguides.nl 20. Boekhandel Roelants roelants.nl 28. Kok-Omniboek vbku.nl 28. Milinda milinda-uitgevers.nl 32. Link uitgeverijlink.nl 32. Middernacht Pers middernachtpers.nl 32. Conserve conserve.nl 34. Zomer & Keuning vbku.nl 36. De Harmonie deharmonie.nl

Redacteuren Anouk Abels (coördinator redactie), Merijn Schipper (coördinator literatuur), Sanne Wolters (redacteur jeugd), Abe Borst, Wendy Claes, Aefke ten Hagen, Wieneke van Koppen, Maria van Leeuwen, Meie Otten, An Prudon, Dorien van der Schot, Patz van der Sloot, Michelle van Toorn, Nina Visser, Siebe Huizinga (redactie-adviseur).

festival

Poetry International Tijdens Poetry International kun je in Rotterdam terecht voor de beste dichters van over de hele wereld. Deze 45e editie van het festival belooft een bijzonder poëzie-evenement te worden. Van de verhalende regels van Hu Xudong, de visuele gedichten van Monica Aasprong en de fictieve werelden van Véronique Pittolo, tot de machtige beelden van Antoine de Kom en de associatieve reeksen van Norbert Hummelt. Komt dat zien! Van 10 tot 15 juni – kijk voor meer info op www.poetryinternationalweb.net

gespot

Vormgeving & ontwerp Titus Vegter ([email protected]) Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers ([email protected]). Oplage 20.000 Abonnementenservice [email protected] Informatie over adverteren tel. +31 30 2231718; [email protected] www.boekenkrant.com. De Boekenkrant thuis ontvangen? Meld je aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 2. Verschijningsdatum De volgende Boekenkrant verschijnt op maandag 7 juli 2014!

De Boekenkrant was aanwezig bij de presentatie van Gijs Wanders’ Rafels van Rio – net als Louis van Gaal! De bondscoach mocht het eerste exemplaar van het boek van Wanders in ontvangst nemen.