JURYRAPPORT Architectuurprijs 2014 Weert en Nederweert ZORGGEBOUWEN Architectuurprijs Weert en Nederweert 2014
Juryrapport Stichting Architectuurlijk Weert schenkt ieder jaar op feestelijke wijze aandacht aan de Dag van de Architectuur. De uitreiking van de Architectuurprijs en de Publieksprijs vormen daarbij een hoogtepunt. De stichting organiseert lezingen, het Architectuurcafé en excursies waarbij architectuur het uitgangspunt is. De Stichting Architectuurlijk Weert is een samenwerkingsverband van enkele enthousiaste vrijwilligers uit de vakwereld. Doel van de stichting is een breder publiek bekend te maken met en bewust te maken van architectuur. Het is inmiddels traditie geworden in Weert en Nederweert dat jaarlijks de dag van de Architectuur wordt gevierd met de uitreiking van de Architectuurprijs en de Publieksprijs. Dit jaar is gekozen voor zorggebouwen, zoals tandarts- en andere zorgpraktijken en woonzorggebouwen. Een oproep in de media voor het inzenden van projecten leverde ruim 30 kanshebbers. Door de stichting zijn de volgende 12 recent gerealiseerde projecten genomineerd. 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12
Vos Centrum voor Mondzorg Woonzorgcentrum St Joseph PSW Longstay Verpleeghuis St. Martinus Woonzorgcentrum Antonius Veste Woonzorgcentrum Agneshof Zuyderborgh Hornehoof Operatiekamers SJG Shortstay Verpleeghuis St. Martinus Wozoco Nedermazehof Woonbegeleidingscentrum
Architectenbureau André van de Goor 2.0 Architecten Quant Architectuur 2.0 Architecten Jo Knoups i.s.m. Cor Houtappels Jo Knoups i.s.m. Cor Houtappels Architecten aan de Maas HumbléMartens / Buro 5 Maastricht Architecten aan de Maas 2.0 Architecten VFO Architects|Urban design b.v. Frenken Scholl
Architectuurprijs 2014 Een deskundige jury bepaalt welk gebouw de Architectuurprijs 2014 in ontvangst mag nemen. De jury bestaat dit jaar uit de volgende personen:
De heer H. Geraats, De heer H. Hommelberg, De heer W. van Gool,
wethouder gemeente Nederweert ondernemer in zorgvastgoed architect en lid welstandscommissie
De Architectuurprijs is uitgereikt op de Dag van de Architectuur op zondag 29 juni 2014. Dit evenement vond plaats van 14.30 uur tot 17.00 uur in de zaal Stadspoort van de Poort van Limburg in Weert. Beschouwing De jury heeft bij de beoordeling van de verschillende gebouwen onder andere gelet op de situering van het gebouwontwerp op de plek, de consistentie in de architectuurtaal, de relatie tussen de architectuur en de functionaliteit van het bouwwerk, de relatie tussen binnen en buiten en de wijze waarop de architectuur past bij de specifieke zorgvraag.
01
Vos Centrum voor Mondzorg
Architectenbureau André van de Goor
De tandartspraktijk ligt markant op een hoek van woonbebouwing. De massa past goed qua schaal en maat tussen deze woningen. Het gebouw presenteert zich aan de buitenzijde vrij bescheiden, maar biedt binnen veel ruimte aan de patiënten, behandelruimtes, dienstruimtes en techniek. In de architectuur is gebruik gemaakt van een combinatie van wit stucwerk, donkere baksteen en zinken accenten. In het ontwerp is veel aandacht besteed aan de logistiek en hygiëne die belangrijk zijn voor de functie. De routing voor patiënten ligt aan de buitenzijde, dan volgt een strook behandelkamers en centraal ligt, onder een lichtstraat, de technische ruimte. Het geheel is goed doordacht en maakt een prettig cleane indruk.
St. Maartenslaan 41
02
Woonzorgcentrum St. Joseph
2.0 Architecten
Het gebouw ligt aan de doorgaande route langs het kanaal. Het betreft een zorggebouw voor ouderen en gesloten woongroepen. Het is opgebouwd uit drie losse bouwvolumes die op de begane grond met elkaar zijn verbonden. Gekozen is voor uitvoering in een genuanceerde baksteen in combinatie met fris groene metaalplaten. De horizontale stroken met raampartijen zijn ten opzichte van elkaar verschoven waardoor een interessant gevelbeeld ontstaat. De afgeronde hoeken komen prettig over en zijn slim gebruikt om bijvoorbeeld de vluchttrappen op te nemen. Door de schakeling van de bouwmassa’s zijn prettige binnentuinen gevormd. Ook is goed gebruik gemaakt van daglicht in het interieur. De publieke ruimtes zijn licht gehouden. Er is veel zorg besteed aan zowel de vormgeving als de afwerking. De sedum dakbedekking van de verbindingselementen is een van de voorbeelden van duurzaamheid in dit ontwerp. Het opnemen van een algemeen toegankelijk restaurant in het ontwerp onderstreept de nagestreefde integratie in de wijk. Het geheel maakt een gastvrije en uitnodigende indruk.
Brugske 16 WINNAAR ARCHITECTUURPRIJS 2014 De jury kent dit complex de Architectuurprijs 2014 toe vanwege de sterke uitstraling van het gebouw, het uitnodigend karakter en de prettige sfeer voor de bewoners en bezoekers. Het goede gebruik van daglicht, de zorgvuldigheid van vormgeven, het frisse kleur- en materiaalgebruik en de integratie van het restaurant vormen grote pluspunten die leiden tot een prijswinnend ontwerp.
03
PSW
Quant Architectuur
Dit gebouw ligt in een parkachtige omgeving, samen met een school en sporthal. Het herbergt zowel woongroepen als werk- en atelierruimten voor gehandicapten. De stevige bouwblokken worden verbonden door een lange gang. De hierdoor ontstane tussenruimtes vormen de patio’s voor de woongroepen. Jammer is dat de oorspronkelijke gemeentelijke dienstwoning op dit terrein wordt weggedrukt door de nieuwbouw en de entree wat verscholen ligt. De gevels zijn uitgevoerd in een zorgvuldig gekozen baksteen, die past bij de parkachtige context. Dit is ook in het kleur- en materiaalgebruik in het interieur doorgezet. Het interieur straalt rust uit, wat precies aansluit bij de behoefte van de gebruikers. De bebouwing wordt afgerond met de atelier- en verkoopruimte. De bijbehorende colonnade kruist het fietspad, waarmee de gewenste integratie en toegankelijkheid worden benadrukt.
Hoek Maaslandlaan – Graafschap Hornelaan EERVOLLE VERMELDING De jury kent dit ontwerp een eervolle vermelding toe. Het gebouw presenteert zich goed in zijn omgeving en doet recht aan de ligging. Het bevat qua functies een mooie combinatie van wonen en werken voor een speciale doelgroep met doordachte plattegronden. De ligging in het park heeft een vertaling gekregen in de architectuur en het interieur. De vormgeving en routing drukken een verbondenheid met de wijk uit, waardoor het gebouw uitnodigend is. De jury spreekt de wens uit dat de integratie met de omgeving verder wordt uitgebouwd; de potentie is zeker aanwezig.
04
Longstay Verpleeghuis St. Martinus 2.0 Architecten
Dit gebouw voor langdurig verblijf van ouderen ligt aan de buitenzijde van de Emmasingel. De strakke vormgeving is uitgevoerd in een donkere baksteen in combinatie met grote glasvlakken. Op de hoek met de Vogelsbleek ligt het deels transparante trappenhuis. De woonruimtes liggen aan de gevels. Deze appartementen zijn zeer ruim, maar moeilijk gezellig te maken. Binnenin het bouwblok liggen als een klein atrium de twee verdiepingen hoge huiskamers. De gangen zijn bij gebrek aan daglicht vrij donker.
Emmasingel 25
05
Woonzorgcentrum Antonius Veste
Jo Knoups i.s.m. Cor Houtappels
De bebouwing van dit woonzorgcentrum is gerangschikt rond een binnenplaats met parkeerfunctie. De hoeken zijn bijzonder vormgegeven en werken als een poort. De architectuur is robuust en duidelijk geïnspireerd op de Amsterdamse School. Een ritmering van het complex is aangebracht door gebruik te maken van afwisselend donkere en lichte baksteen en het toepassen van dakpannen als gevelbekleding. De detaillering is soms niet zuiver, zoals bij de balkons. De entreehallen zijn smal gedimensioneerd, wat een grote tegenstelling is met de monumentaliteit van het exterieur.
Sint Willibrordusstraat PUBLIEKSPRIJS Op dit project zijn de meeste publieksstemmen uitgebracht.
06
Woonzorgcentrum Agneshof
Jo Knoups i.s.m. Cor Houtappels
Dit kloeke en zelfstandige gebouw speelt qua vormgeving samen met het complex Antonius Veste. Op de begane grond zijn diverse zorgverleners, zoals een tandarts, een fysiotherapeut en een huisarts gevestigd. Op de verdieping liggen huurappartementen. De stedenbouwkundige opzet is fraai, waarbij de entrees duidelijk herkenbaar zijn vormgegeven. De wit gestucte uitbouwen geven een fris accent in de bakstenen gevels. Aan de achterzijde geven de beschutte galerijen toegang tot de appartementen.
Agneshof
07
Zuyderborgh
Architecten aan de Maas
Dit grootschalige complex is opgezet als een gesloten bouwblok. Op de begane grond liggen kleinschalige, gesloten woongroepen en ruimtes voor dagbesteding. Op de verdieping liggen zorgappartementen. De massa’s hebben een gevelritme van kapstructuren met deels houten gevelbekleding en de halfronde trappenhuizen. De bebouwing ligt rond een prettige en goed bruikbare binnentuin, waar ook de bewoners van de verdieping op uit kijken. In het interieur overheersen donkere kleuren, wat een sombere indruk wekt. Aan de zijde van de Zuiderstraat staan grote bomen die dicht bij de gevels staan en ’s zomers veel licht wegnemen.
08
Hornehoof
HumbleMartens / Buro 5 Maastricht
Deze kloeke bouwblokken bevatten appartementen. De massa’s worden verbonden door een iets opgetilde, groene buitenruimte. Het gebruik van deze buitenruimte is echter niet duidelijk. Het is bebouwing van een stedelijke allure met een sterke architectuur. De gebouwen voegen zich uitstekend aan de bomenrijke Graafschap Hornelaan. De afstand van de gevels tot de bomen is hier precies goed en vormt een prettige verkeersruimte. De zorgcomponent van dit complex is niet afleesbaar en waarschijnlijk beperkt aanwezig.
Hoek Graafschap Hornelaan - Wittevrouwenstraat
09
Operatiekamers SJG
Architecten aan de Maas
Dit gebouw operatiekamers vormt een eigentijdse uitbreiding op het al bestaande Sint Jans Gasthuis. Bij het ontwerp is gebruik gemaakt van een goed architectonisch concept van een gesloten bovenbouw op een open draagconstructie. In de transparante onderlaag liggen de verrassend ruime publieksruimtes met restaurant en winkeltje. Op de eerste verdieping bevinden zich naast een grote vide de fysioruimtes. Het gesloten volume bevat de operatiekamers en techniek. Om de overlast voor het ziekenhuis zo beperkt mogelijk te houden is voor een groot deel gebruik gemaakt van geprefabriceerde eenheden. Deze uitbreiding is aangegrepen om het entreegebied in het ziekenhuis aanzienlijk te verbeteren. De jury ziet de koude aansluiting op de tweede verdieping op het bestaande ziekenhuis als een gemiste kans. Hier had een tussenlid een betere vormtechnische optie geweest. Voorts is de functie van de smalle galerij met glaspanelen niet helder.
Vogelsbleek 5
10
Shortstay Verpleeghuis St. Martinus 2.0 Architecten
Het gebouw heeft een afwijkende, uitwaaierende plattegrond en bouwvolumes. Hierin bevinden zich ruimtes voor een kort verblijf van zorgpatiënten. Het ontwerp is zorgvuldig vormgegeven met bijzondere details, zoals de naar beneden doorgetrokken dakrand, die als een boekensteun de volumes schraagt. Opvallend is het gebruik van veelkleurige baksteen. Dit kan helaas de sombere en wat versleten omgeving niet compenseren.
Boerhaavestraat
11
Wozoco Nedermazehof
VFO Architects|Urban design b.v.
Dwars op de Maaslandlaan liggen de bouwblokken van dit woonzorgcomplex. Het bevat een ontmoetingsruimte en gesloten woongroepen op de begane grond. Op de verdieping liggen huurappartementen voor ouderen. Het complex is qua schaal goed ingepast in zijn omgeving. Als materialen zijn een lichtere baksteen en balkonhekken met florale motieven gekozen. Het bevreemdt de jury dat de ontmoetingsruimte verdiept ligt weggestopt. Dit is een gemiste kans voor beter contact met de wijk, zeker omdat deze ruimte bedoelt is voor breder gebruik. Dit medegebruik door de wijkbewoners zou ook worden gestimuleerd door andere inrichting van de buitenruimte, onder andere door plaatsen van spel- en beweegtoestellen op het grote grasveld.
Maasstrichtstraat - Nedermaaslaan
12
Woonbegeleidingscentrum
Frenken Scholl
Dit gebouw voor begeleid wonen ligt in de bocht van de Coenraad Abelsstraat, vlak bij de binnenstad. Het complex presenteert zich als een groot complex ussen de overigens kleinschalige woonbebouwing. De architectuur is vrij gesloten, met een zaagtand aan de voorzijde en een verborgen ingangspartij. De korte gevels van de zaagtand zijn blind. De gevel spant zich om de woonblokken met daartussen geborgen de buitenruimtes. Deze buitenruimtes hebben op de begane grond maar een beperkte verblijfskwaliteit. De woonkwaliteit is verbeterd door het begane grondniveau iets op te tillen, waardoor de woonruimtes beneden niet direct aan de straat liggen. Jammer is dat niet meer gebruik is gemaakt van het uitzicht op de karakteristieke Rumolduskapel.